SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej działanie Unii Europejskiej na rzecz znaku dziedzictwa europejskiego

9.11.2010 - (COM(2010) 76 – C7‑0071/2010 – 2010/0044(COD)) - ***I

Komisja Kultury i Edukacji
Sprawozdawczyni: Chrysoula Paliadeli


Procedura : 2010/0044(COD)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A7-0311/2010

PROJEKT REZOLUCJI LEGISLACYJNEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej działanie Unii Europejskiej na rzecz znaku dziedzictwa europejskiego

(COM(2010) 76 – C7‑0071/2010 – 2010/0044(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Parlament Europejski,

–   uwzględniając wniosek Komisji skierowany do Parlamentu Europejskiego i Rady (COM(2010) 76),

–   uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 167 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi Komisja przedstawiła wniosek Parlamentowi (C7-0071/2010),

–   uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–   uwzględniając uzasadnioną opinię przesłaną przewodniczącemu przez parlament narodowy dotyczącą zgodności projektu aktu z zasadą pomocniczości,

–   uwzględniając opinię Komitetu Regionów[1],

–   uwzględniając art. 55 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji (A7-0311/2010),

1.  przyjmuje w pierwszym czytaniu stanowisko określone poniżej;

2.  zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do swojego wniosku lub zastąpienie go innym tekstem;

3.  zobowiązuje przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.

Poprawka  1

Wniosek dotyczący decyzji

Punkt 1 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(1) Celem traktatu jest tworzenie bliższych związków między narodami Europy, a jego art. 167 w szczególności zobowiązuje Unię Europejską do przyczyniania się do rozkwitu kultur państw członkowskich, z poszanowaniem ich różnorodności narodowej i regionalnej, jednocześnie podkreślając znaczenie wspólnego dziedzictwa kulturowego.

(1) Celem Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) jest tworzenie bliższych związków między narodami Europy, a jego art. 167 w szczególności zobowiązuje Unię Europejską do przyczyniania się do rozkwitu kultur państw członkowskich, z poszanowaniem ich różnorodności narodowej i regionalnej, jednocześnie podkreślając znaczenie wspólnego dziedzictwa kulturowego. Ponadto art. 167 ust. 2 TFUE stanowi, że Unia, z poszanowaniem zasady proporcjonalności, przyczynia się do pogłębiania wiedzy i upowszechniania kultury i historii narodów europejskich.

Poprawka  2

Wniosek dotyczący decyzji

Punkt 3 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(3) Traktat ustanawia także obywatelstwo Unii, które uzupełnia obywatelstwo państw członkowskich oraz stanowi istotny element ochrony i wzmacniania procesu integracji europejskiej. Aby obywatele w pełni popierali integrację europejską, należy położyć większy nacisk na wspólne wartości, historię i kulturę, będące kluczowymi elementami uczestnictwa w społeczeństwie zbudowanym w oparciu o wolność, demokrację i szacunek dla praw człowieka, różnorodność kulturową, tolerancję i solidarność.

(3) Traktat ustanawia także obywatelstwo Unii, które uzupełnia obywatelstwo państw członkowskich oraz stanowi istotny element ochrony i wzmacniania procesu integracji europejskiej. Aby obywatele w pełni popierali integrację europejską, należy położyć większy nacisk na wspólne wartości, historię i kulturę, będące kluczowymi elementami uczestnictwa w społeczeństwie zbudowanym w oparciu o wolność, demokrację i szacunek dla praw człowieka, różnorodność kulturową i językową, tolerancję i solidarność.

Poprawka  3

Wniosek dotyczący decyzji

Punkt 6 a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(6a) W przypadku znaku dziedzictwa Unii Europejskiej należy korzystać z dotychczasowych doświadczeń zdobytych w ramach inicjatywy międzyrządowej.

Uzasadnienie

Wszelkie doświadczenia zdobyte przy realizacji inicjatywy międzyrządowej należy właściwie wykorzystać w przypadku tego nowego działania UE.

Poprawka  4

Wniosek dotyczący decyzji

Punkt 7 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(7) Znak dziedzictwa europejskiego powinien dążyć do synergii i możliwości wzajemnego uzupełniania się z innymi inicjatywami, takimi jak lista światowego dziedzictwa UNESCO lub „europejskie szlaki kultury” Rady Europy. Wartość dodana nowego znaku dziedzictwa europejskiego powinna opierać się na wkładzie wybranych obiektów w europejską historię i kulturę, na wyraźnym wymiarze edukacyjnym kierowanym do obywateli, w tym osób młodych, oraz na budowaniu sieci kontaktów między obiektami, w celu wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk. Główny nacisk położony jest nie na konserwację obiektów, która powinno być zagwarantowana przez istniejące systemy ochrony, ale na promowanie obiektów i ułatwianie dostępu do nich oraz na jakość prezentowanych informacji i organizowanych imprez.

(7) Znak dziedzictwa europejskiego powinien dążyć do uzupełniania się z innymi inicjatywami, a nie ich powielania, takimi jak lista światowego dziedzictwa UNESCO, reprezentatywna lista UNESCO niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości i „europejskie szlaki kultury” Rady Europy. Wartość dodana nowego znaku dziedzictwa europejskiego powinna opierać się na wkładzie wybranych obiektów w europejską historię i kulturę, a także w realizację Unii, na wyraźnym wymiarze edukacyjnym kierowanym do obywateli, zwłaszcza osób młodych, oraz na budowaniu sieci kontaktów między obiektami, w celu wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk. Główny nacisk położony jest nie na konserwację obiektów, która powinno być zagwarantowana przez istniejące systemy ochrony, ale na promowanie obiektów i ułatwianie dostępu do nich, przyczyniając się tym samym do „dzielenia się” dziedzictwem historycznym i kulturowym w Unii, oraz na jakość prezentowanych informacji i organizowanych imprez.

Poprawka  5

Wniosek dotyczący decyzji

Punkt 10 a preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(10a) Państwa członkowskie powinny mieć możliwość proponowania obiektów, które już otrzymały znak dziedzictwa europejskiego w ramach międzyrządowego programu znaku dziedzictwa europejskiego. Obiekty te należy ocenić w oparciu o nowe kryteria i procedury.

Uzasadnienie

Zachęca się obiekty znajdujące się w państwach członkowskich, które posiadają obecnie znak w ramach inicjatywy międzyrządowej, do udziału w nowej inicjatywie UE. Aby zagwarantować ogólną spójność nowej inicjatywy, obiekty te powinny zostać ocenione przy zastosowaniu nowych kryteriów.

Poprawka  6

Wniosek dotyczący decyzji

Punkt 10 b preambuły (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(10b) W ramach przeprowadzanych w przyszłości ocen funkcjonowania znaku dziedzictwa europejskiego można rozważyć rozszerzenie inicjatywy na państwa trzecie uczestniczące w programie Kultura.

Poprawka  7

Wniosek dotyczący decyzji

Punkt 11 preambuły

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(11) Należy zachować proste i elastyczne warunki zarządzania znakiem dziedzictwa europejskiego, zgodnie z zasadą pomocniczości.

(11) Warunki zarządzania znakiem dziedzictwa europejskiego powinny być proste i elastyczne, zgodnie z zasadą pomocniczości.

Uzasadnienie

Nowa inicjatywa wprowadza nowe warunki zarządzania znakiem.

Poprawka  8

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Dla celów niniejszej decyzji „obiekty” oznaczają zabytki, stanowiska naturalne i miejskie, krajobrazy kulturowe, miejsca pamięci, dobra i obiekty kultury, dziedzictwo niematerialne związane z danym miejscem, w tym dziedzictwo współczesne.

Dla celów niniejszej decyzji „obiekty” oznaczają zabytki, stanowiska naturalne, podwodne, archeologiczne, przemysłowe i miejskie, krajobrazy kulturowe, miejsca pamięci, dobra i obiekty kultury, dziedzictwo niematerialne związane z danym miejscem, w tym dziedzictwo współczesne.

Uzasadnienie

Stanowiska archeologiczne są bezpośrednio powiązane z europejskim dziedzictwem kulturowym i jako takie powinny być wymienione w definicji. W definicji tej należy również sklasyfikować stanowiska podwodne z uwagi na długie tradycje morskie Europejczyków trwające od czasów prehistorycznych do teraźniejszości.

Poprawka  9

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 – ustęp 1 – tiret pierwsze

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

wzmocnienia u obywateli europejskich poczucia przynależności do Unii Europejskiej, opartego na wspólnych elementach historii i dziedzictwa kulturowego, a także na uznaniu walorów różnorodności;

wzmocnienia u obywateli europejskich, zwłaszcza u osób młodych, poczucia przynależności do Unii, opartego na wspólnych wartościach i elementach europejskiej historii i europejskiego dziedzictwa kulturowego;

Uzasadnienie

Promowanie dostępu młodych ludzi do unijnego dziedzictwa kulturowego stanowi priorytet UE i należy to podkreślić. Znak dziedzictwa europejskiego nie dotyczy kwestii zachowania obiektów, ale ich wymiaru edukacyjnego. Wartość edukacyjna znaku dziedzictwa europejskiego stanowi po części reakcję na rosnącą przepaść między obywatelami a Europą, zwłaszcza w przypadku młodych ludzi.

Poprawka  10

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 – ustęp 1 – tiret drugie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

wspierania dialogu międzykulturowego.

wspierania dialogu międzykulturowego i dialogu między terytoriami oraz uznanie walorów różnorodności.

Poprawka  11

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 – ustęp 2– wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Pośrednim celem działania jest przyczynianie się do:

2. Pośrednim celem działania na drodze do osiągnięcia tych zamierzeń jest:

Uzasadnienie

Zob. uzasadnienie poprawki do art. 3 ust. 1, wprowadzenie.

Cele pośrednie odnoszą się do wpływu znaku dziedzictwa europejskiego na poszczególne osoby i na dziedzictwo jako całość. Na tym poziomie wpływ można mierzyć/oceniać z pewnością, której stopień odpowiada pośrednim wskaźnikom wpływu.

Poprawka  12

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 – ustęp 2 – tiret pierwsze

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

podniesienia wartości i nadania odpowiedniej rangi obiektom, które odegrały główną rolę w historii i budowaniu Unii Europejskiej;

podkreślenia symbolicznej wartości i zwiększenia rangi obiektów, które odegrały istotną rolę w historii i kulturze Europy i/lub budowaniu Unii;

Uzasadnienie

Znak będzie stanowił promocję obecnej wartości obiektów. Inicjatywa ta jest ważna zarówno pod względem umocnienia integracji europejskiej poprzez wiedzę o europejskiej kulturze i historii, jak i wzmocnienia poczucia przynależności do Unii Europejskiej i przybliżenia obywateli UE do jej instytucji.

Poprawka  13

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 – ustęp 2 – tiret drugie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

ułatwienia obywatelom europejskim zrozumienia procesu budowania Europy, a także poznania ich wspólnego, a jednocześnie różnorodnego dziedzictwa kulturowego, szczególnie związanego z wartościami demokratycznymi i prawami człowieka będącymi istotą integracji europejskiej.

ułatwienia obywatelom europejskim zrozumienia historii Europy i procesu budowania Unii, a także poznania ich wspólnego, a jednocześnie różnorodnego dziedzictwa kulturowego, materialnego i niematerialnego, szczególnie związanego z wartościami demokratycznymi i prawami człowieka będącymi istotą integracji europejskiej.

Uzasadnienie

Historia i kultura Europy oraz proces budowania Unii Europejskiej są dwoma różnymi pojęciami o takim samym znaczeniu dla europejskiego dziedzictwa kulturowego i symbolicznego.

Poprawka  14

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 – ustęp 3– wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Cele szczególne działania są następujące:

3. Same obiekty dążą do realizacji następujących celów szczególnych:

Uzasadnienie

Zob. uzasadnienie poprawki do art. 3 ust. 1, wprowadzenie.

Cele szczególne dotyczą tych usprawnień, które same obiekty – indywidualnie lub wspólnie – zobowiązują się wprowadzić, kiedy ubiegają się o uzyskanie znaku dziedzictwa europejskiego.

Poprawka  15

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 – ustęp 3 – tiret drugie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

– podnoszenie świadomości wspólnego dziedzictwa kulturowego u młodych ludzi;

– podnoszenie świadomości wspólnego dziedzictwa kulturowego u młodych ludzi w szczególności, a ogólniej u wszystkich obywateli europejskich, i zwiększanie ich poczucia tożsamości europejskiej;

Uzasadnienie

Rozwój tożsamości europejskiej stanowi żywotny cel procesu integracji europejskiej i jako taki może on być promowany za pomocą znaku dziedzictwa europejskiego.

Poprawka  16

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 – ustęp 3 – tiret czwarte

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

– rozszerzenie dostępu do obiektów dziedzictwa kulturowego na ogół społeczeństwa, szczególnie na osoby młode;

– rozszerzenie i/lub poprawa dostępu do obiektów dziedzictwa kulturowego dla ogółu społeczeństwa, szczególnie dla osób młodych;

Poprawka  17

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 – ustęp 3 – tiret piąte

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

– intensyfikacja dialogu międzykulturowego, szczególnie wśród osób młodych, poprzez kształcenie w dziedzinie kultury, sztuki i historii;

– intensyfikacja dialogu międzykulturowego, szczególnie wśród osób młodych, poprzez kształcenie w dziedzinie kultury, historii i interaktywne kształcenie przez internet;

Uzasadnienie

Młodzi ludzie utrzymują kontakty towarzyskie, uczą się i współdziałają, wykorzystując technologie informacyjne i portale społecznościowe. Młodemu pokoleniu bardzo łatwo jest wyrazić się w formie blogów, na facebooku czy na innym portalu edukacyjnym. Interaktywne kształcenie przez internet jest najlepszym i najtańszym narzędziem rozwijania dialogu międzykulturowego; należy zatem wymienić je w poprawce.

Poprawka  18

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 – ustęp 3 – tiret szóste

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

– umożliwianie synergii dziedzictwa kulturowego i współczesnej twórczości i kreatywności;

– umożliwianie synergii dziedzictwa kulturowego i współczesnej twórczości i wspierania kreatywności;

Uzasadnienie

Synergia dziedzictwa kulturowego i współczesnej twórczości może sprzyjać kreatywności.

Poprawka  19

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 – ustęp 3 – tiret szóste a (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

– sprzyjanie synergii dziedzictwa kulturowego i powiązanej z nim działalności gospodarczej prowadzonej przy bezwzględnym poszanowaniu tego dziedzictwa i sprzyjającej trwałości samego dziedzictwa i jego otoczenia;

Uzasadnienie

Dziedzictwo kulturowe może być jedną z głównych atrakcji danego obszaru i przyciągać działalność gospodarczą o pierwszorzędnym znaczeniu dla tego obszaru, wnosząc wkład w jego gospodarkę poprzez turystykę kulturową, przemysł kulturowy itp. Ponadto takie powiązanie z gospodarką produkcyjną sprawia, że dziedzictwo może samo przyczyniać się do swojego utrzymania, zważywszy, że utrzymanie to zazwyczaj oznacza bardzo wysokie koszty i podmiotom zarządzającym często trudno jest je zapewnić.

Poprawka  20

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 – ustęp 3 – tiret siódme

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

– przyczynienie się do atrakcyjności i zrównoważonego rozwoju regionów.

– przyczynienie się do promocji, atrakcyjności, oddziaływania kulturowego i rozwoju turystycznego oraz do zrównoważonego rozwoju regionów;

Poprawka  21

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 – ustęp 3 – tiret sódme a (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

– sprzyjanie powstawaniu europejskich sieci uwypuklających wartość wspólnego europejskiego dziedzictwa.

Uzasadnienie

Europejskie dziedzictwo jest bardzo zróżnicowane, a sieci łączące różne terytoria mogą uwypuklać wspólne europejskie dziedzictwo różnych epok i stylów artystycznych. Mogłaby powstać np. europejska sieć sztuki cystersów, sztuki rzymskiej, modernizmu czy secesji, świąt przesilenia itp. Obywatel europejski mógłby zobaczyć, że wiele elementów, które uznaje za swoje dziedzictwo, występuje w całej Europie.

Poprawka  22

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Komisja i państwa członkowskie zapewniają komplementarność znaku dziedzictwa europejskiego w stosunku do innych inicjatyw w dziedzinie dziedzictwa kulturowego, takich jak lista światowego dziedzictwa UNESCO lub „europejskie szlaki kultury” Rady Europy.

Komisja i państwa członkowskie zapewniają to, że znak dziedzictwa europejskiego będzie stanowił uzupełnienie, lecz nie powielenie, innych inicjatyw w dziedzinie dziedzictwa kulturowego, takich jak lista światowego dziedzictwa UNESCO, reprezentatywna lista UNESCO niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości i „europejskie szlaki kultury” Rady Europy.

Uzasadnienie

Zob. uzasadnienie poprawki do pkt 7 preambuły.

Poprawka  23

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 7 – punkt 1– wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(1) Obiekty kandydujące do znaku mają wartość europejskiego symbolu i odegrały ważną rolę w historii i budowaniu Unii Europejskiej. W odniesieniu do obiektów kandydujących należy zatem uzasadnić:

(1) Obiekty kandydujące do znaku dziedzictwa europejskiego mają wartość europejskiego symbolu i odegrały ważną rolę w historii i kulturze Europy i/lub budowaniu Unii. W odniesieniu do nich należy zatem uzasadnić:

Uzasadnienie

Zob. uzasadnienie poprawki do art. 3 ust. 1 tiret pierwsze.

Poprawka  24

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 7 – punkt 1 – tiret drugie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

– lub miejsce i rolę obiektu w historii europejskiej i historii integracji europejskiej oraz jego związki z najważniejszymi dla Europy wydarzeniami lub postaciami, a także prądami kulturowymi, ruchami artystycznymi, politycznymi, społecznymi, naukowymi, technologicznymi lub przemysłowymi;

– lub miejsce i rolę obiektu w historii europejskiej i historii integracji europejskiej oraz jego związki z najważniejszymi dla Europy wydarzeniami lub postaciami, a także prądami kulturowymi, ruchami artystycznymi, religijnymi, politycznymi, społecznymi, naukowymi, technologicznymi, ekologicznymi lub przemysłowymi;

Uzasadnienie

Wiele wyznań pozostawiło ważny ślad w Europie, wywołując wojny, wpływając na filozofię, sposób myślenia i szeroko rozumianą kulturę; znaczna część dzieł sztuki do XIX w., a nawet późniejszych, odnosi się do tematyki religijnej, a ważne europejskie zabytki to właśnie budowle religijne, dlatego absurdem byłoby pominięcie religii.

Poprawka  25

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 7 – punkt 2– wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(2) Obiekty kandydujące do znaku przedkładają projekt promujący ich europejski charakter i zobowiązują się do następujących działań:

(2) Obiekty kandydujące do znaku dziedzictwa europejskiego przedkładają projekt, który zostanie zrealizowany najpóźniej do końca roku wyznaczenia obiektów i który zawiera wyszczególnienie wszystkich następujących działań:

Uzasadnienie

Określenie terminu wdrożenia kryteriów przed upływem roku wyznaczenia obiektów zobowiązałoby obiekty kandydujące do znaku do realizacji swoich zobowiązań.

Poprawka  26

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 7 – punkt 2 – tiret trzecie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

– promowania wielojęzyczności poprzez używanie wielu języków Unii Europejskiej;

– promowania wielojęzyczności i różnorodności regionalnej poprzez używanie wielu języków Unii jako klucza do dialogu międzykulturowego;

Poprawka  27

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 7 – punkt 2 – tiret czwarte

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

udziału w sieci kontaktów obiektów opatrzonych znakiem dziedzictwa europejskiego w celu wymiany doświadczeń i inicjowania wspólnych projektów;

współpracy z obiektami opatrzonymi już znakiem dziedzictwa europejskiego;

Poprawka  28

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 7 – punkt 2 – tiret piąte

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

– nadania odpowiedniej rangi i zwiększenia atrakcyjności obiektów, w skali europejskiej, na przykład przy zastosowaniu nowoczesnych technologii;

– nadania odpowiedniej rangi i zwiększenia atrakcyjności obiektów, w skali europejskiej, m.in. za pomocą nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych;

Poprawka  29

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 7 – punkt 2 – tiret piąte a (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

– zagwarantowania obywatelom europejskim dostępu do obiektu przy pełnym poszanowaniu jego ochrony;

Uzasadnienie

Ten punkt może się wydawać oczywisty, ale wiele zabytków nie zostało udostępnionych publiczności, co nie sprzyja zapewne powstawaniu poczucia jakiejkolwiek przynależności.

Poprawka  30

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 7 – punkt 2 – tiret szóste

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

tam, gdzie pozwala na to specyfika obiektu, zachęca się także do organizowania działań artystycznych i kulturalnych (na przykład wydarzeń, festiwali, pobytów artystów-rezydentów), które zwiększają mobilność europejskich artystów i kolekcji, pobudzają dialog międzykulturowy i zachęcają do tworzenia związków miedzy dziedzictwem kulturowym a współczesną twórczością i kreatywnością.

Tam, gdzie pozwala na to specyfika obiektu, zachęca się także do organizowania działań artystycznych i kulturalnych (na przykład wydarzeń, festiwali, pobytów artystów-rezydentów), które zwiększają mobilność europejskich działaczy kultury, artystów i kolekcji, pobudzają dialog międzykulturowy i zachęcają do tworzenia związków miedzy dziedzictwem kulturowym a współczesną twórczością i kreatywnością.

Uzasadnienie

To zdanie nie znajdzie się w obowiązkowych kryteriach, lecz będzie dodatkowym elementem, gdyż kryteria są stosowane proporcjonalnie do rozmiaru i typu obiektu. Nie wszystkie obiekty mogą być w stanie organizować działania artystyczne i kulturalne.

Poprawka  31

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 7 – punkt 3 – tiret czwarte

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

– zapewnienia dostępu do obiektów dla jak najszerszej grupy odbiorców, na przykład dzięki ich odpowiedniemu dostosowaniu lub szkoleniom personelu;

– zapewnienia dostępu do obiektów dla jak najszerszej grupy odbiorców, w tym także dla osób starszych i niepełnosprawnych, na przykład dzięki odpowiedniemu dostosowaniu tych obiektów lub szkoleniom ich personelu oraz wykorzystaniu internetu;

Poprawka  32

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 7 – punkt 3 – tiret szóste

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

prowadzenia promocji obiektów jako możliwego celu podroży turystycznych;

promowania obiektów jako celu podróży turystycznych, przy jednoczesnym ograniczeniu ewentualnego negatywnego wpływu turystyki na obiekt lub jego otoczenie;

Uzasadnienie

Rozwój turystyki nie powinien w żadnym wypadku szkodzić obiektowi i otaczającemu go środowisku.

Poprawka  33

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 7 – punkt 3 – tiret ósme

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

– zapewnienia, że plan zarządzania jest, na ile to możliwe, przyjazny dla środowiska, w celu ograniczenia potencjalnego negatywnego wpływu turystyki.

– zapewnienia, że plan zarządzania jest, na ile to możliwe, przyjazny dla środowiska.

Uzasadnienie

Zob. poprawka do art. 7 ust. 3. tiret 6.

Poprawka  34

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 8 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Europejski panel składa się z 12 członków. Czterech członków mianuje Parlament Europejski, czterech Rada i czterech Komisja. Panel wyznacza swojego przewodniczącego.

2. Europejski panel składa się z 13 członków. Czterech członków mianuje w oparciu o swoje odpowiednie procedury Parlament Europejski, czterech Rada, czterech Komisja i jednego Komitet Regionów. Europejski panel wyznacza swojego przewodniczącego.

Uzasadnienie

Włączenie do składu panelu przedstawiciela Komitetu Regionów dopuściłoby do głosu władze lokalne i regionalne, co zapewniłoby większą reprezentatywność panelu i zainteresowanie jego działalnością wśród środowisk lokalnych i regionalnych. Ponadto dzięki temu w panelu zasiadałaby nieparzysta liczba członków.

Poprawka  35

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 8 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Członkowie europejskiego panelu są niezależnymi ekspertami. Mają oni znaczące doświadczenie i wiedzę ekspercką w dziedzinie kultury, dziedzictwa kulturowego, historii Europy lub innych dziedzin istotnych dla celów znaku dziedzictwa europejskiego

3. Członkowie europejskiego panelu są niezależnymi ekspertami. Mają oni znaczące doświadczenie i wiedzę ekspercką w dziedzinach istotnych dla celów znaku dziedzictwa europejskiego. O ile to możliwe, instytucje wyznaczające ekspertów dążą do zagwarantowania komplementarności dziedzin wiedzy poszczególnych ekspertów oraz ich zrównoważonej reprezentacji geograficznej.

Uzasadnienie

W skład panelu europejskiego powinni wejść eksperci z dziedziny kultury reprezentujący wszystkie obszary związane z celami znaku dziedzictwa UE (lista dziedzin nie powinna być wyczerpująca i mogłaby obejmować różne obszary, takie jak humanitaryzm czy zarządzanie dobrami kultury), przy czym należy również zachować sprawiedliwy udział przedstawicieli wszystkich państw członkowskich.

Poprawka  36

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 8 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4. Członkowie europejskiego panelu mianowani są na trzy lata. W drodze odstępstwa w pierwszym roku obowiązywania niniejszej decyzji czterej eksperci mianowani są przez Komisję na okres jednego roku, czterej eksperci mianowani są przez Parlament Europejski na okres dwóch lat, czterej eksperci mianowani są przez Radę na okres trzech lat.

4. Członkowie europejskiego panelu mianowani są na trzy lata. W drodze odstępstwa w pierwszym roku obowiązywania niniejszej decyzji czterej eksperci mianowani są przez Komisję na okres jednego roku, czterej eksperci mianowani są przez Parlament Europejski na okres dwóch lat, jeden ekspert mianowany jest przez Komitet Regionów na okres dwóch lat, czterej eksperci mianowani są przez Radę na okres trzech lat.

Uzasadnienie

Zob. poprawka do art. 8 ust. 2.

Poprawka  37

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 8 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5. Jeżeli stwierdzono konflikt interesów pomiędzy członkiem panelu a specyficznym obiektem, członek panelu nie uczestniczy w ocenie tego obiektu.

5. Członkowie europejskiego panelu informują o każdym konflikcie interesów lub potencjalnym konflikcie interesów związanym z konkretnym obiektem. W przypadku poinformowania o takim konflikcie interesów lub jego stwierdzenia członek panelu nie uczestniczy w ocenie tego obiektu ani żadnego innego obiektu z tego samego państwa członkowskiego.

Uzasadnienie

Te praktyczne ustalenia zapewniają przejrzystość procedury.

Poprawka  38

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 9

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W celu stosowania sprawnych i nieuciążliwych procedur Komisja przygotowuje, w oparciu o kryteria wyboru, formularz wniosku, który stosowany jest przez wszystkich kandydatów. W ramach procedury wyboru analizowane będą jedynie kandydatury zgłoszone z użyciem oficjalnego formularza.

Komisja przygotowuje, w oparciu o kryteria wyboru określone w art. 7, formularz wniosku, który stosowany jest przez wszystkich kandydatów. W ramach procedury wyboru analizowane będą jedynie kandydatury zgłoszone z użyciem oficjalnego formularza.

Poprawka  39

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 10 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Za wstępną selekcję obiektów do znaku dziedzictwa europejskiego odpowiadają państwa członkowskie.

1. Za wstępną selekcję obiektów do znaku dziedzictwa europejskiego odpowiadają państwa członkowskie, które ściśle współpracują w tym zakresie z miejscowymi i regionalnymi władzami.

Poprawka  40

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 10 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Każde państwo członkowskie może dokonać wstępnej selekcji maksymalnie dwóch obiektów rocznie, zgodnie z harmonogramem w załączniku. W latach przeznaczonych na procedurę monitorowania selekcja nie odbywa się.

2. Każde państwo członkowskie może dokonać wstępnej selekcji maksymalnie dwóch obiektów w ciągu dwóch lat, zgodnie z harmonogramem w załączniku.

Uzasadnienie

Wybór obiektów w odstępach dwóch lat zagwarantuje wyższą jakość procesu wyboru oraz wybranych obiektów. Liczba obiektów musi pozostać rozsądna, tak aby nie narażać na szwank jakości, wiarygodności i prestiżu znaku dziedzictwa europejskiego. Jednego roku procedura wyboru będzie przeprowadzana na szczeblu państwa członkowskiego, a w następnym roku – na szczeblu europejskim – i zakończy się oficjalnym przyznaniem znaku poszczególnym obiektom. W tym przypadku monitorowanie obiektów może następować jednocześnie z procesem wyboru.

Poprawka  41

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 10 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Każde państwo członkowskie ustanawia własne procedury i własny harmonogram wstępnej selekcji obiektów, zgodnie z zasadą pomocniczości, zapewniając nieuciążliwość i jak największą elastyczność procedur. Zawiadamia ono jednak Komisję o wynikach wstępnej selekcji najpóźniej do dnia 31 stycznia roku procedury wyboru.

3. Każde państwo członkowskie ustanawia własne procedury i własny harmonogram wstępnej selekcji obiektów, zgodnie z zasadą pomocniczości, zapewniając nieuciążliwość i jak największą elastyczność procedur. Zawiadamia ono jednak Komisję o wynikach wstępnej selekcji najpóźniej do dnia 1 marca roku procedury wstępnego wyboru.

Uzasadnienie

Jest to zgodne z zaproponowanym nowym harmonogramem (zob. załącznik).

Poprawka  42

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 10 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4. Wstępna selekcja dokonywana jest w oparciu o kryteria ustanowione w art. 7 i z zastosowaniem formularza, o którym mowa w art. 9.

4. Procedura wstępnego wyboru dokonywana jest zgodnie z kryteriami ustanowionymi w art. 7 i z zastosowaniem formularza, o którym mowa w art. 9.

Uzasadnienie

Konieczne jest, żeby kryteria i formularz kandydowania stosowane w procedurze wstępnej selekcji w państwie członkowskim były takie same.

Poprawka  43

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 10 – ustęp 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4a. Komisja publikuje pełną listę wstępnie wybranych obiektów i informuje o tym Parlament Europejski, Radę i Komitet Regionów.

Uzasadnienie

Dzięki publikacji listy wybranych wstępnie obiektów i powiadomieniu wszystkich zainteresowanych instytucji UE procedura będzie bardziej przejrzysta.

Poprawka  44

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 11 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Ostateczny wybór dokonywany jest w oparciu o kryteria ustanowione w art. 7 i z zastosowaniem formularza, o którym mowa w art. 9.

3. Ostateczny wybór dokonywany jest zgodnie z kryteriami ustanowionymi w art. 7 i z zastosowaniem formularza, o którym mowa w art. 9.

Uzasadnienie

Konieczne jest, żeby kryteria i formularz kandydowania stosowane w procedurze ostatecznego wyboru w Unii były takie same.

Poprawka  45

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 11 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4. Europejski panel przygotowuje sprawozdanie dotyczące wstępnie wyselekcjonowanych obiektów najpóźniej do dnia 31 października roku procedury wyboru. Sprawozdanie to zawiera zalecenie przyznania znaku dziedzictwa europejskiego oraz wyjaśnienia dotyczące obiektów, które nie zostały włączone do ostatecznej listy.

4. Europejski panel przygotowuje sprawozdanie dotyczące wstępnie wyselekcjonowanych obiektów najpóźniej do dnia 15 grudnia roku procedury wstępnego wyboru. Sprawozdanie to zawiera zalecenie przyznania znaku dziedzictwa europejskiego oraz wyjaśnienia dotyczące obiektów, które nie zostały włączone do ostatecznej listy.

Uzasadnienie

Jest to zgodne z zaproponowanym nowym harmonogramem (zob. załącznik).

Poprawka  46

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 12 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Kandydatury obiektów transnarodowych traktowane są zgodnie z tą samą procedurą co inne obiekty. Poddawane są one wstępnej selekcji przez jedno z odpowiednich państw członkowskich, w ramach limitu dwóch obiektów ustanowionego w art. 10 i zgłaszane w imieniu wszystkich odpowiednich państw członkowskich po konsultacji i zgodzie tych państw członkowskich.

2. Kandydatury obiektów transnarodowych traktowane są zgodnie z tą samą procedurą co inne obiekty. Poddawane są one wstępnej selekcji przez wszystkie odpowiednie państwa członkowskie, w ramach przysługującego im limitu dwóch obiektów ustanowionego w art. 10. Obiekty transnarodowe wyznaczają spośród obiektów uczestniczących w procedurze jeden obiekt, który jest koordynatorem i jedynym punktem kontaktowym dla Komisji. Koordynator przekazuje w odpowiednim czasie informacje na temat tej kandydatury transnarodowej wszystkim państwom członkowskim, żeby zapewnić udział odpowiednich obiektów w całej Unii. Wszystkie obiekty będące częścią obiektu transnarodowego wypełniają formularz wniosku, o którym mowa w art. 9, i muszą spełnić kryteria określone w art. 7.

Uzasadnienie

Obiekty transnarodowe znajdują się w korzystnej sytuacji, jako że z natury sprzyjają one realizacji celów znaku dziedzictwa europejskiego i tworzeniu sieci. W związku z tym wszystkie zaangażowane państwa członkowskie powinny uwzględnić w przysługujących im limitach swoje obiekty będące częścią obiektu transnarodowego. Ważne jest także, aby w odpowiednim czasie powiadomić wszystkie państwa członkowskie o zamiarze wystąpienia o znak dla obiektu transnarodowego, tak aby wszystkie zainteresowane obiekty mogły uczestniczyć w procedurze. Ze względów praktycznych należy wyznaczyć jednego koordynatora dla każdego obiektu transgranicznego, który byłby punktem kontaktowym dla europejskiego panelu i Komisji.

Poprawka  47

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 12 – ustęp 2 – akapit 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Ze szczególną uwagą będą rozpatrywane obiekty międzykulturowe, które tworzą kwintesencję ponadgranicznego dziedzictwa europejskiego, reprezentując materialną i niematerialną symbolikę.

Uzasadnienie

Bardzo ważne, aby znak dziedzictwa europejskiego przyznawać obiektom ponadnarodowym, ponieważ będzie to popularyzowało europejskie dziedzictwo na głębszym poziomie i oddziaływało na większą liczbę obywateli. Pokój jest przykładem niematerialnego symbolu.

Poprawka  48

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 12 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3a. Jeżeli jeden z obiektów wchodzących w skład obiektu transnarodowego przestanie spełniać kryteria znaku dziedzictwa europejskiego lub realizować zobowiązania określone we wniosku, zastosowanie ma procedura, o której mowa w art. 15.

Poprawka  49

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 13 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Komisja oficjalnie wyznacza obiekty, które otrzymać mają znak dziedzictwa europejskiego w roku następującym po roku procedury wyboru w świetle zaleceń europejskiego panelu i informuje Parlament Europejski i Radę.

1. Komisja oficjalnie wyznacza obiekty, które otrzymać mają znak dziedzictwa europejskiego w roku następującym po roku procedury wyboru, uwzględniając w odpowiednim stopniu zalecenia europejskiego panelu, i informuje Parlament Europejski, Radę i Komitet Regionów o podjętych decyzjach.

Uzasadnienie

Zgodnie z poprawkami do art. 8.

Poprawka  50

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 13 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Znak dziedzictwa europejskiego zasadniczo przyznawany jest na stałe, o ile spełnione są warunki określone w art. 14 i 15, i pod warunkiem kontynuowania działania.

2. Znak dziedzictwa europejskiego przyznawany jest na stałe, o ile spełnione są warunki określone w art. 14 i 15, i pod warunkiem kontynuowania działania.

Poprawka  51

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 13 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a. Przyznanie znaku dziedzictwa europejskiego nie jest uwarunkowane żadnymi zobowiązaniami o charakterze urbanistycznym, prawnym, pejzażowym, związanym z mobilnością czy architektonicznym. Jedynym obowiązującym w tym zakresie prawem są przepisy lokalne.

Poprawka  52

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 14 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Sprawozdanie przekazywane jest Komisji i przedkładane europejskiemu panelowi do analizy najpóźniej do dnia 31 stycznia roku procedury monitorowania.

3. Sprawozdanie przekazywane jest Komisji i przedkładane europejskiemu panelowi do analizy najpóźniej do dnia 1 marca roku procedury monitorowania.

Uzasadnienie

Jest to zgodne z zaproponowanym nowym harmonogramem (zob. załącznik).

Poprawka  53

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 14 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4. Europejski panel przygotowuje sprawozdanie o sytuacji obiektów opatrzonych znakiem w danym państwie członkowskim najpóźniej do dnia 31 października roku procedury monitorowania, w razie potrzeby włączając do niego zalecenia, które powinny być uwzględnione w kolejnym okresie monitorowania.

4. Europejski panel przygotowuje sprawozdanie o sytuacji obiektów opatrzonych znakiem w danym państwie członkowskim najpóźniej do dnia 15 grudnia roku procedury monitorowania, w razie potrzeby włączając do niego zalecenia, które powinny być uwzględnione w kolejnym okresie monitorowania.

Uzasadnienie

Jest to zgodne z zaproponowanym nowym harmonogramem (zob. załącznik).

Poprawka  54

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 14 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5. Komisja ustanawia wspólne wskaźniki dla państw członkowskich w celu zagwarantowania spójnego podejścia do procedury monitorowania.

5. Komisja, po konsultacjach z europejskim panelem, ustanawia wspólne wskaźniki dla państw członkowskich w celu zagwarantowania spójnego podejścia do procedury monitorowania.

Poprawka  55

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 15 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4. Komisja podejmuje ostateczną decyzję o cofnięciu znaku dziedzictwa europejskiego i informuje Parlament Europejski i Radę.

4. Komisja podejmuje ostateczną decyzję o cofnięciu znaku dziedzictwa europejskiego, uwzględniając w odpowiednim stopniu zalecenia europejskiego panelu, i informuje o tym Parlament Europejski, Radę i Komitet Regionów.

Uzasadnienie

Z uwagi na przejrzystość bardzo ważny jest udział europejskiego panelu w procedurze cofnięcia znaku.

Poprawka  56

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 15 – ustęp 5 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5a. Obiekty mogą w każdej chwili podjąć decyzję o rezygnacji ze znaku dziedzictwa europejskiego. W takim przypadku powiadamiają o tym dane państwo członkowskie, które z kolei powiadamia Komisję. Komisja podejmuje decyzję o cofnięciu znaku dziedzictwa europejskiego i powiadamia o niej Parlament Europejski, Radę i Komitet Regionów.

Uzasadnienie

Możliwość dobrowolnego wycofania się z inicjatywy nadaje jej bardziej demokratycznego charakteru, ponieważ uwaględnia przypadki, w których z przyczyn obiektywnych obiekt nie może dalej wypełniać swoich zobowiązań lub nie chce uczestniczyć w tej inicjatywie.

Poprawka  57

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 16 – ustęp 1 – tiret 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

– ustanawia wytyczne procedur wyboru i monitorowania, a także formularz wniosku;

w świetle celów, określonych w art. 3 i zgodnie z kryteriami, o których mowa w art. 7, ustanawia wytyczne ułatwiające przeprowadzanie procedur wyboru i monitorowania, a także formularz wniosku;

Poprawka  58

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 16 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Komisja odpowiedzialna jest za komunikację oraz eksponowanie znaku dziedzictwa europejskiego na poziomie Unii, w szczególności poprzez stworzenie i uaktualnianie poświęconych mu stron internetowych.

2. Komisja odpowiedzialna jest za komunikację oraz eksponowanie znaku dziedzictwa europejskiego na poziomie Unii, w szczególności poprzez stworzenie i uaktualnianie poświęconych mu stron internetowych oraz nowego logo oraz nadanie odpowiedniej rangi i zwiększanie atrakcyjności obiektów, w skali europejskiej, na przykład poprzez wykorzystanie możliwości oferowanych przez nowe technologie oraz narzędzia cyfrowych i interaktywnych i dążenie do synergii z innymi europejskimi inicjatywami. Na tej stronie internetowej publikowane są wszelkie powiadomienia i zalecenia europejskiego panelu, o których mowa w art. 8 ust. 6, art. 10 ust. 4a oraz art. 15 ust. 5.

Uzasadnienie

Nowe logo przyczyniłoby się do lepszej widoczności znaku dziedzictwa UE i zwiększenia poziomu wiedzy na temat tej inicjatywy. Należy zapewnić jak największą przejrzystość prac europejskiego panelu.

Poprawka  59

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 17 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Komisja gwarantuje zewnętrzną i niezależną ocenę działania na rzecz znaku dziedzictwa europejskiego. Ocena ta dokonywana jest co sześć lat, zgodnie z harmonogramem w załączniku, i musi dotyczyć wszystkich elementów, w tym skuteczności aspektów operacyjnych związanych z prowadzeniem działania, liczby obiektów, skutków działania, sposobów jego udoskonalenia oraz kwestii kontynuowania znaku dziedzictwa europejskiego.

1. Komisja gwarantuje zewnętrzną i niezależną ocenę działania na rzecz znaku dziedzictwa europejskiego. Ocena ta dokonywana jest co sześć lat, zgodnie z harmonogramem w załączniku, i musi dotyczyć wszystkich elementów, w tym skuteczności aspektów operacyjnych związanych z prowadzeniem działania, liczby obiektów, geograficznego zakresu i skutków działania, sposobów jego udoskonalenia oraz kwestii kontynuowania znaku dziedzictwa europejskiego.

Uzasadnienie

Jeśli wystąpi taka potrzeba, w ramach przeprowadzanych w przyszłości ocen funkcjonowania znaku dziedzictwa europejskiego można zbadać możliwość rozszerzenia inicjatywy na państwa trzecie uczestniczące w programie Kultura lub na jeszcze inne kraje.

Poprawka  60

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 17 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2. Komisja przekazuje Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające ocenę w terminie sześciu miesięcy od zakończenia oceny.

2. Komisja przekazuje Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające ocenę w terminie sześciu miesięcy od zakończenia oceny, któremu w razie potrzeby towarzyszą odpowiednie wnioski.

Poprawka  61

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 18

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Artykuł 18

skreślony

Przepisy przejściowe

 

1. Obiekty, którym przyznano już znak dziedzictwa europejskiego w ramach inicjatywy międzyrządowej i które znajdują się w państwach członkowskich są oceniane [w okresie roku od wejścia w życie niniejszej decyzji].

 

Nowe kandydatury tych obiektów zgłaszane są Komisji przez odpowiednie państwo członkowskie na podstawie kryteriów i procedur ustanowionych w art. 6 i 9, najpóźniej do dnia 31 stycznia [danego roku].

 

Nowe kandydatury oceniane są przez europejski panel.

 

Jeżeli obiekt zaproponowany przez dane państwo członkowskie nie spełnia kryteriów lub niezbędne są dalsze informacje, europejski panel rozpoczyna dialog z państwem członkowskim za pośrednictwem Komisji w celu ustalenia, czy kandydatura może być udoskonalona przed wydaniem ostatecznej decyzji. W razie potrzeby może zostać zorganizowana wizyta na terenie obiektu.

 

Europejski panel przygotowuje do końca [danego roku] sprawozdanie dotyczące obiektów, zawierające zalecenie przyznania znaku dziedzictwa europejskiego, o ile nie ma potrzeby uzyskania dodatkowych wyjaśnień od państw członkowskich.

 

Następnie Komisja oficjalnie wyznacza obiekty.

 

Znak dziedzictwa europejskiego zasadniczo przyznawany jest na stałe obiektom, o których mowa w niniejszym ustępie, o ile spełnione są warunki określone w art. 14 i 15, i pod warunkiem kontynuowania działania.

 

Kandydaci, którzy nie znaleźli się na ostatecznej liście, mogą w kolejnych latach składać nowe kandydatury do wstępnej selekcji na szczeblu krajowym.

 

2. Państwa członkowskie, które nie uczestniczyły w międzyrządowej inicjatywie znaku dziedzictwa europejskiego mogą zgłosić maksymalnie cztery obiekty znaku dziedzictwa europejskiego w [drugim roku następującym po wejściu w życie niniejszej decyzji].

 

Kandydatury tych obiektów zgłaszane są Komisji przez odpowiednie państwo członkowskie na podstawie kryteriów i procedur ustanowionych w art. 6 i 9, najpóźniej do dnia 31 stycznia [danego roku].

 

Nowe kandydatury oceniane są przez europejski panel. Jeżeli obiekt zaproponowany przez dane państwo członkowskie nie spełnia kryteriów lub niezbędne są dalsze informacje, europejski panel rozpoczyna dialog z państwem członkowskim za pośrednictwem Komisji w celu ustalenia, czy kandydatura może być udoskonalona przed wydaniem ostatecznej decyzji. W razie potrzeby może zostać zorganizowana wizyta na terenie obiektu.

 

Europejski panel przygotowuje do końca [danego roku] sprawozdanie dotyczące obiektów, zawierające zalecenie przyznania znaku dziedzictwa europejskiego, o ile nie ma potrzeby uzyskania dodatkowych wyjaśnień od państw członkowskich.

 

Następnie Komisja oficjalnie wyznacza obiekty.

 

Znak dziedzictwa europejskiego zasadniczo przyznawany jest na stałe obiektom, o których mowa w niniejszym ustępie, o ile spełnione są warunki określone w art. 14 i 15, i pod warunkiem kontynuowania działania.

 

Kandydaci, którzy nie znaleźli się na ostatecznej liście, mogą w kolejnych latach składać nowe kandydatury do wstępnej selekcji na szczeblu krajowym.

 

3. Procedura wyboru i monitorowania znaku dziedzictwa europejskiego ustanowiona w art. 6-15 rozpoczyna się w [trzecim roku od wejścia w życie niniejszej decyzji].

 

Uzasadnienie

Nowy znak dziedzictwa Unii Europejskiej wywodzi się z międzyrządowego znaku dziedzictwa europejskiego. Jest on jednak działaniem UE opartym na nowych, wspólnych, jasnych i przejrzystych kryteriach, wspólnym stosowaniu i nowym logo, różniących się wyraźnie od inicjatywy międzyrządowej. Obiekty, którym przyznano znak dziedzictwa europejskiego, utrzymają go i będą traktowane na równi ze wszystkimi innymi obiektami kandydującymi do znaku dziedzictwa UE. Nie zmniejszy to wartości starego znaku międzyrządowego i nada większego znaczenia nowemu znakowi.

Poprawka  62

Wniosek dotyczący decyzji

Załącznik – tabela

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

[Rok n]

 

Przyjęcie decyzji

Prace przygotowawcze

[Rok n]

 

Przyjęcie decyzji

Prace przygotowawcze

[Rok n+1]

Ponowna ocena obiektów, którym przyznano już znak dziedzictwa europejskiego w ramach inicjatywy międzyrządowej

[Rok n+1]

Prace przygotowawcze

[Rok n+2]

Składanie kandydatur obiektów przez państwa członkowskie, które nie uczestniczyły w inicjatywie międzyrządowej

[Rok n+2]

Wstępny wybór na szczeblu państw członkowskich

[Rok n+3]

Wybór

 

[Rok n+3]

Ostateczne wyznaczenie obiektów

[Rok n+4]

Monitorowanie

 

[Rok n+4]

Wstępny wybór na szczeblu państw członkowskich

[Rok n+5]

Wybór

 

[Rok n+5]

Ostateczne wyznaczenie obiektów i monitorowanie

[Rok n+6]

 

Wybór

Ocena znaku dziedzictwa europejskiego

[Rok n+6]

Wstępny wybór na szczeblu państw członkowskich

[Rok n+7]

Wybór

 

[Rok n+7]

Ostateczne wyznaczenie obiektów Ocena znaku dziedzictwa europejskiego

[Rok n+8]

Monitorowanie

 

[Rok n+8]

Wstępny wybór na szczeblu państw członkowskich

[Rok n+9]

Wybór

 

[Rok n+9]

Ostateczne wyznaczenie obiektów i monitorowanie

[Rok n+10]

Wybór

 

[Rok n+10]

Wstępny wybór na szczeblu państw członkowskich

[Rok n+11]

Wybór

 

[Rok n+11]

Ostateczne wyznaczenie obiektów

[Rok n+12]

 

Monitorowanie

Ocena znaku dziedzictwa europejskiego

 

[Rok n+12]

 

Wstępny wybór na szczeblu państw członkowskich

[Rok n+13]

 

Ostateczne wyznaczenie obiektów Ocena znaku dziedzictwa europejskiego

Uzasadnienie

Patrz uzasadnienie poprawki do art. 10 ust. 2.

  • [1]          Dz.U. L 267 z 1.10.2010, s. 52.

UZASADNIENIE

Utworzenie wspólnej europejskiej tożsamości i wzrost zainteresowania Unią Europejską oraz jej genezą są wyzwaniami, jakie stoją przed instytucjami europejskimi w ramach starań na rzecz osiągnięcia szerokiej spójności i solidarności.

Z pewnością istnieją inne, bardziej skuteczne i widoczne sposoby zwiększenia zaufania Europejczyków do Unii Europejskiej i jej przywódców (ostatni kryzys finansowy pokazał, że pozostaje jeszcze dużo do zrobienia na wyższych szczeblach administracji). Jednak znajomość historii naszego kontynentu i wielonarodowego, lecz wspólnego dziedzictwa kulturowego oraz pogłębienie wiedzy młodego pokolenia o ideach i ludziach, dzięki którym powstała Unia Europejska, może rzeczywiście pomóc zbliżyć UE do obywateli.

Wniosek Komisji

Wniosek Komisji wywodzi się z pierwotnej koncepcji znaku dziedzictwa europejskiego, która powstała w 2005 r. jako jedno z rozwiązań zaproponowanych, aby zbliżyć Unię Europejską do obywateli. Celem tej międzyrządowej inicjatywy rozpoczętej w kwietniu 2006 r. przez kilka państw europejskich (Francję, Hiszpanię i Węgry) było wykorzystanie dziedzictwa kulturowego i historii do zwiększenia u obywateli poczucia przynależności do Europy. Do chwili obecnej znak otrzymały 64 obiekty w państwach członkowskich UE i Szwajcarii.

W dniu 20 listopada 2008 r. państwa członkowskie zwróciły się do Komisji Europejskiej o to, aby nadawanie międzyrządowego znaku dziedzictwa europejskiego stało się oficjalnym działaniem UE, której cel pozostałby ten sam, lecz funkcjonowanie zostałoby usprawnione, co zapewniłoby inicjatywie długoterminowe powodzenie.

Szeroko zakrojona konsultacja ze społeczeństwem oraz ocena wpływu pokazały, że znak dziedzictwa europejskiego lepiej osiągałby swoje cele, gdyby był inicjatywą Unii Europejskiej, opartą na tych samych, dokładnie określonych kryteriach oraz solidnym systemie monitorowania, który pomógłby zwiększyć widoczność znaku i zaufanie do niego – bez niedogodności, jakimi jsa niestabilna, zmieniająca się administracja, niedostateczna komunikacja i słabnące zainteresowanie uczestnictwem w inicjatywie.

Aby osiągnąć swoje cele polityczne, proponowany nowy znak dziedzictwa europejskiego powinien podkreślać symboliczną i/lub edukacyjną wartość danego obiektu, a nie jego piękno – czym zajmują się już inne inicjatywy w zakresie dziedzictwa kulturowego – i powinien skupiać się na ścisłej współpracy między obiektami posiadającymi znak, aby wymieniać najlepsze wzorce i realizować wspólne projekty.

Stanowisko sprawozdawczyni

Sprawozdawczyni z zadowoleniem odnosi się do propozycji Komisji polegającej na wykorzystaniu znaku dziedzictwa europejskiego jako sposobu, wśród innych bardziej skutecznych, zbliżenia Unii Europejskiej do obywateli; jako sposobu podkreślenia, że historia Europy jest wynikiem różnorodnego, bogatego i wzajemnie uzupełniającego się wspólnego dziedzictwa kulturowego; jako stwierdzenia, że korzenie UE tkwią w wartościach takich jak wolność, demokracja, przestrzeganie praw człowieka, różnorodność kulturowa, tolerancja i solidarność. Decyzja państw członkowskich o włączeniu znaku dziedzictwa europejskiego w ramy Unii Europejskiej nie tylko pomoże zwiększyć jego widoczność, prestiż i zaufanie do niego, lecz przyczyni się do osiągnięcia od dawna zamierzonego celu spójności i solidarności między obywatelami europejskimi.

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej pierwotnie poddała pomysł, że znak taki powinien wykraczać poza granice Unii Europejskiej i mógłby być ambitnym sposobem służenia polityce spraw zewnętrznych ze względu na wkład kultury europejskiej, która cieszy się szerokim uznaniem na świecie. Na razie jednak bardziej realistyczne byłoby potraktowanie znaku jako narzędzia pogłębiania w Unii Europejskiej spójności między państwami członkowskimi i zamieszkującą je ludnością, zanim podejmie się jakąkolwiek próbę wykorzystania znaku poza granicami UE do prezentowania historii i dziedzictwa opartych na wartościach, które zrodziły się i były szanowane na naszym kontynencie.

Szereg punktów zawartych we wniosku wymaga jednak ulepszenia i wyjaśnienia:

I. ZNAK DZIEDZICTWA UNII EUROPEJSKIEJ

Zmiana nazwy znaku: z międzyrządowego znaku dziedzictwa europejskiego na znak dziedzictwa Unii Europejskiej – w ramach działań wspólnotowych – ma ogromne znaczenie z punktu widzenia sprawozdawczyni oraz koncepcji znaku omówionej we wniosku. Pozwoliłoby to wyraźnie odróżnić nowy znak od starego i zastosować nowy znak jako sposób na osiągnięcie spójności i solidarności, przede wszystkim między obywatelami UE.

Jako że byłoby to nowe działanie oparte na solidniejszych kryteriach i dokładnie określonym systemie monitorowania, nowy znak i nowe logo różniłyby się od poprzedniego znaku i poprzedniego logo. Dzięki tej propozycji zyskalibyśmy czas na wypróbowanie i wdrożenie działania, a także moglibyśmy zająć się opisaną poniżej kwestią przepisów przejściowych.

II. LICZBA OBIEKTÓW: SELEKCJA CO DWA LATA

Przyznawanie znaku co roku najwyżej 27 obiektom nie tylko drastycznie zwiększyłoby w pierwszych latach liczbę obiektów posiadających znak, lecz również zagroziłoby jego renomie. Ponadto miałoby to wpływ na jakość procedury monitorowania, szczególnie dla panelu europejskiego, którego zadaniem będzie przegląd publikowanych przez państwa członkowskie sprawozdań z kontroli oraz wydawanie zaleceń.

Sprawozdawczyni uważa, że gdyby selekcję przeprowadzano co dwa lata, jakość procedury i wybranych obiektów byłaby większa, byłoby więcej czasu na dokonanie wstępnego wyboru (na szczeblu państw członkowskich), a następnie na selekcję na szczeblu europejskim, przy czym monitorowanie obiektów byłoby łatwiejsze.

III. OBIEKTY TRANSNARODOWE

Sprawozdawczyni zgadza się co do tego, że ze względu na symboliczną wartość znaku, który stanowi wkład w integrację europejską, należy priorytetowo traktować obiekty transnarodowe, ponieważ podkreślają one to, co jest nam wspólne, sprzyjają nawiązywaniu kontaktów oraz promują współpracę między państwami i regionami. Dlatego też obiekty transnarodowe powinny zajmować wyjątkowe miejsce w normalnym „przydziale” dwóch obiektów proponowanych co roku przez każde państwo. Ze względów praktycznych dane państwo członkowskie będzie „koordynatorem” i punktem kontaktowym w dyskusjach z panelem europejskim i Komisją.

IV. BRAK POTRZEBY USTANAWIANIA PRZEPISÓW PRZEJŚCIOWYCH

Sprawozdawczyni uważa, że nowy znak jest nie tylko przekształceniem starego, lecz również okazją do podjęcia działań opartych na doświadczeniu nabytym podczas trwania inicjatywy międzyrządowej. Nowe dokładnie określone kryteria, sieć kontaktów, panel oraz monitorowanie nowego działania pociągają za sobą osobną koncepcję, której nie należy uważać za identyczną jak poprzednia. Nie potrzeba żadnych przepisów przejściowych, aby zadbać o prestiż starego znaku i promować renomę nowego.

Ponadto mniejsza liczba obiektów posiadających znak ułatwi przeprowadzanie procedury wyboru obiektów i kontrolę nad nimi. Liczba obiektów objętych każdorazowo powinna być rozsądna i reprezentacyjna. Jeżeli ustanowi się okres przejściowy, ponad sto obiektów mogłoby uczestniczyć w inicjatywie przed upływem 4-letniego okresu. Dla porównania należy wspomnieć, że lista światowego dziedzictwa UNESCO zawiera około 33 obiekty znajdujące się w UE-27, lecz aby osiągnąć tę liczbę, potrzeba było ponad 30 lat.

V. ROLA PANELU EUROPEJSKIEGO

Pojawił się problem ewentualnego zwiększenia roli panelu europejskiego w ramach procesu przyznawania lub cofania znaku dziedzictwa europejskiego określonym obiektom. Problem ten wiąże się pośrednio z bardziej ogólną kwestią prawną, a mianowicie czy prawodawca unijny może tworzyć na mocy przepisów prawa wtórnego jednostki uprawnione do podejmowania decyzji, a nieprzewidziane w traktatach. Z traktatu (zasada podziału kompetencji, art. 5 traktatu o Unii Europejskiej) i utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości jasno wynika, że prawodawca unijny może działać jedynie w granicach kompetencji przyznanych mu przez traktat oraz jedynie w ramach instytucjonalnych przewidzianych w traktacie.

Artykuł 17 traktatu o Unii Europejskiej stanowi, że Komisja między innymi „zarządza programami” oraz „pełni funkcje koordynacyjne, wykonawcze i zarządzające” na warunkach przewidzianych w traktatach, natomiast art. 291 TFUE stanowi, że jeżeli konieczne są jednolite warunki wykonywania prawnie wiążących aktów Unii, akty te powierzają uprawnienia wykonawcze Komisji. W związku z tym panel nie może brać udziału w procedurze przyznawania i cofania znaku.  

VI. ZWIĘKSZONA ROLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

Z tego samego powodu, poza udziałem opisanym we wniosku, z prawnego punktu widzenia trudno jest zwiększyć uprawnienia Parlamentu Europejskiego zarówno odnośnie do nadawania, jak i cofania znaku.

Aby zwiększyć udział PE w procedurze selekcji, można byłoby zwracać się do PE o wydanie opinii w sprawie wstępnego wyboru obiektów lub też pełniej informować Parlament o inicjatywie na wczesnym etapie. Ujemną stroną pierwszej opcji byłoby to, że opóźniłaby ona procedurę.

Sprawozdawczyni uważa, że Komisja powinna publikować pełną listę wstępnie wyselekcjonowanych obiektów i podawać ją do wiadomości Parlamentu i Rady. Pozwoliłoby to Parlamentowi Europejskiemu zareagować w razie potrzeby.

Podsumowanie

Sprawozdawczyni uważa – podobnie jak w ocenie wpływu – że stary znak nie może zbliżyć obywateli do UE, ponieważ cel jego był skromniejszy: miał on być jedną z inicjatyw przyczyniających się do rozwiązania tego samego problemu. Sprawozdawczyni zgadza się również z zawartą w ocenie wpływu uwagą o rozczarowaniu, jakim była frekwencja w wyborach europejskich w czerwcu 2009 r., oraz wynikach pewnej liczby sondaży, które wykazały, że wizerunek UE nie poprawił się w ostatnich latach, lecz wręcz przeciwnie: odsetek Europejczyków postrzegających pozytywnie UE (45%) spadł do najniższego poziomu od jesieni 2005 r.

Aby zmienić ten stan rzeczy, instytucjom europejskim nadal pozostaje dużo do zrobienia w dziedzinach o większym znaczeniu. Krokiem w tym kierunku jest pomysł utworzenia znaku dziedzictwa Unii Europejskiej, którego celem jest zwiększenie u obywateli Europy poczucia posiadania wspólnego dziedzictwa (poprzez znajomość historii i udział w działaniach wspierających dialog międzykulturowy) i postrzeganie budowy UE jako nadal trwającego procesu.

Wartości takie jak demokracja i wolność, silnie zakorzenione w kulturowej przeszłości Europy, są równie ważne jak przejrzystość i solidarność i tak samo niezbędne dzisiaj, jeżeli zamierzamy zbliżyć instytucje europejskie do obywateli państw członkowskich UE.

PROCEDURA

Tytuł

Znak dziedzictwa europejskiego

Odsyłacze

COM(2010)0076 – C7-0071/2010 – 2010/0044(COD)

Data przedstawienia w PE

9.3.2010

Komisja przedmiotowo właściwa

Data ogłoszenia na posiedzeniu

CULT

24.3.2010

Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii

       Date announced in plenary

REGI

24.3.2010

 

 

 

Opinia niewydana

Data zatwierdzenia

REGI

27.4.2010

 

 

 

Sprawozdawca(y)

Data powołania

Chrysoula Paliadeli

23.3.2010

 

 

Rozpatrzenie w komisji

23.6.2010

2.9.2010

 

 

Data przyjęcia

27.10.2010

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

28

0

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Magdi Cristiano Allam, Maria Badia i Cutchet, Zoltán Bagó, Malika Benarab-Attou, Lothar Bisky, Piotr Borys, Jean-Marie Cavada, Silvia Costa, Santiago Fisas Ayxela, Petra Kammerevert, Morten Løkkegaard, Marek Henryk Migalski, Doris Pack, Chrysoula Paliadeli, Marie-Thérèse Sanchez-Schmid, Marietje Schaake, Marco Scurria, Joanna Senyszyn, Emil Stoyanov, Hannu Takkula, Helga Trüpel, Sabine Verheyen, Milan Zver

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Ivo Belet, Luigi Berlinguer, Knut Fleckenstein, Nadja Hirsch, Oriol Junqueras Vies, Seán Kelly, Timothy Kirkhope, Iosif Matula, Monika Smolková, Rui Tavares, Róża Gräfin von Thun und Hohenstein