ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την κοινή γεωργική πολιτική και την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια

15.12.2008 - (2008/2153(INI))

Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου
Εισηγήτρια: Mairead McGuinness
Εισηγητής της γνωμοδότησης(*):
Μανώλης Μαυρομάτης, Επιτροπή Ανάπτυξης
(*) Συνδεδεμένη επιτροπή - Άρθρο 47 του Κανονισμού του Συμβουλίου

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την κοινή γεωργική πολιτική και την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια

(2008/2153(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 33 της Συνθήκης ΕΚ,

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Οκτωβρίου 2007 σχετικά με τις αυξήσεις στις τιμές ζωοτροφών και τροφίμων[1], καθώς και το ψήφισμά του της 22ας Μαΐου 2008 σχετικά με την άνοδο της τιμής των τροφίμων στην ΕΕ και στις αναπτυσσόμενες χώρες[2],

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 29ης Νοεμβρίου 2007 σχετικά με την ανάπτυξη της αφρικανικής γεωργίας – πρόταση για τη γεωργική ανάπτυξη και την επισιτιστική ασφάλεια στην Αφρική[3],

–   έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση διευκόλυνσης για την ταχεία αντιμετώπιση των διογκούμενων τιμών των τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες (COM(2008)0450),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Αντιμετώπιση της πρόκλησης από την αύξηση των τιμών των τροφίμων - Κατευθύνσεις για τη δράση της ΕΕ» (COM(2008)0321),

–   έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Παγκόσμιας Διάσκεψης Κορυφής για τον Επισιτισμό που πραγματοποιήθηκε το 1996 και το στόχο να μειωθεί κατά το ήμισυ έως το 2015 ο αριθμός των ανθρώπων που υποφέρουν από πείνα παγκοσμίως,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση «Agricultural Outlook 2008-2017» που δημοσίευσαν από κοινού ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) και ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ),

–   έχοντας υπόψη τις συστάσεις του Παγκόσμιου Συμβουλίου Γεωργίας (Διεθνής αξιολόγηση των γνώσεων, των επιστημών και των τεχνολογιών στον τομέα της γεωργίας για την ανάπτυξη (IAASTD),

–   έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα του «check up» της μεταρρύθμισης της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής,

–   έχοντας υπόψη τις τρέχουσες διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ σχετικά με το Γύρο της Ντόχα για την ανάπτυξη,

–   έχοντας υπόψη τη δήλωση του Παρισιού για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας,

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης, της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου και της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (A6-0505/2008),

A. λαμβάνοντας υπόψη ότι, για πρώτη φορά από τη δεκαετία του 1970, ο κόσμος βρίσκεται αντιμέτωπος με μια σοβαρή επισιτιστική κρίση, οφειλόμενη τόσο σε διαρθρωτικούς και μακροπρόθεσμους παράγοντες, όσο και σε άλλες αιτίες, με την τιμή του αραβόσιτου να τριπλασιάζεται από το 2006 και με την τιμή του σιταριού να αυξάνεται σε παγκόσμια κλίμακα κατά 180% και πλέον σε διάστημα δύο ετών και τη συνολική παγκόσμια αύξηση των τιμών των τροφίμων να ανέρχεται σε 83% περίπου,

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η σημαντική, απρόβλεπτη και ξαφνική άνοδος των τιμών συνέβη σε σχετικά μικρό διάστημα, μεταξύ του Σεπτεμβρίου του 2006 και του Φεβρουαρίου του 2008· λαμβάνοντας επιπλέον υπόψη ότι οι τιμές άλλων τροφίμων σε παγκόσμια κλίμακα διπλασιάστηκαν κατά την τελευταία διετία και αναμένεται να παραμείνουν υψηλές, παρά τη σημειούμενη στην παρούσα φάση πτώση τιμών ορισμένων σιτηρών, όπως φαίνεται από την προθεσμιακή αγορά,

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η άνοδος των τιμών των ζωοτροφών επιβαρύνει το κόστος παραγωγής με αποτέλεσμα κινδύνους για μείωση της παραγωγής κτηνοτροφικών προϊόντων για τα οποία υπάρχει και προβλέπεται αυξημένη ζήτηση σε ανερχόμενες κυρίως οικονομίες,

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) και ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) προβλέπουν ότι, αν και οι τιμές των βασικών προϊόντων ενδέχεται να μειωθούν σε σχέση με πέρυσι, δεν αναμένεται να επιστρέψουν στα προ του 2006 επίπεδα ότι, εντούτοις, οι πολύ μεγάλες διακυμάνσεις των τιμών των βασικών προϊόντων ενδέχεται να αποτελέσουν εντονότερο και συνηθέστερο χαρακτηριστικό της παγκόσμιας αγοράς ότι οι υψηλότερες τιμές στα τρόφιμα δεν μεταφράζονται αυτομάτως σε υψηλότερα γεωργικά εισοδήματα κυρίως λόγω της ταχύτητας με την οποία αυξάνεται το κόστος των γεωργικών εισροών, αλλά και του παρατηρούμενου διαχρονικά αυξανόμενου ανοίγματος μεταξύ των τιμών παραγωγού και καταναλωτή,

Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παγκόσμια επισιτιστικά αποθέματα μειώθηκαν σημαντικά, φτάνοντας σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, αφού τα αποθηκευμένα επισιτιστικά αποθέματα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο επαρκούσαν για ένα έτος, το 2007 για 57 ημέρες, ενώ το 2008 μόλις για 40 ημέρες,

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτοί και άλλοι παράγοντες είχαν άμεσες και σοβαρές επιπτώσεις σε μεγάλο αριθμό ατόμων, ότι η κρίση στις τιμές των τροφίμων οδήγησε μερικά ακόμη εκατομμύρια ανθρώπων στη φτώχεια και την πείνα σε παγκόσμιο επίπεδο, ότι οι εξελίξεις αυτές πυροδότησαν εξεγέρσεις και ταραχές σε ολόκληρο τον κόσμο, αποσταθεροποιώντας ακόμη περισσότερο διάφορες χώρες και περιοχές του πλανήτη, ότι ακόμη και στην ΕΕ τα αποθέματα έχουν εξαντληθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε, αυτήν τη στιγμή, το πρόγραμμα έκτακτης επισιτιστικής βοήθειας δεν έχει πλέον άλλα τρόφιμα να διανείμει,

Ζ. έχοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις οργανώσεων που αγωνίζονται κατά της πείνας στον κόσμο, στις αναπτυσσόμενες χώρες ένα στα πέντε άτομα υποσιτίζεται και υποφέρει από χρόνια πείνα, και κάθε μέρα πεθαίνουν στον κόσμο πάνω από τριάντα χιλιάδες παιδιά από την πείνα και την φτώχεια,

Η. έχοντας υπόψη ότι η γεωργία προσφέρει απασχόληση και βιοποριστικά μέσα σε περισσότερο από το 70 % του εργατικού δυναμικού στις αναπτυσσόμενες χώρες, σε δε πολλές αφρικανικές χώρες περισσότερο από το 80 %, και, κατά συνέπεια, οι πολιτικές για την ανάπτυξη της υπαίθρου έχουν ζωτική σημασία για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της φτώχειας και της πείνας,

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες στις αναπτυσσόμενες χώρες παράγουν μεταξύ 60% και 80% των ειδών διατροφής, και είναι συνεπώς υπεύθυνες για το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων· λαμβάνοντας υπόψη τον εξαιρετικά σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι γυναίκες φροντίζοντας για την οικογένειά τους καθώς και το γεγονός ότι οι γυναίκες έχουν ασφαλώς δυσχερέστερη πρόσβαση στη γη και σε μέσα παραγωγής από ότι οι άνδρες, και ότι, για το λόγο αυτό, πρέπει να ενισχύονται και να υποστηρίζονται με συνέπεια,

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρούσα κρίση έχει σοβαρότερες επιπτώσεις στα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και στον αναπτυσσόμενο κόσμο, όπου το ποσοστό το δαπανώμενο του οικιακού εισοδήματος που δαπανάται σε τρόφιμα αντιπροσωπεύει το 60 έως 80 % του συνολικού εισοδήματος, ενώ ο αντίστοιχος μέσος όρος της ΕΕ είναι κατώτερος του 20 %,

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έχουν απαιτήσει επανειλημμένως να δοθεί σθεναρή απάντηση στο γενικό πρόβλημα, κυρίως παρέχοντας την αναγκαία χρηματοδότηση για τις γεωργικές εισροές καθώς και βοήθεια στη χρησιμοποίηση μέσων διαχείρισης κινδύνου βασισμένων στην αγορά,

ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό παραγωγό τροφίμων, αφού αντιπροσωπεύει το 17 % της παγκόσμιας παραγωγής σίτου, το 25 % της παγκόσμιας παραγωγής γάλακτος, το 20 % της παγκόσμιας παραγωγής χοιρείου κρέατος και το 30 % της παγκόσμιας παραγωγής βοείου κρέατος· λαμβάνοντας υπόψη ταυτόχρονα ότι αποτελεί μεγάλο εισαγωγέα γεωργικών προϊόντων και ότι υπολείπεται σημαντικά της αυτάρκειας για πολλά βασικά γεωργικά προϊόντα,

ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στη θέσπιση προτύπων για την παραγωγή τροφίμων στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο, εστιάζοντας στο σύστημα ιχνηλασιμότητας που βασίζεται στην αρχή «από το αγρόκτημα στο πιάτο» και εγγυώμενη την ασφάλεια των τροφίμων που παράγονται στην ΕΕ,

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ηγείται επίσης των πρωτοβουλιών για την προστασία του περιβάλλοντος, οι οποίες χρησιμεύουν στην προστασία των φυσικών πόρων, αλλά συνεπάγονται επιπλέον κόστος για τους γεωργούς της ΕΕ,

ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί τον μεγαλύτερο χορηγό αναπτυξιακής και ανθρωπιστικής βοήθειας σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά ότι σε διεθνές επίπεδο το ποσοστό της βοήθειας που διατίθεται για τη γεωργία μειώνεται συνεχώς από τη δεκαετία του ’80, και κυρίως εκείνο που προέρχεται από την Ένωση,

ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτεί παραδοσιακά περίπου το 10 % της παγκόσμιας συνεργασίας για την ανάπτυξη, πλέον των συνεισφορών των κρατών μελών· το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται από την τρέχουσα κοινοτική χρηματοδοτική συνεισφορά (περίπου 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ· 1 δισεκατομμύριο μέσω της νέας διευκόλυνσης για την ταχεία αντιμετώπιση των διογκούμενων τιμών των τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες και τα υπόλοιπα μέσω των διαθέσιμων επί του παρόντος μέσων αναπτυξιακής και ανθρωπιστικής βοήθειας),

ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μέσα σε ένα γενικό πλαίσιο άσκησης πίεσης στους φυσικούς πόρους, η παγκόσμια ζήτηση τροφίμων αναμένεται να διπλασιαστεί έως το 2050 και ότι η παγκόσμια παραγωγή τροφίμων θα χρειαστεί να αυξηθεί,

ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), μια επένδυση ύψους 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων τον χρόνο θα ήταν αρκετή για να διασφαλιστεί η επισιτιστική ασφάλεια ενός πληθυσμού που αναμένεται να φθάσει τα 9 δισεκατομμύρια το 2050,

ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι έως τώρα διεθνείς και περιφερειακές συμφωνίες έχουν αποδειχθεί ανεπαρκείς για την ομαλοποίηση του εφοδιασμού της αγοράς και του εμπορίου λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσφατη ξαφνική άνοδος των τιμών των τροφίμων πρέπει να θέσει σε συναγερμό τις κυβερνήσεις σε ολόκληρο τον κόσμο, καθώς η γεωργική παραγωγή δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη,

1.  δηλώνει ότι η παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια αποτελεί εξαιρετικά επείγον ζήτημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση και απαιτεί άμεση και αδιάλειπτη δράση για τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας των πολιτών της ΕΕ και διεθνώς· θεωρεί ότι είναι σημαντικό να αναβαθμιστούν όλες οι γεωργικές εκτάσεις και οι καλλιέργειες προϊόντων διατροφής του κόσμου· τονίζει ότι τα τρόφιμα πρέπει να διατίθενται στους καταναλωτές σε λογικές τιμές, ενώ παράλληλα πρέπει να εξασφαλιστεί ένα δίκαιο βιοτικό επίπεδο για τους γεωργούς·

2.  τονίζει τη σημασία της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) ως μέσου για την εξασφάλιση της παραγωγής τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση· πιστεύει ότι η ΚΓΠ παρέχει στους πολίτες της ΕΕ ασφάλεια στην προσφορά τροφίμων από το 1962 που τέθηκε σε εφαρμογή, πέρα από την προστασία και τη βελτίωση του αγροτικού χώρου και των προτύπων παραγωγής τροφίμων της ΕΕ, τα οποία είναι τα υψηλότερα στον κόσμο· τονίζει ότι η κοινοτική γεωργία πρέπει να συνεχίσει να διαδραματίζει αυτόν τον ρόλο στο μέλλον·

3. σημειώνει, πάντως, ότι την τελευταία εικοσιπενταετία το αποτέλεσμα του μεγάλου αριθμού μεταρρυθμίσεων της ΚΓΠ ήταν η μείωση της γεωργικής παραγωγής στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με μια μετατόπιση της έμφασης από την ποσοτική στην ποιοτική παραγωγή που καθοδηγείται από την αγορά· πιστεύει ότι αυτή η αλλαγή πολιτικής είχε ως αποτέλεσμα να χαθούν ενδεχόμενες ευκαιρίες της αγοράς για τους παραγωγούς της ΕΕ και οδήγησε σε αύξηση της εξάρτησης από την εισαγωγή τροφίμων από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία παράγονται σύμφωνα με πολύ διαφορετικά πρότυπα παραγωγής, εκθέτοντας έτσι σε άνισους όρους ανταγωνισμού τα γεωργικά προϊόντα της ΕΕ·

Επικρατούσα κατάσταση και αίτια

4. επισημαίνει ότι, πριν από την πρόσφατη άνοδο των τιμών των τροφίμων, πάνω από 860 εκατομμύρια άνθρωποι υπέφεραν από χρόνια πείνα· σημειώνει ότι σύμφωνα με τις προβλέψεις της Παγκόσμιας Τράπεζας, η απότομη αύξηση των τιμών των τροφίμων θα μπορούσε να ωθήσει 100 εκατομμύρια ανθρώπους σε ακόμη μεγαλύτερη φτώχεια·

5. αναγνωρίζει ότι η άποψη του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) ότι οι χώρες που είναι καθαροί εισαγωγείς ειδών διατροφής πλήττονται περισσότερο από την αύξηση των τιμών των τροφίμων και ότι πολλές από αυτές τις χώρες συγκαταλέγονται στις λιγότερο αναπτυγμένες του κόσμου· επαναβεβαιώνει το γεγονός ότι η φτώχεια και η εξάρτηση από την εισαγωγή ειδών διατροφής αποτελούν βασικά αίτια της επισιτιστικής ανασφάλειας· έχει δε επίγνωση του γεγονότος ότι, στην πραγματικότητα, ένα μικρό μόνο ποσοστό της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων διακινείται στις διεθνείς αγορές, ολοένα και περισσότερο από έναν περιορισμένο αριθμό χωρών εξαγωγής·

6.  σημειώνει ότι η σοδειά των βασικών δημητριακών το 2007 και το 2008 ήταν καλή· σημειώνει ότι το άμεσο πρόβλημα της επισιτιστικής ανασφάλειας οφείλεται στη μείωση της προσφοράς και στην αύξηση των τιμών των βασικών προϊόντων· εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για το χαμηλό επίπεδο των παγκόσμιων αποθεμάτων τροφίμων τα οποία, επί του παρόντος, επαρκούν για την κάλυψη των παγκόσμιων αναγκών για λιγότερες από 40 ημέρες·

7.  υπογραμμίζει ότι οι προσπάθειες ικανοποίησης των ζωτικών αναγκών των πληθυσμών, κυρίως σε τροφή και νερό, μπορούν συχνά να αποτελέσουν πηγή συγκρούσεων· επισημαίνει ότι η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού, που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις θα αυξηθεί κατά 3 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050, θα επιτείνει αυτές τις εντάσεις σε όλες τις περιοχές του κόσμου· ζητεί επομένως, κατά την χάραξη των μελλοντικών γεωργικών πολιτικών, να ληφθεί υπόψη η εν λόγω γεωστρατηγική διάσταση·

8.  σημειώνει με ανησυχία το κλιμακούμενο κόστος των γεωργικών εισροών (αύξηση της τιμής των λιπασμάτων, των σπόρων κ.λπ.) το οποίο μεταφράστηκε σε αύξηση των δαπανών η οποία δεν αντισταθμίστηκε με τον ίδιο τρόπο για όλους τους γεωργούς (κυρίως στον κτηνοτροφικό τομέα) και που μείωσε αισθητά οποιαδήποτε ενδεχόμενη αύξηση των εισοδημάτων των γεωργών από την αύξηση των τιμών των βασικών προϊόντων και των τροφίμων, κάτι που μπορεί να μειώσει τα κίνητρα για αύξηση της παραγωγής· εκφράζει την ανησυχία του μήπως η πολύ μεγάλη αύξηση της τιμής των μέσων παραγωγής θα μπορούσε να οδηγήσει σε λιγότερη χρήση και ενδεχόμενη μείωση της παραγωγής που θα επιτείνει την επισιτιστική κρίση για την ΕΕ και τον πλανήτη·

9.  σημειώνει ότι στις αγορές βασικών προϊόντων παρατηρείται επί του παρόντος μια καθαρή υποχώρηση των τιμών, γεγονός που δημιουργεί ανησυχία στους παραγωγούς και κλονίζει την εμπιστοσύνη των γεωργών·

10. τονίζει τη σημασία μιας ολοκληρωμένης επισκόπησης των υψηλών τιμών των τροφίμων, που θα λαμβάνει υπόψη την άνοδο των τιμών της ενέργειας, τα σφοδρότερα καιρικά φαινόμενα και την αυξημένη ενεργειακή ζήτηση λόγω της αύξησης του παγκόσμιου πληθυσμού, και ζητεί από την Επιτροπή να διερευνήσει περαιτέρω την ενδεχόμενη σύνδεση μεταξύ των υψηλών τιμών των τροφίμων και της αύξησης της τιμής της ενέργειας, ιδίως για καύσιμα· υπογραμμίζει περαιτέρω ότι πρέπει να γίνουν ενέργειες προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση της γεωργίας από ορυκτές πηγές ενέργειας με την αποδοτικότερη χρησιμοποίηση της ενέργειας και την ανάπτυξη συστημάτων γεωργικής παραγωγής με μικρή κατανάλωση ενέργειας·

11. ζητεί μέσα πολιτικής τα οποία αφενός θα στοχεύουν στην αποτροπή μεγάλων και επιζήμιων διακυμάνσεων των τιμών αφετέρου θα λαμβάνουν υπόψη τους την ανάγκη εξασφάλισης ενός δίκαιου βιοτικού επιπέδου για τους παραγωγούς· πιστεύει ότι το σύστημα του καθεστώτος ενιαίας ενίσχυσης δίνει την ευκαιρία στους γεωργούς να αλλάξουν την παραγωγή τους σύμφωνα με τις ανάγκες της αγοράς αλλά ενδέχεται να μην είναι επαρκές για την αντιμετώπιση των θεαματικών διακυμάνσεων των τιμών της αγοράς·

12. εφιστά την προσοχή σε πιο μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές αιτίες που έπαιξαν ρόλο στην πρόσφατη αύξηση της τιμής των βασικών γεωργικών προϊόντων, όπως η σταθερή αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης και η συνεχής μείωση των επενδύσεων στη γεωργία παραγωγής· σημειώνει ότι, μεταξύ αυτών των παραγόντων, η αύξηση στην τιμή της ενέργειας και κυρίως στην τιμή του πετρελαίου είχε πολύ σημαντικές επιπτώσεις στην παγκόσμια γεωργική παραγωγή (αυξάνοντας το κόστος παραγωγής και διανομής τροφίμων) και στην εκδήλωση επισιτιστικών κρίσεων στις φτωχές χώρες (λόγω του κόστους των μεταφορών των τροφίμων στο εσωτερικό των κρατών)·

13. σημειώνει ότι το 2007 το 2% της παραγωγής δημητριακών της ΕΕ διοχετεύθηκε στην παραγωγή βιοκαυσίμων το 2007, ενώ την ίδια χρονιά το 25% της παραγωγής αραβοσίτου των ΗΠΑ διοχετεύθηκε στην παραγωγή αιθυλικής αλκοόλης· ζητεί συνολική αξιολόγηση της εν λόγω τάσης και των επιπτώσεών της στις τιμές των τροφίμων, καθώς και συντονισμό των πολιτικών σε παγκόσμιο επίπεδο ώστε να διασφαλιστεί ότι η πίεση που ασκείται για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές δεν θέτει σε κίνδυνο τον επισιτιστικό εφοδιασμό· ζητεί επίσης τη συμπερίληψη στις διεθνείς και περιφερειακές συμφωνίες δεσμεύσεων ότι οι παρεχόμενες επιδοτήσεις για παραγωγή βιοκαυσίμων δε θα θέτουν σε κίνδυνο τη διατροφική ασφάλεια του πλανήτη και θα είναι συμβατές με κανόνες ώστε να μη διαταράσσουν τον ανταγωνισμό μεταξύ των εμπορικών εταίρων· ζητεί ωστόσο μια ισχυρή δέσμευση από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προαγωγή των βιοκαυσίμων δεύτερης γενιάς·

14. υπογραμμίζει την ανάγκη επίτευξης ισορροπίας σε ό,τι αφορά την παραγωγή βιοκαυσίμων και βιοενέργειας αφενός, και τα αποθέματα απαραίτητων τροφίμων σε παγκόσμιο επίπεδο αφετέρου. Η αύξηση της παραγωγής βιοκαυσίμων και βιοενέργειας μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στον γεωργικό τομέα προϊόντων διατροφής ο οποίος επί του παρόντος υφίσταται τον αντίκτυπο των υψηλών τιμών στις πρώτες ύλες που είναι απαραίτητες για τη βιομηχανία μεταποίησης όπως στα λιπάσματα, στο πετρέλαιο θέρμανσης κ.λπ. Έτσι, η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αποτελεί μια βιώσιμη οικονομική και κοινωνική εναλλακτική επιλογή για την ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών και παράλληλα μια βιώσιμη διαδικασία για την προστασία του περιβάλλοντος, πόσο μάλλον αν λάβουμε υπόψη τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέχρι το 2020. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, κρίνεται σκόπιμη η λήψη μέτρων για την ανάσχεση των δυσμενών επιπτώσεων που μπορεί να προκαλέσει η αύξηση της παραγωγής των ενεργειακών καλλιεργειών στη βιοποικιλότητα, στις τιμές των τροφίμων και στους τρόπους εκμετάλλευσης της γης·

15. σημειώνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συμβάλει καθοριστικά στην αύξηση του αποθέματος των γεωργικών προϊόντων βάσης μέσω της κατάργησης του συστήματος της αγρανάπαυσης·

16. εφιστά την προσοχή στις ταχέως μεταβαλλόμενες διατροφικές συνήθειες των καταναλωτών, ιδιαίτερα σε αναδυόμενες χώρες όπου παρατηρείται μετατόπιση προς την κατανάλωση κρέατος και πρωτεϊνών με αποτέλεσμα να απαιτούνται περισσότεροι σπόροι· σημειώνει, επίσης, την ευπρόσδεκτη αύξηση του πραγματικού εισοδήματος σε χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία, η οποία θα συνεχίσει να καθοδηγεί τη ζήτηση γεωργικών προϊόντων και ανακατεργασμένων τροφίμων·

17. πιστεύει ότι η αυξημένη επικέντρωση της αγοράς στο λιανικό εμπόριο τροφίμων πρέπει να παρακολουθείται για να μην δημιουργούνται μονοπωλιακές καταστάσεις, καθώς οι δραστηριότητες των μεγάλων εμπόρων λιανικής ενδέχεται να μην είναι πάντα προς όφελος των παραγωγών, των μεταποιητών ή των καταναλωτών·

18. επιθυμεί να υιοθετηθούν εναλλακτικές λύσεις για την αποκατάσταση της ισορροπίας υπέρ των μικροπαραγωγών, οι οποίοι δεν είναι σε θέση να διαπραγματεύονται με σημαντικούς εμπόρους λιανικής πώλησης. Αν και σε επίπεδο ΕΕ υφίσταται ένα νομοθετικό πλαίσιο που απαγορεύει τα μονοπώλια και εμποδίζει τους μεγάλους παραγωγούς να προβαίνουν σε πρακτικές δεσπόζουσας θέσης στην αγορά της ΕΕ, δεν υπάρχει ακόμα ειδική νομοθεσία που να επιτρέπει την καταπολέμηση των μονοπωλιακών πρακτικών από ένα μέρος μεγάλων καταστημάτων, όπως π.χ. σούπερ μάρκετ και υπερκαταστήματα·

Η απάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης

19. πιστεύει ότι η ΚΓΠ πρέπει να παραμείνει ο ακρογωνιαίος λίθος της πολιτικής επισιτιστικής ασφάλειας της ΕΕ τόσο τώρα όσο και μετά το 2013· θεωρεί ότι για τη μακροπρόθεσμη επισιτιστική ασφάλεια είναι απολύτως απαραίτητα τα λειτουργικά οικοσυστήματα, τα γόνιμα εδάφη, οι σταθεροί υδάτινοι πόροι και μια πολύπλευρη αγροτική οικονομία· θεωρεί επίσης ότι είναι θεμελιώδους σημασίας να συμμετέχει περισσότερο η ΚΓΠ, μαζί με άλλες κοινοτικές πολιτικές, στην παγκόσμια επισιτιστική ισορροπία·

20. πιστεύει ακράδαντα, ωστόσο, ότι η ΚΓΠ πρέπει να προσαρμοστεί περαιτέρω ώστε να ανταποκριθεί στους προβληματισμούς σχετικά με την επισιτιστική ασφάλεια· εκφράζει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι, στις προτάσεις της για το «check up» της μεταρρύθμισης της ΚΓΠ τον Μάιο του 2008, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν ανταποκρίθηκε απόλυτα στην πρόκληση· αντιτάσσεται στην περαιτέρω κατάργηση των μέτρων διαχείρισης της αγοράς και τις περικοπές των ενισχύσεων στήριξης των γεωργών·

21. ζητεί, ενόψει της επανεξέτασης του προϋπολογισμού 2008-2009, ένα σταθερό και συνεπές επίπεδο δαπανών της ΕΕ και των κρατών μελών για την ΚΓΠ που να εγγυάται ένα δίκαιο εισόδημα για τους γεωργούς· υπενθυμίζει ότι οι γεωργοί χρειάζονται μια σταθερή πολιτική προκειμένου να κάνουν σχέδια για το μέλλον· τονίζει ότι η βασική αρχή μιας τέτοιας πολιτικής είναι η θέσπιση ενός δικτύου ασφαλείας του εισοδήματος έναντι κινδύνων και κρίσεων που προέρχονται είτε από αντίξοα φυσικά φαινόμενα είτε από στρεβλώσεις στην αγορά και ασυνήθιστης διάρκειας και έκτασης πτώση των τιμών· επισημαίνει, σχετικά, το γεγονός ότι η γεωργία αποφέρει σημαντική προστιθέμενη αξία στην οικονομία τόσο σε εθνικό όσο και σε ενωσιακό επίπεδο·

22. επισημαίνει ότι η αγορά από μόνη της δεν μπορεί να παράσχει στους παραγωγούς το σταθερό εκείνο εισόδημα που χρειάζονται για να συνεχίσουν να ασχολούνται με τη γεωργία λόγω του υψηλού κόστους που συνεπάγεται η συμμόρφωση με την παραγωγή τροφίμων, την επισιτιστική ασφάλεια, τα πρότυπα για το περιβάλλον και την ορθή μεταχείριση των ζώων της ΕΕ· χαιρετίζει, ωστόσο, τον αυξημένο προσανατολισμό της ΚΓΠ προς την αγορά· από την άλλη πλευρά, εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν επιτεύχθηκαν πλήρως οι στόχοι των μεταρρυθμίσεων του 2003 για αύξηση των τιμών της αγοράς και μείωση της γραφειοκρατίας για τους γεωργούς·

23. εκτιμά ότι οι πολυάριθμοι κανόνες πολλαπλής συμμόρφωσης αποθαρρύνουν τους παραγωγούς και ότι, όπου είναι δυνατόν, οι συγκεκριμένοι κανόνες θα πρέπει να απλοποιηθούν· για τον λόγο αυτόν, επικροτεί τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής με στόχο την απλοποίηση·

24. έχει θορυβηθεί από το γεγονός ότι η προτεινόμενη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (για παράδειγμα, η νομοθεσία για τα προϊόντα φυτοπροστασίας), ενδέχεται να έχει σοβαρότατες επιπτώσεις καθώς θα μειώσει τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους οι γεωργοί για τη μεγιστοποίηση της απόδοσης και ενδέχεται, ουσιαστικά, να οδηγήσει σε κατακόρυφη μείωση της γεωργικής παραγωγής της ΕΕ· ζητεί λεπτομερή αξιολόγηση των επιπτώσεων – ιδιαίτερα των συνεπειών στην επισιτιστική ασφάλεια – όλων των προτεινόμενων μέσων·

25. καλεί την Επιτροπή να μελετήσει τις επιπτώσεις των πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στον γεωργικό τομέα: η γεωργία πρέπει να συνεισφέρει στην αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος, αλλά πρέπει και να της δοθούν τα μέσα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, καθώς είναι ένας από τους πιο ευαίσθητους τομείς της οικονομίας όσον αφορά το κλίμα, ώστε οι πρωτοβουλίες αυτές να μην μειώνουν τη γεωργική παραγωγή της ΕΕ και να μην οδηγούν στην υποκατάστασή της με εισαγόμενη παραγωγή·

26. πιστεύει ότι πρέπει να εξετασθούν τα ενωσιακά και άλλα διεθνή συστήματα παρακολούθησης της παραγωγής και της αγοράς που χρησιμοποιεί προκειμένου να θεσπίσει έναν αποτελεσματικότερο μηχανισμό έγκαιρης προειδοποίησης για τον καθορισμό των τάσεων της παραγωγής· πιστεύει ότι χρειάζεται ένας παγκόσμιος κατάλογος απογραφής των τροφίμων και ένα παγκόσμιο σύστημα επισιτιστικών αποθεμάτων, καθώς και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ηγηθεί της δημιουργίας ενός τέτοιου συστήματος· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβει δράση, σε συνεργασία με τους διεθνείς εταίρους της, και να παρουσιάσει πρόταση επί του θέματος·

27. ζητεί τη διάθεση αποτελεσματικών ασφαλιστήριων συμβολαίων που θα προφυλάσσουν τόσο από τις μαζικές διακυμάνσεις των τιμών και των εισοδημάτων όσο και από τις επιπτώσεις των μετεωρολογικών συνθηκών στην παραγωγή·

28. καλεί την Επιτροπή να μελετήσει ένα αποτελεσματικό ευρωπαϊκό σύστημα παρακολούθησης της αγοράς, ικανό να καταγράφει τις μεταβολές και τις τάσεις των τιμών των γεωργικών προϊόντων και του κόστους των εισροών· υποστηρίζει ότι το σύστημα αυτό πρέπει να εξασφαλίζει διαφάνεια και να επιτρέπει διασυνοριακές συγκρίσεις μεταξύ ομοειδών προϊόντων·

29. κρίνει ότι είναι σκόπιμο να δημιουργηθεί στα πλαίσια του FAO ένα διεθνές παρατηρητήριο των τιμών των γεωργικών προϊόντων, των εισροών και των τροφίμων, ώστε να είναι δυνατή η παρακολούθηση των δεδομένων αυτών σε διεθνές επίπεδο·

30. σημειώνει ότι, μέσω διαδοχικών μεταρρυθμίσεων της ΚΓΠ, δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή σε εκείνα τα στοιχεία της γεωργικής πολιτικής της Ένωσης που προκαλούσαν στρεβλώσεις στο εμπόριο και αρνητικές επιπτώσεις στους γεωργούς του αναπτυσσόμενου κόσμου, αλλά ότι οι σχέσεις συναλλαγών παραμένουν ετεροβαρείς και ότι χρειάζεται ακόμα να καταβληθούν πολλές προσπάθειες για τη δημιουργία ενός πιο δίκαιου συστήματος·

31. σημειώνει, ωστόσο, ότι οι μεταρρυθμίσεις της πολιτικής της ΕΕ που αποσκοπούσαν στην ικανοποίηση των απαιτήσεων του ΠΟΕ οδήγησαν στον αναπροσανατολισμό των ενισχύσεων της ΚΓΠ και στην αποδέσμευσή τους από πληρωμές που συνδέονται με την παραγωγή, την κατάργηση των μέτρων διαχείρισης της αγοράς και το άνοιγμα των αγορών, αφήνοντας καταναλωτές και παραγωγούς όλο και πιο εκτεθειμένους στην αστάθεια της παγκόσμιας αγοράς· ζητεί τη συμπερίληψη στις πολιτικές της ΚΓΠ ρήτρας σχετικά με την επισιτιστική ασφάλεια και στις εμπορικές συμφωνίες ισότιμων δεσμεύσεων των εταίρων για ρυθμίσεις του εμπορίου που δε θα θέτουν σε κίνδυνο την επισιτιστική ασφάλεια του πλανήτη· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ, να ταχθεί υπέρ της διαφοροποιημένης πρόσβασης στην αγορά η οποία θα διασφαλίζει ότι οι υψηλές περιβαλλοντικές προδιαγραφές της κοινοτικής γεωργίας και το δικαίωμα κάθε κράτους στην επισιτιστική ασφάλεια δεν θα υπονομευθούν από φθηνές εισαγωγές·

32. σημειώνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί τις δεσμεύσεις της για την κατάργηση όλων των επιστροφών κατά την εξαγωγή έως το 2013 και ότι μέσω του «check up» της μεταρρύθμισης της ΚΓΠ επιδιώκεται η περαιτέρω μεταρρύθμιση των μέσων στήριξης της αγοράς, σύμφωνα με τις συμφωνίες του ΠΟΕ·

33. θεωρεί ότι η χρηματοδοτική διευκόλυνση για την ταχεία αντιμετώπιση των διογκούμενων τιμών των τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες αποτελεί απαραίτητο πρώτο βήμα για την κάλυψη των άμεσων αναγκών των ανθρώπων που πλήττονται περισσότερο από την επισιτιστική κρίση· τονίζει, ωστόσο, ότι η εν λόγω διευκόλυνση αποτελεί εφάπαξ μέτρο το οποίο εκπονήθηκε για να κατευθύνει τα κεφάλαια της θέσης 4 του προϋπολογισμού της ΕΕ προς την γεωργία μικρής κλίμακας των χωρών που έχουν πληγεί περισσότερο, οι οποίες θα χρειαστεί να ενισχυθούν με περαιτέρω μελλοντικές επενδύσεις· θεωρεί ότι η Επιτροπή πρέπει να ελέγχει με ποιον τρόπο δαπανώνται τα χρήματα και να εξασφαλίζει ότι χρησιμοποιούνται με βιώσιμο τρόπο στους τομείς όπου υφίστανται οι πιο σημαντικές ανάγκες, καθώς και ότι πρέπει να υποβάλλονται τακτικές εκθέσεις στο Κοινοβούλιο· επιπλέον, ζητεί από το Κοινοβούλιο να ελέγχει σε τακτική βάση την εφαρμογή, μέσω της "κανονιστικής διαδικασίας με έλεγχο»·

34. καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τα παρόντα προγράμματά της που εκπονήθηκαν με στόχο να διασφαλιστεί η επισιτιστική ασφάλεια στην Ευρώπη και στον κόσμο· ζητεί την ενίσχυση του θεματικού προγράμματος επισιτιστικής ασφάλειας (2007-2010), στο οποίο χορηγήθηκαν 925 εκατομμύρια ευρώ για ολόκληρη την περίοδο προγραμματισμού· χαιρετίζει την πρόταση για αύξηση της επιχορήγησης από τον προϋπολογισμό του προγράμματος διανομής τροφίμων σε απόρους της Κοινότητας που παρουσίασε η Επιτροπή στις 17 Σεπτεμβρίου 2008· καλεί την Επιτροπή να εγκρίνει μια συλλογική στρατηγική για τα ζητήματα της επισιτιστικής ασφάλειας η οποία θα επιφέρει συνοχή μεταξύ όλων των κοινοτικών πολιτικών της Ένωσης·

35.  εκφράζει την ανησυχία της για την τρέχουσα παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση, η οποία ενδέχεται να οδηγήσει σε μείωση της χρηματοδότησης που διατίθεται στη γεωργία· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλύσει τις συνέπειες της χρηματοοικονομικής κρίσης στο γεωργικό τομέα και να εξετάσει προτάσεις προκειμένου να διασφαλίσει τη σταθερότητα του τομέα, μεταξύ άλλων όσον αφορά την παροχή δανείων και πιστωτικών εγγυήσεων·

36. παραπέμπει στις έρευνες που δείχνουν ότι οι καταναλωτές αγνοούν σε μεγάλο βαθμό τα σημαντικότατα οφέλη που αποφέρει η ΚΓΠ από την άποψη της επισιτιστικής ασφάλειας και της λογικής τιμολόγησης των τροφίμων[4]∙ ζητεί πολιτικές ενημέρωσης των πολιτών και ανανέωση της δέσμευσης για απλούστευση της ΚΓΠ, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην καλύτερη κατανόηση των μέσων και των οφελών της ΚΓΠ· προτείνει να ενημερωθεί η κοινή γνώμη για το κόστος που θα είχε δημιουργηθεί αν δεν υπήρχε η ΚΓΠ·

37. πιστεύει ότι η ΚΓΠ πρέπει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εξωτερική πολιτική και στην πολιτική στον τομέα της ανάπτυξης της ΕΕ με ιδιαίτερη προσοχή στην πολιτική εξωτερικής επισιτιστικής ασφάλειας· πιστεύει ότι, παράλληλα με την εξασφάλιση της παραγωγής τροφίμων της ΕΕ, η ΚΓΠ μπορεί να συμβάλει στην κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης για τρόφιμα παγκοσμίως·

38. σημειώνει ότι ο οι ένοπλες συγκρούσεις επηρεάζουν πολύ αρνητικά την παραγωγή τροφίμων και την πρόσβαση σε αυτά· εκφράζει την ανησυχία της για τις σοβαρές συνέπειες της προδιάθεσης για συγκρούσεις στην επισιτιστική ασφάλεια, π.χ. μαζικές μετακινήσεις πληθυσμού, παράλυση της γεωργικής παραγωγής, επιζήμιος αντίκτυπος σε υποδομή ζωτικής σημασίας·

39. πιστεύει ότι έχει ζωτική σημασία να αποφευχθεί ο έντονος διασπαστικός ανταγωνισμός για τους επισιτιστικούς πόρους εν ανεπάρκεια· επομένως ζητεί πιο αποτελεσματικό συντονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) με μη κυβερνητικές οργανώσεις, τον FAO και λοιπούς διεθνείς οργανισμούς σε τεχνικό επίπεδο και με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) σε πολιτικό επίπεδο για την προώθηση της δίκαιης πρόσβασης σε επισιτιστικούς πόρους σε παγκόσμιο επίπεδο και την αύξηση της παραγωγής τροφίμων σε βασικές αναπτυσσόμενες χώρες, λαμβάνοντας συγχρόνως υπόψη με συνεκτικό τρόπο την βιολογική ποικιλία και τις απαιτήσεις σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης·

40. Παροτρύνει την Ευρωπαϊκή Ένωση να βοηθήσει χώρες που βρίσκονται αντιμέτωπες με τον κίνδυνο σύγκρουσης να αναπτύξουν δικές τους ισχυρές γεωργικές πολιτικές, με βάση την εύκολη πρόσβαση σε πρώτες ύλες, την παιδεία υψηλού επιπέδου, την επαρκή χρηματοδότηση, καθώς και την αξιόπιστη υποδομή· πιστεύει ότι η βοήθεια της ΕΕ πρέπει να στοχεύει στη βελτιωμένη επισιτιστική αυτάρκεια για τις αποδέκτριες αναπτυσσόμενες χώρες, γεγονός που θα επιτρέψει καλύτερη περιφερειακή επισιτιστική ασφάλεια και πρόσβαση σε τρόφιμα για τα οικονομικά ασθενέστερα στρώματα της κοινωνίας·

41. σημειώνει ότι ορισμένες αναπτυσσόμενες οικονομίες ενδέχεται να σχεδιάζουν τη μίσθωση μεγάλων εκτάσεων γης σε φτωχότερες περιοχές της Αφρικής και της Ασίας για τους σκοπούς γεωργικών καλλιεργειών και μεταφοράς των προϊόντων στις αγορές τους, ούτως ώστε να βελτιωθεί η δική τους επισιτιστική ασφάλεια· πιστεύει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, σε συνεργασία με τον FAO, πρέπει να λάβει σοβαρά αυτό το φαινόμενο ως μείζονα απειλή για την επισιτιστική ασφάλεια και την αποτελεσματική γεωργική πολιτική στις χώρες υποδοχής·

Η γεωργία στον αναπτυσσόμενο κόσμο

42.      τονίζει ότι οι σημερινές επισιτιστικές προκλήσεις απαιτούν αύξηση της παραγωγής τροφίμων για την κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης, καθώς και βελτίωση της ποιότητας, μείωση του κόστους και εξασφάλιση μεγαλύτερης αειφορίας· εκτιμά ότι για την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου, καθίσταται επιτακτική η συνολική επανεξέταση των δημόσιων πολιτικών για τη βελτίωση των μεθόδων παραγωγής, της διαχείρισης των αποθεμάτων και της ρύθμισης των διεθνών αγορών·

43. τονίζει την ανάγκη ανάληψης περισσότερων μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων δράσεων για την ανάπτυξη της γεωργίας και της παραγωγής τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες, και ιδιαίτερα στην Αφρική λαμβανομένων υπόψη των συστάσεων του συμβουλίου εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ (IAASTD)· φρονεί ότι η γεωργική ανάπτυξη μπορεί να αποτελέσει την απαρχή για τη συνολική οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας·

44. πιστεύει ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης πρέπει να επικεντρωθεί περισσότερο στη γεωργία, ιδίως δε στις μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις και στην περαιτέρω επεξεργασία των προϊόντων σε τοπικό επίπεδο, καθώς η μεγάλη πλειονότητα των φτωχών του κόσμου ζουν σε αγροτικές περιοχές οι οποίες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την αγροτική παραγωγή· θεωρεί, επίσης, ότι πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με τις συναλλαγές γεωργικών προϊόντων, οι οποίες εγγυώνται την ύπαρξη επισιτιστικών πόρων σε όλες τις χώρες· πιστεύει ότι πρέπει να παραχωρηθούν στις αναπτυσσόμενες χώρες εμπορικά πλεονεκτήματα που να στηρίζουν την ενίσχυση της εθνικής παραγωγής· καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις ανωτέρω εκτιμήσεις στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ και των συμφωνιών οικονομικής εταιρικής σχέσης (ΣΟΕΣ) με τις αναπτυσσόμενες χώρες·

45. θεωρεί ότι ένα σοβαρό εμπόδιο στην αύξηση της γεωργικής παραγωγής στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι η έλλειψη πρόσβασης των μικροκαλλιεργητών σε δάνεια και μικροπιστώσεις για επενδύσεις σε βελτιωμένους σπόρους, λιπάσματα και αρδευτικά συστήματα· τονίζει, επιπλέον, το ζήτημα των δανειακών εγγυήσεων οι οποίες, στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν είναι διαθέσιμες· καλεί την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να εξετάσει μέσα για την παροχή προγραμμάτων για τοπικούς παραγωγούς ειδών διατροφής στις αναπτυσσόμενες χώρες με δανειακές εγγυήσεις ώστε να στηριχθεί η πρόσβαση σε πιστώσεις και μικροπιστώσεις·

46. επανεπιβεβαιώνει την πεποίθησή του ότι χρειάζονται ολοκληρωμένες γεωργικές αγορές σε περιφερειακό επίπεδο· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει την περιφερειακή συνεργασία και ολοκλήρωση· υπενθυμίζει στην ομάδα κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ) την επιτυχία της ολοκλήρωσης της γεωργίας στην Ευρώπη και τη σταθερότητα που εξασφάλισε για περισσότερα από 50 χρόνια· ενθαρρύνει επομένως τις περιφερειακές οικονομικές κοινότητες των κρατών ΑΚΕ να ενισχύσουν τη δράση τους στον τομέα της γεωργίας και καλεί τις αναπτυσσόμενες χώρες να μειώσουν τα εμπόδια στις μεταξύ τους συναλλαγές·

47. υπογραμμίζει άλλωστε ότι η γεωργία πρέπει να εξελιχθεί από ένα σύστημα καλλιέργειας προϊόντων διατροφής προς μια αγροτική οικονομία που θα δημιουργεί θέσεις απασχόλησης· εκτιμά επιπλέον ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στα μέτρα στήριξης των νέων γεωργών στις αναπτυσσόμενες χώρες με στόχο την ανάπτυξη ενός ισχυρού γεωργικού κλάδου· θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να εντείνει τις προσπάθειές της για συνεργασία και στήριξη έτσι ώστε να εκσυγχρονιστούν οι αλυσίδες διατροφής των αναπτυσσόμενων χωρών, καθιστώντας τις τελευταίες περισσότερο αποτελεσματικές· εκτιμά τέλος ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να στηρίξει πρωτοβουλίες, όπως π.χ. το κοινό πρόγραμμα σπόρων, το οποίο θέσπισε η Αφρικανική Ένωση μαζί με τους εθνικούς και περιφερειακούς της εταίρους·

48. εκτιμά ότι στο πλαίσιο μιας αποτελεσματικής αναπτυξιακής πολιτικής των ιδίων των αναπτυσσόμενων χωρών είναι απαραίτητο όπως οι χώρες αυτές αποκτήσουν εθνική ή και κοινή περιφερειακή στρατηγική αγροτικής ανάπτυξης με σαφή μέτρα στήριξης των παραγωγών και των προϊόντων· θεωρεί ότι στο πλαίσιο αυτό η αναπτυξιακή βοήθεια της ΕΕ δεν θα έχει αποσπασματικό χαρακτήρα αλλά θα αποτελεί μέρος της εν λόγω συγχρηματοδοτούμενης εθνικής ή κοινής περιφερειακής στρατηγικής αγροτικής ανάπτυξης·

49. ζητεί τη δημιουργία μόνιμου ταμείου επισιτιστικής ασφάλειας για τη στήριξη των απόρων του πλανήτη, από τη θέση 4 του γενικού προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συμπλήρωση άλλων αναπτυξιακών μέτρων χρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση·

50. χαιρετίζει παγκόσμιες πρωτοβουλίες όπως η Ειδική ομάδα υψηλού επιπέδου των Ηνωμένων Εθνών για την παγκόσμια κρίση των τιμών των τροφίμων και θεωρεί ότι η ΕΕ πρέπει να συντονίσει τις προσπάθειές της με την εν λόγω Ειδική ομάδα· υπογραμμίζει τη σημασία των προαιρετικών κατευθυντηρίων γραμμών σχετικά με το ανθρώπινο δικαίωμα στην τροφή που θεσπίστηκαν από τα κράτη μέλη του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO)· προτείνει, επίσης, για να διασφαλιστεί η διαθεσιμότητα τροφίμων, τη δημιουργία ενός παγκόσμιου προγράμματος υποχρεωτικής διατήρησης αποθεμάτων, καθώς και ενός καλύτερου βασικού συστήματος αποθεματοποίησης για τις βασικές εισροές παραγωγής (πρωτεΐνες, λιπάσματα, σπόρους, παρασιτοκτόνα), που θα στηρίζεται κατά προτίμηση σε φορείς του ιδιωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένων των γεωργικών συνεταιρισμών·

51. έχει επίγνωση των δεσμεύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι του αναπτυσσόμενου κόσμου, καθώς και των τρεχουσών και μελλοντικών υποχρεώσεων του ΠΟΕ· ζητεί τα μέτρα στήριξης της ΕΕ να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων που αναφέρονται στη Δήλωση του Μαπούτο του 2002 των κρατών της Αφρικής· καλεί τα κράτη μέλη να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους για την επίτευξη των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας που έθεσε ο ΟΗΕ, κυρίως τη συνεισφορά του 0,7 % του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος τους για αναπτυξιακή βοήθεια· είναι της άποψης, ωστόσο, ότι η ποιότητα της αναπτυξιακής βοήθειας είναι πιο σημαντική από τα ποσά που διατίθενται για αυτήν·

52. εκφράζει τη λύπη του για τη μείωση του ποσού της αναπτυξιακής βοήθειας που διοχετεύεται στη γεωργία και την ανάπτυξη της υπαίθρου, το οποίο ανερχόταν σε 17 % το 1980 και σε μόλις 3 % το 2006· καλεί την Επιτροπή να κατευθύνει και να παρακολουθεί τη συνεισφορά της ενωσιακής οικονομικής στήριξης προς την επίτευξη ανάπτυξης βασισμένης στη γεωργία και να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε οι κυβερνήσεις να δαπανούν ποσοστό 10 % του εθνικού προϋπολογισμού στον αγροτικό τομέα, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις τους (π.χ. θέτοντας ειδικούς στόχους για τις εθνικές γεωργικές πολιτικές)·

53.     επιβεβαιώνει ότι για τις χώρες που ανήκουν στην ομάδα των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ), η γεωργία είναι ένας τομέας που έχει περισσότερες δυνατότητες σε σχέση με άλλους τομείς να δημιουργήσει ευημερία στους πτωχούς αγροτικούς πληθυσμούς, συνεισφέροντας έτσι κατά τρόπο απτό στην επίτευξη του πρώτου αναπτυξιακού στόχου της Χιλιετίας για την εξάλειψη της έσχατης ένδειας και της πείνας, και υπογραμμίζει, ως εκ τούτου, πόσο σημαντικό είναι να αναληφθεί άμεση δράση και να προωθηθούν περισσότερες επενδύσεις στην γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη·

54.     τονίζει ότι η αγροτική ανάπτυξη πρέπει να βασίζεται κατά κύριο λόγο στο δικαίωμα στη διατροφή και στο δικαίωμα στην παραγωγή τροφής, δίνοντας σε όλους τους ανθρώπους τη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση σε ασφαλή, θρεπτικά και κατάλληλα για την κουλτούρα τους τρόφιμα που παράγονται με ορθολογικές και βιώσιμες οικολογικές μεθόδους αυτόνομης γεωργικής διάρθρωσης·

55. καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναγνωρίσει το δικαίωμα των αναπτυσσόμενων χωρών να λαμβάνουν αποφάσεις για τον τομέα των τροφίμων τους και να υποστηρίξει τις χώρες αυτές με κατάλληλα στοχοθετημένα μέτρα, ενώ, στο πλαίσιο αυτό, πρέπει κατά κύριο λόγο να αξιοποιηθούν και να επεκταθούν οι διαρθρώσεις και οι πόροι που υπάρχουν - λ.χ. σπόροι, λιπάσματα, μέσα παραγωγής - και να προωθείται η περιφερειακή ολοκλήρωση·

56.     καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να επαναφέρει την γεωργία στο επίκεντρο της αναπτυξιακής της ατζέντας, δίδοντας ειδική προτεραιότητα σε προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης και θέτοντας σαφείς και εφικτούς στόχους για τη μείωση της φτώχειας, και ιδίως σε μέτρα που ενισχύουν τις μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις και υποστηρίζουν την παραγωγή τροφίμων για τις τοπικές αγορές αξιοποιώντας την βιοποικιλότητα, που θα εστιάζονται ειδικότερα στη δημιουργία δυνατοτήτων για μικρούς γαιοκτήμονες και γυναίκες·

57. καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να ενώσει τις δυνάμεις της με τα κράτη μέλη, τις κυβερνήσεις ΑΚΕ, τις διεθνείς οργανώσεις, τις τράπεζες περιφερειακής ανάπτυξης και ιδιωτικά ιδρύματα, μη κυβερνητικούς οργανισμούς και τοπικές αρχές, και να ενσωματώσει νέα σχέδια και προγράμματα παρέμβασης για τις υψηλές τιμές των τροφίμων στα περιφερειακά προγράμματα, κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο·

58. ζητεί την λήψη μέτρων με στόχο την βελτίωση της κατάρτισης ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους νέους να συνεχίσουν σπουδές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην γεωργία, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισής τους ώστε να ανταποκρίνονται στα υγειονομικά και φυτοϋγειονομικά πρότυπα της ΕΕ, καθώς και τη δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης για απόφοιτους του κλάδου αυτού με στόχο την μείωση της φτώχειας και της μετανάστευσης από την ύπαιθρο στις αστικές περιοχές, και προς αποφυγή της "διαρροής εγκεφάλων" από τις αναπτυσσόμενες χώρες στις ανεπτυγμένες·

59. πισημαίνει τον "Κώδικα Δεοντολογίας για την Πρόληψη και Διαχείριση της Επισιτιστικής Κρίσης του 2008" του Δικτύου Πρόληψης της Επισιτιστικής Κρίσης και ζητεί να εφαρμόζονται ή να λαμβάνονται υπόψη οι κανόνες αυτού του κώδικα στην Κοινή Γεωργική Πολιτική, υποστηρίζει και ταυτόχρονα ζητεί τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και την ενίσχυση ιδίως των γυναικών, των συνεταιρισμών μικρών γεωργών και των ενώσεων παραγωγών ώστε να διασφαλισθεί η επισιτιστική ασφάλεια και ο αυτοεφοδιασμός με είδη διατροφής·

60. εκφράζει την έντονη ανησυχία του για το γεγονός ότι, σε πολλές περιπτώσεις, ο προϋπολογισμός για το στρατό και την άμυνα είναι μεγαλύτερος από τον προϋπολογισμό για τη γεωργία και τα είδη διατροφής·

61. πιστεύει ότι οι μικροκαλλιεργητές αποτελούν τους ακρογωνιαίους λίθους της γεωργικής ανάπτυξης· τονίζει μερικά από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μικροκαλλιεργητές στον αναπτυσσόμενο κόσμο, όπως η πρόσβαση στην αγορά, σε γη και σε εκπαίδευση, η χρηματοδότηση, οι εισροές και η τεχνολογία· επανεπιβεβαιώνει τη σημασία της ανάπτυξης αγροτικών υποδομών και των επενδύσεων σε μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις και παραδοσιακές μεθόδους παραγωγής χαμηλών εισροών προσαρμοσμένες στα τοπικά δεδομένα·

62. λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας σημαντικός παράγοντας της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων είναι η ανεπάρκεια εμπορικών συναλλαγών σε είδη διατροφής, σημειώνει ότι, σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, η παγκόσμια παραγωγή ρυζιού αυξήθηκε το 2007, ενώ την ίδια χρονιά το εμπόριο ρυζιού σημείωσε πτώση·

63. φρονεί ότι η αυξημένη και μη ελεγχόμενη ελευθέρωση του γεωργικού εμπορίου θα επιφέρει ακόμη μεγαλύτερη αστάθεια των τιμών· τονίζει ότι η κατάσταση αυτή θα πλήξει περισσότερο τις πλέον ευάλωτες αναπτυσσόμενες χώρες που εισάγουν τρόφιμα· τονίζει, επιπλέον, ότι οι κανόνες του παγκόσμιου εμπορίου δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αντιβαίνουν στο δικαίωμα των χωρών ή των περιφερειών να στηρίζουν τη γεωργία τους για να διασφαλίζουν την επισιτιστική ασφάλεια του πληθυσμού τους·

64. θεωρεί ότι οι πολιτικές ανοίγματος της αγοράς για τα γεωργικά προϊόντα στο πλαίσιο του ΠΟΕ και των διμερών συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών έχουν συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στη μείωση της επισιτιστικής ασφάλειας σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες και στο πλαίσιο της τρέχουσας παγκόσμιας κρίσης του εφοδιασμού σε τρόφιμα· ζητεί από την Επιτροπή να επαναξιολογήσει αναλόγως την προσέγγιση ελεύθερης αγοράς που εφαρμόζει έναντι του γεωργικού εμπορίου·

65. ζητεί από τις μεγάλες χώρες εξαγωγείς τροφίμων (Βραζιλία, Αργεντινή, Ταϊλάνδη, κτλ) να ενεργούν ως αξιόπιστοι προμηθευτές τροφίμων ευρείας κατανάλωσης και να αποφεύγουν τους περιορισμούς στις εξαγωγές που θα μπορούσαν να έχουν καταστροφικές συνέπειες, ειδικά για τις φτωχές αναπτυσσόμενες χώρες που εισάγουν τρόφιμα·

66. ανησυχεί βαθύτατα για την τρέχουσα παγκόσμια οικονομική κρίση που θα μπορούσε να οδηγήσει στη μείωση των χρηματοδοτήσεων που διατίθενται για τη δημόσια αναπτυξιακή βοήθεια· καλεί την Επιτροπή να αναλύσει τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στον τομέα της αναπτυξιακής βοήθειας και να συνεχίσει να εξετάζει προτάσεις για τη στήριξη της γεωργίας των φτωχότερων χωρών·

67. σημειώνει ότι η παγκόσμια επισιτιστική κρίση είναι μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια· επιδοκιμάζει κατά συνέπεια τις πρόσφατες προσπάθειες της Επιτροπής σχετικά με τη διερεύνηση τρόπων αντιμετώπισης του θέματος της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας· καλεί τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν τέτοιες πρωτοβουλίες σε εθνικό και σε τοπικό επίπεδο·

Έρευνα και ανάπτυξη

68. επανεπιβεβαιώνει τη δέσμευσή του για επενδύσεις στην τεχνολογία και την καινοτομία στη γεωργία και την γεωργική παραγωγή·

69. υπογραμμίζει τη σημασία της χρηματοδότησης από δημόσιους πόρους μιας έρευνας που θα εξυπηρετεί την επισιτιστική ασφάλεια και όχι μονόπλευρα τα συμφέροντα της βιομηχανίας θα προωθεί τις επενδύσεις όχι μόνο στην έρευνα νέων επιμέρους τεχνολογιών, αλλά και γενικών γεωργικών συστημάτων που θα εξυπηρετούν μια μακροπρόθεσμη επισιτιστική ασφάλεια· επισημαίνει σε αυτό το πλαίσιο τον πρωτοπόρο ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει στον τομέα αυτόν για παράδειγμα μια ευρωπαϊκή πλατφόρμα τεχνολογίας για την έρευνα σχετικά με την οικολογική γεωργία·

70. τονίζει τη σημασία της έρευνας, αλλά και της μεταφοράς της γνώσης που αποκτάται μέσω αυτής σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης μέσω μιας αποτελεσματικής υπηρεσίας επέκτασης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, ιδιαίτερα στον αναπτυσσόμενο κόσμο· ζητεί την ενίσχυση της γεωργικής έρευνας και της παραγωγής γνώσης·

71. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η έμφαση που δίδεται στη διασταυρούμενη συμμόρφωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενδέχεται να είναι εις βάρος της έρευνας και της παροχής συμβουλών σχετικά με την παραγωγή των αγροτικών εκμεταλλεύσεων· τονίζει την αναγκαιότητα και των δύο·

72. ζητεί ένα επιταχυνόμενο πρόγραμμα έρευνας και ανάπτυξης σχετικά με τη βιώσιμη, προσαρμοσμένη στα τοπικά δεδομένα γεωργία με ενεργειακή απόδοση· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να στηρίξουν την έρευνα που αποσκοπεί στην αύξηση της παραγωγικότητας από την πλευρά των εφαρμογών στη γεωργία· έχει επίγνωση της ανησυχίας των καταναλωτών της ΕΕ·

Αειφόρος γεωργία σε παγκόσμιο επίπεδο

73. εκφράζει την ανησυχία του για τις μεταβολές των καιρικών μοτίβων που επιφέρει η κλιματική αλλαγή, εξαιτίας της οποίας προβλέπεται να γίνουν συχνότερες οι ξηρασίες και οι πλημμύρες, προκαλώντας αρνητικές συνέπειες στις σοδειές και τη δυνατότητα πρόβλεψης της παγκόσμιας γεωργικής παραγωγής·

74. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η εφαρμογή στην Ευρωπαϊκή Ένωση προτάσεων για την περαιτέρω μείωση των αερίων θερμοκηπίου ενδέχεται να επηρεάσει δυσμενώς την παραγωγή τροφίμων, και ιδιαίτερα την κτηνοτροφία·

75. αναγνωρίζει ότι χρειάζεται βελτιωμένη ενεργειακή απόδοση στον γεωργικό τομέα, ο οποίος παράγει ένα σημαντικό μερίδιο των συνολικών εκπομπών CO2·

76. θεωρεί ότι η επέκταση της παραγωγής βιοκαυσίμων και βιοενέργειας θα μπορούσε να έχει θετικό αντίκτυπο στον τομέα της γεωργίας και επεξεργασίας τροφίμων ο οποίος πλήττεται από υψηλότερες τιμές για τις εισροές του όπως λιπάσματα, παρασιτοκτόνα και ντίζελ, καθώς και από το κόστος των μεταφορών και της επεξεργασίας·

77. αναγνωρίζει ότι ο γεωργικός τομέας αποτελεί πηγή εισοδήματος για την πλειονότητα του πληθυσμού σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες και ενθαρρύνει ως εκ τούτου τις συγκεκριμένες χώρες να αναπτύξουν έναν μηχανισμό σταθερών και διαφανών γεωργικών πολιτικών, ο οποίος θα διασφαλίζει τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και την αειφόρο ανάπτυξη·

78. ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθήσει εκ του σύνεγγυς τα αποτελέσματα από την αυξημένη παραγωγή βιοενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε τρίτες χώρες όσον αφορά αλλαγές στην χρήση της γης, στις τιμές των φυσικών προϊόντων για τα είδη διατροφής και στην πρόσβαση στα τρόφιμα·

79. επαναλαμβάνει ότι τα κίνητρα για να καταστούν βιώσιμες οι ενεργειακές καλλιέργειες δεν πρέπει να θέτουν σε κίνδυνο την παραγωγή τροφίμων·

80. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προάγουν την έρευνα και ανάπτυξη για την πρόληψη της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτή, συμπεριλαμβανομένης, μεταξύ άλλων, της έρευνας σε σχέση με τα βιοκαύσιμα νέας γενιάς, ιδιαίτερα την χρήση ενεργειακών καλλιεργειών υψηλής απόδοσης, λιπάσματα φιλικά προς το περιβάλλον που είναι όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά, νέες γεωργικές τεχνολογίες χωρίς σχεδόν καθόλου αρνητικά αποτελέσματα στην χρήση της γης, την ανάπτυξη νέων ειδών φυτών που να είναι ανθεκτικά στις κλιματικές αλλαγές και στις σχετικές ασθένειες, καθώς και την έρευνα σε σχέση με τρόπους χρησιμοποίησης των αποβλήτων στη γεωργία·

81. πιστεύει ότι υπάρχει ανάγκη για περαιτέρω έρευνα στον γεωργικό τομέα, προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγικότητά του, και καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως τις ευκαιρίες που προσφέρει σχετικά με αυτό το Πρόγραμμα Πλαίσιο 7, και να εγκρίνουν μέτρα που θα βελτιώσουν τη γεωργική παραγωγή με έναν βιώσιμο και ενεργειακά αποδοτικό τρόπο.

82. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Η επισιτιστική ασφάλεια – η πρόσβαση σε επαρκή, ασφαλή και θρεπτικό επισιτιστικό εφοδιασμό – αποτελεί σήμερα βασική πολιτική προτεραιότητα τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ωστόσο, ακόμη και πριν τα τρέχοντα προβλήματα που προκάλεσε η κρίση των τιμών των τροφίμων, πάνω από 860 εκατομμύρια άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο υπέφεραν από χρόνια πείνα και υποσιτισμό. Η κατάσταση επιδεινώθηκε λόγω της άνευ προηγουμένου και απρόβλεπτης εκτόξευσης των τιμών των βασικών τροφίμων σε παγκόσμιο επίπεδο το 2006, η οποία βύθισε ακόμη 100 εκατομμύρια ανθρώπων στη χρόνια πείνα και φτώχεια.

Η αύξηση των τιμών των τροφίμων εμφανίζεται μετά από δεκαετίες μείωσης των τιμών των τροφίμων σε πραγματικούς όρους. Μολονότι παρατηρείται μια εξομάλυνση των τιμών των βασικών προϊόντων σε παγκόσμιο επίπεδο, οι ειδικοί προβλέπουν ότι οι τιμές των τροφίμων θα παραμείνουν σε σχετικά χαμηλό επίπεδο σε σχέση με παλαιότερα και ότι απαιτείται η ανάληψη δράσης βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα προκειμένου να διασφαλιστεί η παγκόσμια παραγωγή τροφίμων και να βοηθηθούν οι πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού να καλύψουν τις βασικές ανάγκες τους όσον αφορά την επισιτιστική ασφάλεια.

Από τον Σεπτέμβριο του 2006 έως τον Φεβρουάριο του 2008, οι τιμές των βασικών αγροτικών προϊόντων στην παγκόσμια αγορά αυξήθηκαν κατά 70% σε όρους δολαρίου.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα αποθέματα τροφίμων βρίσκονται επίσης σε εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το αποθηκευμένο επισιτιστικό απόθεμα αντιστοιχούσε σε ένα έτος· το 2003, η διάρκεια του αποθέματος είχε μειωθεί στις 133 ημέρες και το 2008 στις 40 ημέρες.

Ενώ οι ειδικοί προβλέπουν ότι η παλαιά τάση της μείωσης των τιμών των γεωργικών προϊόντων στην παγκόσμια αγορά – ο επονομαζόμενος «κυλιόμενος τάπητας της γεωργίας» (agricultural treadmill) - δεν υφίσταται πλέον, οι διακυμάνσεις των τιμών των αγροτικών προϊόντων στην παγκόσμια αγορά ενδέχεται να είναι μεγαλύτερες. Αυτές οι διακυμάνσεις των τιμών θα οδηγήσουν σε μεγάλες αυξομειώσεις των τιμών των τροφίμων και των γεωργικών εισοδημάτων, δυσχεραίνοντας τις προσπάθειες παροχής σταθερού επισιτιστικού εφοδιασμού σε λογικές τιμές.

Μια βασική πρόκληση για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής είναι να σχεδιάσουν γεωργικές και επισιτιστικές πολιτικές που να καλύπτουν τις ανάγκες ενός συνεχώς διογκούμενου παγκόσμιου πληθυσμού ο οποίος αναμένεται να αυξηθεί κατά 40% έως το 2050, ενώ η παγκόσμια ζήτηση τροφίμων αναμένεται να διπλασιαστεί έως τότε.

Πρέπει να δοθεί άμεση προτεραιότητα στους τρόπους μετριασμού των σοβαρότερων συνεπειών που είχε η αύξηση των τιμών των τροφίμων στους απόρους του πλανήτη. Το ένα δισεκατομμύριο ευρώ που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με σκοπό την παροχή βοήθειας στις φτωχές αναπτυσσόμενες χώρες για την αγορά σπόρων και λιπασμάτων αποτελεί μέρος αυτής της βραχυπρόθεσμης ανταπόκρισης. Ωστόσο, απαιτούνται περισσότερες μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες λύσεις για την αντιμετώπιση της επισιτιστικής ασφάλειας, κυρίως στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Για το σκοπό αυτό θα χρειαστεί η εκ νέου επικέντρωση στη γεωργική ανάπτυξη, τη γεωργική έρευνα και τις υπηρεσίες επέκτασης του γεωργικού τομέα σε αυτές τις χώρες, μελετώντας τρόπους τόνωσης της γεωργικής παραγωγής σε περιφέρειες με δυνατότητα παραγωγής.

Σε πολιτικό επίπεδο, η ανάληψη δράσης αποτελεί επιτακτική ανάγκη, δεδομένου ότι σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, οι υψηλές τιμές των τροφίμων οδήγησαν σε εξεγέρσεις και πολιτικές ταραχές για το ζήτημα των τροφίμων.

Ο ΟΗΕ προβλέπει ότι η αυξητική τάση των τιμών των τροφίμων θα επιβραδύνει κατά πολλά χρόνια την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας για μείωση κατά το ήμισυ του αριθμού των ατόμων που υποφέρουν από πείνα και υποσιτισμό έως το 2015.

Επιπλέον, υπάρχει κίνδυνος η παγκόσμια χρηματοοικονομική και τραπεζική κρίση να υποχρεώσει τις ανεπτυγμένες χώρες να αθετήσουν τις δεσμεύσεις τους για την παροχή βοήθειας στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Η εισηγήτρια βρίσκει αυτό το ενδεχόμενο λυπηρό.

Οι προϋπολογισμοί για την παροχή επισιτιστικής βοήθειας δοκιμάστηκαν σκληρά από τις υψηλές τιμές των τροφίμων, καθώς προέκυψε η ανάγκη σημαντικά αυξημένης χρηματοδότησης για την αγορά επισιτιστικών πόρων έκτακτης ανάγκης.

Οι επιπτώσεις της ανόδου των τιμών των βασικών προϊόντων επιδεινώθηκαν από τις ενέργειες των χωρών που εξάγουν τρόφιμα, όπως η επιβολή εξαγωγικών φόρων και περιορισμών στις εξαγωγές τροφίμων για την αντιμετώπιση εσωτερικών προβληματισμών σχετικά με την επισιτιστική ασφάλεια.

Πρέπει, επίσης, να σημειωθεί ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν θα καταφέρουν να διασφαλίσουν τον επισιτιστικό εφοδιασμό για τον ταχέως αυξανόμενο πληθυσμό τους μέσω της εγχώριας παραγωγής τους και, ως εκ τούτου, οι αυξανόμενες ανάγκες εισαγωγής τροφίμων των αναπτυσσόμενων χωρών είναι δυνατόν να καλυφθούν μόνον εάν οι βιομηχανοποιημένες χώρες παράγουν και εξάγουν περισσότερα τρόφιμα.

Αυτό θα απαιτήσει βελτίωση της παραγωγικότητας στον γεωργικό τομέα, η οποία θα είναι δύσκολο να επιτευχθεί. Μετά την Πράσινη Επανάσταση των δεκαετιών του 1960 και 1970, η παραγωγικότητα του γεωργικού τομέα φθίνει συνεχώς.

Η έκταση της αύξησης των τιμών των τροφίμων και το ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης τροφίμων που προκάλεσε την αύξηση αυτή ήταν εν πολλοίς μη προβλέψιμα. Αυτό καταδεικνύει την ανάγκη ύπαρξης συστημάτων ενημέρωσης σε παγκόσμια κλίμακα για την παρακολούθηση της παραγωγής, της κατανάλωσης και του επιπέδου των αποθεμάτων και για την παροχή κατάλληλων και έγκαιρων ειδοποιήσεων σχετικά με πολύ μεγάλες αλλαγές του επιπέδου των επισιτιστικών αποθεμάτων.

Η ΕΕ αποτελεί τον μεγαλύτερο χορηγό βοήθειας στον κόσμο, καθώς συνεισφέρει το 60 τοις εκατό της συνολικής αναπτυξιακής βοήθειας. Έχει το μοναδικό προνόμιο να ασκεί επιρροή στην παρούσα κρίση, λόγω της μεγάλης συνεκτικότητας της εμπορικής, γεωργικής και αναπτυξιακής πολιτικής της, και να ηγείται σε παγκόσμιο επίπεδο της αντιμετώπισης των βαθύτερων αιτίων της επισιτιστικής κρίσης. Τη δεκαετία του 1980, το 17% περίπου αναπτυξιακής βοήθειας διοχετεύθηκε στη γεωργία, ενώ το 2006 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μόλις 3%.

Η πολιτική επισιτιστικής ασφάλειας της ΕΕ καθορίζεται στο άρθρο 33 (39) της Συνθήκης της Ρώμης, η οποία θέτει τους εσωτερικούς στόχους της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, ήτοι:

●         την αύξηση της γεωργικής παραγωγικότητας μέσω της προώθησης της τεχνικής προόδου και της διασφάλισης της βέλτιστης χρήσης των παραγωγικών συντελεστών, κυρίως της εργασίας·

●         τη διασφάλιση ενός δίκαιου βιοτικού επιπέδου για τους γεωργούς·

●         τη σταθεροποίηση των αγορών·

●         τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας αποθεμάτων·

●         τη διασφάλιση λογικών τιμών για τους καταναλωτές.

Η εισηγήτρια επιδιώκει να αναλύσει το ρόλο της γεωργικής πολιτικής στη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας για τους πολίτες, και πιο συγκεκριμένα τον τρόπο με τον οποίο η Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) ανταποκρίνεται στις ανάγκες επισιτιστικής ασφάλειας της ΕΕ και με ποιον τρόπο επηρεάζει τις πολιτικές επισιτιστικής ασφάλειας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η έκθεση μελετά με ποιον τρόπο οι διαδοχικές μεταρρυθμίσεις της ΚΓΠ μετατόπισαν το ενδιαφέρον της ευρωπαϊκής γεωργίας από την ποσοτική στην ποιοτική παραγωγή και με πώς συνδυάζεται αυτό με τους νέους παγκόσμιους προβληματισμούς σχετικά με την επισιτιστική ασφάλεια.

Το «check up» για τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ αναγνωρίζει τη νέα κατάσταση με την κατάργηση της αγρανάπαυσης, επαναφέροντας τη γη στην παραγωγή. Ωστόσο, οι προσπάθειες μείωσης των περιορισμών στην παραγωγή γάλακτος με την προοπτική της κατάργησης του καθεστώτος των ποσοστώσεων είναι λιγότερο φιλόδοξες. Η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται στον τομέα της επισιτιστικής ασφάλειας δεν έχει αντιμετωπιστεί επαρκώς στο «check up» για τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ και αυτή η νέα πολιτική πραγματικότητα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο των μελλοντικών αλλαγών της ΚΓΠ μετά το 2013. Πρέπει να δοθεί έμφαση στη διασφάλιση της παραγωγής τροφίμων της ΕΕ και στην κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης τροφίμων σε παγκόσμια κλίμακα.

Η πρόκληση που θέτει η κλιματική αλλαγή αντιμετωπίζεται ζητώντας από τη γεωργία να παίξει το ρόλο που της αντιστοιχεί όσον αφορά τα μέτρα μετριασμού. Αποτελεί ειρωνεία το γεγονός ότι οι ενέργειες για την αύξηση της γης για γεωργική παραγωγή σε παγκόσμιο επίπεδο που οδηγούν στην αποψίλωση των δασών συμβάλλουν σημαντικά στα προβλήματα της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον, η παγκόσμια παραγωγή ειδών διατροφής θα επηρεαστεί αρνητικά ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής σε μακροπρόθεσμη βάση.

Η έκθεση διερευνά επίσης το αμφιλεγόμενο ζήτημα της χρήσης γης και το ζήτημα των αντικρουόμενων στόχων σε επίπεδο πολιτικής. Μπορεί ο κόσμος να ανταποκριθεί στην ανάγκη ανάπτυξης εναλλακτικών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας χωρίς αυτό να έχει επιπτώσεις στις τιμές των τροφίμων στην παγκόσμια αγορά; Πρέπει να αναζητηθεί κάποια ισορροπία μεταξύ τροφίμων, ζωοτροφών και παραγωγής καυσίμων; Ο βασικός μοχλός της αυξημένης ζήτησης της ΕΕ για σπόρους και ελαιούχους σπόρους είναι η βιοενέργεια.

Η νομοθεσία της ΕΕ για το περιβάλλον, τόσο η υπάρχουσα όσο και αυτή που σχεδιάζεται, έχει επιπτώσεις στην παραγωγή των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και η εισηγήτρια ζητεί την αξιολόγηση όλων των νέων νομοθετικών προτάσεων σχετικά με την επισιτιστική ασφάλεια.

Για να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις που θέτει η επισιτιστική ασφάλεια, χρειάζεται να εστιάσουμε εκ νέου στη γεωργική έρευνα και ανάπτυξη. Συγκεκριμένα, η έρευνα πρέπει να αντιμετωπίσει τα περίπλοκα ζητήματα των σπάνιων φυσικών πόρων, μεταξύ των οποίων το νερό και η γη, τις πιέσεις που ασκούνται στο περιβάλλον, την κλιματική αλλαγή και την εξάντληση των ορυκτών καυσίμων από τα οποία εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό η γεωργία.

Πάνω από όλα, η έκθεση έχει ως στόχο να υπογραμμίσει την παραμέληση της γεωργίας σε διαδοχικά προγράμματα παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας και ζητεί να τεθούν και πάλι στο επίκεντρο η γεωργική πολιτική και τα προγράμματα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των αναπτυσσόμενων χωρών.

Ωστόσο, στο πλαίσιο της ΕΕ, υπάρχει επίσης ανάγκη να διασφαλιστεί ότι η επένδυση στη γεωργική έρευνα και ανάπτυξη διατηρείται και βελτιώνεται ώστε να επιτρέψει στον τομέα να αντιμετωπίσει νέες προκλήσεις και να βελτιώσει την παραγωγικότητά του.

Το βασικό ζήτημα για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής είναι η επινόηση πολιτικών που να διασφαλίζουν ότι οι γεωργοί – τόσο στον αναπτυσσόμενο όσο και στον ανεπτυγμένο κόσμο- αποκομίζουν ένα αξιοπρεπές εισόδημα από την παραγωγή τροφίμων.

Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για τη διασφάλιση της παραγωγής τροφίμων και αν δεν μπορεί να το επιτύχει η αγορά, θα πρέπει να το επιτύχουν οι πολιτικές.

Ενώ οι υψηλές τιμές των βασικών προϊόντων αποτελούν κίνητρο για παραγωγή, τον τελευταίο καιρό οι αυξανόμενες τιμές των βασικών προϊόντων συνδυάζονται με σημαντικές αυξήσεις του κόστους εισροών των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.

Κοιτάζοντας το μέλλον, έχει προγραμματιστεί η περαιτέρω μεταρρύθμιση της ΚΓΠ μετά το 2013. Η τάση για πληρωμές πλήρως ανεξάρτητες από τα εισοδήματα θα συνεχιστεί. Επιπλέον, η επανεξέταση του προϋπολογισμού 2009 της ΕΕ θα εξετάσει όλες τις δαπάνες και τα έσοδα της ΕΕ. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο προϋπολογισμός της ΚΓΠ θα ελεγχθεί προσεκτικά. Η ανάλυση αυτή πρέπει να λάβει υπόψη της το ζήτημα της επισιτιστικής ασφάλειας και την ανάγκη ανάπτυξης πολιτικών που να ενισχύουν την επισιτιστική ασφάλεια.

Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι κάποια στιγμή θα ξεκινήσουν από την αρχή οι αποτυχημένες διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ. Όταν συμβεί αυτό, το ζήτημα της επισιτιστικής ασφάλειας πρέπει να αντιμετωπιστεί με ικανοποιητικό τρόπο, δεδομένου ότι οι συνομιλίες απέτυχαν λόγω των προβληματισμών της Ινδίας και της Κίνας σχετικά με τον αντίκτυπο της απότομης αύξησης των εισαγωγών στους αγροτικούς πληθυσμούς τους.

Επίσης, σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσει και μια συμφωνία στο πλαίσιο του ΠΟΕ με την οποία θα θεσπίζονται δίκαιοι κανόνες στον τομέα του εμπορίου, ενώ θα αναγνωρίζονται οι προβληματισμοί κάθε χώρας σχετικά με την εθνική επισιτιστική ασφάλεια.

Η τοποθέτηση της επισιτιστικής ασφάλειας στο επίκεντρο οποιασδήποτε μελλοντικής διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο του ΠΟΕ ενδέχεται να παράσχει την απαραίτητη ώθηση για την επίτευξη συμφωνίας.

Γενικά, οι υψηλές τιμές των τροφίμων είχαν σοβαρότατο αντίκτυπο στο ένα σχεδόν δισεκατομμύριο απόρων, πεινασμένων και υποσιτιζόμενων ατόμων του πλανήτη. Ωστόσο, το γεγονός αυτό ενδέχεται να αποτέλεσε και το απαραίτητο κίνητρο για την ανάληψη δράσης με στόχο τον περιορισμό του προβλήματος, η οποία ξεκινά θέτοντας με σαφέστερο τρόπο τη γεωργική παραγωγή και παραγωγικότητα στο επίκεντρο.

6.11.2008

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (*)

προς την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου

σχετικά με την κοινή αγροτική πολιτική και την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια

(2008/2153(INI))

Εισηγητής (*): Μανώλης Μαυρομμάτης

(*) Διαδικασία συνδεδεμένων επιτροπών – Άρθρο 47 του Κανονισμού

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

Α. έχοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις οργανώσεων που αγωνίζονται κατά της πείνας στον κόσμο, στις αναπτυσσόμενες χώρες ένα στα πέντε άτομα υποσιτίζεται και υποφέρει από χρόνια πείνα, και κάθε μέρα πεθαίνουν στον κόσμο πάνω από τριάντα χιλιάδες παιδιά από την πείνα και την φτώχεια,

Β. έχοντας υπόψη ότι η γεωργία προσφέρει απασχόληση και βιοποριστικά μέσα σε περισσότερο από το 70% του εργατικού δυναμικού στις αναπτυσσόμενες χώρες, σε δε πολλές αφρικανικές χώρες περισσότερο από το 80%, και, κατά συνέπεια, οι πολιτικές για την ανάπτυξη της υπαίθρου έχουν ζωτική σημασία για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της φτώχειας και της πείνας,

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες στις αναπτυσσόμενες χώρες παράγουν μεταξύ 60% και 80% των ειδών διατροφής, και είναι συνεπώς υπεύθυνες για το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων, και λαμβάνοντας υπόψη τον εξαιρετικά σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι γυναίκες φροντίζοντας για την οικογένειά τους καθώς και το γεγονός ότι οι γυναίκες έχουν ασφαλώς δυσχερέστερη πρόσβαση στη γη και σε μέσα παραγωγής από ότι οι άνδρες, και ότι, για το λόγο αυτό, πρέπει να ενισχύονται και να υποστηρίζονται με συνέπεια,

1.  επιβεβαιώνει ότι για τις χώρες που ανήκουν στην ομάδα των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ), η γεωργία είναι ένας τομέας που έχει περισσότερες δυνατότητες σε σχέση με άλλους τομείς να δημιουργήσει ευημερία στους πτωχούς αγροτικούς πληθυσμούς, συνεισφέροντας έτσι κατά τρόπο απτό στην επίτευξη του πρώτου αναπτυξιακού στόχου της Χιλιετίας για την εξάλειψη της έσχατης ένδειας και της πείνας, και υπογραμμίζει, ως εκ τούτου, πόσο σημαντικό είναι να αναληφθεί άμεση δράση και να προωθηθούν περισσότερες επενδύσεις στην γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη·

2.  τονίζει ότι η αγροτική ανάπτυξη πρέπει να βασίζεται κατά κύριο λόγο στο δικαίωμα στη διατροφή και στο δικαίωμα στην παραγωγή τροφής, δίνοντας σε όλους τους ανθρώπους τη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση σε ασφαλή, θρεπτικά και κατάλληλα για την κουλτούρα τους τρόφιμα που παράγονται με ορθολογικές και βιώσιμες οικολογικές μεθόδους αυτόνομης γεωργικής διάρθρωσης·

3.  καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναγνωρίσει το δικαίωμα των αναπτυσσόμενων χωρών να λαμβάνουν αποφάσεις για τον τομέα των τροφίμων τους και να υποστηρίξει τις χώρες αυτές με κατάλληλα στοχοθετημένα μέτρα, ενώ, στο πλαίσιο αυτό, πρέπει κατά κύριο λόγο να αξιοποιηθούν και να επεκταθούν οι διαρθρώσεις και οι πόροι που υπάρχουν - λ.χ. σπόροι, λιπάσματα, μέσα παραγωγής - και να προωθείται η περιφερειακή ολοκλήρωση·

4.  καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να επαναφέρει την γεωργία στο επίκεντρο της αναπτυξιακής της ατζέντας, δίδοντας ειδική προτεραιότητα σε προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης και θέτοντας σαφείς και εφικτούς στόχους για τη μείωση της φτώχειας, και ιδίως σε μέτρα που ενισχύουν τις μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις και υποστηρίζουν την παραγωγή τροφίμων για τις τοπικές αγορές αξιοποιώντας την βιοποικιλότητα, που θα εστιάζονται ειδικότερα στη δημιουργία δυνατοτήτων για μικρούς γαιοκτήμονες και γυναίκες·

5.  καλεί επίσης τις κυβερνήσεις ΑΚΕ να συμπεριλάβουν τον αγροτικό τομέα μεταξύ των πολιτικών τους προτεραιοτήτων προκειμένου να υλοποιήσουν τη δέσμευση που ανέλαβαν με τη Δήλωση του Μαπούτο του 2003, να διαθέσουν τουλάχιστον το 10% των δημοσίων δαπανών στην γεωργία· ζητεί από την Επιτροπή να ενθαρρύνει αυτό τους το διάβημα, ιδίως επ' ευκαιρία της ενδιάμεσης επανεξέτασης του 10 ΕΤΑ·

6.  ζητεί, συγκεκριμένα, να παρασχεθεί άμεσα συμπληρωματική χρηματοδότηση για επισιτιστική και ανθρωπιστική βοήθεια στις αναπτυσσόμενες χώρες με τα χαμηλότερα εισοδήματα και τις μεγαλύτερες ανάγκες σε σύντομο χρονικό διάστημα· επιδοκιμάζει συνεπώς τη θετική πρωτοβουλία για τη θέσπιση μηχανισμού χορήγησης 1 δισεκατομμυρίου ευρώ για την ταχεία αντιμετώπιση των διογκούμενων τιμών των τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες· συνιστά ωστόσο να αποτελέσουν αυτή η διευκόλυνση για τα τρόφιμα και η βραχυπρόθεσμη επισιτιστική βοήθεια τμήμα ευρύτερης μακροπρόθεσμης πολιτικής επενδύσεων στη γεωργία·

7.  καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να ενώσει τις δυνάμεις της με τα κράτη μέλη, τις κυβερνήσεις ΑΚΕ, τις διεθνείς οργανώσεις, τις τράπεζες περιφερειακής ανάπτυξης και ιδιωτικά ιδρύματα, μη κυβερνητικούς οργανισμούς και τοπικές αρχές, και να ενσωματώσει νέα σχέδια και προγράμματα παρέμβασης για τις υψηλές τιμές των τροφίμων στα περιφερειακά προγράμματα, κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο·

8.  ενθαρρύνει τα κράτη ΑΚΕ να προωθήσουν τον καλύτερο συντονισμό και την μεγαλύτερη συμμετοχή εκ μέρους των κυβερνήσεων, των τοπικών αρχών και αμφοτέρων των εθνικών και περιφερειακών κοινοβουλίων, στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με την αγροτική πολιτική και την επισιτιστική ασφάλεια, και να διευκολύνουν επίσης την πιο εκτεταμένη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και των οργανώσεων αγροτών·

9.  ζητεί την λήψη μέτρων με στόχο την βελτίωση της κατάρτισης ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους νέους να συνεχίσουν σπουδές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην γεωργία, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισής τους ώστε να ανταποκρίνονται στα υγειονομικά και φυτοϋγειονομικά πρότυπα της ΕΕ, καθώς και τη δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης για απόφοιτους του κλάδου αυτού με στόχο την μείωση της φτώχειας και της μετανάστευσης από την ύπαιθρο στις αστικές περιοχές, και προς αποφυγή της "διαρροής εγκεφάλων", από τις αναπτυσσόμενες χώρες στις ανεπτυγμένες·

10.  ζητεί από το Συμβούλιο και την Επιτροπή να δώσουν προτεραιότητα, σε στενή συνεργασία με τις χώρες ΑΚΕ, στο ζήτημα του αντίκτυπου που έχουν στις χώρες ΑΚΕ οι ευρωπαϊκές επιδοτήσεις κατά την εξαγωγή γεωργικών προϊόντων της ΕΕ και να δεσμευτούν να δώσουν συγκεκριμένες και βιώσιμες λύσεις ώστε να αποφεύγεται το ντάμπινγκ, τηρώντας τις σχετικές δεσμεύσεις·

11.  επισημαίνει τον "Κώδικα Δεοντολογίας για την Πρόληψη και Διαχείριση της Επισιτιστικής Κρίσης του 2008" του Δικτύου Πρόληψης της Επισιτιστικής Κρίσης και ζητεί να εφαρμόζονται ή να λαμβάνονται υπόψη οι κανόνες αυτού του κώδικα στην Κοινή Γεωργική Πολιτική, υποστηρίζει και ταυτόχρονα ζητεί τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και την ενίσχυση ιδίως των γυναικών, των συνεταιρισμών μικρών γεωργών και των ενώσεων παραγωγών ώστε να διασφαλισθεί η επισιτιστική ασφάλεια και ο αυτοεφοδιασμός με είδη διατροφής·

12.  επισημαίνει στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή ότι τα αγροκαύσιμα δεν συνιστούν παρά ένα στοιχείο μερικής και προσωρινής προσέγγισης του προβλήματος που συνιστά ο αντίκτυπος των μεταφορών στην θέρμανση του κλίματος και στην εξάντληση των πηγών πετρελαίου, και καλεί τόσο το Συμβούλιο όσο και την Επιτροπή να μην εγκρίνουν την παραγωγή αγροκαυσίμων σε ευρωπαϊκό επίπεδο παρά μόνον εάν τα καύσιμα αυτά θα πληρούν αυστηρά κριτήρια βιωσιμότητας και δεν ανταγωνίζονται τα είδη διατροφής.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	5.11.2008
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	29 0 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Josep Borrell Fontelles, Danutė Budreikaitė, Marie-Arlette Carlotti, Corina Creţu, Nirj Deva, Alexandra Dobolyi, Beniamino Donnici, Fernando Fernández Martín, Juan Fraile Cantón, Alain Hutchinson, Romana Jordan Cizelj, Filip Kaczmarek, Glenys Kinnock, Maria Martens, Gay Mitchell, Toomas Savi, Pierre Schapira, Frithjof Schmidt, Jürgen Schröder, Feleknas Uca, Johan Van Hecke, Anna Záborská, Jan Zahradil, Mauro Zani
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Miguel Angel Martínez Martínez, Csaba Őry, Renate Weber, Gabriele Zimmer, Μανώλης Μαυρομμάτης

2.12.2008

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

προς την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου

σχετικά με την κοινή γεωργική πολιτική και την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια

(2008/2153(INI))

Εισηγητής: Bastiaan Belder

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1.   θεωρεί ότι η επισιτιστική ασφάλεια αποτελεί βασική παγκόσμια προτεραιότητα· πιστεύει ότι η γεωργική παραγωγή αποτελεί τη βάση της επισιτιστικής ασφάλειας·

2.   θεωρεί ότι η ΚΓΠ αποτελεί σημαντικό στοιχείο των παγκόσμιων πολιτικών για την επισιτιστική ασφάλεια·

3.   πιστεύει ότι η ΚΓΠ πρέπει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εξωτερική πολιτική και στην αναπτυξιακή πολιτική της ΕΕ με ιδιαίτερη προσοχή στην πολιτική εξωτερικής επισιτιστικής ασφάλειας· πιστεύει ότι, παράλληλα με την εξασφάλιση της παραγωγής τροφίμων της ΕΕ, η ΚΓΠ μπορεί να συμβάλει στην κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης για τρόφιμα παγκοσμίως·

4.   σημειώνει ότι ο οι ένοπλες συγκρούσεις επηρεάζουν πολύ αρνητικά την παραγωγή τροφίμων και την πρόσβαση σε αυτά· εκφράζει την ανησυχία της για τις σοβαρές συνέπειες της προδιάθεσης για συγκρούσεις στην επισιτιστική ασφάλεια, π.χ. μαζικές μετακινήσεις πληθυσμού, παράλυση της γεωργικής παραγωγής, επιζήμιος αντίκτυπος σε υποδομή ζωτικής σημασίας·

5.   πιστεύει ότι έχει ζωτική σημασία να αποφευχθεί ο έντονος διασπαστικός ανταγωνισμός για τους επισιτιστικούς πόρους εν ανεπάρκεια· επομένως ζητεί πιο αποτελεσματικό συντονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) με μη κυβερνητικές οργανώσεις, τον Οργανισμό Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) και λοιπούς διεθνείς οργανισμούς σε τεχνικό επίπεδο και με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) σε πολιτικό επίπεδο για την προώθηση της δίκαιης πρόσβασης σε επισιτιστικούς πόρους σε παγκόσμιο επίπεδο και για την αύξηση της παραγωγής τροφίμων σε βασικές αναπτυσσόμενες χώρες, λαμβάνοντας συγχρόνως υπόψη με συνεκτικό τρόπο τη βιοποικιλότητα και τις απαιτήσεις σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης·

6.   παροτρύνει την ΕΕ να βοηθήσει χώρες που βρίσκονται αντιμέτωπες με τον κίνδυνο σύγκρουσης να αναπτύξουν δικές τους ισχυρές γεωργικές πολιτικές, με βάση την εύκολη πρόσβαση σε πρώτες ύλες, την παιδεία υψηλού επιπέδου, την επαρκή χρηματοδότηση, καθώς και την αξιόπιστη υποδομή· πιστεύει ότι η βοήθεια της ΕΕ πρέπει να στοχεύει στη βελτιωμένη επισιτιστική αυτάρκεια για τις αποδέκτριες αναπτυσσόμενες χώρες, γεγονός που θα επιτρέψει καλύτερη περιφερειακή επισιτιστική ασφάλεια και πρόσβαση σε τρόφιμα για τα οικονομικά ασθενέστερα στρώματα της κοινωνίας·

7.   σημειώνει ότι ορισμένες αναπτυσσόμενες οικονομίες ενδέχεται να σχεδιάζουν τη μίσθωση μεγάλων εκτάσεων γης σε φτωχότερες περιοχές της Αφρικής και της Ασίας για τους σκοπούς γεωργικών καλλιεργειών και μεταφοράς των προϊόντων στις αγορές τους, ούτως ώστε να βελτιωθεί η δική τους επισιτιστική ασφάλεια· πιστεύει ότι η ΕΕ, σε συνεργασία με τον FAO, πρέπει να λάβει σοβαρά αυτό το φαινόμενο ως μείζονα απειλή για την επισιτιστική ασφάλεια και την αποτελεσματική γεωργική πολιτική στις χώρες υποδοχής·

8.   πιστεύει ότι η αύξηση των τιμών των τροφίμων και η επιτάχυνση της ανάπτυξης στον τομέα της βιοτεχνολογίας δεν πρέπει να οδηγήσουν σε στάση λιγότερο ευαίσθητη από περιβαλλοντική άποψη όσον αφορά τη χρήση γενετικά τροποποιημένων τροφίμων.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	1.12.2008
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	25 0 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Christopher Beazley, Angelika Beer, Bastiaan Belder, Monika Beňová, André Brie, Marco Cappato, Véronique De Keyser, Richard Howitt, Anna Ibrisagic, Helmut Kuhne, Vytautas Landsbergis, Francisco José Millán Mon, Philippe Morillon, Annemie Neyts-Uyttebroeck, Raimon Obiols i Germà, Vural Öger, Ria Oomen-Ruijten, Ioan Mircea Paşcu, Flaviu Călin Rus, István Szent-Iványi, Charles Tannock, Γιώργος Δημητρακόπουλος, Μαρία-Ελένη Κοππά
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Laima Liucija Andrikienė, Tunne Kelam

13.11.2008

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ

προς την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου

σχετικά με την κοινή γεωργική πολιτική και την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια

(2008/2153(INI))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Béla Glattfelder

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου καλεί την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1.  θεωρεί ότι η επισιτιστική ασφάλεια της Ευρώπης και του κόσμου απειλείται όλο και περισσότερο από την έντονη αστάθεια των τιμών των τροφίμων, η οποία μεταφράστηκε πρόσφατα σε αύξηση των τιμών, μετά από 30 χρόνια μείωσης των τιμών σε πραγματικούς όρους· υπογραμμίζει ότι οι φτωχότεροι πληθυσμοί, τόσο στις αναπτυσσόμενες χώρες όσο και στις ανεπτυγμένες χώρες, είναι εκείνοι που πλήττονται περισσότερο·

2.  εκτιμά ότι η πρόσφατη ξαφνική άνοδος των τιμών οφείλεται κατά κύριο λόγο στη διαρθρωτική αύξηση στην παγκόσμια ζήτηση για γεωργικά προϊόντα, που προέρχεται από τη δημογραφική αύξηση, τις μεταβολές των διατροφικών συνηθειών και την εντατικοποίηση της παραγωγής γεωργικών καυσίμων, καθώς και από δυσμενείς εξελίξεις όπως κακές σοδειές και κερδοσκοπία στις παγκόσμιες αγορές, και προκαλεί σημαντικά προβλήματα για τα φτωχότερα τμήματα του πληθυσμού στο εσωτερικό της Ευρώπης και ακόμα περισσότερο στις φτωχές χώρες όλου του κόσμου· υπογραμμίζει επομένως ότι αυτή η κρίση δεν θα είναι παροδική και ότι χρειάζεται σφαιρική, μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση·

3.  υπογραμμίζει ότι οι προσπάθειες ικανοποίησης των ζωτικών αναγκών των πληθυσμών, κυρίως σε τροφή και νερό, μπορούν συχνά να αποτελέσουν πηγή συγκρούσεων· επισημαίνει ότι η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού, που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις θα αυξηθεί κατά 3 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050, θα επιτείνει αυτές τις εντάσεις σε όλες τις περιοχές του κόσμου· ζητεί επομένως, κατά την χάραξη των μελλοντικών γεωργικών πολιτικών, να ληφθεί υπόψη η εν λόγω γεωστρατηγική διάσταση·

4.  τονίζει ότι οι σημερινές επισιτιστικές προκλήσεις απαιτούν αύξηση της παραγωγής τροφίμων για την κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης, καθώς και βελτίωση της ποιότητας, μείωση του κόστους και εξασφάλιση μεγαλύτερης αειφορίας· εκτιμά ότι για την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου, καθίσταται επιτακτική η συνολική επανεξέταση των δημόσιων πολιτικών για τη βελτίωση των μεθόδων παραγωγής, της διαχείρισης των αποθεμάτων και της ρύθμισης των διεθνών αγορών·

5.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας σημαντικός παράγοντας της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων είναι η ανεπάρκεια εμπορικών συναλλαγών σε είδη διατροφής, σημειώνει ότι, σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, η παγκόσμια παραγωγή ρυζιού αυξήθηκε το 2007, ενώ την ίδια χρονιά το εμπόριο ρυζιού σημείωσε πτώση·

6.  φρονεί ότι η αυξημένη και χωρίς ρυθμίσεις ελευθέρωση του γεωργικού εμπορίου θα επιφέρει περαιτέρω αύξηση στις τιμές των τροφίμων και ακόμη μεγαλύτερη αστάθεια των τιμών· τονίζει ότι η κατάσταση αυτή θα πλήξει περισσότερο τις πλέον ευάλωτες αναπτυσσόμενες χώρες που εισάγουν τρόφιμα· τονίζει, επιπλέον, ότι οι κανόνες του παγκόσμιου εμπορίου δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αντιβαίνουν στο δικαίωμα των χωρών ή των περιφερειών να στηρίζουν τη γεωργία τους για να διασφαλίζουν την επισιτιστική ασφάλεια του πληθυσμού τους·

7.  θεωρεί ότι οι πολιτικές ανοίγματος της αγοράς για τα γεωργικά προϊόντα στο πλαίσιο του ΠΟΕ και των διμερών συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών έχουν συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στη μείωση της επισιτιστικής ασφάλειας σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες και στο πλαίσιο της τρέχουσας παγκόσμιας κρίσης του εφοδιασμού σε τρόφιμα· ζητεί από την Επιτροπή να επαναξιολογήσει αναλόγως την προσέγγιση ελεύθερης αγοράς που εφαρμόζει έναντι του γεωργικού εμπορίου

8.  ζητεί από τις μεγάλες χώρες εξαγωγείς τροφίμων (Βραζιλία, Αργεντινή, Ταϊλάνδη, κτλ) να ενεργούν ως αξιόπιστοι προμηθευτές τροφίμων ευρείας κατανάλωσης και να αποφεύγουν τους περιορισμούς στις εξαγωγές που θα μπορούσαν να έχουν καταστροφικές συνέπειες, ειδικά για τις φτωχές αναπτυσσόμενες χώρες που εισάγουν τρόφιμα·

9.  εμμένει στην άποψη ότι η ΕΕ πρέπει να παίξει ρόλο στην εξισορρόπηση μεταξύ προσφοράς και ζήτησης τροφίμων παγκοσμίως και ότι όλες οι μορφές γεωργίας πρέπει να εμπλακούν για την επίτευξη του στόχου αυτού· θεωρεί επίσης ότι η ΕΕ πρέπει να μεριμνά για την επισιτιστική της ασφάλεια μέσω της διατήρησης των θεμελιωδών αρχών και των στόχων της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ): λογικές τιμές, διασφάλιση της διαθεσιμότητας των προμηθειών, σταθεροποίηση των αγορών, διασφάλιση ικανοποιητικού βιοτικού επιπέδου και αύξηση της παραγωγικότητας μέσω της τεχνολογικής προόδου και της βελτίωσης των καλλιεργειών και δημιουργία διχτύων ασφαλείας για την αντιμετώπιση κρίσεων παρόμοιων με τις σημερινές·

10. εκφράζει τη λύπη της που τα νέα μέτρα που εισηγείται η Επιτροπή στο πλαίσιο του ελέγχου υγείας της ΚΓΠ δεν λαμβάνουν επαρκώς υπόψη τα διδάγματα που απορρέουν από την τρέχουσα επισιτιστική κρίση·

11. καλεί την Επιτροπή να στρέψει την παραγωγή γεωργικών καυσίμων προς τη χρήση τεχνολογίας δεύτερης γενιάς, προκειμένου να αποτρέψει ενδεχόμενη μείωση του εφοδιασμού σε τρόφιμα και να αναθεωρήσει και να προσαρμόσει τους συναφείς με την παραγωγή γεωργικών καυσίμων στόχους βάσει σαφώς καθορισμένων οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών κριτηρίων.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	5.11.2008
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	27 0 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Kader Arif, Daniel Caspary, Christofer Fjellner, Béla Glattfelder, Ignasi Guardans Cambó, Jacky Hénin, Caroline Lucas, Erika Mann, Helmuth Markov, David Martin, Vural Öger, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Tokia Saïfi, Peter Šťastný, Gianluca Susta, Daniel Varela Suanzes-Carpegna, Iuliu Winkler, Corien Wortmann-Kool, Γεώργιος Παπαστάμκος
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Bastiaan Belder, Ole Christensen, Albert Deß, Eugenijus Maldeikis, Javier Moreno Sánchez, Zbigniew Zaleski
Αναπληρωτές (άρθρο 178, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Sepp Kusstatscher, Michel Teychenné

3.12.2008

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

προς την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου

σχετικά με την κοινή γεωργική πολιτική και τη παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια

(2008/2153(INI))

Εισηγήτρια: Silvia-Adriana Ţicău

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας καλεί την Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1. τονίζει τη σημασία που έχει μία περιεκτική ανάλυση της ανόδου των τιμών των τροφίμων, η οποία να λαμβάνει υπόψη την άνοδο των τιμών της ενέργειας για τους τελικούς καταναλωτές, τα σφοδρότερα καιρικά φαινόμενα και την αυξημένη ενεργειακή ζήτηση λόγω της αύξησης του παγκόσμιου πληθυσμού, και καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει περαιτέρω την πιθανή σχέση ανάμεσα στις υψηλές τιμές στα τρόφιμα και στην άνοδο των τιμών ενέργειας, ιδιαίτερα για τα καύσιμα·

2. σημειώνει ότι η παγκόσμια επισιτιστική κρίση είναι μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια· για τον λόγο αυτόν, επιδοκιμάζει τις πρόσφατες προσπάθειες της Επιτροπής σχετικά με τη διερεύνηση τρόπων αντιμετώπισης του θέματος της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας· καλεί τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν τέτοιες πρωτοβουλίες σε εθνικό και σε τοπικό επίπεδο

3. αναγνωρίζει ότι ο γεωργικός τομέας, ο οποίος παράγει ένα σημαντικό μερίδιο των συνολικών εκπομπών CO₂, χρειάζεται βελτιωμένη ενεργειακή απόδοση·

4. θεωρεί ότι η επέκταση της παραγωγής βιοκαυσίμων και βιοενέργειας θα μπορούσε να έχει θετικό αντίκτυπο στον τομέα της γεωργίας και επεξεργασίας τροφίμων ο οποίος πλήττεται από υψηλότερες τιμές για τις εισροές του όπως λιπάσματα, παρασιτοκτόνα και ντίζελ, καθώς και από το κόστος των μεταφορών και της επεξεργασίας·

5. αναγνωρίζει ότι ο γεωργικός τομέας αποτελεί πηγή εισοδήματος για την πλειονότητα του πληθυσμού σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες και ενθαρρύνει ως εκ τούτου τις συγκεκριμένες χώρες να αναπτύξουν έναν μηχανισμό σταθερών και διαφανών γεωργικών πολιτικών, ο οποίος θα διασφαλίζει τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και την αειφόρο ανάπτυξη·

6. ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθήσει εκ του σύνεγγυς τα αποτελέσματα από την αυξημένη παραγωγή βιοενέργειας στην ΕΕ και σε τρίτες χώρες όσον αφορά αλλαγές στην χρήση της γης, στις τιμές των φυσικών προϊόντων για τα είδη διατροφής και στην πρόσβαση στα τρόφιμα·

7. επαναλαμβάνει ότι τα κίνητρα για να καταστούν βιώσιμες οι ενεργειακές καλλιέργειες δεν πρέπει να θέτουν σε κίνδυνο την παραγωγή τροφίμων·

8. τονίζει ότι είναι απαραίτητο να επιτευχθεί ισορροπία στα κριτήρια βιωσιμότητας για τα βιοκαύσιμα η οποία αφενός να επιτρέπει την αποφυγή οιωνδήποτε αρνητικών αποτελεσμάτων από την αυξημένη παραγωγή βιοενέργειας στην βιοποικιλότητα, τις τιμές των τροφίμων και τις μορφές χρήσης της γης και αφετέρου να μην υπονομεύει τις προοπτικές επίτευξης των στόχων περί ανανεωσίμων πηγών ενεργείας που έχουν τεθεί για το 2020·

9. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προάγουν την έρευνα και ανάπτυξη για την πρόληψη της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτή, συμπεριλαμβανομένης, μεταξύ άλλων, της έρευνας σε σχέση με τα βιοκαύσιμα νέας γενιάς, ιδιαίτερα την χρήση ενεργειακών καλλιεργειών υψηλής απόδοσης, λιπάσματα φιλικά προς το περιβάλλον που είναι όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά, νέες γεωργικές τεχνολογίες χωρίς σχεδόν καθόλου αρνητικά αποτελέσματα στην χρήση της γης, την ανάπτυξη νέων ειδών φυτών που να είναι ανθεκτικά στις κλιματικές αλλαγές και στις σχετικές ασθένειες, καθώς και την έρευνα σε σχέση με τρόπους χρησιμοποίησης των αποβλήτων στη γεωργία·

10. πιστεύει ότι υπάρχει ανάγκη για περαιτέρω έρευνα στον γεωργικό τομέα προς αύξηση της βιώσιμης παραγωγικότητάς του και καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως τις ευκαιρίες που προσφέρει σχετικά με αυτό το έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη και να εγκρίνουν μέτρα που θα βελτιώσουν τη γεωργική παραγωγή με έναν βιώσιμο και ενεργειακά αποδοτικό τρόπο.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	2.12.2008
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	39 0 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Šarūnas Birutis, Jan Březina, Jerzy Buzek, Jorgo Chatzimarkakis, Giles Chichester, Dragoş Florin David, Den Dover, Nicole Fontaine, Adam Gierek, Norbert Glante, David Hammerstein, Erna Hennicot-Schoepges, Mary Honeyball, Ján Hudacký, Werner Langen, Anne Laperrouze, Pia Elda Locatelli, Eluned Morgan, Antonio Mussa, Angelika Niebler, Reino Paasilinna, Aldo Patriciello, Miloslav Ransdorf, Vladimír Remek, Herbert Reul, Teresa Riera Madurell, Mechtild Rothe, Paul Rübig, Britta Thomsen, Patrizia Toia, Claude Turmes, Νικόλαος Βακάλης, Adina-Ioana Vălean
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Gabriele Albertini, Alexander Alvaro, Pierre Pribetich, John Purvis, Silvia-Adriana Ţicău, Vladimir Urutchev

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

D(2008) 64227

                                                                             κ. Neil Parish

Πρόεδρο της

Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου

Θέμα:  Σχέδιο έκθεσης AGRI σχετικά με την κοινή γεωργική πολιτική και την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια INI 2008/2153 (εισηγήτρια Mairead McGuiness)

Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε,

Η προαναφερθείσα έκθεση προκάλεσε μεγάλο ενδιαφέρον στην Επιτροπή Προϋπολογισμών. Πολλές από τις δημοσιονομικές πτυχές είχαν θιγεί στο πλαίσιο της πρόσφατης έκθεσης της Επιτροπής Ανάπτυξης, με εισηγητή τον κ. Gay Mitchell, σχετικά με "μηχανισμό για την ταχεία ανταπόκριση στην αλματώδη άνοδο των τιμών των τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες", ενώ η πρόσφατη δημοσιονομική συνδιαλλαγή της 21ης Νοεμβρίου επέτρεψε να σημειωθεί αποφασιστική πρόοδος στο μηχανισμό για τα τρόφιμα. Επομένως, αντί για επίσημη γνωμοδότηση σας διαβιβάζουμε τα σχόλιά μας με επιστολή.

Υποστηρίζουμε απόλυτα τα περισσότερα ευρήματα του σχεδίου έκθεσης της κ. McGuiness, ιδίως την κατάργηση όλων των εξαγωγικών επιστροφών έως το 2013 και τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων σύμφωνα με τις συμφωνίες του ΠΟΕ. Θα ήθελα απλώς να υπενθυμίσω ορισμένες σχετικές βασικές δημοσιονομικές πτυχές:

1. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο συμφώνησαν να χρηματοδοτήσουν την "ταχεία ανταπόκριση στην αλματώδη άνοδο των τιμών των τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες" (Μηχανισμός για τα Τρόφιμα) για τριετή περίοδο εντός της κατηγορίας 4 ("Η ΕΕ ως παγκόσμιος εταίρος") του πολυετούς χρηματοδοτικού πλαισίου, με ποσό 1 δισεκ. ευρώ η χρηματοδότηση του οποίου θα κλιμακωθεί διαχρονικά ως εξής: 262 εκατ. ευρώ το 2008, 568 εκατ. ευρώ το 2009 και 170 εκατ. ευρώ το 2010, κυρίως με άντληση πόρων με αναδιάταξη από το Μηχανισμό Σταθερότητας, το Μηχανισμό Ευελιξίας και το Αποθεματικό Έκτακτης Βοήθειας. Για το σκοπό αυτό, το 2008 θα εγγραφεί στον προϋπολογισμό για το αποθεματικό έκτακτης βοήθειας επιπλέον ποσό 240 εκατ. ευρώ σε πιστώσεις υποχρεώσεων, ενώ θα προστεθεί και το κονδύλιο του προϋπολογισμό για τον Μηχανισμό για τα Τρόφιμα. Για το 2009, ποσό 490 εκατ. ευρώ σε πιστώσεις υποχρεώσεων και 450 εκατ. ευρώ σε πιστώσεις πληρωμών θα εγγραφεί στον προϋπολογισμό για το Μηχανισμό για τα Τρόφιμα.

Το χρονοδιάγραμμα πληρωμών του Μηχανισμού για τα Τρόφιμα αναμένεται να είναι : 450 εκατ. ευρώ το 2009, 350 εκατ. ευρώ το 2010 και 200 εκατ. ευρώ το 2011 και τα επόμενα έτη, με την επιφύλαξη της εξουσιοδότησης από την αρχή του προϋπολογισμού σε κάθε ετήσια διαδικασία προϋπολογισμού.

2. Με την ίδια ευκαιρία, ζητήθηκε από την Επιτροπή να εξασφαλίσει την συνέπεια και τη συμπληρωματικότητα του μηχανισμού για τα τρόφιμα με το ΕΤΑ.

3. Πρέπει επίσης να επιδιωχθεί συνέπεια όσον αφορά τις εισφορές της ΕΕ στο Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα και άλλα προγράμματα των Ηνωμένων Εθνών υπέρ της γεωργίας και της επισιτιστικής ασφάλειας. Η κοινή δήλωση που συμφωνήθηκε κατά τη συνεδρίαση συνδιαλλαγής υπογράμμισε ότι είναι πολύ σημαντικό να βελτιωθεί η προβολή της κοινοτικής βοήθειας γενικά.

4. Όσον αφορά την παράγραφο 28 της έκθεσης McGuiness σας υπενθυμίζω ότι στη γνωμοδότηση που εξέδωσε στις 24.9.2008 η Επιτροπή Προϋπολογισμών προς την Επιτροπή Ανάπτυξης είχε ψηφιστεί τροπολογία σχετικά με τη σημασία της διευκόλυνσης των μικροπιστώσεων για τους μικρούς γεωργικούς παραγωγούς σε αναπτυσσόμενες χώρες που πλήττονται από την κρίση. Ο μηχανισμός μικροπιστώσεων πρέπει να αναπτυχθεί κατ' αναλογία με υφιστάμενα μέσα (Μέσο Χρηματοδότησης για την Αναπτυξιακή Συνεργασία (DCI) και Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης (EDF)) και θα έχει στόχο την τόνωση της παραγωγής.

Με εξαιρετική εκτίμηση,

R. Böge

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	8.12.2008
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	17 0 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Luis Manuel Capoulas Santos, Joseph Daul, Carmen Fraga Estévez, Elisabeth Jeggle, Heinz Kindermann, Stéphane Le Foll, Véronique Mathieu, Rosa Miguélez Ramos, Neil Parish, Agnes Schierhuber, Czesław Adam Siekierski, Alyn Smith
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Milan Horáček, Astrid Lulling, Jan Mulder, Maria Petre, Kyösti Virrankoski

• [1]  ΕΕ C 263E της 16.10.2008, σελ. 621.
• [2]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2008)0229.
• [3]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2007)0577.
• [4]  Έρευνα Agri Aware TNS/Mrbi, διεξήχθη στην Ιρλανδία τον Αύγουστο του 2008, «Hats off to the CAP»