ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με το έγγραφο της Επιτροπής για τη στρατηγική διεύρυνσης για το έτος 2007
26.6.2008 - (2007/2271(INI))
Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων
Εισηγητής: Elmar Brok
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με το έγγραφο της Επιτροπής για τη στρατηγική διεύρυνσης για το έτος 2007
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη στρατηγική για τη διεύρυνση και τις κυριότερες προκλήσεις για την περίοδο 2007-2008 (COM(2007)0663),
– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 16ης Μαρτίου 2006 σχετικά με το έγγραφο στρατηγικής της Επιτροπής για τη διεύρυνση - 2005[1] και της 13ης Δεκεμβρίου 2006 σχετικά με τη στρατηγική διεύρυνσης και τις κυριότερες προκλήσεις για το διάστημα 2006-2007[2],
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, την Τουρκία και τους ευρωπαίους εταίρους της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας (A6‑0266/2008),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική της Ένωσης για τη διεύρυνση έχει τόσο εξωτερική όσο και εσωτερική διάσταση,
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξωτερική διάσταση αυτής της στρατηγικής περιλαμβάνει την προώθηση μεταρρυθμίσεων, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, καθώς και την προαγωγή της δημοκρατίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ειρήνης και της σταθερότητας και της ευημερίας,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εσωτερική διάσταση της στρατηγικής για τη διεύρυνση επιδρά άμεσα στην ικανότητα της Ένωσης να επιδιώκει την επίτευξη των στόχων των πολιτικών της και προς μια διαρκώς στενότερη Ένωση, όπως ορίζεται στις Συνθήκες,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητη η ύπαρξη μιας πολιτικά ενοποιημένης Ευρωπαϊκής Ένωσης, ικανής να αναπτύσσει φιλόδοξες πολιτικές αλληλεγγύης και σταθερότητας,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι, βάσει της Συνθήκης της Ρώμης, «κάθε ευρωπαϊκό κράτος μπορεί να ζητήσει να γίνει μέλος της Κοινότητας»,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, δεδομένου ότι προηγούμενες διευρύνσεις έχουν αποτελέσει επιτυχία τόσο για την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και για τα κράτη μέλη που προσχώρησαν σε αυτή και έχουν συμβάλλει στη σταθερότητα, την ανάπτυξη και την ευημερία της Ευρώπης στο σύνολό της, είναι σημαντικό να δημιουργηθούν οι απαραίτητες προϋποθέσεις ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι μελλοντικές διευρύνσεις θα αποτελέσουν επίσης επιτυχία,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συμφωνίες σταθεροποίησης και σύνδεσης συμβάλλουν σημαντικά και με επιτυχία στις σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων που προσβλέπουν στην προσχώρησή τους στην ΕΕ, και προάγουν την περιφερειακή συνεργασία,
H. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης το 2003 και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Βρυξελλών το 2006 επιβεβαίωσαν την πρόθεση της ΕΕ να τηρηθούν οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί έναντι των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και των Δυτικών Βαλκανίων,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανανεωμένη συναίνεση στην οποία κατέληξε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2006 στηρίζεται στις αρχές της παγίωσης των δεσμεύσεων, της εφαρμογής ισότιμων και αυστηρών προϋποθέσεων και της καλύτερης επικοινωνίας με το κοινό,
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική για τη διεύρυνση δεν είναι απλώς μια μεθοδολογία για τις διαπραγματεύσεις, η οποία αντικατοπτρίζει τη βασική πεποίθηση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να παραμείνει μια κοινότητα κοινών αξιών και ότι είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον διάλογο σχετικά με τους στόχους και την αποτελεσματικότητα της Ένωσης, το μέλλον της και τον ρόλο της στο γειτονικό της χώρο και στον κόσμο,
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεθοδολογία και τα κριτήρια που περιγράφονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής για τη συνέχιση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων αξίζουν την πλήρη υποστήριξή μας και θα πρέπει να εφαρμοστούν με αυστηρότητα, και ότι οι πολιτικοί προβληματισμοί δεν πρέπει να υπερισχύουν της αυστηρής συμμόρφωσης με τα εν λόγω κριτήρια,
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική για τη διεύρυνση της Ένωσης θα πρέπει να αποτελεί μέρος ενός ευρέος φάσματος μέσων πολιτικής που αποσκοπούν στην εδραίωση της δημοκρατίας και της οικοδόμησης σταθερότητας και κοινωνικής ανάπτυξης στο γειτονικό της χώρο, καθώς και στην ενίσχυση του ρόλου της Ένωσης στον κόσμο,
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές αυτές θα πρέπει να καλύπτουν τις διάφορες καταστάσεις που επικρατούν στο γειτονικό της χώρο, ιδίως στις χώρες εκείνες που έχουν το καθεστώς της υποψήφιας προς ένταξη χώρας και έχουν αρχίσει τις διαπραγματεύσεις, εκείνες που έχουν το καθεστώς της υποψήφιας προς ένταξη χώρας και δεν έχουν αρχίσει ακόμα τις διαπραγματεύσεις, εκείνες που έχουν προοπτικές προσχώρησης, εκείνες που αποβλέπουν στην προσχώρησή τους στην ΕΕ και εκείνες που απλώς επιθυμούν να διατηρούν στενούς γειτονικούς δεσμούς με την Ένωση,
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές αυτές θα πρέπει να είναι ανεξάρτητες και, υπό την επιφύλαξη των διατάξεων, να επιτρέπουν σε μια χώρα να μεταβαίνει από το ένα είδος σχέσης με την ΕΕ στο άλλο, εφόσον πληρούνται οι απαραίτητες εσωτερικές και εξωτερικές προϋποθέσεις της εν λόγω χώρας,
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανατολικοί εταίροι της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας αναγνωρίζονται σαφώς ως ευρωπαϊκές χώρες και ορισμένες από αυτές έχουν εκφράσει στόχους ευρωπαϊκής προοπτικής,
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως αναφέρεται στο προαναφερθέν ψήφισμα της 13ης Δεκεμβρίου 2006, οι χώρες με ευρωπαϊκές προοπτικές θα πρέπει να επωφελούνται από μια στενή διμερή ή πολυμερή σχέση με την ΕΕ, που θα ανταποκρίνεται στις ειδικές ανάγκες και τα συμφέροντά τους· λαμβάνοντας δε υπόψη ότι η επιλογή αυτή, η οποία συνεπάγεται ένα ευρύ φάσμα επιχειρησιακών δυνατοτήτων, θα εξασφάλιζε στις χώρες εταίρους μια σταθερή, μακροπρόθεσμη προοπτική θεσμοθετημένων σχέσεων με την ΕΕ και θα προσέφερε το κίνητρο που απαιτείται για την προώθηση της σταθερότητας, της ειρήνης, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων στις χώρες αυτές,
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το ίδιο ψήφισμα, εναπόκειται σε όλες τις χώρες με αναγνωρισμένες προοπτικές προσχώρησης να αποφασίσουν εάν επιθυμούν να ωφεληθούν από παρόμοιες πολυμερείς συμφωνίες ως ενδιάμεσο βήμα προς την πλήρη προσχώρηση,
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι χρειάζεται αποτελεσματική και εις βάθος ενημέρωση των σημερινών πολιτών της ΕΕ, καθώς και όλων των μελλοντικών πολιτών της, σχετικά με τη στρατηγική διεύρυνσης της ΕΕ, ώστε να διασφαλιστεί ότι είναι πλήρως ενήμεροι για τις εν λόγω πολιτικές και ότι ενισχύεται η στήριξη της κοινής γνώμης για τις δεσμεύσεις της Ένωσης έναντι των γειτόνων της, διασφαλίζοντας έτσι την αξιοπιστία και την αλληλεγγύη της Ένωσης ως εταίρου και επιδιώκοντας ταυτόχρονα να ανταποκρίνεται σε εύλογες ανησυχίες,
1. συμφωνεί με την Επιτροπή ότι οι προηγούμενες διευρύνσεις έχουν σε γενικές γραμμές αποτελέσει μεγάλη επιτυχία, ευνοώντας τόσο τα παλαιά όσο και τα νέα κράτη μέλη της ΕΕ, προωθώντας την οικονομική ανάπτυξη, προάγοντας την κοινωνική πρόοδο και εξασφαλίζοντας ειρήνη, σταθερότητα, ελευθερία και ευημερία στην ευρωπαϊκή ήπειρο· πιστεύει ότι μπορούν να αποκομιστούν διδάγματα από προηγούμενες προσχωρήσεις και ότι τυχόν περαιτέρω τρόποι για να βελτιωθεί η ποιότητα της διαδικασίας διεύρυνσης πρέπει να στηρίζονται στις θετικές εμπειρίες που έχουν αποκομισθεί μέχρι σήμερα·
2. επιβεβαιώνει τη σταθερή δέσμευσή του έναντι όλων των υποψήφιων χωρών και έναντι των χωρών με σαφείς προοπτικές προσχώρησης, κατανοώντας ότι, απαιτείται πλήρης και αυστηρή συμμόρφωση με όλα τα κριτήρια της Κοπεγχάγης και ότι η Ένωση πρέπει να καταβάλλει προσπάθειες για να ενισχύσει το δυναμικό ολοκλήρωσής της καθώς και ότι το δυναμικό αυτό πρέπει να ληφθεί πλήρως υπόψη·
3. υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι απαραίτητη προϋπόθεση για τις χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας αποτελεί η πλήρης συνεργασία με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο·
4. φρονεί ότι η στρατηγική της Ένωσης για τη διεύρυνση θα πρέπει να συμμορφούται προς τις διατάξεις της Συνθήκης της ΕΕ και να αντικατοπτρίζει τις δεσμεύσεις που έχει ήδη αναλάβει η Ένωση καθώς και να επιτυγχάνει μια ισορροπία μεταξύ των γεωστρατηγικών συμφερόντων της Ένωσης, του αντικτύπου των πολιτικών εξελίξεων εκτός των συνόρων της σε συνδυασμό με τις προκύπτουσες προσδοκίες των γειτονικών της χωρών, και της ενταξιακής ικανότητας της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητάς της να αντιμετωπίζει τις μελλοντικές εσωτερικές και εξωτερικές προκλήσεις και να υλοποιήσει το εγχείρημα της πολιτικής ολοκλήρωσης·
5. υπενθυμίζει στο πλαίσιο αυτό την ανάγκη να πραγματοποιηθούν οι απαιτούμενες εσωτερικές μεταρρυθμίσεις με στόχο, μεταξύ άλλων, την αύξηση της αποτελεσματικότητας, της κοινωνικής συνοχής και την ενίσχυση της δημοκρατικής απόδοσης ευθυνών·
6. υπενθυμίζει ότι η ικανότητα ολοκλήρωσης σχετίζεται με την ικανότητα της Ένωσης σε μια δεδομένη χρονική στιγμή να αποφασίζει και, συνεπώς, να επιτυγχάνει τους πολιτικούς στόχους της, ιδίως τον στόχο της προώθησης της οικονομικής και κοινωνικής προόδου και ενός υψηλού επίπεδου απασχόλησης στα κράτη μέλη της, της επιβεβαίωσης της ταυτότητάς της και της ικανότητάς της να δρα στη διεθνή σκηνή, της ισότιμης προώθησης των δικαιωμάτων και των συμφερόντων των κρατών μελών και των ευρωπαίων πολιτών, της ανάπτυξης ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, της πλήρους διατήρησης και ανάπτυξης του κοινοτικού κεκτημένου της και της προάσπισης των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών, όπως ορίζονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
7. θεωρεί ότι η έννοια της ικανότητας ολοκλήρωσης στο πλαίσιο της διεύρυνσης της Ένωσης συνίσταται σε τέσσερα στοιχεία·
(i) τα υπό ένταξη κράτη πρέπει να συμβάλλουν θετικά και να μην παρακωλύουν την ικανότητα της Ένωσης να διατηρήσει τη δυναμική της για την επίτευξη των πολιτικών της στόχων·
(ii) το θεσμικό πλαίσιο της Ένωσης θα πρέπει να μπορεί να ασκεί αποδοτική και αποτελεσματική διακυβέρνηση·
(iii) οι χρηματοδοτικοί πόροι της Ένωσης θα πρέπει να είναι επαρκείς ώστε να αντιμετωπίζονται οι προκλήσεις της κοινωνικής και οικονομικής συνοχής και των κοινών πολιτικών της Ένωσης·
(iv) θα πρέπει να καταρτιστεί ολοκληρωμένη επικοινωνιακή στρατηγική προκειμένου να ενημερώνεται η κοινή γνώμη για τις επιπτώσεις της διεύρυνσης·
8. τονίζει ότι, προκειμένου να ενισχυθεί η αξιοπιστία και η αποτελεσματικότητα της στρατηγικής για τη διεύρυνση, απαιτείται πλήρης τήρηση των κριτηρίων της Κοπεγχάγης και συμμόρφωση και των κρατών μελών με αυτά, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να απαιτούνται από τις υποψήφιες χώρες υψηλότερα πρότυπα από αυτά που εφαρμόζονται σε ορισμένα μέρη της Ένωσης·
9. υπενθυμίζει, επιπλέον, ότι η οικονομική δομή και τα συμφέροντα κάθε νέου κράτους μέλους θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στην κατεύθυνση που λαμβάνουν οι πολιτικές και ο προϋπολογισμός της Ένωσης και ότι οι απαιτούμενες προσαρμογές της πολιτικής θα μπορούσαν, να επηρεάσουν την ίδια τη φύση της Ένωσης· υπενθυμίζει ότι μια συνεκτική Κοινότητα εθνών και πολιτών πρέπει να βασίζεται σε συνεκτικές πολιτικές και στη σύμπνοια συμφερόντων·
10. θεωρεί ότι τόσο οι δημοσιονομικές όσο και οι ευρύτερες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις πιθανών μελλοντικών διευρύνσεων πρέπει να ληφθούν δεόντως υπόψη κατά την ενδιάμεση αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2007-2013 και την κατάρτιση των επόμενων δημοσιονομικών πλαισίων·
11. είναι επίσης πεπεισμένο ότι κάθε προσχωρούν κράτος μέλος θα πρέπει να καταβάλλει προσπάθειες επίλυσης των βασικών εσωτερικών προβλημάτων του, και ιδίως εκείνων που αφορούν την εδαφική και συνταγματική του συγκρότηση προτού να μπορεί να προσχωρήσει στην Ένωση· υποστηρίζει την άποψη ότι, πριν και κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με οποιοδήποτε υποψήφιο προς ένταξη κράτος, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να συμβάλλει στην επίλυση των εν λόγω ζητημάτων·
12. επικροτεί την έμφαση που δίνεται στην παγίωση, τις προϋποθέσεις και την επικοινωνία ως κατευθυντήριες αρχές της στρατηγικής της ΕΕ για τη διεύρυνση ·
13. είναι της άποψης ότι κάθε διεύρυνση πρέπει να ακολουθείται από επαρκή εμπέδωση τόσο σε πολιτικό όσο και σε θεσμικό επίπεδο, και πολιτική συγκέντρωση, δηλαδή με σοβαρή επανεκτίμηση των πολιτικών και των μέσων της Ένωσης ούτως ώστε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των ευρωπαίων πολιτών και να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα της Ένωσης ως πολιτικού εγχειρήματος·
14. εκφράζει την ανησυχία ως προς το ότι η διεύρυνση χωρίς επαρκή ενοποίηση και προετοιμασία θα ζημιώσει την εσωτερική συνοχή της Ένωσης και θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ικανότητα δράσης της Ένωσης δεδομένου ότι θα εξασθενίσουν τα θεσμικά της όργανα, θα καταστούν πιο ευάλωτα τα κράτη μέλη στις εξωτερικές πιέσεις και θα υπονομευθεί το κύρος της Ένωσης ως παγκόσμιου παράγοντα·
15. πιστεύει, επίσης, ότι η επιτυχία της διαδικασίας διεύρυνσης (και συνεπώς, η επιτυχία της διαδικασίας πολιτικής ολοκλήρωσης της ΕΕ) μπορεί να επιτευχθεί μόνον εφόσον υπάρχει σαφής και μακροπρόθεσμη δημόσια υποστήριξη για την ένταξη κάθε υποψήφιας χώρας· υποστηρίζει συνεπώς την άποψη ότι οι μελλοντικές διευρύνσεις πρέπει να συνοδεύονται από συντονισμένη επικοινωνιακή πολιτική με τη συμμετοχή όλων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών καθώς και εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, και ότι η επικοινωνιακή αυτή πολιτική θα πρέπει να αποβλέπει στην διευκρίνιση των πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών πλεονεκτημάτων της διεύρυνσης προς τους πολίτες μας· υπενθυμίζει συνεπώς στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών ότι φέρουν την ευθύνη να ενημερώνουν επαρκώς την κοινή γνώμη σχετικά με τα θετικά επιτεύγματα προηγούμενων διευρύνσεων, το καθεστώς των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων και τα ζητήματα που σχετίζονται με την προσχώρηση νέων κρατών μελών·
16. είναι της άποψης ότι χώρες με ευρωπαϊκές προοπτικές πρέπει να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να ενημερώνουν, να εμπλέκουν και να προετοιμάζουν την κοινή τους γνώμη για την ένταξη στην Ένωση, καλώντας την κοινωνία των πολιτών να συμμετάσχει από την αρχή σε αυτήν τη διαδικασία·
17. είναι επίσης πεπεισμένο ότι η στρατηγική για τη διεύρυνση θα πρέπει να συνοδεύεται από ένα περισσότερο διαφοροποιημένο φάσμα εξωτερικών συμβατικών πλαισίων και ότι τα πλαίσια αυτά θα μπορούσαν να διαρθρωθούν ως επικοινωνούντες μεταξύ τους ομόκεντροι κύκλοι, δίνοντας την ευκαιρία στις χώρες, υπό αυστηρές αλλά σαφείς εσωτερικές και εξωτερικές προϋποθέσεις, να κινούνται από το ένα καθεστώς στο άλλο εάν το επιθυμούν και εάν πληρούν τα κριτήρια που ισχύουν σε κάθε πλαίσιο·
18. επιβεβαιώνει ότι η συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας δεν συνιστά, τόσο ως θέμα αρχής όσο και έμπρακτης εφαρμογής, υποκατάστατο προσχώρησης ή ένα στάδιο που οδηγεί υποχρεωτικά στην προσχώρηση· υποστηρίζει την άποψη ότι το εννοιολογικό, πολιτικό και νομικό χάσμα μεταξύ της στρατηγικής για τη διεύρυνση και της πολιτικής γειτονίας πρέπει να καλυφθεί ούτως ώστε να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες των ανατολικών γειτόνων μας· εκφράζει την πεποίθηση ότι η ενισχυμένη πολιτική γειτονίας της Επιτροπής δεν επαρκεί εν προκειμένω μολονότι συνιστά ήδη ένα θετικό βήμα στην ορθή κατεύθυνση και ότι απαιτείται μια ουσιαστικότερη ποιοτική αλλαγή·
19. συνιστά, για τον λόγο αυτόν, όσον αφορά τους ανατολικούς γείτονες που, λόγω της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής κατάστασής τους και της υφιστάμενης ικανότητας ολοκλήρωσης της Ένωσης, δεν έχουν προς το παρόν προοπτικές προσχώρησης αλλά ταυτοχρόνως πληρούν ορισμένες δημοκρατικές και οικονομικές προϋποθέσεις, να προσπαθήσει η Ένωση να δημιουργήσει ένα χώρο που θα βασίζεται σε κοινές πολιτικές , που θα καλύπτουν κυρίως το κράτος δικαίου, τη δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου, τη συνεργασία στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας, οικονομικά και χρηματοδοτικά ζητήματα, το εμπόριο, την ενέργεια, τις μεταφορές, τα περιβαλλοντικά ζητήματα, τη δικαιοσύνη, την ασφάλεια, τη μετανάστευση, την κυκλοφορία χωρίς θεωρήσεις διαβατηρίων και την εκπαίδευση· είναι της άποψης ότι οι εν λόγω κοινές πολιτικές πρέπει να υπηρετούν τον γενικό στόχο της παροχής βοήθειας στους ανατολικούς γείτονες για τη σταδιακή επίτευξη των κοινοτικών προτύπων και, ως εκ τούτου, τη διάνοιξη του δρόμου για την όσο το δυνατόν στενότερη ολοκλήρωση στην ευρωπαϊκή οικογένεια· είναι επίσης πεπεισμένο ότι οι προαναφερθείσες κοινές πολιτικές θα πρέπει να διαμορφώνονται από κοινού με τις συμμετέχουσες χώρες βάσει ειδικών μηχανισμών λήψης αποφάσεων και θα πρέπει να στηρίζονται με επαρκή χρηματοδοτική ενίσχυση· κρίνει θετικά την πολωνική-σουηδική πρόταση που είχε υποβληθεί στη σύνοδο του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων στις 26-27 Μαΐου 2008, με την προϋπόθεση ότι η πρωτοβουλία που εμπεριέχει η πρόταση αναλαμβάνεται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
20. επικροτεί εν προκειμένω την εκ νέου δρομολόγηση, στο πλαίσιο της ΕΕ, της "Διαδικασίας της Βαρκελώνης: Ένωσης για τη Μεσόγειο" ως θετικού βήματος στις σχέσεις μας με τους νότιους γείτονες· είναι της άποψης ότι αυτή η νέα εξέλιξη ενισχύει το επιχείρημα υπέρ ειδικών συμβατικών πολυμερών σχέσεων και με τους ανατολικούς μας γείτονες, που, σε σύγκριση με τους νότιους εταίρους τους, έχουν σαφείς ευρωπαϊκές φιλοδοξίες και προοπτικές· υπενθυμίζει ότι, ως πρώτο βήμα, οι σχέσεις αυτές θα πρέπει να οδηγήσουν στη δημιουργία μιας ζώνης ελεύθερων συναλλαγών, την οποία θα διαδεχθεί η ανάπτυξη στενότερων σχέσεων κατά το πρότυπο ενός διευρυμένου Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ +), μιας Ευρωπαϊκής Κοινοπολιτείας ή ειδικών πλαισίων περιφερειακής συνεργασίας, επί παραδείγματι στην περιοχή του Εύξεινου Πόντου·
21. επαναλαμβάνει, στο πλαίσιο των προαναφερθέντων ειδικών πλαισίων περιφερειακής συνεργασίας, πόσο σημαντικό είναι να χαραχθεί μια πιο εξειδικευμένη και συνεκτική στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας που θα υπερβαίνει τη σημερινή πρωτοβουλία συνέργειας και θα προβλέπει τη δημιουργία μιας Ένωσης για τη Μαύρη Θάλασσα που θα πρέπει να περιλαμβάνει την ΕΕ, την Τουρκία και όλα τα παράκτια κράτη της Μαύρης Θάλασσας ως ισότιμους εταίρους, επιζητώντας παράλληλα την πλήρη συμμετοχή της Ρωσίας· πιστεύει ότι ένα τέτοιου είδους πολυμερές πλαίσιο θα πρέπει τόσο να προσφέρει στις χώρες που συμμετέχουν τη δυνατότητα ενίσχυσης της συνεργασίας τους με την ΕΕ σε ευρύ φάσμα πολιτικών τομέων, όσο και να επιτρέπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να διαδραματίζει ενεργότερο ρόλο κατά την εξεύρεση ειρηνικών λύσεων στις διενέξεις της περιοχής, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό θετικά στην ασφάλεια της περιοχής·
22. είναι της άποψης, ταυτοχρόνως, ότι οι χώρες που έχουν αναγνωρισμένες προοπτικές προσχώρησης αλλά εξακολουθούν να έχουν σημαντικό δρόμο να διανύσουν ωσότου ικανοποιήσουν τις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές προϋποθέσεις που απαιτούνται για την επίτευξη του καθεστώτος της υποψήφιας προς ένταξη χώρας, θα μπορούσαν να ωφεληθούν από τη συμμετοχή, σε εθελούσια βάση, σε συμφωνίες παρόμοιες με τα ανωτέρω διμερή ή πολυμερή πλαίσια· υπενθυμίζει ότι ένα τέτοιο ενδιάμεσο στάδιο θα διευκόλυνε την ανάπτυξη όλων των μέσων που διατίθενται στην Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να βοηθηθούν οι ενδιαφερόμενες χώρες στην πορεία που οδηγεί στην πλήρη ένταξη·
23. επικροτεί, στο πλαίσιο αυτό, την ανακοίνωση της Επιτροπής της 5ης Μαρτίου 2008 σχετικά με τα Δυτικά Βαλκάνια (COM(2008)0128), όπου περιγράφεται μια σειρά μέτρων για τη στήριξη των χωρών της περιοχής στο πλαίσιο της ενταξιακής προσπάθειάς τους και για την εμβάθυνση των σχέσεων μας με αυτές, στους τομείς του εμπορίου, της ενέργειας, της εκπαίδευσης ή/και της έρευνας· εκφράζει την ικανοποίησή του για την υπογραφή των Συμφωνιών Σταθερότητας και Σύνδεσης με τη Σερβία και τη Βοσνία Ερζεγοβίνη που θεωρεί ως ένα περαιτέρω μέτρο για την παγίωση των δεσμών μεταξύ της περιοχής αυτής και της ΕΕ· ζητεί στο πλαίσιο αυτό την επίσπευση των διαπραγματεύσεων για την ελευθέρωση της θεώρησης διαβατηρίων με τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων προκειμένου να διευκολυνθεί η συμμετοχή του στα κοινοτικά προγράμματα·
24. προτρέπει την Επιτροπή να υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις για μια περισσότερο διαφοροποιημένη πολιτική εξωτερικών σχέσεων έναντι των γειτόνων μας, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο παρόν ψήφισμα, και, κατά την επανεξέταση των διοικητικών της δομών, να δημιουργήσει τουλάχιστον έναν δομικό σύνδεσμο μεταξύ των δραστηριοτήτων των Γενικών Διευθύνσεων «Διεύρυνση» και «Εξωτερικές Σχέσεις»·
25. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας (25.1.2008)
προς την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων
σχετικά με τη στρατηγική διεύρυνσης της Επιτροπής για το 2007
(2007/2271(INI))
Συντάκτρια γνωμοδότησης: Helga Trüpel
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας καλεί την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:
1. Τονίζει αφενός τη σημασία μιας ενεργούς δέσμευσης της ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια, αφετέρου δε ότι η βαλκανική πολιτική της ΕΕ είναι καθοριστική προκειμένου να οδηγηθεί η περιοχή αυτή στην πρόοδο, την ειρήνη και τη σταθερότητα·
2. Κρίνει ότι η δια βίου μάθηση και οι επαφές μεταξύ των ανθρώπων αποτελούν το κλειδί για την προώθηση της ανοχής, της αμοιβαίας κατανόησης και της συμφιλίωσης μεταξύ των λαών των Δυτικών Βαλκανίων, της Τουρκίας και της ΕΕ·
3. Ζητεί να επέλθουν ουσιαστικές βελτιώσεις στην πολιτική θεώρησης διαβατηρίων έναντι των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, έχοντας υπόψη ότι η περιφερειακή συνεργασία και η συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση προϋποθέτει απαραιτήτως την ελεύθερη κυκλοφορία των ανθρώπων, η οποία θα επέτρεπε στους πολίτες των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων Τουρκίας να συμμετάσχουν στα προγράμματα της ΕΕ, όπως "Νεολαία", "Έρασμος" και "Πολιτισμός", χωρίς να χρειάζεται να περάσουν από τη σημερινή χρονοβόρο, ριψοκίνδυνη και δαπανηρή διαδικασία χορήγησης θεώρησης· προτείνει, επιπλέον, ένα κεντρικό κομβικό σημείο για σύντομη μεσολάβηση σε περίπτωση που προκύψουν προβλήματα·
4. Τονίζει ότι ο σεβασμός της πολιτιστικής πολυμορφίας αποτελεί κεντρική αρχή της ΕΕ και ότι οι μειονότητες πρέπει να είναι ελεύθερες να ασκήσουν τα πολιτιστικά τους δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης και της εκμάθησης των μειονοτικών γλωσσών και της διατήρησης των πολιτιστικών ταυτοτήτων, χωρίς διακρίσεις ·
5. Ενθαρρύνει τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες να επικυρώσουν τη Σύμβαση της UNESCO για την προστασία και την προώθηση της πολυμορφίας της πολιτιστικής έκφρασης·
6. Υπογραμμίζει τη σημασία των συντονισμένων δημοσίων στρατηγικών ενημέρωσης και επικοινωνίας, ως ακρογωνιαίων λίθων της διαδικασίας για επίτευξη μεγαλύτερης κατανόησης και υποστήριξης όσον αφορά τη διεύρυνση της ΕΕ, τόσο στα κράτη μέλη όσο και στις υποψήφιες και δυνητικά υποψήφιες χώρες, και προτείνει όπως όλες οι υποψήφιες χώρες συμμετάσχουν στην υλοποίηση της προτεινομένης διοργανικής συμφωνίας για την επικοινωνιακή πολιτική·
7. Ενθαρρύνει σθεναρά τη συμμετοχή των υποψηφίων χωρών στο Ευρωπαϊκό Έτος Διαπολιτισμικού Διαλόγου 2008, ως μέσο για την σύσφιξη των δεσμών μεταξύ των λαών
8. Επιβεβαιώνει τη σημασία της πρόσβασης στην παιδεία για όλους και εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι στην περιοχή αυτή οι διακρίσεις εξακολουθούν να είναι ευρέως διαδεδομένες, κυρίως εις βάρος των μειονοτήτων Ρόμα, τούτο δε σε όλες τις υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες·
9. Καλεί τις αρμόδιες αρχές στα Δυτικά Βαλκάνια να συστήσουν μια κοινή επιτροπή ιστορικών και καθηγητών, κατά το γαλλογερμανικό παράδειγμα, προκειμένου να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη κοινών εγχειριδίων ιστορίας στα σχολεία, καλεί δε την Επιτροπή να προβλέψει κονδύλια για τη χρηματοδοτική υποστήριξη του σχεδίου αυτού·
10. Εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προόδους που έχουν σημειωθεί μέχρι σήμερα όσον αφορά τη μεταρρύθμιση των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης τα οποία εξακολουθούν να αποτελούν καθοριστικές προτεραιότητες· υπογραμμίζει την ανάγκη διάθεσης επαρκών πόρων για την ολοκλήρωση και την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, καλεί δε επιμόνως τα εθνικά υπουργεία να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στη βέλτιστη χρησιμοποίηση των πόρων, με έμφαση στην διαρκή βελτίωση της ποιότητας· χαιρετίζει τα νομοθετικά και διαρθρωτικά μέτρα που λαμβάνονται, ώστε να επιτευχθεί μεγαλύτερη ευθυγράμμιση με τα κοινοτικά προγράμματα και κανονιστικά πρότυπα·
11. Ενθαρρύνει με σθένος την προώθηση της πολυγλωσσίας, η οποία συνιστά ένα σημαντικό προσόν αυτή καθαυτή, αλλά και μέσο προώθησης μιας μεγαλύτερης συμμετοχής σε εκπαιδευτικά προγράμματα ανταλλαγών της ΕΕ, όπως η δια βίου μάθηση και οι ευκαιρίες κινητικότητας που προσφέρει η διαδικασία της Μπολόνια.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΕ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
Ημερομηνία έγκρισης |
22.1.2008 |
||
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
33 0 1 |
|
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Ivo Belet, Guy Bono, Nicodim Bulzesc, Marie-Hélène Descamps, Věra Flasarová, Milan Gaľa, Claire Gibault, Vasco Graça Moura, Luis Herrero-Tejedor, Ruth Hieronymi, Mikel Irujo Amezaga, Ramona Nicole Mănescu, Μανώλης Μαυρομμάτης, Marianne Mikko, Ljudmila Novak, Dumitru Oprea, Doris Pack, Zdzisław Zbigniew Podkański, Mihaela Popa, Christa Prets, Karin Resetarits, Pál Schmitt, Hannu Takkula, Helga Trüpel, Thomas Wise, Tomáš Zatloukal |
||
|
Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία |
Victor Boştinaru, Emine Bozkurt, Ignasi Guardans Cambó, Gyula Hegyi, Viktória Mohácsi, Ewa Tomaszewska, Jaroslav Zvěřina |
||
|
Αναπληρωτής(ές) σύμφωνα με το άρθρο 178, παρ. 2 παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία |
Donata Gottardi |
||
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
Ημερομηνία έγκρισης |
24.6.2008 |
|
|
|
||
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
55 1 9 |
||||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Roberta Alma Anastase, Sir Robert Atkins, Christopher Beazley, Bastiaan Belder, André Brie, Elmar Brok, Colm Burke, Philip Claeys, Γιώργος Δημητρακόπουλος, Michael Gahler, Γεώργιος Γεωργίου, Ana Maria Gomes, Alfred Gomolka, Klaus Hänsch, Jana Hybášková, Anna Ibrisagic, Ιωάννης Κασουλίδης, Метин Казак, Μαρία-Ελένη Κοππά, Helmut Kuhne, Vytautas Landsbergis, Johannes Lebech, Francisco José Millán Mon, Pasqualina Napoletano, Annemie Neyts-Uyttebroeck, Raimon Obiols i Germà, Justas Vincas Paleckis, Ioan Mircea Paşcu, Tobias Pflüger, João de Deus Pinheiro, Samuli Pohjamo, Michel Rocard, Libor Rouček, Christian Rovsing, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Jacek Saryusz-Wolski, György Schöpflin, Marek Siwiec, Hannes Swoboda, István Szent-Iványi, Charles Tannock, Geoffrey Van Orden, Ari Vatanen, Jan Marinus Wiersma, Luis Yañez-Barnuevo García, Zbigniew Zaleski, Josef Zieleniec, |
|||||
|
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Laima Liucija Andrikienė, Cristian Silviu Buşoi, Giulietto Chiesa, Andrew Duff, Árpád Duka-Zólyomi, James Elles, Carlo Fatuzzo, Gisela Kallenbach, Tunne Kelam, Jaromír Kohlíček, Graf Alexander Lambsdorff, Rihards Pīks, Aloyzas Sakalas, Antolín Sánchez Presedo, Inger Segelström, Евгени Кирилов, Николай Младенов |
|||||
|
Αναπληρωτές (άρθρο 178, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Lambert van Nistelrooij |
|||||