SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 w odniesieniu do niektórych przepisów dotyczących instrumentów podziału ryzyka dla państw członkowskich doświadczających poważnych trudności w zakresie ich stabilności finansowej lub nimi zagrożonych

22.3.2012 - (COM(2011)0655 – C7‑0350/2011 – 2011/0283(COD)) - ***I

Komisja Rozwoju Regionalnego
Sprawozdawczyni: Danuta Maria Hübner

PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 w odniesieniu do niektórych przepisów dotyczących instrumentów podziału ryzyka dla państw członkowskich doświadczających poważnych trudności w zakresie ich stabilności finansowej lub nimi zagrożonych

(COM(2011)0655 – C7‑0350/2011 – 2011/0283(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Parlament Europejski,

–   uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2011)0655),

–   uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 177 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi Komisja przedstawiła wniosek Parlamentowi (C7–0350/2011),

–   uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–   uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 8 grudnia 2011 r.[1],

–   po zasięgnięciu opinii Komitetu Regionów,

–   zgodnie z art. 55 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju Regionalnego oraz opinie Komisji Kontroli Budżetowej i Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A7–0067/2012),

1.  przyjmuje w pierwszym czytaniu stanowisko określone poniżej;

2.  zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do swojego wniosku lub zastąpienie go innym tekstem;

3.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie, Komisji i parlamentom krajowym.

Poprawka                  1 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 1 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(1) Niespotykany ogólnoświatowy kryzys finansowy i pogorszenie koniunktury gospodarczej miały istotny negatywny wpływ na wzrost gospodarczy i stabilność finansową oraz spowodowały znaczne pogorszenie sytuacji finansowej i gospodarczej wielu państw członkowskich.	(1) Niespotykany ogólnoświatowy kryzys finansowy i pogorszenie koniunktury gospodarczej miały istotny negatywny wpływ na wzrost gospodarczy i stabilność finansową oraz spowodowały znaczne pogorszenie sytuacji finansowej, gospodarczej i społecznej wielu państw członkowskich.
Poprawka  2 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 3 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(3) Na podstawie art. 122 ust. 2 Traktatu przewidującego możliwość udzielenia pomocy finansowej Unii państwu członkowskiemu, które ma trudności lub jest istotnie zagrożone poważnymi trudnościami z racji nadzwyczajnych okoliczności pozostających poza jego kontrolą, rozporządzeniem Rady (UE) nr 407/2010 z dnia 11 maja 2010 r. ustanawiającym europejski mechanizm stabilizacji finansowej ustanowiono taki mechanizm w celu zachowania stabilności finansowej Unii.	(3) Zgodnie z art. 122 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej przewidującym możliwość udzielenia pomocy finansowej Unii państwu członkowskiemu, które ma trudności lub jest istotnie zagrożone poważnymi trudnościami z racji między innymi nadzwyczajnych okoliczności pozostających poza jego kontrolą, rozporządzenie Rady (UE) nr 407/2010 z dnia 11 maja 2010 r. ustanowiło europejski mechanizm finansowy w celu zachowania stabilności finansowej Unii.
Poprawka  3 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 4 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(4) Decyzjami wykonawczymi Rady 2011/77/UE oraz 2011/344/UE taką pomoc finansową przyznano Irlandii i Portugalii.	(4) Decyzjami wykonawczymi Rady 2011/77/UE oraz 2011/344/UE pomoc finansową przyznano odpowiednio Irlandii i Portugalii na mocy rozporządzenia (WE) nr 407/2010.
Poprawka  4 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 6 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(6) Umowa między pożyczkodawcami i akt w sprawie pożyczki zawarte w odniesieniu do Grecji w dniu 8 maja 2010 r. weszły w życie z dniem 11 maja 2010 r. Przewiduje się, że umowa ta będzie w pełni obowiązywać przez trzy lata okresu programowania, dopóki pozostaną jakiekolwiek niespłacone kwoty z tytułu aktu w sprawie pożyczek.	(6) Umowa między pożyczkodawcami i akt w sprawie pożyczki podpisane w dniu 8 maja 2010 r. weszły w życie z dniem 11 maja 2010 r. Umowa ta ma w pełni obowiązywać przez trzy lata okresu programowania, dopóki pozostaną jakiekolwiek niespłacone kwoty z tytułu aktu w sprawie pożyczki.
Poprawka  5 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 8 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(8) Decyzjami Rady 2009/102/WE, 2009/290/WE i 2009/459/WE taką pomoc finansową przyznano odpowiednio Węgrom, Łotwie i Rumunii.	(8) Decyzjami Rady 2009/102/UE oraz 2009/459/UE pomoc finansową przyznano odpowiednio Węgrom i Rumunii na mocy rozporządzenia (WE) nr 332/2002.
Poprawka  6 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 9 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(9) W dniu 11 lipca 2011 r. ministrowie finansów 17 państw członkowskich strefy euro podpisali Porozumienie ustanawiające europejski mechanizm stabilności. Przewiduje się, że do 2013 r. europejski mechanizm stabilności przejmie zadania wykonywane obecnie przez Europejski Instrument Stabilności Finansowej i europejski mechanizm stabilizacji finansowej. Ten przyszły mechanizm powinien zostać już teraz uwzględniony w niniejszym rozporządzeniu.	(9) W dniu 11 lipca 2011 r. ministrowie finansów 17 państw członkowskich strefy euro podpisali Porozumienie ustanawiające europejski mechanizm stabilności. Wskutek decyzji podjętych przez głowy państw i szefów rządów strefy euro w dniach 21 lipca i 9 grudnia 2011 r. zmodyfikowano Traktat w celu poprawy skuteczności mechanizmu, a następnie podpisano go w dniu 2 lutego 2012 r. Na mocy tego traktatu europejski mechanizm stabilności przejmie do 2013 r. zadania wykonywane obecnie przez Europejski Instrument Stabilności Finansowej i europejski mechanizm stabilizacji finansowej. Europejski mechanizm stabilności powinien zostać uwzględniony w niniejszym rozporządzeniu.
Poprawka  7 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 11 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(11) W oświadczeniu szefów państw lub rządów strefy euro i instytucji UE z dnia 21 lipca 2011 r. zwrócono się do Komisji i Europejskiego Banku Inwestycyjnego o zwiększenie efektu synergii między programami pożyczkowymi a unijnymi środkami finansowymi we wszystkich państwach otrzymujących pomoc UE lub Międzynarodowego Funduszu Monetarnego. Niniejsze rozporządzenie przyczynia się do realizacji tego celu.	(11) W oświadczeniu głów państw lub szefów rządów strefy euro i instytucji UE z dnia 21 lipca 2011 r. zwrócono się do Komisji i Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) o zwiększenie efektu synergii między programami pożyczkowymi a unijnymi środkami finansowymi we wszystkich państwach otrzymujących pomoc UE lub Międzynarodowego Funduszu Monetarnego. Niniejsze rozporządzenie powinno przyczyniać się do osiągnięcia tego celu.
Poprawka  8 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 11 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(11a) W oświadczeniu członków Rady Europejskiej z dnia 30 stycznia 2012 r. szefowie państw lub rządów wyrazili zgodę na wzmocnienie wsparcia EBI dla infrastruktury jako środka o charakterze pilnym oraz zwróciły się do Rady, Komisji i EBI, żeby rozważyły dostępne możliwości nasilenia działań EBI na rzecz wspierania wzrostu oraz żeby przedstawiły odpowiednie zalecenia, m.in. dotyczące możliwości wykorzystywania przez budżet UE możliwości finansowania, jakimi dysponuje grupa EBI. Niniejsze rozporządzenie ma na celu sprostanie temu wyzwaniu w odniesieniu do kwestii przezwyciężania kryzysu.
Poprawka  9 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 13 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(13) Aby zmniejszyć wagę tych problemów i przyśpieszyć realizację programów operacyjnych i projektów, a także wzmocnić ożywienie gospodarcze, należy umożliwić instytucjom zarządzającym państw członkowskich, mającym duże trudności z utrzymaniem stabilności finansowej, a którym przyznano wsparcie finansowe zgodnie z jednym z wymienionych powyżej mechanizmów wsparcia finansowego, przeznaczanie środków finansowych z programów operacyjnych na tworzenie instrumentów podziału ryzyka udzielających pożyczek lub gwarancji, bądź innych instrumentów finansowych, w celu wsparcia projektów i działań przewidzianych w ramach programu operacyjnego.	(13) Aby zmniejszyć wagę tych problemów i przyśpieszyć realizację programów operacyjnych i projektów, a także wzmocnić ożywienie gospodarcze, należy koniecznie umożliwić państwom członkowskim, które doświadczyły trudności z utrzymaniem stabilności finansowej, a którym przyznano wsparcie finansowe zgodnie z jednym z mechanizmów wsparcia finansowego ustanowionych w art. 77 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności1, zmienionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1311/2011 z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie zmiany rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 w odniesieniu do niektórych przepisów dotyczących zarządzania finansowego dla niektórych państw członkowskich doświadczających poważnych trudności w zakresie ich stabilności finansowej lub nimi zagrożonych2, przeznaczanie środków finansowych z programów operacyjnych na tworzenie instrumentów podziału ryzyka, z których udzielane są pożyczki lub gwarancje, bądź innych instrumentów finansowych, w celu wsparcia projektów i działań przewidzianych w ramach programu operacyjnego.
	___________
	1 Dz.U. L 210 z 31.7.2006, s. 25.
	2 Dz.U. L 337 z 20.12.2011, s. 5.
Poprawka  10 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 14 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(14) W świetle wieloletnich doświadczeń EBI w roli głównej instytucji finansującej projekty infrastrukturalne i jego zaangażowania we wsparcie ożywienia gospodarczego, Komisja powinna być w stanie stworzyć w ramach partnerstwa z EBI instrumenty podziału ryzyka. Szczegółowe warunki współpracy powinny zostać określone w umowie pomiędzy Komisją a EBI.	(14) W świetle wieloletnich doświadczeń EBI w roli głównej instytucji finansującej projekty infrastrukturalne i jego zaangażowania we wsparcie ożywienia gospodarczego, Komisja powinna być w stanie stworzyć, w drodze zawarcia w tym celu umowy o współpracy z EBI, instrumenty podziału ryzyka. Dla zapewnienia pewności prawnej należy w rozporządzeniu (WE) nr 1083/2006 przykładowo wymienić główne i typowe warunki takiej umowy o współpracę. Jednak z uwagi na szczególny charakter instrumentu podziału ryzyka w odniesieniu do przezwyciężania kryzysu, przewidziany przez niniejsze rozporządzenie, szczegółowe warunki każdej współpracy powinny zostać określone w danej umowie o współpracy, która ma być zawarta pomiędzy Komisją a EBI zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich.
	___________
	1 Dz.U. L 248 z 16.9.2002, s. 1.
Poprawka  11 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 16 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(16) Aby umożliwić szybką reakcję w obliczu obecnego kryzysu gospodarczego i finansowego, taki instrument podziału powinien zostać wdrożony przez Komisję zgodnie z art. 54 ust. 2 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002.	(16) Aby umożliwić szybką reakcję w obliczu obecnego kryzysu gospodarczego, finansowego i społecznego, instrumenty podziału ryzyka przewidziane w niniejszym rozporządzeniu powinny zostać wdrożone przez Komisję zgodnie z art. 54 ust. 2 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002.
Poprawka  12 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 16 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(16a) W interesie jasności i pewności prawnej definicja instrumentu podziału ryzyka powinna zostać umieszczona w art. 36a rozporządzenia (WE) nr 1083/2006. Instrumenty podziału ryzyka powinno się wykorzystywać do pożyczek i gwarancji, a także do innych instrumentów finansowych w celu finansowania współfinansowanych przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) lub Fundusz Spójności (FS) operacji dotyczących kosztów inwestycyjnych, których nie można finansować jako wydatków kwalifikowalnych na mocy art. 55 rozporządzenia (WE) nr 1083/2006 lub na podstawie unijnych przepisów regulujących pomoc państwa. W tym celu należy także ustanowić odstępstwo od art. 54 ust. 5 rozporządzenia (WE) nr 1083/2006.
Poprawka  13 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 16 b preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(16b) Państwo członkowskie, która zwraca się do Komisji o skorzystanie z instrumentu podziału ryzyka, powinno w pisemnym wniosku szczegółowo wykazać, dlaczego uważa, że spełnia jeden z warunków kwalifikowalności przewidzianych w art. 77 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1083/2006, oraz powinno załączyć do wniosku wszystkie informacje wymagane niniejszym rozporządzeniem w celu wykazania, że spełnia określony warunek kwalifikowalności. W swoim wniosku wnioskujące państwo członkowskie (przedkładając konkretny wykaz proponowanych projektów i potrzeb finansowych) powinno też określić programy współfinansowane z EFRR lub FS oraz część środków finansowych przewidzianych na takie programy na lata 2012 i 2013, którą chce ono przydzielić na instrument podziału ryzyka. Wniosek państwa członkowskiego powinien zatem zostać przekazany Komisji do dnia 31 sierpnia 2013 r., tak aby Komisja mogła przyjąć decyzję w sprawie udziału wnioskującego państwa członkowskiego w instrumencie podziału ryzyka najpóźniej do dnia 31 grudnia 2013 r. Przed podjęciem przez Komisję decyzji w sprawie wniosku państwa członkowskiego odpowiednie programy operacyjne w EFRR i FS powinny zostać poddane przeglądowi zgodnie z art. 33 ust. 2 rozporządzenia (WE) 1083/2006.
Poprawka  14 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 16 c preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(16c) Wybrane działania, które kwalifikują się do instrumentu podziału ryzyka finansowego, powinny być albo dużymi projektami, które stały się już przedmiotem decyzji Komisji na mocy art. 41 rozporządzenia (WE) nr 1083/2006 lub innymi projektami współfinansowanymi z EFRR lub FS i ujętymi w jednym lub większej liczbie ich programów operacyjnych, w sytuacji gdy projektom tym brakuje finansowania w odniesieniu do kosztów inwestycyjnych, które mają ponosić inwestorzy prywatni. Ponadto wybrane działania mogłyby również być działaniami, które przyczyniają się do realizacji celów przewidzianych w narodowych strategicznych ramach odniesienia wnioskującego państwa członkowskiego oraz w strategicznych wytycznych Wspólnoty dla spójności oraz które z uwagi na ich charakter mogą przyczynić się do wsparcia wzrostu i przyspieszenia ożywienia gospodarczego, pod warunkiem dostępności środków z instrumentu podziału ryzyka.
Poprawka  15 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 16 d preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(16d) Składające wniosek państwo członkowskie powinno ponadto określić we wniosku kwotę, która zostanie wykorzystana wyłącznie na rzecz tego państwa członkowskiego w jego alokacji finansowej w ramach polityki spójności zgodnie z art. 18 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1083/2006 i która może zostać przeznaczona na realizację celów instrumentu podziału ryzyka wyłącznie w ramach zobowiązań związanych z budżetem UE, na które środki mają być przeznaczone w latach 2012 i 2013 zgodnie z art. 75 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1083/2006, oraz które nie powinny przekraczać 10% całkowitej indykatywnej alokacji na rzecz wnioskującego państwa członkowskiego na lata 2007-2013 z EFRR i FS oraz zostać zatwierdzone zgodnie z art. 28 ust. 3 lit. b) rozporządzenia (WE) 1083/2006. Poza tym należy zagwarantować, by finansowy wkład Unii w instrument podziału ryzyka, w tym opłaty za zarządzanie i inne kwalifikujące się koszty, był ściśle ograniczony do wspomnianej maksymalnej kwoty unijnego wkładu w instrument podziału ryzyka, a budżet ogólny Unii Europejskiej nie był obciążony żadnym dodatkowym zobowiązaniem. Wszelkie ryzyko szczątkowe zawarte w operacjach finansowanych z ustanowionego instrumentu podziału ryzyka powinno zatem być ponoszone przez EBI albo krajowy lub międzynarodowy podmiot z sektora publicznego, albo podmiot regulowany przepisami prawa prywatnego, realizujący zadania służby publicznej, wraz z którym ustanowiono instrument podziału ryzyka na mocy umowy o współpracy. Należy umożliwić temu samemu państwu członkowskiemu, na jego wniosek i w ramach tego samego instrumentu podziału ryzyka, ponowne skorzystanie ze wszelkich środków przeznaczonych na ten instrument podziału ryzyka lub środków powracających, pod warunkiem że państwo to wciąż spełnia warunki kwalifikowalności.
Poprawka  16 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 16 e preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(16e) Komisja powinna zweryfikować, czy informacje przedłożone przez wnioskujące państwo członkowskie są prawidłowe, a tym samym czy wniosek danego państwa członkowskiego jest uzasadniony, powinna być też uprawniona do przyjęcia w ciągu czterech miesięcy decyzji w sprawie konkretnych warunków udziału wnioskującego państwa członkowskiego w instrumencie podziału ryzyka, która to decyzja powinna mieć formę aktu wykonawczego. Jednak do finansowania z ustanowionego instrumentu podziału ryzyka powinny być kwalifikowane tylko projekty, w odniesieniu do których podjęto pozytywną decyzję o finansowaniu albo przez EBI, albo przez krajowy lub międzynarodowy podmiot sektora publicznego, bądź też podmiot regulowany przepisami prawa prywatnego, realizujący zadania służby publicznej. Ze względu na przejrzystość i pewność prawa decyzja Komisji powinna być publikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Poprawka  17 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 16 f preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(16f) Ze względu na cel zarządzania kryzysem oraz charakter wprowadzonego niniejszym rozporządzeniem instrumentu podziału ryzyka, jak również bezprecedensowy kryzys oddziałujący na rynki międzynarodowe oraz załamanie się koniunktury gospodarczej, które poważnie naruszyło stabilność finansową kilku państw członkowskich, co wymaga szybkiej reakcji w celu przeciwdziałania skutkom dla gospodarki realnej, rynku pracy i obywateli, wskazane jest, by niniejsze rozporządzenie weszło w życie w dniu jego opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Poprawka  18 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 1 – punkt 1 Rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 Artykuł 14 – ustęp 1
Tekst proponowany przez Komisję Poprawka W rozporządzeniu (WE) nr 1083/2006 wprowadza się następujące zmiany: W rozporządzeniu (WE) nr 1083/2006 niniejszym wprowadza się następujące zmiany: (1) art. 14 ust. 1 otrzymuje brzmienie: (1) artykuł 14 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Budżet Unii Europejskiej alokowany na fundusze jest wykonywany w ramach zarządzania dzielonego między państwa członkowskie i Komisję, zgodnie z art. 53 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich, * z wyjątkiem instrumentów podziału ryzyka, o których mowa w art. 36 ust. 2a, i pomocy technicznej, o której mowa w art. 45. „1. Budżet Unii Europejskiej alokowany na fundusze jest wykonywany w ramach zarządzania dzielonego między państwa członkowskie i Komisję, zgodnie z art. 53 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich*, z wyjątkiem instrumentu, o którym mowa w art. 36a tego rozporządzenia i pomocy technicznej, o której mowa w art. 45 tego rozporządzenia.
Poprawka  19 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 1 – punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 Artykuł 36 – ustęp 2 a
Tekst proponowany przez Komisję Poprawka (2) w art. 36 dodaje się ust. 2a w brzmieniu: (2) dodaje się artykuł w brzmieniu:   „Artykuł 36a   Instrument podziału ryzyka   1. Do celów niniejszego artykułu instrument podziału ryzyka oznacza instrument finansowy (pożyczkę, gwarancję, jak również inny instrument finansowy), który zapewnia całkowite lub częściowe pokrycie określonego ryzyka, w określonych przypadkach za ustalone wynagrodzenie. „2a. Państwa członkowskie, które spełniają jeden z warunków określonych w art. 77 ust. 2, mogą wnieść część alokacji finansowych, o których mowa w art. 19 i art. 20, do instrumentu podziału ryzyka, który zostanie utworzony przez Komisję w porozumieniu z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym lub w porozumieniu z krajowymi lub międzynarodowymi organami sektora publicznego lub organami podlegającymi prawu prywatnemu, które wykonują zadania służby publicznej i zapewniają odpowiednie gwarancje, o których mowa w art. 54 ust. 2 lit. c) rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002, na warunkach zbliżonych do warunków stosowanych przez Europejski Bank Inwestycyjny, na zapewnianie środków i przydzielanie kapitału na pożyczki i gwarancje, jak również inne instrumenty finansowe przyznane w ramach instrumentu podziału ryzyka. 2. Państwa członkowskie, które spełniają jeden z warunków określonych w art. 77 ust. 2 lit. a), b) i c), mogą wnieść część ogólnych zasobów rozdzielanych zgodnie z art. 19 i art. 20 do instrumentu podziału ryzyka, który tworzy się w drodze porozumienia o współpracy zawieranego przez Komisję z EBI lub z krajowymi lub międzynarodowymi organami sektora publicznego lub organami podlegającymi prawu prywatnemu, które wykonują zadania służby publicznej i zapewniają odpowiednie gwarancje, o których mowa w art. 54 ust. 2 lit. c) rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002, na warunkach zbliżonych do warunków stosowanych przez EBI (zwany dalej zakontraktowanym organem wykonawczym), na zapewnianie środków i przydzielanie kapitału na pożyczki i gwarancje, jak również inne instrumenty finansowe przyznane w ramach instrumentu podziału ryzyka.   3. Umowa o współpracy, o której mowa w ust. 2, reguluje w szczególności co następuje: całkowitą kwotę wkładu Unii oraz harmonogram jego udostępnienia; warunki dotyczące rachunku powierniczego, który tworzony jest przez zakontraktowany organ wykonawczy; kryteria kwalifikowalności do korzystania z wkładu Unii, szczegółowy podział ryzyka (w tym wskaźnik dźwigni) ponoszonego przez zakontraktowany organ wykonawczy oraz gwarancje, jakich ten organ ma udzielić; wycenę instrumentu podziału ryzyka w oparciu o margines ryzyka oraz pokrycie wszelkich kosztów administracyjnych związanych z tym instrumentem; procedurę składania wniosku i jego zatwierdzania, obowiązującą w odniesieniu do propozycji projektów objętych instrumentem podziału ryzyka; okres dostępności instrumentu podziału ryzyka i wymogi w zakresie sprawozdawczości.   Dokładny podział ryzyka (w tym wskaźnik dźwigni), które zgodnie z umową o współpracy zostanie poniesione przez zakontraktowany organ wykonawczy, wynosi średnio przynajmniej 1,5-krotność kwoty wkładu Unii do instrumentu podziału ryzyka.   Wpłat do instrumentu podziału ryzyka dokonuje się w transzach, zgodnie z planowym stosowaniem instrumentu podziału ryzyka do zapewniania pożyczek i gwarancji służących finansowaniu określonych operacji. Taki instrument podziału ryzyka jest stosowany wyłącznie w odniesieniu do pożyczek i gwarancji, jak również innych instrumentów finansowych, w celu finansowania operacji współfinansowanych przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego lub Fundusz Spójności, w odniesieniu do wydatków, które nie są objęte art. 56. 4. W drodze odstępstwa od art. 54 ust. 5 instrument podziału ryzyka stosowany jest w celu finansowania operacji współfinansowanych przez EFRR lub FS w odniesieniu do kosztów inwestycyjnych, których nie można finansować jako koszty kwalifikujące się na mocy art. 55 lub zgodnie z unijnymi zasadami dotyczącymi pomocy państwa.   Można go również wykorzystać do finansowania operacji, które przyczyniają się do osiągnięcia celów przewidzianych w narodowych strategicznych ramach odniesienia wnioskującego państwa członkowskiego oraz w strategicznych wytycznych Wspólnoty dla spójności1 oraz które wnoszą największą wartość dodaną do unijnej strategii na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu. Instrument podziału ryzyka jest wdrażany przez Komisję w ramach pośredniego zarządzania scentralizowanego zgodnie z art. 54 ust. 2 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002. 5. Instrument podziału ryzyka jest wdrażany przez Komisję w ramach pośredniego zarządzania scentralizowanego zgodnie z art. 54 i 56 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002. Wpłat do instrumentu podziału ryzyka dokonuje się w transzach, zgodnie z planowym stosowaniem instrumentu podziału ryzyka do zapewniania pożyczek i gwarancji służących finansowaniu określonych operacji.     6. Państwo członkowskie, które zwraca się o skorzystanie z instrumentu podziału ryzyka, przedstawia Komisji pisemny wniosek do dnia 31 sierpnia 2013 r. We wniosku państwo członkowskie udziela wszelkich informacji niezbędnych do ustalenia:   a) że spełnia ono jeden z warunków, o których mowa w art. 77 ust. 2 lit. a), b) lub c), wskazując decyzję Rady lub inny akt prawny wykazujący tę okoliczność;   b) wykazu programów (w tym proponowanych projektów oraz odnośnych potrzeb finansowych) współfinansowanych z EFRR lub FS oraz części środków przeznaczonych na takie programy na lata 2012 i 2013, której nie chce zainwestować w te programy, tylko zamierza przeznaczyć na instrument podziału ryzyka;   c) wykazu proponowanych projektów zgodnie z akapitem drugim ust. 4 oraz części środków przewidzianych na realizację tych programów w latach 2012 i 2013, której nie chce zainwestować w te programy, tylko zamierza przeznaczyć na instrument podziału ryzyka;   d) kwoty dostępnej do wyłącznego przez nie wykorzystania z alokacji finansowej na politykę spójności na mocy art. 18 ust. 2 oraz wskazania kwoty, która może być wydzielona na cele instrumentu podziału ryzyka wyłącznie ze zobowiązań budżetowych Unii, które pozostały do zrealizowania w latach 2012 i 2013 na mocy art. 75 ust. 1. Zainteresowane państwo członkowskie składa wniosek do Komisji, która aktem wykonawczym przyjmuje decyzję określającą system ustanowiony w celu zagwarantowania, że dostępna kwota zostanie wykorzystana wyłącznie na rzecz państwa członkowskiego, które ją zapewniło ze swojej alokacji finansowej w ramach polityki spójności zgodnie z art. 18 ust. 2, a także warunki mające zastosowanie do takiego instrumentu podziału ryzyka. Wspomniane warunki obejmują przynajmniej następujące kwestie: 7. Po sprawdzeniu, że wniosek państwa członkowskiego jest prawidłowy i uzasadniony Komisja - w terminie czterech miesięcy od złożenia przez państwo członkowskie wniosku - aktem wykonawczym przyjmuje decyzję określającą system stworzony w celu zagwarantowania, że dostępna kwota zostanie wykorzystana wyłącznie na rzecz państwa członkowskiego, które ją zapewniło ze swojej alokacji finansowej w ramach polityki spójności zgodnie z art. 18 ust. 2, a także konkretne warunki uczestniczenia wnioskującego państwa członkowskiego w instrumencie podziału ryzyka. Warunki te w szczególności obejmują: a) identyfikowalność i rachunkowość, informacje o zastosowaniu funduszy oraz systemy monitorowania i kontroli; oraz a) identyfikowalność i rachunkowość, informacje o zastosowaniu funduszy, warunki płatności oraz systemy monitorowania i kontroli;jj b) struktura opłat oraz innych kosztów administracyjnych i kosztów zarządzania. b) struktura opłat oraz innych kosztów administracyjnych i kosztów zarządzania;   c) orientacyjny wykaz projektów kwalifikujących się do finansowania oraz   d) maksymalną kwotę wkładu Unii, którą można przeznaczyć na instrument podziału ryzyka ze środków dostępnych w danym państwie członkowskim, oraz raty, w których nastąpi realizacja.   Decyzja Komisji publikowana jest w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.   Podejmując decyzję w sprawie wniosku państwa członkowskiego Komisja dopilnowuje, by do uzyskania finansowania z utworzonego instrumentu podziału ryzyka kwalifikowały się jedynie projekty, w odniesieniu do których pozytywna decyzja o finansowaniu została podjęta przez EBI bądź krajowy lub międzynarodowy organ sektora publicznego, czy też organ podlegający prawu prywatnemu, który wykonuje zadania służby publicznej.   8. Decyzję Komisji, o której mowa w ust. 7, poprzedza przegląd odpowiednich programów operacyjnych EFRR i Funduszu Spójności zgodnie z art. 33 ust. 2. Alokacje finansowe do instrumentu podziału ryzyka są ściśle ograniczone i nie skutkują powstaniem zobowiązań warunkowych dla budżetu Unii ani dla zainteresowanego państwa członkowskiego. 9. Alokacje finansowe do instrumentu podziału ryzyka są ściśle ograniczone i nie przekraczają 10% całkowitej indykatywnej alokacji na rzecz wnioskującego państwa członkowskiego na lata 2007-2013 z EFRR i FS, którą zatwierdzono zgodnie z art. 28 ust. 3 lit. b). Alokacje finansowe na projekty z ust. 4 akapit drugi niniejszego artykułu ograniczają się do kwot pozostałych po sfinansowaniu operacji, o których mowa w akapicie pierwszym ust. 4 niniejszego artykułu. Oprócz całkowitego wkładu Unii w instrument podziału ryzyka, zatwierdzonego w decyzji, o której mowa w ust. 7 niniejszego artykułu, udział Unii w instrumencie podziału ryzyka nie skutkuje powstaniem żadnych dodatkowych zobowiązań warunkowych ani dla budżetu ogólnego Unii, ani dla zainteresowanego państwa członkowskiego. Wszelkie kwoty pozostałe po zakończeniu operacji objętej instrumentem podziału ryzyka mogą zostać ponownie wykorzystane, na wniosek zainteresowanego państwa członkowskiego, w ramach instrumentu podziału ryzyka, jeżeli dane państwo członkowskie wciąż spełnia jeden z warunków określonych w art. 77 ust. 2. Jeżeli dane państwo członkowskie nie spełnia już tych warunków, pozostałą kwotę uznaje się za dochód przeznaczony na określone cele w rozumieniu art. 18 rozporządzenia finansowego. Na wniosek zainteresowanego państwa członkowskiego dodatkowe środki na pokrycie zobowiązań wygenerowane przez ten dochód przeznaczony na określone cele dodaje się w kolejnym roku do alokacji finansowej w ramach polityki spójności tego państwa członkowskiego.” 10. Wszelkie środki powracające lub kwoty pozostałe po zakończeniu operacji objętej instrumentem podziału ryzyka mogą zostać ponownie wykorzystane, na wniosek zainteresowanego państwa członkowskiego, w ramach instrumentu podziału ryzyka, jeżeli dane państwo członkowskie wciąż spełnia jeden z warunków określonych w art. 77 ust. 2 lit. a), b) i c). Jeżeli dane państwo członkowskie nie spełnia już żadnego z tych warunków, środki powracające lub pozostałą kwotę uznaje się za dochód przeznaczony na określone cele w rozumieniu art. 18 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002. Na wniosek zainteresowanego państwa członkowskiego dodatkowe środki na pokrycie zobowiązań wygenerowane przez ten dochód przeznaczony na określone cele dodaje się w kolejnym roku do alokacji finansowej w ramach polityki spójności tego państwa członkowskiego.”   _______________   1 Zob. decyzja Rady 2006/702/WE z dnia 6 października 2006 r. w sprawie strategicznych wytycznych Wspólnoty dla spójności (Dz. U. L 291 z 21.10.2006, s. 11.
Poprawka  20 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 2 Rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 .
Tekst proponowany przez Komisję Poprawka Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem jego opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

• [1]  Dz.U. C 43 z 15.2.2012, s. 13.

UZASADNIENIE

Kontekst i treść wniosku Komisji

Po dwóch poprzednich wnioskach dotyczących zmiany rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 w odpowiedzi na obecny kryzys gospodarczy i społeczny Komisja proponuje trzecią nowelizację, która ustanawia zasady tworzenia instrumentu podziału ryzyka.

W dniu 21 lipca 2011 r. głowy państw i szefowie rządów strefy euro wezwali Komisję i EBI do wzmocnienia synergii między programami pożyczkowymi a unijnymi środkami finansowymi w państwach członkowskich, które w chwili wejścia w życie nowelizacji otrzymują pomoc Unlub Międzynarodowego Funduszu Monetarnego. Obecnie państwami członkowskimi korzystającymi z ww. pomocy są: Irlandia, Grecja, Portugalia i Rumunia.

Przedmiotowy środek ma na celu sprostanie poważnym przeszkodom, z jakimi borykają się niektóre państwa członkowskie, w szczególności Grecja, przy gromadzeniu środków prywatnych, potrzebnych do wdrożenia projektów infrastrukturalnych i produkcyjnych, które tylko częściowo mogą być finansowane ze środków publicznych. Dotyczy to w szczególności projektów infrastrukturalnych, które generują dochód netto (takich jak płatne autostrady lub inna infrastruktura, za którą pobiera się opłaty od użytkowników), których wartości nie można pokryć z tytułu polityki spójności. Dotyczy to również inwestycji produkcyjnych, dla których maksymalna pomoc jest ograniczona przepisami o pomocy państwa. Wniosek Komisji dotyczy tylko projektów generujących dochód, gdyż koszty inwestycyjne do pokrycia z dochodów nie kwalifikują się do współfinansowania ze środków unijnych.

W państwach członkowskich w największym stopniu dotkniętych kryzysem finansowym i gospodarczym, w szczególności w Grecji, szereg projektów strategicznych, zakwalifikowanych do współfinansowania z programów w ramach polityki spójności, może nie zostać zrealizowanych, ponieważ inwestorzy z sektora prywatnego i banki utraciły wypłacalność umożliwiającą udzielanie pożyczek na projekty i dla projektodawców lub nie chcą już ponosić ryzyka inwestycyjnego w obecnych okolicznościach.

Zaproponowany środek jest wyjątkiem w zwykłych ramach realizacji polityki spójności, który uzasadniają tylko nadzwyczajne okoliczności powstałe w wyniku kryzysu. Dlatego środek ma na celu pokrycie części ryzyka związanego z pożyczkami, jakie ponoszą banki lub projektodawcy w państwach członkowskich borykających się z poważnymi trudnościami w odniesieniu do ich stabilności finansowej lub nimi zagrożonych, tak by utrzymać udział inwestorów prywatnych i przezwyciężyć istotne przeszkody, jakie pojawiają się przy realizacji programów w ramach polityki spójności.

Zgodnie z wnioskiem, aby umożliwić wdrożenie instrumentu podziału ryzyka, dozwolone będzie przenoszenie z powrotem do Komisji części alokacji finansowych udostępnionych tym państwom członkowskim. Celem będzie zapewnienie wkładów kapitałowych na pokrycie oczekiwanych i niespodziewanych strat pożyczek i gwarancji udzielonych w ramach partnerstwa podziału ryzyka z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym lub innymi instytucjami finansowymi wykonującymi zadania służby publicznej, które chcą w dalszym ciągu udzielać pożyczek sponsorom projektów i bankom w celu zapewnienia współfinansowania ze środków prywatnych projektom realizowanym z wykorzystaniem wkładów z funduszy strukturalnych i z Funduszu Społecznego. Całkowita wielkość alokacji w ramach polityki spójności na lata 2007-2013 nie zostałaby więc zmieniona. Zaproponowane środki miałyby tymczasowy charakter i przestałyby obowiązywać, gdy dane państwo członkowskie wyjdzie z mechanizmu pomocy finansowej. Instrument podziału ryzyka jest wdrażany przez Komisję w ramach pośredniego zarządzania scentralizowanego zgodnie z art. 54 ust. 2 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002.

Uwagi sprawozdawczyni

Sprawozdawczyni z zadowoleniem przyjmuje wniosek i zauważa, że jego celem jest zapewnienie nieprzerwanej realizacji programów współfinansowanych przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR i Fundusz Spójności (FS) w perspektywie ożywienia gospodarczego państw członkowskich objętych pomocą finansową.

Sprawozdawczyni jest zdania, że niektóre elementy wniosku należy doprecyzować, i zgłasza poprawki zmierzające do wyjaśnienia tekstu, dodając definicję instrumentu podziału ryzyka (zgodnie z niedawną poprawką kompromisową dotyczącą brzmienia rozporządzenia finansowego) wraz ze szczegółowym opisem procedury stosowanej w celu ustanowienia i wdrożenia instrumentu podziału ryzyka w oparciu o prawne modele istniejących instrumentów podziału ryzyka w innych strategiach politycznych Unii. Ponadto sprawozdawczyni proponuje dodanie nowego art. 36a z uwagi na lepszą redakcję prawną oraz ujęcie artykułu w strukturze ustępów i akapitów.

Sprawozdawczyni zgłasza poprawkę, która określa pułap budżetowy dla instrumentu podziału ryzyka, oraz ponownie podkreśla, że poza środkami finansowymi przenaczonymi na instrument podziału ryzyka nie nie ma zobowiązań warunkowych dla budżetu Unii ani dla zainteresowanego państwa członkowskiego.

Dla zapewnienia, by w mechanizmie ujmowano tylko projekty generujące dochód, które są pewne z gospodarczego punktu widzenia, sprawozdawczyni wskazuje, że do finansowania z instrumentu podziału ryzyka kwalifikowane są tylko te projekty, w odniesieniu do których EBI lub podobne instytucje finansowe podjęły pozytywną decyzję o finansowaniu. Podobnie dla podkreślenia, że budżet Unii nie ponosi całości ryzyka, ale dzieli je z EBI lub podobnymi instytucjami, dokładny podział ryzyka (wskaźnik dźwigni) wynosi średnio przynajmniej 1,5-krotność kwoty wkładu Unii do instrumentu podziału ryzyka.

Jeżeli chodzi o zakres projektów kwalifikowanych do instrumentu podziału ryzyka, sprawozdawczyni zgłasza poprawki, które powinny dać preferencyjny dostęp do projektów generujących dochód i projektów pomocy państwa, które już objęto programami operacyjnymi danych państw członkowskich, jednak nie wykluczono by innych projektów, które przyczyniają się do realizacji celów przewidzianych w narodowych strategicznych ramach odniesienia wnioskującego państwa członkowskiego i w strategicznych wytycznych Wspólnoty dla spójności oraz które mogą przyczynić się do ożywienia gospodarczego danych państw członkowskich.

OPINIA Komisji Kontroli Budżetowej (1.3.2012)

dla Komisji Rozwoju Regionalnego

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 w odniesieniu do niektórych przepisów dotyczących instrumentów podziału ryzyka dla państw członkowskich doświadczających poważnych trudności w zakresie ich stabilności finansowej lub nimi zagrożonych
(COM(2011)0655 – C7‑0350/2011 – 2011/0283(COD))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Crescenzio Rivellini

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Unia Europejska stoi obecnie przed utrzymującym się kryzysem gospodarczym i finansowym, który nie tylko wpływa na stabilność makroekonomiczną wielu państw członkowskich, lecz również na dostęp do finansowania w całej Unii Europejskiej. Stanowi to zagrożenie dla realizacji programów polityki spójności, jako że problemy z płynnością, jakie napotykają instytucje finansowe, ograniczają ilość środków finansowych dostępnych dla publicznych i prywatnych podmiotów realizujących projekty w ramach tych programów.

Sprawozdawca przychylnie odnosi się do wniosku Komisji Europejskiej (COM(2011)0655) zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 („rozporządzenie ogólne”) i zauważa, że głównym jego celem jest poprawa dostępu do finansowania projektodawców w celu umożliwienia im dalszego wdrażania na swoich terytoriach programów realizowanych w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności. W tym celu zostałby ustanowiony instrument podziału ryzyka. Państwa członkowskie przekazywałyby część przyznanych im środków finansowych do takiego instrumentu, który wówczas zapewniałby wkłady kapitałowe na pokrycie oczekiwanych i niespodziewanych strat pożyczek i gwarancji udzielonych w ramach partnerstwa podziału ryzyka z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym lub innymi instytucjami finansowymi wykonującymi zadania służby publicznej. Zapewniłoby to zatem dodatkową płynność umożliwiającą wdrożenie projektów z zakresu infrastruktury i inwestycji produkcyjnych bez konieczności modyfikowania ogólnego przydziału środków w ramach polityki spójności na okres 2007–2013.

Sprawozdawca popiera zamiar Komisji dotyczący zwiększenia dostępu do finansowania projektodawców z zakresu infrastruktury i inwestycji produkcyjnych. Sprawozdawca zgadza się wprawdzie z ogólną ideą wniosku Komisji, jest jednak przekonany o konieczności wprowadzenia kilku zmian z myślą o jego lepszej wykonalności.

Po pierwsze sprawozdawca sądzi, że brak płynności w sektorze finansowym nie ogranicza się do państw, które otrzymały pomoc finansową w ramach europejskiego mechanizmu stabilizacji finansowej lub mechanizmu pomocy dla bilansów płatniczych. Dlatego też we wszystkich państwach członkowskich ogranicza się źródła finansowania projektodawców z zakresu infrastruktury i inwestycji produkcyjnych. W związku z powyższym sprawozdawca sądzi, że rozszerzenie możliwości ustanowienia takich mechanizmów podziału ryzyka na wszystkie państwa członkowskie zwiększyłoby inwestycje w projekty sprzyjające wzrostowi gospodarczemu i zatrudnieniu w całej Unii dzięki funduszom strukturalnym i Funduszowi Spójności, które w przeciwnym razie mogłyby pozostać niewykorzystane pod koniec bieżącego okresu programowania.

Ponadto – zdaniem sprawozdawcy – aby wniosek wywarł realny wpływ na gospodarkę państw członkowskich, które podejmą decyzję o jego wdrożeniu, powinien on mieć zastosowanie zarówno do operacji już współfinansowanych przez fundusze strukturalne lub Fundusz Spójności, jak i do operacji z zakresu infrastruktury i MŚP istotnych dla ożywienia gospodarczego danego państwa członkowskiego. Możliwość wspierania „projektów infrastrukturalnych istotnych dla ożywienia gospodarczego przedmiotowych państw członkowskich” już uwzględniono w uzasadnieniu do wniosku Komisji. Możliwość wspierania operacji MŚP otworzy możliwość zwiększenia płynności dostępnej dla sektora, który zapewnia zatrudnienie znacznego odsetka ludności UE i który obecnie cierpi na poważny brak płynności.

Ponadto sprawozdawca sądzi, że w celu umożliwienia szerszego korzystania z instrumentu i zagwarantowania wkładu sektora prywatnego do wspieranych projektów na odpowiednim poziomie należy skreślić ograniczenie do wspierania wyłącznie wydatków nieujętych w art. 56.

POPRAWKI

Komisja Kontroli Budżetowej zwraca się do Komisji Rozwoju Regionalnego, jako do komisji przedmiotowo właściwej, o naniesienie w swoim sprawozdaniu następujących poprawek:

Poprawka  1 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 2 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(2a) Poważny kryzys zadłużeniowy w wielu państwach członkowskich wymaga nowych i innowacyjnych sposobów inwestowania funduszy strukturalnych, które ułatwiłyby ich jak najlepsze wykorzystanie w okresach programowania 2007–2013 i 2014–2020.
Poprawka  2 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Punkt 13 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(13) Aby zmniejszyć wagę tych problemów i przyśpieszyć realizację programów operacyjnych i projektów, a także wzmocnić ożywienie gospodarcze, należy umożliwić instytucjom zarządzającym państw członkowskich, mającym duże trudności z utrzymaniem stabilności finansowej, a którym przyznano wsparcie finansowe zgodnie z jednym z wymienionych powyżej mechanizmów wsparcia finansowego, przeznaczanie środków finansowych z programów operacyjnych na tworzenie instrumentów podziału ryzyka udzielających pożyczek lub gwarancji, bądź innych instrumentów finansowych, w celu wsparcia projektów i działań przewidzianych w ramach programu operacyjnego.	(13) Aby zmniejszyć wagę tych problemów i przyśpieszyć realizację programów operacyjnych i projektów, a także wzmocnić ożywienie gospodarcze, należy umożliwić instytucjom zarządzającym państw członkowskich, mającym duże trudności z utrzymaniem stabilności finansowej, a którym przyznano wsparcie finansowe zgodnie z jednym z wymienionych powyżej mechanizmów wsparcia finansowego, przeznaczanie środków finansowych z programów operacyjnych na tworzenie instrumentów podziału ryzyka udzielających pożyczek lub gwarancji, bądź innych instrumentów finansowych, w celu wsparcia projektów i działań przewidzianych w ramach programu operacyjnego. Ponadto będzie można również wspierać inwestycje infrastrukturalne i produkcyjne istotne dla ożywienia gospodarczego i tworzenia miejsc pracy w odnośnych państwach członkowskich oraz dla zapewnienia zgodności z celami strategii Europa 2020.
Poprawka  3 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 1 – punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 Artykuł 36 – ustęp 2 a – akapit drugi
Tekst proponowany przez Komisję Poprawka Taki instrument podziału ryzyka jest stosowany wyłącznie w odniesieniu do pożyczek i gwarancji, jak również innych instrumentów finansowych, w celu finansowania operacji współfinansowanych przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego lub Fundusz Spójności, w odniesieniu do wydatków, które nie są objęte art. 56. Taki instrument podziału ryzyka jest stosowany wyłącznie w odniesieniu do pożyczek i gwarancji, jak również innych instrumentów finansowych, w celu finansowania operacji współfinansowanych przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego lub Fundusz Spójności bądź do projektów z zakresu infrastruktury, MŚP i inwestycji produkcyjnych istotnych dla ożywienia gospodarczego i tworzenia miejsc pracy w przedmiotowych państwach członkowskich oraz dla zapewnienia zgodności z celami strategii Europa 2020. W odniesieniu do państw członkowskich spełniających jeden z warunków określonych w art. 77 ust.2, taki instrument podziału ryzyka stosuje się również w przypadku działań związanych z celami polityki spójności, które nie są współfinansowane przez programy dotyczące narodowych strategicznych ram odniesienia (NSRF).
Uzasadnienie
Ważne jest jasne stwierdzenie, że instrumenty podziału ryzyka są zgodne z celami strategii UE 2020, ponieważ służą szerszym celom niż cele określone w EFRR i Funduszu Spójności.
Poprawka  4 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 1 – punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 Artykuł 36 – ustęp 2 a – akapit piąty – litera a)
Tekst proponowany przez Komisję Poprawka a) identyfikowalność i rachunkowość, informacje o zastosowaniu funduszy oraz systemy monitorowania i kontroli; oraz a) identyfikowalność i rachunkowość, struktura zarządzania w ścisłej konsultacji z państwem członkowskim i biorącymi udział instytucjami finansowymi, informacje o wskaźniku dźwigni, o zastosowaniu funduszy oraz o systemach monitorowania i kontroli; oraz

PROCEDURA

Tytuł	Zmiana rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 w odniesieniu do niektórych przepisów dotyczących instrumentów podziału ryzyka dla państw członkowskich doświadczających poważnych trudności w zakresie ich stabilności finansowej lub nimi zagrożonych
Odsyłacze	COM(2011)0655 – C7-0350/2011 – 2011/0283(COD)
Komisja przedmiotowo właściwa        Data ogłoszenia na posiedzeniu	REGI 25.10.2011
Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii        Data ogłoszenia na posiedzeniu	CONT 15.12.2011
Sprawozdawca(y)        Data powołania	Crescenzio Rivellini 29.11.2011
Data przyjęcia	29.2.2012
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	14 11 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Marta Andreasen, Jean-Pierre Audy, Inés Ayala Sender, Zigmantas Balčytis, Andrea Češková, Tamás Deutsch, Martin Ehrenhauser, Jens Geier, Gerben-Jan Gerbrandy, Ingeborg Gräßle, Ville Itälä, Cătălin Sorin Ivan, Bogusław Liberadzki, Monica Luisa Macovei, Jan Mulder, Eva Ortiz Vilella, Crescenzio Rivellini, Theodoros Skylakakis, Bart Staes, Søren Bo Søndergaard, Michael Theurer
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Philip Bradbourn, Derk Jan Eppink, Lucas Hartong, Edit Herczog, Véronique Mathieu, Derek Vaughan

OPINIA Komisji Gospodarczej i Monetarnej (13.3.2012)

dla Komisji Rozwoju Regionalnego

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 w odniesieniu do niektórych przepisów dotyczących instrumentów podziału ryzyka dla państw członkowskich doświadczających poważnych trudności w zakresie ich stabilności finansowej lub nimi zagrożonych
(COM(2011)0655 – C7‑0350/2011 – 2011/0283(COD))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Rolandas Paksas

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Wniosek Komisji Europejskiej przypada na okres, w którym wiele państw boryka się z poważnymi problemami przy wdrażaniu programów realizowanych w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności. Utrzymujący się kryzys finansowy i gospodarczy poważnie nadwyrężył budżety państw członkowskich, stale wzrasta presja na finansowanie inwestycji publicznych z dostępnych krajowych zasobów finansowych, a warunki uczestnictwa sektora prywatnego, a w szczególności sektora finansowego, są coraz mniej korzystne.

Głównym celem wniosku Komisji jest zatem udzielenie pomocy państwom członkowskim najbardziej dotkniętym kryzysem w dalszym wdrażaniu na swoich terytoriach programów realizowanych w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności dzięki zapewnieniu gospodarce zastrzyku środków finansowych. Wprowadzając możliwość przekazania części alokowanych środków UE na tworzenie instrumentów podziału ryzyka, Komisja dąży do ułatwienia udzielania pożyczek i gwarancji przez Europejski Bank Inwestycyjny lub inne międzynarodowe instytucje finansowe w celu współfinansowania prywatnych wkładów w projekty wdrażane z wykorzystaniem wsparcia ze środków publicznych.

Sprawozdawca przychylnie odnosi się do wniosku Komisji, dostrzegając jego potencjalny pozytywny wpływ na gospodarkę UE i absorpcję funduszy UE. W celu zapewnienia jego optymalnego i szybkiego stosowania sprawozdawca proponuje dwie poprawki do tekstu wniosku.

Po pierwsze sprawozdawca sądzi, że w obecnej niekorzystnej sytuacji gospodarczej wszystkie państwa członkowskie UE – niezależnie od tego, czy otrzymują już pomoc finansową w ramach mechanizmów UE, czy też borykają się z trudnościami związanymi ze swoją stabilnością finansową i usiłują przyciągnąć kapitał prywatny w celu uzupełnienia coraz bardziej ograniczonych publicznych zasobów finansowych – będą mogły odnieść korzyści z wprowadzenia instrumentów podziału ryzyka. Takie instrumenty pozwoliłyby zwiększyć inwestycje w projekty sprzyjające wzrostowi gospodarczemu i zatrudnieniu za pomocą funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, które mogłyby pozostać niewykorzystane pod koniec okresu programowania 2007-2013.

Po drugie sprawozdawca podziela zdanie Komisji, że w przypadku instrumentów podziału ryzyka pierwszeństwo należy dać finansowaniu operacji współfinansowanych przez fundusze strukturalne lub Fundusz Spójności. Niemniej jednak do udzielenia pomocy powinny kwalifikować się również inne projekty infrastrukturalne istotne dla ożywienia gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy w państwach członkowskich (uzasadnienie wniosku Komisji już uwzględnia taką możliwość). W szczególności niektóre projekty infrastrukturalne generujące dochód, które w sytuacji niekryzysowej otrzymałyby finansowanie ze źródeł zewnętrznych (i które w związku z tym nie kwalifikują się do pomocy lub nie zostały ujęte w programach operacyjnych funduszy strukturalnych ani Funduszu Spójności na lata 2007-2013), lecz które w obecnych okolicznościach nie mogą uzyskać finansowania, mogłyby skorzystać z uwzględnienia ich w instrumentach podziału ryzyka bez konieczności przeprowadzenia czasochłonnej zmiany programów operacyjnych.

Ponadto – mając na uwadze sukces podobnych instrumentów w innych sektorach (np. mechanizm finansowania oparty na podziale ryzyka w sektorze badań naukowych i rozwoju) – sprawozdawca wyraża nadzieję, że ustanowienie takiego tymczasowego instrumentu podziału ryzyka okaże się równie korzystne dla państw członkowskich, które podejmą decyzję o zastosowaniu go w obecnej, kryzysowej sytuacji, i jest zdania, że po zakończeniu obecnego okresu programowania warto byłoby zbadać możliwości utworzenia analogicznego stałego instrumentu podziału ryzyka, który służyłby wszystkim państwom członkowskim na ściśle określonych warunkach.

POPRAWKI

Komisja Gospodarcza i Monetarna zwraca się do Komisji Rozwoju Regionalnego, jako do komisji przedmiotowo właściwej, o naniesienie w swoim sprawozdaniu następujących poprawek:

Poprawka  1 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 2 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(2a) Poważny kryzys zadłużeniowy w szeregu państw objętych programem wymaga nowych i innowacyjnych sposobów inwestowania funduszy strukturalnych, które ułatwią ich jak najlepsze zastosowanie w okresie programowania na lata 2007-2013.
Poprawka  2 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 13 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(13) Aby zmniejszyć wagę tych problemów i przyśpieszyć realizację programów operacyjnych i projektów, a także wzmocnić ożywienie gospodarcze, należy umożliwić instytucjom zarządzającym państw członkowskich, mającym duże trudności z utrzymaniem stabilności finansowej, a którym przyznano wsparcie finansowe zgodnie z jednym z wymienionych powyżej mechanizmów wsparcia finansowego, przeznaczanie środków finansowych z programów operacyjnych na tworzenie instrumentów podziału ryzyka udzielających pożyczek lub gwarancji, bądź innych instrumentów finansowych, w celu wsparcia projektów i działań przewidzianych w ramach programu operacyjnego.	(13) Aby zmniejszyć wagę tych problemów i przyśpieszyć realizację programów operacyjnych i projektów, a także wzmocnić ożywienie gospodarcze, należy umożliwić instytucjom zarządzającym państw członkowskich, mającym duże trudności z utrzymaniem stabilności finansowej, a którym przyznano wsparcie finansowe zgodnie z jednym z wymienionych powyżej mechanizmów wsparcia finansowego, przeznaczanie – tymczasowo i bez uszczerbku dla okresu programowania 2014-2020 – środków finansowych z programów operacyjnych na tworzenie instrumentów podziału ryzyka udzielających pożyczek lub gwarancji, bądź innych instrumentów finansowych, w celu wsparcia projektów i działań przewidzianych w ramach programu operacyjnego.
Poprawka  3 Wniosek dotyczący rozporządzenia – akt zmieniający Artykuł 1 – punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1083/2066 Artykuł 36 – ustęp 2 a – akapit drugi
Tekst proponowany przez Komisję Poprawka Taki instrument podziału ryzyka jest stosowany wyłącznie w odniesieniu do pożyczek i gwarancji, jak również innych instrumentów finansowych, w celu finansowania operacji współfinansowanych przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego lub Fundusz Spójności, w odniesieniu do wydatków, które nie są objęte art. 56. Taki instrument podziału ryzyka jest stosowany wyłącznie w odniesieniu do pożyczek i gwarancji, jak również innych instrumentów finansowych, w celu finansowania zbliżających się operacji będących częścią programu operacyjnego i współfinansowanych przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego lub Fundusz Spójności, lub projektów infrastrukturalnych istotnych dla ożywienia gospodarczego i tworzenia miejsc pracy w przedmiotowych państwach członkowskich, w odniesieniu do wydatków, które nie są objęte art. 56.
Uzasadnienie
Celem poprawki jest umożliwienie finansowania innych ważnych projektów infrastrukturalnych, które mogłyby generować wzrost i zatrudnienie bez konieczności przeprowadzania czasochłonnej procedury zmiany programów operacyjnych. Nacisk kładzie się na projekty infrastrukturalne generujące dochód, które w sytuacji niekryzysowej otrzymałyby finansowanie ze źródeł zewnętrznych i które w związku z tym nie kwalifikują się do pomocy lub nie zostały ujęte w programach operacyjnych funduszy strukturalnych ani Funduszu Spójności na lata 2007-2013, lecz które w obecnych okolicznościach nie mogą uzyskać takiego finansowania.
Poprawka  4 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 1 – ustęp 1 – punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 Artykuł 36 – ustęp 2 a – akapit trzeci
Tekst proponowany przez Komisję Poprawka Instrument podziału ryzyka jest wdrażany przez Komisję w ramach pośredniego zarządzania scentralizowanego zgodnie z art. 54 ust. 2 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002. Instrument podziału ryzyka jest wdrażany przez Komisję w ramach pośredniego zarządzania scentralizowanego zgodnie z art. 54 ust. 2 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002. Wybór operacji przez Komisję odbywa się zgodnie z art. 41 ust. 1 i wykazuje się pozytywnymi skutkami dla lokalnych gospodarek i rynków pracy.
Poprawka  5 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 1 – ustęp 1 – punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 Artykuł 36 – ustęp 2 a – akapit trzeci a (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję Poprawka   Komisja wyznacza terminy wdrożenia odpowiednich instrumentów podziału ryzyka.
Uzasadnienie
Mimo iż wniosek zainteresowanego państwa członkowskiego zostanie zatwierdzony do końca 2013 r., wdrożenie instrumentów podziału ryzyka należy zakończyć w przewidywalnej przyszłości określonej przez Komisję.
Poprawka  6 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 1 – ustęp 1 – punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 Artykuł 36 – ustęp 2 a – akapit piąty – litera a)
Tekst proponowany przez Komisję Poprawka (a) identyfikowalność i rachunkowość, informacje o zastosowaniu funduszy oraz systemy monitorowania i kontroli; oraz (a) identyfikowalność, demokratyczna kontrola i rachunkowość, struktura zarządzania w ścisłej konsultacji z państwem członkowskim i uczestniczącymi instytucjami finansowymi, informacje o zastosowaniu czynnika efektu dźwigni, zastosowaniu funduszy oraz systemy monitorowania i kontroli; oraz
Poprawka  7 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 1 – ustęp 1 – punkt 2 Rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 Artykuł 36 – ustęp 2 a – akapit siódmy
Tekst proponowany przez Komisję Poprawka Wszelkie kwoty pozostałe po zakończeniu operacji objętej instrumentem podziału ryzyka mogą zostać ponownie wykorzystane, na wniosek zainteresowanego państwa członkowskiego, w ramach instrumentu podziału ryzyka, jeżeli dane państwo członkowskie wciąż spełnia jeden z warunków określonych w art. 77 ust. 2. Jeżeli dane państwo członkowskie nie spełnia już tych warunków, pozostałą kwotę uznaje się za dochód przeznaczony na określone cele w rozumieniu art. 18 rozporządzenia finansowego. Na wniosek zainteresowanego państwa członkowskiego dodatkowe środki na pokrycie zobowiązań wygenerowane przez ten dochód przeznaczony na określone cele dodaje się w kolejnym roku do alokacji finansowej w ramach polityki spójności tego państwa członkowskiego. Wszelkie kwoty pozostałe po zakończeniu operacji objętej instrumentem podziału ryzyka mogą zostać ponownie wykorzystane, na wniosek zainteresowanego państwa członkowskiego, w ramach instrumentu podziału ryzyka, jeżeli dane państwo członkowskie wciąż spełnia jeden z warunków określonych w art. 77 ust. 2. Jeżeli dane państwo członkowskie nie spełnia już tych warunków, pozostałą kwotę uznaje się za dochód przeznaczony na określone cele w rozumieniu art. 18 rozporządzenia finansowego. Na wniosek zainteresowanego państwa członkowskiego dodatkowe środki na pokrycie zobowiązań wygenerowane przez ten dochód przeznaczony na określone cele dodaje się w kolejnym roku do alokacji finansowej w ramach polityki spójności tego państwa członkowskiego. Kwota pozostała w dniu 31 grudnia 2013 r. przenoszona jest do budżetu Unii Europejskiej.
Uzasadnienie
Państwo członkowskie tak naprawdę rezygnuje ze swojej alokacji finansowej w ramach polityki spójności ze względu na problemy związane z absorpcją. Jeżeli odnośna alokacja finansowa nie zostanie wykorzystana przed następnym okresem programowania, należy ją przenieść do budżetu UE.

PROCEDURA

Tytuł	Zmiana rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 w odniesieniu do niektórych przepisów dotyczących instrumentów podziału ryzyka dla państw członkowskich doświadczających poważnych trudności w zakresie ich stabilności finansowej lub nimi zagrożonych
Odsyłacze	COM(2011)0655 – C7-0350/2011 – 2011/0283(COD)
Komisja przedmiotowo właściwa Data ogłoszenia na posiedzeniu	REGI 25.10.2011
Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii Data ogłoszenia na posiedzeniu	ECON 25.10.2011
sprawozdawca(y). Data powołania	Rolandas Paksas 25.10.2011
Rozpatrzenie w komisji	24.1.2012	12.3.2012
Data przyjęcia	12.3.2012
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	40 1 3
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Burkhard Balz, Udo Bullmann, Pascal Canfin, Nikolaos Chountis, George Sabin Cutaş, Leonardo Domenici, Derk Jan Eppink, Diogo Feio, Markus Ferber, Elisa Ferreira, Jean-Paul Gauzès, Sven Giegold, Liem Hoang Ngoc, Gunnar Hökmark, Wolf Klinz, Jürgen Klute, Philippe Lamberts, Werner Langen, Hans-Peter Martin, Arlene McCarthy, Sławomir Witold Nitras, Ivari Padar, Antolín Sánchez Presedo, Olle Schmidt, Edward Scicluna, Peter Simon, Peter Skinner, Theodor Dumitru Stolojan, Ivo Strejček, Kay Swinburne, Sampo Terho, Marianne Thyssen, Ramon Tremosa i Balcells, Corien Wortmann-Kool, Pablo Zalba Bidegain
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Philippe De Backer, Sari Essayah, Vicky Ford, Krišjānis Kariņš, Olle Ludvigsson, Thomas Mann, Gay Mitchell, Theodoros Skylakakis
Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Mario Mauro

PROCEDURA

Tytuł	Zmiana rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 w odniesieniu do niektórych przepisów dotyczących instrumentów podziału ryzyka dla państw członkowskich doświadczających poważnych trudności w zakresie ich stabilności finansowej lub nimi zagrożonych
Odsyłacze	COM(2011)0655 – C7-0350/2011 – 2011/0283(COD)
Data przedstawienia w PE	12.10.2011
Komisja przedmiotowo właściwa        Data ogłoszenia na posiedzeniu	REGI 25.10.2011
Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii        Data ogłoszenia na posiedzeniu	CONT 15.12.2011	ECON 25.10.2011	EMPL 25.10.2011
Opinia niewydana        Data decyzji	EMPL 27.10.2011
Sprawozdawca(y)        Data powołania	Danuta Maria Hübner 14.11.2011
Rozpatrzenie w komisji	22.11.2011	25.1.2012	28.2.2012
Data przyjęcia	20.3.2012
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	36 2 5
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Catherine Bearder, Jean-Paul Besset, Victor Boştinaru, John Bufton, Salvatore Caronna, Nikos Chrysogelos, Tamás Deutsch, Rosa Estaràs Ferragut, Brice Hortefeux, Danuta Maria Hübner, Vincenzo Iovine, María Irigoyen Pérez, Seán Kelly, Mojca Kleva, Constanze Angela Krehl, Petru Constantin Luhan, Riikka Manner, Iosif Matula, Erminia Mazzoni, Jens Nilsson, Jan Olbrycht, Wojciech Michał Olejniczak, Younous Omarjee, Markus Pieper, Tomasz Piotr Poręba, Monika Smolková, Ewald Stadler, Georgios Stavrakakis, Nuno Teixeira, Lambert van Nistelrooij, Kerstin Westphal, Joachim Zeller, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Andrea Cozzolino, Karima Delli, Cornelia Ernst, Ivars Godmanis, Maurice Ponga, Vilja Savisaar-Toomast, Patrice Tirolien, Giommaria Uggias, Derek Vaughan, Sabine Verheyen
Data złożenia	22.3.2012