ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Κοινοτήτων – Καταπολέμηση της απάτης – Ετήσια Έκθεση 2009
8.3.2011 - (2010/2247 (INI))
Επιτροπή Ελέγχου των Προϋπολογισμών
Εισηγητής: Cătălin Sorin Ivan
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Κοινοτήτων – Καταπολέμηση της απάτης – Ετήσια Έκθεση 2009
(2010/2247 (INI))
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του σχετικά με τις προηγούμενες ετήσιες εκθέσεις της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF),
– έχοντας υπόψη την έκθεση που υπέβαλε η Επιτροπή στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 14 Ιουλίου 2010 με τίτλο «Προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Κοινοτήτων – καταπολέμηση της απάτης – Ετήσια έκθεση 2009» (CΟΜ(2010)0382), καθώς και τα σχετικά συνοδευτικά έγγραφα (SEC(2010)0897 και SEC(2010)0898),
– έχοντας υπόψη την 30ή έκθεση πεπραγμένων της OLAF – Ετήσια έκθεση 2010[1],
– έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2009, συνοδευόμενη από τις απαντήσεις των θεσμικών οργάνων[2],
– έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με τις δραστηριότητες που χρηματοδοτήθηκαν από το όγδοο, το ένατο και το δέκατο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΤΑ) κατά το οικονομικό έτος 2009, μαζί με τις απαντήσεις της Επιτροπής[3],
– έχοντας υπόψη το άρθρο 319 παράγραφος 3 και το άρθρο 325 παράγραφος 5 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου της 25ης Ιουνίου 2002 σχετικά με το δημοσιονομικό κανονισμό που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων[4],
– έχοντας υπόψη τη γραπτή δήλωση της 18ης Μαΐου 2010 σχετικά με τις προσπάθειες της Ένωσης για πάταξη της διαφθοράς[5], η οποία έχει ως στόχο να πάψουν τα κρούσματα διαφθοράς σε σχέση με τα κονδύλια της ΕΕ·
– έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού (A7-0050/2011),
Γενικές παρατηρήσεις
1. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, εν γένει, η έκθεση της Επιτροπής με τίτλο «Προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Κοινοτήτων – καταπολέμηση της απάτης – Ετήσια έκθεση 2009» (COM(2010)0382) ( ‘έκθεση ΠΟΣ 2009’), που υποβλήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 325 παρ. 5 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), δεν παρέχει πληροφορίες για το κατ’ εκτίμηση επίπεδο παρατυπιών και απάτης στα επιμέρους κράτη μέλη, καθώς εστιάζεται στο επίπεδο της γνωστοποίησης, και ότι επομένως δεν είναι δυνατόν να έχουμε μια γενική εικόνα του πραγματικού επιπέδου παρατυπιών και απάτης στα κράτη μέλη και να εντοπίσουμε και υποβάλουμε σε πειθαρχία εκείνα που εμφανίζουν το υψηλότερο επίπεδο παρατυπιών και απάτης·
2. τονίζει ότι η απάτη είναι παράδειγμα εσκεμμένης αδικοπραγίας και συνιστά ποινικό αδίκημα, ενώ η παρατυπία είναι η παράλειψη συμμόρφωσης με κάποιον κανόνα· εκφράζει την απογοήτευσή του που η έκθεση της Επιτροπής δεν προβαίνει σε διεξοδική εξέταση της απάτης και ασχολείται σε πολύ γενικό επίπεδο με τις παρατυπίες· επισημαίνει ότι το άρθρο 325 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετίζεται με την απάτη, όχι τις παρατυπίες, και ζητεί να πραγματοποιηθεί διαχωρισμός ανάμεσα στην απάτη και τα λάθη ή τις παρατυπίες·
3. επισημαίνει ότι τα τελευταία χρόνια αναπτύσσονται τεχνικές για τη μέτρηση της απάτης στο πλαίσιο της ευρύτερης προσπάθειας για την καταπολέμηση της διαφθοράς, και προτρέπει την Επιτροπή να ενισχύσει τις ερευνητικές αυτές προσπάθειες και να εφαρμόσει πιλοτικά κατ’ αρχάς, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, πρόσφορες νέες μεθοδολογίες οι οποίες αναπτύσσονται για τη μέτρηση των φαινομένων παρατυπιών και απάτης·
4. καλεί την Επιτροπή να αναλάβει τις ευθύνες της όσον αφορά την διασφάλιση της συμμόρφωσης των κρατών μελών προς τις υποχρεώσεις γνωστοποίησης, έτσι ώστε να παρέχουν αξιόπιστα και συγκρίσιμα στοιχεία όσον αφορά το επίπεδο παρατυπιών και απάτης, ακόμη και αν για αυτό απαιτείται η Επιτροπή να τροποποιήσει το σύστημα κυρώσεων για τη μη συμμόρφωση με τις εν λόγω υποχρεώσεις γνωστοποίησης·
5. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι μεγάλα ποσά από τα κονδύλια της ΕΕ εξακολουθούν να καταβάλλονται αχρεωστήτως, και καλεί την Επιτροπή να λάβει κατάλληλα μέτρα για την ταχεία ανάκτηση των ποσών αυτών·
6. εκφράζει την ανησυχία του όσον αφορά το επίπεδο των εκκρεμών παρατυπιών στην Ιταλία, στο τέλος του οικονομικού έτους 2009, στις οποίες δεν έχει γίνει ανάκτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών ή στις οποίες αυτά έχουν κριθεί μη ανακτήσιμα·
7. ζητεί από την Επιτροπή να καταστήσει τα κράτη μέλη περισσότερο υπεύθυνα για τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά, σε σχέση με παρατυπίες, τα οποία δεν έχουν ακόμη ανακτηθεί.·
8. επισημαίνει ότι η νομοθεσία της ΕΕ απαιτεί από τα κράτη μέλη να αναφέρουν κάθε παρατυπία όχι αργότερα από την πάροδο δύο μηνών μετά από τη λήξη του τριμήνου κατά τη διάρκεια του οποίου η παρατυπία αποτέλεσε αντικείμενο της πρώτης διοικητικής ή δικαστικής πράξης διαπίστωσης και/ή κατά τη διάρκεια του οποίου γνωστοποιήθηκαν νέα στοιχεία σχετικά με την κοινοποιημένη παρατυπία· καλεί τα κράτη μέλη να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια, περιλαμβανομένου και του εξορθολογισμού των εθνικών διοικητικών διαδικασιών, για να τηρούν τις προκαθορισμένες προθεσμίες και να μειώσουν το διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στον εντοπισμό και την κοινοποίηση μίας παρατυπίας· ζητεί από τα κράτη μέλη, στις προσπάθειές τους για την πάταξη της απάτης, να δρουν πρωτίστως ως προστάτες των χρημάτων των φορολογουμένων πολιτών·
9. ερωτά τι μέτρα έχει λάβει η Επιτροπή για να καταπολεμήσει την αύξηση των κρουσμάτων εικαζόμενης απάτης, όσον αφορά τον αριθμό των κρουσμάτων και τα ποσά, σε σύγκριση με τον συνολικό αριθμό των κρουσμάτων παρατυπιών στα κράτη μέλη της Πολωνίας, της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας·
10. εκφράζει την ανησυχία του όσον αφορά τα υπόπτως χαμηλά ποσοστά εικαζόμενης απάτης στην Ισπανία και τη Γαλλία, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθός τους και την χρηματοδοτική στήριξη που έλαβαν, όπως περιγράφει η Επιτροπή στην έκθεση ΠΟΣ 2009, και για αυτόν τον λόγο καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την εφαρμοζόμενη μεθοδολογία κοινοποίησης και σχετικά με την ικανότητα ανίχνευσης κρουσμάτων απάτης στα εν λόγω κράτη·
11. καλεί όσα κράτη μέλη δεν έχουν ακόμα κυρώσει είτε τη Σύμβαση της 26ης Ιουλίου 1995 σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων[6] είτε τα πρωτόκολλά της[7] (πράξεις ΠΟΣ), ήτοι την Τσεχική Δημοκρατία, τη Μάλτα και την Εσθονία, να προβούν δίχως χρονοτριβή στην κύρωση των εν λόγω νομικών πράξεων· προτρέπει όσα κράτη μέλη έχουν κυρώσει τις πράξεις ΠΟΣ να εντείνουν τις προσπάθειες ενίσχυσης της εθνικής ποινικής νομοθεσίας τους με στόχο την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, ιδίως αντιμετωπίζοντας τις υπάρχουσες ανεπάρκειες που εντοπίστηκαν από τη δεύτερη έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή της Σύμβασης για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων καθώς και των πρωτοκόλλων της (COM(2008)0077)·
12. επιδοκιμάζει το γεγονός ότι το 2009 τέθηκε σε λειτουργία το σύστημα διαχείρισης παρατυπιών (ΣΔΠ), μια εφαρμογή που αναπτύχθηκε και συντηρείται από την OLAF, καθώς και τις συνακόλουθες θετικές εξελίξεις· εκφράζει την ανησυχία του που η Επιτροπή αιτιολογεί την αύξηση στον αριθμό των αναφερόμενων κρουσμάτων και τις δημοσιονομικές επιπτώσεις με τη χρήση του νέου τεχνολογικού συστήματος κοινοποίησης· ζητεί από την Επιτροπή να παρουσιάσει στο Κοινοβούλιο αναλυτικά τη μεθοδολογία του νεοεφαρμοσθέντος τεχνολογικού συστήματος κοινοποίησης και να περιλάβει την παρουσίαση αυτή στην έκθεση του επόμενου έτους· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν πλήρως το ΣΔΠ και να βελτιώσουν περαιτέρω τη συμμόρφωσή τους προς τις υποχρεώσεις κοινοποίησης·
13. ζητεί από την Επιτροπή να συμπεριλάβει στην έκθεσή της του επόμενου έτους τον αριθμό των παρατυπιών που αναφέρθηκαν με τη χρήση του νέου τεχνολογικού συστήματος κοινοποίησης, συγκρίνοντάς το με τις παραδοσιακές μεθόδους κοινοποίησης· ζητεί από τα κράτη μέλη να αυξήσουν την ταχύτητα κοινοποίησης των παρατυπιών·
14. εκφράζει εκ νέου τη λύπη του –δεδομένων των σοβαρών αμφιβολιών ως προς την ποιότητα των πληροφοριών που παρέχονται από τα κράτη μέλη– για το γεγονός ότι η Επιτροπή καταβάλλει μεγαλύτερη προσπάθεια για να πείσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την ανάγκη καθιέρωσης ενός ‘ανεκτού κινδύνου σφάλματος’, παρά για να πείσει τα κράτη μέλη σχετικά με την ανάγκη υποχρεωτικών δηλώσεων εθνικής διαχείρισης που να ελέγχονται δεόντως από τον εθνικό ελεγκτικό οργανισμό και να εξετάζονται συγκεντρωτικά από το Ελεγκτικό Συνέδριο· ζητεί από την Επιτροπή να παράσχει στο Κοινοβούλιο, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και συντάσσοντας κατάλληλη έκθεση σύμφωνα με τη Συνθήκη, εύλογη διαβεβαίωση ότι ο στόχος αυτός επιτεύχθηκε και ότι οι δράσεις για την καταπολέμηση της απάτης διενεργούνται κανονικά·
Έσοδα: Ίδιοι πόροι
15. εκφράζει την ανησυχία του για τον αριθμό των κρουσμάτων απάτης σε σχέση με τις παρατυπίες στον τομέα των ιδίων πόρων στα κράτη μέλη της Αυστρίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Ρουμανίας και της Σλοβακίας, καθώς τα κρούσματα απάτης είναι περισσότερα από το μισό του συνόλου σε κάθε ένα από τα εν λόγω κράτη μέλη· ζητεί από τα κράτη μέλη να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της στενής συνεργασίας με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, προκειμένου να αντιμετωπίσουν όλα τα αίτια που οδηγούν στην απάτη που σχετίζεται με κονδύλια της ΕΕ·
16. αποδοκιμάζει τις ανεπάρκειες της εθνικής τελωνειακής επιτήρησης που διαπιστώθηκαν από το Ελεγκτικό Συνέδριο –ιδίως όσον αφορά την πραγματοποίηση ανάλυσης κινδύνου για την επιλογή των εμπόρων και των εισαγωγών που θα υποβληθούν σε τελωνειακό έλεγχο– οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο να μην ανιχνευθούν οι παρατυπίες και θα μπορούσαν να προκαλέσουν απώλεια παραδοσιακών ιδίων πόρων· καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τα συστήματα τελωνειακής επιτήρησής τους και την Επιτροπή να παράσχει στήριξη για τον σκοπό αυτό·
17. τονίζει ότι περίπου 70 % όλων των διαδικασιών εκτελωνισμού έχουν απλουστευθεί, κάτι που σημαίνει ότι έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην είσπραξη παραδοσιακών ιδίων πόρων και στην αποτελεσματικότητα της κοινής εμπορικής πολιτικής· θεωρεί απαράδεκτη εν προκειμένω την έλλειψη αποτελεσματικών ελέγχων επί των απλουστευμένων διαδικασιών για τις εισαγωγές στα κράτη μέλη, όπως αποκάλυψε η ειδική έκθεση αριθ. 1/2010 του Ελεγκτικού Συνεδρίου, και καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα των ελέγχων επί των απλουστευμένων διαδικασιών στα κράτη μέλη, και ειδικότερα τη συντελούμενη πρόοδο στη διενέργεια εκ των υστέρων ελέγχων από τα κράτη μέλη, και να υποβάλει τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής στο Κοινοβούλιο έως το τέλος του 2011·
18. σημειώνει την επιτυχή έκβαση των ερευνών που διενήργησε η OLAF στον τομέα των ιδίων πόρων· ανησυχεί έντονα για την κλίμακα των κρουσμάτων απάτης που αφορούν εισαγόμενα εμπορεύματα κινεζικής προέλευσης και προτρέπει τα κράτη μέλη να ανακτήσουν τα σχετικά ποσά δίχως χρονοτριβή·
19. χαιρετίζει την επιτυχή έκβαση της κοινής τελωνειακής επιχείρησης Diabolo II, με συμμετοχή τελωνειακών υπαλλήλων από 13 ασιατικές χώρες και 27 κράτη μέλη της ΕΕ, η οποία συντονιζόταν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω της OLAF·
20. χαιρετίζει τις συμφωνίες που συνήψαν η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της με καπνοβιομηχανίες για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου προϊόντων καπνού· θεωρεί ότι είναι προς το οικονομικό συμφέρον της ΕΕ να συνεχίσει να καταβάλλει προσπάθειες για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου τσιγάρων, καθώς η προκύπτουσα ετήσια απώλεια εσόδων για τον προϋπολογισμό της ΕΕ εκτιμάται περίπου στο ένα δισ. ευρώ· ζητεί από την OLAF να συνεχίσει να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στις διεθνείς διαπραγματεύσεις σχετικά με Πρωτόκολλο για την εξάλειψη του λαθρεμπορίου προϊόντων καπνού σύμφωνα με το άρθρο 15 της σύμβασης-πλαισίου της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας για τον έλεγχο του καπνού, το οποίο θα συνέβαλλε στην καταπολέμηση του λαθρεμπορίου στην Ένωση· είναι της γνώμης ότι τα 500 εκατ. ευρώ που οφείλουν να καταβάλουν οι δύο εμπλεκόμενες εταιρίες –δηλ. η British American Tobacco και η Imperial Tobacco– θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν από την Επιτροπή και τα εμπλεκόμενα κράτη μέλη και για την ενίσχυση των μέτρων κατά της απάτης·
Δαπάνες: Γεωργία
21. θεωρεί ευπρόσδεκτο το συμπέρασμα της Επιτροπής ότι η συνολική πειθαρχία γνωστοποίησης στην εν λόγω ομάδα πολιτικής έχει βελτιωθεί και ότι η συμμόρφωση ανέρχεται τώρα σε 95 %· καλεί όσα κράτη μέλη δεν προβαίνουν ακόμα σε έγκαιρη γνωστοποίηση (Αυστρία, Φινλανδία, Ολλανδία, Σλοβακία και Ηνωμένο Βασίλειο) να διορθώσουν σύντομα την κατάσταση αυτή·
22. καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί προσεκτικά την κατάσταση στην Ισπανία και στην Ιταλία, οι οποίες ανέφεραν, αντιστοίχως, τον μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων παρατυπίας και τα μεγαλύτερα εμπλεκόμενα ποσά, και να υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έκθεση σχετικά με τα ειδικά μέτρα που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στα δύο αυτά κράτη μέλη·
23. ζητεί από την Επιτροπή να εξακριβώσει εάν η διαφορά ανάμεσα στην αύξηση των δαπανών και ένα ελάχιστο ποσοστό αναφερόμενων παρατυπιών, και οι σημαντικές αποκλίσεις των ποσοστών αναφερόμενων παρατυπιών (Εσθονία 88, 25%· Κύπρος, Ουγγαρία, Λετονία, Μάλτα, Σλοβενία και Σλοβακία 0,00%), σχετίζονται με την αποτελεσματικότητα των συστημάτων ελέγχου, έτσι ώστε να προβεί σε επανεξέταση των συστημάτων αυτών·
24. ανησυχεί σοβαρά για τη διαπίστωση του Ελεγκτικού Συνεδρίου ότι οι πληρωμές για το έτος 2009 στην εν λόγω ομάδα πολιτικής επηρεάστηκαν από ουσιώδη σφάλματα και ότι τα συστήματα επιτήρησης και ελέγχου ήταν συνήθως, στην καλύτερη περίπτωση, μόνο εν μέρει αποτελεσματικά όσον αφορά την εξασφάλιση της κανονικότητας των πληρωμών· εκφράζει τη λύπη του για τη διαπίστωση του Ελεγκτικού Συνεδρίου ότι, παρ’ όλο που το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ) είναι κατ’ αρχήν καλοσχεδιασμένο, η αποτελεσματικότητά του επηρεάζεται δυσμενώς από ανακριβή στοιχεία στις βάσεις δεδομένων, ημιτελείς διασταυρώσεις και εσφαλμένη ή εσφαλμένη ή ημιτελή παρακολούθηση των εντοπιζόμενων ανωμαλιών· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί προσεκτικά την αποτελεσματικότητα των συστημάτων επιτήρησης και ελέγχου των κρατών μελών, ώστε να εξασφαλίζεται ότι οι πληροφορίες σχετικά με τα ποσοστά παρατυπιών ανά κράτος μέλος δίνουν αληθινή και δίκαιη εικόνα της πραγματικής κατάστασης· καλεί την Επιτροπή να διορθώσει τις αδυναμίες που εντοπίζονται όσον αφορά την αποτελεσματικότητα του ΟΣΔΕ·
25. επισημαίνει ότι τελικά στοιχεία μπορούν να καθοριστούν μόνο για εκείνα τα οικονομικά έτη που μπορούν να θεωρηθούν ως περατωμένα και ότι, από την άποψη αυτή, το τελευταίο οικονομικό έτος που μπορεί να θεωρηθεί περατωμένο είναι το 2004·
26. αποδοκιμάζει την τραγική κατάσταση όσον αφορά το συνολικό ποσοστό ανάκτησης στην εν λόγω ομάδα πολιτικής, που το 2009 ανερχόταν σε 42 % των 1.266 εκ. ευρώ που εκκρεμούσαν στο τέλος του οικονομικού έτους 2006· εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για τη διαπίστωση του Ελεγκτικού Συνεδρίου ότι τα 121 εκ. ευρώ που ανακτήθηκαν κατά τα έτη 2007-2009 εις βάρος των αποδεκτών αντιπροσωπεύουν λιγότερο από 10 % του συνόλου των ανακτήσεων· κρίνει την κατάσταση αυτή απαράδεκτη και καλεί τα κράτη μέλη να τη διορθώσουν επειγόντως· προτρέπει την Επιτροπή να προβεί σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για τη λειτουργία ενός αποτελεσματικού συστήματος ανάκτησης και να ενημερώσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο πλαίσιο της έκθεσής της του επόμενου έτους για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, σχετικά με τη συντελεσθείσα πρόοδο·
Δαπάνες: Πολιτική συνοχής
27. αποδοκιμάζει το γεγονός ότι τα στοιχεία που περιέχονται στην έκθεση ΠΟΣ 2009 δεν προσφέρουν αξιόπιστη εικόνα του αριθμού των παρατυπιών και των κρουσμάτων απάτης στην εν λόγω ομάδα πολιτικής, δεδομένου ότι ένας μεγάλος αριθμός παρατυπιών και/ή κρουσμάτων απάτης μπορεί απλώς να αποτελεί ένδειξη αποτελεσματικής γνωστοποίησης και/ή αποτελεσματικών συστημάτων κατά της απάτης·
28. ανησυχεί έντονα για το γεγονός ότι οι πληρωμές για το έτος 2009 επηρεάστηκαν, όπως διαπίστωσε το Ελεγκτικό Συνέδριο, από μεγάλο αριθμό ουσιωδών σφαλμάτων (άνω του 5 %)·
29. επισημαίνει ότι μια σημαντική πηγή σφαλμάτων στις δαπάνες συνοχής είναι η καταφανώς πλημμελής εφαρμογή των κανόνων περί δημόσιων συμβάσεων· ζητά επομένως από την Επιτροπή να προτείνει, χωρίς καθυστέρηση, νέα νομοθεσία για την απλούστευση και τον εκσυγχρονισμό των κανόνων αυτών·
30. ανησυχεί έντονα για τη διαπίστωση του Ελεγκτικού Συνεδρίου ότι τουλάχιστον το 30% των σφαλμάτων που εντόπισε στο δείγμα του 2009 θα ήταν δυνατόν να εντοπιστούν και να διορθωθούν από τα κράτη μέλη πριν πιστοποιήσουν τις δαπάνες προς την Επιτροπή βάσει των στοιχείων που είχαν στη διάθεσή τους· καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για βελτίωση των μηχανισμών εντοπισμού και διόρθωσης·
31. καλεί την Επιτροπή να διαβιβάσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πληροφορίες σχετικά με τα μέτρα που έχουν ληφθεί όσον αφορά τις παρατυπίες που ανέφεραν τα κράτη μέλη και εντόπισε η Επιτροπή στο πλαίσιο αυτής της ομάδας πολιτικής·
32. δεν είναι ικανοποιημένο με ένα ποσοστό ανάκτησης άνω του 50 % για την περίοδο προγραμματισμού 2000-2006· προτρέπει τα κράτη μέλη να καταβάλουν περαιτέρω προσπάθειες για την ανάκτηση των παράτυπων ποσών και καλεί την Επιτροπή να αναλάβει δράση για την εξασφάλιση υψηλότερου ποσοστού ανάκτησης – λαμβανομένου υπόψη ότι η Επιτροπή εκτελεί τον προϋπολογισμό με δική της ευθύνη, όπως ορίζεται στο άρθρο 317 της ΣΛΕΕ·
Δαπάνες: Προενταξιακά ταμεία
33. εκφράζει έντονη ανησυχία για το εικαζόμενο υψηλό ποσοστό κρουσμάτων απάτης στη Βουλγαρία σε σχέση με το ειδικό πρόγραμμα ένταξης για τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη (SAPARD), ένα ποσοστό που –για το σύνολο της περιόδου προγραμματισμού– ανέρχεται σε 20 % και αποτελεί το υψηλότερο διαπιστωμένο ποσοστό σε όλα τα ταμεία που αναλύθηκαν (συνοχής και γεωργίας)· επισημαίνει ότι περισσότερα εικαζόμενα κρούσματα απάτης άρχισαν να ερευνώνται ύστερα από εξωτερικούς ελέγχους/ παρεμβάσεις παρά ύστερα από εσωτερικούς ή εθνικούς ελέγχους/ παρεμβάσεις· επισημαίνει ότι η Επιτροπή εκπλήρωσε δεόντως τις υποχρεώσεις της αναστέλλοντας τις πληρωμές από το SAPARD το 2008 και ανακαλώντας αυτή την αναστολή στις 14 Σεπτεμβρίου 2009 μετά από διεξοδικούς ελέγχους· καλεί την Επιτροπή να συνεχίζει να ασκεί εποπτεία στις βουλγαρικές αρχές προκειμένου να βελτιωθεί περαιτέρω η κατάσταση αυτή· επισημαίνει ότι η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία, η Λετονία και η Σλοβενία ανέφεραν μηδενικό ποσοστό κρουσμάτων απάτης για το SAPARD, και εκφράζει αμφιβολίες για την αξιοπιστία των πληροφοριών που διαβιβάστηκαν και για την ικανότητα των κρατών αυτών να εντοπίζουν τα κρούσματα απάτης· υπογραμμίζει ότι μηδενικά ή πολύ χαμηλά ποσοστά απάτης θα μπορούσαν να σημαίνουν ότι υπάρχουν αδυναμίες στα συστήματα ελέγχου, και αντιστρόφως· ζητεί από την Επιτροπή να παράσχει στοιχεία σχετικά με την αποδοτικότητα των μηχανισμών ελέγχου και να εφαρμόσει, μαζί με την OLAF, αυστηρότερους ελέγχους όσον αφορά τη χρήση των κονδυλίων της ΕΕ·
35. θεωρεί απαράδεκτο το πολύ χαμηλό ποσοστό ανάκτησης για τα εικαζόμενα κρούσματα απάτης στα προενταξιακά ταμεία, που ανέρχεται σε μόλις 4,6 % για το σύνολο της περιόδου προγραμματισμού, και καλεί την Επιτροπή να θέσει σε λειτουργία ένα αποτελεσματικό σύστημα για τη διόρθωση της κατάστασης αυτής·
Δημόσιες συμβάσεις, μεγαλύτερη διαφάνεια και καταπολέμηση της διαφθοράς
36. καλεί την Επιτροπή, τις σχετικές υπηρεσίες της Ένωσης και τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα και να χορηγήσουν πόρους για να εξασφαλισθεί ότι θα πάψουν τα κρούσματα διαφθοράς σε σχέση με τις χρηματοδοτήσεις της ΕΕ, θα επιβάλλονται αποτρεπτικές κυρώσεις σε περιπτώσεις διαπιστωμένης διαφθοράς και απάτης και θα επιταχυνθεί η κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων από εγκληματικές ενέργειες σχετιζόμενες με απάτη, φοροδιαφυγή και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες·
37. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να σχεδιάσουν, να θέσουν σε εφαρμογή και να αξιολογούν σε περιοδική βάση ενιαία συστήματα δημόσιων συμβάσεων με στόχο την πρόληψη της απάτης και της διαφθοράς, να καθορίσουν και να εφαρμόσουν σαφείς προϋποθέσεις για τη συμμετοχή σε διαγωνισμούς καθώς και τα κριτήρια βάσει των οποίων λαμβάνονται οι αποφάσεις ανάθεσης, καθώς και να εγκρίνουν και να εφαρμόζουν συστήματα για την επανεξέταση των αποφάσεων για τις δημόσιες συμβάσεις σε επίπεδο κράτους μέλους, να εξασφαλίζουν διαφάνεια και λογοδοσία σε ό,τι αφορά τα δημόσια οικονομικά, και να εγκρίνουν και να εφαρμόζουν συστήματα διαχείρισης κινδύνου και εσωτερικού ελέγχου·
38. εκφράζει την ικανοποίησή του για την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής σχετικά με τον εκσυγχρονισμό της πολιτικής δημόσιων συμβάσεων της ΕΕ: ‘Προς μια αποτελεσματικότερη ευρωπαϊκή αγορά δημόσιων συμβάσεων’· ζητεί από το Συμβούλιο και την Επιτροπή να οριστικοποιήσουν την έγκριση της μεταρρύθμισης των βασικών κανόνων σύναψης δημόσιων συμβάσεων της ΕΕ (οδηγίες 2004/17/ΕΚ και 2004/18/ΕΚ) το αργότερο έως το τέλος του 2012·
39. ζητεί από την OLAF, μετά από το αίτημα που περιέλαβε στην έκθεσή του του προηγούμενου έτους σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Κοινοτήτων, να παρουσιάσει στη νέα της ετήσια έκθεση λεπτομερή ανάλυση των στρατηγικών και των μέτρων που έχουν εφαρμοστεί από κάθε κράτος μέλος στο πλαίσιο της καταπολέμησης της απάτης και για την πρόληψη και τον εντοπισμό παρατυπιών κατά τη χρήση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, συμπεριλαμβανομένων των κρουσμάτων που προκαλούνται από τη διαφθορά· θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην εκτέλεση των χρηματοδοτήσεων των γεωργικών και διαρθρωτικών ταμείων· είναι της γνώμης ότι η έκθεση, η οποία περιλαμβάνει τα στοιχεία των 27 επιμέρους χωρών, θα πρέπει να εξετάσει την προσέγγιση που ακολουθούν οι εθνικές δικαστικές και ερευνητικές αρχές και την ποσότητα και ποιότητα των πραγματοποιούμενων ελέγχων, και να παρουσιάσει στατιστικά στοιχεία και τους λόγους στις περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες οι εθνικές αρχές δεν άσκησαν δίωξη σε συνέχεια σχετικών αναφορών της OLAF·
40. μετά από το αίτημά του που περιέλαβε στην έκθεσή του σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Κοινοτήτων, ζητεί από το Συμβούλιο, να ολοκληρώσει τη σύναψη των συμφωνιών συνεργασίας με το Λιχτενστάιν το συντομότερο δυνατόν, και ζητεί επίσης από το Συμβούλιο να δώσει στην Επιτροπή εντολή να προβεί σε διαπραγματεύσεις για την σύναψη συμφωνιών κατά της απάτης με την Ανδόρα, το Μονακό, τον Άγιο Μαρίνο και την Ελβετία·
41. ζητεί από την Επιτροπή να αναλάβει δράση για την εξασφάλιση διαφάνειας με τη συγκεντρωτική συλλογή στοιχείων όλων των αποδεκτών των κονδυλίων της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να σχεδιάσει μέτρα για την αύξηση της διαφάνειας των νομικών μηχανισμών και ένα σύστημα στο οποίο όλοι οι αποδέκτες κονδυλίων της ΕΕ να δημοσιοποιούνται στην ίδια ιστοσελίδα, ανεξάρτητα από τον διαχειριστή των κονδυλίων, και το οποίο να βασίζεται σε τυποποιημένες κατηγορίες πληροφοριών που πρέπει να παρέχονται από όλα τα κράτη μέλη σε μία τουλάχιστον από τις γλώσσες εργασίας της Ένωσης· καλεί τα κράτη μέλη να συνεργάζονται με την Επιτροπή και να της παρέχουν πλήρη και αξιόπιστη ενημέρωση σχετικά με τους δικαιούχους των κονδυλίων της ΕΕ τα οποία διαχειρίζονται τα ίδια τα κράτη μέλη· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει κατά προτεραιότητα το σύστημα της από κοινού διαχείρισης και να υποβάλει σχετική έκθεση στο Κοινοβούλιο·
oo o
42. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, στην Επιτροπή Εποπτείας της OLAF και στην OLAF.
- [1] http://ec.europa.eu/anti_fraud/reports/olaf/2009/en.pdf
- [2] ΕΕ C 303, 9.11.2010, σ. 1.
- [3] ΕΕ C 303, 9.11.2010, σ. 243.
- [4] ΕΕ L 248, 16.9.2002, σ. 1.
- [5] P7_DCL(2010)0002
- [6] ΕΕ C 316, 27.11.95, σ. 48.
- [7] ΕΕ C 313 της 23.10.1996, σ. 1, ΕΕ C 151 της 20.5.1997, σ. 1 και ΕΕ C 221 της 19.7.1997, σ. 11.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Το άρθρο 325 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιβάλλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στα κράτη μέλη την υποχρέωση να προστατεύουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ και να καταπολεμούν την απάτη στους τομείς όπου υπάρχει κοινή αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών. Σύμφωνα με το άρθρο 325 παρ. 5, η Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, υποβάλλει κατ' έτος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση για τα μέτρα που ελήφθησαν κατ' εφαρμογή του εν λόγω άρθρου.
Η έκθεση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τίτλο «Προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Κοινοτήτων – καταπολέμηση της απάτης – Ετήσια έκθεση 2009» (COM(2010)382) προσφέρει μια σύνοψη των στατιστικών στοιχείων περί παρατυπιών που διαβιβάστηκαν από τα κράτη μέλη στους τομείς όπου τα κράτη μέλη εκτελούν τον προϋπολογισμό (γεωργική πολιτική, πολιτική συνοχής και προενταξιακά ταμεία, δηλ. περίπου 80% του προϋπολογισμού) και όσον αφορά την είσπραξη των παραδοσιακών ιδίων πόρων της ΕΕ. Δίνει επίσης μια εκτίμηση των παρατυπιών στον τομέα των δαπανών που διαχειρίζεται άμεσα η Επιτροπή, καθώς και μια συνοπτική παρουσίαση σχετικά με τις επιχειρησιακές δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης.
Λεπτομερή στοιχεία περιέχονται στο έγγραφο που συνοδεύει την ανωτέρω έκθεση υπό μορφή εγγράφου εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής – Στατιστική αξιολόγηση των παρατυπιών - Ίδιοι πόροι, γεωργία, πολιτική συνοχής, προενταξιακά ταμεία και άμεσες δαπάνες - Έτος 2009 (SEC(2010)898). Άλλο συνοδευτικό έγγραφο είναι ένα έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής –Εφαρμογή του άρθρου 325 από τα κράτη μέλη το 2009 (SEC(2010)897)– το οποίο βασίζεται στις απαντήσεις των κρατών μελών στο ερωτηματολόγιο “Άρθρο 325”, όπως συμφωνήθηκε μαζί τους στο πλαίσιο της Συμβουλευτικής Επιτροπής για τον συντονισμό της καταπολέμησης της απάτης (COCOLAF), και προσαρμόζεται κάθε χρόνο βάσει της αποκτώμενης εμπειρίας προκειμένου να διευκολυνθεί η παρακολούθηση των μέτρων καταπολέμησης της απάτης
Σε γενικές γραμμές, εκείνο που προσφέρουν τα ανωτέρω έγγραφα είναι μια επισκόπηση της γνωστοποίησης εκ μέρους των κρατών μελών. Επομένως, όπως υπογραμμίζει η Επιτροπή στη Στατιστική αξιολόγηση των παρατυπιών, «τα αριθμητικά στοιχεία (...) πρέπει να ερμηνεύονται με επιφύλαξη. Θα ήταν ιδιαίτερα απρόσφορο να συναχθούν απλά συμπεράσματα σχετικά με τη γεωγραφική κατανομή των κρουσμάτων απάτης ή σχετικά με την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών που συμβάλλουν στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων. Τα ευρήματα δεν μπορούν να θεωρηθούν εμπειρική απόδειξη του επιπέδου των κρουσμάτων απάτης και παρατυπίας".
Επίσης, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) εκπονεί κάθε χρόνο μια έκθεση που δίνει πληροφορίες για τις επιχειρησιακές δραστηριότητες της OLAF[1].
Ο εισηγητής θεωρεί ότι η καταλληλότερη προσέγγιση είναι να βασιστούν τα συμπεράσματα για την κατάσταση όσον αφορά την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ και την καταπολέμηση της απάτης στην ετήσια έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το έτος 2009, η οποία είναι κατά τη γνώμη του η πιο αξιόπιστη πηγή πληροφοριών, ενώ οι εκθέσεις της Επιτροπής και της OLAF χρησιμεύουν κυρίως ως επικουρική πηγή πληροφοριών για τις τάσεις στο ζήτημα της γνωστοποίησης και ως περιπτωσιολογική μελέτη.
- [1] Στην παρακάτω διαδικτυακή διεύθυνση βρίσκεται το αγγλικό κείμενο της ετήσιας έκθεσης 2010 της OLAF: http://ec.europa.eu/anti_fraud/reports/olaf/2009/en.pdf
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Ημερομηνία έγκρισης |
|
|
|
|
||
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
19 0 2 |
||||
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Marta Andreasen, Jean-Pierre Audy, Inés Ayala Sender, Zigmantas Balčytis, Andrea Češková, Jorgo Chatzimarkakis, Martin Ehrenhauser, Jens Geier, Gerben-Jan Gerbrandy, Ingeborg Gräßle, Iliana Ivanova, Bogusław Liberadzki, Monica Luisa Macovei, Søren Bo Søndergaard |
|||||
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Zuzana Brzobohatá, Derk Jan Eppink, Christofer Fjellner, Edit Herczog, Ivailo Kalfin, Derek Vaughan |
|||||
Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ.2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
László Surján |
|||||