ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την αξιολόγηση και αποτίμηση του σχεδίου δράσης για την καλή μεταχείριση των ζώων 2006-2010
23.3.2010 - (2009/2202(INI))
Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου
Εισηγήτρια: Marit Paulsen
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την αξιολόγηση και αποτίμηση του σχεδίου δράσης για την καλή μεταχείριση των ζώων 2006-2010
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 23ης Ιανουαρίου 2006 για ένα κοινοτικό σχέδιο δράσης για την προστασία και την καλή μεταχείριση των ζώων 2006-2010 (COM(2006)0013),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12 Οκτωβρίου 2006 σχετικά με ένα κοινοτικό σχέδιο δράσης για την προστασία και την καλή μεταχείριση των ζώων κατά την περίοδο 2006-2010[1],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 22ας Μαΐου 2008 για νέα στρατηγική σχετικά με την υγεία των ζώων για την Ευρωπαϊκή Ένωση (2007-2013)[2],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Μαΐου 2009 σχετικά με πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την προστασία των ζώων κατά τη θανάτωσή τους[3],
– έχοντας υπόψη το άρθρο 13 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με το οποίο, κατά τη διαμόρφωση και την εφαρμογή της πολιτικής της Ένωσης στους τομείς της γεωργίας, της αλιείας, των μεταφορών, της εσωτερικής αγοράς, της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης και του διαστήματος, η Ένωση και τα κράτη μέλη λαμβάνουν πλήρως υπόψη τους τις απαιτήσεις καλής διαβίωσης των ζώων ως ευαίσθητων όντων, τηρώντας ταυτόχρονα τις νομοθετικές ή διοικητικές διατάξεις και τα έθιμα των κρατών μελών που αφορούν ιδίως τα θρησκευτικά τυπικά, τις πολιτιστικές παραδόσεις και την κατά τόπους πολιτιστική κληρονομιά,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 28ης Οκτωβρίου 2009 σχετικά με επιλογές για την επισήμανση της καλής μεταχείρισης των ζώων και τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού δικτύου κέντρων αναφοράς για την προστασία και την καλή μεταχείριση των ζώων (COM(2009)0584),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 28ης Οκτωβρίου 2009 με τίτλο «Βελτίωση της λειτουργίας της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων στην Ευρώπη» (COM(2009)591),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (A7-0053/2010),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προδιαγραφές για την υγεία των ζώων είναι ζωτικής σημασίας για τη διαχείριση της ευρωπαϊκής κτηνοτροφίας, καθώς έχουν ολοένα και μεγαλύτερο αντίκτυπο στο επίπεδο ανταγωνιστικότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι οιαδήποτε εναρμόνιση της προστασίας των προσοδοφόρων ζώων εντός της Ένωσης πρέπει να συνοδεύεται από ρύθμιση των εισαγωγών υπό το πρίσμα του ίδιου στόχου ούτως ώστε να μην τεθούν οι ευρωπαίοι παραγωγοί σε μειονεκτική θέση στην ευρωπαϊκή αγορά,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε δραστηριότητα με σκοπό την προστασία και τη διασφάλιση της ευημερίας των ζώων πρέπει να βασίζεται στην αρχή ότι τα ζώα είναι ευαίσθητα όντα, των οποίων οι ιδιαίτερες ανάγκες πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η καλή μεταχείριση των ζώων στον 21ο αιώνα αποτελεί έκφραση της ανθρωπιάς μας και πρόκληση για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και την ευρωπαϊκή κουλτούρα και θα πρέπει καταρχήν να ισχύει για όλα τα ζώα,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μια στρατηγική για την καλή μεταχείριση των ζώων πρέπει να στοχεύει στη διασφάλιση της αναγνώρισης των αυξημένων δαπανών που δημιουργεί η καλή μεταχείριση των ζώων, και λαμβάνοντας υπόψη ότι μια φιλόδοξη πολιτική για την καλή μεταχείριση των ζώων δεν μπορεί παρά να έχει περιορισμένη επιτυχία χωρίς έναν ευρωπαϊκό και παγκόσμιο διάλογο και χωρίς μια επιθετική πολιτική ευαισθητοποίησης και πληροφόρησης εντός και εκτός της Ευρώπης σχετικά με τα πλεονεκτήματα των υψηλών προτύπων καλής μεταχείρισης των ζώων, εάν δηλαδή αναπτυχθεί μονομερώς από την Ευρωπαϊκή Ένωση,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι, για να αναπτυχθεί περαιτέρω η προστασία των ζώων στην Κοινότητα, είναι αναγκαίο να ενισχυθούν οι ερευνητικές προσπάθειες και να ενταχθεί η προστασία των ζώων σε όλες τις σχετικές αξιολογήσεις αντικτύπου, καθώς και να συμμετάσχουν όλες οι ομάδες συμφερόντων στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφάνεια, η αποδοχή και η ομοιόμορφη εφαρμογή των υφιστάμενων διατάξεων σε όλα τα επίπεδα, καθώς και ο έλεγχος της συμμόρφωσης προς αυτές, αποτελούν προϋπόθεση μιας επιτυχούς στρατηγικής για την προστασία των ζώων στην Ευρώπη,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια η Ευρώπη έχει θεσπίσει ευρεία νομοθεσία στον τομέα της καλής μεταχείρισης των ζώων και έχει επιτύχει ένα από τα υψηλότερα επίπεδα καλής μεταχείρισης των ζώων παγκοσμίως,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στο ψήφισμά του το 2006 το Κοινοβούλιο ζήτησε από την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση σχετικά με την εξέλιξη της πολιτικής για την καλή μεταχείριση των ζώων, πριν από την παρουσίαση του επόμενου σχεδίου δράσης και να συμπεριλάβει την καλή μεταχείριση των ζώων σε όλους τους τομείς της διεθνούς διαπραγματευτικής της ατζέντας,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι, ήδη από το 2006, το Κοινοβούλιο είχε υπογραμμίσει την ανάγκη βελτίωσης της ενημέρωσης των πολιτών για τα ζητήματα της καλής μεταχείρισης των ζώων και για τις προσπάθειες που καταβάλλονται από τους παραγωγούς μας για την τήρηση της νομοθεσίας,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η καλή μεταχείριση των ζώων δεν πρέπει να παραβλέπεται, διότι μπορεί να αποτελέσει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, υπό την προϋπόθεση όμως, ότι η τελευταία θα διασφαλίζει, στο πλαίσιο μίας ανοικτής αγοράς, ότι όλα τα ζώα και τα κρέατα που εισάγονται από τρίτες χώρες θα πληρούν τις ίδιες απαιτήσεις καλής μεταχείρισης με αυτές που ισχύουν στο εσωτερικό της Ένωσης,
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τη στιγμή της αξιολόγησης και αποτίμησης του κοινοτικού σχεδίου δράσης για την προστασία και την καλή μεταχείριση των ζώων για την περίοδο 2006-2010, η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να δεσμευθεί προκειμένου να αναγνωρισθούν τα πρότυπα της καλής μεταχείρισης των ζώων στο γεωργικό σκέλος της επόμενης συμφωνίας του ΠΟΕ, πριν από την οριστική σύναψη οιασδήποτε γενικής συμφωνίας,
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ της καλής μεταχείρισης των ζώων, της υγείας των ζώων και της ασφάλειας των προϊόντων και λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα υψηλό επίπεδο καλής μεταχείρισης των ζώων από την αναπαραγωγή ως τη σφαγή μπορεί να βελτιώσει την ασφάλεια και την ποιότητα των προϊόντων,
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μια συγκεκριμένη κατηγορία καταναλωτών δέχεται τις υψηλότερες τιμές για προϊόντα που πληρούν υψηλότερα πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων, ενώ η μεγάλη πλειονότητα των καταναλωτών εξακολουθεί να επιλέγει προϊόντα με χαμηλότερη τιμή,
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στο προαναφερθέν ψήφισμά του τού 2006, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε επιτακτικά οι πλέον σύγχρονες τεχνικές και επιστημονικές γνώσεις να αποτελούν τη βάση για τους κανόνες, τις προδιαγραφές και τους δείκτες που εγκρίνονται και υπογράμμισε ότι πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και οικονομικές πτυχές, πολύ δε περισσότερο που τα υψηλά πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων συνεπάγονται ιδίως λειτουργική οικονομική και διοικητική επιβάρυνση για τους γεωργούς της ΕΕ· ότι ο μη σεβασμός της αρχής της αμοιβαιότητας υπονομεύει τον θεμιτό ανταγωνισμό με τους εξωκοινοτικούς παραγωγούς,
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, με την ευκαιρία της παρούσας αποτίμησης του κοινοτικού σχεδίου δράσης για την προστασία και την καλή μεταχείριση των ζώων 2006-2010, και ενόψει των πρώτων προβληματισμών σχετικά με την ΚΓΠ μετά το 2013, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να υιοθετήσει μια ισορροπημένη θέση για την καλή μεταχείριση των ζώων, λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές επιπτώσεις των πρόσθετων δαπανών για τους κτηνοτρόφους, η οποία θα συνδέεται με μια επαρκή ενίσχυση του εισοδήματός τους μέσω της πολιτικής των τιμών και των αγορών ή/και άμεσων ενισχύσεων,
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό η ευρωπαϊκή πολιτική προστασίας των ζώων να συνοδεύεται από μια συνεκτική εμπορική πολιτική, που θα πρέπει να βασίζεται στο γεγονός ότι, παρά τις προσπάθειες της ΕΕ, οι ανησυχίες για την καλή μεταχείριση των ζώων δεν περιλαμβάνονται ούτε στη συμφωνία πλαίσιο του Ιουλίου του 2004 ούτε σε οποιοδήποτε άλλο σημαντικό έγγραφο του Γύρου της Ντόχα· ότι, επομένως, μέχρις ότου υπάρξει κάποια θεμελιώδης αλλαγή στη συμπεριφορά των βασικότερων εμπορικών εταίρων στους κόλπους του ΠΟΕ, δεν θα ήταν βιώσιμο να θεσπισθούν περαιτέρω πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων, τα οποία θα είχαν αρνητικές επιπτώσεις στη διεθνή ανταγωνιστικότητα των παραγωγών,
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ως καλή μεταχείριση των ζώων νοείται γενικώς το αποτέλεσμα της εφαρμογής προτύπων και κανόνων που συνδέονται με την ευημερία και την υγεία των ζώων και που έχουν σχεδιαστεί για να ανταποκρίνονται στις εγγενείς, ειδικές ανάγκες του κάθε είδους, καθώς και στις μακροπρόθεσμες ανάγκες καλής μεταχείρισης· ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός για την Υγεία των Ζώων (OIE) αναγνωρίζει ότι στις σημαντικότερες προϋποθέσεις για την καλή μεταχείριση των ζώων συγκαταλέγονται τα εξής: τροφή και νερό, δυνατότητα ανάπτυξης φυσικής συμπεριφοράς και υγειονομική περίθαλψη,
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ανακοίνωση της Επιτροπής του Οκτωβρίου 2009 με τίτλο «Βελτίωση της λειτουργίας της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων στην Ευρώπη» αναφέρεται ότι «οι σημαντικές ανισορροπίες στη διαπραγματευτική ισχύ μεταξύ συμβαλλομένων μερών αποτελούν συχνό φαινόμενο» και ότι οι ισορροπίες αυτές «έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ανταγωνιστικότητα της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων δεδομένου ότι μικρότεροι μεν, αλλά αποτελεσματικότεροι φορείς μπορεί να αναγκασθούν να λειτουργούν με μειωμένη κερδοφορία, που περιορίζει την ικανότητα και τα κίνητρά τους να επενδύσουν στη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων τους και στην καινοτομία ως προς τις μεθόδους παραγωγής»,
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η προαναφερθείσα αύξηση του κόστους μπορεί να προκαλέσει μετεγκατάσταση της παραγωγής σε περιοχές στις οποίες το επίπεδο προστασίας των ζώων είναι κατώτερο,
Σχέδιο δράσης για την περίοδο 2006-2010
1. χαιρετίζει την απόφαση της Επιτροπής να επικεντρωθεί, στο πλαίσιο πενταετούς προγράμματος δράσης για την καλή μεταχείριση των ζώων, σε ορισμένους βασικούς τομείς δράσης και κατόπιν θα αναπτύξει δράση σ' αυτούς τους τομείς·
2. επικροτεί το κοινοτικό σχέδιο δράσης για την προστασία και την καλή μεταχείριση των ζώων 2006-2010, το οποίο προσέδωσε, για πρώτη φορά, μία ολοκληρωμένη διάσταση στο πρωτόκολλο για την προστασία και την καλή διαβίωση των ζώων που προσαρτήθηκε στη Συνθήκη του Άμστερνταμ, γεγονός που θα ενισχύσει την περαιτέρω ανάπτυξη της προστασίας των ζώων στην Ευρώπη·
3. σημειώνει ότι τα περισσότερα από τα μέτρα που περιέχονται στο παρόν σχέδιο δράσης έχουν εφαρμοστεί κατά τρόπο ικανοποιητικό·
4. σημειώνει ότι έχουν σημειωθεί θετικές εξελίξεις στον τομέα της καλής μεταχείρισης των ζώων ως αποτέλεσμα του σχεδίου δράσης για την περίοδο 2006-2010, αλλά επισημαίνει ότι οι γεωργοί της ΕΕ δεν έχουν ωφεληθεί από τις προσπάθειές τους στο πλαίσιο των αγορών και του διεθνούς εμπορίου και υποστηρίζει ότι αυτό πρέπει να επισημανθεί στο επόμενο σχέδιο δράσης·
5. εκφράζει την εκτίμησή του για το έργο που έχει πραγματοποιηθεί ενόψει της προώθησης εναλλακτικών λύσεων για τα πειράματα με ζώα, αλλά εκφράζει λύπη διότι δεν έχουν γίνει ακόμα αρκετά ώστε να διασφαλισθεί ότι αυτές οι εναλλακτικές λύσεις θα χρησιμοποιούνται εφόσον είναι διαθέσιμες, όπως απαιτείται από τη σχετική νομοθεσία της ΕΕ·
6. αναγνωρίζει τις προσπάθειες που έχει καταβάλει η Επιτροπή για να περιλαμβάνονται και ζητήματα που δεν άπτονται της εμπορικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της καλής μεταχείρισης των ζώων, στις διμερείς εμπορικές συμφωνίες, αλλά τονίζει ότι τα συγκεκριμένα ζητήματα που δεν άπτονται της εμπορικής πολιτικής πρέπει να προωθούνται αποτελεσματικά μέσω του ΠΟΕ·
7. καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει σε γενικές γραμμές την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ για να διασφαλιστεί η αναγνώριση των ζητημάτων που δεν άπτονται της εμπορικής πολιτικής, μεταξύ των οποίων και η καλή μεταχείριση των ζώων, καθώς και κατά πόσον λαμβάνονται υπόψη στον Γύρο της Ντόχα στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ, ζητήματα και πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων·
8. σημειώνει με μεγάλη ικανοποίηση την πρόοδο που έχει σημειωθεί στο πλαίσιο του σχεδίου «Animal Welfare Quality Project» όσον αφορά τις νέες επιστημονικές γνώσεις και μεθόδους για τους δείκτες που αφορούν την υγεία και την καλή μεταχείριση των ζώων· σημειώνει, ωστόσο, ότι το εν λόγω σχέδιο δεν έχει λάβει πλήρως υπόψη την προώθηση, στην πράξη, της χρήσης αυτών των δεικτών·
9. αναγνωρίζει ότι υπάρχει ανάγκη για τη συνέχιση και τη διασφάλιση της ορθής εφαρμογής των υπαρχόντων κανόνων που διέπουν τις μεταφορές ζώων στα κράτη μέλη της ΕΕ, ιδίως δε για το θέμα της ανάπτυξης δορυφορικού συστήματος παρακολούθησης των μεταφορών αυτών, και προτρέπει την Επιτροπή, κατά το απομένον χρονικό διάστημα έως τη λήξη ισχύος του σχεδίου δράσης, να αναλάβει τις ευθύνες της στον τομέα αυτό και να παρουσιάσει τη μελέτη που ζήτησε το Κοινοβούλιο, όπως προβλέπεται στο άρθρο 32 του κανονισμού (ΕΚ) 1/2005· ζητεί να πραγματοποιηθεί ανάλυση των οικονομικών επιπτώσεων για την διαχείριση της κτηνοτροφίας πριν την εφαρμογή νέων κανόνων, οι οποίοι θα πρέπει να βασίζονται σε επιστημονικά δοκιμασμένους και αντικειμενικούς δείκτες·
10. εκτιμά ότι θα ήταν λογικό να δοθούν κίνητρα για την περιφερειακή εκτροφή, εμπορία και σφαγή ζώων, ούτως ώστε τόσο τα ζώα αναπαραγωγής όσο και αυτά που προορίζονται για σφαγή να μην χρειάζεται να μεταφέρονται σε μακρινές αποστάσεις·
11. πιστεύει ότι οι ζωολογικοί κήποι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ενημέρωση του κοινού σχετικά με την προστασία και την καλή μεταχείριση των άγριων ζώων· εκφράζει ανησυχία για την έλλειψη αυστηρής επιτήρησης προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμόρφωση προς την οδηγία 1999/22/ΕΚ του Συμβουλίου[4] για τη διατήρηση άγριων ζώων στους ζωολογικούς κήπους, και προτρέπει την Επιτροπή να δρομολογήσει μια μελέτη για την αποτελεσματικότητα και την εφαρμογή της οδηγίας σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
12. επικροτεί την πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε σχέση με τις απαιτήσεις εκτροφής των χοίρων, παρά το γεγονός ότι υφίστανται ακόμη περιπτώσεις μη συμμόρφωσης· εκφράζει, ωστόσο, ανησυχία για το γεγονός ότι, παρά τις σχετικές συστάσεις της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (ΕΑΑΤ), δεν υπάρχουν εφαρμόσιμα σχέδια όσον αφορά την εφαρμογή μεμονωμένων διατάξεων της οδηγίας 2008/120/ΕΚ της 18ης Δεκεμβρίου 2008 σχετικά με τους ελάχιστους κανόνες για την προστασία των χοίρων και, ως εκ τούτου, καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους εμπλεκόμενους κλάδους να εντοπίσουν περιπτώσεις μη συμμόρφωσης και τους λόγους μιας τέτοιας συμπεριφοράς και να καταβάλουν τις αναγκαίες προσπάθειες για την εξασφάλιση μεγαλύτερης συμμόρφωσης με την οδηγία αυτή·
13. προτρέπει επίσης την Επιτροπή να διασφαλίσει την πλήρη τήρηση της απαγόρευσης των μη διευθετημένων κλωβών για ωοτόκους όρνιθες, η οποία θα τεθεί σε ισχύ το 2012, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν όλα τα αναγκαία μέτρα ώστε να εξασφαλιστεί ότι ο τομέας είναι σε θέση να συμμορφωθεί με την εν λόγω υποχρέωση καθώς και να παρακολουθήσει τη διαδικασία εφαρμογής της στα κράτη μέλη· υποστηρίζει ότι η εισαγωγή αυγών στην ΕΕ θα πρέπει επίσης να πληροί τους όρους παραγωγής που επιβάλλονται στους ευρωπαίους παραγωγούς·
14. ζητεί την απαγόρευση σε ολόκληρη την ΕΕ του εμπορίου αυγών που δεν συμμορφώνονται προς τη νομοθεσία·
15. καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η εφαρμογή του ισχύοντος σχεδίου δράσης είναι ανεπαρκής από διάφορες απόψεις και τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης των υπαρχόντων κανόνων πριν από την εκπόνηση νέων· εφιστά εν προκειμένω την προσοχή στη σημασία των αποτελεσματικών κυρώσεων για τη μη συμμόρφωση σε όλα τα κράτη μέλη·
16. τονίζει την ανάγκη διενέργειας μιας αξιολόγησης από την ίδια την Επιτροπή εντός του 2010, η οποία θα περιλαμβάνει λεπτομερή ανάλυση των επιτευγμάτων που έχουν σημειωθεί και των διδαγμάτων που πρέπει να αντληθούν από τυχόν σφάλματα·
17. εκφράζει λύπη για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν έχει αναπτύξει, όλα αυτά τα χρόνια, μια σαφή στρατηγική επικοινωνίας σχετικά με την αξία των προϊόντων που να είναι σύμφωνα προς τις προδιαγραφές καλής μεταχείρισης των ζώων, και περιορίσθηκε στην έκθεση που παρουσίασε τον Οκτώβριο του 2009·
18. αναγνωρίζει ότι η Κοινότητα αντιμετωπίζει όλα τα ζώα ως ευαίσθητα όντα (άρθρο 13 της Συνθήκης)· αναγνωρίζει ότι μέχρι στιγμής οι δράσεις έχουν επικεντρωθεί κυρίως στα ζώα παραγωγής τροφίμων και ότι στο σχέδιο δράσης για την περίοδο 2011-2015 πρέπει να ενταχθούν και άλλες κατηγορίες ζώων, ιδίως τα άγρια ζώα σε αιχμαλωσία·
Σχέδιο δράσης για την περίοδο 2011-2015
19. υπενθυμίζει ότι στο προαναφερθέν ψήφισμα του 2006 είχε ζητήσει ήδη το ισχύον σχέδιο δράσης να ακολουθηθεί από νέο, και καλεί, ως εκ τούτου, επιτακτικά την Επιτροπή – με βάση τα νέα επιστημονικά στοιχεία και την εμπειρία – να υποβάλει έκθεση, η οποία θα αξιολογεί την εφαρμογή του παρόντος σχεδίου και την κατάσταση της πολιτικής για την καλή μεταχείριση των ζώων στην ΕΕ και, στη, συνέχεια να προβεί στην εκπόνηση του σχεδίου δράσης για την καλή μεταχείριση των ζώων για την περίοδο 2011-2015, το οποίο, λαμβάνοντας κατ' αρχήν υπόψη το άρθρο 13 της Συνθήκης για την λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη συνέχεια τη γενικότερη ανάγκη αντιμετώπισης του ζητήματος της προστασίας όλων των ζώων, συμπεριλαμβανομένων των άγριων ζώων που ζουν σε αιχμαλωσία ή υπόκεινται σε μεταχείριση η οποία ελέγχεται από ανθρώπους και, τέλος, τα αποτελέσματα του προγενέστερου σχεδίου δράσης, θα πρέπει να προβλέπει κατάλληλη χρηματοδότηση·
20. ζητεί να ληφθούν μέτρα που θα διασφαλίζουν την εφαρμογή της υπάρχουσας νομοθεσίας χωρίς καθυστέρηση και θα εξασφαλίζουν την εναρμόνιση των προτύπων αλλά και ίσους όρους ανταγωνισμού εντός της εσωτερικής αγοράς· συνιστά οι τυχόν προτάσεις για τη θέσπιση νέας νομοθεσίας να αξιολογηθούν με βάση την εναλλακτική μέθοδο της πλήρους εφαρμογής της υπάρχουσας νομοθεσίας, για να αποφευχθεί η άσκοπη επικάλυψη·
21. εισηγείται στην Επιτροπή να αναλύσει, μεταξύ άλλων, στην έκθεση αξιολόγησης που θα εκπονήσει, κατά πόσον το παρόν σχέδιο δράσης κάλυψε τις απαιτήσεις της ευρωπαϊκής κοινωνίας στον τομέα της καλής μεταχείρισης των ζώων, τη βιωσιμότητα του συστήματος για τους ευρωπαίους παραγωγούς καθώς και πώς επηρεάσθηκε η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς ύστερα από την εφαρμογή του σχεδίου·
22. καλεί την Επιτροπή να καταδείξει τις επιπτώσεις των προτύπων καλής μεταχείρισης των ζώων και να λάβει πλήρως υπόψη τον τρόπο αλληλεπίδρασης διαφόρων παραγόντων, όπως η καλή μεταχείριση των ζώων, η βιωσιμότητα, η υγεία των ζώων, το περιβάλλον, η ποιότητα των προϊόντων και η οικονομική βιωσιμότητα·
Γενικός ευρωπαϊκός νόμος για την καλή μεταχείριση των ζώων
23. παρατηρεί ότι το άρθρο 13 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης δημιούργησε νέα νομική κατάσταση σύμφωνα με την οποία, κατά τη διαμόρφωση και την εφαρμογή της πολιτικής της Ένωσης στους τομείς της γεωργίας, της αλιείας, των μεταφορών, της εσωτερικής αγοράς, της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης και του διαστήματος, η Ένωση και τα κράτη μέλη πρέπει να λαμβάνουν πλήρως υπόψη τις απαιτήσεις καλής μεταχείρισης των ζώων ως ευαίσθητων όντων, τηρώντας ταυτοχρόνως τις νομοθετικές ή διοικητικές διατάξεις και τα έθιμα των κρατών μελών που αφορούν ιδίως τα θρησκευτικά τυπικά, τις πολιτιστικές παραδόσεις και την κατά τόπους πολιτιστική κληρονομιά· θεωρεί ότι το άρθρο αυτό αφορά ολόκληρη την κτηνοτροφία και τα ζώα σε αιχμαλωσία, όπως αυτά που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τροφίμων, τα κατοικίδια ζώα, τα ζώα των τσίρκων, τα ζώα που ζουν σε ζωολογικούς κήπους ή τα αδέσποτα ζώα, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη ότι η διαφορετική φύση και οι διαφορετικές συνθήκες διαβίωσης απαιτούν και διαφορετική προσέγγιση·
24. καλεί την Επιτροπή, βάσει του άρθρου 13 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το αργότερο έως το 2014 και στη βάση μιας μελέτης επιπτώσεων και μετά από διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη, να υποβάλει αιτιολογημένη πρόταση γενικού νόμου για την καλή μεταχείριση των ζώων στην ΕΕ, ο οποίος με βάση τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα και εμπεριστατωμένες εμπειρίες θα συμβάλει στην καθιέρωση κοινής αντίληψης σε ό,τι αφορά την έννοια της καλής μεταχείρισης των ζώων, τις δαπάνες που συνδέονται με αυτήν και τους ισχύοντες θεμελιώδεις όρους·
25. θεωρεί ότι αυτή η γενική νομοθεσία για την καλή μεταχείριση των ζώων πρέπει να περιλαμβάνει, σύμφωνα με τη νομοθεσία για την υγεία των ζώων, κατάλληλες κατευθυντήριες γραμμές για υπεύθυνη εκτροφή ζώων, ομοιόμορφο σύστημα παρακολούθησης και συγκέντρωσης συγκρίσιμων δεδομένων, καθώς και απαιτήσεις ως προς την κατάρτιση των ατόμων που μεταχειρίζονται τα ζώα και διατάξεις όσον αφορά τις συγκεκριμένες ευθύνες των ιδιοκτητών των ζώων, των γεωργών και των εκτροφέων· θεωρεί ότι όλες αυτές οι απαιτήσεις πρέπει να συνοδεύονται από την παροχή πόρων προς τους παραγωγούς, προκειμένου να διασφαλιστεί η ορθή εφαρμογή τους·
26. θεωρεί ότι αυτή η γενική νομοθεσία για την καλή μεταχείριση των ζώων θα πρέπει να θεσπίσει κοινό βασικό επίπεδο για την καλή μεταχείριση των ζώων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, γεγονός το οποίο συνιστά προϋπόθεση για τον ελεύθερο και θεμιτό ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά τόσο για τα εγχώρια προϊόντα όσο και για τις εισαγωγές από τρίτες χώρες· θεωρεί, ωστόσο, ότι τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να επιτρέπουν σε μεμονωμένους παραγωγούς ή ομάδες παραγωγών να καθιερώσουν, σε εθελοντική βάση, πιο αυστηρά συστήματα, χωρίς να στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό και διασφαλίζοντας την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ στις διεθνείς αγορές·
27. θεωρεί ότι τα εισαγόμενα προϊόντα πρέπει να πληρούν τις ίδιες προδιαγραφές, όσον αφορά την καλή μεταχείριση των ζώων, ανάλογες με αυτές που επιβάλλονται στους ευρωπαίους επιχειρηματίες·
28. ζητεί την αποζημίωση των ευρωπαίων γεωργών για το υψηλότερο κόστος παραγωγής που συνδέεται με τα υψηλότερα πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων· προτείνει την ενσωμάτωση της χρηματοδότησης των μέτρων για την καλή μεταχείριση των ζώων στα νέα προγράμματα στήριξης της κοινής γεωργικής πολιτικής από το 2013·
29. θεωρεί επίσης ότι η ενημέρωση των πολιτών σχετικά με το υψηλό επίπεδο της καλής μεταχείρισης των ζώων στην ΕΕ και των προσπαθειών που καταβάλλουν οι διάφοροι εμπλεκόμενοι κλάδοι πρέπει να αποτελεί καθοριστικό στοιχείο της εν λόγω πολιτικής·
30. θεωρεί ότι η συμπερίληψη προϋποθέσεων καλής μεταχείρισης των ζώων στις διεθνείς συμφωνίες είναι αναγκαία προκειμένου να μπορούν οι παραγωγοί μας να ανταγωνίζονται σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά και να αποτραπεί η μετεγκατάσταση της παραγωγής σε περιφέρειες στις οποίες τα επίπεδα καλής μεταχείρισης των ζώων είναι σαφώς κατώτερα και οι οποίες, επομένως, ανταγωνίζονται με αθέμιτο τρόπο το δικό μας μοντέλο·
31. χαιρετίζει τη συζήτηση για τις διάφορες δυνατότητες σήμανσης ως προς την καλή μεταχείριση των ζώων, που αναφέρονται στην προαναφερθείσα ανακοίνωση της Επιτροπή της 28ης Οκτωβρίου 2009· υπενθυμίζει, ωστόσο, την ανάγκη οι εν λόγω δυνατότητες να υπαχθούν σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη τα διαφορετικά ισχύοντα συστήματα σήμανσης ως προς περιβάλλον, τη διατροφή και το κλίμα· τονίζει ότι η πληροφόρηση των ευρωπαίων καταναλωτών στον συγκεκριμένο τομέα θα πρέπει να στηρίζεται απαραιτήτως σε ακλόνητες και συναινετικές επιστημονικές βάσεις και να είναι σαφής για τους καταναλωτές·
32. συνιστά οι πληροφορίες που παρέχονται στη σήμανση να είναι ακριβείς και άμεσες και να κάνουν αναφορά στην τήρηση των υψηλών προτύπων για την καλή μεταχείριση των ζώων που απαιτεί η ΕΕ· υποστηρίζει ότι καθήκον της Επιτροπής πρέπει να είναι η διάθεση στους πολίτες των αναγκαίων πληροφοριών σχετικά με το ευρωπαϊκό σύστημα καλής μεταχείρισης των ζώων ώστε έτσι να παρέχεται αντικειμενική ενημέρωση·
33. συνιστά να πραγματοποιηθεί επανεξέταση της συνοχής της πολιτικής για την καλή μεταχείριση των ζωών με τις λοιπές πολιτικές της Ένωσης·
34. καλεί την Επιτροπή να προβεί σε πλήρη αξιολόγηση των ενδεχόμενων προβλημάτων ανταγωνιστικότητας που προκαλούν στους παραγωγούς μας τα ευρωπαϊκά πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων και να επανεξετάσει τα συστήματα υποστήριξης των παραγωγών που σχετίζονται με την εφαρμογή των εν λόγω προτύπων·
35. θεωρεί ότι πριν την εκπόνηση οιασδήποτε νέας νομοθεσίας, πρέπει καταρχάς να διασφαλιστεί η ορθή εφαρμογή των ήδη υφιστάμενων κανόνων, γενικών ή ειδικών· αναφέρει, για παράδειγμα, την απαγόρευση συστοιχιών κλωβών για τις όρνιθες, τους κανόνες σχετικά με τους χοίρους και τους κανόνες σχετικά με τη μεταφορά των ζώων καθώς και την εκτροφή των χηνών και παπιών· τονίζει ότι περαιτέρω μέτρα για την καλή μεταχείριση των ζώων πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τους λοιπούς κοινοτικούς στόχους, όπως είναι η αειφόρος ανάπτυξη, ιδίως η αειφόρος κτηνοτροφική παραγωγή και κατανάλωση, η προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, η στρατηγική για τη βελτίωση της εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας, καθώς και μία συνεκτική στρατηγική για την ταχύτερη πρόοδο της έρευνας χωρίς χρησιμοποίηση ζώων·
Ευρωπαϊκό δίκτυο κέντρων αναφοράς για την καλή μεταχείριση των ζώων
36. θεωρεί ότι, στο πλαίσιο των υπαρχόντων θεσμικών οργάνων της Κοινότητας ή των κρατών μελών, πρέπει να συσταθεί ένα ευρωπαϊκό συντονισμένο δίκτυο καλής μεταχείρισης των ζώων, οι δραστηριότητες του οποίου θα επικεντρώνονται στην γενική νομοθεσία για την καλή μεταχείριση των ζώων όπως προτείνεται ανωτέρω· είναι της γνώμης ότι το δίκτυο αυτό πρέπει να ορίσει ένα θεσμικό όργανο ως συντονιστικό όργανο, το οποίο θα εκτελεί τα καθήκοντα που προβλέπονται για το «κεντρικό ινστιτούτο συντονισμού» που αναφέρεται στην προαναφερθείσα ανακοίνωση της Επιτροπής της 28ης Οκτωβρίου 2009· θεωρεί επιπλέον ότι το εν λόγω συντονιστικό όργανο δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να επικαλύπτει τα καθήκοντα της Επιτροπής ή άλλων οργανισμών αλλά θα πρέπει να αποτελέσει μέσο υποστήριξης που θα παρέχει βοήθεια στην Επιτροπή, στα κράτη μέλη, στους φορείς της αλυσίδας τροφίμων και στους πολίτες όσον αφορά την κατάρτιση και την εκπαίδευση, τις βέλτιστες πρακτικές, την πληροφόρηση και την επικοινωνία με τους καταναλωτές και θα αξιολογεί τις μελλοντικές νομοθετικές και πολιτικές προτάσεις και θα γνωμοδοτεί σχετικά, καθώς και θα αξιολογεί τις συνέπειές τους για την καλή μεταχείριση των ζώων, θα αξιολογεί τα πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων με βάση τις πλέον πρόσφατες διαθέσιμες γνώσεις και θα συντονίζει ένα σύστημα της ΕΕ για την δοκιμή νέων τεχνικών·
37. είναι της άποψης ότι, βάσει επιστημονικών ευρημάτων, το κοινό πρέπει να ενημερωθεί σχετικά με τις ανάγκες των ζώων και τους σωστούς τρόπους μεταχείρισής τους, και αυτό πρέπει να γίνει με τον προσήκοντα, σοβαρό τρόπο· θεωρεί ότι ένα ευρωπαϊκό δίκτυο κέντρων αναφοράς πρέπει να είναι αρμόδιο για την εφαρμογή μέτρων στον τομέα της εκπαίδευσης και της πληροφόρησης, διότι η μεταφορά της γνώσης βάσει τυποποιημένων κριτηρίων ποιότητας είναι θεμελιώδους σημασίας προκειμένου να αποφεύγεται η ανάπτυξη ακραίων απόψεων·
Καλύτερη εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας
38. καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει το συντομότερο δυνατόν το κόστος που συνεπάγονται για τους ευρωπαίους παραγωγούς τα μέτρα που διέπουν την καλή μεταχείριση των ζώων και να προτείνει, το αργότερο το 2012, συστάσεις, κατευθυντήριες γραμμές και άλλα απαραίτητα μέτρα για να αντιμετωπιστεί η απώλεια ανταγωνιστικότητας των ευρωπαίων κτηνοτρόφων·
39. καλεί τα κράτη μέλη να προβούν στις αναγκαίες ενέργειες ώστε να διασφαλίσουν ότι η έννοια της προστασίας και της καλής μεταχείρισης των ζώων προωθείται μέσω της εκπαίδευσης·
40. θεωρεί ότι ο σκοπός πρέπει να είναι η δημιουργία ενός εύστοχου συστήματος παρακολούθησης που θα βασίζεται σε ανάλυση κινδύνου με επίκεντρο αντικειμενικούς παράγοντες και ότι τα κράτη μέλη των οποίων τα ποσοστά παραβίασης είναι άνω του μέσου όρου πρέπει να αναμένουν ότι θα υποστούν αυστηρότερους ελέγχους·
41. τονίζει ότι οι ανισορροπίες στην τροφική αλυσίδα, όπως αυτές περιγράφονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Βελτίωση της λειτουργίας της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων στην Ευρώπη», θέτουν συχνά τους παραγωγούς πρωτογενούς παραγωγής σε μειονεκτική θέση· υπενθυμίζει ότι οι παραγωγοί πρωτογενούς παραγωγής διαθέτουν περιορισμένες δυνατότητες επενδύσεων εξαιτίας των πρόσθετων δαπανών που συνεπάγεται αυτή η κατάσταση·
42. τονίζει ότι ο προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να προβλέπει επαρκείς πόρους για να επιτρέπει στην Επιτροπή να ασκεί τα καθήκοντα ελέγχου της, να υποστηρίζει τους παραγωγούς όπου απαιτείται, και να αντιμετωπίσει την απώλεια ανταγωνιστικότητας που υφίστανται οι παραγωγοί ως συνέπεια της θέσπισης νέων και μεταβαλλόμενων προτύπων καλής μεταχείρισης των ζώων, εφόσον ληφθεί υπόψη και ότι το κόστος των εν λόγω προτύπων δεν αντικατοπτρίζεται στην τιμή που εισπράττει ο κτηνοτρόφος κατά την πώληση των προϊόντων του·
43. τονίζει ότι η ανταγωνιστικότητα του γεωργικού τομέα πρέπει να συνεχίσει να βελτιώνεται και να ενισχύεται μέσω της προώθησης και της τήρησης των ισχυόντων κανόνων που αφορούν την καλή μεταχείριση των ζώων, καθώς και σύμφωνα με τις απαιτήσεις προστασίας του περιβάλλοντος·
44. καλεί τα κράτη μέλη να μεριμνούν ώστε όλες οι παραβιάσεις της νομοθεσίας της ΕΕ στον τομέα της καλής μεταχείρισης των ζώων να συνεπάγονται αποτελεσματικές και αναλογικές κυρώσεις, και οι κυρώσεις αυτές να συνοδεύονται από μία ευρεία δράση ενημέρωσης και προσανατολισμού εκ μέρους των αρμόδιων αρχών καθώς και από κατάλληλες διορθωτικές δράσεις·
45. καλεί τα κράτη μέλη να προβούν στις κατάλληλες ενέργειες για να αποτρέψουν παραβιάσεις των κανονισμών για την καλή μεταχείριση των ζώων στο μέλλον·
46. χαιρετίζει τη σημαντική μείωση της χρήσης αντιβιοτικών για ζώα στα κράτη μέλη αφού η χρήση τους ως ενισχυτή ανάπτυξης απαγορεύθηκε στην ΕΕ ενώ εξακολουθεί να επιτρέπεται στις ΗΠΑ και σε ορισμένες άλλες χώρες· αναμένει, ωστόσο, από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν το αυξανόμενο πρόβλημα της ανθεκτικότητας των ζώων στα αντιβιοτικά με υπεύθυνο τρόπο· καλεί την Επιτροπή να συλλέξει και να αναλύσει δεδομένα σχετικά με τη χρήση κτηνιατρικών φαρμακευτικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των αντιβιοτικών, ούτως ώστε να εξασφαλισθεί η αποτελεσματική χρήση των προϊόντων αυτών·
Δείκτες και νέες τεχνικές
47. ζητεί την αξιολόγηση και περαιτέρω ανάπτυξη του σχεδίου «Animal Welfare Quality», ειδικότερα δε για την απλοποίηση του μέσου και την εφαρμογή του στην πράξη·
48. θεωρεί ότι η μέτρηση αυτών των δεικτών καλής μεταχείρισης των ζώων θα αποδειχθεί περίπλοκη για τα προϊόντα εισαγωγής· τονίζει ότι, χωρίς να αμφισβητείται η χρησιμότητά τους ή το βάσιμο της εφαρμογής τους, τα εν λόγω μέσα δεν πρέπει να προκαλέσουν στρέβλωση του ανταγωνισμού σε βάρος των ευρωπαίων παραγωγών·
49. καλεί την Επιτροπή να προτείνει βάσει της τελικής έκθεσης του σχεδίου Animal Welfare Quality δοκιμαστική περίοδο για την αξιολόγηση της καλής μεταχείρισης των ζώων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης βάσει των μεθόδων που εκπονηθήκαν στο σχέδιο Animal Welfare Quality·
50. καλεί τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο αυτό, να αξιοποιήσουν καλύτερα τις δυνατότητες ενίσχυσης της εφαρμοσμένης έρευνας, καθώς και των σχετικών με την καλή μεταχείριση των ζώων επενδύσεων στην καινοτομία και στον εκσυγχρονισμό, δυνατότητες που προσφέρονται μέσω των κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προορίζονται για την ανάπτυξη της υπαίθρου και του 7ου προγράμματος-πλαισίου της Γενικής Διεύθυνσης Έρευνας (2007-2013)· ζητεί επιπλέον από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να ενισχύσουν τις χρηματοοικονομικές επενδύσεις στην έρευνα και στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και τεχνικών στον τομέα της καλής μεταχείρισης των ζώων·
51. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλίσουν ότι οι κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού για την Υγεία των Ζώων (OIE) σχετικά με την καλή μεταχείριση των ζώων θα ενθαρρύνουν καλά πρότυπα για την καλή μεταχείριση των ζώων που θα αντικατοπτρίζουν επαρκώς τα επιστημονικά στοιχεία στον εν λόγω τομέα·
52. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Η καλή υγεία των ζώων και η ορθή εκτροφή είναι καθοριστικής σημασίας για την κοινωνία μας, όχι μόνο για την καλή διαβίωση των ζώων, αλλά για τη δημόσια υγεία γενικά, για την οικονομία και για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Τα υψηλά πρότυπα όσον αφορά την καλή διαβίωση των ζώων αποτελούν συνιστώσα του "κατατεθέντος σήματος" των ευρωπαϊκών γεωργικών προϊόντων, αλλά υπό την προϋπόθεση πάντοτε ότι οι ισχύοντες κανόνες πράγματι τηρούνται.
Σχέδιο δράσης για την περίοδο 2006-2010
Η μεγάλη πλειοψηφία των μέτρων που προβλέπονται στο σημερινό, όχι υπερβολικά φιλόδοξο, σχέδιο δράσης έχει πραγματοποιηθεί κατά τρόπο ικανοποιητικό. Έχουν καταβληθεί αρκετές προσπάθειες για να αναπτυχθούν εναλλακτικές λύσεις για τα πειράματα με ζώα, ούτως ώστε, στο πλαίσιο του ΠΟΕ και των διμερών συμφωνιών με τρίτες χώρες, να δίδεται προτεραιότητα στην καλή μεταχείριση των ζώων. Ιδιαίτερα ικανοποιητική είναι επίσης η πρόοδος που έχει σημειωθεί στο πλαίσιο του σχεδίου "Animal Welfare Quality Project" όσον αφορά τις επιστημονικές γνώσεις για τους δείκτες της υγείας των ζώων.
Ταυτόχρονα, ωστόσο, είναι λυπηρό ότι δεν έχουν καταβληθεί περισσότερες προσπάθειες στον τομέα της μεταφοράς των ζώων, και το σχετικό με αυτό ζήτημα της ανάπτυξης δορυφορικού συστήματος για την παρακολούθηση αυτών των μεταφορών. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι επίσης το γεγονός ότι πολυάριθμοι εκτροφείς χοίρων στην Ευρώπη παραβιάζουν τους κανόνες της οδηγίας 2008/120/ΕΚ σχετικά με τους στοιχειώδεις κανόνες για την προστασία των χοίρων .
Σχέδιο δράσης για την περίοδο 2011-2015
Ήδη στο ψήφισμά του τού 2006, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε το σημερινό σχέδιο δράσης να ακολουθηθεί από νέο σχέδιο. Το αίτημα αυτό πρέπει να επαναληφθεί, ειδικότερα υπό το φως του άρθρου 13 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως τροποποιήθηκε με τη Συνθήκης της Λισαβόνας που επέφερε μια νέα νομική κατάσταση.
Κατά την άποψη της εισηγήτριας, το μελλοντικό σχέδιο δράσης πρέπει, για τους λόγους που αναφέρονται παρακάτω, να επικεντρωθεί στα εξής σημεία. :
1. μια γενική ευρωπαϊκή νομοθεσία για την καλή μεταχείριση των ζώων2. ένα ευρωπαϊκό κέντρο καλής μεταχείρισης και υγείας των ζώων
3. τον καλύτερο έλεγχο της ισχύουσας νομοθεσίας
4. τη σχέση μεταξύ υγείας των ζώων και δημόσιας υγείας
5. δείκτες και νέες τεχνικές
Στην Ευρώπη παρατηρείται παραδοσιακά μια έντονη βούληση για καλή μεταχείριση των ζώων. Η παράδοση αυτή πρέπει να διατηρηθεί και να ενισχυθεί χάρη σε νέες εμπειρίες και ολοένα και αυξανόμενες γνώσεις σχετικά με την φυσική συμπεριφορά των ζώων και όλες τις προφανείς σχέσεις μεταξύ της καλής μεταχείρισης των ζώων και της υγείας των ζώων και των ανθρώπων.
Επί του παρόντος τα πρότυπα της καλής μεταχείρισης των ζώων διαφέρουν έντονα από χώρα σε χώρα, γεγονός το οποίο έχει ως συνέπεια αφενός πολύ διαφορετικές συνθήκες διαβίωσης για τα ζώα, αλλά αφετέρου και εμπόδια στον ελεύθερο και θεμιτό ανταγωνισμό μεταξύ των παραγωγών. Η εσωτερική αγορά συνιστά το απολύτως σημαντικότερο εργαλείο για να παραμείνει η Ευρώπη ενωμένη και να διατηρηθούν η ειρήνη και η ελευθερία για όλους. Πρέπει, σε όλους τους τομείς, να υπερασπιζόμαστε την ελευθερία και το δίκαιο σ' αυτή την αγορά.
Για το λόγο αυτό, η ΕΕ οφείλει να θεσπίσει σύντομα μια γενική και ισχυρή κοινή νομοθεσία για την προστασία των ζώων, που να αναγνωρίζει στα ζώα το δικαίωμα σε αξιοπρεπή διαβίωση και να διασφαλίζει ότι οι παραγωγοί δεν μπορούν να προσφέρουν στην εσωτερική αγορά προϊόντα ζωικής προέλευσης που δεν ανταποκρίνονται στους όρους της γενικής νομοθεσίας.
Ο νόμος αυτός θα πρέπει να διασφαλίζει αφενός μια αξιοπρεπή διαβίωση ανάλογη με την ιδιοσυγκρασία του κάθε είδους και αφετέρου τους ίδιους θεμελιώδεις όρους στην αγορά για όλους τους παραγωγούς ζωικών προϊόντων. Ταυτόχρονα κάθε παραγωγός, συνεταιρισμός ή περιοχή θα πρέπει να έχει την απόλυτη ελευθερία να υιοθετήσει, σε εθελοντική βάση, κανόνες και τρόπους σήμανσης που υπερβαίνουν τις απαιτήσεις του γενικού νόμου. Ο γενικός αυτός νόμος πρέπει επίσης να διευκρινίζει την υποχρέωση όλων των ιδιοκτητών ζώων να αναλαμβάνουν την πλήρη ευθύνη για τα ζώα τους.
Αυτός ο γενικός νόμος πλαίσιο δεν πρέπει να είναι οδηγία ελάχιστων διατάξεων, αλλά να καθορίζει υψηλό γενικό πρότυπο για κάθε σχετική επιμέρους νομοθεσία, π.χ, περί των κανόνων που διέπουν την μεταφορά ζώων, κατά τον ίδιο τρόπο με τον οποίο ο γενικός νόμος της ΕΕ για τον τομέα των τροφίμων, δηλ. ο κανονισμός (ΕΚ)αριθ.178/2002, λειτουργεί για τον τομέα της ασφάλειας των τροφίμων.
Η εφαρμογή γενικού και αυστηρού νόμου για την προστασία των ζώων, θα κοστίσει κατά πάσα πιθανότητα σε όλους τους παραγωγούς χρόνο και προσπάθειες για να αποκτήσουν γνώσεις και θα τους επιβαρύνει ταυτόχρονα οικονομικά. Η διάθεση γνώσεων μπορεί να διοργανωθεί μεταξύ των κέντρων τεχνογνωσίας των κρατών μελών, των οργανώσεων παραγωγών και του νέου κέντρου της ΕΕ. Η διάθεση γνώσεων μπορεί να διοργανωθεί μεταξύ των κέντρων τεχνογνωσίας των κρατών μελών, των οργανώσεων παραγωγών και του νέου κέντρου της ΕΕ. Τόσο ως πολίτες όσο και ως καταναλωτές οφείλουμε να είμαστε πρόθυμοι να συμβάλουμε στην χρηματοδότηση ισχυρής και ενισχυμένης προστασίας των ζώων.
Ήδη σήμερα σημαντικοί πόροι είναι διαθέσιμοι στο πλαίσιο των κονδυλίων της ΕΕ για την ανάπτυξη της υπαίθρου, αλλά οι πόροι αυτοί δεν μπορούν να θεωρηθούν ως επαρκείς. Χρειάζεται συντονιστικό όργανο για την προστασία και την υγεία των ζώων εντός της ΕΕ. Εάν θα πρέπει ο ρόλος αυτός να ανατεθεί σε υπηρεσία της Επιτροπής ή θα πρέπει ένα από τα ήδη υπάρχοντα εθνικά κέντρα προστασίας των ζώων να αναλάβει το συντονισμό δεν έχει μεγάλη σημασία.
Το κέντρο θα πρέπει να λειτουργεί με βάση τον "γενικό νόμο περί προστασίας των ζώων" και να συγκεντρώνει όλες τις διαθέσιμες γνώσεις καθώς και να έχει το δικαίωμα να προβαίνει σε νέα έρευνα όποτε ανακαλύπτονται κενά, όπως γίνεται στην περίπτωση του πολύ επιτυχούς σχεδίου "Animal Welfare Quality Project", δεδομένου ότι επί του παρόντος οι γνώσεις δεν επαρκούν εις ό, τι αφορά την έμπρακτη εφαρμογή των δεικτών. Το κέντρο πρέπει επίσης να διαθέτει ανά πάσα στιγμή τη συνολική εικόνα των γνώσεων, και να παρέχει συμβουλές όσον αφορά την εισαγωγή νέας τεχνολογίας.
Μια απόλυτη προϋπόθεση για την εφαρμογή οποιουδήποτε νόμου - σε οποιονδήποτε τομέα - είναι η διασφάλιση παρακολούθησης, ελέγχου και (δυστυχώς) κυρώσεων.
Ως προς το θέμα αυτό, η Επιτροπή πρέπει να αποκτήσει αρμοδιότητες και πόρους για να δημιουργήσει εύστοχο και βασιζόμενο στους κινδύνους σύστημα ελέγχου. Τα κράτη μέλη πρέπει επιπλέον να διασφαλίζουν ότι οι εποπτικές τους αρχές διατηρούν υψηλά και ισότιμα πρότυπα και να εφαρμόζουν κατάλληλο σύστημα επιβολής κυρώσεων στους ιδιοκτήτες ζώων που δεν ανταποκρίνονται στις νόμιμες απαιτήσεις.
Υφίστανται πολύ βάσιμοι ηθικοί λόγοι για την τήρηση υψηλών προτύπων όσον αφορά την καλή μεταχείριση των ζώων - γεγονός το οποίο θα έπρεπε μόνο του να επαρκεί για να καθοριστεί αυστηρή νομοθεσία και να επιβληθεί ο σεβασμός της νομοθεσίας αυτής. Εν τούτοις, οι πτυχές της καλής μεταχείρισης των ζώων που αφορούν τη δημόσια υγεία είναι τουλάχιστον εξίσου σημαντικές.
Υπάρχουν αμέτρητοι βιολογικοί παράγοντες που είναι οι ίδιοι για όλα τα ζώντα όντα, και ακόμα περισσότερο όταν πρόκειται για τα θηλαστικά, στα οποία ανήκουμε και εμείς και τα περισσότερα από τα ζώα μας. Υπάρχουν αμέτρητοι βιολογικοί παράγοντες που είναι οι ίδιοι για όλα τα ζώντα όντα, και ακόμα περισσότερο όταν πρόκειται για τα θηλαστικά, στα οποία ανήκουμε και εμείς και τα περισσότερα από τα ζώα μας. Ζώα και άνθρωποι έχουν αισθήματα άγχους και πόνου, χαράς και φιλίας.
Οι ζωονόσοι δεν αφορούν μόνο τη σχέση μεταξύ ζώων παραγωγής τροφίμων και ανθρώπινης υγείας, αλλά και τα άγρια ζώα και τα κατοικίδια ζώα, όπως π. χ. η λύσσα που μεταδίδεται από άγρια ζώα ή η τοξοπλάσμωση που συνήθως μεταδίδεται από τις γάτες. Υπάρχουν, κατά συνέπεια, πολυάριθμοι λόγοι νε ερμηνευθεί το άρθρο 13 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως τροποποιήθηκε από τη Συνθήκης της Λισαβόνας, ως διεύρυνση της αρμοδιότητας της ΕΕ ώστε να καλύπτει το σύνολο των ζώων.
Όπως σε όλους τους άλλους τομείς της κοινωνίας, οι γνώσεις μας για τα ζώα αυξάνονται συνεχώς, και ειδικότερα για τις ζωονόσους και την επίδρασή τους στην υγεία μας. Τις γνώσεις αυτές πρέπει να τις αξιοποιήσουμε και κατ' αυτόν τον τρόπο να βελτιώνουμε συνεχώς τόσο τις συνθήκες διαβίωσης των ζώων όσο και τη δημόσια υγεία.
Θα ήταν προς το συμφέρον όλων να δημιουργηθεί ευρωπαϊκή βάση δεδομένων σχετικά με την χρήση αντιβιοτικών. Σε ποιο βαθμό χρησιμοποιούνται; Για ποια αντιβιοτικά χορηγούνται ιατρικές συνταγές; Σε ποιες γεωγραφικές ζώνες; Σε ποιον τομέα της παραγωγής; Πόσα αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται για τα κατοικίδια ζώα; Οι ερωτήσεις αυτές είναι πολυάριθμες και σημαντικές, δεδομένου ότι η ανθεκτικότητα στην αντιβίωση - που έχει λάβει διαστάσεις πολυανθεκτικότητας και γενικευμένης ανθεκτικότητας - συνιστά κυρίως πολύ σοβαρή απειλή για την υγεία των παιδιών και των νέων.
Οι απολύτως πιο σοβαρές ασθένειες και που απειλούν άμεσα τη ζωή - όπως η φυματίωση - είναι ακριβώς ζωονόσοι που μπορούν να προκαλέσουν τεράστια προβλήματα. Στο πλαίσιο αυτό ένα νέο κέντρο της ΕΕ για της προστασία και υγεία των ζώων μπορεί να διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο, ως κινητήρια δύναμη και για τη διάδοση γνώσεων.
Είναι σαφές, για ηθικούς και πολιτιστικούς λόγους -χωρίς να λησμονήσουμε τους πρακτικούς και οικονομικούς λόγους και αυτούς που αφορούν τη δημόσια υγεία - ότι πρέπει να διατηρηθεί πολύ υψηλό πρότυπο για την καλή μεταχείριση των ζώων. Ένα νέο, φιλόδοξο πολυετές σχέδιο δράσης με επίκεντρο τα προαναφερθέντα σημεία θα συμβάλει, κατά την άποψη της εισηγήτριας, στην επίτευξη του σκοπού αυτού.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
Ημερομηνία έγκρισης |
17.3.2010 |
|
|
|
||
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
34 7 3 |
||||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
John Stuart Agnew, Richard Ashworth, José Bové, Luis Manuel Capoulas Santos, Vasilica Viorica Dăncilă, Michel Dantin, Paolo De Castro, Albert Deß, Diane Dodds, Herbert Dorfmann, Hynek Fajmon, Lorenzo Fontana, Iratxe García Pérez, Béla Glattfelder, Martin Häusling, Esther Herranz García, Peter Jahr, Elisabeth Jeggle, Jarosław Kalinowski, Elisabeth Köstinger, Giovanni La Via, Stéphane Le Foll, George Lyon, Gabriel Mato Adrover, Mairead McGuinness, Krisztina Morvai, James Nicholson, Rareş-Lucian Niculescu, Wojciech Michał Olejniczak, Γεώργιος Παπαστάμκος, Marit Paulsen, Britta Reimers, Ulrike Rodust, Alfreds Rubiks, Giancarlo Scotta’, Czesław Adam Siekierski, Alyn Smith, Csaba Sándor Tabajdi, Marc Tarabella, Janusz Wojciechowski |
|||||
|
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Luís Paulo Alves, Σπύρος Δανέλλης, Lena Ek, Véronique Mathieu, Maria do Céu Patrão Neves |
|||||