ZALECENIE DO DRUGIEGO CZYTANIA w sprawie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu z myślą o przyjęciu decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie udzielenia gwarancji UE dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego na pokrycie strat poniesionych w związku z pożyczkami i gwarancjami udzielonymi na zabezpieczenie pożyczek na potrzeby projektów poza granicami Unii Europejskiej i uchylającej decyzję nr 633/2009/WE

5.10.2011 - (12443/1/2011 – C7-0270/2011 – 2010/0101(COD)) - ***II

Komisja Budżetowa
Sprawozdawca: Ivailo Kalfin

PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie stanowiska Rady w pierwszym czytaniu z myślą o przyjęciu decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie udzielenia gwarancji UE dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego na pokrycie strat poniesionych w związku z pożyczkami i gwarancjami udzielonymi na zabezpieczenie pożyczek na potrzeby projektów poza granicami Unii Europejskiej i uchylającej decyzję nr 633/2009/WE

(12443/1/2011 – C7-0270/2011 – 2010/0101(COD))

(Zwykła procedura prawodawcza: drugie czytanie)

Parlament Europejski,

–   uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (12443/1/2011 – C7-0270/2011),

–   uwzględniając stanowisko zajęte w pierwszym czytaniu[1] dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2010)0174),

–   uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–   uwzględniając art. 72 Regulaminu,

–   uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Budżetową (A7-0327/2011),

1.  zatwierdza stanowisko Rady w pierwszym czytaniu;

2.  stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady;

3.  zobowiązuje przewodniczącego do podpisania aktu wraz z przewodniczącym Rady, zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

4.  zobowiązuje sekretarza generalnego do podpisania aktu po stwierdzeniu, że wszystkie procedur zostały należycie zakończone, oraz do zlecenia, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, publikacji aktu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

5.  zobowiązuje przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie, Komisji i parlamentom narodowym.

• [1]  Teksty przyjęte dnia 17.2.2011 r., P7_TA(2011)0062.

UZASADNIENIE

1. Kontekst i uwagi na temat procedury

Europejski Bank Inwestycyjny (EBI), którego udziałowcami są państwa członkowskie, należy do najważniejszych instrumentów finansowych UE. W 2010 r. kredyty udzielone przez bank poza granicami UE (9 miliardów EUR) stanowiły ponad 12% łącznie udzielonych przez niego kredytów.

Od czasu decyzji 633/2009/WE z dnia 13 lipca 2009 r., po podważeniu podstawy prawnej przez Parlament Europejski (PE), Parlament i Rada współdecydują o upoważnieniu EBI do operacji zewnętrznych, tj. gwarancji budżetowej UE zabezpieczającej ryzyko niewypłacalności państwa i ryzyko polityczne w związku z operacjami EBI w zakresie pożyczek i gwarancji udzielonych na zabezpieczenie pożyczek poza granicami UE[1].

W dniu 21 kwietnia 2010 r. Komisja przedłożyła PE i Radzie wniosek dotyczący decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie udzielenia gwarancji UE dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego na pokrycie strat poniesionych w związku z pożyczkami i gwarancjami udzielonymi na zabezpieczenie pożyczek na potrzeby projektów poza granicami Unii Europejskiej[2].Wniosek dotyczący decyzji opiera się na śródokresowym przeglądzie upoważnienia EBI do operacji zewnętrznych, przewidzianym w decyzji 633/2009/WE. Przegląd ten przedstawiono w komunikacie Komisji[3], opierającym się na ocenie zewnętrznej przeprowadzonej pod nadzorem i kierunkiem komitetu sterującego złożonego z ekspertów, ocenie przeprowadzonej przez konsultanta zewnętrznego[4]i szczegółowych ocenach przeprowadzonych przez dział EBI ds. oceny.

Na szczeblu komisji parlamentarnych w pierwszym czytaniu złożono szereg poprawek, w tym poprawek kompromisowych będących wynikiem rozmaitych kontaktów nieformalnych i opinii wydanych przez pięć komisji. W dniu 27 stycznia 2011 r. Komisja Budżetowa (BUDG) przyjęła zalecenie na sesję plenarną uwzględniające ogólną poprawkę kompromisową w postaci tekstu skonsolidowanego.

Na posiedzeniu w dniu 17 lutego 2011 r. PE przyjął w pierwszym czytaniu rezolucję ustawodawczą[5] zmieniającą wniosek Komisji.

W dniu 3 marca 2011 r. komisja BUDG upoważniła sprawozdawcę do rozpoczęcia negocjacji z Radą i Komisją w celu osiągnięcia porozumienia w drugim czytaniu, zgodnie ze Wspólną deklaracją w sprawie praktycznych zasad dotyczących stosowania procedury współdecyzji[6] i z art. 70 Regulaminu.

PE, Rada i Komisja odbyły szereg nieformalnych posiedzeń trójstronnych (zob. załącznik). EBI, regularnie informowany o postępach w rozmowach, miał możliwość zabrania głosu w problematycznych kwestiach na osobnych posiedzeniach. W tym kontekście porozumienie osiągnięto w dniu 21 czerwca br., co zostało potwierdzone przez komisję BUDG pismem jej przewodniczącego z dnia 27 czerwca 2011 r. i przez COREPER w dniu 14 września 2011 r.

W dniu 20 września 2011 r. Rada przyjęła stanowisko w pierwszym czytaniu zgodnie z art. 294 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), uwzględniające osiągnięte porozumienie.

2.  Wniosek Komisji: cel i najważniejsze elementy

Ogólnym celem, w oparciu o ustalenia przeglądu śródokresowego, jest zapewnienie ciągłości gwarancji UE dla operacji zewnętrznych EBI przez pozostałą część okresu obowiązywania obecnej perspektywy finansowej obejmującej lata 2007–2013, a przy tym wprowadzenie do upoważnienia szeregu nowych elementów.

Nowe elementy obejmują:

* Uruchomienie „upoważnienia fakultatywnego” w wysokości 2 miliardów EUR, które umieszczono w rezerwie. Upoważnienie fakultatywne ma zostać uruchomione nie w celu zwiększenia poszczególnych pułapów regionalnych, lecz jako upoważnienie przeznaczone dla projektów, które przyczyniają się do przeciwdziałania zmianie klimatu we wszystkich regionach objętych decyzją.

* Zastąpienie obecnego systemu celów regionalnych dla operacji objętych gwarancją UE celami horyzontalnymi wyższego szczebla obejmującymi wszystkie regiony objęte upoważnieniem do operacji zewnętrznych.

* Opracowanie przez Komisję, wspólnie z EBI i w porozumieniu z Europejską Służbą Działań Zewnętrznych (ESDZ), operacyjnych wytycznych dla każdego regionu objętego upoważnieniem do operacji zewnętrznych, odzwierciedlających strategie regionalne UE w celu zwiększenia zależności pomiędzy realizacją działań EBI zgodnie z ogólnymi celami wyższego szczebla w ramach upoważnienia do operacji zewnętrznych a priorytetami regionalnymi UE.

* Zwiększenie możliwości wspierania przez EBI celów UE w zakresie rozwoju przez

– rozszerzenie procesów oceniania i monitorowania przez EBI społecznych i rozwojowych aspektów projektów;

– przeniesienie punktu ciężkości działań EBI na dziedziny, które przyczyniają się do rozwoju krajów trzecich, takie jak infrastruktura ochrony środowiska, w tym sieci wodociągowe i kanalizacyjne, zrównoważony transport oraz działania łagodzące skutki zmiany klimatu i do niej przystosowujące; EBI powinien również stopniowo rozszerzać swoją działalność w obszarach zdrowia i edukacji.

* Uruchomienie upoważnienia EBI do operacji zewnętrznych w odniesieniu do pięciu nowych krajów, w tym Białorusi.

3. Pierwsze czytanie w Parlamencie

Rezolucji ustawodawczej Parlamentu przyjętej zdecydowaną większością głosów (538 głosami za, przy 37 głosach przeciw i 37 głosach wstrzymujących się) w pierwszym czytaniu towarzyszyło 5 poprawek. Poprawka 1 złożona przez komisję BUDG wprowadzała zmiany w całym tekście.

W stanowisku PE chodziło głównie o dostosowanie pułapów w celu zapewnienia ciągłości operacji do dnia 31 grudnia 2013 r., zwiększenie przejrzystości operacji zewnętrznych EBI w ramach upoważnienia i ich wkładu na rzecz celów polityki zewnętrznej UE oraz przygotowanie się na dalszą przyszłość, na którą po części zwrócono uwagę w zaleceniach z przeglądu śródokresowego.

Najważniejsze poprawki dotyczyły następujących kwestii:

Pułapy: Pułapy podnosi się o 1857 miliardów EUR w celu odpowiedniego ich dostosowania w związku z rozszerzeniem upoważnienia o nowe kraje (punkt 7a preambuły, art. 2 ust. 1), a także wprowadza się możliwość przeniesienia kwot w wysokości do 20% pułapu pomiędzy pułapami regionalnymi (załącznik I, ostatni akapit). Popiera się możliwość ponownego inwestowania przez EBI środków powracających z wcześniejszych operacji zgodnie z propozycją zawartą w projekcie rozporządzenia (WE) nr 1638/2006 (punkt 8c preambuły).

Cele UE i warunki: Operacje EBI będą w szczególności przyczyniać się do realizacji zasad, o których mowa w art. 21 TUE; w krajach rozwijających się zwracana będzie uwaga na zasoby naturalne i zmniejszanie ubóstwa; EBI i Komisja przedstawią do 2012 r. strategię wycofania projektów szkodzących celom UE w zakresie klimatu (art. 3). Wprowadza się odniesienia do deklaracji paryskiej z 2005 r. i programu działania z Akry z 2008 r. (punkt 13 preambuły, art. 5 ust. 2) oraz milenijnych celów rozwoju (punkt 15a preambuły). W obszarze zmiany klimatu dostęp do środków finansowych w ramach upoważnienia może być ograniczony w przypadku tych krajów, które nie zobowiązują się do osiągnięcia odpowiednich celów (art. 2 ust. 4). Wymóg należytej staranności EBI w odniesieniu do aspektów rozwojowych wiąże się z kontrolą odpowiednich konsultacji społecznych na szczeblu lokalnym (art. 6 ust. 1). Odrzuca się propozycję rozszerzenia upoważnienia o Białoruś (załącznik II, B- Kraje objęte polityką sąsiedztwa i partnerstwa). Regionalne wytyczne operacyjne przyjmowane będą w drodze aktów delegowanych (punkt 23 preambuły, art. 5).

Przejrzystość i sprawozdawczość

Sprawozdanie roczne Komisji (art. 10) będzie w szczególności zawierać części dotyczące:

- wkładu odpowiednich operacji na rzecz celów polityki zagranicznej UE,

- wpływu na rozwój, zrównoważonego rozwoju pod względem środowiskowym i społecznym,

- zestawienia zasobów finansowych Unii wykorzystanych w połączeniu ze środkami finansowymi EBI i innych darczyńców.

Wskaźniki realizacji opracowane przez EBI w odniesieniu do rozwoju, środowiska i praw człowieka (art. 5 ust. 2) stanowić będą podstawę jawnych sprawozdań rocznych (art. 6 ust. 2a).

W miarę możliwości dostępne będą także wyniki monitorowania tych aspektów (w tym pośredników finansowych wspierających MŚP) podczas realizacji i finalizacji projektów przez ich organizatorów (art. 6 ust. 2).

Wprowadza się artykuł zakazujący operacji w jurysdykcjach niechętnych do współpracy (art. 10a).

Dalsza perspektywa: Do połowy 2012 r. utworzona zostanie unijna platforma na rzecz współpracy i rozwoju w celu częstszego i bardziej racjonalnego łączenia dotacji i pożyczek, z udziałem innych europejskich wielostronnych i dwustronnych instytucji finansowych (punkt 25 preambuły, art. 8 ust. 2a). Nowy artykuł przewiduje powołanie grupy roboczej do ponownej oceny przyszłości pomocy rozwojowej, w tym roli EBI (art. 10b). Wprowadza się odniesienie do mikrokredytów (punkt 8b preambuły), a także przewiduje się analizę kosztów i korzyści tworzenia filii, zwłaszcza w regionie śródziemnomorskim (punkt 25a preambuły).

4. Ocena stanowiska Rady w pierwszym czytaniu

Rada popiera porozumienie osiągnięte przez Parlament i Radę w ramach nieformalnych posiedzeń trójstronnych (zob. załącznik).

Zaledwie kilka poprawek Parlamentu nie zostało w pełni, częściowo lub co do zasady włączonych do tekstu Rady (punkty preambuły 6a, 8b, 8c, 25a; art. 5 ust. 3a, art. 8 ust. 2a, art. 10b). W tekście ujęto dziedziny będące przedmiotem szczególnego zainteresowania PE, np. sprawozdawczość, pułapy, rozwój, środowisko, warunki.

Pułapy: Pułap upoważnienia ogólnego podnosi się o 1684 miliardy EUR, z czego 1 miliard EUR przeznacza się dla południowej części regionu śródziemnomorskiego zgodnie z postulatem PE w pierwszym czytaniu (punkt 12 preambuły, załącznik I). Przewiduje się możliwość przeniesienia kwot w wysokości do 10% pułapu w obrębie regionów i pomiędzy nimi. Nie zachowano odniesienia do środków powracających do EBI, ponieważ kwestia ta jest obecnie rozpatrywana w ramach innej procedury.

Cele UE i warunki:

Nie przewiduje się ograniczenia dostępu dla Islandii; utrzymuje się natomiast brak dostępu dla Białorusi. Wprowadza się surowsze warunki poprzez umożliwienie Komisji zmiany wykazu kwalifikujących się krajów w drodze aktów delegowanych (art. 4 ust. 2, załącznik III) na podstawie wstępnej listy potencjalnie kwalifikujących się krajów (art. 4 ust. 1, załącznik II). Niemniej jasno wskazuje się, że regionalne wytyczne operacyjne mają charakter techniczny i wpisują się w ramy polityki regionalnej, o której współdecydują ustawodawcy (art. 6 ust. 1, załącznik IV).

Dalsza perspektywa Do połowy 2012 r. Komisja powinna przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oraz w stosownym przypadku przedstawić wniosek dotyczący unijnej platformy na rzecz współpracy i rozwoju (punkt 31 preambuły).

Nie zachowano oceny możliwości tworzenia filii – jednego z uprawnień Zarządu EBI – i przyszłości pomocy rozwojowej (grupy roboczej).

Nowy punkt preambuły (40) przewiduje m.in. zbadanie możliwości udzielania przez EBI mikrokredytów w okresie obowiązywania kolejnych ram finansowych.

5.   Treść zalecenia

Sprawozdawca zaleca przyjęcie stanowiska Rady z pierwszego czytania. Treść tekstu Rady w dużej mierze odzwierciedla stanowisko Parlamentu z pierwszego czytania. Tekst jest wynikiem intensywnych negocjacji, które trwały od lutego do czerwca 2011 r.

Ogólnie rzecz biorąc, rozszerzone upoważnienie EBI umożliwi o wiele lepszą koordynację działań prowadzących do osiągnięcia celów UE, jak również zapewni znacznie większą odpowiedzialność i przejrzystość oraz lepsze wykorzystanie gwarancji budżetowej UE.

ZAŁĄCZNIK

Decision on the EIB external mandate

Steps and informal meetings in 2011 between the EP negotiating team (1), the Presidency of the Council (2) and Commission

Date	Place	Meetings on the EIB external mandate Decision
27 January	Brussels	BUDG adopts its recommendation to the plenary
17 February	Strasbourg	EP adopts its first reading
28 February		Exploratory talks with a view to presenting a request to BUDG Committee to open negotiations
3 March	Brussels	BUDG committee gives mandate to set up a negotiating team and enter negotiations
17 March	Brussels	Informal trilogue
22 March	Brussels	Informal trilogue
31 March	Brussels	BUDG committee meeting: rapporteur gives state of play of negotiations (Annex XXI, point 6 of the Rules of procedure)
12 April	Brussels	Informal trilogue
14 April	Brussels	BUDG meeting: state of play of negotiations
3 May	Brussels	Informal trilogue
5 May	Brussels	BUDG meeting: state of play of negotiations Informal trilogue
12 May	Strasbourg	Informal trilogue
23 May	Brussels	BUDG meeting: state of play of negotiations
1 June	Brussels	Informal trilogue
15 June	Brussels	BUDG meeting: state of play of negotiations
21 June	Brussels	Informal trilogue. Agreement.
27 June	Brussels	BUDG meeting: Approval of the agreement. BUDG Chair letter committing to approve Council's first reading position if it conforms with the agreement.
19 September	Brussels	Council adopts its first reading position

(1) Rapporteur Ivailo Kalfin, Shadow-rapporteurs: Giovanni Collino, Sidonia Elżbieta Jedrzejewska (EPP), Carl Haglund (ALDE), Helga Trüpel (Greens/EFA), Miguel Portas (GUE), Claudio Morganti (EFD).

(2) Council represented by the Head of the Economic and Financial Unit of the Permanent Representation of Hungary to the European Union.

• [1]  Fundusz gwarancyjny chroni budżet UE przed wstrząsami, które mogłyby nastąpić w razie niespłacenia pożyczek gwarantowanych przez UE. Obecnie z budżetu wpływa do funduszu 9% łącznej kwoty udzielonych pożyczek pozostającej do spłaty. Finansowanie funduszu następuje w roku „n + 2”, licząc od wypłaty pożyczki.
• [2]  2010/0101 (COD) – COM(2010)0174, SEC(2010)0443.
• [3]  COM(2010)0173, SEC(2010)442.
• [4]  Michael Camdessus i in., „European Investment Bank's external mandate 2007–2013 Mid-Term Review: Report and recommendations of the Steering Committee of wise persons” [Przegląd śródokresowy upoważnienia Europejskiego Banku Inwestycyjnego do operacji zewnętrznych na lata 2007–2013: sprawozdanie i zalecenia komitetu sterującego ekspertów], luty 2010 r. Dostępna pod adresem: www.eib.org/attachments/documents/eib_external_mandate_2007-2013_mid-term_review.pdf.
• [5]  P7_TA-PROV(2011)0062.
• [6]  Dz.U. C 145 z 30.6.2007, s. 5.

PROCEDURA

Tytuł	Gwarancja UE dla EBI na pokrycie strat poniesionych w związku z pożyczkami i gwarancjami udzielonymi na zabezpieczenie pożyczek na potrzeby projektów poza granicami UE
Odsyłacze	12443/1/2011 – C7-0270/2011 – 2010/0101(COD)
Data pierwszego czytania w Parlamencie Europejskim - Numer P	17.2.2011                     T7-0062/2011
Wniosek Komisji	COM(2010)0174 - C7-0110/2010
Data ogłoszenia na posiedzeniu wpłynięcia stanowiska Rady w pierwszym czytaniu	29.9.2011
Komisja przedmiotowo właściwa        Data ogłoszenia na posiedzeniu	BUDG 29.9.2011
Sprawozdawca(y)        Data powołania	Ivailo Kalfin 8.9.2011
Data przyjęcia	5.10.2011
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	28 3 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Marta Andreasen, Francesca Balzani, Lajos Bokros, Andrea Cozzolino, Isabelle Durant, James Elles, Göran Färm, José Manuel Fernandes, Eider Gardiazábal Rubial, Salvador Garriga Polledo, Jens Geier, Ivars Godmanis, Estelle Grelier, Lucas Hartong, Jutta Haug, Anne E. Jensen, Sergej Kozlík, Jan Kozłowski, Alain Lamassoure, Giovanni La Via, Barbara Matera, Miguel Portas, Dominique Riquet, László Surján, Angelika Werthmann
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	François Alfonsi, Philippe Boulland, Roberto Gualtieri, Paul Rübig, Peter Šťastný, Georgios Stavrakakis
Data złożenia	5.10.2011