SPRAWOZDANIE z zaleceniami dla Komisji w sprawie ochrony prawnej osób pełnoletnich: skutki transgraniczne

24.11.2008 - (2008/2123(INI))

Komisja Prawna
Sprawozdawca: Antonio López-Istúriz White
(Inicjatywa – art. 39 Regulaminu)

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

z zaleceniami dla Komisji w sprawie ochrony prawnej osób pełnoletnich: skutki transgraniczne

(2008/2123(INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając artykuł 192 akapit drugi traktatu WE,

–   uwzględniając Konwencję haską z dnia 13 stycznia 2000 r. o międzynarodowej ochronie osób pełnoletnich,

–   uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych, przyjętą w dniu 13 grudnia 2006 r.,

–   uwzględniając wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie zawarcia przez Wspólnotę Europejską Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych (COM(2008)0530),

–   uwzględniając komunikat Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego z dnia 10 maja 2005 r. pt. „Program Haski: Dziesięć priorytetów na najbliższe pięć lat. Partnerstwo na rzecz odnowy europejskiej w dziedzinie wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości” (COM(2005)0184),

–   uwzględniając art. 39 i 45 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej i opinię Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A6-0460/2008),

A. mając na uwadze, że w ww. komunikacie na temat programu haskiego Komisja wskazała wśród swoich priorytetów konieczność zagwarantowania rzeczywistej europejskiej przestrzeni wymiaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych, a w szczególności w odniesieniu do uznawania i wykonywania orzeczeń sądowych,

B.  mając na uwadze prace i konsultacje, jakie przeprowadzono w tym zakresie w sprawie orzeczeń dotyczących majątku rodzinnego, spadków lub testamentów, w celu przygotowania nowych wniosków legislacyjnych,

C. mając na uwadze, że trzeba również ułatwić uznawanie i wykonywanie orzeczeń sądowych lub decyzji administracyjnych wydanych wobec osób objętych środkami ochrony,

D. mając na uwadze, że należy wziąć pod uwagę niepewną i niekorzystną sytuację osób objętych środkami ochrony, jak również konieczność szybszego rozpatrywania wniosków o współpracę, udzielenie informacji czy też o uznanie i wykonanie orzeczeń,

E.  mając na uwadze, że coraz częstsze stają się przypadki, w których objęcie ochroną prawną dotyczy dwóch lub więcej państw członkowskich,

F.  mając na uwadze, że coraz częstsze są również przypadki, w których ochrona prawna dotyczy co najmniej dwóch państw członkowskich oraz państw członkowskich UE i państw niebędących członkami UE, w szczególności wskutek tradycyjnych przepływów migracyjnych (dawne kolonie, Stany Zjednoczone i Kanada);

G. mając na uwadze pojawienie się problemów w związku z rosnącym przepływem osób między państwami członkowskimi, w których spada liczba emerytów lub rencistów, w tym osób dorosłych szczególnej troski, a państwami członkowskimi, w których wzrasta liczba takich osób,

H. mając na uwadze, że wszystkie państwa członkowskie zaaprobowały konieczność ochrony prawnej dla osób dorosłych szczególnej troski oraz odnośne zasady ujęte w zaleceniu nr R (99) 4 Komitetu Ministrów Rady Europy dla państw członkowskich w sprawie zasad dotyczących ochrony prawnej niepełnosprawnych dorosłych z dnia 23 lutego 1999 r.,

I.   mając na uwadze, że ochrona prawna osób dorosłych szczególnej troski musi stanowić jeden z filarów prawa do swobodnego przepływu osób,

J.   mając na uwadze rozbieżności w przepisach prawa państw członkowskich w dziedzinie środków ochrony,

K. mając na uwadze, że należy mieć na uwadze przepisy Konwencji NZ o prawach osób niepełnosprawnych,

L.  mając na uwadze, że przepisy konwencji haskiej mogą mieć udział w osiągnięciu przestrzeni sprawiedliwości, wolności i bezpieczeństwa, ułatwiając uznawanie i wykonywanie orzeczeń o zastosowaniu środków ochrony, ustalanie prawa właściwego i współpracę między organami władzy centralnej,

M. mając na uwadze, że należałoby zastosować szczególne i odpowiednie środki współpracy między państwami członkowskimi, które mogą oprzeć się na narzędziach przewidzianych tą konwencją,

N. mając na uwadze, że można ustanowić jednolite formularze wspólnotowe, żeby ułatwić udzielanie informacji o orzeczeniach przewidujących ochronę, a także przepływ, uznawanie i wykonywanie tych orzeczeń,

O. mając na uwadze, że jednolity formularz można stworzyć na szczeblu Unii Europejskiej w odniesieniu do pełnomocnictwa na wypadek niezdolności do czynności prawnych, żeby zagwarantować jego skuteczność we wszystkich państwach członkowskich,

P.  mając na uwadze, że można stworzyć mechanizmy łatwego uznawania, rejestrowania i stosowania trwałych pełnomocnictw (ang. lasting powers of attorney) w całej Unii Europejskiej),

1.  z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie francuskiej prezydencji na rzecz sytuacji osób dorosłych szczególnej troski i ich transgranicznej ochrony prawnej; gratuluje państwom członkowskim, które podpisały i ratyfikowały konwencję haską, oraz zachęca do tego państwa członkowskie, które dotąd jej nie podpisały lub nie ratyfikowały;

2.  zwraca się do Komisji o przedstawienie Parlamentowi na podstawie art. 65 traktatu WE wniosku legislacyjnego w sprawie wzmocnienia współpracy między państwami członkowskimi oraz usprawnienia uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawie ochrony osób pełnoletnich, pełnomocnictw na wypadek niezdolności do czynności prawnych oraz trwałych pełnomocnictw (ang. lasting powers of attorney), po zebraniu wystarczających doświadczeń z obowiązywania konwencji haskiej oraz przy uwzględnieniu szczegółowych zaleceń, opisanych poniżej;

3.  wzywa Komisję do monitorowania doświadczeń w stosowaniu konwencji haskiej i jej wdrażaniu w państwach członkowskich oraz do przedłożenia we właściwym czasie sprawozdania Parlamentowi i Radzie, w którym zostaną streszczone problematyczne kwestie i najlepsze praktyki przy jej praktycznym stosowaniu, a w razie potrzeby zostaną zawarte wnioski dotyczące wspólnotowych przepisów uzupełniających lub doprecyzowujących sposób stosowania konwencji haskiej;

4.   wzywa Komisję do dokonania oceny opcji przystąpienia Wspólnoty do konwencji haskiej; sugeruje, że może to stanowić obszar ściślejszej współpracy państw członkowskich;

5.   wzywa wszystkie państwa członkowskie, które do tej pory nie podpisały ani nie ratyfikowały Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, do przystąpienia do tej konwencji, ponieważ przyczyniłoby się to do lepszej ochrony osób dorosłych szczególnej troski w UE;

6.  domaga się sfinansowania przez Komisję porównawczego opracowania legislacji państw członkowskich dotyczącej osób dorosłych szczególnej troski i środków ochronnych w celu ustalenia, gdzie mogą pojawić się kwestie prawne i jakie środki będą potrzebne na szczeblu UE lub państw członkowskich w celu rozwiązania tych kwestii; jest zdania, że w opracowaniu należy poruszyć również sytuację osób dorosłych z upośledzeniem umysłowym, przebywających w zakładach opieki, pod kątem sprawowania opieki prawnej nad nimi i możliwości korzystania przez nie ze swoich praw; wzywa Komisję do zorganizowania serii konferencji dla osób zawodowo zajmujących się prawem w tym zakresie oraz do uwzględnienia w przyszłych aktach prawnych wyników tego opracowania i opinii profesjonalistów;

7.   wzywa państwa członkowskie do zapewnienia środków ochrony proporcjonalnych do stanu wspomnianych osób dorosłych szczególnej troski, aby poszczególnym obywatelom UE nie odmawiano korzystania z ich praw, gdy są jeszcze w stanie z nich korzystać.

8.   wzywa państwa członkowskie do podjęcia działań mających na celu ochronę osób dorosłych szczególnej troski przed przestępstwem kradzieży tożsamości, oszustwami lub przestępstwami popełnianymi telefonicznie lub w przestrzeni cybernetycznej, w tym działań zwiększających ochronę danych osób dorosłych szczególnej troski i/albo ograniczających dostęp do nich;

9.   popiera tworzenie bezpiecznych mechanizmów wymiany pomiędzy państwami członkowskimi najlepszych praktyk i innych informacji dotyczących obowiązujących obecnie działań ochronnych, w tym możliwość wymiany pomiędzy systemami sądownictwa państw członkowskich informacji dotyczących stopnia ochrony osoby dorosłej szczególnej troski, pod warunkiem istnienia skutecznych przepisów ochrony danych osobowych i przepisów ograniczających dostęp do nich;

10. przypomina Komisji i państwom członkowskim, że w przypadku nie wszystkich dorosłych powodem szczególnej troski jest posunięta dojrzałość i zwraca się o podjęcie działań mających na celu nie tylko zwiększenie ochrony praw osób starszych szczególnej troski, lecz i osób dorosłych wymagających szczególnej troski z powodu poważnej niepełnosprawności fizycznej i/albo umysłowej, oraz o uwzględnienie ich potrzeb przy podejmowaniu przyszłych działań socjalnych w celu zagwarantowania tych praw;

11. stwierdza, że zalecenia te są zgodne z zasadą pomocniczości i z podstawowymi prawami obywateli;

12. jest zdania, że postulowany wniosek nie pociąga za sobą skutków finansowych;

13. zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji, a także szczegółowych zaleceń przedstawionych w załączniku Komisji i Radzie oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

ZAŁĄCZNIK DO PROJEKTU REZOLUCJI:SZCZEGÓŁOWE ZALECENIA DOTYCZĄCE TREŚCI WNIOSKOWANEGO PROJEKTU

A.       ZASADY I CELE WNIOSKU

1. Ułatwić uznawanie i wykonywanie orzeczeń sądowych lub decyzji administracyjnych wydanych wobec osób objętych środkami ochrony.

2. Przepisy przyczyniające się do osiągnięcia przestrzeni sprawiedliwości, wolności i bezpieczeństwa poprzez ułatwienie uznawania i wykonywania orzeczeń o zastosowaniu środków ochrony, ustalanie prawa właściwego i współpracę między organami władzy centralnej.

3. Należy zastosować szczególne i odpowiednie środki współpracy między państwami członkowskimi, opierające się na narzędziach przewidzianych konwencją haską.

4. Jednolite formularze wspólnotowe, ułatwiające udzielanie informacji o orzeczeniach przewidujących ochronę, a także przepływ, uznawanie i wykonywanie tych orzeczeń.

5. Jednolity formularz, opracowany na szczeblu Unii Europejskiej w odniesieniu do pełnomocnictwa na wypadek niezdolności do czynności prawnych, w celu zagwarantowania jego skuteczności we wszystkich państwach członkowskich.

B.       DZIAŁANIA PRZEWIDZIANE WE WNIOSKU

1. Zwraca się do Komisji o przedstawienie Parlamentowi na podstawie art. 65 traktatu WE wniosku legislacyjnego w sprawie wzmocnienia współpracy między państwami członkowskimi oraz usprawnienia uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawie ochrony osób pełnoletnich, pełnomocnictw na wypadek niezdolności do czynności prawnych oraz trwałych pełnomocnictw (ang. lasting powers of attorney), po zebraniu wystarczających doświadczeń z obowiązywania konwencji haskiej.

UZASADNIENIE

I. Informacje wprowadzające

Unia Europejska musi sprostać znacznemu starzeniu się społeczeństw państw członkowskich, związanemu z istotnym przedłużeniem życia. Tak więc liczba osób w wieku powyżej 60 lat ma w 2050 r. osiągnąć 37% ludności Europy, z czego ponad 10% ludzi w wieku 80 lat i więcej. Te zmiany demograficzne wywołują poważne skutki gospodarcze, społeczne, zdrowotne i budżetowe i są przedmiotem wielu badań przeprowadzanych na szczeblu europejskim[1].

Stwarza to potrzebę ustanowienia odpowiednich i specyficznych mechanizmów ochrony tych osób, żeby zgodnie z życzeniem państw członkowskich zagwarantować równość praw i obowiązków osób we wszystkich dziedzinach życia społecznego, jak również poszanowanie indywidualności każdej osoby, zwłaszcza osób starszych, oraz jej prawa do życia prywatnego. Należy również zapewnić osobom najstarszym możliwość dalszego zarządzania swoim majątkiem i prowadzenia spraw bieżących[2].

Państwa członkowskie mają specyficzne przepisy prawa zapewniające ochronę osób i ich majątku. Od lat dziewięćdziesiątych przeprowadzono kilka istotnych reform. Tak stało się w szczególności w Niemczech z dniem 1 stycznia 1992 r. za sprawą ustawy z dnia 12 września 1990 r. w sprawie reformy opieki i kurateli nad osobami pełnoletnimi, ustanawiającej jednolity środek pomocy i modernizującej środki ochrony; w Hiszpanii z dniem 18 listopada 2003 r. za sprawą ustawy o ochronie majątku osób niezdolnych do czynności; we Włoszech z dniem 9 stycznia 2004 r. za sprawą ustawy reformującej system opieki i kurateli oraz wprowadzającej środki ochrony o węższym zakresie, a ponadto w Zjednoczonym Królestwie z kwietniem 2007 r. za sprawą ustawy z 7 kwietnia 2005 r. We Francji w dniu 1 stycznia 2009 r. ma wejść w życie ustawa z dnia 5 marca 2007 r. o reformie prawa ochrony prawnej osób pełnoletnich.

Wyżej wymienione reformy prawa miały zwłaszcza na celu zapewnienie większej indywidualizacji orzekanych środków, tak żeby umożliwić osobom podlegającym ochronie dalsze wykonywanie niektórych uprawnień oraz zagwarantować zawczasu ustanowienie ewentualnych środków ochrony: tak było przykładowo w prawie angielskim w przypadku lasting power of Attorney, które jest prywatnym aktem dobrowolnym, dokonanym osobiście lub przy udziale radcy, czy też w prawie niemieckim w przypadku Vollmacht, którego udziela się aktem prywatnym lub notarialnym, jeżeli obejmuje ono rozporządzenie. Pełnomocnictwo w sprawie przyszłej ochrony w prawie francuskim również umożliwia osobie ustanowienie zawczasu swojej ochrony i udzielenie wybranej osobie pełnomocnictwa w formie aktu prywatnego lub notarialnego, jeżeli przewiduje się dokonanie rozporządzeń.

Te systemy ochrony powinny łatwo podlegać uznawaniu i wykonaniu w przypadkach transgranicznych w Unii Europejskiej, jeżeli osoba chroniona przemieszcza się lub zostaje przyjęta czy jest objęta opieką w innym państwie członkowskim niż państwo jej zamieszkania, czy też jeżeli jej majątek znajduje się w kilku państwach. Ma to tym większe znaczenie, że istnieją poważne rozbieżności między systemami ochrony w zależności od państw, podczas gdy zwiększa się mobilność osób korzystających ze środków ochrony.

W istocie coraz częściej osoby chronione przebywają w innym państwie niż państwo ich zamieszkania lub podlegają leczeniu szpitalnemu w innym państwie niż państwo, w którym znajduje się ich majątek, częściowo zresztą z uwagi na ułatwiony dostęp do systemów opieki zdrowotnej pomiędzy państwami członkowskimi.

Z tego względu systemy ochrony prawnej muszą nadal wywoływać skutki, zwłaszcza żeby zapewnić ciągłość orzeczeń sądowych, decyzji administracyjnych lub decyzji podjętych przez samą osobę chronioną. Dotyczy to decyzji o niezdolności lub pełnomocnictw w sprawie przyszłej ochrony, które muszą być stosowane w całej Unii Europejskiej.

II. Ustanowienie dostosowanych środków współpracy między państwami członkowskimi

1. Treść

Dzięki konwencji haskiej z 13 stycznia 2000 r. Unia Europejska ma potencjalne środki współpracy między państwami członkowskimi, które umożliwią uznawanie i wykonywanie środków ochrony ustanowionych w państwach członkowskich.

Dzięki przystąpieniu Wspólnoty Europejskiej do Haskiej konferencji prawa prywatnego międzynarodowego w dniu 3 kwietnia 2007 r. Wspólnota powinna w konsekwencji ratyfikować konwencje, których nie ratyfikowały jeszcze wszystkie państwa członkowskie.

Do dnia dzisiejszego jedynie dziewięć państw członkowskich (Niemcy, Finlandia, Francja, Grecja, Irlandia, Luksemburg, Niderlandy, Polska, Zjednoczone Królestwo) oraz Szwajcaria podpisały konwencję haską z 13 stycznia 2000 r. o międzynarodowej ochronie osób pełnoletnich, a jedynie Niemcy, Francja i Zjednoczone Królestwo (w imieniu Szkocji) dokonały jej ratyfikacji. Ten akt z zakresu prawa międzynarodowego prywatnego może jednak ułatwić na poziomie Unii Europejskiej ustalanie organów właściwych i prawa właściwego, a także zapewnić uznawanie i wykonywanie środków ochrony ustanowionych w państwach członkowskich.

Jeżeli Wspólnota ratyfikuje tę konwencję, będzie miała w tej dziedzinie odpowiednie narzędzie, które będzie zgodne z ostatnimi zmianami przepisów prawa w państwach członkowskich w dziedzinie ochrony prawnej osób pełnoletnich, a także będzie mogła ustanowić ścisłą współpracę z konferencją haską. Na razie współpraca sądowa ma w istocie ograniczony charakter, a tymczasem takie narzędzia stały się konieczne z uwagi na zmiany demograficzne, społeczne i zdrowotne, spowodowane starzeniem się ludności w Unii Europejskiej.

Jednakże już teraz można ustanowić mechanizmy właściwe dla Unii Europejskiej i możliwe do bezpośredniego zastosowania, żeby ułatwić ścisłą współpracę państw członkowskich.

Należy zatem stworzyć zharmonizowane formularze europejskie, żeby ułatwić przepływ i uznawanie środków lub decyzji podjętych w celu ustanowienia opieki lub zarządzania nią. Na tej samej zasadzie można ustanowić mechanizm skutecznego przekazywania akt, w szczególności w przypadkach nagłych, kiedy np. osoba objęta środkiem ochrony musi podlegać leczeniu szpitalnemu w sytuacji, gdy tymczasowo przebywa poza państwem swojego zamieszkania.

Ponadto opracowanie jednolitego formularza w odniesieniu do pełnomocnictw na wypadek niezdolności do czynności prawnych przyniosłoby pożytek i stanowiłoby zharmonizowany, wspólnotowy mechanizm zapewniający przepływ, uznawanie i wykonywanie tych pełnomocnictw. W ten sposób osoby, które w drodze umowy lub czynności jednostronnej powierzyły prawo przedstawicielstwa osobie trzeciej, mogłyby bez przeszkód żyć lub przebywać w innym państwie członkowskim niż państwo pochodzenia, nie tracąc korzyści wynikających z tego pełnomocnictwa.

Załącznik: opis konwencji haskiej z dnia 13 stycznia 2000 r.

1. Konwencja haska z 13 stycznia 2000 r. stanowi, że organy sądowe i administracyjne państwa zwykłego zamieszkania osoby chronionej są właściwe dla ustanowienia środków ochrony osoby lub jej majątku, a jednocześnie w elastyczny sposób zapewnia właściwość innych państw, w szczególności państwa pobytu: dotyczy to osób poddanych leczeniu szpitalnemu lub opiece w państwie innym niż państwo ich zamieszkania. Organy państwa właściwego stosują własne prawo, chyba że okazuje się konieczne zastosowanie prawa innego państwa, z którym sprawa może mieć ściślejszy związek, w szczególności w dziedzinie majątkowej (art. 13) lub w przypadku tzw. konfliktu ruchomego.

2. Uwzględnienie w ramach tej konwencji pełnomocnictwa na wypadek niezdolności do czynności prawnych wiąże się z istotną innowacją i odnosi się do sytuacji, w których osoby w drodze umowy lub czynności jednostronnej powierzyły osobie trzeciej prawo przedstawicielstwa. Zmiany zachodzące w tej dziedzinie w przepisach prawa państw członkowskich oraz wdrożenie wielu mechanizmów tego rodzaju muszą faktycznie doprowadzić do zapewnienia przepływu tych pełnomocnictw i zagwarantowania ich skuteczności we wszystkich krajach Unii Europejskiej.

3. Konwencja haska z 13 stycznia 2000 r. ustanawia również zasadę prawomocnego uznawania środków ustanowionych przez organy państwa będącego stroną konwencji.

4. Ustanowiono także środki współpracy, a w szczególności wyznaczono w każdym państwie organy władzy centralnej, w celu zapewnienia współpracy i wymiany informacji na temat przepisów prawa, a także powołania do tych celów odpowiednich służb w państwach członkowskich. Jeżeli przewiduje się środek ochrony, organy te mogą w szczególności zwrócić się z żądaniem informacji do każdego właściwego organu innego państwa, o ile wymaga tego sytuacja osoby pełnoletniej. Właściwe organy mogą również zachęcać do mediacji, żeby osiągnąć polubowne rozwiązania w sprawie losu osoby pełnoletniej lub jej majątku.

• [1]  Informacje i dane Komisji Europejskiej w sprawie starzenia się i zdrowia można znaleźć pod adresem DG ds. Zdrowia i Konsumentów:http://ec.europa.eu/health/ph_information/indicators/docs/healthy_ageing_en.pdf.
• [2]  Deklaracja zasad Rady Unii Europejskiej i ministrów spraw socjalnych z posiedzenia Rady z okazji europejskiego roku osób starszych i solidarności międzypokoleniowej z dnia 6 grudnia 1993 r. (Dz.U. C 343 z 21.12.1993, s. 1–3).

OPINIA Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (11.11.2008)

dla Komisji Prawnej

w sprawie ochrony prawnej osób pełnoletnich: skutki transgraniczne
(2008/2123(INI))

Sprawozdawca: Urszula Gacek

(Inicjatywa – art. 39 Regulaminu)

WSKAZÓWKI

Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych zwraca się do Komisji Prawnej, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

A. mając na uwadze, że zmiana zastępczego dokonywania czynności przez opiekunów prawnych na wsparcie w dokonywaniu czynności przez osoby dorosłe szczególnej troski może w niektórych przypadkach pomóc w zapobieganiu dehumanizacji osób dorosłych szczególnej troski i przeciwdziałaniu konfliktom, a także gwarantuje poszanowanie godności osób dorosłych specjalnej troski,

B.  mając na uwadze fakt zaistnienia sytuacji obejmujących przypadki, w których pojawiła się konieczność ochrony prawnej, dotyczące co najmniej dwóch państw członkowskich oraz państw członkowskich UE i państw niebędących członkami UE, w szczególności wskutek tradycyjnych przepływów migracyjnych (dawne kolonie, Stany Zjednoczone i Kanada);

C. mając na uwadze pojawienie się problemów w związku z rosnącym przepływem osób między państwami członkowskimi, w których spada liczba emerytów lub rencistów, w tym osób dorosłych szczególnej troski, a państwami członkowskimi, w których wzrasta liczba takich osób,

D. mając na uwadze, że wszystkie państwa członkowskie zaaprobowały konieczność ochrony prawnej dla osób dorosłych szczególnej troski oraz odnośne zasady ujęte w zaleceniu nr R (99) 4 Komitetu Ministrów Rady Europy dla państw członkowskich w sprawie zasad dotyczących ochrony prawnej niepełnosprawnych dorosłych z dnia 23 lutego 1999 r.,

E.  mając na uwadze, że ochrona prawna osób dorosłych szczególnej troski musi stanowić jeden z filarów prawa do swobodnego przepływu osób,

1.  z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie francuskiej prezydencji na rzecz sytuacji osób dorosłych szczególnej troski i ich transgranicznej ochrony prawnej; gratuluje państwom członkowskim, które podpisały i ratyfikowały Konwencję Haską z dnia 13 stycznia 2000 r. o międzynarodowej ochronie osób pełnoletnich oraz zachęca państwa członkowskie, które dotąd nie podpisały lub nie ratyfikowały jej, do uczynienia tego;

2.   wzywa Komisję do monitorowania wdrażania Konwencji Haskiej w państwach członkowskich i zgłaszania Parlamentowi Europejskiemu i Radzie problemów i najlepszych praktyk związanych z jej stosowaniem w praktyce;

3.   wzywa Komisję do dokonania oceny opcji przystąpienia Wspólnoty do Konwencji Haskiej; sugeruje, że może to być obszarem ściślejszej współpracy państw członkowskich;

4.   wzywa państwa członkowskie, które do tej pory nie podpisały ani nie ratyfikowały jej, do przystąpienia do Konwencji ONZ z 2006 r. w sprawie praw osób niepełnosprawnych, co jedynie zwiększyłoby ochronę osób dorosłych szczególnej troski w UE;

5.   wzywa Komisję do przedłożenia wniosku legislacyjnego w sprawie wzajemnego uznania statusów niepełnosprawności w państwach członkowskich i środków ochrony prawnej, które ograniczają lub przekazują innym prawo osoby dorosłej szczególnej troski do podejmowania decyzji, i popiera wprowadzenie przejrzystych zasad jurysdykcji w celu zapobieżenia konfliktom interesów lub innym kwestiom prawnym, wynikającym z kwestii opieki nad osobami dorosłymi szczególnej troski sprawowanej przez członków rodziny zamieszkałych w więcej niż jednym państwie członkowskim;

6.  domaga się finansowania przez Komisję porównawczego opracowania legislacji państw członkowskich dotyczącej osób dorosłych szczególnej troski i środków ochronnych w celu potwierdzenia, gdzie mogą wyniknąć kwestie prawne i jakie środki będą potrzebne na szczeblu UE lub państw członkowskich w celu rozwiązania tych kwestii; w opracowaniu należy poruszyć również sytuację osób dorosłych z upośledzeniem umysłowym, przebywających w zakładach opieki, pod kątem sprawowania opieki prawnej nad nimi i możliwości korzystania przez nie ze swoich praw; wzywa Komisję do zorganizowania serii konferencji dla osób zawodowo zajmujących się prawem w tym zakresie oraz uwzględnienia w przyszłych aktach prawnych wyników tego opracowania i opinii profesjonalistów;

7.   wzywa państwa członkowskie i Komisję do dalszego badania prawnych kroków krajowych i transgranicznych w celu szerszego umożliwienia osobom dorosłym szczególnej troski „wspieranego podejmowania decyzji” zamiast uznawania ich za niezdolne do działań prawnych lub powierzania prawa do podejmowania decyzji opiekunowi; wzywa do możliwie jak najdłuższego stosowania „wspieranego podejmowania decyzji” jako pierwszego i podstawowego rozwiązania w większości przypadków; wzywa do poświęcenia większej uwagi nadaniu uprawnień osobom starszym i innym osobom dorosłym szczególnej troski;

8.   wzywa państwa członkowskie do zapewnienia środków ochrony proporcjonalnych do stanu osób dorosłych szczególnej troski, aby poszczególnym obywatelom UE nie odmawiano korzystania z ich praw, gdy są jeszcze w stanie z nich korzystać;

9.   wzywa państwa członkowskie do podjęcia działań mających na celu ochronę osób dorosłych szczególnej troski przed przestępstwem kradzieży tożsamości, oszustwami lub przestępstwami popełnianymi telefonicznie lub w przestrzeni cybernetycznej, w tym działań zwiększających ochronę danych osób dorosłych szczególnej troski i/albo ograniczających dostęp do nich;

10. popiera tworzenie bezpiecznych mechanizmów wymiany pomiędzy państwami członkowskimi najlepszych praktyk i innych informacji dotyczących obowiązujących obecnie działań ochronnych, w tym możliwość wymiany pomiędzy państwami członkowskimi informacji dotyczących stopnia ochrony osoby dorosłej szczególnej troski, pod warunkiem istnienia skutecznych przepisów ochrony danych osobowych i przepisów ograniczających dostęp do nich;

11. przypomina Komisji i państwom członkowskim, że w przypadku nie wszystkich dorosłych powodem szczególnej troski jest posunięta dojrzałość i zwraca się o podjęcie działań mających na celu nie tylko zwiększenie ochrony praw osób starszych szczególnej troski, lecz i osób dorosłych wymagających szczególnej troski z powodu poważnej niepełnosprawności fizycznej i/albo umysłowej, oraz o uwzględnienie ich potrzeb przy podejmowaniu przyszłych działań socjalnych w celu zagwarantowania tych praw;

12. wzywa Radę i Komisję do podjęcia prac nad wyjaśnieniem innych zagadnień związanych ze swobodnym przepływem wszystkich starszych obywateli UE na terenie Unii, w tym praw krajowych regulujących płatność "alimentów" przez dorosłe dzieci na rzecz ich rodziców w trudnej sytuacji finansowej, kwestii prawa dostępu i korzystania z własności przeniesionej przez starszą osobę dorosłą na dorosłe dziecko z powodu przejścia na emeryturę i innych spraw, które mogłyby zmniejszyć zdolność osoby starszej do ochrony jej praw podstawowych przed jej dorosłym dzieckiem i innym krewnym.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	4.11.2008
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	12 0 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Mihael Brejc, Maddalena Calia, Giusto Catania, Jean-Marie Cavada, Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Urszula Gacek, Inger Segelström, Csaba Sógor, Vladimir Urutchev, Manfred Weber
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Adamos Adamou, Luca Romagnoli

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	17.11.2008
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	19 0 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Carlo Casini, Bert Doorn, Monica Frassoni, Giuseppe Gargani, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Neena Gill, Othmar Karas, Klaus-Heiner Lehne, Antonio Masip Hidalgo, Manuel Medina Ortega, Aloyzas Sakalas, Diana Wallis, Rainer Wieland, Jaroslav Zvěřina, Tadeusz Zwiefka
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Jean-Paul Gauzès, József Szájer, Jacques Toubon, Ieke van den Burg