ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την κατάσταση και τις προοπτικές της γεωργίας στις ορεινές περιοχές
30.7.2008 - (2008/2066(INI))
Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου
Εισηγητής: Michl Ebner
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την κατάσταση και τις προοπτικές της γεωργίας στις ορεινές περιοχές
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
- έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Σεπτεμβρίου 2001 σχετικά με «τα 25 χρόνια εφαρμογής της κοινοτικής νομοθεσίας για τη γεωργία στις ορεινές περιοχές»[1],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Φεβρουαρίου 2006 σχετικά με την εφαρμογή μιας δασικής στρατηγικής για την Ευρωπαϊκή Ένωση[2],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Μαρτίου 2008 σχετικά με τον «έλεγχο της υγείας» της ΚΑΠ[3],
– έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση πρωτοβουλίας της Επιτροπής των Περιφερειών με τίτλο «Για μια Πράσινη Βίβλο - Προς μια πολιτική της ΕΕ για τα όρη: ένα ευρωπαϊκό όραμα για τους ορεινούς όγκους»[4],
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A6‑0327/2008),
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ορεινές περιοχές αποτελούν το 40% του εδάφους της Ευρώπης και είναι πατρίδα του 19% των πολιτών της Ευρώπης[5],
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένα κράτη μέλη όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, η Ιταλία, η Αυστρία και η Πορτογαλία οι ορεινές περιοχές καλύπτουν τμήμα μεγαλύτερο από το 50% της επικράτειας τους και ότι στις εν λόγω περιοχές ο αγροτικός πληθυσμός παραμένει σημαντική συνιστώσα,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ορεινές περιοχές (ιδιαίτερα τα υψηλά όρη και τα υψίπεδα) είναι τοπία πολιτιστικού ενδιαφέροντος που αντικατοπτρίζουν την αρμονική αλληλεπίδραση ανθρώπου και βιοσυστημάτων και ανήκουν στη φυσική κληρονομιά,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ορεινές περιοχές υφίστανται έντονα τις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών και των ακραίων καιρικών φαινομένων όπως ξηρασία, πυρκαγιές κλπ.,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι το τοπίο των ορεινών περιοχών δεν είναι ενιαίο αλλά αποτελείται από διάφορα είδη ορεινών όγκων με διαφορετικό υψόμετρο (υψηλά όρη, υψίπεδα, παγετώνες, αντιπαραγωγικές περιοχές),
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ορεινές περιοχές διακρίνονται εξαιτίας ειδικών παραγόντων (πλαγιές, υψομετρικές διαφορές, αδυναμία πρόσβασης, ανάπτυξη, συντομότερες φυσικές περίοδοι ανάπτυξης, χαμηλή ποιότητα εδάφους, καιρικές και κλιματικές συνθήκες) από άλλα φυσικά τοπία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και πάσχουν από μόνιμα φυσικά μειονεκτήματα με αποτέλεσμα την σταδιακή απερήμωσή τους και τη μείωση της γεωργικής παραγωγής στις εν λόγω περιοχές,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ορεινές περιοχές (ιδιαίτερα τα υψηλά όρη και τα υψίπεδα) διαθέτουν δυναμικό ή αποτελούν πρότυπα για υψηλής αξίας προϊόντα, υπηρεσίες και περιοχές αναψυχής, που μπορεί να ενεργοποιηθεί μόνιμα μόνο με μια ολοκληρωμένη χρησιμοποίηση των πόρων και παραδόσεων με μακρόπνοο χαρακτήρα,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις ορεινές περιοχές παράγονται κτηνοτροφικά προϊόντα ιδιαίτερων ποιοτικών χαρακτηριστικών και ότι στην παραγωγική τους διαδικασία πραγματοποιείται ολοκληρωμένη και αειφόρα αξιοποίηση των φυσικών πόρων, των βοσκοτόπων και των ειδικών προσαρμοσμένων ποικιλιών νομευτικών φυτών, αλλά και αξιοποίηση της παραδοσιακής τεχνολογίας,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα βουνά (ιδιαίτερα τα υψηλά όρη και τα υψίπεδα) είναι «πολυλειτουργικοί» οικότοποι όπου η οικονομία και η γεωργία είναι στενά συνδεδεμένες με κοινωνικούς, πολιτισμικούς και οικολογικούς παράγοντες και ότι ως εκ τούτου είναι αναγκαίο να υποστηριχθούν οικονομικά οι περιοχές αυτές με τη διάθεση των κατάλληλων πόρων,
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι εξαιτίας μόνιμων διαρθρωτικών ελλειμμάτων, η οικονομία των ορεινών περιοχών είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στις διακυμάνσεις του συγκυριακού κύκλου και εξαρτάται μακροπρόθεσμα από τη διαφοροποίηση και εξειδίκευση των διαδικασιών παραγωγής,
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν ήδη ευρωπαϊκά νομικά μέσα για την προστασία ορισμένων ορεινών περιοχών, όπως η Σύμβαση των Άλπεων και η Σύμβαση των Καρπαθίων, που αποτελούν σημαντικά μέσα μιας ολοκληρωμένης πολιτικής για τις ορεινές περιοχές, η οποία παρουσιάζει ωστόσο έλλειμμα ως προς την επικύρωση και την εφαρμογή της,
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεωργία, η δασοκομία και η διαχείριση βοσκοτόπων που συχνά ασκούνται συνδυαστικά στις ορεινές περιοχές αποτελούν παράδειγμα οικολογικής ισορροπίας που δεν πρέπει να αγνοηθεί,
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πλειονότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων των ορεινών περιοχών είναι οικογενειακές επιχειρήσεις με αυξημένο οικονομικό κίνδυνο,
1. επισημαίνει τις τεράστιες διαφορές στις προσπάθειες που καταβάλλουν τα κράτη μέλη για τις ορεινές περιοχές (ιδιαίτερα τα υψηλά όρη και τα υψίπεδα) οι οποίες βασίζονται σε μια καθαρά τομεακή και όχι σφαιρική ανάπτυξη, και ότι δεν υπάρχει εδώ ολοκληρωμένο κοινοτικό πλαίσιο (όπως για παράδειγμα για τις θαλάσσιες περιοχές[6])·
2. τονίζει ότι το Άρθρο 158 της Συνθήκης ΕΚ, σχετικά με τη συνοχή, όπως τροποποιήθηκε από τη Συνθήκη της Λισαβόνας, χαρακτηρίζει τις ορεινές περιοχές ως πάσχουσες από σοβαρά και μόνιμα μειονεκτήματα, ενώ αναγνωρίζει την πολυμορφία τους και θεωρεί αναγκαίο να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις περιοχές αυτές· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν έχει καταφέρει ακόμη να εκπονήσει μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την αποτελεσματική στήριξη των ορεινών περιοχών και των άλλων περιοχών που πάσχουν από μόνιμα φυσικά μειονεκτήματα, παρά τα πολυάριθμα σχετικά αιτήματα του Κοινοβουλίου·
3. τονίζει την ανάγκη για καλό συντονισμό στο πλαίσιο των διαφόρων κοινοτικών πολιτικών που στοχεύουν στη διασφάλιση αρμονικής ανάπτυξης, ιδιαίτερα σε περιοχές, όπως οι ορεινές περιοχές, που πάσχουν από μόνιμα φυσικά μειονεκτήματα· ανησυχεί εν προκειμένω για τη χρησιμότητα του διαχωρισμού της κοινοτικής πολιτικής συνοχής από την ανάπτυξη της υπαίθρου κατά την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού 2007—2013 (που προκύπτει από την ενσωμάτωση του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης στην ΚΓΠ)· θεωρεί ότι η νέα αυτή προσέγγιση πρέπει να παρακολουθείται στενά προκειμένου να αξιολογηθεί ο αντίκτυπός της στην ανάπτυξη της υπαίθρου·
4. επισημαίνει ότι οι ορεινές περιοχές πάσχουν από μειονεκτήματα τα οποία δυσχεραίνουν την προσαρμογή της γεωργίας στις ανταγωνιστικές συνθήκες και συνεπάγονται πρόσθετο κόστος με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η παραγωγή πολύ ανταγωνιστικών προϊόντων σε χαμηλές τιμές·
5. προτείνει όπως, ενόψει της Πράσινης Βίβλου για την εδαφική συνοχή, που πρόκειται να εγκριθεί το φθινόπωρο του 2008, και σύμφωνα με τους στόχους της Εδαφικής Ατζέντας και της Ευρωπαϊκής Προοπτικής για τη Χωροταξική Ανάπτυξη, η Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, οφείλει να υιοθετήσει μια εδαφική προσέγγιση προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα διαφόρων τύπων ορεινών περιοχών και να προβλέψει τέτοια μέτρα στο πλαίσιο της επόμενης νομοθετικής δέσμης για τα διαρθρωτικά ταμεία·
6. επιθυμεί να αναπτύξει η Επιτροπή μια πραγματική ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή στρατηγική για τις ορεινές περιοχές και θεωρεί ότι μια σχετική με το θέμα αυτό Πράσινη Βίβλος θα αποτελέσει το πρώτο σημαντικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση· ζητεί από την Επιτροπή να δρομολογήσει ευρεία δημόσια διαβούλευση με τη συμμετοχή περιφερειακών και τοπικών αρχών, κοινωνικο-οικονομικών και περιβαλλοντικών φορέων, καθώς και εθνικών και ευρωπαϊκών ενώσεων που εκπροσωπούν περιφερειακές αρχές ορεινών περιοχών, προκειμένου να εκτιμηθεί καλύτερα η κατάσταση σε αυτές τις περιοχές·
7. επιδοκιμάζει την Πράσινη Βίβλο για την εδαφική συνοχή ως προσέγγιση για τις διάφορες κατηγορίες περιοχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και απευθύνει σε αυτό το πλαίσιο έκκληση για μια κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ) με τη μορφή ενός πρώτου κι ενός δεύτερου πυλώνα, προκειμένου να καταστεί δυνατόν οι γενικές οικονομικές συνθήκες, ενόψει των διεθνών προκλήσεων, να επηρεασθούν αποτελεσματικά στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προς όφελος μιας λειτουργικής και πολυλειτουργικής ορεινής γεωργίας· για τον σκοπό αυτόν απαιτούνται και μέσα που αφορούν την παραγωγική λειτουργία, συμπεριλαμβανομένων και των μεταφορών γάλακτος·
8. καλεί ταυτόχρονα την Επιτροπή να εκπονήσει, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων της, μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την αειφόρο ανάπτυξη και τη χρησιμοποίηση των πόρων των ορεινών περιοχών (στρατηγική της ΕΕ για τις ορεινές περιοχές) εντός έξι μηνών από την έγκριση του παρόντος ψηφίσματος· ζητεί, επίσης, να εκπονηθούν σε αυτήν τη βάση, εθνικά προγράμματα δράσης με συγκεκριμένα μέτρα εφαρμογής, μετά από συνεννόηση με τις τοπικές αρχές και με εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών που γνωρίζουν και προασπίζουν τα τοπικά συμφέροντα και ανάγκες επί τόπου (π.χ. τις διάφορες μορφές ορεινών όγκων), λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις υφιστάμενες περιφερειακές πρωτοβουλίες[7]·
9. υπογραμμίζει τη σημασία της οριοθέτησης των ορεινών περιοχών ως προϋπόθεσης για στοχοθετημένα μέτρα, κυρίως για την ορεινή γεωργία, και την ανάγκη κατάλληλης διαφοροποίησης αυτών των περιοχών ανάλογα με το μέτρο των φυσικών μειονεκτημάτων, που πρέπει να ελέγχεται από τα κράτη μέλη επί τη βάσει της σημερινής εικόνας των περιοχών·
10. ζητεί από την Επιτροπή για λόγους μεταφοράς γνώσης και προαγωγής της καινοτομίας μια επισκόπηση των προγραμμάτων και έργων που χρηματοδοτήθηκαν και αφορούν θέματα σημαντικά για τις ορεινές περιοχές·
11. ζητεί από την Επιτροπή, στο πλαίσιο του προγράμματος εργασίας του δικτύου παρατήρησης ευρωπαϊκού χωρικού σχεδιασμού, να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην κατάσταση των περιοχών που πάσχουν από μόνιμα φυσικά μειονεκτήματα, όπως είναι οι ορεινές περιοχές· θεωρεί ότι η εμπεριστατωμένη και ενδελεχής γνώση της κατάστασης, όσον αφορά τις ορεινές περιοχές, είναι απαραίτητη προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανάπτυξη διαφοροποιημένων μέτρων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των εν λόγω περιοχών·
12. δίνει έμφαση στον ρόλο της ορεινής γεωργίας για την παραγωγή, τη γενική διατήρηση και χρησιμοποίηση του φυσικού τοπίου, καθώς και ως πολυλειτουργικής βάσης για άλλους κλάδους της οικονομίας και ως χαρακτηριστικού στοιχείου παραδοσιακών πολιτιστικών τοπίων και κοινωνικών ιστών·
13. θεωρεί ότι πολλές ορεινές περιοχές πρέπει να αντιμετωπίσουν τις πιέσεις αστικοποίησης επειδή είναι ελκυστικές για τον τουρισμό και ταυτόχρονα να προστατεύσουν το παραδοσιακό τοπίο, το οποίο χάνει τον αγροτικό του χαρακτήρα, την ομορφιά και την αξία του που είναι σημαντικά για το οικοσύστημα·
14. σημειώνει ότι η γεωργία σε ορεινές περιοχές (ιδιαίτερα τα υψηλά όρη και τα υψίπεδα) απαιτεί μεγαλύτερες προσπάθειες (μεταξύ άλλων μεγάλη ένταση εργασίας και ανάγκη για χειρωνακτική εργασία) και υψηλότερο κόστος (π.χ. ειδικά μηχανήματα και υψηλότερο κόστος μεταφοράς) εξαιτίας φυσικών δεδομένων και κινδύνων·
15. ζητεί να ληφθεί περισσότερο υπόψη ιδίως η πολυλειτουργικότητα της ορεινής γεωργίας στις μελλοντικές μεταρρυθμίσεις της ΚΓΠ, με την προσαρμογή των οδηγιών πλαίσιο για την ανάπτυξη της υπαίθρου και των εθνικών προγραμμάτων στον ρόλο των αγροτών των ορεινών περιοχών όχι μόνο ως παραγωγών, αλλά και ως εκείνων που προετοιμάζουν οικονομικά τον δρόμο για άλλους τομείς, και να δοθούν δυνατότητες συνεργειακής συνεργασίας (μεταξύ άλλων. χρηματοδότηση έργων οικολογικού τουρισμού και διάθεση ποιοτικών προϊόντων στην αγορά κ.λπ.)· επισημαίνει ιδίως την ανάγκη της οικονομικής αντιστάθμισης της προσφοράς της ορεινής γεωργίας στο περιβάλλον·
16. εκφράζει την εκτίμησή του για την εργασία των αγροτών των ορεινών περιοχών· παρατηρεί ότι οι σχετικές συνθήκες της γεωργίας στις ορεινές περιοχές (πρωτίστως η απόκτηση συμπληρωματικού εισοδήματος, η ισορροπία ιδιωτικής και επαγγελματικής ζωής και η δυνατότητα δημιουργίας οικογένειας) δεν πρέπει να γίνονται πιο δύσκολες εξαιτίας της γραφειοκρατίας, αλλά πρέπει να βελτιωθούν με τη συνέργεια τομεακών πολιτικών· καλεί την Επιτροπή και τις αρμόδιες επιτροπές (επιτροπολογίας) να επανεξετάσουν τις υφιστάμενες και μελλοντικές διατάξεις (ιδίως αναφορικά με την υποχρέωση τήρησης μητρώων) σύμφωνα με το πνεύμα της πρωτοβουλίας για βελτίωση της νομοθεσίας και να τις κάνουν λιγότερο αυστηρές με στόχο την ευρεία απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών·
17. υπογραμμίζει ότι οι αντισταθμιστικές πληρωμές για τις ορεινές περιοχές (ιδιαίτερα τα υψηλά όρη και τα υψίπεδα) θα πρέπει να συνεχισθούν, και να προσανατολίζονται στο μέλλον αποκλειστικά προς την αντιστάθμιση της διαρκούς μειονεκτικής κατάστασης και των πρόσθετων δαπανών εξαιτίας των δυσκολιών διαχείρισης· ότι οι πληρωμές αυτές δικαιολογούνται μακροπρόθεσμα λόγω της έλλειψης εναλλακτικής παραγωγής και ότι η πλήρης αποδέσμευση θα οδηγούσε σε συστηματική μείωση των δραστηριοτήτων σε όλους τους τομείς· τονίζει ότι οι ανάγκες των ορεινών περιοχών δεν μπορούν να καλυφθούν μόνο μέσω της χρηματοδότησης για την ανάπτυξη της υπαίθρου·
18. ζητεί μεγαλύτερη ενίσχυση των νέων αγροτών και ισότητα ευκαιριών για γυναίκες και άνδρες (ιδίως με μέτρα φιλικά για την οικογένεια, τη ρύθμιση της πλήρους και μερικής απασχόλησης, τα συνδυαστικά πρότυπα αμοιβών, τα πρότυπα δευτερεύουσας απασχόλησης, την ισορροπία οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής και την δυνατότητα δημιουργίας οικογένειας) διότι είναι καθοριστικοί παράγοντες για τη ζωή τους· καλεί την Επιτροπή να επεξεργαστεί με τη συμμετοχή των ενδιαφερομένων προσεγγίσεις στο πλαίσιο των προβληματισμών και των σχεδίων που αφορούν την ευελιξία με ασφάλεια·
19. ζητεί να διατηρηθεί η δημογραφική ισορροπία στις περιοχές αυτές που αντιμετωπίζουν συχνά προβλήματα εξαιτίας της αστυφιλίας που εκδηλώνει ο πληθυσμός·
20. είναι πεπεισμένο ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη διατήρηση επαρκούς πληθυσμιακής πυκνότητας στις ορεινές περιοχές, καθώς και ότι είναι αναγκαίο να ληφθούν μέτρα κατά της απερήμωσης και για την προσέλκυση νέων πληθυσμών·
21. τονίζει την σημασία διασφάλισης ενός υψηλού επιπέδου υπηρεσιών γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος, βελτίωσης της προσβασιμότητας, της διασύνδεσης των ορεινών περιοχών και της παροχής των απαραίτητων υποδομών, ιδιαίτερα στους τομείς της εκπαίδευσης, της οικονομίας με βάση τη γνώση, των δικτύων επικοινωνιών και των μεταφορών επιβατών και εμπορευμάτων (συμπεριλαμβανομένης της ευρυζωνικής πρόσβασης), προκειμένου να διευκολυνθεί η σύνδεση των αγορών των ορεινών και των αστικών περιοχών· καλεί τις αρμόδιες αρχές να προωθήσουν εταιρικές σχέσεις μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για αυτούς τους σκοπούς·
22. υπογραμμίζει ότι οι ενώσεις παραγωγών και οι αγροτικοί συνεταιρισμοί , οι συλλογικές πρωτοβουλίες διάθεσης προϊόντων των αγροτών και οι διατομεακές εταιρικές σχέσεις, που δημιουργούν προστιθέμενη αξία στην περιοχή μέσω μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης ανάπτυξης (π.χ. ομάδες Leader), συνεισφέρουν στη σταθερότητα και τη θέση που καταλαμβάνει η γεωργική παραγωγή στις αγορές όσον αφορά το εισόδημα και ως εκ τούτου πρέπει να ενισχυθούν περισσότερο βάσει σχεδίων αειφόρου διαχείρισης·
23. ζητεί χωριστή οικονομική ενίσχυση για τη γαλακτοκομία, (μονάδες παραγωγής και μονάδες επεξεργασίας γάλακτος) η οποία διαδραματίζει κεντρικό ρόλο για τις ορεινές περιοχές (ιδιαίτερα τα υψηλά όρη και τα υψίπεδα), ελλείψει άλλων δυνατοτήτων παραγωγής· ζητεί να εκπονηθεί μια στρατηγική «ομαλής προσγείωσης» για τις ορεινές περιοχές κατά την αναθεώρηση των γαλακτοκομικών ποσοστώσεων, και να ληφθούν συνοδευτικά μέτρα (ειδικές πληρωμές) για τον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων, η οποία θα αφήνει το απαραίτητο περιθώριο για την εφαρμογή των διαδικασιών προσαρμογής και διατηρεί τις βάσεις της γεωργίας· ζητεί να διατεθούν πρόσθετοι πόροι από τον πρώτο πυλώνα, κυρίως υπό μορφή πριμοδότησης για τις αγελάδες γαλακτοπαραγωγής·
24. καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν, δίδοντας έμφαση στη στήριξη μιας βιώσιμης γεωργίας και προσαρμοσμένης στις ορεινές περιοχές, πρόσθετες πληρωμές ανά εκτάριο για τη βιολογική γεωργία και την εκτατική διαχείριση βοσκοτόπων, καθώς και ενίσχυση των επενδύσεων σε εγκαταστάσεις εκτροφής ζώων με συνθήκες σύμφωνες με το είδος τους·
25. υπενθυμίζει ότι οι επιχειρήσεις παράγουν ποιοτικά προϊόντα στις ορεινές περιοχές χάρη στη σύγχρονη χρησιμοποίηση παραδοσιακών γνώσεων και μεθόδων παραγωγής, ότι είναι καίριος παράγων για τις θέσεις εργασίας και ότι ως εκ τούτου πρέπει να ληφθούν υπόψη στα συστήματα ενίσχυσης της ΕΕ·
26. ζητεί να ληφθούν ιδιαίτερα μέτρα στήριξης, εξαιτίας του μεγάλου κόστους και εργασίας, ιδίως όσον αφορά τη μεταφορά και παράδοση γάλακτος και γαλακτοκομικών από και προς τις πεδινές περιοχές· ζητεί να συσταθεί πριμοδότηση για γαλακτοφόρες αγελάδες στις ορεινές περιοχές·
27. υπογραμμίζει τη διατομεακή σημασία των χαρακτηριστικών περιφερειακών και παραδοσιακών (ποιοτικών) προϊόντων· ζητεί να συμπεριληφθούν στην στρατηγική της ΕΕ για τις ορεινές περιοχές μέτρα για την προστασία και την προώθηση αυτών των προϊόντων ή των διαδικασιών παραγωγής τους και την πιστοποίησή τους (π.χ. όπως προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ 509/2006 του Συμβουλίου της 20ής Μαρτίου 2006, για τα γεωργικά προϊόντα και τα τρόφιμα που χαρακτηρίζονται ως εγγυημένα παραδοσιακά ιδιότυπα προϊόντα[8] και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ 510/2006 του Συμβουλίου, της 20ής Μαρτίου 2006, για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και των ονομασιών προέλευσης των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων[9]) καθώς και τη διαφύλαξή τους από απομιμήσεις· ζητεί να προβλεφθεί στα κοινοτικά προγράμματα στήριξης ειδική διάταξη για τα τρόφιμα υψηλής ποιότητας (π.χ. εκείνα που προέρχονται από ορεινά λιβάδια, προϊόντα τυροκομείων καθώς και υψηλής ποιότητας κρέας)·
28. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν ομάδες παραγωγών και τοπικές κοινότητες στην καθιέρωση περιφερειακών σημάτων ποιότητας σύμφωνα με την παράγραφο 27· προτείνει η υποστήριξη να υλοποιηθεί με τη βελτίωση της ενημέρωσης και την κατάλληλη εκπαίδευση των αγροτών και των τοπικών μονάδων μεταποίησης τροφίμων, καθώς και μέσω οικονομικής ενίσχυσης για τη δημιουργία τοπικών μονάδων μεταποίησης τροφίμων και για εκστρατείες προαγωγής της διάθεσης των προϊόντων·
29. ζητεί ένα ταμείο για τις μειονεκτούσες περιοχές στις οποίες θα συμπεριλαμβάνονται οι ορεινές περιοχές (μεταξύ άλλων με πόρους από τον δεύτερο πυλώνα που δεν χρησιμοποιούνται εξαιτίας έλλειψης εθνικής συγχρηματοδότησης)·
30. ζητεί να εξασφαλιστούν μέσω του άρθρου 69 του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1782/2003 για τη θέσπιση κοινών κανόνων για τα καθεστώτα άμεσης στήριξης στα πλαίσια της κοινής γεωργικής πολιτικής και για τη θέσπιση ορισμένων καθεστώτων στήριξης για τους γεωργούς[10], η στοχοθετημένη ειδική οικονομική ενίσχυση των ορεινών περιοχών, η συγκεκριμένη και μη γραφειοκρατική πρόσβαση σε αυτήν, καθώς και να αυξηθεί στο 20% το ανώτατο όριο των πόρων του άρθρου 69·
31. τονίζει ότι οι ορεινές περιοχές μπορούν να προσφέρουν την παραγωγή υψηλής ποιότητας αγροτικών προϊόντων και να συμβάλλουν στην διοχέτευση μεγαλύτερης ποικιλίας αγροτικών προϊόντων στην ευρωπαϊκή αγορά, στη διατήρηση ορισμένων ειδών ζώων και φυτών, στην τήρηση των παραδόσεων, στην προώθηση των βιομηχανικών και τουριστικών δραστηριοτήτων καθώς και στην αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος προστατεύοντας τη βιοποικιλότητα και δεσμεύοντας το CO2 μέσω μόνιμων βοσκότοπων και δασών και ότι η βιώσιμη εκμετάλλευση των δασών θα καταστήσει δυνατή την παραγωγή ενέργειας μέσω της χρήσης υπολειμμάτων ξύλου·
32. ζητεί να ληφθούν υπόψη τα συμφέροντα των κτηνοτρόφων και εκτροφέων ζώων (ιδίως αυτοχθόνων ειδών) των ορεινών περιοχών και έχοντας υπόψη τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν και τις πιέσεις που υφίστανται, στις διατάξεις για την υγεία και την προστασία των ζώων και για την ενίσχυση της εκτροφής (π.χ. προγράμματα εκτροφής, τήρηση μητρώου κοπαδιών, έλεγχος απόδοσης)·
33. υπογραμμίζει κατηγορηματικά ότι η Επιτροπή συμβάλλει με τις ενέργειές της στο πλαίσιο της πολιτικής του ανταγωνισμού και του διεθνούς εμπορίου στην ανάπτυξη των ορεινών περιοχών· καλεί σε αυτό το πλαίσιο την Επιτροπή να ανταποκριθεί περισσότερο και πιο στοχοθετημένα στις ανάγκες αυτών των περιοχών σε μελλοντικές προσαρμογές, ιδίως κατά τις διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο του ΠΟΕ, ως προς την ευελιξία όσον αφορά τις ρυθμίσεις για τις κρατικές ενισχύσεις και τη συμπερίληψη των δημόσιων υπηρεσιών κοινής ωφελείας στο δίκαιο του ανταγωνισμού·
34. ζητεί να ληφθεί ειδική μέριμνα για τους κτηνοτρόφους των πυρόπληκτων ορεινών περιοχών, δεδομένου ότι για την επόμενη πενταετία οι συγκεκριμένοι βοσκότοποι απαιτούν περιορισμένη και προσεκτική χρήση·
35. ζητεί να ληφθούν υπόψη στη «στρατηγική» τα είδη του τοπίου στις ορεινές περιοχές (ορεινά λιβάδια, δάση προστασίας, υψηλά όρη, υψίπεδα, λειμώνες, τοπία υψηλής αισθητικής) και να προβλεφθούν για τα ορεινά λιβάδια, τους βοσκότοπους, τα δάση και άλλες μειονεκτούσες και ευαίσθητες περιοχές σχέδια και κίνητρα προστασίας και αειφόρου χρησιμοποίησης προκειμένου να επιτευχθεί η αναβάθμιση, η αναχλόαση, η αντιδιαβρωτική προστασία, η ορθολογική διαχείριση υδάτων και να αποφευχθούν ανεπιθύμητα φαινόμενα ιδίως η παύση χρησιμοποίησης βοσκοτόπων που έχει ως αποτέλεσμα να περιέλθουν σε άγρια κατάσταση ή η υπερβόσκηση·
36. υπογραμμίζει ότι για τη διατήρηση της ποικιλίας των ειδών είναι αναγκαίο να συσταθούν βάσεις δεδομένων για τη φύλαξη γενετικού υλικού αυτοχθόνων ειδών φυτών και ζώων, ιδίως των εγχώριων ζώων εκμετάλλευσης και της χλωρίδας των υψηλών βουνών· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει εάν και πώς μπορεί να δρομολογηθεί πρωτοβουλία για διεθνές σχέδιο δράσης·
37. υπογραμμίζει ότι σε ορισμένες ορεινές περιοχές της ΕΕ, ιδίως στα νέα κράτη μέλη, εντείνεται ο κίνδυνος απερήμωσης και περιορισμού των κοινωνικών δραστηριοτήτων του τοπικού πληθυσμού και ότι επιπροσθέτως στις περιφέρειες αυτές επαπειλείται μείωση ή και παύση της γεωργικής δραστηριότητας, και είναι πιθανόν να επιφέρουν αλλαγές στο τοπίο και το οικοσύστημα·
38. υπογραμμίζει ότι η πριμοδότηση χορτολιβαδικών εκτάσεων έχει μεγάλη σημασία για τη διατήρηση των αγροτικών δραστηριοτήτων στις ορεινές περιοχές και πρέπει ως εκ τούτου να συνεχιστεί·
39. υπογραμμίζει τη σημασία μιας μακροπρόθεσμης δασικής στρατηγικής που θα λαμβάνει υπόψη τις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών, τον φυσικό κύκλο και τη φυσική σύνθεση των συνδυασμών δασών και θα δημιουργήσει μηχανισμούς αποτροπής, αντιμετώπισης και αντιστάθμισης σε καταστάσεις κρίσεων (π.χ. καταιγίδες) και κίνητρα για μια ολοκληρωμένη διαχείριση των δασών· εφιστά την προσοχή στις δυνατότητες βιώσιμου μετασχηματισμού και αναβάθμισης της ξυλείας και των προϊόντων ξυλείας των ορεινών περιοχών σε τοπικό επίπεδο (ως ποιοτικά προϊόντα με μικρό κόστος μεταφοράς και συνακόλουθη εξοικονόμηση CO2, κατασκευαστικό υλικό και βιοκαύσιμα δεύτερης γενιάς)·
40. τονίζει τη σημασία του θέματος της διαχείρισης των υδάτων στις ορεινές περιοχές και καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει τοπικές και περιφερειακές αρχές στο να αναπτύξουν την αλληλεγγύη σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης της κατάλληλης χρηματοδότησης για να στηρίξει την αειφόρο χρήση των υδάτινων πόρων στις εν λόγω περιοχές·
41. τονίζει ότι οι ορεινές περιοχές είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες στις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών και καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τους αρμόδιους περιφερειακούς και τους τοπικούς φορείς να προωθήσουν την άμεση υλοποίηση μέτρων πρόληψης από φυσικές καταστροφές και ιδιαίτερα τις δασικές πυρκαγιές στις περιοχές αυτές·
42. επισημαίνει ότι οι ορεινές περιοχές χρειάζονται νέα μέσα προστασίας του εδάφους τους από πλημμύρες (με έμφαση στην πρόληψη των πλημμυρών), ενώ οι αγρότες και οι δασοκαλλιεργητές μπορούν να στηρίξουν τα προληπτικά αντιπλημμυρικά μέτρα μέσω άμεσων πληρωμών βάσει της έκτασης, τις οποίες λαμβάνουν στο πλαίσιο της ΚΓΠ·
43. επισημαίνει ότι πρέπει να προβλέπεται ως επιμέρους τμήμα της γεωργικής και δασοκομικής πρακτικής η πλήρης και ολοκληρωμένη αντιδιαβρωτική προστασία του εδάφους και των κτιρίων καθώς και η διατήρηση του υδροφόρου ορίζοντα προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος πλημμύρας και διάβρωσης του εδάφους και να αποφευχθούν η ξηρασία και οι πυρκαγιές στα δάση, καθώς και προκειμένου να αυξηθεί η παροχή επιφανειακών και υπόγειων υδάτων στην ύπαιθρο·
44. υπογραμμίζει ότι τα δάση φυλλοβόλων και κωνοφόρων απαιτούν ιδιαίτερη φροντίδα ως οικονομικός κλάδος, ως περιοχή αναψυχής κοντά σε αστικά κέντρα και ως βιότοπος, και ότι η μη αειφόρος χρησιμοποίηση των δασών συνεπάγεται περιβαλλοντικούς κινδύνους και προβλήματα ασφαλείας (όπως κατολισθήσεις και χείμαρροι λάσπης) που πρέπει να αντιμετωπιστούν με κατάλληλα μέτρα·
45. υπενθυμίζει το σημείο 15 του ψηφίσματος της 16ης Φεβρουαρίου 2006, ότι πρέπει να επιδιωχθεί ο χωρισμός δασών και βοσκοτόπων στις ορεινές περιοχές και να θεσπιστεί η υποχρεωτική χάραξη μονοπατιών (για λόγους ασφαλείας γενικότερα)·
46. υπενθυμίζει ότι τα βουνά συνιστούν φυσικούς και συχνά εθνικούς φραγμούς και έτσι καθίσταται ουσιαστική η διασυνοριακή, διεθνής και διαπεριφερειακή συνεργασία και η προαγωγή της όσον αφορά τα κοινά τους προβλήματα (π.χ. κλιματική αλλαγή, επιζωοτίες, εξαφάνιση βιολογικής ποικιλίας)·
47. επικροτεί τις προσπάθειες για την προαγωγή ενός αειφόρου τουρισμού και για την αποτελεσματική αξιοποίηση της φύσης ως «οικονομικού πλεονεκτήματος» μέσω νέων βιώσιμων και ταυτόχρονα παραδοσιακών σχεδίων για τον ελεύθερο χρόνο και τον αθλητισμό που θα λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες αυτών των περιοχών· υπογραμμίζει τον ρόλο εκείνων που αξιοποιούν τη φύση, διότι με το σεβασμό στη φύση συνεισφέρουν στη δική τους υγεία·
48. προτρέπει τον καλύτερο συντονισμό της ανάπτυξης της υπαίθρου και της διαρθρωτικής στήριξης καθώς και την ανάπτυξη κοινών προγραμμάτων·
49. συνιστά να συνδυαστεί η ανάπτυξη της υπαίθρου με τη διαρθρωτική ενίσχυση και να δημιουργηθούν ενιαία προγράμματα·
50. τονίζει τη σημασία της εκπόνησης μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και στις διοικητικές διαδικασίες όπως είναι η χωροταξία, η αδειοδότηση κατασκευαστικών έργων και η ανακαίνιση κατοικιών μέσω πρακτικών που έχουν ως γνώμονα τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, την προστασία του περιβάλλοντος και πολεοδομικές μελέτες, προκειμένου να διασφαλιστεί η αειφόρος ανάπτυξη στις ορεινές περιοχές· προτείνει την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων των ορεινών περιοχών ούτως ώστε να προαχθεί η ολοκληρωμένη τουριστική ανάπτυξη και η χρήση καινοτομιών στην κτηματική ανάπτυξη, και με αυτό το στόχο ενθαρρύνει τις τοπικές πρωτοβουλίες και τις πρωτοβουλίες αποκέντρωσης, καθώς και τη συνεργασία μεταξύ των διαφόρων ορεινών περιοχών·
51. υπογραμμίζει ότι οι εκτάσεις που είναι ακατάλληλες για καλλιέργεια και παραγωγή πρέπει να αξιοποιηθούν και να προαχθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο μέσω της φροντίδας των δασών, της αειφόρου θήρας, της αλιείας κ.λπ. προκειμένου να μην καταλήξουν σε άγρια κατάσταση και να προληφθούν οι πυρκαγιές, η διάβρωση και η απώλεια της βιοποικιλότητας·
52. υπογραμμίζει τη σημασία των ορεινών περιοχών (ιδιαίτερα τα υψηλά όρη και τα υψίπεδα) όσον αφορά την προστασία της φύσης, τη βιολογική ποικιλομορφία και τη φροντίδα για τους βιοτόπους· τονίζει ωστόσο ιδιαίτερα ότι είναι ανάγκη να διατηρηθεί η γεωργική και δασική διαχείριση σε περιοχές του προγράμματος Natura 2000 και τα φυσικά πάρκα και ζητεί μεγαλύτερη σύνδεση αυτών των περιοχών μέσω της καθιέρωσης μιας ελάχιστης προδιαγραφής για τις εκτάσεις περιβαλλοντικής αντιστάθμισης σε αγροτικές περιοχές (ενδεχομένως 5%)·
53. καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει κατά το δυνατόν τη συμπερίληψη ορεινών περιοχών στην παγκόσμια κληρονομιά και να αξιοποιήσει τις διεθνείς δυνατότητές της για την προστασία των ορεινών περιοχών·
54. επισημαίνει την ύπαρξη μοναδικών υδάτων και πηγών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν με βιώσιμο τρόπο ως φυσικά συστήματα άρδευσης, πόσιμο νερό και πηγές ενέργειας καθώς και για ιαματικό τουρισμό· υπογραμμίζει ότι απαιτείται αλληλεγγύη στη διαχείριση αυτών των υδάτων μεταξύ ανάντη και κατάντη παραποτάμιων περιοχών· σε συνάρτηση με αυτό και με σκοπό την πρόληψη ενδεχομένων συγκρούσεων, υπογραμμίζει την ανάγκη να βρεθούν, μέσω συνεργασίας, λύσεις για τη χρησιμοποίηση των αποθεμάτων ύδατος «από την πηγή ως την κοιλάδα»·
55. καλεί την Επιτροπή να προωθήσει την εφαρμογή του πρωτοκόλλου της Σύμβασης των Άλπεων για την ορεινή γεωργία, σε στενή συνεργασία με τα θεσμικά όργανα της Σύμβασης των Άλπεων, να υποστηρίξει όσο καλύτερα γίνεται τη δικτύωση της γεωργίας στις ορεινές περιοχές με άλλους τομείς της πολιτικής και, στο πλαίσιο αυτό, να προβεί στη λήψη των αναγκαίων σχετικών μέτρων προκειμένου να ολοκληρωθεί η επικύρωση όσων πρωτοκόλλων της Σύμβασης των Άλπεων δεν συγκαταλέγονται ακόμα στο κοινοτικό κεκτημένο και να προσχωρήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση ως συμβαλλόμενο μέρος στη Σύμβαση των Καρπαθίων·
56. υπογραμμίζει τη σημασία του εθελοντισμού (ιδίως ομάδες διάσωσης ορειβατών, πολιτική προστασία, φιλανθρωπικά ιδρύματα) για την παροχή υπηρεσιών και για την πολιτιστική και φυσική κληρονομιά στα βουνά·
57. εκφράζει την εκτίμησή του για το έργο των οργανώσεων και ερευνητικών ινστιτούτων που ασχολούνται με τις ορεινές περιοχές και υπογραμμίζει ότι πρέπει να στηριχθούμε στην εμπειρογνωμοσύνη και τον ζήλο τους για την επεξεργασία της στρατηγικής της ΕΕ για τις ορεινές περιοχές και παρόμοιων μέτρων·
58. υπογραμμίζει τον ρόλο της ενίσχυσης της επαγγελματικής και εξωεπαγγελματικής κατάρτισης, αρχικής και συνεχούς, καθώς και των πρωτοβουλιών και προγραμμάτων για τη «διά βίου μάθηση», και με σκοπό τη διαφοροποίηση επαγγελματικών ικανοτήτων και δυνατοτήτων·
59. θεωρεί ότι είναι απαραίτητο να γίνουν επενδύσεις σε προηγμένα τοπικά κέντρα κατάρτισης στον τομέα της γεωργικής οικονομίας των ορεινών περιοχών, ούτως ώστε να καταρτιστούν επαγγελματίες στη διαχείριση δραστηριοτήτων σε ορεινό περιβάλλον, στην προστασία της γης και στην ανάπτυξη της γεωργίας·
60. ζητεί να ληφθεί ειδική μέριμνα για την διαφύλαξη των τοπίων καθώς και για την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό των υποδομών σε δυσπρόσιτες ορεινές περιοχές καθώς και να γεφυρωθεί το ψηφιακό χάσμα και να δοθεί πρόσβαση στα αποτελέσματα των προγραμμάτων πλαισίων για την έρευνα (π.χ. για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση)·
61. υπογραμμίζει ότι για τη διατήρηση του πληθυσμού και της ανταγωνιστικότητας απαιτούνται αποτελεσματικές υπηρεσίες σε τοπικό επίπεδο· ζητεί να υποστηριχθούν στοχοθετημένα οι αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης στον τομέα των υπηρεσιών κοινής ωφελείας·
62. υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαίο να βασιστούμε σε βιώσιμες λύσεις ως προς την κινητικότητα και σε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση μεταξύ διεθνών (διέλευση, διάδρομοι συνδυαστικών μεταφορών) και τοπικών απαιτήσεων (όπως. πρόσβαση σε περιοχές με διάφορα υψόμετρα και αστική κινητικότητα)·
63. ζητεί να ενισχυθούν οι ορεινές περιοχές ως προς τη διαχείριση των μεταφορών, την προστασία από τον θόρυβο και τη διατήρηση του τοπίου, με μέτρα για τον περιορισμό των οδικών μεταφορών (π.χ. ενίσχυση των «ευαίσθητων ζωνών» στην οδηγία για το κόστος υποδομών[11]), δημιουργώντας με τον τρόπο αυτό τη βάση για καλλίτερη ποιότητα ζωής και αειφόρο τουρισμό·
64. υπογραμμίζει τη σημασία των «μεταβατικών εκτάσεων» μεταξύ των πεδινών και ορεινών περιοχών για τη δημιουργία υψηλής αξίας ιδιωτικών και δημοσίων φορέων υποδομής και παροχής υπηρεσιών (π.χ. πανεπιστήμια, αερολιμένες, νοσοκομεία)· ζητεί ενισχύσεις για τη βελτίωση των επιμέρους δυνατοτήτων πρόσβασης σε αυτούς τους φορείς, ιδίως στον τομέα των δημόσιων μέσων μεταφοράς·
65. υπογραμμίζει ότι χάρη στην έξυπνη χρησιμοποίηση πολλών διαφορετικών πηγών ενέργειας, οι ορεινές περιοχές αποτελούν πρότυπα ως προς τη διαφοροποιημένη σύνθεση ενεργειακού μίγματος, τις κατασκευαστικές λύσεις με καλή ενεργειακή απόδοση και τα βιοκαύσιμα δεύτερης γενιάς και ότι πρέπει να υποστηριχθούν οι ερευνητικές προσπάθειες με τέτοια κατεύθυνση· υπογραμμίζει ωστόσο ότι η ανάπτυξη βιοκαυσίμων δεύτερης γενιάς δεν πρέπει να οδηγήσει σε ανταγωνισμό μεταξύ των εκτάσεων που προορίζονται για την παραγωγή πρώτων υλών για τα βιοκαύσιμα (αγρανάπαυση, αμειψισπορά) και των βοσκοτόπων·
66. συνιστά στα κράτη μέλη να βελτιώσουν τη διάρθρωση και τις διαδικασίες παροχής οικονομικής ενίσχυσης προοριζόμενης να στηρίξει την ανάπτυξη των ορεινών περιοχών και παράλληλα να απλοποιήσουν τις διοικητικές διαδικασίες και την πρόσβαση σε πόρους που προορίζονται για τη στήριξη της προστασίας και της αειφόρου χρήσης των πλεονεκτημάτων μιας περιοχής: της πολιτιστικής κληρονομιάς και των φυσικών και ανθρώπινων πόρων·
67. θεωρεί ότι η αειφόρος, εκσυγχρονισμένη και πολυλειτουργική γεωργία είναι απαραίτητη στις ορεινές περιοχές για την ανάπτυξη άλλων δραστηριοτήτων, όπως την ανάπτυξη των βιοκαυσίμων και του αγροτουρισμού και για την αύξηση του εισοδήματος των εκεί πληθυσμών και καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να λάβουν ιδιαίτερα υπόψη τις ανάγκες των ορεινών περιοχών στα πλαίσια της ΚΓΠ και της περιφερειακής πολιτικής: την έλευση νέων αγροτών, την αποζημίωση για τις πρόσθετες δαπάνες εξαιτίας του προβλήματος της μη προσβασιμότητας, για παράδειγμα όσον αφορά τη συλλογή γάλακτος, τη συντήρηση των υπηρεσιών στις αγροτικές περιοχές, την ανάπτυξη της υποδομής των μεταφορών κλπ.·
68. υπογραμμίζει τον ευάλωτο χαρακτήρα των βουνών και των παγετώνων έναντι της κλιματικής αλλαγής λόγω των τοπογραφικών τους χαρακτηριστικών και των διαρθρωτικών τους μειονεκτημάτων, αλλά επισημαίνει και το δυναμικό τους ως «εργαστηρίων ελέγχου» για καινοτόμες τεχνολογίες μίμησης της φύσης με σκοπό την προστασία του κλίματος (βλέπε επίσης COM(2007)0345)[12]· καλεί την Επιτροπή να επεξεργαστεί μια διαφοροποιημένη κλιματική πολιτική σχετικά με τις ορεινές περιοχές χρησιμοποιώντας και τις ήδη υφιστάμενες γνώσεις όπως της Σύμβασης των Άλπεων και της Σύμβασης των Καρπαθίων· ζητεί να αναληφθούν ερευνητικές δραστηριότητες και να εγκριθούν μεταβατικά μέτρα στον τομές αυτό·
69. ζητεί να γίνεται ο συντονισμός για τις ορεινές περιοχές και τις μειονεκτούσες περιοχές σε λειτουργική συνάρτηση με την ΚΓΠ και τον δεύτερο πυλώνα (την αγροτική ανάπτυξη)·
70. υπογραμμίζει ότι η βιώσιμη γεωργία και η ανάπτυξη των ορεινών περιοχών δεν είναι σημαντικές μόνο για τον πληθυσμό των εν λόγω περιοχών, αλλά και για τους πληθυσμούς των όμορων περιοχών (π.χ. των πεδινών περιοχών), και ως εκ τούτου η στρατηγική της ΕΕ για τις ορεινές περιοχές θα επηρεάσει και την αειφορία αυτών των όμορων περιοχών όσον αφορά την υδροδότηση, τη σταθερότητα του περιβάλλοντος, τη βιολογική ποικιλομορφία, την ισόρροπη κατανομή του πληθυσμού και την πολιτισμική ποικιλομορφία· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει, κατά τη διαμόρφωση της στρατηγικής της ΕΕ, το πώς μπορούν να συμπεριληφθούν επωφελώς στη στρατηγική οι υφιστάμενες πρωτοβουλίες για την ενσωμάτωση των ορεινών περιοχών και των ομόρων περιοχών·
71. αναθέτει στην Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου να παρακολουθήσει την πρόοδο του παρόντος ψηφίσματος στο Συμβούλιο και την Επιτροπή·
72. αναθέτει στoν Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.
- [1] ΕΕ C 72 E της 21.3.2002, σ. 354.
- [2] ΕΕ C 290 Ε, 29.11.2006, σελ. 413.
- [3] Εγκριθέντα κείμενα, P6_TA(2008)0093.
- [4] Επιτροπή Περιφερειών, 23-2008.
- [5] Nordregio (2004),Ορεινές περιοχές στην Ευρώπη: Ανάλυση των ορεινών περιοχών στα κράτη μέλη της ΕΕ, τις υποψήφιες για ένταξη χώρες και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες·
- [6] COM (2007)0574.
- [7] Χωροταξικό σχέδιο του ομόσπονδου κρατιδίου του Τιρόλου ZukunftsRaum Tirol, Αυστρία.
- [8] ΕΕ L 93 31.3.2006, σ.1.
- [9] ΕΕ L 93 31.3.2006, σ.12.
- [10] ΕΕ L 270, 21.10.2003, σ.1.
- [11] Οδηγία 2006/38/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Μαΐου 2006 για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/62/ΕΚ περί επιβολής τελών στα βαρέα φορτηγά οχήματα που χρησιμοποιούν ορισμένα έργα υποδομής (ΕΕ L 157 της 9.6.2006, σ. 8).
- [12] Βλ. και COM(2007)0345.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Οι ορεινές περιοχές ως ιδιαίτερος βιότοπος
Οι ορεινές περιοχές της Ευρώπης προσφέρουν σε περίπου 19% των ευρωπαίων πολιτών χώρο ζωής και εργασίας.
Οι ορεινές περιοχές προσφέρουν στους ανθρώπους και σε άλλα ζωντανά πλάσματα έναν μοναδικό οικότοπο όπου όλες οι πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης συνδέονται μέσα σε πολύ στενό χώρο με την ισορροπία της φύσης και τον ρυθμό: το βουνό ως πολυλειτουργικός οικότοπος.
Οι ορεινές περιοχές έχουν πολλά ιδιαίτερα φυσικά χαρακτηριστικά, όπως απότομες και μη πλαγιές, καιρικές συνθήκες, διάβρωση του εδάφους, υψομετρικές διαφορές, υψόμετρο, βράχους κ.λπ.
Αυτό έχει συνέπειες.
Αφενός εξαιτίας αυτών των χαρακτηριστικών οι ορεινές περιοχές διακρίνονται σαφώς από άλλα είδη τοπίου στην ΕΕ (π.χ. θαλάσσιες ή παράκτιες περιοχές). Η ΕΕ προσφέρει εν μέρει στις τελευταίες ιδιαίτερη φροντίδα, προσαρμοσμένη στα χαρακτηριστικά τους, με τη βοήθεια σαφώς διατυπωμένων πολιτικών και οικονομικών σκεπτικών.
Αφετέρου οι ορεινές περιοχές «μειονεκτούν» από πολλές απόψεις εξαιτίας των χαρακτηριστικών αυτών. Οι δύσκολες συνθήκες παραγωγής για τη γεωργία, το αυξημένο κόστος των μεταφορών εξαιτίας των απότομων πλαγιών και των υψομετρικών διαφορών, το διαρθρωτικό έλλειμμα των δικτύων μεταφοράς και επικοινωνίας και το χρονικό και οικονομικό κόστος της κινητικότητας όσον αφορά την κυκλοφορία προσώπων και αγαθών είναι μερικές μόνο μορφές έκφρασης αυτού του «φαινομένου» που επηρεάζει όλους τους τομείς της οικονομίας (εμπόριο, τουρισμός, βιοτεχνία, γεωργία κ.λπ.) και είναι καθοριστικό για την καθημερινή ζωή των ανθρώπων.
Οι ορεινές περιοχές είναι πολυλειτουργικές, μοναδικές και μειονεκτούσες, ταυτόχρονα όμως διαθέτουν ιδιότητες που συνιστούν δυνάμει πλεονεκτήματα ως προς τον ανταγωνισμό ή καθιστούν τις ορεινές περιοχές σε κάποιους τομείς πρότυπα για άλλες περιφέρειες. Σε αυτές τις ιδιότητες συγκαταλέγονται για παράδειγμα ο πλούτος παραδοσιακών γνώσεων και διαδικασιών παραγωγής (π.χ. ποιοτικά προϊόντα), η αειφόρος διαχείριση και χρησιμοποίηση δασικών εκτάσεων και λιβαδιών ως παράγοντες που αφορούν τον τουρισμό και εκείνους που εκμεταλλεύονται τη φύση, η ανάγκη χρησιμοποίησης τεχνολογιών που είναι ταυτόχρονα φιλικές προς τη φύση και οικονομικά αποδοτικές (π.χ. εύρεση λύσεων που χρησιμοποιούν τους σιδηροδρόμους και νέων τεχνολογιών για την κλιματική αλλαγή), το «πνεύμα συνεργασίας» σε κοινωνικά θέματα (εθελοντισμός, προστασία των βουνών) και σε άλλους τομείς (ομαδοποίηση, σύσταση συνεταιρισμών).
Ωστόσο, αυτά τα πλεονεκτήματα βασίζονται, όπως και τα μειονεκτήματα, στην άκρα ευαισθησία των ορεινών περιοχών ως φυσικών ενδιαιτημάτων. Αυτό σημαίνει πως τόσο η αντιστάθμιση των μειονεκτημάτων όσο και η ενεργοποίηση και αξιοποίηση των πιθανών πλεονεκτημάτων απαιτούν μια αειφόρο διαχείριση και χρησιμοποίηση των πόρων με μακροπρόθεσμο προσανατολισμό και σε αρμονία με τη φύση.
Η ανάγκη μιας γενικής στρατηγικής για τις ορεινές περιοχές της Ευρώπης
Σήμερα υπάρχουν τόσα διαφορετικά νομικά πλαίσια για τις ορεινές περιοχές της Ευρώπης όσα και κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην καλύτερη περίπτωση εφαρμόζεται ένα συνονθύλευμα τομεακών πολιτικών που δεν εμποδίζει βέβαια την απαιτούμενη αειφορία και τον απαιτούμενο μακροπρόθεσμο προσανατολισμό, αλλά ούτε και τα εξυπηρετεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Πρόκειται και για ρυθμίσεις και για ενισχύσεις που δεν έχουν λάβει μέχρι τώρα όλες οι ορεινές περιοχές ή που μέχρι τώρα δεν ήταν εξασφαλισμένο ότι έχουν ως γνώμονα γενικές κοινοτικές ανάγκες και τον συνδυασμό συνεργειών.
Όμως, σε μια περίοδο όπου εντείνονται ο παγκόσμιος ανταγωνισμός και οι δημογραφικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις, κανείς δεν έχει την πολυτέλεια να χρησιμοποιεί τους πόρους με το σταγονόμετρο.
Αντίθετα, χρειάζεται ένα εύλογο πλαίσιο που θα συνδυάζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ρυθμίσεις και τις ενισχύσεις προκειμένου να υποστηριχθούν οι προσπάθειες των ευρωπαϊκών ορεινών περιοχών για μια αειφόρο, αλλά στοχοθετημένη ανταγωνιστικότητα.
Εδώ πρέπει να δοθεί προσοχή να μην δημιουργηθούν ταμεία αντί για δομές που λειτουργούν ήδη, πράγμα που θα είχε ως αποτέλεσμα ένα ανεπιθύμητο και δαπανηρό «crowding out». Αντίθετα, το ζητούμενο είναι να ενεργοποιηθεί και να συντονιστεί και στην περίπτωση των ορεινών περιοχών η προστιθέμενη αξία της ΕΕ με παράλληλη τήρηση της αρχής της επικουρικότητας.
Βάσει των συλλογισμών αυτών, ο εισηγητής σχημάτισε την πεποίθηση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να υποστηρίξει καλύτερα τις ορεινές της περιοχές με την επεξεργασία μιας σφαιρικής «στρατηγικής για την αειφόρο ανάπτυξη και χρησιμοποίηση των πόρων των ορεινών περιοχών», στην οποία πρέπει να συμπεριληφθούν εποικοδομητικά οι ιδέες που σημείωσαν ήδη επιτυχία.
Οι δοκιμασμένες συνταγές πρέπει να διατηρηθούν
Είναι γεγονός ότι στις ορεινές περιοχές υπάρχουν διαρθρωτικά ελλείμματα και φυσικές δυσκολίες που επηρεάζουν τις συνθήκες παραγωγής των επιμέρους αγροτών και επιχειρηματιών των περιοχών αυτών. Αυτό με τη σειρά του δεν επηρεάζει μόνο το βιοτικό επίπεδο αυτών των ομάδων επαγγελμάτων, αλλά έχει και άμεσες επιπτώσεις στα επαγγελματικά κίνητρα για τους νέους, στη δημογραφική εξέλιξη και τέλος, στη διατήρηση της φύσης και στους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας των περιοχών αυτών.
Επομένως, οι αξιοπρεπείς συνθήκες και η απόδοση της παραγωγής είναι η βάση μιας ολόκληρης αλυσίδας οικονομικών και κοινωνικών παραγόντων που αναπόφευκτα είναι αλληλένδετοι στις περιοχές αυτές. Αυτό ισχύει και για παράγοντες που ασκούν συμπληρωματικά επίδραση στις καθαυτό συνθήκες παραγωγής και διαβίωσης των ανθρώπων, όπως για παράδειγμα το επίπεδο των υπηρεσιών ή τα μεταφορικά δίκτυα.
Ο εισηγητής επισημαίνει ως εκ τούτου ότι πρέπει να διατηρηθούν και μελλοντικά οι παραδοσιακές ρυθμίσεις και ενισχύσεις που συνεισέφεραν στη διατήρηση και επέκταση των συνθηκών παραγωγής και διαβίωσης.
Η γεωργία: παλιά και νέα πηγή ζωής για τις ορεινές περιοχές
Οι κάτοικοι των ορεινών περιοχών διαχειρίζονταν ανέκαθεν τις πλαγιές και τα λιβάδια των εν λόγω περιοχών σε αρμονία με τη φύση και κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Πλαγιές, υψομετρικές διαφορές, αδυναμία πρόσβασης, ανάπτυξη, καιρικές συνθήκες δυσχεραίνουν την καλλιέργεια και μεταποίηση και εξαιτίας τους οι κάτοικοι των περιοχών αυτών είχαν στο παρελθόν μια περιορισμένη βάση για τη ζωή τους που την κέρδιζαν με σκληρό αγώνα.
Η εργασία των αγροτών δεν τους απέφερε μόνο το αναγκαίο ελάχιστο εισόδημα για να ζήσουν, αλλά συνέβαλλε και εξακολουθεί και σήμερα να συμβάλλει στη διατήρηση των διαφόρων ειδών τοπίου όπως τα αλπικά λιβάδια ή τα δάση. Έτσι η γεωργία δεν διαδραματίζει μόνο οικονομικό ρόλο, αλλά αποτελεί και τη βάση για πολλούς άλλους τομείς που επωφελούνται από τον πλούτο της φύσης και του τοπίου των ορεινών περιοχών.
Παράλληλα, τα παραδοσιακά προϊόντα και μέθοδοι παραγωγής διαδραματίζουν σήμερα κεντρικό ρόλο για το εμπόριο, τα ξενοδοχεία και εστιατόρια, τις εξαγωγές και τη βιοτεχνία και συνεισφέρουν ταυτόχρονα στην καλλιέργεια της γνώσης και της πολιτιστικής ταυτότητας.
Ενόψει του γεγονότος ότι η γεωργία αποτελεί την άμεση και έμμεση βάση στην οποία στηρίζονται πολλοί άλλοι τομείς, η ενίσχυσή της δεν αποτελεί «νοσταλγία» αλλά είναι κεντρικής σημασίας για την απασχόληση, την εξέλιξη και την αειφόρο ανάπτυξη αυτών των περιοχών.
Για τον λόγο αυτόν, ο εισηγητής επισημαίνει κατηγορηματικά ότι αυτές οι σκέψεις αποκτούν ιδιαίτερη σημασία σε συνάρτηση με τις μελλοντικές μεταρρυθμίσεις της ΚΓΠ και τα συνοδευτικά μέτρα, ιδίως μάλιστα σχετικά με τη συζήτηση για τις ποσοστώσεις του γάλακτος και την ενίσχυση των νέων αγροτών: πρέπει να συνεχιστεί η ενίσχυση της γεωργίας στις ορεινές περιοχές με αντισταθμιστικές πληρωμές και ενισχύσεις των ποιοτικών προϊόντων, καθώς και με κατάλληλες ρυθμίσεις.
Ορεινές περιοχές: άλλοι σημαντικοί τομείς
Τα προβλήματα των ορεινών περιοχών που οφείλονται στη φύση δεν επηρεάζουν μόνο το τοπίο, αλλά καθορίζουν πολλαπλώς την καθημερινή ζωή σε αυτές τις περιοχές, διότι επηρεάζουν και άλλους παράγοντες που είναι σημαντικοί για την αγροτική ανάπτυξη των ορεινών περιοχών. Τέτοιοι παράγοντες είναι:
Η αειφόρος αξιοποίηση της φύσης, που έχει πολλές άλλες μορφές φροντίδας για τη φύση, πέρα από τη γεωργική αξιοποίηση (π.χ. δασοκομία, θήρα ή αλιεία).
Τα δίκτυα μεταφορών διαδραματίζουν καίριο ρόλο για τις μεταφορές προϊόντων και προσώπων από και προς τις κοιλάδες, αλλά και προς τις μακρινές πεδιάδες και τα αστικά κέντρα. Εδώ είναι σημαντικό να καταφύγουμε σε οικονομικά συμφέρουσες, αλλά και οικολογικές λύσεις (μεταξύ άλλων και στον περιορισμό των οδικών μεταφορών) προκειμένου να μην θέσουμε σε κίνδυνο τη φύση και την αειφόρο αξιοποίησή της σε αυτές τις περιοχές…
Το διαδίκτυο και τα δίκτυα επικοινωνίας αποκτούν ολοένα μεγαλύτερη σημασία σε αυτές τις αποκεντρωμένες περιφέρειες, ιδίως για τις επιχειρήσεις τους που στην εποχή της ψηφιοποίησης διεκπεραιώνουν τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες σε όλο και πιο μεγάλο βαθμό μέσω διαδικτύου.
Οι δημοτικές και τοπικές υπηρεσίες του τομέα της κοινής ωφελείας γίνονται όλο και πιο σημαντικές ενόψει των αλλαγών της ηλικιακής διάρθρωσης των ορεινών περιοχών προκειμένου να εξασφαλιστεί ένα αξιοπρεπές εισόδημα στις παλαιότερες και τις νέες γενιές. Εδώ οι κοινότητες πρέπει να υποστηριχθούν στοχοθετημένα οικονομικά και με λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν σε τοπικό επίπεδο
Ένας βιώσιμος κοινωνικός ιστός με τη μορφή ενός ευρέως διαδεδομένου εθελοντισμού, που θα προσφέρει παράλληλα με τον δημόσιο τομέα υπηρεσίες και κοινωνική δράση για το γενικό καλό.
Μαζί με τη γεωργία, αυτοί είναι οι κεντρικοί τομείς της αειφόρου ανάπτυξης των ορεινών περιοχών. Ο εισηγητής θεωρεί ότι εξαιτίας των προαναφερθέντων φυσικών παραγόντων, αυτοί και άλλοι κεντρικοί τομείς δεν θα τα βγάζουν πέρα ούτε στο μέλλον χωρίς την ανάλογη οικονομική και κανονιστική υποστήριξη. Όμως τέτοιες ενισχύσεις πρέπει να συνοδεύονται από σχέδια που θα καθιστούν δυνατή την επεξεργασία και επωφελή αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων ως προς τον ανταγωνισμό στους τομείς αυτούς (μεταξύ άλλων τα ποιοτικά προϊόντα και τον αειφόρο τουρισμό).
Ως εκ τούτου, είναι αναγκαία η σφαιρική στρατηγική που ζητείται παραπάνω και στην οποία πρέπει να συμπεριληφθούν και οι πιο πρόσφατες, μελλοντοστραφείς εξελίξεις.
Τα νέα στοιχεία πρέπει να ενσωματωθούν
Οι παγκόσμιες τάσεις δεν σταματούν ούτε μπροστά στις ορεινές περιοχές και έτσι είναι ακόμα πιο σημαντικό να ληφθούν έγκαιρα υπόψη με στόχο να ξεπεραστούν τα μειονεκτήματα και να αξιοποιηθούν με βιώσιμο τρόπο τα πλεονεκτήματα. Στις εν λόγω τάσεις συγκαταλέγονται πρωτίστως η ανάγκη ενός περιβάλλοντος φιλικού προς την καινοτομία για την αξιοποίηση των γνώσεων που υπάρχουν ήδη και για τη δημιουργία νέων λύσεων, οι σχετικές ανάγκες εκπαίδευσης και κατάρτισης και η προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος, που πλήττει ιδιαίτερα τις ορεινές περιοχές εξαιτίας της ευαισθησίας τους και του μεγάλου αριθμού ειδών που ζουν εκεί. Και αυτά πρέπει να συμπεριληφθούν στην στρατηγική που ζητήθηκε.
Γενικά...
Ο εισηγητής εκπροσωπεί την άποψη ότι ενόψει του πλήθους των φυσικών και παγκόσμιων προκλήσεων, οι μέχρι τώρα τομεακές προσπάθειες για την πρόοδο των ορεινών περιοχών της Ευρώπης πρέπει να συνοψιστούν σε μία στρατηγική πλαίσιο για την αειφόρο και μακρόπνοη ανάπτυξη των περιοχών αυτών. Η στρατηγική αυτή θα πρέπει να καταφύγει σε πολλά και διάφορα μέσα (οικονομική ενίσχυση, νομοθεσία, διαδικτυακές πλατφόρμες κ.λπ.) που θα εξασφαλίσουν με τον καλύτερο τρόπο την εξάλειψη των εμποδίων με παράλληλη ενεργοποίηση κινήτρων και του δυναμικού των πλεονεκτημάτων ως προς τον ανταγωνισμό στις περιοχές αυτές. Ως εκ τούτου, καλείται η Επιτροπή να παρουσιάσει εντός έξι μηνών μια τέτοια στρατηγική, σε σχέση με την οποία τα κράτη μέλη θα πρέπει να επεξεργαστούν και να εφαρμόσουν –με τήρηση της αρχής της επικουρικότητας– εθνικά σχέδια δράσης μαζί με τις αρχές της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης. Πρέπει να υπογραμμιστεί ιδιαίτερα ότι η παροχή της αναγκαίας οικονομικής υποστήριξης από την ΕΕ, ιδίως για τη γεωργία, ήταν και είναι προϋπόθεση για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος.
26.6.2008
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
προς την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου
σχετικά με την κατάσταση και τις προοπτικές της γεωργίας στις ορεινές περιοχές
Συντάκτρια γνωμοδότησης: Bernadette Bourzai
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:
1. τονίζει ότι το Άρθρο 158 της Συνθήκης για τη ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, όπως τροποποιήθηκε από τη Συνθήκη της Λισαβόνας, χαρακτηρίζει τις ορεινές περιοχές ως πάσχουσες από σοβαρά και μόνιμα μειονεκτήματα, ενώ αναγνωρίζει την πολυμορφία τους και θεωρεί αναγκαίο να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις περιοχές αυτές· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν έχει καταφέρει ακόμη να εκπονήσει μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την αποτελεσματική στήριξη των ορεινών περιοχών και των άλλων περιοχών που πάσχουν από μόνιμα φυσικά μειονεκτήματα, παρά τα πολυάριθμα σχετικά αιτήματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·
2. τονίζει την ανάγκη για καλό συντονισμό στο πλαίσιο των διαφόρων κοινοτικών πολιτικών που στοχεύουν στη διασφάλιση αρμονικής ανάπτυξης, ιδιαίτερα σε περιοχές, όπως οι ορεινές περιοχές, που πάσχουν από μόνιμα φυσικά μειονεκτήματα· ανησυχεί εν προκειμένω για τη χρησιμότητα του διαχωρισμού της κοινοτικής πολιτικής συνοχής από την ανάπτυξη της υπαίθρου κατά την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού 2007—2013 (που προκύπτει από την ενσωμάτωση του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης στην ΚΓΠ)· θεωρεί ότι η νέα αυτή προσέγγιση πρέπει να παρακολουθείται στενά προκειμένου να αξιολογηθεί ο αντίκτυπός της στην ανάπτυξη της υπαίθρου·
3. επισημαίνει ότι οι ορεινές περιοχές πάσχουν από μειονεκτήματα τα οποία δυσχεραίνουν την προσαρμογή της γεωργίας στις ανταγωνιστικές συνθήκες και συνεπάγονται πρόσθετο κόστος με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η παραγωγή πολύ ανταγωνιστικών προϊόντων σε χαμηλές τιμές·
4. προτείνει όπως, ενόψει της Πράσινης Βίβλου για την εδαφική συνοχή, που πρόκειται να εγκριθεί το φθινόπωρο του 2008, και σύμφωνα με τους στόχους της Εδαφικής Ατζέντας και της Ευρωπαϊκής Προοπτικής για τη Χωροταξική Ανάπτυξη, η Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, οφείλει να υιοθετήσει μια εδαφική προσέγγιση προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα διαφόρων τύπων ορεινών περιοχών και να προβλέψει τέτοια μέτρα στο πλαίσιο των μελλοντικών οδηγιών πλαισίου για τα διαρθρωτικά ταμεία·
5. επιθυμεί να αναπτύξει η Επιτροπή μια πραγματική ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή στρατηγική για τις ορεινές περιοχές και θεωρεί ότι μια σχετική με το θέμα αυτό Πράσινη Βίβλος θα αποτελέσει το πρώτο σημαντικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση· ζητεί από την Επιτροπή να δρομολογήσει ευρεία δημόσια διαβούλευση με τη συμμετοχή περιφερειακών και τοπικών αρχών, κοινωνικο-οικονομικών και περιβαλλοντικών φορέων, καθώς και εθνικών και ευρωπαϊκών ενώσεων που εκπροσωπούν περιφερειακές αρχές ορεινών περιοχών, προκειμένου να εκτιμηθεί καλύτερα η κατάσταση σε αυτές τις περιοχές·
6. ζητεί από την Επιτροπή, στο πλαίσιο του προγράμματος εργασίας του δικτύου παρατήρησης ευρωπαϊκού χωρικού σχεδιασμού, να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην κατάσταση των περιοχών που πάσχουν από μόνιμα φυσικά μειονεκτήματα, όπως είναι οι ορεινές περιοχές· θεωρεί ότι η εμπεριστατωμένη και ενδελεχής γνώση της κατάστασης, όσον αφορά τις ορεινές περιοχές, είναι απαραίτητη προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανάπτυξη διαφοροποιημένων μέτρων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των εν λόγω περιοχών·
7. προτρέπει τον καλύτερο συντονισμό της ανάπτυξης της υπαίθρου και της διαρθρωτικής στήριξης καθώς και την ανάπτυξη κοινών προγραμμάτων·
8. τονίζει ότι αυτές οι ορεινές περιοχές επιτρέπουν την παραγωγή ποιοτικών αγροτικών προϊόντων και τη διοχέτευση μεγαλύτερης ποικιλίας αγροτικών προϊόντων στην ευρωπαϊκή αγορά, τη διατήρηση ορισμένων ειδών ζώων και φυτών, την τήρηση των παραδόσεων, την προώθηση των βιομηχανικών και τουριστικών δραστηριοτήτων και την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος προστατεύοντας τη βιοποικιλότητα και δεσμεύοντας το CO2 μέσω μόνιμων βοσκότοπων και δασών και ότι η βιώσιμη εκμετάλλευση των δασών θα καταστήσει δυνατή την παραγωγή ενέργειας μέσω της χρήσης υπολειμμάτων ξύλου·
9. τονίζει τη σημασία του θέματος της διαχείρισης των υδάτων στις ορεινές περιοχές και καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει τοπικές και περιφερειακές αρχές στο να αναπτύξουν την αλληλεγγύη σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης της κατάλληλης χρηματοδότησης για να στηρίξει την αειφόρο χρήση των υδάτινων πόρων στις εν λόγω περιοχές·
10. τονίζει ότι οι περιοχές αυτές είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες στις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών και καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τους αρμόδιους περιφερειακούς και τους τοπικούς φορείς να προωθήσουν την άμεση υλοποίηση μέτρων πρόληψης από φυσικές καταστροφές και ιδιαίτερα τις δασικές πυρκαγιές στις περιοχές αυτές·
11. επισημαίνει ότι οι ορεινές περιοχές χρειάζονται νέα μέσα προστασίας του εδάφους τους από πλημμύρες (με έμφαση στην πρόληψη των πλημμυρών), ενώ οι αγρότες και οι δασοκαλλιεργητές μπορούν να στηρίξουν τα προληπτικά αντιπλημμυρικά μέτρα μέσω άμεσων πληρωμών βάσει της έκτασης, τις οποίες λαμβάνουν στο πλαίσιο της ΚΓΠ·
12. επισημαίνει ότι πρέπει να προβλέπεται ως επιμέρους τμήμα της γεωργικής και δασοκομικής πρακτικής η πλήρης και ολοκληρωμένη αντιδιαβρωτική προστασία του εδάφους και των κτιρίων καθώς και η διατήρηση του υδροφόρου ορίζοντα προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος πλημμύρας και διάβρωσης του εδάφους και να αποφευχθούν η ξηρασία και οι πυρκαγιές στα δάση, καθώς και προκειμένου να αυξηθεί η παροχή επιφανειακών και υπόγειων υδάτων στην ύπαιθρο·
13. τονίζει τη σημασία της εκπόνησης μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και στις διοικητικές διαδικασίες όπως είναι η χωροταξία, η αδειοδότηση κατασκευαστικών έργων και η ανακαίνιση κατοικιών μέσω πρακτικών που έχουν ως γνώμονα τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, την προστασία του περιβάλλοντος και πολεοδομικές μελέτες, προκειμένου να διασφαλιστεί η αειφόρος ανάπτυξη στις ορεινές περιοχές· προτείνει την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων των ορεινών περιοχών ούτως ώστε να προαχθεί η ολοκληρωμένη τουριστική ανάπτυξη και η χρήση καινοτομιών στην κτηματική ανάπτυξη, και με αυτό το στόχο ενθαρρύνει τις τοπικές πρωτοβουλίες και τις πρωτοβουλίες αποκέντρωσης, καθώς και τη συνεργασία μεταξύ των διαφόρων ορεινών περιοχών·
14. συνιστά στα κράτη μέλη να βελτιώσουν τη διάρθρωση και τις διαδικασίες παροχής οικονομικής ενίσχυσης προοριζόμενης να στηρίξει την ανάπτυξη των ορεινών περιοχών και παράλληλα να απλοποιήσουν τις διοικητικές διαδικασίες και την πρόσβαση σε πόρους που προορίζονται για τη στήριξη της προστασίας και της αειφόρου χρήσης των πλεονεκτημάτων μιας περιοχής: της πολιτιστικής κληρονομιάς και των φυσικών και ανθρώπινων πόρων·
15. θεωρεί ότι η αειφόρος, εκσυγχρονισμένη και πολυλειτουργική γεωργία είναι απαραίτητη στις ορεινές περιοχές για την ανάπτυξη άλλων δραστηριοτήτων, όπως την ανάπτυξη των βιοκαυσίμων και του αγροτουρισμού και για την αύξηση του εισοδήματος των εκεί πληθυσμών και καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να λάβουν ιδιαίτερα υπόψη τις ανάγκες των ορεινών περιοχών στα πλαίσια της ΚΓΠ και της περιφερειακής πολιτικής: την έλευση νέων αγροτών, την αποζημίωση για τις πρόσθετες δαπάνες εξαιτίας του προβλήματος της μη προσβασιμότητας, για παράδειγμα όσον αφορά τη συλλογή γάλακτος, τη συντήρηση των υπηρεσιών στις αγροτικές περιοχές, την ανάπτυξη της υποδομής των μεταφορών κλπ.·
16. τονίζει ότι οι εξαιρέσεις και τα ειδικά μέτρα στήριξης πρέπει να περιορίζονται στις ιδιαίτερα μειονεκτούσες περιοχές και δεν πρέπει να επιτρέπεται να οδηγούν σε στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στις γεωργικές αγορές·
17. είναι πεπεισμένο ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη διατήρηση επαρκούς πληθυσμιακής πυκνότητας στις ορεινές περιοχές, καθώς και ότι είναι αναγκαίο να ληφθούν μέτρα κατά της απερήμωσης και για την προσέλκυση νέων πληθυσμών·
18. τονίζει την σημασία διασφάλισης ενός υψηλού επιπέδου υπηρεσιών γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος, βελτίωσης της προσβασιμότητας, της διασύνδεσης των ορεινών περιοχών και της παροχής των απαραίτητων υποδομών, ιδιαίτερα στους τομείς της εκπαίδευσης, της οικονομίας με βάση τη γνώση, των δικτύων επικοινωνιών και των μεταφορών επιβατών και εμπορευμάτων (συμπεριλαμβανομένης της ευρυζωνικής πρόσβασης), προκειμένου να διευκολυνθεί η σύνδεση των αγορών των ορεινών και των αστικών περιοχών· καλεί τις αρμόδιες αρχές να προωθήσουν εταιρικές σχέσεις μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για αυτούς τους σκοπούς·
19. θεωρεί ότι είναι απαραίτητο να γίνουν επενδύσεις σε προηγμένα τοπικά κέντρα κατάρτισης στον τομέα της γεωργικής οικονομίας των ορεινών περιοχών, ούτως ώστε να καταρτιστούν επαγγελματίες στη διαχείριση δραστηριοτήτων σε ορεινό περιβάλλον, στην προστασία της γης και στην ανάπτυξη της γεωργίας·
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Ημερομηνία έγκρισης |
25.6.2008 |
|
|
|
||
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
44 0 1 |
||||
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Jean Marie Beaupuy, Rolf Berend, Jana Bobošíková, Victor Boştinaru, Wolfgang Bulfon, Antonio De Blasio, Petru Filip, Gerardo Galeote, Iratxe García Pérez, Eugenijus Gentvilas, Ambroise Guellec, Jim Higgins, Mieczysław Edmund Janowski, Tunne Kelam, Constanze Angela Krehl, Sérgio Marques, Miroslav Mikolášik, James Nicholson, Maria Petre, Markus Pieper, Giovanni Robusti, Wojciech Roszkowski, Elisabeth Schroedter, Lambert van Nistelrooij, Oldřich Vlasák, Εμμανουήλ Αγγελάκας, Σταύρος Αρναουτάκης, Κυριάκος Τριανταφυλλίδης, Румяна Желева, Евгени Кирилов, Филиз Хакъева Хюсменова |
|||||
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Bernadette Bourzai, Jan Březina, Jill Evans, Emanuel Jardim Fernandes, Ramona Nicole Mănescu, Francisca Pleguezuelos Aguilar, Zita Pleštinská, Samuli Pohjamo, Christa Prets, Richard Seeber, László Surján, Iuliu Winkler |
|||||
Αναπληρωτές (άρθρο 178, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Anneli Jäätteenmäki, Glenis Willmott |
|||||
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Ημερομηνία έγκρισης |
14.7.2008 |
|
|
|
||
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
29 0 0 |
||||
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Vincenzo Aita, Sergio Berlato, Bernadette Bourzai, Luis Manuel Capoulas Santos, Giovanna Corda, Albert Deß, Gintaras Didžiokas, Kωvσταντίνος Δρούτσας, Constantin Dumitriu, Michl Ebner, Carmen Fraga Estévez, Lutz Goepel, Friedrich-Wilhelm Graefe zu Baringdorf, Esther Herranz García, Lily Jacobs, Elisabeth Jeggle, Heinz Kindermann, Vincenzo Lavarra, Mairead McGuinness, Neil Parish, Vincent Peillon, María Isabel Salinas García, Janusz Wojciechowski, Петя Ставрева, Димитър Стоянов |
|||||
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Alejandro Cercas, Esther De Lange, Catherine Neris, Maria Petre, Markus Pieper, Karin Resetarits, Struan Stevenson, Kyösti Virrankoski |
|||||