SPRAWOZDANIE w sprawie odnowionej agendy społecznej
3.4.2009 - (2008/2330 (INI))
Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych
Sprawozdawca: José Albino Silva Peneda
- PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
- UZASADNIENIE
- OPINIA Komisji Gospodarczej i Monetarnej
- OPINIA Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności
- OPINIA Komisji Kultury i Edukacji
- OPINIA Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia
- WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI
PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
w sprawie odnowionej agendy społecznej
(2008/2330 (INI))
Parlament Europejski,
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 lipca 2008 r. w sprawie Odnowionej Agendy Społecznej (COM(2008)0412),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 18 listopada 2008 r. zawierającą zalecenia dla Komisji dotyczące stosowania zasady równości wynagrodzeń dla mężczyzn i kobiet[1],
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 października 2008 r. w sprawie wyzwań związanych z układami zbiorowymi w UE[2],
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 lipca 2008 r. zatytułowany „Odnowione zobowiązanie na rzecz europejskiego modelu społecznego: udoskonalenie otwartej metody koordynacji w zakresie ochrony socjalnej i integracji społecznej” COM(2008)0418,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 lutego 2009 r. w sprawie niedyskryminacji ze względu na płeć i solidarności między pokoleniami[3],
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 lipca 2008 r. zatytułowany „Niedyskryminacja i równość szans: odnowione zobowiązanie” (COM(2008)0420),
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 listopada 2008 r. w sprawie europejskiego planu naprawy gospodarczej (COM(2008)0800),
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 października 2008 r. zatytułowany „Większa równowaga między pracą a rodziną: ułatwianie godzenia życia zawodowego, prywatnego i rodzinnego” COM(2008)0635,
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 12 października 2006 r. zatytułowany „Długoterminowa stabilność finansów publicznych w UE” (COM(2006)0574) oraz rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 20 listopada 2008 r. w sprawie przyszłości systemów zabezpieczenia społecznego oraz emerytur i rent: ich finansowania i dążenia do zindywidualizowania uprawnień[4],
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 17 października 2007 r. zatytułowany „Modernizacja ochrony socjalnej na rzecz większej sprawiedliwości społecznej i spójności gospodarczej: dalsze propagowanie aktywnej integracji osób najbardziej oddalonych od rynku pracy” (COM(2007)0620), oraz rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 9 października 2008 r. w sprawie propagowania integracji społecznej i walki z ubóstwem, w tym ubóstwem dzieci, w Unii Europejskiej[5],
– uwzględniając zalecenie Rady nr 92/442/EWG z dnia 24 czerwca 1992 r. w sprawie wspólnych kryteriów dotyczących wystarczających zasobów i pomocy społecznej w systemach zabezpieczenia społecznego[6],
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 czerwca 2007 r. zatytułowany „Wspólne zasady wdrażania modelu „flexicurity”: więcej lepszych miejsc pracy dzięki elastyczności i bezpieczeństwu zatrudnienia” (COM(2007)0359), oraz rezolucję Parlamentu z dnia 29 listopada 2007 r. w sprawie wspólnych zasad dotyczących elastyczności rynku pracy z bezpieczeństwem socjalnym[7],
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 25 czerwca 2008 r. zatytułowany „Najpierw myśl na małą skalę – program „Small Business Act” dla Europy” (COM(2008)0394),
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 lutego 2007 r., zatytułowany „Ocena realiów społecznych – Sprawozdanie okresowe na wiosenne posiedzenie Rady Europejskiej w 2007 r.” (COM(2007)0063) oraz rezolucję Parlamentu z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie oceny realiów społecznych[8],
– uwzględniając komunikat Komisji z 24 maja 2006 r. zatytułowany „Upowszechnianie godnej pracy dla wszystkich – Wkład Unii w realizację programu godnej pracy na świecie” (COM(2006)0249), oraz rezolucję Parlamentu Europejskiego z 23 maja 2007 r. w sprawie upowszechniania godnej pracy dla wszystkich[9],
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 października 2005 r. w sprawie kobiet i ubóstwa w Unii Europejskiej oraz zawartą w niej definicję ubóstwa[10],
– uwzględniając swoje stanowisko z dnia 17 czerwca 2008 r. dotyczące wniosku w sprawie decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym (2010)[11],
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 października 2005 r. w sprawie kobiet i ubóstwa w Unii Europejskiej[12],
– uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej[13], a w szczególności postanowienia dotyczące praw socjalnych, oraz art. 136 traktatu WE,
– uwzględniając zieloną księgę Komisji z dnia 22 listopada 2006 r. zatytułowaną „Modernizacja prawa pracy w celu sprostania wyzwaniom XXI wieku” (COM(2006)0708),
– uwzględniając zieloną księgę Komisji z dnia 18 lipca 2001 r. w sprawie promowania europejskich ram odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw (COM (2001)0366), komunikat Komisji z dnia 22 marca 2006 r. zatytułowany „Realizacja partnerstwa na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia: uczynienie Europy liderem w zakresie odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw” (COM(2006)0136) oraz rezolucję Parlamentu z dnia 13 marca 2007 r. w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw: nowe partnerstwo[14],
– uwzględniając swoje oświadczenie z dnia 22 kwietnia 2008 r. w sprawie rozwiązania kwestii bezdomności ulicznej[15],
– uwzględniając międzynarodowy pakt ONZ dotyczący praw gospodarczych, socjalnych i kulturalnych z 1966 r.,
– uwzględniając art. 45 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opinie Komisji Gospodarczej i Monetarnej, Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, Komisji Kultury i Edukacji i Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A6-0241/2009),
A. mając na uwadze, że główną negatywną konsekwencją obecnego kryzysu finansowego i gospodarczego dla UE będzie gwałtowny wzrost bezrobocia, które najdotkliwiej odczują najuboższe warstwy społeczne; mając na uwadze, że wyższy poziom bezrobocia jest związany ze wzrostem ubóstwa i braku równego dostępu do opieki zdrowotnej, wyłączenia społecznego, przestępczości, braku bezpieczeństwa i zaufania;
B. mając na uwadze, że niezależnie od panującego kryzysu UE już wcześniej borykała się z problemami wynikającymi z niskiego wzrostu gospodarczego, napiętej sytuacji demograficznej oraz trudności w związanych z życiem w warunkach coraz bardziej zglobalizowanej światowej gospodarki,
C. mając na uwadze, że w 2007 r. 15,2% obywateli Europy w wieku od 18 do 24 roku życia to osoby przedwcześnie przerywające kształcenie,
D. mając na uwadze, że w przypadku wielu ludzi w UE zatrudnienie nadal nie gwarantuje wyjścia z ubóstwa, a 8% osób pracujących było w 2006 r. zagrożonych ubóstwem,
E. mając na uwadze, że w 2006 r., 16% obywateli Europy było zagrożonych ubóstwem. mając na uwadze, że dzieci, liczne rodziny, samotni rodzice, osoby bezrobotne i niepełnosprawne, młodzi ludzie oraz osoby w podeszłym wieku, mniejszości etniczne i migranci są szczególnie narażeni,
F. mając na uwadze, że kobiety w dalszym ciągu są bardziej narażone na ubóstwo niż mężczyźni ze względu na takie aspekty jak ich zależność finansowa, różnice w zarobkach mężczyzn i kobiet na rynku pracy oraz częstsze wykonywanie przez kobiety niskopłatnej pracy; mając na uwadze, że sytuacja ta zwiększa ryzyko utrwalania się ubóstwa w kolejnych pokoleniach,
G. mając na uwadze fakt, że wzrost cen w ostatnich latach wywarł znaczący wpływ na budżety domowe i nieproporcjonalnie dotknął najuboższe grupy społeczne,
H. mając na uwadze, że różne badania (np. przyszłość badań nad rynkiem pracy fundacji Russell Sage Foundation) pokazują, że jedna na cztery osoby pracujące w rejonach o najbardziej rozwiniętej gospodarce już wkrótce może otrzymywać niskie płace i być narażona na zwiększone ryzyko ubóstwa, mając na uwadze, że niskopłatne prace wydają się wykazywać duże podobieństwo, ponieważ często przybierają postać niestandardowego stosunku pracy, gdzie pracownicy o niskich kwalifikacjach, kobiety pracujące na niepełny etat, imigranci i młodzi ludzie są narażeni na większe ryzyko, mając na uwadze, że istnieje przekazywana z pokolenia na pokolenie tendencja do podejmowania niskopłatnej pracy; mając również na uwadze, że ogranicza to dostęp do dobrej edukacji, dobrej opieki zdrowotnej oraz pogarsza inne podstawowe warunki życiowe,
I. mając na uwadze, że art. 2 traktatu WE stanowi, że równość między mężczyznami a kobietami jest jedną z podstawowych wartości Unii Europejskiej,
J. mając na uwadze, że UE musi stawić czoła przemianom demograficznym, które charakteryzują się przede wszystkim wzrostem średniej długości życia oraz niższą płodnością, chociaż w niektórych krajach pojawiają się sygnały świadczące o odwróceniu się tej ostatniej tendencji,
K. mając na uwadze fakt, że przemiany demograficzne prawdopodobnie doprowadzą do podwojenia do 2050 r. współczynnika obciążenia ludności w wieku produkcyjnym ludnością w wieku nieprodukcyjnym, a konsekwencje obejmą przede wszystkim zdrowie fizyczne i psychiczne populacji,
L. z zadowoleniem przyjmuje dokument Komisji zatytułowany „Raport demograficzny 2008: realizacja potrzeb społecznych w starzejącym się społeczeństwie” (SEC(2008)2911), w którym uznaje się zasadniczą rolę, jaką odgrywają w społeczeństwie opiekunowie nieformalni; wzywa Komisję do wzięcia pod uwagę silnych argumentów społecznych za uwzględnieniem opiekunów w formułowaniu przyszłej polityki;
M. mając na uwadze, wpływ kryzysu finansowego na gospodarkę nie jest w pełni znany, jednak niemożliwe będzie osiągnięcie celu, którym jest stworzenie 5 milionów miejsc pracy w UE w latach 2008-2009; mając na uwadze, że recesja gospodarcza doprowadzi do zwiększenia bezrobocia i z pewnością większego ubóstwa i będzie stanowić wyzwanie dla europejskiego modelu społecznego,
N. mając na uwadze, że kryzys finansowy i gospodarczy powoduje wzrost bezrobocia i brak bezpieczeństwa, co powoduje poważne napięcia w zakresie spójności społecznej w obrębie UE, charakteryzujące się występowaniem podziałów i napięć społecznych w wielu państwach członkowskich,
O. mając na uwadze, że UE zobowiązała się do osiągnięcia celu związanego ze zrównoważonym środowiskowo i społecznie rozwojem, oraz biorąc pod uwagę, że możliwości tworzenia nowych miejsc pracy, które mogą wynikać z tego zobowiązania należy w pełni wykorzystać,
P. mając na uwadze, iż dialog społeczny może być istotny w radzeniu sobie z kryzysem zaufania, który pogłębia się w związku z kryzysem gospodarczym, a wielu ludzi w naszym społeczeństwie obawia się o swoją przyszłość, mając na uwadze, że takie pierwszeństwo muszą również otrzymać osoby już wykluczone oraz takie, których obecna sytuacja pogarsza się w wyniku trwającego kryzysu,
Q. mając na uwadze, że bardziej interwencjonistyczne instytucjonalne ustalenia UE, charakteryzujące się pewnym stopniem redystrybucji dochodów oraz wspólną definicją „europejskiego modelu społecznego” mają pozytywny wpływ na jakość życia zawodowego milionów mężczyzn i kobiet znajdujących się w bardziej niekorzystnej sytuacji na naszych rynkach pracy,
R. mając na uwadze, że poszanowanie krajowych ram prawnych i konwencjonalnych, cechujące się wyważonym prawem pracy i układami zbiorowymi regulującymi te modele, jest warunkiem wstępnym zharmonizowanych zasad w różnorodnych systemach;
S. mając na uwadze, że w przypadku niestandardowego stosunku pracy postanowienia i procedury zdefiniowane przez partnerów w układach zbiorowych nie mają już zastosowania,
T. mając na uwadze, że odnowiona agenda społeczna powinna opierać się na zasadzie skutecznej i wydajnej polityki społecznej, przyczyniać się do wzrostu gospodarczego oraz dobrobytu oraz że może to również pomóc przywrócić malejące poparcie obywateli dla UE,
U. wyraża ubolewanie, że odnowiona agenda społeczna nie porusza kwestii pewności prawnej usług społecznych użyteczności publicznej;
V. mając na uwadze, że wyrażono poważne zaniepokojenie z powodu roli i widoczności odnowionej agendy społecznej, w tym z powodu braku jasności jej celu lub metod jej realizacji, jak również zmniejszenia znaczenia nadanego otwartej metodzie koordynacji społecznej (OMC),
W. mając na uwadze, iż europejskie modele społeczne to spójne wartości przy jednoczesnej różnorodności systemów i że należą one ogólnie rzecz biorąc do kompetencji państw członkowskich, cele europejskiego modelu społecznego zapisane w Traktacie i Karcie Praw Podstawowych w traktacie reformującym muszą być traktowane jako nadrzędne cele UE, jeżeli UE chce wyjść naprzeciw oczekiwaniom i obawom swoich obywateli; mając na uwadze, że kolejne wiosenne posiedzenia na szczycie Rady Europejskiej potwierdzały cel wyeliminowania ubóstwa i wykluczenia społecznego oraz potrzebę wzmocnienia w traktacie lizbońskim wymiaru społecznego; mając na uwadze, że porażka oraz sukces krajowej polityki dotyczącej zatrudnienia oraz systemu zabezpieczeń społecznych wpływają również na inne państwa członkowskie, dlatego dyskusja dotycząca reformy europejskiego modelu społecznego musi być głównym aspektem współdziałania państw członkowskich oraz UE,
X. mając na uwadze, że niepowodzenie strategii na rzecz wzrostu i zatrudnienia w celu zredukowania ubóstwa, obecnie na poziomie 78 mln osób żyjących w ubóstwie, oraz nasilający się brak równości powinny nabrać priorytetowego znaczenia; mając na uwadze, że aby przekonać obywateli, że UE priorytetowo traktuje ich dobro, a dopiero na drugim miejscu interesy przedsiębiorstw i banków, musi ona dokonywać postępów w zakresie rozwoju i realizacji unijnych i krajowych celów redukcji ubóstwa i wyłączenia społecznego oraz w kluczowych obszarach, w odniesieniu do których istnieją obecnie wskaźniki,
Y. mając na uwadze, że w kilku sprawach rozpatrywanych przez Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich sformułowanie „postanowienia, które mają kluczowe znaczenie dla…ochrony porządku politycznego, społecznego i gospodarczego” zostało użyte bez sprecyzowania, kto może w takich przypadkach decydować, które postanowienia są kluczowe dla ochrony postanowień z zakresu polityki publicznej w państwie członkowskim,
Z. mając na uwadze, że Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że to nie do państw członkowskich należy jednostronne definiowanie pojęcia polityki publicznej czy jednostronne nałożenie obowiązujących przepisów ich prawa pracy na dostawców usług z siedzibą w innym państwie członkowskim; mając również na uwadze, że nie jest jasne do kogo należy to uprawnienie, jeżeli nie do państw członkowskich,
AA. mając na uwadze, że nie ma jasnego rozróżnienia między zlecaniem tylko robocizny i podejrzanym handlem a świadczeniem usług w oparciu o prawomocne umowy z uczciwymi podmiotami prowadzącymi własną działalność; mając na uwadze, że należy wprowadzić rozróżnienie między nieuczciwymi praktykami a uczciwymi stosunkami cywilnymi i handlowymi,
Działania priorytetowe
Europejskie modele społeczne
1. wzywa Radę oraz Komisję, biorąc pod uwagę recesję gospodarczą do potwierdzenia wagi silnej społecznie Europy, poprzez wprowadzanie zrównoważonej, skutecznej oraz wydajnej polityki dotyczącej kwestii społecznych oraz zatrudnienia; wzywa Komisję do opracowania ambitnej agendy polityki społecznej na lata 2010-2015;
2. wzywa Komisję do przygotowania spójnego planu polityki na rzecz godziwego zatrudnienia zgodnie z Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej;
3. podkreśla znaczenie umieszczenia tworzenia i promowania miejsc pracy na czele agendy społecznej w tym trudnym okresie; uważa, że obecnie bardziej niż kiedykolwiek, ważniejsza jest większa elastyczność w miejscu pracy;
4. wzywa Komisję do łączenia odnowionej agendy społecznej z innymi inicjatywami, takimi jak: Europejski pakt na rzecz równości płci, Europejski pakt na rzecz młodzieży i Europejski sojusz na rzecz rodzin, aby grupy społeczne znajdujące się w niekorzystnej sytuacji miały lepszy dostęp do świadczeń socjalnych;
5. wyraża zaniepokojenie, że środki zaproponowane w komunikacie Komisji są niewystarczająco spójne, aby móc oddziaływać na obecny poziom ubóstwa i wykluczenia w UE oraz stawić czoła obecnym wyzwaniom związanym ze spójnością społeczną;
6. w szczególności wyraża ubolewanie, że w komunikacie Komisji brakuje wniosków dotyczących następujących kwestii, kluczowych dla osiągnięcia równowagi między wolnością gospodarczą a prawami socjalnymi:
- dyrektywy w sprawie podstawowych praw pracy stosujących się do wszystkich pracowników, niezależnie od ich statusu zawodowego, w celu ochrony wciąż rosnącej liczby pracowników o nietypowym statusie;
- przeglądu dyrektywy Rady przewidującego neutralny pod względem płci schemat oceny pracy, mający na celu zmniejszenie różnic płacowych wynikających z różnicy płci, zarówno w obrębie poszczególnych sektorów gospodarczych, jak i pomiędzy nimi;
- dyrektywy w sprawie transgranicznych rokowań zbiorowych dostosowanej do realiów transgranicznej działalności przedsiębiorstw;
7. podkreśla potrzebę dalszego rozwoju minimalnych norm dotyczących praw pracowniczych; zdaje sobie sprawę, że ani wolność gospodarcza ani postanowienia dotyczące konkurencji nie powinny mieć pierwszeństwa nad podstawowymi prawami socjalnymi;
8. zwraca uwagę, że polityka społeczna powinna dotyczyć kluczowych działań, takich jak lepsza równowaga pomiędzy silniejszymi uprawnieniami i swobodami społecznymi, zwalczanie dyskryminacji oraz promocja równości, modernizacja i reformowanie europejskich modeli społecznych przy jednoczesnym wzmacnianiu ich wartości;
9. zauważa, że określenie przepisów państw członkowskich kluczowych dla ochrony porządku politycznego, społecznego i gospodarczego jest kwestią polityczną i powinno się odbyć w drodze demokratycznego prawomocnego procesu; wzywa zatem Komisję do zainicjowania otwartej debaty w celu wyjaśnienia kwestii, jakie postanowienia wchodzą w zakres legislacji z zakresu polityki publicznej oraz zaproponowania w razie konieczności odpowiednich przepisów;
10. uważa, że to nie jest odpowiedni czas na zmniejszanie wydatków socjalnych lecz raczej na wzmocnienie reform strukturalnych; dodaje, że UE powinna wspierać infrastrukturę modeli społecznych państw członkowskich, w szczególności usług społecznych użyteczności publicznej, poprzez potwierdzanie wagi uniwersalnego dostępu do nich, ich jakości oraz zrównoważenia;
11. ubolewa, że chociaż kryzys finansowy wskazuje na znaczenie działania państwa w odniesieniu do utrzymania działalności gospodarczej i wzmocnienia spójności społecznej, Komisja nie zapewniła przyszłości i kluczowej roli usług publicznych w Unii Europejskiej poprzez zaproponowanie dyrektywy ramowej dotyczącej usług użyteczności publicznej;
12. wzywa Komisję do przedstawienia propozycji legislacyjnej mającej na celu zagwarantowanie pewności prawnej usług społecznych użyteczności publicznej;
13. podkreśla potrzebę znalezienia sposobów modernizacji i zreformowania systemów zabezpieczenia społecznego na poziomie krajowym w celu wyeliminowania ubóstwa z długoterminową perspektywą, szczególnie w zakresie właściwego minimalnego wynagrodzenia, emerytur, rent oraz usług związanych z ochroną zdrowia; podkreśla również potencjał w zakresie poprawienia równowagi finansowej minimalnej płacy oraz systemu świadczeń emerytalnych oraz jakości i wydajności świadczeń zdrowotnych, poprzez poprawę ich organizacji oraz dostępu do nich i wzmocnione partnerstwo między sektorem publicznym a prywatnym, przy poszanowaniu zasad subsydiarności oraz wspieraniu zwiększonych wysiłków na rzecz stworzenia systemów opodatkowania według stawki progresywnej mogących zredukować brak równości;
14. zwraca uwagę, że większość państw członkowskich dysponuje systemami minimalnych dochodów krajowych, ale niektóre ich nie posiadają; zachęca państwa członkowskie, aby przewidziały takie systemy w celu integracji społecznej oraz wzywa je do wymiany najlepszych praktyk; uznaje, że tam, gdzie świadczona jest pomoc socjalna, państwa członkowskie mają obowiązek zadbać, by obywatele rozumieli swoje uprawnienia i mogli je uzyskiwać;
15. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o dopilnowanie by wszyscy mieszkańcy mieli dostęp do podstawowych usług bankowych;
16. uważa, że sport i działalność kulturalna stanowią zasadnicze czynniki integracji społecznej oraz przyczyniają się do pobudzania rozwoju osobistego, promowania dobra społecznego i pielęgnowania talentów;
17. oczekuje od Komisji, że problematyka środowiskowa i zdrowotna zostanie w krótkim czasie włączona do ogółu obszarów polityki Unii, aby zapewnić wysoki poziom ochrony zdrowia i środowiska zgodnie z postanowieniami Traktatu WE;
18. podziela zdecydowanie Komisji w dążeniu do rozszerzenia agendy społecznej na nowe dziedziny; ubolewa nad faktem, że kwestia ochrony środowiska zbyt często rozważana jest jedynie pod kątem zmian klimatu; z zadowoleniem przyjmuje ponowione oświadczenia Komisji, w których opowiada się ona za zrównoważoną gospodarką charakteryzującą się niską emisją CO2, lecz ubolewa nad tym, że wniosek Komisji nie zawiera żadnych konkretnych środków mających na celu uwzględnienie skutków społecznych i zdrowotnych kryzysu ekologicznego i klimatycznego;
19. podkreśla, że skrajne ubóstwo oraz związane z nim wykluczenie społeczne należy postrzegać nie tylko przez pryzmat samych liczb, według kryteriów ekonomicznych, lecz należy również uwzględniać aspekty związane z prawami człowieka i prawami obywatelskimi; uznaje, że sama zasada swobodnego przepływu kapitału i towarów nie pozwala na zlikwidowanie ubóstwa lub skrajnego ubóstwa (szczególnie jeżeli jest ono długotrwałe) oraz że skutkiem skrajnego ubóstwa jest pozbawienie szans i uniemożliwienie osobom żyjącym w ubóstwie prawdziwego udziału w życiu społecznym, gdyż prowadzi ono do zobojętnienia na własne środowisko;
Polityka społeczna i polityka zatrudnienia:
20. z zadowoleniem przyjmuje wnioski zawarte w przygotowanym przez Komisję pakiecie poświęconym równowadze między pracą a życiem prywatnym, którego realizacja rozpoczęła się pod koniec 2008 r.; zachęca Komisję do wydania zaleceń skierowanych do państw członkowskich, które zdecydowanie pozostają w tyle jeśli chodzi o wypełnienie do 2010 r. celów Rady Europejskiej z Barcelony z 2002 r. dotyczących świadczenia usług opieki nad dziećmi; wzywa Komisję do dalszego zachęcania pracodawców do otwartości w zakresie elastycznej organizacji pracy przy optymalizacji wiedzy w zakresie technologii informatycznych oraz nowych form organizacji pracy i promowania w ten sposób elastyczności harmonogramu pracy oraz jego zgodności z godzinami pracy, urzędowania i otwarcia szkół;
21. zachęca Komisję do złożenia wniosku w sprawie skuteczniejszego godzenia życia prywatnego, rodzinnego i zawodowego, optymalizacji wiedzy w zakresie technologii informatycznych oraz nowych form organizacji pracy, przy uwzględnieniu potrzeb i dobra dzieci oraz promowaniu skuteczniejszej ochrony zatrudnienia, potwierdzającej prawo rodziców i opiekunów do elastycznej organizacji pracy odpowiadającej ich potrzebom, oraz ze zwróceniem szczególnej uwagi na dostęp do tego prawa osób o niskich dochodach i w niepewnej sytuacji zatrudnienia lub o niskiej jakości zatrudnienia;
22. ubolewa nad słabością unijnych i krajowych polityk w obliczu pogłębiającego się ubóstwa, zwłaszcza ubóstwa dzieci;
23. zachęca państwa członkowskie, aby zapewniły system gwarantowanego minimalnego dochodu na rzecz integracji społecznej, zgodnie z zasadami pomocniczości i proporcjonalności;
24. proponuje, aby nowe wyzwania demograficzne rozwiązywać poprzez zajęcie się sytuacją kobiet żyjących w ubóstwie, które nie mają równego i odpowiedniego dostępu do wyżywienia, mieszkania i zarobków, i które zmagają się z trudnościami w pogodzeniu pracy z życiem rodzinnym i prywatnym;
25. wzywa do skuteczniejszego zapobiegania oraz zwalczania przedwczesnego kończenia kształcenia pod hasłem „szkoła popłaca”; wzywa do skutecznej organizacji systemów edukacji i tworzenia programów nauczania dostosowanych do przyszłych rynków pracy uwzględniających potrzeby społeczne i rozwój technologii; wzywa do dalszego promowania i wspierania koncepcji szkół drugiej szansy oraz nieoficjalnych i nieformalnych metod nauczania, w przypadku których udowodniono, że prowadzą do większego uczestnictwa młodzieży i dorosłych niż tradycyjne systemy edukacji przyczyniając się do zmniejszenia liczby uczniów przedwcześnie opuszczających szkołę w Unii Europejskiej; w tym celu wzywa do długo oczekiwanej eliminacji wszelkiego braku równości szans w systemach edukacyjnych UE, w szczególności eliminacji edukacji na niskim poziomie i segregacji w systemach edukacji, co miało nieodwracalne negatywne konsekwencje dla grup marginalizowanych, w szczególności Romów;
26. podkreśla potrzebę skuteczniejszych działań na rzecz kształcenia przez całe życie i szkoleń, których celem jest lepsze przygotowanie obywateli, szczególnie mniej wykwalifikowanych, do (ponownego) wejścia na rynek pracy, płynnie i bez dyskryminacji oraz przyczynienia się do innowacji społecznych; proponuje zaakcentowanie przedsiębiorczości, w szczególności wśród kobiet i młodych ludzi, kompetencji związanych z technologiami informatycznymi i komunikacyjnymi, wiedzy z zakresu finansów oraz umiejętności posługiwania się językami obcymi;
27. zwraca uwagę na potrzebę poprawy edukacji w Europie poprzez dodanie dynamiki procesowi czynienia systemów edukacyjnych państw członkowskich kompatybilnymi i porównywalnymi w celu ułatwienia wzajemnego uznawania kwalifikacji i standardów zawodowych;
28. uważa, że polityka aktywnej integracji społecznej musi mieć decydujący wpływ na zwalczanie ubóstwa i wykluczenia społecznego, zarówno w przypadku osób wykonujących pracę za wynagrodzeniem („pracujący ubodzy”), jak i osób nieposiadających płatnego zatrudnienia;
29. podkreśla potrzebę promowania współpracy uczelni wyższych i przedsiębiorstw na zasadach partnerskich i przy obopólnym wsparciu, co jest niezmiernie ważne z punktu widzenia zarówno własnych korzyści tych organizacji, jak również ich personelu oraz studentów; uważa, że należy zbudować pomost między programami akademickimi a przedsiębiorstwami, które powinny mieć możliwość uzupełniania programów studenckich, oferowania stażów, organizowania dni otwartych dla studentów itp.;
30. zwraca uwagę na potrzebę bardziej zrównoważonego podejścia do relacji pomiędzy elastycznością, bezpieczeństwem oraz gwarancją godnych wynagrodzeń, w celu zintegrowania ludzi młodych i starszych, kobiet, ludzi długo pozostających bez pracy oraz grupy w mniej korzystnej sytuacji na rynku pracy; proponuje, aby przy wdrażaniu krajowych strategii w zakresie modelu flexicurity państwa członkowskie uwzględniły rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 29 listopada 2007 r. w sprawie wspólnych zasad wdrażania modelu „flexicurity”;
31. mając na uwadze, że szczególnie w czasie kryzysu finansowego i gospodarczego, którego skutkiem są często zwolnienia i restrukturyzacje, ogromne znaczenie ma uczestnictwo pracowników w procesie podejmowania w przedsiębiorstwach decyzji mających wpływ na ich pracę i środki utrzymania, z zadowoleniem przyjmuje niedawny przegląd dyrektywy Rady 94/45/WE z dnia 22 września 1994 r. w sprawie ustanowienia Europejskiej Rady Zakładowej lub trybu informowania i konsultowania pracowników w przedsiębiorstwach lub w grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym[16]; ponawia swój apel o dalszą poprawę funkcjonowania europejskich rad zakładowych zgodnie ze swoją rezolucją z dnia 4 września 2001 r. w sprawie stosowania wyżej wymienionej dyrektywy[17];
32. podkreśla, iż polityka społeczna oraz polityka zatrudnienia powinny sprzyjać tworzeniu miejsc pracy i szybko reagować na obecny kryzys gospodarczy oraz przyczynić się do powstania możliwości zatrudnienia i kształcenia oraz do ograniczenia utraty dochodów; uważa, że strategie polityczne powinny w aktywny sposób motywować obywateli do poszukiwania możliwości zatrudnienia oraz do rejestrowania własnej działalności gospodarczej; uważa, że w tym celu państwa członkowskie powinny zastanowić się nad korzystnymi sposobami finansowania, takimi jak gwarancje kredytowe, niższe stopy procentowe lub zryczałtowane sumy świadczeń dla bezrobotnych, przy jednoczesnym łagodzeniu skutków utraty dochodów, oraz stworzyć możliwości kształcenia, co pomoże osobom bezrobotnym w znalezieniu nowej pracy; przypomina o holistycznym podejściu Komisji do aktywnej integracji, które obejmuje odpowiednie wsparcie dochodów, dostęp do zintegrowanych rynków pracy i wysokiej jakości usług społecznych;
33. zwraca się do Komisji o podjęcie inicjatyw prowadzących do wyraźnego rozróżnienia między pracodawcami, osobami rzeczywiście samozatrudnionymi i drobnymi przedsiębiorcami z jednej strony a pracownikami z drugiej strony;
34. zwraca uwagę na palącą potrzebę wspierania matek poprzez przyznawanie zasiłków rodzinnych dla matek niemowląt oraz utworzenie odpowiednich ram dla ich powrotu na rynek pracy, z poświęceniem szczególnej uwagi samotnym matkom ze względu na delikatną sytuację tej grupy;
35. zwraca uwagę, że gospodarka społeczna, jako inna forma przedsiębiorczości, odgrywa kluczową rolę w przyczynianiu się do trwałej gospodarki europejskiej, łącząc dochodowość z solidarnością; dodaje, że podmioty gospodarki społecznej wymagają bezpiecznych ram prawnych; zwraca uwagę na niezwykle istotne społecznie znaczenie pracy ochotniczej, w szczególności w zakresie walki z ubóstwem i wyłączeniem społecznym oraz wspierania grup społecznych znajdujących się w niekorzystnym położeniu;
36. podkreśla, że nie wszyscy ludzie mogą pracować oraz że nie ma obecnie pracy dla wszystkich, a także potwierdza znaczenie wdrożenia zatwierdzonego na grudniowym posiedzeniu Rady zalecenia z 1992 r. dotyczącego zapewnienia „wystarczających środków i pomocy społecznej, pozwalających na życie w sposób nienaruszający ludzkiej godności”, poprzez rozszerzenie programów płacy minimalnej na wszystkie państwa członkowskie oraz podwyższenie poziomów w celu zapewnienia dostępu i odpowiedniości;
37. wyraża przekonanie, że rozwój mikrokredytów może odegrać ważną rolę we wspieraniu ludzi (długo)bezrobotnych do przejścia na samozatrudnienie; zwraca uwagę, że w wielu takich sytuacjach mikrokredyty pomogły już w ponownym wejściu w życie zawodowe oraz że jest to zgodne ze strategią lizbońską na rzecz wzrostu i zatrudnienia; zwraca się do Komisji, aby udoskonaliła generowanie i osiągalność informacji o możliwościach i dostępności mikrokredytu oraz czynnie skupiła się na tych grupach społecznych, które mogłyby najbardziej skorzystać na mikrokredytach i mają w tym zakresie największe potrzeby;
38. wzywa do promowania silniejszych powiązań pomiędzy wprowadzaniem modelu „flexicurity” a poprawą w zakresie dialogu społecznego, z poszanowaniem zwyczajów i praktyk na poziomie krajowym;
39. nalega na usunięcie przeszkód biurokratycznych dla małych i średnich przedsiębiorstw; wzywa do dalszego wdrażania zasad zaproponowanych w komunikacie Komisji w sprawie programu Small Business Act;
40. uznając w pełni kompetencje państw członkowskich w zakresie polityki w dziedzinie płac, sugeruje partnerom społecznym na szczeblu krajowym, aby prowadzili dyskusję na temat nowych metod polityki płacowej, które mogłyby odwrócić obecną zmniejszającą się proporcję zarobków do zysków oraz uwzględnić większy udział finansowy pracowników w dochodach przedsiębiorstw, poprzez wykorzystanie programów, które zmniejszają wpływ inflacji; uważa, że takie programy pozwolą na gromadzenie dodatkowych zarobków pracowników w specjalnych funduszach inwestycyjnych, stworzonych przez przedsiębiorstwa; wzywa do podjęcia debaty dotyczącej sposobów mobilizowania przedsiębiorstw do zaangażowania się w te metodologię, co więcej wzywa do debaty na temat ram prawnych, regulujących dostęp pracowników do takich funduszy stopniowo na przestrzeni czasu; zwraca uwagę partnerów społecznych na znaczenie odnowionego zobowiązania do zapewnienia płacy umożliwiającej godne życie, gwarantującego minimalną płacę wynoszącą znacznie więcej niż wystarczający poziom dochodów, dla umożliwienia ludziom wyjścia z biedy i pozytywnego korzystania z pracy;
41. nalega, aby propagowanie niedyskryminacji i równych szans opierało się zarówno na solidnej podstawie legislacyjnej, jak i na szeregu narzędzi politycznych, oraz aby niedyskryminacja i równość zostały wprowadzone w główny nurt wszystkich aspektów odnowionej agendy społecznej;
42. zwraca się do Komisji o przeprowadzenie badań dotyczących średnioterminowego i długoterminowego wpływu mobilności wiedzy, aby wykorzystać ich wyniki jako solidną podstawę środków służących ograniczeniu szkodliwych skutków;
Imigracja
43. zwraca uwagę na negatywny wpływ (możliwy drenaż mózgów), jaki może mieć imigracja na procesy rozwojowe w krajach pochodzenia, między innymi na więzy rodzinne, zdrowie, edukację i badania; z drugiej strony przypomina o skutkach kryzysu gospodarczego w postaci nierównowagi na rynku pracy w krajach przyjmujących;
44. podkreśla znaczenie etycznej rekrutacji z krajów trzecich, szczególnie w odniesieniu do specjalistów w dziedzinie opieki zdrowotnej i wzywa państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do opracowania kodeksu postępowania w przypadku rekrutacji międzynarodowej;
45. podkreśla, że długoterminowy wpływ imigracji na przemiany demograficzne nie jest przesądzony, ponieważ zależy on zmienności trendów imigracyjnych, ponownego łączenia rodzin oraz wskaźnika płodności;
46. uważa, że imigranci, jeżeli są legalnie zatrudnieni, mogą przyczyniać się do zrównoważonego rozwoju systemów zabezpieczeń społecznych oraz być gwarantami swoich własnych emerytur i uprawnień socjalnych;
47. podkreśla, że właściwa polityka imigracyjna oparta na prawach człowieka powinna propagować spójną i skuteczną strategię integracji migrantów w oparciu o zasadę równych szans, której celem będzie zagwarantowanie ich praw podstawowych oraz lepszej równowagi między prawami i obowiązkami;
48. z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji, aby nałożyć sankcje na pracodawców zatrudniających obywateli krajów trzecich przebywających nielegalnie na terytorium UE; podkreśla znaczenie walki z wykorzystywaniem obywateli krajów trzecich przebywających nielegalnie na terytorium UE, przy jednoczesnym poszanowaniu praw osób znajdujących się w niekorzystnej sytuacji; w tym kontekście wzywa Komisję do wspierania możliwości legalnego zatrudnienia obywateli krajów trzecich przebywających legalnie na terytorium UE;
49. z zadowoleniem przyjmuje wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie stosowania praw pacjenta w transgranicznej opiece zdrowotnej (COM(2008)0414); zwraca jednak uwagę na fakt, że dyrektywa ta nie może prowadzić do większej dyskryminacji obywateli Unii ze względu na ich sytuację ekonomiczną;
50. uważa, że poprawa wdrożenia i egzekwowania istniejących przepisów dotyczących pracy zawartych w prawie krajowym i wspólnotowym oraz w konwencjach MOP musi stanowić priorytet dla instytucji UE i państw członkowskich;
51. podkreśla potrzebę dalszego zaostrzenia przepisów antydyskryminacyjnych w całej UE; wzywa Komisję do wspierania wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi w celu dalszej udanej integracji migrantów; zwraca uwagę, że szczególnie w czasach kryzysu gospodarczego najbardziej podatni na zagrożenia członkowie społeczeństwa, wśród których często znajdują się migranci, są narażeni na nieproporcjonalne trudności;
UE na arenie międzynarodowej
52. wyraża przekonanie, że w swoich stosunkach zewnętrznych UE mogłaby odgrywać bardziej aktywną rolę w promowaniu najważniejszych standardów społecznych i w zakresie ochrony środowiska; jest przekonany, ze należy zwiększyć wysiłki w zakresie mechanizmów zapobiegania, monitorowania oraz sankcjonowania naruszania prawa;
53. uważa, że UE mogłaby zrobić więcej, by wpłynąć na agendę międzynarodową oraz na agendę na rzecz godnej pracy oraz aktywnie promować przestrzeganie konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy, praw człowieka oraz podstawowych wolności, oraz iż mogłoby to przyczynić się do osiągnięcia pokoju na świecie jak również do ochrony wartości i interesów UE;
54. podkreśla fakt, że opracowanie wspólnotowych ram prawnych, czy to poprzez prawo pierwotne, czy też poprzez prawodawstwo wtórne, nie powinno w żaden sposób stać w sprzeczności ze zobowiązaniami międzynarodowymi w ramach konwencji MOP;
55. zwraca uwagę, że UE powinna dążyć do globalizacji, która pozwala na większą integrację społeczną, równowagę gospodarczą oraz ochronę środowiska; zwraca uwagę, że sposób prowadzenia działalności gospodarczej przez korporacje pociąga za sobą nie tylko ogromne skutki ekonomiczne, ale również społeczne w UE oraz krajach trzecich, w szczególności w krajach rozwijających się; dlatego wzywa Komisję do aktywnego promowania koncepcji odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw poprzez stosowanie tzw. miękkiego prawa lub w odpowiednich przypadkach poprzez wnioski legislacyjne;
Fundusze strukturalne
56. proponuje wzmocnienie potencjału funduszy strukturalnych, poprzez uproszczenie, większą elastyczność i ulepszenie procedur oraz aspektów związanych z integracją społeczną, w celu udzielenia pomocy państwom członkowskim w zakresie optymalizacji wyników polityki społecznej oraz polityki zatrudnienia; wzywa państwa członkowskie i regiony do pełnego włączenia do tych działań partnerów zgodnie z art. 16 rozporządzenia ogólnego w sprawie funduszy strukturalnych; usilnie zaleca, aby udostępniono EFS partnerom w celu rozbudowy potencjału;
57. podkreśla, że odnowiona agenda społeczna musi zawierać wyraźne zobowiązanie, że fundusze strukturalne i fundusze spójności UE pomogą osiągnąć cele agendy społecznej; dlatego zwraca się do państw członkowskich o wykorzystanie Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) i wszystkich innych funduszy strukturalnych nie tylko w celu poprawy możliwości zatrudnienia ludzi, ale także w celu poprawy infrastruktury socjalnej;
58. uznając, że fundusze strukturalne pozostają w większości przypadków głównym instrumentem finansowania realizującym cele społeczne, zwraca się do Komisji i państw członkowskich o promowanie synergii z innymi programami oraz wspieranie spójności między wieloletnimi programami ramowymi, takimi jak Daphne, Progress, program w dziedzinie zdrowia publicznego oraz program „Europa dla obywateli”;
59. wzywa do zwrócenia szczególnej uwagi na regiony najbardziej dotknięte globalizacją, jak również na regiony w nowych państwach członkowskich, w których następują przemiany społeczne;
60. proponuje, aby program PROGRESS przyczynił się do lepszej oceny modernizacji europejskich modeli społecznych poprzez ocenę projektów pilotażowych;
61. uważa, że w wyniku swobodnego przepływu osób w ramach rynku wewnętrznego w niektórych częściach UE, a w szczególności w dużych miastach, pojawiają się nowe problemy związane z zapewnieniem ochrony socjalnej w sytuacjach nadzwyczajnych ludziom, którzy nie mogą sami się utrzymać, wywierając dodatkową presję na (dobroczynne) usługi prywatne i publiczne polegające na świadczeniu pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych, na przykład osobom bezdomnym lub grupom pozostającym na marginesie społeczeństwa;
Działania pomocnicze
Dialog społeczny i obywatelski
62. podkreśla, że elastyczność oraz akceptacja przemian wśród obywateli może wzrosnąć, dzięki zwiększeniu zaufania, które można poprawić poprzez bardziej przejrzysty i skuteczny dialog społeczny oraz zapewnienie bardziej skutecznej demokracji uczestniczącej w kształtowaniu i realizacji polityki;
63. uważa, że szczególnie ważne jest, aby dialog społeczny wspierał strategie polityczne dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy oraz generalnie sprzyjał poprawie jakości życia w miejscu pracy; wzywa Komisję do zainicjowania debaty nad sposobami włączenia osób niezatrudnionych na stałe (pracowników tymczasowych, zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin, zatrudnionych na czas określony) do dialogu społecznego;
64. wziąwszy pod uwagę fakt, że niewielka jest wiedza na temat wyników negocjacji europejskich partnerów społecznych oraz iż są one niedostatecznie upowszechniane, wzywa do pogłębiania świadomości w zakresie wyników dialogu społecznego, w celu zwiększenia jego wpływu oraz promowania jego rozwoju;
65. wyraża przekonanie, iż kultura współpracy, która zastępuje kulturę konfliktu na rynku pracy, powinna być nadal wspierana poprzez promowanie dialogu społecznego;
66. wyraża przekonanie, iż organizacje społeczeństwa obywatelskiego oraz osoby doświadczające ubóstwa i wykluczenia społecznego muszą być bardziej bezpośrednio i na równych zasadach zaangażowane w debaty na temat modelu ekonomiczno-społecznego;
67. zwraca uwagę, że partnerzy społeczni powinni dołożyć starań, aby pracować według planów wieloletnich, ze specjalnym harmonogramem i terminami, w celu wypracowania długoterminowej zrównoważonej strategii;
68. wzywa do szeroko zakrojonej debaty pomiędzy zainteresowanymi podmiotami europejskimi, krajowymi organami publicznymi, pracodawcami, pracownikami i społeczeństwem obywatelskim na temat agendy społecznej na okres po roku 2010;
69. zwraca uwagę na fakt, że przedsiębiorstwa odgrywają istotną rolę nie tylko w kategoriach gospodarczych, ale także społecznych w UE; dlatego należy promować korporacyjną odpowiedzialność społeczną oraz zwrócić uwagę na potrzebę dokonywania szybkich postępów w zakresie wysokiej jakości zatrudnienia, w tym godnej płacy, aby wzmocnić model społeczny i zapobiec dumpingowi socjalnemu;
70. popiera skuteczny dialog pomiędzy Parlamentem i społeczeństwem obywatelskim, dialog potrzebny w państwach członkowskich na poziomie scentralizowanym, regionalnym oraz lokalnym;
71. zauważa, że Europejski Rok Wolontariatu byłby dla UE idealną okazją do nawiązania kontaktu ze społeczeństwem obywatelskim; wzywa Komisję do przygotowania gruntu pod uznanie roku 2011 Europejskim Rokiem Wolontariatu poprzez jak najszybsze przedstawienie odpowiedniego wniosku legislacyjnego;
72. uważa, że społeczeństwo obywatelskie powinno być od początku procesu decyzyjnego zaangażowane oraz, że wszelkie informacje powinny być powszechnie dostępne, powinien istnieć system wzajemnej informacji zwrotnej, a wszyscy uczestnicy powinni zdawać sobie sprawę z zakresu przemian;
73. podkreśla znaczenie i wartość procesu konsultacji, który stanowi skuteczne narzędzie wzmacniające pozycję obywateli poprzez umożliwienie im bezpośredniego wpływu na proces polityczny na szczeblu UE; wzywa Komisję do podjęcia dalszych kroków w kierunku upowszechniania informacji o przyszłych konsultacjach UE za pośrednictwem mediów oraz innych odpowiednich forów na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym;
74. uważa, że instytucje europejskie, partnerzy społeczni oraz społeczeństwo obywatelskie powinny koniecznie w trybie pilnym zawrzeć „pakt społeczny” dotyczący działań społecznych z realistycznymi i wiążącymi celami i wskaźnikami;
75. zwraca uwagę, że aktywność obywatelska zaczyna się w dzieciństwie i apeluje o propagowanie i wsparcie struktur i inicjatyw umożliwiających aktywność obywatelską dzieci i młodzieży na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym;
Prawo UE
76. podkreśla potrzebę dalszych prac i finalizacji rozporządzenia w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz dyrektywy w sprawie możliwości przeniesienia praw do emerytury oraz wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną;
77. wzywa do poprawy procesu stanowienia prawa na poziomie UE poprzez jednoznaczne stwierdzenie, dlaczego konieczne są działania na poziomie UE, zapewniając wysokiej jakości treść oraz gruntowną i niezależną ocenę skutków społecznych, środowiskowych i gospodarczych; wzywa w szczególności do skutecznego wdrożenia porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa z 2003 r.;
78. podkreśla,, że skuteczna współpraca pomiędzy państwami członkowskimi oraz skuteczny monitoring transpozycji prawa UE powinny stać się priorytetem;
79. uważa, że lepsze stanowienie prawa w UE powinno mieć na celu aktywne zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego oraz dotyczyć problemów obywateli, zbliżając ich przez to do UE
Otwarta metoda koordynacji
80. twierdzi, że powinno istnieć lepsze powiązanie na poziomie UE pomiędzy polityką gospodarczą a polityką społeczną, że należy potwierdzić pierwotne cele agendy lizbońskiej oraz zadbać o to, aby polityka gospodarcza i polityka zatrudnienia aktywnie przyczyniły się do likwidacji ubóstwa i wykluczenia społecznego; zauważa, że traktat lizboński tworzy odnośne aspekty polityki społecznej, które należy wziąć pod uwagę podczas definiowania i wdrażania polityki UE;
81. podkreśla potrzebę przyjęcia wiążącej prawnie karty podstawowych praw socjalnych;
82. uznaje potrzebę lepszego powiązania na poziomie UE pomiędzy polityką gospodarczą, środowiskową a polityką społeczną; zauważa, że traktat lizboński tworzy odnośne aspekty polityki społecznej, które należy wziąć pod uwagę podczas definiowania i wdrażania polityki UE;
83. uważa, że strategia lizbońska na okres po 2010 r. powinna dotyczyć wzmocnionej otwartej metody koordynacji i zwraca się do Komisji o dalsze zachęcanie państw członkowskich do określania krajowych celów ilościowych w zakresie integracji społecznej i ograniczenia ubóstwa, wspartych w szczególności przez nowe wymierne wskaźniki ilościowe;
84. wzywa Radę oraz Komisję do umożliwienia rzeczywistego zaangażowania Parlamentu Europejskiego w strategię lizbońską na okres po 2010 r.;
O.
O. O.
85. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.
- [1] Teksty przyjęte, P6_TA(2008)0544.
- [2] Teksty przyjęte, P6_TA(2008)0513.
- [3] Teksty przyjęte, P6_TA(2009)0039.
- [4] Teksty przyjęte, P6_TA(2008)0556.
- [5] Teksty przyjęte, P6_TA(2008)0467.
- [6] Dz.U. L 245 z 26.8.1992, s. 46.
- [7] Dz.U. C 297E z 20.11.2008, s. 174.
- [8] Dz.U. C 282E z 6.11.2008, s. 463.
- [9] Dz.U. C 102E z 24.4.2008, s. 321.
- [10] Dz.U. C 233 z 28.9.2006, s. 130.
- [11] Teksty przyjęte, P6-TA(2008)0286.
- [12] Dz.U. C 233 E z 28.9.2006, s. 130.
- [13] Dz.U C 364 z 18.12.2000, s. 1.
- [14] Dz.U. C 301 E z 13.12.2007, s. 45.
- [15] Teksty przyjęte, P6_TA(2008)0163.
- [16] Dz.U. L 254 z 30.9.1994, s. 64.
- [17] Dz.U. C 72 E z 21.3.2002, s. 68.
UZASADNIENIE
W obliczu obecnego kryzysu gospodarczego istotne jest, aby polityka społeczna była powiązana z polityką gospodarczą, w celu zrównoważonego polepszenia stanu zarówno obywateli Europy jak i gospodarki europejskiej.
Odnowiona agenda społeczna powinna skupiać się na politykach, które przyczyniają się do powyższego oraz nie zostały, biorąc pod uwagę analizę Komisji, w pełni ujęte w poprzednich agendach.
Proces ten powinien opierać się na szerokim konsensusie oraz angażować wszystkie kluczowe zainteresowane strony, czyli organizacje społeczeństwa obywatelskiego; krajowe organy publiczne; organizacje związane z kulturą, społeczne i gospodarcze; pracodawców oraz pracowników, z poszanowaniem dla krajowych zwyczajów oraz praktyk.
Aby działania te stały się skuteczne muszą one opierać się o demokratyczny oddolny udział obywateli. Dlatego szczególnie istotna jest dobra komunikacja pomiędzy władzami centralnymi i lokalnymi oraz społeczeństwem obywatelskim
Obecnie, duża część naszego społeczeństwa czuje niepewność oraz strach i niechętnie akceptuje zmiany. Aby przyczynić się do wspierania obywateli Europy w procesie zmian należy poprawić dialog społeczny w celu zwiększenia przejrzystości, co do decyzji związanych z dostosowaniem społecznym i restrukturyzacją gospodarczą np. na rynku pracy.
Istotne jest podkreślenie, że dialog społeczny to nieprzerwany proces, który wykracza poza działania krótkoterminowe i układy zbiorowe.
Przed europejskimi modelami społecznymi stoi kilka wyzwań, na które nie mogą one pozostać obojętne, między innymi przemiany demograficzne oraz globalizacja. Dlatego w długoterminowej perspektywie należy je zmodernizować, przy zachowaniu dotychczasowych wartości
Finansowanie systemu emerytur i rent należy zorganizować w taki sposób, aby nie opierało się wyłącznie o system państwowy. Podejście oparte na trzech filarach jest zrównoważoną opcją i dlatego obywatele powinni otrzymywać informacje i właściwe zachęty w celu większego korzystania z rozwiązań alternatywnych do państwowego systemu emerytur i rent. Dotyczy to zarówno pracowniczych planów emerytalnych jak i tych opartych na własnych oszczędnościach, gromadzonych przez całe aktywne zawodowo życie.
Partnerzy społeczni powinni rozważyć możliwość zatrzymania obywateli na rynku pracy na zasadzie dowolności powyżej ustawowego wieku emerytalnego. Należy zachęcać pracowników oraz pracodawców do elastyczności na zasadach dobrowolności w zakresie przechodzenia na emeryturę.
Partnerzy społeczni mogliby także przedyskutować wdrożenie korzystnych rozwiązań dla kobiet, które przestają pracować ze względu na opiekę nad dziećmi. Rozwiązania takie mogłyby promować zarówno powiększanie rodziny jak i obecność kobiet na rynku pracy. Mogłyby one przyjmować tak zwane lata kredytowe w wyliczaniu podstawy do emerytury dla kobiet lub zmniejszenie ilości lat, koniecznych do przejścia na pełną emeryturę. Liczba dzieci mogłaby mieć pozytywny w pływ na takie korzystne rozwiązania.
Biorąc pod uwagę wyzwania globalizacji, UE powinno szukać innowacyjnych i elastycznych odpowiedzi w okolicznościach, w których rosnące potęgi takie jak Brazylia, Rosja Indie oraz Chiny będą odgrywać istotną rolę.
Funduszy UE nie należy postrzegać jako panaceum, ale jako środki pomocowe w trudnych sytuacjach, w szczególności w regionach, które znaczniej odczuły negatywny wpływ globalizacji. Dlatego fundusze te powinny pozwalać na elastyczność w zakresie ich wykorzystania.
Należy wspierać mobilność zawodową w ramach UE, w celu pełnego wykorzystania możliwości europejskiego rynku pracy, w tym kontekście należy zwrócić szczególną uwagę na odpowiednie umiejętności językowe. Należy zauważyć, iż mobilność obywateli w ramach UE jest nadal bardzo niska, i pozostaje bez zmian od długiego już czasu.
W pewnych obszarach istnieje konieczność lepszego egzekwowania wdrażania istniejących przepisów UE oraz konieczność poprawy procesu legislacyjnego. Otwarta metoda koordynacji powinna zostać ulepszona i pogłębiona jako istotny komponent legislacji UE.
Otwarta metoda koordynacji mogłaby być zorientowana bardziej lokalnie oraz zakładać większe współuczestnictwo. Metoda ta mogłaby być używana podczas oceny postępów na drodze do osiągnięcia celów oraz wskaźników „paktu społecznego”, o którym była już mowa w tym sprawozdaniu oraz oceny, czy można je przyjąć lub też czy należy wprowadzić nowe.
Podsumowując polityka społeczna nie powinna być zbieraniną niepowiązanych działań i idei, powinna istnieć lepsze powiązanie pomiędzy polityką gospodarczą, polityką zatrudnienia, polityką w zakresie ochrony środowiska oraz polityką społeczną.
Należy zrozumieć potrzebę lepszej koordynacji pomiędzy polityką monetarną, w zakresie której decyzje podejmuje Unia Europejska, oraz polityką gospodarczą, która leży w kompetencji państw członkowskich, przestrzegając zasady pomocniczości i proporcjonalności. Lepsze formułowanie założeń tych polityk powinno przyczynić się do poprawy wzrostu gospodarczego oraz zatrudnienia.
OPINIA Komisji Gospodarczej i Monetarnej (25.3.2009)
dla Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych
w sprawie odnowionej agendy społecznej
(2008/2330(INI))
Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Eoin Ryan
WSKAZÓWKI
Komisja Gospodarcza i Monetarna zwraca się do Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:
1. ponownie podkreśla istotną rolę silnego sektora MŚP jako stabilnego fundamentu trwałego wzrostu gospodarczego i rozwoju społecznego, jak również jego znaczenie dla poprawy standardów życia i struktury społecznej za sprawą pobudzania prywatnej własności i przedsiębiorczości, generowania zatrudnienia, różnicowania działalności gospodarczej i wkładu w rozwój regionalny; przyjmuje zatem z zadowoleniem inicjatywę Komisji na rzecz ograniczenia biurokracji w biznesie, ale uważa, że w tym względzie należy poczynić większe starania, ponieważ znaczna większość przedsiębiorstw w Unii Europejskiej zatrudnia poniżej 10 osób;
2. ubolewa, że chociaż kryzys finansowy wskazuje na znaczenie działania państwa w odniesieniu do utrzymania działalności gospodarczej i wzmocnienia spójności społecznej, Komisja nie zapewniła przyszłości i kluczowej roli usług publicznych w Unii Europejskiej poprzez zaproponowanie dyrektywy ramowej dotyczącej usług użyteczności publicznej;
3. zwróci szczególną uwagę na sprawozdanie Komisji dotyczące wpływu starzenia się ludności na wydatki publiczne, a także na jej komunikat w sprawie trwałości finansów publicznych, zapowiadane na rok 2009; w tym kontekście dopilnuje, aby propozycje w zakresie modernizacji systemów emerytalnych nie przełożyły się na ograniczenie zasobów dostępnych emerytom; zwróci również szczególną uwagę na status pracowników nietypowych, jeżeli chodzi o ich system emerytalny;
4. przyjmuje z zadowoleniem znaczenie nadane konwencjom Międzynarodowej Organizacji Pracy, które należy postrzegać jako minimalne normy w odniesieniu do godnej pracy, i podkreśla znaczenie przywrócenia wartości pracy jako źródła wynagrodzenia – tak w Unii Europejskiej jak w jej stosunkach z państwami trzecimi;
5. uznaje rolę, którą mikrokredyt może odgrywać w propagowaniu integracji społecznej i polepszaniu perspektyw gospodarczych; zwraca się do Komisji, aby udoskonaliła opracowywanie i dostępność informacji o możliwościach uzyskania mikrokredytu oraz czynnie skupiła się na tych grupach społecznych, które mogłyby najbardziej skorzystać na mikrokredycie i najbardziej go potrzebują;
6. uważa, że Komisja i państwa członkowskie powinny zintensyfikować swoje starania na rzecz poprawy alfabetyzacji cyfrowej i dostępu do społeczeństwa informacyjnego; podkreśla, że należy zwrócić szczególną uwagę na rozwiązanie kwestii podziału cyfrowego poprzez skupienie się na dostępie do technologii informacyjnej i edukacji dla ludzi starszych, niepełnosprawnych oraz mieszkańców regionów wiejskich i marginalnych;
7. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o promowanie integracji finansowej i edukacji oraz zapewnienie, że wszyscy mieszkańcy mają dostęp do podstawowych usług bankowych;
8. przyjmuje z zadowoleniem ustanowienie w 2007 r. Europejskiego funduszu dostosowania do globalizacji; wzywa do pogłębionego korzystania z potencjału tego funduszu poprzez uproszczenie odnośnych procedur.
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI
Data przyjęcia |
23.3.2009 |
|
|
|
||
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
17 0 0 |
||||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Mariela Velichkova Baeva, Zsolt László Becsey, Pervenche Berès, Slavi Binev, Sharon Bowles, Udo Bullmann, Elisa Ferreira, Jean-Paul Gauzès, Sophia in ‘t Veld, Wolf Klinz, Gay Mitchell, Eoin Ryan, Antolín Sánchez Presedo, Peter Skinner, Margarita Starkevičiūtė, Ieke van den Burg |
|||||
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Eva-Riitta Siitonen |
|||||
OPINIA Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (17.3.2009)
dla Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych
w sprawie odnowionej agendy społecznej
(2008/2330(INI))
Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Anne Ferreira
WSKAZÓWKI
Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności zwraca się do Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:
A. mając na uwadze wzrastającą liczbę obywateli europejskich żyjących w ubóstwie, niepewności jutra i w pogarszających się warunkach oraz pogłębianie się nierówności społecznych i zdrowotnych,
B. mając na uwadze starzenie się społeczeństwa europejskiego i wzrost liczby osób dotkniętych poważnymi schorzeniami fizycznymi i psychicznymi; mając również na uwadze związek między starzeniem się społeczeństwa i występowaniem niepełnosprawności,
C. mając na uwadze wpływ złych warunków socjalnych i środowiskowych na występowanie i poważny charakter niektórych chorób; mając na uwadze stały wzrost liczby zachorowań na raka związanych z czynnikami środowiskowymi i żywieniowymi,
D. mając na uwadze rozległą skalę kryzysu finansowego i poważny kryzys gospodarczy i społeczny, które mogą nałożyć się na kryzys ekologiczny i klimatyczny,
1. z zadowoleniem przyjmuje przedstawienie odnowionej agendy społecznej i uznanie przez Unię Europejską dysproporcji zawartych w obecnej agendzie;
2. oczekuje od Komisji, że problematyka środowiskowa i zdrowotna zostanie w krótkim czasie włączona do ogółu obszarów polityki Unii, aby zapewnić wysoki poziom ochrony zdrowia i środowiska zgodnie z postanowieniami Traktatu WE;
3. podziela zdecydowanie Komisji w dążeniu do rozszerzenia agendy społecznej na nowe dziedziny; ubolewa nad faktem, że kwestia ochrony środowiska zbyt często rozważana jest jedynie pod kątem zmian klimatu; z zadowoleniem przyjmuje ponowione oświadczenia Komisji, w których opowiada się ona za zrównoważoną gospodarką charakteryzującą się niską emisją CO2, lecz ubolewa nad tym, że wniosek Komisji nie zawiera żadnych konkretnych środków mających na celu uwzględnienie skutków społecznych i zdrowotnych kryzysu ekologicznego i klimatycznego;
4. ponownie zwraca uwagę na konieczność włączenia strategii lizbońskiej, strategii zrównoważonego rozwoju oraz kwestii przeciwdziałania zmianom klimatu do wszystkich obszarów polityki Unii; z żalem przyjmuje brak rzeczywistych i konkretnych zobowiązań ze strony Unii – w ramach jej projektu odnowionej agendy społecznej oraz jej planu naprawy gospodarczej – na rzecz „zazieleniania” gospodarki europejskiej oraz tworzenia zielonych miejsc pracy;
5. uważa za konieczne, by Unia w jak najkrótszym czasie przyjęła ambitną agendę ekologiczną zawierającą projekt przeglądu prawodawstwa w zakresie ochrony środowiska celem osiągnięcia gospodarki bardziej przyjaznej środowisku i mniej szkodzącej zdrowiu; podkreśla, że konieczne jest, by ta agenda ekologiczna była spójna z agendą społeczną Unii i łączyła się z nią,
6. ubolewa nad rozdźwiękiem między celem umożliwienia dłuższego życia w lepszym zdrowiu a proponowanymi w tym celu środkami; ubolewa nad brakiem odniesienia do różnorakich europejskich planów działań i programów na lata 2004-2010 z zakresu ochrony środowiska, zdrowia publicznego i zdrowia w pracy oraz zachęca Komisję do włączenia do nich stanowisk przyjętych przez Parlament w tych dziedzinach;
7. podkreśla, że ochrona zdrowia i systemy opieki zdrowotnej państw członkowskich należą do usług użyteczności publicznej oraz że systemy opieki zdrowotnej państw członkowskich są istotnym elementem wysokiego poziomu ochrony socjalnej w Europie, a także przyczyniają się do spójności i sprawiedliwości społecznej oraz do zrównoważonego rozwoju; przypomina o kompetencji państw członkowskich w zakresie organizacji, zapewniania i finansowania systemów opieki społecznej oraz o prawie wszystkich obywateli do skutecznej i kompleksowej opieki zdrowotnej i usług zdrowotnych o wysokiej jakości, łatwo i powszechnie dostępnych; przyjmuje do wiadomości wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie stosowania praw pacjenta w transgranicznej opiece zdrowotnej; podkreśla, że wniosek w sprawie dyrektywy nie może być środkiem zaradczym dla braków w zakresie opieki medycznej oraz utrudnionej dostępności opieki zdrowotnej w niektórych państwach członkowskich.
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI
Data przyjęcia |
16.3.2009 |
|
|
|
||
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
34 0 0 |
||||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Adamos Adamou, Georgs Andrejevs, Pilar Ayuso, Johannes Blokland, John Bowis, Frieda Brepoels, Martin Callanan, Dorette Corbey, Chris Davies, Mojca Drčar Murko, Jill Evans, Anne Ferreira, Karl-Heinz Florenz, Elisabetta Gardini, Matthias Groote, Françoise Grossetête, Gyula Hegyi, Marie Anne Isler Béguin, Holger Krahmer, Linda McAvan, Péter Olajos, Miroslav Ouzký, Dagmar Roth-Behrendt, Guido Sacconi, Carl Schlyter, Richard Seeber, María Sornosa Martínez, Thomas Ulmer, Anja Weisgerber, Glenis Willmott |
|||||
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Jutta Haug, Caroline Lucas, Alojz Peterle, Renate Sommer |
|||||
OPINIA Komisji Kultury i Edukacji (5.3.2009)
dla Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych
w sprawie odnowionej agendy społecznej
(2008/2330(INI))
Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Cornelis Visser
WSKAZÓWKI
Komisja Kultury i Edukacji zwraca się do Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:
1. podkreśla szczególnie znaczenie kształcenia się dorosłych i opowiada się za szerszym dialogiem między przedsiębiorstwami, placówkami szkoleniowymi, związkami zawodowymi i sferą wolontariatu, mającym na celu określenie i sporządzenie prognoz z zakresu nowych kompetencji w sposób umożliwiający oferowanie kształcenia zgodnie z zapotrzebowaniem na konkretne umiejętności; treść nauczania musi odpowiadać zawodowym i praktycznym wymogom;
2. podkreśla potrzebę promowania współpracy uczelni wyższych i przedsiębiorstw na zasadach partnerskich i przy obopólnym wsparciu, co jest niezmiernie ważne z punktu widzenia zarówno własnych korzyści tych organizacji, jak również ich personelu oraz studentów; należy zbudować pomost między programami akademickimi a przedsiębiorstwami, które powinny mieć możliwość uzupełniania programów studenckich, oferowania stażów, organizowania dni otwartych dla studentów itp.;
3. wskazuje na fakt, iż pogodzenie życia rodzinnego, zawodowego oraz uczenia się przez całe życie wymaga poszerzenia zakresu działalności państwowych i prywatnych placówek opieki nad dziećmi oraz pomocy w zakresie opieki zdrowotnej i wsparcia społecznego dla osób niesamodzielnych; zwraca uwagę na potrzebę zaangażowania pracodawców w tworzenie elastycznych warunków pracy w celu umożliwienia rodzicom uczestnictwa w procesie kształcenia się przez całe życie podczas trwania stosunku pracy oraz osiągnięcia równowagi pomiędzy pracą a życiem rodzinnym;
4. ponownie podkreśla, jak ważną rolę odgrywają technologie informacyjno-komunikacyjne w uczeniu się przez całe życie (na przykład w uczeniu się na odległość) oraz jak ważne jest udzielenie większego wsparcia nauczaniu języków obcych zgodnie z następującymi trzema kierunkami: rozwój językowej zasady „1+2”, stworzenie specjalnych programów językowych dla imigrantów w celu zwiększenia ich szans na rynku pracy oraz pogłębienia integracji społecznej, jak również nauka języków krajów sąsiadujących oraz promowanie wspólnych programów nauki w strefach przygranicznych, gdyż otwiera ona dodatkowe możliwości na rynku pracy;
5. podkreśla znaczenie kursów z zakresu technologii informacyjno-komunikacyjnych na wszystkich poziomach i we wszystkich rodzajach kształcenia jako podstawowego czynnika służącego poprawie perspektyw znalezienia pracy i rozwojowi nowoczesnego opartego na wiedzy społeczeństwa;
6. wskazuje na fakt, iż sport stanowi niezastąpione narzędzie integracji społecznej oraz przyczynia się do rozwoju takich wartości jak uczciwość, solidarność, poszanowanie zasad oraz duch współpracy zespołowej; odgrywa on ważną rolę dla zdrowia, edukacji i kultury dzięki organizacjom działającym na zasadach wolontariatu;
7. jest zdania, że dalsze rozważania na temat odnowionej agendy społecznej są niezbędne w świetle gwałtownych zmian w rozwoju gospodarki światowej, ponieważ powodują one poważne skutki dla perspektyw zatrudnienia młodych osób i ich szkolenia, wymagają większej elastyczności nie dając gwarancji bezpieczeństwa zatrudnienia oraz wiążą się z nasileniem się zjawiska pracy dorywczej, podważając tym samym zasady, na których opiera się Europa społeczna;
8. uważa, że kultura i działalność kulturalna stanowią zasadnicze czynniki integracji społecznej oraz przyczyniają się do pobudzania rozwoju osobistego, promowania dobra społecznego i pielęgnowania talentów;
9. jest przekonany, że trzeba jak najszybciej zmotywować i zachęcić bezrobotnych do udziału w szkoleniach w zawodach, których brakuje na rynku pracy.
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI
Data przyjęcia |
5.3.2009 |
|
|
|
||
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
23 0 0 |
||||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Maria Badia i Cutchet, Katerina Batzeli, Ivo Belet, Marie-Hélène Descamps, Daniel Petru Funeriu, Milan Gaľa, Claire Gibault, Vasco Graça Moura, Luis Herrero-Tejedor, Ruth Hieronymi, Mikel Irujo Amezaga, Adrian Manole, Manolis Mavrommatis, Zdzisław Zbigniew Podkański, Pál Schmitt, Hannu Takkula, Helga Trüpel, Henri Weber |
|||||
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Gyula Hegyi, Ewa Tomaszewska, Cornelis Visser |
|||||
Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Wolfgang Bulfon, Andres Tarand |
|||||
OPINIA Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (13.2.2009)
dla Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych
w sprawie odnowionej agendy społecznej
(2008/2330(INI))
Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Marie Panayotopoulos-Cassiotou
WSKAZÓWKI
Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia zwraca się do Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:
– uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 13 października 2005 r. w sprawie kobiet i ubóstwa w Unii Europejskiej[1],
– uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia [...] lutego 2009 r. w sprawie niedyskryminacji ze względu na płeć i solidarności między pokoleniami[2],
A mając na uwadze, że art. 2 traktatu WE stanowi, że solidarność i równość między mężczyznami i kobietami należą do podstawowych wartości Unii Europejskiej oraz że do obowiązków Komisji i państw członkowskich należy zapewnienie przestrzegania praw kobiet oraz ułatwianie wszystkim członkom społeczeństwa udziału w życiu gospodarczym i społecznym,
B. mając na uwadze, że ubóstwo stanowi naruszenie praw człowieka, a zwalczanie go musi być priorytetem – ze szczególnym uwzględnieniem kobiet, które są narażone na ubóstwo w większym stopniu niż mężczyźni ze względu na swoją zależność finansową (wiele z nich pełni w rodzinie funkcję darmowych pracowników), wciąż utrzymujące się różnice w zarobkach mężczyzn i kobiet na rynku pracy oraz ze względu na fakt, że stanowią one zdecydowaną większość rodziców samotnie wychowujących dziecko oraz osób starszych,
C. mając na uwadze, że inwestowanie w równość między kobietami a mężczyznami jest równoznaczne z działaniami na rzecz wyciągania z ubóstwa biednych kobiet, a więc ze zmniejszaniem ryzyka utrwalania się ubóstwa w kolejnych pokoleniach,
D. mając na uwadze, że ważne obszary działań, takie jak mobilność zawodowa, mobilność wiedzy i usług opieki zdrowotnej, w różny sposób oddziałują na życie kobiet i życie mężczyzn,
1. odnotowuje przedstawienie przez Komisję odnowionej agendy społecznej, co pozwala na uczynienie kolejnego kroku i przewiduje bardziej ukierunkowane i zintegrowane podejście do polityk społecznych poprzez mobilizację następujących dziedzin: zatrudnienia, równych szans, edukacji, zdrowia i społeczeństwa informacyjnego; ma również nadzieję, że przyczyni się to do dalszego osiągania równości między kobietami i mężczyznami, tworzenia większej liczby i lepszych miejsc pracy oraz wesprze działania na rzecz walki z ubóstwem, dyskryminacją i wykluczeniem społecznym;
2. wyraża głębokie ubolewanie, że w odnowionej agendzie społecznej spraw kobiet nie umieszczono wśród priorytetów Komisji i wzywa Komisję do włączenia kwestii praw kobiet do głównego nurtu wszystkich kluczowych obszarów działań, tak aby wyraźnie uwzględnić wpływ wszystkich tych działań na kobiety w celu uchronienia ich przed staniem się nową klasą wyzyskiwaną XXI wieku;
3. przypomina o zwiększaniu się ubóstwa, niepewności w miejscu pracy i nierówności; wzywa państwa członkowskie do przyjęcia strategii na rzecz poprawy w zakresie wynagrodzeń oraz rent i emerytur, która przyczyni się do sprawiedliwszego podziału bogactwa, poprawy warunków życia pracowników oraz emerytów i rencistów – w szczególności kobiet – oraz do uzdrowienia gospodarki;
4. ubolewa w szczególności nad faktem, że pakiet ten nie zawiera przeglądu dyrektywy w sprawie równości wynagrodzeń wraz z systemem oceny pracy bez względu na płeć, mającego na celu zmniejszenie różnic w zarobkach mężczyzn i kobiet w określonych sektorach gospodarki oraz między nimi, jak również szczególnych środków dotyczących godzenia pracy i życia prywatnego;
5. zwraca się do państw członkowskich, aby do 2010 r. zaostrzyły prawodawstwo dotyczące równości płci oraz aby włączyły równość płci do głównych nurtów wszystkich obszarów polityki, zgodnie z wymogiem wprowadzonym w art. 3 ust. 2 traktatu WE, jak również aby zapewniły skuteczną transpozycję i wdrożenie dyrektywy 2002/73/WE w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do zatrudnienia, kształcenia i awansu zawodowego oraz warunków pracy;
6. zwraca uwagę na fakt, że w obliczu nowych wyzwań demograficznych najlepszą reakcją na niewłaściwe tendencje jest zajęcie się sytuacją kobiet żyjących w ubóstwie, które nie mają dostępu do wyżywienia, mieszkania, edukacji czy zarobków na równych i właściwych zasadach oraz które nie mają możliwości godzenia życia zawodowego i prywatnego;
7. zwraca się do Komisji o przeprowadzenie badań na temat oddziaływania różnych rodzajów mobilności na kobiety w perspektywie średnio- i długoterminowej i do zaproponowania środków niwelujących ich negatywne skutki;
8. uważa, że interesy i wartości UE, do których należy równość płci, muszą przyczyniać się do wpływania na decyzje podejmowane na szczeblu międzynarodowym w ramach programu godnej pracy, stosowania praw podstawowych i konwencji międzynarodowych, w szczególności tych dotyczących pracy kobiet, matek i dzieci, lecz również edukacji;
9. potwierdza odrzucenie przez siebie projektu dyrektywy w sprawie czasu pracy i domaga się wycofania tego wniosku; ponadto wzywa Radę do złożenia zdecydowanego zobowiązania do zmniejszenia wymiaru czasu pracy bez obniżania wynagrodzeń oraz państwa członkowskie do koordynowania starań podejmowanych w celu stopniowego zmniejszania wymiaru czasu pracy, aby osiągnąć cel krótkoterminowy 35-godzinnego tygodnia pracy; jest zdania, że zmniejszenie wymiaru czasu pracy bez obniżania wynagrodzenia powinno być postrzegane jako sposób na tworzenie nowych miejsc pracy – w szczególności dla kobiet – oraz na pobudzanie gospodarki;
10. jest zdania, że elastyczność i bezpieczeństwo należy wykorzystywać z korzyścią dla grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji społecznej, zwłaszcza kobiet i osób starszych, którym w większym stopniu zagraża skrajne ubóstwo, co zostało podkreślone w opracowaniach Komisji; w tym celu należy przyjąć zrównoważone podejście dotyczące interesów kobiet pracujących oraz emerytowanych, jak również zintegrowania potencjału kobiet oraz ich czynnego udziału we wspieraniu wzrostu gospodarczego;
11. podkreśla potrzebę wdrożenia nowych zachęt w celu osiągnięcia lepszych wyników w zakresie godzenia życia rodzinnego i zawodowego poprzez zapewnienie kobietom pełnego zakresu usług socjalnych;
12. zwraca uwagę na fakt, że nie da się reagować na kryzys i na jego skutki nie zwiększając ogólnego dobrobytu; zwraca się do państw członkowskich o wzmocnienie funkcji socjalnych państwa i systemów ochrony socjalnej, zwiększenie inwestycji publicznych w infrastrukturę, w szczególności w żłobki i domy starców, o rozwinięcie polityki mieszkaniowej gwarantującej każdemu prawo do mieszkania, o ochronę i rozwijanie publicznego systemu opieki zdrowotnej oraz o poprawę publicznego szkolnictwa;
13. jest zdania, że zlikwidowanie niskich wynagrodzeń w niektórych zawodach, uprawianych głównie przez kobiety, stanowi warunek wstępny osiągnięcia nowego modelu sprawiedliwości społecznej i niezależności finansowej;
14. podkreśla znaczenie edukacji w polityce społecznej; zwraca uwagę, że w celu wyeliminowania zjawiska przedwczesnego kończenia nauki młodzi ludzie muszą korzystać z edukacji o wysokiej jakości; zwraca także uwagę na pilną potrzebę zwalczania segregacji szkolnej w całej UE; ponadto młodzież, w tym głównie dziewczęta i kobiety, powinny być informowane o dostępnych możliwościach w zakresie edukacji i szkoleń; wzywa Komisję do uczynienia kroku naprzód w dziedzinie uczenia się przez całe życie poprzez przyjęcie środków promujących równość między mężczyznami a kobietami, takich jak stwarzanie warunków do zdobywania nowych umiejętności (na przykład wykorzystanie nowych technologii) w celu umożliwienia kobietom powrotu na rynek pracy;
15. zachęca do zacieśnienia dialogu z partnerami społecznymi prowadzącego do poprawy w zakresie urlopów rodzicielskich; pozytywnie odnosi się do propozycji Komisji dotyczących urlopu macierzyńskiego i praw osób prowadzących własną działalność; podkreśla potrzebę zapewnienia kobietom możliwości powrotu na rynek pracy i wzywa wobec tego Komisję do jego skutecznego wspierania;
16. zwraca uwagę na znaczenie udziału kobiet w rynku pracy, zarówno jako pracodawców, jak i pracowników, dla osiągnięcia celów UE w dziedzinie zatrudnienia i spraw socjalnych, w szczególności integracji społecznej, lecz również wzrostu i dobrobytu; zwraca uwagę na fakt, iż należy dać szansę kobietom, aby mogły rozwinąć posiadane kwalifikacje i wykorzystać swoje wykształcenie; podkreśla jednak potrzebę zaproponowania kobietom różnych wariantów zatrudnienia w celu ułatwienia im organizacji życia rodzinnego i prywatnego;
17. wzywa Komisję do czynnego promowania wśród kobiet przedsiębiorczości, która pozwala im lepiej godzić życie rodzinne i zawodowe; wzywa Komisję do zagwarantowania elastyczności w objętym wnioskiem akcie prawodawczym w celu uniknięcia wszelkich administracyjnych lub finansowych obciążeń, które mogą powstrzymywać kobiety przed podjęciem inicjatywy w zakresie przedsiębiorczości;
18. jest zdania, że posiadanie pracy samo w sobie nie stanowi wystarczającej ochrony przed skrajnym ubóstwem oraz że więcej kobiet niż mężczyzn pracuje za bardzo niską płacę, w szczególności z powodu segregacji na rynku pracy, podczas gdy często pomoc społeczna również nie chroni przed skrajnym ubóstwem;
19. wzywa Komisję do łączenia Odnowionej agendy społecznej z innymi inicjatywami, takimi jak: Europejski pakt na rzecz równości płci, Europejski pakt na rzecz młodzieży i Europejski sojusz na rzecz rodzin, aby grupy społeczne znajdujące się w niekorzystnej sytuacji miały lepszy dostęp do świadczeń socjalnych;
20. podkreśla, że skrajne ubóstwo oraz związane z nim wykluczenie społeczne należy postrzegać nie tylko przez pryzmat samych liczb, według kryteriów ekonomicznych, lecz należy również uwzględniać aspekty związane z prawami człowieka i prawami obywatelskimi; uznaje, że sama zasada swobodnego przepływu kapitału i towarów nie pozwala na zlikwidowanie ubóstwa lub skrajnego ubóstwa (szczególnie jeżeli jest ono długotrwałe) oraz że skutkiem skrajnego ubóstwa jest pozbawienie szans i uniemożliwienie osobom żyjącym w ubóstwie prawdziwego udziału w życiu społecznym, gdyż prowadzi ono do zobojętnienia na własne środowisko;
21. zwraca się o wzmocnienie, na wszystkich szczeblach procesu decyzyjnego, ścisłego partnerstwa z najuboższymi kobietami i rodzinami, aby czerpać z ich doświadczenia środki i sposoby skutecznego zwalczania długotrwałego ubóstwa oraz wykluczenia społecznego z nim związanego; aby umożliwić wyżej wspomniane partnerstwo, zwraca się do wszystkich właściwych instytucji o dostosowanie otwartej metody koordynacji i ram operacyjnych odnowionej agendy społecznej do potrzeb kobiet żyjących w największym ubóstwie;
22. wzywa państwa członkowskie do przyjęcia - przy wdrażaniu Odnowionej agendy społecznej - dodatkowych środków pomocowych, w szczególności dla matek pracujących i samotnie wychowujących dzieci lub dla rodzin wielodzietnych, poprzez przyznanie im ułatwień w poszukiwaniu zatrudnienia o elastycznym wymiarze czasu pracy, aby mogły sprostać zwiększonym obowiązkom rodzinnym;
23. wyraża uznanie dla codziennej walki najuboższych kobiet z nędzą i z zadowoleniem przyjmuje dobrowolne zaangażowanie obywateli, którzy im towarzyszą i którzy je wspierają, co stanowi znaczący wkład we wdrażanie Odnowionej agendy społecznej; z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie międzynarodowych organizacji pozarządowych tj. Caritas Internationalis lub ATD Czwarty Świat, które trwale angażują się w działania na rzecz ludności najmniej uprzywilejowanej oraz europejskich sieci organizacji pozarządowych działających w sektorze socjalnym;
24. wzywa instytucje odpowiedzialne, na wszystkich szczeblach procesu decyzyjnego, za wdrażanie Odnowionej agendy społecznej do stosowania takiej samej definicji ubóstwa, która została przyjęta przez Parlament w rezolucjach w sprawie przestrzegania praw podstawowych w Unii: stan niepewności związany jest z brakiem jednego lub kliku czynników dających poczucie bezpieczeństwa, w szczególności zatrudnienia, które pozwala wypełniać rodzinom ich obowiązki zawodowe, rodzinne i społeczne oraz korzystać z praw podstawowych. Niepewność z tym związana może mieć mniejszy lub większy zakres i może prowadzić do mniej lub bardziej groźnych i ostatecznych skutków. Prowadzi do skrajnego ubóstwa, jeśli dotyka kilku dziedzin życia lub jeśli się utrzymuje oraz jeśli niweczy szanse na wypełnianie obowiązków i egzekwowanie swoich praw;
25. wzywa Komisję do łączenia odnowionej agendy społecznej z innymi inicjatywami, takimi jak: Europejski pakt na rzecz równości płci, Europejski pakt na rzecz młodzieży i Europejski sojusz na rzecz rodzin, aby grupy społeczne znajdujące się w niekorzystnej sytuacji miały lepszy dostęp do świadczeń socjalnych;
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI
Data przyjęcia |
10.2.2009 |
|
|
|
||
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
18 0 5 |
||||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Edit Bauer, Hiltrud Breyer, Ilda Figueiredo, Věra Flasarová, Lissy Gröner, Urszula Krupa, Pia Elda Locatelli, Astrid Lulling, Doris Pack, Marie Panayotopoulos-Cassiotou, Zita Pleštinská, Anni Podimata, Christa Prets, Teresa Riera Madurell, Eva-Riitta Siitonen, Eva-Britt Svensson, Britta Thomsen, Anna Záborská |
|||||
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Gabriela Creţu, Ana Maria Gomes, Donata Gottardi, Elisabeth Jeggle, Maria Petre |
|||||
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI
Data przyjęcia |
31.3.2009 |
|
|
|
||
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
38 2 0 |
||||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Jan Andersson, Edit Bauer, Iles Braghetto, Philip Bushill-Matthews, Alejandro Cercas, Derek Roland Clark, Jean Louis Cottigny, Jan Cremers, Proinsias De Rossa, Harald Ettl, Richard Falbr, Joel Hasse Ferreira, Roger Helmer, Stephen Hughes, Ona Juknevičienė, Jean Lambert, Bernard Lehideux, Elizabeth Lynne, Thomas Mann, Juan Andrés Naranjo Escobar, Csaba Őry, Siiri Oviir, Marie Panayotopoulos-Cassiotou, Elisabeth Schroedter, José Albino Silva Peneda, Jean Spautz, Gabriele Stauner, Ewa Tomaszewska, Anne Van Lancker |
|||||
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Jean Marie Beaupuy, Gabriela Creţu, Donata Gottardi, Richard Howitt, Rumiana Jeleva, Magda Kósáné Kovács, Jamila Madeira, Adrian Manole, Csaba Sógor |
|||||
Zastępca(y) (art. 178 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego |
Jean-Pierre Audy, Vasilica Viorica Dăncilă |
|||||