SPRAWOZDANIE w sprawie przyszłości podatku VAT

30.9.2011 - (2011/2082(INI))

Komisja Gospodarcza i Monetarna
Sprawozdawca: David Casa

Procedura : 2011/2082(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A7-0318/2011

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie przyszłości podatku VAT

(2011/2082(INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając zieloną księgę Komisji Europejskiej w sprawie przyszłości podatku VAT (COM(2010)0695),

–   uwzględniając dokument roboczy służb Komisji Europejskiej (SEC(2010)1455),

   uwzględniając program Small Business Act (COM(2008)0394),

–   uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Europejska agenda cyfrowa” (COM(2010) 0245),

–   uwzględniając przeprowadzoną przez PWC analizę dotyczącą wykonalności alternatywnych metod poprawy i uproszczenia poboru podatku VAT przy pomocy nowoczesnych technologii lub pośredników finansowych,

–   uwzględniając dyrektywę Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej[1],

–   uwzględniając wytyczne OECD w sprawie neutralności podatku VAT,

–   uwzględniając publikację KE „Tendencje w opodatkowaniu w UE” (wydanie 2010),

–   uwzględniając publikację OECD Consumption Tax Trends 2010,

–   uwzględniając sprawozdanie Parlamentu Europejskiego z 2008 r. w sprawie skoordynowanej strategii w celu poprawy walki z oszustwami podatkowymi,

–   uwzględniając sprawozdanie specjalne Trybunału Obrachunkowego nr 8/2007 dotyczące współpracy administracyjnej w dziedzinie podatku od wartości dodanej wraz z odpowiedziami Komisji[2],

–   uwzględniając art. 48 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz opinie Komisji Kontroli Budżetowej, Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów a także Komisji Transportu i Turystyki (A7-0318/2011),

A. mając na uwadze, że obecny system VAT w UE, który obowiązuje od 17 lat, został opisany jako tymczasowy w oczekiwaniu na przejście na nowy system w odpowiednim momencie; mając na uwadze, że nowa inicjatywa wyrażona w zielonej księdze Komisji stanowi jedynie początek procedury, która prawdopodobnie będzie długa, trudna i skomplikowana, a której powodzenie zależy od realnej determinacji państw członkowskich w rozwijaniu „prostszego, solidniejszego i wydajniejszego” systemu, który jest bardziej przejrzysty i który opiera się na ścisłej współpracy i wymianie najlepszych praktyk między państwami członkowskimi, przy jednoczesnym poszanowaniu zasady pomocniczości,

B.  mając na uwadze, że celem wspólnego systemu podatku VAT jest poprawa wydajnego funkcjonowania rynku wewnętrznego – kluczowego instrumentu pozwalającego UE na utrzymanie konkurencyjności,

C. mając na uwadze, że małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) stanowią 99% przedsiębiorstw w Unii Europejskiej,

D. mając na uwadze, że Unia Europejska dąży do wspierania rozwoju MŚP w ramach programu Small Business Act poprzez wykorzystanie możliwości i korzyści oferowanych przez jednolity rynek,

E.  mając na uwadze, że państwa członkowskie przewidują odrębne progi zwolnienia z podatku VAT dla MŚP oraz że progi te mają zastosowanie wyłącznie na poziomie krajowym,

F.  mając na uwadze, że OECD uznaje występowanie globalnej tendencji wskazującej na przejście z opodatkowania bezpośredniego na opodatkowanie pośrednie przy rosnącym znaczeniu systemów podatku VAT; mając na uwadze, że Parlament również uznaje tę tendencję, niemniej jednocześnie podkreśla znaczenie opodatkowania bezpośredniego dla progresywności systemu podatkowego; mając na uwadze, że OECD odnotowuje również znaczne zróżnicowanie skuteczności podatku VAT w państwach OECD, co wskazuje na znaczne możliwości zwiększenia skuteczności podatku VAT; mając jednak na uwadze, że wszelkim środkom służącym zwiększeniu skuteczności podatku VAT powinny towarzyszyć środki służące zwalczaniu nadużyć finansowych oraz że należy rozważyć zniesienie zwolnienia transakcji finansowych z podatku VAT po dokonaniu analizy skutków, jakie by to wywarło, przy uwzględnieniu wniosku dotyczącego dyrektywy Rady CNS/2007/0267,

Zagadnienia ogólne

1.  z zadowoleniem przyjmuje zieloną księgę Komisji w sprawie gruntownej restrukturyzacji i reformy obecnego systemu VAT i zgadza się, że wszechstronny system VAT powinien zmniejszyć koszty operacyjne dla użytkowników oraz obciążenia administracyjne dla władz przy jednoczesnym zwalczaniu nadużyć, które stanowią znaczące obciążenie dla finansów publicznych i dla konsumentów;

2.  podkreśla, że uodpornienie systemu VAT na nadużycia powinno być nadrzędnym priorytetem, zważywszy na ogromne straty ponoszone przez państwa członkowskie, które mogą sięgać nawet 100 mld EUR; należy zwrócić szczególną uwagę na oszustwa karuzelowe; przypomina o wciąż aktualnych szczegółowych propozycjach zawartych w sprawozdaniu Bowles (A6-0312/2008), które powinny zostać bezzwłocznie wdrożone;

3.  stwierdza, że definicje takie jak „dobrobyt społeczny” czy też „zasady porządku społecznego” odnoszące się do usług, które mogą być przedmiotem zwolnienia z podatku VAT lub obniżonej stawki VAT, są bardzo niejasne, ponieważ są ustanawiane przez sądy krajowe na podstawie ustawodawstw państw członkowskich, co pociąga za sobą ryzyko stałego zakłócenia konkurencji;

4.  uważa, że państwa członkowskie przy obecnym systemie VAT stoją przed dylematem więźnia: zniesienia barier fiskalnych w postaci kontroli granicznych w 1993 r. nie zastąpiła wystarczająca współpraca między państwami członkowskimi; zauważa, że spowodowało to utratę znacznych wpływów z tytułu podatku VAT i innych wpływów podatkowych, gdyż niektóre przedsiębiorstwa unikają wejścia na jednolity rynek, a oszuści korzystają z obecnego rozdrobnionego systemu VAT;

5.  wzywa w związku z tym państwa członkowskie do dalszego budowania stosunków opartych na zaufaniu, przejrzystości i współpracy krajowych organów skarbowych oraz do tworzenia „partnerstw podatkowych” z przedsiębiorstwami jako „nieodpłatnymi poborcami podatkowymi” organów skarbowych;

6.  wzywa Komisję do opracowania skoordynowanej strategii w celu poprawy walki z nadużyciami podatkowymi, ponieważ wpływają one ujemnie na interesy finansowe Wspólnoty;

System VAT, zwolnienia i obniżone stawki

7.  wzywa państwa członkowskie do przejścia na powszechny system podatku VAT; podkreśla również, że obecna sytuacja finansowa rodzi ważne wyzwania i że samo przejście z opodatkowania bezpośredniego na opodatkowanie pośrednie nie wystarcza do zapewnienia stabilności gospodarczej; opowiada się w związku z tym również za poszukiwaniem bardziej sprawiedliwych alternatywnych źródeł dochodów;

8.  podkreśla, że rozważając przejście z opodatkowania bezpośredniego na opodatkowanie pośrednie, należy uważnie rozpatrzyć konsekwencje tego rozwiązania dla autonomii regionalnej w państwach członkowskich;

9.  przypomina, że jedną z kluczowych cech podatku VAT jest zasada neutralności i że w związku z tym poborem podatku VAT nie należy w możliwie największym zakresie obciążać firm; podkreśla, że państwa członkowskie powinny zapewnić, aby zasadniczo wszystkie transakcje handlowe były opodatkowane w najwyższym możliwym stopniu oraz aby wszystkie zwolnienia miały ograniczony zakres przy jednoczesnym zapewnieniu takiego samego opodatkowania podatkiem VAT zbliżonych do siebie towarów i usług; podkreśla na przykład, że wszystkie książki, gazety i czasopisma, niezależnie od ich formatu, powinny podlegać takiemu samemu opodatkowaniu, innymi słowy taka sama stawka podatku VAT powinna mieć zastosowanie zarówno w odniesieniu do książek, gazet i czasopism do pobrania lub dostępnych on-line, jak i do książek, gazet i czasopism w tradycyjnym formacie, i że różne usługi transportu transgranicznego powinny podlegać takiemu samemu opodatkowaniu podatkiem VAT niezależnie od wykorzystywanego środka transportu; zauważa, że w przypadku gdy zwolnienia nie stanowią przeszkody dla prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego, państwa członkowskie powinny zachować prawo przyznawania zwolnień w oparciu o wąsko rozumiane kryteria społeczne i kulturowe;

10. apeluje o ujednolicenie stawki standardowej lub zmniejszonej stawki VAT dla wszystkich wewnątrzunijnych przewozów transgranicznych niezależnie od rodzaju transportu oraz o ujednolicenie przepisów dotyczących odliczania naliczonego podatku VAT;

11. stoi na stanowisku, że stawki VAT na dobra kultury powinny być takie same niezależnie od metody ich sprzedaży (w trybie online lub offline); uważa, że takie wyrównanie przyczyniłoby się do rozwoju handlu elektronicznego i zapewniłoby konsumentom takie same kulturalne i edukacyjne korzyści, poprzez wspieranie rozwoju dynamicznego sektora cyfrowego;

12. stwierdza, że w sektorze transportu występują pewne zakłócenia rynku, ponieważ niektóre środki transportu – np. autobusy i pociągi – podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, podczas gdy inne są zwolnione z tego podatku; stwierdza, że sytuacja ta prowadzi do nierównych warunków konkurencji, ponieważ wszystkie środki transportu konkurują ze sobą w zakresie tych samych usług transportu transgranicznego;

13. podkreśla, w imię zasady neutralności, że wszystkie książki, niezależnie od ich formatu, powinny podlegać takiemu samemu opodatkowaniu podatkiem VAT; wyjaśnia, że oznacza to, że taka sama stawka podatku VAT powinna mieć zastosowanie zarówno w odniesieniu do książek do pobrania lub dostępnych on-line, jak i do książek w tradycyjnym formacie;

14. apeluje o opracowanie strategii „zielonego VAT-u” wprowadzającej niższe stawki dla energooszczędnych i przyjaznych środowisku produktów i usług, tworząc przeciwwagę dla nieuczciwej konkurencji wynikającej z czynników zewnętrznych, które nie znajdują odzwierciedlenia w cenie danego produktu lub usługi;

15. podkreśla, że w celu zapewnienia neutralności, musi istnieć możliwość odliczenia podatku VAT od towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych; zauważa, że obecne zasady odliczania podatku są skomplikowane i powodują problemy dla firm ze względu na kwestie związane z przedmiotem działalności (zakres), rodzajem świadczonych usług (zwolnienia) lub charakteru świadczonych usług (odliczenia);

16. zauważa w stosunku do transgranicznych transakcji wewnątrzwspólnotowych, że obecny system VAT cechuje odejście od pierwotnego zobowiązania państw członkowskich do stosowania zasady pochodzenia ze względu na brak poparcia politycznego w państwach członkowskich dla współpracy na rzecz stosowania tej zasady;

17. w związku z tym zgadza się z propozycją Komisji dotyczącą uznania status quo i dążenia do zasady opodatkowania w miejscu przeznaczenia; uważa, że system VAT oparty na zasadzie podatku w miejscu konsumpcji, zarówno w zakresie towarów, jak i usług, wydaje się obiecujący i należy go poddać dalszej analizie, a powinno mu towarzyszyć wprowadzenie w państwach członkowskich należycie działających pojedynczych punktów kontaktowych; podkreśla, że utworzenie do dnia 1 stycznia 2015 r. pojedynczych punktów kontaktowych VAT powinno nadal stanowić kluczowy priorytet dla UE;

18. w świetle tendencji do zbliżania standardowych stawek podatku VAT wzywa państwa członkowskie do dalszego zawężenia standardowych stawek; uznaje, że państwom członkowskim należy zapewnić swobodę ustalania własnych stawek VAT z uwagi na znaczenie podatku VAT jako instrumentu budżetowego;

19. wzywa Komisję do przedstawienia do końca grudnia 2012 r. propozycji mającej na celu uproszczenie podatków transgranicznych;

20. podkreśla, że organizacje niedochodowe odgrywają zasadniczą rolę we wspieraniu demokracji, wzrostu gospodarczego i dobrobytu w Europie i przynoszą im wiele korzyści; wzywa Komisję do zaproponowania mechanizmu umożliwiającego państwom członkowskim, które dążą do wzmocnienia społeczeństwa obywatelskiego, ogólne zwolnienie z podatku VAT całości lub większości działań i transakcji dokonywanych przez te organizacje; podkreśla, że mechanizm ten powinien objąć przynajmniej małe organizacje niedochodowe;

21. wzywa państwa członkowskie do uzgodnienia do stycznia 2012 r. wykazu wspólnych towarów i usług, które mogą podlegać zwolnieniu z podatku lub obniżonej stawce podatku VAT;

22. wzywa państwa członkowskie do ścisłej współpracy z Komitetem ds. VAT, aby osiągnąć porozumienie w sprawie jednolitej interpretacji pojęć prawnych mających zastosowanie w tym kontekście i uniknąć ryzyka wyłączenia z tego podatku wszystkich pozostałych towarów i usług na szczeblu europejskim;

23. wzywa Komisję do przedstawienia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie do końca 2013 r. sprawozdania zawierającego obowiązkowy wykaz towarów i usług, które mogą podlegać obniżonej stawce VAT lub zwolnieniu zgodnie z dyrektywą VAT, opracowany na podstawie wniosków państw członkowskich i Komitetu ds. VAT;

Zmniejszanie biurokracji

24. wzywa państwa członkowskie do lepszej koordynacji i ujednolicenia praktyk administracyjnych przez skoncentrowanie się na wymianie najlepszych praktyk oraz do wdrażania środków zaproponowanych przez Komisję w 2009 r. w celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych wynikających z prawodawstwa UE w dziedzinie podatku VAT, w szczególności dzięki ograniczeniu częstotliwości składania deklaracji VAT, uproszczeniu zaświadczeń wymaganych do uzyskania zwolnienia z podatku VAT przy wywozie, zniesieniu zerowej informacji podsumowującej dla wewnątrzunijnego nabycia towarów, większemu wykorzystaniu rozwiązań e-administracji – w szczególności składania przez internet deklaracji i informacji o podatku VAT – zgodnie z przepisami Europejskiej agendy cyfrowej, zniesieniu odsetek i kar naliczanych w przypadku błędów w deklaracjach VAT, jeżeli dana osoba prawna nie spowodowała strat z tytułu podatku VAT dla danego państwa członkowskiego, oraz – w związku z wprowadzeniem jednolitej procedury zwrotu VAT – dzięki jednolitemu numerowi identyfikacyjnemu VAT oraz elektronicznemu systemowi przechowywania danych do celów podatku VAT w całej UE;

25. z zadowoleniem przyjmuje analizę na temat wewnętrznego rynku cyfrowego; wzywa Komisję do poprawienia interoperacyjności podpisów elektronicznych w celu stworzenia ram prawnych dla uznawania bezpiecznych systemów certyfikacji elektronicznej, a także do ewentualnego wprowadzenia zmian i uzupełnień do dyrektywy w sprawie podpisów elektronicznych w celu ograniczenia obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorstw, w szczególności dla MŚP; podkreśla potrzebę wzajemnego uznawania w całej UE elektronicznych sposobów identyfikacji i uwierzytelniania;

26. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że od 2010 r. został wprowadzony na terytorium UE nowy elektroniczny system zwrotu podatku VAT; zwraca się do Komisji o przedstawienie Parlamentowi nie później niż do lipca 2012 r. sprawozdania z wyników oraz mocnych i słabych stron nowego systemu; podkreśla, że nowe przepisy muszą być każdorazowo poddawane przeglądowi, aby zapewniały odpowiednią ochronę przed próbami oszustwa;

27. wzywa Komisję do przedstawienia w rozsądnym terminie propozycji zmierzającej do wprowadzenia standardowej faktury europejskiej (w wersji papierowej i elektronicznej) opartej na wzorze neutralnym pod względem językowym, który mógłby zawierać informacje takie jak pełna nazwa lub imię i nazwisko oraz adres, data rejestracji i zamknięcia numeru identyfikacyjnego VAT oraz dane dotyczące numeru VAT przypisanego grupie, w celu uproszczenia transakcji transgranicznych i zmniejszenia kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwa;

28. wzywa państwa członkowskie i Komisję do krytycznego spojrzenia, w porozumieniu z przedsiębiorstwami, na plan działania Komisji zmierzający do osiągnięcia pierwszego celu programu lepszego stanowienia prawa, a mianowicie zmniejszenia obciążeń administracyjnych o 25% do 2012 r.; stwierdza z pewnością, że środki o potencjalnie największym wpływie zawarte w planie działania Komisji w sprawie VAT bądź zostały już przyjęte przez Radę, bądź są w trakcie rozpatrywania; ocenia, że pozostałe środki mogłyby zmniejszyć część obciążenia administracyjnego przedsiębiorstw europejskich, lecz ich skutki nie byłyby jednolite w całej Unii;

29. podkreśla znaczenie zwiększenia i wspierania wykorzystania rozwiązań e-administracji, w szczególności elektronicznego składania deklaracji i informacji VAT;

30. wzywa państwa członkowskie do uzgodnienia na szczeblu unijnym w krótkim/średnim okresie maksymalnego zbioru ustandaryzowanych obowiązków w zakresie VAT, które państwa członkowskie mogłyby nakładać na firmy; wzywa państwa członkowskie do rozpatrzenia, w porozumieniu z przedsiębiorstwami, obowiązków w zakresie VAT i praktyk administracyjnych, do zidentyfikowania głównych problemów przedsiębiorstw wynikających z obecnego systemu podatkowego i do wymiany pomysłów i metod dotyczących najlepszych praktyk w celu uproszczenia i wyjaśnienia tego systemu oraz zmniejszenia obciążeń administracyjnych i barier w handlu;

31. wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozważenia przyjęcia ogólnoeuropejskiego progu zwolnienia z VAT dla MŚP, aby zmniejszyć biurokrację i koszty oraz zapewnić łatwiejszy dostęp do rynku wewnętrznego;

32. wzywa Komisję do starannego rozważenia kwestii większego ograniczenia biurokracji podatkowej w przypadku organizacji niedochodowych; podkreśla, że system VAT powinien być o wiele bardziej elastyczny w przypadku państw członkowskich, które życzyłyby sobie podjąć ambitne środki w celu zmniejszenia obciążenia administracyjnego tych organizacji w zakresie podatku VAT;

Skuteczny pobór podatku VAT

33. zgadza się z Komisją, że należy poprawić skuteczność poboru podatku VAT w celu zmniejszenia ubytku VAT i ograniczenia możliwości popełniania nadużyć, a także chronienia działających w dobrej wierze przedsiębiorców przed oszustwami w zakresie podatku VAT; podkreśla, że walka z oszustwami podatkowymi w Unii Europejskiej ma pierwszorzędne znaczenie i zachęca do ściślejszej współpracy w tej dziedzinie między państwami członkowskimi, Europolem, Eurojustem i OLAF-em, apeluje ponadto o objaśnienie pojęć i definicji takich jak miejsce konsumpcji i miejsce siedziby;

34. podkreśla potrzebę poprawy transgranicznego ścigania wewnątrzwspólnotowych nadużyć związanych z rozliczaniem podatku VAT w państwach członkowskich oraz zwiększenia odpowiedzialności i świadomości ryzyka w tym zakresie;

35. w kwestii stworzenia możliwości prowadzenia skutecznego transgranicznego postępowania w sprawie takich naruszeń i ich karania sądownego, podkreśla jak ważne jest podanie w prawodawstwie UE kompleksowej i jednolitej definicji zorganizowanych oszustw podatkowych w zakresie VAT czy karuzeli VAT, które są najbardziej rozpowszechnionymi formami nadużyć, jeżeli chodzi o VAT, a także wprowadzenie ujednoliconych kar administracyjnych;

36. zwraca uwagę, że nie są dostępne dokładne szacunki zakresu „karuzelowych” oszustw w zakresie podatku VAT; apeluje o opracowanie narzędzia służącego dokładnej wycenie nadużyć w zakresie podatku VAT, które umożliwiałoby również dokonanie odpowiednich porównań w tej dziedzinie między państwami członkowskimi UE;

37. podkreśla znaczenie intensywniejszej i sprawniejszej współpracy pomiędzy państwami członkowskimi, uważniejszego śledzenia wymiany informacji i bardziej bezpośrednich kontaktów pomiędzy lokalnymi urzędami skarbowymi utrzymywanych za pomocą wspólnego internetowego portalu informacyjnego, w celu zagwarantowania skuteczniejszego udzielania sobie przez państwa członkowskie wzajemnej pomocy; apeluje o pogłębienie współpracy między organami sądowymi państw członkowskich, Eurojustem, Europolem i OLAF-em;

38. wzywa Komisję do wysunięcia propozycji uproszczenia i konsolidacji wspólnotowych przepisów służących zapobieganiu nadużyciom finansowym, a także do zajęcia się słabymi punktami współpracy pomiędzy Komisją a państwami członkowskimi w ramach tego procesu;

39. wzywa Komisję do zadbania o to, by niedawno utworzony (listopad 2010 r.) EUROFISC stanowił praktyczną wartość dodaną do prowadzonych przez państwa członkowskie transgranicznych dochodzeń w dziedzinie nadużyć VAT; wzywa również Komisję, by składała Parlamentowi regularne sprawozdania z funkcjonowania tego mechanizmu, a także by je upubliczniała;

40. podkreśla, że dzięki szerszemu wykorzystaniu nowych technologii i innowacyjnych rozwiązań można znacząco ograniczyć możliwości nadużyć w zakresie podatku VAT; domaga się, by Komisja jeszcze bardziej wzmocniła system wymiany informacji o VAT (VIES) poprzez skrócenie czasu gromadzenia i uzyskiwania danych oraz poprzez udzielenie szerszego dostępu do nich;

41. uważa jednak, że debata nad metodami poboru podatku VAT jest drugorzędna wobec rozwiązania podstawowych kwestii i problemów związanych z obecnymi zasadami i procedurami i że na obecnym etapie nadrzędne pierwszeństwo należy nadać zaradzeniu brakowi harmonizacji oraz konieczności normalizacji procedur i ograniczeniu barier językowych przy jednoczesnym ograniczeniu narażenia systemu na nadużycia;

42. kładzie nacisk na konieczność wprowadzenia odrębnego europejskiego organu ds. interpretacji, od którego państwa członkowskie mogłyby uzyskać wiążące odpowiedzi w sprawie wspólnej metody opodatkowania oraz jednolitego stosowania przepisów w zakresie VAT;

43. przypomina, że o ile międzynarodowe podmioty gospodarcze są często szkolone, aby stawiać czoło problemom związanym z zarządzaniem biznesem w skali światowej, o tyle organy podatkowe nie zawsze reprezentują ten sam poziom kompetencji; podkreśla w związku z tym, że współpraca powinna być pomyślana tak, aby odróżniać osoby działające w dobrej wierze od oszustów oraz aby system był zrozumiały dla obu stron;

44. uważa, że ograniczony model hurtowni danych VAT (wraz ze standardowym plikiem audytowym[3]) w połączeniu z modelem certyfikowanego podatnika stanowią obecnie najbardziej obiecujące modele poboru podatku VAT, które są analizowane przez Komisję, gdyż zostały już z powodzeniem zastosowane w niektórych państwach członkowskich i wykazały zdolność do zwiększenia skuteczności poboru podatku VAT;

Proces ustawodawczy

45. uznaje, że dla środowiska przedsiębiorczości niezbędne są wyraźne zasady VAT, które zwiększą pewność prawa i prawdopodobieństwo jednolitej wykładni w państwach członkowskich; uważa również, że obowiązujące dyrektywy Rady zawierają niejasne przepisy zwiększające możliwość niejednoznacznej interpretacji, a wynikający z nich skomplikowany system VAT ogranicza działalność transgraniczną i prowadzi do niepotrzebnych obciążeń administracyjnych; jest zdania, że przepisy dotyczące VAT powinny być spójne z polityką europejską prowadzoną w innych dziedzinach, takich jak zrównoważony rozwój;

46. wzywa zatem państwa członkowskie do zwiększenia stopnia harmonizacji poprzez:

–       stosowanie rozporządzeń zamiast dyrektyw w największym możliwym stopniu, ze względu na natychmiastową harmonizację i pewność prawa, która się z nimi wiąże;

–       alternatywnie – upoważnienie Komisji do wydania „Wspólnego kodeksu unijnego dla podatku VAT” w formie decyzji wykonawczych za zgodą większości państw członkowskich[4], zmieniającego rolę Komitetu ds. VAT;

–       proces zmierzający do usprawnienia i koordynacji krajowych procesów wdrażania takich przepisów na szczeblu UE, nadający Komisji istotniejszą rolę;

–       ogólne zaangażowanie zainteresowanych podmiotów i firm w proces sporządzania i wdrażania prawodawstwa w zakresie VAT na szczeblu krajowym i unijnym, w szczególności przez zaangażowanie ekspertów zewnętrznych w prace Komitetu ds. VAT na szczeblu UE;

47. ocenia, że przedsiębiorstwa potrzebują jasnych i jednoznacznych przepisów europejskich w zakresie podatku VAT, sprzyjających prowadzeniu działalności transgranicznej i zmniejszeniu obciążeń administracyjnych, a tym samym kosztów przedsiębiorstw; wzywa państwa członkowskie i Komisję do podniesienia jakości i przejrzystości za pomocą następujących środków:

–        prowadzenie wszechstronnych i wysokiej jakości ocen skutków przy zaangażowaniu przedsiębiorstw europejskich celem wspierania wniosków ustawodawczych;

–       utrzymanie kontaktu z przedsiębiorstwami w skali krajowej podczas negocjacji i na etapach wdrażania;

–       uzupełnienie dyrektyw Rady o rozporządzenia Rady w przypadku, gdy może to zapewnić większą jasność sytuacji;

–       terminowe zapewnienie przystępnych i wysokiej jakości informacji oraz wytycznych dotyczących przepisów krajowych, także na szczeblu UE, zwłaszcza w dziedzinach, w których opodatkowanie nie jest jednolite;

–       znalezienie sposobów wykorzystania technologii w celu rozpowszechniania informacji na skalę ogólnoeuropejską; wymiana pomysłów i metod w zakresie najlepszych praktyk na forum UE lub w ramach Komitetu ds. VAT;

–       włączenie przedsiębiorstw, być może jako ekspertów zewnętrznych, w niektóre prace Komitetu ds. VAT na szczeblu UE;

–       ogólne zwiększenie zaangażowania przedsiębiorstw w przedmiotowy proces i skorzystanie dzięki temu z wiedzy, jaką zdobyły, działając jako „nieodpłatni poborcy podatkowi” oraz na co dzień wykonując transakcje wewnątrzwspólnotowe;

0

0 0

48. zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz parlamentom państw członkowskich.

  • [1]  Dz.U. L 347 z 11.12.2006, s. 1.
  • [2]  Dz.U. C 20 z 25.1.2008, s. 1.
  • [3]  Zgodnie z definicją/zaleceniami wyrażonymi w wytycznych OECD.
  • [4]  Zgodnie z propozycją Komisji Europejskiej wyrażoną w COM(97)0325 z dnia 25 czerwca 1997 r.

UZASADNIENIE

Wprowadzenie

Podatek od wartości dodanej (VAT) stanowi znaczące źródło dochodów dla krajowych budżetów państw członkowskich. System podatku VAT, który opiera się na prawodawstwie przyjmowanym na szczeblu europejskim, a stosowanym na szczeblu krajowym, ma liczne niedociągnięcia, które powodują, że nie jest on w pełni skuteczny i kompatybilny z wymogami rzeczywistego jednolitego rynku.

Dnia 1 grudnia 2010 r. Komisja opublikowała zieloną księgę w sprawie przyszłości podatku VAT. Celem tej zielonej księgi jest wywołanie ogólnej debaty z zainteresowanymi podmiotami na temat oceny obecnego systemu VAT oraz możliwości zwiększenia jego spójności z jednolitym rynkiem oraz jego potencjału dla podniesienia dochodów przy jednoczesnym zmniejszeniu kosztów zgodności z przepisami.

Wspomniana zielona księga obejmuje w szczególności postępowanie wobec dostaw transgranicznych, jak również innych kluczowych kwestii, takich jak neutralność podatkowa, stopień harmonizacji pożądany na jednolitym rynku oraz zmniejszenie biurokracji przy jednoczesnym zagwarantowaniu państwom członkowskim wpływów z tytułu podatku VAT.

Sprawozdawca zasięgnął opinii różnych zainteresowanych podmiotów reprezentujących: środowisko biznesu (Business Europe, UEAPME, Eurocommerce), ekspertów (PriceWaterhouseCoopers oraz przedstawicielstwa Nowej Zelandii przy UE – OECD uznaje nowozelandzki system VAT za sprawdzone rozwiązanie), społeczeństwo obywatelskie (Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny) i był reprezentowany przez wiceprzewodniczącego komisji ECON José Garcię-Margallo na konferencji Komisji Europejskiej w sprawie przyszłości podatku VAT dnia 6 maja w Mediolanie.

Sprawozdawca pragnie poruszyć w ramach tego sprawozdania o ograniczonym zakresie następujące cztery aspekty podatku VAT rozważane podczas konsultacji z Komisją i poruszane przez zainteresowane podmioty.

System VAT

Zgodnie z wcześniejszymi rezolucjami ustawodawczymi Parlamentu Europejskiego sprawozdawca popiera zamiar Komisji przejścia na powszechny system podatku VAT zdefiniowany przez OECD. Powinno to umożliwić rozwiązanie problemu odliczeń naliczonego podatku VAT dla produkcji wewnętrznej w przeciwieństwie do prac zleconych na zewnątrz, a także rozwiązania kwestii podatku VAT „ukrytego” w łańcuchu dostaw, w przypadku gdy firmy zwolnione z podatku VAT dostarczają towary i usługi na rzecz firm, które odprowadzają podatek VAT.

Sprawozdawca pragnie również przypomnieć, że jedną z kluczowych cech podatku VAT jest zasada neutralności. Ze względu na to, że podatek VAT stanowi podatek konsumpcyjny od produktu końcowego, firmy nie powinny ponosić obciążeń z jego tytułu. Dlatego państwa członkowskie winny upewnić się, że zasadniczo wszystkie transakcje handlowe są opodatkowane, a zbliżone towary i usługi podlegają podobnemu opodatkowaniu VAT.

Co do transgranicznych transakcji wewnątrzwspólnotowych sprawozdawca podziela zdanie Komisji, niektórych państw członkowskich, wielu fachowców oraz podmiotów zainteresowanych, że zasada państwa pochodzenia, do której stosowania państwa członkowskie się zobowiązały, a która w przeszłości uzyskała zarówno poparcie Komisji, jak i Parlamentu Europejskiego, jest niewykonalna, przede wszystkim z powodu braku poparcia politycznego państw członkowskich.

W związku z tym sprawozdawca popiera inicjatywę Komisji w zakresie uznania status quo i dążenia do zasady opodatkowania w miejscu przeznaczenia. System VAT oparty na miejscu, w którym klient ma swoją siedzibę, w zakresie zarówno towarów, jak i usług, stanowi prawdopodobnie obiecujący kierunek, który wymaga dalszych badań i analizy. Musi temu towarzyszyć wprowadzenie w państwach członkowskich dobrze działających pojedynczych punktów kontaktowych, aby uniknąć wielokrotnej rejestracji VAT, zwiększonych kosztów zgodności i negatywnych skutków przepływów gotówkowych dla firm prowadzących działalność międzynarodową. Dobrze działające pojedyncze punkty kontaktowe stanowią istotny i zasadniczy element systemu VAT opartego na miejscu przeznaczenia.

Zmniejszanie biurokracji

Sprawozdawca pragnie się skoncentrować na tej kwestii, aby określić obszary, na których biurokrację można w łatwy sposób zmniejszyć, szczególnie jeżeli możliwe byłoby uzyskanie szybkich postępów zarówno dla firm, jak i dla organów skarbowych, bez wprowadzania fundamentalnych zmian do systemu.

Zmiany, które zaproponowano w sprawozdaniu obejmują:

§ zniesienie rocznej podsumowującej deklaracji VAT oraz informacji o dokonanym wewnątrzunijnym nabyciu towarów,

§ zmniejszenie częstotliwości składania okresowych deklaracji VAT,

§ uproszczenie zaświadczeń wymaganych do uzyskania zwolnienia z podatku VAT przy wywozie,

§ zniesienie zerowej informacji podsumowującej dla wewnątrzunijnego nabycia towarów,

§ zwiększenie wykorzystania rozwiązań e-administracji, w szczególności elektronicznego składania deklaracji i informacji VAT,

§ zniesienie odsetek i kar naliczanych w przypadku błędów w deklaracjach VAT, jeżeli dana osoba prawna nie spowodowała strat z tytułu podatku VAT dla danego państwa członkowskiego,

§ wprowadzenie standardowej faktury europejskiej opartej na wzorze neutralnym pod względem językowym.

Sprawozdawca wzywa posłów do dalszego rozwinięcia tej sekcji.

Skuteczny pobór podatku VAT

Komisja przeprowadziła kompleksowe badania kilku potencjalnych metod poboru VAT w celu poprawy skuteczności i zmniejszenia liczby oszustw w zakresie podatku VAT.

W badaniu zanalizowano szczegółowo cztery metody poboru:

Model dzielonych płatności

Model dzielonych płatności to model, w którym nabywca wpłaca podatek VAT na zablokowany rachunek bankowy, z którego dostawca może korzystać wyłącznie w celu zapłacenia podatku VAT swoim dostawcom na zablokowany rachunek bankowy do rozliczeń VAT. W ten sposób na wczesnym etapie poboru podatku VAT podatek ten jest fizycznie przenoszony na zablokowany rachunek bankowy organu skarbowego. Taki model umożliwia organom skarbowym monitorowanie i blokowanie środków na rachunku bankowym VAT i uniemożliwia podatnikom znikanie wraz z przekazanymi im środkami z tytułu podatku VAT.

Model centralnej bazy danych monitorującej rozliczenia z tytułu VAT

Taki model jest możliwy jedynie w przypadku wprowadzenia obowiązku elektronicznego fakturowania transakcji B2B oraz jeżeli dane zawarte w fakturach elektronicznych będą aktywnie gromadzone przez organy skarbowe. Główny element tego modelu stanowi konieczność zainwestowania przez podatnika w przejście z faktur papierowych na elektroniczne. Dodatkowe koszty operacyjne to koszt transferu danych do centralnej bazy danych monitorującej rozliczenia z tytułu VAT oraz koszty utrzymania i przeszukiwania dużych ilości danych przez organy skarbowe.

Model hurtowni danych VAT

W tym modelu system rozliczeniowy firm będących płatnikami VAT tworzy standardowy dokument audytowy dla podatku, a dane zawarte w tym dokumencie powinny być przechowywane w hurtowni danych dostępnej dla organu skarbowego. Model ten został już (częściowo) wdrożony w niektórych państwach członkowskich. Wykorzystanie, forma i elementy danych zostały zdefiniowane w wytycznych OECD. Doświadczenie w tych państwach członkowskich pokazuje, że wymaga to ograniczonych inwestycji, gdyż większość dostawców oprogramowania księgowego wprowadza zmiany do swoich aplikacji, aby dostosować je do wymogu utworzenia standardowego pliku audytowego do celów podatkowych. Wdrożenie hurtowni danych przez każdego podatnika wymagałoby jednak inwestycji na wielką skalę.

Model certyfikowanego podatnika

W ramach tego modelu podatnik powinien spełnić wymóg certyfikacji i utworzyć system kontroli wewnętrznej. Taki model wymaga ograniczonych inwestycji dla podatników, których systemy rozliczania podatku VAT zostały zatwierdzone i dopuszczone przez organy skarbowe, lub dla tych, których systemy są już zgodne z innymi przepisami prawnymi, które przewidują podobne wymogi, takimi jak Sarbanes-Oxley. Korzyścią tego modelu jest dodatkowe zapewnienie tego, że podatnicy korzystają z kompatybilnych systemów i że zmniejsza się poziom ryzyka. To może stanowić sposobność do ukierunkowania działań audytowych na segmenty podatników, z którymi wiąże się najwyższy poziom ryzyka. Korzyść pod względem zmniejszenia ubytku podatku VAT jest niższa niż w przypadku innych modeli.

Sprawozdawca uważa, że na obecnym etapie debata nad metodami poboru podatku VAT jest drugorzędna wobec rozwiązania podstawowych kwestii i problemów związanych z obecnymi zasadami i procedurami, w szczególności z brakiem harmonizacji.

Sprawozdawca uważa jednak, że wśród analizowanych obecnie modeli poboru podatku VAT ograniczony model hurtowni danych VAT (wraz ze standardowym plikiem audytowym) w połączeniu z modelem certyfikowanego podatnika stanowią obecnie najbardziej obiecujące modele poboru podatku VAT, gdyż zostały już z powodzeniem zastosowane w niektórych państwach członkowskich i wykazały zdolność do zwiększenia skuteczności poboru podatku VAT oraz ograniczone obciążenie administracyjne dla firm.

Proces ustawodawczy

Jeśli chodzi o proces ustawodawczy, w odczuciu sprawozdawcy kluczowe znaczenie ma zwiększenie przejrzystości procesu decyzyjnego i wzmocnienie współpracy między Komisją, państwami członkowskimi i firmami.

Sprawozdawca uważa, że w miarę możliwości należy stosować rozporządzenia, a nie dyrektywy. Rozporządzenia powodują natychmiastową harmonizację, zmniejszają możliwość rozbieżnych interpretacji i w ten sposób tworzą klimat pewności prawa, który ma kluczowe znaczenie dla rozwoju firm.

Należy zasięgnąć opinii zainteresowanych podmiotów i firm, a także zaangażować je w sporządzanie i wdrażanie prawodawstwa dotyczącego VAT zarówno na szczeblu unijnym, jak i krajowym, w celu zapewnienia zharmonizowanego wdrażania w całej UE i stworzenia pewności prawa.

OPINIA Komisji Kontroli Budżetowej (15.7.2011)

dla Komisji Gospodarczej i Monetarnej

w sprawie przyszłości podatku VAT
(2011/2082(INI))

Sprawozdawca: Bart Staes

WSKAZÓWKI

Komisja Kontroli Budżetowej zwraca się do Komisji Gospodarczej i Monetarnej, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

–   uwzględniając sprawozdanie specjalne Trybunału Obrachunkowego nr 8/2007 dotyczące współpracy administracyjnej w dziedzinie podatku od wartości dodanej wraz z odpowiedziami Komisji[1],

1.  z zadowoleniem przyjmuje obrany przez Komisję cel stworzenia kompleksowego systemu VAT, który zaradzi brakom obecnego systemu w zakresie ochrony przed nadużyciami, będzie na tyle solidny, aby oprzeć się próbom nadużyć, i którego szacunkowy koszt roczny dla UE27 wyniesie od 80 do 100 mld EUR oraz który pomoże poprawić konkurencyjność i przejrzystość przedsiębiorstw w UE;

2.  podkreśla potrzebę poprawy transgranicznego ścigania wewnątrzwspólnotowych nadużyć związanych z rozliczaniem podatku VAT w państwach członkowskich oraz zwiększenia odpowiedzialności i świadomości ryzyka w tym zakresie;

3.  w kwestii stworzenia możliwości prowadzenia skutecznego transgranicznego postępowania w sprawie takich naruszeń i ich karania sądownego, podkreśla jak ważne jest podanie w prawodawstwie UE kompleksowej i jednolitej definicji zorganizowanych oszustw podatkowych w zakresie VAT czy karuzeli VAT, które są najbardziej rozpowszechnionymi formami nadużyć jeżeli chodzi o VAT, a także wprowadzenie ujednoliconych kar administracyjnych;

4.  zwraca uwagę, że nie są dostępne dokładne szacunki zakresu „karuzelowych” oszustw w zakresie podatku VAT; apeluje o opracowanie narzędzia służącego dokładnej wycenie nadużyć w zakresie podatku VAT, które umożliwiałoby również dokonanie odpowiednich porównań w tej dziedzinie między państwami członkowskimi UE;

5.  podkreśla znaczenie intensywniejszej i sprawniejszej współpracy pomiędzy państwami członkowskimi, uważniejszego śledzenia wymiany informacji i bardziej bezpośrednich kontaktów pomiędzy lokalnymi urzędami skarbowymi utrzymywanych za pomocą wspólnego internetowego portalu informacyjnego, w celu zagwarantowania skuteczniejszego udzielania sobie przez państwa członkowskie wzajemnej pomocy; apeluje o pogłębienie współpracy między organami sądowymi państw członkowskich, Eurojustem, Europolem i Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF);

6.  wzywa Komisję do wysunięcia propozycji uproszczenia i konsolidacji wspólnotowych przepisów służących zapobieganiu nadużyciom finansowym, a także do zajęcia się słabymi punktami współpracy pomiędzy Komisją a państwami członkowskimi w ramach tego procesu;

7.  zwraca się do Komisji, by wezwała państwa członkowskie do uproszczenia i skonsolidowania ustawodawstwa w dziedzinie VAT, do wprowadzenia pojedynczego formularza VAT i pojedynczego wykazu stosowanych stawek podatku VAT, w szczególności wykazu towarów i usług, do których zastosowanie ma obniżona stawka VAT w danym państwie członkowskim, do szerszego udostępnienia tekstów przepisów oraz do przetłumaczenia ich przynajmniej na język angielski, francuski i niemiecki;

8.  wzywa Komisję do zadbania o to, by niedawno utworzony (listopad 2010 r.) EUROFISC stanowił praktyczną wartość dodaną do prowadzonych przez państwa członkowskie transgranicznych dochodzeń w dziedzinie nadużyć VAT; wzywa również Komisję, by składała Parlamentowi regularne sprawozdania z funkcjonowania tego mechanizmu, a także by je upubliczniała;

9.  podkreśla, że dzięki szerszemu wykorzystaniu nowych technologii i innowacyjnych rozwiązań można znacząco ograniczyć możliwości nadużyć w zakresie podatku VAT; domaga się, by Komisja jeszcze bardziej wzmocniła system wymiany informacji o VAT (VIES) poprzez skrócenie czasu gromadzenia i uzyskiwania danych oraz poprzez udzielenie szerszego dostępu do nich;

10. pochwala udany zabieg rządu Wielkiej Brytanii polegający na stworzeniu mechanizmu opodatkowania zwrotnego dla sektora telefonów komórkowych i sprzętu komputerowego w celu walki z rosnącą liczbą karuzel VAT, co szybko przyniosło pozytywne wyniki; nalega, by Komisja zbadała przypadki, w których mechanizm ten okazał się skutecznym narzędziem walki z karuzelami VAT w Wielkiej Brytanii i innych państwach członkowskich, oraz by przedstawiła sprawozdanie z tej analizy;

11. wzywa Komisję do rozważenia wniosków ustawodawczych, których celem jest walka z karuzelami VAT u źródła poprzez wprowadzenie ogólnounijnego mechanizmu opodatkowania zwrotnego VAT, który będzie nie tylko skutecznym środkiem walki z oszustwami, ale będzie również stanowił uproszczenie administracyjne dla producentów i przedsiębiorstw handlowych; wzywa w związku z tym Komisję do wysunięcia wniosków ustawodawczych w celu stworzenia mechanizmu opodatkowania zwrotnego dla sześciu najbardziej newralgicznych sektorów: sprzęt audiowizualny, żywność i napoje, sprzęt komputerowy, mikroprocesory i akcesoria, telefony komórkowe i akcesoria, tekstylia i samochody; apeluje o skuteczne rozwiązanie problemu nadużyć w zakresie podatku VAT w systemie handlu uprawnieniami do emisji UE;

12. zwraca się do Komisji o coroczne przedstawianie Parlamentowi Europejskiemu informacji na temat nadużyć w zakresie podatku VAT przewyższających kwotę 100 000 EUR wykrytych i ściganych w państwach członkowskich, w tym danych dotyczących podjętych w związku z nimi czynnościami sądowymi, wyroków i kar finansowych;

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO

Data przyjęcia

13.7.2011

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

24

0

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Jean-Pierre Audy, Inés Ayala Sender, Zigmantas Balčytis, Andrea Cozzolino, Tamás Deutsch, Martin Ehrenhauser, Jens Geier, Gerben-Jan Gerbrandy, Ingeborg Gräßle, Iliana Ivanova, Bogusław Liberadzki, Monica Luisa Macovei, Aldo Patriciello, Crescenzio Rivellini, Paul Rübig, Theodoros Skylakakis, Bart Staes, Søren Bo Søndergaard

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Thijs Berman, Zuzana Brzobohatá, Derk Jan Eppink, Christofer Fjellner, Salvador Garriga Polledo, Monika Hohlmeier, Marian-Jean Marinescu, Jan Mulder

  • [1]  Dz.U. C 20 z 25.1.2008, s. 1.

OPINIA Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (2.9.2011)

dla Komisji Gospodarczej i Monetarnej

w sprawie przyszłości podatku VAT
(2011/2082(INI))

Sprawozdawczyni: Iliana Ivanova

WSKAZÓWKI

Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów zwraca się do Komisji Gospodarczej i Monetarnej, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  podkreśla, że z uwagi na wpływ, jaki będzie mieć starzenie się społeczeństw na rynki pracy, tendencje w zakresie oszczędzania i konsumpcji oraz na wydatki publiczne w ciągu najbliższych lat, a także z uwagi na panujący w UE kryzys gospodarczo-finansowy, należy omówić kwestię równowagi między opodatkowaniem bezpośrednim i pośrednim, zarówno na poziomie krajowym, jak i UE; podkreśla jednak, że takie decyzje dotyczące polityki fiskalnej, nawet jeżeli są koordynowane na poziomie UE, powinny pozostać w gestii państw członkowskich; w związku z tym uważa, że solidniejszy i skuteczniejszy system VAT, który jest obecnie głównym instrumentem polityki makroekonomicznej, będzie jeszcze bardziej konieczny w przyszłości;

2.  jest głęboko zaniepokojony istniejącym wewnątrz Wspólnoty problemem oszustw związanych z podatkiem VAT, przestępstw i związanym z nim praniem brudnych pieniędzy, który osłabia prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego i sprawia, że rokrocznie wycieka od 60 do 100 mld EUR; uważa, że opracowanie strategii zwalczania tych problemów, w tym narzędzi informatycznych, mogłoby być użytecznym instrumentem umożliwiającym zapobieganie dużym stratom dochodów dla finansów publicznych i naruszaniu przepisów prawa socjalnego i prawa pracy;

3.  podkreśla, że uodpornienie systemu VAT na nadużycia powinno być nadrzędnym priorytetem, zważywszy na ogromne straty ponoszone przez państwa członkowskie, które mogą sięgać nawet 100 mld EUR; zauważa, że należy zwrócić szczególną uwagę na oszustwo karuzelowe; przypomina o wciąż aktualnych szczegółowych propozycjach zawartych w sprawozdaniu S. Bowles (A6-0312/2008), które są nadal ważne i powinny zostać bezzwłocznie wdrożone;

4.  zwraca się do Komisji o przedstawienie wniosków w sprawie rozwiązania problemu nadużyć związanych z VAT bez osłabiania prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego lub suwerenności podatkowej państw członkowskich;

5.  podkreśla, że z powodu skomplikowanych przepisów i obciążeń administracyjnych, przedsiębiorstwa często postrzegają obecny system VAT jako przeszkodę w ostatecznym utworzeniu rynku wewnętrznego; zauważa, że obecne porozumienia w sprawie podatku VAT w handlu wewnątrzwspólnotowym odbijają się raczej negatywnie na przedsiębiorstwach, a w szczególności na MŚP; w związku z tym apeluje o reformę i uproszczenie obowiązujących przepisów, co zapewni unijnym przedsiębiorstwom bardziej przyjazne warunki podatkowe; wzywa Komisję Europejską do rozpatrzenia możliwości ujednolicenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT oraz do umocnienia współpracy administracyjnej między właściwymi organami krajowymi;

6.  zwraca uwagę, że nowy system VAT powinien sprzyjać transakcjom transgranicznym i dzięki temu przyczyniać się do pogłębiania jednolitego rynku; uważa, że ujednolicenie zobowiązań wynikających z podatku VAT stanowiłoby poważną zaletę; w związku z tym wzywa Komisję do przeanalizowania możliwości opracowania standardowej unijnej deklaracji VAT dostępnej we wszystkich językach urzędowych lub wyczerpującego wykazu ujednoliconych obowiązków w zakresie VAT, które mogą nakładać państwa członkowskie;

7.  zwraca się do Komisji o rozważenie wprowadzenia ujednoliconych informacji dotyczących faktur we wszystkich językach UE, co pomogłoby przedsiębiorcom prowadzenie działalności i stanowiłoby znaczącą wartość dodaną na rynku wewnętrznym;

8.  uważa, że należy bardziej ujednolicić procedury administracyjne dotyczące przedsiębiorstw podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, w szczególności w odniesieniu do międzynarodowych transakcji dokonywanych w Unii; uważa również, że należy zwiększyć zakres współpracy między urzędami skarbowymi, w szczególności w zakresie automatycznego przekazywania informacji;

9.  podkreśla znaczenie jednolitego podejścia w odniesieniu do stosowanych progów w zakresie zwolnień z podatku VAT w ramach specjalnego mechanizmu dla małych przedsiębiorstw, aby uniknąć rozdrobnienia; uważa, że należy przeanalizować możliwość objęcia dostaw transgranicznych tym specjalnym mechanizmem, aby uwzględnić interesy jednolitego rynku;

10. zauważa, że różne stawki podatku VAT i procedury administracyjne mogą stanowić poważne obciążenie dla rozwoju handlu elektronicznego; podkreśla, jak ważne jest usunięcie przeszkód natury podatkowej utrudniających detalistom internetowym prowadzenie działalności transgranicznej; uważa, że należy ustanowić bardziej przejrzyste przepisy dotyczące podatku VAT oraz obowiązków w zakresie sprawozdawczości VAT dla przedsiębiorstw, które napotykają olbrzymie problemy przy sprzedaży towarów i usług, tak aby prawdziwy potencjał jednolitego rynku nie pozostał niewykorzystany;

11. popiera pełny przegląd wszystkich obowiązujących zwolnień z podatku VAT celem oceny ich roli i wpływu na łańcuch podatku VAT; podkreśla konieczność dalszej koordynacji działań w zakresie zwolnień z podatku VAT; apeluje o pogłębioną analizę kosztów przestrzegania przepisów przez MŚP w odniesieniu do transakcji transgranicznych obejmujących towary i usługi.

12. podkreśla konieczność lepszej koordynacji między państwami członkowskimi w zakresie stosowanych zwolnień z VAT i zredukowanych stawek w celu wyrównania szans w działalności transgranicznej przedsiębiorstw;

13. z zadowoleniem przyjmuje analizę na temat wewnętrznego rynku cyfrowego; wzywa Komisję do poprawienia interoperacyjności podpisów elektronicznych w celu stworzenia ram prawnych dla uznawania bezpiecznych systemów certyfikacji elektronicznej, a także do ewentualnego wprowadzenia zmian i uzupełnień do dyrektywy w sprawie podpisów elektronicznych w celu ograniczenia obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorstw, w szczególności dla MŚP; podkreśla potrzebę wzajemnego uznawania w całej UE elektronicznych sposobów identyfikacji i uwierzytelniania;

14. zachęca do zbadania i przeanalizowania istniejących możliwości ujednolicenia VAT-u w transgranicznych transakcjach handlu elektronicznego w obrębie Unii Europejskiej, a także zmniejszenia tego podatku, a nawet zwolnienia z niego, aby przedsiębiorstwa europejskie mogły w pełni wykorzystać cały potencjał jaki oferuje handel elektroniczny;

15. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że od 2010 r. został wprowadzony na terenie UE nowy elektroniczny system zwrotu podatku VAT; zwraca się do Komisji o przedstawienie Parlamentowi nie później niż do lipca 2012 r. sprawozdania z wyników oraz mocnych i słabych stron nowego systemu; podkreśla, że nowe przepisy muszą być każdorazowo poddawane przeglądowi, aby zapewniały odpowiednią ochronę przed próbami oszustwa;

16. stoi na stanowisku, że stawki VAT na dobra kultury powinny być taki same niezależnie od metody ich sprzedaży (w trybie online lub offline); uważa, że takie wyrównanie przyczyni się do rozwoju handlu elektronicznego i zapewni konsumentom takie same kulturalne i edukacyjne korzyści, poprzez wspieranie rozwoju dynamicznego sektora cyfrowego;

17. podkreśla, że aby zachęcić do nowych modeli biznesowych na rynku księgarskim, a zwłaszcza aby pobudzić powstawanie jednolitego rynku technologii cyfrowej, Komisja Europejska i państwa członkowskie powinny dopilnować, aby w odniesieniu do książek, niezależnie od ich formy (papier, książka elektroniczna, audioksiążka), stosowano spójną i przyjazną książkom politykę podatkową; podkreśla, że treść, niezależnie od nośnika, zapewnia konsumentom takie same kulturalne i edukacyjne korzyści;

18. zauważa, że zgodnie z zasadą pomocniczości państwa członkowskie powinny zachować możliwość decydowania o wprowadzeniu niższej stawki podatku VAT w niektórych sektorach, aby sprawniej wdrażać europejskie i krajowe strategie polityczne lub z uwagi na czynniki krajowe, historyczne, gospodarcze, społeczne czy też środowiskowe;

19. podkreśla, że w związku z kryzysem gospodarczo-finansowym reforma podatkowa powinna jak najbardziej przyczynić się do realizacji celów strategii Europa 2020;

20. apeluje o opracowanie strategii „zielonego VAT-u” wprowadzającej niższe stawki dla energooszczędnych i przyjaznych środowisku produktów i usług, tworząc przeciwwagę dla nieuczciwej konkurencji wynikającej z czynników zewnętrznych, które nie znajdują odzwierciedlenia w cenie danego produktu lub usługi;

21. uważa, że skuteczniejszym instrumentem prawnym gwarantującym lepsze i spójniejsze stosowanie przepisów dotyczących VAT będzie raczej rozporządzenie niż dyrektywa, zmniejszając także ryzyko podwójnego opodatkowania lub braku opodatkowania.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia

31.8.2011

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

31

0

5

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Pablo Arias Echeverría, Adam Bielan, Lara Comi, Anna Maria Corazza Bildt, António Fernando Correia De Campos, Jürgen Creutzmann, Christian Engström, Małgorzata Handzlik, Malcolm Harbour, Iliana Ivanova, Philippe Juvin, Sandra Kalniete, Edvard Kožušník, Kurt Lechner, Toine Manders, Hans-Peter Mayer, Gianni Pittella, Phil Prendergast, Robert Rochefort, Zuzana Roithová, Heide Rühle, Matteo Salvini, Christel Schaldemose, Andreas Schwab, Catherine Stihler, Róża Gräfin von Thun und Hohenstein, Kyriacos Triantaphyllides, Emilie Turunen, Bernadette Vergnaud, Barbara Weiler

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Ashley Fox, Anna Hedh, Pier Antonio Panzeri, Antonyia Parvanova, Søren Bo Søndergaard, Marc Tarabella

OPINIA Komisji Transportu i Turystyki (8.9.2011)

dla Komisji Gospodarczej i Monetarnej

w sprawie przyszłości podatku VAT
(2011/2082(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Markus Ferber

WSKAZÓWKI

Komisja Transportu i Turystyki zwraca się do Komisji Gospodarczej i Monetarnej, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  jest zdania, że obowiązujące przepisy dotyczące podatku VAT od przewozu osób utrudniają prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego, prowadzą do zakłócenia konkurencji między różnymi środkami transportu i osłabiają poprawę wyników transportu pod względem społecznym i środowiskowym;

2.  zwraca uwagę na złożoną i niesprawiedliwą sytuację w zakresie przewozu osób – choć krajowy przewóz osób podlega opodatkowaniu w prawie wszystkich państwach członkowskich, istnieją zwolnienia, stawki zerowe i stawki zróżnicowane w zależności od rodzaju przewozu i państwa członkowskiego; podkreśla, że międzynarodowy transport morski i lotniczy, obejmujący wewnątrzunijny transport ponadgraniczny, jest zwolniony z podatku VAT we wszystkich państwach członkowskich, podczas gdy opodatkowanie pozostałych rodzajów transportu różni się w poszczególnych państwach członkowskich; ponadto podkreśla, że podmioty oferujące usługi międzynarodowego transportu lotniczego i morskiego mogą nabywać niektóre produkty i usługi, nie płacąc podatku VAT;

3.  zwraca uwagę na propozycję 60-procentowego zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych pochodzących z transportu do roku 2050 w porównaniu z rokiem 1990 oraz podkreśla konieczność „utrzymania właściwych cen i unikania zakłóceń”;

4.  apeluje o ujednolicenie stawki standardowej lub zmniejszonej stawki VAT dla wszystkich wewnątrzunijnych przewozów ponadgranicznych niezależnie od rodzaju transportu oraz o ujednolicenie przepisów dotyczących odliczania naliczonego podatku VAT;

5.  domaga się większej przejrzystości; szczegóły dotyczące poszczególnych stawek VAT mających zastosowanie do przewozu osób powinny być łatwo dostępne i – w miarę możliwości – zamieszczone na biletach w celu poinformowania pasażerów o dokładnym koszcie podróży;

6.  opowiada się jednak za niższą lub zerową stawką dla transportu publicznego miejskiego, podmiejskiego lub regionalnego ze względu na użyteczność publiczną oraz ze względów społecznych i środowiskowych;

7.  apeluje do Komisji, aby zadbała o spójność przyszłych zmian załącznika III (obniżona stawka) dyrektywy dotyczącej VAT z celami polityki transportowej UE;

8.  wyraża zaniepokojenie obecnym uregulowaniem, zgodnie z którym w przypadkach, w których nalicza się podatek VAT, świadczenie usług w zakresie przewozu osób podlega opodatkowaniu w kraju, w którym przewóz faktycznie ma miejsce, proporcjonalnie do odległości pokonanych w poszczególnych państwach członkowskich; jest zdania, że usługi przewozu osób powinny podlegać opodatkowaniu w miejscu rozpoczęcia podróży w celu uproszczenia systemu naliczania podatków i zwiększenia skuteczności poboru podatków.

9.  podkreśla jednak rozdrobnienie rynku przewozu osób w UE, który obejmuje wiele segmentów określonych m.in. według pokonywanej odległości, celu podróży i dostępności alternatywnych rozwiązań; w związku z tym uważa, że wpływ zmiany systemu VAT na mobilność Europejczyków i na środowisko jest zagadnieniem złożonym, które powinno być przedmiotem wszechstronnego badania ilościowego;

10. podkreśla szansę, jaką daje stopniowe wprowadzenie ujednoliconej obniżonej stawki podatku VAT od usług turystycznych we wszystkich państwach członkowskich jako konieczny warunek zapewnienia przejrzystej konkurencji między przedsiębiorstwami turystycznymi w UE i w relacjach z krajami trzecimi;

11. wzywa Radę do szybszego przyjęcia wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie przeglądu specjalnego systemu VAT dla biur podróży (CNS/2002/0041) w celu usunięcia zakłóceń konkurencji, które pojawiają się pomiędzy różnymi kategoriami operatorów w tym sektorze ze względu na rozbieżności w przepisach krajowych.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia

8.9.2011

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

28

3

1

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Georges Bach, Izaskun Bilbao Barandica, Antonio Cancian, Michael Cramer, Ryszard Czarnecki, Luis de Grandes Pascual, Ismail Ertug, Carlo Fidanza, Jacqueline Foster, Mathieu Grosch, Jim Higgins, Ville Itälä, Dieter-Lebrecht Koch, Werner Kuhn, Gesine Meissner, Olga Sehnalová, Keith Taylor, Silvia-Adriana Ţicău, Giommaria Uggias, Thomas Ulmer, Artur Zasada

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Spyros Danellis, Markus Ferber, Gilles Pargneaux, Dominique Riquet, Olle Schmidt, Laurence J.A.J. Stassen, Nuno Teixeira, Ramon Tremosa i Balcells, Sabine Wils, Janusz Władysław Zemke

Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego

David Campbell Bannerman

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia

22.9.2011

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

30

1

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Udo Bullmann, Pascal Canfin, George Sabin Cutaş, Rachida Dati, Derk Jan Eppink, Diogo Feio, Elisa Ferreira, Ildikó Gáll-Pelcz, Jean-Paul Gauzès, Sven Giegold, Sylvie Goulard, Liem Hoang Ngoc, Othmar Karas, Wolf Klinz, Philippe Lamberts, Astrid Lulling, Hans-Peter Martin, Ivari Padar, Olle Schmidt, Marianne Thyssen

Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego

Pervenche Berès, Thijs Berman, David Casa, Herbert Dorfmann, Saïd El Khadraoui, Sari Essayah, Sophia in ‘t Veld, Mojca Kleva, Olle Ludvigsson, Thomas Mann, Gianni Pittella, Andreas Schwab