SPRAWOZDANIE w sprawie śródokresowego przeglądu europejskich programów nawigacji satelitarnej: ocena wdrożenia, przyszłe wyzwania i perspektywy finansowe

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

UZASADNIENIE

OPINIA Komisji Spraw Zagranicznych (8.7.2010)

OPINIA Komisji Budżetowej (16.3.2011)

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

18.4.2011 - (2009/2226 (INI))

Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii
Sprawozdawca: Vladimír Remek

Procedura : 2009/2226(INI)

Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji

Dokument w ramach procedury :

A7-0165/2011

Teksty złożone :

A7-0165/2011

Debaty :

Głosowanie :

PV 08/06/2011 - 6.12
Wyjaśnienia do głosowania

Teksty przyjęte :

P7_TA(2011)0265

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
UZASADNIENIE
OPINIA Komisji Spraw Zagranicznych
OPINIA Komisji Budżetowej
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

w sprawie śródokresowego przeglądu europejskich programów nawigacji satelitarnej: ocena wdrożenia, przyszłe wyzwania i perspektywy finansowe

(2009/2226(INI))

Parlament Europejski,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 czerwca 2007 r.[1] w sprawie finansowania europejskiego programu satelitarnej nawigacji radiowej (Galileo) w ramach porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 17 maja 2006 r. oraz wieloletnich ram finansowych na lata 2007-2013,

– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 683/2008 w sprawie dalszej realizacji europejskich programów nawigacji satelitarnej (EGNOS i Galileo)[2],

– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 912/2010 ustanawiające Agencję Europejskiego GNSS[3],

– uwzględniając komunikat Komisji „Plan działania w sprawie zastosowań globalnego systemu nawigacji satelitarnej (GNSS)” (SEC(2010)0717),

– uwzględniając sprawozdanie Agencji Europejskiego GNSS dotyczące rynku GNSS (październik 2010),

– uwzględniając komunikat Komisji w sprawie przeglądu budżetu UE (COM(2010)0700),

– uwzględniając sprawozdanie Komisji pt. „Przegląd śródokresowy europejskich programów nawigacji satelitarnej” (COM(2011)0005),

– uwzględniając art. 48 Regulaminu,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz opinie Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Budżetowej (A7-0165/2011),

A. mając na uwadze, że Parlament Europejski systematycznie udzielał pełnego wsparcia europejskiemu globalnemu systemowi nawigacji satelitarnej (GNSS), realizowanemu poprzez programy Galileo i EGNOS, mającemu na celu poprawę jakości codziennego życia obywateli europejskich, zapewnienie autonomii i niezależności Europy oraz uzyskanie znacznego udziału w światowym rynku zaawansowanych technologii, który uzależniony jest od nawigacji satelitarnej,

B. mając na uwadze, że UE jest obecnie zależna od amerykańskiego Globalnego Systemu Pozycjonowania (GPS), gdyż działalność stanowiąca 7% PKB uzależniona jest od tego systemu,

C. mając na uwadze, że oczekuje się, iż Galileo będzie oferował wyraźne korzyści w porównaniu z GPS, takie jak: większa dokładność, globalna integralność danych, potwierdzanie autentyczności i gwarancja usług, jak również że zapewni Unii strategiczną autonomię,

D. mając na uwadze, że globalny rynek GNSS wzrasta wykładniczo i szacuje się, że osiągnie poziom 150 mld EUR w 2020 r., z czego mniej niż 20% generowane jest w UE,

E. mając na uwadze, że EGNOS stosowany jest już każdego dnia przez 80 000 europejskich rolników i otrzymał niedawno certyfikację dla lotnictwa cywilnego, a także mając na uwadze, że certyfikacja dla transportu morskiego ma nastąpić w najbliższej przyszłości,

F. mając na uwadze, że Galileo ma na celu stanie się najbardziej rozwiniętym pod względem technologicznym nowoczesnym GNSS na świecie, zdolnym do określenia ogólnoświatowej normy na przyszłość, łączącym wysoki poziom wiedzy naukowej, zaawansowanych technologii i wykwalifikowanych zasobów ludzkich oraz przyczyniającym się do innowacji i konkurencyjności przemysłu UE,

G. mając na uwadze, że EGNOS i Galileo wygenerują 60 mld EUR pośrednich korzyści dla unijnej gospodarki i społeczeństwa, przyczyniając się do zwiększenia bezpieczeństwa ruchu drogowego i lotniczego, zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza i ograniczenia używania pestycydów, tworzenia nowych miejsc pracy i zapewniania bezpieczeństwa publicznego, co zapewni znaczne korzyści gospodarcze w porównaniu z innymi podobnymi inwestycjami,

H. mając na uwadze, że przy wprowadzaniu czterech globalnych i dwóch regionalnych systemów nawigacji satelitarnej przez różne międzynarodowe podmioty szybkość udostępniania usług stanowi istotny element Galileo, jeżeli ten europejski system ma jak najszybciej stać się drugim najczęściej wybieranym na świecie systemem nawigacji,

I. mając na uwadze, że niepowodzenie pierwotnego partnerstwa publiczno-prywatnego przewidzianego dla finansowania programów GNSS doprowadziło w 2007 r. do podjęcia decyzji o kontynuowaniu realizacji tych programów w oparciu o wyłączne finansowanie z budżetu unijnego(3,4 mld EUR na etapy projektowania, zatwierdzenia i realizacji do roku 2013), co oznacza, że Unia Europejska jest właścicielem programów, które są w związku z tym pierwszymi ważnymi unijnymi programami tego typu;

J. mając na uwadze, że Galileo jest systemem cywilnym podlegającym cywilnej kontroli oraz że wszystkie proponowane w ramach tego programu usługi powinny przestrzegać międzynarodowego prawa kosmicznego, traktatów UE oraz zasad określonych w traktatach i karcie ONZ;

K. mając na uwadze, że zwiększone koszty programu – wynikające między innymi z niedokładnych prognoz i strategii zarządzania kosztami – oznaczają, że aktualny budżet może finansować jedynie rozmieszczenie początkowej zdolności operacyjnej (IOC) obejmującej 18 satelitów,

L. mając na uwadze, że przed podjęciem decyzji dotyczącej dalszych zobowiązań finansowych z budżetu UE w zakresie następnych wieloletnich ram finansowych konieczne jest przedstawienie przez Komisję jasnej oceny wszystkich możliwych opcji technicznych oraz związanych z nimi kosztów i korzyści,

Przegląd śródokresowy: ocena realizacji

1. z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie Komisji przedstawiające obecną sytuację i przyszłe wyzwania tej ważnej inicjatywy przewodniej;

2. ubolewa jednakże nad zwlekaniem z opublikowaniem śródokresowego przeglądu, ponieważ doprowadziło to do długotrwałej niepewności dotyczącej ogólnych postępów projektu i jego sytuacji finansowej, co ujemnie wpływa na wchłanianie przez rynek aplikacji GNSS i wsparcie społeczeństwa;

3. w celu zwiększenia przejrzystości wzywa Komisję do uaktualnienia ram strategicznych GNSS (C(2008)8378) w świetle obecnej sytuacji, w tym głównych działań, szacunkowego budżetu i harmonogramu niezbędnych do realizacji wyznaczonych celów;

4. wzywa Komisję, aby z myślą o wyeliminowaniu przekraczania kosztów w przyszłości wprowadziła rygorystyczne strategie ograniczania kosztów i ryzyka, w tym strategie niezbędne do utrzymania kontroli nad kosztami związanymi z rozpoczęciem realizacji; proponuje, aby Komisja przeanalizowała dotychczasowe ustalenia i rozważyła skorzystanie w tym celu z pomocy niezależnych ekspertów, m.in. przedstawicieli przemysłu, aby wyraźnie poprawić skuteczność zarządzania projektami;

5. wzywa Komisję do wdrożenia zalecanych środków zmniejszania ryzyka, jak np. dwuźródłowe finansowanie, przy udzielaniu zamówień dotyczących głównych części prac, tak aby móc zrealizować ambitny harmonogram, uwzględniając poziom rzeczywistej konkurencji na odnośnych rynkach, jak również polityczną wolę utrzymania zdolności uruchamiania systemów w przestrzeni kosmicznej w Europie w przyszłości, jak określono między innymi w 7. rezolucji Rady ds. Przestrzeni Kosmicznej z dnia 25 listopada 2010 r.;

Sytuacja finansowa

6. uważa, że początkowa zdolność operacyjna (IOC), zdolna zapewnić początkowe usługi w oparciu o 18 satelitów, powinna zostać ukończona najpóźniej do 2014 r., co sprawi, że Galileo rzeczywiście zostanie, zwłaszcza dla producentów odbiorników, drugą referencyjną konstelacją GNSS; w tym względzie nalega, aby Komisja jak najszybciej uruchomiła 4 satelity fazy walidacji prób na orbicie w celu ustanowienia wyraźnego planu działania dla uruchomienia pozostałych 14 satelitów i zakończenia ostatnich części prac;

7. jest przekonany, że pełna zdolność operacyjna (FOC), oparta na konstelacji 27 satelitów wraz z odpowiednią ilością zapasowych satelitów i odpowiednią infrastrukturą naziemną, jest warunkiem wstępnym uzyskania wartości dodanej Galileo w zakresie potwierdzania autentyczności, wysokiej precyzji i nieprzerwanego funkcjonowania i w związku z tym warunkiem wstępnym osiągnięcia korzyści gospodarczych i społecznych; uważa, że jasne i jednoznaczne poparcie ze strony instytucji europejskich dla zrealizowania FOC jest niezbędne do przekonania użytkowników i inwestorów o długotrwałym zaangażowaniu UE; wzywa Komisję, by wysyłała w tej kwestii pozytywne sygnały dla rynku;

8. jest rozczarowany tym, że nie zaproponowano dodatkowych środków dla tego programu poprzez dostosowanie obecnych wieloletnich ram finansowych, co doprowadziło do dalszych opóźnień, dodatkowych kosztów i prawdopodobnie utraty niepowtarzalnej szansy; w tym kontekście uważa, że należy osiągnąć FOC najpóźniej do 2018 r., co – zdaniem Komisji – wymagałoby dodatkowych środków w wysokości 1,9 mld EUR oraz rocznego finansowania kosztów operacyjnych wynoszących 800 mln EUR począwszy od 2014 r.; wzywa Komisję do aktywnego poszukiwania wszelkich możliwych oszczędności oraz do wprowadzenia odpowiedniej struktury finansowania (z uwzględnieniem między innymi dochodów z usług Galileo świadczonych na zasadach komercyjnych) oraz ograniczenia niezbędnego finansowania dodatkowego;

9. podkreśla, że obecne unijne środki finansowe na badania i rozwój w zakresie GNSS nie przekraczają 15 mln EUR rocznie; ostrzega przed negatywnymi skutkami dla innych projektów badawczo-rozwojowych w sytuacji, gdy dodatkowe środki dla tych działań będą pochodzić z obecnego 7. programu ramowego; jest zdania, że w przyszłości należy zapewnić więcej środków finansowych w ramach 8. programu ramowego i innych środków w celu ułatwienia rozwijania produktów i usług opartych na GNSS;

10. podkreśla konieczność zwiększenia środków finansowych z myślą o wspieraniu rozwijania zastosowań i usług GNSS, co ma podstawowe znaczenie dla zagwarantowania, że inwestycja infrastrukturalna, jaką jest Galileo, będzie w pełni wykorzystywana oraz że system Galileo będzie rozwijany do jego pełnej zdolności;

Informowanie społeczeństwa

11. jest głęboko przekonany, że dodatkowe finansowanie GNSS można zapewnić jedynie znacznie zwiększając świadomość decydentów i społeczeństwa w zakresie korzyści, jakie GNSS może mieć dla gospodarki i społeczeństwa UE; wyraża uznanie dla realizacji konkretnych inicjatyw, jak doroczny konkurs pomysłów Galileo Masters z ponad 350 zgłoszeniami z 44 państw w 2010 r., adresowany do dzieci konkurs Galileo i nagroda innowacji GNSS;

12. nalega, aby Komisja i Agencja Europejskiego GNSS poczyniły intensywniejsze wysiłki na rzecz zwiększania świadomości potencjalnych użytkowników i inwestorów na temat GNSS, wspierając korzystanie z usług opartych na GNSS, a także rozpoznając i koncentrując popyt na te usługi w Europie; w związku z tym podkreśla, że program Galileo realizuje cele europejskiego interesu publicznego, a zatem uzasadnione jest finansowanie go ze środków publicznych;

13. wzywa Komisję i Agencję Europejskiego GNSS do zwrócenia się do władz krajowych i MŚP zajmujących się technologią związaną z przestrzenią kosmiczną – jako do potencjalnych użytkowników końcowych zastosowań GNSS – za pomocą odpowiednich procedur przetargowych, kampanii uświadamiających i mechanizmów transferu technologii, podkreślając zarazem znaczenie utrzymania równowagi między europejskimi regionami;

Wymiar międzynarodowy

14. wzywa Komisję do aktywnego zaangażowania w działania w tym zakresie tych regionów świata, gdzie przyjęcie technologii i zastosowań europejskiego GNSS może pomóc w rozwijaniu rynku, jak Ameryka Łacińska, Azja południowo-wschodnia czy Afryka;

15. wspiera starania Komisji na rzecz zapewnienia zgodności i interoperacyjności Galileo z innymi systemami nawigacji satelitarnej i dążenia do światowej normalizacji; w związku z tym wzywa Komisję i państwa członkowskie do wykorzystania wszelkich dostępnych środków celem szybkiego rozwiązania obecnych problemów z Chinami w odniesieniu do zgodności;

Przyszłe wyzwania: finansowanie i zarządzanie

16. podkreśla strategiczne znaczenie polityki przestrzeni kosmicznej i programu GNSS dla planowanego opracowania prawdziwej europejskiej strategii przemysłowej opartej na konkretnych projektach przynoszących namacalne korzyści obywatelom i przedsiębiorstwom; w tym względzie wzywa Komisję do uznania ważnej roli, jaką może odgrywać nawigacja satelitarna, oraz do uwzględnienia jej przy opracowywaniu wszystkich odnośnych wspólnotowych strategii politycznych;

17. zwraca uwagę na znaczenie długotrwałej stabilności dla ograniczenia dodatkowych opóźnień, kosztownych ponownych projektów i destabilizacji grona użytkowników; w związku z tym wzywa Komisję do szybkiego przedłożenia wniosków legislacyjnych w sprawie przyszłego poziomu usług, finansowania programów GNSS i zarządzania nimi; uważa ponadto, że podstawowe znaczenie dla dobrego zarządzania programami ma zapewnienie utrzymania specjalistycznego know-how i zdobytego doświadczenia;

18. apeluje do Komisji o zawarcie w ocenie wpływu sporządzanej w ramach opracowywanego wniosku ustawodawczego jasnych i zrozumiałych informacji dotyczących:

- specyfikacji technicznych (dokładność, zasięg geograficzny, spójność itp.) usług (usług otwartych, usług w zakresie bezpieczeństwa życia, usług handlowych, usług publicznych o regulowanym dostępie), które mogłyby być świadczone przez różne konfiguracje satelitarne Galileo (w tym IOC i FOC, wykorzystywane łącznie z innymi systemami GNSS lub samodzielnie);

- roli usług EGNOS w odniesieniu do różnych możliwych konfiguracji Galileo i ewentualnej potrzeby utrzymania EGNOS w konstelacji FOC;

- kosztów związanych z możliwymi konfiguracjami Galileo i EGNOS pod względem nie tylko inwestycji infrastrukturalnych, ale również kosztów zarządzania i ryzyka (w tym IOC, FOC lub inne możliwe opcje);

19. uważa, że Galileo i EGNOS, jako europejskie programy należące do UE i realizujące cele interesu publicznego na poziomie UE, powinny być finansowane głównie z budżetu UE; jest zdania, że – oprócz wkładu z budżetu UE – należy rozważyć wszystkie możliwe źródła finansowania, w tym innowacyjne formy finansowania; podkreśla, że doraźne nagłe rozwiązania budżetowe, z jakimi mieliśmy do czynienia w przeszłości, mogą zaprzepaścić powodzenie i wartość dodaną takich strategicznych i zakrojonych na szeroką skalę projektów UE oraz zaszkodzić towarzyszącym im wyjątkowo korzystnym warunkom politycznym; uważa w związku z tym, że należy znaleźć solidne, całościowe i długotrwałe rozwiązanie; sugeruje, aby budżet UE zapewniał określoną z góry roczną kwotę (na sfinansowanie pozostałej infrastruktury Galileo i kosztów operacyjnych); wskazuje, że szacunkowe kwoty zawarte w przeglądzie śródokresowym na okres po roku 2013 są orientacyjne i wzywa Komisję do przedstawienia do lata 2011 r. dokładnego podziału przewidywanych potrzeb finansowych w celu zwiększenia rozliczalności, przewidywalności i przejrzystości projektu;

20. uważa, że nieprzewidziane koszty dodatkowe powinny być pokrywane z budżetu Wspólnoty, bez uszczerbku dla innych realizowanych programów; zwraca się w tym względzie do Komisji o ocenę możliwości utworzenia „funduszu rezerwowego na rzecz Galileo”, który mógłby być wykorzystywany do pokrywania takich nieprzewidzianych kosztów;

21. uważa, że w ramach długoterminowej struktury zarządzania GNSS należy zająć się podziałem zadań i odpowiedzialności między Komisją, Agencją Europejskiego GNSS i Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), jak również innymi właściwymi kwestiami, takimi jak odpowiedni podział kosztów, mechanizm podziału dochodów, system odpowiedzialności, polityka cenowa i możliwe zaangażowanie i wkład sektora prywatnego w programy GNSS; zwraca się w tym kontekście do Komisji o poczynienie szybkich postępów w zakresie obecnych rozważań dotyczących przyszłych systemów zarządzania programem, o wzięcie odpowiedzialności za długoterminowe operacje i dostosowanie infrastruktury, o zagwarantowanie nieprzerwanego przesyłu użytkownikom danych i usług oraz do zmaksymalizowania możliwości rozwoju usług handlowych;

22. podkreśla, jak ważne jest, aby jakakolwiek długoterminowa struktura zarządzania i kierowania GNSS była w pełni przejrzysta, należycie finansowana i rozliczalna oraz zarządzania w jak najbardziej odpowiedzialny sposób; zauważa w tym zakresie, że koordynacja z Radą i Parlamentem Europejskim powinna odbywać się regularnie i obejmować szczegółową aktualizację;

23. zwraca się do Komisji o stworzenie odpowiednich mechanizmów mających dopilnować, by usługi i zastosowania oparte na GNSS, regulowane prywatnie lub publicznie, były oferowane z poszanowaniem podstawowych praw obywateli, takich jak ochrona prywatności i danych;

24. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji i ESA.

[1] Dz.U. C 146E z 12.6.2008, s. 226.
[2] Dz.U. L 196 z 24.7.2008, s.1.
[3] Dz.U. L 176 z 20.10.2010, s.11.

I. Wprowadzenie

UE poczyniła ważny krok, podejmując polityczną decyzję – zapisaną w rozporządzeniu 682/2008 – w sprawie utworzenia niezależnych europejskich globalnych systemów nawigacji satelitarnej (GNSS) (Galileo i EGNOS) pod przewodnictwem UE i zarządzanych przez nią. Komunikat ten zawiera śródokresowy przegląd tej przewodniej inicjatywy, w którym ocenia się program i jego dotychczasową realizację oraz inicjuje się dyskusję na temat jego przyszłości, wykorzystania i finansowania.

Galileo – krótki opis

Galileo, wraz z EGNOS (europejski system wspomagania satelitarnego, który zwiększa dokładność i wiarygodność informacji otrzymywanych dzięki amerykańskiemu Globalnemu Systemowi Pozycjonowania), to globalny system nawigacji satelitarnej opracowany przez UE. Oczekuje się, że po ukończeniu prac nad nim system Galileo będzie obejmował 27 satelitów i odpowiednią liczbę zapasowych satelitów na orbicie na wysokości około 23 000 km powyżej powierzchni ziemi oraz światową sieć około 40 stacji naziemnych.

UE zdecydowała się na utworzenie swojego własnego globalnego systemu nawigacji satelitarnej z dwóch głównych powodów: chciała zapewnić Europie niezależność i autonomię względem innych globalnych systemów nawigacji oraz zdobyć udział w tym szybko rozwijającym się światowym rynku zaawansowanych technologii, który jest obecnie w dużej mierze zdominowany przez USA.

Jako system nawigacji satelitarnej drugiej generacji Galileo zapewni wzmocnienie sygnałów, które doprowadzi do większej dokładności, większej odporności na wielodrożne odbicia i zakłócenia oraz zapewni globalną integralność danych i koncepcję potwierdzania autentyczności, co będzie główną różnicą w stosunku do GPS i rosyjskiego satelitarnego systemu nawigacji GLONASS. Ponadto w przeciwieństwie do GPS i GLONASS Galileo zaprojektowano jako „cywilny system pod cywilną kontrolą”, co oznacza, że zagwarantowana jest ciągłość usługi. Ten ostatni punkt jest istotny, ponieważ 7% PKB UE (w tym sektor finansowy, transport, telekomunikacja, sieci elektroenergetyczne i transakcje giełdowe) zależy od dostępności GPS. Dlatego też (tymczasowe) ograniczenie lub degradacja sygnałów GPS będą miały poważne konsekwencje dla naszej gospodarki i społeczeństwa, jeżeli nie będziemy dysponować innymi niezależnymi systemami GNSS.

Projekt Galileo obejmuje cztery fazy:

1. Faza definiowania systemu ukończona została w 2001 r. i umożliwiła zaprojektowanie struktury systemu oraz określenie usług.

2. Faza rozwoju i walidacji rozpoczęła się w 2002 r. i według pierwotnych planów powinna była skończyć się w 2005 r. Na orbicie umieszczono dwa eksperymentalne satelity (GIOVE-A i GIOVE-B), które wykonały podstawowe zadanie zapewnienia częstotliwości. Podczas fazy walidacji na orbicie, w połowie 2011 / na początku 2012 r. umieszczone powinny zostać na orbicie cztery w pełni operacyjne satelity.

3. Faza rozmieszczania obejmuje konstrukcję całego systemu Galileo i uruchomienie kompletnej konstelacji 30 satelitów, w tym satelitów zapasowych, i instalację segmentu naziemnego.

4. Faza użytkowania rozpocznie się po uzyskaniu pełnej zdolności operacyjnej (FOC).

Rozmieszczanie konstelacji Galileo odbywa się zgodnie z zasadami UE w zakresie zamówień publicznych, z myślą o otwartym dostępie i sprawiedliwej konkurencji w celu zapewnienia równych szans potencjalnym podmiotom stającym do przetargu. Zamówienie podzielono na sześć głównych części, którym towarzyszą szczegółowe zasady dotyczące głównego wykonawcy i innych podmiotów oraz procentu umów, które należy przyznać MŚP.

Pierwotnie Galileo miał być realizowany w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP). Negocjacje w sprawie PPP załamały się wiosną 2007 r., w związku z czym na nowo zdefiniowano system Galileo. Program europejskiego GNSS jest teraz finansowany całkowicie z budżetu UE na poziomie 3,4 mld EUR do 2014 r.

Szacuje się, że pośrednie korzyści z tego programu wyniosą około 60 mld EUR rocznie (w tym rynki niższego i wyższego szczebla oraz dobra publiczne). GNSS postrzegany jest jako technologia przełomowa (disruptive technology, podobnie jak TIK), o dużym potencjale innowacji i zmierzająca do utworzenia podstaw wiedzy w zakresie zaawansowanych technologii oraz zapewnienia przyrostu wydajności w wielu sektorach. Roczne stopy wzrostu na rynkach produktów i usług oferowanych dzięki GNSS szacuje się na powyżej 10%.

Galileo jest własnością UE. System zarządzania projektem przedstawia się następująco:

· Parlament Europejski i Rada sprawują nadzór polityczny nad projektem. Utworzono w tym celu międzyinstytucjonalny panel ds. Galileo.

· Komisja pełni rolę „zarządcy programu”.

· Agencja Europejskiego GNSS wspiera Komisję, pełni rolę organu akredytowania i odpowiada za przygotowanie rynku i organizację certyfikacji.

· Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) jest „głównym wykonawcą” lub „podmiotem odpowiedzialnym za zamówienia i projekt”.

II. Ocena wdrażania

Dotychczasowe rezultaty

W komunikacie podkreślono uzyskane dotychczas rezultaty:

· Usługa otwarta EGNOS stała się oficjalnie operacyjna w październiku 2009 r. EGNOS używany jest obecnie codziennie przez 80 000 europejskich rolników zajmujących się rolnictwem precyzyjnym; wkrótce będzie on używany także w lotnictwie cywilnym i transporcie morskim;

· Udzielono cztery pierwsze zamówienia dotyczące inżynierii systemu, operacji, budowy i umieszczenia 14 dodatkowych satelitów Galileo oprócz czterech satelitów pierwotnie zrealizowanych przez ESA (pozostałe dwa zamówienia powinny zostać udzielone w pierwszej połowie 2011 r.);

· Rozpoczęto przygotowania do rozmieszczenia pierwszych czterech w pełni operacyjnych satelitów Galileo (satelity IOV), a rozmieszczenie to powinno nastąpić w połowie 2011 r. / na początku 2012 r.

· W 2010 r. przyjęto plan działania dotyczący zastosowań GNSS, który przedstawia konkretne inicjatywy na rzecz umocnienia rynku niższego szczebla;

· Podjęto znaczne kroki celem utworzenia infrastruktury naziemnej, w tym stacji naziemnych na terytorium UE i poza nim;

· Ogłoszono kilka zaproszeń do składania wniosków w ramach 7. programu ramowego w celu rozwoju zastosowań i technologii odbiorników na kwotę ogólną wynoszącą ok. 120 mln EUR.

Sytuacja finansowa

Z punktu widzenia finansowego sytuacja jest mniej korzystna. Koszty fazy walidacji IOV oraz koszty rozmieszczenia znacznie wzrosły. W ramach obecnego budżetu Komisja oczekuje, że konstelacja Galileo będzie się składać jedynie z 18 satelitów (14 + 4 satelity IOV). Dzięki tej konstelacji program mógłby osiągnąć początkową zdolność operacyjną (IOC), która umożliwiłaby świadczenie wstępnej usługi, tj. oferowanie początkowej usługi otwartej, usługi poszukiwawczej i ratowniczej oraz usług publicznych o regulowanym dostępie, ale jeszcze nie na optymalnym poziomie.

Wraz ze świadczeniem wstępnych usług będzie można rozpowszechnić kompatybilne z Galileo wyposażenie dla użytkowników oraz poszerzyć zastosowania programu. Ułatwiłoby to wejście Galileo na rynek GNSS i zwiększyłoby zdolność innowacyjną i konkurencyjną pozycję europejskich przedsiębiorstw. Osiągniecie początkowej zdolności operacyjnej będzie również ważnym sygnałem dla całego świata potwierdzającym, że UE jest zaangażowana w utworzenie zaawansowanego GNSS i zdolna do wprowadzenia takiego systemu.

Niemniej jednak aby można było w pełni wykorzystać Galileo, musi on osiągnąć pełną zdolność operacyjną. Poziom wydajności ograniczonej konstelacji jest pierwszym krokiem ku wejściu na rynek, ale jest to restrykcyjne i zdecydowanie nie wystarczy do osiągnięcia celów systemu Galileo.

Osiągnięcie FOC będzie wymagało dodatkowych inwestycji. W związku z tym, że Komisja nie zaproponowała dodatkowych środków finansowych w ramach obecnych wieloletnich ram finansowych, począwszy od 2014 r. potrzeba będzie więcej dodatkowych środków niż pierwotnie szacowano. Komisja szacuje teraz, że zważywszy na dodatkowe koszty (np. spowodowane przerwaniem łańcucha produkcji) osiągnięcie FOC wymaga ogólnej kwoty około 1,9 mld EUR. Ponadto osiągniecie FOC zostanie opóźnione o 2-3 lata (do mniej więcej 2019 r.), co spowoduje znaczną utratę pośrednich korzyści.

Przekraczanie kosztów to poważny problem, ale należy spojrzeć na niego z odpowiedniej perspektywy. Opracowanie, rozmieszczenie i modernizowanie systemu GPS kosztuje ogółem około 40 mld dolarów. Co więcej Galileo charakteryzuje się dużo większą stopą zwrotu niż jakakolwiek inna porównywalna inwestycja (np. średnia stopa zwrotu sieci transeuropejskich wynosi około 8%, podczas gdy w przypadku Galileo stopę zwrotu szacuje się na około 49%).

Działania na arenie międzynarodowej

Po wyprowadzeniu na orbitę pierwszego chińskiego satelity COMPASS w 2007 r. należy się spodziewać wkrótce nowego systemu nawigacji na orbicie (czwartego systemu globalnego po GPS, GLONASS i Galileo). Indie przygotowują swój system regionalny (IRNSS – indyjski regionalny system nawigacji satelitarnej), a Japonia swój system Quasi-Zenith (QZSS). Nasi konkurenci stali się mocniejsi i możemy założyć, że czynią szybkie postępy. Aby Galileo mógł zostać drugą globalną opcją GNSS dla producentów chipów, bardzo ważne jest jak najszybsze udostępnienie wstępnych usług i długotrwałe zaangażowanie na rzecz przyszłego finansowania Galileo.

Głównym wyzwaniem dla działań międzynarodowych w zakresie programów GNSS będzie zapewnienie zgodności i interoperacyjności z Galileo, umożliwienie dostępu do światowych zasobów dotyczących GNSS, określenie norm światowych, zapewnienie bezpieczeństwa segmentu kosmicznego i stacji naziemnych, jednocześnie ściśle kontrolując wrażliwe technologie GNSS opracowane z wykorzystaniem środków unijnych, podjęcie wspólnych starań celem opracowania innowacyjnych zastosowań i zastosowań specjalistycznych o znaczeniu ponadregionalnym. Ważnym celem będzie stworzenie szans na rynku dla technologii europejskiego GNSS i przemysłu zastosowań.

III. Przyszłe wyzwania

W przeglądzie śródokresowym zainicjowano także dyskusję na temat przyszłego zarządzania, eksploatacji i finansowania programów GNSS. Ta ważna dyskusja powinna wyjaśnić zamiary UE i jej długoterminowe zaangażowanie w tym zakresie.

Funkcjonowanie i eksploatacja po 2013 r.

Należy przeprowadzić szeroko zakrojoną i wszechstronną debatę na szczeblu politycznym na temat pożądanego poziomu ambicji (przekładającego się na poziom świadczonych usług) i dostępnych środków finansowych (należałoby dokonać politycznego wyboru, decydując się albo na program finansowany wyłącznie ze środków unijnych, albo na program dopuszczający wkłady krajowe i prywatne). Wynik tej debaty zaważy na politycznych opcjach dotyczących przyszłego zarządzania systemami GNSS.

Ważne elementy debaty to:

· Koszty eksploatacji EGNOS i Galileo szacuje się na około 800 mln EUR rocznie. Niezbędne będzie długoterminowe zobowiązanie się do ponoszenia tych kosztów w celu zapewnienia długoterminowej stabilizacji EGNOS i Galileo oraz umożliwienia użytkownikom osiągania maksymalnych korzyści z oferowanych usług.

· Oczekuje się, że dochody (głównie opłaty za bardzo precyzyjne usługi świadczone na zasadach komercyjnych) będą w niedalekiej przyszłości ograniczone, że będą wzrastać powoli i powinny osiągnąć około 80 mln EUR rocznie do 2030 r., co oznacza, że nie należy szybko spodziewać się osiągnięcia samowystarczalności gospodarczej.

· Należy przyspieszyć wyjaśnienie systemu odpowiedzialności w odniesieniu do nawigacji satelitarnej, zwłaszcza jeśli chodzi o EGNOS, aby ograniczyć ryzyko usług związane z odpowiedzialnością w przypadku zastosowań o znaczeniu krytycznym z punktu widzenia bezpieczeństwa.

· Prawa własności intelektualnej i zarządzanie ryzykiem to również niezbędne elementy wynikające z praw własności do programu.

· Przeznaczenie większych środków na badania naukowe i rozwój jest niezbędne dla opracowywania zastosowań niższego szczebla.

W oparciu o wyniki powyższej debaty Komisja powinna przeprowadzić wszechstronną analizę, aby dokładniej określić możliwe scenariusze i środki dotyczące funkcjonowania i eksploatacji systemu po 2013 r. Obejmuje to wszystkie handlowe aspekty eksploatacji, jak również prawne, umowne i finansowe struktury poszczególnych modeli eksploatacji, które zapewnią wprowadzenie stabilnego modelu zarządzania.

dla Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii

w sprawie śródokresowego przeglądu europejskich programów nawigacji satelitarnej: ocena wdrożenia, przyszłe wyzwania i perspektywy finansowe
(2009/2226 (INI))

Sprawozdawczyni: Maria Eleni Koppa

WSKAZÓWKI

Komisja Spraw Zagranicznych zwraca się do Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1. podkreśla swoje wsparcie dla europejskiego programu globalnej radionawigacji satelitarnej Galileo, będącego użytecznym narzędziem, które wzmocni rozwój gospodarczy, bezpieczeństwo i strategiczną autonomię UE, a jednocześnie uznaje, że polityki kosmicznej z definicji nie można prowadzić bez udziału innych podmiotów liczących się w tej dziedzinie;

2. zauważa, że Komisja i Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) prowadzą dialog i współpracują z operatorami innych globalnych systemów nawigacji satelitarnej (GNSS), mianowicie z USA, Rosją, Chinami, Indiami i Japonią, w celu zagwarantowania zgodności i, jeżeli to możliwe, interoperacyjności systemów GNSS;

3. odnotowuje reakcję premiera Rady Państwowej Chińskiej Republiki Ludowej na pismo przewodniczącego Komisji w sprawie pasm częstotliwości i wzywa do znalezienia rozwiązania, które zapewni wzajemną zgodność systemów Compass i Galileo;

4. nalega, by świadczenie usług w ramach Galileo odpowiadało założeniu, że Galileo jest systemem cywilnym podlegającym cywilnej kontroli; jednak dostrzegając możliwość jego zastosowania do celów wojskowych, podkreśla, że każde wykorzystanie Galileo musi być zgodne z prawem międzynarodowym, kartą ONZ i traktatami UE;

5. wzywa Komisję, która zarządza programem, do określenia niezbędnych kryteriów zabezpieczeń technicznych oraz specjalnych procedur regulujących dostęp do usług publicznych o regulowanym dostępie w celu ograniczenia do minimum bezprawnego użytkowania Galileo oraz w celu stworzenia systemu nadzoru przekazywania szczególnie chronionych, specyficznych dla Galileo elementów i technologii;

6. nalega, by państwa członkowskie UE w pełni uznały newralgiczny charakter GNSS, a mianowicie wpływ na bezpieczeństwo UE i jej obywateli oraz na europejskie programy GNSS, przy rozpatrywaniu wniosków odnośnych sektorów przemysłu dotyczących kontroli eksportu elementów związanych z GNSS, szczególnie jeżeli są one objęte międzynarodowymi przepisami dotyczącymi kontroli eksportu, takimi jak Porozumienie z Wassenaar w sprawie kontroli eksportu broni konwencjonalnej oraz towarów i technologii podwójnego zastosowania;

7. w świetle ogromnych środków przeznaczanych na ten cel z budżetu ogólnego Unii Europejskiej potwierdza jednak, że musi istnieć możliwość takiego rozmieszczenia systemu Galileo, aby służył on WPZiB/WPBiO, łącznie z operacjami zarządzania kryzysowego, oraz realizacji unijnych klauzul solidarności i wzajemnej pomocy; w związku z uruchomieniem europejskiej współpracy ramowej na rzecz badań nad bezpieczeństwem i obronnością pomiędzy Komisją, Europejską Agencją Obrony (EAO) i ESA domaga się objęcia tą współpracą również systemu Galileo;

8. podkreśla, że europejska polityka kosmiczna, która miała w zamierzeniu służyć do celów pokojowych, nie może pod żadnym pozorem przyczyniać się do ogólnego zbrojenia przestrzeni kosmicznej, i potwierdza swoje zobowiązanie do przestrzegania zasad określonych w układzie ONZ o przestrzeni kosmicznej, a w szczególności:

– użytkowania przestrzeni kosmicznej wyłącznie w celach pokojowych;

– wspierania współpracy międzynarodowej w badaniu i użytkowaniu przestrzeni kosmicznej;

– odpowiedzialności podmiotu wprowadzającego dany obiekt na orbitę w przypadku szkód wyrządzonych państwu trzeciemu, jak szczegółowo określono w Konwencji ONZ o międzynarodowej odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez obiekty kosmiczne;

9. wspiera wysiłki ONZ na rzecz określenia zasad regulujących działania prowadzone w przestrzeni kosmicznej oraz dalszej kodyfikacji międzynarodowego prawa kosmicznego; w związku z tym przychylnie odnosi się do przyjęcia unijnego Kodeksu postępowania dotyczącego działań w przestrzeni kosmicznej, który uwzględnia też potrzebę ograniczenia odpadów i który mogą podpisać wszystkie kraje spoza UE; ponownie wzywa do przekształcenia tego kodeksu postępowania w prawnie wiążący instrument;

10. popiera jak najszybsze stworzenie europejskiego systemu informacji na temat sytuacji w przestrzeni kosmicznej w celu ochrony istotnej europejskiej infrastruktury kosmicznej; w związku z tym w pełni popiera dodatkowe działania podejmowane w tym zakresie przez ESA i EAO.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

dla Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii

w sprawie śródokresowego przeglądu europejskich programów nawigacji satelitarnej: ocena wdrożenia, przyszłe wyzwania i perspektywy finansowe
(2009/2226 (INI))

Sprawozdawczyni: Edit Herczog

WSKAZÓWKI

Komisja Budżetowa zwraca się do Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1. podkreśla strategiczne znaczenie polityki przestrzeni kosmicznej dla planowanego opracowania prawdziwej europejskiej strategii przemysłowej opartej na konkretnych projektach przynoszących namacalne korzyści obywatelom i przedsiębiorstwom, a zwłaszcza jej dwóch sztandarowych programach – programie GMES i programie radionawigacji satelitarnej;

2. przypomina, że niepowodzenie pierwotnej formuły partnerstwa publiczno-prywatnego przewidzianej dla finansowania programów radionawigacji satelitarnej doprowadziło w 2007 r. do podjęcia decyzji o kontynuowaniu realizacji tych programów w oparciu o wyłączne finansowanie z budżetu unijnego; przypomina, że w tym kontekście, zważywszy na niewystarczające środki przewidziane w aktualnych wieloletnich ramach finansowych, postanowiono podnieść pułap działu 1a o 2,4 mld euro na lata 2007-2013; zaznacza ponadto, że Komisja zaproponowała ponownie w roku 2010 dokonanie przeglądu wieloletnich ram finansowych, aby zwiększyć pułap działu 1a w związku z niewystarczającymi środkami przeznaczonymi na projekt ITER;

3. podkreśla, że takie doraźne nagłe rozwiązania mogą zaprzepaścić powodzenie i wartość dodaną dużych, strategicznych projektów UE oraz zaszkodzić towarzyszącym im wyjątkowo korzystnym warunkom politycznym; uważa, że należałoby raczej znaleźć trwałe budżetowe rozwiązanie umożliwiające finansowanie na poziomie UE, z poszanowaniem wymogów technologicznych i harmonogramu, które gwarantują ważność i trwałość tych programów;

4. przypomina, że we wspólnym oświadczeniu na temat finansowania europejskich programów GNSS w następstwie odnośnego porozumienia z dnia 23 listopada 2007 r. Parlament i Rada potwierdziły, że całkowita szacowana kwota zapewniające pełną zdolność operacyjną projektu GNSS Galileo wynosi 3 400 mln EUR na lata 2007-2013, i oświadczyły, że kwota ta nie powinna zostać przekroczona w okresie obowiązywania wieloletnich ram finansowych na lata 2007-2013; jest jednak przekonany, że te środki przewidziane w obecnych ramach finansowych nie wystarczą, aby uruchomić wydajną i konkurencyjną usługę oraz zagwarantować wprowadzenie najnowocześniejszych technologii do roku 2013; w tym kontekście wyraża żal, że podczas przeglądu śródokresowego w styczniu 2011 r. Komisja nie zaproponowała żadnego dodatkowego finansowania programów GNSS na okres do 2013 r., co może spowodować niedopuszczalne opóźnienia w ich realizacji; podkreśla, że jeżeli w tym okresie potrzebne okazałoby się dodatkowe finansowanie, przeniesienie środków w ramach obecnych programów wieloletnich może być uważane za wykonalne rozwiązanie, zaś dalsza redukcja w dziale 1a, w szczególności w odniesieniu do siódmego programu ramowego, jest niedopuszczalna;

5. podkreśla, że GNSS to strategiczna technologia, która może zrewolucjonizować europejską infrastrukturę transportową i różne sektory rynku; zaznacza, że w średnim okresie uruchomione zostaną inne nieeuropejskie programy GNSS i w związku z tym wszelkie opóźnienia mogą spowodować utratę konkurencyjności międzynarodowej, sprawić, że obecna infrastruktura okaże się przestarzała, spowodować niezdolność do korzystania z rozwijanych technologii i programów oraz utratę nawet do 60% spodziewanych korzyści;

6. zwraca się do Komisji o jak najszybsze informowanie Parlamentu w przypadku pojawienia się jakichkolwiek dodatkowych potrzeb finansowych w celu terminowego zakończenia GNSS, a przynajmniej o przedstawienie zaktualizowanego zestawienia finansowego do lata 2011 r., kiedy to przedstawiony zostanie wniosek dotyczący nowych wieloletnich ram finansowych;

7. podkreśla wreszcie, że Galileo jest nie tylko pierwszym wielkim projektem tego typu należącym do Unii Europejskiej, lecz jest również projektem leżącym w europejskim interesie publicznym, co uzasadnia wykorzystanie finansowania publicznego; wzywa Komisję do poprawy zarządzania tym projektem, do jak najszybszego zapewnienia konkurencyjności i pełnej operacyjności usługi opartej na konstelacji 30 satelitów, jak również do uniknięcia niepewności i wysłania pozytywnego sygnału podmiotom działającym na rynku; zwraca uwagę, że mogą wystąpić znaczne różnice między aktualnymi kosztami inwestycyjnymi a przyszłymi kosztami bieżącymi; popiera zatem propozycję, by w przyszłości, wówczas gdy dotyczy to projektów na szeroką skalę, takich jak wspomniany powyżej, określona z góry roczna kwota była pokrywana z budżetu UE, oraz by państwa członkowskie były odpowiedzialne głównie za finansowanie wszelkich dodatkowych kosztów poprzez udostępnianie środków dodatkowych w stosunku do budżetu UE, przy czym należy zidentyfikować obszary budżetu, w których kwoty nie zostały w pełni wykorzystane oraz inne źródła finansowania, w tym jego innowacyjne formy, które mogłyby pomóc pokryć dodatkowe potrzeby wynikające z tak szeroko zakrojonych projektów;

8. wzywa Komisję Europejską do rozpatrzenia możliwości włączenia do budżetu UE dochodów pochodzących z działalności handlowej prowadzonej w ramach Galileo;

9. zwraca się do Komisji Europejskiej o przedstawienie Parlamentowi Europejskiemu informacji dotyczących sposobu finansowania rocznego kosztu utrzymania Galileo – po osiągnięciu operacyjności programu – szacowanego na 800 mln euro;

10. wskazuje, że szacunkowa kwota (1,9 mld euro), zawarta w przeglądzie śródokresowym na okres po roku 2013, została przedstawiona wyłącznie orientacyjnie; uważa, że Komisja powinna zatem opracować średnio- i długoterminową strategię w zakresie programów GNSS na okres po 2013 r., w tym przeanalizować możliwość ustanowienia rocznych kwot na okres 2014-2020, które mogłyby okazać się niezbędne do ukończenia budowy infrastruktury Galileo oraz pokrycia kosztów jej utrzymania do roku 2020.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO

Data przyjęcia

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Gabriele Albertini, Robert Atkins, Dominique Baudis, Bastiaan Belder, Frieda Brepoels, Elmar Brok, Arnaud Danjean, Marietta Giannakou, Ana Gomes, Andrzej Grzyb, Takis Hadjigeorgiou, Richard Howitt, Anneli Jäätteenmäki, Nicole Kiil-Nielsen, Maria Eleni Koppa, Vytautas Landsbergis, Krzysztof Lisek, Sabine Lösing, Ulrike Lunacek, Mario Mauro, Jean-Luc Mélenchon, Willy Meyer, Andreas Mölzer, Annemie Neyts-Uyttebroeck, Norica Nicolai, Ria Oomen-Ruijten, Justas Vincas Paleckis, Pier Antonio Panzeri, Vincent Peillon, Alojz Peterle, Bernd Posselt, Cristian Dan Preda, Libor Rouček, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Jacek Saryusz-Wolski, Werner Schulz, Ernst Strasser, Charles Tannock, Zoran Thaler, Kristian Vigenin

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Laima Liucija Andrikienė, Georgios Koumoutsakos, Norbert Neuser, David-Maria Sassoli, György Schöpflin, Indrek Tarand, Traian Ungureanu

Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Pat the Cope Gallagher

Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności