ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με το σχέδιο κανονισμού του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 όσον αφορά τη διεθνή δικαιοδοσία και για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με το εφαρμοστέο δίκαιο σε γαμικές διαφορές

19.9.2008 - (COM(2006)0399 – C6-0305/2006 – 2006/0135(CNS)) - *

Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων
Εισηγήτρια: Evelyne Gebhardt
Συντάκτης γνωμοδότησης (*) : Carlo Casini, Επιτροπή Νομικών Θεμάτων
(*) Συνδεδεμένες επιτροπές - άρθρο 47 του Κανονισμού

Διαδικασία : 2006/0135(CNS)

Διαδρομή στην ολομέλεια

Διαδρομή του εγγράφου :

A6-0361/2008

Κείμενα που κατατέθηκαν :

A6-0361/2008

Συζήτηση :

PV 20/10/2008 - 14
CRE 20/10/2008 - 14

Ψηφοφορία :

PV 21/10/2008 - 8.26
CRE 21/10/2008 - 8.26
Αιτιολογήσεις ψήφου
Αιτιολογήσεις ψήφου

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P6_TA(2008)0502

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με το σχέδιο κανονισμού του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 όσον αφορά τη διεθνή δικαιοδοσία και για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με το εφαρμοστέο δίκαιο σε γαμικές διαφορές

(COM(2006)0399 – C6-0305/2006 – 2006/0135(CNS))

(Διαδικασία διαβούλευσης)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο (COM(2006)0399),

– έχοντας υπόψη το άρθρο 61, στοιχείο γ), και το άρθρο 67, παράγραφος 1, της Συνθήκης ΕΚ, σύμφωνα με τα οποία κλήθηκε από το Συμβούλιο να γνωμοδοτήσει (C6-0305/2006),

– έχοντας υπόψη το άρθρο 51 του Κανονισμού του,

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A6-0361/2008),

1. εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής όπως τροποποιήθηκε·

2. καλεί την Επιτροπή να τροποποιήσει αναλόγως την πρότασή της, σύμφωνα με το άρθρο 250, παράγραφος 2, της Συνθήκης ΕΚ·

3. καλεί το Συμβούλιο, σε περίπτωση που προτίθεται να απομακρυνθεί από το κείμενο που ενέκρινε το Κοινοβούλιο, να το ενημερώσει σχετικά·

4. ζητεί να κληθεί εκ νέου να γνωμοδοτήσει σε περίπτωση που το Συμβούλιο προτίθεται να επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις στην πρόταση της Επιτροπής·

5. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογίες του Κοινοβουλίου

Τροπολογία 1

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 6 Α (νέα)

(6α) Η δυνατότητα επιλογής εφαρμοστέου δικαίου για το διαζύγιο και το δικαστικό χωρισμό δεν πρέπει να είναι σε βάρος των συμφερόντων των τέκνων,

Αιτιολόγηση

Τα άρθρα 12 και 13 του Κανονισμού αριθ. 2201/2003 ισχύουν επίσης για την επιλογή δικαιοδοτικού οργάνου. Πρέπει λοιπόν να λαμβάνονται υπόψη τα συμφέροντα των τέκνων.

Τροπολογία 2

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 6 Β (νέα)

(6β) Προτού ορισθούν το αρμόδιο δικαιοδοτικό όργανο και το εφαρμοστέο δίκαιο, πρέπει οι σύζυγοι να έχουν πρόσβαση σε επικαιροποιημένες πληροφορίες ως προς τις ουσιώδεις πτυχές του εθνικού και του κοινοτικού δικαίου και ως προς τις διαδικασίες σε θέματα διαζυγίων και δικαστικών χωρισμών. Για την κατοχύρωση της εν λόγω πρόσβασης στις κατάλληλες πληροφορίες καλής ποιότητας, η Επιτροπή οφείλει να επικαιροποιεί τακτικά τις πληροφορίες στο δημόσιο σύστημα ενημέρωσης που στηρίζεται στο Διαδίκτυο και που δημιουργήθηκε με την απόφαση 2001/470/ΕΚ της 28ης Μαΐου 2001 του Συμβουλίου περί δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού δικαστικού δικτύου σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις¹·

___________________________

¹ΕΕ L 174 της 27.6.2001, σελ. 25.

Αιτιολόγηση

Πρέπει να υπάρξει μέριμνα ώστε η επιλογή των ενδιαφερομένων να είναι τεκμηριωμένη, δηλ. οι δυο σύζυγοι να είναι δεόντως ενημερωμένοι για τις συγκεκριμένες συνέπειες της επιλογής τους. Προς το σκοπό αυτό, οφείλουμε να αναρωτηθούμε ως προς τον καλύτερο τρόπο με τον οποίο θα κοινοποιούνται πριν από την υπογραφή πλήρεις και αξιόπιστες πληροφορίες στους συμβαλλόμενους της σύμβασης ανάθεσης δικαιοδοτικής αρμοδιότητας.

Τροπολογία 3

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 6 Γ (νέα)

(6γ) Η δυνατότητα προσδιορισμού με κοινή συμφωνία του δικαστηρίου και του εφαρμοστέου δικαίου δεν πρέπει να είναι επί ζημία των δικαιωμάτων και της ισότητας των ευκαιριών των δυο συζύγων. Προς το σκοπό αυτό, οι εθνικοί δικαστές θα πρέπει να έχουν επίγνωση της σημασίας μιας τεκμηριωμένης επιλογής των δυο συζύγων ως προς τις νομικές συνέπειες της συναπτόμενης συμφωνίας.

Αιτιολόγηση

Τροπολογία 4

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 7 Α (νέα)

(7α) Ο όρος "συνήθης διαμονή" θα πρέπει να ερμηνεύεται σύμφωνα με τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού. Η σημασία του πρέπει να προσδιορίζεται από το δικαστή κατά περίπτωση, βάσει στοιχείων. Ο όρος δεν παραπέμπει στην κατά το εθνικό δίκαιο έννοια της "συνήθους διαμονής", αλλά σε μια αυτόνομη έννοια του κοινοτικού δικαίου.

Τροπολογία 5

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 9 Α (νέα)

(9α) Η τεκμηριωμένη επιλογή των δυο συζύγων συνιστά θεμελιώδη αρχή του παρόντος κανονισμού. Κάθε πλευρά του ζεύγους πρέπει να γνωρίζει επακριβώς ποιες είναι οι νομικές και κοινωνικές συνέπειες της επιλογής δικαστηρίου και εφαρμοστέου δικαίου.

Αιτιολόγηση

Είναι δυνατό, ο κανόνας της σύγκρουσης νόμων να ορίζει τη νομοθεσία ενός άλλου κράτους μέλους. Σε αυτή την περίπτωση, ο δικαστής οφείλει να εφαρμόζει την ξένη νομοθεσία, πράγμα που πιθανόν να προκαλέσει πρόβλημα στο δικαστήριο. Πρέπει να διασφαλιστεί ότι ο δικαστής θα μπορεί να ζητήσει τις συμβουλές της κατάλληλης υπηρεσίας.

Τροπολογία 6

ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1)

Τίτλος (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 του Συμβουλίου για τη διεθνή δικαιοδοσία και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε γαμικές διαφορές και διαφορές γονικής μέριμνας καθώς και για το εφαρμοστέο δίκαιο σε γαμικές διαφορές.

Τροπολογία 7

Άρθρο 1 - παράγραφος 1 α (νέα)

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003

Άρθρο 2 - παράγραφος 11 α (νέα)


Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
	(1α) Στο άρθρο 2 προστίθεται το ακόλουθο σημείο:
	11α. Ο όρος "συνήθης διαμονή" σημαίνει το μέρος της κανονικής κατοικίας ενός ατόμου.

Αιτιολόγηση

Θα πρέπει να δοθεί ένας ορισμός του όρου "συνήθης διαμονή", προκειμένου να αποφευχθούν, όσο είναι δυνατόν, αυθαίρετες ερμηνείες. Το δικαστήριο, βεβαίως, πρέπει να εξετάσει όλα τα σχετικά στοιχεία προτού εφαρμόσει τον ορισμό.

Τροπολογία 8

ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2)

Άρθρο 3 α, παράγραφος 1, στοιχείο α) (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

(α) ισχύει οποιοδήποτε από τα κριτήρια δικαιοδοσίας που απαριθμούνται στο άρθρο 3, ή

(α) κατά το χρόνο σύναψης της συμφωνίας το δικαστήριο του συγκεκριμένου κράτους μέλους είναι αρμόδιο σύμφωνα με το άρθρο 3, ή

Αιτιολόγηση

Πρέπει να προσδιοριστεί η συγκεκριμένη χρονική στιγμή που ισχύουν τα κριτήρια.

Τροπολογία 9

ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2)

Άρθρο 3 α, παράγραφος 1, στοιχείο β) (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

(β) πρόκειται για τον τόπο της τελευταίαςκοινής συνήθους διαμονής των συζύγων για μία ελάχιστη περίοδο τριών ετών, ή

(β) κατά το χρόνο σύναψης της συμφωνίαςπρόκειται για το κράτος μέλος της συνήθους διαμονής των συζύγων τα τρία τουλάχιστον τελευταία έτη, υπό τον όρο ότι η κατάσταση αυτή δεν έχει λήξει από τριετίας και πλέον πριν από την προσφυγή στο δικαστήριο, ή

Αιτιολόγηση

Πρέπει να προσδιοριστεί η συγκεκριμένη χρονική στιγμή που εφαρμόζονται τα κριτήρια.

Τροπολογία 10

ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2)

Άρθρο 3 α, παράγραφος 1, στοιχείο γ) (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

(γ) ένας εκ των συζύγων είναι υπήκοος του εν λόγω κράτους μέλους ή, στις περιπτώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, έχει “domicile” του/της στην επικράτεια ενός εξ αυτών των δύο κρατών μελών.

(γ)κατά το χρόνο σύναψης της συμφωνίαςένας εκ των συζύγων είναι υπήκοος του εν λόγω κράτους μέλους ή, στις περιπτώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, έχει “domicile” του/της στην επικράτεια ενός εξ αυτών των δύο κρατών μελών.

Αιτιολόγηση

Πρέπει να προσδιοριστεί η συγκεκριμένη χρονική στιγμή που εφαρμόζονται τα κριτήρια.

Τροπολογία 11

ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003

Άρθρο 3α - παράγραφος 1 - στοιχείο (γ α) (νέο)


Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
	(γα) ο γάμος τους τελέσθηκε στο εν λόγω κράτος μέλος.

Αιτιολόγηση

Είναι λογικό, η επιλογή, από τα μέρη, μιας χώρας για την τέλεση του γάμου τους να σημαίνει επίσης την πιθανή αποδοχή του δικαίου της χώρας αυτής.

Τροπολογία 12

ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2Άρθρο 3α, παράγραφος 2 (κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

2. Μία συμφωνία περί δικαιοδοσίας πρέπει να διατυπώνεται εγγράφως και να υπογράφεται και από τους δύο συζύγους το αργότερο κατά τη στιγμή της προσφυγής στο δικαστήριο.

2. Μία συμφωνία περί δικαιοδοσίας μπορεί να συναφθεί και να τροποποιηθεί ανά πάσα στιγμή, το αργότερο όμως έως τη στιγμή της προσφυγής στο δικαστήριο. Η συμφωνία παράγει αποτελέσματα έως τον τελευταίο βαθμό κρίσης.

Ησυμφωνίααυτήδιατυπώνεταιεγγράφως, χρονολογείταικαιυπογράφεταικαιαπότουςδύο συζύγους. Εάνηνομοθεσίατουκράτουςμέλουςστοοποίοο ένας εκ των συζύγων έχειτησυνήθηκατοικία του κατά το χρόνο σύναψης της συμφωνίας προβλέπει πρόσθετες τυπικές προϋποθέσεις για παρόμοιες συμφωνίες, πρέπει να πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές. Εάνησυνήθηςκατοικίατωνσυζύγωνβρίσκεταισεδιαφορετικά κράτη μέλη, των οποίων η νομοθεσίαπροβλέπειπρόσθετες τυπικές προϋποθέσεις, η συμφωνία είναι έγκυρη, εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις της μιας των νομοθεσιών αυτών.

Εάν η συμφωνία αποτελεί τμήμα γαμικού συμφώνου, πρέπει να πληρούνται οι τυπικές προϋποθέσεις του γαμικού αυτού συμφώνου.

Τροπολογία 13

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΤΟΙΧΕΙΟ 3)

Άρθρα 4 και 5 (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

3) Στα άρθρα 4 και 5, οι όροι “Άρθρο 3” αντικαθίστανται από τους όρους “Άρθρα 3 και 3α”.

3) Στα άρθρα 4 και 5, οι όροι “Άρθρο 3” αντικαθίστανται από τους όρους “Άρθρα 3, 3α και 7 ”.

Τροπολογία 14

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΤΟΙΧΕΙΟ 5)

Άρθρο 7, στοιχείο α) (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

(α) οι σύζυγοι είχαν την κοινή προηγούμενη συνήθη διαμονή τους στην επικράτεια αυτού του κράτους μέλους για τουλάχιστον τρία έτη, ή

(α) οι σύζυγοι είχαν προηγουμένως τη συνήθη διαμονή τους στην επικράτεια αυτού του κράτους μέλους για τουλάχιστον τρία έτη, υπό τον όρο ότι δεν έχει έκτοτε παρέλθει διάστημα μεγαλύτερο των τριών ετών κατά το χρόνο προσφυγής στο δικαστήριο, ή

Αιτιολόγηση

Πρέπει να αποφύγουμε το "forum shopping" (αυθαίρετη επιλογή δικαιοδοτικού οργάνου).

Τροπολογία 15

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΤΟΙΧΕΙΟ 5)

Άρθρο 7 α (νέο) (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

Άρθρο 7α

Forum necessitatis

Εάν το αρμόδιο κατά τον παρόντα κανονισμό δικαστήριο βρίσκεται σε κράτος μέλος του οποίου η νομοθεσία δεν προβλέπει διαζύγιο ή δεν θεωρεί έγκυρο το συγκεκριμένο γάμο, δικαιοδοτική αρμοδιότητα ανατίθεται:

α) στο κράτος μέλος του οποίου πολίτης είναι ένας εκ των συζύγων, ή

β) στο κράτος μέλος στο οποίο τελέσθηκε ο γάμος.

Αιτιολόγηση

Η τροπολογία ρυθμίζει καταστάσεις στις οποίες, βάσει των κριτηρίων των άρθρων 3, 3α και 7 του κανονισμού, η νομοθεσία η οποία επιλαμβάνεται δεν προβλέπει διαζύγιο ή δεν θεωρεί υπαρκτό ή έγκυρο το συγκεκριμένο γάμο.

Τροπολογία 16

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΤΟΙΧΕΙΟ 6)

Άρθρο 12, παράγραφος 1 (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

6) Στο άρθρο 12, παράγραφος 1, οι όροι “Άρθρο 3” αντικαθίστανται από τους όρους “Άρθρα 3 και 3α”.

6) Στο άρθρο 12, παράγραφος 1, οι όροι “Άρθρο 3” αντικαθίστανται από τους όρους “Άρθρα 3, 3α και 7”.

Τροπολογία 17

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΤΟΙΧΕΙΟ 7)

Άρθρο 20 α, τίτλος (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

Επιλογή δικαίου από τα μέρη

Επιλογή εφαρμοστέου δικαίου από τα μέρη

Τροπολογία 18

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΤΟΙΧΕΙΟ 7)

Άρθρο 20 α, παράγραφος 1, στοιχείο -α) (νέο) (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

-α) το δίκαιο του κράτους της συνήθους διαμονής των συζύγων κατά το χρόνο σύναψης της συμφωνίας,

Αιτιολόγηση

Λογικό είναι να συμπεριληφθεί και αυτό το κριτήριο στα κριτήρια επιλογής του εφαρμοστέου δικαίου.

Τροπολογία 19

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΤΟΙΧΕΙΟ 7)

Άρθρο 20 α, παράγραφος 1, στοιχείο α) (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 )

(α) το δίκαιο του κράτους της τελευταίας κοινής συνήθους διαμονής των συζύγων στο μέτρο που ένας εξ αυτών συνεχίζει να διαμένει εκεί·

(α) το δίκαιο του κράτους της συνήθους διαμονής των συζύγων στο μέτρο που ένας εξ αυτών συνεχίζει να διαμένει εκεί κατά το χρόνο σύναψης της συμφωνίας·

Αιτιολόγηση

Πρέπει να προσδιοριστεί η συγκεκριμένη χρονική στιγμή που ισχύουν τα κριτήρια.

Τροπολογία 20

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΤΟΙΧΕΙΟ 7)

Άρθρο 20 α, παράγραφος 1, στοιχείο β) (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 )

(β) το δίκαιο του κράτους ιθαγένειας ενός εκ των συζύγων, ή, στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, το δίκαιο του “domicile” ενός εκ των συζύγων·

(β) το δίκαιο του κράτους ιθαγένειας ενός εκ των συζύγων, ή, στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, το δίκαιο του “domicile” ενός εκ των συζύγων κατά το χρόνο σύναψης της συμφωνίας·

Αιτιολόγηση

Πρέπει να προσδιοριστεί η συγκεκριμένη χρονική στιγμή που ισχύουν τα κριτήρια.

Τροπολογία 21

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΤΟΙΧΕΙΟ 7)

Άρθρο 20 α, παράγραφος 1, στοιχείο γ) (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 )

(γ) το δίκαιο του κράτους στο οποίο οι σύζυγοι διαμένουν από τουλάχιστον πέντε έτη·

(γ) το δίκαιο του κράτους στο οποίο οι σύζυγοι είχαν προηγουμένως τη συνήθη διαμονή τους επί τουλάχιστον τρία έτη·

Αιτιολόγηση

Είναι κάπως αυθαίρετο να βρίσκουμε στο άρθρο 20α, παράγραφος 1, στοιχείο (γ) και στο άρθρο 7, στοιχείο (α) διαφορετικά κριτήρια χρονικής διάρκειας. Η εισηγήτρια προτείνει να ευθυγραμμιστούν όλες οι χρονικές περίοδοι στα τρία έτη.

Τροπολογία 22

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΤΟΙΧΕΙΟ 7)

Άρθρο 20 α, παράγραφος 1, στοιχείο γ α) (νέο) (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 )

γα) το δίκαιο του κράτους στο οποίο τελέσθηκε ο γάμος·

Αιτιολόγηση

Λογικό είναι να συμπεριληφθεί και αυτό το κριτήριο στα κριτήρια επιλογής του εφαρμοστέου δικαίου.

Τροπολογία 23

ΑΡΘΡΟ 1, ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 7

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003

Άρθρο 20α - παράγραφος 1 - στοιχείο (δ α) (νέο)


Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
	δα) το δίκαιο του κράτους στο οποίο τελέσθηκε ο γάμος.

Αιτιολόγηση

Τροπολογία 24

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΤΟΙΧΕΙΟ 7)

Άρθρο 20 α, παράγραφος 2 (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 )

2. Μία συμφωνία που καθορίζει το εφαρμοστέο δίκαιο πρέπει να καταρτίζεται εγγράφως και να υπογράφεται και από τους δύο συζύγους το αργότερο κατά τη στιγμή της προσφυγής στο δικαστήριο.

Εντούτοις, εάν η νομοθεσία του κράτους μέλους στο οποίο ο ένας εκ των συζύγων έχει τη συνήθη διαμονή του κατά το χρόνο σύναψης της συμφωνίας προβλέπει πρόσθετες τυπικές προϋποθέσεις για παρόμοιες συμφωνίες, οι προϋποθέσεις αυτές πρέπει να πληρούνται. Εάνησυνήθηςκατοικίατωνσυζύγωνβρίσκεταισεδιαφορετικά κράτη μέλη, των οποίων η νομοθεσίαπροβλέπειπρόσθετες τυπικές προϋποθέσεις, η συμφωνία είναι έγκυρη, εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις της μιας των νομοθεσιών αυτών.

Αιτιολόγηση

Διευκρίνιση για τις καταστάσεις όπου η εθνική νομοθεσία ή το γαμικό σύμφωνο περιέχει αυστηρότερες προϋποθέσεις από τον κανονισμό.

Τροπολογία 25

Άρθρο 1 - παράγραφος 7

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003

Άρθρο 20α - παράγραφος 2 α (νέα)


Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
	2α. Εάν η νομοθεσία που ορίζεται σύμφωνα με την πρώτη παράγραφο του παρόντος άρθρου δεν αναγνωρίζει το δικαστικό χωρισμό ή το διαζύγιο ή το πράττει κατά τρόπο που δημιουργεί διάκριση εις βάρος ενός από τους συζύγους, εφαρμόζεται το δίκαιο του τόπου όπου έχει την έδρα του το επιλαμβανόμενο δικαστήριο (lexfori).

Αιτιολόγηση

Στόχος της παρούσας τροπολογίας είναι να επιλύσει τα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουν ορισμένες γυναίκες από τρίτες χώρες που ζητούν δικαστικό χωρισμό ή διαζύγιο σε κάποιο κράτος μέλος. Το συμφέρον ενός προσώπου να επιτύχει δικαστικό χωρισμό ή διαζύγιο, ως έκφραση της προσωπικής του αυτονομίας, πρέπει να υπερέχει του κριτηρίου που επιτάσσει την εφαρμογή του εθνικού δικαίου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εφαρμογή του κοινού εθνικού δικαίου των συζύγων δυσχεραίνει την πρόσβαση ορισμένων προσώπων, τα οποία κατοικούν σε κάποιο από τα κράτη μέλη, στο δικαστικό χωρισμό ή στο διαζύγιο.

Τροπολογία 26

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΗΜΕΙΟ 7Άρθρο 20β, εισαγωγικό μέρος (κανονισμός (ΕΚ) αριθ.

2201/2003)

Απουσία επιλογής σύμφωνα με το άρθρο 20α, το διαζύγιο και ο δικαστικός χωρισμός υπόκεινται στο δίκαιο του κράτους:

Απουσία επιλογής σύμφωνα με το άρθρο 20α, το διαζύγιο ή ο δικαστικός χωρισμός υπόκεινται, κατά σειράν, στο δίκαιο του κράτους μέλους:

Τροπολογία 27

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΤΟΙΧΕΙΟ 7)

Άρθρο 20 β, στοιχείο α) (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 )

(α) στο οποίο οι σύζυγοι έχουν την κοινή συνήθη διαμονή τους, ή ελλείψει,

(α) στο οποίο οι σύζυγοι έχουν τη συνήθη διαμονή τους κατά το χρόνο της προσφυγής στο δικαστήριο, ή ελλείψει,

Αιτιολόγηση

Πρέπει να προσδιοριστεί η συγκεκριμένη χρονική στιγμή που ισχύουν τα κριτήρια.

Τροπολογία 28

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΤΟΙΧΕΙΟ 7)

Άρθρο 20β, στοιχείο β) (κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 )

(β) στο οποίο οι σύζυγοι είχαν την τελευταία κοινή συνήθη διαμονή στο βαθμό που ένας εξ αυτών συνεχίζει να διαμένει εκεί, ή ελλείψει,

(β) στο οποίο οι σύζυγοι είχαν τη συνήθη διαμονή στο βαθμό που ένας εξ αυτών συνεχίζει να διαμένει εκεί κατά το χρόνο της προσφυγής στο δικαστήριο, ή ελλείψει,

Αιτιολόγηση

Πρέπει να προσδιοριστεί η συγκεκριμένη χρονική στιγμή που ισχύουν τα κριτήρια.

Τροπολογία 29

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΤΟΙΧΕΙΟ 7)

Άρθρο 20 β, στοιχείο γ) (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 )

(γ) του οποίου και οι δύο σύζυγοι είναι υπήκοοι ή, στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, στο οποίο έχουν και οι δύο το “domicile” τους, ή ελλείψει,

(γ) της εθνικότητας των δυο συζύγων ή, στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, του “domicile” των δυο συζύγων τη στιγμή της προφυγής στο δικαστήριο, ή ελλείψει,

Αιτιολόγηση

Πρέπει να προσδιοριστεί η συγκεκριμένη χρονική στιγμή που ισχύουν τα κριτήρια.

Τροπολογία 30

Άρθρο 1 - σημείο 7

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003

Άρθρο 20β - εδάφιο 1 α (νέο)


Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
	Εάν η νομοθεσία που ορίζεται σύμφωνα με την πρώτη παράγραφο του παρόντος άρθρου δεν αναγνωρίζει το δικαστικό χωρισμό ή το διαζύγιο ή το πράττει κατά τρόπο που δημιουργεί διάκριση εις βάρος ενός από τους συζύγους, εφαρμόζεται το δίκαιο του τόπου όπου έχει την έδρα του το επιλαμβανόμενο δικαστήριο (lexfori).

Τροπολογία 31

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΤΟΙΧΕΙΟ 7

Άρθρο 20 ε) α (νέο) (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 )

Άρθρο 20 ε) α

Ενημέρωση εκ μέρους των κρατών μελών

1. Μέχρι τις ... το αργότερο¹, τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή τους εθνικούς κανόνες τους για τις τυπικές προϋποθέσεις που διέπουν τις συμφωνίες περί επιλογής αρμοδίου δικαστηρίου και εφαρμοστέου δικαίου στα γαμικά σύμφωνα.

Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή κάθε μεταγενέστερη μεταβολή αυτών των κανόνων.

2. Η Επιτροπή θέτει στη διάθεση του κοινού τις πληροφορίες που της έχουν κοινοποιηθεί βάσει της παραγράφου 1, μέσω των κατάλληλων μέτρων, και ειδικότερα μέσω του ευρωπαϊκού δικαστικού δικτύου για τις αστικές και εμπορικές υποθέσεις.

¹ 3 μήνες μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού.

Αιτιολόγηση

Πρέπει να υπάρξει μέριμνα ώστε η επιλογή των ενδιαφερομένων να είναι τεκμηριωμένη, δηλ. οι δυο σύζυγοι να είναι δεόντως ενημερωμένοι για τις συγκεκριμένες συνέπειες της επιλογής τους. Προς το σκοπό αυτό, οφείλουμε να αναρωτηθούμε ως προς τον καλύτερο τρόπο με τον οποίο θα κοινοποιούνται πριν από την υπογραφή πλήρεις και αξιόπιστες πληροφορίες στους συμβαλλομένους της σύμβασης ανάθεσης δικαιοδοτικής αρμοδιότητας.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Η παρούσα πρόταση κανονισμού σκοπό έχει να δημιουργήσει ένα σαφές και πλήρες νομικό πλαίσιο που θα καλύπτει ταυτόχρονα τους κανόνες περί δικαιοδοσίας, αναγνώρισης και εκτέλεσης των αποφάσεων επί γαμικών θεμάτων καιτους κανόνες περί εφαρμοστέου δικαίου, με την παράλληλη εισαγωγή ενός κάποιου βαθμού αυτονομίας των μερών.

Μέχρι σήμερα, ένα «διεθνές» ζευγάρι που επιθυμεί να εκδώσει διαζύγιο υπόκειται στους περί δικαιοδοσίας κανόνες του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 του Συμβουλίου[1] (γνωστού ως "Βρυξέλλες II α"), που επιτρέπει στους συζύγους να επιλέξουν μεταξύ πολλών διαφορετικών κριτηρίων δικαιοδοσίας. Από τη στιγμή που μια διαδικασία για διαζύγιο παραπέμπεται στα δικαστήρια ενός κράτους μέλους, το εφαρμοστέο δίκαιο προσδιορίζεται βάσει των κανόνων περί σύγκρουσης νόμων αυτού του κράτους. Όμως, οι εθνικοί κανόνες περί σύγκρουσης νόμων αποδείχθηκαν άκρως ανόμοιοι.

Ο συνδυασμός των τόσο ανόμοιων εθνικών κανόνων περί σύγκρουσης νόμων και των κειμένων κοινοτικών διατάξεων περί δικαιοδοσίας μπορεί να προκαλέσει ορισμένα προβλήματα στην περίπτωση «διεθνών» διαζυγίων. Πέρα από την νομική ανασφάλεια που προκύπτει από τη δυσχέρεια των συζύγων να προσδιορίσουν ποιό δίκαιο θα εφαρμοστεί στην περίπτωσή τους[2], διαπιστώνουμε κι έναν κίνδυνο, που η Επιτροπή τον θεωρεί υπαρκτό, να σημειωθεί ένας «αγώνας ταχύτητας προς τα δικαστήρια», δηλ. μια κατάσταση όπου ο καλύτερα πληροφορημένος σύζυγος θα προσπαθεί να προσφύγει πρώτος στο δικαστήριο εκείνο του οποίου το δίκαιο εξυπηρετεί καλύτερα τα δικά του συμφέροντα. Επί πλέον, οι κοινοτικοί σύζυγοι που διαμένουν σε τρίτη χώρα μπορούν να συναντήσουν δυσκολίες στο να βρουν δικαστήριο αρμόδιο σε θέματα διαζυγίου και να επιτύχουν στα αντίστοιχα κράτη καταγωγής τους την αναγνώριση μιας απόφασης διαζυγίου που εκδόθηκε σε τρίτη χώρα.

Η πρόταση της Επιτροπής αποσκοπεί στο να περιορίσει τους κινδύνους αυτούς και να διορθώσει αυτά τα κενά, κυρίως μέσα από την καθιέρωση της δυνατότητας για τα μέρη να επιλέγουν με κοινή συμφωνία το αρμόδιο δικαστήριο και το εφαρμοστέο δίκαιο.

Η επιλογή δικαστηρίου

Το άρθρο 3 α εισάγει τη δυνατότητα για τους συζύγους να ορίζουν με κοινή συμφωνία το αρμόδιο δικαστήριο για τη διαδικασία έκδοσης διαζυγίου. Αναμφίβολα παρουσιάζει το πλεονέκτημα ότι αυξάνει το βαθμό αυτονομίας των μερών και τους επιτρέπει να προσφύγουν ελεύθερα, βάσει ορισμένων κριτηρίων σύνδεσης, στο δικαστήριο εκείνο με το οποίο έχουν μεγαλύτερους δεσμούς. Πρώτα απ΄ όλα, επιδιώκεται να είναι αυτό το κριτήριο σύνδεσης αρκετά ισχυρό και σαφές στη διατύπωσή του, χωρίς παρ΄ όλα αυτά να αποκτήσει άσκοπα περιοριστικό χαρακτήρα. Εντούτοις, η εισηγήτρια προτείνει να προστεθεί το άρθρο 7 α που ρυθμίζει τις καταστάσεις εκείνες όπου βάσει των κριτηρίων των άρθρων 3, 3 α και 7 το αρμόδιο δικαστήριο δεν προβλέπει διαζύγιο ή δεν αναγνωρίζει την ύπαρξη ή την εγκυρότητα του συγκεκριμένου γάμου.

Η επιλογή του εφαρμοστέου δικαίου

Το άρθρο 20 α αποτελεί καινοτομία κατά το ότι για πρώτη φορά εισάγει τη δυνατότητα για τους συζύγους να προσδιορίζουν με κοινή συμφωνία το εφαρμοστέο δίκαιο στη διαδικασία έκδοσης διαζυγίου. Κατά την άποψη της εισηγήτριας, λογικό είναι να προβλεφθεί επίσης η δυνατότητα επιλογής του δικαίου του κράτους συνήθους διαμονής των συζύγων τη στιγμή σύναψης της συμφωνίας, καθώς και του δικαίου του κράτους στο οποίο ετελέσθη ο γάμος.

Επί πλέον, μπορούμε να αναρωτηθούμε ως προς την απουσία παραλληλισμού μεταξύ του άρθρου 20 α και των άρθρων 3, 3α και 7 σε ό,τι αφορά τα διαφορετικά κριτήρια χρονικής διάρκειας. Κατά την άποψη της εισηγήτριας, η αύξηση του χρόνου διαμονής στο άρθρο 20 α είναι κάπως αυθαίρετη. Γι΄ αυτό και η εισηγήτρια προτείνει ευθυγράμμιση στα τρία έτη.

Η τεκμηριωμένη επιλογή

Ακολούθως, πρέπει να ληφθεί μέριμνα ώστε η επιλογή που θα κάνουν τα μέρη να είναι τεκμηριωμένη, δηλ. οι δυο σύζυγοι να είναι δεόντως πληροφορημένοι για τις συγκεκριμένες συνέπειες της επιλογής τους. Επ΄ αυτού, πρέπει να αναρωτηθούμε ως προς τον καλύτερο τρόπο με τον οποίο θα κατοχυρωθεί η κοινοποίηση πλήρων και αξιόπιστων πληροφοριών στους υπογράφοντες τη σύμβαση αναγνώρισης δικαιοδοτικής αρμοδιότητας, πριν από την υπογραφή της. Πρέπει επίσης να κατοχυρωθεί η πρόσβαση στις πληροφορίες ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση καθενός των δυο συζύγων. Να σημειώσουμε ακόμη εδώ τη σημασία του να υπάρξει μέριμνα για την ακριβή και πλήρη πληροφόρηση των δυο συζύγων ως προς τις συνέπειες της επιλογής τους σε θέματα δικαιοδοτικής αρμοδιότητας και εφαρμοστέου δικαίου σε περίπτωση διαζυγίου, πόσο μάλλον που οι νομοθεσίες των κρατών μελών διαφέρουν σημαντικά σε πολλά σημεία, όπως σε εκείνα που αφορούν τους λόγους και τις μορφές διαζυγίου, τις προϋποθέσεις έκδοσής του, το απαιτούμενο χρονικό διάστημα δικαστικού χωρισμού, και άλλα ζητήματα που είναι καθοριστικά για τη διαδικασία. Επί πλέον, δεδομένου ότι το δίκαιο δεν είναι κάτι το αμετάβλητο, είναι πιθανό, μια σύμβαση προσδιορισμού του εφαρμοστέου δικαίου η οποία υπεγράφη σε μια δεδομένη στιγμή να μην αντιστοιχεί πλέον στις νόμιμες προσδοκίες των μερών τη στιγμή της ενεργοποίησής της, επειδή εν τω μεταξύ άλλαξε η νομοθεσία του συγκεκριμένου κράτους.

Η εισηγήτρια προτείνει να προβλεφθεί ένας μηχανισμός βάσει του οποίου η Επιτροπή θα είναι υπεύθυνη για το δημόσιο σύστημα πληροφόρησης που στηρίζεται στο Διαδίκτυο (και που λειτουργεί στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου για αστικές και εμπορικές υποθέσεις), όπου όλοι θα μπορούν να βρουν επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με τις βασικές πτυχές του εθνικού και του κοινοτικού δικαίου. Επί πλέον, πρέπει το εκάστοτε δικαστήριο να δίνει προσοχή στην τεράστια σπουδαιότητα μιας τεκμηριωμένης επιλογής εκ μέρους των δυο συζύγων.

[1] Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2003, για τη διεθνή δικαιοδοσία και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε γαμικές διαφορές και διαφορές γονικής μέριμνας, ο οποίος καταργεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1347/2000, EE L 338 της 23.12.2003, σ. 1.
[2] Βλ. επ΄αυτού το έγγραφο SEC (2006) 949 της 17.7.2006, σ. 5

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (11.9.2008)

προς την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων

σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2201/2003 όσον αφορά τη διεθνή δικαιοδοσία και για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με το εφαρμοστέο δίκαιο σε γαμικές διαφορές
(COM(2006)0399 – C6-0305/2006 – 2006/0135(CNS))

Συντάκτης γνωμοδότησης(*): Carlo Casini

(*) Συνδεδεμένη επιτροπή – Άρθρο 47 του Κανονισμού

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

Η πρόταση της Επιτροπής αφορά αποκλειστικά τον καθορισμό του Δικαστηρίου και του εφαρμοστέου νόμου σε περίπτωση υποβολής αίτησης διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού. Δεν αφορά λοιπόν την ακύρωση του γάμου ούτε το δικαίωμα διατροφής. Η πρόταση υποβάλλεται ως μερική τροποποίηση του ισχύοντος κανονισμού 2201/2003, το περιεχόμενο του οποίου είναι ευρύτερο, διότι αφορά και τις υποθέσεις ακύρωσης του γάμου, τις υποθέσεις γονικής μέριμνας και την αναγνώριση των δικαστικών αποφάσεων στους ίδιους τομείς στις διακρατικές σχέσεις.

Η εξεταζόμενη πρόταση αφορά κατ' ουσίαν τα λεγόμενα "διεθνή" ζευγάρια, τα ζευγάρια δηλαδή τα οποία έχουν διαφορετική ιθαγένεια ή κατοικία σε διαφορετικά κράτη. Η κυριότερη καινοτομία που εισάγεται από το νέο κανονισμό είναι η δυνατότητα των συζύγων να επιλέξουν το δικαστήριο στο οποίο θα προσφύγουν καθώς και τον εφαρμοστέο νόμο, αλλά αυτή η δυνατότητα επιλογής δεν είναι απεριόριστη. Η δυνατότητα υπάρχει μεταξύ δικαστηρίων και νόμων που έχουν μια αντικειμενική σχέση με τον εν λόγω γαμικό δεσμό. Σύμφωνα με την πρόταση, η σχέση αυτή συνίσταται ουσιαστικά στην κατοικία. Από εδώ προκύπτει ότι εάν δύο σύζυγοι έχουν μία και την αυτή ιθαγένεια και κατοικούν ανέκαθεν και οι δύο στο ίδιο κράτος, του οποίου έχουν την ιθαγένεια, δεν έχουν τη δυνατότητα επιλογής, διότι μπορούν να απευθυνθούν μόνο στους δικαστές του κράτους στο οποίο βρίσκονται και οι οποίοι εφαρμόζουν τη lex loci, ταυτόσημη με τη lex fori.

Γενικώς, η πρόταση φαίνεται εύλογη. Πράγματι, βρίσκεται σε απόλυτη συμφωνία με την ελεύθερη κυκλοφορία των ατόμων, που αποτελεί μία από τις θεμελιώδεις ελευθερίες στις οποίες στηρίζεται η ευρωπαϊκή οικοδόμηση, και το σεβασμό της αυτονομίας των διαδίκων οι οποίοι επομένως μπορούν να επιλέγουν, εφόσον το επιθυμούν, σε ποιο δικαστή και σε ποιο νόμο θα αναθέσουν τη ρύθμιση της διακοπής του γαμικού δεσμού τους.

Ο εισηγητής θεωρεί πάντως ότι στην εν λόγω πρόταση πρέπει να γίνουν ορισμένες διορθώσεις, που θα της επιτρέψουν να γίνει αποτελεσματικότερη.

Κατ’ αρχάς, πρέπει να διευκρινισθεί ότι η επιλογή των μερών θα μπορεί να αφορά μόνο το δικαστήριο και το νόμο ενός κράτους μέλους, καθώς και ότι, γενικότερα, βάσει της αρχής της επικουρικότητας, η εξεταζόμενη πρόταση δεν μπορεί να υποχρεώσει τις αρχές ενός κράτους, η νομοθεσία του οποίου δεν προβλέπει το διαζύγιο ή δεν αναγνωρίζει αυτόν τον τύπο γάμου, να απαγγείλουν τη λύση του.

Εξάλλου, στην πρόταση της Επιτροπής οι σύζυγοι μπορούν να επιλέγουν μια οποιαδήποτε από τις δωσιδικίες που απαριθμούνται από το άρθρο 3 του κανονισμού 2201/2003. Στην περίπτωση αυτή γίνεται άχρηστο το στενότερο κριτήριο του άρθρου 3α, στοιχείο β. Η απλούστερη τεχνικώς λύση θα ήταν η διαγραφή του κειμένου αυτού. Ωστόσο, από την πρόταση φαίνεται ότι προσανατολισμός της Επιτροπής είναι ο καθορισμός ενός δεσμού με τον εθνικό νόμο (lex fori), κατά τη στιγμή που παρέχεται στα μέρη η δυνατότητα να αποφασίζουν αυτόνομα για το δικαστή στον οποίο θα προσφύγουν. Το γεγονός αυτό γίνεται φανερό από το στοιχείο β. Εάν θέλουμε να διατηρηθεί το στοιχείο αυτό και να εναρμονισθεί το περιεχόμενό του με το άρθρο 3 (καθιστώντας ευρύτερη την αυτονομία των μερών), ο εισηγητής προτείνει την αναδιατύπωση ολόκληρου του άρθρου 3α. Εννοείται ότι εξακολουθεί να ισχύει και να εφαρμόζεται το άρθρο εφόσον δεν έχει γίνει χρήση της ευχέρειας επιλογής του αρμόδιου δικαστηρίου.

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

Η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων καλεί την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να ενσωματώσει στην έκθεσή της τις ακόλουθες τροπολογίες:

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογίες του Κοινοβουλίου

Τροπολογία 1

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΗΜΕΙΟ 2

Άρθρο 3α, παράγραφος 1 (κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

1. Οι σύζυγοι μπορούν να συμφωνήσουν ότι ένα δικαστήριο ή τα δικαστήρια ενός κράτους μέλους πρόκειται να έχουν δικαιοδοσία σε μεταξύ τους διαδικασία σχετικά με διαζύγιο ή δικαστικό χωρισμό υπό τον όρο ότι έχουν στενούς δεσμούς με το εν λόγω κράτος μέλος λόγω του γεγονότος ότι:

1. Οι σύζυγοι μπορούν να συμφωνήσουν ότι τα δικαστήρια ενός κράτους μέλους έχουν δικαιοδοσία σε μεταξύ τους διαδικασία σχετικά με διαζύγιο ή δικαστικό χωρισμό υπό τον όρο ότι υφίσταται στενή σχέση του γαμικού δεσμού τους με το επιλεγέν κράτος μέλος λόγω του γεγονότος ότι:

(α) ισχύει οποιοδήποτε από τα κριτήρια δικαιοδοσίας που απαριθμούνται στο άρθρο 3, ή

(α) οισύζυγοιείχανστοκράτοςαυτότησυνήθηκατοικίατουςγιατρίατουλάχιστον συνεχή έτη, υπό τον όρο ότι δεν έχει έκτοτε παρέλθει διάστημα μεγαλύτερο της τριετίας κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης διαζυγίου ή δικαστικού χωρισμού, ή

(β) πρόκειται για τον τόπο της τελευταίας κοινής συνήθους διαμονής των συζύγων για μία ελάχιστη περίοδο τριών ετών, ή

(β) στο κράτος αυτό βρίσκεται η τελευταία συνήθης κατοικία των συζύγων και ο/η εναγόμενος/ομένη εξακολουθεί να κατοικεί σε αυτό κατά το χρόνο της αίτησης, ή

(γ) στο κράτος αυτό έχει τη συνήθη και την παρούσα κατοικία ο/η ενάγων/άγουσα σύζυγος από εξαμήνου τουλάχιστον, εφόσον είναι πολίτης του ίδιου κράτους, ή τουλάχιστον από ενός έτους εάν δεν είναι πολίτης του κράτους αυτού ή,στις περιπτώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, έχει εκεί το “domicile” του/της, ή

(γα) ο γάμος τους τελέσθηκε στο εν λόγω κράτος μέλος.

Αιτιολόγηση

Η αναδιατύπωση του άρθρου 3α επιτρέπει μια ορθολογικότερη ιεράρχηση των κριτηρίων του δεσμού: παρατεταμένος χρόνος κατοικίας· έστω και σύντομη κατοικία, υπό την προϋπόθεση ότι είναι η τελευταία και είναι επίσης η σημερινή κατοικία του/της εναγόμενου/εναγομένης· η σημερινή κατοικία του ενάγοντος/ενάγουσας εφόσον έχει ορισμένη διάρκεια· ο τόπος τέλεσης του γάμου. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεται κάθε αντίφαση μεταξύ των εν λόγω κριτηρίων, καθώς και μεταξύ των κριτηρίων αυτών και του άρθρου 3 του ίδιου κανονισμού που θα εξακολουθήσει να εφαρμόζεται εφόσον δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ των μερών.

Τροπολογία 2

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΗΜΕΙΟ 2

Άρθρο 3α, παράγραφος 2 (κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

Ησυμφωνίααυτήδιατυπώνεταιεγγράφως, χρονολογείταικαιυπογράφεταικαιαπότουςδύο συζύγους. Εάνονόμοςτουκράτουςμέλουςστοοποίοο ένας εκ των συζύγων έχειτησυνήθηκατοικία του κατά το χρόνο σύναψης της συμφωνίας προβλέπει πρόσθετες τυπικές προϋποθέσεις για παρόμοιες συμφωνίες, πρέπει να πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές. Εάνησυνήθηςκατοικίατωνσυζύγωνβρίσκεταισεδιαφορετικά κράτη μέλη, των οποίων η νομοθεσίαπροβλέπειπρόσθετες τυπικές προϋποθέσεις, η συμφωνία είναι έγκυρη, εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις της μιας των νομοθεσιών αυτών.

Αιτιολόγηση

Είναι σκόπιμο να διευκρινισθούν οι τυπικές προϋποθέσεις της συμφωνίας και οι συνέπειές της και να διατηρηθούν οι γενικοί κανόνες περί αρμοδιότητας σε περίπτωση κατά την οποία δεν υπάρχει συμφωνία.

Τροπολογία 3

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΗΜΕΙΟ 5α (νέο)

Άρθρο 7α (νέο) (κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

5α) Παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:

"Άρθρο 7α

Forumnecessitatis

Εάν το αρμόδιο κατά τον παρόντα κανονισμό δικαστήριο βρίσκεται σε κράτος μέλοςτο δίκαιο του οποίου δεν προβλέπει το διαζύγιο ή δεν αναγνωρίζει την ύπαρξη ή την εγκυρότητα του συγκεκριμένου γάμου, δικαιοδοτική αρμοδιότητα ανατίθεται:

α) στο κράτος μέλος της ιθαγένειας ενός εκ των συζύγων· ή

β) στο κράτος μέλος στο οποίο τελέσθηκε ο γάμος."

Αιτιολόγηση

Ένα κράτος μέλος δεν μπορεί να υποχρεωθεί να αναγνωρίσει ως γάμο, έστω και μόνο για να προβεί στη λύση του, μια πράξη που δεν αναγνωρίζεται ως τέτοια από τη νομοθεσία του. Επίσης, θα ήταν αντίθετο προς την αρχή της επικουρικότητας να επιβληθεί στοδικαστή κράτους μέλους του οποίου η νομοθεσία δεν προβλέπει την πράξη αυτή η υποχρέωση να απαγγείλει το διαζύγιο.

Εξάλλου, το διεθνές ζεύγος έχει δικαίωμα στην απαγγελία του διαζυγίου από ένα τουλάχιστον δικαστή της Ένωσης, εφόσον ο γάμος διατηρεί οποιοδήποτε δεσμό με την επικράτεια της Ένωσης· επομένως, σε περίπτωση απουσίας επιλογής από τα μέρη, τα δικαστήρια του κράτους μέλους της ιθαγένειας ενός εκ των συζύγων ή στο οποίο τελέσθηκε ο γάμος είναι αρμόδια επικουρικώς.

Τροπολογία 4

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΗΜΕΙΟ 7

Άρθρο 20α, παράγραφος 1 (Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

1. Οι σύζυγοι μπορούν να συμφωνήσουν να καθορίσουν το εφαρμοστέο δίκαιο σε διαζύγιο και δικαστικό χωρισμό. Μπορούν να συμφωνήσουν να καθορίσουν ένα από τα ακόλουθα δίκαια:

1. Οι σύζυγοι μπορούν να συμφωνήσουν να καθορίσουν το εφαρμοστέο δίκαιο σε διαζύγιο και δικαστικό χωρισμό, επιλέγοντας μεταξύ των δικαίων των κρατών μελών η σχέση των οποίων με τον γαμικό δεσμό προσδιορίζεται στο άρθρο 3α.

(γ) το δίκαιο του κράτους στο οποίο οι σύζυγοι διαμένουν από τουλάχιστον πέντε έτη·

(δ) το δίκαιο του κράτους μέλους στο οποίο υποβάλλεται η αίτηση.

Αιτιολόγηση

Το προτεινόμενο κριτήριο είναι ευρύτερο από αυτό της πρότασης της Επιτροπής, το οποίο αποκλείει το δίκαιο της κατοικίας μόνο του/της ενάγοντος/ενάγουσας ή μόνο του/της εναγομένου/εναγομένης (έστω και αν το δίκαιο αυτό, κατ’ αρχήν, μπορεί να καταστεί εφαρμοστέο μέσω της επιλογής του δικαστή, σύμφωνα με το στοιχείο δ) του άρθρου 20α.

Τροπολογία 5

Άρθρο 1 – ΣΗΜΕΙΟ 7

Άρθρο 20α, παράγραφος 2

(κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)


Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
2. Μία συμφωνία που καθορίζει το εφαρμοστέο δίκαιο πρέπει να καταρτίζεται εγγράφως και να υπογράφεται και από τους δύο συζύγους το αργότερο κατά τη στιγμή της προσφυγής στο δικαστήριο.	2. Για τον τύπο επιλογής, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 3α, παράγραφος 2.

Αιτιολόγηση

Η τροπολογία επιτρέπει την εξασφάλιση αντιστοίχισης μεταξύ του τύπου της συμφωνίας για την αναγνώριση της αρμοδιότητας και του τύπου της συμφωνίας για την επιλογή του εφαρμοστέου δικαίου.

Τροπολογία 6

ΑΡΘΡΟ 1, ΣΗΜΕΙΟ 7

Άρθρο 20β, εισαγωγικό μέρος (κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2201/2003)

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος	Εφαρμοστέο δίκαιο σε γαμικές διαφορές
Έγγραφα αναφοράς	COM(2006)0399 – C6-0305/2006 – 2006/0135(CNS)
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας	LIBE
Γνωμοδοτική επιτροπή Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	JURI 28.9.2006
Συνδεδεμέν-η(-ες) επιτροπ-ή(-ές) - Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	15.2.2007
Συντάκτης γνωμοδότησης Ημερομηνία ορισμού	Carlo Casini 2.10.2006
Εξέταση στην επιτροπή	4.10.2007		19.12.2007
Ημερομηνία έγκρισης	9.9.2008
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	25 0 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Carlo Casini, Marek Aleksander Czarnecki, Bert Doorn, Monica Frassoni, Giuseppe Gargani, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Othmar Karas, Piia-Noora Kauppi, Klaus-Heiner Lehne, Katalin Lévai, Antonio Masip Hidalgo, Hans-Peter Mayer, Manuel Medina Ortega, Aloyzas Sakalas, Francesco Enrico Speroni, Jaroslav Zvěřina, Tadeusz Zwiefka
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Sharon Bowles, Vicente Miguel Garcés Ramón, Jean-Paul Gauzès, Gabriele Stauner, József Szájer, Jacques Toubon, Ieke van den Burg, Γεώργιος Παπαστάμκος
Αναπληρωτές (άρθρο 178, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Victor Boştinaru, Renate Weber

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος	Εφαρμοστέο δίκαιο σε γαμικές διαφορές
Έγγραφα αναφοράς	KOM(2006)0399 – C6-0305/2006 – 2006/0135(CNS)
Ημερομηνία κλήσης του ΕΚ προς γνωμοδότηση	20.9.2006
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	LIBE 28.9.2006
Γνωμοδοτική(ές) επιτροπή(ες) Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	JURI 28.9.2006		FEMM 28.9.2006
Αποφάσισε να μη γνωμοδοτήσει Ημερομηνία της απόφασης	FEMM 13.9.2006
Συνδεδεμέν-η(-ες) επιτροπ-ή(-ές) Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	JURI 15.2.2007
Εισηγητής(ές) Ημερομηνία ορισμού	Evelyne Gebhardt 13.9.2006
Εξέταση στην επιτροπή	24.1.2007		11.9.2007	3.10.2007	9.10.2007
	22.1.2008		15.9.2008
Ημερομηνία έγκρισης	15.9.2008
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	38 2 1
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Alexander Alvaro, Roberta Angelilli, Emine Bozkurt, Philip Bradbourn, Mihael Brejc, Kathalijne Maria Buitenweg, Giusto Catania, Jean-Marie Cavada, Carlos Coelho, Παναγιώτης Δημητρίου, Bárbara Dührkop Dührkop, Urszula Gacek, Kinga Gál, Jeanine Hennis-Plasschaert, Lívia Járóka, Ewa Klamt, Magda Kósáné Kovács, Σταύρος Λαμπρινίδης, Kartika Tamara Liotard, Viktória Mohácsi, Javier Moreno Sánchez, Rareş-Lucian Niculescu, Inger Segelström, Csaba Sógor, Renate Weber, Tatjana Ždanoka, Vladimir Urutchev
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Edit Bauer, Frieda Brepoels, Simon Busuttil, Evelyne Gebhardt, Sophia in ‘t Veld, Ona Juknevičienė, Sylvia-Yvonne Kaufmann, Antonio Masip Hidalgo, Bill Newton Dunn, Luca Romagnoli, María Isabel Salinas García, Eva-Britt Svensson, Iliana Malinova Iotova
Αναπληρωτές (άρθρο 178, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Andres Tarand
Ημερομηνία κατάθεσης	19.9.2008

Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου