ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στη δράση κατά των ναρκών

8.6.2011 - (2011/2007(INI))

Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων
Εισηγητής: Geoffrey Van Orden

Διαδικασία : 2011/2007(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A7-0211/2011
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A7-0211/2011
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στη δράση κατά των ναρκών

(2011/2007(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

 έχοντας υπόψη τη Σύμβαση της Οτάβα της 3ης Δεκεμβρίου 1997 για την απαγόρευση της χρήσης, αποθήκευσης, παραγωγής και μεταφοράς ναρκών κατά προσωπικού και για την καταστροφή τους (εφεξής Συνθήκη για την Απαγόρευση των Ναρκών), η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Μαρτίου 1999,

–    έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του 1980 σχετικά με Ορισμένα Συμβατικά Όπλα και τα πρωτόκολλά της, ιδίως το τροποποιημένο πρωτόκολλο II για τις νάρκες, τις παγίδες και άλλους μηχανισμούς, και το πρωτόκολλο V σχετικά με τα εκρηκτικά κατάλοιπα πολέμου,

–    έχοντας υπόψη τα πρόσφατα ψηφίσματά του της 22ας Απριλίου 2004 σχετικά με τις νάρκες κατά προσωπικού[1], της 7ης Ιουλίου 2005 σχετικά με την εξάλειψη των ναρκών από τον κόσμο[2], της 19ης Ιανουαρίου 2006 σχετικά με την αναπηρία και την ανάπτυξη[3], της 13ης Δεκεμβρίου 2007 σχετικά με τη 10η επέτειο από τη Συνθήκη για την Απαγόρευση των Ναρκών[4], και της 6ης Σεπτεμβρίου 2001 σχετικά με τα μέτρα υπέρ της δέσμευσης μη κρατικών φορέων για την ολοκληρωτική απαγόρευση των ναρκών κατά προσωπικού[5],

–    έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1724/2001 του Συμβουλίου της 23ης Ιουλίου 2001 σχετικά με τη δράση κατά των ναρκών ξηράς κατά προσωπικού στις αναπτυσσόμενες χώρες και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1725/2001 του Συμβουλίου της 23ης Ιουλίου 2001 σχετικά με τη δράση κατά των ναρκών ξηράς κατά προσωπικού σε τρίτες χώρες πλην των αναπτυσσομένων χωρών[6],

–    έχοντας υπόψη το «Σχέδιο δράσης 2010-2014 της Cartagena: τερματισμός των δεινών που προκαλούν οι νάρκες κατά προσωπικού», το οποίο εγκρίθηκε κατά τη Δεύτερη Διάσκεψη Αναθεώρησης της Συνθήκης της Οτάβα του 1997 που πραγματοποιήθηκε στην Cartagena, Κολομβία, από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 4 Δεκεμβρίου 2009,

–    έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής για τη δράση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για την εξάλειψη των ναρκών για την περίοδο 2008-2013,

–    έχοντας υπόψη τα πολυάριθμα ψηφίσματά του σχετικά με τα πυρομαχικά διασποράς, με πιο πρόσφατο αυτό της 8ης Ιουλίου 2010[7], και σχετικά με την έναρξη ισχύος της Σύμβασης για τα Πυρομαχικά Διασποράς, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Αυγούστου 2010,

–    έχοντας υπόψη την έκθεση της Υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών για τη Δράση κατά των Ναρκών του 2009,

–    έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–    έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A7-0211/2011),

A.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ συμμετέχει ενεργά στη δράση κατά των ναρκών, ιδίως από τότε που εγκρίθηκε η κοινή δράση της το 1995, και ότι είναι προσηλωμένη στο στόχο της καθολικής απαγόρευσης και εξάλειψης των ναρκών ξηράς κατά προσωπικού (APL) σε ολόκληρο τον κόσμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ αποτελεί κορυφαίο υποστηρικτή και χρηματοδότη στη δράση κατά των ναρκών, η οποία συγκαταλέγεται στις προτεραιότητές της στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής βοήθειας,

B.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η δράση κατά των ναρκών περιλαμβάνει την έρευνα, τον εντοπισμό, τη σήμανση και την εκκαθάριση από τις νάρκες ξηράς κατά προσωπικού (APL) και τα άλλα εκρηκτικά κατάλοιπα πολέμου (ERW), συμπεριλαμβανομένων του οπλισμού που έχει εγκαταλειφθεί (AO), του οπλισμού που δεν έχει εκραγεί (UXO), των καταλοίπων πυρομαχικών διασποράς και των αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών (IED), καθώς και την εκπαίδευση για τους κινδύνους που συνιστούν οι νάρκες και τα εκρηκτικά κατάλοιπα πολέμου και προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης ιδιαίτερα για παιδιά, τη βοήθεια προς τα θύματα και την καταστροφή των αποθεμάτων και την υποστήριξη με στόχο την προώθηση της καθολικής ισχύος των σχετικών διεθνών συμβάσεων και συνθηκών, προκειμένου να τεθεί τέλος στην παραγωγή, το εμπόριο και τη χρήση ναρκών ξηράς κατά προσωπικού,

Γ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατήρηση των ναρκών ξηράς κατά προσωπικού και των εκρηκτικών καταλοίπων πολέμου, συμπεριλαμβανομένων των αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών και των καταλοίπων πυρομαχικών διασποράς, εκτός του ότι κοστίζει ανθρώπινες ζωές, ιδιαίτερα μεταξύ των αμάχων, αντιπροσωπεύει σημαντικό εμπόδιο στη μετασυγκρουσιακή διαδικασία ανασυγκρότησης στις πληττόμενες χώρες και μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη χρήση τους ως πρώτων υλών για την κατασκευή αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών,

Δ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι την 1η Δεκεμβρίου 2010, 156 χώρες συμφώνησαν επίσημα να δεσμευθούν στη Συνθήκη για την Απαγόρευση των Ναρκών,

E.   λαμβάνοντας υπόψη ότι το 1999 σημειώθηκαν περίπου 18.000 θάνατοι από νάρκες κατά προσωπικού και άλλα εκρηκτικά κατάλοιπα πολέμου και ότι έως το 2009 ο αριθμός αυτός μειώθηκε σε λιγότερο από 4.000, σύμφωνα με την πρωτοβουλία Landmine and Cluster Munition Monitors· λαμβάνοντας υπόψη ότι εκτιμάται ότι το 70% των απωλειών αυτών είναι άμαχοι, ένα τρίτο εκ των οποίων παιδιά, και ότι πάρα πολλά άτομα παγκοσμίως συνεχίζουν να πλήττονται από νάρκες και άλλα εκρηκτικά κατάλοιπα πολέμου,

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο δύο κυβερνήσεις, στη Βιρμανία/Μιανμάρ και τη Λιβύη, τοποθέτησαν πρόσφατα νάρκες, ότι δεν έχουν αναφερθεί εξαγωγές ή μεταφορές ναρκών μεταξύ χωρών και ότι μόνο τρεις χώρες εικάζεται ότι συνεχίζουν την κατασκευή τους, αλλά αντιστασιακές ομάδες, όπως η οργάνωση FARC, εξακολουθούν να παράγουν τους δικούς τους μηχανισμούς,

Ζ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότερες στρατιωτικές δυνάμεις έχουν σταματήσει να χρησιμοποιούν νάρκες κατά προσωπικού, αλλά ότι διάφοροι ένοπλοι μη κρατικοί παράγοντες συνεχίζουν να τις χρησιμοποιούν, από κοινού με ενεργοποιούμενους από τα ίδια τα θύματα αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς και πυρομαχικά διασποράς,

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότερες από 90 χώρες πλήττονται ακόμη σε κάποιο βαθμό από τις νάρκες και άλλα εκρηκτικά κατάλοιπα πολέμου, αλλά αυτές που πλήττονται περισσότερο είναι το Αφγανιστάν, η Κολομβία, το Πακιστάν, η Μιανμάρ, η Καμπότζη και το Λάος,

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη, ότι κατ’ αρχήν, αποτελεί ευθύνη των πληττόμενων χωρών να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα των ναρκών και των άλλων εκρηκτικών καταλοίπων πολέμου στο έδαφός τους, πριν από τις συγκρούσεις, κατά τη διάρκειά τους και μετά από αυτές,

Ι.    λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχει διατεθεί επαρκές στρατιωτικό προσωπικό για την εκκαθάριση από τις νάρκες σε πληττόμενες χώρες όπου οι συγκρούσεις έχουν παύσει αλλά παραμένει μεγάλος αριθμός τοπικών ένοπλων δυνάμεων,

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάγκη βοήθειας προς τα θύματα θα συνεχίσει να υπάρχει για μεγάλο χρονικά διάστημα μετά την εξάλειψη της απειλής των ναρκών,

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεθνής κοινότητα έχει ανταποκριθεί εξαιρετικά καλά στην πρόκληση της τραγωδίας που αποτελούν οι νάρκες, συνεισφέροντας περίπου 3,9 δισ. δολάρια ΗΠΑ στη δράση για την εξάλειψη των ναρκών μεταξύ 1999 και 2009, και ότι οι κορυφαίοι χρηματοδότες είναι οι ΗΠΑ (902,4 εκατ. δολάρια), η ΕΚ (521,9 εκατ. δολάρια ΗΠΑ), η Ιαπωνία (336,9 εκατ. δολάρια ΗΠΑ), η Νορβηγία (342,7 εκατ. δολάρια ΗΠΑ), ο Καναδάς (259,8 εκατ. δολάρια ΗΠΑ), το Ηνωμένο Βασίλειο (220,6 εκατ. δολάρια ΗΠΑ), η Γερμανία (206,9 εκατ. δολάρια ΗΠΑ) και οι Κάτω Χώρες (201,9 εκατ. δολάρια ΗΠΑ),

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι συχνά υπάρχει υπερεκτίμηση του κινδύνου και ότι στην πραγματικότητα έχει υπολογιστεί ότι μόνο 2% από το έδαφος που υποβάλλεται στην πολυδάπανη διαδικασία της εκκαθάρισης από τις νάρκες περιέχει πράγματι νάρκες ή άλλα εκρηκτικά κατάλοιπα πολέμου· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν σαφείς ενδείξεις για μη αποδοτική χρήση των κεφαλαίων που διατίθενται στη δράση κατά των ναρκών· επισημαίνοντας ότι η βελτίωση των ερευνητικών μεθόδων και της κατανόησης των αποτελεσμάτων των ερευνών μπορεί να μειώσει, και τα τελευταία χρόνια έχει μειώσει, θεαματικά την ανάγκη για πλήρη εκκαθάριση των εικαζόμενων επικίνδυνων περιοχών,

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τεχνικές και η τεχνολογία εντοπισμού των εκρηκτικών, παρά τις μεγάλες επενδύσεις που έχουν γίνει, δεν έχει προχωρήσει πολύ και ότι υπάρχει εκ νέου επιτακτική ανάγκη, δεδομένης της αυξανόμενης χρήσης αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών,

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπαίδευση για τη μείωση των κινδύνων αποτελεί βασικό στοιχείο της βοήθειας προς τους πολίτες, ιδίως τα παιδιά, σε περιοχές που πλήττονται από νάρκες, προκειμένου να ζουν με μεγαλύτερη ασφάλεια και να ενημερώνονται για τους κινδύνους των ναρκών κατά προσωπικού και των εκρηκτικών καταλοίπων πολέμου,

Προσπάθειες στο πλαίσιο της δράσης κατά των ναρκών σε παγκόσμιο επίπεδο

1.   χαιρετίζει την πρόοδο που επετεύχθη στη δράση κατά των ναρκών κατά την περασμένη δεκαετία, αλλά τονίζει ότι θα πρέπει οι προσπάθειες να αναπροσανατολιστούν και να ενταθούν εάν θέλουμε να εξαλειφθεί η απειλή από τις νάρκες σε σύντομο χρονικό διάστημα·

2.   χαιρετίζει με ικανοποίηση το γεγονός ότι 156 χώρες έχουν πλέον υπογράψει και κυρώσει τη Συνθήκη για την Απαγόρευση των Ναρκών, συμπεριλαμβανομένων 25 κρατών μελών της ΕΕ, αλλά λυπάται διότι 37 χώρες δεν έχουν ακόμη υπογράψει τη συνθήκη· καλεί όλα τα κράτη που δεν είναι συμβαλλόμενα μέρη να προσχωρήσουν χωρίς καθυστέρηση στη Συνθήκη για την Απαγόρευση των Ναρκών και στη Σύμβαση για τα Πυρομαχικά Διασποράς· προτρέπει συγκεκριμένα τα κράτη μέλη της ΕΕ που δεν έχουν προσχωρήσει ακόμη στη Συνθήκη να το πράξουν και υποστηρίζει την αύξηση των συνεργιών μεταξύ των διαφόρων διεθνών μέσων·

3.   χαιρετίζει με ικανοποίηση το γεγονός ότι 56 χώρες συμμετέχουν σήμερα στη Σύμβαση για τα Πυρομαχικά Διασποράς, συμπεριλαμβανομένων 15 κρατών μελών της ΕΕ· χαιρετίζει επίσης την έγκριση της δήλωσης του Βιεντιάν του 2010 και του σχεδίου δράσης του Βιεντιάν· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να προωθήσουν την καθολική ισχύ και την εφαρμογή τόσο της Συνθήκης για την Απαγόρευση των Ναρκών όσο και της Σύμβασης για τα Πυρομαχικά Διασποράς·

4.   στηρίζει απόλυτα την εφαρμογή του σχεδίου δράσης της Cartagena, το οποίο προβλέπει ένα λεπτομερές πενταετές σχέδιο δεσμεύσεων σε όλους τους τομείς δράσης κατά των ναρκών και καλεί το Συμβούλιο να εγκρίνει απόφαση για την όσο το δυνατόν ταχύτερη στήριξη του σχεδίου αυτού·

5.   τονίζει την ανάγκη εξεύρεσης συνεργιών μεταξύ των διαφόρων διαστάσεων της δράσης κατά των ναρκών, με ιδιαίτερη έμφαση στις ανθρωπιστικές και αναπτυξιακές πτυχές, μεταξύ άλλων με αυξημένη ανάληψη ευθύνης σε τοπικό επίπεδο και συμμετοχή σε σχετικά προγράμματα, προκειμένου να βελτιωθεί η ανταπόκριση στις ανάγκες των ατόμων που πλήττονται άμεσα·

6.   αναγνωρίζει τη μεγάλη συμβολή των διεθνών δωρητών, των διεθνών οργανώσεων και ΜΚΟ στην καταπολέμηση της μάστιγας των ναρκών, καθώς και την αφοσίωση και την αυτοθυσία τόσο του διεθνούς όσο και του τοπικού προσωπικού·

7.   χαιρετίζει το γεγονός ότι επτά ακόμη χώρες ανακοίνωσαν την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων εκκαθάρισης κατά το 2009 και το 2010, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός των κρατών που βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση να ανέρχεται σε 16·

8.   αναγνωρίζει ότι οι ΗΠΑ είναι ο κατεξοχήν παγκόσμιος χρηματοδότης της δράσης κατά των ναρκών, υποστηρίζοντας σθεναρά διεθνή προγράμματα για την εκκαθάριση των ναρκοθετημένων περιοχών και για τη βοήθεια των θυμάτων, έχουν δε ήδη συμμορφωθεί με τις περισσότερες από τις βασικές διατάξεις της συνθήκης για την απαγόρευση της ναρκοθέτησης, και, ως εκ τούτου, προτρέπει τις ΗΠΑ να υπογράψουν τη συνθήκη·

9.   προτρέπει τη Ρωσία να υπογράψει τη Συνθήκη για την Απαγόρευση των Ναρκών, σημειώνοντας ότι η Ρωσία, η οποία υπήρξε στο παρελθόν μεγάλος προμηθευτής ναρκών και έχει καταγραφεί προ πολλού ως χρήστης ναρκών, αφαιρέθηκε από τον κατάλογο του 2010 αφού δήλωσε ότι έχει σταματήσει τη χρήση τους·

10.  υπενθυμίζει στα κράτη που έχουν υπογράψει τη συνθήκη τη διεθνή υποχρέωσή τους να καταστρέψουν τα αποθέματα ναρκών κατά προσωπικού· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η Κίνα και η Ρωσία διαθέτουν τα μεγαλύτερα αποθέματα ναρκών, που υπολογίζονται σε 100 εκατομμύρια και 24,5 εκατομμύρια αντίστοιχα· προτρέπει την ΕΕ να συμπεριλάβει στις διαπραγματεύσεις της με τη Ρωσία και την Κίνα το ζήτημα της καταστροφής των υφιστάμενων αποθεμάτων τους και της ταχείας προσχώρησης στη Συνθήκη για την Απαγόρευση των Ναρκών και καλεί επιπλέον την ΕΕ να συνεχίσει να προωθεί την καθολική ισχύ της Συνθήκης για την Απαγόρευση των Ναρκών και άλλων σχετικών συμβάσεων, μεταξύ άλλων με την ενσωμάτωση του ζητήματος της δράσης κατά των ναρκών στον πολιτικό της διάλογο και στις συμφωνίες που υπογράφει με τρίτες χώρες·

11.  καταδικάζει τη συνεχιζόμενη χρήση ναρκών κατά προσωπικού από αντιστασιακές και τρομοκρατικές ομάδες και άλλους μη κρατικούς παράγοντες· επισημαίνει εν προκειμένω την κατάσταση που επικρατεί στην Κολομβία, όπου η FARC εκτιμάται ότι μεταξύ όλων των ομάδων ανταρτών στον κόσμο είναι ο μεγαλύτερος χρήστης ναρκών κατά προσωπικού·

Η περίπτωση του Αφγανιστάν

12. σημειώνει ότι η εκτεταμένη και αδιάκριτη χρήση ναρκών κατά προσωπικού για περισσότερες από τρείς δεκαετίες συγκρούσεων είχε ως αποτέλεσμα να καταστεί το Αφγανιστάν μια τις περιοχές του κόσμου με το μεγαλύτερο πρόβλημα ναρκών, ενώ πλήττεται επιπλέον από τους αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς των Ταλιμπάν·

13. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, αν και έχει παρέλθει πάνω από μία δεκαετία εφαρμογής του μεγαλύτερου παγκοσμίως και πλουσιότερα χρηματοδοτούμενου ανθρωπιστικού προγράμματος εκκαθάρισης από τις νάρκες, το Αφγανιστάν εξακολουθεί να έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά θυμάτων στον κόσμο, και εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για το γεγονός ότι από τα 508 θύματα ναρκών και άλλων εκρηκτικών καταλοίπων πολέμου μεταξύ 1ης Μαρτίου 2009 και 1ης Μαρτίου 2010, περισσότερα από τα μισά ήταν παιδιά·

14. αναγνωρίζει ότι οι συνεχιζόμενες συγκρούσεις σε πολλές περιοχές καθιστούν την εκκαθάριση από τις νάρκες εξαιρετικά επικίνδυνη και ότι οι Ταλιμπάν έχουν στόχο τα γραφεία των Ηνωμένων Εθνών και το τοπικό και διεθνές προσωπικό·

15. σημειώνει ότι σε περίπου 80 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ανήλθαν οι δωρεές από τη διεθνή κοινότητα για τη δράση κατά των ναρκών στο Αφγανιστάν το 2009 και ότι από το 2002 η χρηματοδοτική και τεχνική βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ανέρχεται σε 89 εκατομμύρια ευρώ, συνέβαλε στην εκκαθάριση έκτασης περίπου 240 τετραγωνικών χιλιομέτρων από τις νάρκες κατά προσωπικού, καθιστώντας τα εδάφη προσβάσιμα από οικονομική άποψη και επιτρέποντας την ανακατασκευή ιδιοκτησιών και την επιστροφή οικογενειών στα σπίτια τους· υπογραμμίζει την ανάγκη να υπάρξει μεγαλύτερη επικέντρωση στη βοήθεια προς τα θύματα και εκπαίδευση για τον κίνδυνο που αποτελούν οι νάρκες·

16. επικροτεί το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις εκκαθάρισης βασίζονται σχεδόν αποκλειστικά σε τοπικό προσωπικό 10.000 περίπου ατόμων, γεγονός που ενισχύει την πτυχή της ανάληψης της ευθύνης για τη διαδικασία·

17. εκφράζει τον προβληματισμό του για την έκδηλη απροθυμία της αφγανικής κυβέρνησης σε κεντρικό και επαρχιακό επίπεδο να αναλάβει την ευθύνη της δράσης κατά των ναρκών·

Η περίπτωση της Αγκόλας

18. μετά από περίπου 30 χρόνια συγκρούσεων, η Αγκόλα, όπως και το Αφγανιστάν, είναι μια από τις πιο χώρες με το μεγαλύτερο πρόβλημα ναρκών·

19. επισημαίνει ότι η CNIDAH έχει εδραιωθεί ως εθνική αρχή για τη δράση κατά των ναρκών, αλλά ότι οι δωρήτριες χώρες έχουν μικρή επιρροή και η κυβέρνηση έχει πρόσβαση στους δικούς της σημαντικούς οικονομικούς πόρους, κυρίως σε έσοδα από το πετρέλαιο·

20.  εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τα πολλά διαρθρωτικά προβλήματα που επισημάνθηκαν στην αξιολόγηση της Επιτροπής 2009, όπως για παράδειγμα οι ανωμαλίες που παρατηρήθηκαν στη δαπάνη 2,7 εκατ. ευρώ για το 22μελές προσωπικό της CNIDAH· προτρέπει την ΕΕ να παρακολουθεί, να ελέγχει και να αξιολογεί την αποδοτική χρήση των χρημάτων και να διασφαλίζει ότι ο διατιθέμενος προϋπολογισμός χρησιμοποιείται με αποδοτικό και στοχοθετημένο τρόπο, προκειμένου να επιτευχθεί το αναγκαίο αποτέλεσμα της εκκαθάρισης των εδαφών από τις νάρκες·

21. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, παρά την ολοκλήρωση εθνικής έρευνας το 2007 και ένα μείζον πρόγραμμα δράσης για την εκκαθάριση από τις νάρκες, η έκταση της απειλής από τις νάρκες και τα εκρηκτικά κατάλοιπα πολέμου δεν είναι ακόμα γνωστή με βεβαιότητα, ενώ, με το σημερινό ρυθμό προόδου, θα χρειαστούν 100 χρόνια για να καθαριστεί η χώρα· υπογραμμίζει την άμεση ανάγκη να καθιερωθεί μια διαφορετική σχέση μεταξύ κυβέρνησης και διεθνών δωρητών, να διατεθούν περισσότεροι εθνικοί πόροι για την επίλυση του προβλήματος, να εισαχθούν βελτιωμένες τεχνικές οργάνωσης του χώρου και αυξημένη εθνική ικανότητα εκκαθάρισης, ούτως ώστε το έδαφος να καθαριστεί γρηγορότερα και να αποδοθεί σε παραγωγική χρήση·

Η περίπτωση της Βοσνίας

22. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, 16 χρόνια μετά το τέλος των συγκρούσεων στη Βοσνία & Ερζεγοβίνη, υπάρχει ακόμη υψηλό επίπεδο πρόβλημα ναρκών και εκρηκτικών καταλοίπων πολέμου, με 11.000 ναρκοπέδια περίπου και εκτιμώμενο αριθμό 220.000 ενεργών ναρκών και εκρηκτικών καταλοίπων πολέμου σε ολόκληρη τη χώρα, πράγμα που συνιστά σοβαρή πρόκληση για την ασφάλεια και εμπόδιο στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη·

23. σημειώνει τις βελτιώσεις που πραγματοποιήθηκαν στη διαχείριση της δράσης κατά των ναρκών με τη δημιουργία Κέντρου Δράσης κατά των ναρκών στη Βοσνία & Ερζεγοβίνη, αλλά εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Βοσνία & Ερζεγοβίνη υπολείπεται πολύ των στόχων χρηματοδότησης και εκκαθάρισης που αναφέρονται στο αίτημά της για παράταση της προθεσμίας στο πλαίσιο της Συνθήκης για την Απαγόρευση των Ναρκών·

24.  γνωρίζει ότι η κινητοποίηση για την εξεύρεση πόρων θέτει μεγάλες προκλήσεις στην κυβέρνηση και ότι η Στρατηγική για τη Δράση κατά των Ναρκών 2009-2019 δεν έχει ακόμη εγκριθεί· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ο βασικός κυβερνητικός οργανισμός που είναι αρμόδιος για τη δράση κατά των ναρκών, η επιτροπή για την εκκαθάριση από τις νάρκες, δεν έχει συναντηθεί με εκπροσώπους των δωρητών που έχουν ως βάση το Σεράγεβο εδώ και πολλά χρόνια ενώ τα μέλη της δεν παρίστανται σε διεθνείς συνεδριάσεις των συμβαλλόμενων μερών της Συνθήκης για την Απαγόρευση των Ναρκών μετά τη Δεύτερη Διάσκεψη Αναθεώρησης της Συνθήκης το 2009· προτρέπει την κυβέρνηση να αναλάβει την πλήρη ευθύνη της δράσης κατά των ναρκών, προκειμένου να διασφαλίσει το στρατηγικό σχεδιασμό και τη διαχείρισή της·

25. συγχαίρει το Διεθνές Ταμείο Καταπίστευσης για την Εκκαθάριση από τις Νάρκες και την Παροχή Βοήθειας στα Θύματα ( ITFD) με έδρα τη Σλοβενία, για τη συμβολή του στη δράση κατά των ναρκών στην Βοσνία & Ερζεγοβίνη, και τονίζει την ανάγκη να εξακολουθήσει να εστιάζει στη Βοσνία & Ερζεγοβίνη έως ότου επιλυθεί πλήρως το πρόβλημα·

26. σημειώνει ότι στη Βοσνία & Ερζεγοβίνη λειτουργούν 33 διαπιστευμένες οργανώσεις αρμόδιες για την εκκαθάριση από τις νάρκες, αλλά ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί περισσότερο το στρατιωτικό ανθρώπινο δυναμικό·

27. επικροτεί τη στρατιωτική επιχείρηση EUFOR ALTHEA και τους εκπαιδευτές της για την εκπαίδευση που παρείχαν σχετικά με τους κινδύνους των ναρκών σε αρκετές χιλιάδες ανθρώπους και τους παροτρύνει να συνεχίσουν τις προσπάθειες·

Η περίπτωση της Αιγύπτου

28. σημειώνει ότι το 2000 αποστολή των Ηνωμένων Εθνών μετέβη στην Αίγυπτο για να διαγνώσει το πρόβλημα που είχε προκληθεί από την ύπαρξη σημαντικού αριθμού εκρηκτικών καταλοίπων πολέμου στη βορειοδυτική ακτή της χώρας, περιλαμβανομένων ναρκών κατά προσωπικού από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο·

Βοήθεια προς τα θύματα

29. αναγνωρίζει ότι η ζωή και η διαβίωση των θυμάτων ναρκών και άλλων εκρηκτικών καταλοίπων πολέμου σημαδεύονται για πάντα, ότι είναι κυρίως άμαχοι, συχνά προέρχονται από τις φτωχότερες πληθυσμιακές ομάδες σε ορισμένες από τις φτωχότερες χώρες και ότι απαιτείται στοχευμένη και συνεχής ιατρική και κοινωνική υποστήριξη και βοήθεια επί σειράν ετών, ακόμη και όταν δεν υπάρχουν πλέον άλλα θύματα·

30. χαιρετίζει το γεγονός ότι, μέσω της δράσης κατά των ναρκών, το ποσοστό των θυμάτων έχει μειωθεί δραστικά αλλά, εκφράζει τη βαθιά του λύπη για το γεγονός ότι οι άμαχοι αποτέλεσαν το 70% των θυμάτων το 2009 και λυπάται ιδιαίτερα για το υψηλό ποσοστό παιδιών μεταξύ των θυμάτων·

31. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι επιζώντες από νάρκες και οι οργανώσεις εκπροσώπησής τους συμμετείχαν στην εφαρμογή της βοήθειας προς τα θύματα σε λιγότερες από τις μισές πληγείσες χώρες και συμφωνεί ότι θα πρέπει να γίνουν πλήρως σεβαστές οι απόψεις και τα δικαιώματα αυτών των επιζώντων· προτρέπει τη διεθνή κοινότητα και την Ευρωπαϊκή Ένωση να αυξήσουν σημαντικά την αναλογία της χρηματοδότησης που διατίθεται για τη βοήθεια προς τα θύματα, αλλά όχι σε βάρος των επιχειρήσεων εκκαθάρισης από τις νάρκες·

Πρόοδος στον εντοπισμό των ναρκών και στις τεχνικές έρευνας

32. αναγνωρίζει ότι ο τοπικός πληθυσμός στις περιοχές που έχουν πληγεί από νάρκες αποτελεί τον καλύτερο τρόπο εντοπισμού της πραγματικής απειλής·

33.  σημειώνει ότι, αν και έχουν επιτευχθεί πρόοδοι στην τεχνολογία, την κατάρτιση και τις τεχνικές εντοπισμού των ναρκών, δεν υπάρχουν ακόμα γρήγορες, αξιόπιστες και αποτελεσματικές ως προς το κόστος λύσεις, με αποτέλεσμα οι τεχνικές που βασίζονται στη χρήση των χεριών να παραμένουν αναπόφευκτα οι πλέον διαδεδομένες· αναγνωρίζει τη σημαντική συνεισφορά των διεθνών προτύπων των Ηνωμένων Εθνών για τη δράση κατά των ναρκών (IMAS) όσον αφορά την ενίσχυση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας της δράσης κατά των ναρκών δεδομένου ότι θεσπίζουν προδιαγραφές και παρέχουν καθοδήγηση, καθώς και το ρόλο της υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών για τη δράση κατά των ναρκών στο συντονισμό των προσπαθειών κατά των ναρκών·

34.  σημειώνει ότι τις πλέον υποσχόμενες προοπτικές τεχνικής προόδου όσον αφορά τις μεθόδους εντοπισμού προσφέρουν ειδικά προσαρμοσμένες μέθοδοι που βασίζονται στο συνδυασμό διαφόρων τεχνολογιών, προκειμένου να αποφεύγονται τα θύματα και να πραγματοποιείται η εκκαθάριση από τις νάρκες με ελάχιστες περιβαλλοντικές επιπτώσεις·

35.  αναγνωρίζει ότι η μια σωστή έρευνα έχει αξία μόνον εφόσον επακολουθεί ακριβής και αποτελεσματική αναφορά των αποτελεσμάτων και ότι οι δωρητές θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι γίνεται ορθή χρήση της χρηματοδότησης που διαθέτουν για τη δραστηριότητα αυτή·

36. καλεί την Επιτροπή να διαθέσει περισσότερη χρηματοδότηση για την έρευνα για τεχνολογίες και τεχνικές εντοπισμού των ναρκών, σε στενή διεθνή συνεργασία με όσους ειδικεύονται στον εν λόγω τομέα και να χρησιμοποιήσει τους πόρους που διατίθενται στο πλαίσιο του 7ου προγράμματος πλαίσιο και του τομέα της έρευνας σχετικά με την ασφάλεια·

Για να τεθεί τέλος στην απειλή από τις νάρκες κατά προσωπικού

37. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι ορισμένες χώρες που έχουν πληγεί από την ύπαρξη ναρκών εξαρτώνται υπερβολικά από τη διεθνή χρηματοδοτική βοήθεια για την ανάληψη δράσης εκκαθάρισης από τις νάρκες και δεν εκμεταλλεύονται αρκετά τους πόρους που έχουν οι ίδιες στη διάθεσή τους είτε σε ανθρώπινο δυναμικό είτε σε χρήμα· καλεί την ΕΕ να διασφαλίσει μεγαλύτερη συμμετοχή των πληγεισών χωρών και να τους υπενθυμίσει τις ευθύνες τους και ζητεί συγκεκριμένα να ελεγχθεί η κατάσταση στην Αγκόλα, προκειμένου να κινητοποιηθεί μεγαλύτερη εθνική συνεισφορά·

38. εκφράζει την ανησυχία του για την εκτροπή πόρων που προορίζονται για την «εκκαθάριση από τις νάρκες» σε τομείς όπου υπάρχει μικρή απειλή σε όρους ανθρωπιστικής βοήθειας ή οικονομικής ανάπτυξης ή, σε περιπτώσεις που υπάρχει υπόνοια απειλής που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, εις βάρος της εστίασης σε περιοχές όπου υπάρχει πραγματική ανάγκη και αληθινή απειλή για τη ζωή· ζητεί να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στη βελτίωση του σχεδιασμού και της διαχείρισης των επιχειρήσεων και στην ακριβέστερη αρχική έρευνα και υποβολή αναφορών σχετικά με τις ύποπτες περιοχές·

39.  εκφράζει την ανησυχία του για το χαμηλό επίπεδο ασφάλειας και ελέγχου των στρατιωτικών αποθηκών που περιέχουν όπλα και εκρηκτικά, συμπεριλαμβανομένων ναρκών ξηράς, ιδίως σε χώρες όπου εκδηλώνονται εξεγέρσεις και αναταραχές·

40. πιστεύει ότι η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να επικεντρώσει την προσοχή της σε αυτές τις χώρες που αδυνατούν οι ίδιες να επιλύσουν το πρόβλημα και στην εκκαθάριση από τις νάρκες και τη βοήθεια προς τα θύματα και ότι στόχος θα πρέπει να είναι η ταχύτερη εκκαθάριση των χωρών από την απειλή που αποτελούν οι νάρκες για τη ζωή και την οικονομική ανάπτυξη·

41. καλεί τους δωρητές να παρέχουν τη χρηματοδότηση με πιο αποτελεσματική στοχοθέτηση, παρακολούθηση και αξιολόγηση·

42. εκτιμά ότι θα πρέπει οι προσπάθειες να επικεντρωθούν στη δημιουργία και την ανάπτυξη μεγαλύτερης επιτόπιας ικανότητας, ενδεχομένως με τη βοήθεια ειδικά εκπαιδευμένου τοπικού προσωπικού σε δομημένη και επαγγελματική βάση ή με τη μεγαλύτερη προσφυγή σε στρατιωτικές μονάδες ειδικά εκπαιδευμένες για την εκκαθάριση από τις νάρκες, σε περιοχές όπου έχουν σταματήσει οι συγκρούσεις·

43. ζητεί βελτίωση του εθνικού σχεδιασμού, καθορισμό βέλτιστων πρακτικών και βελτίωση του διεθνούς συντονισμού στον τομέα της δράσης κατά των ναρκών ώστε να στοχοθετηθούν πιο αποτελεσματικά οι πόροι σε περιοχές προτεραιότητας, με παράλληλη διατήρηση ευέλικτων γραφειοκρατικών δομών·

44.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν έχει γίνει αξιόπιστη καταγραφή του πραγματικού αριθμό θυμάτων APL/ERW/IED και ζητεί να εκπονηθεί μια σωστή ανάλυση ούτως ώστε οι πόροι να στοχοθετηθούν πιο αποτελεσματικά και να ληφθούν περισσότερο υπόψη οι ανάγκες των θυμάτων και των οικογενειών τους·

45.  εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι από τότε που καταργήθηκε το ειδικό κονδύλιο του προϋπολογισμού της ΕΕ το 2007, η ΕΕ δεν διαθέτει ευέλικτο μέσο το οποίο να είναι σε θέση να τεθεί σε εφαρμογή σε πολλές χώρες και να ανταποκριθεί με συνέπεια στις προτεραιότητες της δράσης κατά των ναρκών, ενώ συγχρόνως υπάρχει, από ποσοτική άποψη, μείωση της συνολικής ενωσιακής χρηματοδότησης για τη δράση αυτή· ζητεί, ως εκ τούτου, την επαναφορά μιας πιο αποφασιστικής προσέγγισης, με ένα κονδύλιο του προϋπολογισμού στο πλαίσιο μιας υπεύθυνης διεύθυνσης, πράγμα που θα καταδείξει τη σταθερή δέσμευση της ΕΕ στη δράση κατά των ναρκών, που πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες των επιμέρους χωρών όπως ορίζονται στα έγγραφα στρατηγικής ανά χώρα και, ταυτόχρονα, το γεγονός ότι σε ορισμένες χώρες η ύπαρξη ναρκών ξηράς έχει καταστεί διαρθρωτικό ζήτημα και, κατά συνέπεια, ζήτημα της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ·

46. εκφράζει τη λύπη του διότι μέχρι στιγμής ούτε η έκτακτη βοήθεια (άρθρο 3) ούτε η μακροπρόθεσμη συνιστώσα (άρθρο 4) του μέσου σταθερότητας έχουν χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων δράσης κατά των ναρκών·

47. τονίζει ότι η δράση κατά των ναρκών μπορεί να έχει σημαντική συμβολή στο μετασυγκρουσιακό αφοπλισμό, την αποστράτευση και την αποκατάσταση, μεταξύ άλλων με την παροχή απολύτως αξιοπρεπούς επαγγελματικής κατάρτισης και εργασίας σε πρώην μαχητές·

48.  καλεί τους δωρητές να τυποποιήσουν στις μεθόδους παρακολούθησης και αξιολόγησης της σχέσης κόστους/αποτελεσματικότητας των δράσεων κατά των ναρκών, ούτως ώστε να είναι πιο επιδεκτικές στη σύγκριση και τον έλεγχο χωριστά ανά χώρα και, μέσω της ομάδας υποστήριξης των δράσεων για την καταπολέμηση των ναρκών (MASG), να εντοπίσουν και να διαδώσουν τις βέλτιστες πρακτικές·

49. καλεί την Επιτροπή να επικαιροποιήσει τις "κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Κοινότητας σχετικά με τις δράσεις για την καταπολέμηση των ναρκών κατά προσωπικού 2008-2013", ώστε να αντικατοπτρίζουν τις προτεινόμενες αλλαγές στη θεσμική και χρηματοδοτική δομή, να εξασφαλίζουν ταχύτερη και πιο ευέλικτη κατανομή των κεφαλαίων, να παρέχουν σαφείς οδηγίες για την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, εστιάζοντας στις πιο επείγουσες προτεραιότητες και τις βέλτιστες πρακτικές, να προβλέψει «πακέτα» βοήθειας για τις χώρες που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη ώστε να μπορέσουν να συμμορφωθούν με τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από τη Συνθήκη για την Απαγόρευση των Ναρκών, και να παρακολουθεί και να αξιολογεί δεόντως την αποτελεσματικότητα της χρηματοδότησης·

50.  υπογραμμίζει ότι η δράση κατά των ναρκών θα πρέπει να αποτελεί υποχρεωτική συνιστώσα των στρατηγικών ανά χώρα όπου είναι γνωστό ότι υπάρχουν νάρκες ή/και αποθέματα ναρκών·

51.  είναι πεπεισμένο ότι με ένα καλύτερο διεθνή συντονισμό και ιεράρχηση προτεραιοτήτων, βελτιωμένη διαχείριση, πρακτικές εντοπισμού και εκκαθάρισης από τις νάρκες, καλύτερη παρακολούθηση και καλύτερη καταγραφή και με μια πιο έξυπνη και βελτιωμένη χρήση των κεφαλαίων, η ύπαρξη ενός κόσμου ελεύθερου από την απειλή που οι νάρκες αποτελούν για τη ζωή, τη διαβίωση και την οικονομική ανάπτυξη θα καταστεί ρεαλιστική δυνατότητα σε ένα ορατό μέλλον·

52. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και την Επιτροπή, τα Ηνωμένα Έθνη, τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών και το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών, τις κυβερνήσεις των χωρών που έχουν πληγεί περισσότερο από τις νάρκες και στις διεθνείς ΜΚΟ.

  • [1]  ΕΕ C 104, 30.4.2004, σ. 1075.
  • [2]  ΕΕ C 157E, 6.7.2006, σ. 473.
  • [3]  ΕΕ C 287E, 24.11.2006, σ. 336.
  • [4]  ΕΕ C 323E, 18.12.2008, σ. 485.
  • [5]  ΕΕ C 72E, 21.3.2002, σ. 352.
  • [6]  ΕΕ L 234, 1.9.2001, σ. 6.
  • [7]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA-PROV(2010)0285.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

24.5.2011

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

57

0

2

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Sir Robert Atkins, Dominique Baudis, Frieda Brepoels, Elmar Brok, Arnaud Danjean, Michael Gahler, Ana Gomes, Andrzej Grzyb, Heidi Hautala, Anna Ibrisagic, Anneli Jäätteenmäki, Jelko Kacin, Tunne Kelam, Nicole Kiil-Nielsen, Paweł Robert Kowal, Eduard Kukan, Alexander Graf Lambsdorff, Krzysztof Lisek, Sabine Lösing, Ulrike Lunacek, Barry Madlener, Mario Mauro, Willy Meyer, Francisco José Millán Mon, María Muñiz De Urquiza, Annemie Neyts-Uyttebroeck, Norica Nicolai, Raimon Obiols, Kristiina Ojuland, Ria Oomen-Ruijten, Cristian Dan Preda, Fiorello Provera, Libor Rouček, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Jacek Saryusz-Wolski, Werner Schulz, Marek Siwiec, Charles Tannock, Inese Vaidere, Geoffrey Van Orden, Graham Watson, Boris Zala, Μαριέττα Γιαννάκου, Ιωάννης Κασουλίδης, Κυριάκος Μαυρονικόλας, Νικόλαος Σαλαβράκος, Кристиан Вигенин, Евгени Кирилов, Андрей Ковачев

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Reinhard Bütikofer, Tanja Fajon, Elisabeth Jeggle, Baroness Sarah Ludford, Norbert Neuser, Doris Pack, Vittorio Prodi, Dominique Vlasto, Luis Yáñez-Barnuevo García

Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Joachim Zeller