ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (αναδιατύπωση)

29.11.2011 - (COM(2008)0229 – C6-0184/2008 – 2008/0090(COD)) - ***I

Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων
Εισηγητής: Michael Cashman
Συντάκτης γνωμοδότησης (*):
Anneli Jäätteemäki, Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων
(*) Συνδεδεμένη επιτροπή – Άρθρο 50 του Κανονισμού
(Αναδιατύπωση – Άρθρο 87 του Κανονισμού)
PR_COD_1Recastingam


Διαδικασία : 2008/0090(COD)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A7-0426/2011
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A7-0426/2011
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (αναδιατύπωση)

(COM(2008)0229) – C6‑0184/2008 – 2008/0090(COD))

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: αναδιατύπωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2008)0229),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 251, παράγραφος 2, και το άρθρο 255, παράγραφος 2 της Συνθήκης ΕΚ, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C6-0184/2008),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με τίτλο «Συνέπειες της έναρξης ισχύος της συνθήκης της Λισαβόνας στις τρέχουσες διοργανικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων» (COM(2009)0665),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 και το άρθρο 15 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–   έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως τα άρθρα 41 και 42,

–   έχοντας υπόψη τη διοργανική συμφωνία της 28ης Νοεμβρίου 2001 σχετικά με μία πιο διαρθρωμένη προσφυγή στην τεχνική της αναδιατύπωσης των νομικών πράξεων,

–   έχοντας υπόψη τα άρθρα 87 και 55 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις[1] της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Αναφορών καθώς και της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A7-0426/2011),

A. εκτιμώντας ότι, σύμφωνα με την συμβουλευτική ομάδα των νομικών υπηρεσιών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, η εν λόγω πρόταση δεν περιέχει καμία ουσιαστική τροποποίηση πλην εκείνων που προσδιορίζονται ως τοιαύτες στην ως άνω πρόταση και ότι, όσον αφορά την κωδικοποίηση των αμετάβλητων διατάξεων των προηγούμενων πράξεων μαζί με τις τροποποιήσεις αυτές, η πρόταση περιορίζεται απλώς και μόνο σε κωδικοποίηση των υφισταμένων πράξεων, χωρίς τροποποίηση της ουσίας τους,

1.  εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως εκτίθεται κατωτέρω, λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις της συμβουλευτικής ομάδας των νομικών υπηρεσιών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής·

2.  θεωρεί ότι η διαδικασία 2011/0073(COD) παύει να ισχύει λόγω της ενσωματώσεως του περιεχομένου της πρότασης της Επιτροπής (COM(2011)0137) στη διαδικασία 2008/0090(COD)·

3   ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει εκ νέου την πρόταση, εάν προτίθεται να επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή να την αντικαταστήσει με νέο κείμενο,

4.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

Τροπολογία   1

Πρόταση κανονισμού

Τίτλος

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ο οποίος ορίζει τις γενικές αρχές και τα όρια που διέπουν το δικαίωμα πρόσβασης σε έγγραφα των θεσμικών ή λοιπών οργάνων της Ένωσης

Αιτιολόγηση

Ο τίτλος πρέπει να αντανακλά το νέο χαρακτήρα της νομικής πράξης μετά την εφαρμογή της Συνθήκης της Λισαβόνας ως νέου γενικού πλαισίου για δημοκρατική συμμετοχή, ανοικτές διαδικασίες, έλεγχο και διαφάνεια, που θα καλύπτει κατ’ αρχήν όλες τις μονάδες της ΕΕ. Εναρμονίζεται επίσης με το COM(2011)0137.

Τροπολογία   2

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(1) Στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 της 30ής Μαΐου 2001 για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής πρέπει να επέλθουν ορισμένες θεμελιώδεις αλλαγές. Για λόγους σαφήνειας, είναι σκόπιμη η αναδιατύπωση του εν λόγω κανονισμού.

(1) Μετά την έναρξη ισχύος της ΣΕΕ και της ΣΛΕΕ το δικαίωμα πρόσβασης στα έγγραφα καλύπτει όλα τα θεσμικά ή λοιπά όργανα της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, ώστε να πρέπει να γίνουν ουσιαστικές αλλαγές στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 της 30ής Μαΐου 2001 σχετικά με τη πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής1, ενώ πρέπει να ληφθεί υπόψη η πείρα από την αρχική εφαρμογή αυτού του κανονισμού καθώς και η σχετική νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

 

_________________

 

1 ΕΕ L 145 της 31.5.2001, σ. 43.

Αιτιολόγηση

Η έκταση των διατάξεων της Συνθήκης έχει αυξηθεί σημαντικά μετά την έναρξη εφαρμογής της Συνθήκης της Λισαβόνας. Τώρα καλύπτει την πρόσβαση σε μια σειρά θεσμικών οργάνων, φορέων, υπηρεσιών και οργανισμών και δεν περιορίζεται πια στο Κοινοβούλιο, στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο. Ταυτόχρονα το ΕΔΑΔ έχει ενσωματώσει στη νομολογία του σχετικά με την ελευθερία έκφρασης (άρθρο 10 ΕΔΑΔ) το υπό όρους δικαίωμα στην πληροφόρηση.

Τροπολογία  3

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 3

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(3) Η διαφάνεια εξασφαλίζει μεγαλύτερη συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και, παράλληλα, εγγυάται μεγαλύτερη νομιμότητα, αποτελεσματικότητα και υπευθυνότητα της διοίκησης έναντι του πολίτη σε ένα δημοκρατικό σύστημα. Η διαφάνεια συμβάλλει στην ενίσχυση των αρχών της δημοκρατίας και του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως θεσπίζονται από το άρθρο 6 της συνθήκης ΕΕ και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(3) Η διαφάνεια εξασφαλίζει μεγαλύτερη συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και, παράλληλα, εγγυάται μεγαλύτερη νομιμότητα, αποτελεσματικότητα και υπευθυνότητα της διοίκησης έναντι του πολίτη σε ένα δημοκρατικό σύστημα. Η διαφάνεια συμβάλλει στην ενίσχυση των αρχών της δημοκρατίας, όπως περιγράφονται στα άρθρα 9 έως 12 της ΣΕΕ, καθώς και του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως θεσπίζονται από το άρθρο 6 της ΣΕΕ και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (τον Χάρτη).

Αιτιολόγηση

Προσαρμόζεται έτσι στη Συνθήκη της Λισαβόνας και τα νέα δικαιώματα που υποχρεωτικά απορρέουν από το Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.

Τροπολογία  4

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 3 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(3α) Η διαφάνεια πρέπει επίσης να ενισχύσει τις αρχές της χρηστής διοίκησης στα θεσμικά ή λοιπά όργανα της ΕΕ σύμφωνα με το άρθρο 41 του Χάρτη και το άρθρο 298 ΣΛΕΕ. Οι εσωτερικές διοικητικές διαδικασίες πρέπει να καθοριστούν αντίστοιχα και πρέπει να διατεθούν επαρκείς οικονομικοί και ανθρώπινοι πόροι, προκειμένου να εφαρμοστεί στην πράξη η αρχή της διαφάνειας.

Αιτιολόγηση

Προσαρμόζεται έτσι στη Συνθήκη της Λισαβόνας και τα νέα δικαιώματα που υποχρεωτικά απορρέουν από το Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, που ενισχύει τις υποχρεώσεις για μια ανοικτή και αποτελεσματική ευρωπαϊκή διοίκηση, όπως δηλώνεται στο άρθρο 298 ΣΛΕΕ.

Τροπολογία  5

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 3 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(3α) Ο ανοικτός χαρακτήρας ενισχύει τη εμπιστοσύνη των πολιτών στα θεσμικά όργανα της Ένωσης, επειδή συμβάλλει στη βελτίωση των γνώσεών τους σχετικά με τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της Ένωσης και τα αντίστοιχα δικαιώματά τους στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας. Ο ανοικτός χαρακτήρας συνεπάγεται επίσης περισσότερη διαφάνεια και στην εφαρμογή των διοικητικών και νομοθετικών διαδικασιών.

Τροπολογία  6

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 3 β (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(3β) Μέσω της απόδοσης έμφασης στην κανονιστική σημασία της αρχής της διαφάνειας, ο παρών κανονισμός ενισχύει το πνεύμα του κράτους δικαίου που διαπνέει την Ένωση και, κατά συνέπεια, συμβάλλει στην πρόληψη του εγκλήματος και της εγκληματικής συμπεριφοράς.

Τροπολογία  7

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 4

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(4) Οι γενικές αρχές και τα όρια, για λόγους δημοσίου ή ιδιωτικού συμφέροντος, που διέπουν το δικαίωμα πρόσβασης του κοινού στα έγγραφα, έχουν καθοριστεί στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001, ο οποίος τέθηκε σε εφαρμογή την 3η Δεκεμβρίου 2001.

διαγράφεται

Τροπολογία  8

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 5

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(5) Μια πρώτη αξιολόγηση της εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 έγινε σε έκθεση που δημοσιεύθηκε την 30ή Ιανουαρίου 2004. Στις 9 Νοεμβρίου 2005, η Επιτροπή αποφάσισε να αρχίσει τη διαδικασία για την επανεξέταση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001. Σε ψήφισμα που εξέδωσε την 4η Απριλίου 2006, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για την τροποποίηση του κανονισμού. Στις 18 Απριλίου 2007, η Επιτροπή δημοσίευσε Πράσινη Βίβλο για την επανεξέταση του κανονισμού και άρχισε δημόσια διαβούλευση.

διαγράφεται

Τροπολογία  9

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 6

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(6) Ο παρών κανονισμός αποσκοπεί να προσδώσει όσο το δυνατόν πληρέστερη πρακτική ισχύ στο δικαίωμα της πρόσβασης του κοινού στα έγγραφα και να θεσπίσει τις γενικές αρχές και τα όρια της πρόσβασης αυτής σύμφωνα με το άρθρο 225 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ.

(6) Ο παρών κανονισμός αποσκοπεί να προσδώσει όσο το δυνατόν πληρέστερη πρακτική ισχύ στο δικαίωμα της πρόσβασης του κοινού στα έγγραφα και να θεσπίσει τις γενικές αρχές και τις εξαιρέσεις που θα ισχύουν για την πρόσβαση αυτή με βάση το δημόσιο ή το ιδιωτικό συμφέρον και που θα διέπουν την εν λόγω πρόσβαση σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ και τις διατάξεις για τον ανοικτό χαρακτήρα των θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών της Ένωσης, όπως ορίζονται στο άρθρο 15 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. Συνεπώς, οποιοιδήποτε άλλοι κανόνες σχετικά με την πρόσβαση σε έγγραφα πρέπει να συμμορφώνονται με τον παρόντα κανονισμό, με την επιφύλαξη ειδικών διατάξεων που αφορούν μόνο το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων κατά την εκτέλεση μη διοικητικών καθηκόντων.

Τροπολογία  10

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 10

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(10) Όσον αφορά τη δημοσιοποίηση προσωπικών δεδομένων, πρέπει να καθιερωθεί σαφής σχέση μεταξύ του παρόντος κανονισμού και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα κοινοτικά θεσμικά όργανα και τους κοινοτικούς φορείς, και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών.

(10) Τα θεσμικά και λοιπά όργανα της Ένωσης πρέπει να διαχειρίζονται τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα συμμορφούμενα με τα ατομικά δικαιώματα των υποκειμένων των δεδομένων, όπως ορίζονται από το άρθρο 16 ΣΛΕΕ καθώς και το άρθρο 8 του Χάρτη, τη σχετική νομοθεσία της Ένωσης και τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αιτιολόγηση

Πρέπει να εξασφαλιστεί σαφής ισορροπία ανάμεσα στα δύο θεμελιώδη δικαιώματα της προστασίας δεδομένων και της πρόσβασης στα έγγραφα, βάσει σαφούς νομοθεσίας και αντίστοιχης νομολογίας.

Τροπολογία  11

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 11

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(11) Πρέπει να θεσπιστούν σαφείς κανόνες για τη δημοσιοποίηση των εγγράφων που προέρχονται από τα κράτη μέλη και των εγγράφων που προέρχονται από τρίτα μέρη ή αποτελούν μέρος φακέλων δικαστικών διαδικασιών ή λαμβάνονται από τα θεσμικά όργανα δυνάμει ειδικών εξουσιών για τη διεξαγωγή έρευνας που τους παρέχει η κοινοτική νομοθεσία.

(11) Πρέπει να θεσπιστούν σαφείς κανόνες για τη δημοσιοποίηση των εγγράφων που προέρχονται από τα κράτη μέλη και των εγγράφων που προέρχονται από τρίτα μέρη ή αποτελούν μέρος φακέλων δικαστικών διαδικασιών ή λαμβάνονται από τα θεσμικά και λοιπά όργανα δυνάμει ειδικών εξουσιών για τη διεξαγωγή έρευνας που τους παρέχει η νομοθεσία της Ένωσης.

Τροπολογία  12

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 12

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(12) Θα πρέπει να εξασφαλισθεί ευρύτερη πρόσβαση σε έγγραφα όταν τα θεσμικά όργανα ενεργούν ως νομοθέτες, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων κατά τις οποίες ενεργούν κατόπιν εκχωρήσεως εξουσιών, ενώ συγχρόνως θα πρέπει να διαφυλαχθεί η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας λήψης αποφάσεων του οικείου οργάνου. Αυτά τα έγγραφα θα πρέπει να είναι άμεσα προσβάσιμα στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό.

(12) Σύμφωνα με το άρθρο 15, παράγραφος 3, ΣΛΕΕ, θα πρέπει να εξασφαλισθεί πλήρης πρόσβαση σε έγγραφα όταν τα θεσμικά όργανα ενεργούν, σύμφωνα με τις Συνθήκες, ως νομοθέτες, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων κατά τις οποίες ενεργούν κατόπιν εκχωρήσεως εξουσιών, σύμφωνα με το άρθρο 290 ΣΛΕΕ, και των περιπτώσεων κατά τις οποίες ασκούν εκτελεστικές εξουσίες, σύμφωνα με το άρθρο 291 ΣΛΕΕ, όταν εγκρίνουν μέτρα με γενικό πεδίο εφαρμογής. Η πρόσβαση του κοινού σε προπαρασκευαστικά νομοθετικά έγγραφα και όλες τις σχετικές πληροφορίες για τα διάφορα στάδια της διοργανικής διαδικασίας, όπως τα έγγραφα των ομάδων εργασίας του Συμβουλίου, τα ονόματα και οι θέσεις των αντιπροσωπειών των κρατών μελών οι οποίες ενεργούν ως μέλη του Συμβουλίου και έγγραφα του τριμερούς διαλόγου κατά την πρώτη ανάγνωση, πρέπει κατ’ αρχήν να εξασφαλίζεται χωρίς καθυστέρηση και μεσολάβηση μέσω του Διαδικτύου.

Αιτιολόγηση

Πρέπει κατ’ αρχήν να παρέχεται πλήρης, άμεση και έγκαιρη δημόσια πρόσβαση σε έγγραφα που αφορούν νομοθετικές πράξεις καθώς και πράξεις κατ’ εξουσιοδότηση και εκτελεστικές με γενικό πεδίο εφαρμογής, καθώς η νομοθετική διαδικασία πρέπει να είναι ανοικτή και ορατή όσο το δυνατόν περισσότερο .

Τροπολογία  13

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 12 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(12α) Τα νομοθετικά κείμενα πρέπει να διατυπώνονται κατά τρόπο σαφή και κατανοητό και να δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αιτιολόγηση

Σύμφωνα με την αρχή της όσο το δυνατόν πληρέστερης πρόσβασης και διαφάνειας, η νομοθετική διαδικασία πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ανοικτή και διαφανής.

Τροπολογία  14

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 12 β (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(12β) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή πρέπει, με βάση το άρθρο 295 ΣΛΕΕ και τον παρόντα κανονισμό, να συμφωνήσουν για τη θέσπιση καλύτερων νομοθετικών πρακτικών, μοντέλων και τεχνικών σύνταξης κοινών στα θεσμικά και λοιπά όργανα και να τις δημοσιεύουν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να βελτιωθεί η αρχή της διαφάνειας κατά το σχεδιασμό καθώς και της νομικής σαφήνειας των εγγράφων της ΕΕ.

Αιτιολόγηση

Αναγκαία προϋπόθεση της αποτελεσματικής πρόσβασης του κοινού είναι οι καλύτερες νομοθετικές πρακτικές και οι συντονισμένες ενέργειες των διαφόρων θεσμικών και λοιπών οργάνων.

Τροπολογία  15

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 12 γ (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(12γ) Έγγραφα σχετικά με μη νομοθετικές διαδικασίες, όπως δεσμευτικά μέτρα ή μέτρα που αφορούν την εσωτερική οργάνωση, διοικητικές ή δημοσιονομικές πράξεις ή μέτρα πολιτικής φύσεως (όπως συμπεράσματα, συστάσεις ή ψηφίσματα) πρέπει να είναι ευκόλως και κατά το δυνατόν άμεσα προσβάσιμα σύμφωνα με την αρχή της χρηστής διοίκησης, βάσει του άρθρου 41 του Χάρτη.

Αιτιολόγηση

Προσθήκη σύμφωνα με την αρχή της όσο το δυνατόν πληρέστερης πρόσβασης σε έγγραφα καθώς και σύμφωνα με το Χάρτη.

Τροπολογία  16

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 12 δ (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(12δ) Για κάθε κατηγορία εγγράφων τα αρμόδια θεσμικά ή λοιπά όργανα πρέπει να καθιστούν στους πολίτες προσβάσιμη τη ροή εργασίας των εσωτερικών διαδικασιών που πρέπει να ακολουθηθούν, το ποιες οργανωτικές μονάδες θα είναι υπεύθυνες καθώς και το πεδίο αρμοδιοτήτων τους, τις καθορισμένες προθεσμίες και την υπηρεσία στην οποία πρέπει να αποταθούν οι πολίτες. Τα θεσμικά και λοιπά όργανα πρέπει να λαμβάνουν δεόντως υπόψη τις συστάσεις του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή. Συμφωνούν, σύμφωνα με το άρθρο 295 της ΣΛΕΕ, σχετικά με κοινές κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο καταχωρίζει κάθε οργανωτική μονάδα τα εσωτερικά της έγγραφα, τα διαβαθμίζει, σε περίπτωση συμφερόντων της Ένωσης προς διαφύλαξη, και τα αρχειοθετεί για προσωρινούς ή ιστορικούς σκοπούς, σύμφωνα με τις αρχές του παρόντος κανονισμού. Πρέπει να ενημερώνουν το κοινό κατά τρόπο συνεκτικό και συντονισμένο σχετικά με τα μέτρα που εγκρίνουν για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και να καταρτίζουν το προσωπικό τους για να βοηθά τους πολίτες στην άσκηση των δικαιωμάτων τους στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού.

Αιτιολόγηση

Αναγκαία προϋπόθεση της αποτελεσματικής πρόσβασης του κοινού είναι οι καλύτερες νομοθετικές πρακτικές και οι συντονισμένες ενέργειες των διαφόρων οργάνων.

Τροπολογία  17

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 13

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(13) Η διαφάνεια της νομοθετικής διαδικασίας είναι άκρως σημαντική για τους πολίτες. Επομένως, τα θεσμικά όργανα πρέπει να προάγουν ενεργώς τη διάδοση των εγγράφων, τα οποία αποτελούν μέρος της νομοθετικής διαδικασίας. Η ενεργός διάδοση των εγγράφων πρέπει να ενθαρρύνεται και σε άλλους τομείς.

(13) Η διαφάνεια της νομοθετικής διαδικασίας είναι άκρως σημαντική για τους πολίτες. Επομένως, τα θεσμικά όργανα πρέπει να προάγουν ενεργώς τη διάδοση των εγγράφων, τα οποία αποτελούν μέρος της νομοθετικής διαδικασίας και να βελτιώσουν την επικοινωνία τους με τους δυνητικούς αιτούντες. Τα θεσμικά όργανα της Ένωσης θα πρέπει να παρέχουν στους διαδικτυακούς τόπους τους αυτόματη δημόσια πρόσβαση σε όσο το δυνατόν περισσότερες κατηγορίες εγγράφων. Η ενεργός διάδοση των εγγράφων πρέπει να ενθαρρύνεται και σε άλλους τομείς.

Τροπολογία  18

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 13 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

 

(13α) Για να βελτιωθεί η προβολή και η διαφάνεια της νομοθετικής διαδικασίας, πρέπει να συμφωνήσουν τα θεσμικά και λοιπά όργανα στην κατάρτιση διοργανικού μητρώου ομάδων συμφερόντων και άλλων ενδιαφερομένων.

Τροπολογία  19

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 15

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(15) Λαμβανομένου υπόψη του άκρως ευαίσθητου περιεχομένου τους, ορισμένα έγγραφα θα πρέπει να τυγχάνουν ειδικής μεταχείρισης. Οι διακανονισμοί για την ενημέρωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο παρόμοιων εγγράφων θα πρέπει να τεθούν μέσω διοργανικής συμφωνίας.

διαγράφεται

Τροπολογία  20

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 16

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(16) Προκειμένου να βελτιωθεί η διαφάνεια των εργασιών των θεσμικών οργάνων, το δικαίωμα πρόσβασης στα έγγραφα θα πρέπει να χορηγείται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή όχι μόνο για έγγραφα που συντάσσονται από τα θεσμικά όργανα αλλά και για έγγραφα που παραλαμβάνονται από αυτά. Στο πλαίσιο αυτό υπενθυμίζονται τα προβλεπόμενα στη δήλωση αριθ. 35, που επισυνάπτεται στη συνθήκη του Άμστερνταμ, σύμφωνα με τα οποία ένα κράτος μέλος δύναται να ζητήσει από την Επιτροπή ή το Συμβούλιο να μην κοινοποιήσει ένα έγγραφο προς τρίτους όταν το εν λόγω έγγραφο προέρχεται από το κράτος μέλος αυτό, χωρίς την προηγούμενη συγκατάθεσή του.

(16) Προκειμένου να βελτιωθεί η διαφάνεια των εργασιών των θεσμικών και λοιπών οργάνων, το δικαίωμα πρόσβασης στα έγγραφα θα πρέπει να χορηγείται από τα θεσμικά και λοιπά όργανα όχι μόνο για έγγραφα που συντάσσονται από τα ίδια αλλά και για έγγραφα που παραλαμβάνονται από αυτά. Ένα κράτος μέλος δύναται να ζητήσει από τα θεσμικά και λοιπά όργανα να μην κοινοποιήσουν ένα έγγραφο προς τρίτους εκτός των ίδιων των θεσμικών και λοιπών οργάνων, όταν το εν λόγω έγγραφο προέρχεται από το κράτος μέλος αυτό, χωρίς την προηγούμενη συγκατάθεσή του.

Αιτιολόγηση

Τα κράτη μέλη δεν πρέπει να έχουν δικαίωμα αρνησικυρίας σε σχέση με έγγραφα που προέρχονται από τα ίδια, καθώς η τελική απόφαση εναπόκειται στα θεσμικά και λοιπά όργανα.

Τροπολογία  21

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 16 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ορίσει ότι η υποχρέωση της διεξαγωγής διαβουλεύσεων με τα κράτη μέλη σε σχέση με αιτήσεις πρόσβασης σε έγγραφα που προέρχονται από αυτά δεν τους δίνει δικαίωμα αρνησικυρίας ή επίκλησης εσωτερικής τους νομοθεσίας ή διατάξεων και ότι το θεσμικό ή άλλο όργανο στο οποίο απευθύνεται το αίτημα μπορεί να αρνηθεί την πρόσβαση μόνον βάσει των εξαιρέσεων που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό1.

 

______________

 

1 Απόφαση της 18ης Δεκεμβρίου 2007 στην υπόθεση C-64/05 P, Σουηδία κατά Επιτροπής, ECR 2007 σ. I-11389.

Αιτιολόγηση

Τα κράτη μέλη δεν πρέπει να έχουν δικαίωμα αρνησικυρίας σε σχέση με έγγραφα που προέρχονται από τα ίδια, καθώς η τελική απόφαση εναπόκειται στα θεσμικά όργανα.

Τροπολογία  22

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 17

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(17) Κατ' αρχήν, θα πρέπει να δοθεί στο κοινό πρόσβαση σε όλα τα έγγραφα των θεσμικών οργάνων. Εντούτοις, ορισμένα δημόσια και ιδιωτικά συμφέροντα θα πρέπει να προστατεύονται μέσω εξαιρέσεων. Θα πρέπει να επιτραπεί στα θεσμικά όργανα να προστατεύουν τις εσωτερικές γνωμοδοτήσεις και διαβουλεύσεις τους όταν κρίνεται απαραίτητο να προστατευθεί η δυνατότητα λειτουργίας τους. Για τον καθορισμό των εξαιρέσεων, τα θεσμικά όργανα θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις αρχές της κοινοτικής νομοθεσίας σχετικά με την προστασία των προσωπικών δεδομένων σε όλους τους τομείς δραστηριοτήτων της Ένωσης.

(17) Θα πρέπει να δοθεί στο κοινό πρόσβαση σε όλα τα έγγραφα των θεσμικών οργάνων. Θα πρέπει να οριστούν εξαιρέσεις από την αρχή αυτή, ούτως ώστε να προστατευθούν συγκεκριμένα δημόσια και ιδιωτικά συμφέροντα, όμως οι εξαιρέσεις αυτές θα πρέπει να διέπονται από ένα διαφανές σύστημα κανόνων και διαδικασιών, ενώ η εφαρμογή του θεμελιώδους δικαιώματος των πολιτών στην πρόσβαση πρέπει να αποτελεί το γενικό στόχο. Για τον καθορισμό των εξαιρέσεων, τα θεσμικά όργανα θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις αρχές της νομοθεσίας της Ένωσης σχετικά με την προστασία των προσωπικών δεδομένων σε όλους τους τομείς δραστηριοτήτων της Ένωσης.

Τροπολογία  23

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 18

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(18) Όλοι οι κανόνες που αφορούν την πρόσβαση στα έγγραφα των θεσμικών οργάνων θα πρέπει να τηρούν τον παρόντα κανονισμό.

(18) Επειδή ο παρών κανονισμός εφαρμόζει άμεσα το άρθρο 15 ΣΛΕΕ καθώς και το άρθρο 42 του Χάρτη, πρέπει να υπερτερούν οι καθορισθείσες αρχές και όρια για την πρόσβαση στα έγγραφα έναντι κανόνων, μέτρων ή πρακτικών που εγκρίθηκαν με άλλη νομική βάση από θεσμικά ή λοιπά όργανα και εισάγουν πρόσθετες ή αυστηρότερες εξαιρέσεις από αυτές που προβλέπει ο παρών κανονισμός.

Αιτιολόγηση

Για να εξασφαλιστεί πλήρης ισχύ στο άρθρο 15 ΣΛΕΕ και στο 42 του Χάρτη, πρέπει να εξαιρεθεί οποιοσδήποτε τυχόν «lex specialis».

Τροπολογία  24

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 22

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(22) Ο παρών κανονισμός δεν πρέπει να θίγει τα υπάρχοντα δικαιώματα πρόσβασης σε έγγραφα για τα κράτη μέλη, τις δικαστικές ή τις ερευνητικές αρχές.

διαγράφεται

Τροπολογία  25

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 23

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(23) Δυνάμει του άρθρου 255 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ, κάθε θεσμικό όργανο καθορίζει στον εσωτερικό κανονισμό του ειδικές διατάξεις σχετικά με την πρόσβαση στα έγγραφά του,

(23) Δυνάμει του άρθρου 15, παράγραφος 3, της ΣΛΕΕ και των αρχών και διατάξεων που περιγράφονται στον παρόντα κανονισμό, κάθε θεσμικό ή άλλο όργανο καθορίζει στον εσωτερικό κανονισμό του ειδικές διατάξεις σχετικά με την πρόσβαση στα έγγραφά του, καθώς και σε έγγραφα σχετικά με διοικητικά του καθήκοντα,

Αιτιολόγηση

Το άρθρο 15, παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ προβλέπει ότι καθένα από τα θεσμικά και λοιπά όργανα ή οργανισμούς εξασφαλίζει τη διαφάνεια των εργασιών του και εισάγει, στον εσωτερικό του κανονισμό, ειδικές διατάξεις για την πρόσβαση στα δικά του έγγραφα.

Τροπολογία  26

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 1 – στοιχείο α

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

α) να καθορίσει τις αρχές, τους όρους και τους περιορισμούς, για λόγους δημοσίου ή ιδιωτικού συμφέροντος, που διέπουν το δικαίωμα πρόσβασης σε έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (εφεξής «τα θεσμικά όργανα»), όπως προβλέπεται στο άρθρο 255 της συνθήκης ΕΚ, ώστε να να παρέχεται στο κοινό  όσο το δυνατόν ευρύτερη πρόσβαση στα έγγραφα αυτά  ·

α) να καθορίσει, σύμφωνα με το άρθρο 15 ΣΛΕΕ, τις αρχές, τους όρους και τους περιορισμούς, για λόγους δημοσίου ή ιδιωτικού συμφέροντος, που διέπουν το δικαίωμα πρόσβασης σε έγγραφα των θεσμικών και λοιπών οργάνων της Ένωσης, κατά τρόπο ώστε να παρέχεται στο κοινό όσο το δυνατόν ευρύτερη πρόσβαση στα έγγραφα αυτά·

Αιτιολόγηση

Το άρθρο 15 της ΣΛΕΕ προβλέπει ότι οι γενικές αρχές και τα όρια, εκ λόγων δημοσίου ή ιδιωτικού συμφέροντος, που διέπουν αυτό το δικαίωμα πρόσβασης σε έγγραφα, καθορίζονται, μέσω κανονισμών, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Καλύπτει το COM(2011)0137.

Τροπολογία  27

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 1 – στοιχείο γ

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

γ) να προωθήσει ορθή διοικητική πρακτική ως προς την πρόσβαση στα έγγραφα.

γ) να προωθήσει διαφανή και ορθή διοικητική πρακτική προκειμένου να βελτιωθεί η πρόσβαση στα έγγραφα, και συγκεκριμένα, τους γενικούς στόχους της μεγαλύτερης διαφάνειας, της λογοδοσίας και της δημοκρατίας.

Τροπολογία  28

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Δικαιούχοι και πεδίο εφαρμογής

Δικαιούχοι

1. Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο πρέπει να έχει  δικαίωμα πρόσβασης σε έγγραφα των θεσμικών οργάνων, υπό την επιφύλαξη των αρχών, όρων και περιορισμών που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό.

Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή κάθε ένωση νομικών ή φυσικών προσώπων έχει δικαίωμα πρόσβασης σε έγγραφα των θεσμικών και λοιπών οργάνων, υπό την επιφύλαξη των αρχών, όρων και περιορισμών που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό.

2. Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται σε όλα τα έγγραφα εις χείρας θεσμικού οργάνου, και συγκεκριμένα  σε όσα συντάσσονται ή παραλαμβάνονται από αυτό και βρίσκονται στην κατοχή του όσον αφορά ένα θέμα σχετικό με τις πολιτικές, τις δραστηριότητες και τις αποφάσεις που υπόκεινται στην αρμοδιότητά του , σε όλους τους τομείς δραστηριότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

 

3. Με την επιφύλαξη των άρθρων 4 και 9 παρέχεται στο κοινό πρόσβαση στα έγγραφα είτε ύστερα από γραπτή αίτηση, είτε απευθείας σε ηλεκτρονική μορφή ή μέσω μητρώου εγγράφων. Ειδικότερα, η πρόσβαση σε έγγραφα που συντάχθηκαν ή παρελήφθησαν κατά τη διάρκεια νομοθετικής διαδικασίας είναι δυνατή απευθείας σύμφωνα με το άρθρο 12.

 

4. Τα ευαίσθητα έγγραφα κατ' άρθρο 9 παράγραφος 1 υφίστανται ειδική μεταχείριση, σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο.

 

5. Ο παρών κανονισμός δεν εφαρμόζεται στα έγγραφα που υποβάλλονται στα Δικαστήρια από μέρη άλλα από τα θεσμικά όργανα.

 

6. Με την επιφύλαξη των ειδικών δικαιωμάτων πρόσβασης των ενδιαφερόμενων μερών που θεσπίζονται από το κοινοτικό δίκαιο, τα έγγραφα που αποτελούν μέρος του διοικητικού φακέλου μιας έρευνας ή μιας διαδικασίας σχετικά με μια πράξη ιδιωτικού περιεχομένου δεν είναι προσβάσιμα από το κοινό μέχρι να ολοκληρωθεί η έρευνα ή να οριστικοποιηθεί το άρθρο. Το κοινό δεν έχει πρόσβαση σε έγγραφα που περιέχουν πληροφορίες τις οποίες έχει συγκεντρώσει ή έχει λάβει θεσμικό όργανο από φυσικά ή νομικά πρόσωπα στο πλαίσιο των ερευνών αυτών.

 

7. Ο παρών κανονισμός δεν θίγει τα δικαιώματα πρόσβασης του κοινού σε έγγραφα που βρίσκονται στην κατοχή των θεσμικών οργάνων τα οποία ενδεχομένως απορρέουν από πράξεις διεθνούς δικαίου ή από πράξεις που θεσπίζονται από τα θεσμικά όργανα προς εφαρμογή τους.

 

Τροπολογία  29

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 2 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Άρθρο 2α

 

Πεδίο εφαρμογής

 

1. Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται σε όλα τα έγγραφα εις χείρας των θεσμικών και λοιπών οργάνων της Ένωσης, δηλαδή σε όσα συντάσσονται ή παραλαμβάνονται από αυτά και βρίσκονται στην κατοχή τους, σε όλους τους τομείς δραστηριότητας της Ένωσης. Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων μόνο στο πλαίσιο της εκτέλεσης των διοικητικών τους καθηκόντων.

 

2. Παρέχεται στο κοινό πρόσβαση στα έγγραφα είτε σε ηλεκτρονική μορφή στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή στα επίσημα μητρώα των θεσμικών και λοιπών οργάνων είτε ύστερα από γραπτή αίτηση. Η πρόσβαση σε έγγραφα που συντάχθηκαν ή παραλήφθηκαν κατά τη διάρκεια νομοθετικής διαδικασίας είναι δυνατή απευθείας σύμφωνα με το άρθρο 12 του παρόντος κανονισμού.

 

3. Ο παρών κανονισμός δεν θίγει τα δικαιώματα πρόσβασης του κοινού σε έγγραφα που βρίσκονται στην κατοχή των θεσμικών οργάνων τα οποία ενδεχομένως απορρέουν από πράξεις διεθνούς δικαίου ή από πράξεις που θεσπίζονται από τα θεσμικά όργανα προς εφαρμογή τους ή από τη νομοθεσία των κρατών μελών.

Τροπολογία  30

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Για το σκοπό του παρόντος κανονισμού, νοείται ως:

Για το σκοπό του παρόντος κανονισμού, νοείται ως:

α) «έγγραφο»: οποιοδήποτε περιεχόμενο ανεξάρτητα από το χρησιμοποιηθέν υπόθεμα (γραμμένο σε χαρτί ή αποθηκευμένο υπό ηλεκτρονική μορφή, ή με ηχητική, οπτική ή οπτικοακουστική εγγραφή) που συντάσσεται από θεσμικό όργανο και διαβιβάζεται επίσημα σε έναν ή περισσότερους αποδέκτες ή καταγράφεται με άλλο τρόπο, ή που λαμβάνεται από ένα θεσμικό όργανο· τα δεδομένα που περιέχουν συστήματα ηλεκτρονικής αποθήκευσης, επεξεργασίας και ανάκτησης δεδομένων θεωρούνται έγγραφα, εφόσον μπορούν να εξάγονται σε εκτυπωμένα ή ηλεκτρονικά αντίγραφα με τη βοήθεια των διαθέσιμων εργαλείων του λειτουργικού συστήματος  ,

α) «έγγραφο»: οποιοδήποτε περιεχόμενο δεδομένων ανεξάρτητα από το χρησιμοποιηθέν υπόθεμα (γραμμένο σε χαρτί ή αποθηκευμένο υπό ηλεκτρονική μορφή, ή με ηχητική, οπτική ή οπτικοακουστική εγγραφή) που αφορά ζήτημα που εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιότητας θεσμικού ή άλλου οργάνου της ΕΕ. Δεδομένα που εμπεριέχονται σε συστήματα ηλεκτρονικής αποθήκευσης, επεξεργασίας και ανάκτησης δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών συστημάτων που χρησιμοποιούνται για τις εργασίες του οργάνου, θεωρούνται έγγραφο, ιδίως εφόσον μπορούν να εξάγονται με τη βοήθεια οποιωνδήποτε εύλογα διαθέσιμων εργαλείων για την αξιοποίηση του εν λόγω λειτουργικού συστήματος. Τα θεσμικό και λοιπά όργανα και οργανισμοί που προτίθενται να δημιουργήσουν ένα νέο ηλεκτρονικό σύστημα αποθήκευσης ή να τροποποιήσουν ουσιωδώς ένα υφιστάμενο σύστημα, αξιολογούν τις πιθανές επιπτώσεις στο δικαίωμα πρόσβασης, διασφαλίζουν ότι το δικαίωμα πρόσβασης κατοχυρώνεται ως θεμελιώδες δικαίωμα και ενεργούν κατά τρόπο που προάγει το στόχο της διαφάνειας. Οι λειτουργίες για την ανάκτηση πληροφοριών που έχουν αποθηκευθεί στα ηλεκτρονικά συστήματα αποθήκευσης προσαρμόζονται προκειμένου να ανταποκρίνονται στα αιτήματα του κοινού·

 

αα) «διαβαθμισμένο έγγραφο»: οποιοδήποτε έγγραφο έχει διαβαθμιστεί πλήρως ή μερικώς σύμφωνα με το άρθρο 3α παράγραφος 1 του παρόντος κανονισμού·

 

αβ) «νομοθετική πράξη»: οποιοδήποτε έγγραφο συντάσσεται ή λαμβάνεται στο πλαίσιο νομοθετικών διαδικασιών για την έγκριση νομοθετικών πράξεων, συμπεριλαμβανομένων μέτρων γενικής εφαρμογής που λαμβάνονται στο πλαίσιο εκχωρήσεως ή ασκήσεως εξουσιών, και πράξεων γενικής εφαρμογής που είναι νομικά δεσμευτικές για τα κράτη μέλη ή εντός αυτών·

 

αγ)«διοικητικό μέτρο»: οποιοδήποτε μέτρο σχετικά με τα οργανωτικά, διοικητικά ή δημοσιονομικά θέματα ενδιαφερομένου θεσμικού ή άλλου οργάνου·

 

αδ) «σύστημα αρχειοθέτησης»: μέσο ή διαδικασία των θεσμικών και λοιπών οργάνων για τη δομημένη ταξινόμηση και διατήρηση όλων των εγγράφων τους σχετικά με μια εκκρεμή ή προσφάτως περατωθείσα διαδικασία·

 

αε) «ιστορικό αρχείο»: οποιοδήποτε μέρος των αρχείων των θεσμικών και λοιπών οργάνων έχει επιλεγεί, σύμφωνα με τους όρους του στοιχείου α), για συνεχή φύλαξη·

 

Λεπτομερής κατάλογος όλων των κατηγοριών των πράξεων που εμπίπτουν στους ορισμούς των στοιχείων α) έως αγ) δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στις ιστοθέσεις των θεσμικών και λοιπών οργάνων, τα οποία συντονίζουν επίσης και δημοσιεύουν τα κοινά κριτήριά τους για την αρχειοθέτηση.

β) «τρίτος»: κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή οντότητα εκτός του αρμόδιου θεσμικού οργάνου, περιλαμβανομένων των κρατών μελών, άλλων κοινοτικών ή εξωκοινοτικών θεσμών και φορέων και των τρίτων κρατών.

β) «τρίτος»: κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή οντότητα εκτός του αρμόδιου θεσμικού ή άλλου οργάνου, περιλαμβανομένων των κρατών μελών, άλλων ενωσιακών ή εξωενωσιακών θεσμών και φορέων και των τρίτων κρατών.

Τροπολογία  31

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Άρθρο 3α

 

Διαδικασίες για τη διαβάθμιση και τον αποχαρακτηρισμό εγγράφων

 

1. Όταν υπάρχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος σύμφωνα με το άρθρο 4, παράγραφος 1, και με την επιφύλαξη του κοινοβουλευτικού ελέγχου σε επίπεδο ΕΕ και εθνικό επίπεδο, ένα θεσμικό ή άλλο όργανο χαρακτηρίζει ένα έγγραφο διαβαθμισμένο, όταν η δημοσίευσή του ενδέχεται να υπονομεύσει την προστασία ζωτικών συμφερόντων της Ένωσης ή ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών, ιδίως σε ζητήματα δημόσιας ασφάλειας, άμυνας και στρατού. Ένα έγγραφο μπορεί να διαβαθμιστεί πλήρως ή μερικώς . Τα έγγραφα διαβαθμίζονται ως εξής:

 

α) «EU TOP SECRET»: η διαβάθμιση αυτή εφαρμόζεται μόνο στις πληροφορίες και το υλικό των οποίων η άνευ αδείας δημοσίευση μπορεί να βλάψει σοβαρότατα τα ζωτικά συμφέροντα της Ένωσης ή ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών·

 

β) «EU SECRET»: η διαβάθμιση αυτή εφαρμόζεται μόνο σε πληροφορίες και υλικό, η άνευ αδείας δημοσίευση των οποίων θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρή βλάβη σε ζωτικά συμφέροντα της Ένωσης ή ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών·

 

γ) «EU CONFIDENTIAL»: η διαβάθμιση αυτή εφαρμόζεται σε πληροφορίες και υλικό, η άνευ αδείας δημοσίευση των οποίων θα μπορούσε να προκαλέσει βλάβη σε ζωτικά συμφέροντα της Ένωσης ή ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών·

 

δ) «EU RESTRICTED»: η διαβάθμιση αυτή εφαρμόζεται σε πληροφορίες και υλικό, η άνευ αδείας δημοσίευση των οποίων θα ήταν δυσμενής για τα συμφέροντα της Ένωσης ή ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών.

 

2. Τα έγγραφα χαρακτηρίζονται διαβαθμισμένα μόνον εφόσον απαιτείται. Εφόσον αυτό είναι δυνατόν, οι συντάκτες των εγγράφων ορίζουν στα διαβαθμισμένα έγγραφα ένα χρονικό σημείο ή μια περίοδο κατά την οποία ή κατά το τέλος της οποίας οι πληροφορίες μπορεί να υπαχθούν σε λιγότερο αυστηρή κατηγορία διαβάθμισης ή να αποχαρακτηρισθούν. Σε αντίθετη περίπτωση, επανεξετάζουν τα έγγραφα το αργότερο κάθε πέντε χρόνια προκειμένου να διασφαλίσουν ότι η αρχική διαβάθμιση εξακολουθεί να είναι απαραίτητη. Η διαβάθμιση αναφέρεται με σαφήνεια και ορθότητα και διατηρείται μόνο ενόσω οι πληροφορίες απαιτούν προστασία. Υπεύθυνο για τη διαβάθμιση των εγγράφων και για κάθε τυχόν υπαγωγή τους σε λιγότερο αυστηρή διαβάθμιση ή τον αποχαρακτηρισμό τους είναι το θεσμικό ή άλλο όργανο που συνέταξε το έγγραφο ή εκείνο το οποίο έλαβε το διαβαθμισμένο έγγραφο από τρίτο μέρος ή από ένα άλλο όργανο θεσμικό ή άλλο όργανο.

 

3. Με την επιφύλαξη του δικαιώματος πρόσβασης άλλων θεσμικών και λοιπών οργάνων της Ένωσης, τα διαβαθμισμένα έγγραφα καθίστανται προσιτά σε τρίτους με τη συναίνεση του συντάκτη τους. Όταν περισσότερα θεσμικά και λοιπά όργανα συμμετέχουν στην επεξεργασία ενός διαβαθμισμένου εγγράφου, πρέπει να παρέχεται η ίδια διαβάθμιση και, όταν διαφωνούν όσον αφορά την προστασία που πρέπει να παρέχεται, κινείται διαδικασία διαμεσολάβησης. Τα έγγραφα που αφορούν νομοθετικές διαδικασίες δεν διαβαθμίζονται· τα μέτρα εφαρμογής διαβαθμίζονται πριν από την έγκρισή τους, εφόσον η διαβάθμιση είναι απαραίτητη και αποσκοπεί να αποτρέψει αρνητικές επιπτώσεις για το ίδιο το μέτρο. Οι διεθνείς συμφωνίες σχετικά με την ανταλλαγή εμπιστευτικών πληροφοριών που συνάπτονται εξ ονόματος της Ένωσης δεν παρέχουν κανένα δικαίωμα σε μια τρίτη χώρα ή σε ένα διεθνή οργανισμό να παρεμποδίζει την πρόσβαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε αυτές τις εμπιστευτικές πληροφορίες.

 

4. Τις αιτήσεις για πρόσβαση σε διαβαθμισμένα έγγραφα, στο πλαίσιο των διαδικασιών που προβλέπονται στα άρθρα 7 και 8, χειρίζονται μόνον πρόσωπα που έχουν δικαίωμα να λάβουν γνώση των εγγράφων αυτών. Τα άτομα αυτά αποφασίζουν επίσης για το ποιες αναφορές σε διαβαθμισμένα έγγραφα μπορεί να συμπεριληφθούν στο δημόσιο μητρώο.

 

5. Η καταχώριση διαβαθμισμένων εγγράφων στο μητρώο θεσμικών και λοιπών οργάνων ή η δημοσίευσή τους πραγματοποιείται με τη συναίνεση του συντάκτη τους.

 

6. Το θεσμικό ή άλλο όργανο που αποφασίζει να αρνηθεί την πρόσβαση σε διαβαθμισμένο έγγραφο αιτιολογεί την απόφασή του κατά τρόπον ώστε να μη θίγονται τα συμφέροντα που προστατεύονται από τις εξαιρέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 4.

 

7. Με την επιφύλαξη του εθνικού κοινοβουλευτικού ελέγχου, τα κράτη μέλη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίσουν ότι, κατά την εξέταση αιτήσεων πρόσβασης σε διαβαθμισμένα έγγραφα της ΕΕ, τηρούνται οι αρχές που θεσπίζονται στον παρόντα κανονισμό.

 

8. Οι ρυθμίσεις των θεσμικών και λοιπών οργάνων που αφορούν την ασφάλεια των διαβαθμισμένων εγγράφων δημοσιοποιούνται.

Αιτιολόγηση

Ο εν λόγω κανονισμός πρέπει να παρέχει διαδικαστικό πλαίσιο για την για την καταχώριση, την ταξινόμηση και την αρχειοθέτηση των διαβαθμισμένων εγγράφων.

Τροπολογία  32

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 παράγραφος 1 – στοιχείο α

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

α) τη δημόσια ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας των φυσικών ή νομικών προσώπων·

α) τη δημόσια ασφάλεια της Ένωσης ή ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών·

Τροπολογία  33

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 παράγραφος 1 – στοιχείο δ

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

δ) τη δημοσιονομική, νομισματική ή οικονομική πολιτική της Κοινότητας ή ενός κράτους μέλους·

δ) τη δημοσιονομική, νομισματική ή οικονομική πολιτική της Ένωσης ή ενός κράτους μέλους·

Αιτιολόγηση

Η τυπική αυτή διόρθωση απαιτείται λόγω της έναρξης ισχύος της ΣΕΕ.

Τροπολογία  34

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – εισαγωγικό μέρος – παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

2. Τα θεσμικά όργανα αρνούνται την πρόσβαση σε ένα έγγραφο, η γνωστοποίηση του οποίου θα έθιγε την προστασία:

2. Τα θεσμικά και λοιπά όργανα αρνούνται την πρόσβαση σε ένα έγγραφο, η γνωστοποίηση του οποίου θα έθιγε την προστασία των:

Τροπολογία  35

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 παράγραφος 2 – στοιχείο γ

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

γ) της παροχής νομικών συμβουλών και  των δικαστικών διαδικασιών διαιτησίας και επίλυσης διαφορών  ·

γ) της παροχής νομικών συμβουλών σχετικά με τις δικαστικές διαδικασίες·

Αιτιολόγηση

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αναφέρει στην απόφασή του επί της υποθέσεως Turco (συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-39/05 και C-52/05) ότι η δημοσιοποίηση νομικών συμβουλών εκτός δικαστικών διαδικασιών και στο πλαίσιο νομοθετικών πρωτοβουλιών αυξάνει τη διαφάνεια και το άνοιγμα της νομοθετικής διαδικασίας και ενισχύει τα δημοκρατικά δικαιώματα των ευρωπαίων πολιτών.

Τροπολογία  36

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 παράγραφος 2 – στοιχείο ε

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

ε) της αντικειμενικότητας και αμεροληψίας των διαδικασιών επιλογής.

 

ε) της αντικειμενικότητας και αμεροληψίας των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, έως ότου ληφθεί απόφαση από το αναθέτον θεσμικό ή άλλο όργανο, ή τις διαδικασίες ενός συμβουλίου επιλογής για την πρόσληψη προσωπικού, έως ότου ληφθεί απόφαση της διορίζουσας αρχής.

Τροπολογία  37

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 3

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

3. Η πρόσβαση στα ακόλουθα έγγραφα  δεν γίνεται δεκτή εάν η γνωστοποίησή τους  θα έθιγε σοβαρά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων των θεσμικών οργάνων:

3. Δεν γίνεται δεκτή η πρόσβαση σε έγγραφα που συντάσσει για εσωτερική χρήση ή που λαμβάνει ένα θεσμικό όργανο σχετικά με ένα θέμα για το οποίο το εν λόγω θεσμικό όργανο δεν έχει λάβει ακόμη απόφαση, μόνο εφόσον η δημοσίευσή τους, λόγω του περιεχομένου τους και των αντικειμενικών συνθηκών, θα έθιγε προδήλως και σοβαρά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων·

α) έγγραφα σχετικά με ένα θέμα για το οποίο δεν έχει ακόμη ληφθεί απόφαση·

 

β) έγγραφα που περιέχουν απόψεις για εσωτερική χρήση, ως μέρος συζητήσεων και προκαταρκτικών διαβουλεύσεων εντός των σχετικών θεσμικών οργάνων, ακόμη και αφού έχει ληφθεί η απόφαση.

 

Τροπολογία  38

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 4

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

4. Οι εξαιρέσεις που αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 3 εφαρμόζονται μόνο αν υπάρχει υπερισχύον δημόσιο συμφέρον που επιβάλλει τη δημοσιοποίηση των πληροφοριών. Όσον αφορά την παράγραφο 2 στοιχείο α) θεωρείται ότι υπάρχει υπερισχύον δημόσιο συμφέρον που επιβάλλει τη δημοσιοποίηση των πληροφοριών, όταν οι ζητούμενες πληροφορίες αφορούν εκπομπές στο περιβάλλον.

4. Κατά τη στάθμιση του δημοσίου συμφέροντος που επιβάλλει τη δημοσιοποίηση σύμφωνα με τις παραγράφους 1 έως 3, θεωρείται ότι υπάρχει ένα τέτοιο υπερισχύον δημόσιο συμφέρον που επιβάλλει τη δημοσιοποίηση, όταν το ζητούμενο έγγραφο αφορά την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου, τη χρηστή διαχείριση των δημοσίων ταμείων ή το δικαίωμα διαβίωσης σε ένα υγιές περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των εκπομπών στο περιβάλλον. Το θεσμικό ή άλλο όργανο που επικαλείται μία από αυτές τις εξαιρέσεις πρέπει να προβεί σε αντικειμενική και ειδική εκτίμηση και να καταδείξει ότι ο κίνδυνος για το προς διαφύλαξη συμφέρον είναι προβλέψιμος και όχι καθαρά υποθετικός καθώς και να προσδιορίσει πώς η πρόσβαση στο έγγραφο μπορεί να υπονομεύσει συγκεκριμένα και έμπρακτα το προς προστασία συμφέρον.

Τροπολογία  39

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 παράγραφος 4 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

4α. Έγγραφα, η δημοσιοποίηση των οποίων θα έθετε σε κίνδυνο την προστασία του περιβάλλοντος, όπως τοποθεσίες αναπαραγωγής σπάνιων ειδών, δημοσιοποιούνται μόνο σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 6ης Σεπτεμβρίου 2006 για την εφαρμογή στα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας των διατάξεων της Σύμβασης του Århus σχετικά με την πρόσβαση στις πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα1.

 

________________________

 

1EE L 264, 25.9.2006, σ. 13.

Αιτιολόγηση

Η τροπολογία υποστηρίζει τη συνεκτίμηση της Σύμβασης του Århus και των αρχών που διατυπώθηκαν στην απόφαση Turco (συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-39/05 P και C-52/05).

Τροπολογία  40

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 5

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

5. Τα ονόματα, οι τίτλοι και τα καθήκοντα των ασκούντων δημόσια λειτουργήματα, των δημόσιων υπαλλήλων και των εκπροσώπων ομάδων συμφερόντων, κατά την άσκηση των επαγγελματικών δραστηριοτήτων τους, δημοσιοποιούνται εκτός αν, λόγω ιδιαίτερων περιστάσεων, η δημοσιοποίηση των πληροφοριών αυτών μπορεί να θίξει τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα. Τα διάφορα άλλα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα δημοσιοποιούνται σύμφωνα με τους κανόνες που διέπουν τη νόμιμη επεξεργασία των δεδομένων αυτών, οι οποίο καθορίζονται από την κοινοτική νομοθεσία για την προστασία των φυσικών προσώπων όσον αφορά την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

5. Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα δεν δημοσιοποιούνται εάν κριθεί ότι η εν λόγω δημοσιοποίηση θα έβλαπτε την ιδιωτική ζωή ή την ακεραιότητα του ενδιαφερομένου. Δεν θεωρείται ότι προκαλείται βλάβη:

 

- εάν τα δεδομένα αναφέρονται αποκλειστικά στις επαγγελματικές δραστηριότητες του ενδιαφερομένου, εκτός εάν, δεδομένων των ιδιαίτερων συνθηκών, υπάρχει λόγος να θεωρηθεί ότι η δημοσιοποίηση θα επηρεάσει αρνητικά το πρόσωπο αυτό·

 

- εάν τα δεδομένα αφορούν αποκλειστικά ένα δημόσιο πρόσωπο εκτός εάν, δεδομένων των ιδιαίτερων συνθηκών, υπάρχει λόγος να θεωρήσουμε ότι η δημοσιοποίηση θα επηρεάσει αρνητικά το πρόσωπο αυτό ή άλλα πρόσωπα που σχετίζονται μαζί του·

 

- εάν τα δεδομένα έχουν ήδη δημοσιοποιηθεί με συναίνεση του ενδιαφερομένου.

 

Τα προσωπικά δεδομένα δημοσιοποιούνται πάντως εάν υπερισχύον δημόσιο συμφέρον επιβάλλει τη δημοσιοποίηση. Σε αυτήν την περίπτωση, τα ενδιαφερόμενα θεσμικά και λοιπά όργανα θα πρέπει να προσδιορίσουν το δημόσιο συμφέρον. Αιτιολογούν τους λόγους για τους οποίους, στη συγκεκριμένη υπόθεση, το δημόσιο συμφέρον είναι σημαντικότερο από τα συμφέροντα του ενδιαφερομένου.

 

Όποτε τα θεσμικά και λοιπά όργανα αρνούνται την πρόσβαση σε κάποιο έγγραφο δυνάμει της παρούσας παραγράφου, εξετάζουν τη δυνατότητα να επιτρέψουν τη μερική πρόσβαση στο εν λόγω έγγραφο.

Αιτιολόγηση

Εναπόκειται στο νομοθέτη να εξασφαλίσει την πρέπουσα ισορροπία μεταξύ δύο θεμελιωδών δικαιωμάτων, δηλαδή της πρόσβασης στα έγγραφα και της προστασίας των δεδομένων. Η απόφαση του Δικαστηρίου σχετικά με την υπόθεση C-28/08 Ρ, Επιτροπή κατά Bavarian Lager βασιζόταν στην τρέχουσα διατύπωση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001. Ένας νέος κανονισμός πρέπει να εξασφαλίζει νέα ισορροπία, λαμβάνοντας υπόψη το ΕΕΠΔ όσον αφορά τις υποθέσεις και την προορατική προσέγγιση.

Τροπολογία  41

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 7

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

7. Οι εξαιρέσεις που περιέχονται στο παρόν άρθρο εφαρμόζονται μόνον ενόσω η προστασία δικαιολογείται ως εκ του περιεχομένου του εγγράφου. Οι εξαιρέσεις μπορούν να εφαρμοστούν για μέγιστη περίοδο 30 ετών. Στην περίπτωση εγγράφων που καλύπτονται από τις εξαιρέσεις οι οποίες σχετίζονται με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα  ή τα εμπορικά συμφέροντα, και στην περίπτωση ευαίσθητων εγγράφων, οι εξαιρέσεις μπορούν εν ανάγκη να εξακολουθήσουν και μετά την περίοδο αυτή.

7. Οι εξαιρέσεις που περιέχονται στο παρόν άρθρο δεν εφαρμόζονται στα έγγραφα που διαβιβάζονται στο πλαίσιο διαδικασιών θέσπισης νομοθετικής πράξης ή κατ’ εξουσιοδότηση πράξης ή εκτελεστικής πράξης γενικής ισχύος. Επίσης, οι εξαιρέσεις δεν εφαρμόζονται στα έγγραφα που διαβιβάζονται στα θεσμικά και λοιπά όργανα για τον σκοπό του επηρεασμού της λήψης πολιτικών αποφάσεων από τις ομάδες συμφερόντων ή άλλα ενδιαφερόμενα μέρη. Οι εξαιρέσεις εφαρμόζονται μόνο εφόσον δικαιολογούνται από το περιεχόμενο του εγγράφου και σε κάθε περίπτωση για μέγιστη περίοδο 30 ετών.

Τροπολογία  42

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 7 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

7α. Τα θεσμικά και λοιπά όργανα μπορούν να παρέχουν προνομιακή πρόσβαση στα έγγραφα που καλύπτονται από τις παραγράφους 1 έως 3 για τον σκοπό της έρευνας. Εάν παρέχεται προνομιακή πρόσβαση, οι πληροφορίες δημοσιοποιούνται μόνο με την επιφύλαξη της ύπαρξης κατάλληλων περιορισμών όσον αφορά τη χρήση τους.

Αιτιολόγηση

Στόχος είναι να δοθεί πρωτίστως στους ακαδημαϊκούς μια ευκαιρία να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που διαφορετικά θα ήταν απρόσιτες, πρέπει όμως να δεχθούν κατάλληλους περιορισμούς όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι πληροφορίες. Παρέχοντας στους ακαδημαϊκούς προνομιακή πρόσβαση, βελτιώνουμε τις δυνατότητες ελέγχου και ανάλυσης των ευρωπαϊκών διαδικασιών λήψης αποφάσεων, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο όχι μόνο τη διαφάνεια αλλά και τη συμμετοχή του κοινού στο δημοκρατικό βίο της ΕΕ.

Τροπολογία  43

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 5

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Διαβουλεύσεις

Διαβουλεύσεις με τρίτους

1. Στην περίπτωση εγγράφων τρίτων, το θεσμικό όργανο διαβουλεύεται με τον τρίτο προκειμένου να εκτιμήσει κατά πόσον μπορεί να εφαρμοσθεί η εξαίρεση που αναφέρεται  στο άρθρο 4, εκτός εάν είναι σαφές ότι το έγγραφο θα δημοσιοποιηθεί ή όχι.

1. Στην περίπτωση εγγράφων τρίτων, τα θεσμικά ή άλλα όργανα διαβουλεύονται με τον τρίτο προκειμένου να εκτιμήσουν κατά πόσον μπορεί να εφαρμοσθεί η εξαίρεση που αναφέρεται στο άρθρο 4, εκτός εάν είναι σαφές ότι το έγγραφο θα πρέπει ή δεν θα πρέπει να δημοσιοποιηθεί.

2. Όταν μια αίτηση αφορά ένα έγγραφο προερχόμενο από κράτος μέλος, άλλο από τα έγγραφα που διαβιβάζονται στο πλαίσιο των διαδικασιών θέσπισης νομοθετικής ή μη νομοθετικής πράξης γενικής εφαρμογής, ζητείται η γνώμη των αρχών του εν λόγω κράτους μέλους. Το θεσμικό όργανο στο οποίο βρίσκεται το έγγραφο αυτό το δημοσιοποιεί, εκτός αν το κράτος μέλος αιτιολογήσει τη μη δημοσιοποίησή του, με βάση τις εξαιρέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 4 ή τις ειδικές διατάξεις της νομοθεσίας του για την απαγόρευση της δημοσιοποίησης του εν λόγω εγγράφου. Το θεσμικό όργανο αξιολογεί την καταλληλότητα των λόγων που προβάλλει το κράτος μέλος, εφόσον οι λόγοι αυτοί βασίζονται στις εξαιρέσεις που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό.

2. Όταν μια αίτηση αφορά ένα έγγραφο προερχόμενο από κράτος μέλος, άλλο από τα έγγραφα που διαβιβάζονται στο πλαίσιο των διαδικασιών θέσπισης νομοθετικής ή κατ’ εξουσιοδότηση ή εκτελεστικής πράξης γενικής ισχύος, ζητείται η γνώμη των αρχών του εν λόγω κράτους μέλους σε περίπτωση αμφιβολίας όσον αφορά το βαθμό στον οποίο το έγγραφο καλύπτεται από μία από τις εξαιρέσεις. Το θεσμικό όργανο στο οποίο βρίσκεται το έγγραφο αυτό το δημοσιοποιεί, εκτός αν το κράτος μέλος αιτιολογήσει τη μη δημοσιοποίησή του, με βάση τις εξαιρέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 4 και λάβει απόφαση με βάση τη δική του κρίση σχετικά με το κατά πόσον οι εξαιρέσεις καλύπτουν το εν λόγω έγγραφο.

3. Όταν ένα κράτος μέλος παραλαμβάνει αίτηση για έγγραφο που βρίσκεται στην κατοχή του, που προέρχεται  από θεσμικό όργανο, εκτός εάν είναι σαφές ότι το έγγραφο θα δοθεί ή όχι, διαβουλεύεται με το σχετικό θεσμικό όργανο προκειμένου να ληφθεί απόφαση η οποία δεν θα θέτει σε κίνδυνο τους στόχους του παρόντος κανονισμού. Ένα κράτος μέλος μπορεί αντ' αυτού να παραπέμψει το αίτημα στο θεσμικό όργανο.

3. Όταν ένα κράτος μέλος παραλαμβάνει αίτηση για έγγραφο που βρίσκεται στην κατοχή του, το οποίο προέρχεται από θεσμικό ή άλλο όργανο, εκτός εάν είναι σαφές ότι το έγγραφο θα δημοσιοποιηθεί ή όχι, το κράτος μέλος διαβουλεύεται με το σχετικό θεσμικό όργανο προκειμένου να ληφθεί απόφαση η οποία δεν θα θέτει σε κίνδυνο τους στόχους του παρόντος κανονισμού. Ένα κράτος μέλος μπορεί αντ' αυτού να παραπέμψει το αίτημα στο θεσμικό όργανο.

Τροπολογία  44

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 5 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Άρθρο 5α

 

Οι νομοθετικές πράξεις

 

1. Σύμφωνα με τη δημοκρατική αρχή που θεσπίζεται στα άρθρα 9 έως 12 ΣΕΕ και με τη νομολογία του Δικαστηρίου, τα θεσμικά όργανα που ασκούν τη νομοθετική τους εξουσία, και στο πλαίσιο εκχωρηθεισών και εκτελεστικών αρμοδιοτήτων, καθώς και τα κράτη μέλη όταν ενεργούν ως μέλη του Συμβουλίου παρέχουν την ευρύτερη δυνατή πρόσβαση σε έγγραφα που αφορούν τις δραστηριότητές τους.

 

2. Τα έγγραφα που αφορούν τα νομοθετικά προγράμματα, τις προκαταρκτικές διαβουλεύσεις με την κοινωνία των πολιτών, τις εκτιμήσεις επιπτώσεων και κάθε άλλο προπαρασκευαστικό έγγραφο που συνδέεται με μια νομοθετική διαδικασία, καθώς και τα έγγραφα που αφορούν την εφαρμογή της νομοθεσίας και των πολιτικών της Ένωσης και συνδέονται με μια νομοθετική διαδικασία, καθίστανται προσιτά μέσω μιας φιλικής προς το χρήστη και συντονισμένης διοργανικής ιστοσελίδας και δημοσιεύονται σε μια ειδική ηλεκτρονική σειρά της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

 

3. Κατά τη διάρκεια της νομοθετικής διαδικασίας, όλα τα θεσμικά και λοιπά όργανα που συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων δημοσιεύουν τα προπαρασκευαστικά τους έγγραφα και όλες τις συναφείς πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων των νομικών γνωμοδοτήσεων, σε μια ειδική σειρά της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και σε μια κοινή ιστοσελίδα που εκθέτει τον κύκλο ζωής της εν λόγω διαδικασίας.

 

4. Μετά την έγκρισή τους, οι νομοθετικές πράξεις δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμφωνα με το άρθρο 13.

Τροπολογία  45

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 6 – παράγραφος 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

1. Η αίτηση πρόσβασης σε ένα έγγραφο διατυπώνεται με οιαδήποτε γραπτή μορφή, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής, σε μία από τις γλώσσες που μνημονεύονται στο άρθρο 314 της συνθήκης ΕΚ και με επαρκή ακρίβεια ούτως ώστε το θεσμικό όργανο να μπορέσει να προσδιορίσει το έγγραφο. Ο αιτών δεν υποχρεούται να δικαιολογήσει την αίτηση.

1. Η αίτηση πρόσβασης σε ένα έγγραφο διατυπώνεται με οιαδήποτε γραπτή μορφή, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής, σε μία από τις γλώσσες που μνημονεύονται στο άρθρο 55 παράγραφος 1 της ΣΕΕ. Ο αιτών δεν υποχρεούται να δικαιολογήσει την αίτηση.

Τροπολογία  46

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 6 – παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

2. Εάν η αίτηση δεν είναι επαρκώς σαφής ή αν τα ζητούμενα έγγραφα δεν μπορούν να προσδιοριστούν, το θεσμικό όργανο ζητεί από τον αιτούντα να διευκρινίσει την αίτησή του βοηθώντας τον, π.χ. παρέχοντας πληροφορίες σχετικά με τη χρήση του δημόσιου μητρώου εγγράφων. Οι προθεσμίες που προβλέπονται στις παραγράφους 7 και 8 αρχίζουν από τη στιγμή που το θεσμικό όργανο έχει λάβει τις αιτούμενες διευκρινίσεις

2. Εάν η αίτηση δεν είναι επαρκώς σαφής ή αν τα ζητούμενα έγγραφα δεν μπορούν να προσδιοριστούν, τα θεσμικά και λοιπά όργανα ζητούν από τον αιτούντα, εντός 15 εργάσιμων ημερών, να διευκρινίσει την αίτησή του βοηθώντας τον, π.χ. παρέχοντας πληροφορίες σχετικά με τη χρήση του δημόσιου μητρώου εγγράφων. Οι προθεσμίες που προβλέπονται στις παραγράφους 7 και 8 αρχίζουν από τη στιγμή που το θεσμικό όργανο έχει λάβει τις αιτούμενες διευκρινίσεις

Τροπολογία  47

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 7 – παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

2. Κατ' εξαίρεση, όπως π.χ. στην περίπτωση αίτησης που αφορά πολύ ογκώδη έγγραφα ή πολύ μεγάλο αριθμό εγγράφων, η προβλεπόμενη στην παράγραφο 1 προθεσμία μπορεί, μετά από ενημέρωση του αιτούντος και λεπτομερή αιτιολόγηση, να παραταθεί κατά 15 εργάσιμες ημέρες.

2. Κατ' εξαίρεση, όπως π.χ. στην περίπτωση αίτησης που αφορά πολύ ογκώδη έγγραφα ή πολύ μεγάλο αριθμό εγγράφων, η προβλεπόμενη στην παράγραφο 1 προθεσμία μπορεί, μετά από ενημέρωση του αιτούντος και λεπτομερή αιτιολόγηση, να παραταθεί μόνο μία φορά για μέγιστη περίοδο 15 εργάσιμων ημερών.

Τροπολογία  48

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 7 – παράγραφος 3

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

3. Στην περίπτωση ολικής ή μερικής άρνησης, ο αιτών μπορεί, εντός 15 εργάσιμων ημερών από την παραλαβή της απάντησης του θεσμικού οργάνου, να υποβάλει επιβεβαιωτική αίτηση ζητώντας από το θεσμικό όργανο να αναθεωρήσει τη θέση του.

3. Το θεσμικό όργανο κοινοποιεί στον αιτούντα εάν και πότε είναι πιθανό να παρασχεθεί μερική ή πλήρης πρόσβαση στο έγγραφο σε μεταγενέστερη χρονική στιγμή.

 

Ο αιτών μπορεί, εντός 15 εργάσιμων ημερών από την παραλαβή της απάντησης του θεσμικού οργάνου, να υποβάλει επιβεβαιωτική αίτηση ζητώντας από το θεσμικό όργανο να αναθεωρήσει τη θέση του.

Αιτιολόγηση

Οι αιτούντες πρέπει να έχουν επίγνωση της μελλοντικής πιθανότητας να αποκτήσουν πρόσβαση στο έγγραφο που ζητούν.

Τροπολογία  49

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 7 – παράγραφος 4 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

4α. Κάθε θεσμικό όργανο ορίζει έναν υπεύθυνο για να ελέγχει ότι τηρούνται δεόντως όλες προθεσμίες που ορίζονται στο παρόν άρθρο.

Αιτιολόγηση

Ο Διαμεσολαβητής συνέστησε να ορισθεί ένας "υπεύθυνος πληροφόρησης" που να φροντίζει για την τήρηση των ταχθεισών προθεσμιών.

Τροπολογία  50

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 8 – παράγραφος 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

1. Η επιβεβαιωτική αίτηση υφίσταται ταχεία επεξεργασία. Εντός 30  εργάσιμων ημερών από την καταχώριση της εν λόγω αίτησης, το όργανο είτε δέχεται την πρόσβαση του αιτούντος στο ζητούμενο έγγραφο και παρέχει πρόσβαση εντός της εν λόγω περιόδου, σύμφωνα με το άρθρο 10, είτε εκθέτει τους λόγους της ολικής ή μερικής άρνησης, με γραπτή απάντηση. Αν το θεσμικό όργανο αρνηθεί την πρόσβαση εν όλω ή εν μέρει, ενημερώνει τον αιτούντα για τα ένδικα μέσα που διαθέτει.

1. Η επιβεβαιωτική αίτηση υφίσταται ταχεία επεξεργασία. Εντός 15 εργάσιμων ημερών το αργότερο από την καταχώριση της εν λόγω αίτησης, το θεσμικό ή άλλο όργανο είτε δέχεται την πρόσβαση του αιτούντος στο ζητούμενο έγγραφο και παρέχει πρόσβαση εντός της εν λόγω περιόδου, σύμφωνα με το άρθρο 10, είτε εκθέτει τους λόγους της ολικής ή μερικής άρνησης, με γραπτή απάντηση. Αν το θεσμικό ή άλλο όργανο αρνηθεί την πρόσβαση εν όλω ή εν μέρει, ενημερώνει τον αιτούντα για τα ένδικα μέσα που διαθέτει.

Αιτιολόγηση

Το διάστημα των 30 ημερών είναι πολύ μεγάλο και αλλοιώνει την ισχύουσα προθεσμία σύμφωνα με τον ισχύοντα κανονισμό για τα θεσμικά και λοιπά όργανα, η οποία είναι 15 ημέρες.

Τροπολογία  51

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 8 – παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

2. Κατ' εξαίρεση, όπως π.χ. στην περίπτωση αίτησης που αφορά πολύ ογκώδη έγγραφα ή πολύ μεγάλο αριθμό εγγράφων, η προβλεπόμενη στην παράγραφο 1 προθεσμία μπορεί, μετά από ενημέρωση του αιτούντα και λεπτομερή αιτιολόγηση, να παραταθεί κατά 15 εργάσιμες ημέρες.

2. Κατ' εξαίρεση, όπως π.χ. στην περίπτωση αίτησης που αφορά πολύ ογκώδη έγγραφα ή πολύ μεγάλο αριθμό εγγράφων, η προβλεπόμενη στην παράγραφο 1 προθεσμία μπορεί, μετά από ενημέρωση του αιτούντα και λεπτομερή αιτιολόγηση, να παραταθεί μόνο μία φορά για μέγιστη περίοδο 15 εργάσιμων ημερών.

Τροπολογία  52

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 8 – παράγραφος 4

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

4. Η απουσία απάντησης εκ μέρους του θεσμικού οργάνου εντός της προθεσμίας θεωρείται ως αρνητική απάντηση και ο αιτών έχει το δικαίωμα να ασκήσει δικαστική προσφυγή κατά του θεσμικού οργάνου και/ή να καταγγείλει το ζήτημα στον ευρωπαίο διαμεσολαβητή, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις της συνθήκης ΕΚ.

4. Η απουσία απάντησης εκ μέρους του θεσμικού ή άλλου οργάνου εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας θεωρείται ως οριστική αρνητική απάντηση και ο αιτών έχει το δικαίωμα να ασκήσει δικαστική προσφυγή κατά του θεσμικού οργάνου και/ή να καταγγείλει το ζήτημα στον ευρωπαίο διαμεσολαβητή, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις των Συνθηκών.

Αιτιολόγηση

Πρέπει να είναι σαφές ότι 15 ημέρες είναι το ανώτατο όριο, όχι ο κανόνας, διότι η απάντηση πρέπει να δίνεται το συντομότερο. Όταν δεν δίνεται απάντηση, πρέπει να θεωρείται ότι η απάντηση είναι οριστική και αρνητική, πράγμα που δίνει τη δυνατότητα πλήρους δικαστικής αξιολόγησης με βάση το περιεχόμενο.

Τροπολογία  53

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 8 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Άρθρο 8α

 

Νέα αίτηση

 

Εάν, μετά την παροχή των εγγράφων ο αιτών επιθυμεί να λάβει περαιτέρω έγγραφα από τα θεσμικά όργανα, το θέμα εξετάζεται ως νέα αίτηση σύμφωνα με τα άρθρα 7 και 8.

Τροπολογία  54

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 9

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Άρθρο 9

διαγράφεται

Επεξεργασία ευαίσθητων εγγράφων

 

1. Ευαίσθητα έγγραφα είναι τα έγγραφα που προέρχονται από τα θεσμικά όργανα ή τους οργανισμούς που ιδρύουν, από τα κράτη μέλη, τις τρίτες χώρες ή διεθνείς οργανισμούς, τα οποία διαβαθμίζονται ως «TRÈS SECRET/TOP SECRET», «SECRET» ή «CONFIDENTIEL» σύμφωνα με τους κανόνες των σχετικών οργάνων οι οποίοι προστατεύουν βασικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών της στους τομείς που προβλέπονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο α), και κυρίως στους τομείς της δημόσιας ασφάλειας, της άμυνας και των στρατιωτικών υποθέσεων.

 

2. Τις αιτήσεις για πρόσβαση σε ευαίσθητα έγγραφα, στο πλαίσιο των διαδικασιών που προβλέπονται στα άρθρα 7 και 8, χειρίζονται μόνον πρόσωπα που έχουν δικαίωμα να λάβουν γνώση των εγγράφων αυτών. Τα εν λόγω πρόσωπα αξιολογούν επίσης, τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 11 παράγραφος 2, ποιες αναφορές σε ευαίσθητα έγγραφα θα μπορούσαν να καταχωρισθούν στο δημόσιο μητρώο.

 

3. Τα ευαίσθητα έγγραφα καταχωρίζονται στο μητρώο ή δίδονται στη δημοσιότητα μόνον μετά από σύμφωνη γνώμη του συντάκτη τους.

 

4. Το θεσμικό όργανο που αποφασίζει να αρνηθεί την πρόσβαση σε ευαίσθητο έγγραφο αιτιολογεί την απόφασή του κατά τρόπον ώστε να μη θίγονται τα συμφέροντα που προστατεύονται από το άρθρο 4.

 

5. Κατά την επεξεργασία αιτήσεων για ευαίσθητα έγγραφα, τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλισθεί η τήρηση των αρχών του παρόντος άρθρου και του άρθρου 4.

 

6. Οι κανόνες που θεσπίζουν τα θεσμικά όργανα σχετικά με τα ευαίσθητα έγγραφα δημοσιοποιούνται.

 

7. Η Επιτροπή και το Συμβούλιο ενημερώνουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τα ευαίσθητα έγγραφα σύμφωνα με τους διακανονισμούς που συμφωνούνται μεταξύ των θεσμικών οργάνων.

 

Τροπολογία  55

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 10 – παράγραφος 3 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

3α. Το περιεχόμενο ενός εγγράφου διατίθεται χωρίς διακρίσεις λόγω μειωμένης όρασης, γλώσσας εργασίας ή χρησιμοποιούμενου λειτουργικού συστήματος. Τα θεσμικά όργανα παρέχουν στον αιτούντα πραγματική πρόσβαση στο περιεχόμενο των εγγράφων χωρίς διακρίσεις τεχνικού χαρακτήρα.

Τροπολογία  56

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 10 – παράγραφος 4

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

4. Το κόστος της παραγωγής και της αποστολής αντιγράφων δύναται να χρεωθεί στον αιτούντα. Η επιβάρυνση αυτή δεν υπερβαίνει το πραγματικό κόστος της παραγωγής και της αποστολής αντιγράφων. Η εξέταση επί τόπου, τα αντίγραφα με λιγότερες από 20 σελίδες Α4 και η άμεση πρόσβαση με ηλεκτρονική μορφή ή μέσω του μητρώου εγγράφων είναι δωρεάν.

4. Το κόστος της παραγωγής και της αποστολής αντιγράφων δύναται να χρεωθεί στον αιτούντα. Η επιβάρυνση αυτή δεν υπερβαίνει το πραγματικό κόστος της παραγωγής και της αποστολής αντιγράφων. Η εξέταση επί τόπου, τα αντίγραφα με λιγότερες από 50 σελίδες Α4 και η άμεση πρόσβαση με ηλεκτρονική μορφή ή μέσω του μητρώου εγγράφων είναι δωρεάν.

Τροπολογία  57

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 11 – παράγραφος 3

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

3. Τα θεσμικά όργανα λαμβάνουν αμέσως τα μέτρα που απαιτούνται για τη δημιουργία μητρώου το οποίο θα βρίσκεται σε λειτουργία το αργότερο στις 3 Ιουνίου 2002.

3. Τα θεσμικά όργανα λαμβάνουν αμέσως τα μέτρα που απαιτούνται για τη δημιουργία μιας κοινής διεπαφής των μητρώων τους, ώστε να επιτευχθεί ένας συντονισμός αυτών των μητρώων.

Τροπολογία  58

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 12 παράγραφος 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

1. Με την επιφύλαξη των άρθρων 4 και 9, παρέχεται άμεση πρόσβαση του κοινού  στα έγγραφα που συντάχθηκαν ή παραλήφθηκαν στο πλαίσιο διαδικασιών για την έγκριση κοινοτικών νομοθετικών πράξεων ή μη νομοθετικών πράξεων γενικής εφαρμογής  .

1. Τα θεσμικά και λοιπά όργανα διαθέτουν τα έγγραφα στην άμεση πρόσβαση του κοινού σε ηλεκτρονική μορφή ή μέσω μητρώων, ιδίως τα έγγραφα που συντάχθηκαν ή παραλήφθηκαν στο πλαίσιο διαδικασιών για την έγκριση ενωσιακών νομοθετικών πράξεων ή μη νομοθετικών πράξεων γενικής εφαρμογής.

Αιτιολόγηση

Για να διασφαλιστεί η γρήγορη και αποτελεσματική πρόσβαση σε έγγραφα είναι ανάγκη να δίνονται σε ηλεκτρονική μορφή.

Τροπολογία  59

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 12 – παράγραφος 4

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

4. Κάθε θεσμικό όργανο καθορίζει στον εσωτερικό κανονισμό του τις διάφορες άλλες κατηγορίες εγγράφων στα οποία έχει άμεση πρόσβαση το κοινό.

4. Κάθε θεσμικό όργανο καθορίζει στον εσωτερικό κανονισμό του τις διάφορες άλλες κατηγορίες εγγράφων στα οποία θα εξασφαλιστεί προορατικά άμεση πρόσβαση του κοινού.

Αιτιολόγηση

Για να διασφαλιστεί συγκροτημένη επισκόπηση των εγγράφων που λαμβάνονται από διάφορα θεσμικά και λοιπά όργανα πρέπει να θεσπιστεί κοινό μητρώο.

Τροπολογία  60

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 13 – παράγραφος 1 – στοιχείο β

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

β) οι κοινές θέσεις που καθορίζονται από το Συμβούλιο σύμφωνα με τις διαδικασίες που αναφέρονται στα άρθρα 251 και 252 της συνθήκης ΕΚ και οι αιτιολογικές εκθέσεις αυτών των κοινών θέσεων, καθώς και η θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις εν λόγω διαδικασίες,

β) οι θέσεις που καθορίζονται από το Συμβούλιο σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 294 της ΣΛΕΕ και οι αιτιολογικές εκθέσεις αυτών των κοινών θέσεων, καθώς και η θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις εν λόγω διαδικασίες·

Τροπολογία  61

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 13 – παράγραφος 1 – στοιχείο στ

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

στ) οι διεθνείς συμφωνίες που συνάπτονται από την Κοινότητα ή σύμφωνα με το άρθρο 24 της συνθήκης ΕΕ.

στ) οι διεθνείς συμφωνίες που συνάπτονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση σύμφωνα με το άρθρο 37 ΣΕΕ και τα άρθρα 207 και 218 ΣΛΕΕ.

Τροπολογία  62

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 14 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Άρθρο 14α

 

Υπεύθυνος πληροφοριών

 

1. Κάθε γενική διοικητική μονάδα των θεσμικών και λοιπών οργάνων ορίζει έναν υπεύθυνο πληροφοριών, αρμόδιο για την τήρηση του παρόντος κανονισμού και την ορθή διοικητική πρακτική εντός της μονάδας αυτής.

 

2. Ο υπεύθυνος πληροφοριών ορίζει ποιες πληροφορίες είναι σκόπιμο να παρασχεθούν στο κοινό σχετικά με:

 

α) την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού·

 

β) την ορθή πρακτική·

 

και διασφαλίζει τη διάδοση των πληροφοριών αυτών στη δέουσα μορφή και με τον κατάλληλο τρόπο.

 

3. Ο υπεύθυνος πληροφοριών κρίνει κατά πόσον οι υπηρεσίες της γενικής διοικητικής μονάδας του τηρούν την ορθή πρακτική.

 

4. Ο υπεύθυνος πληροφοριών μπορεί να παραπέμψει το άτομο που ζητεί τις πληροφορίες σε μια άλλη γενική διοικητική μονάδα, εφόσον οι σχετικές πληροφορίες δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητά του αλλά στην αρμοδιότητα μιας άλλης μονάδας εντός του ίδιου θεσμικού ή άλλου οργάνου, υπό την προϋπόθεση ότι η εν λόγω άλλη μονάδα είναι κάτοχος των πληροφοριών αυτών.

Αιτιολόγηση

Για να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τις διατάξεις της προτεινόμενης πράξης εξαρχής, πρέπει να οριστεί εσωτερικά υπεύθυνος πληροφοριών, αρμόδιος για τη διαφάνεια και τις χρηστές διοικητικές πρακτικές, σε κάθε γενική διοικητική μονάδα.

Τροπολογία  63

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 14 β (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Άρθρο 14β

 

Αρχή της χρηστής και ανοικτής διοίκησης

 

Κατά τη μεταβατική περίοδο πριν από την έγκριση των διατάξεων, όπως προβλέπεται από το άρθρο 298 ΣΛΕΕ και με βάση τις απαιτήσεις του άρθρου 41 του Χάρτη, τα θεσμικά και λοιπά όργανα, με βάση τον κώδικα ορθής διοικητικής συμπεριφοράς, εγκρίνουν και δημοσιεύουν γενικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με το πεδίο των υποχρεώσεων εμπιστευτικότητας και του επαγγελματικού απορρήτου, όπως ορίζεται στο άρθρο 339 ΣΛΕΕ, υποχρεώσεις που απορρέουν από τη χρηστή και διαφανή διοίκηση και την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 45/2001. Αυτές οι κατευθυντήριες γραμμές ορίζουν επίσης τις κυρώσεις που θα εφαρμόζονται σε περίπτωση που δεν τηρείται ο παρών κανονισμός, σύμφωνα με τον κανονισμό υπηρεσιακής κατάστασης των υπαλλήλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το καθεστώς που εφαρμόζεται στο λοιπό προσωπικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τους εσωτερικούς κανονισμούς των οργάνων.

Αιτιολόγηση

Η ανοικτή, αποτελεσματική και ανεξάρτητη ευρωπαϊκή διοίκηση, όπως αναφέρεται στο άρθρο 298 της ΣΛΕΕ, πρέπει να βασίζεται σε υψηλές προδιαγραφές επαγγελματικής συμπεριφοράς, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ενώ πρέπει να προβλέπονται και οι δέουσες κυρώσεις, αν σημειώνεται παράβαση.

Τροπολογία  64

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 15 - τίτλος

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Διοικητικές πρακτικές εντός των θεσμικών οργάνων

Διοικητικές πρακτικές διαφάνειας εντός των θεσμικών και άλλων οργάνων

Αιτιολόγηση

Πρέπει να δηλωθεί σαφώς ότι η διάταξη αφορά ζητήματα διαφάνειας.

Τροπολογία  65

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 15 – παράγραφος 1 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

1α. Τα θεσμικά και λοιπά όργανα ενημερώνουν τους πολίτες, κατά τρόπο δίκαιο και διαφανή, για το οργανόγραμμά τους, εκθέτοντας τους τομείς αρμοδιότητας των εσωτερικών τους μονάδων, την εσωτερική ροή των εργασιών και ενδεικτικές προθεσμίες των διαδικασιών που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά τους καθώς και για τις υπηρεσίες προς τις οποίες μπορεί να απευθυνθούν οι πολίτες για να ζητήσουν υποστήριξη και πληροφορίες ή για να ασκήσουν διοικητικές προσφυγές.

Αιτιολόγηση

Προσαρμόζεται έτσι στη Συνθήκη της Λισαβόνας και τα νέα δικαιώματα που υποχρεωτικά απορρέουν από το Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, που ενισχύει τις υποχρεώσεις για μια ανοικτή, αποτελεσματική ευρωπαϊκή διοίκηση, προσβάσιμη στους πολίτες, όπως δηλώνεται στο άρθρα 10 ΣΕΕ και στο άρθρο 298 ΣΛΕΕ.

Τροπολογία  66

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 15 – παράγραφος 2 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

2α. Τα έγγραφα που αφορούν τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την εφαρμογή του και τους δικαιούχους των ταμείων και των επιδοτήσεων της Ένωσης δημοσιοποιούνται και καθίστανται προσβάσιμα στο κοινό.

 

Τέτοια έγγραφα είναι προσβάσιμα και μέσω συγκεκριμένης ιστοθέσης και βάσης δεδομένων καθώς και σε βάση δεδομένων που έχει ως αντικείμενο τη δημοσιονομική διαφάνεια εντός της ΕΕ.

Αιτιολόγηση

Σημαντική παράμετρος της διαφάνειας είναι να γίνεται ορατή η δημοσιονομική διαδικασία και η εφαρμογή του προϋπολογισμού της ΕΕ.

Τροπολογία  67

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 16

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Ο παρών κανονισμός δεν θίγει τυχόν υφιστάμενους κανόνες περί δικαιώματος δημιουργού οι οποίοι ενδεχομένως περιορίζουν το δικαίωμα τρίτου να λάβει αντίγραφα των εγγράφων ή να  αναπαραγάγει ή να χρησιμοποιήσει τα γνωστοποιηθέντα έγγραφα.

Ο παρών κανονισμός δεν θίγει τυχόν υφιστάμενους κανόνες περί δικαιώματος δημιουργού οι οποίοι ενδεχομένως περιορίζουν το δικαίωμα τρίτου να αναπαραγάγει ή να χρησιμοποιήσει τα γνωστοποιηθέντα έγγραφα.

Τροπολογία  68

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 17 – τίτλος (νέος)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

ΤΙΤΛΟΣ V - Τελικές διατάξεις

Τροπολογία  69

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 17 – παράγραφος 1α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

1α. Έως τις …*, το αργότερο, η Επιτροπή δημοσιεύει έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και διατυπώνει συστάσεις, συμπεριλαμβάνοντας, ενδεχομένως, προτάσεις για την αναθεώρηση του παρόντος κανονισμού, που καθίστανται απαραίτητες λόγω μεταβολών της ισχύουσας κατάστασης, καθώς και για ένα πρόγραμμα δράσης που αφορά τα μέτρα τα οποία πρέπει να λάβουν τα θεσμικά και λοιπά όργανα.

 

_______________

 

* Δύο χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού.

Αιτιολόγηση

Η εφαρμογή της νομικής πράξης απαιτεί εκ των υστέρων αξιολόγηση και ολοκληρωμένη έκθεση αναφοράς, συμπεριλαμβανομένων πιθανών προτάσεων αναθεώρησης.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Ως εισηγητής για την πρόταση αναθεώρησης του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001, έχω προτείνει ορισμένες βασικές τροποποιήσεις στην πρόταση της Επιτροπής που υπεβλήθη στις 30 Απριλίου 2008. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε επ’ αυτών και τα ενέκρινε στις 11 Μαρτίου 2009. Μετά τις εκλογές για το ΕΚ τον Ιούνιο του 2009 ορίστηκα και πάλι εισηγητής σε αυτό το φάκελο. Την 1η Δεκεμβρίου η Συνθήκη της Λισαβόνας τέθηκε σε ισχύ και σε μεγάλο βαθμό τροποποίησε το νομικό πλαίσιο για την αναθεώρηση του παρόντος κανονισμού.

Όταν ο ισχύων σήμερα κανονισμός τέθηκε σε ισχύ το 2001, είχα επίσης διατελέσει εισηγητής για το φάκελο αυτό.

Ήδη το 2006 επεξεργάστηκα το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το οποίο εγκρίθηκε από τη συντριπτική πλειοψηφία των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και το οποίο περιείχε ένα κατάλογο συστάσεων για βελτιώσεις στον ισχύοντα κανονισμό.

Στο πλαίσιο αυτό, όταν η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση αναθεώρησης το 2008, είχα πολύ υψηλές προσδοκίες όσον αφορά τον τρόπο βελτίωσης των κανόνων πρόσβασης του κοινού στα έγγραφα της ΕΕ.

Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι επήλθαν ορισμένες θετικές αλλαγές στην πρόταση που είναι πλήρως δικαιολογημένες, όπως η επέκταση των δικαιούχων του κανονισμού αυτού και η αποκατάσταση συμβατότητας με τη σύμβαση Århus, ορισμένες άλλες τροπολογίες αποτελούν, κατά την άποψή μου, οπισθοδρόμηση όσον αφορά τη διαφάνεια, ιδίως εάν λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι οι περισσότερες αιτήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του έτους 2006 δεν έχουν ληφθεί υπόψη.

Πέραν όλων των άλλων, με την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, η Επιτροπή κλήθηκε να στείλει σαφέστερο μήνυμα στους πολίτες της, ότι είναι έτοιμη να θεσπίσει έναν διαφανέστερο τρόπο για τη λειτουργία των θεσμικών και λοιπών οργάνων.

Κατά την άποψή μου οφείλουμε, ως νομοθέτες, να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία για να προσπαθήσουμε να καταστήσουμε τον κανονισμό αυτό ένα πραγματικό και ενιαίο νομικό πλαίσιο που θα διέπει την πρόσβαση του κοινού σε όλα τα έγγραφα που χειρίζονται τα θεσμικά και λοιπά όργανα, έχοντας υπόψη ότι τελικοί χρήστες είναι οι πολίτες Είναι καθήκον και υποχρέωσή μας να καταστήσουμε την πρόσβαση όσο το δυνατόν πιο εύκολη και φιλική προς το χρήστη.

Επιπλέον, πρέπει να αδράξουμε την ευκαιρία για να δομήσουμε τις επιμέρους διατάξεις κατά τρόπο περισσότερο συνεκτικό και λογικό ούτως ώστε τα όργανα να μπορούν να εργάζονται από κοινού προκειμένου να καθορίσουν κοινούς κανόνες και κοινές κατευθυντήριες γραμμές για το χειρισμό διαφορετικών κατηγοριών εγγράφων. Δεν ξεκινάμε από το μηδέν δεδομένου ότι υφίστανται ήδη πολλές πρωτοβουλίες, βάσει μη δεσμευτικών διατάξεων (soft law), που επιδιώκουν τον ίδιο στόχο. Μέσα, όπως η Επίσημη Εφημερίδα, το σύστημα Celex ή οι διάφορες διοργανικές συμφωνίες για την κωδικοποίηση και τη σύνταξη νομοθετικών κειμένων, αποσκοπούν στο ίδιο αποτέλεσμα, δηλαδή στο να καταστήσουν την ευρωπαϊκή διαδικασία λήψης αποφάσεων περισσότερο κατανοητή.

Όταν αναφέρομαι στην ενωσιακή διαδικασία λήψης αποφάσεων, θεωρώ ότι αυτή θα πρέπει να επεκταθεί και στις πράξεις κατ’ εξουσιοδότηση καθώς και στα μέτρα εφαρμογής, δεδομένου ότι αυτά αποτελούν τα κείμενα που πράγματι επηρεάζουν τους ευρωπαίους πολίτες.

Η προσέγγισή μου είναι πολύ περισσότερο φιλόδοξη από την πρόταση της Επιτροπής και ενδεχομένως τη βούληση του Συμβουλίου. Στόχος της έκθεσής μου είναι η αξιοποίηση της κοινής μας εμπειρίας, διαμορφώνοντας, στο μέτρο του δυνατού και στο πλαίσιο μιας διοργανικής προοπτικής, τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητές μας σύμφωνα με τις Συνθήκες.

Στο πλαίσιο αυτό, προσπαθώ να καλύψω την έλλειψη κοινών κανόνων όσον αφορά τις «διαβαθμισμένες πληροφορίες» (πρόκειται για τα λεγόμενα ευαίσθητα έγγραφα στον ισχύοντα κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001) ενσωματώνοντας στον κανονισμό ορισμένες χρήσιμες αρχές που διέπουν τις εσωτερικές διατάξεις ασφάλειας του Συμβουλίου και της Επιτροπής, στο βαθμό που οι αρχές αυτές μπορούν να εφαρμοστούν σε ένα κοινοβουλευτικό όργανο.

Μία δεύτερη πρόκληση συνίσταται στο να γίνει διάκριση μεταξύ νομοθετικής και διοικητικής διαφάνειας και με την ευκαιρία αυτή να θεσπιστούν ορισμένες αρχές διαφανούς και χρηστής διοίκησης, όπως αυτή προβλέπεται στο άρθρο 41 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.

Πρέπει να δώσουμε επίσης σε ανεξάρτητους οργανισμούς, όπως ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής και ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων, κατάλληλες αρμοδιότητες για να βοηθούν τα θεσμικά όργανα στην αναθεώρηση των εσωτερικών τους διαδικασιών. Δεδομένου ότι τα θεσμικά όργανα έχουν ήδη υπαλλήλους για την προστασία των δεδομένων, είναι συνεπές με το στόχο του κανονισμού να οριστεί σε κάθε οργανωτική μονάδα, όπως οι γενικές διευθύνσεις, ένας υπεύθυνος πληροφοριών προς τον οποίο θα μπορούν να απευθύνονται οι πολίτες καθώς και οι άλλες διοικητικές μονάδες που χειρίζονται έγγραφα των οργάνων. Η διαφάνεια δεν αποτελεί μόνο ένα ποιοτικό χαρακτηριστικό αλλά και μία αρχή που πρέπει να διέπει όλες τις λειτουργίες των οργάνων.

Οι συνέπειες στα καθήκοντα των υπαλλήλων κατά την επεξεργασία, καταχώριση, διαπραγμάτευση, ταξινόμηση και αρχειοθέτηση των εγγράφων της ΕΕ πρέπει να εναρμονιστούν και συγχρόνως να προστατευθεί η αποτελεσματικότητα και η διαφάνεια των θεσμικών οργάνων της ΕΕ.

Οφείλουμε να ανταποκριθούμε το ταχύτερο δυνατόν στις αυξανόμενες απαιτήσεις των ευρωπαίων πολιτών αλλά και των εθνικών και περιφερειακών αρχών, πρωτίστως των εθνικών κοινοβουλίων.

Αποφάσισα να προτείνω μια σειρά τροπολογιών, οι οποίες αφορούν:

·    Το διαχωρισμό των δικαιούχων από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού.

·    Στο άρθρο που αφορά τους ορισμούς, αποφάσισα να επαναφέρω τον παλαιό ορισμό του «εγγράφου» στον ισχύοντα κανονισμό, δεδομένου ότι αυτός φαίνεται να είναι ευρύτερος και επίσης τροποποίησα, για λόγους σαφήνειας, τον ορισμό της «βάσης δεδομένων» με αναφορά στις πληροφορίες που περιέχουν οι εν λόγω βάσεις δεδομένων, στις οποίες θα πρέπει επίσης να έχει πρόσβαση το κοινό μετά από αίτηση.

·    Τα θεσμικά όργανα θα πρέπει να προβλέψουν ειδικά μέσα για τη διάθεση των πληροφοριών αυτών.

·    Έχω επίσης προσθέσει νέους ορισμούς σχετικά με τα διαβαθμισμένα, τα νομοθετικά έγγραφα καθώς και τα διοικητικά καθήκοντα, τα συστήματα αρχειοθέτησης και τα ιστορικά αρχεία.

·    Έχω τροποποιήσει το άρθρο για τις εξαιρέσεις που διακρίνουν μεταξύ της προστασίας δημοσίων και ιδιωτικών συμφερόντων.

·    Προσπάθησα επίσης να ορίσω ακριβέστερα το καθεστώς που διέπει τη χρήση των εγγράφων τρίτων, το οποίο προκαλεί πολλά προβλήματα στην πρακτική των οργάνων.

·    Τροποποίησα επίσης το άρθρο σχετικά με τα έγγραφα που δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.

·    Προσέθεσα μία τροπολογία σχετικά με το ρόλο και την ευθύνη του υπεύθυνου πληροφοριών που αναφέρθηκε προηγουμένως, ενισχύοντας το ρόλο του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή ως σημείο αναφοράς για τους υπεύθυνους πληροφοριών των οργάνων, η γνώμη του οποίου θα μπορεί να ζητηθεί σε περίπτωση αμφιβολιών.

·    Τέλος, προσέθεσα μία τροπολογία σχετικά με τις κυρώσεις σε περίπτωση μη τήρησης του κανονισμού αυτού.

Στόχος μου είναι ασφαλώς η τροποποίηση του κανονισμού αυτού προκειμένου να αυξηθεί η διαφάνεια χωρίς, ωστόσο, να καταστεί το μέσο αυτό πολύ εξειδικευμένο και δύσκολο στην εφαρμογή του. Συνεπώς, εργάστηκα με βάση τις γενικές αρχές που εξακολουθούν να απουσιάζουν στον ισχύοντα κανονισμό όσον αφορά τις νομοθετικές και διοικητικές δραστηριότητες των οργάνων. Συγχρόνως επιθυμώ να χρησιμοποιηθεί το μέσο αυτό για τη βελτίωση των πρακτικών των οργάνων με βάση τις εμπειρίες του παρελθόντος, οι οποίες υπήρξαν η κύρια πηγή έμπνευσής μου κατά την επεξεργασία των τροπολογιών μου.

ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΜΕΙΟΨΗΦΙΑΣ

σύμφωνα με το άρθρο 52 παράγραφος 3 του Κανονισμού

Roberta Angelilli, Simon Busuttil, Kinga Gál, Lívia Járóka, Véronique Mathieu, Γεώργιος Παπανικολάου, Csaba Sógor, Renate Sommer, Wim van de Camp, Axel Voss, Manfred Weber, Elena Oana Antonescu, Petru Constantin Luhan, Marian-Jean Marinescu, Bogusław Sonik, Esther Herranz García

N

Σύμφωνα με το άρθρο 52 παράγραφος 3 του Κανονισμού η Ομάδα του ΕΛΚ ζητεί την ενσωμάτωση της ακόλουθης γνώμης της μειοψηφίας στην αιτιολογική έκθεση του εγκριθέντος σχεδίου έκθεσης σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής

2008/0090(COD), COM(2008)0229

Η Ομάδα του ΕΛΚ, ως η μεγαλύτερη πολιτική ομάδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ήταν ανέκαθεν υπέρ της βελτίωσης της διαφάνειας της νομοθεσίας της ΕΕ καθώς και των μηχανισμών λήψης αποφάσεων της ΕΕ και, συνεπώς, υπέρ μιας ευρύτατης πρόσβασης των πολιτών στα έγγραφα της ΕΕ. Η παρούσα έκθεση υπερβαίνει τον στόχο αυτό και θίγει ζητήματα, τα οποία δεν μπορούν να αποτελούν αντικείμενο ενός τέτοιου κανονισμού.

Ειδικότερα, τα ακόλουθα σημεία της έκθεσης έχουν καταστήσει αδύνατη τη σύμφωνη γνώμη της Ομάδας του ΕΛΚ:

· ως έγγραφα πρέπει να νοούνται, ανεξαρτήτως της μορφής τους, όλα τα δεδομένα ή περιεχόμενα, τα οποία συναρτώνται καθ’ οιονδήποτε τρόπο με τις πολιτικές, τα μέτρα ή τις αποφάσεις της ΕΕ. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται επίσης προπαρασκευαστικά, εμπιστευτικά και απόρρητα έγγραφα, η προστασία των οποίων όπως και «ο χώρος προβληματισμού» θα πρέπει να ελαχιστοποιηθούν.

· η απεριόριστη πρόσβαση στα έγγραφα και στα προπαρασκευαστικά νομοθετικά κείμενα καθώς και σε όλες τις σχετικές πληροφορίες για τα διάφορα στάδια της διοργανικής διαδικασίας θα είχε ως αποτέλεσμα την πρόσβαση σε διαδικασίες που δεν μπορούν να εξομοιωθούν με την πρόσβαση σε έγγραφα, γεγονός που θα δυσχέραινε σε μεγάλο βαθμό τη λήψη απόφασης.

Η Ομάδα του ΕΛΚ τάσσεται αναφανδόν υπέρ της ιδιωτικής ζωής, της προστασίας των δεδομένων και των επαγγελματικών απορρήτων καθώς και των ευαίσθητων πληροφοριών στο πλαίσιο δικαστικών διαδικασιών, υποθέσεων ανταγωνισμού και εγγράφων που αφορούν το προσωπικό των θεσμικών οργάνων της ΕΕ.

Η Ομάδα του ΕΛΚ τήρησε σε όλα τα στάδια των διαπραγματεύσεων μία εποικοδομητική στάση. Λαμβάνοντας υπόψη το συμφέρον των πολιτών τάχθηκε αμέσως υπέρ της άμεσης εφαρμογής της δεύτερης πρότασης της Επιτροπής (COM(2011) 137), προκειμένου να ανταποκριθεί στις νομικές απαιτήσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ και της Συνθήκης της Λισαβόνας.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων (30.11.2010)

προς την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων

σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (αναδιατύπωση)
(COM(2008)0229 – C6-0184/2008 – 2008/0090(COD))

Συντάκτρια γνωμοδότησης (*): Anneli Jäätteenmäki

(*) Συνδεδεμένη επιτροπή – Άρθρο 50 του Κανονισμού

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

Ο ισχύων κανονισμός 1049/2001 για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα της ΕΕ υπήρξε σημαντικό βήμα προς την επίτευξη μεγαλύτερης διαφάνειας εντός της Ένωσης. Κατά την οκταετία από της εφαρμογής του, συνέβαλε στη δημιουργία διαφανέστερου κλίματος διοίκησης στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.

Η Συνθήκη της Λισαβόνας φέρει τη σημασία της διαφάνειας σε νέο επίπεδο βάσει του άρθρου 10 ΣΕΕ, παράγραφος 3, το οποίο ορίζει ότι: "Κάθε πολίτης έχει δικαίωμα να συμμετέχει στο δημοκρατικό βίο της Ένωσης. Οι αποφάσεις λαμβάνονται όσο το δυνατόν πιο ανοιχτά και εγγύτερα στους πολίτες".

Η νέα Συνθήκη διευρύνει σαφώς το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού. Προηγουμένως, η Συνθήκη ζητούσε διαφάνεια μόνο από το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή, ενώ τώρα το άρθρο 15 ΣΛΕΕ ορίζει ότι "Κάθε πολίτης … έχει δικαίωμα πρόσβασης σε έγγραφα των θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών της Ένωσης, ανεξαρτήτως υποθέματος."

Το Κοινοβούλιο έχει ζητήσει κατ' επανάληψη από την Επιτροπή να υποβάλει μια νέα πρόταση για την αναδιατύπωση του κανονισμού 1049/2001 λαμβάνοντας υπόψη την τροποποίηση της νομικής του βάσης που επήλθε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Το Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους, το Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα σύμφωνα με το οποίο ο κανονισμός πρέπει να επικαιροποιηθεί επειγόντως και εξέφρασε επίσης τη λύπη του για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν έχει υποβάλει τροποποιημένη πρόταση.

Εξάλλου, μετά την υποβολή της πρότασης από την Επιτροπή το 2008, το Δικαστήριο έχει εκδώσει ορισμένες πολύ σημαντικές αποφάσεις σχετικά με την πρόσβαση σε έγγραφα. Η σημαντικότερη από τις αποφάσεις αυτές αφορά την υπόθεση Turco (T-84/03 Turco κατά Συμβουλίου), στην οποία το Δικαστήριο απεφάνθη ότι πρέπει να επιτραπεί και η πρόσβαση στις γνωμοδοτήσεις των νομικών υπηρεσιών. Στα πορίσματά του το Δικαστήριο αναφέρει ότι: "το άνοιγμα …. συμβάλλει στο να αποδώσει στα μάτια των ευρωπαίων πολιτών μεγαλύτερη νομιμότητα στα θεσμικά όργανα και αυξάνει την εμπιστοσύνη προς αυτά".

Ωστόσο, η Επιτροπή αρνήθηκε να εκπονήσει νέα πρόταση. Η μόνη αλλαγή που επέφερε η Επιτροπή στην πράξη είναι η τροποποίηση της νομικής βάσης του κανονισμού που πραγματοποίησε στη γενική ανακοίνωση το Δεκέμβριο του παρελθόντος έτους.

Υπό τις συνθήκες αυτές, η αρμόδια επιτροπή, η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, αποφάσισε ότι το Κοινοβούλιο πρέπει να αναλάβει το ρόλο της Επιτροπής και να επιφέρει τις απαραίτητες τροποποιήσεις που θα ευθυγραμμίσουν τον κανονισμό με τη Συνθήκη της Λισαβόνας.

Η πρόταση της Επιτροπής

Είμαστε πλέον υποχρεωμένοι να προχωρήσουμε βάσει της πρότασης της Επιτροπής του 2008. Δυστυχώς, η πρόταση αυτή δεν ενισχύει τη διαφάνεια της Ένωσης σε επίπεδο αποδεκτό από τη νέα Συνθήκη. Αντιθέτως, πολλές από τις τροποποιήσεις που πρότεινε η Επιτροπή θα έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση του επιπέδου που ισχύει σήμερα.

Η σοβαρότερη εξ αυτών είναι η τροποποίηση που προτείνει η Επιτροπή επί του άρθρου 3 με αποτέλεσμα να περιοριστεί σοβαρά ο ορισμός του ‘εγγράφου’. Κατά την άποψή της συντάκτριας, ο σημερινός ορισμός πρέπει να παραμείνει αμετάβλητος, δεδομένου ότι καλύπτει όλα τα σχετικά έγγραφα και όχι μόνο τα καταχωρημένα.

Άλλη τροπολογία που ανησυχεί τη συντάκτρια αφορά το δικαίωμα των κρατών μελών να αρνούνται να δώσουν έγγραφα δυνάμει του άρθρου 5. Η προτεινόμενη από την Επιτροπή διατύπωση παρέχει στα κράτη μέλη απεριόριστο δικαίωμα επίκλησης της δικής τους νομοθεσίας προκειμένου να δικαιολογήσουν την άρνηση της πρόσβασης σε έγγραφο προερχόμενο από κράτος μέλος. Τα θεσμικά όργανα θα μπορούν μόνο να εξετάζουν λόγους βάσει του κανονισμού και όχι βάσει της εθνικής νομοθεσίας. Ένα τέτοιο δικαίωμα θα υποσκάψει την αρχή της διαφάνειας και θα την αφήσει αποκλειστικά στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών. Οι εξαιρέσεις του άρθρου 4 του κανονισμού θα έπρεπε να αρκούν. Εάν δεν αρκούν, θα πρέπει, αντί να δίνονται στα κράτη μέλη απεριόριστα δικαιώματα, να τροποποιηθεί το άρθρο 4.

Σκοπός του κανονισμού

Όπως δηλώνει ο τίτλος του κανονισμού, πρόκειται για πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα. Κύριος στόχος μας είναι να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των πολιτών να συμμετέχουν στο δημοκρατικό βίο της Ένωσης επιτρέποντας την ευρύτερη δυνατή πρόσβαση στα έγγραφα της ΕΕ.

Σύμφωνα με τη συντάκτρια γνωμοδότησης, πρέπει να υπάρχει σαφής διάκριση μεταξύ "πρόσβασης του κοινού στα έγγραφα" και "ενημέρωση και συμμετοχή των πολιτών" αφενός και του δικαιώματος πρόσβασης των θεσμικών οργάνων ακόμη και σε εμπιστευτικά έγγραφα αφετέρου. Το τελευταίο μπορεί να ρυθμιστεί μέσω μιας διοργανικής συμφωνίας.

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

Η Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να ενσωματώσει στην έκθεσή της τις κάτωθι τροπολογίες:

Τροπολογία  1

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 – στοιχείο α

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

α) "έγγραφο": οποιοδήποτε περιεχόμενο ανεξάρτητα από το χρησιμοποιηθέν υπόθεμα (γραμμένο σε χαρτί ή αποθηκευμένο υπό ηλεκτρονική μορφή, ή με ηχητική, οπτική ή οπτικοακουστική εγγραφή) που συντάσσεται από θεσμικό όργανο και διαβιβάζεται επίσημα σε έναν ή περισσότερους αποδέκτες ή καταγράφεται με άλλο τρόπο, ή που λαμβάνεται από ένα θεσμικό όργανο· τα δεδομένα που περιέχουν συστήματα ηλεκτρονικής αποθήκευσης, επεξεργασίας και ανάκτησης δεδομένων θεωρούνται έγγραφα, εφόσον μπορούν να εξάγονται σε εκτυπωμένα ή ηλεκτρονικά αντίγραφα με τη βοήθεια των διαθέσιμων εργαλείων του λειτουργικού συστήματος,

α) "έγγραφο": οποιαδήποτε δεδομένα ή οποιοδήποτε περιεχόμενο ανεξάρτητα από το χρησιμοποιηθέν υπόθεμα (γραμμένο σε χαρτί ή αποθηκευμένο υπό ηλεκτρονική μορφή, ή με ηχητική, οπτική ή οπτικοακουστική εγγραφή) που αφορούν ζήτημα σχετικά με τις πολιτικές, τα μέτρα και τις αποφάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιότητας ενός θεσμικού ή άλλου οργάνου· οι πληροφορίες που περιέχουν συστήματα ηλεκτρονικής αποθήκευσης, επεξεργασίας και ανάκτησης δεδομένων (συμπεριλαμβανομένων εξωτερικών συστημάτων χρησιμοποιουμένων στις εργασίες του θεσμικού ή άλλου οργάνου) αποτελούν έγγραφο ή έγγραφα, εφόσον μπορούν να εξάγονται σε ένα ή περισσότερα εκτυπωμένα ή ηλεκτρονικά αντίγραφα με τη βοήθεια των διαθέσιμων εργαλείων για την αξιοποίηση του λειτουργικού συστήματος,

Αιτιολόγηση

Η τροποποίηση που προτείνει η Επιτροπή θα περιόριζε την πρόσβαση του κοινού σε ένα μικρό μόνο αριθμό εγγράφων. Αυτό θα συνιστούσε σαφή μείωση του επιπέδου διαφάνειας σε σύγκριση με το ισχύον καθεστώς.

Τροπολογία  2

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 2 – στοιχείο γ

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

γ) της παροχής νομικών συμβουλών και των δικαστικών διαδικασιών διαιτησίας και επίλυσης διαφορών·

γ) της παροχής νομικών συμβουλών που αφορούν δικαστικές διαδικασίες·

Αιτιολόγηση

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αναφέρει στην απόφασή του επί της υποθέσεως Turco ότι η δημοσιοποίηση νομικών συμβουλών στα πλαίσια νομοθετικών πρωτοβουλιών αυξάνει τη διαφάνεια και το άνοιγμα της νομοθετικής διαδικασίας και ενισχύει τα δημοκρατικά δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών.

Τροπολογία  3

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 3

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

3. Η πρόσβαση στα ακόλουθα έγγραφα δεν γίνεται δεκτή εάν η γνωστοποίησή τους θα έθιγε σοβαρά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων των θεσμικών οργάνων:

διαγράφεται

α) έγγραφα σχετικά με ένα θέμα για το οποίο δεν έχει ακόμη ληφθεί απόφαση·

 

β) έγγραφα που περιέχουν απόψεις για εσωτερική χρήση, ως μέρος συζητήσεων και προκαταρκτικών διαβουλεύσεων εντός των σχετικών θεσμικών οργάνων, ακόμη και αφού έχει ληφθεί η απόφαση.

 

Τροπολογία  4

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 4

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

4. Οι εξαιρέσεις που αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 3 εφαρμόζονται μόνο αν υπάρχει υπερισχύον δημόσιο συμφέρον που επιβάλλει τη δημοσιοποίηση των πληροφοριών. Όσον αφορά την παράγραφο 2 στοιχείο α) θεωρείται ότι υπάρχει υπερισχύον δημόσιο συμφέρον που επιβάλλει τη δημοσιοποίηση των πληροφοριών, όταν οι ζητούμενες πληροφορίες αφορούν εκπομπές στο περιβάλλον.

4. Οι εξαιρέσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 2 εφαρμόζονται εκτός εάν υπάρχει υπερισχύον δημόσιο συμφέρον που επιβάλλει τη δημοσιοποίηση των πληροφοριών. Κατά τη στάθμιση του δημοσίου συμφέροντος που επιβάλλει τη δημοσιοποίηση, ιδιαίτερο βάρος δίδεται στο γεγονός ότι τα ζητηθέντα έγγραφα αφορούν την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, του περιβάλλοντος ή της ανθρώπινης υγείας.

Αιτιολόγηση

Ο κανονισμός 1367/2006 ορίζει υπερισχύον δημόσιο συμφέρον όσον αφορά την κοινοποίηση πληροφοριών που αφορούν τις εκπομπές στο περιβάλλον. Πρέπει να θεσπιστεί ένα παρόμοιο τεκμήριο υπέρ του υπερισχύοντος δημοσίου συμφέροντος όσον αφορά την κοινοποίηση πληροφοριών που αφορούν την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων ή τους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία.

Τροπολογία  5

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 5

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

5. Τα ονόματα, οι τίτλοι και τα καθήκοντα των ασκούντων δημόσια λειτουργήματα, των δημόσιων υπαλλήλων και των εκπροσώπων ομάδων συμφερόντων, κατά την άσκηση των επαγγελματικών δραστηριοτήτων τους, δημοσιοποιούνται εκτός αν, λόγω ιδιαίτερων περιστάσεων, η δημοσιοποίηση των πληροφοριών αυτών μπορεί να θίξει τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα. Τα διάφορα άλλα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα δημοσιοποιούνται σύμφωνα με τους κανόνες που διέπουν τη νόμιμη επεξεργασία των δεδομένων αυτών, οι οποίο καθορίζονται από την κοινοτική νομοθεσία για την προστασία των φυσικών προσώπων όσον αφορά την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

5. Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα δεν δημοσιοποιούνται εάν κριθεί ότι η εν λόγω δημοσιοποίηση θα έβλαπτε την ιδιωτική ζωή ή την ακεραιότητα του ενδιαφερομένου. Τέτοια βλάβη δεν προκύπτει:

 

– εάν τα δεδομένα αναφέρονται αποκλειστικά στις επαγγελματικές δραστηριότητες του ενδιαφερομένου, εκτός εάν, δεδομένων των ιδιαίτερων συνθηκών, υπάρχει λόγος να θεωρηθεί ότι η δημοσιοποίηση θα επηρεάσει αρνητικά το πρόσωπο αυτό·

 

– εάν τα δεδομένα αφορούν αποκλειστικά δημόσιο πρόσωπο, εκτός εάν, δεδομένων των ιδιαίτερων συνθηκών, υπάρχει λόγος να θεωρηθεί ότι η δημοσιοποίηση θα επηρεάσει αρνητικά το πρόσωπο αυτό ή άλλα πρόσωπα που σχετίζονται μαζί του·

 

– εάν τα δεδομένα έχουν ήδη δημοσιοποιηθεί με συναίνεση του ενδιαφερομένου.

 

Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα δημοσιοποιούνται πάντως εάν υπερισχύον δημόσιο συμφέρον επιβάλλει τη δημοσιοποίηση. Στις περιπτώσεις αυτές, το θεσμικό ή άλλο όργανο θα πρέπει να προσδιορίσει το δημόσιο συμφέρον. Αιτιολογεί τους λόγους για τους οποίους, στη συγκεκριμένη υπόθεση, το δημόσιο συμφέρον είναι σημαντικότερο από τα συμφέροντα του ενδιαφερομένου.

 

Όποτε ένα θεσμικό ή άλλο όργανο αρνείται την πρόσβαση σε κάποιο έγγραφο δυνάμει της παραγράφου αυτής, εξετάζει τη δυνατότητα μερικής πρόσβασης στο εν λόγω έγγραφο.

Αιτιολόγηση

Η πρόταση της Επιτροπής δεν ικανοποιεί την ανάγκη επίτευξης ορθής ισορροπίας μεταξύ των διακυβευόμενων θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Τροπολογία  6

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 7

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

7. Οι εξαιρέσεις που περιέχονται στο παρόν άρθρο εφαρμόζονται μόνον ενόσω η προστασία δικαιολογείται ως εκ του περιεχομένου του εγγράφου. Οι εξαιρέσεις μπορούν να εφαρμοστούν για μέγιστη περίοδο 30 ετών. Στην περίπτωση εγγράφων που καλύπτονται από τις εξαιρέσεις οι οποίες σχετίζονται με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ή τα εμπορικά συμφέροντα, και στην περίπτωση ευαίσθητων εγγράφων, οι εξαιρέσεις μπορούν εν ανάγκη να εξακολουθήσουν και μετά την περίοδο αυτή.

7. Οι εξαιρέσεις που περιέχονται στο παρόν άρθρο δεν εφαρμόζονται στα έγγραφα που διαβιβάζονται στο πλαίσιο διαδικασιών θέσπισης νομοθετικής πράξης ή μη νομοθετικής πράξης γενικής εφαρμογής. Οι εξαιρέσεις εφαρμόζονται μόνον ενόσω η προστασία δικαιολογείται ως εκ του περιεχομένου του εγγράφου. Οι εξαιρέσεις μπορούν να εφαρμοστούν για μέγιστη περίοδο 30 ετών.

Αιτιολόγηση

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αναφέρει στην απόφασή του επί της υποθέσεως Turco ότι η δημοσιοποίηση νομικών συμβουλών στα πλαίσια νομοθετικών πρωτοβουλιών αυξάνει τη διαφάνεια και το άνοιγμα της νομοθετικής διαδικασίας και ενισχύει τα δημοκρατικά δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών.

Τροπολογία  7

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 7 – παράγραφος 4 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

4α. Κάθε θεσμικό όργανο ορίζει έναν υπεύθυνο για να ελέγχει ότι τηρούνται δεόντως όλες προθεσμίες που ορίζονται στο παρόν άρθρο.

Αιτιολόγηση

Ο Διαμεσολαβητής συνέστησε να ορισθεί ένας "υπεύθυνος πληροφοριών" που να φροντίζει για την τήρηση των ταχθεισών προθεσμιών.

Τροπολογία  8

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 8 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Άρθρο 8α

 

Νέα αίτηση

 

Εάν, μετά την παροχή των πληροφοριών ο αιτών επιθυμεί να λάβει περαιτέρω έγγραφα από τα θεσμικά όργανα, το θέμα εξετάζεται ως νέα αίτηση σύμφωνα με τα άρθρα 7 και 8.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος

Πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής

Έγγραφα αναφοράς

COM(2008)0229 – C6-0184/2008 – 2008/0090(COD)

Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας

LIBE

Γνωμοδοτική επιτροπή

Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

AFCO

19.10.2009

 

 

 

Συντάκτης γνωμοδότησης

Ημερομηνία ορισμού

Anneli Jäätteenmäki

22.2.2010

 

 

Εξέταση στην επιτροπή

6.4.2010

4.5.2010

2.6.2010

 

Ημερομηνία έγκρισης

30.11.2010

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

13

10

0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Andrew Henry William Brons, Andrew Duff, Ashley Fox, Matthias Groote, Roberto Gualtieri, Enrique Guerrero Salom, Zita Gurmai, Gerald Häfner, Constance Le Grip, Morten Messerschmidt, Potito Salatto, Algirdas Saudargas, György Schöpflin, Indrek Tarand, Rafał Trzaskowski, Станимир Илчев

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Elmar Brok, Anneli Jäätteenmäki, Alain Lamassoure, Íñigo Méndez de Vigo, Helmut Scholz

Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Francesca Balzani, Maria do Céu Patrão Neves

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Αναφορών (3.12.2010)

προς την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων

σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής
(COM(2008)0229 – C6-0184/2008 – 2008/0090(COD))

Συντάκτρια: Ágnes Hankiss

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

Σύμφωνα με το άρθρο 1, παράγραφος 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) τα θεσμικά όργανα και οργανισμοί της Κοινότητας θα πρέπει να λαμβάνουν αποφάσεις "όσον το δυνατόν πιο ανοικτά και όσο το δυνατόν εγγύτερα στους πολίτες". Με σκοπό να επιτρέπουν σ' αυτούς να έχουν ουσιαστική συμμετοχή στην πολιτική διαδικασία και να καλούν τις δημόσιες αρχές να λογοδοτούν, οι πολίτες και τα εκλεγμένα όργανα θα πρέπει επομένως να έχουν την ευρύτερη δυνατή πρόσβαση σε έγγραφα των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων.

Οι σημερινές τροποποιήσεις που η Επιτροπή επέφερε στον κανονισμό, όμως, είναι απογοητευτικές καθώς σε έναν αριθμό περιπτώσεων οι προτάσεις της Επιτροπής αποτελούν μάλλον ένα βήμα προς τα πίσω παρά ένα τολμηρό βήμα προς τα εμπρός στο πλαίσιο "των προσπαθειών για μεγαλύτερη διαφάνεια".

Κατ' αρχάς, η Επιτροπή θα έπρεπε να είχε αναθεωρήσει ολοσχερώς την αρχική της πρόταση, δεδομένου ότι η έναρξη ισχύος της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπει νέο νομικό πλαίσιο με βάση το άρθρο 15, παράγραφος 3. Η Επιτροπή θα έπρεπε να είχε συμπεριλάβει την πρότασή της στο έγγραφο COM(2009)0665 σχετικά με τις επιπτώσεις της έναρξης ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας. Η Επιτροπή δεν απέσυρε επίσημα την πρόταση και δεν την αντικατέστησε ποτέ με νέα πρόταση που να λαμβάνει υπόψη της το νέο πλαίσιο της Συνθήκης της Λισαβόνας.

Το πιο αξιοσημείωτο βήμα προς τα πίσω είναι ο αναδιατυπωμένος ορισμός εκ μέρους της Επιτροπής (άρθρο 3) της έννοιας του "εγγράφου", έννοια η οποία ευρίσκεται στο επίκεντρο του κανονισμού. Ο εισηγητής είναι της γνώμης ότι, αντί να διατυπωθεί στενότερος ορισμός, όπως προτείνει στην ουσία η Επιτροπή, η έννοια "έγγραφο" πρέπει να διευρυνθεί, ώστε να εστιασθεί στις "επίσημες πληροφορίες", δεδομένου ότι η πρόσβαση των αιτούντων σε ενημερωτικά έγγραφα θα επέτρεπε τη ζήτηση πληροφοριών με πιο ακριβή, στοχευμένο και ολοκληρωμένο τρόπο, αποφεύγοντας την παραλαβή μεγάλων ποσοτήτων δεδομένων η οποία θα συνεπαγόταν ενδεχομένως πρόσθετο κόστος. Ο νέος ορισμός θα μπορούσε επίσης να διευκολύνει την μερική πρόσβαση σε ορισμένα διαβαθμισμένα έγγραφα και θα επέτρεπε σαφή διαφοροποίηση μεταξύ επίσημων και ανεπίσημων πληροφοριών.

Ενώ η διευκόλυνση της δημόσιας πρόσβασης στα έγγραφα των θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών της ΕΕ παραμένει ο βασικός στόχος του παρόντος κανονισμού, η διάθεση στο κοινό των ενδιάμεσων εγγράφων, όπως τα σχέδια σημειωμάτων ή τα υπομνήματα, θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα μετατόπιση της ροής των επίσημων πληροφοριών σε ανεπίσημους και/ή διακυβερνητικούς διαύλους, καταλήγοντας σε μείωση της διαφάνειας και αποδυνάμωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα τέλη αναζήτησης και δημιουργίας αντιγράφων πρέπει να περιορισθούν στην επιβολή λογικών τυποποιημένων τελών για την αναζήτηση και την αντιγραφή εγγράφων. Η Επιτροπή θα πρέπει να διατυπώσει προτάσεις για τα προαναφερόμενα σημεία.

Για τους πολίτες έχει ιδιαίτερη σημασία, να υπάρχει πλήρης πρόσβαση σε όλα τα έγγραφα των κλειστών διαδικασιών για παράβαση, π.χ. στην περίπτωση διαδικασιών για παράβαση, που συχνά προκύπτουν από τις αναφορές των πολιτών. Αυτό ισχύει και για τα έγγραφα που υποβάλλονται από τα κράτη μέλη. Ο συντάκτης της γνωμοδότησης επισημαίνει ότι η πρόταση της Επιτροπής να δοθεί στα κράτη μέλη δικαίωμα άρνησης πρόσβασης σε έγγραφα (άρθρο 5) με βάση τη δική τους νομοθεσία είναι αντίθετη προς τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και ως εκ τούτου απαράδεκτη. Σε ό,τι αφορά το άρθρο 9 ("Ευαίσθητα έγγραφα") είναι σημαντικό, αφενός τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμοί της Ένωσης να καθορίσουν κοινούς κανόνες για την διαβάθμιση παρόμοιων εγγράφων και αφετέρου οι εν λόγω κανόνες να δημοσιοποιηθούν.

Η Επιτροπή Αναφορών κρίνει ιδιαίτερα σημαντική τη διατήρηση και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών στα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της ΕΕ. Η ΕΕ πρέπει να προστατεύει τα προσωπικά δεδομένα και την ιδιωτική ζωή, με βάση τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα και δεν θα πρέπει να θεσπίζει κανόνες που επιτρέπουν τη θέσπιση μέτρων τα οποία είναι δύσκολο να εφαρμοστούν με αντικειμενικό τρόπο. Ενώ υπάρχει νομολογία της ΕΕ όσον αφορά την ερμηνεία του "προέχοντος δημοσίου συμφέροντος", θα ήταν ευκταίο να παράσχει η Επιτροπή ακριβή και συγκεκριμένο ορισμό της έννοιας αυτής.

Δεν θα διαβιβάζονται διαβαθμισμένες πληροφορίες από τον αποδέκτη σε τρίτο μέρος χωρίς προηγούμενη συγκατάθεση του συντάκτη τους. Η Επιτροπή Αναφορών θα επικροτούσε τη θέσπιση κοινού πλαισίου και διαδικασίας για τους κανόνες αποχαρακτηρισμού, συμπεριλαμβανομένης μιας δυνατότητας για τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της Ένωσης για αναθεώρηση και επανακαθορισμό της κατηγορίας διαβάθμισης ενός εγγράφου, κατόπιν αίτησης για δημόσια πρόσβαση σε αυτό. Επομένως, τα έγγραφα που διαβαθμίστηκαν στο παρελθόν θα μπορούσαν να δημοσιοποιηθούν με πιο ευέλικτο τρόπο.

Σε περίπτωση που ένα θεσμικό όργανο απορρίψει μια αίτηση για χορήγηση εγγράφου, με βάση τις διατάξεις του παρόντος κανονισμού, το θεσμικό όργανο είναι υποχρεωμένο να προβεί σε κοινοποίηση σχετικά με το αν και το πότε είναι πιθανό να παρασχεθεί μερική ή πλήρης πρόσβαση σε μεταγενέστερο στάδιο.

Ο συντάκτης της γνωμοδότησης σας έχει την άποψη ότι προκειμένου η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Διαφάνειας να στεφθεί με επιτυχία, οι αιτούντες πρέπει να είναι σε θέση να βρίσκουν εύκολα και να ανακτούν τις πληροφορίες τις οποίες επιθυμούν. Στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού τα θεσμικά όργανα θα πρέπει ως εκ τούτου να εξασφαλίσουν ότι τα έγγραφα διατίθενται είτε μέσω μιας κοινής διεπαφής για τα μητρώα των εγγράφων είτε μέσω μιας διεπαφής με άμεση σύνδεση με το μητρώο κάθε θεσμικού οργάνου.

Επιπλέον, όπως στην περίπτωση του ισχύοντος κανονισμού, θα πρέπει να ζητηθεί από την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση σχετικά με την υλοποίηση του αναθεωρημένου κανονισμού και να προβεί ενδεχομένως σε συστάσεις για βελτιώσεις.

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

Η Επιτροπή Αναφορών καλεί την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να ενσωματώσει στην έκθεσή της τις ακόλουθες τροπολογίες:

Τροπολογία  1

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 2 – παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

2. Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται σε όλα τα έγγραφα εις χείρας θεσμικού οργάνου, και συγκεκριμένα  σε όσα συντάσσονται ή παραλαμβάνονται από αυτό και βρίσκονται στην κατοχή του όσον αφορά ένα θέμα σχετικό με τις πολιτικές, τις δραστηριότητες και τις αποφάσεις που υπόκεινται στην αρμοδιότητά του , σε όλους τους τομείς δραστηριότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

2. Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται σε όλα τα έγγραφα εις χείρας των θεσμικών και λοιπών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά ένα θέμα σχετικό με τις πολιτικές, τις δραστηριότητες, τις κλειστές διαδικασίες που αφορούν τις παραβιάσεις της νομοθεσίας τις ΕΕ και τις αποφάσεις που υπόκεινται στην αρμοδιότητά του, σε όλους τους τομείς δραστηριότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αιτιολόγηση

Ο κανονισμός θα πρέπει να εφαρμόζεται σε όλα τα έγγραφα (όπως ορίζονται στο άρθρο 3) εις χείρας των θεσμικών και λοιπών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γίνεται ειδική αναφορά στα έγγραφα που αφορούν τη διερεύνηση των παραβιάσεων της νομοθεσίας της ΕΕ που ενδέχεται να ζητήσουν τα μέρη (π.χ. οι αναφέροντες) για να ασκήσουν τα δικαιώματά τους προσφυγής ή άσκησης ένδικων μέσων.

Τροπολογία  2

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 – στοιχείο α

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

α) «έγγραφο»: οποιοδήποτε περιεχόμενο ανεξάρτητα από το χρησιμοποιηθέν υπόθεμα (γραμμένο σε χαρτί ή αποθηκευμένο υπό ηλεκτρονική μορφή, ή με ηχητική, οπτική ή οπτικοακουστική εγγραφή) που συντάσσεται από θεσμικό όργανο και διαβιβάζεται επίσημα σε έναν ή περισσότερους αποδέκτες ή καταγράφεται με άλλο τρόπο, ή που λαμβάνεται από ένα θεσμικό όργανο· τα δεδομένα που περιέχουν συστήματα ηλεκτρονικής αποθήκευσης, επεξεργασίας και ανάκτησης δεδομένων θεωρούνται έγγραφα, εφόσον μπορούν να εξάγονται σε εκτυπωμένα ή ηλεκτρονικά αντίγραφα με τη βοήθεια των διαθέσιμων εργαλείων του λειτουργικού συστήματος  ,

α) «έγγραφο»: οποιαδήποτε καταγραφή ή σύνολο καταγραφών που εξυπηρετεί επίσημους σκοπούς, ανεξάρτητα από το χρησιμοποιηθέν υπόθεμα (γραμμένο σε χαρτί ή αποθηκευμένο υπό ηλεκτρονική μορφή, ή με ηχητική, οπτική ή οπτικοακουστική εγγραφή) και αφορά θέμα που εμπίπτει στο πεδίο ευθύνης των θεσμικών και λοιπών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τούτο δεν περιλαμβάνει σχέδια, σημειώματα και υπομνήματα που δεν προορίζονται να αποτελέσουν τμήμα ενός φακέλου·

Αιτιολόγηση

Ο ορισμός του "εγγράφου" όπως προτείνεται από την Επιτροπή είναι υπερβολικά στενός. Ένα έγγραφο τότε μόνον θα ήταν "έγγραφο" κατά την έννοια του κανονισμού, εάν διαβιβαζόταν επισήμως ή καταχωριζόταν με άλλο τρόπο. Τούτο θα ήταν ένα βήμα προς τα πίσω όσον αφορά τη διαφάνεια.

Η διάθεση στο κοινό ενδιάμεσων εγγράφων, όπως σχεδίων σημειωμάτων ή υπομνημάτων θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα μετατόπιση της ροής των επίσημων πληροφοριών σε ανεπίσημους και/ή διακυβερνητικούς διαύλους, καταλήγοντας σε μείωση της διαφάνειας και αποδυνάμωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πράγμα που θα ήταν αντιπαραγωγικό.

Τροπολογία  3

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 – στοιχείο β

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

β) «τρίτος»: κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή οντότητα εκτός του αρμόδιου θεσμικού οργάνου, περιλαμβανομένων των κρατών μελών, άλλων κοινοτικών ή εξωκοινοτικών θεσμών και φορέων και των τρίτων κρατών.

β) "τρίτος": κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή οντότητα εκτός του αρμόδιου θεσμικού οργάνου, άλλοι ενωσιακοί ή μη ενωσιακοί θεσμοί και φορείς και τα τρίτα κράτη·

Αιτιολόγηση

Τα κράτη μέλη δεν πρέπει να θεωρούνται τρίτοι στις σχέσεις τους με τα θεσμικά όργανα ή τις ανακοινώσεις τους επί θεμάτων που σχετίζονται με το πεδίο δραστηριοτήτων της Ένωσης.

Τροπολογία  4

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 1 – στοιχείο δ

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

δ) τη δημοσιονομική, νομισματική ή οικονομική πολιτική της Κοινότητας ή ενός κράτους μέλους·

δ) τη δημοσιονομική, νομισματική ή οικονομική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή ενός κράτους μέλους·

Αιτιολόγηση

Η τυπική αυτή διόρθωση απαιτείται λόγω της έναρξης ισχύος της ΣΕΕ.

Τροπολογία  5

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 2 – στοιχείο γ

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

γ) της παροχής νομικών συμβουλών και  των δικαστικών διαδικασιών διαιτησίας και επίλυσης διαφορών·

γ) της παροχής νομικών συμβουλών, εκτός εάν προβλέπεται συνδυασμός με διαδικασίες έκδοσης νομικών πράξεων, και των δικαστικών διαδικασιών·

Αιτιολόγηση

Η τροποποίηση της Επιτροπής στο άρθρο 4, παράγραφος 2, στοιχείο γ θα συνεπαγόταν την εφαρμογή λιγότερο αυστηρών προτύπων σε σύγκριση με τους σημερινούς κανόνες. Προκειμένου να βελτιωθούν τα πρότυπα και να ληφθεί υπόψη η απόφαση Turco (υποθέσεις 39/05 P και C-52/05 P), το παρόν σημείο τροποποιείται.

Τροπολογία  6

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 2 – στοιχείο δ

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

δ) του σκοπού επιθεώρησης, έρευνας και οικονομικού ελέγχου·

δ) του σκοπού επιθεώρησης, έρευνας, διαδικασιών διαγωνισμού και οικονομικού ελέγχου·

Αιτιολόγηση

Η δημοσιοποίηση εγγράφων που αφορούν διαδικασίες διαγωνισμού δε γίνεται δεκτή, δεδομένου ότι μπορεί να υπονομεύσει την προστασία αυτών των διαδικασιών.

Τροπολογία  7

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 - παράγραφος 5

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

5. Τα ονόματα, οι τίτλοι και τα καθήκοντα των ασκούντων δημόσια λειτουργήματα, των δημόσιων υπαλλήλων και των εκπροσώπων ομάδων συμφερόντων, κατά την άσκηση των επαγγελματικών δραστηριοτήτων τους, δημοσιοποιούνται εκτός αν, λόγω ιδιαίτερων περιστάσεων, η δημοσιοποίηση των πληροφοριών αυτών μπορεί να θίξει τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα. Τα διάφορα άλλα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα δημοσιοποιούνται σύμφωνα με τους κανόνες που διέπουν τη νόμιμη επεξεργασία των δεδομένων αυτών, οι οποίο καθορίζονται από την κοινοτική νομοθεσία για την προστασία των φυσικών προσώπων όσον αφορά την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

5. Τα ονόματα, οι τίτλοι και τα καθήκοντα των ασκούντων δημόσια λειτουργήματα, των δημόσιων υπαλλήλων και των εκπροσώπων ομάδων συμφερόντων, κατά την άσκηση των επαγγελματικών δραστηριοτήτων τους, δημοσιοποιούνται αποκλειστικά με τη συγκατάθεση του φορέα αρχικής διάθεσης των δεδομένων, εκτός αν, λόγω ιδιαίτερων περιστάσεων, η δημοσιοποίηση των πληροφοριών αυτών μπορεί να θίξει την ιδιωτική ζωή και την ακεραιότητα των ενδιαφερομένων προσώπων. Τα διάφορα άλλα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα δημοσιοποιούνται σύμφωνα με τους κανόνες που διέπουν τη νόμιμη επεξεργασία των δεδομένων αυτών, οι οποίο καθορίζονται από τη νομοθεσία της Ένωσης για την προστασία των φυσικών προσώπων όσον αφορά την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

 

Απαιτείται η συγκατάθεση των ασκούντων δημόσια λειτουργήματα, των δημοσίων υπαλλήλων και των εκπροσώπων συμφερόντων προτού τα ονόματα, οι τίτλοι και τα καθήκοντά τους περιληφθούν σε κάποιο έγγραφο.

 

Εάν ένα θεσμικό ή άλλο όργανο αρνηθεί την πρόσβαση σε κάποιο έγγραφο δυνάμει της παραγράφου 1, οφείλει να εξετάσει κατά πόσον είναι δυνατή η μερική πρόσβαση σε αυτό το έγγραφο.

Αιτιολόγηση

Η διατύπωση πρέπει να είναι σύμφωνη προς την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου επί της υπόθεσης Bavarian Lager (C-38/08P). Θα γινόταν πιο εύκολη η μελλοντική πρόσβαση σε έγγραφα που έχουν εκπονηθεί πρόσφατα.

Τροπολογία  8

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 5 – παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

2. Όταν μια αίτηση αφορά ένα έγγραφο προερχόμενο από κράτος μέλος, άλλο από τα έγγραφα που διαβιβάζονται στο πλαίσιο των διαδικασιών θέσπισης νομοθετικής ή μη νομοθετικής πράξης γενικής εφαρμογής, ζητείται η γνώμη των αρχών του εν λόγω κράτους μέλους. Το θεσμικό όργανο στο οποίο βρίσκεται το έγγραφο αυτό το δημοσιοποιεί, εκτός αν το κράτος μέλος αιτιολογήσει τη μη δημοσιοποίησή του, με βάση τις εξαιρέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 4 ή τις ειδικές διατάξεις της νομοθεσίας του για την απαγόρευση της δημοσιοποίησης του εν λόγω εγγράφου. Το θεσμικό όργανο αξιολογεί την καταλληλότητα των λόγων που προβάλλει το κράτος μέλος, εφόσον οι λόγοι αυτοί βασίζονται στις εξαιρέσεις που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό.

2. Όταν μια αίτηση αφορά ένα έγγραφο προερχόμενο από κράτος μέλος, άλλο από τα έγγραφα που διαβιβάζονται στο πλαίσιο των διαδικασιών θέσπισης νομοθετικής ή μη νομοθετικής πράξης γενικής εφαρμογής ή αφορά πληροφορίες που έχουν υποβληθεί στην Επιτροπή σχετικά με την εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας, έως τη χρονική στιγμή έναρξης οιωνδήποτε σχετικών με αυτό διαδικασιών ενώπιον δικαστηρίου, ζητείται η γνώμη των αρχών του εν λόγω κράτους μέλους. Το θεσμικό όργανο ή άλλο όργανο στο οποίο βρίσκεται το έγγραφο αυτό το δημοσιοποιεί, εκτός αν το κράτος μέλος αιτιολογήσει τη μη δημοσιοποίησή του, με βάση τις εξαιρέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 4. Το θεσμικό όργανο αξιολογεί την καταλληλότητα αυτών των λόγων που προβάλλει το κράτος μέλος.

Αιτιολόγηση

Τα κράτη μέλη μπορούν να ζητήσουν από τα θεσμικά και τα λοιπά όργανα της ΕΕ να αρνηθούν την πρόσβαση στα έγγραφά τους, μόνο εάν το αίτημα αυτό βασίζεται στις εξαιρέσεις που ορίζονται στο άρθρο 4 (υπόθεση IFAW C-64/05). Τα κράτη μέλη δεν έχουν δικαίωμα άσκησης βέτο όσον αφορά τα έγγραφα που προέρχονται από αυτά, ούτε το δικαίωμα να αναφέρονται σε διατάξεις της δικής τους νομοθεσίας, για να δικαιολογήσουν την εμπιστευτικότητα. Θα πρέπει επίσης να παρασχεθεί πρόσβαση σε πληροφορίες των κρατών μελών που υποβάλλονται στην Επιτροπή και αφορούν την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ, έως ότου αρχίσουν οι διαδικασίες ενώπιον δικαστηρίου (σύσταση 4 του ψηφίσματος Cashman).

Τροπολογία  9

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 7 – παράγραφος 3

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

3. Στην περίπτωση ολικής ή μερικής άρνησης, ο αιτών μπορεί, εντός 15 εργάσιμων ημερών από την παραλαβή της απάντησης του θεσμικού οργάνου, να υποβάλει επιβεβαιωτική αίτηση ζητώντας από το θεσμικό όργανο να αναθεωρήσει τη θέση του.

3. Το θεσμικό όργανο κοινοποιεί στον αιτούντα εάν και πότε είναι πιθανό να παρασχεθεί μερική ή πλήρης πρόσβαση στο έγγραφο σε μεταγενέστερη χρονική στιγμή.

 

Ο αιτών μπορεί, εντός 15 εργάσιμων ημερών από την παραλαβή της απάντησης του θεσμικού οργάνου, να υποβάλει επιβεβαιωτική αίτηση ζητώντας από το θεσμικό όργανο να αναθεωρήσει τη θέση του.

Αιτιολόγηση

Οι αιτούντες πρέπει να έχουν επίγνωση της μελλοντικής πιθανότητας να αποκτήσουν πρόσβαση στο έγγραφο που ζητούν.

Τροπολογία  10

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 9 – παράγραφος 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

1. Ευαίσθητα έγγραφα είναι τα έγγραφα που προέρχονται από τα θεσμικά όργανα ή τους οργανισμούς που ιδρύουν, από τα κράτη μέλη, τις τρίτες χώρες ή διεθνείς οργανισμούς, τα οποία διαβαθμίζονται ως «TRÈS SECRET/TOP SECRET», «SECRET» ή «CONFIDENTIEL» σύμφωνα με τους κανόνες των σχετικών οργάνων οι οποίοι προστατεύουν βασικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών της στους τομείς που προβλέπονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο α), και κυρίως στους τομείς της δημόσιας ασφάλειας, της άμυνας και των στρατιωτικών υποθέσεων.

1. Ευαίσθητα έγγραφα είναι τα έγγραφα που προέρχονται από τα θεσμικά όργανα και τα λοιπά όργανα ή οργανισμούς που ιδρύουν, από τα κράτη μέλη, τις τρίτες χώρες ή διεθνείς οργανισμούς, τα οποία διαβαθμίζονται ως «TRÈS SECRET/TOP SECRET», «SECRET» ή «CONFIDENTIEL» σύμφωνα με τους κοινούς κανόνες τους οποίους ορίζουν τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμοί, που προστατεύουν ζωτικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών της στους τομείς που προβλέπονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχεία α) και β), και κυρίως στους τομείς της δημόσιας ασφάλειας, της άμυνας και των στρατιωτικών υποθέσεων.

Αιτιολόγηση

Η πρόταση της Επιτροπής να μην τροποποιηθεί το άρθρο 9 δεν είναι συμβατή με τις αλλαγές που προτείνονται στο άρθρο 4, που επί του παρόντος καθιστά την αναφορά που περιέχει η παράγραφος 1 του παρόντος άρθρου μη συνεκτική και εσφαλμένη. Σύμφωνα με το άρθρο 15 ΣΛΕΕ, οι όροι και οι περιορισμοί πρόσβασης στα έγγραφα θεσπίζονται επίσης με διαδικασία συναπόφασης. Ως εκ τούτου, επιβάλλεται και είναι συμβατό με τη νομική βάση, τα θεσμικά και λοιπά όργανα να θεσπίζουν κοινούς κανόνες για τη διαβάθμιση.

Τροπολογία  11

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 9 – παράγραφος 6

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

6. Οι κανόνες που θεσπίζουν τα θεσμικά όργανα σχετικά με τα ευαίσθητα έγγραφα δημοσιοποιούνται.

6. Οι κοινές ρυθμίσεις των θεσμικών και λοιπών οργάνων που αφορούν την ασφάλεια των διαβαθμισμένων εγγράφων δημοσιοποιούνται.

Αιτιολόγηση

Η πρόταση της Επιτροπής να μην τροποποιηθεί το άρθρο 9 δεν είναι συμβατή με τις αλλαγές που προτείνονται στο άρθρο 4, που επί του παρόντος καθιστά την αναφορά που περιέχει η παράγραφος 1 του παρόντος άρθρου μη συνεκτική και εσφαλμένη. Σύμφωνα με το άρθρο 15 ΣΛΕΕ οι όροι και οι περιορισμοί πρόσβασης στα έγγραφα θεσπίζονται επίσης με διαδικασία συναπόφασης. Ως εκ τούτου, επιβάλλεται και είναι συμβατό με τη νομική βάση τα θεσμικά και λοιπά όργανα να θεσπίζουν κοινούς κανόνες για τη διαβάθμιση.

Τροπολογία  12

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 11 - παράγραφος 3

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

3. Τα θεσμικά όργανα λαμβάνουν αμέσως τα μέτρα που απαιτούνται για τη δημιουργία μητρώου το οποίο θα βρίσκεται σε λειτουργία το αργότερο στις 3 Ιουνίου 2002.

3. Τα θεσμικά όργανα λαμβάνουν αμέσως τα μέτρα που απαιτούνται για τη δημιουργία μιας κοινής διεπαφής των μητρώων τους, ώστε να επιτευχθεί ένας συντονισμός αυτών των μητρώων.

Τροπολογία  13

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 12 – παράγραφος 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

1. Με την επιφύλαξη των άρθρων 4 και 9, παρέχεται άμεση πρόσβαση του κοινού  στα έγγραφα που συντάχθηκαν ή παραλήφθηκαν στο πλαίσιο διαδικασιών για την έγκριση κοινοτικών νομοθετικών πράξεων ή μη νομοθετικών πράξεων γενικής εφαρμογής  .

1. Τα θεσμικά όργανα παρέχουν όσο το δυνατόν ευρύτερη άμεση πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα, με ηλεκτρονική μορφή ή μέσω μητρώου, σύμφωνα με τους κανόνες των ενδιαφερόμενων θεσμικών και λοιπών οργάνων.

Αιτιολόγηση

Για να διατηρηθούν τα εν ισχύει πρότυπα επανεγγράφεται το κείμενο του εν ισχύει άρθρου 12, παράγραφος..

Τροπολογία  14

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 17 – παράγραφος 1 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Έως τις … … το αργότερο, η Επιτροπή δημοσιεύει έκθεση σχετικά με την εφαρμογή των αρχών στις οποίες βασίζεται ο παρών κανονισμός και διατυπώνει συστάσεις, συμπεριλαμβάνοντας, μεταξύ άλλων, ορισμό της έννοιας "υπερισχύον δημόσιο συμφέρον" και, εφόσον χρειάζεται, προτάσεις για την αναθεώρηση του παρόντος κανονισμού καθώς και ένα πρόγραμμα δράσης που αφορά τα μέτρα τα οποία πρέπει να λάβουν τα θεσμικά και λοιπά όργανα.

Αιτιολόγηση

Όπως ίσχυε με τον σημερινό κανονισμό, θα πρέπει να υποβληθεί μια έκθεση για την εφαρμογή του κανονισμού, στην οποία θα πρέπει να συμπεριληφθούν συστάσεις και προτάσεις για βελτιώσεις, όπου αυτό απαιτείται.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος

Πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής

Έγγραφα αναφοράς

COM(2008)0229 – C6-0184/2008 – 2008/0090(COD)

Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας

LIBE

Γνωμοδοτική επιτροπή

       Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

PETI

19.10.2009

 

 

 

Συντάκτης γνωμοδότησης

       Ημερομηνία ορισμού

Ágnes Hankiss

4.5.2010

 

 

Ημερομηνία έγκρισης

1.12.2010

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

17

1

1

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Victor Boştinaru, Michael Cashman, Pascale Gruny, Ágnes Hankiss, Roger Helmer, Carlos José Iturgaiz Angulo, Erminia Mazzoni, Judith A. Merkies, Willy Meyer, Χρυσούλα Παλιαδέλη, Ernst Strasser, Diana Wallis, Angelika Werthmann, Tatjana Ždanoka

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Zoltán Bagó, Tamás Deutsch

Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Inés Ayala Sender, Petru Constantin Luhan, Bogdan Kazimierz Marcinkiewicz

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων

σχετ. . D(2011)51887

Juan Fernando López Aguilar

Πρόεδρο της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων

ASP 11G306

Βρυξέλλες

Θέμα:    Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 όσον αφορά την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (COM (2011) 137 τελικό)

Αξιότιμε κ. Lopez Aguilar,

Η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων κλήθηκε να γνωμοδοτήσει επί της προαναφερόμενης πρότασης. Προκειμένου να καταστεί δυνατή η τήρηση του χρονοδιαγράμματος της επί της ουσίας επιτροπής, η παρούσα επιστολή αποτελεί την εν λόγω γνωμοδότηση.

1. Για ιστορικούς λόγους, υπενθυμίζεται ότι η πρόταση αναδιατύπωσης του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 (COM(2008)0229) εκκρεμεί εδώ και πολλά έτη (εφεξής, η «πρώτη πρόταση»). Το 2009 η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκρινε τροπολογίες αλλά η ψηφοφορία επί νομοθετικού ψηφίσματος αναβλήθηκε δεδομένου ότι το ζήτημα παραπέμφθηκε εκ νέου στην αρμόδια επιτροπή[1]. Μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, δημιουργήθηκε ένα νέο νομικό πλαίσιο σχετικά με την πρόσβαση στα έγγραφα. Ωστόσο, η Επιτροπή αποφάσισε να μην αποσύρει την πρόταση[2] («πρώτη πρόταση») και να μην υποβάλει αναθεωρημένη πρόταση, η οποία θα ελάμβανε πλήρως υπόψη τις απαιτήσεις για μεγαλύτερη διαφάνεια που έχουν κατοχυρωθεί στη Συνθήκη της Λισαβόνας και αναφέρονται στη νομολογία του Δικαστηρίου·

2. Εν τω μεταξύ, το ψήφισμα Hautala-Sargentini που αφορούσε την εφαρμογή του κανονισμού αριθ. 1049/01 εγκρίθηκε με συντριπτική πλειοψηφία κατά τη σύνοδο ολομελείας του Σεπτεμβρίου 2011. Το ψήφισμα Hautala-Sargentini επαναλαμβάνει ότι με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η διαφάνεια έχει καταστεί νομικά δεσμευτικό θεμελιώδες δικαίωμα των πολιτών και, «υπό το φως της δεκαετούς πείρας που έχει αποκτηθεί από την εφαρμογή του κανονισμού και λαμβάνοντας υπόψη τη νομολογία του Δικαστηρίου[3] είναι αναγκαία η αναθεώρηση του κανονισμού αυτού προκειμένου να αποσαφηνιστούν ορισμένες από τις διατάξεις του, να περιοριστεί το πεδίο των εξαιρέσεών του και να διασφαλιστεί ότι η διαφάνεια που υπόσχονται οι Συνθήκες γίνεται πραγματικότητα». Καλεί συνεπώς για άλλη μία φορά την Επιτροπή «να υποβάλει αναθεωρημένη πρόταση για την αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001».

3. Παρά τη σημαντικά αυτά βήματα για μεγαλύτερη διαφάνεια και παρά τις πολλές συνεδριάσεις και συζητήσεις που οργανώθηκαν με το Συμβούλιο και την Επιτροπή[4], η μόνη αντίδραση της Επιτροπής ήταν να υποβάλει τον Μάρτιο του 2011 μία νέα νομοθετική πρόταση κανονισμού που τροποποιεί τον κανονισμό αριθ. 1049/2001[5] (εφεξής «η δεύτερη πρόταση», που αποτελεί το αντικείμενο της παρούσης επιστολής) και προβαίνει σε μία ήσσονος σημασίας επικαιροποίηση του ισχύοντος κανονισμού επεκτείνοντας το δικαίωμα πρόσβασης του κοινού σε έγγραφα όλων των θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών της Ένωσης, σύμφωνα με το άρθρο 15 της ΣΛΕΕ.

4. Δεδομένου ότι η συνύπαρξη δύο προτάσεων της Επιτροπής («πρώτη πρόταση» και «δεύτερη πρόταση») για την τροποποίηση της ίδιας νομοθετικής πράξης έχει δημιουργήσει μία ασαφή νομική κατάσταση, ζητήθηκαν διευκρινίσεις από τη Νομική Υπηρεσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όσον αφορά το «άμεσο αποτέλεσμα» του άρθρου 15 της ΣΛΕΕ και τη δυνατότητα να θεωρηθεί η πρόταση της Επιτροπής («δεύτερη πρόταση») επαρκής τροποποίηση του κανονισμού αριθ. 1049/2011 όσον αφορά τις υποχρεώσεις που περιέχονται στη Συνθήκη της Λισαβόνας. Η Νομική Υπηρεσία έδωσε μία σαφή απάντηση (επισυνάπτεται η γνωμοδότηση) επιβεβαιώνοντας ότι το άρθρο 15 παράγραφος 3 εδάφια 3 και 4 προβλέπει «άμεσα» ότι τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμοί της Ένωσης οφείλουν να συμμορφώνονται με τη νομοθεσία που προβλέπεται στους κανονισμούς σχετικά με την πρόσβαση σε έγγραφα. Εξάλλου, λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενό της, η προτεινόμενη τροποποίηση του κανονισμού αριθ. 1049/2001 (η «δεύτερη πρόταση») δεν μπορεί να θεωρηθεί ως επαρκής τροποποίηση του κανονισμού αριθ. 1049/2001 ώστε να συμμορφωθεί με το νέο νομικό πλαίσιο της Ένωσης μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας.

5. Η Νομική Υπηρεσία παρέπεμψε επίσης στο άρθρο 44 παράγραφος 4 του Κανονισμού του Κοινοβουλίου το οποίο ορίζει ότι « Όταν στο Κοινοβούλιο παραπέμπονται ταυτόχρονα ή σε μικρό χρονικό διάστημα δύο ή περισσότερες πρωτοβουλίες, προερχόμενες από την Επιτροπή και/ή κράτη μέλη, με το ίδιο νομοθετικό αντικείμενο, το Κοινοβούλιο τις εξετάζει σε ενιαία έκθεση. Στην έκθεσή της, η αρμόδια επί της ουσίας επιτροπή αναφέρει ποιο κείμενο αφορούν οι τροπολογίες που προτείνει, και το νομοθετικό ψήφισμα περιλαμβάνει αναφορά σε όλα τα υπόλοιπα κείμενα.» και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι θα ήταν από νομικής πλευράς ενδεδειγμένο να θεωρηθεί η παρούσα πρόταση ως τροποποίηση της πρώτης πρότασης της Επιτροπής.

Εν κατακλείδι, αφού εξέτασε το ζήτημα κατά τη συνεδρίασή της στις 10-11 Οκτωβρίου 2011 και σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της Νομικής Υπηρεσίας, η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων με ψήφους 10 υπέρ, 5 κατά και καμία αποχή[6], συνιστά στην επιτροπή σας, ως αρμόδια επί της ουσίας, να ενσωματώσει την υπό εξέταση πρόταση στην πρώτη πρόταση της Επιτροπής.

Με εκτίμηση,

Klaus-Heiner Lehne

Παράρτημα: Γνωμοδότηση της Νομικής Υπηρεσίας

  • [1]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2009)0114.
  • [2]  Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με τίτλο "Συνέπειες της έναρξης ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας στις τρέχουσες διοργανικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων" (COM(2009)0665).
  • [3]  Όσον αφορά τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Γενικού Δικαστηρίου σχετικά με την πρόσβαση σε έγγραφα, η έκθεση παραπέμπει στις αποφάσεις του Δικαστηρίου στις υποθέσεις Turco (συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-39/05 P και C-52/05 P), Bavarian Lager (υπόθεση C-28/08), Volker und Marcus Schecke (συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-92/09 και C-93/09), Technische Glaswerke Ilmenau - TGI (C-139/07 P) και API (συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-514/07 P, C-528/07 P και C-532/07 P), και τις αποφάσεις του Γενικού Δικαστηρίου στις υποθέσεις Access Info Europe (T-233/09), MyTravel (υπόθεση T-403/05), Borax (υποθέσεις T-121/05 και T-166/05), Ιωσηφίδη (υπόθεση T-439/08), Co-Frutta (συνεκδικασθείσες υποθέσεις T-355/04 και T-446/04), Tερεζάκη (υπόθεση T-380/04), Agrofert Holdings (υπόθεση T-111/07) και Editions Jacob (υπόθεση T-237/05)
  • [4]  Η τελευταία συνεδρίαση που οργανώθηκε από την Επιτροπή LIBE μεταξύ του εισηγητή, των σκιωδών εισηγητών και των συντακτών γνωμοδότησης με τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής Šefčovič διεξήχθή στις 28 Ιουνίου 2011.
  • [5]  COM (2011)137 τελικό, 2011/0073 (COD)
  • [6]  Ήσαν παρόντες οι ακόλουθοι βουλευτές: Raffaele Baldassarre, Luigi Berlinguer, Sebastian Valentin Bodu, Françoise Castex, Christian Engström, Marielle Gallo, Sajjad Karim, Kurt Lechner, Eva Lichtenberger, Toine Manders, Antonio Masip Hidalgo, Jiří Maštálka, Bernhard Rapkay, Evelyn Regner, Francesco Enrico Speroni, Dimitar Stoyanov, Diana Wallis, Pablo Zalba Bidegain.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος

Πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής

Έγγραφα αναφοράς

COM(2008)0229 – C6-0184/2008 – 2008/0090(COD)

Ημερομηνία υποβολής στο ΕΚ

30.4.2008

 

 

 

Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας

       Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

LIBE

19.10.2009

 

 

 

Γνωμοδοτική(ές) επιτροπή(ες)

       Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

INTA

19.10.2009

JURI

19.10.2009

AFCO

19.10.2009

PETI

19.10.2009

Αποφάσισε να μη γνωμοδοτήσει

       Ημερομηνία της απόφασης

INTA

17.3.2010

 

 

 

Εισηγητής(ές)

       Ημερομηνία ορισμού

Michael Cashman

22.7.2009

 

 

 

Αμφισβήτηση της νομικής βάσης

       Ημερομ. γνωμοδότησης JURI

JURI

5.7.2010

 

 

 

Εξέταση στην επιτροπή

6.10.2009

4.11.2009

4.2.2010

31.5.2010

 

1.2.2011

19.9.2011

3.10.2011

7.11.2011

 

23.11.2011

 

 

 

Ημερομηνία έγκρισης

23.11.2011

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

33

17

2

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Jan Philipp Albrecht, Alexander Alvaro, Roberta Angelilli, Vilija Blinkevičiūtė, Mario Borghezio, Emine Bozkurt, Simon Busuttil, Carlos Coelho, Tanja Fajon, Kinga Gál, Nathalie Griesbeck, Sylvie Guillaume, Anna Hedh, Salvatore Iacolino, Sophia in ‘t Veld, Lívia Járóka, Timothy Kirkhope, Monica Luisa Macovei, Véronique Mathieu, Carmen Romero López, Judith Sargentini, Birgit Sippel, Csaba Sógor, Renate Sommer, Rui Tavares, Valdemar Tomaševski, Wim van de Camp, Axel Voss, Tatjana Ždanoka, Γεώργιος Παπανικολάου, Κυριάκος Τριανταφυλλίδης

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Elena Oana Antonescu, Michael Cashman, Anna Maria Corazza Bildt, Cornelis de Jong, Leonidas Donskis, Franziska Keller, Petru Constantin Luhan, Marian-Jean Marinescu, Joanna Senyszyn, Bogusław Sonik, Manfred Weber, Cecilia Wikström, Glenis Willmott

Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Nessa Childers, Sergio Gaetano Cofferati, Ismail Ertug, Esther Herranz García, Stephen Hughes, Kent Johansson, Marit Paulsen, Ivo Vajgl

Ημερομηνία κατάθεσης

30.11.2011