SPRAWOZDANIE w sprawie koncentracji i pluralizmu mediów w Unii Europejskiej

10.7.2008 - (2007/2253(INI))

Komisja Kultury i Edukacji
Sprawozdawczyni: Marianne Mikko

Procedura : 2007/2253(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A6-0303/2008

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie koncentracji i pluralizmu mediów w Unii Europejskiej

(2007/2253(INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając art. 11 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej[1],

–   uwzględniając protokół do traktatu z Amsterdamu w sprawie systemu publicznego nadawania w państwach członkowskich[2],

–   uwzględniając dokument roboczy służb Komisji zatytułowany „Pluralizm mediów w państwach członkowskich Unii Europejskiej” (SEC(2007)0032),

–   uwzględniając wniosek dotyczący dyrektywy 65/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 grudnia 2007 r. zmieniającej dyrektywę Rady 89/552/EWG w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich, dotyczących wykonywania telewizyjnej działalności transmisyjnej[3],

–   uwzględniając rezolucję z dnia 20 listopada 2002 r. w sprawie koncentracji mediów[4],

–   uwzględniając Konwencję UNESCO z 2005 r. w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego (konwencja UNESCO o różnorodności kulturowej),

–   uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie niebezpieczeństwa naruszania w UE, a w szczególności we Włoszech, swobody wypowiedzi i prawa do informacji (art. 11 ust. 2 Karty Praw Podstawowych)[5],

–   uwzględniając komunikat Komisji z 2001 r. w sprawie udzielania pomocy państwa dla radiofonii i telewizji publicznej (2001/C 320/04),

–   uwzględniając rezolucję Rady z dnia 25 stycznia 1999 r. dotyczącą publicznego nadawania (1999/C 30/01),

–   uwzględniając zalecenie Rec(2007)3 z dnia 31 stycznia 2007 r. Komitetu Ministrów dla państw członkowskich Rady Europy w sprawie misji mediów publicznych w społeczeństwie informacyjnym,

–   uwzględniając art. 45 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji oraz opinie Komisji Gospodarczej i Monetarnej, Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A6-0303/2008),

A. mając na uwadze, że Unia Europejska potwierdziła swoje zaangażowanie w ochronę i propagowanie pluralizmu mediów jako podstawowego filaru prawa do informacji i wolności wypowiedzi zawartego w art. 11 Karty praw podstawowych, pozostających podstawowymi zasadami obrony demokracji, pluralizmu obywatelskiego i różnorodności kulturowej,

B.   mając na uwadze, że Parlament Europejski niejednokrotnie wyrażał opinię, że Komisja powinna ustanowić stabilne ramy prawne, zarówno w sektorze mediów, jak i w społeczeństwie informacyjnym jako całości, mające na celu zapewnienie w państwach członkowskich jednakowego poziomu ochrony pluralizmu i umożliwienie operatorom korzystania z możliwości, jakie daje jednolity rynek,

C.  mając na uwadze, że – jak podkreśliła Komisja w wyżej wymienionym dokumencie roboczym służb Komisji – pojęcia pluralizmu mediów nie można ograniczać do sprawy koncentracji własności przedsiębiorstw, gdyż obejmuje ono również kwestie dotyczące nadawców publicznych, władzy politycznej, konkurencji gospodarczej, różnorodności kulturowej, rozwoju nowych technologii, przejrzystości oraz warunków pracy dziennikarzy w Unii Europejskiej,

D.  mając na uwadze, że nadawcy publiczni muszą dysponować niezbędnymi zasobami i narzędziami zapewniającymi im rzeczywistą niezależność od nacisków politycznych i od mechanizmów rynkowych,

E.   mając na uwadze, że w obecnej sytuacji nadawcy publiczni są popychani, w sposób nieuzasadniony i ze szkodą dla jakości programów, do konkurowania pod względem oglądalności ze stacjami komercyjnymi, których ostatecznym celem nie jest jakość, ale zaspokojenie gustów większości,

F.  mając na uwadze, że konwencja UNESCO o różnorodności kulturowej przywiązuje znaczną wagę między innymi do stworzenia warunków sprzyjających różnorodności mediów,

G. mając na uwadze, że ta sama konwencja UNESCO uznaje prawo stron do przyjmowania środków na rzecz zwiększania różnorodności mediów także poprzez nadawanie publiczne,

H. mając na uwadze, że ważna rola publicznych mediów audiowizualnych w zapewnianiu pluralizmu uznana jest w konwencji UNESCO o różnorodności kulturowej oraz w protokole traktatu z Amsterdamu w sprawie systemu publicznego nadawania w państwach członkowskich stanowiącym, że system publicznego nadawania w państwach członkowskich związany jest bezpośrednio z demokratycznymi, społecznymi i kulturowymi potrzebami każdego społeczeństwa oraz z koniecznością zapewnienia pluralizmu mediów, przy czym państwa członkowskie odpowiedzialne są za określenie misji publicznych nadawców telewizyjnych i zapewnienie jej finansowania,

I.   mając na uwadze, że komunikat Komisji z 2001 r. w pełni uznaje główną rolę, jaką pełnią publiczne organy nadawcze w promowaniu pluralizmu i różnorodności kulturowej i językowej, podkreśla także, że przy ocenie owej pomocy państwa Komisja będzie opierała się na kryteriach wspierania różnorodności kulturowej oraz zaspokajania demokratycznych, społecznych i kulturowych potrzeb każdego społeczeństwa,

J.   mając na uwadze, że w rezolucji Rady z dnia 25 stycznia 1999 r. ponownie podkreślono zasadnicze znaczenie publicznych nadawców dla pluralizmu oraz zwrócono się do państw członkowskich o udzielenie tymże nadawcom szerokich uprawnień, które odzwierciedlałyby ich rolę w udostępnianiu opinii publicznej korzyści płynących z nowych usług audiowizualnych i informacyjnych oraz nowych technologii,

K. mając na uwadze, że Rada przyjęła wyżej wymieniony protokół traktatu z Amsterdamu w sprawie systemu publicznego nadawania w państwach członkowskich w celu zapewnienia państwom członkowskim kompetencji do organizowania krajowego systemu nadawania publicznego w sposób dostosowany do potrzeb demokratycznych i kulturalnych ich społeczeństw, tak aby jak najlepiej służyć celowi zachowania pluralizmu mediów,

L.  mając na uwadze, że w powyższym zaleceniu Komitetu Ministrów podkreśla się szczególną rolę nadawców publicznych jako źródła bezstronnych i niezależnych informacji i komentarzy oraz innowacyjnych i zróżnicowanych treści zgodnych z wysokimi standardami etycznymi i jakościowymi, a także jako forum debaty publicznej i środka promocji szerszego uczestnictwa jednostek w systemie demokratycznym, oraz mając na uwadze, że wnosi się w nim o pozostawienie państwom członkowskim uprawnień do dostosowania tej misji w celu realizacji jej funkcji w nowym środowisku medialnym,

M. mając na uwadze, że pluralizm mediów można zagwarantować tylko poprzez właściwą równowagę polityczną treści nadawanych przez telewizję publiczną,

N. mając na uwadze, że – jak pokazuje doświadczenie – nieograniczona koncentracja własności zagraża pluralizmowi i różnorodności kulturowej oraz że system oparty wyłącznie na wolnorynkowej konkurencji nie jest w stanie sam zagwarantować pluralizmu mediów,

O. mając na uwadze, że oparty na dwóch filarach model telewizji prywatnej i publicznej oraz medialnych usług audiowizualnych, mający na celu wzmocnienie pluralizmu mediów, zasadniczo sprawdził się w Europie i powinien być dalej rozwijany,

P.  mając na uwadze, że koncentracja własności powoduje większą zależność osób zawodowo związanych z mediami od właścicieli dużych przedsiębiorstw medialnych,

Q. mając na uwadze, że nowe technologie – a w szczególności przejście na cyfrową technologię produkcji i rozpowszechniania treści audiowizualnych oraz wejście na rynek nowych usług komunikacyjnych i informacyjnych – znacząco wpłynęły na ilość dostępnych produktów i sposobów rozpowszechniania; mając jednak na uwadze, że wzrost liczby mediów i usług nie gwarantuje automatycznie różnorodności treści; mając na uwadze, że potrzebne są zatem nowe, zaktualizowane środki zapewniające pluralizm mediów i różnorodność kulturową, a także bezzwłoczne i obiektywne informowanie społeczeństwa,

R.  mając na uwadze, że obecne ramy regulacyjne z zakresu telekomunikacji, odzwierciedlające bezpośredni związek i współzależność pomiędzy regulacjami dotyczącymi infrastruktury i treści, zapewniają państwom członkowskim odpowiednie instrumenty techniczne do ochrony pluralizmu mediów i treści, takie jak przepisy dotyczące dostępu i zobowiązania do transmisji,

S.   przypominając zarazem, że poszanowanie pluralizmu informacji i różnorodności treści nie jest automatycznie gwarantowane w ramach dokonujących się postępów technologicznych, lecz musi być realizowane poprzez aktywną, ciągłą i uważną politykę krajowych i europejskich władz publicznych,

T.  mając na uwadze, że chociaż Internet bardzo zwiększył dostęp do różnych źródeł informacji, poglądów i opinii, nie zastąpił jeszcze tradycyjnych mediów w charakterze decydującego elementu opiniotwórczego;

U. mając na uwadze, że wskutek rozwoju technologicznego wydawcy gazet w coraz większym stopniu rozpowszechniają treści przez Internet i są w związku z tym w dużej mierze zależni od dochodu z reklam (on-line),

V. mając na uwadze, że media pozostają narzędziem oddziaływania politycznego oraz że występuje znaczne zagrożenie zdolności mediów w zakresie pełnienia roli stróża demokracji, spowodowane tendencją prywatnych przedsiębiorstw medialnych do kierowania się głównie zyskiem finansowym; mając na uwadze, że niesie to ze sobą niebezpieczeństwo utraty różnorodności, jakości treści i wielości poglądów, a zatem ochrony pluralizmu mediów nie można pozostawić wyłącznie mechanizmom rynkowym;

W. mając na uwadze, że duże przedsiębiorstwa medialne stworzyły sobie poważną i często dominującą pozycję w niektórych państwach członkowskich oraz mając na uwadze zagrożenie, jakie dla niezależności mediów stanowi istnienie grup prasowych należących do przedsiębiorstw, które mogą ubiegać się o przyznawanie im zamówień publicznych,

X. mając na uwadze, że wkład wielonarodowych przedsiębiorstw medialnych w niektórych państwach członkowskich jest kluczowy dla ożywienia sektora mediów, lecz że warunki pracy i wynagrodzenia powinny również ulec pewnej poprawie,

Y. mając na uwadze, że należy poprawić warunki i jakość pracy osób zawodowo związanych z mediami oraz że z powodu braku gwarancji socjalnych coraz większa liczba dziennikarzy jest zatrudniona na niepewnych warunkach,

Z.  mając na uwadze, że prawo konkurencji UE zaledwie w ograniczonym stopniu zdolne jest podejmować kwestie koncentracji mediów, ponieważ działania ukierunkowane na tworzenie pionowej i poziomej koncentracji własności mediów w nowych państwach członkowskich UE nie osiągnęły progu finansowego, powyżej którego zastosowanie miałoby prawo konkurencji UE,

AA. mając na uwadze, że ustanowienie zbyt restrykcyjnych reguł w zakresie własności mediów może zaszkodzić konkurencyjności przedsiębiorstw europejskich na rynku światowym i zwiększyć wpływy grup medialnych spoza Europy,

AB. mając na uwadze, że konsumenci mediów winni mieć dostęp do szerokiego wyboru treści,

AC. mając na uwadze, że twórcy mediów dążą do produkowania treści o jak najwyższej jakości, lecz panujące warunki nie są jednakowo zadowalające, aby udało się to osiągnąć we wszystkich państwach członkowskich,

AD. mając na uwadze, że rozwój nowych mediów (szerokopasmowy Internet, kanały satelitarne, naziemna telewizja cyfrowa itp.) oraz zróżnicowane formy własności mediów same w sobie nie są wystarczające do zapewnienia pluralizmu w zakresie treści mediów,

AE. mając na uwadze, że zarówno w sektorze publicznym, jak i komercyjnym należy stosować przepisy w zakresie jakości treści i ochrony małoletnich,

AF. mając na uwadze, że przedsiębiorstwa medialne są niezastąpione, jeżeli chodzi o pluralizm mediów i ochronę demokracji, a zatem powinny czynniej angażować się w praktyki związane z etyką i społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstw,

AG. mając na uwadze, że w komercyjnych przedsiębiorstwach medialnych wykorzystuje się w coraz większym stopniu treści tworzone przez prywatnych użytkowników – zwłaszcza w odniesieniu do treści audiowizualnych – za symboliczną opłatą lub nieodpłatnie, co rodzi problemy związane z etyką i ochroną prywatności, wywierając nadmierną presję konkurencyjną na dziennikarzy i inne osoby zawodowo związane z mediami,

AH. mając na uwadze, że przy okazji coraz większego wykorzystywania treści tworzonych przez użytkowników nie zawsze przestrzega się zasad dotyczących sfery prywatnej obywateli i osób publicznych oraz że z tego względu należy zapewnić środki prawne w celu ochrony zainteresowanych osób,

AI.  mając na uwadze, że blogi internetowe wnoszą nowy ważny wkład w pluralizm mediów i stają się coraz popularniejszym sposobem autoekspresji zarówno osób zawodowo związanych z mediami, jak i osób prywatnych; rozpowszechnianie to pociąga za sobą konieczność ustanowienia prawnych zabezpieczeń uwzględniających podział odpowiedzialności w przypadku pozwów oraz ustalenie prawa do odpowiedzi,

AJ.  mając na uwadze, że nadawcy publiczni muszą otrzymywać stabilne finansowanie, działać w uczciwy i zrównoważony sposób oraz dysponować środkami na rzecz promowania interesu publicznego i wartości społecznych,

AK. mając na uwadze, że państwa członkowskie posiadają możliwość szerokiej interpretacji misji mediów publicznych i ich finansowania,

AL. mając na uwadze, że media publiczne posiadają znaczącą pozycję na rynku jedynie w obszarze audiowizualnym i nielinearnym,

AM. mając na uwadze, że europejski model audiowizualny powinien się nadal opierać na równowadze między silnym, niezależnym i pluralistycznym sektorem publicznym a dynamicznym sektorem komercyjnym; mając na uwadze, że ciągłość tego modelu jest niezbędna dla żywotności i jakości twórczości, dla pluralizmu mediów oraz dla poszanowania i promowania różnorodności kulturowej,

AN. mając na uwadze, że czasami media publiczne w państwach członkowskich narażone są z jednej strony na nieodpowiednie finansowanie, a z drugiej na naciski polityczne,

AO. mając na uwadze, że wywiązywanie się z zadań, jakie poszczególne państwa członkowskie powierzyły nadawcom publicznym wymaga stałych nakładów finansowych oraz gwarancji niezależności, co we wszystkich państwach członkowskich jest dalekie od rzeczywistości,

AP. mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich media publiczne mogą odgrywać pierwszoplanową rolę w zakresie zarówno jakości, jak i odbiorców,

AQ. mając na uwadze, że dostęp wszystkich obywateli do treści o wysokiej jakości i różnorodności staje się jeszcze ważniejszy w kontekście przemian technologicznych i wzmożonej koncentracji oraz w coraz bardziej konkurencyjnym otoczeniu poddanym globalizacji; mając na uwadze, że publiczne usługi audiowizualne mają zasadnicze znaczenie dla demokratycznego kształtowania opinii, umożliwiającego obywatelom zapoznanie się z różnorodnością kulturową i gwarantującego pluralizm; mając ponadto na uwadze, że publiczny sektor audiowizualny powinien mieć możliwość korzystania z nowych platform nadawczych, aby wywiązać się z powierzonego mu zadania dotarcia do wszystkich grup składających się na społeczeństwo, niezależnie od stosowanych zasad dostępu;

AR. mając na uwadze, że media publiczne muszą otrzymywać wystarczające finansowanie publiczne w celu umożliwienia im konkurowania z mediami komercyjnymi w zakresie oferowania wysokiego poziomu treści kulturowych i informacyjnych,

AS. mając na uwadze, że w ostatniej dekadzie pojawiły się w mediach nowe stacje i że rosnący udział sklepów internetowych w dochodach z reklam niepokoi przedsiębiorstwa z branży tradycyjnych środków przekazu,

AT. mając na uwadze, że nadawcy publiczni i komercyjni będą w dalszym ciągu odgrywać uzupełniające się role wraz z nowymi podmiotami rynku audiowizualnego cechującego się wielością platform nadawczych,

AU. mając na uwadze, że UE nie posiada rzeczywistych kompetencji do regulowania kwestii koncentracji mediów, jednak uprawnienia w różnych dziedzinach polityki pozwalają jej na odgrywanie czynnej roli w ochronie i promowaniu pluralizmu mediów; mając na uwadze, że dziedzinami, w których UE może oraz powinna prowadzić aktywną politykę na rzecz wzmacniania i promowania pluralizmu mediów są: prawo konkurencji, prawodawstwo z zakresu pomocy państwa, regulacje sektora audiowizualnego i telekomunikacyjnego, a także (handlowe) stosunki zewnętrzne,

AV. mając na uwadze rosnącą liczbę konfliktów związanych z wolnością wypowiedzi,

AW. mając na uwadze, że w społeczeństwie informacyjnym edukacja medialna odgrywa kluczową rolę w umożliwianiu obywatelom świadomego i czynnego uczestnictwa w życiu demokratycznym,

AX. mając na uwadze, że w świetle zwiększonej oferty informacyjnej (do czego w szczególności przyczynia się Internet) coraz ważniejsza staje się interpretacja i ocena wartości informacji;

AY. mając na uwadze, że promowanie alfabetyzacji medialnej wśród obywateli Unii Europejskiej powinno mieć charakter o wiele bardziej systematyczny,

AZ. mając na uwadze, że europejskie media działają obecnie na zglobalizowanym rynku, co oznacza, że rozległe ograniczenia dotyczące ich stanu własnościowego znacznie zmniejszą ich konkurencyjność w stosunku do przedsiębiorstw w krajach trzecich, które nie są związane podobnymi ograniczeniami; mając na uwadze, że z tego względu konieczne jest osiągnięcie równowagi pomiędzy konsekwentnym stosowaniem sprawiedliwych przepisów dotyczących konkurencji i wprowadzeniem wentyli bezpieczeństwa na korzyść różnorodności mediów, a zagwarantowaniem przedsiębiorstwom niezbędnej elastyczności umożliwiającej im konkurowanie na międzynarodowym rynku mediów,

BA. mając na uwadze, że żyjemy w społeczeństwie ustawicznie bombardowanym informacjami, komunikacją w czasie rzeczywistym i nieprzefiltrowanymi wiadomościami, gdy tymczasem selekcja informacji wymaga specyficznych umiejętności,

BB. mając na uwadze, że wzmocnienie i wspieranie pluralizmu mediów musi stanowić kluczowy element stosunków zewnętrznych UE (w obszarze handlu i innych obszarach), szczególnie w kontekście europejskiej polityki sąsiedztwa (ENP), strategii rozszerzenia oraz dwustronnych umów o partnerstwie,

1.   wzywa Komisję i państwa członkowskie do ochrony pluralizmu mediów, do zapewnienia wszystkim obywatelom UE dostępu do swobodnych i zróżnicowanych mediów we wszystkich państwach członkowskich oraz do zalecenia ewentualnych koniecznych ulepszeń;

2.  jest przekonany, że pluralistyczny system mediów jest zasadniczym warunkiem dalszego istnienia demokratycznego europejskiego modelu społecznego;

3.  uważa, że europejski krajobraz mediów podlega postępującemu procesowi ujednolicania zarówno w zakresie mediów, jak i rynków;

4.  podkreśla, że koncentracja własności systemu mediów tworzy otoczenie sprzyjające monopolizacji rynku reklamowego, wprowadza bariery utrudniające nowym podmiotom wchodzenie na rynek oraz prowadzi do ujednolicenia treści medialnych;

5.  zauważa, że rozwój systemu mediów powodowany jest coraz częściej chęcią zysku i że w związku z tym procesy społeczne, polityczne lub gospodarcze, czy też wartości ujęte w kodeksach etyki dziennikarskiej nie są należycie zagwarantowane; stwierdza zatem, że prawo konkurencji musi być ściśle powiązane z prawem w zakresie mediów, aby zapewnić dostępność, konkurencję i dobrą jakość oraz uniknąć konfliktów między koncentracją własności mediów a władzami politycznymi z uwagi na to, że konflikty te szkodzą wolnej konkurencji, równym regułom prowadzenia działalności i pluralizmowi;

6.  domaga się zatem zapewnienia równowagi między nadawcami publicznymi i prywatnymi – w tych państwach członkowskich, w których istnieją nadawcy publiczni – oraz ścisłego powiązania prawa konkurencji i prawa w zakresie mediów w celu wzmocnienia pluralizmu w mediach; podkreśla, że nadawcy publiczni również w coraz większym stopniu kierują się chęcią zysku, wskutek czego powstają wątpliwości co do właściwego wykorzystywania środków publicznych;

7.  uważa, że głównym celem władz publicznych powinno być stworzenie warunków, które zapewnią wysoki poziom jakości mediów (włącznie z mediami publicznymi), zabezpieczą różnorodność mediów oraz zagwarantują całkowitą niezależność dziennikarzy;

8.  domaga się działań na rzecz poprawy konkurencyjności europejskich koncernów medialnych, aby w ten sposób istotnie kształtować wzrost gospodarczy, który należy wspierać również poprzez zwiększanie świadomości i wiedzy obywateli na temat kwestii ekonomiczno-finansowych;

9.  podkreśla rosnący wpływ inwestorów z sektora medialnego z państw trzecich w UE, w szczególności w nowych państwach członkowskich;

10. wzywa do konsekwentnego stosowania przepisów prawa konkurencji na poziomie europejskim i krajowym w celu zagwarantowania wysokiego poziomu konkurencyjności oraz umożliwienia nowym konkurentom wejścia na rynek;

11. uważa, że prawo konkurencji UE przyczyniło się do ograniczenia koncentracji mediów; podkreśla jednak znaczenie sprawowania niezależnej kontroli mediów przez państwa członkowskie i wzywa w związku z tym do zapewnienia skuteczności, jasności, przejrzystości i wysokiego poziomu krajowych przepisów w zakresie mediów;

12. przyjmuje z zadowoleniem zamiar Komisji, która zamierza opracować specjalne wskaźniki do oceny pluralizmu mediów;

13. zwraca się o sporządzenie dalszych wskaźników – wykraczających poza kwestię pluralizmu mediów – służących do badania systemu mediów i obejmujących zagadnienia związane z demokracją, praworządnością, prawami człowieka, prawami mniejszości oraz kodeksami etyki dziennikarskiej;

14. uważa, że zasady dotyczące koncentracji mediów powinny obejmować nie tylko własność i produkcję treści medialnych, lecz także (elektroniczne) kanały i mechanizmy dostępu do treści i ich rozpowszechniania w Internecie, takie jak wyszukiwarki.

15. podkreśla konieczność zapewnienia osobom niepełnosprawnym dostępu do informacji;

16. proponuje w związku z tym powołanie w państwach członkowskich, w których takie instytucje jeszcze nie istnieją, niezależnych rzeczników praw obywatelskich ds. mediów lub też porównywalnych instytucji;

17. uznaje, że samoregulacja odgrywa ważną rolę w zapewnianiu pluralizmu mediów; z zadowoleniem przyjmuje dotychczasowe inicjatywy branżowe w tej dziedzinie;

18. zachęca do stworzenia karty wolności mediów w celu zagwarantowania wolności wypowiedzi i pluralizmu;

19. domaga się przestrzegania wolności mediów oraz konsekwentnej zgodności relacji przekazywanych przez media z kodeksem etycznym;

20. podkreśla konieczność wprowadzenia monitorowania i wdrażania systemów pluralizmu mediów w oparciu o rzetelne i bezstronne wskaźniki;

21. podkreśla potrzebę zapewnienia przez władze UE i państw członkowskich niezależności dziennikarskiej i wydawniczej przy pomocy właściwych i konkretnych gwarancji prawnych i społecznych oraz wskazuje na znaczenie stworzenia i jednolitego stosowania – w państwach członkowskich oraz na wszystkich rynkach, na których prowadzą działalność przedsiębiorstwa medialne mające siedzibę w UE – statutów redakcyjnych uniemożliwiających właścicielom, udziałowcom lub podmiotom zewnętrznym, takim jak rządy, ingerowanie w treści informacyjne;

22. wzywa państwa członkowskie do zapewnienia przy pomocy odpowiednich środków właściwej równowagi między drażliwymi kwestiami natury politycznej i społecznej, zwłaszcza w odniesieniu do programów informacyjnych i poruszających bieżące tematy;

23. sugeruje zachęcanie do opracowania etycznych kodeksów postępowania oraz warunków wykorzystywania w publikacjach i programach komercyjnych treści tworzonych przez prywatnych użytkowników, a także wprowadzenie tantiem autorskich odpowiadających wartości handlowej tych treści;

24. z zadowoleniem przyjmuje dynamikę i różnorodność, jakie w sektor mediów wniosły nowe środki przekazu, i popiera odpowiedzialne wykorzystywanie wszystkich nowych technologii, takich jak telewizja komórkowa, jako platformy mediów komercyjnych, publicznych i obywatelskich;

25. proponuje wyjaśnienie statusu internetowych blogów oraz stron opartych na treściach tworzonych przez użytkowników, stawiając je do celów prawnych na równi z wszelkimi innymi formami publicznej ekspresji;

26. popiera ochronę praw autorskich w mediach internetowych poprzez obowiązek podawania źródła podczas cytowania wypowiedzi przez osoby trzecie;

27. zaleca włączenie alfabetyzacji medialnej w UE do kluczowych kompetencji europejskich i wspiera opracowywanie europejskich podstawowych programów szkoleń w zakresie alfabetyzacji medialnej, podkreślając przy tym ich rolę w pokonywaniu wszelkiego rodzaju „przepaści cyfrowych”;

28. podkreśla, że zgodnie z zaleceniem nr 1466 (2000) Rady Europy celem edukacji medialnej musi być zapewnienie obywatelom sposobów krytycznej interpretacji i korzystania ze stale rosnącej ilości przekazywanych im informacji; uważa, że dzięki temu procesowi uczenia się obywatele będą umieli formułować przekazy i wybierać najwłaściwsze media dla wzajemnej komunikacji, a przez to w pełni korzystać ze swoich praw w zakresie wolności informacji i wypowiedzi;

29. wzywa Komisję, aby w swym europejskim podejściu do alfabetyzacji medialnej poświęciła dostateczną uwagę normom krytycznej oceny treści oraz wymianie najlepszych praktyk w tym zakresie;

30. zachęca Komisję do zaangażowania się w działania na rzecz stabilnych ram prawnych gwarantujących wysoki poziom ochrony pluralizmu we wszystkich państwach członkowskich;

31. wzywa Komisję i państwa członkowskie, by wzmocniły obiektywne ramy przyznawania koncesji na nadawanie programów telewizji kablowej i satelitarnej oraz programów analogowych i cyfrowych, w oparciu o przejrzyste i bezstronne kryteria, w celu ustanowienia pluralistycznego systemu konkurencji i unikania nadużyć ze strony monopoli;

32. wzywa Komisję do uwzględnienia kwestii nieetycznego wykorzystywania i komercyjnego nadużywania treści tworzonych przez użytkowników;

33. przypomina państwom członkowskim, że podejmując decyzje, krajowe urzędy regulacji muszą zawsze dążyć do równowagi między swymi obowiązkami a wolnością wypowiedzi, której ochrona w ostatniej instancji należy do właściwości sądów;

34. przypomina Komisji, że niejednokrotnie zwracał się do niej o opracowanie dyrektywy mającej na celu zapewnienie pluralizmu, sprzyjanie różnorodności kulturowej i jej ochronę zgodnie z definicją konwencji UNESCO o różnorodności kulturowej, a także zapewnienie wszystkim przedsiębiorstwom medialnym dostępu do środków technicznych, które pozwolą im dotrzeć do wszystkich obywateli;

35. nalega, by państwa członkowskie wspierały nadawców publicznych oferujących wysoką jakość, mogących być realną alternatywą dla programów stacji komercyjnych i zajmować – bez konieczności konkurowania o oglądalność i wpływy z reklam – bardziej eksponowane miejsce w europejskim krajobrazie jako filary ochrony pluralizmu mediów, dialogu demokratycznego i dostępu wszystkich obywateli do programów dobrej jakości;

36. wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania ściślejszej współpracy między europejskimi urzędami regulacji oraz do intensyfikacji formalnych i nieformalnych rozmów i wymiany poglądów między urzędami regulacji w dziedzinie nadawania;

37. zaleca, aby w stosownych przypadkach media publiczne w państwach członkowskich odzwierciedlały wielokulturowy charakter regionów;

38. zachęca do ujawniania właścicieli wszystkich przedsiębiorstw medialnych, co pomoże w osiągnięciu większej przejrzystości w zakresie celów i charakterystyki nadawcy i wydawcy;

39. zachęca państwa członkowskie do dopilnowania, aby stosowanie krajowego prawa konkurencji do środków masowego przekazu oraz do Internetu i sektora technologii komunikacyjnych ułatwiało i promowało pluralizm mediów; wzywa Komisję do uwzględnienia – przy wprowadzaniu w życie przepisów UE dotyczących konkurencji – ich wpływu na pluralizm mediów;

40. zaleca opracowanie i wdrożenie przepisów dotyczących pomocy państwa w sposób umożliwiający mediom publicznym i obywatelskim pełnienie ich funkcji w dynamicznie zmieniającym się środowisku przy jednoczesnym zagwarantowaniu, że media publiczne w przejrzysty i odpowiedzialny sposób wykonują funkcje powierzone im przez państwa członkowskie bez nadużywania środków publicznych z pobudek natury politycznej lub ekonomicznej;

41. zwraca się do Komisji o należyte uwzględnienie – przy podejmowaniu decyzji o konieczności dokonania przeglądu komunikatu KE w sprawie radiofonii i telewizji – konwencji UNESCO o różnorodności kulturowej i wyżej wymienionego zalecenia Rady Europy; domaga się, aby – w razie podjęcia przez Komisję decyzji o przeglądzie dotychczasowych wytycznych – wszelkie proponowane środki i wyjaśnienia zostały ocenione pod kątem ich wpływu na pluralizm mediów oraz aby w należyty sposób przestrzegały kompetencji państw członkowskich;

42. zaleca Komisji wykorzystanie przeglądu komunikatu KE w sprawie radiofonii i telewizji – jeżeli Komisja uzna to za konieczne – jako sposobu na wzmocnienie pozycji nadawców publicznych będących istotnym gwarantem pluralizmu mediów w UE;

43. uważa, że aby publiczne media audiowizualne mogły pełnić swą misję w dobie technologii cyfrowych, powinny, poza tradycyjnymi programami, koniecznie rozwijać nowe usługi informacyjne i media oraz być w stanie współdziałać z każdą siecią i platformą cyfrową;

44. z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie w życie w niektórych państwach członkowskich przepisów nakładających na operatorów telewizji kablowej wymóg włączenia kanałów państwowych do sieci oraz przyznania nadawcom publicznym części pasma cyfrowego;

45. wzywa Komisję do szerokiego pojmowania misji nadawców publicznych zgodnie z dynamiczną i dalekowzroczną interpretacją wyżej wymienionego protokołu traktatu z Amsterdamu, zwłaszcza w odniesieniu do nieskrępowanego udziału nadawców publicznych w rozwoju technologicznym oraz pochodnych formach produkcji i prezentacji treści (w postaci usług linearnych i nielinearnych); powinno to również obejmować odpowiednie finansowanie nowych usług jako element misji nadawania publicznego;

46. ponownie stwierdza, że podczas regulacji kwestii wykorzystania pasma należy uwzględniać cele interesu publicznego, takie jak pluralizm mediów, i dlatego regulacja ta nie może podlegać czysto rynkowemu systemowi; ponadto państwa członkowskie powinny pozostać odpowiedzialne za podejmowanie decyzji w sprawie przyznawania częstotliwości, tak aby spełniały specyficzne potrzeby społeczeństwa, zwłaszcza w odniesieniu do ochrony i promowania pluralizmu mediów;

47. zaleca, aby podczas przeglądu pakietu telekomunikacyjnego zachować, a w razie potrzeby rozszerzyć przepisy w zakresie obowiązkowej transmisji;

48. zgadza się z zaleceniem Rady Europy dotyczącym pluralizmu mediów (CM/Rec (2007)2), zgodnie z którym należy zapewnić dostawcom treści medialnych sprawiedliwy dostęp do sieci komunikacji elektronicznej;

49. wskazuje na rezolucję z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie interoperacyjności usług w zakresie interaktywnej telewizji cyfrowej[6], biorąc pod uwagę znaczenie interoperacyjności dla pluralizmu środków masowego przekazu;

50. domaga się zrównoważonego podejścia do przyznawania dywidendy cyfrowej w celu zapewnienia równego dostępu wszystkim podmiotom, gwarantując w ten sposób pluralizm środków masowego przekazu;

51. jest zaniepokojony dominacją kilku dużych podmiotów działających on-line, co ogranicza wchodzenie nowych podmiotów na rynek i tym samym hamuje kreatywność i przedsiębiorczość w tym sektorze;

52. wzywa do większej przejrzystości w odniesieniu do danych osobowych i informacji dotyczących użytkowników, które to dane przechowywane są przez wyszukiwarki internetowe, dostawców usług poczty elektronicznej oraz serwisy społecznościowe;

53. jest zdania, że regulacje na poziomie UE w sposób wystarczający gwarantują dostępność elektronicznych przewodników ramówek programów i tym podobnych narzędzi przeglądania i nawigacji, ale uważa, że można by rozważyć dalsze działania w odniesieniu do sposobu, w jaki przedstawiane są informacje na temat dostępnych programów w celu zapewnienia łatwego dostępu do usług użyteczności publicznej; wzywa Komisję, aby w drodze procedury zasięgania opinii uzyskała informację, czy celem zagwarantowania pluralizmu środków masowego przekazu konieczne jest wprowadzenie minimalnych wytycznych, czy raczej szczegółowych przepisów sektorowych;

54. wzywa do zapewnienia równowagi między nadawcami publicznymi i prywatnymi oraz spójnego stosowania prawa ochrony konkurencji i prawa w zakresie mediów w celu wzmocnienia pluralizmu w mediach.

55. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

  • [1]  Dz.U. C 303 z 14.12.2007, s. 1.
  • [2]  Dz.U. C 340 z 10.11.1997, s. 109.
  • [3]  Dz.U. L 332 z 18.12.2007, s. 27.
  • [4]  Dz.U. C 25 E z 29.1.2004, s. 205.
  • [5]  Dz.U. C 104 E z 30.4.2004, s. 1026.
  • [6]  Teksty przyjęte, P6_TA (2007)0497.

UZASADNIENIE

Liczba krajów członkowskich UE niemal się podwoiła od początku 2004 r. Jednym z głównym wyzwań okresu po rozszerzeniu jest zapewnienie zrównania standardów ochrony demokracji i wolności podstawowych do najwyższego dotychczasowego poziomu.

W tym kontekście w sprawozdaniu z zadowoleniem przyjmuje się wszystkie inicjatywy na rzecz obrony demokracji ze wskazaniem, że środki masowego przekazu pozostają narzędziem politycznym o dużej sile oddziaływania, którego nie należy traktować wyłącznie w kategoriach ekonomicznych.

W sprawozdaniu uznaje się decyzję Komisji Europejskiej o powierzeniu określenia rzetelnych i bezstronnych wskaźników pluralizmu mediów konsorcjum złożonemu z trzech europejskich uniwersytetów. W niniejszym sprawozdaniu podkreśla się ponadto konieczność wprowadzenia systemów monitorowania i wdrażania opartych na określonych w ten sposób wskaźnikach. Rzecznicy praw obywatelskich ds. mediów postrzegani są jako element składowy tych niezbędnych systemów.

W sprawozdaniu odnotowano również stałe dążenie przedstawicieli wydawców i dziennikarzy do stworzenia karty wolności mediów. Sprawozdawczyni podkreśla ponadto potrzebę gwarancji socjalnych i prawnych dla dziennikarzy i wydawców.

W sprawozdaniu opowiedziano się za przyjęciem przez wielonarodowe przedsiębiorstwa najlepszych praktycznych wzorców w zakresie wolności wydawniczej i dziennikarskiej w każdym kraju, w którym prowadzą działalność. Wyraża się w nim zaniepokojenie niższymi standardami stosowanymi w państwach członkowskich, które przystąpiły do UE w latach 2004 i 2007.

Opracowanie i przyjęcie się nowych technologii doprowadziło do powstania nowych stacji i nowych rodzajów treści medialnych. Pojawienie się nowych środków masowego przekazu wprowadziło w sektorze mediów większą dynamikę i różnorodność; sprawozdanie zachęca do odpowiedzialnego korzystania z nowych stacji.

W tym kontekście sprawozdawczyni wskazuje, że nieokreślony i niepodany status autorów i wydawców blogów internetowych powoduje niepewność co do bezstronności, rzetelności, ochrony źródeł, stosowania kodeksów etycznych i podziału odpowiedzialności w przypadku pozwów sądowych.

Zaleca się wyjaśnienie prawnego statusu różnych kategorii autorów i wydawców blogów internetowych, jak również ujawnienie interesów i dobrowolne oznaczanie tych blogów.

W sprawozdaniu odnotowuje się coraz powszechniejsze wykorzystywanie w komercyjnych publikacjach – za symboliczną opłatą – treści tworzonych przez użytkowników oraz wynikające stąd kwestie z zakresu prywatności i konkurencyjności. Zaleca się wynagradzanie osób zawodowo niezwiązanych z mediami stosownie do wartości handlowej ich dzieła oraz korzystanie z kodeksów etycznych do ochrony sfery prywatnej obywateli i osób publicznych.

W sprawozdaniu dostrzega się wyzwania stojące przed przedsiębiorstwami z branży drukowanych środków przekazu z uwagi na przechodzenie dochodów z reklam do Internetu, jednak ze wskazaniem, że w nowym sektorze mediów komercyjnych dominują publiczni i prywatni dostawcy treści medialnych, posiadający ustaloną pozycję. Sprawozdawczyni stoi również na stanowisku, że koncentracja własności mediów zbliża się do poziomu, na którym pluralizmu mediów nie gwarantują już mechanizmy wolnorynkowe, zwłaszcza w nowych państwach członkowskich.

Sprawozdawczyni przyznaje, że do pełnienia swej misji media publiczne potrzebują sporego i stabilnego udziału w rynku, wzywa je jednak do unikania nieuczciwej konkurencji i pogoni za udziałem w rynku jako takim. Podkreśla, że choć na niektórych rynkach media publiczne są wiodącym podmiotem rynkowym, doskwiera im głównie brak dostatecznego finansowania oraz naciski polityczne.

Sprawozdanie uznaje ponadto konieczność zwiększenia w UE alfabetyzacji medialnej, zaleca włączenie alfabetyzacji medialnej w dziewięć podstawowych kompetencji i popiera opracowanie europejskiego podstawowego programu szkoleń w zakresie alfabetyzacji medialnej.

OPINIA Komisji Gospodarczej i Monetarnej (9.4.2008)

dla Komisji Kultury i Edukacji

w sprawie koncentracji i pluralizmu mediów w Unii Europejskiej
(2007/2253(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Jorgo Chatzimarkakis

WSKAZÓWKI

Komisja Gospodarcza i Monetarna zwraca się do Komisji Kultury i Edukacji, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  jest przekonana, że pluralistyczny system mediów jest zasadniczym warunkiem dalszego istnienia demokratycznego europejskiego modelu społeczeństwa;

2.  uważa, że europejski krajobraz mediów podlega postępującemu procesowi ujednolicenia zarówno w zakresie mediów jak i rynków.

3.  podkreśla, że koncentracja własności systemu mediów tworzy otoczenie sprzyjające monopolizacji rynku reklamowego, wprowadza bariery utrudniające wchodzenie na rynek dla nowych podmiotów oraz prowadzi do ujednolicenia treści medialnych;

4.  zauważa, że rozwój systemu mediów napędzany jest coraz częściej chęcią zysku i że w związku z tym procesy społeczne, polityczne lub gospodarcze, czy też wartości ujęte w kodeksach etyki dziennikarskiej nie są należycie zagwarantowane; stwierdza zatem, że prawo konkurencji musi być ściśle powiązane z prawem w zakresie mediów, aby zapewnić dostępność, konkurencję i dobrą jakość oraz uniknąć konfliktów między koncentracją własności mediów a władzami politycznymi, z uwagi na to że konflikty te szkodzą wolnej konkurencji, równym regułom gry i pluralizmowi;

5.  domaga się zatem zapewnienia równowagi między nadawcami publicznymi i prywatnymi – w tych państwach członkowskich, w których istnieją nadawcy publiczni – oraz ścisłego powiązania prawa konkurencji i prawa w zakresie mediów w celu wzmocnienia pluralizmu w mediach; podkreśla, że nadawcy publiczni również w coraz większym stopniu kierują się chęcią zysku, wskutek czego powstają wątpliwości co do właściwego wykorzystywania środków publicznych;

6.  uważa, że głównym celem władz publicznych powinno być stworzenie warunków, które zapewnią wysoki poziom jakości mediów (włącznie z mediami publicznymi), zabezpieczą różnorodność mediów oraz zagwarantują całkowitą niezależność dziennikarzy;

7.  domaga się działań na rzecz poprawy konkurencyjności europejskich koncernów medialnych, aby w ten sposób istotnie kształtować wzrost gospodarczy, który należy wspierać również poprzez zwiększanie świadomości i wiedzy obywateli na temat kwestii ekonomiczno-finansowych;

8.  podkreśla rosnący wpływ inwestorów z sektora medialnego z państw trzecich w Unii Europejskiej, w szczególności w nowych państwach członkowskich;

9.  wzywa do konsekwentnego stosowania przepisów prawa konkurencji na poziomie europejskim i krajowym w celu zagwarantowania wysokiego poziomu konkurencyjności oraz umożliwienia nowym konkurentom wejścia na rynek;

10. uważa, że europejskie prawo konkurencji przyczyniło się do ograniczenia koncentracji mediów; podkreśla jednak znaczenie niezależnej kontroli mediów przez państwa członkowskie i wzywa w związku z tym do zapewnienia skuteczności, jasności, przejrzystości i wysokiego poziomu krajowych przepisów w zakresie mediów;

11. przyjmuje z zadowoleniem zamiar Komisji, która chce opracować specjalne wskaźniki do oceny pluralizmu mediów w Unii Europejskiej;

12. zwraca się o sporządzenie dalszych wskaźników – wykraczających poza kwestię pluralizmu mediów – służących do badania systemu mediów i obejmujących zagadnienia związane z demokracją, praworządnością, prawami człowieka, prawami mniejszości oraz kodeksami etyki dziennikarskiej;

13. uważa, że zasady dotyczące koncentracji mediów powinny obejmować nie tylko własność i produkcję treści medialnych, lecz także kanały (elektroniczne) i mechanizmy dostępu do treści i ich rozpowszechniania w Internecie, takie jak wyszukiwarki.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia

8.4.2008

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

34

0

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Gabriele Albertini, Mariela Velichkova Baeva, Pervenche Berès, Sebastian Valentin Bodu, Sharon Bowles, Udo Bullmann, Christian Ehler, Jonathan Evans, Elisa Ferreira, José Manuel García-Margallo y Marfil, Jean-Paul Gauzès, Donata Gottardi, Dariusz Maciej Grabowski, Karsten Friedrich Hoppenstedt, Sophia in ‘t Veld, Kurt Joachim Lauk, Astrid Lulling, John Purvis, Alexander Radwan, Bernhard Rapkay, Heide Rühle, Antolín Sánchez Presedo, Olle Schmidt, Peter Skinner, Margarita Starkevičiūtė, Ieke van den Burg, Cornelis Visser

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Jorgo Chatzimarkakis, Werner Langen, Thomas Mann, Gianni Pittella, Bilyana Ilieva Raeva, Kristian Vigenin

Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Tobias Pflüger

OPINIA Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (23.4.2008)

dla Komisji Kultury i Edukacji

w sprawie koncentracji i pluralizmu mediów w Unii Europejskiej
(2007/2253(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Ivo Belet

WSKAZÓWKI

Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii zwraca się do Komisji Kultury i Edukacji, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

A.  mając na uwadze, że infrastrukturalne „wąskie gardła” mogą stanowić zagrożenie dla pluralizmu środków masowego przekazu i że właściwe monitorowanie krajowych organów regulacyjnych, jak określono w pakiecie telekomunikacyjnym, jest kluczowe dla utrzymania pluralizmu mediów,

B.  mając na uwadze, że w związku z rozwojem technologicznym wydawcy gazet w coraz większym stopniu rozpowszechniają treści przez Internet i są w związku z tym w dużej mierze zależni od dochodu z reklamy (on-line),

1.  zgadza się z zaleceniem Rady Europy dotyczącym pluralizmu mediów (CM/Rec (2007)2), zgodnie z którym należy zapewnić dostawcom treści medialnych sprawiedliwy dostęp do sieci komunikacji elektronicznej;

2.  podkreśla znaczenie pakietu telekomunikacyjnego dla wprowadzania większej konkurencji i redukowania infrastrukturalnych „wąskich gardeł”;

3.  wskazuje na rezolucję z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie interoperacyjności usług w zakresie interaktywnej telewizji cyfrowej[1], biorąc pod uwagę znaczenie interoperacyjności dla pluralizmu środków masowego przekazu;

4.  domaga się zrównoważonego podejścia do przyznawania dywidendy cyfrowej w celu zapewnienia równego dostępu wszystkim podmiotom, gwarantując w ten sposób pluralizm środków masowego przekazu;

5.  domaga się zrównoważonego podejścia do neutralności, w ramach którego interes konsumentów winien determinować preferencyjne traktowanie lub ograniczenia; uważa, że przegląd legislacji w zakresie telekomunikacji stanowi idealną okazję do wprowadzenia do niej większego stopnia przejrzystości;

6.  jest zaniepokojony dominacją kilku dużych podmiotów działających on-line, co ogranicza wchodzenie nowych podmiotów na rynek i tym samym hamuje kreatywność i przedsiębiorczość w tym sektorze;

7.  jest zaniepokojony dominującą pozycją Google'a na ukierunkowanym internetowym rynku reklamowym, która zagraża pluralizmowi mediów, ponieważ Google może używać nieprzejrzystych mechanizmów ustalania cen dla wydawców, którzy są zależni od jego reklamy;

8.  jest zaniepokojony fuzją firm Google i DoubleClick, której wynikiem może być kontrolowanie dostępu do ukierunkowanych internetowych usług reklamowych opartych na danych osobowych użytkowników Internetu; uważa, że konieczne jest właściwe ich monitorowanie, by uniknąć nadużywania pozycji dominującej; wzywa Komisję do przedstawienia w związku z tym odpowiedniego modelu;

9.  wzywa do większej przejrzystości w odniesieniu do przechowywanych przez wyszukiwarki internetowe, dostawców usług poczty elektronicznej oraz serwisy społecznościowe danych osobowych i informacji dotyczących użytkowników;

10. jest zdania, że regulacje na poziomie UE w sposób wystarczający gwarantują dostępność elektronicznych przewodników ramówek programów i tym podobnych narzędzi przeglądania i nawigacji, ale uważa, że można by rozważyć dalsze działania w odniesieniu do sposobu, w jaki przedstawiane są informacje na temat dostępnych programów w celu zapewnienia łatwego dostępu do usług użyteczności publicznej; wzywa Komisję do tego, by na drodze procedury zasięgania opinii, uzyskała informację, czy celem zagwarantowania pluralizmu środków masowego przekazu konieczne jest wprowadzenie minimalnych wytycznych, czy raczej szczegółowych przepisów sektorowych;

11. popiera dokonywanie regularnych przeglądów przepisów o zobowiązaniu do transmisji (must-carry) w świetle zmian technologicznych i w zakresie konkurencji, zgodnie z propozycją Komisji zawartą w przeglądzie pakietu telekomunikacyjnego, a także jest zdania, że państwa członkowskie powinny minimalnie zagwarantować stały dostęp do mediów publicznych oraz usług świadczonych w ogólnym interesie publicznym, w tym w otoczeniu cyfrowym

12. wzywa do zapewnienia równowagi między nadawcami publicznymi i prywatnymi oraz spójnego stosowania prawa ochrony konkurencji i prawa w zakresie mediów w celu wzmocnienia pluralizmu w mediach.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia

21.4.2008

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

37

0

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Šarūnas Birutis, Jan Březina, Philippe Busquin, Jorgo Chatzimarkakis, Giles Chichester, Pilar del Castillo Vera, Den Dover, Norbert Glante, András Gyürk, Fiona Hall, David Hammerstein, Mary Honeyball, Romana Jordan Cizelj, Werner Langen, Anne Laperrouze, Eluned Morgan, Angelika Niebler, Reino Paasilinna, Atanas Paparizov, Francisca Pleguezuelos Aguilar, Anni Podimata, Vladimír Remek, Andres Tarand, Catherine Trautmann, Claude Turmes, Nikolaos Vakalis

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Jean-Pierre Audy, Ivo Belet, Göran Färm, Eija-Riitta Korhola, Pierre Pribetich, Vittorio Prodi, Esko Seppänen, Silvia-Adriana Ţicău, Vladimir Urutchev, Lambert van Nistelrooij

OPINIA Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (6.5.2008)

dla Komisji Kultury i Edukacji

w sprawie koncentracji i pluralizmu mediów w Unii Europejskiej
(2007/2253(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Luis Herrero-Tejedor

WSKAZÓWKI

Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych zwraca się do Komisji Kultury i Edukacji, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

A.  mając na uwadze, że Parlament Europejski niejednokrotnie wyrażał opinię, że Komisja powinna ustanowić stabilne ramy prawne, zarówno w sektorze mediów, jak i w społeczeństwie informacyjnym jako całości, mające na celu zapewnienie w państwach członkowskich jednakowego poziomu ochrony pluralizmu i umożliwienie operatorom korzystania z możliwości, jakie daje jednolity rynek,

B.   mając na uwadze, że pluralizm mediów to fundament prawa do wolności wypowiedzi i do informacji, zawartego w art. 11 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

C.  mając na uwadze, że – jak podkreśliła Komisja w dokumencie roboczym – pojęcia pluralizmu mediów nie można ograniczać do sprawy koncentracji własności przedsiębiorstw, gdyż obejmuje ono również kwestie dotyczące nadawców publicznych, władzy politycznej, konkurencji gospodarczej, różnorodności kulturowej, rozwoju nowych technologii, przejrzystości oraz warunków pracy dziennikarzy w Unii Europejskiej,

D.  mając na uwadze, że różnorodność prawodawstwa wewnętrznego w zakresie koncentracji mediów ma negatywny wpływ na funkcjonowanie jednolitego rynku, na co Parlament Europejski zwraca uwagę już od 1995 r., oraz że wpływ ten należy wyeliminować przy pomocy dyrektywy w sprawie harmonizacji przepisów krajowych, w rozumieniu art. 95 traktatu WE,

E.   mając na uwadze, że władze publiczne w praktyce często ingerują w wykonywanie podstawowej zasady swobodnego nadawania i odbierania informacji,

F.   mając na uwadze, że nadawcy publiczni muszą dysponować niezbędnymi zasobami i narzędziami zapewniającymi im rzeczywistą niezależność od nacisków politycznych i od mechanizmów rynkowych,

G.  mając na uwadze, że w obecnej sytuacji nadawcy publiczni popychani, w sposób nieuzasadniony i ze szkodą dla jakości programów, do konkurowania pod względem oglądalności ze stacjami komercyjnymi, których ostatecznym celem nie jest jakość, ale zaspokojenie gustów większości,

H.  mając na uwadze, że dopóki nadawcy publiczni będą przede wszystkim zmuszeni zaspokajać gusty większości, dopóty będą zaniedbywać swoją pomocniczą rolę, oddziaływać na rynek reklam i uczestniczyć w nieuczciwej konkurencji z komercyjnymi stacjami telewizyjnymi,

1.   zachęca Komisję do zaangażowania się w działania na rzecz stabilnych ram prawnych gwarantujących wysoki poziom ochrony pluralizmu we wszystkich państwach członkowskich;

2.   wzywa Komisję i państwa członkowskie, by wzmocniły obiektywne ramy przyznawania koncesji na nadawanie programów telewizji kablowej i satelitarnej oraz programów analogowych i cyfrowych, w oparciu o przejrzyste i bezstronne kryteria, w celu ustanowienia pluralistycznego systemu konkurencji i unikania nadużyć ze strony monopoli;

3.   wzywa Komisję do uwzględnienia kwestii nieetycznego wykorzystywania i komercyjnego nadużywania treści tworzonych przez użytkowników;

4.   wyraża ubolewanie, że nowa dyrektywa w sprawie usług audiowizualnych ogranicza się do nałożenia na państwa członkowskie obowiązku zagwarantowania niezależności krajowych urzędów regulacji, nie określając dokładniej ich roli;

5.   przypomina państwom członkowskim, że podejmując decyzje, krajowe urzędy regulacji muszą zawsze dążyć do równowagi między swymi obowiązkami a wolnością wypowiedzi, której ochrona w ostatniej instancji należy do właściwości sądów;

6.   przypomina Komisji, że niejednokrotnie zwracał się do niej o opracowanie dyrektywy mającej na celu zapewnienie pluralizmu, sprzyjanie różnorodności kulturowej i jej ochronę (zgodnie z definicją Konwencji UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form ekspresji kulturalnej, podpisanej w Paryżu w dniu 20 października 2005 r.), a także zapewnienie wszystkim przedsiębiorstwom medialnym dostępu do środków technicznych, które pozwolą im dotrzeć do wszystkich obywateli;

7.  nalega, by państwa członkowskie wspierały nadawców publicznych oferujących wysoką jakość, mogących być realną alternatywą dla programów stacji komercyjnych i zajmować – bez konieczności konkurowania o oglądalność i o wpływy z reklam – bardziej eksponowane miejsce w europejskim krajobrazie, jako filary ochrony pluralizmu mediów, dialogu demokratycznego i dostępu wszystkich obywateli do programów dobrej jakości;

8.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania ściślejszej współpracy między europejskimi urzędami regulacji oraz do intensyfikacji formalnych i nieformalnych rozmów i wymian poglądów między urzędami regulacji w dziedzinie nadawania;

9.  zaleca, aby w stosownych przypadkach media publiczne w państwach członkowskich odzwierciedlały wielokulturowy charakter regionów.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia

6.5.2008

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

34

1

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Alexander Alvaro, Philip Bradbourn, Mihael Brejc, Kathalijne Maria Buitenweg, Michael Cashman, Giusto Catania, Jean-Marie Cavada, Elly de Groen-Kouwenhoven, Panayiotis Demetriou, Gérard Deprez, Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Armando França, Urszula Gacek, Kinga Gál, Roland Gewalt, Jeanine Hennis-Plasschaert, Lívia Járóka, Ewa Klamt, Magda Kósáné Kovács, Stavros Lambrinidis, Henrik Lax, Claude Moraes, Martine Roure, Inger Segelström, Vladimir Urutchev, Ioannis Varvitsiotis, Manfred Weber, Tatjana Ždanoka

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Luis Herrero-Tejedor, Sylvia-Yvonne Kaufmann, Marianne Mikko, Bill Newton Dunn, Nicolae Vlad Popa, Stefano Zappalà

Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Jas Gawronski

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia

3.6.2008

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

33

1

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Maria Badia i Cutchet, Katerina Batzeli, Ivo Belet, Guy Bono, Nicodim Bulzesc, Marielle De Sarnez, Věra Flasarová, Milan Gaľa, Claire Gibault, Lissy Gröner, Luis Herrero-Tejedor, Ruth Hieronymi, Mikel Irujo Amezaga, Ramona Nicole Mănescu, Manolis Mavrommatis, Marianne Mikko, Ljudmila Novak, Doris Pack, Zdzisław Zbigniew Podkański, Christa Prets, Pál Schmitt, Hannu Takkula, Helga Trüpel, Thomas Wise

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Rolf Berend, Victor Boştinaru, Jean-Marie Cavada, Den Dover, Ignasi Guardans Cambó, Mario Mauro, Elisabeth Morin, Nina Škottová, Ewa Tomaszewska

Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Carlo Fatuzzo