SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku o uchylenie immunitetu Miloslava Ransdorfa

22.1.2009 - (2008/2178(IMM))

Komisja Prawna
Sprawozdawca: Aloyzas Sakalas

PROJEKT DECYZJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie wniosku o uchylenie immunitetu Miloslava Ransdorfa

(2008/2178(IMM))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając wniosek o uchylenie immunitetu Miloslava Ransdorfa, przekazany przez właściwy organ Republiki Czeskiej, z dnia 16 czerwca 2008 r., ogłoszony na posiedzeniu plenarnym w dniu 9 lipca 2008 r.,

–   po wysłuchaniu wyjaśnień Miloslava Ransdorfa, zgodnie z art. 7 ust. 3 Regulaminu,

–   uwzględniając art. 10 Protokołu w sprawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich z dnia 8 kwietnia 1965 r., jak również art. 6 ust. 2 Aktu dotyczącego wyboru członków Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich z dnia 20 września 1976 r.,

–   uwzględniając orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia 12 maja 1964 r. i 10 lipca 1986 r.[1],

–   uwzględniając art. 27 ust. 4 Konstytucji Czech,

–   uwzględniając art. 6 ust. 2 oraz art. 7 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A6‑0008/2009),

A. mając na uwadze fakt, że Miroslav Ransdorf jest posłem do Parlamentu Europejskiego wybranym w szóstych wyborach bezpośrednich, które odbyły się w dniach 10-13 czerwca 2004 r. oraz mając na uwadze, że jego mandat został zweryfikowany przez Parlament w dniu 14 grudnia 2004 r.[2],

B.  mając na uwadze, że zgodnie z art. 10 Protokołu w sprawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich z dnia 8 kwietnia 1965 r., w czasie sesji Parlamentu Europejskiego posłowie korzystają na terytorium swojego państwa z immunitetów przyznawanych posłom do parlamentu ich państwa; mając na uwadze, że nie można powoływać się na immunitet w przypadku, gdy poseł został ujęty na gorącym uczynku oraz mając na uwadze, że nie może on również stanowić przeszkody w wykonywaniu przez Parlament Europejski prawa uchylenia immunitetu w odniesieniu do któregokolwiek z jego członków,

C. mając na uwadze, że zgodnie z art. 27 ust. 4 Konstytucji Czech wobec posłów ani senatorów nie może zostać wszczęte postępowanie karne bez zgody izby, do której należą, oraz w przypadku gdy odnośna izba odmawia wydania zgody, postępowanie karne zostaje raz na zawsze wykluczone,

1.  podejmuje decyzję o uchyleniu immunitetu Miloslava Ransdorfa;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do niezwłocznego przekazania niniejszej decyzji oraz sprawozdania właściwej komisji odpowiednim organom Republiki Czeskiej.

• [1]  Sprawa 101/63, Wagner/Fohrmann i Krier, Zbiór Orzeczeń 1964, s. 195 i sprawa 149/85, Wybot/Faure i inni, Zbiór Orzeczeń 1986, s. 2391.
• [2]  Decyzja Parlamentu Europejskiego w sprawie weryfikacji mandatów 2004/2140(REG) (Dz.U. C 226 E z 15.9.2005, s. 51).

UZASADNIENIE

I.         PRZEBIEG PROCEDURY

1. W dniu 9 lipca 2008 r., zgodnie z art. 6 ust. 2 Regulaminu, przewodniczący Parlamentu przekazał przewodniczącemu Komisji Prawnej pismo skierowane przez komisarza Přadę, funkcjonariusza policji Republiki Czeskiej (departament miejski w Pradze, policja kryminalna i wydział dochodzeniowy, sekcja dochodzeniowa ds. wypadków drogowych) zawierające wniosek o uchylenie immunitetu poselskiego Miroslava Ransdorfa celem wszczęcia postępowania karnego.

2. Według organów czeskich w dniu 8 czerwca 2007 r. Miloslav Ransdorf, prowadząc samochód osobowy w 6. dzielnicy miasta Praga, potrącił na przejściu dla pieszych kobietę, powodując u niej obrażenia ciała; obrażenia kobiety noszą znamiona uszczerbku na zdrowiu. Swoim postępowaniem Miloslav Ransdorf naruszył przepisy art. 5 ust. 1 lit. h) ustawy nr 361/2000 w sprawie transportu lądowego. W danym przypadku występuje uzasadnione podejrzenie popełnienia czynu karalnego, a mianowicie spowodowania uszczerbku na zdrowiu, w rozumieniu art. 223 ustawy nr 140/1961 kodeksu karnego, zgodnie z którym: „Kto w wyniku niedbalstwa spowoduje u innej osoby uszczerbek na zdrowiu, naruszając ważny obowiązek wynikający ze swojego zatrudnienia, zawodu, stanowiska lub funkcji lub też nałożony nań przez prawo, podlega karze pozbawienia wolności do roku lub zakazu wykonywania zawodu.” Zgodnie z art. 9 kodeksu karnego sprawcą czynu karalnego jest ten, kto sam popełnił ten czyn karalny. Postanowienia art. 65 kodeksu karnego o wygaśnięciu szkodliwości społecznej czynu karalnego, zgodnie z którymi „Karalność czynu, który był społecznie szkodliwy w chwili jego popełnienia, wygasa, jeżeli ze względu na zmianę okoliczności lub na osobę sprawcy czyn przestał być społecznie szkodliwy” nie mogą zostać zastosowane w tym przypadku. Według art. 67 ust. 1 lit. d) kodeksu karnego okres przedawnienia wynosi trzy lata.

II.       RAMY PRAWNE I UWAGI OGÓLNE DOTYCZĄCE IMMUNITETU POSŁÓW DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

1. Art. 9 i 10 Protokołu w sprawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich z dnia 8 kwietnia 1965 r. stanowią, co następuje:

Artykuł 9:

Wobec członków Parlamentu Europejskiego nie można prowadzić dochodzenia, postępowania sądowego, ani też ich zatrzymywać z powodu ich opinii lub stanowiska zajętego przez nich w głosowaniu w czasie wykonywania przez nich obowiązków służbowych.

Artykuł 10:

Podczas sesji Parlamentu Europejskiego jego członkowie korzystają:

           a.        na terytorium swojego państwa – z immunitetów przyznawanych członkom parlamentu ich państwa;

           b.        na terytorium innego państwa członkowskiego - z immunitetu chroniącego przed zatrzymaniem oraz immunitetu jurysdykcyjnego.

Immunitet chroni także członków podczas ich podróży do i z miejsca, gdzie odbywa się posiedzenie Parlamentu Europejskiego.

Nie można powoływać się na immunitet w przypadku, gdy członek został schwytany na gorącym uczynku i nie może on stanowić przeszkody w wykonywaniu przez Parlament Europejski prawa uchylenia immunitetu w odniesieniu do któregokolwiek ze swoich członków.

2. Procedura w Parlamencie Europejskim podlega art. 6 i 7 Regulaminu. Odnośne przepisy stanowią, co następuje:

Artykuł 6 - Uchylenie immunitetu:

1. Wykonując swoje uprawnienia związane z przywilejami oraz immunitetami Parlament dąży przede wszystkim do utrzymania swojej integralności jako demokratycznego zgromadzenia prawodawczego oraz do zagwarantowania niezależności posłów w sprawowaniu ich funkcji.

(...)

3. Każdy wniosek dotyczący skorzystania z immunitetu i przywilejów skierowany do Przewodniczącego Parlamentu przez posła lub byłego posła jest przedstawiany na posiedzeniu plenarnym oraz przekazywany właściwej komisji.

(...)

Artykuł 7 - Procedury dotyczące immunitetu:

1. Wnioski o uchylenie lub o skorzystanie z immunitetu i przywilejów są rozpatrywane przez właściwą komisję niezwłocznie w kolejności, w jakiej zostały wniesione.

2. Komisja przedstawia projekt decyzji zawierający jedynie zalecenie przyjęcia lub odrzucenia wniosku o uchylenie lub skorzystanie z immunitetu i przywilejów.

3. Komisja może zwrócić się do właściwego organu o udostępnienie wszelkich informacji, które uzna za niezbędne do ustalenia zasadności uchylenia lub skorzystania z immunitetu. Zainteresowany poseł ma możliwość udzielenia wyjaśnień, może także przedłożyć wszelkie dokumenty oraz dowody pisemne, które uzna za istotne. Poseł może być reprezentowany przez innego posła.

4. Jeżeli wniosek o uchylenie immunitetu opiera się na więcej niż jednej podstawie, to każda z nich może być przedmiotem odrębnej decyzji. Sprawozdanie komisji może, w drodze wyjątku, zawierać propozycję, aby uchylenie immunitetu dotyczyło wyłącznie prowadzenia postępowania karnego, tak, aby przed wydaniem prawomocnego orzeczenia poseł nie mógł zostać zatrzymany ani aresztowany oraz by nie można było podjąć żadnych innych kroków uniemożliwiających mu wykonywanie mandatu.

(...)

6. W przypadku wniosku o skorzystanie z przywilejów lub immunitetu komisja stwierdza, czy istnieją okoliczności stanowiące administracyjne lub inne ograniczenie swobody przemieszczania się posłów udających się na miejsce obrad Parlamentu lub z niego powracających bądź swobody wyrażania opinii lub głosowania podczas wykonywania mandatu lub czy wchodzą one w zakres art. 10 Protokołu o przywilejach i immunitetach niewynikających z prawa krajowego. Komisja przedstawia właściwemu organowi propozycję wyciągnięcia odpowiednich wniosków.

7. Komisja może wydać uzasadnioną opinię co do właściwości wyżej wymienionego organu oraz co do dopuszczalności wniosku, natomiast nie może w żadnym przypadku wypowiadać się o winie bądź braku winy posła oraz o zasadności wszczęcia wobec niego postępowania karnego na podstawie zarzutów, które są mu stawiane, nawet wtedy, gdy badanie wniosku pozwala komisji na dokładne zapoznanie się ze szczegółami sprawy.

(...)

III.      UZASADNIENIE PROPONOWANEJ DECYZJI

1. Przede wszystkim zastosowanie art. 9 Protokołu jest całkowicie wykluczone z tej oczywistej przyczyny, że obrażeń ciała spowodowanych przez kierowcę samochodu w żaden sposób nie można porównać z opiniami lub stanowiskiem zajętym przez posłów do Parlamentu Europejskiego w głosowaniu w czasie wykonywania przez nich obowiązków służbowych.

2. Jeżeli chodzi o art. 10, to biorąc pod uwagę, że oskarżenie wniesione przeciwko Miroslavowi Ransdorfowi odnosi się do czynów popełnionych w Republice Czeskiej – państwie, którego aktualnie posiada obywatelstwo – zastosowanie ma jedynie następująca część postanowień: „Podczas sesji Parlamentu Europejskiego jego członkowie korzystają: a) na terytorium swojego państwa – z immunitetów przyznawanych członkom parlamentu ich państwa”.

3. Zakres immunitetu poselskiego w Republice Czeskiej jest bardzo zbliżony do zakresu immunitetu funkcjonującego w Parlamencie Europejskim w rozumieniu Protokołu w sprawie przywilejów i immunitetów. W szczególności art. 10 ustawy nr 141/1961 kodeksu postępowania karnego (wyjęcie spod władzy organów prowadzących postępowanie karne) stanowi: „Spod władzy organów prowadzących postępowanie karne według niniejszej ustawy wyjęte są osoby korzystające z przywilejów i immunitetów ustanowionych w ustawie lub w prawie międzynarodowym.” Ponadto art. 27 ust. 4 Konstytucji Czech stanowi, że „wobec posłów i senatorów nie może zostać wszczęte postępowanie karne bez zgody izby, do której należą.” W przypadku gdy odnośna izba odmawia wydania zgody, postępowanie karne zostaje raz na zawsze wykluczone.” Innymi słowy na mocy obowiązującego czeskiego prawa postępowanie karne wobec Miroslava Ransdorfa może zostać wszczęte jedynie pod warunkiem uchylenia jego immunitetu.

4. Zgodnie z ustaloną praktyką Parlament Europejski może podjąć decyzję o nieuchylaniu immunitetu któregoś z posłów w przypadku zaistnienia podejrzeń, że oskarżenie jest oparte na zamiarze szkodzenia działalności politycznej posła (fumus persecutionis). Brakuje wyraźnych dowodów, że ma to miejsce w tym przypadku.

IV.      WNIOSKI

W oparciu o powyższe rozważania Komisja Prawna, po przeanalizowaniu argumentów za i przeciw uchyleniu immunitetu, zaleca przyjęcie wniosku o uchylenie immunitetu Miroslava Ransdorfa.

ZAŁĄCZNIK: Artykuł 27 ust. 4 Konstytucji Czech

Artykuł 27 ust. 4 Konstytucji Czech stanowi:

„Wobec posłów i senatorów nie może zostać wszczęte postępowanie karne bez zgody izby, do której należą. W przypadku gdy odnośna izba odmawia wydania zgody, postępowanie karne zostaje raz na zawsze wykluczone.”

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	19.1.2009
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	8 0 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Klaus-Heiner Lehne, Manuel Medina Ortega, Aloyzas Sakalas, Francesco Enrico Speroni, Diana Wallis, Jaroslav Zvěřina, Tadeusz Zwiefka