SPRAWOZDANIE w sprawie zatwierdzonego przez komitet pojednawczy wspólnego tekstu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2006/2004

2.2.2011 - (PE-CONS 00063/2010 – C7‑0015/2011 – 2008/0237(COD)) - ***III

Delegacja Parlamentu Europejskiego do komitetu pojednawczego
Przewodnicząca delegacji: Rodi Kratsa-Tsagaropoulou
Sprawozdawca: Antonio Cancian

PROJEKT REZOLUCJI LEGISLACYJNEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie zatwierdzonego przez komitet pojednawczy wspólnego tekstu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2006/2004

(PE-CONS 00063/2010 – C7‑0015/2011 – 2008/0237(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: trzecie czytanie)

Parlament Europejski,

–   uwzględniając wspólny projekt zatwierdzony przez komitet pojednawczy (PE-CONS 00063/2010 – C7-0015/2011),

–   uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 16 lipca 2009 r.[1],

–   uwzględniając stanowisko zajęte w pierwszym czytaniu[2] dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2008)0817),

–   uwzględniając stanowisko zajęte w drugim czytaniu[3] dotyczące stanowiska Rady w pierwszym czytaniu[4],

–   uwzględniając opinię Komisji w sprawie poprawek Parlamentu do stanowiska Rady w pierwszym czytaniu (COM(2010)0469),

–   uwzględniając stanowisko Rady w drugim czytaniu,

–   uwzględniając art. 294 ust. 13 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–   uwzględniając art. 69 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie delegacji PE do komitetu pojednawczego (A7-0020/0011),

1.  zatwierdza wspólny tekst;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania aktu prawnego z przewodniczącym Rady zgodnie z art. 294 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

3.  zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu należytego zakończenia wszystkich procedur oraz do zlecenia, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, publikacji aktu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

4.   zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji ustawodawczej Radzie, Komisji i parlamentom państw członkowskich.

• [1]  Dz.U. C 317 z 23.12.2009, s. 99.
• [2]  Dz.U. C 184 E z 08.07.10, s. 312.
• [3]  Teksty przyjęte 6.7.2010, P7_TA(2010)0256.
• [4]  Dz.U. C 122 E z 11.5.2010, s. 1.

UZASADNIENIE

Kontekst

W dniu 4 grudnia 2008 r. Komisja przedstawiła wniosek w sprawie projektu rozporządzenia dotyczącego praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym. Biorąc pod uwagę stabilny wzrost tego sektora transportu, celem przedmiotowego wniosku jest ustanowienie obowiązujących w całej UE praw ochrony pasażerów, porównywalnych z prawami istniejącymi w innych środkach transportu, a także zapewnienie równych warunków dla przewoźników z różnych państw członkowskich i różnych rodzajów transportu.

Procedura współdecyzji i procedura pojednawcza

Po przyjęciu przez Parlament stanowiska w pierwszym czytaniu w dniu 23 kwietnia 2009 r. Rada przyjęła swoje stanowisko w pierwszym czytaniu w dniu 11 marca 2010 r. Zmieniono w nim zasadniczo główne elementy projektu rozporządzenia, łagodząc bądź całkowicie usuwając szereg ważnych postanowień, zawartych zarówno we wniosku Komisji, jak i stanowisku PE w pierwszym czytaniu.

Parlament zakończył drugie czytanie w dniu 6 lipca 2010 r. przyjęciem 50 poprawek do wspólnego stanowiska Rady. Kwestiami kluczowymi były: zakres i harmonogram stosowania rozporządzenia; zasady odpowiedzialności, określania szkód i pomocy; prawa osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej sprawności ruchowej; prawa pasażerów w przypadku odwołania lub spóźnień; rozpatrywanie skarg i krajowe organy wykonawcze.

Ponieważ Rada nie przyjęła wszystkich poprawek Parlamentu, konieczna była procedura pojednawcza. Posiedzenie inauguracyjne delegacji Parlamentu odbyło się w dniu 8 września 2010 r. w Strasburgu. Upoważnienie do podjęcia w imieniu delegacji negocjacji z Radą uzyskali: R. Kratsa-Tsagaropoulou, wiceprzewodnicząca i przewodnicząca delegacji, B. Simpson, przewodniczący Komisji Transportu i Turystyki oraz A.Cancian, sprawozdawca.

Trzy trójstronne posiedzenia odbyły się w dniach: 13 września, 13 października i 16 listopada, a posiedzenia delegacji PE odbyły się odpowiednio w dniach 19 października i 23 listopada. Posiedzenia trójstronne umożliwiły postęp w wielu kwestiach, ale główną przeszkodą pozostawał zakres.

Komitet pojednawczy spotkał się wieczorem w dniu 30 listopada 2010 r. w Parlamencie Europejskim w celu oficjalnego rozpoczęcia procedury pojednawczej i ewentualnego osiągnięcia porozumienia co do wszystkich pozostałych jeszcze kwestii. Po wielogodzinnej dyskusji we wczesnych godzinach następnego dnia osiągnięto ogólne porozumienie. Zostało ono potwierdzone przez delegację PE, która głosowała osiemnastoma głosami za, jednym przeciw i trzema wstrzymującymi się.

Główne punkty osiągniętego porozumienia

Główne punkty osiągniętego porozumienia można w skrócie opisać w następujący sposób:

Zakres

Rozporządzenie będzie miało zastosowanie do wszystkich usług regularnych, krajowych i transgranicznych, jeżeli odległość jest równa lub przekracza 250 km („trasy dalekobieżne”). Dotyczyć to będzie także pasażerów, którzy pokonują jedynie część takiej dalekobieżnej trasy.

Ponadto dwanaście podstawowych praw zawartych w rozporządzeniu będzie miało zastosowanie również do pasażerów podróżujących na krótsze odległości. Prawa te skupiają się szczególnie na potrzebach osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawności ruchowej, i obejmują m.in.: niedyskryminacyjny dostęp do transportu, prawo do rekompensaty za zagubienie lub uszkodzenie wózków inwalidzkich lub innego sprzętu służącego przemieszczaniu się, składanie i rozpatrywanie skarg, szkolenie dotyczące niepełnosprawności dla personelu autobusów lub autokarów, informacje udzielane podczas podróży itd.

Odstępstwa czasowe

Za wyjątkiem tych praw podstawowych państwa członkowskie mogą zwolnić krajowe usługi regularne ze stosowania przedmiotowego rozporządzenia przez okres nieprzekraczający czterech lat, z możliwością jednokrotnego odnowienia. Państwa członkowskie mogą także zwolnić szczególne usługi, jeżeli znaczna ich część jest wykonywana poza Unią, przez okres nieprzekraczający czterech lat, z możliwością jednokrotnego odnowienia.

Rekompensata i pomoc w razie wypadku

Pasażerowie uprawnieni są do odszkodowania w związku ze śmiercią, łącznie z rozsądnymi kosztami pogrzebowymi, lub odniesieniem obrażeń, jak również utratą lub uszkodzeniem bagażu z powodu wypadków. Pułapy takiej rekompensaty w ramach prawa krajowego nie mogą być niższe od minimalnych kwot przewidzianych rozporządzeniem, tj. 220 000 EUR na jednego pasażera i 1 200 EUR za jedną sztukę bagażu. Uszkodzenie urządzeń pomocniczych, takich jak wózki inwalidzkie, podlega pełnej rekompensacie.

Ponadto w razie wypadku pasażerowie mają prawo do pomocy zaspokajającej ich natychmiastowe potrzeby, obejmującej w razie konieczności dostarczenie żywności i ubrań, transport, ułatwienie pierwszej pomocy oraz przyznanie kwoty nieprzekraczającej 80 EUR za noc na okres maksymalnie dwóch nocy.

Prawa pasażerów w przypadku odwołania lub opóźnień

W przypadku gdy usługa zostaje odwołana lub odjazd jest opóźniony o ponad 120 minut lub w przypadku nadkompletu pasażerom oferuje się natychmiast prawo wyboru między kontynuacją podróży lub zmianą trasy do miejsca docelowego bez dodatkowych kosztów lub zwrotem ceny biletu; jeżeli przewoźnik nie zaproponuje takiego wyboru, pasażerom oprócz zwrotu ceny biletu przysługuje prawo do rekompensaty w wysokości 50% ceny biletu.

W przypadku awarii autobusu lub autokaru podczas podróży przewoźnik oferuje pasażerom kontynuowanie usługi innym pojazdem lub transport do odpowiedniego miejsca oczekiwania lub dworca, z którego możliwe będzie kontynuowanie podróży.

W przypadku odwołania lub opóźnień pasażerom udziela się wszelkich niezbędnych informacji; tam gdzie to wykonalne, informacji udziela się drogą elektroniczną wszystkim pasażerom, nawet tym, którzy nie odjeżdżają z dworca, jeżeli pasażer poprosił o to i dostarczył przewoźnikowi niezbędne dane kontaktowe.

W przypadku odwołania lub opóźnienia przekraczającego 90 minut podróży dłuższej niż trzy godziny należy także udzielić pomocy w postaci przekąsek, posiłków lub napojów oraz przyznania kwoty na nocleg nieprzekraczającej 80 EUR za noc dla jednej osoby na okres maksymalnie dwóch nocy; obowiązek ten nie ma jednakże zastosowania, jeżeli odwołanie lub opóźnienie jest spowodowane trudnymi warunkami pogodowymi lub katastrofami naturalnymi.

Prawa osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej sprawności ruchowej

Firmy autobusowe i autokarowe mają zapewnić pomoc osobom niepełnosprawnym bądź osobom o ograniczonej sprawności ruchowej, pod warunkiem że pasażer poinformuje przewoźnika o swoich potrzebach najpóźniej na 36 godzin przed wyjazdem. Jeżeli przewoźnik nie jest w stanie zapewnić odpowiedniej pomocy, pasażerowi o ograniczonej sprawności ruchowej może towarzyszyć bez dodatkowych kosztów wybrana przez niego osoba. Wszelkie zagubienie lub uszkodzenie wózków inwalidzkich bądź innego sprzętu musi być rekompensowane przez przedsiębiorstwo przewozowe lub organ zarządzający odpowiedzialnego dworca.

Wnioski

Ostateczny tekst może być postrzegany jako bardzo zadowalający i dobrze wyważony kompromis, ponieważ udało się w nim zapewnić prawa pasażerów, nie nakładając przy tym wielkiego obciążenia na przewoźników, z których większość to małe i średnie przedsiębiorstwa. Wynik procedury pojednawczej może być uważany za sukces Parlamentu Europejskiego, zważywszy że:

a) jeśli chodzi o zakres, początkowe stanowisko negocjacyjne Rady przewidywało 500 km, a osiągnięty kompromis wynosi 250 km;

b) jeśli chodzi o podstawowe prawa pasażerów niezależnie od odległości, początkowe stanowisko Rady przewidywało ich tylko trzy, a osiągnięty kompromis zawiera ich dwanaście ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej sprawności ruchowej;

c) jeśli chodzi o zwolnienia, Rada przewidywała do 15 lat dla usług krajowych oraz czas nieokreślony dla usług międzynarodowych, natomiast końcowy kompromis przewiduje maksymalnie osiem lat w obu przypadkach (cztery lata z możliwością jednokrotnego odnowienia);

d) w razie wypadku, odwołania lub opóźnienia przekraczającego dziewięćdziesiąt minut każdy pasażer ma prawo w razie konieczności do kwoty na nocleg w wysokości 80 EUR za noc na okres maksymalnie dwóch nocy, podczas gdy początkowe stanowisko Rady przewidywało 50 EUR;

e) w razie wypadku pasażerowie mają prawo do natychmiastowej pomocy, obejmującej kwotę na hotel (patrz wyżej), dostarczenie żywności i ubrań, transport oraz ułatwienie pierwszej pomocy

f) w przypadku gdy usługa zostaje odwołana lub odjazd jest opóźniony o ponad 120 minut lub w przypadku nadkompletu pasażerowie mają prawo do rekompensaty w wys. do 50% ceny biletu, a także do kontynuowania podróży lub zmiany trasy do miejsca docelowego lub zwrotu ceny biletu;

g) porozumienie przewiduje także udzielanie pasażerom uaktualnionych informacji na bieżąco drogą elektroniczną.

Delegacja Parlamentu do komitetu pojednawczego zaleca tym samym przyjęcie wspólnego tekstu w trzecim czytaniu.

PROCEDURA

Tytuł	Wniosek w sprawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego praw pasażerów podróżujących drogą morską i drogą wodną śródlądową oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2006/2004
Odniesienia bibliograficzne	PE-CONS 63/2010 – C7‑0015/2011 – 2008/0237(COD)
Przewodnicząca delegacji: wiceprzewodniczący	Rodi Kratsa-Tsagaropoulou
Komisja przedmiotowo właściwa   Przewodniczący	TRANBrian Simpson
Sprawozdawca(y)	Antonio Cancian
Projekt aktu rozpatrzony w pierwszym czytaniu	COM(2008)0817 – C6‑0469/2008
Data pierwszego czytania w PE - Numer P	23.04.2009			P6_TA(2009)0281
Zmieniony wniosek Komisji
Stanowisko Rady w pierwszym czytaniu   Data ogłoszenia na posiedzeniu	05218/3/2010 – C7‑0077/2010 25.03.2010
Stanowisko Komisji Europejskiej(Artykuł 294 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej)	COM(2010)0121
Data drugiego czytania w PE - Numer P	06.07.2010			P7_TA(2010)0256
Opinia Komisji(Artykuł 294 ust. 7 lit. c Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej)	COM(2010)0469
Data otrzymania drugiego czytania przez Radę	09.08.2010
Data pisma Rady w sprawie niezatwierdzenia poprawek PE	25.11.2010
Posiedzenia komitetu pojednawczego	30.11.2010
Data głosowania w delegacji PE	30.11.2010
Wynik głosowania komisji	+: –: 0:	18 1 3
Obecni członkowie	Rodi Kratsa-Tsagaropoulou, Antonio Cancian, Brian Simpson, Georges Bach, Mathieu Grosch, Dieter-Lebrecht Koch, Ádám Kósa, Marian-Jean Marinescu, Inés Ayala Sender, Saïd El Khadraoui, Debora Serracchiani, Izaskun Bilbao Barandica, Michael Cramer, Eva Lichtenberger
Obecny(i) zastępca(y)	Carlo Fidanza, Werner Kuhn, Bogdan Kazimierz Marcinkiewicz, Hella Ranner, Spyros Danellis, Ismail Ertug, Nathalie Griesbeck, Vilja Savisaar-Toomast; Guido Milana
Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania
Data osiągnięcia porozumienia w komitecie pojednawczym	30.11.2010
Porozumienie poprzez wymianę pism	0.0.0000		0.0.0000
Data decyzji współprzewodniczących o uzgodnieniu wspólnego projektu i przekazaniu go do PE i Rady	24.1.2011
Data złożenia	2.2.2011
Uwagi (dane dostępne tylko w jednym języku)	...