SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 w odniesieniu do niektórych przepisów dotyczących zarządzania finansowego dla niektórych państw członkowskich doświadczających poważnych trudności w zakresie ich stabilności finansowej lub nimi zagrożonych

16.11.2011 - (COM(2011)0482 – C7‑0221/2011 – 2011/0211(COD)) - ***I

Komisja Rozwoju Regionalnego
Sprawozdawczyni: Danuta Maria Hübner

PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 w odniesieniu do niektórych przepisów dotyczących zarządzania finansowego dla niektórych państw członkowskich doświadczających poważnych trudności w zakresie ich stabilności finansowej lub nimi zagrożonych

(COM(2011)0482 – C7‑0221/2011 – 2011/0211(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Parlament Europejski,

–   uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2011)0482),

–   uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 177 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi Komisja przedstawiła wniosek Parlamentowi (C7‑0221/2011),

–   uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–   uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego,

–   po konsultacji z Komitetem Regionów,

–   uwzględniając art. 55 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju Regionalnego (A7-0383/2011),

1.  zatwierdza poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.  zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeżeli uzna ona za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do swojego wniosku lub zastąpienie go innym tekstem;

3.  zobowiązuje przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie, Komisji i parlamentom państw członkowskich.

POPRAWKI PARLAMENTU^[1]*

do wniosku Komisji

---------------------------------------------------------

• [1] ^*              Poprawki: tekst nowy lub zmieniony został zaznaczony kursywą i wytłuszczonym drukiem; symbol ▌sygnalizuje skreślenia.

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 w odniesieniu do niektórych przepisów dotyczących zarządzania finansowego dla niektórych państw członkowskich doświadczających poważnych trudności w zakresie ich stabilności finansowej lub nimi zagrożonych

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 177,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego[1],

uwzględniając opinię Komitetu Regionów[2],

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą[3],

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)         Bezprecedensowy ogólnoświatowy kryzys finansowy i pogorszenie koniunktury gospodarczej miały istotny negatywny wpływ na wzrost gospodarczy i stabilność finansową oraz spowodowały znaczne pogorszenie sytuacji finansowej, gospodarczej i społecznej wielu państw członkowskich. W szczególności niektóre państwa członkowskie doświadczają poważnych trudności lub są zagrożone takimi trudnościami. Są to przede wszystkim problemy związane ze wzrostem gospodarczym i stabilnością finansową czy też z pogłębieniem się deficytu i zadłużenia, również z powodu międzynarodowej sytuacji gospodarczej i finansowej.

(2)         Chociaż podjęto już zdecydowane działania w celu zrównoważenia negatywnych skutków kryzysu, włącznie ze zmianami ram prawnych, powszechnie zaczyna być odczuwany wpływ kryzysu finansowego na gospodarkę realną, rynek pracy i obywateli. Presja na krajowe zasoby finansowe jest coraz większa i należy szybko podjąć dalsze kroki łagodzące tę presję poprzez maksymalne i optymalne wykorzystanie środków z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności.

(3)         Na podstawie art. 122 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) przewidującego możliwość udzielenia pomocy finansowej Unii państwu członkowskiemu, które ma trudności lub jest istotnie zagrożone poważnymi trudnościami z racji nadzwyczajnych okoliczności pozostających poza jego kontrolą, rozporządzenie Rady (UE) nr 407/2010 z dnia 11 maja 2010 r. ustanawiające europejski mechanizm stabilizacji finansowej[4] ustanowiło taki mechanizm w celu zachowania stabilności finansowej Unii.

(4)         Decyzją wykonawczą Rady 2011/77/UE z dnia 7 grudnia 2010 r.[5] oraz decyzją wykonawczą Rady 2011/344/UE z dnia 30 maja 2011 r.[6] Irlandii i Portugalii przyznano taką pomoc finansową.

(5)         Grecja doświadczała poważnych trudności związanych ze swoją stabilnością finansową jeszcze przed wejściem w życie rozporządzenia (UE) nr 407/2010. W związku z tym pomoc finansowa dla Grecji nie mogła opierać się na tym rozporządzeniu.

(6)         Umowa między pożyczkodawcami i umowa w sprawie pożyczki zawarte w odniesieniu do Grecji w dniu 8 maja 2010 r. weszły w życie z dniem 11 maja 2010 r. Przewiduje się, że ta umowa między pożyczkodawcami będzie w pełni obowiązywać przez trzy lata okresu programowania, dopóki pozostaną jakiekolwiek niespłacone kwoty z tytułu umowy w sprawie pożyczki.

(7)         Rozporządzenie Rady (WE) nr 332/2002 z dnia 18 lutego 2002 r. ustanawiające instrument średnioterminowej pomocy finansowej dla bilansów płatniczych państw członkowskich[7] ustanowiło instrument przewidujący, że Rada przyzna wzajemną pomoc, w przypadku gdy państwo członkowskie, które nie przyjęło euro, będzie miało poważne trudności lub będzie poważnie zagrożone trudnościami związanymi z jego bilansem płatniczym.

(8)         Decyzjami Rady 2009/102/WE z dnia 4 listopada 2008 r.[8], 2009/290/WE z dnia 20 stycznia 2009 r.[9] i 2009/459/WE z dnia 6 maja 2009 r.[10] Węgrom, Łotwie i Rumunii przyznano taką pomoc finansową.

(9)         Okres, w którym pomoc jest dostępna dla Irlandii, Węgier, Łotwy, Portugalii i Rumunii, określono w odnośnych decyzjach Rady. Okres, w którym pomoc była dostępna dla Węgier, zakończył się w dniu 4 listopada 2010 r.

(10)       Okres, w którym pomoc dla Grecji będzie dostępna z tytułu umowy między pożyczkodawcami i aktu w sprawie pożyczki w ramach strefy euro, jest różny w zależności od każdego uczestniczącego w tych instrumentach państwa członkowskiego. Do celów niniejszego rozporządzenia każde państwo członkowskie składające wniosek o skorzystanie z odstępstwa na mocy niniejszego rozporządzenia musi w swoim wniosku wyraźnie sprecyzować datę początkową, od której – jego zdaniem – dane odstępstwo powinno mieć zastosowanie do tego państwa członkowskiego, zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(11)       W dniu 11 lipca 2011 r. ministrowie finansów 17 państw członkowskich strefy euro podpisali Porozumienie ustanawiające europejski mechanizm stabilności. Porozumienie jest następstwem decyzji Rady Europejskiej z dnia 25 marca 2011 r. Przewiduje się, że do 2013 r. europejski mechanizm stabilności przejmie zadania wykonywane obecnie przez Europejski Instrument Stabilności Finansowej i europejski mechanizm stabilizacji finansowej. W związku z tym ten przyszły mechanizm powinien już teraz być wzięty pod uwagę w niniejszym rozporządzeniu.

(12)       W konkluzjach Rady Europejskiej z dnia 23 i 24 czerwca 2011 r. przychylnie przyjęto zamiar Komisji dotyczący wzmocnienia synergii pomiędzy programem pożyczkowym dla Grecji a unijnymi środkami finansowymi, wspierając wysiłki zmierzające do zwiększenia zdolności Grecji do absorbowania środków unijnych w celu stymulowania wzrostu i zatrudnienia, poprzez przeorientowanie uwagi na poprawę konkurencyjności i tworzenie miejsc pracy. Ponadto w konkluzjach z zadowoleniem i poparciem przyjęto przygotowywanie przez Komisję wraz z państwami członkowskimi obszernego programu pomocy technicznej dla Grecji. Niniejsze rozporządzenie wnosi wkład w te działania służące wzmocnieniu synergii.

(13)       Aby ułatwić zarządzanie finansowaniem Unii, przyspieszyć inwestycje w państwach członkowskich i regionach oraz poprawić dostępność finansowania w celu realizacji polityki spójności, trzeba – w uzasadnionych przypadkach, tymczasowo i bez uszczerbku dla okresu programowania na lata 2014–2020 – zezwolić na zwiększenie płatności okresowych z funduszy strukturalnych oraz Funduszu Spójności o kwotę odpowiadającą dziesięciu punktom procentowym powyżej faktycznego poziomu współfinansowania każdej z osi priorytetowych w państwach członkowskich, które stoją w obliczu poważnych trudności związanych z ich stabilnością finansową i które zwróciły się z wnioskiem o skorzystanie z tego środka. W związku z tym odpowiednio zostanie zmniejszony wymagany wkład krajowy. Z racji tymczasowego charakteru takiego zwiększenia płatności i w celu zachowania pierwotnych poziomów współfinansowania jako punktu odniesienia do obliczania tymczasowo zwiększonych kwot, zmiany wynikające z zastosowania mechanizmu nie będą odzwierciedlone w planie finansowym zawartym w programie operacyjnym. Niemniej jednak aktualizacja programów operacyjnych może okazać się potrzebna po to, by skoncentrować środki finansowe na kwestiach konkurencyjności, wzrostu i zatrudnienia oraz po to, by dostosować cele i założenia tych programów do zmniejszenia całkowitych dostępnych środków finansowych.

(13a)     Państwa członkowskie występujące z wnioskiem o skorzystanie z odstępstwa na mocy niniejszego rozporządzenia powinny w swoim wniosku kierowanym do Komisji przedłożyć wszystkie informacje konieczne do stwierdzenia, że zasoby składające się na wkład krajowy nie są dostępne; powinny to uczynić, przedstawiając dane dotyczące swojej sytuacji makroekonomicznej i fiskalnej; powinny również przedłożyć wszelkie informacje konieczne do stwierdzenia, że zwiększenie płatności wynikające z odstępstwa jest niezbędne do zagwarantowania dalszej realizacji programów operacyjnych; że problem zdolności absorpcyjnej utrzymuje się nawet przy użyciu maksymalnych pułapów mających zastosowanie do poziomów współfinansowania określonych w załączniku III; państwa te powinny również wskazać odniesienie do odpowiedniej decyzji Rady lub innego aktu prawnego, na mocy których dane państwo członkowskie kwalifikuje się do skorzystania z przedmiotowego odstępstwa. Komisja musi zweryfikować prawidłowość przedłożonych informacji, w związku z czym powinna mieć 30 dni od daty przedłożenia wniosku przez dane państwo członkowskie na zgłoszenie wszelkich zastrzeżeń w razie stwierdzenia jakichkolwiek nieprawidłowości we wniosku tego państwa członkowskiego. Aby przedmiotowe odstępstwo było skuteczne i mogło funkcjonować, trzeba również założyć, że jeżeli Komisja nie wniesie żadnych zastrzeżeń, wniosek państwa członkowskiego należy uznać za uzasadniony. Komisja powinna jednak mieć prawo – w drodze aktów wykonawczych – do przyjęcia decyzji w sprawie wszelkich zastrzeżeń odnośnie do wniosku państwa członkowskiego; w takim przypadku Komisja powinna uzasadnić swoją decyzję.

(14)       Należy zatem odpowiednio zmienić zasady obliczania płatności okresowych i płatności salda końcowego w odniesieniu do programów operacyjnych w okresie, w którym państwa członkowskie otrzymują pomoc finansową przeznaczoną na wyeliminowanie poważnych trudności związanych z ich stabilnością finansową.

(14a)     Trzeba zadbać o odpowiednią sprawozdawczość z wykorzystania zwiększonych kwot udostępnianych państwom członkowskim korzystającym z tymczasowego zwiększenia płatności okresowych na mocy niniejszego rozporządzenia.

(15)       Po zakończeniu okresu, w którym pomoc finansowa była dostępna, oceny przeprowadzane zgodnie z art. 48 ust. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999[11] mogą wymagać między innymi sprawdzenia, czy zmniejszenie krajowego współfinansowania nie prowadzi do znacznych rozbieżności z początkowo ustanowionymi celami. Taka ocena może doprowadzić do zmiany programu operacyjnego.

(16)       Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 1083/2006.

(17)       Ponieważ bezprecedensowy kryzys dotykający międzynarodowe rynki finansowe oraz pogorszenie koniunktury gospodarczej, które miały istotny negatywny wpływ na stabilność finansową kilku państw członkowskich, wymagają szybkiej reakcji w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom dla gospodarki jako całości, niniejsze rozporządzenie musi wejść w życie jak najszybciej, a – biorąc pod uwagę wyjątkową sytuację zainteresowanych państw członkowskich – powinno mieć zastosowanie z mocą wsteczną począwszy od roku budżetowego 2010 lub od pierwszego dnia, w którym pomoc finansowa została udostępniona, w zależności od statusu wnioskującego państwa członkowskiego, w odniesieniu do okresów, w których państwa członkowskie otrzymywały pomoc finansową z Unii lub innych państw członkowskich strefy euro w celu rozwiązania poważnych problemów związanych z ich stabilnością finansową.

(17a)     Planowane tymczasowe zwiększenie płatności okresowych należy również analizować w kontekście ograniczeń budżetowych, z którymi zmagają się wszystkie państwa członkowskie i które powinny we właściwy sposób zostać odzwierciedlone w budżecie UE. Ponadto, z uwagi na fakt, że głównym celem odnośnego mechanizmu jest przezwyciężenie obecnych trudności, powinien on mieć zastosowanie w ograniczonym okresie. W związku z tym stosowanie mechanizmu powinno się rozpocząć w dniu 1 stycznia 2010 r., a jego okres obowiązywania powinien być ograniczony do dnia 31 grudnia 2013 r.

▌

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Artykuł 77 rozporządzenia (WE) nr 1083/2006 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 77

Wspólne zasady obliczania płatności okresowych oraz wypłaty salda końcowego

1.      Płatności okresowe oraz płatności salda końcowego obliczane są przy zastosowaniu poziomu współfinansowania określonego w decyzji dotyczącej danego programu operacyjnego dla każdej osi priorytetowej do kwalifikowalnych wydatków wskazanych w ramach tej osi priorytetowej w każdej deklaracji wydatków poświadczonej przez instytucję certyfikującą.

2.      W drodze odstępstwa od art. 53 ust. 2 oraz art. 53 ust. 4 zdanie drugie, jak również pułapów określonych w załączniku III ▌płatności okresowe oraz płatności salda końcowego ulegają zwiększeniu o kwotę odpowiadającą dziesięciu punktom procentowym powyżej obecnego poziomu współfinansowania mającego zastosowanie do każdej osi priorytetowej – ale nie przekraczając stu procent – stosowaną do kwoty wydatków kwalifikowalnych nowo zadeklarowanych w każdej poświadczonej deklaracji wydatków przedłożonej w okresie, w którym państwo członkowskie spełnia jeden z następujących warunków:

a)        pomoc finansowa jest mu udostępniona na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 407/2010 ustanawiającego europejski mechanizm stabilizacji finansowej* lub jest mu udostępniona przez inne państwa członkowskie strefy euro przed wejściem w życie tego rozporządzenia;

b)        średnioterminowa pomoc finansowa jest mu udostępniona zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 332/2002**;

c)        pomoc finansowa jest mu udostępniona zgodnie z porozumieniem ustanawiającym europejski mechanizm stabilności po jego wejściu w życie.

2a.    Odstępstwo, o którym mowa w ust. 2, przyznaje się na pisemny wniosek państwa członkowskiego spełniającego jeden z warunków wymienionych w lit. a), b) i c) powyżej. Wniosek przedkłada się w terminie dwóch miesięcy od wejścia niniejszego rozporządzenia w życie lub w terminie dwóch miesięcy od dnia, w którym dane państwo członkowskie spełniło jeden z warunków wymienionych w lit. a), b) i c) powyżej.

2b.    W swoim wniosku składanym Komisji dane państwo członkowskie uzasadnia konieczność odstępstwa, o którym mowa w ust. 2, przedstawiając informacje niezbędne do stwierdzenia:

a)        że zasoby składające się na wkład krajowy nie są dostępne – za pomocą danych dotyczących swojej sytuacji makroekonomicznej i fiskalnej oraz że zwiększenie płatności, o którym mowa w ust. 2, jest niezbędne do zagwarantowania dalszej realizacji programów operacyjnych;

b)        że problemy utrzymują się nawet przy użyciu maksymalnych pułapów mających zastosowanie do poziomów współfinansowania określonych w załączniku III;

c)        odniesienia do decyzji Rady lub innego aktu prawnego, który uzasadnia, że dane państwo członkowskie jest objęte zakresem dowolnego przepisu ust. 2 lit. a)–c), jak również konkretnej daty początkowej, z którą pomoc finansowa została temu państwu członkowskiemu udostępniona.

Komisja sprawdza i analizuje przedstawione informacje pod kątem uzasadnienia. Komisja ma 30 dni od daty przedłożenia wniosku na zgłoszenie wszelkich zastrzeżeń co do prawidłowości przedłożonych informacji. Jeżeli Komisja nie zgłosi zastrzeżeń, wniosek państwa członkowskiego dotyczący odstępstwa, o którym mowa w ust. 2, uznaje się za uzasadniony. Niemniej jednak, jeżeli Komisja postanowi zgłosić zastrzeżenie do wniosku państwa członkowskiego, przyjmuje w tej sprawie decyzję w drodze aktu wykonawczego i podaje stosowne uzasadnienie.

2c.    Wniosek państwa członkowskiego zawiera również szczegółowe informacje na temat planowanego wykorzystania odstępstwa, o którym mowa w ust. 2, i informacje dotyczące przewidywanych działań uzupełniających służących skoncentrowaniu środków finansowych na kwestii konkurencyjności, wzrostu i zatrudnienia, w tym – w stosownych przypadkach – informacje dotyczące zmiany programów operacyjnych.

2d.    Odstępstwo, o którym mowa w ust. 2, przestaje obowiązywać wobec deklaracji wydatków przedłożonych po dniu 31 grudnia 2013 r.

3.      Do celów obliczenia płatności okresowych i płatności salda końcowego po zaprzestaniu przez państwo członkowskie korzystania z pomocy finansowej określonej w ust. 2 Komisja nie bierze pod uwagę zwiększonych kwot wypłaconych zgodnie ze wspomnianym ustępem.

Kwoty te będą jednak wzięte pod uwagę do celów art. 79 ust. 1.

3a.    Zwiększone płatności okresowe wynikające z zastosowania art. 77 ust. 2 są udostępniane instytucji zarządzającej w najkrótszym możliwym terminie i są wykorzystywane wyłącznie do celów dokonywania płatności w ramach realizacji programu operacyjnego.

3b.    W kontekście sprawozdawczości strategicznej zgodnie z art. 29 ust. 1 państwa członkowskie przedstawiają Komisji odpowiednie informacje na temat stosowania odstępstwa, o którym mowa w ust. 2, wykazując, w jaki sposób zwiększona kwota wsparcia przyczyniła się do wspierania konkurencyjności, wzrostu i zatrudnienia w zainteresowanym państwie członkowskim. Komisja uwzględnia te informacje w kontekście przygotowywania sprawozdawczości strategicznej przewidzianej w art. 30 ust. 1.

4.      Niezależnie od ust. 2, wkład Unii realizowany poprzez płatności okresowe i płatności salda końcowego nie jest wyższy niż wkład publiczny i maksymalna kwota pomocy z funduszy dla każdej osi priorytetowej zgodnie z decyzją Komisji o zatwierdzeniu programu operacyjnego.

5.      Ustępy 2, 2a, 2b, 2c, 2d, 3, 3a, 3b nie stosują się do programów operacyjnych dotyczących celu „Europejska współpraca terytorialna”.

_______________

*       Dz.U. L 118 z 12.5.2010, s. 1.

**     Dz.U. L 53 z 23.2.2002, s. 1.”.

Artykuł 2

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem jego opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Ma ono jednak zastosowanie z mocą wsteczną do następujących państw członkowskich: w przypadku Irlandii, Grecji i Portugalii – ze skutkiem od dnia, w którym pomoc finansowa została udostępniona tym państwom członkowskim na mocy art. 77 ust. 2, zaś w przypadku Węgier, Łotwy i Rumunii – z dniem 1 stycznia 2010 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w …

W imieniu Parlamentu Europejskiego              W imieniu Rady

Przewodniczący                                          Przewodniczący

• [1]               Opinia z dnia 27 października 2011 r.
• [2]               Dz.U. […] z […], s. […].
• [3]               Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia…
• [4]               Dz.U. L 118 z 12.5.2010, s. 1.
• [5]           Dz.U. L 30 z 4.2.2011, s. 34.
• [6]           Dz.U. L 159 z 17.6.2011, s. 88.
• [7]           Dz.U. L 53 z 23.2.2002, s. 1.
• [8]           Dz.U. L 37 z 6.2.2009, s. 5.
• [9]           Dz.U. L 79 z 25.3.2009, s. 39.
• [10]          Dz.U. L 150 z 13.6.2009, s. 8.
• [11]          Dz.U. L 210 z 31.7.2006, s. 25.

UZASADNIENIE

Unia Europejska stoi wobec utrzymującego się kryzysu gospodarczego i finansowego, wywierającego alarmująco negatywny wpływ na stabilność makroekonomiczną i budżet państw członkowskich. Redukcje krajowych środków finansowych udostępnianych na finansowanie inwestycji publicznych stały się wyraźnym utrudnieniem we wdrażaniu polityki spójności i we wchłanianiu funduszy strukturalnych w niektórych krajach.

Sprawozdawczyni z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji Europejskiej (COM(2011)0482) zmieniający rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (rozporządzenie ogólne) oraz zauważa, że celem jest dostarczenie dodatkowych środków finansowych państwom członkowskim UE doświadczającym szczególnych trudności w zarządzaniu zadłużeniem / deficytem publicznym oraz zapewnienie stabilności finansowej – z myślą o zapewnieniu dalszej realizacji programów.

Określono następujące państwa członkowskie kwalifikujące się do objęcia tymi środkami: 1) państwa należące do strefy euro, które otrzymały pomoc finansową w ramach programu objętego europejskim mechanizmem stabilizacji finansowej (EFSM), lub 2) państwa nienależące do strefy euro, które otrzymały pomoc finansową z mechanizmu wsparcia bilansu płatniczego (BoP).

Sposobem udzielenia dodatkowej pomocy finansowej w ramach polityki spójności jest podwyższenie stawki współfinansowania, umożliwiające zwiększenie płatności na rzecz kwalifikujących się krajów. KE proponuje podwyższenie o 10 punktów procentowych obowiązujących stawek współfinansowania stosowanych do priorytetowej osi programów.

Zgodnie z dotychczasowymi ustaleniami rozporządzenie dotyczyłoby następujących krajów: Węgry, Rumunia, Łotwa, Portugalia, Grecja i Irlandia; przy tym faktycznie całkowite środki przeznaczone dla nich w ramach polityki spójności na lata 2007-2013 pozostałyby niezmienione. Należy zauważyć, że Grecja otrzymała pomoc finansową poza EFSM, natomiast Węgry nie są już objęte mechanizmem BoP.

Proponowane środki miałyby charakter tymczasowy i wygasałyby, gdy dane państwo członkowskie przestanie być objęte mechanizmem pomocy finansowej, przy czym proponuje się, by rozporządzenie obowiązywało ze skutkiem wstecznym.

Po otrzymaniu wniosku Komisja Rozwoju Regionalnego wyznaczyła swoją przewodniczącą na sprawozdawczynię i udzieliła mandatu do szybkiego zakończenia negocjacji, w miarę możliwości w drodze porozumienia w pierwszym czytaniu, gdyż aby zapewnić pełną skuteczność proponowanego podwyższenia stawek, proponowane środki muszą zostać szybko zatwierdzone w celu zagwarantowania państwom członkowskim natychmiastowej płynności.

Pilny charakter wniosku i napięty harmonogram prac nad sprawozdaniem Komisji Rozwoju Regionalnego wymagają ścisłej koordynacji działań sprawozdawczyni i polskiej prezydencji, pod przewodnictwem której toczą się negocjacje w Radzie. Wspólnym celem jest zakończenie negocjacji jesienią 2011 r., tak aby Parlament mógł zająć stanowisko (glosowanie plenarne) na początku grudnia 2011 r.

Zgodnie z kalendarzem posiedzeń Komisji Rozwoju Regionalnego projekt sprawozdania należy przedstawić na początku października 2011 r. Niestety na obecnym etapie nie jest jeszcze znany wynik debat w Radzie.

Sprawozdawczyni popiera wyrażony przez Komisję Europejską zamiar zapewnienia dodatkowej pomocy państwom członkowskim szczególnie dotkniętym kryzysem finansowym. Ponadto z myślą o zapewnieniu równego traktowania państw członkowskich, które spełniają lub spełniały którekolwiek z wyżej wymienionych kryteriów kwalifikowalności, sprawozdawczyni uważa za konieczne, by wniosek obowiązywał ze skutkiem wstecznym.

Sprawozdawczyni zgadza się wprawdzie z ogólną ideą wniosku Komisji Europejskiej, jednak istniała potrzeba wprowadzenie pewnych zmian z myślą o jego lepszej wykonalności. Komisja Rozwoju Regionalnego przedstawiła poprawki mające uczynić wniosek Komisji Europejskiej bardziej szczegółowym lub precyzyjnym w następujących sprawach: klauzula wygaśnięcia i działanie wsteczne, procedura przyznawania państwom członkowskim podwyższonych stawek, sprawozdawczość dotycząca wykorzystywania tymczasowych podwyższonych stawek, uściślenie co do kontekstu i potrzeby stosowania proponowanych środków.

Sprawozdawczyni uważa, że procedura przyznawania państwom członkowskim podwyższonych stawek musi być klarowna oraz że należy prowadzić odpowiednią sprawozdawczość dotyczącą wykorzystania zwiększonych płatności okresowych. Jednakże ani procedura występowania o takie środki, ani związana z nimi sprawozdawczość nie powinny powodować zwiększenia obciążeń administracyjnych, powinna też bowiem istnieć możliwość szybkiego dostosowywania polityki w reakcji na potrzeby krajów najsilniej dotkniętych kryzysem. Sprawozdawczość ta powinna stanowić część prowadzonej obecnie sprawozdawczości strategicznej.

Sprawozdawczyni, przy wsparciu Komisji Rozwoju Regionalnego, zakończyła negocjacje z Radą, które doprowadziły do osiągnięcia porozumienia przedstawionego w niniejszym sprawozdaniu poddanym pod głosowanie Komisji Rozwoju Regionalnego.

W rezultacie wniosek zainteresowanego państwa członkowskiego przedkładany Komisji Europejskiej musi być odpowiednio uzasadniony (należy w nim wykazać, że zasoby składające się na wkład krajowy nie są dostępne oraz że problemy utrzymują się nawet przy zastosowaniu maksymalnych stawek współfinansowania itd.). Wniosek ten musi zawierać szczegółowe informacje o planowanym wykorzystaniu odstępstwa oraz, w stosownych przypadkach, o programach operacyjnych, które mogą zostać zmienione.

Sprawozdawczyni uważa, że osiągnięto wyważony kompromis co do wstecznego działania proponowanych środków, połączonego z „klauzulą wygaśnięcia”, umożliwiając „państwom objętym programem” korzystanie ze zwiększonej stawki współfinansowania, lecz także gwarantując, że przedmiotowe rozporządzenie zmieniające pozostaje bez wpływu na negocjacje w sprawie przyszłych ram legislacyjnych i przyszłych wieloletnich ram finansowych.

Sprawozdawczyni jest przekonana, że ta zmiana rozporządzenia ogólnego umożliwi sprawne działanie w celu udzielenia pomocy państwom członkowskim poważnie dotkniętym kryzysem. Tymczasowy wzrost pułapów współfinansowania ułatwi skoncentrowanie środków finansowych na realizacji niektórych projektów oraz spowoduje zmniejszenie presji na budżety krajowe.

PROCEDURA

Tytuł	Zmiana rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 w odniesieniu do niektórych przepisów dotyczących zarządzania finansowego dla niektórych państw członkowskich doświadczających poważnych trudności w zakresie ich stabilności finansowej lub nimi zagrożonych
Odsyłacze	COM(2011)0482 – C7-0221/2011 – 2011/0211(COD)
Data przedstawienia w PE	1.8.2011
Komisja przedmiotowo właściwa        Data ogłoszenia na posiedzeniu	REGI 13.9.2011
Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii        Data ogłoszenia na posiedzeniu	BUDG 13.9.2011	CONT 13.9.2011	EMPL 13.9.2011
Opinia niewydana        Data decyzji	BUDG 8.9.2011	CONT 22.9.2011	EMPL 15.9.2011
Sprawozdawca(y)        Data powołania	Danuta Maria Hübner 5.10.2011
Rozpatrzenie w komisji	5.10.2011
Data przyjęcia	14.11.2011
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	28 0 3
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	François Alfonsi, Luís Paulo Alves, Charalampos Angourakis, Catherine Bearder, Victor Boştinaru, Alain Cadec, Salvatore Caronna, Danuta Maria Hübner, María Irigoyen Pérez, Seán Kelly, Mojca Kleva, Constanze Angela Krehl, Ramona Nicole Mănescu, Riikka Manner, Iosif Matula, Erminia Mazzoni, Tomasz Piotr Poręba, Georgios Stavrakakis, Nuno Teixeira, Michail Tremopoulos, Lambert van Nistelrooij, Oldřich Vlasák, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Catherine Grèze, Lena Kolarska-Bobińska, Maurice Ponga, Marie-Thérèse Sanchez-Schmid, Elisabeth Schroedter, Giommaria Uggias, Derek Vaughan, Iuliu Winkler
Data złożenia	16.11.2011