SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną

20.3.2009 - (COM(2008)0426 – C6‑0291/2008 – 2008/0140(CNS)) - *

Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych
Sprawozdawczyni: Kathalijne Maria Buitenweg
Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej (*):
Elizabeth Lynne, Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych
(*) Procedura obejmująca zaangażowane komisje – art. 47 Regulaminu

Procedura : 2008/0140(APP)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A6-0149/2009

PROJEKT REZOLUCJI LEGISLACYJNEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną

(COM(2008)0426 – C6- 0291/2008 – 2008/0140(CNS))

(Procedura konsultacji)

–   uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Radzie (COM(2008)0426),

–   uwzględniając art. 13 ust. 1 traktatu WE, na mocy którego Rada skonsultowała się z Parlamentem (C6-0291/2008),

–   uwzględniając art. 51 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, Komisji Kultury i Edukacji, Komisji Prawnej oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A6-0149/2009),

1.  zatwierdza po poprawkach wniosek Komisji;

2.  zwraca się do Komisji o odpowiednią zmianę jej wniosku, zgodnie z art. 250 ust. 2 traktatu WE;

3.  zwraca się do Rady o poinformowanie go w przypadku uznania za stosowne odejścia od tekstu przyjętego przez Parlament;

4.  zwraca się do Rady o ponowne skonsultowanie się z Parlamentem w przypadku uznania za stosowne wprowadzenia znaczących zmian do wniosku Komisji;

5.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji.

Poprawka  1

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 2 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(2) Prawo każdej osoby do równości wobec prawa i do ochrony przed dyskryminacją jest powszechnym prawem uznanym w Powszechnej deklaracji praw człowieka, Konwencji NZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, Międzynarodowej konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej, Paktach NZ: Pakcie praw obywatelskich i politycznych oraz Pakcie praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, Konwencji NZ o prawach osób niepełnosprawnych, Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz Europejskiej karcie społecznej, których sygnatariuszami są [wszystkie] państwa członkowskie. W szczególności definicja dyskryminacji zawarta w Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych obejmuje odmowę racjonalnego usprawnienia.

(2) Prawo każdej osoby do równości wobec prawa i do ochrony przed dyskryminacją jest powszechnym prawem uznanym w Powszechnej deklaracji praw człowieka, Konwencji ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, Międzynarodowej konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej, paktach ONZ: Pakcie praw obywatelskich i politycznych oraz Pakcie praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, konwencji ONZ o prawach dziecka, konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (art. 14 i protokół fakultatywny nr 12) oraz Europejskiej karcie społecznej, których sygnatariuszami są [wszystkie] państwa członkowskie. W szczególności definicja dyskryminacji zawarta w Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych obejmuje odmowę racjonalnego usprawnienia.

Poprawka  2

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 2a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(2a) Zasada równości i zakaz dyskryminacji to ogólne zasady prawa międzynarodowego, europejskiego i krajowego, wiążące dla UE i jej państw członkowskich we wszystkich kwestiach podlegających ich kompetencji. Niniejsza dyrektywa przyczynia się do osiągnięcia tego celu oraz zwalczania dyskryminacji, która nie jest z nim zgodna.

Poprawka 3

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 2b preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(2b) W ramach przedmiotowej dyrektywy Wspólnota realizuje swoje zobowiązania wynikające z konwencji NZ o prawach osób niepełnosprawnych i należy ją postrzegać właśnie w ten sposób.

Poprawka  4

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 2c preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(2c) Zgodnie z art. 5 deklaracji politycznej, ustanowionym w ramach wniosków światowej konferencji ONZ w sprawie starzenia się w Madrycie w 2002 r., potwierdzono zaangażowanie w działania mające na celu zwalczanie wszelkich form dyskryminacji, w tym dyskryminacji ze względu na wiek, uznanie faktu, że osoby w podeszłym wieku również powinny się realizować oraz żyć zdrowo i bezpiecznie, a także aktywnie uczestniczyć w gospodarczym, społecznym, kulturalnym i politycznym życiu społeczeństwa, uznawanie w większym stopniu godności osób starszych i zwalczanie wszelkich przejawów zaniedbań, nadużyć i przemocy.

Poprawka  5

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 2d preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(2d) Zdrowie fizyczne i psychiczne oraz dobre samopoczucie są kluczowe dla jakości życia osób indywidualnych i społeczeństwa oraz są czynnikami o podstawowym znaczeniu dla realizacji celów strategii lizbońskiej UE.

Poprawka  6

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 3 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(3) Niniejsza dyrektywa uwzględnia prawa podstawowe i przestrzega zasad uznanych przede wszystkim w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Artykuł 10 Karty uznaje prawo do wolności myśli, sumienia i religii. Artykuł 21 zakazuje dyskryminacji, w tym ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Artykuł 26 uznaje prawo osób niepełnosprawnych do korzystania ze środków mających zapewnić ich niezależność.

(3) Niniejsza dyrektywa uwzględnia prawa podstawowe i przestrzega zasad uznanych przede wszystkim w konwencji Rady Europy o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w tym również w art. 9 dotyczącym wolności myśli, sumienia i wyznania oraz w art. 10 na temat wolności słowa, a także w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Artykuł 10 Karty uznaje prawo do wolności myśli, sumienia i religii. Artykuł 20 stanowi, że wszyscy są równi wobec prawa. Artykuł 21 zakazuje dyskryminacji, w tym ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Artykuł 24 przyznaje szczególne prawa dzieciom. Artykuł 26 uznaje prawo osób niepełnosprawnych do korzystania ze środków mających zapewnić ich niezależność.

Poprawka  7

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 4 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(4) Europejski Rok Osób Niepełnosprawnych 2003, Europejski Rok Równych Szans dla Wszystkich 2007 oraz Europejski Rok Dialogu Międzykulturowego 2008 podkreśliły z jednej strony utrzymywanie się dyskryminacji, a z drugiej strony korzyści płynące z różnorodności.

(4) Europejski Rok Osób Niepełnosprawnych 2003, Europejski Rok Równych Szans dla Wszystkich 2007 oraz Europejski Rok Dialogu Międzykulturowego 2008 podkreśliły utrzymywanie się dyskryminacji pośredniej i bezpośredniej, dyskryminacji wielorakiej i dyskryminacji ze względu na więź, lecz także potrzebę wskazywania na korzyści płynące z różnorodności.

Poprawka  8

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 4a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(4a) Różnorodność społeczeństwa europejskiego stanowi kluczowy element integracji kulturowej, politycznej i społecznej Unii i dlatego powinna być respektowana.

Poprawka  9

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 7a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(7a) Dyskryminacja ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną może utrudnić osiągnięcie celów traktatu WE, w szczególności doprowadzenie do wysokiego poziomu zatrudnienia i opieki społecznej, wzrost poziomu i jakości życia, spójność gospodarczą i społeczną oraz solidarność. Może również zagrozić realizacji celu, jakim jest rozwój Unii Europejskiej jako przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.

Poprawka  10

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 7b preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(7b) Niniejsza dyrektywa obejmuje również dyskryminację wieloraką, tj. dyskryminację z co najmniej dwóch przyczyn wymienionych w art. 12 i 13 traktatu WE. Do zwalczania takich przypadków konieczne są skuteczne procedury prawne, a krajowe procedury prawne powinny umożliwiać osobie skarżącej podniesienie wszystkich aspektów zarzutu dyskryminacji wielorakiej w ramach jednej procedury.

Poprawka  11

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 8 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(8) W celu zapobiegania dyskryminacji ze względu na płeć, pochodzenie rasowe i etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną oraz zwalczania jej Wspólnota przyjęła trzy instrumenty prawne na podstawie art. 13 ust. 1 traktatu WE. Instrumenty te podkreśliły wagę istnienia przepisów prawnych w walce z dyskryminacją. W szczególności dyrektywa 2000/78/WE ustanawia ogólne warunki ramowe dla równego traktowania ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek i orientację seksualną w zakresie zatrudnienia i pracy. Poza dziedziną zatrudnienia w państwach członkowskich widoczne są jednak rozbieżności w zakresie stopnia i formy ochrony przed dyskryminacją ze wspomnianych przyczyn.

(8) W celu zapobiegania dyskryminacji ze względu na płeć, pochodzenie rasowe i etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną oraz zwalczania jej Wspólnota przyjęła zestaw dyrektyw na podstawie art. 13 ust. 1 traktatu WE. Dyrektywy te podkreśliły wagę istnienia przepisów prawnych w walce z dyskryminacją. Dyrektywa 2000/43/WE ustanawia warunki ramowe zapobiegania dyskryminacji ze względu na pochodzenia rasowe lub etniczne na rynku pracy oraz poza nim. Dyrektywa 2004/113/WE z dnia 13 grudnia 2004 r. ustanawia warunki ramowe równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do towarów i usług oraz dostarczania towarów i usług. Dyrektywa 2000/78/WE ustanawia ogólne warunki ramowe dla równego traktowania ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek i orientację seksualną w zakresie zatrudnienia i pracy. Nie dotyczy ona obszarów znajdujących się poza zakresem dyrektywy.

Poprawka  12

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 9 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(9) Przepisy prawne powinny zatem zakazywać dyskryminacji, której podstawą jest religia lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientacja seksualna w licznych obszarach poza rynkiem pracy, łącznie z ochroną socjalną, edukacją i dostępem do niej oraz zaopatrywaniem w towary i usługi, w tym mieszkania. Ustawodawstwo powinno udostępniać środki zapewniające osobom niepełnosprawnym jednakowy dostęp do przedmiotowych dziedzin.

(9) Przepisy prawne powinny zatem zakazywać dyskryminacji bezpośredniej i pośredniej, wielorakiej i ze względu na więź, której podstawą jest płeć, pochodzenie rasowe lub etniczne, religia lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientacja seksualna lub płeć w licznych obszarach poza rynkiem pracy, łącznie z ochroną socjalną, edukacją i dostępem do niej oraz zaopatrywaniem w towary i usługi, takie jak mieszkania, usługi transportowe, działalność stowarzyszeniowa i opieka zdrowotna. Ustawodawstwo powinno udostępniać środki zapewniające jednakowy dostęp do przedmiotowych dziedzin osobom o określonej religii lub światopoglądzie, niepełnosprawności, w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej lub osobom łączącym te czynniki, oraz osobom z związanym z osobami dyskryminowanymi.

Poprawka  13

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 9a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(9a) W niniejszej dyrektywie za towary uważa się te w znaczeniu zgodnym z przepisami traktatu WE, odnoszącymi się do swobodnego przepływu towarów. Za usługi uważa się te w znaczeniu zgodnym z art. 50 tego traktatu WE.

Poprawka  14

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 9b preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(9b) Osoby niepełnosprawne często spotykają się z dyskryminacją w formie niedostępności środków transportu publicznego i otoczenia budowlanego, a także w formie niedostępności komunikacji i informacji. Państwa członkowskie muszą przyjąć środki zapewniające dostępność w tych obszarach w celu urzeczywistnienia zasady równego traktowania.

Poprawka  15

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 11 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(11) Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać kompetencji państw członkowskich w dziedzinach takich jak edukacja, zabezpieczenie społeczne i opieka zdrowotna. Dyrektywa powinna także pozostawać bez uszczerbku dla zasadniczej roli i szerokiego zakresu uprawnień państw członkowskich w zakresie zapewniania, zlecania i organizowania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym.

(11) Niniejsza dyrektywa nie narusza wykonywania kompetencji państw członkowskich w dziedzinach takich jak edukacja i ochrona socjalna, w tym zabezpieczenie społeczne i opieka zdrowotna. Dyrektywa pozostaje także bez uszczerbku dla zasadniczej roli i szerokiego zakresu uprawnień państw członkowskich w zakresie zapewniania, zlecania i organizowania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym.

Poprawka  16

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 12 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(12) Na pojęcie dyskryminacji składają się: dyskryminacja bezpośrednia i dyskryminacja pośrednia, molestowanie, nakłanianie do dyskryminacji oraz odmowa racjonalnego usprawnienia.

(12) Na pojęcie dyskryminacji składają się: dyskryminacja bezpośrednia i dyskryminacja pośrednia, dyskryminacja wieloraka, molestowanie, nakłanianie do dyskryminacji oraz odmowa racjonalnego usprawnienia.

Poprawka  17

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 12a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12a) Do osób niepełnosprawnych zalicza się osoby, których sprawność fizyczna, umysłowa, intelektualna lub sensoryczna jest długotrwale naruszona, co w oddziaływaniu z różnymi barierami, wynikającymi zarówno z postaw, jak i ze środowiska, może utrudniać im pełny i skuteczny udział w życiu społecznym na równych zasadach z innymi osobami.

Poprawka  18

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 12b preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12b) Ze względu na zbyt wysokie wymagania w stosunku do małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) należy chronić je w sposób szczególny, podobnie jak ma to miejsce w Stanach Zjednoczonych w oparciu o ustawę o prawach obywatelskich (Civil Rights Act).

Poprawka  19

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 12c preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12c) Za dyskryminację uznaje się również odmówienie pomocy medycznej wyłącznie z powodu wieku.

Poprawka  20

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 12d preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12d) Dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność obejmuje dyskryminację ze względu na fakt, że danej osobie towarzyszy lub pomaga certyfikowany pies przewodnik lub pies pomocnik wytresowany zgodnie z normami Międzynarodowej Federacji Psów Przewodników (International Guide Dog Federation) lub Międzynarodowej Organizacji Psów Pomocników (Assistance Dogs International).

Poprawka  21

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 12e preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12e) Efektywny i pozbawiony dyskryminacji dostęp można zapewnić na wiele sposobów, w tym poprzez stosowanie zasady „projektowania dla wszystkich” oraz ułatwienie osobom niepełnosprawnym korzystania ze środków pomocy, takich jak pomoc w zakresie mobilności i dostępu, w przypadku której sprawdzają się psy przewodnicy oraz psy pomocnicy.

Poprawka  22

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 12f preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12f) Zmiana, w zakresie art. 4, jest zasadnicza, jeżeli dotyczy towarów lub usług albo charakteru branży, zawodu lub działalności gospodarczej w takim zakresie, że dostawca towarów lub usługodawca w istocie dostarcza zupełnie inny rodzaj towaru lub usługi.

Poprawka  23

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 13 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(13) Wprowadzając w życie zasadę równego traktowania bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, zgodnie z art. 3 ust. 2 Traktatu WE, Wspólnota dąży do wyeliminowania nierówności i wspierania równego traktowania mężczyzn i kobiet, w szczególności mając na uwadze fakt, że kobiety są często ofiarami różnego rodzaju dyskryminacji.

(13) Niniejsza dyrektywa uwzględnia również dyskryminację wieloraką. Ponieważ dyskryminacja może mieć dwie przyczyny wymienione w art. 12–13 traktatu WE lub ich większą liczbę, wprowadzając w życie zasadę równego traktowania zgodnie z art. 3 ust. 2 i art. 13 traktatu WE, Wspólnota dąży do wyeliminowania nierówności ze względu na płeć, pochodzenie rasowe lub etniczne, niepełnosprawność, orientację seksualną, religię, światopogląd, wiek lub połączenie tych przyczyn i do wspierania równego traktowania, niezależnie od kombinacji cech danej osoby odnoszących się do wyżej wymienionych czynników. Niezbędne są skuteczne procedury prawne, aby radzić sobie z sytuacjami, w których występuje dyskryminacja wieloraka. W szczególności krajowe procedury prawne powinny umożliwiać osobie skarżącej podniesienie wszystkich aspektów zarzutu dyskryminacji wielorakiej w ramach jednej procedury.

Poprawka  24

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 14a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(14a) Różnice w traktowaniu z uwagi na wiek i niepełnosprawność mogą być dozwolone, jeżeli są obiektywnie i racjonalnie uzasadnione słusznym celem, a środki mające służyć jego osiągnięciu są właściwe i konieczne. Takie różnice w traktowaniu mogą obejmować na przykład specjalny próg wiekowy w przypadku dostępu do pewnych produktów lub usług, na przykład napojów alkoholowych, broni lub prawa jazdy. Za słuszny cel można również uznać promowanie integracji gospodarczej, kulturowej lub społecznej młodzieży, osób starszych lub osób niepełnosprawnych. Dlatego środki związane z wiekiem i niepełnosprawnością, ustanawiające korzystniejsze warunki w porównaniu z warunkami dostępnymi dla innych osób, np. zniżki lub bezpłatne korzystanie z komunikacji publicznej, muzeów czy obiektów sportowych, uznawane są za zgodne z zasadą niedyskryminacji.

Poprawka  25

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 15 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(15) Czynniki aktuarialne oraz czynniki ryzyka związane z niepełnosprawnością i wiekiem stosowane są w zakresie ubezpieczeń, usług bankowych i innych usług finansowych. W przypadku wykazania, że czynniki te są czynnikami kluczowymi dla oceny ryzyka, nie powinny być one postrzegane jako dyskryminacyjne.

(15) Czynniki aktuarialne oraz czynniki ryzyka związane z niepełnosprawnością i wiekiem stosowane są w zakresie ubezpieczeń, usług bankowych i innych usług finansowych. W przypadku wykazania, że czynniki te mają decydujące znaczenie dla oceny ryzyka, nie powinny być one postrzegane jako dyskryminacyjne, a także jeżeli usługodawca może wykazać znacznie wyższe ryzyko w oparciu o zasady aktuarialne, na podstawie danych statystycznych lub danych medycznych. Dane te powinny być dokładne, aktualne i użyteczne, a także być udostępniane na żądanie. Czynniki aktuarialne i czynniki ryzyka powinny odzwierciedlać pozytywne zmiany w średniej długości życia i w procesie aktywnego starzenia się, jak również w wyższym stopniu mobilności i dostępności dla osób niepełnosprawnych.

Poprawka  26

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 15a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(15a) Udzielanie zamówień, na które w państwach członkowskich zawarte zostały umowy w imieniu państwa, władz regionalnych lub lokalnych bądź innych podmiotów prawa publicznego, podlega poszanowaniu zasad traktatu, a w szczególności zasady swobody przepływu towarów, swobody przedsiębiorczości oraz swobody świadczenia usług, a także zasad, które się z nich wywodzą, takich jak: zasada równego traktowania, zasada niedyskryminacji, zasada wzajemnej uznawalności, zasada współmierności oraz zasada przejrzystości. Wymogi prawne dotyczące koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi zostały określone w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/18/WE z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi1 w taki sposób, aby udzielanie zamówień, na które w państwach członkowskich zawarte zostały umowy w imieniu państwa, władz regionalnych lub lokalnych bądź innych podmiotów prawa publicznego, podlegało poszanowaniu zasad traktatu WE, a w szczególności zasady równego traktowania bez względu na płeć, pochodzenie rasowe lub etniczne, niepełnosprawność, orientację seksualną, religię, światopogląd lub wiek, a także zasady niedyskryminacji. Jednak w odniesieniu do zamówień publicznych powyżej pewnej wartości ustanowiono przepisy dotyczące wspólnotowej koordynacji krajowych procedur udzielania takich zamówień, zapewniając otwarcie zamówień publicznych na konkurencję. Państwa członkowskie powinny interpretować te przepisy koordynujące zgodnie z zasadami równego traktowania bez względu na płeć, pochodzenie rasowe lub etniczne, niepełnosprawność, orientację seksualną, religię, światopogląd lub wiek, a także innymi przepisami traktatu.

_____________

1 Dz.U. L 134 z 30.4.2004, s. 114.

Poprawka  27

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 16 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(16) Każda osoba korzysta ze swobody zawierania umów, łącznie ze swobodą wyboru kontrahenta transakcji. Niniejsza dyrektywa nie ma zastosowania do transakcji gospodarczych zawieranych przez poszczególne osoby, jeżeli transakcje te nie wchodzą w zakres ich działalności zawodowej lub gospodarczej.

(16) Każda osoba korzysta w pełni ze swobody zawierania umów, łącznie ze swobodą wyboru kontrahenta transakcji. W kontekście dostępu do towarów i usług oraz ich dostarczania istotne jest poszanowanie prywatności i życia rodzinnego, jak również ochrona realizowanych w tym zakresie transakcji. Transakcje między osobami prywatnymi działającymi jako osoby prywatne nie są wobec tego objęte niniejszą dyrektywą, jeżeli nie stanowią działalności zawodowej lub handlowej kontrahentów.

Poprawka  28

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 17 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(17) Zakaz dyskryminacji nie może naruszać poszanowania innych podstawowych praw i wolności, w tym ochrony prywatności i życia rodzinnego oraz działań wykonywanych w tym kontekście, a także wolności religii i wolności zrzeszania się. Niniejsza dyrektywa nie narusza przepisów krajowych regulujących stan cywilny lub stosunki rodzinne, w tym prawa reprodukcyjne. Nie narusza to także świeckiego charakteru państwa, instytucji lub organów państwowych lub systemu kształcenia.

(17) Zakaz dyskryminacji nie może naruszać poszanowania innych podstawowych praw i wolności, w tym wolności religii i wolności zrzeszania się, wolności słowa i wolności prasy. Niniejsza dyrektywa nie narusza świeckiego charakteru państwa, instytucji lub organów państwowych lub systemu kształcenia. Niniejsza dyrektywa nie wprowadza zmian do podziału kompetencji między Unię Europejską a jej państwa członkowskie, co dotyczy również prawa małżeńskiego, rodzinnego i w zakresie zdrowia.

Poprawka  29

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 18 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(18) Za organizację i treść kształcenia odpowiedzialne są państwa członkowskie. Komunikat Komisji w sprawie kompetencji na XXI wiek: agenda dotycząca europejskiej współpracy szkół podkreśla konieczność poświęcenia szczególnej uwagi dzieciom znajdującym się w niekorzystnej sytuacji oraz mającym specjalne potrzeby edukacyjne. W dostępie do instytucji edukacyjnych prawo krajowe może w szczególności przewidywać różnice oparte na religii lub światopoglądzie. Państwa członkowskie mogą także zezwolić na noszenie lub umieszczanie w szkołach symboli religijnych bądź tego zakazać.

(18) Za organizację i treść kształcenia odpowiedzialne są państwa członkowskie. Komunikat Komisji w sprawie kompetencji na XXI wiek: agenda dotycząca europejskiej współpracy szkół podkreśla konieczność poświęcenia szczególnej uwagi dzieciom znajdującym się w niekorzystnej sytuacji oraz mającym specjalne potrzeby edukacyjne. W dostępie do instytucji edukacyjnych prawo krajowe może w szczególności przewidywać różnice oparte na religii lub światopoglądzie, pod warunkiem że są one konieczne i współmierne oraz nie stanowią naruszenia prawa do edukacji. Państwa członkowskie mogą także zezwolić na noszenie lub umieszczanie w szkołach symboli religijnych bądź tego zakazać.

Poprawka  30

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 19 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(19) W swojej Deklaracji nr 11 w sprawie statusu kościołów i organizacji niewyznaniowych, załączonej do Aktu końcowego traktatu amsterdamskiego, Unia Europejska w wyraźny sposób uznała, że szanuje i nie narusza statusu, z którego, na mocy prawa krajowego, korzystają kościoły i stowarzyszenia lub wspólnoty religijne w państwach członkowskich, oraz że szanuje w równym stopniu status organizacji filozoficznych i niewyznaniowych. Środki umożliwiające osobom niepełnosprawnym skuteczny i niedyskryminacyjny dostęp do sektorów objętych niniejszą dyrektywą odgrywają znaczącą rolę w urzeczywistnianiu pełnej równości. Ponadto w niektórych przypadkach konieczne mogą być indywidualne środki w zakresie racjonalnego usprawnienia w celu zapewnienia takiego dostępu. W żadnym przypadku środki te nie mogą nakładać nieproporcjonalnych obciążeń. W ocenie, czy obciążenia są nieproporcjonalne, należy wziąć pod uwagę wiele czynników, w tym wielkość, zasoby oraz charakter organizacji. Zasada racjonalnych usprawnień i nieproporcjonalnych obciążeń jest ustanowiona w dyrektywie 2000/78/WE oraz w Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych.

(19) W swojej Deklaracji nr 11 w sprawie statusu kościołów i organizacji niewyznaniowych, załączonej do Aktu końcowego traktatu amsterdamskiego, Unia Europejska w wyraźny sposób uznała, że szanuje i nie narusza statusu, z którego, na mocy prawa krajowego, korzystają kościoły i stowarzyszenia lub wspólnoty religijne w państwach członkowskich, oraz że szanuje w równym stopniu status organizacji filozoficznych i niewyznaniowych.

Poprawka  31

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 19a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(19a) Środki umożliwiające osobom niepełnosprawnym skuteczny i niedyskryminacyjny dostęp do sektorów objętych niniejszą dyrektywą odgrywają znaczącą rolę w urzeczywistnianiu pełnej równości. Ponadto w niektórych przypadkach konieczne mogą być indywidualne środki w zakresie racjonalnego usprawnienia w celu zapewnienia takiego dostępu. W żadnym przypadku środki te nie mogą nakładać nieproporcjonalnych obciążeń. W ocenie, czy obciążenia są nieproporcjonalne, należy wziąć pod uwagę, czy dany środek jest niewykonalny lub niebezpieczny i czy nie można uczynić go wykonalnym i bezpiecznym poprzez racjonalną zmianę zasad, polityki lub praktyk lub poprzez usunięcie barier architektonicznych, komunikacyjnych lub transportowych, albo zastosowanie dodatkowej pomocy lub usług. Racjonalne usprawnienia nie muszą wymagać istotnych zmian w konstrukcji budynków, których konstrukcja jest szczególnie chroniona zgodnie z prawem krajowym ze względu na ich wartość historyczną, kulturową lub architektoniczną. Zasada racjonalnych usprawnień i nieproporcjonalnych obciążeń jest ustanowiona w dyrektywie 2000/78/WE oraz w Konwencji NZ o prawach osób niepełnosprawnych.

(w oparciu o tekst znajdujący się na końcu punktu 19 preambuły w dokumencie COM(2008)0426)

Poprawka  32

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 21 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(21) Zakaz dyskryminacji powinien pozostawać bez uszczerbku dla utrzymywania lub przyjmowania przez państwa członkowskie środków mających zapobiegać niekorzystnej sytuacji grupy osób danej religii lub światopoglądu, osób niepełnosprawnych, znajdujących się w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej lub rekompensować taką sytuację. Środki takie mogą zezwalać na istnienie organizacji osób danej religii lub o określonym światopoglądzie, osób niepełnosprawnych, znajdujących się w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej, jeżeli głównym celem tych organizacji jest wspieranie szczególnych potrzeb tych osób.

(21) Zakaz dyskryminacji powinien pozostawać bez uszczerbku dla utrzymywania lub przyjmowania przez państwa członkowskie środków mających zapobiegać niekorzystnej sytuacji osób wyznających daną religię lub światopogląd, osób niepełnosprawnych, znajdujących się w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej, osób łączących te cechy szczególne dotyczące tych czynników oraz osób z nimi związanych, lub rekompensować taką sytuację. Temu zakazowi mogą towarzyszyć inne środki mające na celu wspieranie zasady równego traktowania i równych szans, uwzględniające różnice płci oraz działania pozytywne, będące odpowiedzią na szczególne potrzeby osób lub grup osób, które ze względu na swoje cechy wymagają organizacji, usług i pomocy, jakich nie potrzebują inne osoby. Środkom takim towarzyszy tworzenie niezależnych organizacji osób danej religii lub o określonym światopoglądzie, osób niepełnosprawnych, znajdujących się w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej, jeżeli głównym celem tych organizacji jest wspieranie szczególnych potrzeb tych osób.

Poprawka  33

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 23 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(23) Osoby, które były dyskryminowane ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, powinny dysponować odpowiednimi środkami ochrony prawnej. W celu zapewnienia skuteczniejszego poziomu ochrony stowarzyszenia, organizacje i inne osoby prawne powinny posiadać upoważnienie do uczestnictwa w postępowaniu sądowym, także w imieniu każdej ofiary albo jako jej wsparcie, nie naruszając zasad procedury krajowej dotyczących przedstawicielstwa i obrony przez sądem.

(23) Osoby, które były dyskryminowane w sposób bezpośredni, pośredni, wieloraki albo ze względu na więź, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną lub płeć, powinny dysponować odpowiednimi środkami ochrony prawnej. W celu zapewnienia skuteczniejszego poziomu ochrony stowarzyszenia, organizacje i inne osoby prawne powinny posiadać upoważnienie do uczestnictwa w postępowaniu sądowym, także w imieniu każdej ofiary albo jako jej wsparcie, nie naruszając zasad procedury krajowej dotyczących przedstawicielstwa i obrony przez sądem.

Poprawka  34

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 25 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(25) Skuteczne wprowadzenie w życie zasady równego traktowania wymaga odpowiedniej ochrony sądowej przed represjonowaniem.

(25) Skuteczne wprowadzenie w życie zasady równego traktowania wymaga odpowiedniej ochrony sądowej przed represjonowaniem. Skuteczna ochrona prawna praw indywidualnych musi iść w parze z aktywnym propagowaniem niedyskryminacji i równości szans.

Poprawka  35

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 26 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(26) W swojej rezolucji dotyczącej dalszych działań po zakończeniu Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich 2007 Rada zachęcała do pełnego zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacji reprezentujących ludzi narażonych na ryzyko dyskryminacji, partnerów społecznych i zainteresowanych stron, w opracowanie polityki i programów mających na celu zapobieganie dyskryminacji oraz promocję równouprawnienia i równych szans na poziomie europejskim i krajowym.

(26) W swojej rezolucji dotyczącej dalszych działań po zakończeniu Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich 2007 Rada zachęcała do pełnego zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacji reprezentujących ludzi narażonych na ryzyko dyskryminacji, partnerów społecznych i zainteresowanych stron, w opracowanie polityki i programów mających na celu zapobieganie dyskryminacji oraz promocję równouprawnienia i równych szans na poziomie europejskim i krajowym. W tym celu Komisja i państwa członkowskie podejmują działania mające na celu upowszechnianie wśród opinii publicznej i osób zainteresowanych przepisów niniejszej dyrektywy oraz przepisów aktualnie obowiązujących w tym sektorze, poprzez kampanie informacyjne i prasowe, służące między innymi przełamywaniu stereotypów, przy pomocy wszelkich odpowiednich, stosownych i dostępnych środków (na przykład języka migowego lub specjalnych stron internetowych przeznaczonych dla osób niedowidzących).

Poprawka  36

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 31a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(31a) Interpretując znaczenie sformułowania „przyczyny dyskryminacji”, sądy i trybunały winny wziąć pod uwagę międzynarodowe oraz europejskie instrumenty prawne w odniesieniu do praw człowieka, w tym zalecenia oraz wyroki organów nadrzędnych, takich jak Europejski Trybunał Praw Człowieka.

Poprawka  37

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Niniejsza dyrektywa ustanawia ramy dla walki z dyskryminacją ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, co ma zapewnić wprowadzenie w życie w państwach członkowskich zasady równego traktowania w obszarach innych niż zatrudnienie i praca.

1. Niniejsza dyrektywa ustanawia ramy dla walki z dyskryminacją, w tym dyskryminacją wieloraką, ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, co ma zapewnić wprowadzenie w życie w państwach członkowskich zasady równego traktowania w obszarach innych niż zatrudnienie i praca.

 

2. Dyskryminacja wieloraka ma miejsce w przypadku, gdy podstawą dyskryminacji jest:

 

a) dowolne połączenie następujących przyczyn: religia lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientacja seksualna, lub

 

b) jedna lub więcej przyczyn wymienionych w ust. 1, a także jedna lub więcej z następujących przyczyn:

 

(i) płeć (o ile sprawa będąca przedmiotem skargi wchodzi w przedmiotowy zakres dyrektywy 2004/113/WE oraz niniejszej dyrektywy),

 

(ii) pochodzenie rasowe bądź etniczne (o ile sprawa będąca przedmiotem skargi wchodzi w przedmiotowy zakres dyrektywy 2000/43/WE oraz niniejszej dyrektywy),

 

(iii) narodowość (o ile sprawa będąca przedmiotem skargi wchodzi w zakres art. 12 traktatu WE).

 

3. Odpowiednio do tego należy w niniejszej dyrektywie interpretować „dyskryminację wieloraką” i „wielorakie przyczyny”.

Poprawka  38

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Dla celów ust. 1:

2. Dla celów ust. 1:

a) dyskryminacja bezpośrednia występuje w przypadku, gdy daną osobę traktuje się mniej przychylnie, niż traktuje się, traktowano lub traktowano by inną osobę w porównywalnej sytuacji, z jakiejkolwiek przyczyny, o której mowa w art. 1;

a) dyskryminacja bezpośrednia występuje w przypadku, gdy daną osobę lub osoby przestające z taką osobą traktuje się mniej przychylnie, niż traktuje się, traktowano lub traktowano by inną osobę w porównywalnej sytuacji, z jednej lub wielu przyczyn, o których mowa w art. 1;

b) dyskryminacja pośrednia ma miejsce w przypadku, gdy z pozoru neutralny przepis, kryterium lub praktyka może doprowadzić do szczególnej niekorzystnej sytuacji dla osób określonej religii lub światopoglądu, osób o określonej niepełnosprawności, w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej, w stosunku do innych osób, chyba że taki przepis, kryterium lub praktyka są obiektywnie uzasadnione słusznym celem, a środki mające służyć ich osiągnięciu są właściwe i konieczne.

b) dyskryminacja pośrednia ma miejsce w przypadku, gdy z pozoru neutralny przepis, kryterium lub praktyka może doprowadzić do szczególnej niekorzystnej sytuacji dla osób określonej religii lub światopoglądu, osób o określonej niepełnosprawności, w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej, osób przebywających lub takich, co do których można przypuszczać, że przebywają z takimi osobami, w stosunku do innych osób, chyba że taki przepis, kryterium lub praktyka są obiektywnie uzasadnione słusznym celem, a środki mające służyć ich osiągnięciu są właściwe i konieczne.

Poprawka  39

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Molestowanie uważane jest za formę dyskryminacji w rozumieniu ust. 1, jeżeli ma miejsce niepożądane zachowanie związane z przyczynami, o których mowa w art. 1, a jego celem lub skutkiem jest naruszenie godności osoby i stworzenie onieśmielającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery.

3. Nie naruszając wolności słowa, molestowanie uważane jest za formę dyskryminacji w rozumieniu ust. 1, jeżeli ma miejsce niepożądane zachowanie związane z przyczynami, o których mowa w art. 1, a jego celem lub skutkiem jest naruszenie godności osoby i stworzenie onieśmielającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery. W związku z tym państwa członkowskie mogą definiować pojęcie „molestowania” zgodnie z krajowymi przepisami prawnymi i zwyczajami.

Poprawka  40

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4. Nakłanianie do dyskryminacji osób z jakiejkolwiek przyczyny, o której mowa w art. 1, uważane jest za dyskryminację w rozumieniu ust. 1.

(4) Nakłanianie do dyskryminacji osób lub żądanie dyskryminowania z wykorzystaniem hierarchii służbowej, z jakiejkolwiek przyczyny, której mowa w art. 1, uważane jest za dyskryminację w rozumieniu ust. 1.

Uzasadnienie

[First part of amendment does not affect the English version]

Poprawka  41

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 4a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

4a. Dyskryminację opierającą się na założeniach dotyczących wyznania lub światopoglądu danej osoby, jej niepełnosprawności, wieku lub orientacji seksualnej lub wynikającą z przyporządkowania jej do grupy wyznaniowej lub grupy osób wyznających pewien światopogląd, osób niepełnosprawnych, w danym wieku, czy o danej orientacji seksualnej należy uznać za dyskryminację w rozumieniu ust. 1.

Poprawka  42

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5. Odmowa racjonalnego usprawnienia, w szczególności w przypadku, o którym mowa w art. 4 ust. 1 lit. b) niniejszej dyrektywy, w odniesieniu do osób niepełnosprawnych, uważana jest za dyskryminację w rozumieniu ust. 1.

5. Odmowa racjonalnego usprawnienia, w szczególności w przypadku, o którym mowa w art. 4 ust. 1 lit. b) niniejszej dyrektywy, w odniesieniu do osób niepełnosprawnych lub osób przebywających z osobą niepełnosprawną, jeżeli usprawnienie jest wymagane, by umożliwić takim osobom udzielanie osobistej pomocy osobie niepełnosprawnej, uważana jest za dyskryminację w rozumieniu ust. 1.

Poprawka  43

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6. Bez uszczerbku dla ust. 2 państwa członkowskie mogą przewidzieć, że różnice w traktowaniu ze względu na wiek nie stanowią dyskryminacji, jeżeli, w kontekście prawa krajowego, uzasadnione są słusznym celem, a środki mające służyć jego osiągnięciu są właściwe i konieczne. Dyrektywa nie wyklucza w szczególności ustalenia określonej granicy wieku dla dostępu do świadczeń społecznych, kształcenia oraz do niektórych towarów lub usług.

6. Niniejsza dyrektywa nie wyklucza różnic w traktowaniu ze względu na wiek, jeżeli są obiektywnie i racjonalnie uzasadnione słusznym celem, a środki mające służyć jego osiągnięciu są właściwe, proporcjonalne, konieczne i skuteczne.

Poprawka  44

Wniosek dotyczący dyrektywy

Article 2 - paragraph 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

7. Bez uszczerbku dla ust. 2, w zakresie usług finansowych państwa członkowskie mogą zezwolić na proporcjonalne różnice w traktowaniu, jeżeli, w stosunku do danego produktu, odniesienie do wieku lub niepełnosprawności jest czynnikiem decydującym w ocenie ryzyka opartej na odpowiednich i dokładnych danych aktuarialnych lub statystycznych.

7. Bez uszczerbku dla ust. 2, w zakresie usług ubezpieczeniowych, bankowych i innych usług finansowych państwa członkowskie mogą zezwolić na różnice w traktowaniu, jeżeli, w stosunku do danego produktu, odniesienie do wieku lub niepełnosprawności jest czynnikiem decydującym w ocenie ryzyka opartej na zasadach aktuarialnych, danych statystycznych lub medycznych. Dane te powinny być dokładne, aktualne i użyteczne, a także być z łatwością udostępniane na żądanie. Czynniki aktuarialne i czynniki ryzyka powinny odzwierciedlać pozytywne zmiany w średniej długości życia i w procesie aktywnego starzenia się, jak również w wyższym stopniu mobilności i dostępności dla osób niepełnosprawnych. Usługodawca musi być w stanie obiektywnie wykazać istnienie znacznie wyższego ryzyka oraz zapewnić obiektywne i racjonalne uzasadnienie różnic w traktowaniu ze względu na słuszny cel oraz zadbać o to, aby środki realizacji tego celu były proporcjonalne, konieczne i skuteczne. Państwa członkowskie powiadamiają Komisję i dokonują przeglądu decyzji pięć lat po wdrożeniu niniejszej dyrektywy, uwzględniając sprawozdanie Komisji, o którym mowa w art. 16, oraz przekazują Komisji wyniki tego przeglądu.

Poprawka  45

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 8

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

8. Niniejsza dyrektywa nie narusza środków natury ogólnej przewidzianych w prawie krajowym, które w społeczeństwie demokratycznym są niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, utrzymania porządku i zapobiegania działaniom podlegającym sankcjom karnym oraz zapewnienia ochrony zdrowia i ochrony praw i wolności innych osób.

8. Niniejsza dyrektywa nie narusza środków natury ogólnej przewidzianych w prawie krajowym, które w społeczeństwie demokratycznym są niezbędne oraz proporcjonalne do zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, utrzymania porządku i zapobiegania działaniom podlegającym sankcjom karnym oraz zapewnienia ochrony zdrowia i ochrony praw i wolności innych osób.

Poprawka  46

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 8a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

8a. Niniejsza dyrektywa uznaje, że prawo do zachowania prywatności jest narzędziem zwalczania form dyskryminacji, o których mowa w niniejszym artykule.

Poprawka  47

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 1 – litera d)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d) dostępu do towarów i innych usług powszechnie dostępnych, w tym mieszkań, oraz dostarczanie ich.

d) dostępu do towarów i innych usług powszechnie dostępnych, w tym mieszkań i transportu, oraz dostarczanie ich.

Poprawka  48

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 1 – litera da) (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

da) przynależności do stowarzyszeń i działalności w nich oraz świadczeń przez nie wykonywanych.

Poprawka  49

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 1 – akapit drugi

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Litera d) ma zastosowanie do poszczególnych osób tylko w zakresie, w jakim prowadzą własną działalność zawodową lub gospodarczą.

Litera d) nie dotyczy transakcji między osobami prywatnymi, dla których transakcje te nie stanowią działalności gospodarczej ani zawodowej.

Poprawka  50

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Niniejsza dyrektywa nie narusza przepisów krajowych regulujących stan cywilny lub stosunki rodzinne, w tym prawa reprodukcyjne.

2. Niniejsza dyrektywa nie wprowadza zmian do podziału kompetencji między Unię Europejską a jej państwa członkowskie.

Poprawka  51

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Niniejsza dyrektywa nie narusza odpowiedzialności państw członkowskich za treść nauczania, działalność i organizację ich systemów kształcenia, łącznie z zapewnieniem kształcenia integracyjnego. W dostępie do instytucji edukacyjnych państwa członkowskie mogą przewidzieć różnice w traktowaniu, oparte na religii lub światopoglądzie.

3. Niniejsza dyrektywa nie narusza odpowiedzialności państw członkowskich za treść nauczania, działalność i organizację ich krajowych systemów kształcenia, gwarantując jednocześnie prawa osób niepełnosprawnych do edukacji bez dyskryminacji oraz w oparciu o zasadę równości. Państwa członkowskie dbają o to, aby przy podejmowaniu decyzji o odpowiedniej formie kształcenia bądź szkolenia uszanowane zostało zdanie osoby niepełnosprawnej. W dostępie do instytucji edukacyjnych państwa członkowskie mogą dopuszczać – jedynie w obiektywnie uzasadnionych przypadkach – różnice oparte na religii lub światopoglądzie, jeżeli jedynie z przyczyn obiektywnych wymagają od jednostki postępowania w dobrej wierze oraz zgodnie z zasadą lojalności wobec etosu instytucji, pod warunkiem że nie usprawiedliwia to dyskryminacji z jakiegokolwiek innego powodu oraz że w pobliżu znajdują się inne instytucje edukacyjne stanowiące rozsądną alternatywę, co ma zapobiegać dyskryminacji pośredniej. Państwa członkowskie dbają o to, aby nie oznaczało to odmowy prawa do edukacji.

Poprawka  52

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4. Niniejsza dyrektywa nie narusza ustawodawstwa krajowego zapewniającego świeckość państwa, instytucji lub organów państwowych lub systemu kształcenia albo dotyczącego statusu i działalności kościołów i innych organizacji, których podstawą jest religia lub światopogląd. Niniejsza dyrektywa nie narusza także ustawodawstwa krajowego promującego równość kobiet i mężczyzn.

4. Niniejsza dyrektywa nie narusza prawa krajowego zapewniającego świeckość państwa, instytucji lub organów państwowych lub systemu kształcenia albo dotyczącego statusu, działalności i ram prawnych kościołów i innych organizacji, których podstawą jest religia lub światopogląd, jeżeli nie wchodzi to w zakres kompetencji UE. W przypadku gdy działalność kościołów i innych organizacji, których podstawą jest religia lub światopogląd, należy do kompetencji UE, podlega ona przepisom UE dotyczącym niedyskryminacji. Niniejsza dyrektywa nie narusza także ustawodawstwa krajowego gwarantującego równość kobiet i mężczyzn.

Poprawka  53

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5. W zakres niniejszej dyrektywy nie wchodzi zróżnicowane traktowanie ze względu na przynależność państwową; dyrektywa nie narusza przepisów oraz warunków dotyczących wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich oraz bezpaństwowców na terytorium państw członkowskich i wszelkiego traktowania związanego ze statusem prawnym danych obywateli państw trzecich i bezpaństwowców.

5. W zakres niniejszej dyrektywy nie wchodzi zróżnicowane traktowanie ze względu na przynależność państwową; dyrektywa nie narusza przepisów oraz warunków dotyczących wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich oraz bezpaństwowców na terytorium państw członkowskich i wszelkiego traktowania związanego ze statusem prawnym danych obywateli państw trzecich i bezpaństwowców. Dyskryminacja ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, którą przedstawia się jako różnicę w traktowaniu związaną z narodowością należy traktować jak dyskryminację w rozumieniu art. 1.

Poprawka  54

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 5a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

5a. Niniejsza dyrektywa nie stanowi uszczerbku dla prawa osób publikujących reklamy do odmowy zleceń od osób, stron i organizacji, które nie podzielają wartości demokratycznych, oraz od osób, stron i organizacji, które nie podzielają orientacji politycznej danej gazety.

Poprawka  55

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. W celu zagwarantowania przestrzegania zasady równego traktowania osób niepełnosprawnych:

1. W celu zagwarantowania przestrzegania zasady równego traktowania osób niepełnosprawnych, przy czym niepełnosprawność rozumiana jest zgodnie z definicją zawartą w konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych oraz osób cierpiących na choroby przewlekłe:

Poprawka  56

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera a)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a) Środki konieczne dla umożliwienia osobom niepełnosprawnym skutecznego, niedyskryminacyjnego dostępu do ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej, edukacji oraz dostępu do powszechnie dostępnych towarów i usług, w tym mieszkań i transportu, oraz ich dostarczania planowane są z wyprzedzeniem, łącznie z dokonaniem odpowiednich zmian lub modyfikacji. Środki takie nie powinny nakładać nieproporcjonalnych obciążeń, nie wymagają zasadniczych zmian w zakresie ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej, edukacji lub danych towarów i usług ani nie wymagają zapewnienia odpowiednich rozwiązań alternatywnych.

a) Środki konieczne dla umożliwienia osobom niepełnosprawnym skutecznego, niedyskryminacyjnego dostępu do ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej, edukacji oraz dostępu do powszechnie dostępnych towarów i usług, w tym mieszkań, telekomunikacji, komunikacji elektronicznej, informacji, w tym również w dostępnym formacie, usług finansowych, kultury i rozrywki, budynków ogólnodostępnych, środków transportu i innych typów przestrzeni i obiektów publicznych, oraz ich dostarczania planowane są z wyprzedzeniem, łącznie z dokonaniem odpowiednich zmian lub modyfikacji. W przypadku gdy źródłem dyskryminacji jest praktyka, polityka lub procedury, podejmuje się działania mające na celu eliminację takich sytuacji.

Poprawka  57

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera b)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b) Bez uszczerbku dla obowiązku zapewnienia skutecznego, niedyskryminacyjnego dostępu i w zależności od potrzeby konkretnego przypadku zapewnia się racjonalne usprawnienia, chyba że wiązałoby się to z nieproporcjonalnym obciążeniem.

b) Do celów ust. 1 rzeczywisty niedyskryminacyjny dostęp oznacza wskazanie i eliminację przeszkód i barier oraz zapobieganie powstawaniu nowych przeszkód i barier utrudniających osobom niepełnosprawnym dostęp do towarów, usług i obiektów ogólnodostępnych, niezależnie od rodzaju przeszkody, bariery lub niepełnosprawności. Zgodnie z postanowieniami przedmiotowej dyrektywy bez względu na to, jakie środki zostaną wybrane w celu usunięcia przeszkód lub barier, niedyskryminujący dostęp osób niepełnosprawnych zapewnia się – zawsze, gdy to możliwe – na takich samych warunkach, jak dostęp osób pełnosprawnych, jak również ułatwienie osobom niepełnosprawnym korzystania ze środków pomocy, takich jak pomoc w zakresie mobilności i dostępu, w przypadku której sprawdzają się psy przewodnicy oraz psy pomocnicy. Jeżeli mimo wszelkich podejmowanych wysiłków nie jest możliwe wprowadzenie racjonalnego usprawnienia gwarantującego skuteczny i pozbawiony dyskryminacji dostęp na takich samych warunkach oraz zgodnie z przepisami niniejszej dyrektywy, zapewnia się rozsądną alternatywę umożliwiającą dostęp. Dla celów związanych z niniejszym zapisem „rozsądne środki dostosowawcze” oznaczają alternatywne rozwiązania potrzebne w konkretnym przypadku, aby w oparciu o zasadę równości umożliwić osobie niepełnosprawnej dostęp do praw lub korzystanie z praw objętych zakresem stosowania niniejszej dyrektywy w rozumieniu art. 3 ust. 1.

Poprawka  58

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Dla celów oceny, czy środki niezbędne dla przestrzegania ust. 1 wiązałyby się z nieproporcjonalnym obciążeniem, należy w szczególności wziąć pod uwagę wielkość, zasoby i charakter organizacji, szacowany koszt, cykl życia towarów i usług oraz możliwe korzyści ze zwiększenia dostępu dla osób niepełnosprawnych. Obciążenia te nie są nieproporcjonalne, jeżeli w wystarczającym stopniu są rekompensowane ze środków istniejących w ramach polityki równego traktowania prowadzonej przez dane państwo członkowskie.

2. Środki umożliwiające skuteczny dostęp pozbawiony cech dyskryminacyjnych nie powinny być źródłem niewspółmiernych obciążeń ani wymagać zasadniczych zmian. Dla celów oceny, czy przestrzeganie ust. 1 wiązałoby się z nieproporcjonalnym obciążeniem, należy wziąć pod uwagę, czy dany środek jest niewykonalny lub niebezpieczny i czy nie można byłoby uczynić go wykonalnym i bezpiecznym poprzez racjonalną zmianę zasad, polityki lub praktyk lub poprzez usunięcie barier architektonicznych, komunikacyjnych lub transportowych, albo zapewnienie dodatkowej pomocy lub usług. Zmiana jest zasadnicza, jeżeli dotyczy towarów lub usług albo charakteru branży, zawodu lub działalności gospodarczej w takim zakresie, że dostawca towarów lub usługodawca w istocie dostarcza zupełnie inny rodzaj towaru lub usługi. Racjonalne usprawnienia nie wymagają istotnych zmian w konstrukcji budynków, których konstrukcja jest szczególnie chroniona zgodnie z prawem krajowym ze względu na ich wartość historyczną, kulturową lub architektoniczną. Obciążeń nie uważa się za nieproporcjonalne, jeżeli w wystarczającym stopniu są rekompensowane przez środki istniejące w danym państwie członkowskim. Istniejąca zasada racjonalnych usprawnień i nieproporcjonalnych obciążeń powinna być rozumiana w kontekście dyrektywy 2000/78/WE oraz konwencji NZ o prawach osób niepełnosprawnych.

Poprawka  59

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 2a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a. Aby wywiązać się z obowiązku zapewnienia skutecznego niedyskryminacyjnego dostępu do istniejącej infrastruktury, polityki lub procedur w rozumieniu pkt 1(a), państwa członkowskie mogą w razie potrzeby uzyskać dodatkowy okres 10 lat od terminu transpozycji na wywiązanie się z niniejszego obowiązku. Państwa członkowskie zamierzające skorzystać z dodatkowego okresu przedstawiają Komisji plan stopniowego dostosowania się do wymogów określonych w pkt 1(a), zawierający cele, środki i harmonogram działań. Każde państwo członkowskie, które zdecyduje się skorzystać z dodatkowego okresu, przedstawia Komisji dwa razy w roku sprawozdanie na temat kroków podjętych w celu zapewnienia skutecznego niedyskryminacyjnego dostępu oraz postępów we wdrażaniu przepisów pkt 1(a). Komisja dwa razy w roku przedstawia sprawozdanie Radzie.

Poprawka  60

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Niniejsza dyrektywa nie narusza przepisów prawa wspólnotowego lub przepisów krajowych w zakresie dostępu do szczególnych towarów i usług.

3. Niniejsza dyrektywa nie narusza przepisów prawa wspólnotowego lub przepisów krajowych w zakresie dostępu do szczególnych towarów i usług. Jednak, o ile to możliwe, instytucje UE oraz państwa członkowskie powinny podejmować działania zachęcające dostawców usług i towarów, w szczególności wyrobów przemysłowych, do opracowania dostępnych rozwiązań, na przykład w ramach procedur zamówień publicznych. Za dostępne uważane są te produkty i usługi, które stworzono z myślą o wszystkich użytkownikach.

Poprawka  61

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Dla zapewnienia urzeczywistnienia pełnej równości zasada równego traktowania nie stanowi przeszkody w utrzymywaniu lub przyjmowaniu przez państwo członkowskie szczególnych środków mających zapobiegać niedogodnościom związanym z religią lub światopoglądem, niepełnosprawnością, wiekiem lub orientacją seksualną oraz rekompensować te niedogodności.

Dla zapewnienia urzeczywistnienia pełnej równości zasada równego traktowania nie stanowi przeszkody w utrzymywaniu lub przyjmowaniu przez państwo członkowskie szczególnych środków mających zapobiegać niedogodnościom związanym z religią lub światopoglądem, niepełnosprawnością, wiekiem lub orientacją seksualną oraz rekompensować te niedogodności lub w umożliwieniu sektorowi publicznemu, prywatnemu lub wolontariackiemu stosowania takich środków.

Poprawka  62

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 7 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Państwa członkowskie dopilnowują, aby procedury sądowe lub administracyjne, w tym, o ile uznają to za właściwe, procedury pojednawcze, których celem jest egzekwowanie wykonania obowiązków wynikających z niniejszej dyrektywy, były dostępne dla wszystkich osób, które uważają się za pokrzywdzone na skutek nieprzestrzegania w stosunku do nich zasady równego traktowania, nawet po zakończeniu kontaktów, w których przypuszczalnie miała miejsce dyskryminacja.

1. Państwa członkowskie dopilnowują, aby procedury sądowe lub administracyjne, w tym, o ile uznają to za właściwe, procedury pojednawcze, których celem jest egzekwowanie wykonania obowiązków wynikających z niniejszej dyrektywy, były dostępne w praktyce dla wszystkich osób, które uważają się za pokrzywdzone na skutek nieprzestrzegania w stosunku do nich zasady równego traktowania, nawet po zakończeniu kontaktów, w których przypuszczalnie miała miejsce dyskryminacja.

Poprawka  63

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 7 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Państwa członkowskie dopilnowują, aby stowarzyszenia, organizacje lub inne osoby prawne, które mają uzasadniony interes w zapewnieniu przestrzegania przepisów niniejszej dyrektywy, mogły uczestniczyć, w imieniu skarżącego lub wspierając go, za jego zgodą, w każdym postępowaniu sądowym lub administracyjnym przewidzianym w celu egzekwowania wykonania obowiązków wynikających z niniejszej dyrektywy.

skreślony

Poprawka  64

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 7 – ustęp 3a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a. Państwa członkowskie wprowadzają do swoich krajowych systemów prawnych zniechęcające do dyskryminacji, a jednocześnie proporcjonalne do wyrządzonej szkody środki, niezbędne do zapewnienia osobom poszkodowanym w wyniku dyskryminacji w rozumieniu niniejszej dyrektywy rzeczywistej i skutecznej rekompensaty lub odszkodowania, zgodnie z zasadami ustalonymi przez państwa członkowskie.

Poprawka  65

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 8 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Ustęp 1 nie stoi na przeszkodzie wprowadzeniu przez państwa członkowskie zasad dowodowych korzystniejszych dla strony skarżącej.

2. Ustęp 1 nie stoi na przeszkodzie wprowadzeniu przez państwa członkowskie zasad korzystniejszych dla strony skarżącej.

Uzasadnienie

Należy przewidzieć możliwość wprowadzenia przez państwa członkowskie korzystniejszych przepisów dla strony skarżącej w postępowaniu.

Poprawka  66

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 9a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

9a. Przy opracowywaniu i wdrażaniu przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych, polityki i działań w dziedzinach objętych zakresem niniejszej dyrektywy państwa członkowskie aktywnie promują równość osób bez względu na ich religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną.

Poprawka  67

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 10

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Państwa członkowskie dopilnowują, aby przepisy przyjęte zgodnie z niniejszą dyrektywą oraz odpowiednie przepisy już będące w mocy były udostępniane zainteresowanym osobom przy wykorzystaniu wszystkich stosownych środków na całym ich terytorium.

Państwa członkowskie dopilnowują, aby przepisy przyjęte zgodnie z niniejszą dyrektywą oraz odpowiednie przepisy już będące w mocy były udostępniane zainteresowanym osobom przy wykorzystaniu wszystkich stosownych środków, w tym Internetu, na całym ich terytorium.

Poprawka  68

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 11

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Artykuł 11

Artykuł 11

W celu wspierania zasady równego traktowania państwa członkowskie zachęcają do prowadzenia dialogu z właściwymi zainteresowanymi stronami, w szczególności organizacjami pozarządowymi, które, zgodnie z krajowym ustawodawstwem i praktyką, mają uzasadniony interes w uczestniczeniu w walce z dyskryminacją z przyczyn objętych niniejszą dyrektywą.

W celu wspierania zasady równego traktowania państwa członkowskie zachęcają do prowadzenia dialogu z właściwymi zainteresowanymi stronami, w szczególności organizacjami pozarządowymi, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, kościołami, organizacjami religijnymi i niewyznaniowymi, które, zgodnie z krajowym ustawodawstwem i praktyką, mają uzasadniony interes w uczestniczeniu w walce z dyskryminacją z przyczyn objętych niniejszą dyrektywą, a taka konsultacja obejmuje również monitorowanie wykonywania niniejszej dyrektywy.

Poprawka  69

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 12 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Państwa członkowskie wyznaczają organ lub organy mające wspierać równe traktowanie wszystkich osób bez względu na ich religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Organy te mogą wchodzić w skład agencji odpowiedzialnych na poziomie krajowym za obronę praw człowieka lub przestrzeganie praw jednostek, łącznie z prawami przewidzianymi w aktach prawa wspólnotowego, w tym w dyrektywach 2000/43/WE i 2004/113/WE.

1. Państwa członkowskie wyznaczają niezależnie działający i odpowiednio ustanowiony organ lub organy mające wspierać równe traktowanie wszystkich osób bez względu na ich religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Państwa członkowskie nadają temu organowi lub organom uprawnienia w dziedzinach objętych zakresem niniejszej dyrektywy oraz w dziedzinach zatrudnienia i pracy zgodnie z dyrektywą 2000/78/EC. Organy te mogą wchodzić w skład agencji odpowiedzialnych na poziomie krajowym za obronę praw przewidzianych w aktach prawa wspólnotowego, w tym w dyrektywach 2000/43/WE, 2000/78/WE i 2004/113/WE.

Poprawka  70

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 12 – ustęp 2 – tiret -pierwsze (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

– ułatwianie procedur administracyjnych lub sądowych dotyczących dyskryminacji w przypadku, gdy ofiara zamieszkuje w innym państwie członkowskim niż pozwany, poprzez nawiązanie kontaktu z podobnym organem bądź podobnymi organami w państwie członkowskim pozwanego;

Poprawka  71

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 12 – ustęp 2 – tiret -pierwsze a (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

– w razie potrzeby zapewnienie dostępu osoby wnoszącej skargę do pomocy prawnej zgodnie z dyrektywą Rady 2003/8/WE z dnia 27 stycznia 2003 r. mającą na celu usprawnienie dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sporach transgranicznych poprzez ustanowienie minimalnych wspólnych zasad odnoszących się do pomocy prawnej w sporach o tym charakterze1,

 

_____________

1 Dz.U. L 26 z 31.1.2003, s. 41.

Poprawka  72

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 12 – ustęp 2 – tiret drugie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

- prowadzenie niezależnych badań nad dyskryminacją,

- nadzór i prowadzenie niezależnych badań nad dyskryminacją, w tym nad stosowaniem antydyskryminacyjnych przepisów prawnych,

Poprawka  73

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 12 – ustęp 2 – tiret trzecie a (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

– współpracę i wymianę informacji z Agencją Praw Podstawowych i innymi właściwymi organami UE.

Poprawka  74

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 12 – ustęp 2a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a. Państwa członkowskie dostarczają tym organom wystarczających środków umożliwiających im wykonywanie obowiązków w skuteczny i dostępny sposób.

Poprawka  75

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 13 – point a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a) uchylenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych sprzecznych z zasadą równego traktowania;

a) bezzwłocznego uchylenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych sprzecznych z zasadą równego traktowania;

Poprawka  76

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 14

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Państwa członkowskie ustanawiają zasady stosowania sankcji obowiązujących wobec naruszeń przepisów krajowych przyjętych zgodnie z niniejszą dyrektywą i podejmują wszelkie niezbędne środki dla zapewnienia ich stosowania. Sankcje mogą mieć formę wypłaty odszkodowania, którego wysokość nie może być ograniczona przez ustalony wcześniej górny limit i które musi być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Państwa członkowskie ustanawiają zasady stosowania sankcji obowiązujących wobec naruszeń przepisów krajowych przyjętych zgodnie z niniejszą dyrektywą i podejmują wszelkie niezbędne środki dla zapewnienia ich stosowania. Sankcje mogą mieć formę wypłaty odszkodowania, którego wysokość nie może być ograniczona przez ustalony wcześniej górny limit i które musi być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, oraz muszą prowadzić do zaprzestania zachowań dyskryminujących i usunięcia skutków takich zachowań.

Poprawka  77

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 15 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. W celu uwzględnienia szczególnych warunków, państwa członkowskie, w razie konieczności, mogą postanowić, że obowiązek zapewnienia skutecznego dostępu, o którym mowa w art. 4, musi zostać wykonany do … [najpóźniej] cztery [lata po przyjęciu] r.

2. Aby wywiązać się z obowiązku zapewnienia skutecznego niedyskryminacyjnego dostępu do istniejącej infrastruktury, polityki lub procedur w rozumieniu art. 4 ust. 1 lit. a), państwa członkowskie mogą w razie potrzeby uzyskać dodatkowy okres 10 lat [od terminu transpozycji] na wywiązanie się z niniejszego obowiązku.

Państwa członkowskie zamierzające skorzystać z tego dodatkowego okresu informują Komisję najpóźniej do dnia określonego w ust. 1, podając uzasadnienie.

Państwa członkowskie zamierzające skorzystać z tego dodatkowego okresu przedstawiają Komisji plan stopniowego dostosowania się do wymogów określonych w art. 4 ust. 1 lit. a), zawierający cele, środki i harmonogram działań. Każde państwo członkowskie, które zdecyduje się skorzystać z dodatkowego okresu, przedstawia Komisji co roku raport na temat kroków, jakie podjęło w celu zapewnienia skutecznego niedyskryminacyjnego dostępu, oraz postępów we wdrażaniu przepisów art. 4 ust. 1 lit. a). Komisja co roku przedstawia sprawozdanie Radzie.

Poprawka  78

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 16 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Najpóźniej do dnia ... r. i następnie raz na pięć lat państwa członkowskie i krajowe organy ds. równości przekażą Komisji wszelkie informacje niezbędne do sporządzenia przez Komisję sprawozdania dotyczącego stosowania niniejszej dyrektywy, przeznaczonego dla Parlamentu Europejskiego i Rady.

1. Najpóźniej do dnia ... i następnie raz na pięć lat, państwa członkowskie przekażą Komisji wszelkie informacje niezbędne do sporządzenia przez Komisję, przeznaczonego dla Parlamentu Europejskiego i Rady, raportu dotyczącego stosowania niniejszej dyrektywy.

Poprawka  79

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 16 – ustęp 1a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a. Nie później niż ** lat po wejściu w życie niniejszej dyrektywy muszą zacząć obowiązywać kompleksowe wspólnotowe ramy prawne dotyczące niedyskryminacji, mające postać jednej dyrektywy ujednolicającej i zastępującej wszystkie obowiązujące dyrektywy oparte na art. 13 traktatu WE, łącznie z niniejszą dyrektywą. Nowa dyrektywa zapewnia taki sam poziom ochrony niezależnie od rodzaju dyskryminacji.

Poprawka  80

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 16 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Sprawozdanie Komisji uwzględnia odpowiednio opinię partnerów społecznych oraz zainteresowanych organizacji pozarządowych, jak i Agencji UE ds. Praw Podstawowych. Zgodnie z zasadą uwzględniania problematyki płci sprawozdanie to zawiera, między innymi, ocenę wpływu podjętych środków na kobiety i mężczyzn. W świetle otrzymanych informacji sprawozdanie to zawiera, w razie konieczności, propozycje zmian i uaktualnienia niniejszej dyrektywy.

2. Sprawozdanie Komisji uwzględnia odpowiednio opinię partnerów społecznych oraz zainteresowanych organizacji pozarządowych, jak i Agencji UE ds. Praw Podstawowych. Sprawozdanie zawiera przegląd obecnych praktyk państw członkowskich w odniesieniu do art. 2 ust. 7 mając na względzie uwzględnianie wieku lub niepełnosprawności jako czynnika w obliczaniu składek i odszkodowań. Zgodnie z zasadą uwzględniania problematyki płci sprawozdanie to zawiera, między innymi, ocenę wpływu podjętych środków na kobiety i mężczyzn. Sprawozdanie zawiera również informacje na temat dyskryminacji wielorakiej, przy czym należy uwzględnić nie tylko dyskryminację ze względu na religię, czy światopogląd, orientację seksualną, wiek lub niepełnosprawność, lecz również dyskryminację ze względu na płeć, rasę oraz pochodzenie etniczne. W świetle otrzymanych informacji sprawozdanie to zawiera, w razie konieczności, propozycje zmian i uaktualnienia niniejszej dyrektywy.

UZASADNIENIE

Komisja przedstawiła wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie równego traktowania w lipcu 2008 r. Był to długo oczekiwany wniosek, ponieważ Komisja już w 2004 r. obiecała przedstawić projekt szeroko zakrojonej dyrektywy w tym zakresie. Sprawozdawczyni wyraża zadowolenie z wniosku Komisji, który stanowi próbę wprowadzenia w życie poza rynkiem pracy zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną.

Art. 13 traktatu WE, przeniesiony do traktatu amsterdamskiego w 1997 r. zakazuje dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Art. 13 stanowi obecnie podstawę dwóch dyrektyw. Pierwsza z nich to dyrektywa dotyczącą równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne (2000/43/WE), zakazująca dyskryminacji ze względu na pochodzenie rasowe lub etniczne, zarówno na rynku pracy jak i poza nim. Kolejna dyrektywa (2000/78) zakazuje dyskryminacji na rynku pracy ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną.

Ze względu na różnicę w zakresie obu dyrektyw pojawił się hierarchiczny katalog przyczyn dyskryminacji. Niniejszy wniosek stanowi próbę wprowadzenia jednoznacznych podstaw zapobiegania dyskryminacji niezależnie od jej powodów. Sprawozdawczyni oczekuje, że w 2010 r. Komisja przedstawi wnioski dotyczące zapobiegania dyskryminacji ze względu na płeć, traktując tego rodzaju dyskryminację na równi z innymi jej rodzajami, co pozwoli na wyeliminowanie hierarchizacji.

Komisja podjęła próbę powiązania niniejszego wniosku dotyczącego dyrektywy z istniejącą dyrektywą dotyczącą równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne. Wiele terminów takich jak dyskryminacja bezpośrednia i pośrednia pozostaje bez zmian, a procedury stworzone przez dyrektywę są jednakowe. W związku z tym sprawozdawczyni uważa, iż nie ma powodów do zwłoki.

Pomiędzy wnioskiem Komisji a dyrektywą dotyczącą równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne istnieją jednak rozbieżności. Można je uzasadnić różnorodnością przyczyn dyskryminacji oraz tym, że nie każde odmienne traktowanie można uznać za dyskryminację. Jednakże, musi istnieć możliwość sprecyzowania jednoznacznego powodu takich rozbieżności.

Wniosek wyznacza minimalne ramowe standardy zapewniające ochronę przed dyskryminacją. Państwa członkowskie mogą zawsze zwiększyć poziom ochrony, jednak nie mogą odwoływać się do nowej dyrektywy w celu zredukowania istniejących standardów. Dyrektywa przyznaje osobom poszkodowanym prawo do odszkodowania i jednoznacznie stwierdza, że państwa członkowskie winny nie tylko wyrażać chęć, lecz mają obowiązek zwalczania dyskryminacji.

Sprawozdawczyni chciałaby podkreślić wagę zwalczania wszelkich form dyskryminacji. Dyskryminacja niestety ciągle stanowi problem w Europie i poza nią. W specjalnym badaniu przeprowadzonym przez Eurobarometr w 2008 r. 15% europejczyków stwierdziło, że w ubiegłym roku padło ofiarą dyskryminacji. To musi się zmienić. Należy umożliwić nocleg dwóch mężczyzn w jednym pokoju hotelowym, samodzielne zakupy osób niepełnosprawnych, czy zakup ubezpieczenia przez osoby w podeszłym wieku.

Pokaźna liczba państw członkowskich wprowadziła już przepisy w mniejszym lub większym stopniu gwarantujące ochronę poza rynkiem pracy przed dyskryminacją ze względu na religię, światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Istotne jest wprowadzenie spójnych europejskich przepisów w tym zakresie, aby jasno podkreślić, że Europa jako całość nie daje przyzwolenia na dyskryminację. Wolność od dyskryminacji jest prawem podstawowym i powinna mieć zastosowanie do wszystkich w Unii Europejskiej.

Przyczyny dyskryminacji

Dyrektywa 2000/78/WE nie zawiera definicji religii, czy światopoglądu, niepełnosprawności, wieku czy orientacji seksualnej, chociaż Europejski Trybunał Sprawiedliwości wydał raz wyrok, w którym zawarł taką definicję. Trybunał orzekł, iż: „pojęcie ‘niepełnosprawność’ należy rozumieć jako ograniczenie, wynikające konkretnie z naruszenia funkcji fizycznych, umysłowych lub psychicznych, które stanowi przeszkodę dla danej osoby w uczestnictwie w życiu zawodowym.”[1] Konwencja ONZ dotycząca praw osób niepełnosprawnych definiuje niepełnosprawność w następujący sposób: „Do osób niepełnosprawnych zalicza się te osoby, które mają długotrwale naruszoną sprawność fizyczną, umysłową, intelektualną lub w zakresie zmysłów, co może, w oddziaływaniu z różnymi barierami, utrudniać im pełne i skuteczne uczestnictwo w życiu społecznym, na zasadach równości z innymi osobami.” Sprawozdawczyni podjęła próbę powiązania kolejnego punktu z tą definicją.

Założenia i powiązania

W sprawie Colemana (C-303/06) Europejski Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że nie tylko osoby niepełnosprawne, lecz także członkowie ich rodzin korzystają z ochrony, jaką zapewnia im zakaz dyskryminacji wynikający z postanowień dyrektywy 2000/78/WE. Sprawozdawczyni uznaje, że w celu uzyskania pewności prawnej właściwe będzie wyraźne zaznaczenie tego w dyrektywie.

Nie zawsze można stwierdzić na pierwszy rzut oka, jaką dana osoba wyznaje religię, jakim kieruje się światopoglądem, czy jest niepełnosprawna, w jakim jest wieku, oraz jaka jest jej orientacja seksualna, pomimo to jednak ludzie robią różnorodne założenia na podstawie wyglądu lub nazwiska, co może prowadzić do dyskryminacji. Na przykład niektórzy chłopcy są molestowani w szkole, ponieważ uważa się ich za homoseksualistów, co nie musi być prawdą. Sprawozdawczyni uznaje, że jest to niewłaściwe i dlatego proponuje aby dyrektywa zawierała jednoznaczne przepisy, przewidujące, że dyskryminacja wynikająca z tego typu założeń również podlega postanowieniom niniejszej dyrektywy.

Wyjątek dotyczący wieku

Wniosek Komisji zakłada wyjątek ogólny związany z dyskryminacją ze względu na wiek. Fakt, że niniejsza dyrektywa nie przewiduje ustalonego wieku na dostęp do świadczeń socjalnych, edukacji oraz pewnych towarów lub usług nie wpływa na to, że takie różnorodne traktowanie musi być uzasadnione obiektywnymi przesłankami, to znaczy musi prowadzić do osiągnięcia właściwego i koniecznego celu. Sprawozdawczyni wyraża życzenie jednoznacznego sprecyzowania tego w dyrektywie.

Usługi finansowe

Wniosek zakłada, że różne traktowane ze względu na wiek lub niepełnosprawnością mogą być dozwolone w przypadku usług finansowych, gdzie wiek lub niepełnosprawność są istotnym czynnikiem w ocenie ryzyka, przeprowadzanej w oparciu o dokładne dane aktuarialne lub statystyczne. Dyrektywa 2004/113/WE zawiera podobny przepis, jednak wymaga również upublicznienia takich danych. W związku z tym sprawozdawczyni sugeruje przyjęcie tego wymogu również w niniejszej dyrektywie.

Stan cywilny

Wprowadzanie przepisów dotyczących związków małżeńskich leży poza zakresem prawodawstwa europejskiego. Każde państwo członkowskie może samodzielnie wprowadzać przepisy dotyczące warunków, które obywatele winni spełniać by wstąpić w związek małżeński. Jednakże wniosek Komisji zezwala na dyskryminację w związku z prawami reprodukcyjnymi np. w zakresie sterylizacji. Sprawozdawczyni uważa to za niepożądane i dlatego wprowadziła poprawkę do tekstu, zawężając wyjątki.

Edukacja

Szkoły stworzone w oparciu o pewne wartości mają prawo nie przyjmować uczniów, jeżeli nie chcą oni zaakceptować wartości etycznych szkoły. Nie może to jednak prowadzić do dyskryminacji z przyczyn innych niż religia lub światopogląd. Istnieje już przepis z takim samym skutkiem prawnym w dyrektywie o jednakowym traktowaniu na rynku pracy (2000/78/WE).

Niepełnosprawność

W celu zagwarantowania równego traktowania osób niepełnosprawnych, nie wystarczy zakazać dyskryminacji. Konieczne są także działania o charakterze pozytywnym, w formie przewidywania działań oraz wykonywania odpowiednich dostosowań. Dla przykładu budynki użyteczności publicznej powinny być dostępne dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich.

Sprawozdawczyni proponuje dwa rodzaje wyjątków od zasady skutecznego niedyskryminacyjnego dostępu. Pierwszy z nich, gdy dostęp byłby niepotrzebnym obciążeniem. Sądy powinny orzekać, w oparciu o indywidualne przypadki, w jakich sytuacjach ma to miejsce. Przy podejmowaniu takich decyzji istotne jest wzięcie pod uwagę wszystkich okoliczności w sprawie, w tym wielkości organizacji, kosztów oraz możliwych korzyści z usprawnionego dostępu osób niepełnosprawnych. Wydaje się, iż w krajach, w których należy to do standardowej praktyki, koszty są rzadko czynnikiem decydującym. Drugi rodzaj wyjątku dotyczy sytuacji, w których działanie takie wymagałoby zasadniczej zmiany oferowanej usługi. Sytuacja taka ma miejsce w przypadkach, w których dana usługa zmieniłaby całkowicie swój charakter.

Rekompensata

Art. 8 ust. 2 dyrektywy 2004/113/WE nakłada na państwa członkowskie obowiązek podjęcia koniecznych działań w celu zapewnienie realnej i skutecznej rekompensaty lub naprawienia zaistniałych strat i szkód, wynikających z dyskryminacji. Sprawozdawczyni sugeruje przeniesienie tego przepisu do niniejszej dyrektywy, tak aby obywatele chcąc wnieść skargę mogli skorzystać ze skutecznego instrumentu w celu dochodzenia swoich roszczeń.

Jeden niezależny organ

Komisja w swoim wniosku proponuje, by państwa członkowskie posiadały organ lub organy na poziomie krajowym, promujące równe traktowanie obywateli. Punkt 28 odnosi się do Zasad paryskich NZ dotyczących statusu i funkcjonowania instytucji krajowych powołanych do ochrony i promowania praw człowieka. Sprawozdawczyni proponuje, aby dyrektywa zawierała jednoznaczne odniesienie do zasad niezależności oraz odpowiednich środków.

  • [1]  Sprawa C13-05, punkt uzasadnienia 43. (Chacon Navas)

OPINIA Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (22.1.2009)

dla Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych

w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną
(COM(2008)0426 – C6‑0291/2008 – 2008/0140(CNS))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej (*): Elizabeth Lynne

(*) Komisja zaangażowana – art. 47 Regulaminu

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

W maju 2008 r. Parlament Europejski przyjął moje sprawozdanie dotyczące postępów osiągniętych w zakresie równych szans i niedyskryminacji w UE (transpozycja dyrektywy 2000/43/WE i dyrektywy 2000/78/WE). Parlament przypomniał w nim Komisji, że zobowiązała się przedstawić kompleksową dyrektywę antydyskryminacyjną, zakazującą dyskryminacji poza miejscem pracy ze względu na niepełnosprawność, wiek, religię lub światopogląd oraz orientację seksualną, w celu uzupełnienia pakietu prawodawstwa antydyskryminacyjnego zgodnie z art. 13 traktatu WE, zgodnie z zapowiedziami zawartymi w programie prac na 2008 r. Dyrektywa dotycząca dyskryminacji rasowej i dyrektywa dotycząca dyskryminacji ze względu na płeć uwzględniają już te dwa rodzaje dyskryminacji; omawianą obecnie dyrektywę również staramy się do nich dostosować.

Wiele kwestii podniesionych we wniosku Komisji Europejskiej należy do właściwości Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, a niektóre należą do kompetencji dzielonych z Komisją Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych.

Szczególne obszary należące wyłącznie do właściwości Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych to opieka społeczna, w tym zabezpieczenia społeczne, opieka zdrowotna i przywileje społeczne.

Do kompetencji dzielonych należy odmowa dokonania racjonalnych usprawnień dla osób niepełnosprawnych, dostęp do towarów i usług ogólnodostępnych, w tym do zamieszkania, oraz dostarczanie tych towarów i świadczenie tych usług, dyskryminacja w świadczeniu usług finansowych ze względu na wiek i niepełnosprawność, nierówne traktowanie ze względu na wiek, a także równe traktowanie osób niepełnosprawnych oraz dialog z właściwymi zainteresowanymi stronami.

Wniosek w sprawie dyrektywy opiera się dyrektywach 2000/43/WE, 2000/78/WE i 2004/113/WE, co oznacza, że dyrektywa jest spójna z horyzontalnymi celami Unii Europejskiej, zwłaszcza ze strategią lizbońską na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia oraz z celami europejskiego procesu ochrony socjalnej i integracji społecznej. Wniosek odwołuje się do znanych pojęć stosowanych w obowiązujących dyrektywach.

POPRAWKI

Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych zwraca się do Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, jako do komisji przedmiotowo właściwej, o naniesienie w swoim sprawozdaniu następujących poprawek: Poprawka 1 Wniosek dotyczący dyrektywy

Poprawka 1

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 2 a preambuły (nowy)

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

(2a) W ramach przedmiotowej dyrektywy Wspólnota Europejska realizuje swoje zobowiązania wynikające z Konwencji NZ o prawach osób niepełnosprawnych i należy ją postrzegać właśnie w ten sposób.

Uzasadnienie

W przedmiotowym punkcie preambuły określono związek pomiędzy zobowiązaniami Unii wynikającymi z Konwencji NZ o prawach osób niepełnosprawnych a projektem dyrektywy.

Poprawka  2

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 2 b preambuły (nowy)

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

 

(2b) Zgodnie z art. 5 deklaracji politycznej, ustanowionym w ramach wniosków światowej konferencji ONZ w sprawie starzenia się w Madrycie w 2002 r., potwierdzono zaangażowanie w działania mające na celu zwalczanie wszelkich form dyskryminacji, w tym dyskryminacji ze względu na wiek, uznanie faktu, że osoby w podeszłym wieku również powinny się realizować oraz żyć zdrowo i bezpiecznie, a także aktywnie uczestniczyć w gospodarczym, społecznym, kulturalnym i politycznym życiu społeczeństwa, uznawanie w większym stopniu godności osób starszych i zwalczanie wszelkich przejawów zaniedbań, nadużyć i przemocy.

Uzasadnienie

W przedmiotowym punkcie preambuły potwierdzono postanowienia deklaracji ONZ dotyczące zwalczania wszelkim form dyskryminacji, w tym dyskryminacji ze względu na wiek.

Poprawka  3

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 4 preambuły

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

(4) Europejski Rok Osób Niepełnosprawnych 2003, Europejski Rok Równych Szans dla Wszystkich 2007 oraz Europejski Rok Dialogu Międzykulturowego 2008 podkreśliły z jednej strony utrzymywanie się dyskryminacji, a z drugiej strony korzyści płynące z różnorodności.

(4) Europejski Rok Osób Niepełnosprawnych (2003), Europejski Rok Równych Szans dla Wszystkich (2007) oraz Europejski Rok Dialogu Międzykulturowego (2008) podkreśliły z jednej strony utrzymywanie się dyskryminacji, w tym dyskryminacji wielorakiej, a z drugiej strony korzyści płynące z różnorodności.

Poprawka  4

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 9 preambuły

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

(9) Przepisy prawne powinny zatem zakazywać dyskryminacji, której podstawą jest religia lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientacja seksualna w licznych obszarach poza rynkiem pracy, łącznie z ochroną socjalną, edukacją i dostępem do niej oraz zaopatrywaniem w towary i usługi, w tym mieszkania. Ustawodawstwo powinno udostępniać środki zapewniające osobom niepełnosprawnym jednakowy dostęp do przedmiotowych dziedzin.

(9) Przepisy prawne powinny zatem zakazywać dyskryminacji, której podstawą jest religia lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, orientacja seksualna lub połączenie tych względów w licznych obszarach poza rynkiem pracy, łącznie z ochroną socjalną, edukacją i dostępem do niej oraz zaopatrywaniem w towary i usługi, w tym mieszkania. Ustawodawstwo powinno udostępniać środki zapewniające osobom niepełnosprawnym jednakowy dostęp do przedmiotowych dziedzin.

Uzasadnienie

Przedmiotowy punkt preambuły odpowiada zaproponowanej w dalszej części poprawce dotyczącej wielokrotnej dyskryminacji.

Poprawka  5

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 9 a preambuły (nowy)

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

 

(9a) Do osób niepełnosprawnych zalicza się osoby, których sprawność fizyczna, umysłowa, intelektualna lub sensoryczna jest długotrwale naruszona, co w oddziaływaniu z barierami wynikającymi z postaw lub ze środowiska może utrudniać im pełny i efektywny udział w życiu społecznym na równych zasadach z innymi osobami.

Poprawka  6

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 9 b preambuły (nowy)

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

 

(9b) Efektywny, niedyskryminacyjny dostęp można zapewnić na wiele sposobów, w tym poprzez stosowanie zasady „projektowania dla wszystkich” oraz ułatwienie osobom niepełnosprawnym korzystania ze środków pomocy, takich jak pomoc w zakresie mobilności i dostępu, w przypadku której sprawdzają się psy przewodnicy oraz psy pomocnicy.

Poprawka  7

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 9 c preambuły (nowy)

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

 

(9c) Osoby niepełnosprawne często spotykają się z dyskryminacją w formie niedostępności środków transportu publicznego i otoczenia budowlanego, a także w formie niedostępności komunikacji i informacji. Państwa członkowskie muszą przyjąć środki zapewniające dostępność w tych obszarach w celu urzeczywistnienia zasady równego traktowania.

Poprawka  8

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 9 d preambuły (nowy)

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

(9d) Rzeczywisty niedyskryminujący dostęp obejmuje wskazanie i eliminację przeszkód i barier wynikających zarówno z postaw, jak i ze środowiska, oraz zapobieganie powstawaniu nowych przeszkód i barier utrudniających osobom niepełnosprawnym dostęp do towarów, usług i obiektów ogólnodostępnych, niezależnie od rodzaju przeszkody, bariery lub niepełnosprawności. Zgodnie z postanowieniami niniejszej dyrektywy i bez względu na to, jakie środki zostaną wybrane w celu usunięcia przeszkód lub barier, dostęp osób niepełnosprawnych musi być zapewniony – zawsze, gdy to możliwe – na takich samych warunkach, jak dostęp osób pełnosprawnych. Jeżeli nie jest możliwe zapewnienie dostępu na takich samych warunkach i zgodnie z przepisami niniejszej dyrektywy, musi być zapewniona rozsądna alternatywa umożliwiająca dostęp.

Poprawka  9

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 12 preambuły

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

(12) Na pojęcie dyskryminacji składają się: dyskryminacja bezpośrednia i dyskryminacja pośrednia, molestowanie, nakłanianie do dyskryminacji oraz odmowa racjonalnego usprawnienia.

(12) Na pojęcie dyskryminacji składają się: dyskryminacja bezpośrednia i dyskryminacja pośrednia, dyskryminacja wieloraka, molestowanie, nakłanianie do dyskryminacji oraz odmowa racjonalnego usprawnienia.

Poprawka  10

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 12 a preambuły (nowy)

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12a) Dyskryminacja może wystąpić z powodu określonej religii lub światopoglądu danej osoby, jej niepełnosprawności, wieku lub orientacji seksualnej, albo jako połączenie tych względów, a także z powodu przypuszczenia o określonej religii lub światopoglądzie danej osoby, jej niepełnosprawności, wieku lub orientacji seksualnej, a także z powodu jej związków lub przypuszczalnych związków z osobą o określonej religii lub światopoglądzie, niepełnosprawności, wieku lub orientacji seksualnej.

Poprawka  11

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 13 preambuły

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

(13) Wprowadzając w życie zasadę równego traktowania bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, zgodnie z art. 3 ust. 2 Traktatu WE, Wspólnota dąży do wyeliminowania nierówności i wspierania równego traktowania mężczyzn i kobiet, w szczególności mając na uwadze fakt, że kobiety są często ofiarami różnego rodzaju dyskryminacji.

(13) Jako że dyskryminacja może mieć różne przyczyny, wprowadzenie w życie zasady równego traktowania zgodnie z art. 3 ust. 2 i art. 13 traktatu WE, Wspólnota dąży do wyeliminowania nierówności ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, niepełnosprawność, orientację seksualną, religię, światopogląd, wiek lub połączenie tych względów i wspierania równego traktowania, niezależnie od tego, jaka jest płeć, rasa lub pochodzenie etniczne, religia, wyznanie lub wiek danej osoby. Przy wdrażaniu postanowień przedmiotowej dyrektywy państwa członkowskie powinny uwzględnić kwestię różnego rodzaju dyskryminacji.

Uzasadnienie

Przedmiotowa poprawka stanowi rozszerzenie punktu 13 preambuły dotyczącego różnego rodzaju dyskryminacji, której ofiarami są kobiety, tak by uwzględnione zostały wszystkie podstawy dyskryminacji, określone w art. 13.

Poprawka  12

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 15 preambuły

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

(15) Czynniki aktuarialne oraz czynniki ryzyka związane z niepełnosprawnością i wiekiem stosowane są w zakresie ubezpieczeń, usług bankowych i innych usług finansowych. W przypadku wykazania, że czynniki te są czynnikami kluczowymi dla oceny ryzyka, nie powinny być one postrzegane jako dyskryminacyjne.

(15) Czynniki aktuarialne oraz czynniki ryzyka związane z niepełnosprawnością i wiekiem stosowane są w zakresie ubezpieczeń, usług bankowych i innych usług finansowych. Powinny one odzwierciedlać zmiany na lepsze w zakresie przewidywanej długości życia i aktywnego starzenia się, jak również zwiększonej mobilności i dostępu dla osób niepełnosprawnych, a nie odnosić się do dyskryminacji w ogóle. W ocenie ryzyka usługodawca musi racjonalnie udowodnić znacznie wyższe ryzyko ustalone z wykorzystaniem aktualnych, dokładnych, regularnie aktualizowanych i publikowanych danych statystycznych i aktuarialnych.

Uzasadnienie

Przedmiotowa poprawka ma na celu ograniczenie możliwości dyskryminacji w zakresie dostępu do usług finansowych poprzez zapewnienie, że wszystkie dane wykorzystywane w procesie podejmowania decyzji będą przejrzyste, wiarygodne i aktualne, oraz wprowadzenie wymogu obiektywności dostawców usług w tej kwestii.

Poprawka  13

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 19 preambuły

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

(19) W swojej Deklaracji nr 11 w sprawie statusu kościołów i organizacji niewyznaniowych, załączonej do Aktu końcowego traktatu amsterdamskiego, Unia Europejska w wyraźny sposób uznała, że szanuje i nie narusza statusu, z którego, na mocy prawa krajowego, korzystają kościoły i stowarzyszenia lub wspólnoty religijne w państwach członkowskich, oraz że szanuje w równym stopniu status organizacji filozoficznych i niewyznaniowych. Środki umożliwiające osobom niepełnosprawnym skuteczny i niedyskryminacyjny dostęp do sektorów objętych niniejszą dyrektywą odgrywają znaczącą rolę w urzeczywistnianiu pełnej równości. Ponadto w niektórych przypadkach konieczne mogą być indywidualne środki w zakresie racjonalnego usprawnienia w celu zapewnienia takiego dostępu. W żadnym przypadku środki te nie mogą nakładać nieproporcjonalnych obciążeń. W ocenie, czy obciążenia są nieproporcjonalne, należy wziąć pod uwagę wiele czynników, w tym wielkość, zasoby oraz charakter organizacji. Zasada racjonalnych usprawnień i nieproporcjonalnych obciążeń jest ustanowiona w dyrektywie 2000/78/WE oraz w Konwencji NZ o prawach osób niepełnosprawnych.

(19) W swojej Deklaracji nr 11 w sprawie statusu kościołów i organizacji niewyznaniowych, załączonej do Aktu końcowego traktatu amsterdamskiego, Unia Europejska w wyraźny sposób uznała, że szanuje i nie narusza statusu, z którego, na mocy prawa krajowego, korzystają kościoły i stowarzyszenia lub wspólnoty religijne w państwach członkowskich, oraz że szanuje w równym stopniu status organizacji filozoficznych i niewyznaniowych. Środki umożliwiające osobom niepełnosprawnym skuteczny i niedyskryminacyjny dostęp do sektorów objętych niniejszą dyrektywą odgrywają znaczącą rolę w urzeczywistnianiu pełnej równości. Ponadto w niektórych przypadkach konieczne mogą być indywidualne środki w zakresie racjonalnego usprawnienia w celu zapewnienia dostępu. W żadnym przypadku środki te nie mogą nakładać nieproporcjonalnych obciążeń. W ocenie, czy obciążenia są nieproporcjonalne, należy wziąć pod uwagę, czy dany środek jest niewykonalny lub niebezpieczny i czy nie można osiągnąć jego wykonalności i bezpieczeństwa przy zastosowaniu racjonalnej zmiany zasad, polityki lub praktyk lub poprzez usunięcie barier architektonicznych, komunikacyjnych lub transportowych albo zastosowanie dodatkowej pomocy lub usług. Racjonalne usprawnienia nie muszą wymagać istotnych zmian w konstrukcji budynków, których konstrukcja jest szczególnie chroniona zgodnie z prawem krajowym ze względu na ich wartość historyczną, kulturalną lub architektoniczną. Zasada racjonalnych usprawnień i nieproporcjonalnych obciążeń jest ustanowiona w dyrektywie 2000/78/WE oraz w Konwencji NZ o prawach osób niepełnosprawnych.

Poprawka  14

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 5

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

5. Odmowa racjonalnego usprawnienia, w szczególności w przypadku, o którym mowa w art. 4 ust. 1 lit. b) niniejszej dyrektywy, w odniesieniu do osób niepełnosprawnych, uważana jest za dyskryminację w rozumieniu ust. 1.

5. Odmowa racjonalnego usprawnienia, w szczególności w przypadku, o którym mowa w art. 4 ust. 1 lit. b) niniejszej dyrektywy, w odniesieniu do osób niepełnosprawnych i małych dzieci lub osób kojarzonych z osobą niepełnosprawną, jeżeli usprawnienie jest wymagane, by umożliwić takim osobom udzielanie osobistej pomocy osobie niepełnosprawnej, uważana jest za dyskryminację w rozumieniu ust. 1.

Uzasadnienie

Przedmiotowa poprawka stanowi rozszerzenie wymogu wprowadzenia należytych działań dostosowawczych w odniesieniu do dzieci.

Poprawka  15

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 5 a (nowy)

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

 

5a. Wymóg udowodnienia, że jest się w określonym wieku, by uzyskać dostęp do socjalnych świadczeń rzeczowych lub pieniężnych w związku z niepełnosprawnością bądź chorobą, jest formą dyskryminacji.

Uzasadnienie

Zapewnienie przywilejów społecznych, takich jak pobyt w szpitalu czy renta inwalidzka, w przypadku, gdy takie nieszczęście przydarzy się obywatelowi w określonym wieku, a odmówienie ich osobie w innym wieku, jest jawną formą dyskryminacji.

Poprawka  16

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 6

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

6. Bez uszczerbku dla ust. 2 państwa członkowskie mogą przewidzieć, że różnice w traktowaniu ze względu na wiek nie stanowią dyskryminacji, jeżeli, w kontekście prawa krajowego, uzasadnione słusznym celem, a środki mające służyć jego osiągnięciu są właściwe i konieczne. Dyrektywa nie wyklucza w szczególności ustalenia określonej granicy wieku dla dostępu do świadczeń społecznych, kształcenia oraz do niektórych towarów lub usług.

6. Bez uszczerbku dla ust. 2 państwa członkowskie mogą przewidzieć, że różnice w traktowaniu ze względu na wiek nie stanowią dyskryminacji, jeżeli, w kontekście prawa krajowego, są obiektywnie i racjonalnie uzasadnione słusznym celem, a środki mające służyć jego osiągnięciu są proporcjonalne i konieczne. Takie różnice w traktowaniu nie wykluczają środków mających na celu ochronę praw dzieci lub ustalających określoną granicę wieku dla dostępu do uprawnień, świadczeń społecznych, usług finansowych oraz kształcenia, z wyjątkiem korzyści pieniężnych lub rzeczowych w przypadku choroby lub niezdolności do pracy.

 

Poprawka  17

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 7

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

7. Bez uszczerbku dla ust. 2, w zakresie usług finansowych państwa członkowskie mogą zezwolić na proporcjonalne różnice w traktowaniu, jeżeli, w stosunku do danego produktu, odniesienie do wieku lub niepełnosprawności jest czynnikiem kluczowym w ocenie ryzyka opartej na odpowiednich i dokładnych danych aktuarialnych lub statystycznych.

7. Bez uszczerbku dla ust. 2, w zakresie usług ubezpieczeniowych, bankowych oraz innych usług finansowych należy właściwie uwzględnić większą przewidywaną długość życia, aktywne starzenie się, jak również większą mobilność i dostępność dla osób niepełnosprawnych, a państwa członkowskie mogą zezwolić na różnice w traktowaniu tylko ze względu na wiek bądź niepełnosprawność, jeżeli, w stosunku do danego produktu, odniesienie do wieku lub niepełnosprawności jest determinującym czynnikiem w ocenie ryzyka opartej na odpowiednich i dokładnych danych aktuarialnych lub statystycznych. Usługodawca musi być w stanie obiektywnie wykazać istnienie znacznie wyższego ryzyka oraz zapewnić obiektywne i racjonalne uzasadnienie różnic w traktowaniu oraz zagwarantować, że środki realizacji tego celu są odpowiednie i konieczne. Zainteresowane państwa członkowskie dopilnują by wszelkie dane, na których opiera się ocena ryzyka, były relewantne, często opracowywane, systematycznie aktualizowane i publikowane. Odnośne państwa członkowskie informują Komisję i zapewniają, by gromadzono, publikowano i regularnie uaktualniano dane dotyczące uwzględniania wieku i niepełnosprawności jako czynnika aktuarialnego. Decyzja tych państw członkowskich zostanie poddana kontroli po upływie pięciu lat od transpozycji przedmiotowej dyrektywy.

 

Poprawka  18

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – litera d)

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

d) dostępu do towarów i innych usług powszechnie dostępnych, w tym mieszkań, oraz dostarczanie ich. Litera d) ma zastosowanie do poszczególnych osób tylko w zakresie, w jakim prowadzą własną działalność zawodową lub gospodarczą.

d) dostępu do towarów i innych usług powszechnie dostępnych, w tym mieszkań i transportu, oraz dostarczanie ich

Uzasadnienie

Celem poprawki jest określenie zakresu stosowania przedmiotowej dyrektywy oraz podkreślenie, że transport również do niego należy.

Poprawka  19

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 1 – część wprowadzająca

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

1. W celu zagwarantowania przestrzegania zasady równego traktowania osób niepełnosprawnych:

1. W celu zagwarantowania przestrzegania zasady równego traktowania osób niepełnosprawnych, niepełnosprawność rozumiana jest zgodnie z definicją zawartą w Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych oraz uwzględnia się osoby cierpiące na choroby przewlekłe,

Poprawka  20

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera a)

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

a) Środki konieczne dla umożliwienia osobom niepełnosprawnym skutecznego, niedyskryminacyjnego dostępu do ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej, edukacji oraz dostępu do powszechnie dostępnych towarów i usług, w tym mieszkań i transportu, oraz ich dostarczania planowane są z wyprzedzeniem, łącznie z dokonaniem odpowiednich zmian lub modyfikacji. Środki takie nie powinny nakładać nieproporcjonalnych obciążeń, nie wymagają zasadniczych zmian w zakresie ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej, edukacji lub danych towarów i usług ani nie wymagają zapewnienia odpowiednich rozwiązań alternatywnych.

a) Środki konieczne dla umożliwienia osobom niepełnosprawnym skutecznego, niedyskryminacyjnego dostępu do ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej, edukacji oraz dostępu do powszechnie dostępnych towarów i usług, w tym mieszkań, telekomunikacji, komunikacji elektronicznej, informacji, w tym w dostępnych formatach, usług finansowych, kultury i rozrywki, budynków, środków transportu i innych typów przestrzeni i obiektów publicznych, oraz ich dostarczania planowane są z wyprzedzeniem, łącznie z dokonaniem odpowiednich zmian lub modyfikacji, łącznie z dokonaniem odpowiednich zmian lub modyfikacji. W przypadku gdy dyskryminacja ma źródło w praktyce, polityce lub procedurach, należy podjąć działania w celu położenia kresu takiej sytuacji. Środki takie nie powinny nakładać nieproporcjonalnych obciążeń, nie wymagają zasadniczych zmian charakteru danych towarów i usług lub charakteru danej branży, zawodu lub działalności gospodarczej. Zmiana jest zasadnicza, jeżeli dotyczy towarów lub usług albo charakteru branży, zawodu lub działalności gospodarczej w takim zakresie, że dostawca towarów lub usługodawca w istocie dostarcza zupełnie inny rodzaj towaru lub usługi.

Poprawka  21

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera b)

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

b) Bez uszczerbku dla obowiązku zapewnienia skutecznego, niedyskryminacyjnego dostępu i w zależności od potrzeby konkretnego przypadku zapewnia się racjonalne usprawnienia, chyba że wiązałoby się to z nieproporcjonalnym obciążeniem.

skreślony

Poprawka  22

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera b a) nowa

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba) Do celów ust. 1 rzeczywisty niedyskryminujący dostęp oznacza wskazanie i eliminację przeszkód i barier wynikających zarówno z postaw, jak i ze środowiska, oraz zapobieganie powstawaniu nowych przeszkód i barier utrudniających osobom niepełnosprawnym dostęp do towarów, usług i obiektów ogólnodostępnych, niezależnie od rodzaju przeszkody, bariery lub niepełnosprawności. Zgodnie z postanowieniami niniejszej dyrektywy bez względu na to, jakie środki zostaną wybrane w celu usunięcia przeszkód lub barier, niedyskryminujący dostęp osób niepełnosprawnych musi być zapewniony – zawsze, gdy to możliwe – na takich samych warunkach, jak dostęp osób pełnosprawnych, jak również ułatwienie osobom niepełnosprawnym korzystania w razie konieczności ze środków pomocy, takich jak pomoc w zakresie mobilności i dostępu, w przypadku której sprawdzają się psy przewodnicy oraz psy pomocnicy. Jeżeli nie jest możliwe zapewnienie dostępu na takich samych warunkach, to zgodnie z przepisami niniejszej dyrektywy musi być zapewniona rozsądna alternatywa umożliwiająca dostęp.

Poprawka  23

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 2

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

2. Dla celów oceny, czy środki niezbędne dla przestrzegania ust. 1 wiązałyby się z nieproporcjonalnym obciążeniem, należy w szczególności wziąć pod uwagę wielkość, zasoby i charakter organizacji, szacowany koszt, cykl życia towarów i usług oraz możliwe korzyści ze zwiększenia dostępu dla osób niepełnosprawnych. Obciążenia te nie są nieproporcjonalne, jeżeli w wystarczającym stopniu są rekompensowane ze środków istniejących w ramach polityki równego traktowania prowadzonej przez dane państwo członkowskie.

2. Dla celów ust. 1 obciążeń tych nie uznaje się za nieproporcjonalne, jeżeli w wystarczającym stopniu są rekompensowane ze środków istniejących w ramach polityki równego traktowania prowadzonej przez dane państwo członkowskie.

Poprawka  24

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 3

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

3. Niniejsza dyrektywa nie narusza przepisów prawa wspólnotowego lub przepisów krajowych w zakresie dostępu do szczególnych towarów i usług.

3. Niniejsza dyrektywa nie narusza przepisów prawa wspólnotowego lub przepisów krajowych w zakresie dostępu do szczególnych towarów i usług. Jednak, o ile to możliwe, państwa członkowskie podejmą działania mające na celu zachęcanie dostawców usług i towarów, w szczególności wyrobów przemysłowych, do opracowania dostępnych rozwiązań, na przykład w ramach procedur zamówień publicznych. Za dostępne uważane są te produkty i usługi, które zostały stworzone z myślą o wszystkich użytkownikach.

Poprawka  25

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 10 a (nowy)

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 10a

Dyskryminacja różnego rodzaju

 

1. Dyskryminacja różnego rodzaju występuje, gdy dana osoba jest dyskryminowana z co najmniej dwóch względów określonych w przedmiotowej dyrektywie.

 

2. Państwa członkowskie zapewnią, że wszystkie osoby, które uważają, że padły ofiarą dyskryminacji wielorakiej, będą mogły skorzystać z działań mających na celu realizację postanowień przedmiotowej dyrektywy.

 

3. Państwa członkowskie zapewnią, że w przypadku wielu względów zarzut może zostać oddalony jedynie w przypadku uzasadnienia lub wniesienia kolejnego powództwa. W przypadku ustalenia tylko jednej podstawy dyskryminacji, zarzut może zostać odrzucony w wyniku jakiegokolwiek uzasadnienia lub obrony istotnej w danej sprawie.

Uzasadnienie

Wprowadzenie artykułu o dyskryminacji wielorakiej, która w tekście Komisji została poruszona tylko w punkcie 13 preambuły.

Poprawka  26

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 11

Tekst zaproponowany przez Komisję

Poprawka

Artykuł 11

Artykuł 11

W celu wspierania zasady równego traktowania państwa członkowskie zachęcają do prowadzenia dialogu z właściwymi zainteresowanymi stronami, w szczególności organizacjami pozarządowymi, które, zgodnie z krajowym ustawodawstwem i praktyką, mają uzasadniony interes w uczestniczeniu w walce z dyskryminacją z przyczyn objętych niniejszą dyrektywą.

W celu wspierania zasady równego traktowania państwa członkowskie zachęcają do prowadzenia dialogu z właściwymi zainteresowanymi stronami, w szczególności organizacjami pozarządowymi, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, kościołami, organizacjami religijnymi i niewyznaniowymi, które, zgodnie z krajowym ustawodawstwem i praktyką, mają uzasadniony interes w uczestniczeniu w walce z dyskryminacją z przyczyn objętych niniejszą dyrektywą, a taka konsultacja powinna również obejmować monitorowanie wykonywania niniejszej dyrektywy.

Uzasadnienie

Jako że organizacje pozarządowe podejmują zdecydowane działania na rzecz promowania zasady równego traktowania, należy również wspomnieć o włączeniu do przedmiotowych działań organizacji społeczeństwa obywatelskiego, kościołów oraz organizacji religijnych i niewyznaniowych i rozszerzyć projekt zmieniony traktatem lizbońskim o art. 11 Traktatu o Unii Europejskiej lub art. 17 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

PROCEDURA

Tytuł

Zasada równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną

Odsyłacze

COM(2008)0426 – C6-0291/2008 – 2008/0140(CNS)

Komisja przedmiotowo właściwa

LIBE

Opinia wydana przez

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

EMPL

2.9.2008

 

 

 

Procedura obejmująca zaangażowane komisje - data ogłoszenia na posiedzeniu

23.10.2008

 

 

 

Sprawozdawca komisji opiniodawczej

       Data powołania

Elizabeth Lynne

6.10.2008

 

 

Rozpatrzenie w komisji

5.11.2008

2.12.2008

20.1.2009

 

Data przyjęcia

21.1.2009

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

28

11

7

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Jan Andersson, Edit Bauer, Iles Braghetto, Philip Bushill-Matthews, Milan Cabrnoch, Alejandro Cercas, Ole Christensen, Derek Roland Clark, Luigi Cocilovo, Jean Louis Cottigny, Jan Cremers, Harald Ettl, Richard Falbr, Carlo Fatuzzo, Ilda Figueiredo, Joel Hasse Ferreira, Roger Helmer, Stephen Hughes, Ona Juknevičienė, Jean Lambert, Raymond Langendries, Bernard Lehideux, Elizabeth Lynne, Thomas Mann, Elisabeth Morin, Juan Andrés Naranjo Escobar, Csaba Őry, Siiri Oviir, Marie Panayotopoulos-Cassiotou, Pier Antonio Panzeri, Rovana Plumb, Bilyana Ilieva Raeva, Elisabeth Schroedter, José Albino Silva Peneda, Kathy Sinnott, Jean Spautz, Anne Van Lancker, Gabriele Zimmer

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Françoise Castex, Richard Howitt, Rumiana Jeleva, Magda Kósáné Kovács, Sepp Kusstatscher, Viktória Mohácsi, Csaba Sógor, Evangelia Tzampazi, Anja Weisgerber

Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Adrian Manole

OPINIA Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (27.1.2009)

dla Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych

w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną
(COM(2008)0426 – C6‑0291/2008 – 2008/0140(CNS))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Amalia Sartori

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Unia Europejska opiera się na wspólnych zasadach wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności. Zasadnicze uznanie unikalności każdej osoby i jej prawa do równego dostępu do możliwości oferowanych przez życie jest elementem wspólnym dla całego społeczeństwa europejskiego, którego dewizą jest „Jedność w różnorodności”.

Różnorodność społeczeństwa europejskiego stanowi kluczowy element integracji kulturowej, politycznej i społecznej Unii i powinna być respektowana, dlatego też należy zwalczać wszelkie formy dyskryminacji będące zagrożeniem dla wartości leżących u podstaw Unii.

Europejskie działania na rzecz zagwarantowania równości osób mają za sobą długą tradycję. Traktat amsterdamski nadał Wspólnocie nowe uprawnienia umożliwiające jej podejmowanie działań na rzecz walki z wszelkimi formami dyskryminacji pod względem płci, rasy oraz pochodzenia etnicznego, religii lub wiary, niepełnosprawności, wieku lub orientacji seksualnej. Jeśli chodzi o dyskryminację w dziedzinie zatrudnienia istnieje już prawodawstwo i ochrona na szczeblu europejskim. Po przyjęciu niniejsza dyrektywa dopełni proces wdrażania art. 13 Traktatu WE, rozszerzając jego zakres stosowania o zakaz wszelkiej dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, i w ten sposób położy kres wszelkiemu postrzeganiu hierarchii w ochronie praw.

W odniesieniu do dziedziny, która interesuje bardziej szczegółowo naszą komisję, osiągnięcie tego ambitnego celu w obszarze naszych kompetencji wymaga rozwiązań o dużym zasięgu z tego względu, że tradycje i strategie krajowe np. w zakresie opieki zdrowotnej lub ochrony socjalnej są zazwyczaj bardziej zróżnicowane niż w dziedzinach związanych z zatrudnieniem.

Pomimo osiągniętych postępów europejskie ramy prawne umożliwiające zwalczanie wszelkich form dyskryminacji są jeszcze niepełne. Niektóre państwa członkowskie, idąc dalej niż obowiązujące przepisy prawne w zakresie zatrudnienia, podjęły środki zakazujące wszelkiej dyskryminacji ze względu na wiek, orientację seksualną, niepełnosprawność, religię lub światopogląd, lecz dotychczas nie istnieje jednolity minimalny poziom definiowania przypadków dyskryminacji ani ochrony przed nią. Pomimo stwierdzonych luk Unia Europejska posiada ramy prawne będące jednymi z najbardziej rozwiniętych na świecie ram prawnych w zakresie zwalczania dyskryminacji.

Najbardziej zagorzałymi zwolennikami zdecydowanego działania przeciwko dyskryminacji są obywatele, którzy oczekują wspólnego działania idącego dalej niż to, które istniało dotychczas, i to w różnych dziedzinach, jak przykładowo opieka zdrowotna, w zakresie której istnieją znaczne różnice między państwami członkowskimi oraz stosuje się wyraźną dyskryminację, często wobec grup najbardziej narażonych, nawet w obrębie jednego państwa.

W Unii, tak zaawansowanej w jakże wielu dziedzinach, wciąż negatywnie zaskakuje brak wspólnej dyscypliny w dziedzinie niepełnosprawności, przemocy seksualnej i napastowania seksualnego oraz brak odpowiedniego uznania praw podstawowych bez odpowiadającej im ochrony prawnej, jaka powinna być zapewniona we wszystkich nowoczesnych społeczeństwach.

Zwalczanie dyskryminacji oznacza inwestowanie w podnoszenie świadomości społeczeństwa, które rozwija się poprzez integrację, ale które, by stała się ona faktem, musi inwestować w szkolenie, informowanie, rozpowszechnianie dobrych praktyk, dążąc dla dobra wszystkich obywateli i w ich interesie, do sprawiedliwego kompromisu i wspólnej równowagi między wszelkimi przejawami różnorodności.

POPRAWKI

Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności zwraca się do Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, jako do komisji przedmiotowo właściwej, o naniesienie w swoim sprawozdaniu następujących poprawek:

Poprawka  1

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 1 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(1) Zgodnie z art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej Unia Europejska opiera się na zasadach wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz państwa prawnego, które są wspólne dla wszystkich państw członkowskich. Unia Europejska szanuje prawa podstawowe zagwarantowane w Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz wynikające z tradycji konstytucyjnych wspólnych dla państw członkowskich, jako zasady ogólne prawa wspólnotowego.

(1) Zgodnie z art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej Unia Europejska opiera się na zasadach wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz państwa prawnego, które są wspólne dla wszystkich państw członkowskich. Unia Europejska szanuje prawa podstawowe zagwarantowane w Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz wynikające z tradycji konstytucyjnych wspólnych dla państw członkowskich, jako zasady ogólne prawa wspólnotowego. Zgodnie z art. 13 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, który nadaje Radzie uprawnienia do podejmowania środków niezbędnych w celu zwalczania wszelkiej dyskryminacji, w powiązaniu z art. 152 Traktatu, konieczne jest systematyczne włączanie aspektów niedyskryminacji i równości szans do wszystkich strategii politycznych, a w szczególności do mechanizmów koordynacji obowiązujących w zakresie zatrudnienia, integracji społecznej, edukacji, szkolenia i ochrony zdrowia.

Poprawka  2

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 2 a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(2a) Należy zwrócić taką samą uwagę na zdrowie psychiczne i fizyczne, gdyż zdrowie psychiczne jest związane z chorobą sercowo-naczyniową, nowotworami i cukrzycą będącymi skutkiem nadużywania i uzależnienia od leków.

 

Osoby cierpiące na poważne zaburzenia zdrowia psychicznego są w większości narażone na napiętnowanie społeczne, ubóstwo, ograniczone możliwości mieszkaniowe i trudności w dostępie do opieki zdrowotnej związanej ze zdrowiem fizycznym, a choroby psychiczne, takie jak depresja lub stany lękowe, przyczyniają się do zwiększenia kosztów wynikających z utraty produktywności pracowniczej.

Poprawka  3

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 2 b preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(2b) Zdrowie fizyczne i psychiczne oraz dobre samopoczucie są kluczowe dla jakości życia osób indywidualnych i społeczeństwa oraz są czynnikami o podstawowym znaczeniu dla realizacji celów strategii lizbońskiej UE.

Poprawka  4

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 3 a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(3a) Obywatele oczekują bardziej jednolitego działania w zakresie opieki zdrowotnej, pomimo że istnieją duże różnice między państwami członkowskimi oraz w obrębie poszczególnych państw w tym zakresie, podobnie jak istnieją sektory, w których państwa członkowskie nie mogą skutecznie działać na własną rękę. W tym kontekście konieczne jest większe zaangażowanie Unii, włącznie z możliwością stworzenia wspólnej polityki zdrowotnej odpowiadającej interesom obywateli.

Poprawka  5

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 3 b preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(3b) Dostęp do opieki zdrowotnej jest prawem podstawowym uznanym w art. 35 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej1, a zapewnienie wszystkim dostępu do opieki zdrowotnej wysokiej jakości jest podstawową misją organów publicznych państw członkowskich.

 

__________

1 Dz.U. C 364 z 18.12.2000, s. 1.

Poprawka  6

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 4 b preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(4b) Różnorodność społeczeństwa europejskiego stanowi kluczowy element integracji kulturowej, politycznej i społecznej Unii i dlatego powinna być respektowana.

Poprawka  7

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 4 c preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(4c) Dobry stan zdrowia jest nieodzowny dla dobrego samopoczucia fizycznego i psychicznego. Poza różnicami biologicznymi czynnikami, które mają w szczególności wpływ na zdrowie publiczne, są różnice socjoekonomiczne, środowisko, dostęp do szkolenia, do wiedzy i do informacji. Prawa obywateli w zakresie ochrony zdrowia i ich odpowiedzialność za własne zdrowie mają podstawowe znaczenie, dlatego też ważne jest promowanie programów edukacji zdrowotnej oraz zachęcanie wszystkich grup społecznych do prowadzenia zdrowego trybu życia. Inicjatywy służące zmniejszeniu różnic między systemami opieki zdrowotnej powinny obejmować ukierunkowaną promocję zdrowia i edukację społeczeństwa.

Poprawka  8

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 4 d preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(4d) Przemoc wobec kobiet, zniewolenie seksualne i prostytucja są jednymi z głównych problemów zdrowia publicznego dotykających kobiety. Pomimo że przemoc wobec kobiet stanowi tak poważny problem zdrowia publicznego, zjawisko to nie jest zupełnie uwzględniane w ramach szkolenia medycznego i praktyki medycznej.

 

Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia, co najmniej jedna kobieta na pięć w skali światowej padła w ciągu swojego życia ofiarą przemocy fizycznej lub psychicznej. Walka z napastowaniem seksualnym kobiet i przemocą wobec kobiet powinna być priorytetem działania wspólnotowego, w tym szczegółowych działań w dziedzinie zdrowia publicznego.

Poprawka  9

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 9 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(9) Przepisy prawne powinny zatem zakazywać dyskryminacji, której podstawą jest religia lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientacja seksualna w licznych obszarach poza rynkiem pracy, łącznie z ochroną socjalną, edukacją i dostępem do niej oraz zaopatrywaniem w towary i usługi, w tym mieszkania. Ustawodawstwo powinno udostępniać środki zapewniające osobom niepełnosprawnym jednakowy dostęp do przedmiotowych dziedzin.

(9) Przepisy prawne powinny zatem zakazywać dyskryminacji, której podstawą jest religia lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientacja seksualna w licznych obszarach poza rynkiem pracy, łącznie z ochroną socjalną, edukacją i dostępem do towarów i usług, w tym mieszkań i opieki zdrowotnej, oraz z ich zapewnianiem. Ustawodawstwo powinno udostępniać środki zapewniające osobom niepełnosprawnym jednakowy dostęp do przedmiotowych dziedzin.

Poprawka  10

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 12 a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12a) Za dyskryminację uznaje się również odmówienie pomocy medycznej wyłącznie z powodu wieku.

Poprawka  11

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 13 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(13) Wprowadzając w życie zasadę równego traktowania bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, zgodnie z art. 3 ust. 2 Traktatu WE, Wspólnota dąży do wyeliminowania nierówności i wspierania równego traktowania mężczyzn i kobiet, w szczególności mając na uwadze fakt, że kobiety są często ofiarami różnego rodzaju dyskryminacji.

(13) Wprowadzając w życie zasadę równego traktowania bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, zgodnie z art. 3 ust. 2 Traktatu WE, Wspólnota dąży do wyeliminowania nierówności i wspierania równego traktowania mężczyzn i kobiet, w szczególności mając na uwadze fakt, że kobiety są często ofiarami różnego rodzaju dyskryminacji. W tym celu konieczne jest rozszerzenie zakresu ochrony również na zjawisko dyskryminacji wielorakiej.

Poprawka  12

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 19 a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(19a) Państwa członkowskie powinny wspierać partnerstwa osób z trudnościami w uczeniu się lub z zaburzeniami zdrowia psychicznego, aby szerzyć wiedzę dotyczącą praw tych osób, przedstawiać propozycje poprawy usług oraz ułatwić dostęp do informacji na temat nowych leków i innowacyjnych sposobów leczenia.

Poprawka  13

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 21 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(21) Zakaz dyskryminacji powinien pozostawać bez uszczerbku dla utrzymywania lub przyjmowania przez państwa członkowskie środków mających zapobiegać niekorzystnej sytuacji grupy osób danej religii lub światopoglądu, osób niepełnosprawnych, znajdujących się w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej lub rekompensować taką sytuację. Środki takie mogą zezwalać na istnienie organizacji osób danej religii lub o określonym światopoglądzie, osób niepełnosprawnych, znajdujących się w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej, jeżeli głównym celem tych organizacji jest wspieranie szczególnych potrzeb tych osób.

(21) Zakaz dyskryminacji powinien pozostawać bez uszczerbku dla utrzymywania lub przyjmowania przez państwa członkowskie środków mających zapobiegać niekorzystnej sytuacji grupy osób danej religii lub światopoglądu, osób niepełnosprawnych, znajdujących się w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej lub rekompensować taką sytuację. Przepisy prawa wspólnotowego w zakresie niedyskryminacji nie stanowią dla państw członkowskich przeszkody w utrzymywaniu lub podejmowaniu przez nie środków mających zapobiegać szkodom związanym z motywami dyskryminacji podlegającymi ochronie lub rekompensować te szkody. Środki takie mogą zezwalać na istnienie organizacji osób danej religii lub o określonym światopoglądzie, osób niepełnosprawnych, znajdujących się w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej, jeżeli głównym celem tych organizacji jest wspieranie szczególnych potrzeb tych osób.

Poprawka  14

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 25 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(25) Skuteczne wprowadzenie w życie zasady równego traktowania wymaga odpowiedniej ochrony sądowej przed represjonowaniem.

(25) Skuteczne wprowadzenie w życie zasady równego traktowania wymaga odpowiedniej ochrony sądowej przed represjonowaniem. Skuteczna ochrona prawna praw indywidualnych musi iść w parze z aktywnym propagowaniem niedyskryminacji i równości szans.

Poprawka  15

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 30 a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(30a) Do państw członkowskich należy zapewnienie dbałości o zdrowie wszystkich obywateli; jednakże realizacja tego celu wymaga współpracy między państwami członkowskimi, instytucjami Unii, władzami lokalnymi, organizacjami międzynarodowymi i obywatelami.

Poprawka  16

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 30 b preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(30b) Sektor ochrony zdrowia musi być wspierany za pośrednictwem skutecznych polityk we wszystkich dziedzinach i na wszystkich szczeblach, zarówno w państwach członkowskich, jak i na szczeblu Unii oraz na szczeblu światowym. Ponadto ze względu na istnienie nowych zagrożeń zdrowia publicznego przyjmujących wymiar transgraniczny, takich jak pandemie, nowe rodzaje chorób zakaźnych i terroryzm biologiczny, a także skutki zmian klimatycznych i globalizacji, w szczególności dla żywności i migracji, zdrowie publiczne powinno być uważane za kluczową kwestię polityczną w duchu traktatu z Lizbony i strategii lizbońskiej i powinno być włączane do wszystkich odpowiednich obszarów polityki Unii.

Poprawka  17

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 31 a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(31a) Odpowiednie informowanie o obowiązujących przepisach prawnych jest niezbędne, by potencjalne ofiary dyskryminacji mogły faktycznie się do nich odwoływać oraz aby pracodawcy, usługodawcy i organy administracyjne byli poinformowani o swoich obowiązkach. Niemniej znajomość przepisów prawnych w zakresie niedyskryminacji pozostaje na niskim poziomie. Komisja powinna promować i wspierać działania szkoleniowe i informacyjne dotyczące obowiązującego prawodawstwa, kierując je w szczególności do głównych zainteresowanych, a zwłaszcza do organów ds. równości, sędziów, prawników, organizacji pozarządowych i partnerów społecznych.

Poprawka  18

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 a – ustęp 1 (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 2a

 

Definicje

 

1. Do osób niepełnosprawnych zalicza się osoby, których sprawność fizyczna, umysłowa, intelektualna lub sensoryczna jest długotrwale naruszona, co w połączeniu z rozmaitymi barierami może utrudniać im pełny i efektywny udział w życiu społecznym na równych zasadach z innymi osobami.

Uzasadnienie

Definicja „osób niepełnosprawnych” powinna być identyczna we wszystkich państwach członkowskich, aby zapewnić równe traktowanie. Dlatego zawarta w dyrektywie definicja osób niepełnosprawnych musi odpowiadać definicji zawartej w Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych.

Poprawka  19

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 a – ustęp 2 (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2. „Projektowanie uniwersalne” oznacza projektowanie produktów, środowisk, programów i usług w taki sposób, by były w możliwie największym stopniu użyteczne dla wszystkich, bez potrzeby adaptacji lub projektowania specjalistycznego. „Projektowanie uniwersalne” nie wyklucza urządzeń wspomagających przeznaczonych dla szczególnych grup osób niepełnosprawnych tam, gdzie jest to potrzebne.

Uzasadnienie

Aby zagwarantować osobom niepełnosprawnym skuteczny i wolny od dyskryminacji dostęp do dóbr, jakie są dostępne ogółowi ludności, należy wspierać dobra użyteczne dla wszystkich. Dlatego w dyrektywie należy umieścić definicję projektowania uniwersalnego, odpowiadającą definicji zawartej w Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych.

Poprawka  20

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera a)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a) Środki konieczne dla umożliwienia osobom niepełnosprawnym skutecznego, niedyskryminacyjnego dostępu do ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej, edukacji oraz dostępu do powszechnie dostępnych towarów i usług, w tym mieszkań i transportu, oraz ich dostarczania planowane są z wyprzedzeniem, łącznie z dokonaniem odpowiednich zmian lub modyfikacji. Środki takie nie powinny nakładać nieproporcjonalnych obciążeń, nie wymagają zasadniczych zmian w zakresie ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej, edukacji lub danych towarów i usług ani nie wymagają zapewnienia odpowiednich rozwiązań alternatywnych.

a) Środki konieczne dla umożliwienia osobom niepełnosprawnym bycia konsultowanymi w sprawie ich potrzeb w zakresie opieki oraz skutecznego, niedyskryminacyjnego dostępu do ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej, edukacji oraz dostępu do powszechnie dostępnych towarów i usług, w tym mieszkań i transportu, oraz ich dostarczania planowane są z wyprzedzeniem, łącznie z dokonaniem odpowiednich zmian lub modyfikacji. Środki takie nie powinny nakładać nieproporcjonalnych obciążeń, nie wymagają zasadniczych zmian w zakresie ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej, edukacji lub danych towarów i usług ani nie wymagają zapewnienia odpowiednich rozwiązań alternatywnych.

Poprawka  21

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a. Państwa członkowskie muszą zwrócić szczególną uwagę na możliwość dostępu osób niepełnosprawnych do usług elektronicznych.

Uzasadnienie

Usługi publiczne są coraz częściej świadczone drogą elektroniczną, nie wiemy jednak, jakie są możliwości dostępu do tych usług dla poszczególnych grup. Musimy ze wszystkich sił starać się zapobiec wykluczeniu osób niepełnosprawnych ze społeczeństwa informacyjnego.

Poprawka  22

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 4a

 

Równość traktowania w ramach systemów opieki zdrowotnej

 

1. Bez uszczerbku dla zasady pomocniczości oraz kompetencji państw członkowskich w zakresie czuwania nad przestrzeganiem zasady równego traktowania osób:

 

a) należy położyć nacisk na strategie zapobiegania chorobom; działania profilaktyczne oparte na danych naukowych powinny uwzględniać m.in. aspekty związane z płcią i inne czynniki będące przyczyną różnic;

 

b) w dziedzinie medyczno-zdrowotnej państwa członkowskie powinny korzystać ze statystyk i danych zestawionych według płci;

 

c) w dziedzinie badań medycznych i opracowywania nowych leków należałoby podnieść świadomość zróżnicowania cech charakterystycznych kobiet i mężczyzn oraz poszerzyć wiedzę o różnych skutkach podawania leków;

 

d) niezbędne jest uwzględnienie w strategiach politycznych w zakresie ochrony zdrowia czynników środowiskowych mających szczególny wpływ na zdrowie grup szczególnie narażonych, takich jak kobiety ciężarne lub matki karmiące, dzieci, nastolatki i niepełnosprawni, których zdrowiu mogą zagrażać niebezpieczne czynniki środowiskowe.

 

2. Państwa członkowskie podejmują niezbędne działania w celu zagwarantowania propagowania i ochrony praw obywateli w zakresie ochrony zdrowia i ich odpowiedzialności za własne zdrowie, w tym poprzez sprzyjanie tworzeniu programów edukacji zdrowotnej oraz zachęcanie wszystkich grup społecznych do prowadzenia zdrowego trybu życia.

 

3. Komisja powinna promować szczegółowe programy szkoleniowe dla personelu medycznego i paramedycznego.

Poprawka  23

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 10 – akapit drugi (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Komisja sprzyja działaniom w zakresie szkolenia, szkolenia ustawicznego i informowania o obowiązujących przepisach prawa szczególnie ukierunkowanym na główne zainteresowane strony.

Poprawka  24

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 11

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W celu wspierania zasady równego traktowania państwa członkowskie zachęcają do prowadzenia dialogu z właściwymi zainteresowanymi stronami, w szczególności organizacjami pozarządowymi, które, zgodnie z krajowym ustawodawstwem i praktyką, mają uzasadniony interes w uczestniczeniu w walce z dyskryminacją z przyczyn objętych niniejszą dyrektywą.

W celu wspierania zasady równego traktowania państwa członkowskie zachęcają do prowadzenia dialogu z właściwymi zainteresowanymi stronami, w szczególności ze stowarzyszeniami zawodowymi reprezentującymi personel medyczny i paramedyczny i organizacjami pozarządowymi, które, zgodnie z krajowym ustawodawstwem i praktyką, mają uzasadniony interes w uczestniczeniu w walce z dyskryminacją z przyczyn objętych niniejszą dyrektywą.

 

Komisja gromadzi, analizuje i rozpowszechnia obiektywne, rzetelne i porównywalne informacje dotyczące równości płci, łącznie z wynikami badań i najlepszymi dostępnymi praktykami.

Poprawka  25

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 16

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Najpóźniej do dnia ... r. i następnie raz na pięć lat państwa członkowskie i krajowe organy ds. równości przekażą Komisji wszelkie informacje niezbędne do sporządzenia przez Komisję sprawozdania dotyczącego stosowania niniejszej dyrektywy, przeznaczonego dla Parlamentu Europejskiego i Rady.

1. Najpóźniej do dnia ... r. i następnie raz na pięć lat państwa członkowskie i krajowe organy ds. równości, w porozumieniu z Europejskim Instytutem ds. Równości Mężczyzn i Kobiet, przekażą Komisji wszelkie informacje niezbędne do sporządzenia przez Komisję sprawozdania dotyczącego stosowania niniejszej dyrektywy, przeznaczonego dla Parlamentu Europejskiego i Rady.

2. Sprawozdanie Komisji uwzględnia odpowiednio opinię partnerów społecznych oraz zainteresowanych organizacji pozarządowych, jak i Agencji UE ds. Praw Podstawowych. Zgodnie z zasadą uwzględniania problematyki płci sprawozdanie to zawiera, między innymi, ocenę wpływu podjętych środków na kobiety i mężczyzn. W świetle otrzymanych informacji sprawozdanie to zawiera, w razie konieczności, propozycje zmian i uaktualnienia niniejszej dyrektywy.

2. Sprawozdanie Komisji uwzględnia odpowiednio opinię partnerów społecznych oraz zainteresowanych organizacji pozarządowych, jak i Europejskiego Instytutu ds. Równości Mężczyzn i Kobiet oraz Agencji UE ds. Praw Podstawowych. Zgodnie z zasadą uwzględniania problematyki płci sprawozdanie to zawiera, między innymi, ocenę wpływu podjętych środków na kobiety i mężczyzn, zwłaszcza w odniesieniu do dziedzin określonych w art. 3. W świetle otrzymanych informacji sprawozdanie to zawiera, w razie konieczności, propozycje zmian i uaktualnienia niniejszej dyrektywy.

PROCEDURA

Tytuł

Zasada równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną

Odsyłacze

COM(2008)0426 – C6-0291/2008 – 2008/0140(CNS)

Komisja przedmiotowo właściwa

LIBE

Opinia wydana przez

  Data ogłoszenia na posiedzeniu

ENVI

2.9.2008

Sprawozdawca komisji opiniodawczej

  Data powołania

Amalia Sartori

7.10.2008

Rozpatrzenie w komisji

1.12.2008

 

 

 

 

Data przyjęcia

22.1.2009

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

35

3

5

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Adamos Adamou, Georgs Andrejevs, Liam Aylward, John Bowis, Frieda Brepoels, Martin Callanan, Dorette Corbey, Magor Imre Csibi, Avril Doyle, Mojca Drčar Murko, Edite Estrela, Jill Evans, Anne Ferreira, Karl-Heinz Florenz, Cristina Gutiérrez-Cortines, Satu Hassi, Jens Holm, Marie Anne Isler Béguin, Caroline Jackson, Dan Jørgensen, Christa Klaß, Urszula Krupa, Marie-Noëlle Lienemann, Peter Liese, Jules Maaten, Linda McAvan, Riitta Myller, Miroslav Ouzký, Dimitrios Papadimoulis, Vittorio Prodi, Frédérique Ries, Guido Sacconi, Daciana Octavia Sârbu, Amalia Sartori, Richard Seeber, Bogusław Sonik, María Sornosa Martínez, Thomas Ulmer, Anja Weisgerber, Glenis Willmott

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Inés Ayala Sender, Iles Braghetto, Philip Bushill-Matthews

OPINIA Komisji Kultury i Edukacji (20.1.2009)

dla Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych

w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną
(COM(2008)0426 – C6‑0291/2008 – 2008/0140(CNS))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Lissy Gröner

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Celem wniosku Komisji dotyczącego dyrektywy Rady „w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną” jest dalsze uzupełnienie prawodawstwa europejskiego w dziedzinie równości.

Reforma traktatu w 1997 r. w Amsterdamie, a zwłaszcza wprowadzenie art. 13 traktatu WE, dała UE nowe możliwości w zakresie kształtowania polityki równości szans. Efektem jest w ostatnich latach wejście w życie 4 dyrektyw, które dotyczą:

-    równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy[1],

-    równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do zatrudnienia, kształcenia zawodowego i awansu zawodowego oraz warunków pracy[2],

-    wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne[3],

-    wprowadzenia w życie zasady równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do towarów i usług oraz dostarczania towarów i usług[4],

Zdefiniowano w nich wiele ważnych pojęć i zasad dotyczących wprowadzenia w życie zasady równego traktowania. Dotyczy to między innymi takich pojęć, jak „dyskryminacja bezpośrednia i pośrednia”, „molestowanie”, „niepożądane zachowanie” lub „nakłanianie do dyskryminacji” oraz zasady przeniesienia ciężaru dowodu z powoda na pozwanego w procesie, odstraszających, lecz proporcjonalnych sankcji lub ochrony przed represjonowaniem (niekorzystnym traktowaniem ofiar dyskryminacji, które wniosły skargę lub podjęły kroki prawne).

Te zasadnicze przepisy włączono również do przedmiotowego wniosku dotyczącego dyrektywy.

Celem przedmiotowego wniosku jest objęcie zasadą równego traktowania dalszych dziedzin życia społecznego, a mianowicie:

-    ochrony społecznej, łącznie z zabezpieczeniem społecznym i opieką zdrowotną,

-    przywilejów socjalnych

-    i dostępu do publicznie dostępnych dóbr i usług, łącznie z mieszkaniami.

W związku z tym sprawozdawczyni komisji opiniodawczej proponuje następujące zmiany:

Dyskryminacja ze względu na płeć

Wniosek nie uwzględnia jak dotąd istotnego elementu, który ma zasadnicze znaczenie z punktu widzenia polityki równości dla dziedziny zatrudnienia i dostępu do dóbr i usług, a mianowicie zakazu dyskryminacji ze względu na płeć. Dlatego też sprawozdawczyni komisji opiniodawczej proponuje stosowne rozszerzenie zakresu zastosowania dyrektywy.

Dostęp do mediów

Dostęp do mediów stanowi nadal szczególny problem dla osób niepełnosprawnych. Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej uważa, że nadawcy audiowizualni powinni w większym stopniu wziąć pod uwagę szczególnie sytuację osób z upośledzeniami słuchu. Cyfrowe usługi audiowizualne umożliwiają zastosowanie takich technicznych opcji, jak choćby wprowadzenie napisów w programach telewizyjnych. Koncepcja ta została też przedstawiona przez Parlament w oświadczeniu Parlamentu Europejskiego w sprawie wprowadzenia napisów we wszystkich programach telewizji publicznej w UE[5] i należy ją włączyć do przedmiotowej dyrektywy jako jej jednoznaczny element.

Dostęp do edukacji

We wniosku dotyczącym dyrektywy podkreślono zasadę pomocniczości i tym samym daleko idącą autonomię państw członkowskich w dziedzinie edukacji. Mimo to należy jednak podkreślić, że tworząc swoją politykę edukacyjną, poszczególne państwa członkowskie muszą przestrzegać nadrzędnej zasady równego traktowania w dostępie do edukacji, nawet jeżeli różnice w traktowaniu są dozwolone ze względu na religię lub światopogląd, szczególnie w szkołach wyznaniowych.

Dyskryminacja z wielu przyczyn jednocześnie

Ten rodzaj dyskryminacji określa sytuację, w której dyskryminacja ma miejsce z kilku, oddzielnych przyczyn. Należy wprowadzić to pojęcie do przedmiotowej dyrektywy.

Przede wszystkim w praktyce prawnej widać, że w większości państw członkowskich UE przy rozpatrywaniu skarg dotyczących dyskryminacji wielorakiej nie uwzględnia się dostatecznie rzeczywistej dyskryminacji doświadczanej przez poszkodowanych.

Z badań wynika, że grupę, która jest najbardziej narażona na taką formę dyskryminacji, stanowią kobiety należące do mniejszości. Rzeczywistość społeczna wymaga przyjęcia środków, które umożliwią wszczynanie postępowań sądowych w sprawach związanych z dyskryminacją ze względu na płeć i niepełnosprawność.

POPRAWKI

Komisja Kultury i Edukacji zwraca się do Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, jako komisji przedmiotowo właściwej, o naniesienie w swoim sprawozdaniu następujących poprawek:

Poprawka  1

Wniosek dotyczący dyrektywy

Tytuł

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wniosek dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną

Wniosek dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną lub płeć

Poprawka  2

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 3 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(3) Niniejsza dyrektywa uwzględnia prawa podstawowe i przestrzega zasad uznanych przede wszystkim w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Artykuł 10 Karty uznaje prawo do wolności myśli, sumienia i religii. Artykuł 21 zakazuje dyskryminacji, w tym ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Artykuł 26 uznaje prawo osób niepełnosprawnych do korzystania ze środków mających zapewnić ich niezależność.

(3) Niniejsza dyrektywa uwzględnia prawa podstawowe i przestrzega zasad uznanych przede wszystkim w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Artykuł 10 Karty uznaje prawo do wolności myśli, sumienia i religii. Artykuł 21 zakazuje dyskryminacji, w tym ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną lub płeć. Artykuł 26 uznaje prawo osób niepełnosprawnych do korzystania ze środków mających zapewnić ich niezależność.

Poprawka  3

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 9 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(9) Przepisy prawne powinny zatem zakazywać dyskryminacji, której podstawą jest religia lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientacja seksualna w licznych obszarach poza rynkiem pracy, łącznie z ochroną socjalną, edukacją i dostępem do niej oraz zaopatrywaniem w towary i usługi, w tym mieszkania. Ustawodawstwo powinno udostępniać środki zapewniające osobom niepełnosprawnym jednakowy dostęp do przedmiotowych dziedzin.

(9) Przepisy prawne powinny zatem zakazywać dyskryminacji, której podstawą jest religia lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, orientacja seksualna lub płeć w licznych obszarach poza rynkiem pracy, łącznie z ochroną socjalną, edukacją, dostępem do niej oraz zaopatrywaniem w towary i usługi, w tym mieszkania, a także dostępem do mediów. Ustawodawstwo powinno udostępniać środki zapewniające osobom niepełnosprawnym jednakowy dostęp do przedmiotowych dziedzin.

Poprawka  4

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 21 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(21) Zakaz dyskryminacji powinien pozostawać bez uszczerbku dla utrzymywania lub przyjmowania przez państwa członkowskie środków mających zapobiegać niekorzystnej sytuacji grupy osób danej religii lub światopoglądu, osób niepełnosprawnych, znajdujących się w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej lub rekompensować taką sytuację. Środki takie mogą zezwalać na istnienie organizacji osób danej religii lub o określonym światopoglądzie, osób niepełnosprawnych, znajdujących się w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej, jeżeli głównym celem tych organizacji jest wspieranie szczególnych potrzeb tych osób.

(21) Zakaz dyskryminacji powinien pozostawać bez uszczerbku dla utrzymywania lub przyjmowania przez państwa członkowskie środków mających zapobiegać niekorzystnej sytuacji grupy osób danej religii lub światopoglądu, osób niepełnosprawnych, znajdujących się w określonym wieku, o określonej orientacji seksualnej bądź płci lub rekompensować taką sytuację. Środki takie mogą zezwalać na istnienie organizacji osób danej religii lub o określonym światopoglądzie, osób niepełnosprawnych, znajdujących się w określonym wieku, o określonej orientacji seksualnej lub płci, jeżeli głównym celem tych organizacji jest wspieranie szczególnych potrzeb tych osób.

Poprawka  5

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 23 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(23) Osoby, które były dyskryminowane ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, powinny dysponować odpowiednimi środkami ochrony prawnej. W celu zapewnienia skuteczniejszego poziomu ochrony stowarzyszenia, organizacje i inne osoby prawne powinny posiadać upoważnienie do uczestnictwa w postępowaniu sądowym, także w imieniu każdej ofiary albo jako jej wsparcie, nie naruszając zasad procedury krajowej dotyczących przedstawicielstwa i obrony przez sądem.

(23) Osoby, które były dyskryminowane ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną lub płeć, powinny dysponować odpowiednimi środkami ochrony prawnej. W celu zapewnienia skuteczniejszego poziomu ochrony stowarzyszenia, organizacje i inne osoby prawne powinny posiadać upoważnienie do uczestnictwa w postępowaniu sądowym, także w imieniu każdej ofiary albo jako jej wsparcie, nie naruszając zasad procedury krajowej dotyczących przedstawicielstwa i obrony przez sądem.

Poprawka  6

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 24 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(24) Należy dostosować zasadę ciężaru dowodu do sytuacji, w której dyskryminacja jest oczywista; dla skutecznego stosowania zasady równego traktowania w przypadku przedłożenia dowodów takiej dyskryminacji ciężar dowodu należy przenieść na pozwanego. Pozwany nie ma jednak obowiązku udowodnienia, że powód jest wyznawcą danej religii, posiada określony światopogląd, jest w szczególny sposób niepełnosprawny, jest w danym wieku lub jest osobą o określonej orientacji seksualnej.

(24) Należy dostosować zasadę ciężaru dowodu do sytuacji, w której dyskryminacja jest oczywista; dla skutecznego stosowania zasady równego traktowania w przypadku przedłożenia dowodów takiej dyskryminacji ciężar dowodu należy przenieść na pozwanego. Pozwany nie ma jednak obowiązku udowodnienia, że powód jest wyznawcą danej religii, posiada określony światopogląd, jest w szczególny sposób niepełnosprawny, jest w danym wieku, jest osobą o określonej orientacji seksualnej lub płci.

Poprawka  7

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Niniejsza dyrektywa ustanawia ramy dla walki z dyskryminacją ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, co ma zapewnić wprowadzenie w życie w państwach członkowskich zasady równego traktowania w obszarach innych niż zatrudnienie i praca.

Niniejsza dyrektywa ustanawia ramy dla walki z dyskryminacją ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną lub płeć, co ma zapewnić wprowadzenie w życie w państwach członkowskich zasady równego traktowania w obszarach innych niż zatrudnienie i praca.

Poprawka  8

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 2 – litera b)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b) dyskryminacja pośrednia ma miejsce w przypadku, gdy z pozoru neutralny przepis, kryterium lub praktyka może doprowadzić do szczególnej niekorzystnej sytuacji dla osób określonej religii lub światopoglądu, osób o określonej niepełnosprawności, w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej, w stosunku do innych osób, chyba że taki przepis, kryterium lub praktyka są obiektywnie uzasadnione słusznym celem, a środki mające służyć ich osiągnięciu są właściwe i konieczne.

b) dyskryminacja pośrednia ma miejsce w przypadku, gdy z pozoru neutralny przepis, kryterium lub praktyka może doprowadzić do szczególnej niekorzystnej sytuacji dla osób określonej religii lub światopoglądu, osób o określonej niepełnosprawności, w określonym wieku, o określonej orientacji seksualnej lub płci, w stosunku do innych osób, chyba że taki przepis, kryterium lub praktyka są obiektywnie uzasadnione słusznym celem, a środki mające służyć ich osiągnięciu są właściwe i konieczne.

Poprawka  9

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 2 – litera ba) (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

ba) dyskryminacja z wielu przyczyn jednocześnie ma miejsce w przypadku, gdy osoba jest dyskryminowana równocześnie z co najmniej dwóch przyczyn wymienionych w art. 1 i przyczyny te kumulują się.

Poprawka  10

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 2 – litera bb) (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

bb) w przypadku wystąpienia zróżnicowanego traktowania z kilku przyczyn, o których mowa w art. 1, uznaje się je za uzasadnione tylko w przypadku, gdy uzasadnienie to obejmuje wszystkie przyczyny, które doprowadziły do zróżnicowanego traktowania.

Poprawka  11

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 2 – litera bc) (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

bc) stosując zasadę równego traktowania zgodnie z art. 13 traktatu, Wspólnota ma obowiązek zapobiegać dyskryminacji, do której dochodzi jednocześnie z kilku przyczyn wymienionych w art. 13 traktatu.

Uzasadnienie

Pojęcie dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie, nazywanej również dyskryminacją wieloraką, pojawiło się podczas Światowej konferencji ONZ przeciwko rasizmowi zorganizowanej w 2001 r. w Republice Południowej Afryki i odnosi się do nierównego traktowania z kilku przyczyn (np. dyskryminacja żydowskich kobiet ze względu na ich płeć (kobieta) lub wyznanie (żydowskie), albo z obu przyczyn jednocześnie; lub dyskryminacja kurdyjskiego homoseksualisty ze względu na pochodzenie etniczne (Kurd) lub orientację seksualną (homoseksualista), albo z obu przyczyn jednocześnie).

Poprawka  12

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 1 – litera da) (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

da) dostępu do mediów.

Uzasadnienie

Unia Europejska musi zagwarantować, że wszyscy obywatele i obywatelki będą mieli równy dostęp do informacji, mediów, edukacji i dóbr kultury. (Zob. także: oświadczenie pisemne nr 0099/2007 w sprawie wprowadzenia napisów we wszystkich programach telewizji publicznej).

Poprawka  13

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Niniejsza dyrektywa nie narusza odpowiedzialności państw członkowskich za treść nauczania, działalność i organizację ich systemów kształcenia, łącznie z zapewnieniem kształcenia integracyjnego. W dostępie do instytucji edukacyjnych państwa członkowskie mogą przewidzieć różnice w traktowaniu, oparte na religii lub światopoglądzie.

3. Niniejsza dyrektywa nie narusza odpowiedzialności państw członkowskich za treść nauczania, działalność i organizację ich systemów kształcenia, łącznie z zapewnieniem kształcenia integracyjnego; jednak dyskryminacja w dostępie do edukacji jest niedozwolona. W dostępie do instytucji edukacyjnych państwa członkowskie mogą przewidzieć różnice w traktowaniu, oparte na religii lub światopoglądzie.

Uzasadnienie

Unia Europejska musi zagwarantować, że wszyscy obywatele i obywatelki będą mieli równy dostęp do informacji, mediów, edukacji i dóbr kultury. (Zob. także: oświadczenie pisemne nr 0099/2007 w sprawie wprowadzenia napisów we wszystkich programach telewizji publicznej).

Poprawka  14

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Dla zapewnienia urzeczywistnienia pełnej równości zasada równego traktowania nie stanowi przeszkody w utrzymywaniu lub przyjmowaniu przez państwo członkowskie szczególnych środków mających zapobiegać niedogodnościom związanym z religią lub światopoglądem, niepełnosprawnością, wiekiem lub orientacją seksualną oraz rekompensować te niedogodności.

Dla zapewnienia urzeczywistnienia pełnej równości zasada równego traktowania nie stanowi przeszkody w utrzymywaniu lub przyjmowaniu przez państwo członkowskie szczególnych środków mających zapobiegać niedogodnościom związanym z religią lub światopoglądem, niepełnosprawnością, wiekiem, orientacją seksualną bądź płcią lub rekompensować te niedogodności.

Poprawka  15

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 7 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Państwa członkowskie dopilnowują, aby procedury sądowe lub administracyjne, w tym, o ile uznają to za właściwe, procedury pojednawcze, których celem jest egzekwowanie wykonania obowiązków wynikających z niniejszej dyrektywy, były dostępne dla wszystkich osób, które uważają się za pokrzywdzone na skutek nieprzestrzegania w stosunku do nich zasady równego traktowania, nawet po zakończeniu kontaktów, w których przypuszczalnie miała miejsce dyskryminacja.

1. Państwa członkowskie dopilnowują, aby procedury sądowe lub administracyjne, w tym, o ile uznają to za właściwe, procedury pojednawcze, których celem jest egzekwowanie wykonania obowiązków wynikających z niniejszej dyrektywy, były dostępne dla wszystkich osób, które uważają się za pokrzywdzone na skutek nieprzestrzegania w stosunku do nich zasady równego traktowania, nawet po zakończeniu kontaktów, w których przypuszczalnie miała miejsce dyskryminacja. Państwa członkowskie gwarantują łączne traktowanie poszczególnych przyczyn dyskryminacji.

Poprawka  16

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 12 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Państwa członkowskie wyznaczają organ lub organy mające wspierać równe traktowanie wszystkich osób bez względu na ich religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Organy te mogą wchodzić w skład agencji odpowiedzialnych na poziomie krajowym za obronę praw człowieka lub przestrzeganie praw jednostek, łącznie z prawami przewidzianymi w aktach prawa wspólnotowego, w tym w dyrektywach 2000/43/WE i 2004/113/WE.

1. Państwa członkowskie wyznaczają organ lub organy mające wspierać równe traktowanie wszystkich osób bez względu na ich religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną lub płeć. Organy te mogą wchodzić w skład agencji odpowiedzialnych na poziomie krajowym za obronę praw człowieka lub przestrzeganie praw jednostek, łącznie z prawami przewidzianymi w aktach prawa wspólnotowego, w tym w dyrektywach 2000/43/WE i 2004/113/WE.

PROCEDURA

Tytuł

Zasada równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną

Odsyłacze

COM(2008)0426 – C6-0291/2008 – 2008/0140(CNS)

Komisja przedmiotowo właściwa

LIBE

Opinia wydana przez

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

CULT

2.9.2008

 

 

 

Sprawozdawca komisji opiniodawczej

       Data powołania

Lissy Gröner

15.9.2008

 

 

Rozpatrzenie w komisji

1.12.2008

 

 

 

Data przyjęcia

20.1.2009

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

25

1

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Maria Badia i Cutchet, Ivo Belet, Guy Bono, Marie-Hélène Descamps, Věra Flasarová, Milan Gaľa, Vasco Graça Moura, Lissy Gröner, Luis Herrero-Tejedor, Ruth Hieronymi, Mikel Irujo Amezaga, Ramona Nicole Mănescu, Manolis Mavrommatis, Ljudmila Novak, Doris Pack, Zdzisław Zbigniew Podkański, Pál Schmitt, Hannu Takkula, Thomas Wise, Tomáš Zatloukal

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Gyula Hegyi, Nina Škottová, László Tőkés, Ewa Tomaszewska, Cornelis Visser

Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Maria Berger

OPINIA Komisji Prawnej (13.2.2009)

dla Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych

w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną
(COM(2008)0426 – C6‑0291/2008 – 2008/0140(CNS))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Monica Frassoni

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Niniejszy wniosek dotyczący dyrektywy ustanawia ogólne ramy przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną oraz ma na celu wprowadzenie w życie zasady równego traktowania poza rynkiem pracy w państwach członkowskich. Opiera się na dyrektywach 2000/43/WE, 2000/78/WE i 2004/113/WE oraz ustanawia minimalny standardowy poziom ochrony w UE dla ofiar dyskryminacji.

Opinia ta precyzuje jedynie niektóre punkty, niewprowadzając żadnych znaczących zmian do wniosku dotyczącego dyrektywy. Sprawozdawczyni uważa jednak, że art. 3 ust. 2 wniosku przewidujący, że „niniejsza dyrektywa nie narusza przepisów krajowych regulujących stan cywilny lub stosunki rodzinne, w tym prawa reprodukcyjne” stanowi problem, polegający na tym, że brak w nim wyraźnego określenia granic między prawem wspólnotowym a przepisami prawa krajowego. Ponadto nieodpowiednie jest sformułowanie „prawa reprodukcyjne”. Komisja przedmiotowo właściwa zwróciła się do Wydziału Prawnego Parlamentu o opinię prawną dotyczącą obu tych kwestii. Opinia ta jest obecnie sporządzana. Sprawozdawczyni będzie z bliska śledzić dyskusje komisji przedmiotowo właściwej na ten temat.

POPRAWKI

Komisja Prawna zwraca się do Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, jako do komisji przedmiotowo właściwej, o naniesienie do swojego sprawozdania następujących poprawek:

Poprawka  1

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera a)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(a) Środki konieczne dla umożliwienia osobom niepełnosprawnym skutecznego, niedyskryminacyjnego dostępu do ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej, edukacji oraz dostępu do powszechnie dostępnych towarów i usług, w tym mieszkań i transportu, oraz ich dostarczania planowane są z wyprzedzeniem, łącznie z dokonaniem odpowiednich zmian lub modyfikacji. Środki takie nie powinny nakładać nieproporcjonalnych obciążeń, nie wymagają zasadniczych zmian w zakresie ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej, edukacji lub danych towarów i usług ani nie wymagają zapewnienia odpowiednich rozwiązań alternatywnych.

(a) Środki konieczne dla umożliwienia osobom niepełnosprawnym skutecznego, niedyskryminacyjnego dostępu do ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej i edukacji planowane są z wyprzedzeniem, łącznie z dokonaniem odpowiednich zmian lub modyfikacji. Środki takie nie powinny nakładać nieproporcjonalnych obciążeń, nie wymagają zasadniczych zmian w zakresie ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej, edukacji lub danych towarów i usług ani nie wymagają zapewnienia odpowiednich rozwiązań alternatywnych.

Uzasadnienie

Przewidywanie z góry wszystkich niezbędnych środków w zakresie budownictwa nie ma racjonalnych podstaw. W szczególności nie można rozważać, jakie środki stanowią nieproporcjonalne obciążenie. Art. 4 ust. 1 nie gwarantuje pod tym względem pewności prawnej.

Poprawka  2

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 7 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Państwa członkowskie dopilnowują, aby procedury sądowe lub administracyjne, w tym, o ile uznają to za właściwe, procedury pojednawcze, których celem jest egzekwowanie wykonania obowiązków wynikających z niniejszej dyrektywy, były dostępne dla wszystkich osób, które uważają się za pokrzywdzone na skutek nieprzestrzegania w stosunku do nich zasady równego traktowania, nawet po zakończeniu kontaktów, w których przypuszczalnie miała miejsce dyskryminacja.

1. Państwa członkowskie dopilnowują, aby procedury sądowe lub administracyjne, w tym, o ile uznają to za właściwe, procedury pojednawcze, których celem jest egzekwowanie wykonania obowiązków wynikających z niniejszej dyrektywy, były dostępne w praktyce dla wszystkich osób, które uważają się za pokrzywdzone na skutek nieprzestrzegania w stosunku do nich zasady równego traktowania, nawet po zakończeniu kontaktów, w których przypuszczalnie miała miejsce dyskryminacja.

Poprawka  3

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 10

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Państwa członkowskie dopilnowują, aby przepisy przyjęte zgodnie z niniejszą dyrektywą oraz odpowiednie przepisy już będące w mocy były udostępniane zainteresowanym osobom przy wykorzystaniu wszystkich stosownych środków na całym ich terytorium.

Państwa członkowskie dopilnowują, aby przepisy przyjęte zgodnie z niniejszą dyrektywą oraz odpowiednie przepisy już będące w mocy były udostępniane zainteresowanym osobom przy wykorzystaniu wszystkich stosownych środków, w tym Internetu, na całym ich terytorium.

Poprawka  4

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 12

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Artykuł 12

skreślony

Instytucje wspierające równość traktowania

 

1. Państwa członkowskie wyznaczają organ lub organy mające wspierać równe traktowanie wszystkich osób bez względu na ich religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Organy te mogą wchodzić w skład agencji odpowiedzialnych na poziomie krajowym za obronę praw człowieka lub przestrzeganie praw jednostek, łącznie z prawami przewidzianymi w aktach prawa wspólnotowego, w tym w dyrektywach 2000/43/WE i 2004/113/WE.

 

2. Państwa Członkowskie zapewniają, aby do kompetencji tych organów należały:

 

– nie naruszając praw ofiar i stowarzyszeń, organizacji lub innych osób prawnych, o których mowa w art. 7 ust. 2, świadczenie ofiarom dyskryminacji niezależnej pomocy przy wnoszeniu skarg dotyczących dyskryminacji,

 

– prowadzenie niezależnych badań nad dyskryminacją,

 

– publikowanie niezależnych sprawozdań i wydawanie zaleceń dotyczących problemów związanych z taką dyskryminacją.

 

Uzasadnienie

Propozycja Komisji stoi w sprzeczności z zasadą pomocniczości. Do państw członkowskich należy podejmowanie działań wspierających realizację zasady równego traktowania. W związku z tym to państwa członkowskie powinny decydować, czy, i w jakim zakresie, wyznaczą organ lub organy mające wspierać równe traktowanie.

Poprawka  5

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 16 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Nie później niż do ... i następnie co pięć lat państwa członkowskie i krajowe organy ds. równości przekazują Komisji wszelkie informacje niezbędne do sporządzenia przez Komisję sprawozdania dotyczącego stosowania niniejszej dyrektywy, przeznaczonego dla Parlamentu Europejskiego i Rady.

1. Najpóźniej do dnia ... i następnie raz na pięć lat, Państwa Członkowskie przekażą Komisji wszelkie informacje niezbędne do sporządzenia przez Komisję, przeznaczonego dla Parlamentu Europejskiego i Rady, raportu dotyczącego stosowania niniejszej dyrektywy.

Uzasadnienie

Propozycja Komisji stoi w sprzeczności z zasadą pomocniczości. Do państw członkowskich należy podejmowanie działań wspierających realizację zasady równego traktowania. W związku z tym tylko państwa członkowskie muszą przekazać Komisji sprawozdanie.

PROCEDURA

Pozycja

Zasada równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną

Odsyłacze

COM(2008)0426 – C6-0291/2008 – 2008/0140(CNS)

Komisja przedmiotowo właściwa

LIBE

Opinia wydana przez

Data ogłoszenia na posiedzeniu

JURI

23.9.2008

 

 

 

Sprawozdawca komisji opiniodawczej

Data powołania

Monica Frassoni

22.9.2008

 

 

Rozpatrzenie w komisji

20.1.2009

 

 

 

Data przyjęcia

12.2.2009

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

15

0

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Alin Lucian Antochi, Monica Frassoni, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Klaus-Heiner Lehne, Alain Lipietz, Manuel Medina Ortega, Aloyzas Sakalas, Francesco Enrico Speroni, Rainer Wieland, Jaroslav Zvěřina

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Sharon Bowles, Brian Crowley, Jean-Paul Gauzès, Kurt Lechner, Georgios Papastamkos

OPINIA Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (11.2.2009)

dla Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych

w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną
(COM(2008)0426 – C6‑0291/2008 – 2008/0140(CNS))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Donata Gottardi

POPRAWKI

Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia zwraca się do Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, jako do komisji przedmiotowo właściwej, o naniesienie do swojego sprawozdania następujących poprawek:

Poprawka  1

Wniosek dotyczący dyrektywy

Tytuł

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną

Wniosek dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną lub płeć

Poprawka  2

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 3 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(3) Niniejsza dyrektywa uwzględnia prawa podstawowe i przestrzega zasad uznanych przede wszystkim w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Artykuł 10 Karty uznaje prawo do wolności myśli, sumienia i religii. Artykuł 21 zakazuje dyskryminacji, w tym ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną; artykuł 26 uznaje prawo osób niepełnosprawnych do korzystania ze środków mających zapewnić ich niezależność.

(3) Niniejsza dyrektywa uwzględnia prawa podstawowe i przestrzega zasad uznanych przede wszystkim w Konwencji Rady Europy o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w szczególności w art. 9 i 10 oraz w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności w art. 12 ust. 2, art. 21 i 26.

Poprawka  3

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 4 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(4) Europejski Rok Osób Niepełnosprawnych 2003, Europejski Rok Równych Szans dla Wszystkich 2007 oraz Europejski Rok Dialogu Międzykulturowego 2008 podkreśliły utrzymywanie się dyskryminacji, lecz także korzyści płynące z różnorodności.

(4) Europejski Rok Osób Niepełnosprawnych 2003, Europejski Rok Równych Szans dla Wszystkich 2007 oraz Europejski Rok Dialogu Międzykulturowego 2008 podkreśliły utrzymywanie się dyskryminacji pośredniej i bezpośredniej, dyskryminacji wielorakiej i dyskryminacji ze względu na więź, lecz także korzyści płynące z różnorodności.

Poprawka  4

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 8 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(8) W celu zapobiegania dyskryminacji ze względu na płeć, pochodzenie rasowe i etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną oraz zwalczania jej Wspólnota przyjęła trzy instrumenty prawne na podstawie art. 13 ust. 1 Traktatu WE. Instrumenty te podkreśliły wagę istnienia przepisów prawnych w walce z dyskryminacją. W szczególności dyrektywa 2000/78/WE ustanawia ogólne warunki ramowe dla równego traktowania ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek i orientację seksualną w zakresie zatrudnienia i pracy. Poza dziedziną zatrudnienia, w państwach członkowskich widoczne są jednak rozbieżności w zakresie stopnia i formy ochrony przed dyskryminacją ze wspomnianych przyczyn.

(8) W celu zapobiegania dyskryminacji ze względu na płeć, pochodzenie rasowe i etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną oraz zwalczania jej Wspólnota przyjęła zestaw dyrektyw na podstawie art. 13 ust. 1 Traktatu WE. Dyrektywy te podkreśliły wagę istnienia przepisów prawnych w walce z dyskryminacją. W szczególności dyrektywa 2000/78/WE ustanawia ogólne warunki ramowe dla równego traktowania ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek i orientację seksualną w zakresie zatrudnienia i pracy. Poza dziedziną zatrudnienia, w państwach członkowskich widoczne są jednak rozbieżności w zakresie stopnia i formy ochrony przed dyskryminacją ze wspomnianych przyczyn.

Poprawka  5

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 8 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(8) W celu zapobiegania dyskryminacji ze względu na płeć, pochodzenie rasowe i etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, płeć lub orientację seksualną oraz zwalczania jej Wspólnota przyjęła trzy instrumenty prawne na podstawie art. 13 ust. 1 Traktatu WE. Instrumenty te podkreśliły wagę istnienia przepisów prawnych w walce z dyskryminacją. W szczególności dyrektywa 2000/78/WE ustanawia ogólne warunki ramowe dla równego traktowania ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek i orientację seksualną w zakresie zatrudnienia i pracy. Poza dziedziną zatrudnienia, w państwach członkowskich widoczne są jednak rozbieżności w zakresie stopnia i formy ochrony przed dyskryminacją ze wspomnianych przyczyn.

(8) W celu zapobiegania dyskryminacji ze względu na płeć, pochodzenie rasowe i etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, przynależność płciową lub orientację seksualną oraz zwalczania jej Wspólnota przyjęła trzy instrumenty prawne na podstawie art. 13 ust. 1 Traktatu WE. Instrumenty te podkreśliły wagę istnienia przepisów prawnych w walce z dyskryminacją. W szczególności dyrektywa 2000/78/WE ustanawia ogólne warunki ramowe dla równego traktowania ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, płeć i orientację seksualną w zakresie zatrudnienia i pracy. Poza dziedziną zatrudnienia, w państwach członkowskich widoczne są jednak rozbieżności w zakresie stopnia i formy ochrony przed dyskryminacją ze wspomnianych przyczyn.

Poprawka  6

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 9 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(9) Przepisy prawne powinny zatem zakazywać dyskryminacji, której podstawą jest religia lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientacja seksualna w licznych obszarach poza rynkiem pracy, łącznie z ochroną socjalną, edukacją i dostępem do niej oraz zaopatrywaniem w towary i usługi, w tym mieszkania. Ustawodawstwo powinno udostępniać środki zapewniające osobom niepełnosprawnym jednakowy dostęp do przedmiotowych dziedzin.

(9) Przepisy prawne powinny zatem zakazywać dyskryminacji bezpośredniej i pośredniej, wielorakiej i ze względu na więź, której podstawą jest religia lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientacja seksualna lub płeć w licznych obszarach poza rynkiem pracy, łącznie z ochroną socjalną, edukacją i dostępem do niej oraz zaopatrywaniem w towary i usługi, takie jak mieszkania, usługi transportowe i działalność stowarzyszeniowa. Ustawodawstwo powinno udostępniać środki zapewniające jednakowy dostęp do przedmiotowych dziedzin osobom o określonej religii lub światopoglądzie, niepełnosprawności, w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej lub osobom łączącym te czynniki, oraz osobom z związanym z osobami dyskryminowanymi.

Poprawka  7

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 11 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(11) Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać kompetencji państw członkowskich w dziedzinach takich jak edukacja, zabezpieczenie społeczne i opieka zdrowotna. Dyrektywa powinna także pozostawać bez uszczerbku dla zasadniczej roli i szerokiego zakresu uprawnień państw członkowskich w zakresie zapewniania, zlecania i organizowania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym.

(11) Celem niniejszej dyrektywy jest zwalczanie dyskryminacji i zagwarantowanie procesów integracji społecznej. Nie powinna ona naruszać kompetencji państw członkowskich w dziedzinach takich jak edukacja, zabezpieczenie społeczne i opieka zdrowotna. Dyrektywa powinna także pozostawać bez uszczerbku dla zasadniczej roli i szerokiego zakresu uprawnień państw członkowskich w zakresie zapewniania, zlecania i organizowania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym.

Poprawka  8

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 12 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(12) Na pojęcie dyskryminacji składają się: dyskryminacja bezpośrednia i dyskryminacja pośrednia, molestowanie, nakłanianie do dyskryminacji oraz odmowa racjonalnego usprawnienia.

(12) Na pojęcie dyskryminacji składają się: dyskryminacja wieloraka oraz dyskryminacja ze względu na więź, dyskryminacja bezpośrednia i dyskryminacja pośrednia, molestowanie i molestowanie seksualne, nakłanianie do dyskryminacji oraz odmowa racjonalnego usprawnienia.

Poprawka  9

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 12a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12a) Podstawą dyskryminacji może być religia lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientacja seksualna danej osoby albo połączenie tych czynników, a także domniemana religia, światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientacja seksualna danej osoby lub osoby z nią związanej, bądź przypuszczalnie z nią związanej.

Poprawka  10

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 13 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(13) Wprowadzając w życie zasadę równego traktowania bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, płeć lub orientację seksualną, zgodnie z art. 3 ust. 2 Traktatu WE, Wspólnota dąży do wyeliminowania nierówności i wspierania równego traktowania mężczyzn i kobiet, w szczególności mając na uwadze fakt, że kobiety są często ofiarami różnego rodzaju dyskryminacji.

(13) Wprowadzając w życie zasadę równego traktowania bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, płeć lub orientację seksualną, zgodnie z art. 3 ust. 2 Traktatu WE, Wspólnota dąży do wyeliminowania nierówności i wspierania równego traktowania mężczyzn i kobiet, w szczególności mając na uwadze fakt, że kobiety są często ofiarami różnego rodzaju dyskryminacji oraz dyskryminacji ze względu na więź.

Poprawka  11

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 14 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(14) Ocena faktów, które nasuwają przypuszczenie istnienia dyskryminacji bezpośredniej lub pośredniej, powinna pozostać w kompetencji sądów krajowych lub innych właściwych organów, zgodnie zasadami prawa krajowego lub praktyką krajową. Zasady te mogą w szczególności przewidywać, że fakt występowania dyskryminacji pośredniej można udowodnić przy wykorzystaniu wszelkich środków, w tym na podstawie danych statystycznych.

(14) Ocena faktów, które nasuwają przypuszczenie istnienia dyskryminacji bezpośredniej lub pośredniej, dyskryminacji wielorakiej lub dyskryminacji ze względu na więź powinna pozostać w kompetencji sądów krajowych, Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości lub innych właściwych organów, zgodnie zasadami prawa krajowego lub praktyką krajową. Zasady te mogą w szczególności przewidywać, że fakt występowania dyskryminacji pośredniej można udowodnić przy wykorzystaniu wszelkich środków, w tym na podstawie danych statystycznych.

Poprawka  12

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 15 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(15) Czynniki aktuarialne oraz czynniki ryzyka związane z niepełnosprawnością i wiekiem stosowane są w zakresie ubezpieczeń, usług bankowych i innych usług finansowych. W przypadku wykazania, że czynniki te są czynnikami kluczowymi dla oceny ryzyka, nie powinny być one postrzegane jako dyskryminacyjne.

(15) Czynniki aktuarialne oraz czynniki ryzyka związane z niepełnosprawnością i wiekiem stosowane są w zakresie ubezpieczeń, usług bankowych i innych usług finansowych. Tylko w przypadku wykazania, że czynniki te są czynnikami kluczowymi dla oceny ryzyka i pod warunkiem, że nie powodują niewspółmiernych i niesprawiedliwych różnic w traktowaniu, nie powinny być one postrzegane jako dyskryminacyjne

Poprawka  13

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 16 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(16) Każda osoba korzysta ze swobody zawierania umów, łącznie ze swobodą wyboru kontrahenta transakcji. Niniejsza dyrektywa nie ma zastosowania do transakcji gospodarczych zawieranych przez poszczególne osoby, jeżeli transakcje te nie wchodzą w zakres ich działalności zawodowej lub gospodarczej.

skreślony

Poprawka  14

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 17 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(17) Zakaz dyskryminacji nie może naruszać poszanowania innych podstawowych praw i wolności, w tym ochrony prywatności i życia rodzinnego oraz działań wykonywanych w tym kontekście, a także wolności religii i wolności zrzeszania się. Niniejsza dyrektywa nie narusza przepisów krajowych regulujących stan cywilny lub stosunki rodzinne, w tym prawa reprodukcyjne. Nie narusza to także świeckiego charakteru państwa, instytucji lub organów państwowych lub systemu kształcenia.

(17) Zakaz dyskryminacji nie może naruszać poszanowania innych podstawowych praw i wolności, w tym ochrony prywatności i życia rodzinnego, a także wolności religii i wolności zrzeszania się. Niniejsza dyrektywa nie narusza świeckiego charakteru państwa, instytucji lub organów państwowych lub systemu kształcenia. Ponadto niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do faktycznych związków partnerskich i związków cywilnych, o ile uznane są przez ustawodawstwo państwa członkowskiego, oraz do wynikających z nich świadczeń socjalnych.

Poprawka  15

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 18 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(18) Za organizację i treść kształcenia odpowiedzialne są państwa członkowskie. Komunikat Komisji w sprawie kompetencji na XXI wiek: agenda dotycząca europejskiej współpracy szkół podkreśla konieczność poświęcenia szczególnej uwagi dzieciom znajdującym się w niekorzystnej sytuacji oraz mającym specjalne potrzeby edukacyjne. W dostępie do instytucji edukacyjnych prawo krajowe może w szczególności przewidywać różnice oparte na religii lub światopoglądzie. Państwa członkowskie mogą zezwolić na noszenie lub umieszczanie w szkołach symboli religijnych bądź tego zakazać.

(18) Za organizację i treść kształcenia odpowiedzialne są państwa członkowskie. Komunikat Komisji w sprawie kompetencji na XXI wiek: agenda dotycząca europejskiej współpracy szkół podkreśla konieczność poświęcenia szczególnej uwagi dzieciom znajdującym się w niekorzystnej sytuacji oraz mającym specjalne potrzeby edukacyjne. W dostępie do instytucji edukacyjnych prawo krajowe może w szczególności przewidywać różnice oparte na religii lub światopoglądzie, pod warunkiem że są one konieczne i współmierne oraz nie stanowią naruszenia prawa do edukacji. Państwa członkowskie mogą zezwolić na noszenie lub umieszczanie w szkołach symboli religijnych bądź tego zakazać.

Poprawka  16

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 19 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(19) W swojej Deklaracji nr 11 w sprawie statusu kościołów i organizacji niewyznaniowych, załączonej do Aktu końcowego traktatu amsterdamskiego, Unia Europejska w wyraźny sposób uznała, że szanuje i nie narusza statusu, z którego, na mocy prawa krajowego, korzystają kościoły i stowarzyszenia lub wspólnoty religijne w państwach członkowskich, oraz że szanuje w równym stopniu status organizacji filozoficznych i niewyznaniowych. Środki umożliwiające osobom niepełnosprawnym skuteczny i niedyskryminacyjny dostęp do sektorów objętych niniejszą dyrektywą odgrywają znaczącą rolę w urzeczywistnianiu pełnej równości. Ponadto w niektórych przypadkach konieczne mogą być indywidualne środki w zakresie racjonalnego usprawnienia w celu zapewnienia takiego dostępu. W żadnym przypadku środki te nie mogą nakładać nieproporcjonalnych obciążeń. W ocenie, czy obciążenia są nieproporcjonalne, należy wziąć pod uwagę wiele czynników, w tym wielkość, zasoby oraz charakter organizacji. Zasada racjonalnych usprawnień i nieproporcjonalnych obciążeń jest ustanowiona w dyrektywie 2000/78/WE oraz w Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych.

(19) W swojej Deklaracji nr 11 w sprawie statusu kościołów i organizacji niewyznaniowych, załączonej do Aktu końcowego traktatu amsterdamskiego, Unia Europejska w wyraźny sposób uznała, że szanuje i nie narusza statusu, z którego, na mocy prawa krajowego, korzystają kościoły i stowarzyszenia lub wspólnoty religijne w państwach członkowskich, oraz że szanuje w równym stopniu status organizacji filozoficznych i niewyznaniowych. Środki umożliwiające osobom niepełnosprawnym, osobom sprawującym nad nimi opiekę i osobom z nimi związanym skuteczny i niedyskryminacyjny dostęp do sektorów objętych niniejszą dyrektywą odgrywają znaczącą rolę w urzeczywistnianiu pełnej równości. Ponadto w niektórych przypadkach konieczne mogą być indywidualne środki w zakresie racjonalnego usprawnienia w celu zapewnienia takiego dostępu. W ten sam sposób należy zapewnić w odniesieniu do wieku skuteczny i niedyskryminujący dostęp do tych sektorów poprzez odpowiednie działania, mianowicie usuwanie barier fizycznych, w szczególności w budynkach publicznych oraz publicznych środkach transportu, dla osób niepełnoletnich i osób w podeszłym wieku oraz osób sprawujących nad nimi opiekę.

Poprawka  17

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 21 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(21) Zakaz dyskryminacji powinien pozostawać bez uszczerbku dla utrzymywania lub przyjmowania przez państwa członkowskie środków mających zapobiegać niekorzystnej sytuacji grupy osób danej religii lub światopoglądu, osób niepełnosprawnych, znajdujących się w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej lub rekompensować taką sytuację. Środki takie mogą zezwalać na istnienie organizacji osób danej religii lub o określonym światopoglądzie, osób niepełnosprawnych, znajdujących się w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej, jeżeli głównym celem tych organizacji jest wspieranie szczególnych potrzeb tych osób.

(21) Zakaz dyskryminacji powinien pozostawać bez uszczerbku dla utrzymywania lub przyjmowania środków mających zapobiegać niekorzystnej sytuacji osób wyznających daną religię lub światopogląd, niepełnosprawnych, w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej, osób łączących te czynniki oraz osób z nimi związanych, lub rekompensować taką sytuację. Środkom takim mogą towarzyszyć inne środki mające na celu wspieranie zasady równego traktowania i równych szans, uwzględniające różnice płci oraz działania pozytywne, będące odpowiedzią na szczególne potrzeby osób lub grup osób, które ze względu na swoje cechy wymagają organizacji, usług i pomocy, jakich nie potrzebują inne osoby. Środkom takim towarzyszy tworzenie niezależnych organizacji osób danej religii lub o określonym światopoglądzie, osób niepełnosprawnych, znajdujących się w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej lub płci, jeżeli głównym celem tych organizacji jest wspieranie szczególnych potrzeb tych osób.

Poprawka  18

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 23 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(23) Osoby, które były dyskryminowane ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, powinny dysponować odpowiednimi środkami ochrony prawnej. W celu zapewnienia skuteczniejszego poziomu ochrony stowarzyszenia, organizacje i inne osoby prawne powinny posiadać upoważnienie do uczestnictwa w postępowaniu sądowym, także w imieniu każdej ofiary albo jako jej wsparcie, nie naruszając zasad procedury krajowej dotyczących przedstawicielstwa i obrony przez sądem.

(23) Osoby, które były dyskryminowane w sposób bezpośredni, pośredni, wieloraki albo ze względu na więź, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną lub płeć, powinny dysponować odpowiednimi środkami ochrony prawnej. W celu zapewnienia skuteczniejszego poziomu ochrony stowarzyszenia, organizacje i inne osoby prawne powinny posiadać upoważnienie do uczestnictwa w postępowaniu sądowym, także w imieniu każdej ofiary albo jako jej wsparcie, nie naruszając zasad procedury krajowej dotyczących przedstawicielstwa i obrony przez sądem.

Poprawka  19

Punkt 24 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(24) Należy dostosować zasadę ciężaru dowodu do sytuacji, w której dyskryminacja jest oczywista; dla skutecznego stosowania zasady równego traktowania w przypadku przedłożenia dowodów takiej dyskryminacji ciężar dowodu należy przenieść na pozwanego. Pozwany nie ma jednak obowiązku udowodnienia, że powód jest wyznawcą danej religii, posiada określony światopogląd, jest w szczególny sposób niepełnosprawny, jest w danym wieku lub jest osobą o określonej orientacji seksualnej.

(24) Należy dostosować zasadę ciężaru dowodu do sytuacji, w której dyskryminacja jest oczywista; dla skutecznego stosowania zasady równego traktowania ciężar przedstawienia wystarczającego dowodu należy przenieść na pozwanego. Państwa członkowskie mogą ustanowić łagodniejsze przepisy dla strony skarżącej.

Poprawka  20

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 26 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(26) W swojej rezolucji dotyczącej dalszych działań po zakończeniu Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich 2007 Rada zachęcała do pełnego zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacji reprezentujących ludzi narażonych na ryzyko dyskryminacji, partnerów społecznych i zainteresowanych stron, w opracowanie polityki i programów mających na celu zapobieganie dyskryminacji oraz promocję równouprawnienia i równych szans na poziomie europejskim i krajowym.

(26) W swojej rezolucji dotyczącej dalszych działań po zakończeniu Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich 2007 Rada zachęcała do pełnego zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacji reprezentujących ludzi narażonych na ryzyko dyskryminacji, partnerów społecznych i zainteresowanych stron, w opracowanie polityki i programów mających na celu zapobieganie dyskryminacji oraz promocję równouprawnienia i równych szans na poziomie europejskim i krajowym. W tym celu Komisja i państwa członkowskie podejmują działania mające na celu upowszechnianie wśród opinii publicznej i osób zainteresowanych przepisów niniejszej dyrektywy oraz przepisów aktualnie obowiązujących w tym sektorze, poprzez kampanie informacyjne i prasowe, służące między innymi przełamywaniu stereotypów, przy pomocy wszelkich odpowiednich, stosownych i dostępnych środków (na przykład języka migowego lub specjalnych stron internetowych przeznaczonych dla osób niedowidzących).

Poprawka  21

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 27 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(27) Doświadczenie zdobyte na gruncie stosowania dyrektyw 2000/43/WE i 2004/113/WE pokazuje, że ochrona przed dyskryminacją ze względów, o których mowa w niniejszej dyrektywie, zostałaby wzmocniona, gdyby w każdym państwie członkowskim istniał jeden lub więcej organów wyposażonych w kompetencje do analizy konkretnych problemów, badania możliwych rozwiązań i świadczenia ofiarom konkretnej pomocy.

(27) Doświadczenie zdobyte na gruncie stosowania dyrektyw 2000/43/WE i 2004/113/WE pokazuje, że ochrona przed dyskryminacją ze względów, o których mowa w niniejszej dyrektywie, zostałaby wzmocniona, gdyby w każdym państwie członkowskim istniał jeden lub więcej organów niezależnych, odmiennych dla każdego czynnika dyskryminacji, wyposażonych w kompetencje do analizy konkretnych problemów, badania możliwych rozwiązań, przekazywania informacji, prowadzenia szkoleń i świadczenia ofiarom konkretnej pomocy, także w przypadku dyskryminacji wielorakiej, tak, aby osoba, która uważa się za ofiarę dyskryminacji wielorakiej, miała możliwość wyboru organu, do jakiego może się zwrócić, również po to, aby mogła udzielić takiemu organowi pełnomocnictwa do reprezentowania jej w sprawach sądowych lub administracyjnych.

Poprawka  22

Wniosek dotyczący dyrektywy

Punkt 29 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(29) Państwa członkowskie powinny wprowadzić skuteczne, proporcjonalne i odstraszające sankcje stosowane w przypadkach nieprzestrzegania zobowiązań wynikających z niniejszej dyrektywy.

(29) Państwa członkowskie powinny wprowadzić skuteczne, proporcjonalne i odstraszające sankcje, prowadzące do zaprzestania dyskryminujących zachowań i usunięcia ich skutków, stosowane w przypadkach nieprzestrzegania zobowiązań wynikających z niniejszej dyrektywy.

Poprawka  23

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Niniejsza dyrektywa ustanawia ramy dla walki z dyskryminacją ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, co ma zapewnić wprowadzenie w życie w państwach członkowskich zasady równego traktowania w obszarach innych niż zatrudnienie i praca.

Niniejsza dyrektywa ustanawia ramy dla walki z dyskryminacją, w tym z dyskryminacją wieloraką i dyskryminacją ze względu na więź, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną lub płeć, co ma zapewnić wprowadzenie w życie w państwach członkowskich zasady równego traktowania w obszarach innych niż zatrudnienie i praca.

Uzasadnienie

Konieczne jest wprowadzenie pojęcia dyskryminacji wielorakiej, ponieważ seksizm odnajduje się we wszystkich powodach dyskryminacji, a dyskryminacja ze względu na więź dotyka głównie kobiet.

Poprawka  24

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Dla celów niniejszej dyrektywy „zasada równego traktowania” oznacza brak jakichkolwiek form dyskryminacji bezpośredniej lub pośredniej z przyczyn, o których mowa w art. 1.

1. Dla celów niniejszej dyrektywy „zasada równego traktowania” oznacza brak jakichkolwiek form dyskryminacji bezpośredniej lub pośredniej, wielorakiej i ze względu na więź z przyczyn, o których mowa w art. 1.

Uzasadnienie

Konieczne jest wprowadzenie pojęcia dyskryminacji wielorakiej i dyskryminacji ze względu na więź, aby można było podejmować skuteczne działania w przypadkach, gdy łączą się ze sobą dwie lub więcej form dyskryminacji, przez co ofiara staje się jeszcze bardziej bezbronna i napotyka na większe trudności w przypadku zwrócenia się na drogę sądową.

Poprawka  25

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 2 – litera a)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a) dyskryminacja bezpośrednia występuje w przypadku, gdy daną osobę traktuje się mniej przychylnie, niż traktuje się, traktowano lub traktowano by inną osobę w porównywalnej sytuacji, z jakiejkolwiek przyczyny, o której mowa w art. 1;

a) dyskryminacja bezpośrednia występuje w przypadku, gdy daną osobę traktuje się mniej przychylnie, niż traktuje się, traktowano lub traktowano by inną osobę w porównywalnej sytuacji, z jakiejkolwiek przyczyny lub przyczyn, o których mowa w art. 1;

Uzasadnienie

Należy wprowadzić pojęcie dyskryminacji wielorakiej, zdefiniowanego w dalszej części, za każdym razem, gdy jest mowa o dyskryminacji pośredniej.

Poprawka  26

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 2 – litera b)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b) dyskryminacja pośrednia ma miejsce w przypadku, gdy z pozoru neutralny przepis, kryterium lub praktyka może doprowadzić do szczególnej niekorzystnej sytuacji dla osób określonej religii lub światopoglądu, osób o określonej niepełnosprawności, w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej, w stosunku do innych osób, chyba że taki przepis, kryterium lub praktyka są obiektywnie uzasadnione słusznym celem, a środki mające służyć ich osiągnięciu są właściwe i konieczne.

b) dyskryminacja pośrednia ma miejsce w przypadku, gdy z pozoru neutralny przepis, kryterium lub praktyka mogą doprowadzić do szczególnej niekorzystnej sytuacji dla osób określonej religii lub światopoglądu, osób o określonej niepełnosprawności, w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej lub płci lub osób łączących te czynniki, albo osób z nimi związanych, w stosunku do innych osób, chyba że taki przepis, kryterium lub praktyka są obiektywnie uzasadnione słusznym celem, a środki mające służyć ich osiągnięciu są właściwe i konieczne, dyskryminacja ze względu na więź ma miejsce w przypadku, gdy niekorzystnie dotyka danych osób pozostających w bezpośrednim związku z osobami danej religii albo o określonym światopoglądzie lub niepełnosprawności, w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej. Dyskryminacja ze względu na więź ma miejsce np. wtedy, gdy dotyka osób związanych lub przypuszczalnie związanych więzami uczuciowymi – niekoniecznie wspólnie zamieszkujących i niezależnie od sądowego sformalizowania związku w związek małżeński lub związek przysposobienia – z osobami o określonej religii lub światopoglądzie, osobami o określonej niepełnosprawności, w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej.

Uzasadnienie

Ważne jest, aby wprowadzić do pojęcia dyskryminacji bezpośredniej zarówno koncepcję dyskryminacji wielorakiej, jak też dyskryminacji ze względu na więź, dotykającej osoby związane z ofiarami dyskryminacji.

Poprawka  27

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 2 – litera ba) (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba) dyskryminacja wieloraka ma miejsce w przypadku, gdy podstawą dyskryminacji jest połączenie dwóch lub więcej motywów, określonych w art. 12 i 13 Traktatu WE.

Uzasadnienie

W ramach definicji pojęć zawartych w przedmiotowym wniosku dotyczącym dyrektywy konieczne jest wprowadzenie definicji dyskryminacji wielorakiej.

Poprawka 28

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 2 – litera bb) (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

bb) dyskryminacja ze względu na więź ma miejsce w przypadku gdy dana osoba ponosi bezpośrednie negatywne konsekwencje tego, iż pozostaje w bezpośredniej relacji z osobami wyznającymi określoną religię lub światopogląd, osobami niepełnosprawnymi, w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej. Dyskryminacja ze względu na więź obejmuje osoby związane lub przypuszczalnie związane więzami uczuciowymi, niekoniecznie wspólnie zamieszkującymi i niezależnie od sądowego sformalizowania związku w związek małżeński lub związek przysposobienia z osobami o określonej religii lub światopoglądzie, osobami o określonej niepełnosprawności, w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej.

Uzasadnienie

Wskazane jest podanie definicji dyskryminacji ze względu na więź.

Poprawka  29

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Molestowanie uważane jest za formę dyskryminacji w rozumieniu ust. 1, jeżeli ma miejsce niepożądane zachowanie związane z przyczynami, o których mowa w art. 1, a jego celem lub skutkiem jest naruszenie godności osoby i stworzenie onieśmielającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery.

3. Molestowanie uważane jest za formę dyskryminacji w rozumieniu ust. 1, jeżeli ma miejsce niepożądane zachowanie związane z przyczyną lub przyczynami, o których mowa w art. 1, a jego celem lub skutkiem jest naruszenie godności osoby i stworzenie onieśmielającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery.

Uzasadnienie

Dla zachowania spójności wskazane byłoby uwzględnienie możliwości zaistnienia wielorakich przyczyn także w odniesieniu do definicji molestowania.

Poprawka  30

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 3a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a. Molestowanie seksualne uważane jest za formę dyskryminacji w rozumieniu ust. 1, jeżeli ma miejsce zachowanie niepożądane z konotacjami seksualnymi, wyrażające się na poziomie fizycznym, słownym lub niewerbalnym, a jego celem lub skutkiem jest naruszenie godności osoby i stworzenie onieśmielającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery.

Uzasadnienie

Ważne jest, aby w niniejszej dyrektywie zostało zawarte również pojęcie molestowania seksualnego, odnoszącego się w szczególności do dyskryminacji na tle orientacji seksualnej.

Poprawka  31

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4. Nakłanianie do dyskryminacji osób z jakiejkolwiek przyczyny, o której mowa w art. 1, uważane jest za dyskryminację w rozumieniu ust. 1.

4. Nakłanianie do dyskryminacji osób z jakiejkolwiek przyczyny lub przyczyn, o których mowa w art. 1, uważane jest za dyskryminację w rozumieniu ust. 1.

Uzasadnienie

Dla zachowania spójności wskazane byłoby uwzględnienie możliwości zaistnienia wielorakich przyczyn także w odniesieniu do definicji nakłaniania do dyskryminacji.

Poprawka  32

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5. Odmowa racjonalnego usprawnienia, w szczególności w przypadku, o którym mowa w art. 4 ust. 1 lit. b) niniejszej dyrektywy, w odniesieniu do osób niepełnosprawnych, uważana jest za dyskryminację w rozumieniu ust. 1.

5. Odmowa racjonalnego usprawnienia uważana jest za dyskryminację w rozumieniu ust. 1, jak w szczegółowym przypadku, o którym mowa w art. 4 ust. 1 lit. b) niniejszej dyrektywy, w odniesieniu do osób niepełnosprawnych lub osób związanych z nimi uważana jest za dyskryminację w rozumieniu ust. 1.

Uzasadnienie

Konieczne jest zapewnienie spójności i wprowadzenie także w tym kontekście pojęcia dyskryminacji ze względu na więź.

Poprawka  33

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6. Bez uszczerbku dla ust. 2 państwa członkowskie mogą przewidzieć, że różnice w traktowaniu ze względu na wiek nie stanowią dyskryminacji, jeżeli, w kontekście prawa krajowego, uzasadnione są słusznym celem, a środki mające służyć jego osiągnięciu są właściwe i konieczne. Dyrektywa nie wyklucza w szczególności ustalenia określonej granicy wieku dla dostępu do świadczeń społecznych, kształcenia oraz do niektórych towarów lub usług.

6. Bez uszczerbku dla ust. 2 państwa członkowskie mogą przewidzieć, że różnice w traktowaniu ze względu na wiek nie stanowią dyskryminacji, jeżeli, w kontekście prawa krajowego, obiektywnie i racjonalnie uzasadnione są słusznym celem, a środki mające służyć jego osiągnięciu są właściwe i konieczne. Dyrektywa nie wyklucza w szczególności ustalenia określonej granicy wieku dla dostępu do świadczeń społecznych, kształcenia oraz do niektórych towarów lub usług.

Poprawka  34

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

7. Bez uszczerbku dla ust. 2, w zakresie usług finansowych państwa członkowskie mogą zezwolić na proporcjonalne różnice w traktowaniu, jeżeli, w stosunku do danego produktu, odniesienie do wieku lub niepełnosprawności jest czynnikiem kluczowym w ocenie ryzyka opartej na odpowiednich i dokładnych danych aktuarialnych lub statystycznych.

7. Bez uszczerbku dla ust. 2, w zakresie usług finansowych, bankowych i ubezpieczeniowych państwa członkowskie mogą zezwolić na proporcjonalne różnice w traktowaniu jedynie jeżeli w stosunku do danego produktu wykazano, iż odniesienie do wieku lub niepełnosprawności jest czynnikiem kluczowym w ocenie ryzyka opartej na odpowiednich i dokładnych danych aktuarialnych i statystycznych

 

Zainteresowane państwa członkowskie informują Komisję i gwarantują, że odpowiednie i dokładne dane odnoszące się do wieku i niepełnosprawności, wykorzystywane jako czynniki kluczowe w ocenie ryzyka, są gromadzone, publikowane i regularnie aktualizowane.

 

Państwa członkowskie zobowiązane są do przeprowadzenia po 5 latach od dokonania transpozycji niniejszej dyrektywy, oceny uwzględniającej sprawozdanie Komisji, i do przesłania Komisji wyników oceny.

Uzasadnienie

Konieczne jest uniknięcie sytuacji, gdy przy dostępie do usług i zawieraniu umowy świadczenia usług finansowych, bankowych i ubezpieczeniowych takie czynniki, jak wiek i niepełnoprawność wykorzystywane byłyby do nieuzasadnionego traktowania (mniej przychylnego) i dyskryminującego.

Poprawka  35

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 8

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

8. Niniejsza dyrektywa nie narusza środków natury ogólnej przewidzianych w prawie krajowym, które w społeczeństwie demokratycznym są niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, utrzymania porządku i zapobiegania działaniom podlegającym sankcjom karnym oraz zapewnienia ochrony zdrowia i ochrony praw i wolności innych osób.

8. Niniejsza dyrektywa nie narusza środków natury ogólnej przewidzianych w prawie krajowym, które w społeczeństwie demokratycznym są współmierne i niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, utrzymania porządku i zapobiegania działaniom podlegającym sankcjom karnym oraz zapewnienia ochrony zdrowia i ochrony praw i wolności innych osób. Niniejsza dyrektywa nie narusza także ustawodawstwa krajowego promującego równość kobiet i mężczyzn.

Poprawka  36

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 8 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

8a. Niniejsza dyrektywa uznaje, że prawo do zachowania poufności jest narzędziem zwalczania form dyskryminacji, o których mowa w niniejszym artykule.

Uzasadnienie

Należy podkreślić znaczenie prawa do zachowania poufności jako takiego oraz jako narzędzia do zwalczania dyskryminacji dopóki społeczeństwo nie odejdzie od stereotypów i nie pokona lęku przed odmiennościami.

Poprawka  37

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 1 – litera d)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d) dostępu do towarów i innych usług powszechnie dostępnych, w tym mieszkań, oraz dostarczanie ich.

d) dostępu do towarów i innych usług powszechnie dostępnych, takich jak mieszkania i usługi transportowe, oraz dostarczanie ich, jeżeli Wspólnota posiada kompetencje w danej dziedzinie.

Uzasadnienie

Wskazane jest odniesienie do konkretnych sektorów, takich jak mieszkania i transport, przykładowo, lecz nie w sposób wyczerpujący.

Poprawka 38

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 1 – akapit drugi

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Litera d) ma zastosowanie do poszczególnych osób tylko w zakresie, w jakim prowadzą własną działalność zawodową lub gospodarczą.

Przy zastosowaniu litery d) zapewnia się poszanowanie prywatności osób fizycznych.

Poprawka  39

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 1 – litera da) (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

da) przynależności do stowarzyszeń i działalności w nich oraz świadczeń przez nie wykonywanych.

Uzasadnienie

Wskazane jest włączenie także stowarzyszeń do zakresu stosowania dyrektywy.

Poprawka  40

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Niniejsza dyrektywa nie narusza przepisów krajowych regulujących stan cywilny lub stosunki rodzinne, w tym prawa reprodukcyjne.

2. Uznając kompetencje państw członkowskich w zakresie przepisów regulujących stan cywilny lub stosunki rodzinne i prawa reprodukcyjne, niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do faktycznych związków partnerskich i związków cywilnych, o ile uznane są przez ustawodawstwo państwa członkowskiego, oraz do wynikających z nich świadczeń socjalnych.

Uzasadnienie

Ważne jest włączenie tego odniesienia z uwagi na orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości.

Poprawka  41

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Niniejsza dyrektywa nie narusza odpowiedzialności państw członkowskich za treść nauczania, działalność i organizację ich systemów kształcenia, łącznie z zapewnieniem kształcenia integracyjnego. W dostępie do instytucji edukacyjnych państwa członkowskie mogą przewidzieć różnice w traktowaniu, oparte na religii lub światopoglądzie.

3. Nie naruszając kompetencji państw członkowskich w zakresie edukacji, kształcenia i szkolenia ani nie naruszając odpowiedzialności państw członkowskich za treść, działalność i organizację ich systemów kształcenia, niniejsza dyrektywa ma na celu zagwarantowanie procesów integracji społecznej oraz zapewnienie kształcenia integracyjnego dla osób niepełnosprawnych. W dostępie do instytucji edukacyjnych państwa członkowskie mogą przewidzieć różnice w traktowaniu, oparte na religii lub światopoglądzie, pod warunkiem że różnice te nie stanowią dyskryminacji pod innym lub innymi względami, że są one konieczne i współmierne oraz że nie stanowią naruszenia prawa do edukacji.

Uzasadnienie

Ważne jest, aby zakres dyrektywy uwzględnił we właściwy sposób edukację, kształcenie i szkolenie, aby uniknąć dyskryminacji w tych dziedzinach.

Poprawka 42

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5. W zakres niniejszej dyrektywy nie wchodzi zróżnicowane traktowanie ze względu na przynależność państwową; dyrektywa nie narusza przepisów oraz warunków dotyczących wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich oraz bezpaństwowców na terytorium państw członkowskich i wszelkiego traktowania związanego ze statusem prawnym danych obywateli państw trzecich i bezpaństwowców.

skreślony

Uzasadnienie

Istnieją już szczegółowe regulacje prawne w tym zakresie.

Poprawka  43

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Równe traktowanie osób niepełnosprawnych

Równe traktowanie a osoby niepełnosprawne

1. W celu zagwarantowania przestrzegania zasady równego traktowania osób niepełnosprawnych:

1. W celu zagwarantowania przestrzegania zasady równego traktowania osób niepełnosprawnych oraz osób związanych z nimi lub osób sprawujących nad nimi opiekę:

Uzasadnienie

Konieczne jest uwzględnienie równego traktowania zarówno osób niepełnosprawnych, jak też osób sprawujących nad nimi opiekę.

Poprawka  44

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. W celu zagwarantowania przestrzegania zasady równego traktowania osób niepełnosprawnych:

1. W celu zagwarantowania przestrzegania zasady równego traktowania osób niepełnosprawnych, mając na uwadze, że niepełnosprawność rozumiana jest zgodnie z definicją zawartą w Konwencji NZ o prawach osób niepełnosprawnych oraz że uwzględnia się osoby cierpiące na choroby przewlekłe:

Poprawka  45

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 2a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a. Państwa członkowskie uwzględniają interesy i potrzeby różnych grup osób niepełnosprawnych w zależności od różnych rodzajów niepełnosprawności, jak też płci, wieku, rasy lub pochodzenia etnicznego, religii lub światopoglądu, orientacji seksualnej oraz innych czynników dyskryminujących.

Uzasadnienie

Biorąc pod uwagę równe traktowanie osób niepełnosprawnych konieczne jest uwzględnienie wszystkich czynników, przekrojowych i nie tylko, które mogą łączyć się z niepełnosprawnością.

Poprawka  46

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 4a

 

Wiek a dostęp do budynków i usług

 

Państwa członkowskie, poprzez odpowiednie działania, w tym usuwanie barier fizycznych, zapewniają osobom niepełnoletnim i osobom w podeszłym wieku, a także osobom sprawującym nad nimi opiekę skuteczny i niedyskryminujący dostęp przede wszystkim do budynków publicznych oraz publicznych środków transportu

Uzasadnienie

Poprawka wskazuje na obowiązek przeprowadzenia właściwych działań mających na celu zwalczanie dyskryminacji osób nieletnich i starszych ze względu na ich wiek.

Poprawka  47

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Dla zapewnienia urzeczywistnienia pełnej równości zasada równego traktowania nie stanowi przeszkody w utrzymywaniu lub przyjmowaniu przez państwo członkowskie szczególnych środków mających zapobiegać niedogodnościom związanym z religią lub światopoglądem, niepełnosprawnością, wiekiem lub orientacją seksualną oraz rekompensować te niedogodności.

Dla zapewnienia urzeczywistnienia pełnej równości zasada równego traktowania nie stanowi przeszkody w utrzymywaniu lub przyjmowaniu przez państwo członkowskie szczególnych środków mających zapobiegać niedogodnościom związanym z religią lub światopoglądem, niepełnosprawnością, wiekiem, orientacją seksualną lub płcią oraz rekompensować te niedogodności.

Poprawka  48

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 5 – ustęp 1a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a. Państwa członkowskie wprowadzają środki służące wspieraniu zasady równego traktowania i równości szans, przy uwzględnieniu perspektywy płci – dla osób określonej religii lub światopoglądu, osób o określonej niepełnosprawności, w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej.

Uzasadnienie

Wskazane jest zapewnienie skuteczności działań pozytywnych przez aktywne upowszechnianie zasady równego traktowania.

Poprawka  49

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 5 – ustęp 1b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1b. Niniejsza dyrektywa nie narusza kompetencji państw członkowskich w zakresie przyjmowania przez nie zasad traktowania preferencyjnego lub wprowadzania pozytywnych działań służących wspieraniu szczególnych potrzeb osób lub grup osób, które ze względu na swoje cechy wymagają organizacji, usług i pomocy, jakich nie potrzebują inne osoby.

Uzasadnienie

Wskazane jest zapewnienie skuteczności działań pozytywnych przez aktywne upowszechnianie zasady równego traktowania i wprowadzanie środków dostosowanych do szczególnych potrzeb różnych osób.

Poprawka 50

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 7 – ustęp 1b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1b. Państwa członkowskie przewidują, że w przypadku gdy zostały stwierdzone przyczyny wielorakie, skarga może być oddalona tylko z podaniem uzasadnienia lub innych uwag obejmujących wszystkie przyczyny, wskazane w skardze. Jeżeli zostanie stwierdzona tylko jedna przyczyna, skarga może zostać oddalona z podaniem uzasadnienia lub uwagami obejmującymi jedynie tę przyczynę.

Uzasadnienie

Konieczne jest, aby państwa członkowskie zapewniły ofiarom dyskryminacji wielorakiej odpowiednie możliwości wniesienia skargi.

Poprawka  51

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 8 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Zgodnie ze swoimi krajowymi systemami sądowymi państwa członkowskie podejmują niezbędne środki dla zapewnienia obowiązku udowodnienia przez stronę pozwaną, że nie wystąpiło naruszenie zakazu dyskryminacji, w przypadku gdy osoby, które uważają się za pokrzywdzone na skutek nieprzestrzegania w stosunku do nich zasady równego traktowania, ustalą przed sądem lub innym właściwym organem fakty nasuwające przypuszczenie, że miała miejsce dyskryminacja bezpośrednia lub pośrednia.

1. Zgodnie ze swoimi krajowymi systemami sądowymi państwa członkowskie podejmują niezbędne środki dla zapewnienia obowiązku udowodnienia przez stronę pozwaną, że nie wystąpiło naruszenie zakazu dyskryminacji pośredniej lub bezpośredniej, wielorakiej lub ze względu na więź, w przypadku gdy osoby, które uważają się za pokrzywdzone na skutek nieprzestrzegania w stosunku do nich zasady równego traktowania, ustalą przed sądem lub innym właściwym organem fakty nasuwające przypuszczenie, że miała miejsce dyskryminacja bezpośrednia lub pośrednia.

Uzasadnienie

Poprawka dodaje do zakazu dyskryminacji również dyskryminację wieloraką lub dyskryminację ze względu na więź.

Poprawka  52

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 8 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Ustęp 1 nie stoi na przeszkodzie wprowadzeniu przez państwa członkowskie zasad dowodowych korzystniejszych dla strony skarżącej.

2. Ustęp 1 nie stoi na przeszkodzie wprowadzeniu przez państwa członkowskie zasad korzystniejszych dla strony skarżącej.

Uzasadnienie

Należy przewidzieć możliwość wprowadzenia przez państwa członkowskie korzystniejszych przepisów dla strony skarżącej w postępowaniu.

Poprawka  53

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 8 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Państwa członkowskie dopilnowują, aby przepisy przyjęte zgodnie z niniejszą dyrektywą oraz odpowiednie przepisy już będące w mocy były udostępniane zainteresowanym osobom przy wykorzystaniu wszystkich stosownych środków na całym ich terytorium.

Komisja i państwa członkowskie dopilnowują, aby przepisy przyjęte zgodnie z niniejszą dyrektywą oraz odpowiednie przepisy już będące w mocy były udostępniane opinii publicznej i zainteresowanym osobom poprzez kampanie informacyjne i prasowe służące również przełamaniu stereotypów przy wykorzystaniu wszystkich stosownych, odpowiednich i dostępnych środków na całym terytorium europejskim.

Uzasadnienie

Aby zasada równego traktowania była znana, przestrzegana i skutecznie stosowana, konieczne jest przeprowadzenie różnorodnych kampanii informacyjnych, wykorzystujących odpowiednie środki, takie jak język migowy czy strony internetowe przeznaczone dla niedowidzących.

Poprawka  54

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 11

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W celu wspierania zasady równego traktowania państwa członkowskie zachęcają do prowadzenia dialogu z właściwymi zainteresowanymi stronami, w szczególności organizacjami pozarządowymi, które, zgodnie z krajowym ustawodawstwem i praktyką, mają uzasadniony interes w uczestniczeniu w walce z dyskryminacją z przyczyn objętych niniejszą dyrektywą.

Państwa członkowskie zachęcają do prowadzenia dialogu z właściwymi zainteresowanymi stronami, w szczególności organizacjami pozarządowymi, które, zgodnie z krajowym ustawodawstwem i praktyką, mają interes w uczestniczeniu w walce z dyskryminacją z przyczyn objętych niniejszą dyrektywą, w celu wspierania zasady równego traktowania.

Uzasadnienie

Państwa członkowskie powinny wspierać dialog między zainteresowanymi stronami i rozszerzyć go na wszystkie podmioty zaangażowane w upowszechnianie zasady równego traktowania i równych szans.

Poprawka  55

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 12 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Państwa członkowskie wyznaczają organ lub organy mające wspierać równe traktowanie wszystkich osób bez względu na ich religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Organy te mogą wchodzić w skład agencji odpowiedzialnych na poziomie krajowym za obronę praw człowieka lub przestrzeganie praw jednostek, łącznie z prawami przewidzianymi w aktach prawa wspólnotowego, w tym w dyrektywach 2000/43/WE i 2004/113/WE.

1. Państwa członkowskie wyznaczają niezależny organ lub organy mające wspierać równe traktowanie wszystkich osób bez względu na ich religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną lub płeć. Organy te mogą wchodzić w skład agencji odpowiedzialnych na poziomie krajowym za obronę praw człowieka lub przestrzeganie praw jednostek, łącznie z prawami przewidzianymi w aktach prawa wspólnotowego, w tym w dyrektywach 2000/43/WE i 2004/113/WE.

 

W przypadku wyznaczenia większej liczby niezależnych organów, odmiennych dla różnych czynników dyskryminacji, osoba, która uważa się za ofiarę dyskryminacji wielorakiej ma możliwość wyboru organu, do jakiego chce się zwrócić, m. in. w celu udzielenia mu pełnomocnictwa do reprezentowania jej w sprawach sądowych lub administracyjnych; do tego organu należy wtedy obowiązek kompleksowego zbadania sygnalizowanego przypadku dyskryminacji.

Uzasadnienie

Należy dostosować system i organizację organów działających na rzecz równego traktowania, tak aby we właściwy sposób rozpatrywane były przypadki dyskryminacji wielorakiej.

Poprawka  56

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 12 – ustęp 2 – tiret drugie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

prowadzenie kampanii informacyjnych i działalności szkoleniowej,

Uzasadnienie

Wskazane jest rozszerzenie kompetencji organów wspierających równe traktowanie, wprowadzając także zadania w zakresie informacji i działalności szkoleniowej.

Poprawka  57

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 13 – litera b)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b) unieważnienia lub zmiany wszelkich postanowień umownych, regulaminów wewnętrznych przedsiębiorstw, przepisów dotyczących stowarzyszeń prowadzących działalność zarobkową lub nieprowadzących takiej działalności sprzecznych z zasadą równego traktowania.

b) unieważnienia lub zmiany wszelkich postanowień umownych, regulaminów wewnętrznych instytucji publicznych i przedsiębiorstw, przepisów dotyczących stowarzyszeń prowadzących działalność zarobkową lub nieprowadzących takiej działalności sprzecznych z zasadą równego traktowania.

Uzasadnienie

Wskazane jest, aby postanowienia gwarantujące przestrzeganie zasady równego traktowania zostały rozszerzone także na instytucje publiczne.

Poprawka  58

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 14

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Państwa członkowskie ustanawiają zasady stosowania sankcji obowiązujących wobec naruszeń przepisów krajowych przyjętych zgodnie z niniejszą dyrektywą i podejmują wszelkie niezbędne środki dla zapewnienia ich stosowania. Sankcje mogą mieć formę wypłaty odszkodowania, którego wysokość nie może być ograniczona przez ustalony wcześniej górny limit i które musi być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Państwa członkowskie ustanawiają zasady stosowania sankcji obowiązujących wobec naruszeń przepisów krajowych przyjętych zgodnie z niniejszą dyrektywą i podejmują wszelkie niezbędne środki dla zapewnienia ich stosowania. Sankcje mogą mieć formę wypłaty odszkodowania, którego wysokość nie może być ograniczona przez ustalony wcześniej górny limit i które musi być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, oraz muszą prowadzić do zaprzestania zachowań dyskryminujących i usunięcia skutków takich zachowań.

Uzasadnienie

Dla zapewnienia faktycznej zgodności z zasadą równego traktowania konieczna jest odpowiednia definicja stosowania sankcji.

Poprawka  59

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 16a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

16a. Do dnia ... Komisja przygotowuje i przeprowadza procedurę zatwierdzenia wniosku mającego na celu skoordynowanie niniejszej dyrektywy z już obowiązującymi dyrektywami w zakresie równych szans i zapobiegania dyskryminacji.

PROCEDURA

Tytuł

Zasada równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną

Odsyłacze

COM(2008)0426 – C6-0291/2008 – 2008/0140(CNS)

Komisja przedmiotowo właściwa

LIBE

Opinia wydana przez

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

FEMM

2.9.2008

 

 

 

Sprawozdawca komisji opiniodawczej

       Data powołania

Donata Gottardi

9.10.2008

 

 

Data przyjęcia

10.2.2009

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

15

11

1

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Edit Bauer, Hiltrud Breyer, Edite Estrela, Ilda Figueiredo, Věra Flasarová, Lissy Gröner, Urszula Krupa, Roselyne Lefrançois, Pia Elda Locatelli, Astrid Lulling, Siiri Oviir, Doris Pack, Marie Panayotopoulos-Cassiotou, Zita Pleštinská, Anni Podimata, Christa Prets, Teresa Riera Madurell, Eva-Riitta Siitonen, Eva-Britt Svensson, Britta Thomsen, Corien Wortmann-Kool, Anna Záborská

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Gabriela Creţu, Ana Maria Gomes, Donata Gottardi, Elisabeth Jeggle, Maria Petre

PROCEDURA

Tytuł

Zasada równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną

Odsyłacze

COM(2008)0426 – C6-0291/2008 – 2008/0140(CNS)

Data konsultacji z PE

23.7.2008

Komisja przedmiotowo właściwa

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

LIBE

2.9.2008

Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

EMPL

2.9.2008

ENVI

2.9.2008

IMCO

2.9.2008

CULT

2.9.2008

 

JURI

23.9.2008

FEMM

2.9.2008

 

 

Opinia niewydana

       Data decyzji

IMCO

10.9.2008

 

 

 

Procedura obejmująca zaangażowane komisje

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

EMPL

23.10.2008

 

 

 

Sprawozdawca(y)

       Data powołania

Kathalijne Maria Buitenweg

15.9.2008

 

 

Rozpatrzenie w komisji

13.11.2008

21.1.2009

17.2.2009

16.3.2009

Data przyjęcia

16.3.2009

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

34

7

4

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Roberta Angelilli, Alfredo Antoniozzi, Mario Borghezio, Catherine Boursier, Emine Bozkurt, Kathalijne Maria Buitenweg, Maddalena Calia, Michael Cashman, Carlos Coelho, Esther De Lange, Panayiotis Demetriou, Gérard Deprez, Bárbara Dührkop Dührkop, Urszula Gacek, Kinga Gál, Patrick Gaubert, Jeanine Hennis-Plasschaert, Ewa Klamt, Wolfgang Kreissl-Dörfler, Stavros Lambrinidis, Henrik Lax, Baroness Sarah Ludford, Claude Moraes, Rareş-Lucian Niculescu, Martine Roure, Sebastiano Sanzarello, Inger Segelström, Ioannis Varvitsiotis, Manfred Weber

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Alin Lucian Antochi, Edit Bauer, Simon Busuttil, Marco Cappato, Carlo Casini, Iratxe García Pérez, Elisabetta Gardini, Sophia in ‘t Veld, Metin Kazak, Jean Lambert, Marian-Jean Marinescu, Bill Newton Dunn, Nicolae Vlad Popa

Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Iles Braghetto, Jan Cremers, Raül Romeva i Rueda

Data złożenia

20.3.2009