ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με μια ξεχωριστή θέση για τα παιδιά στην εξωτερική δράση της ΕΕ

29.1.2009 - (2008/2203(INI))

Επιτροπή Ανάπτυξης
Εισηγήτρια: Glenys Kinnock

Διαδικασία : 2008/2203(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A6-0039/2009
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A6-0039/2009
Συζήτηση :
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με μια ξεχωριστή θέση για τα παιδιά στην εξωτερική δράση της ΕΕ

(2008/2203(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 5ης Φεβρουαρίου 2008 με τίτλο «Μια ξεχωριστή θέση για τα παιδιά στην εξωτερική δράση της ΕΕ» (COM(2008)0055),

–    έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής της 5ης Φεβρουαρίου 2008 με τίτλο «Τα παιδιά σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και κρίσεων» (SEC(2008)0135),

–    έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής της 5ης Φεβρουαρίου 2008 με τίτλο «Το σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα δικαιώματα των παιδιών στην εξωτερική δράση» (SEC(2008)0136),

–    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 9ης Απριλίου 2008 με τίτλο «Η ΕΕ παγκόσμιος εταίρος για την ανάπτυξη - Επιτάχυνση της προόδου για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της Χιλιετίας» (COM(2008)0177),

–    έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την «Προαγωγή και την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών στην εξωτερική δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Η ανάπτυξη και οι ανθρωπιστικές διαστάσεις» της 26ης Μαΐου 2008,

–    έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 19ης και 20ής Ιουνίου 2008,

–    έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές για την «Προαγωγή και προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού» που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο τον Δεκέμβριο 2007,

–    έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τα παιδιά σε ένοπλες συγκρούσεις που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο τον Δεκέμβριο 2003 και επικαιροποιήθηκαν τον Ιούνιο 2008,

–    έχοντας υπόψη τον κατάλογο ελέγχου για την ενσωμάτωση της προστασίας παιδιών θυμάτων ένοπλων συγκρούσεων στις επιχειρήσεις της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Άμυνας και Ασφάλειας (ΕΠΑΑ) που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο τον Μάιο 2006,

–    έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση στις 20 Νοεμβρίου 1989, και τα προαιρετικά πρωτόκολλα αυτής,

–    έχοντας υπόψη την ατζέντα δράσης της ΕΕ για τους ΑΣΧ που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο στις 18 Ιουνίου 2008,

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών 1612 (2005) σχετικά με τα παιδιά σε ένοπλες συγκρούσεις, που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στη 5235η σύνοδό του στις 26 Ιουλίου 2005,

–    έχοντας υπόψη τις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) αριθ. 138 σχετικά με την «ελάχιστη ηλικία» που εγκρίθηκε στη Γενεύη στις 26 Ιουνίου 1973 και αριθ. 182 σχετικά με «την απαγόρευση και άμεση δράση για την εξάλειψη των χειρότερων μορφών παιδικής εργασίας» που εγκρίθηκε στη Γενεύη στις 17 Ιουνίου 1999,

–    έχοντας υπόψη τη Δήλωση της Χιλιετίας των Ηνωμένων Εθνών που εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση στις 8 Σεπτεμβρίου 2000,

–    έχοντας υπόψη το έγγραφο αποτελεσμάτων της Ειδικής Συνόδου του ΟΗΕ για τα Παιδιά που διεξήχθη στην έδρα του ΟΗΕ τον Μάιο 2002, με τίτλο «Ένας κόσμος κατάλληλος για τα παιδιά»,

–    έχοντας υπόψη τη μελέτη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για τη βία κατά των παιδιών, που υπεβλήθη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 11 Οκτωβρίου 2006,

–    έχοντας υπόψη την έκθεση «Παιδιά και Αναπτυξιακοί Στόχοι της Χιλιετίας» που εκπονήθηκε από το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά (UNICEF) για τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών τον Δεκέμβριο του 2007,

–    έχοντας υπόψη την έκθεση «Η κατάσταση των παιδιών στον κόσμο το 2008» που δημοσιεύθηκε από την UNICEF τον Δεκέμβριο του 2007,

–    έχοντας υπόψη την έκθεση για τους αναπτυξιακούς στόχους της Χιλιετίας (ΑΣΧ) του 2008 που δημοσιεύθηκε από το Τμήμα Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων του ΟΗΕ τον Αύγουστο του 2008,

–    έχοντας υπόψη τις δεσμεύσεις των Παρισίων για την προστασία των παιδιών από παράνομη στρατολόγηση ή χρησιμοποίηση από ένοπλες δυνάμεις ή ένοπλες ομάδες και τις αρχές των Παρισίων και τις κατευθυντήριες γραμμές για τα παιδιά που έχουν σχέση με ένοπλες δυνάμεις ή ένοπλες ομάδες που εγκρίθηκαν από τους υπουργούς και αντιπροσώπους των χωρών που συνήλθαν στο Παρίσι στις 5 και 6 Φεβρουαρίου 2007,

–    έχοντας υπόψη τον Αφρικανικό Χάρτη για τα Δικαιώματα και την Ευημερία του Παιδιού που εγκρίθηκε από τον Οργανισμό Αφρικανικής Ενότητας το 1990, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 29 Νοεμβρίου 1999,

–    έχοντας υπόψη τη συμφωνία του Κοτονού[1] στην τροποποιημένη της μορφή[2], ιδιαίτερα δε το άρθρο 9 σχετικά με τα «Ουσιώδη στοιχεία όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις δημοκρατικές αρχές και το κράτος δικαίου, και θεμελιώδες στοιχείο όσον αφορά τη χρηστή διακυβέρνηση» και το άρθρο 26 σχετικά με τα «Ζητήματα που αφορούν τη νεολαία»,

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών, ειδικότερα των παιδιών στρατιωτών[3] που εγκρίθηκε στην Αντίς Αμπέμπα στις 19 Φεβρουαρίου 2004,

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ σχετικά με τις κοινωνικές συνέπειες της παιδικής εργασίας και τις στρατηγικές καταπολέμησης της παιδικής εργασίας, το οποίο εγκρίθηκε στο Port Moresby στις 28 Νοεμβρίου 2008,

–    έχοντας υπόψη τη Συνθήκη της Λισαβόνας[4], που υπογράφηκε στη Λισαβόνα, στις 13 Δεκεμβρίου 2007 και τα ενοποιημένα κείμενα της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης[5], ιδιαίτερα το άρθρο 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο ορίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση «καταπολεμά τον κοινωνικό αποκλεισμό και τις διακρίσεις και προωθεί την κοινωνική δικαιοσύνη και προστασία, την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών, την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών και την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού», και ότι στις σχέσεις της με τον υπόλοιπο κόσμο η ΕΕ «συμβάλλει στην ειρήνη, την ασφάλεια, την αειφόρο ανάπτυξη του πλανήτη, την αλληλεγγύη και τον αμοιβαίο σεβασμό μεταξύ των λαών, το ελεύθερο και δίκαιο εμπόριο, την εξάλειψη της φτώχειας και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως των δικαιωμάτων του παιδιού»,

–    έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών συνερχομένων στα πλαίσια του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την αναπτυξιακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «Η ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη»[6], και ιδιαίτερα την προϋπόθεση τα δικαιώματα των παιδιών να ενσωματώνονται στην εφαρμογή της αναπτυξιακής πολιτικής της Κοινότητας,

–    έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών συνερχομένων στα πλαίσια του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, «Η ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανθρωπιστική βοήθεια»[7] ιδιαίτερα το αίτημα να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στα παιδιά και στην αντιμετώπιση των ειδικών τους αναγκών,

–    έχοντας υπόψη τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης[8], ιδιαίτερα δε το άρθρο 24 σχετικά με τα δικαιώματα του παιδιού,

–    έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης που καθορίστηκε με την απόφαση αριθ. 293/2000EK του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Ιανουαρίου 2000 για την έγκριση προγράμματος κοινοτικής δράσης (πρόγραμμα Daphne) (2000-2003) περί προληπτικών μέτρων κατά της βίας εις βάρος παιδιών, εφήβων και γυναικών[9],

–    έχοντας υπόψη την πολιτική δήλωση που εγκρίθηκε στο Βερολίνο στις 4 Ιουνίου 2007 στο Ευρωπαϊκό Φόρουμ για τα Δικαιώματα του Παιδιού, η οποία επαναλαμβάνει την επιθυμία να λαμβάνονται συστηματικά υπόψη τα δικαιώματα των παιδιών στις εσωτερικές και εξωτερικές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–    έχοντας υπόψη το «Πλαίσιο για την προστασία, φροντίδα και υποστήριξη των ορφανών και ευάλωτων παιδιών που ζουν σε έναν κόσμο με HIV και AIDS» που δημοσιεύθηκε από το Παγκόσμιο Φόρουμ Εταίρων τον Ιούλιο του 2004,

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 3ης Ιουλίου 2003 σχετικά με την «Εμπορία παιδιών και τα παιδιά στρατιώτες»[10],

–    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 5ης Ιουλίου 2005 σχετικά με την «Εκμετάλλευση των παιδιών στις αναπτυσσόμενες χώρες, με ιδιαίτερη έμφαση στην παιδική εργασία»[11],

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Ιανουαρίου 2008 σχετικά με μια «Στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού»[12],

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 45 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας και της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A6‑0039/2009),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η πραγμάτωση των δικαιωμάτων των παιδιών είναι καίριος παράγοντας για τις ευκαιρίες στη ζωή που δίνονται σε κάθε παιδί, καθώς και για την επίτευξη προόδου για την εξάλειψη της φτώχειας,

Β.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ρόλοι των φύλων τους οποίους αναθέτει η κοινωνία στα παιδιά της ασκούν καθοριστική επίδραση στο μέλλον τους: στην πρόσβασή τους στα τρόφιμα και στην εκπαίδευση, στη συμμετοχή τους στο εργατικό δυναμικό, στη θέση τους μέσα στις σχέσεις και στη σωματική και ψυχική τους υγεία,

Γ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στόχοι που τέθηκαν στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ανεκπλήρωτοι,

Δ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι από τα 2,2 δισεκατομμύρια παιδιά στον κόσμο, τα 1,9 δισεκατομμύρια (86%) ζουν στις αναπτυσσόμενες χώρες και ποσοστό μεγαλύτερο του 98% των παιδιών που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας ζουν σε αναπτυσσόμενες χώρες,

Ε.   λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε μέρα περισσότερα από 26 000 παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών πεθαίνουν σε όλο τον κόσμο, κυρίως από αίτια που θα μπορούσαν να έχουν προληφθεί και ότι, εάν συνεχιστούν οι υφιστάμενες τάσεις, ο στόχος ΑΣΧ για μείωση της παιδικής θνησιμότητας κατά δύο τρίτα θα επιτευχθεί μόλις το 2045,

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη το σημείο 9 του προγράμματος δράσης που εγκρίθηκε από την 4η Παγκόσμια Διάσκεψη Γυναικών που πραγματοποιήθηκε στο Πεκίνο από τις 4 έως τις 16 Σεπτεμβρίου 1995, που αποτελεί επίσης θεμελιώδη αρχή η οποία επαναλαμβανόταν σε όλες τις διεθνείς διασκέψεις της προηγούμενης δεκαετίας σχετικά με τα δικαιώματα του παιδιού,

Ζ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι, εάν η Συνθήκη της Λισαβόνας κυρωθεί από όλα τα κράτη μέλη, η προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού θα καταστεί συγκεκριμένος στόχος της εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης,

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή έχει λάβει εντολή από το Συμβούλιο να αναλύσει τον αντίκτυπο των θετικών κινήτρων για την πώληση προϊόντων που παράγονται χωρίς τη χρήση παιδικής εργασίας, και να εξετάσει και να υποβάλει έκθεση σχετικά με τη δυνατότητα λήψης πρόσθετων μέτρων για προϊόντα που παράγονται με χρήση των χειρότερων μορφών παιδικής εργασίας,

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα των παιδιών στην παιδεία δεν είναι διαπραγματεύσιμο και ότι η εκπαίδευση και η επαγγελματική κατάρτιση παίζουν σημαντικό ρόλο στην στρατηγική σταδιακής εξάλειψης της παιδικής εργασίας,

Ι.    λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμπορική εκμετάλλευση των παιδιών αποτελεί κατάφωρη παραβίαση της ανθρώπινης αξιοπρέπειάς τους και είναι αντίθετη προς τις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης,

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αγοραστές αγαθών από τον αναπτυσσόμενο κόσμο είναι οι πλέον κατάλληλοι να εντοπίζουν και να αρνούνται να αγοράζουν αγαθά που έχουν κατασκευαστεί εξ ολοκλήρου ή εν μέρει με παιδική εργασία, και μπορούν να ασκούν, κατά συνέπεια, άμεση και αποτελεσματική οικονομική πίεση,

1.   επιδοκιμάζει την προαναφερθείσα ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Μια ξεχωριστή θέση για τα παιδιά στην εξωτερική δράση της ΕΕ» και τα συμπληρωματικά έγγραφα εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, καθώς και τα συνοδευτικά συμπεράσματα του Συμβουλίου ως σημαντικά βήματα προόδου προς μια στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού·

2.   αναγνωρίζει ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ αποδίδουν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στα δικαιώματα των παιδιών, αλλά υπογραμμίζει ότι πολλά πρέπει ακόμη να γίνουν προκειμένου οι πολιτικές δεσμεύσεις να μεταφραστούν σε πράξη, και τονίζει ότι κανένα από τα σχέδια δεν πρόκειται να υλοποιηθεί εάν δεν διατεθεί επαρκής χρηματοδότηση·

3.   τονίζει τη σημασία της υλοποίησης των ΑΣΧ για τις προσπάθειες προάσπισης των δικαιωμάτων των παιδιών και προτρέπει τα κράτη μέλη να υλοποιήσουν τις δεσμεύσεις τους για επαρκή, αξιόπιστη χρηματοδότηση βάσει προγραμματισμένης δημοσιονομικής βοήθειας για την επίτευξη των στόχων αναφοράς του 2010·

4.   ζητεί από την Ένωση να εργαστεί αποφασιστικά για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων σε βάρος των κοριτσιών (από τη στιγμή της σύλληψης) και να διαθέσει επαρκείς πόρους για την καταπολέμηση των ανισοτήτων που προκύπτουν από αυτές·

5.   επιδοκιμάζει τις τέσσερις κατευθυντήριες αρχές του Σχεδίου Δράσης της Επιτροπής για τα Δικαιώματα των Παιδιών στην Εξωτερική Δράση, το οποίο περιέχει μια συνολική και συνεκτική προσέγγιση που βασίζεται στα δικαιώματα των παιδιών·

6.   αναγνωρίζει ότι η προσέγγιση βάσει των δικαιωμάτων των παιδιών θεμελιώνεται στα πρότυπα και τις αρχές που ορίζονται στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού και αποσκοπεί στην υλοποίηση αυτών·

7.   ζητεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση να προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, καθώς και σε άλλες συμβάσεις που έχουν ως αντικείμενο την άσκηση των δικαιωμάτων του παιδιού, την υιοθεσία, τη σεξουαλική εκμετάλλευση, την παιδική εργασία, την προστασία των παιδιών σε ένοπλες συρράξεις και την κακομεταχείριση·

8.   καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν την εφαρμογή της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού και των πρωτοκόλλων της, και να ενισχύσουν τη στήριξη που παρέχεται σε μεταρρυθμίσεις των νομοθετικών συστημάτων τρίτων χωρών και αποσκοπούν στην προστασία των παιδιών∙

9.   υπογραμμίζει ότι κάθε δράση υπέρ των δικαιωμάτων του παιδιού πρέπει να σέβεται την πρωταρχική θέση των γονέων και του άμεσου οικογενειακού περιβάλλοντος του παιδιού, καθώς και των ατόμων στα οποία έχει ανατεθεί η κύρια φροντίδα ή η φύλαξη του παιδιού και να μεριμνά όλως ιδιαιτέρως για τη βελτίωση της κατάστασης των μητέρων·

10. υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι ο προσωρινός χωρισμός από την οικογένεια μπορεί να είναι προς το συμφέρον των παιδιών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην οικογένειά τους, εφόσον αποτελεί μέτρο προστασίας, κυρίως στις περιπτώσεις ψυχοκοινωνικών ή ψυχιατρικών προβλημάτων των γονέων, ενδοοικογενειακής βίας, κακομεταχείρισης και σεξουαλικής κακοποίησης·

11. υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη να αποδοθεί ιδιαίτερη σημασία στα πλέον ευάλωτα και κοινωνικά αποκλεισμένα αγόρια και κορίτσια, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται παιδιά με αναπηρίες, παιδιά μετανάστες, παιδιά μέλη μειονοτήτων, παιδιά χωρισμένα από την οικογένειά τους ή ασυνόδευτα και παιδιά χωρίς γονική μέριμνα·

12. υπογραμμίζει ότι προκειμένου να εφαρμοστεί στην πράξη η προσέγγιση που βασίζεται στα δικαιώματα των παιδιών, η ΕΕ πρέπει να προβεί σε διεξοδική ανάλυση των δικαιωμάτων των παιδιών, στην καλύτερη περίπτωση κατά την έγκριση ή αναθεώρηση των εγγράφων στρατηγικής ανά χώρα, περιφέρεια και θεματικό τομέα, και βάσει αυτών θα επιλεγούν οι δράσεις και τα προγράμματα που αφορούν τα ζητήματα των παιδιών· στο πλαίσιο αυτό, καλεί την Επιτροπή να παράσχει στο Κοινοβούλιο όσο το δυνατόν νωρίτερα ή κατά τη διάρκεια των ενδιάμεσων αξιολογήσεων αναπτυξιακών προγραμμάτων, ανασκόπηση των δράσεων και των χρηματοδοτικών κονδυλίων που αφορούν τα παιδιά·

13. τονίζει ότι τα δικαιώματα των παιδιών πρέπει να συμπεριλαμβάνονται συστηματικά στον πολιτικό διάλογο της ΕΕ και στις συνομιλίες περί πολιτικής με τις χώρες εταίρους·

14. καλεί την Επιτροπή να συντάξει έκθεση η οποία θα εξετάζει εάν οι ισχύουσες διεθνείς συμφωνίες μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων χωρών περιλαμβάνουν ήδη νομικά δεσμευτική ρήτρα για την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού, και εάν τούτο δεν συμβαίνει, εάν η ρήτρα αυτή θα μπορούσε να συμπεριληφθεί σε συμφωνίες·

15. πιστεύει ότι η συμμετοχή των παιδιών πρέπει να θεσμοποιηθεί και να τύχει καλύτερης χρηματοδότησης στις χώρες εταίρους και σε επίπεδο ΕΕ·

16. υποστηρίζει ότι πρέπει να ενισχυθούν τα υφιστάμενα δίκτυα νέων και παιδιών ως αειφόρες πλατφόρμες για τη συμμετοχή και διαβούλευση των παιδιών, και καλεί την Επιτροπή να καλεί συστηματικά τα εν λόγω δίκτυα να συμβάλλουν στις συζητήσεις για τα έγγραφα στρατηγικής ανά χώρα, καθώς και να ενθαρρύνει τη συμμετοχή τους στην εκπόνηση μέσων εθνικού σχεδιασμού·

17. καλεί την Επιτροπή να βοηθήσει τις χώρες εταίρους να εγκρίνουν προϋπολογισμούς φιλικούς προς τα παιδιά, ιδιαίτερα όταν η Ευρωπαϊκή Κοινότητα παρέχει δημοσιονομική στήριξη, και να καταρτίσει ολοκληρωμένα, εμπεριστατωμένα εθνικά σχέδια δράσης για τα παιδιά με σαφείς στόχους αναφοράς, μετρήσιμους στόχους, καθώς και χρονοδιαγράμματα και μηχανισμούς εποπτείας και υποβολής εκθέσεων σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών·

18. επισημαίνει ότι η στήριξη του γενικού προϋπολογισμού της ΕΕ θα πρέπει να περιλαμβάνει κονδύλια για την ανάπτυξη ικανοτήτων σε σχετικά υπουργεία (όπως τα Υπουργεία Πρόνοιας, Υγείας, Παιδείας και Δικαιοσύνης) ώστε να διασφαλίζεται ότι διαθέτουν τις κατάλληλες πολιτικές και τα εργαλεία για τη χρηματοδότηση και την υλοποίηση υπηρεσιών για παιδιά·

19. υπογραμμίζει ότι η ΕΕ πρέπει, στο πλαίσιο των εξωτερικών της δράσεων, να ενθαρρύνει έντονα τις κυβερνήσεις τρίτων χωρών να συμμορφωθούν με τα διεθνή πρότυπα για τα δικαιώματα του παιδιού, ιδίως όσον αφορά την παροχή βασικών υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας σε παιδιά, όπως με την δωρεάν διανομή φαγητού στα σχολεία και τους παιδικούς σταθμούς και την πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη· ταυτόχρονα υπογραμμίζει ότι η εξασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης στην εκπαίδευση για τα παιδιά που βρίσκονται σε καταστάσεις ενόπλων συγκρούσεων καθώς και μετά από τέτοιες καταστάσεις, συνιστά σημαντική επένδυση για την πρόληψη των κρίσεων·

20. σημειώνει ότι. παρά τις πρόσφατες θετικές εξελίξεις σε επίπεδο ΕΕ, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και οι ανθρώπινοι πόροι που αφορούν τα δικαιώματα των παιδιών εξακολουθούν να μην επαρκούν·

21. συνιστά τον διορισμό ειδικού εκπροσώπου της ΕΕ προκειμένου να διασφαλιστεί η προβολή και η ηγετική στάση στα θέματα δικαιωμάτων των παιδιών·

22. θεωρεί ότι αρμοδιότητα για τα ζητήματα των παιδιών θα πρέπει να ανατεθεί σε ένα άτομο σε κάθε αντιπροσωπεία της Επιτροπής, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι το προσωπικό στα κεντρικά γραφεία και στις αποστολές/αντιπροσωπείες έχει την κατάλληλη κατάρτιση και λαμβάνει καθοδήγηση σχετικά με την ενσωμάτωση των δικαιωμάτων των παιδιών στις εξωτερικές δράσεις, και ότι διαχειρίζονται με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα τη συμμετοχή των παιδιών·

23. ζητεί να δίδεται κεντρική σπουδαιότητα στην προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού στο πολυετές πλαίσιο του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης· πιστεύει ότι ο εν λόγω οργανισμός πρέπει να δικτυωθεί με διεθνείς οργανισμούς, διαμεσολαβητές για τα παιδιά και μη κυβερνητικές οργανώσεις ούτως ώστε να επωφελείται από τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους·

24. επιδοκιμάζει τη δέσμευση της Επιτροπής να ασχοληθεί με τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των παιδιών, όπως είναι η παιδική εργασία, η εμπορία παιδιών, τα παιδιά στρατιώτες, τα παιδιά που πλήττονται από τις ένοπλες συγκρούσεις και κάθε μορφή άσκησης βίας κατά των παιδιών, συμπεριλαμβανομένων της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και των επιβλαβών παραδοσιακών πρακτικών· επιμένει, ωστόσο, ότι η εστίαση πρέπει να βρίσκεται στις βασικές αιτίες και την πρόληψη των παραβιάσεων των δικαιωμάτων των παιδιών·

25. ζητεί από την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις εξωτερικές της δράσεις και σχέσεις με τρίτες χώρες την καταπολέμηση της ατιμωρησίας ως σημαντικό μέτρο για την πρόληψη των παραβιάσεων των δικαιωμάτων των παιδιών·

26. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν προτεραιότητα στην ανάπτυξη εθνικών στρατηγικών για την προστασία του παιδιού και συστημάτων σε χώρες εταίρους τα οποία μπορούν να παρέχουν στα παιδιά και στις οικογένειες υπηρεσίες υποστήριξης πριν από την πρόκληση βλάβης στα παιδιά·

27. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις θεσμικές δομές στις χώρες εταίρους για την προστασία και την προώθηση των δικαιωμάτων των παιδιών, συμπεριλαμβανομένων των ανεξάρτητων διαμεσολαβητών·

28. πιστεύει ότι θα πρέπει να καταβληθούν επίσης προσπάθειες για την αύξηση της κατανόησης και του σεβασμού των δικαιωμάτων των παιδιών από τους γονείς και τους υπεύθυνους για τη φροντίδα τους, καθώς και από όσους εργάζονται με παιδιά, όπως οι δάσκαλοι και οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας·

29. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να καταστήσουν την υποχρεωτική ληξιαρχική εγγραφή των γεννήσεων μέρος της πολιτικής αναπτυξιακής συνεργασίας ως θεμελιώδες δικαίωμα και ως σημαντικό μέσο για την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού·

30. αναγνωρίζει ότι η μέριμνα και η εκπαίδευση κατά τα πρώτα χρόνια της παιδικής ηλικίας συνιστούν δικαίωμα του παιδιού –συμπεριλαμβανομένου του εμβολιασμού, της γονικής μέριμνας και της πρόσβασης σε νηπιαγωγεία και βρεφοκομεία– και αναγνωρίζει ότι τα πρώτα χρόνια της παιδικής ηλικίας είναι περίοδος σημαντικής ανάπτυξης και ότι ο υποσιτισμός και η έλλειψη φροντίδας μπορεί να οδηγήσουν τόσο σε σωματικές όσο και σε διανοητικές αναπηρίες·

31. υπογραμμίζει ότι η επίτευξη του ΑΣΧ 2 για την καθολική πρωτοβάθμια εκπαίδευση και του ΑΣΧ 3 για την ισότητα των φύλων είναι καίριας σημασίας για την πρόληψη των παραβιάσεων των δικαιωμάτων των παιδιών·

32. υπογραμμίζει ότι απαιτούνται παρεμβάσεις που εστιάζονται ειδικότερα στα κορίτσια, ώστε να έχουν τις ίδιες δυνατότητες με τα αγόρια όσον αφορά τη φοίτηση στο σχολείο, την πρόσληψη επαρκούς τροφής, τη δυνατότητα έκφρασης των απόψεών τους και την πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη·

33. ζητεί μετ’ επιτάσεως από την Ένωση να δώσει προτεραιότητα στο δικαίωμα στην εκπαίδευση, ιδίως για τα κορίτσια, στο πλαίσιο των προγραμμάτων παροχής βοήθειας και στο πλαίσιο του διαλόγου με τις χώρες εταίρους σχετικά με την ακολουθούμενη πολιτική· τονίζει την ανάγκη καταπολέμησης των συνεχιζόμενων διακρίσεων στις άπορες οικογένειες οι οποίες, καθώς δεν μπορούν να πληρώνουν δίδακτρα για όλα τους τα παιδιά, προτιμούν να στέλνουν στο σχολείο τα αγόρια και όχι τα κορίτσια·

34. τονίζει ότι οι εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις και τα εκπαιδευτικά προγράμματα πρέπει να είναι «φιλικά προς τα κορίτσια», και να προσφέρουν, παραδείγματος χάρη, εναλλακτικές μορφές εκπαίδευσης εκτός του χώρου των τυπικών ιδρυμάτων, ή ευέλικτα ωράρια, ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες των κοριτσιών που φροντίζουν τα αδέλφια τους·

35. τονίζει ότι η επένδυση στην εκπαίδευση των κοριτσιών θα έχει τον μεγαλύτερο αντίκτυπο όσον αφορά την εξάλειψη της φτώχειας, τον περιορισμό της αύξησης του πληθυσμού, τη μείωση της βρεφικής και της παιδικής θνησιμότητας, τον περιορισμό του υποσιτισμού, την αύξηση της σχολικής φοίτησης και τη βελτίωση της υγείας·

36. τονίζει ότι η ποιοτική εκπαίδευση θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα ιδιαίτερα σε καταστάσεις συγκρούσεων και αστάθειας και επιδοκιμάζει το σχέδιο της Επιτροπής να λαμβάνει υπόψη τα ζητήματα εκπαίδευσης στις επιχειρήσεις ανθρωπιστικής βοήθειας· υπογραμμίζει την αναγκαιότητα χάραξης επιχειρησιακών κατευθυντήριων γραμμών που θα δεσμεύουν την ΕΕ να περιλαμβάνει τα ζητήματα εκπαίδευσης σε κάθε ανθρωπιστική παρέμβαση, σύμφωνα με τις ελάχιστες προδιαγραφές του INEE (Interagency Network for Education in Emergencies) και ζητεί επαρκή χρηματοδότηση και στελέχωση σε επίπεδο ΕΕ για την υλοποίηση της νέας δέσμευσης πολιτικής·

37. τονίζει επίμονα ότι κανένα παιδί δεν πρέπει να στερείται του θεμελιώδους δικαιώματος στην εκπαίδευση λόγω οικονομικής ανέχειας, και επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς όλες τις κυβερνήσεις των αναπτυσσόμενων χωρών να καθορίσουν σαφές χρονοδιάγραμμα για την ταχεία κατάργηση των άμεσων και έμμεσων διδάκτρων για τη βασική εκπαίδευση, διατηρώντας ταυτόχρονα υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης·

38. τονίζει ότι, στις σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών, τα προγράμματα για την ανάπτυξη των κοινωνικών δυνατοτήτων των παιδιών, της ανοχής, της αλληλεγγύης και της ευθύνης για το περιβάλλον, ιδίως στο πλαίσιο της καταπολέμησης της αλλαγής του κλίματος, είναι υψίστης σημασίας·

39. υπενθυμίζει ότι η πολιτική δέσμευση για συνεκτικές πολιτικές επιλογές στους τομείς της μείωσης της φτώχειας, της ποιοτικής εκπαίδευσης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι καίριας σημασίας για τη μείωση των κινήτρων που ευνοούν την παιδική εργασία·

40. καλεί την Ευρωπαϊκή Κοινότητα και τα κράτη μέλη να παρέχουν μεγαλύτερη στήριξη στο δίκαιο εμπόριο και στις πρωτοβουλίες επισήμανσης που ενθαρρύνουν τις εταιρείες να μην χρησιμοποιούν παιδική εργασία· συνιστά να ελέγχεται καλύτερα η συμμόρφωση με τους εθελοντικούς κώδικες συμπεριφοράς όσον αφορά βασικά εργασιακά δικαιώματα, και να καταστεί διαφανής για τους πολίτες της ΕΕ· πιστεύει ότι στις συμβάσεις δημόσιων προμηθειών θα πρέπει να επιβάλλεται η προϋπόθεση συμμόρφωσης προς τα διεθνή πρότυπα όσον αφορά την παιδική εργασία·

41. επιδοκιμάζει την πρωτοβουλία του Συμβουλίου να δρομολογήσει μελέτη για τον αντίκτυπο των θετικών κινήτρων στην πώληση προϊόντων που έχουν παραχθεί χωρίς παιδική εργασία και για τα πιθανά επιπρόσθετα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων μέτρων σχετικών με το εμπόριο· καλεί την Επιτροπή να ενημερώσει το Κοινοβούλιο σχετικά με τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την έκβαση της μελέτης αυτής·

42. προτρέπει την Επιτροπή να προτείνει ενιαία μέθοδο σήμανσης προϊόντων που εισάγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να πιστοποιείται ότι έχουν κατασκευαστεί χωρίς τη χρήση παιδικής εργασίας σε κάθε στάδιο της αλυσίδας παραγωγής, τοποθετώντας για παράδειγμα την ένδειξη «χωρίς παιδική εργασία» στη συσκευασία των εν λόγω προϊόντων, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι το σύστημα αυτό θα συμμορφώνεται με τους διεθνείς κανόνες εμπορίου του ΠΟΕ·

43. τονίζει τον ΑΣΧ 4 για τη μείωση της παιδικής θνησιμότητας και τον ΑΣΧ 6 για την καταπολέμηση του ιού HIV/AIDS, της ελονοσίας και άλλων ασθενειών και προτρέπει την Επιτροπή και άλλους χορηγούς βοήθειας να ενισχύσουν τα δημόσια συστήματα υγείας που παρέχουν οικονομικά αποδοτικές υπηρεσίες υγείας για μητέρες, νεογνά και παιδιά στο σύνολο του πληθυσμού, και να ενσωματώσουν στις εν λόγω υπηρεσίες υγείας παρεμβάσεις επί συγκεκριμένων ασθενειών, όπως η παροχή κουνουπιέρων για την πρόληψη της ελονοσίας και ο εφοδιασμός με αντιρετροϊικά φάρμακα·

44. εκφράζει τη λύπη του για τις πιέσεις που ασκούνται προς υπονόμευση των πολιτικών που αφορούν τα δικαιώματα σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα ολοένα και περισσότερες ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες και μη ασφαλείς αμβλώσεις σε νεαρές γυναίκες, και προτρέπει την ΕΕ να διατηρήσει τα επίπεδα χρηματοδότησης σε σχέση με την παροχή υπηρεσιών σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας πλήρους φάσματος για την επίτευξη του ΑΣΧ 5 που αφορά τη βελτίωση της μητρικής υγείας·

45. διαπιστώνει τις ιδιαίτερα δυσμενείς επιπτώσεις της κρίσης των τιμών των τροφίμων στα παιδιά, και τονίζει την αναγκαιότητα χάραξης ευρείας κλίμακας στρατηγικών για την ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας, η οποία σημαίνει όχι μόνο πρόσβαση σε επαρκή τρόφιμα, αλλά και πρόσβαση σε απαραίτητα μικροθρεπτικά στοιχεία, σε ασφαλές νερό, στην υγιεινή και σε αποχετευτικά δίκτυα, στην υγειονομική περίθαλψη, σε επαρκή παιδική μέριμνα και σε ένα υγιεινό περιβάλλον·

46. αναγνωρίζει το εντυπωσιακό πλαίσιο πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση της τραγωδίας που πλήττει τα παιδιά θύματα ένοπλων συγκρούσεων, και ζητεί μηχανισμούς για αυξημένη παρακολούθηση, ευαισθητοποίηση και κατάρτιση ώστε να διασφαλιστεί η ορθή εφαρμογή αυτής της πολιτικής επί τόπου·

47. πιστεύει ότι σε όλες τις αποστολές της ΕΠΑΑ θα πρέπει να συμμετέχει ένας σύμβουλος σε θέματα παιδικής προστασίας, και τονίζει ότι η κατάρτιση του προσωπικού των αποστολών της ΕΠΑΑ θα πρέπει να καλύπτει ζητήματα προστασίας των παιδιών·

48. τονίζει ότι τα προγράμματα αφοπλισμού, αποστράτευσης και επανένταξης (DDR) τα οποία στηρίζονται από αποστολές ΕΠΑΑ, θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ειδικές ανάγκες των παιδιών·

49. ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες των κοριτσιών- μητέρων σε καταστάσεις σύγκρουσης ή μετά από συγκρούσεις, και των κοριτσιών που είναι πρόσφυγες ή έχουν εκτοπισθεί στο εσωτερικό της χώρας τους, καθώς και των κοριτσιών θυμάτων βιασμού και σεξουαλικής βίας·

50. καλεί την Επιτροπή να επενδύσει σε προγράμματα που αποσκοπούν στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της σεξουαλικής βίας και της βίας λόγω φύλου που στρέφεται κατά κοριτσιών και αγοριών, τα οποία θα πρέπει να περιλαμβάνουν την παροχή υλικού για την προφύλαξη μετά την έκθεση (PEP) για την πρόληψη της μόλυνσης με HIV, υποστήριξη υπηρεσιών αποκατάστασης της υγείας και κοινωνικής επανένταξης, και μηχανισμούς εμπιστευτικής αναφοράς·

51. υπογραμμίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει επίσης να υποστηρίξει μέτρα για την αντιμετώπιση του στιγματισμού και των διακρίσεων, καθώς πολλές φορές ευάλωτες ομάδες κοριτσιών ή νεαρών γυναικών – όπως φορείς του ιού HIV, θύματα βιασμού ή σεξουαλικής βίας, όσες έχουν αποκτήσει παιδιά μετά από βιασμό ή έχουν υποβληθεί σε άμβλωση – απορρίπτονται από τις κοινότητές τους·

52. εφιστά την προσοχή στην ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση των παιδιών που έχουν προσβληθεί από τον ιό HIV και των ασθενών με AIDS καθώς και των παιδιών που μένουν ορφανά λόγω AIDS• καταδικάζει ειδικότερα τις πράξεις βίας σε βάρος των γυναικών και των νεαρών κοριτσιών που στηρίζονται στην αντίληψη ότι οι σεξουαλικές σχέσεις με παρθένα μπορούν να θεραπεύσουν το AIDS· ζητεί επίμονα να οργανωθούν, σε τοπικό επίπεδο, ενημερωτικές εκστρατείες για την εκρίζωση αυτής της πλάνης, εκρίζωση που θα έχει ειδικότερα ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη προστασία των νεαρών κοριτσιών·

53. εμμένει στην ανάγκη σεβασμού της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την προστασία των δικαιωμάτων όλων των μεταναστών εργαζομένων και των μελών των οικογενειών τους ούτως ώστε να διασφαλίζονται τα δικαιώματα των παιδιών των οικογενειών των μεταναστών·

54. καλεί την ΕΕ να εφαρμόσει το θεματικό πρόγραμμα για το άσυλο και τη μετανάστευση που αποτελεί μέρος του Μηχανισμού Στήριξης της Αναπτυξιακής Συνεργασίας ώστε να υποστηρίζονται ιδιαίτερα ευάλωτες ομάδες, όπως τα παιδιά μεταναστών και τα φτωχά παιδιά·

55. καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο της εξωτερικής της δράσης, να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην κατάσταση των παιδιών που αντιμετωπίζουν διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών που έρχονται σε σύγκρουση με τον νόμο και των παιδιών που στερήθηκαν την ελευθερία τους και τοποθετήθηκαν σε κλειστά ιδρύματα· υπογραμμίζει ότι τα παιδιά πρέπει να έχουν ευκολότερη πρόσβαση στη δικαιοσύνη και σε συνδρομή ειδικών, και ότι η ηλικία τους πρέπει να λαμβάνεται υπόψη καθ’ όλη τη διάρκεια της δικαστικής διαδικασίας μέσω ειδικών μέτρων προστασίας·

56. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή, όταν καταρτίζουν προγράμματα βοήθειας και διαπραγματεύονται με τρίτες χώρες σχέδια δράσης που αφορούν τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις, να επιλαμβάνονται του θέματος της δικαιοσύνης ανηλίκων, έχοντας υπόψη όχι μόνο την κύρωση των σχετικών διεθνών και περιφερειακών προτύπων, αλλά και την αποτελεσματική εφαρμογή τους∙

57. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν τη συνοχή μεταξύ των πολιτικών για ζητήματα που αφορούν τα παιδιά, ενσωματώνοντας τη διάσταση των δικαιωμάτων των παιδιών σε άλλους μείζονες τομείς πολιτικής όπως η ασφάλεια, η αλλαγή του κλίματος, η μετανάστευση και η αποτελεσματικότητα της βοήθειας·

58. ζητεί όλες οι πολιτικές της ΕΕ με πιθανές επιπτώσεις σε παιδιά σε τρίτες χώρες να υποβάλλονται σε συνεχείς αξιολογήσεις των επιπτώσεών τους στα δικαιώματα των παιδιών πριν από την έγκρισή τους, καθώς και σε επακόλουθες εκτιμήσεις· υπογραμμίζει ότι τα παιδιά θα πρέπει να θεωρούνται μια ξεχωριστή και ιδιαίτερη ομάδα, καθώς δεν επηρεάζονται με τον ίδιο τρόπο όπως οι ενήλικες·

59. επιδοκιμάζει την πρωτοβουλία η οποία ξεκίνησε στα προαναφερθέντα συμπεράσματα του Συμβουλίου για τον καλύτερο συντονισμό και την ενίσχυση του διαχωρισμού της εργασίας στον τομέα των δικαιωμάτων των παιδιών, με την αναλυτική παρουσίαση των ισχυουσών πολιτικών και των δραστηριοτήτων της Επιτροπής και των κρατών μελών σε πιλοτικές χώρες·

60. ανησυχεί για το γεγονός ότι οι πιλοτικές χώρες δεν έχουν προσδιοριστεί ακόμη, και καλεί τα κράτη μέλη να συνεργαστούν στενά με την Επιτροπή προκειμένου να διασφαλίσουν ότι τούτο θα γίνει γρήγορα·

61. καλεί την Επιτροπή να καθορίσει διαδικασίες, κριτήρια αξιολόγησης και δείκτες ώστε να διασφαλίζεται ότι τα «ενσωματωμένα» δικαιώματα των παιδιών δεν εξαφανίζονται από την ημερήσια διάταξη, και συμμερίζεται την άποψη της Επιτροπής ότι εκτός της «ενσωμάτωσης» των δικαιωμάτων των παιδιών, απαιτούνται και συγκεκριμένες δράσεις στο πλαίσιο των γεωγραφικών ταμείων και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης, πιθανόν σε μη εστιακούς τομείς·

62. πιστεύει ότι θα μπορούσε να διαδραματίσει πιο συντονισμένο και συστηματικό ρόλο κατά την παρακολούθηση των δεσμεύσεων της ΕΕ για τα παιδιά, για παράδειγμα, μέσω της ετήσιας έκθεσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα·

63. προτείνει να προσκαλούν οι διακοινοβουλευτικές συνελεύσεις (ΚΣΙΕ ΑΚΕ-ΕΕ, Eurolat, Ευρωμεσογειακή Κοινοβουλευτική Συνέλευση) στις συνεδριάσεις τους οργανώσεις παιδιών της χώρας υποδοχής, και υποστηρίζει τη δημιουργία διαπεριφερειακών φόρουμ νέων, όπως μιας πλατφόρμας νέων ΕΕ-Αφρικής·

64. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και στους Συμπροέδρους της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ.

  • [1]  Συμφωνία εταιρικής σχέσης μεταξύ των μελών της ομάδας των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού, αφενός, και της ευρωπαϊκής κοινότητας και των κρατών μελών αυτής, αφετέρου, που υπογράφηκε στην Κοτονού στις 23 Ιουνίου 2000.(ΕΕ L 317 της 15.12.2000, σ. 3).
  • [2]  ΕΕ L 209 της 11.8.2005, σ. 27.
  • [3]  ΕΕ C 26 της 29.1.2004, σ. 17.
  • [4]  ΕΕ C 306 της 17.12.2007, σ. 1.
  • [5]  ΕΕ C 115 της 9.5.2008, σ. 1.
  • [6]  ΕΕ C 46 της 24.2.2006, σ. 1.
  • [7]  ΕΕ C 25 της 30.1.2008, σ. 1.
  • [8]  ΕΕ C 364 της 18.12.2000, σ. 1.
  • [9]  ΕΕ L 34 της 9.2.2000 σ. 1
  • [10]  ΕΕ C 74 E της 24.3.2004, σ. 854.
  • [11]  ΕΕ C 157 E της 6.7.2006, σ. 84.
  • [12]  Κείμενα που έχουν εγκριθεί, P6_TA(2008)0012.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

«Δεν υπάρχει ιερότερη εμπιστοσύνη από αυτήν που εναποθέτουν τα παιδιά στον κόσμο. Δεν υπάρχει σημαντικότερο καθήκον από τη διασφάλιση του σεβασμού των δικαιωμάτων τους, της προστασίας της ευημερίας τους και της απαλλαγής της ζωής τους από τον φόβο και τις ελλείψεις και τη διασφάλιση ειρηνικών συνθηκών για την ανάπτυξή τους.» (Kofi Annan[1])

Εισαγωγή

Η δήλωση της Χιλιετίας που υιοθετήθηκε το 2000 αποτελεί το πρότυπό μας για την αλλαγή και τονίζει τις κοινές αξίες και κοινές φιλοδοξίες μας. Εντούτοις, γνωρίζουμε ότι για την πλειονότητα των δύο δισεκατομμυρίων παιδιών του κόσμου[2] η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική, όπως επίσης γνωρίζουμε ότι οι στόχοι που ορίστηκαν στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού που εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1989 παραμένουν ανεκπλήρωτοι.

Οι ανισότητες σε παγκόσμιο επίπεδο είναι σκανδαλώδεις και αποτυπώνονται σαφώς στο γεγονός ότι μολονότι οι θάνατοι παιδιών μειώνονται παγκοσμίως, από τις 62 χώρες που δεν σημειώνουν καμία πρόοδο ή σημειώνουν ανεπαρκή πρόοδο ως προς την επίτευξη του αναπτυξιακού στόχου 4 της Χιλιετίας σχετικά με την επιβίωση των παιδιών, σχεδόν το 75% είναι στην Αφρική. Κάθε μέρα πεθαίνουν 30 000 παιδιά πριν συμπληρώσουν το πέμπτο έτος της ζωής τους, όταν με απλά και οικονομικά προσιτά μέτρα θα μπορούσαν να σωθούν οι ζωές τους. Εάν συνεχιστούν οι σημερινές τάσεις, ο ΑΣΧ για τη μείωση των θανάτων παιδιών κατά δύο τρίτα δεν θα έχει επιτευχθεί έως το 2045.

Σε πολλές χώρες, ο ιός HIV έχει αντιστρέψει τις μέχρι πρότινος καταγραφόμενες πτωτικές τάσεις της παιδικής θνησιμότητας και η τρέχουσα κρίση των τιμών των ειδών διατροφής θα οξύνει περαιτέρω την κατάσταση, δεδομένου ότι ο υποσιτισμός ήδη ευθύνεται για το ένα τρίτο των θανάτων παιδιών. Όταν κορίτσια με προβλήματα ανάπτυξης ενηλικιωθούν, θα είναι πιο ευάλωτα στις ασθένειες και κατά συνέπεια θα εμφανίσουν επιπλοκές κατά τον τοκετό. Η αποτροπή αυτών των ελλείψεων με βελτίωση της επιβίωσης και εκπαίδευσης των παιδιών μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αύξηση της οικονομικής ανάπτυξης και στη μείωση των ανισοτήτων.

Οι απόψεις των παιδιών αξίζουν και απαιτούν την προσοχή μας. Τα ίδια τα παιδιά μάς λένε ότι θέλουν να ζητείται η γνώμη τους και ότι θέλουν οι απόψεις και οι οπτικές τους γωνίες και προοπτικές, οι ελπίδες και τα όνειρά τους, να αποτελούν μέρος των προσπαθειών οικοδόμησης ενός κόσμου κατάλληλου για παιδιά. Στην πορεία εκπλήρωσης των ΑΣΧ πρέπει να αποδώσουμε μεγαλύτερη προσοχή σε όλες τις στρατηγικές, τις πρωτοβουλίες και τις προτεραιότητες χρηματοδότησής μας, στις προτεραιότητες που θέτουν τα ίδια τα παιδιά για τα παιδιά.

Όπως είπε ο 17χρονος Khairul Azri στην ειδική συνεδρίαση του ΟΗΕ για τα παιδιά, «Οι ενήλικες δεν καταλαβαίνουν το νόημα. Πότε ένα παιδί θεωρείται αρκετά ικανό να συμμετέχει και να συνεισφέρει ενεργά; Εάν δεν τους δώσετε τη δυνατότητα να συμμετέχουν, δεν θα αποκτήσουν τις δεξιότητες. Δώστε μας την ευκαιρία έγκαιρα και δείτε πώς θα αντεπεξέλθουμε».

Βασική συνιστώσα όλων των προσπαθειών μας για τα δικαιώματα του παιδιού θα είναι η διασφάλιση της πολιτικής δέσμευσης έναντι των παιδιών στις υψηλότερες βαθμίδες. Η ΕΕ οφείλει, στις εταιρικές σχέσεις της με τις αναπτυσσόμενες χώρες, να επηρεάζει τη δημόσια πολιτική για τη διάσωση της ζωής των παιδιών ενθαρρύνοντας τις επενδύσεις σε καθαρό νερό, σε εγκαταστάσεις υγιεινής, σε εκπαίδευση των γυναικών και των κοριτσιών και στην υγεία και τη διατροφή της μητέρας και του παιδιού.

Είναι αξιέπαινη η στάση όλων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ να αποδίδουν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στην ανάγκη διασφάλισης της συμπερίληψης και αναγνώρισης των δικαιωμάτων του παιδιού σε συναφείς πολιτικές και προγράμματα. Η Μεταρρυθμιστική Συνθήκη που υπογράφηκε στη Λισαβόνα περιλαμβάνει ορισμένες αναφορές στην ανάγκη συνεκτίμησης του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού[3] σύμφωνα με τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού του ΟΗΕ. Οι κατευθυντήριες γραμμές του Συμβουλίου σχετικά με την προαγωγή και προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού, η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με «Μια στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού» και οι κατευθυντήριες γραμμές για τα παιδιά που έχουν πληγεί από ένοπλες συγκρούσεις και οι ενημερώσεις αυτών συνιστούν σημαντικά δομικά στοιχεία της ολοκληρωμένης στρατηγικής της ΕΕ που βρίσκεται στο στάδιο της προπαρασκευής. Η ανακοίνωση «Μια ξεχωριστή θέση για τα παιδιά στην εξωτερική δράση της ΕΕ» και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την «Προαγωγή και προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού στην εξωτερική δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Η αναπτυξιακή και η ανθρωπιστική διάσταση» είναι ευπρόσδεκτα βήματα προς μια αποτελεσματική και συνολική πολιτική για τα παιδιά σε τρίτες χώρες.

Υφίσταται ευρεία και ελπιδοφόρα συναίνεση σχετικά με το πώς θα σημειωθεί πρόοδος. Η πρόκληση τώρα για την ΕΕ θα είναι να μεριμνήσει ώστε αυτές οι δεσμεύσεις για την προστασία και προαγωγή των δικαιωμάτων του παιδιού να γίνουν πράξη. Το ενδιαφέρον πρέπει να εστιάζει στην εφαρμογή, καθώς και στο ποιοι θεσμοί, ποιες διαδικασίες και τι επενδύσεις απαιτούνται για τον εντοπισμό αυτής της ξεχωριστής θέσης για τα παιδιά.

Τα παιδιά ως φορείς δικαιωμάτων

Οι κατευθυντήριες γραμμές που προτείνονται στο σχέδιο δράσης της Επιτροπής για τα δικαιώματα του παιδιού στην εξωτερική δράση είναι ενθαρρυντικές και περιλαμβάνουν μια συνολική και συνεκτική προσέγγιση στα δικαιώματα του παιδιού, τον σεβασμό των απόψεων των παιδιών και των εφήβων, την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου και την ευθύνη των τοπικών κοινοτήτων. Εντούτοις, μολονότι επιδοκιμάζουμε τις αναφορές στην παιδική εργασία, στην εμπορία παιδιών, στα παιδιά που πλήττονται από τις ένοπλες συρράξεις και κάθε μορφή βίας κατά των παιδιών, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και των επιβλαβών παραδοσιακών πρακτικών, θα πρέπει επίσης να εκφράσουμε τη λύπη μας για το γεγονός ότι αυτές οι προτεραιότητες δεν αναγνωρίστηκαν με γνώμονα μια ορθή προσέγγιση που βασίζεται στα δικαιώματα του παιδιού.

Η ΕΕ πρέπει να αναλάβει μια διεξοδική ανάλυση των δικαιωμάτων του παιδιού, βάσει της οποίας μπορούμε να επιλέξουμε δράσεις προτεραιότητας. Αυτό θα πρέπει να γίνεται κατά την έγκριση ή αναθεώρηση των στρατηγικών εγγράφων ανά χώρα, περιφέρεια και θεματική ενότητα. Μια προσέγγιση βάσει δικαιωμάτων θα αλλάξει επίσης τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τις δράσεις προτεραιότητας. Για παράδειγμα, η Επιτροπή πρέπει να λάβει υπόψη τις προϋποθέσεις για τον σεβασμό του δικαιώματος στην εκπαίδευση κατά τον προγραμματισμό της εκπαίδευσης, και του δικαιώματος στην υγεία κατά τον προγραμματισμό της υγείας, διασφαλίζοντας ότι ακόμη και τα πιο περιθωριοποιημένα παιδιά –μεταξύ αυτών τα παιδιά με αναπηρίες και τα ορφανά– έχουν ισότιμη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης, πρόνοιας και δικαιοσύνης. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι οι κατευθυντήριες γραμμές του Συμβουλίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα πράγματι συνιστούν τη συμπερίληψη των δικαιωμάτων του παιδιού στον πολιτικό διάλογο, στις συζητήσεις περί πολιτικών και τομεακών θεμάτων.

Έγγραφα της Επιτροπής και του Συμβουλίου αναγνωρίζουν το δικαίωμα του παιδιού να λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις τους[4], αλλά για να δοθεί ουσία σε αυτό και για να διασφαλιστεί ότι υπάρχουν πόροι διαθέσιμοι για την ανάληψη δράσης πρέπει να υπάρξουν νέες πρωτοβουλίες σε χώρες εταίρους και σε επίπεδο ΕΕ. Πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη και καλύτερη κατάρτιση του προσωπικού της ΕΕ, ιδιαίτερα όσον αφορά τη διαχείριση της αποτελεσματικής και ασφαλούς συμμετοχής των παιδιών. Η συμμετοχή των παιδιών θα πρέπει να ξεκινά σε τοπικό επίπεδο και, κατά τη λήψη χρηματοδοτικών αποφάσεων, η Επιτροπή θα πρέπει να δίνει προτεραιότητα σε σχέδια που ευνοούν τη συμμετοχή των παιδιών ή υποστηρίζουν υφιστάμενα δίκτυα. Είναι αμφίβολο εάν οι μεγάλης κλίμακας μεμονωμένες συναντήσεις εξυπηρετούν κάποιον ωφέλιμο σκοπό. Τα δίκτυα και οι οργανώσεις για τα παιδιά θα πρέπει να συμβάλλουν συστηματικά στην υλοποίηση των εγγράφων στρατηγικής ανά χώρα και των εθνικών μέσων προγραμματισμού, όπως είναι τα στρατηγικά έγγραφα για τη μείωση της φτώχειας.

Η υποστήριξη προς τις οργανώσεις των παιδιών είναι ιδιαίτερα αναγκαία σε περιπτώσεις ευάλωτες, όπου οι νέοι άνθρωποι διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη συμφιλίωση και την ανοικοδόμηση. Επιπλέον, στις χώρες εταίρους θα πρέπει να δοθεί στήριξη προς τους εκπαιδευτικούς, τους εργαζόμενους στον χώρο της υγείας και σε όσους δουλεύουν με παιδιά σε καθημερινή βάση.

Αίτια και πρόληψη

Προκειμένου να υπάρξει αειφόρος βελτίωση της κατάστασης των παιδιών, πρέπει να εστιάσουμε στα βασικά αίτια των παραβιάσεων των δικαιωμάτων των παιδιών. Αυτό σημαίνει μείωση της φτώχειας, παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης και αντιμετώπιση των διακρίσεων. Η πρόοδος στην επίτευξη των ΑΣΧ είναι βασική συνιστώσα όλων των προσπαθειών μας να εντοπίσουμε τις δυσμένειες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά. Οφείλουμε να επιδοκιμάσουμε τις επανειλημμένες δεσμεύσεις της ΕΕ για τη χρηματοδότηση των ΑΣΧ, αλλά και να αναγνωρίσουμε ότι ορισμένα κράτη μέλη δεν αναλαμβάνουν τις απαραίτητες δεσμεύσεις για παροχή δημοσιονομικής βοήθειας βάσει χρονοδιαγράμματος για την τήρηση των στόχων αναφοράς του 2010. Υπό το πρίσμα της τρέχουσας χρηματοοικονομικής κρίσης, ορισμένοι θα ισχυριστούν ότι η επίτευξη των στόχων σήμερα είναι δυσκολότερη από ποτέ. Εντούτοις, δεν γίνεται να μένουμε άπρακτοι όταν ξέρουμε ότι κάθε 3 δευτερόλεπτα πεθαίνει ένα παιδί ή ότι κάθε λεπτό πεθαίνει μια γυναίκα στον τοκετό.

Η επίτευξη του ΑΣΧ 2 για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση για όλους είναι βασικό στοιχείο των προσπαθειών αποτροπής των παραβιάσεων των δικαιωμάτων του παιδιού. Η εκπαίδευση συμβάλλει στη μείωση της φτώχειας και της ανισότητας. Κάθε έτος φοίτησης σε σχολείο αυξάνει την αμοιβή για άνδρες και γυναίκες κατά 10% κατά μέσο όρο.

Η ισότητα των φύλων σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης είναι βασικό στοιχείο του ΑΣΧ 3. Τα δύο τρίτα των 800 εκατομμυρίων αναλφάβητων στον κόσμο είναι γυναίκες και κορίτσια, που απλώς δεν συμμετέχουν στις επενδύσεις που γίνονται στην εκπαίδευση ή μοχθούν, για παράδειγμα, μεταφέροντας καυσόξυλα ή νερό. Η εκπαίδευση των γυναικών ιδιαίτερα αναγνωρίζεται ως η αποδοτικότερη κοινωνική επένδυση παγκοσμίως σήμερα. Η εκπαίδευση των κοριτσιών σημαίνει μεγαλύτερες ευκαιρίες βιοπορισμού. Ένα κορίτσι που έχει ολοκληρώσει την πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι λιγότερο πιθανό να προσβληθεί από τον ιό του HIV/Aids και επίσης έχει λιγότερα παιδιά, τα οποία, με τη σειρά τους, είναι περίπου δυο φορές περισσότερο πιθανό να εμβολιαστούν και να φθάσουν στην ενηλικίωση.

Η ποιοτική εκπαίδευση πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα σε καταστάσεις συγκρούσεων και αστάθειας: από τα 72 εκατομμύρια παιδιά στον κόσμο που δεν φοιτούν στο σχολείο, περισσότερα από τα μισά (37 εκατομμύρια) ζουν σε ευάλωτες χώρες που πλήττονται από συγκρούσεις. Σε αυτά τα κράτη η εκπαίδευση έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς προσφέρει ένα στοιχείο κανονικότητας στη ζωή των παιδιών. Επίσης είναι σημαντικό στοιχείο για την αντιμετώπιση της σύγκρουσης και την προαγωγή της επανένταξη στις μαστιζόμενες από τον πόλεμο κοινωνίες. Οι δεσμεύσεις για βοήθεια, ωστόσο, εξακολουθούν να είναι ανεπαρκείς, με μόλις το 5% της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας προς τα κράτη που πλήττονται από συγκρούσεις να διατίθεται στην εκπαίδευση.

Το σχέδιο της Επιτροπής για τη συμπερίληψη της εκπαίδευσης στις επιχειρήσεις της ανθρωπιστικής βοήθειας είναι θετική εξέλιξη. Τώρα πρέπει να ευαισθητοποιηθούν οι εργαζόμενοι και να καταρτισθούν επιχειρησιακές κατευθυντήριες γραμμές εντός της ECHO που θα δεσμεύουν την ΕΕ να λαμβάνει υπόψη τα ζητήματα εκπαίδευσης σε κάθε ανθρωπιστική παρέμβαση, σύμφωνα με τις ελάχιστες προδιαγραφές για την εκπαίδευση του INEE (Inter Agency Network for Education in Emergencies) σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, χρόνιων κρίσεων και έγκαιρης αποκατάστασης.

Παράλληλα με τις δράσεις προτεραιότητας που παρατίθενται στο σχέδιο δράσης της Επιτροπής και που εστιάζουν στη στοχοθέτηση «τελικών αποτελεσμάτων», πρέπει να ενισχυθούν τα προληπτικά μέτρα. Σε εθνικό επίπεδο, πρωταρχικής σημασίας είναι η προώθηση των εθνικών στρατηγικών και συστημάτων προστασίας του παιδιού, με τη συμπερίληψη της νομοθεσίας, των πολιτικών και των υπηρεσιών. Τα Υπουργεία Πρόνοιας και Δικαιοσύνης, καθώς και τα δίκτυα προστασίας του παιδιού, θα πρέπει να λάβουν στήριξη ώστε να εντοπίζουν τα παιδιά και τις οικογένειες που κινδυνεύουν και να τους παρέχουν υπηρεσίες υποστήριξης πριν προκληθεί βλάβη στα παιδιά. Θα πρέπει να τύχουν υποστήριξης και ενίσχυσης σε εθνικό επίπεδο οι μέθοδοι για κατάρτιση προϋπολογισμών φιλικών προς τα παιδιά, όπως και οι συντονιστικοί φορείς και οι ανεξάρτητοι θεσμοί όπως οι Διαμεσολαβητές για τα παιδιά.

Η προώθηση της ληξιαρχικής εγγραφής όλων των παιδιών κατά τη γέννηση πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα. Ένα βρέφος που δεν εγγράφεται στο ληξιαρχείο κατά τη γέννηση στερείται το δικαίωμα να διαθέτει επίσημη ταυτότητα, αναγνωρισμένο όνομα, οικογενειακό ιστορικό και ιθαγένεια. Η εγγραφή στο ληξιαρχείο παρέχει σε κάθε παιδί μια διακριτή, νομική ταυτότητα. Τα παιδιά χωρίς αυτού του είδους την προστασία είναι πιο ευάλωτα στην παιδική εργασία, στη στρατολόγηση, στον πρόωρο γάμο, κ.λπ. Η μεγάλη πλειονότητα των μη εγγεγραμμένων παιδιών γεννιούνται στις αναπτυσσόμενες χώρες, το ένα τρίτο των οποίων εμφανίζουν ποσοστά ληξιαρχικής εγγραφής των γεννήσεων μικρότερα του 50%.

Θεσμικά όργανα

Τα κατάλληλα θεσμικά όργανα συνιστούν μια αναγκαία, αλλά όχι επαρκή συνθήκη για τη γενικότερη διασφάλιση της υλοποίησης της πολιτικής της ΕΕ σε θέματα δικαιωμάτων του ανθρώπου και του παιδιού. Οι πρόσφατες εξελίξεις σε επίπεδο ΕΕ είναι ελπιδοφόρες[5], αλλά η θεσμική διάρθρωση εξακολουθεί να είναι ανεπαρκής. Η ευθύνη για την εφαρμογή της στρατηγικής της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού πρέπει να είναι σαφώς καθορισμένη και πρέπει να αναπτυχθούν οι δομές που θα διευκολύνουν τον συντονισμό.

Η προτεινόμενη άτυπη ομάδα εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού θα πρέπει να αναλάβει εργασίες το συντομότερο δυνατόν. Η ομάδα θα πρέπει επίσης να παρακολουθεί την εφαρμογή των συμπερασμάτων του Συμβουλίου και να ενημερώνει για συγκεκριμένες δράσεις που αναλαμβάνονται στις χώρες πιλοτικών προγραμμάτων. Θα πρέπει να υπάρχει τακτικός και περιοδικός συντονισμός μεταξύ των διαφόρων ομάδων εργασίας του Συμβουλίου για τα θέματα των παιδιών και στο πλαίσιο μιας ενισχυμένης διοργανικής ομάδας για τα δικαιώματα του παιδιού. Η άσκηση χαρτογράφησης και υλοποίησης στις χώρες των πιλοτικών προγραμμάτων, όπως ανακοινώθηκε στα Συμπεράσματα του Συμβουλίου, θα πρέπει να ξεκινήσει το ταχύτερο δυνατόν, ώστε να δοκιμαστούν οι υφιστάμενοι θεσμοί και να ανακύψουν διδάγματα.

Το γεγονός ότι η ΓΔ Εξωτερικών Σχέσεων στις Βρυξέλλες απασχολεί μόνο μισό άτομο για τα ζητήματα των παιδιών θα πρέπει μας προβληματίσει. Στην ουσία, θα πρέπει να υπάρχει ένας αρμόδιος για τα δικαιώματα του παιδιού σε κάθε αντιπροσωπεία της ΕΕ. Σε επίπεδο Συμβουλίου, ένας ειδικός αντιπρόσωπος της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού, με πείρα και γνώσεις στον τομέα, θα διασφάλιζε την προβολή και την ηγετική προσέγγιση. Πέραν των ειδικών, το σύνολο του προσωπικού της Επιτροπής θα έπρεπε να λάβει κατάρτιση και καθοδήγηση αναφορικά με τα ζητήματα των δικαιωμάτων του παιδιού, καθώς και τον πιθανό αντίκτυπο των διαφόρων ειδών προγραμμάτων στα δικαιώματα του παιδιού.

Μέσα και διαδικασίες

Η ένταξη της διάστασης των δικαιωμάτων του παιδιού στις πολιτικές είναι μεν κάτι θετικό, αλλά εάν δεν συνιστά σαφή διαδικασία, δεν θα επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί. Οι εκπρόσωποι των δικτύων για την προστασία του παιδιού θα πρέπει να προσκαλούνται στις συζητήσεις προγραμματισμού και οι συμβουλευτικές ομάδες της κοινωνίας των πολιτών και οι οργανισμοί του ΟΗΕ θα πρέπει να συνδράμουν με τεχνική πραγματογνωμοσύνη. Στο πλαίσιο των στρατηγικών εγγράφων ανά χώρα και ανά θεματικό τομέα θα πρέπει να εκδοθούν σημειώματα καθοδήγησης για κάθε βασικό τομέα εστίασης που εντοπίζει ζητήματα δικαιωμάτων του παιδιού, εντοπίζοντας πώς μπορεί να ενταχθεί η διάσταση των δικαιωμάτων του παιδιού, καθώς και εντοπίζοντας συναφείς πηγές δεδομένων και δείκτες. Σε δράσεις δημοσιονομικής στήριξης, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων ΑΣΧ, θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται συγκεκριμένοι στόχοι και δείκτες για τα παιδιά. Εν προκειμένω, ευπρόσδεκτη είναι η πρόθεση της Επιτροπής να ενθαρρύνει τις χώρες εταίρους να καταρτίσουν εθνικά σχέδια δράσης για τα παιδιά με σαφείς στόχους αναφοράς, μετρήσιμους στόχους, καθώς και χρονοδιαγράμματα και μηχανισμούς εποπτείας.

Η ενδιάμεση αναθεώρηση των εγγράφων στρατηγικής ανά χώρα του μέσου αναπτυξιακής συνεργασίας (DCI) και των εγγράφων στρατηγικής ανά χώρα των χωρών ΑΚΕ θα πρέπει να αξιοποιηθεί ως δυνατότητα όχι μόνο για διεξοδική ανάλυση της κατάστασης των δικαιωμάτων του παιδιού, αλλά και ως συστηματική αξιολόγηση των μέχρι τούδε επιτευγμάτων. Όπου είναι απαραίτητο, τα έγγραφα στρατηγικής ανά χώρα και ανά θεματικό τομέα θα πρέπει να προσαρμόζονται στις αρχές της τοπικής ανάληψης ευθύνης και να διασφαλίζουν τη συμμετοχή οργανώσεων για τα παιδιά και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.

Επενδύσεις

Είναι ουσιώδες να έχει σαφή άποψη η Επιτροπή σχετικά με το πώς οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει μπορούν να μετατραπούν σε προβλέψιμες και μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις προγραμματισμού και χρηματοδότησης. Ενδέχεται να χρειαστεί η κατάρτιση ειδικών προγραμμάτων για τα παιδιά στο πλαίσιο των γεωγραφικών προγραμμάτων του DCI, πιθανώς σε μη εστιακούς τομείς, καθώς και στο πλαίσιο του ΕΤΑ. Η Επιτροπή θα πρέπει να δημοσιεύσει επισκόπηση της χρήσης των πόρων για την ενίσχυση των ΑΣΧ που αφορούν συγκεκριμένα τα παιδιά – κατά τον ίδιο τρόπο που έγινε για τα ζητήματα φύλου στον Άτλαντα Δωρητών του 2008. Τα χρηματοδοτικά μέσα και διαδικασίες θα πρέπει να καταστούν «πιο ευέλικτα» ώστε να παρέχουν ταχείες αλλά βιώσιμες λύσεις σε προγράμματα που ασχολούνται με τα δικαιώματα και τις ανάγκες των παιδιών.

Συνοχή των πολιτικών για τα παιδιά

Υπάρχουν τομείς πολιτικής στην ΕΕ με άμεσο αντίκτυπο στα παιδιά οι οποίοι δεν αναφέρονται στην ανακοίνωση – για παράδειγμα η μεταρρύθμιση του τομέα της μετανάστευσης και της ασφάλειας. Όχι μόνο απαιτείται συνοχή μεταξύ των πολιτικών διαφορετικών τομέων (που όλοι υποστηρίζουν τους ίδιους στόχους), αλλά πρέπει να διασφαλίσουμε επίσης ότι ο ένας τομέας πολιτικής «δεν βλάπτει» κάποιον άλλο.

Κατά την εκτίμηση επιπτώσεων –όπως για παράδειγμα στον τομέα του εμπορίου– τα παιδιά δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο όπως οι ενήλικες.

Ρόλοι του Κοινοβουλίου

Το Κοινοβούλιο πρέπει να διαδραματίσει έναν πιο συντονισμένο, συστηματικό ρόλο κατά την παρακολούθηση των δεσμεύσεων της ΕΕ για τα παιδιά. Η ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα δικαιώματα του ανθρώπου θα πρέπει να περιλαμβάνει ξεχωριστό τμήμα που θα αναλύει το επίπεδο δέσμευσης έναντι των δικαιωμάτων του παιδιού. Οι κοινοβουλευτικές επιτροπές θα πρέπει να ορίσουν από έναν βουλευτή που θα παρακολουθεί τα ζητήματα δικαιωμάτων του παιδιού και θα μπορούσε να λειτουργεί ως σημείο επαφής. Θα μπορούσαν να διοργανωθούν τμήματα κατάρτισης για βουλευτές ώστε να διαμορφωθεί η απαραίτητη εμπειρογνωμοσύνη.

Οι βουλευτές που συμμετέχουν στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης και εκπροσωπούν τις χώρες ΑΚΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να συνεχίσουν να αξιοποιούν τις υφιστάμενες πρωτοβουλίες για τη συμμετοχή και την ένταξη των παιδιών, προσκαλώντας οργανώσεις για τα παιδιά τής εκάστοτε διοργανώτριας χώρας. Παρόμοιες δράσεις θα μπορούσαν να αναληφθούν από τη Eurolat. Μια άλλη επιλογή θα ήταν η σύσταση μιας πλατφόρμας νέων ΕΕ-Αφρικής η οποία θα μπορούσε να συνεισφέρει σε σχέση με τα κοινά σχέδια δράσης ΕΕ-Αφρικής, καθώς και μιας πλατφόρμας νέων της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαδραματίζει ολοένα και σημαντικότερο ρόλο κατά τη χάραξη στρατηγικών και προγραμμάτων μέσω του δικαιώματός του για δημοκρατικό έλεγχο. Οι επιτροπές θα πρέπει να καταρτίσουν κοινές κατευθυντήριες γραμμές για την ανάλυση των προτάσεων της Επιτροπής, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα δικαιώματα του παιδιού λαμβάνονται υπόψη στις παρατηρήσεις και στα συμπεράσματα του Κοινοβουλίου.

Θα πρέπει να υπάρξει αυξημένη δέσμευση και στήριξη προς τα εθνικά κοινοβούλια στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ο έλεγχος εκ μέρους τους των προγραμμάτων (και στην περίπτωση των χωρών ΑΚΕ των εγγράφων στρατηγικής ανά χώρα και ανά περιφέρεια) θα αποτελέσει ουσιαστικό στοιχείο των προσπαθειών να διασφαλιστεί ότι τα δικαιώματα και τα συμφέροντα του παιδιού λαμβάνουν τη δέουσα προτεραιότητα από τις κυβερνήσεις των χωρών αυτών.

  • [1]  Η κατάσταση των παιδιών στον κόσμο, 2000.
  • [2]  Το άρθρο 1 της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού ορίζει ως παιδί άτομο μικρότερο της ηλικίας των 18 ετών: «Για τους σκοπούς της παρούσας Σύμβασης, θεωρείται παιδί κάθε ανθρώπινο ον μικρότερο των δεκαοκτώ ετών, εκτός εάν η ενηλικίωση επέρχεται νωρίτερα, σύμφωνα με την ισχύουσα για το παιδί νομοθεσία».
  • [3]  Άρθρα 3 και 24 της Συνθήκης της Λισαβόνας.
  • [4]  Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, άρθρο 12.
  • [5]  Το Φόρουμ της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού, η Διυπηρεσιακή ομάδα για τα δικαιώματα του παιδιού με μια υποομάδα για τις εξωτερικές σχέσεις, ο Συντονιστής της Επιτροπής για τα δικαιώματα του παιδιού, η ανάπτυξη του συνόλου μέσων της UNICEF και η έναρξη της διαδικασίας κατάρτισης για τα δικαιώματα του παιδιού.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (20.1.2009)

προς την Επιτροπή Ανάπτυξης

σχετικά με μια ξεχωριστή θέση για τα παιδιά στην εξωτερική δράση της ΕΕ
(2008/2203(INI))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Milan Horáček

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Ανάπτυξης, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1.   επισημαίνει ότι ο μισός πληθυσμός της υφηλίου είναι παιδιά· τονίζει εν προκειμένω την ανάγκη συμπερίληψης των δικαιωμάτων του παιδιού στις προτεραιότητες της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού κατέστησε τα δικαιώματα του παιδιού αναπόσπαστο μέρος των ανθρώπινων δικαιωμάτων γενικότερα, και επομένως καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να συμπεριλάβουν το εν λόγω ζήτημα σε όλους τους διμερείς και πολυμερείς διαλόγους για τα δικαιώματα του ανθρώπου και πολιτικούς διαλόγους, καθώς και στις κοινωνικές, εκπαιδευτικές και οικονομικές πολιτικές τους∙

2.   καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να δώσουν μέγιστη προτεραιότητα στα δικαιώματα των παιδιών στους διαλόγους που πραγματοποιούν με τις ανεπτυγμένες και τις μεσαίου εισοδήματος χώρες και να συντονίσουν τις δράσεις τους προκειμένου να εξετάσουν ορισμένα ιδιαιτέρως δύσκολα ζητήματα (όπως ο ρόλος της Κίνας στο Σουδάν, παιδιά σε ένοπλες συγκρούσεις κλπ.)∙

3.   καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ να προωθήσουν την εφαρμογή της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού και των πρωτοκόλλων της, και να ενισχύσουν τη στήριξη που παρέχεται σε μεταρρυθμίσεις των νομοθετικών συστημάτων τρίτων χωρών και αποσκοπούν στην προστασία των παιδιών∙

4.   καλεί την Επιτροπή να εντείνει τη συνεκτικότητα των μέτρων στήριξης των δικαιωμάτων του παιδιού που συνδέουν την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΠΔΔΑ) και τα θεματικά και γεωγραφικά κονδύλια του προϋπολογισμού, και να λάβει υπόψη τα πιο ευάλωτα παιδιά, ιδίως τα παιδιά που εμπλέκονται σε ένοπλες συγκρούσεις και σε καταστάσεις που έπονται συγκρούσεων, καθώς και τα παιδιά που ζουν σε λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες∙

5.   ζητεί από την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις πολιτικές της έναντι των ανατολικών και νότιων γειτονικών χωρών τα ζητήματα των «παιδιών του δρόμου» και της καταπολέμησης της εμπορίας παιδιών και να συντονίσει τους πόρους του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης (ΕΜΓΕΣ) και της ΕΠΔΔΑ για την επίτευξη αυτού του στόχου τονίζει την ανάγκη ανάλυσης και καταπολέμησης των αιτιών της εμπορίας παιδιών και του εμπορίου οργάνων, ιδίως στην περίπτωση όπου τα θύματα είναι παιδιά των Ρομά·

6.   καλεί την ΕΕ να προσθέσει στο θεματικό πρόγραμμα για το άσυλο και τη μετανάστευση που αποτελεί μέρος του Μηχανισμού Στήριξης της Αναπτυξιακής Συνεργασίας την ενίσχυση ιδιαίτερα ευάλωτων ομάδων όπως τα παιδιά μεταναστών και τα φτωχά παιδιά·

7.   υπογραμμίζει ότι η ΕΕ πρέπει, στο πλαίσιο των εξωτερικών της δράσεων, να ενθαρρύνει σημαντικά τις κυβερνήσεις τρίτων χωρών να συμμορφωθούν με τα διεθνή πρότυπα για τα δικαιώματα του παιδιού, ιδίως όσον αφορά την παροχή βασικών υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας σε παιδιά, όπως η δωρεάν διανομή φαγητού στα σχολεία και τους παιδικούς σταθμούς και η πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη· ταυτόχρονα υπογραμμίζει ότι η εξασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης στην εκπαίδευση για τα παιδιά που βρίσκονται σε καταστάσεις ενόπλων συγκρούσεων καθώς και μετά από τέτοιες καταστάσεις, συνιστά σημαντική επένδυση για την πρόληψη των κρίσεων·

8.   ζητεί από την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις εξωτερικές της δράσεις και σχέσεις με τρίτες χώρες την καταπολέμηση της ατιμωρησίας ως ένα σημαντικό μέτρο για την πρόληψη των παραβιάσεων των δικαιωμάτων των παιδιών·

9.   καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο της εξωτερικής της δράσης, να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην κατάσταση των παιδιών που αντιμετωπίζουν διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών που έρχονται σε σύγκρουση με τον νόμο και των παιδιών που στερήθηκαν την ελευθερία τους και τοποθετήθηκαν σε κλειστά ιδρύματα· υπογραμμίζει ότι τα παιδιά πρέπει να έχουν ευκολότερη πρόσβαση στη δικαιοσύνη και σε συνδρομή ειδικών, και ότι η ηλικία τους πρέπει να λαμβάνεται υπόψη καθ’ όλη τη διάρκεια της δικαστικής διαδικασίας μέσω ειδικών μέτρων προστασίας·

10. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή, όταν διαπραγματεύονται με τρίτες χώρες σχέδια δράσης που αφορούν τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις, να επιλαμβάνονται του θέματος της δικαιοσύνης ανηλίκων, έχοντας υπόψη όχι μόνο την κύρωση των σχετικών διεθνών και περιφερειακών προτύπων, αλλά και την αποτελεσματική εφαρμογή τους∙

11. τονίζει ότι, στις σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και των ανεπτυγμένων και των μεσαίου εισοδήματος χωρών, είναι εξίσου σημαντικό να παρασχεθεί στα παιδιά αξιοπρεπές μέλλον, το οποίο θα ενισχύσει την κοινωνική θέση, το σύστημα αξιών, τις δυνατότητες και τα οράματά τους∙

12. τονίζει ότι, στις σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και των ανεπτυγμένων και των μεσαίου εισοδήματος χωρών, τα προγράμματα για την ανάπτυξη των κοινωνικών δυνατοτήτων των παιδιών, της ανοχής, της αλληλεγγύης και της ευθύνης για το περιβάλλον, ιδίως στο πλαίσιο της καταπολέμησης της αλλαγής του κλίματος, είναι υψίστης σημασίας·

13. υπογραμμίζει ότι η υπερβολική παρακολούθηση τηλεόρασης, καθώς και η υπερβολική χρήση παιχνιδιών υπολογιστή και του διαδικτύου από τα παιδιά είναι εύκολο να οδηγήσουν στη βία, στην απομόνωση, στην κατάθλιψη, στην παχυσαρκία και στην παρεκκλίνουσα κοινωνική συμπεριφορά· θεωρεί ως εκ τούτου ότι πρέπει να προωθηθεί ο έλεγχος του περιεχομένου, καθώς και οι συμβουλευτικές και ενημερωτικές εκστρατείες για τους γονείς.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ (1)

Ημερομηνία έγκρισης

20.1.2009

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

-:

0:

46

0

1

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Vittorio Agnoletto, Angelika Beer, Monika Beňová, Călin Cătălin Chiriţă, Γιώργος Δημητρακόπουλος, Michael Gahler, Jas Gawronski, Alfred Gomolka, Klaus Hänsch, Richard Howitt, Ιωάννης Κασουλίδης, Μαρία-Ελένη Κοππά, Helmut Kuhne, Vytautas Landsbergis, Johannes Lebech, Philippe Morillon, Baroness Nicholson of Winterbourne, Raimon Obiols i Germà, Vural Öger, Janusz Onyszkiewicz, Justas Vincas Paleckis, Ioan Mircea Paşcu, Alojz Peterle, João de Deus Pinheiro, Samuli Pohjamo, Bernd Posselt, Libor Rouček, Christian Rovsing, Flaviu Călin Rus, Katrin Saks, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, György Schöpflin, Hannes Swoboda, István Szent-Iványi, Charles Tannock, Inese Vaidere, Geoffrey Van Orden, Ari Vatanen, Andrzej Wielowieyski, Zbigniew Zaleski, Josef Zieleniec

Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Alexandra Dobolyi, Árpád Duka-Zólyomi, Kinga Gál, Aurelio Juri, Aloyzas Sakalas, Inger Segelström

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας (6.11.2008)

προς την Επιτροπή Ανάπτυξης

σχετικά με μια ξεχωριστή θέση για τα παιδιά στην εξωτερική δράση της ΕΕ
(2008/2203(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Ljudmila Novak

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας καλεί την Επιτροπή Ανάπτυξης, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1.  επιδοκιμάζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής, η οποία διευκρινίζει ότι όλες οι συμφωνίες για τα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου πρέπει να ισχύουν για τα παιδιά στον ίδιο βαθμό που ισχύουν και για τους ενήλικες· τονίζει ότι τα παιδιά απολαύουν ορισμένων πρόσθετων δικαιωμάτων, όπως, λ.χ. τα δικαιώματα που προβλέπονται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού·

2.  ζητεί να δίδεται στην προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού κεντρική σπουδαιότητα στο πολυετές πλαίσιο του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης· πιστεύει ότι ο εν λόγω οργανισμός πρέπει να δικτυωθεί με διεθνείς οργανισμούς, διαμεσολαβητές για τα παιδιά και μη κρατικές οργανώσεις ούτως ώστε να επωφελείται από τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους·

3.  ζητεί να λαμβάνονται υπόψη τα δικαιώματα του παιδιού σε όλα τα μέτρα και τις δραστηριότητες της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης· τούτο ισχύει ιδίως για την ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας, τις στρατηγικές εταιρικές σχέσεις και τη διαδικασία διεύρυνσης· προς το σκοπό αυτό, θεωρεί ότι είναι σημαντικό να χρησιμοποιούνται αποτελεσματικά μέσα για την πραγματική προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού·

4.  καλεί την Επιτροπή να συντάξει έκθεση η οποία θα εξετάζει εάν οι ισχύουσες διεθνείς συμφωνίες μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων χωρών περιλαμβάνουν ήδη νομικά δεσμευτική ρήτρα για την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού ή εάν τούτο δεν συμβαίνει, εάν η ρήτρα αυτή θα μπορούσε να συμπεριληφθεί σε συμφωνίες·

5.  ζητεί την προσχώρηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης τόσο στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού και στα δύο προαιρετικά της πρωτόκολλα, όσο και στις σχετικές συμφωνίες του Συμβουλίου της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, καθώς και σε άλλες συμβάσεις που έχουν ως αντικείμενο την άσκηση των δικαιωμάτων του παιδιού, την υιοθεσία, τη σεξουαλική εκμετάλλευση, την παιδική εργασία, την προστασία των παιδιών σε ένοπλες συρράξεις και την κακομεταχείριση·

6.  καλεί τα κράτη μέλη τα οποία δεν έχουν ακόμη διορίσει διαμεσολαβητή για τα παιδιά υπό το πρίσμα του αιτήματος της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού να το πράξουν το ταχύτερο δυνατό· καλεί ταυτόχρονα την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη να διαθέσουν χρηματοδοτικά μέσα για το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαμεσολαβητών για τα Παιδιά·

7.  ζητεί από την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της στηρίζοντας τις αναπτυσσόμενες χώρες στο πλαίσιο της μεταφοράς των διατάξεων της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού και των προαιρετικών πρωτοκόλλων στην εθνική νομοθεσία·

8.  θεωρεί ζωτικής σπουδαιότητας να εστιάζεται η μέγιστη προσοχή στην εκπαίδευση των παιδιών και των μητέρων, ιδίως στις πολιτικές συνεργασίες με τις αναπτυσσόμενες χώρες, και να αντιμετωπίζεται η παιδική φτώχεια ως ένα από τα βαθύτερα αίτια της εγκληματικότητας των ανηλίκων, της τοξικομανίας, της βίας και του κοινωνικού αποκλεισμού·

9.  επισημαίνει ότι οι μελλοντικές προσεγγίσεις μπορούν να επιτύχουν μόνον εφόσον οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, οι ενώσεις γονέων και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα παρακολουθούν αυτά τα μακροπρόθεσμα μέτρα με στοχοθετημένο και αποτελεσματικό τρόπο· υπογραμμίζει ότι πρέπει επίσης να συμπεριληφθούν περισσότερο στο πλαίσιο αυτό εθνικές πρωτοβουλίες και πολιτικές·

10. επισημαίνει ότι κάθε στρατηγική για τα δικαιώματα του παιδιού πρέπει να στηρίζεται στις τέσσερις βασικές αρχές της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού: την προστασία από κάθε μορφή διάκρισης, τα σημαντικότερα συμφέροντα του παιδιού ως ύψιστη επιταγή, το δικαίωμα του παιδιού στη ζωή και την ατομική ανάπτυξη καθώς και το δικαίωμα του παιδιού στην ελευθερία έκφρασης.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

6.11.2008

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

21

3

0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Maria Badia i Cutchet, Ivo Belet, Nicodim Bulzesc, Marie-Hélène Descamps, Jolanta Dičkutė, Věra Flasarová, Milan Gaľa, Vasco Graça Moura, Luis Herrero-Tejedor, Ruth Hieronymi, Ramona Nicole Mănescu, Μανώλης Μαυρομμάτης, Ljudmila Novak, Dumitru Oprea, Zdzisław Zbigniew Podkański, Christa Prets, Pál Schmitt, Helga Trüpel, Thomas Wise, Tomáš Zatloukal,

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Erna Hennicot-Schoepges, Ewa Tomaszewska, Cornelis Visser, Jaroslav Zvěřina

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (20.1.2009)

προς την Επιτροπή Ανάπτυξης

σχετικά με μια ξεχωριστή θέση για τα παιδιά στην εξωτερική δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης
(2008/2003(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Anna Záborská

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων καλεί την Επιτροπή Ανάπτυξης, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

-    έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης που ορίστηκε με την απόφαση αριθ. 293/2000EK του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Ιανουαρίου 2000 για την έγκριση ενός προγράμματος κοινοτικής δράσης (πρόγραμμα Daphne) (2000-2003) περί προληπτικών μέτρων κατά της βίας εις βάρος παιδιών, εφήβων και γυναικών[1],

Α.     λαμβάνοντας υπόψη το σημείο 9 του προγράμματος δράσης που εγκρίθηκε από την 4η Παγκόσμια Διάσκεψη Γυναικών που πραγματοποιήθηκε στο Πεκίνο στις 15 και 16 Σεπτεμβρίου 1995, που αποτελεί επίσης θεμελιώδη αρχή η οποία επαναλαμβανόταν σε όλες τις διεθνείς διασκέψεις της προηγούμενης δεκαετίας σχετικά με τα δικαιώματα του παιδιού,

1.      υπενθυμίζει ότι η εξωτερική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης σ'ό,τι αφορά τα δικαιώματα του παιδιού πρέπει να θεμελιώνεται στις αξίες και τις αρχές που ορίζονται με την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, συγκεκριμένα δε με τα άρθρα 3, 16, 18, 23, 25, 26 και 29, καθώς και με τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα του παιδιού και τα προαιρετικά πρωτόκολλα αυτής·

2.      καταδικάζει όλες τις περιπτώσεις κακομεταχείρισης παιδιών, συμπεριλαμβανομένης της ενδοοικογενειακής, και υπενθυμίζει ότι, στον κόσμο, τα παιδιά είναι τα πρώτα που πέφτουν θύματα πολλών μορφών κακοποίησης· υπογραμμίζει ότι, συνεπώς, καθίσταται επιτακτικότερη από ποτέ η ανάληψη αποτελεσματικών δράσεων για την καταπολέμηση της μάστιγας αυτής·

3.      εμμένει στην ανάγκη εντατικοποίησης του αγώνα κατά της παιδικής εργασίας στις χώρες όπου τα παιδιά εξωθούνται σε αυτήν για οικονομικούς λόγους και για λόγους επιβίωσης· υπενθυμίζει ότι οι δυσμενείς, ανυπόφορες και επικίνδυνες συνθήκες αυτής της κατάστασης όχι μόνον επιδεινώνουν την ευάλωτη θέση τους έναντι των ενηλίκων αλλά και επιταχύνουν την πιο δυσμενή επίπτωσή της που εξακολουθεί να είναι η μη φοίτησή τους στο σχολείο·

4.      υπογραμμίζει ότι κάθε δράση υπέρ των δικαιωμάτων του παιδιού πρέπει να σέβεται την πρωταρχική θέση των γονέων και του άμεσου οικογενειακού περιβάλλοντος του παιδιού, καθώς και των ατόμων στα οποία έχει ανατεθεί η κύρια φροντίδα ή η φύλαξη του παιδιού και να μεριμνά όλως ιδιαιτέρως για τη βελτίωση της κατάστασης των μητέρων·

5.      εμμένει στην ανάγκη σεβασμού της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την προστασία των δικαιωμάτων όλων των μεταναστών εργαζομένων και των μελών των οικογενειών τους ούτως ώστε να διασφαλίζονται τα δικαιώματα των παιδιών των οικογενειών των μεταναστών·

6.      υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι ο προσωρινός χωρισμός από την οικογένεια μπορεί να είναι προς το συμφέρον των παιδιών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην οικογένειά τους, εφόσον αυτό αποτελεί μέτρο προστασίας, κυρίως στις περιπτώσεις ψυχοκοινωνικών ή ψυχιατρικών προβλημάτων των γονέων, ενδοοικογενειακής βίας, κακομεταχείρισης και σεξουαλικής κακοποίησης·

7.      υπογραμμίζει ότι το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού πρέπει να υπερισχύει έναντι οποιουδήποτε άλλου παράγοντα και ότι πρέπει επομένως να αναζητούνται οι καταλληλότερες λύσεις για τα εγκαταλελειμμένα ή τα ορφανά παιδιά και να αναπτυχθεί ένας προβληματισμός για την ανάγκη να προσφέρεται σε αυτά τα παιδιά, που βρίσκονται σε συναισθηματική και ψυχολογική απόγνωση και εφόσον δεν είναι δυνατή η εξεύρεση λύσης σε εθνικό επίπεδο, μια θετή οικογένεια εκτός της χώρας καταγωγής τους·

8.      καταδικάζει κάθε μορφής βία εις βάρος των παιδιών: τη σωματική, ψυχολογική, σεξουαλική και διαρθρωτική βία, την παρουσία τους στις ένοπλες συγκρούσεις, τη δουλεία, το σωματεμπόριο παιδιών ή το εμπόριο οργάνων τους, την εκμετάλλευση μέσω της εργασίας, την παιδική πορνογραφία, την παιδική πορνεία, την παιδοφιλία, καθώς και τις μορφές βίας που συνδέονται με τη μεγάλη φτώχεια, η οποία τους στερεί τη βασική φροντίδα της υγείας τους, βλάπτει τη σωματική και ψυχική τους ανάπτυξη, τα εκθέτει στον υποσιτισμό και στη δοκιμασία της πείνας· στηλιτεύει την ευγονική διάκριση που συνδέεται με το φύλο και που εμφανίζεται με ολοένα και μεγαλύτερη συχνότητα σε ορισμένες χώρες· ζητεί από την Επιτροπή να υλοποιήσει ένα πρόγραμμα παροχής βοήθειας και ψυχολογικής υποστήριξης τόσο για τα παιδιά που έχουν συλληφθεί κατά τη διάρκεια μαζικών βιασμών όσο και για τις μητέρες τους·

9.      επιμένει ότι είναι απόλυτη ανάγκη για κάθε παιδί στον κόσμο να έχει υποχρεωτικά, από τη στιγμή που γεννιέται, μια ταυτότητα·

10.    καταδικάζει όλως ιδιαιτέρως τις ειδικές παραβιάσεις των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών, όπως τα αποκαλούμενα εγκλήματα "τιμής", τους αναγκαστικούς γάμους, τους ακρωτηριασμούς γεννητικών οργάνων και άλλες επιβλαβείς παραδοσιακές πρακτικές, που ποτέ δεν μπορούν να δικαιολογούνται και επ'ουδενί μπορούν να γίνουν ανεκτές και ζητεί την εντατικοποίηση των προσπαθειών που καταβάλλονται προκειμένου να διασφαλιστεί για τα κορίτσια ευρύτερη πρόσβαση στην εκπαίδευση· στο πλαίσιο αυτό, εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι η εκπαίδευση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην προστασία από την εκμετάλλευση·

11.    υπογραμμίζει την ανάγκη για μια καλύτερη προσέγγιση των προβλημάτων που πρέπει να αντιμετωπίσουν τα νέα κορίτσια και προτείνει, για τον σκοπό αυτό, να τους παρέχεται μια σφαιρική εκπαίδευση που θα περιλαμβάνει γενικές γνώσεις καθώς επίσης και την εκμάθηση μιας καλύτερης διαχείρισης των προβλημάτων της καθημερινής ζωής, όπως και των προβλημάτων που ανακύπτουν σε περιόδους κρίσης·

12.    απευθύνει έκκληση στα κράτη που προσφέρουν αναπτυξιακή βοήθεια να συμπεριλαμβάνουν συστηματικά σε κάθε συναλλαγή μία υγειονομική ρήτρα για την προστασία των παιδιών, θυμάτων της μεγάλης ένδειας και του υποσιτισμού και που πλήττονται από πνευμονία, διάρροιες ή ελονοσία, που αποτελούν τα κύρια αίτια θανάτων παιδιών στις αναπτυσσόμενες χώρες και να καθιερωθεί, για τον σκοπό αυτό, μια προσέγγιση που να λαμβάνει υπόψη τα ζητήματα της ισότητας των φύλων, ούτως ώστε να τεθεί τέρμα στις πολλαπλές διακρίσεις σε βάρος των γυναικών και των νέων κοριτσιών· ζητεί από την Επιτροπή να ενισχύσει, στο πλαίσιο των προγραμμάτων αναπτυξιακής συνεργασίας, τη χρηματοδοτική στήριξη που διατίθεται για τους πρωταρχικούς στόχους υγείας που αφορούν τα παιδιά·

13.    ζητεί από την Ένωση να εργαστεί αποφασιστικά για την εξάλειψη όλων των μορφών διάκρισης σε βάρος των κοριτσιών (από τη στιγμή της σύλληψης) και να διαθέσει επαρκείς πόρους για την καταπολέμηση των ανισοτήτων που προκύπτουν από αυτές·

14.    ζητεί μετ’ επιτάσεως από την Ένωση να δώσει προτεραιότητα στο δικαίωμα στην εκπαίδευση, ιδίως για τα κορίτσια, στο πλαίσιο των προγραμμάτων παροχής βοήθειας και στο πλαίσιο του διαλόγου με τις χώρες εταίρους σχετικά με την ακολουθούμενη πολιτική· τονίζει την ανάγκη καταπολέμησης των συνεχιζόμενων διακρίσεων στις άπορες οικογένειες οι οποίες, καθώς δεν μπορούν να πληρώνουν δίδακτρα για όλα τους τα παιδιά, προτιμούν να στέλνουν στο σχολείο τα αγόρια τους παρά τα κορίτσια·

15.    ζητεί από την Επιτροπή να επιμείνει, στο πλαίσιο της αναπτυξιακής πολιτικής της Ένωσης, στη σημασία και στην ανάγκη να καταγράφεται η γέννηση κάθε παιδιού σε όλες τις τρίτες χώρες και να συνδέει τα προγράμματα βοήθειάς της με την προϋπόθεση της υποχρεωτικής καταγραφής της γέννησης κάθε παιδιού·

16.    απευθύνει έκκληση στις ανθρωπιστικές οργανώσεις και τους διεθνείς οργανισμούς που είναι επιφορτισμένοι με τη χορήγηση της βοήθειας να διασφαλίζουν ότι η κατάλληλη ενίσχυση και οι απαραίτητοι πόροι καταλήγουν πράγματι στα παιδιά και δεν διασπαθίζονται·

17.    εφιστά την προσοχή στην ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση των παιδιών που έχουν προσβληθεί από τον ιό HIV και των ασθενών με AIDS καθώς και των ορφανών λόγω AIDS• καταδικάζει ειδικότερα τις πράξεις βίας σε βάρος των γυναικών και των νεαρών κοριτσιών που στηρίζονται στην αντίληψη ότι οι σεξουαλικές σχέσεις με παρθένα μπορούν να θεραπεύσουν το AIDS· ζητεί επίμονα να οργανωθούν, σε τοπικό επίπεδο, ενημερωτικές εκστρατείες για την εκρίζωση αυτής της πλάνης, εκρίζωση που θα έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη προστασία των νεαρών κοριτσιών, ιδίως.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

20.1.2009

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

17

2

0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Edit Bauer, Emine Bozkurt, Hiltrud Breyer, Edite Estrela, Ilda Figueiredo, Claire Gibault, Lívia Járóka, Urszula Krupa, Roselyne Lefrançois, Siiri Oviir, Zita Pleštinská, Eva-Britt Svensson, Anna Záborská, Ρόδη Κράτσα-Τσαγκαροπούλου, Μαρία Παναγιωτοπούλου-Κασσιώτου

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Gabriela Creţu, Iratxe García Pérez, Anna Hedh, Maria Petre

  • [1]  ΕΕ L 34 της 9.2.2000 σ. 1

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

21.1.2009

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

28

0

2

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Margrete Auken, Thijs Berman, Josep Borrell Fontelles, Danutė Budreikaitė, Marie-Arlette Carlotti, Thierry Cornillet, Corina Creţu, Alexandra Dobolyi, Beniamino Donnici, Fernando Fernández Martín, Juan Fraile Cantón, Alain Hutchinson, Madeleine Jouye de Grandmaison, Filip Kaczmarek, Maria Martens, Luisa Morgantini, José Ribeiro e Castro, Toomas Savi, Frithjof Schmidt, Jürgen Schröder, Feleknas Uca, Anna Záborská, Jan Zahradil, Mauro Zani

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Maria Berger, Raymond Langendries, Miguel Angel Martínez Martínez, Anne Van Lancker, Μανώλης Μαυρομμάτης

Αναπληρωτές (άρθρο 178, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Michael Cashman