ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί θέσπισης προγράμματος ενίσχυσης της οικονομικής ανάκαμψης με τη χορήγηση κοινοτικής χρηματοδοτικής συνδρομής για έργα στον τομέα της ενέργειας

8.4.2009 - (COM(2009)0035 – C6‑0049/2009 – 2009/0010(COD)) - ***I

Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας
Εισηγητής: Eugenijus Maldeikis

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά περί θέσπισης προγράμματος ενίσχυσης της οικονομικής ανάκαμψης με τη χορήγηση κοινοτικής χρηματοδοτικής συνδρομής για έργα στον τομέα της ενέργειας

(COM(2009)0035 – C6‑0049/2009 – 2009/0010(COD))

(Διαδικασία συναπόφασης: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2009)0035),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 251, παράγραφος 2, και τα άρθρα 156 και 175, παράγραφος 1 της Συνθήκης ΕΚ, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C6‑0049/2009),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 51 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A6‑0261/2009),

1.  εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής όπως τροποποιήθηκε·

2.  θεωρεί ότι το ποσό αναφοράς που αναφέρεται στη νομοθετική πρόταση μπορεί να είναι συμβατό με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο μόνο στην περίπτωση που το τελευταίο θα αναθεωρηθεί·

3.  επαναλαμβάνει τη βούλησή του να διαπραγματευθεί με το Συμβούλιο προκειμένου να εξευρεθεί λύση σε σχέση με το ποσό αναφοράς· υπενθυμίζει ότι πρέπει να αποφευχθεί οιαδήποτε αναδιάταξη που ενδεχομένως θα είχε δυσμενείς επιπτώσεις σε άλλες πολιτικές της ΕΕ μειώνοντας τους πόρους που τους αντιστοιχούν·

4.  υπενθυμίζει ότι το ετήσιο ποσό θα αποφασίζεται στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας προϋπολογισμού, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 37 της Διοργανικής Συμφωνίας της 17ης Μαΐου 2006 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για δημοσιονομική πειθαρχία και χρηστή δημοσιονομική διαχείριση[1]·

5.  υπενθυμίζει ότι η νομοθετική διαδικασία μπορεί να περατωθεί μόνον όταν θα έχει συμφωνηθεί η χρηματοδότηση του προγράμματος·

6.  ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει εκ νέου την πρόταση, αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή να την αντικαταστήσει με νέο κείμενο·

7.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

Τροπολογία  1 Πρόταση κανονισμού Αιτιολογική σκέψη 13 α (νέα)
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
	13α. Όταν η χρηματοδοτική βοήθεια δεν μπορεί να διατεθεί σε απαριθμούμενα σε καταλόγους έργα λόγω της έλλειψης προόδου και επενδυτικής τους ωριμότητας κατά το 2009 και το 2010, η Επιτροπή πρέπει να υποβάλει νέα πρόταση, το αργότερο την 1η Σεπτεμβρίου 2009, σχετικά με τα κριτήρια επιλεξιμότητας και επιλογής για ενεργειακά έργα, ιδίως στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης ( για παράδειγμα, έξυπνες πόλεις ) και των ανανεώσιμων μορφών ενέργειας, προκειμένου να ανακατανεμηθούν τα μη χρησιμοποιηθέντα κονδύλια στα εν λόγω έργα. Η Επιτροπή θα πρέπει να ελέγχει εκ του σύνεγγυς τέτοιου είδους έργα ούτως ώστε να επιτρέπεται η ανακατανομή των πόρων το ταχύτερο δυνατό.
Αιτιολόγηση
Όταν τα προσδιορισμένα έργα δεν είναι ώριμα για επενδύσεις μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, πρέπει να διασφαλίζεται ότι η χρηματοδοτική βοήθεια προς αυτά τα έργα θα μπορεί να διατεθεί σε άλλα επιλέξιμα έργα που πληρούν τα κριτήρια, όπως ορίστηκαν στο εδάφιο 1 του άρθρου 1.
Τροπολογία  2 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 1 - παράγραφος 3α (νέα)
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
	3α. Σε περιπτώσεις κατά τις οποίες τα υποπρογράμματα που έχουν θεσπισθεί και τα έργα που έχουν προσδιοριστεί, τα οποία αναφέρονται στις παραγράφους (α), (β) και (γ) της δευτέρας παραγράφου, δεν φθάνουν στο στάδιο της ατομικής νομικής δέσμευσης έως την 1η Σεπτεμβρίου 2010 λόγω έλλειψης ωριμότητας του έργου, τα μη χρησιμοποιηθέντα κονδύλια που έχουν διατεθεί σε τέτοιου είδους έργα ανακατανέμονται σε πρόσθετα υποπρογράμματα και έργα στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης (για παράδειγμα, έξυπνες πόλεις) και των ανανεώσιμων μορφών ενέργειας.
Αιτιολόγηση
Όταν τα προσδιορισμένα έργα δεν είναι ώριμα για επενδύσεις μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, πρέπει να διασφαλίζεται ότι η χρηματοδοτική βοήθεια προς αυτά τα έργα θα μπορεί να διατεθεί σε άλλα επιλέξιμα έργα που πληρούν τα κριτήρια, όπως ορίστηκαν στο εδάφιο 1.
Τροπολογία  3 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 3
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
1. Ο προϋπολογισμός για την υλοποίηση του ΕΕΠΑ για το 2009 και το 2010 ανέρχεται σε 3.500 εκατομμύρια ευρώ που κατανέμονται ως εξής:	1. Ο προϋπολογισμός για την υλοποίηση του ΕΕΠΑ για το 2009 και το 2010 ανέρχεται σε xxxx εκατομμύρια ευρώ που κατανέμονται ως εξής:
(α) έργα διασύνδεσης φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας: 1.750 εκατομμύρια ευρώ,	(α) έργα διασύνδεσης φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας: xxxx εκατομμύρια ευρώ,
(β) έργα υπεράκτιων εγκαταστάσεων αιολικής ενέργειας, 500 εκατομμύρια ευρώ,	(β) έργα υπεράκτιων εγκαταστάσεων αιολικής ενέργειας, xxxx εκατομμύρια ευρώ,
(γ) έργα δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα: 1.250 εκατομμύρια ευρώ.	(γ) έργα δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα: xxxx εκατομμύρια ευρώ.
	1α. Οι ατομικές νομικές δεσμεύσεις για την εκτέλεση των δημοσιονομικών υποχρεώσεων που αναλαμβάνονται το 2009 και το 2010 συνάπτονται πριν από την 1η Σεπτεμβρίου 2010 για έργα που αναφέρονται στις παραγράφους (α), (β) και (γ) της παραγράφου 1.
	1β. Σε περίπτωση που ένα έργο δεν φθάνει στο επενδυτικό στάδιο και δεν μπορεί να αναληφθεί η ατομική νομική δέσμευση σύμφωνα με την παράγραφο 1α, τα κονδύλια που έχουν διατεθεί για το συγκεκριμένο έργο θα ανακατανέμονται χωρίς καθυστέρηση για έργα στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης και των ανανεώσιμων μορφών ενέργειας.
	Το αργότερο την 1η Σεπτεμβρίου 2009, η Επιτροπή θα υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρόταση σχετικά με τα κριτήρια επιλεξιμότητας και επιλογής που ισχύουν για τα έργα στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης (για παράδειγμα, έξυπνες πόλεις) και των ανανεώσιμων μορφών ενέργειας.
2. Οι πιστώσεις δέσμευσης υποχρεώσεων που αντιστοιχούν στο ποσό των αποδεσμευόμενων πιστώσεων λόγω ολικής ή μερικής μη υλοποίησης των έργων για τα οποία έχουν διατεθεί, μπορεί εξαιρετικά και σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, να ανασυσταθούν εκ νέου το 2010 και το 2011 στις περιπτώσεις που είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων του ΕΕΠΑ.
3. Για τους σκοπούς της παραγράφου 2 κατά την έναρξη ενός οικονομικού έτους η Επιτροπή εξετάζει τις αποδεσμεύσεις που πραγματοποιήθηκαν κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος και αξιολογεί, με γνώμονα τις ανάγκες, αν χρειάζεται ανασύσταση των πιστώσεων αυτών. Βάσει της αξιολόγησης αυτής η Επιτροπή είναι δυνατόν να υποβάλει κατάλληλες προτάσεις στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή, έως τις 15 Φεβρουαρίου του εκάστοτε οικονομικού έτους, αναφέροντας, για κάθε θέση του προϋπολογισμού, τους λόγους της ανασύστασης των αντίστοιχων πιστώσεων.
4. Η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή αποφασίζει βάσει των προτάσεων της Επιτροπής εντός έξι εβδομάδων. Οσάκις δεν εκδίδεται απόφαση εντός της προθεσμίας αυτής, λογίζεται ότι οι προτάσεις εγκρίνονται.
5. Οι ανασυνιστώμενες πιστώσεις δεν μεταφέρονται στο επόμενο οικονομικό έτος. Οι νομικές δεσμεύσεις που αφορούν τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων που έχουν ανασυσταθεί λήγουν στις 31 Δεκεμβρίου του έτους ν. Στο τέλος του έτους ν, το μη χρησιμοποιηθέν υπόλοιπο των ανασυσταθέντων πιστώσεων αποδεσμεύεται οριστικά από τον αρμόδιο διατάκτη.
Αιτιολόγηση
Τοπικές και περιφερειακές πρωτοβουλίες που μπορούν να εκτελεστούν σχετικά εύκολα και γρήγορα πρέπει επίσης να στηρίζονται.
Τροπολογία  4 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 12 - παράγραφος 2α (νέα)
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
	2α. Η Επιτροπή ενημερώνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τα συστήματα ελέγχου, διαχείρισης και εποπτείας που θεσπίζουν τα κράτη μέλη.
Τροπολογία  5 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 20
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
1. Κατά την αξιολόγηση των προτάσεων οι οποίες λαμβάνονται στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων που αναφέρεται στο άρθρο 18 παράγραφος 2, η Επιτροπή εφαρμόζει τα εξής κριτήρια επιλογής:	1. Κατά την αξιολόγηση των προτάσεων οι οποίες λαμβάνονται στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων, η Επιτροπή εφαρμόζει τα εξής κριτήρια ανάθεσης:
(α) αρτιότητα και τεχνική επάρκεια της προσέγγισης,	(α) ωριμότητα, δηλαδή, στα τέλη του 2010, η πρόταση έχει φθάσεισ το επενδυτικό στάδιο και έχει αναληφθεί σημαντική δαπάνη κεφαλαίου·
(β) αρτιότητα του χρηματοοικονομικού πακέτου για ολόκληρη την επενδυτική φάση του έργου,	(β) κατά πόσον η έλλειψη πρόσβασης στη χρηματοδότηση καθυστερεί την εκτέλεση του έργου.
(γ) εντοπισμός όλων των απαραίτητων αδειών που απαιτούνται για την κατασκευή και λειτουργία του έργου στις προτεινόμενες τοποθεσίες και ύπαρξη στρατηγικής για την εξασφάλιση των εν λόγω αδειών.
2. Κατά την αξιολόγηση των προτάσεων οι οποίες λαμβάνονται στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων που αναφέρεται στο άρθρο 18 παράγραφος 2, η Επιτροπή εφαρμόζει τα εξής κριτήρια ανάθεσης:
(α) αιτούμενη χρηματοδότηση ανά τόνο δεσμευόμενου διοξειδίου του άνθρακα κατά την πρώτη πενταετία λειτουργίας (συντελεστής 40%),
(β) πολυπλοκότητα του έργου και επίπεδο καινοτομίας του συνόλου της εγκατάστασης, συμπεριλαμβανομένων κι άλλων συνοδευτικών ερευνητικών δραστηριοτήτων καθώς και δέσμευση που έχουν αναλάβει οι δικαιούχοι για την διάδοση των αποτελεσμάτων της τεχνολογικής προόδου, που θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του έργου, σε άλλες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις με τρόπο συμβατό με το κοινοτικό δίκαιο και ιδιαίτερα με τους στόχους και τις δομές που σκιαγραφούνται στο ευρωπαϊκό στρατηγικό σχέδιο ενεργειακών τεχνολογιών (συντελεστής 40%),
(δ) αρτιότητα και επάρκεια του σχεδίου διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένων και των επιστημονικών, μηχανολογικών και τεχνολογικών πληροφοριών και δεδομένων που περιέχει, και τεκμηρίωση της ετοιμότητας του προτεινόμενου σχεδίου να εξασφαλίσει την έναρξη λειτουργίας του έργου μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2015 (συντελεστής 20%).
Αιτιολόγηση
Ο κανονισμός πρέπει να καθορίζει με τρόπο σαφή και αδιαμφισβήτητο τα στοιχεία που χρειάζονται για την αξιολόγηση του χρηματοοικονομικού σχεδίου μιας πρότασης έργου. Μια γενικόλογη διατύπωση για αυτό το άρθρο μπορεί να μη βοηθά αρκετά την Επιτροπή στην επιλογή έργων δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα.
Τροπολογία  6 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 23
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
Άλλες ενισχύσεις και μέσα ΕΕΠΑ	Ενισχύσεις ΕΕΠΑ μέσω καινοτόμων χρηματοπιστωτικών μέσων
1. Μέρος της κοινοτικής ενίσχυσης για τα έργα που αναφέρονται στο παράρτημα μπορεί να υλοποιηθεί μέσω συμμετοχής σε κατάλληλο μέσο στο πλαίσιο των πόρων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Η εν λόγω συμμετοχή δεν υπερβαίνει το ποσό των 500 εκατομμυρίων ευρώ.	1. Μέρος της κοινοτικής ενίσχυσης θα υλοποιηθεί μέσω συμμετοχής σε κατάλληλο μέσο, όπως δάνειο, εγγύηση, μετοχή ή άλλο χρηματοπιστωτικό προϊόν που εκδίδεται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ) ή άλλα δημόσια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που παρέχουν μακροπρόθεσμα δάνεια για τη στήριξη έργων στους τομείς διασυνδέσεων φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα, ενεργειακής απόδοσης, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και έξυπνων πόλεων. Η εν λόγω συμμετοχή ανέρχεται στο ποσό των 500 εκατομμυρίων ευρώ. Τα σχετικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα συμβάλλουν με το ίδιο ποσό.
Η συμμετοχή της Κοινότητας στο μέσο εγγύησης δανείων, ή σε άλλο χρηματοδοτικό μέσο, περιλαμβανομένης της διαχειριστικής αμοιβής και άλλων επιλέξιμων δαπανών, περιορίζεται στο ποσό της κοινοτικής συνεισφοράς στο εν λόγω μέσο και δεν υφίσταται περαιτέρω υποχρέωση για τον γενικό προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.	2. Η συμμετοχή της Κοινότητας στο μέσο εγγύησης δανείων, ή σε άλλο χρηματοδοτικό μέσο, περιλαμβανομένης της διαχειριστικής αμοιβής και άλλων επιλέξιμων δαπανών, περιορίζεται στο ποσό της κοινοτικής συνεισφοράς στο εν λόγω μέσο και δεν υφίσταται περαιτέρω υποχρέωση για τον γενικό προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη σπουδαιότητα στην ανάπτυξη χρηματοδοτικής διευκόλυνσης εκ μέρους της ΕΤΕπ, παράλληλα με τη χρηματοδοτική διευκόλυνση καταμερισμού του κινδύνου για έργα στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης που προορίζονται για τη χρηματοδοτική στήριξη των ενεργειακών έργων που περιλαμβάνει ο παρών κανονισμός.
2. Η Επιτροπή ενεργώντας σύμφωνα με την διαδικασία του άρθρου 28 παράγραφος 2 αποφασίζει επί του ποσού της ενίσχυσης ΕΕΠΑ που χορηγείται στο εν λόγω μέσο. Η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων συνάπτουν μνημόνιο συμφωνίας στο οποίο καθορίζονται οι όροι και οι μέθοδοι υλοποίησης της απόφασης.	3. Η Επιτροπή, η ΕΤΕπ, το ΕΤΕ και άλλα δημόσια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που παρέχουν μακροπρόθεσμη δανειοδότηση συνάπτουν μνημόνιο συμφωνίας στο οποίο καθορίζονται οι όροι και οι μέθοδοι υλοποίησης των εν λόγω μέσων.
Τροπολογία  7 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 27 - παράγραφος 2α (νέα)
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
	2α. Η Επιτροπή αξιολογεί με αυστηρά κριτήρια τις οικονομικές παραμέτρους καθενός από τα προτεινόμενα έργα ούτως ώστε να αποφευχθεί η κατάχρηση των κοινοτικών πόρων·
Τροπολογία  8 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 29 - παράγραφος 1
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
1. Η Επιτροπή προβαίνει σε αξιολόγηση του ΕΕΠΑ για να εκτιμήσει τη συμβολή του στους στόχους της κοινοτικής ενεργειακής πολιτικής και την αποτελεσματική χρήση των πιστώσεων.	1. Η Επιτροπή προβαίνει σε αξιολόγηση του ΕΕΠΑ για να εκτιμήσει τη συμβολή του στους στόχους της κοινοτικής ενεργειακής πολιτικής και την αποτελεσματική χρήση των πιστώσεων. Η Επιτροπή υποβάλλει τα αποτελέσματα της αξιολόγησης αυτής στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή.
Τροπολογία  9 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 29 - παράγραφος 3α (νέα)
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
	3α. Η πρώτη ανασκόπηση εκ μέρους της Επιτροπής σχετικά με τα έργα για τα οποία έχει δεσμευθεί ή δαπανηθεί η χρηματοδότηση διαβιβάζεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο το αργότερο στις 31 Δεκεμβρίου 2009.
Τροπολογία  10 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 29 - παράγραφος 3β (νέα)
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
	3β. Η Επιτροπή πραγματοποιεί περαιτέρω αξιολόγηση του ΕΕΠΑ έως τις 31 Μαρτίου 2010, για να εκτιμήσει την αποτελεσματικότητα των πιστώσεων.
Τροπολογία  11 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 29 - παράγραφος 3β (νέα)
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
	3γ. Αμέσως μόλις διαπιστώσει ότι ένα έργο δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί, η Επιτροπή ανακατανέμει τα κονδύλια σε έργα στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης (για παράδειγμα, έξυπνες πόλεις) ή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αφού έχει ενημερώσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και έχει λάβει υπόψη τη γνώμη του, η Επιτροπή υποβάλλει προτάσεις σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 3.

• [1]  ΕΕ C 139 της 14.6.2006, σ. 1.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Προϋπολογισμών (31.3.2009)

προς την Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας

σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί θέσπισης προγράμματος ενίσχυσης της οικονομικής ανάκαμψης με τη χορήγησηκοινοτικής χρηματοδοτικής συνδρομής για έργα στον τομέα της ενέργειας
(COM(2009)0035 – C6‑0049/2009 – 2009/0010(COD))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Mario Mauro

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

Η πρόταση περί θέσπισης προγράμματος ενίσχυσης της οικονομικής ανάκαμψης με τη χορήγηση κοινοτικής χρηματοδοτικής συνδρομής για έργα στον τομέα της ενέργειας αποτελεί τμήμα του Σχεδίου Οικονομικής Ανάκαμψης που προβλέπει τη διάθεση 30 δισ. ευρώ (EUR 30.000.000.000).

Η παρούσα πρόταση συνδέεται με την πρόταση κανονισμού για την ενίσχυση της ανάπτυξης της υπαίθρου και την ευρυζωνική υποδομή στις αγροτικές περιοχές. Το συνολικό ύψος του ποσού που θα διατεθεί ανέρχεται σε 5 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 3,5 δισ. ευρώ θα διατεθούν στον τομέα της ενέργειας και το 1,5 δισ. ευρώ θα διατεθεί για την ανάπτυξη της υπαίθρου.

Όπως ανέφερε η Επιτροπή στην πρότασή της, "έχει ήδη υποβάλει πρόταση αναθεώρησης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) 2007-2013 προκειμένου να καταστούν διαθέσιμοι πρόσθετοι πόροι στο πλαίσιο του τομέα 1Α σεβόμενη τα συνολικά ποσά που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της διοργανικής συμφωνίας της 17ης Μαΐου 2006[1] για δημοσιονομική πειθαρχία και χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (...). Η Επιτροπή "προτείνει σήμερα τη μεταφορά πόρων που έχουν παραμείνει αδιάθετοι εντός των ορίων του τομέα 2 για το έτος 2008 στον τομέα 1Α προκειμένου να προικοδοτηθούν με ποσόν ύψους 3.5 δισ. ευρώ τα προγράμματα στον τομέα της ενέργειας (1.5 δισ. ευρώ το 2009 και 2 δισ. ευρώ το 2010)"

εκατομμύρια ευρώ (με 3 δεκαδικά ψηφία)

Είδος δαπάνης	Τμήμα αριθ.		2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015	Σύνολο
Επιχειρησιακές δαπάνες
Πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων (ΠΑΥ)	8.1	α	1.498,8	1.998,8						3.497,6
Πιστώσεις πληρωμών (ΠΠ)		β	75	1.012	750	1.024	362	212	62,6	3.497,6
Διοικητικές δαπάνες περιλαμβανόμενες στο ποσό αναφοράς
Τεχνική και διοικητική βοήθεια (ΜΔΠ)	8.2.4	γ	1,2	1,2						2,4
ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ
Πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων		α+γ	1.500	2.000						3.500
Πιστώσεις πληρωμών		β+γ	76,2	1.013,2	750	1024	362	212	62,6	3.500

Ο συντάκτης γνωμοδότησης επισημαίνει ότι υπάρχου 18 ακόμη εκατ. ευρώ διοικητικών δαπανών που δεν έχουν περιληφθεί στο ποσό αναφοράς και θα επιθυμούσε να παράσχει η Επιτροπή διευκρινίσεις σε σχέση με τις διοικητικές δαπάνες της πρότασης.

Παρά την ευνοϊκή στάση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2008 έναντι της ως άνω πρωτοβουλίας, το Συμβούλιο Υπουργών δεν έχει ακόμη καταλήξει σε κάποια συμφωνία. Η Επιτροπή Προϋπολογισμών έχει ήδη κατ' επανάληψη τονίσει την ανάγκη αναθεώρησης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.

Η παρούσα πρόταση κανονισμού δημιουργεί ένα πρόγραμμα για τη χρηματοδότηση έργων στον τομέα της ενέργειας που μπορούν να συμβάλλουν στην οικονομική ανάκαμψη, την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού και τη μείωση των αερίων θερμοκηπίου.

Ο κατάλογος των επιλέξιμων προγραμμάτων που προτείνει η Επιτροπή έχει αναθεωρηθεί από το Συμβούλιο ώστε να ικανοποιηθούν οι ανάγκες των κρατών μελών που ζητούσαν έναν εκτενέστερο κατάλογο προγραμμάτων.

Ο συντάκτης γνωμοδότησης υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής. Παρά τη μεγάλη δημοσιονομική προσπάθεια που πρέπει να καταβληθεί στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΕΕ, τα προγράμματα αυτά είναι τόσο αξιόλογα από οικονομικής πλευράς και από πλευράς ανάκαμψης που θα έπρεπε να υλοποιηθούν με κάθε δυνατό τρόπο.

Λαμβάνοντας υπόψη τις αλλαγές στο Παράρτημα της πρότασης της Επιτροπής που διενεμήθησαν στο πλαίσιο της συνεδρίασης της Επιτροπής Προϋπολογισμού του Συμβουλίου στις 19 Φεβρουαρίου 2009, ο συντάκτης δεν μπορεί να προβεί σε παρατηρήσεις σχετικά με το ακριβές ποσόν που χρειάζεται για τη χρηματοδότηση του προγράμματος.

Ως προς την προέλευση των πόρων για προγράμματα στον τομέα της ενέργειας για τα έτη 2009-2010, ο συντάκτης εκφράζει αμφιβολίες σε σχέση με τον τρόπο που θα μπορούσε να συμβιβαστεί η πηγή αυτή με έναν πιθανό κίνδυνο να παρουσιάσουν απότομη πτώση στο μέλλον οι τιμές γεωργικών προϊόντων (όπως η τιμή του γάλακτος) γεγονός που θα απαιτήσει διάθεση ποσών υπέρ του αγροτικού τομέα βραχυπρόθεσμα.

Μέχρι σήμερα, ο συντάκτης γνωμοδότησης εξακολουθεί να μη γνωρίζει κάτι σε σχέση με μια συγκεκριμένη συμφωνία σε πλαίσιο Συμβουλίου ιδίως όσον αφορά το τελικό ποσόν που θα αφιερωθεί στο πρόγραμμα. Στο στάδιο αυτό είναι κατανοητό ότι η απόφαση βρίσκεται σήμερα στα χέρια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 19-20 Μαρτίου 2009.

Ορισμένες τροπολογίες ενδέχεται ωστόσο να έχουν ήδη υποβληθεί στην πρόταση της Επιτροπής, έχοντας κατά νου ότι ο στόχος της διαπραγμάτευσης θα μπορούσε να αλλάξει εντός των ημερών.

Οι προτεινόμενες τροπολογίες αφορούν τη συμβατότητα του ποσού αναφοράς με το ΠΔΠ. Ο συντάκτης θεωρεί, όπως και η Επιτροπή, ότι χρειάζεται μια αναθεώρηση του ΠΔΠ προκειμένου να εξευρεθούν οι πιστώσεις που θα καλύψουν τα 3,5 εκατ. ευρώ για προγράμματα στον τομέα της ενέργειας.

Ο συντάκτης επιμένει επίσης στην ανάγκη να μη στερηθεί ο τομέας 2 από κάθε δυνατό περιθώριο, δεδομένου ότι η κατάσταση στις αγορές γεωργικών προϊόντων είναι πολύ ασταθής. Καμία πολιτική της ΕΕ δεν θα έπρεπε να θιγεί από την έναρξη υλοποίησης προγραμμάτων στον τομέα της ενέργειας, αλλά θα έπρεπε αντίθετα να χρηματοδοτηθεί κατά τον δέοντα τρόπο.

Επιπλέον, ο συντάκτης επιμένει στο γεγονός ότι οι διαπραγματεύσεις εντός του Συμβουλίου πρέπει να καταλήξουν σε μια σαφή, συνολική και λεπτομερή χρηματοδοτική πρόταση και να παρέχονται πληροφορίες όσον αφορά τις οποιεσδήποτε επιπτώσεις στον ετήσιο προϋπολογισμό. Υποβάλλει ως εκ τούτου μια τροπολογία υπενθυμίζοντας στην ανάγκη αναφοράς στο σημείο 38 του ΙΙΑ της 17ης Μαΐου 2006 σε σχέση με τη διαδικασία προϋπολογισμού.

Μια άλλη τροπολογία του συντάκτη αφορά την υποχρέωση της Επιτροπής να υποβάλλει έκθεση στο Κοινοβούλιο σχετικά με την αξιολόγηση στην οποία θα προβαίνει στις αρχές κάθε οικονομικού έτους όσον αφορά την πρόταση ή μη αποδεσμεύσεων σε σχέση με τις προβλεπόμενες πιστώσεις που θα διατίθενται εκ νέου για το πρόγραμμα.

Τέλος, ο συντάκτης υποβάλλει μια τροπολογία με την οποία καλείται η Επιτροπή να ενημερώνει το Κοινοβούλιο σχετικά με τα συστήματα ελέγχου, διαχείρισης και εποπτείας που θεσπίζουν τα κράτη μέλη και τα υποβάλλουν αποκλειστικά στην Επιτροπή.

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

Η Επιτροπή Προϋπολογισμών καλεί την Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να ενσωματώσει στην έκθεσή της τις ακόλουθες τροπολογίες:

Τροπολογία  1 Σχέδιο νομοθετικού ψηφίσματος Παράγραφος 1 α (νέα)
Σχέδιο νομοθετικού ψηφίσματος	Τροπολογία
	1α. θεωρεί ότι το ποσό αναφοράς που αναφέρεται στη νομοθετική πρόταση μπορεί να είναι συμβατό με το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο μόνο στην περίπτωση που το τελευταίο αναθεωρηθεί·
Τροπολογία  2 Σχέδιο νομοθετικού ψηφίσματος Παράγραφος 1 β (νέα)
Σχέδιο νομοθετικού ψηφίσματος	Τροπολογία
	1β. επαναλαμβάνει τη βούλησή του να διαπραγματευθεί με το Συμβούλιο προκειμένου να εξευρεθεί λύση σε σχέση με το ποσό αναφοράς· υπενθυμίζει ότι η οιαδήποτε αναδιάταξη που ενδεχομένως θα είχε αρνητικές επιπτώσεις σε άλλες πολιτικές της ΕΕ μειώνοντας τους πόρους που τους αντιστοιχούν πρέπει να εξαιρεθεί·
Τροπολογία  3 Σχέδιο νομοθετικού ψηφίσματος Παράγραφος 1 γ (νέα)
Σχέδιο νομοθετικού ψηφίσματος	Τροπολογία
	1γ. υπενθυμίζει ότι το ετήσιο ποσό θα αποφασίζεται στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας προϋπολογισμού, σύμφωνα με τις διατάξεις του Σημείου 37 της Διοργανικής Συμφωνίας της 17ης Μαΐου 2006·
Τροπολογία  4 Σχέδιο νομοθετικού ψηφίσματος Παράγραφος 1 δ (νέα)
Σχέδιο νομοθετικού ψηφίσματος	Τροπολογία
	1δ. υπενθυμίζει ότι η νομοθετική διεργασία θα μπορούσε να περατωθεί μόνον όταν θα έχει συμφωνηθεί η χρηματοδότηση του προγράμματος·
Τροπολογία  5 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 3 - παράγραφος 1
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
1. Ο προϋπολογισμός για την υλοποίηση του ΕΕΠΑ για το 2009 και το 2010 ανέρχεται σε 3.500 εκατομμύρια ευρώ που κατανέμονται ως εξής:	1. Ο προϋπολογισμός για την υλοποίηση του ΕΕΠΑ για το 2009 και το 2010 ανέρχεται σε ΧΧΧ εκατομμύρια ευρώ που κατανέμονται ως εξής:
α) έργα διασύνδεσης φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας: 1.750 εκατομμύρια ευρώ,	α) έργα διασύνδεσης φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας: ΧΧΧ εκατομμύρια ευρώ,
β) έργα υπεράκτιων εγκαταστάσεων αιολικής ενέργειας, 500 εκατομμύρια ευρώ,	β) έργα υπεράκτιων εγκαταστάσεων αιολικής ενέργειας, ΧΧΧ εκατομμύρια ευρώ,
γ) έργα δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα: 1.250 εκατομμύρια ευρώ.	γ) έργα δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα: ΧΧΧ εκατομμύρια ευρώ.
Τροπολογία  6 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 3 - παράγραφος 2
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
2.        Οι πιστώσεις δέσμευσης υποχρεώσεων που αντιστοιχούν στο ποσό των αποδεσμευόμενων πιστώσεων λόγω ολικής ή μερικής μη υλοποίησης των έργων για τα οποία έχουν διατεθεί, μπορεί εξαιρετικά και σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, να ανασυσταθούν εκ νέου το 2010 και το 2011 στις περιπτώσεις που είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων του ΕΕΠΑ.	2.        Οι πιστώσεις δέσμευσης υποχρεώσεων που αντιστοιχούν στο ποσό των αποδεσμευόμενων πιστώσεων λόγω ολικής ή μερικής μη υλοποίησης των έργων για τα οποία έχουν διατεθεί, μπορεί εξαιρετικά και σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, να ανασυσταθούν εκ νέου το επόμενο έτος - 2010 και το 2011 αντιστοίχως - στις περιπτώσεις που είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων του ΕΕΠΑ.
Τροπολογία  7 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 3 - παράγραφος 3
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
3.        Για τους σκοπούς της παραγράφου 2 κατά την έναρξη ενός οικονομικού έτους η Επιτροπή εξετάζει τις αποδεσμεύσεις που πραγματοποιήθηκαν κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος και αξιολογεί, με γνώμονα τις ανάγκες, αν χρειάζεται ανασύσταση των πιστώσεων αυτών. Βάσει της αξιολόγησης αυτής η Επιτροπή είναι δυνατόν να υποβάλει κατάλληλες προτάσεις στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή, έως τις 15 Φεβρουαρίου του εκάστοτε οικονομικού έτους, αναφέροντας, για κάθε θέση του προϋπολογισμού, τους λόγους της ανασύστασης των αντίστοιχων πιστώσεων.	3.        Για τους σκοπούς της παραγράφου 2 κατά την έναρξη ενός οικονομικού έτους η Επιτροπή εξετάζει τις αποδεσμεύσεις που πραγματοποιήθηκαν κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος και αξιολογεί, με γνώμονα τις ανάγκες, αν χρειάζεται ανασύσταση των πιστώσεων αυτών. Βάσει της αξιολόγησης αυτής, που υποβάλλεται στην αρμόδια επί του προϋπολογισμού αρχή, η Επιτροπή είναι δυνατόν να υποβάλει κατάλληλες προτάσεις στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή, έως τις 15 Φεβρουαρίου του εκάστοτε οικονομικού έτους, αναφέροντας, για κάθε θέση του προϋπολογισμού, τους λόγους της ανασύστασης των αντίστοιχων πιστώσεων.
Τροπολογία  8 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 12 - παράγραφος 2 α (νέα)
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
	2α. Η Επιτροπή ενημερώνει το Κοινοβούλιο σχετικά με τα συστήματα ελέγχου, διαχείρισης και εποπτείας που θεσπίζουν τα κράτη μέλη.
Τροπολογία  9 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 27, παράγραφος 2 α (νέα)
Σχέδιο νομοθετικού ψηφίσματος	Τροπολογία
	2α. Η Επιτροπή θα αξιολογήσει με αυστηρά κριτήρια τις οικονομικές παραμέτρους καθενός από τα προτεινόμενα έργα ούτως ώστε να αποφευχθεί κατάχρηση των κοινοτικών πόρων·
Τροπολογία  10 Πρόταση κανονισμού Άρθρο 29 - παράγραφος 1
Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή	Τροπολογία
1.        Η Επιτροπή προβαίνει σε αξιολόγηση του ΕΕΠΑ για να εκτιμήσει τη συμβολή του στους στόχους της κοινοτικής ενεργειακής πολιτικής και την αποτελεσματική χρήση των πιστώσεων.	1.        Η Επιτροπή προβαίνει σε αξιολόγηση του ΕΕΠΑ για να εκτιμήσει τη συμβολή του στους στόχους της κοινοτικής ενεργειακής πολιτικής και την αποτελεσματική χρήση των πιστώσεων· η Επιτροπή υποβάλλει τα αποτελέσματα της αξιολόγησης στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος	Πρόγραμμα στήριξης της οικονομικής ανάκαμψης μέσω της χορήγησης κοινοτικής χρηματοδοτικής ενίσχυσης σε προγράμματα στον τομέα της ενέργειας
Έγγραφα αναφοράς	KOM(2009)0035 – C6-0049/2009 – 2009/0010(COD)
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας	ITRE
Γνωμοδοτική επιτροπή        Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	BUDG 19.2.2009
Συντάκτης γνωμοδότησης        Ημερομηνία ορισμού	Mario Mauro 10.2.2009
Εξέταση στην επιτροπή	11.3.2009		30.3.2009
Ημερομηνία έγκρισης	30.3.2009
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	17 0 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Laima Liucija Andrikienė, Richard James Ashworth, Reimer Böge, Simon Busuttil, Paulo Casaca, Szabolcs Fazakas, Salvador Garriga Polledo, Ingeborg Gräßle, Catherine Guy-Quint, Janusz Lewandowski, Vladimír Maňka, Mario Mauro, Gérard Onesta, Nina Škottová, László Surján, Gary Titley
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Călin Cătălin Chiriţă

• [1]  COM (2008)0859 της 10.12.2008

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (30.3.2009)

προς την Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας

σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί θέσπισης προγράμματος ενίσχυσης της οικονομικής ανάκαμψης με τη χορήγηση κοινοτικής χρηματοδοτικής συνδρομής για έργα στον τομέα της ενέργειας
(COM(2009)0035 – C6‑0049/2009 – 2009/0010(COD))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Rumiana Jeleva

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η πρόταση της Επιτροπής ασχολείται με δύο τομείς πολιτικής και συγκεκριμένα με την οικονομία και την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού. Το επιχείρημα για άμεση ανάληψη δράσης είναι η ανταπόκριση στην έκκληση του Συμβουλίου προς την Επιτροπή να υποβάλει έναν κατάλογο[1] συγκεκριμένων προγραμμάτων προκειμένου να δοθούν κίνητρα για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας λαμβάνοντας υπόψη τόσο την ανάγκη εξασφάλισης της δέουσας γεωγραφικής ισορροπίας όσο και την ικανότητα ταχείας εφαρμογής.

Παράλληλα με τη χρηματοπιστωτική κρίση και την παγκόσμια ύφεση, η Ευρώπη υπέστη τις συνέπειες των τεραστίων και ανεξέλεγκτων διακυμάνσεων της τιμής του αργού πετρελαίου, καθώς και σοβαρές και επανειλημμένες περικοπές του εφοδιασμού φυσικού αερίου από τη Ρωσία . Έχει επίσης εντοπισθεί η σαφής ανάγκη να εξασφαλισθεί ότι παρά τις πτωτικές τάσεις, οι επενδύσεις για την ανάπτυξη και την εκμετάλλευση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα συνεχισθούν με ρυθμό ανάλογο των προσδοκιών.

Ως εκ τούτου η πρόταση της Επιτροπής για επενδύσεις διαρθρώνεται σε τρείς πυλώνες και συγκεκριμένα:

*         Διασύνδεση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου,

*         Δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα,

*         Υπεράκτιες εγκαταστάσεων αιολικής ενέργειας.

Η παρούσα πρόταση προβλέπει επομένως διαδικασίες και μεθόδους παροχής χρηματοδοτικής συνδρομής για την τόνωση των επενδύσεων με στόχο τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου ευρωπαϊκού ενεργειακού δικτύου ικανού να εξασφαλίσει καλύτερη ασφάλεια εφοδιασμού ενισχύοντας ταυτόχρονα την πολιτική της ΕΕ σε σχέση με τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Η ιδέα της δημιουργίας ενός πανευρωπαϊκού αλληλοσυνδεόμενου ενεργειακού δικτύου δεν είναι νέα. Η ΕΕ χρηματοδοτεί ήδη προγράμματα υποδομής στον τομέα της μετάδοσης ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Ετήσιος προϋπολογισμός ύψους 25 περίπου εκατ. ευρώ διατίθεται για την υποστήριξη μελετών σκοπιμότητας. Τα περισσότερα από τα προγράμματα έχουν διασυνοριακό χαρακτήρα ή έχουν επίδραση σε διάφορα κράτη μέλη. Η παρούσα πρόταση πρέπει να θεωρείται συμπληρωματική του σχεδίου αυτού εντασσόμενη πλήρως στις τρέχουσες πολιτικές της ΕΕ στον τομέα της ενέργειας.

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ

Ο έλεγχος των εκπομπών άνθρακα και η ανάπτυξη εναλλακτικών ανανεώσιμων ενεργειακών πόρων αποτελούν το επίκεντρο όλων των ευρωπαϊκών πολιτικών. Χωρίς ρεαλιστικά, άμεσα και αποτελεσματικά μέτρα, σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, Ένωση δεν θα μπορέσει να θίξει τους δεδηλωμένους στόχους μείωσης των εκπομπών έως το 2020 ή να εξασφαλίσει δεσπόζουσα ανταγωνιστική θέση για τον ενεργειακό της τομέα σε περιπτώσεις αναταράξεων στο πλαίσιο της παγκόσμιας οικονομίας. Μια πρόχειρη ματιά στην κατανομή των πηγών ενέργεια στο σύνολο της ΕΕ, δείχνει σαφώς ότι στο ορατό μέλλον, ο άνθρακας και τα παράγωγά του θα εξακολουθήσουν να είναι οι κυριότερες πηγές ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρισμού και χάλυβα. Ο άνθρακας που τροφοδοτεί σήμερα μονάδες παραγωγής ενέργειας ευθύνεται για το 20% των εκπομπών της ΕΕ και η ευρωπαϊκή ενεργειακή βιομηχανία είναι έτοιμη να κατασκευάσει 40 ακόμη μονάδες παραγωγής ενέργειας τροφοδοτούμενες με άνθρακα κατά την προσεχή πενταετία[2]. Σε σχέση με την πιθανότητα αυτή, η τεχνολογία αποθήκευσης του άνθρακα δεν αποτελεί απλώς μια δυνατότητα αλλά είναι μια ρεαλιστική και απόλυτη αναγκαιότητα.

Η ανάπτυξη βεβαίως τεχνολογιών παραγωγής ενέργειας σε βιώσιμη βάση όπως η αιολική και η ηλιακή πρέπει όχι μόνο να συνεχισθεί αλλά και να επιταχυνθεί, πρέπει δε να τύχουν γενικής ενθάρρυνσης τα προγράμματα εκεί να που έχουν εντοπισθεί ως έχοντα τις μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχούς εφαρμογής βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα. Καλό θα ήταν ωστόσο να ξεκινάμε από την προϋπόθεση ότι οι τεχνολογίες αυτές θα είναι σε θέση να ικανοποιήσουν όλες τις ενεργειακές ανάγκες της ΕΕ εντός του προδιαγεγραμμένου χρονοδιαγράμματος. Η ΕΕ πρέπει να επωφεληθεί του πλήρους φάσματος των τεχνολογιών παραγωγής ενέργειας. Η πρόταση της Επιτροπής αποτελεί μια άμεση απάντηση στην ανάγκη ικανοποίησης των αναγκών προσαρμογής και συντονισμού της ενεργειακής πολιτικής για την αντιμετώπιση της σημερινής συγκυρίας.

Οι οικονομικές και δημοσιονομικές συνθήκες σε παγκόσμιο και τοπικό επίπεδο πόρρω απέχουν από το να οδηγήσουν σε αύξηση των επενδύσεων σε προγράμματα ενεργειακής έρευνας και υποδομής. Η εξασφάλιση ωστόσο στο μέλλον της ασφάλειας ενεργειακού εφοδιασμού για το σύνολο της ΕΕ απαιτεί ένα γενικό επίπεδο εθνικών αποθεμάτων καθώς και τη δυνατότητα διάθεσης πόρων σε τόπους και περιφέρειες που για οποιονδήποτε λόγο αντιμετωπίζουν προβλήματα εφοδιασμού ή διαθεσιμότητας. Υπό αυτό το πρίσμα και προκειμένου να αποφεύγονται οι ενεργειακές ανεπάρκειες που ορισμένα κράτη μέλη έχουν κατ' επανάληψη αντιμετωπίσει πρόσφατα, απαιτούνται επειγόντως ενέργειες για την υποστήριξη των επενδύσεων στον τομέα των ενεργειακών διασυνδέσεων.

Αναλαμβάνοντας επομένως την πρωτοβουλία αυτή, η ΕΕ όχι μόνο επιταχύνει την ανάπτυξη προγραμμάτων που συνδέονται με την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού αλλά και δημιουργεί ή διατηρεί θέσεις εργασίας σε μια άκρως ειδικευμένη και τεχνολογικώς προηγμένη βιομηχανία η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τις ευρωπαϊκές περιφέρειες.

ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΕ

Ως ένας από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα, η ΕΕ είναι βασικός παράγων στο πλαίσιο της διεθνούς ενεργειακής αγοράς[3], η εξάρτησή της όμως από τις εισαγωγές θα παρουσιάσει εκθετική αύξηση κατά την επόμενη εικοσαετία. Η Επιτροπή έχει υπολογίσει[4] ότι εάν δεν ληφθούν μέτρα η ενεργειακή εξάρτηση της ΕΕ θα αυξηθεί από το 50% του 2000 σε 70% το 2030. Οι κύριοι προμηθευτές φυσικού αερίου στην ΕΕ είναι η Ρωσία με 30%, η Αλγερία με 25% και η Νορβηγία με 25% ενώ η εξάρτηση από ρωσικές πηγές προβλέπεται να ανέλθει σε ποσοστό έως 80% έως το 2030. Για ιστορικούς και γεωγραφικούς λόγους, τα κράτη μέλη που ανήκαν στο παρελθόν στη σοβιετική σφαίρα επιρροής είναι τα πλέον ευάλωτα σε ασυνέπειες ως προς τον τρόπο με τον οποίο η Ρωσία διαχειρίζεται τις συμβατικές της ρυθμίσεις[5].

Αν και η ανασφάλεια εφοδιασμού απετέλεσε αντικείμενο των πρωτοσέλιδων σε όλη την Ευρώπη, η εξάρτηση της ΕΕ από τις εισαγωγές πετρελαίου από τη Μέση Ανατολή αναμένεται να διπλασιασθεί κατά την προσεχή εικοσαετία ενώ το 66% των αναγκών της σε άνθρακα θα καλύπτεται από τις εισαγωγές. Οπωσδήποτε, όπως τονίζει η Επιτροπή στην πράσινη Βίβλο σχετικά με τον βιώσιμο, ανταγωνιστικό και ασφαλή ενεργειακό εφοδιασμό για την Ευρώπη, η ύπαρξη 27 ξεχωριστών εθνικών ενεργειακών πολιτικών διαπραγμάτευσης με εξωτερικούς προμηθευτές ενέργειας αποβαίνει σε βάρος της οικονομίας και το επιχείρημα υπέρ μιας κοινής εξωτερικής πολιτικής στον τομέα της ενέργειας καθίσταται όλο και πιο επιτακτικό στο σημερινό έκτακτο δημοσιονομικό και οικονομικό κλίμα.

Ασφαλώς, με τα άνευ προηγουμένου επίπεδα κυβερνητικών δαπανών που παρατήθηκαν στο πλαίσιο της παγκόσμιας οικονομίας κατά τους τελευταίους μήνες είναι σημαντική η ακριβής στοχοθέτηση της διαθέσιμης χρηματοδότησης για τα έργα εκείνα που έχουν τη δυνατότητα να εξασφαλίσουν τη βέλτιστη ασφάλεια τόσο σε επίπεδο εφοδιασμού όσο και σε επίπεδο βιωσιμότητας και μείωσης των εκπομπών άνθρακα.

ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΠΡΟΎΠΟΛΟΓΙΣΜΟ

Η Επιτροπή αναφέρει[6] ότι προκειμένου οι επιπτώσεις στην οικονομική κρίση να είναι άμεσες, απαιτείται να απαριθμούνται τα έργα τα οποία μπορούν να λάβουν άμεση χρηματοδοτική συνδρομή. Η επιλογή των έργων που απαριθμούνται από την Επιτροπή, από κοινού με τις σχετικές επιπτώσεις στον προϋπολογισμό είναι εξ ορισμού θέμα εξαιρετικά τεχνικό. Προφανώς το Κοινοβούλιο μπορεί να υποβάλει τροπολογίες στον κατάλογο των έργων οι περισσότερες όμως εξ αυτών θα έπρεπε να βασίζονται στην εκ νέου συμπερίληψη των έργων που για διάφορους λόγους δεν επελέγησαν είτε από την Επιτροπή είτε από τα οικεία κράτη μέλη. Κατά τη γνώμη της εισηγήτριας μια τέτοια προσέγγιση θα ήταν αντιπαραγωγική δεδομένου ότι, όπως προαναφέρθηκε, το ουσιώδες είναι η ταχύτητα. Το ίδιο ισχύει σε μεγάλο βαθμό για τα ποσά που έχουν προβλεφθεί για το κάθε έργο. Χωρίς τις λεπτομερείς τεχνικές πληροφορίες που χρειάζονται προκειμένου να αξιολογηθεί κατά πόσο τα προτεινόμενα ποσά είναι τα κατάλληλα, η αξίωση μεταβολής των ποσών αυτών είναι ανεδαφική.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, του επείγοντος χαρακτήρα των θεμάτων αυτών καθώς και των καταφανών οφελών για την ευρωπαϊκή οικονομία όπως ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και μείωση των εκπομπών άνθρακα που θα προέκυπταν από την ταχεία εφαρμογή της πρότασης κανονισμού, η συντάκτρια γνωμοδότησης συνιστά θερμά την έγκριση της πρότασης χωρίς τροπολογίες.

******

Η Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να προτείνει την έγκριση της πρότασης της Επιτροπής.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος	Πρόγραμμα ενίσχυσης της οικονομικής ανάκαμψης με τη χορήγηση κοινοτικής χρηματοδοτικής συνδρομής για έργα στον τομέα της ενέργειας
Έγγραφα αναφοράς	COM(2009)0035 – C6-0049/2009 – 2009/0010(COD)
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας	ITRE
Γνωμοδοτική επιτροπή        Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	REGI 19.2.2009
Συντάκτης γνωμοδότησης        Ημερομηνία ορισμού	Rumiana Jeleva 9.3.2009
Εξέταση στην επιτροπή	9.3.2009
Ημερομηνία έγκρισης	30.3.2009
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	23 2 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Εμμανουήλ Αγγελάκας, Σταύρος Αρναουτάκης, Rolf Berend, Victor Boştinaru, Wolfgang Bulfon, Gerardo Galeote, Gábor Harangozó, Mieczysław Edmund Janowski, Rumiana Jeleva, Gisela Kallenbach, Tunne Kelam, Evgeni Kirilov, Constanze Angela Krehl, Florencio Luque Aguilar, Sérgio Marques, Maria Petre, Elisabeth Schroedter, Catherine Stihler, Margie Sudre, Oldřich Vlasák
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Domenico Antonio Basile, Emanuel Jardim Fernandes, Samuli Pohjamo
Αναπληρωτές (άρθρο 178, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Jorgo Chatzimarkakis, Dragoş Florin David, Siiri Oviir

• [1]  Ευρωπαϊκό Συμβούλιο 11/12 Δεκεμβρίου 2008
• [2]  Πηγή Δράση για το Κλίμα
• [3]  Πηγή EurActiv
• [4]  Πράσινη Βίβλος για τον ενεργειακό εφοδιασμό του Νοεμβρίου 2000
• [5]  Βλ. επιπτώσεις σε Βουλγαρία, Ουγγαρία και Ρουμανία κατά τους χειμώνες του 2006 και του 2009
• [6]  Βλ. COM(2009)0035, σελ. 7

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος	Πρόγραμμα στήριξης της οικονομικής ανάκαμψης μέσω της χορήγησης κοινοτικής χρηματοδοτικής ενίσχυσης σε προγράμματα στον τομέα της ενέργειας
Έγγραφα αναφοράς	KOM(2009)0035 – C6-0049/2009 – 2009/0010(COD)
Ημερομηνία υποβολής στο ΕΚ	28.1.2009
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας        Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	ITRE 19.2.2009
Γνωμοδοτική(ές) επιτροπή(ες)        Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	BUDG 19.2.2009		CONT 19.2.2009		ENVI 19.2.2009		REGI 19.2.2009
Αποφάσισε να μη γνωμοδοτήσει        Ημερομηνία της απόφασης	CONT 17.2.2009		ENVI 11.2.2009
Εισηγητής(ές)        Ημερομηνία ορισμού	Eugenijus Maldeikis 16.2.2009
Εξέταση στην επιτροπή	19.3.2009		30.3.2009
Ημερομηνία έγκρισης	31.3.2009
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	37 4 5
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Šarūnas Birutis, Jan Březina, Jerzy Buzek, Jorgo Chatzimarkakis, Giles Chichester, Pilar del Castillo Vera, Den Dover, Fiona Hall, Rebecca Harms, Erna Hennicot-Schoepges, Mary Honeyball, Ján Hudacký, Romana Jordan Cizelj, Werner Langen, Pia Elda Locatelli, Eugenijus Maldeikis, Eluned Morgan, Antonio Mussa, Angelika Niebler, Reino Paasilinna, Francisca Pleguezuelos Aguilar, Miloslav Ransdorf, Herbert Reul, Teresa Riera Madurell, Mechtild Rothe, Paul Rübig, Andres Tarand, Catherine Trautmann, Claude Turmes, Adina-Ioana Vălean, Alejo Vidal-Quadras, Νικόλαος Βακάλης, Άννυ Ποδηματά, Атанас Папаризов
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Ivo Belet, Danutė Budreikaitė, Avril Doyle, Edit Herczog, Gunnar Hökmark, Bernhard Rapkay, Esko Seppänen, Hannes Swoboda, Lambert van Nistelrooij
Αναπληρωτές (άρθρο 178, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Jill Evans, Ona Juknevičienė, Willem Schuth
Ημερομηνία κατάθεσης	8.4.2009