ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την ικανότητα προσέλκυσης επενδύσεων στην Ευρώπη

5.6.2012 - 2011/2288(INI)

Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής
Εισηγήτρια: Ρόδη Κράτσα-Τσαγκαροπούλου

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την ικανότητα προσέλκυσης επενδύσεων στην Ευρώπη

2011/2288(INI)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–       έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως τα άρθρα 3,4, 49, 50, 119, 219 και 282 αυτής,

–       έχοντας υπόψη την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών (ΚΕΒΦΕ) (COM(2011)0121),

–       έχοντας υπόψη τη δήλωση του ΟΟΣΑ για τις διεθνείς επενδύσεις και τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τις κατευθυντήριες οδηγίες του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις (ενημέρωση της 25ης Μαΐου 2011),

–       έχοντας υπόψη την έκθεση Monti με τίτλο «Μια νέα στρατηγική για την ενιαία αγορά», που δημοσιεύτηκε στις 9 Μαΐου 2010,

–       έχοντας υπόψη την «Έκθεση παγκόσμιων επενδύσεων 2011» της ΔΗΕΕΑ (UNCTAD “World Investment Report 2011”),

–       έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Προς μια σφαιρική ευρωπαϊκή πολιτική διεθνών επενδύσεων» (COM(2010)0343),

–       έχοντας υπόψη το πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2012 (COM(2011)0777),

–       έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της 3133ης συνόδου του Συμβουλίου σχετικά με το Φόρουμ για την Ενιαία Αγορά,

–       έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1173/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την αποτελεσματική επιβολή της δημοσιονομικής εποπτείας στη ζώνη του ευρώ[1],

–       έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1174/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με κατασταλτικά μέτρα για τη διόρθωση των υπερβολικών μακροοικονομικών ανισορροπιών στην ευρωζώνη[2],

–       έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1175/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την ενίσχυση της εποπτείας της δημοσιονομικής κατάστασης και την εποπτεία και τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών[3],

–       έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την πρόληψη και τη διόρθωση των υπερβολικών μακροοικονομικών ανισορροπιών[4],

–       έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1177/2011 του Συμβουλίου για την επιτάχυνση και τη διασαφήνιση της εφαρμογής της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος[5],

–       έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1311/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου όσον αφορά ορισμένες διατάξεις σχετικά με τη χρηματοοικονομική διαχείριση για ορισμένα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν ή απειλούνται από σοβαρές δυσκολίες όσον αφορά τη χρηματοοικονομική τους σταθερότητα[6],

–       έχοντας υπόψη την οδηγία 2011/85/ΕE του Συμβουλίου σχετικά με τις απαιτήσεις για τα δημοσιονομικά πλαίσια των κρατών μελών[7],

–       έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τα ευρωπαϊκά ταμεία επιχειρηματικού κεφαλαίου (COM(2011)0860),

–       έχοντας υπόψη την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την πρόσβαση στη δραστηριότητα πιστωτικών ιδρυμάτων και την προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων και για την τροποποίηση της οδηγίας 2002/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη συμπληρωματική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων, ασφαλιστικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων επενδύσεων χρηματοπιστωτικού ομίλου ετερογενών δραστηριοτήτων (COM(2011)0453),

–       έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης 2012» (COM(2011)0815),

–       έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η Πράξη για την Ενιαία αγορά – Δώδεκα δράσεις για την τόνωση της ανάπτυξης και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης – "Μαζί για μια νέα ανάπτυξη"» (COM(2011)0206),

–       έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με μια στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη (COM(2010)2020),

–       έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με ένα σχέδιο δράσης για τη βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ σε χρηματοδότηση (COM(2011)0870),

–       έχοντας υπόψη την «Έκθεση 2011 σχετικά με τα εμπόδια στο εμπόριο και στις επενδύσεις» που υπέβαλε η Επιτροπή προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (COM(2011)0114),

–       έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Δεκεμβρίου 2011 σχετικά με τους φραγμούς στο εμπόριο και στις επενδύσεις[8],

–       έχοντας υπόψη την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για ένα κοινό σύστημα φόρου επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών και για την τροποποίηση της οδηγίας 2008/7/ΕΚ (COM(2011)0594),

–       έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη σκοπιμότητα εισαγωγής ομόλογων σταθερότητας (COM (2011)0818),

–       έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με τον προϋπολογισμό για την «Ευρώπη 2020» (COM(2011)0500, Μέρη Ι και ΙΙ),

–       έχοντας υπόψη το εσωτερικό έγγραφο εργασίας της Επιτροπής σχετικά με τις επιπτώσεις των κανόνων περί των προσωρινών κρατικών ενισχύσεων που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης (SEC(2011)1126),

–       έχοντας υπόψη την έκθεση με τίτλο «Labour Market Developments in Europe, 2011» (Εξελίξεις στην αγορά εργασίας στην Ευρώπη, 2011) που εκπόνησε η Γενική Διεύθυνση Οικονομικών και Χρηματοδοτικών Υποθέσεων της Επιτροπής,

–       έχοντας υπόψη τις εκθέσεις ΟΟΣΑ-ΠΟΕ-ΔΗΕΕΑ σχετικά με τα μέτρα της Ομάδας των Είκοσι (G20) που αφορούν στο εμπόριο και στις επενδύσεις (μέσα Οκτωβρίου 2010 έως Απρίλιο 2011),

–       έχοντας υπόψη την Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων για τη ζώνη του ευρώ που διεξήγαγε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (Ιανουάριος 2012),

–       έχοντας υπόψη τις μακροοικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για τη ζώνη του ευρώ (Δεκέμβριος 2011),

–       έχοντας υπόψη την έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σχετικά με τη χρηματοπιστωτική ολοκλήρωση στην Ευρώπη (Μάιος 2011),

–       έχοντας υπόψη το πλαίσιο πολιτικής για τις επενδύσεις (PFI) του ΟΟΣΑ,

–       έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση προγράμματος για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (2014 - 2020) (COM (2011)0834),

–       έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Απριλίου 2012 για την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών (ΚΕΒΦΕ)[9],

–       έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής «Επιχειρηματική δυναμική: Νεοσύστατες επιχειρήσεις, μεταφορές επιχειρήσεων και χρεωκοπία» (Ιανουάριος 2011),

–       έχοντας υπόψη την έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας με θέμα «Επιχειρηματική δραστηριότητα το 2012: Επιχειρηματική δραστηριότητα για έναν πιο διαφανή κόσμο»,

–       έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Erasmus για όλους: Το πρόγραμμα της ΕΕ για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό» (COM (2011)0787),

–       έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής με θέμα «Ενδιάμεση αξιολόγηση του πιλοτικού σχεδίου Erasmus για νέους επιχειρηματίες / Προπαρασκευαστική δράση (2011)»,

–       έχοντας υπόψη την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις δημόσιες συμβάσεις (COM(2011)0896),

–       έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–       έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A7-0190/2012),

A.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική, χρηματοπιστωτική και δημοσιονομική κρίση της ΕΕ έχει διευρύνει σημαντικά τις οικονομικές και κοινωνικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών και των περιφερειών, με αποτέλεσμα την άνιση κατανομή των εισερχόμενων και των εξερχόμενων επενδύσεων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης·

B.     λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητο να θεσπιστεί συνεπές πλαίσιο σταθερότητας στη νομισματική, δημοσιονομική και εμπορική πολιτική, προκειμένου να διευκολυνθεί η ροή άμεσων επενδύσεων σε όλα τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες της ΕΕ, συμβάλλοντας έτσι στη διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών της ΕΕ·

Γ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η άτυπη συνεδρίαση των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 23 Μαΐου 2012 κατέδειξε την ανάγκη να ενεργοποιηθούν οι πολιτικές της ΕΕ για την πλήρη στήριξη της ανάπτυξης, να ενταθούν οι προσπάθειες για τη χρηματοδότηση της οικονομίας μέσω επενδύσεων και να ενισχυθεί η δημιουργία θέσεων εργασίας·

Δ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με την τελευταία ενδιάμεση πρόβλεψη της Επιτροπής, η ΕΕ πάσχει από υποτονική ανάπτυξη, ενώ ο αναμενόμενος ρυθμός ανάπτυξης θα ποικίλλει σημαντικά εντός της Ένωσης, καθώς υπονομεύεται από τη συνεχή αβεβαιότητα και την έλλειψη εμπιστοσύνης των καταναλωτών και της αγοράς·

E.     λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση πρέπει να αξιοποιήσει περαιτέρω τα πλεονεκτήματά της, όπως το υψηλό επίπεδο κατανάλωσης, εκπαίδευσης και ποιότητας ζωής, τις δυνατότητές της για έρευνα και καινοτομία, την υψηλή αποτελεσματικότητα και παραγωγικότητα της εργασίας, καθώς και το φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον που προσφέρει κίνητρα, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η δημοσιονομική κρίση και να ενισχυθεί η ανάπτυξη και η απασχόληση·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρηματοδότηση του δημοσίου χρέους των κρατών μελών συνεπάγεται την απορρόφηση πόρων που προορίζονταν για τις επενδύσεις, την ανάπτυξη και την απασχόληση, ενώ η διαρροή κεφαλαίων από ορισμένα κράτη μέλη προς ορισμένα άλλα κράτη μέλη καθώς και προς ορισμένες τρίτες χώρες ενδέχεται να συμβάλει στην επιδείνωση της κατάστασης του ισοζυγίου πληρωμών της ΕΕ·

Ζ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τραπεζικός δανεισμός έχει πληγεί σημαντικά από τις πρόσφατες εξελίξεις, εφόσον αποτελεί την πιο σημαντική πηγή χρηματοδότησης στη ζώνη του ευρώ, σε ποσοστό μεγαλύτερο από αυτό που αντιστοιχεί στην έκδοση μετοχών και ομολόγων μαζί, τη στιγμή που στις ΗΠΑ και σε άλλες περιοχές του κόσμου οι τραπεζικές πιστώσεις αντιστοιχούν σε μικρότερο ποσοστό της συνολικής χρηματοδότησης·

H.     λαμβάνοντας υπόψη ότι το δυναμικό ανάπτυξης που παρέχουν τομείς όπως οι πράσινες τεχνολογίες, η υγειονομική περίθαλψη, η εκπαίδευση και η κοινωνική οικονομία μπορεί να πυροδοτήσει και να ωθήσει τις επενδύσεις μέσω της αυξανόμενης αμοιβαίας ζήτησης, ενισχύοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τις επενδύσεις·

Θ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι χρειάζεται να παρακολουθείται και να επανεξετάζεται ο αντίκτυπος και η εφαρμογή των δημοσιονομικών κανονισμών της ΕΕ, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι αυτός δεν προκαλεί περιττό διοικητικό φόρτο και δεν παρεμποδίζει τις ξένες άμεσες επενδύσεις στην ΕΕ·

Ι.      λαμβάνοντας υπόψη την τελευταία έκθεση της ΔΗΕΕΑ που δείχνει ότι η ΕΕ συνεχίζει να διαθέτει μεγάλη ικανότητα προσέλκυσης ξένων άμεσων επενδύσεων·

ΙΑ.    λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εσωτερικές επενδύσεις της Ένωσης μπορούν να διευρύνουν σημαντικά τις αγορές για ξένες άμεσες επενδύσεις μέσω των βελτιώσεων στις βιώσιμες υποδομές για τις επιχειρήσεις, την εκπαίδευση, την έρευνα και την ανάπτυξη·

ΙΒ.    λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επενδύσεις αποτελούνται από δύο πυλώνες, οι οποίοι είναι οι δημόσιες επενδύσεις και οι ιδιωτικές επενδύσεις, και λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ιδιωτικός πυλώνας περιλαμβάνει τις εγχώριες και τις ξένες επενδύσεις·

ΙΓ.    λαμβάνοντας υπόψη ότι η καταπολέμηση της υπερβολικής εξάρτησης από τις εισαγωγές πετρελαίου, αερίου και άλλων μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας απαιτεί μείζονες επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην αποδοτικότητα των πόρων και της ενέργειας·

ΙΔ.    λαμβάνοντας υπόψη ότι το ευρωπαϊκό δημόσιο χρέος και οι κίνδυνοι αναχρηματοδότησης, καθώς και οι ελλείψεις και τα εμπόδια όσον αφορά το εμπόριο και την υλοποίηση της εσωτερικής αγοράς, συμπεριλαμβανομένων των εμποδίων μη δασμολογικού χαρακτήρα και της περιορισμένης πρόσβασης σε δεδομένα, ενδέχεται να περιορίσουν την ικανότητα της περιφέρειας της ΕΕ για προσέλκυση τόσο ευρωπαίων όσο και διεθνών επενδυτών·

ΙΕ.    λαμβάνοντας υπόψη ότι, όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα και την επιχειρηματικότητα, οι κύριες προκλήσεις που εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις της Ένωσης είναι οι δυσκολίες πρόσβασης των ΜΜΕ σε χρηματοδότηση· το αδύναμο επιχειρηματικό πνεύμα (μόνον 45% των ευρωπαίων πολιτών θα ήθελαν να είναι αυτοαπασχολούμενοι, σε σύγκριση, για παράδειγμα, με το 55% στις ΗΠΑ)· επιχειρηματικό περιβάλλον το οποίο δεν ευνοεί τις νεοσύστατες επιχειρήσεις και την ανάπτυξη και χαρακτηρίζεται από επίμονο κανονιστικό κατακερματισμό και υπερβολική γραφειοκρατία· περιορισμένη ικανότητα των ΜΜΕ να προσαρμοστούν σε μια οικονομία που χαρακτηρίζεται από αποδοτικότητα της ενέργειας και των πόρων και να επεκταθούν σε αγορές πέραν της δικής τους χώρας, τόσο εντός της Ενιαίας Αγοράς όσο και πέραν αυτής·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο δείκτη «Doing Business» της Παγκόσμιας Τράπεζας, τα κράτη μέλη της ΕΕ αντιπροσωπεύουν μόνο το 40% (και τα μέλη της ευρωζώνης μόνο το 26%) των 35 χωρών που κατέχουν τις υψηλότερες θέσεις όσον αφορά την επιχειρηματικότητα σε παγκόσμιο επίπεδο·

ΙΖ.    λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως φαίνεται στην «Έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης» της Επιτροπής (COM (2012)0068), οι περιορισμοί του εθνικού προϋπολογισμού και τα υψηλά ποσοστά ανεργίας υπογραμμίζουν την ανάγκη, ειδικά ως προς τα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών, τα μερίδια στις εξαγωγικές αγορές και το ιδιωτικό και δημόσιο χρέος, για θέσπιση αποτελεσματικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για τη βελτίωση του επιχειρησιακού περιβάλλοντος, περιορίζοντας ταυτόχρονα τη γραφειοκρατία και βελτιστοποιώντας την προστιθέμενη αξία των διαρθρωτικών ταμείων και των δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, μεταξύ άλλων και στις χώρες που επωφελούνται από την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας·

ΙΗ.    λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εύστοχες κοινωνικές επενδύσεις είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση υψηλού επιπέδου απασχόλησης μακροπρόθεσμα, τη σταθεροποίηση της οικονομίας, τη βελτίωση του ανθρώπινου δυναμικού και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ·

ΙΘ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τάσεις για ξένες άμεσες επενδύσεις αποτελούν έναν από τους βασικούς δείκτες που χρησιμοποιεί η Επιτροπή στον πίνακα επιδόσεων για την εποπτεία των μακροοικονομικών ανισορροπιών·

Κ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μελέτες που πραγματοποίησε το UNEP και η ΔΟΕ αποκαλύπτουν ότι οι επενδύσεις στη διαμόρφωση ανθρώπινου κεφαλαίου είναι ζωτικής σημασίας για την προσέλκυση επενδύσεων στους τομείς της πράσινης οικονομίας και για την αξιοποίηση του υψηλού δυναμικού ανάπτυξής τους·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ροή ξένων άμεσων επενδύσεων στην ΕΕ, ιδίως εάν διοχετεύονται κατά τέτοιον τρόπο ώστε να περιορίζονται οι ανισότητες μεταξύ των κρατών μελών, έχει θετική επίδραση στην πραγματική οικονομία και το ισοζύγιο πληρωμών, την ανταγωνιστικότητα, την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή, δρώντας επίσης ως θετικό κίνητρο όσον αφορά την τεχνολογική ανάπτυξη, την καινοτομία, τις δεξιότητες και την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ορισμός των ετησίων εθνικών δευτερευόντων στόχων σε τομείς που στηρίζουν το ελκυστικό και ανταγωνιστικό περιβάλλον για τους διεθνείς επενδυτές, σε ευθυγράμμιση με τις παραμέτρους του ΟΟΣΑ, θα συνδράμει στην επισήμανση εθνικών αδυναμιών και πλεονεκτημάτων, καθώς και ευκαιριών για στοχευμένες παρεμβάσεις·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στόχος της ευρωζώνης και της ΕΚΤ για διατήρηση του πληθωρισμού μόλις κάτω του 2% στη ζώνη του ευρώ συμβάλλει στη δημιουργία ενός πλαισίου σταθερότητας κατάλληλου για την προσέλκυση επενδύσεων·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη των ευρωπαϊκών αγορών ομολόγων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διεύρυνση της βάσης επενδύσεων·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στην πρότασή της για την κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών (ΚΕΒΦΕ), η Επιτροπή δεν επέκτεινε την εναρμόνιση στους συντελεστές φορολογίας επιχειρήσεων, οι οποίοι πρόκειται να παραμείνουν στην αρμοδιότητα των κρατών μελών, και λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται η λήψη περαιτέρω μέτρων προκειμένου να καταστεί το φορολογικό σύστημα της Ένωσης περισσότερο διαφανές και λιγότερο πολύπλοκο για τους ξένους επενδυτές, με ταυτόχρονο συντονισμό των φορολογικών συστημάτων σε ολόκληρη την Ευρώπη·

ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εμπορικός προστατευτισμός κερδίζει έδαφος παγκοσμίως, γι' αυτό και η ΕΕ, ως πρωτοπόρος της αγοράς στις εισερχόμενες ξένες επενδύσεις, θα πρέπει να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις για συμφωνίες ελευθέρων συναλλαγών που προωθούν το ανοικτό και δίκαιο εμπόριο, καθώς και διεθνή πρότυπα στον τομέα της κοινωνικής και περιβαλλοντικής προστασίας, κατά την προστασία των ανταγωνιστικών εμπορικών της πλεονεκτημάτων·

AA.  λαμβάνοντας υπόψη ότι σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχουν ακόμα σοβαρά εμπόδια όσον αφορά την παροχή διασυνοριακών υπηρεσιών, κάτι που παρακωλύει τη λειτουργία της ελεύθερης αγοράς·

AB.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις Συνθήκες της ΕΕ, η κοινή εμπορική πολιτική, συμπεριλαμβανομένων των ξένων άμεσων επενδύσεων, εμπίπτει στην αποκλειστική αρμοδιότητα της ΕΕ και λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε αυτόν τον τομέα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λειτουργούν ισότιμα, από τη στιγμή που εφαρμόζεται η συνήθης νομοθετική διαδικασία·

1.      υπογραμμίζει ότι η ΕΕ ακόμη αποτελεί τον πρώτο παγκοσμίως προορισμό ξένων άμεσων επενδύσεων (ΞΑΕ) και υπ' αυτή την ιδιότητα πρέπει να συνεχίσει να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των κρατών επενδυτών και αποδεκτών με ταυτόχρονη συμμόρφωση με τους ευρύτερους οικονομικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους πολιτικής της ΕΕ, προστατεύοντας έτσι τον ηγετικό ρόλο της σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο·

2.      πιστεύει ότι η πολιτική συνοχής είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση των μακροοικονομικών και περιφερειακών ανισορροπιών σε επίπεδο ΕΕ και πρέπει να αποτελεί βασική πολιτική της εσωτερικής αγοράς για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, της παραγωγικότητας, της ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης, τα οποία με τη σειρά τους έχουν τη δυναμική να αυξήσουν την ικανότητα προσέλκυσης επενδύσεων στην ΕΕ· τονίζει ότι οι επενδύσεις της πολιτικής συνοχής σε υποδομή και σε δεξιότητες προσαρμοσμένες στην αγορά εργασίας μπορούν να ενισχύσουν σημαντικά την προσέλκυση πιθανών επενδυτών·

3.      παροτρύνει την Επιτροπή να βελτιώσει τη διεθνή κανονιστική συνεργασία, μεταξύ άλλων στα πολυμερή φόρουμ, και τη σύγκλιση των κανονιστικών απαιτήσεων βάσει των διεθνών προτύπων και, όπου είναι δυνατό, να συμμετέχει σε ρυθμιστικό διάλογο για την αντιμετώπιση υφιστάμενων ή πιθανών μελλοντικών εμποδίων στο εμπόριο με σκοπό τον περιορισμό των διενέξεων και του συναφούς εμπορικού κόστους·

4.      εκτιμά ότι η δημοσιονομική εξυγίανση και σταθεροποίηση, καθώς και η υλοποίηση της εσωτερικής αγοράς πρέπει να διενεργούνται με τρόπο που διασφαλίζει μια εκτίμηση της προστιθέμενης αξίας που μπορούν να προσφέρουν· πιστεύει ότι μια ισχυρή συνεργασία των οικονομικών οργάνων, καθώς και περισσότερες συμπληρωματικότητες μεταξύ των οικονομιών της ΕΕ, θα βοηθήσουν στη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων στις ξένες άμεσες επενδύσεις, προκειμένου να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή βιομηχανική βάση και να προωθηθεί η βιώσιμη μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη, δεδομένου ότι αυτή συνιστά ζωτικής σημασίας προϋπόθεση για μια επιτυχημένη και αποτελεσματική δημοσιονομική εξυγίανση·

5.      υπογραμμίζει ότι είναι απαραίτητη η διατήρηση του ενδιαφέροντος των στρατηγικών ευρωπαίων επενδυτών για τη διεξαγωγή των δραστηριοτήτων τους εντός της ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε συνδυασμό με την ευρύτερη παγκόσμια οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση, οι αρνητικές επιδράσεις και η αβεβαιότητα που δημιουργεί η κρίση χρέους και η έλλειψη γρήγορων απαντήσεων οδηγεί τους επενδυτές σε μειωμένη έκθεσή τους στην περιοχή· τονίζει ότι μια έλλειψη συντονισμένων μακροπρόθεσμων εγχώριων επενδύσεων θα βλάψει σημαντικά τη μελλοντική ελκυστικότητα της πραγματοποίησης επενδύσεων στην ΕΕ για τους συγκεκριμένους επενδυτές· αναγνωρίζει ότι μια πολυεπίπεδη προσέγγιση διακυβέρνησης, με συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στα κατάλληλα επίπεδα, αποτελεί ουσιώδη παράγοντα που διασφαλίζει ότι οι επενδύσεις στοχεύουν στην κάλυψη των συγκεκριμένων αναγκών κάθε περιφέρειας και κάθε κράτους μέλους·

6.      καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει ανακοίνωση σχετικά με την ικανότητα προσέλκυσης επενδύσεων στην Ευρώπη, σε αντίθεση με τους κυρίους εταίρους και ανταγωνιστές, προσδιορίζοντας τα κύρια πλεονεκτήματα και αδυναμίες της ΕΕ ως επενδυτικού περιβάλλοντος και να προτείνει μια ολοκληρωμένη στρατηγική που θα περιλαμβάνει συγκεκριμένες πολιτικές και συστάσεις, καθώς και νομοθετικές προτάσεις, εάν κρίνεται σκόπιμο, με στόχο τη βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος της ΕΕ·

7.      πιστεύει ότι, για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης, η ΕΕ θα πρέπει να αξιοποιήσει πλήρως τη θέση της ως τής μεγαλύτερης παγκοσμίως ενιαίας κοινής αγοράς (συνυπολογίζοντας το υψηλό βιοτικό επίπεδο, την υψηλή παραγωγικότητα της εργασίας, την ασφάλεια δικαίου, την έρευνα και την ικανότητα καινοτομίας), ως ξένου επενδυτή και ως εμπόρου, και επισημαίνει την ανάγκη για πιο αποτελεσματικά εργαλεία και μεθόδους και νέους μηχανισμούς χρηματοδότησης και καθεστώτα επενδύσεων, όπως τα ομόλογα έργων υποδομής (project bonds) της ΕΕ, τα οποία θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της Ευρώπης και τις συμπληρωματικότητες μεταξύ των κρατών μελών της για την επίτευξη των στόχων της αναπτυξιακής στρατηγικής Ευρώπη 2020 και την καταπολέμηση της ύφεσης και της πρόκλησης της βραδείας ανάπτυξης·

8.      καλεί ρητώς την ΕΕ να αναδείξει τις επενδύσεις ως βασικό στοιχείο όλων των εμβληματικών πρωτοβουλιών στο πλαίσιο της στρατηγικής Ευρώπη 2020, προκειμένου να ανταποκριθεί στην επιτακτική ανάγκη για ανάπτυξη και απασχόληση και να αξιοποιήσει τη σημαντική συμβολή τους στην αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης· ειδικότερα, καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν μια φιλόδοξη, οικολογικά αποδοτική και βιώσιμη βιομηχανική στρατηγική για την ΕΕ, προκειμένου να αναζωογονηθεί το βιομηχανικό δυναμικό σε ολόκληρη την επικράτεια της ΕΕ και να δημιουργηθούν θέσεις απασχόλησης υψηλής ποιότητας στο εσωτερικό της ΕΕ·

9.      υπογραμμίζει ιδίως τις τεράστιες δυνατότητες προσέλκυσης ξένων άμεσων επενδύσεων μέσω της προώθησης της εκπαίδευσης, της έρευνας και ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης στους τομείς της μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της αύξησης της ενεργειακής απόδοσης, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του 2020 και να αποκτήσει η ΕΕ ηγετική θέση παγκοσμίως στο πεδίο της πράσινης τεχνολογίας·

10.    υπενθυμίζει ότι η μη αύξηση μέσω μιας βιώσιμης χρηματοδότησης ή και η μείωση των δημόσιων επενδύσεων, λόγω της δημοσιονομικής κρίσης, σε νευραλγικούς τομείς όπως η υγεία, η εκπαίδευση, η έρευνα και οι υποδομές, θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την ανταγωνιστικότητα και την ικανότητα προσέλκυσης επενδυτών, ιδίως εάν αυτό συνεχιστεί μακροπρόθεσμα· για το λόγο αυτό, υπάρχει ανάγκη βιώσιμης αύξησης των δημοσίων επενδύσεων·

11.    υποστηρίζει το νέο προτεινόμενο πρόγραμμα «Erasmus για όλους», το οποίο μπορεί να αυξήσει σημαντικά τα κονδύλια που χορηγούνται για την κινητικότητα και για την ανάπτυξη της γνώσης, της κατάρτισης και των δεξιοτήτων, προκειμένου να δοθεί ώθηση στην προσωπική βελτίωση και τις προοπτικές απασχόλησης των νέων και να υπάρξει συνεπώς συμβολή στην ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού και στην αντιμετώπιση του προβλήματος της υψηλής ανεργίας των νέων στην Ευρώπη· υποστηρίζει το πρόγραμμα «Erasmus για τις επιχειρήσεις», και ιδίως το πρόγραμμα ανταλλαγής «Erasmus για νέους επιχειρηματίες», το οποίο θα ενθαρρύνει τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων, τη διασυνοριακή μεταφορά γνώσεων, τη συνεργασία ανάμεσα σε μικρές επιχειρήσεις, την καινοτομία και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης·

12.    προτείνει τη βελτίωση και διεύρυνση της βάσης στατιστικών δεδομένων για τις άμεσες επενδύσεις, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα του ΟΟΣΑ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, καθώς και τη θέσπιση συμπληρωματικών επενδυτικών στόχων και δεικτών σε εθνικό επίπεδο (αστικό περιβάλλον, κοινωνικές υποδομές), προκειμένου να καταδειχθεί η πρόοδος προς ένα ελκυστικό επενδυτικό περιβάλλον, με ταυτόχρονη αξιολόγηση των επενδυτικών πολιτικών και των θετικών επιδράσεών τους στην πραγματική οικονομία και την απασχόληση στις διάφορες χώρες και περιοχές·

13.    πιστεύει ότι οποιαδήποτε στρατηγική στοχεύει στην προσέλκυση ξένων και τοπικών επενδύσεων θα πρέπει να συνδέεται με την υλοποίηση της εσωτερικής αγοράς, τις διασυνοριακές επενδύσεις και ροές, τις ανοικτές αγορές και τη βελτιωμένη πρόσβαση στην αγορά των ελεύθερων επαγγελματιών, δεδομένου του αριθμού και της ποικιλίας νέων ευκαιριών· εκτιμά συνεπώς ότι η ΕΕ πρέπει να προάγει τα διευρωπαϊκά δίκτυα και την κινητικότητα των εργαζομένων, των φοιτητών και των ερευνητών και να ενισχύει τη συνεργασία και τη συμπληρωματικότητα μεταξύ των οικονομιών της ΕΕ·

14.    τονίζει την επείγουσα ανάγκη μείωσης των φορολογικών φραγμών για τους διασυνοριακούς εργαζομένους και εργοδότες, προκειμένου να διευκολυνθεί η κινητικότητα των πολιτών και να προωθηθούν οι διασυνοριακές επενδύσεις·

15.    καλεί την ΕΕ να διαπραγματευτεί σε παγκόσμιο επίπεδο και στα πλαίσια του ΠΟΕ και της Ομάδας των Είκοσι (G20) και να διερευνήσει τη θέσπιση κοινών κανόνων που θα διασφαλίζουν τον θεμιτό ανταγωνισμό και τους ίσους όρους ανταγωνισμού ενόψει των διεθνών μακροοικονομικών ανισορροπιών που σχετίζονται με το δημοσιονομικό κανονισμό και τη φορολογία, προκειμένου να προασπιστεί η ανταγωνιστικότητα της ΕΕ και να διασφαλιστεί η τήρηση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών στόχων της Ένωσης· καλεί την Ένωση να επιδείξει αποφασιστικότητα κατά τη διαπραγμάτευση και τη σύναψη ολοκληρωμένων συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών με σημαντικούς εταίρους ως βασικό στοιχείο για το άνοιγμα νέων αγορών για αγαθά και υπηρεσίες, την αύξηση των επενδυτικών ευκαιριών, τη διευκόλυνση του ανοικτού και δίκαιου εμπορίου και την προώθηση ενός πιο προβλέψιμου περιβάλλοντος χάραξης πολιτικής· τονίζει ότι είναι σημαντικό να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις για έναν φόρο επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών σε παγκόσμιο επίπεδο·

16.    είναι της άποψης ότι η δημιουργία ενός ad hoc Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τις ξένες άμεσες επενδύσεις, το οποίο θα δημιουργηθεί εντός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση του συντονισμού των πολιτικών των κρατών μελών στον εν λόγω τομέα και, ταυτόχρονα, να παράσχει καλύτερη παρακολούθηση των ακολουθούμενων πολιτικών και της συντελούμενης προόδου, συμπεριλαμβανομένων των μακροοικονομικών επιπτώσεων, προκειμένου να προβληθεί η Ευρώπη ως επενδυτικός προορισμός·

17.    καλεί την Επιτροπή να συντονίσει τις οικονομικές, φορολογικές και κοινωνικές πολιτικές των κρατών μελών με σκοπό την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τις οικονομικές και κοινωνικές αποκλίσεις που έχουν παρατηρηθεί μεταξύ των μελών της ευρωζώνης και των κρατών μελών της ΕΕ·

18.    εκτιμά ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη πρέπει να αναλάβουν δράση ιδίως για να ενισχύσουν τη χρήση των διαρθρωτικών ταμείων και του Ταμείου Συνοχής ως καταλύτη για την προσέλκυση πρόσθετης χρηματοδότησης από την ΕΤΕπ, την ΕΤΑΑ, άλλους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και τον ιδιωτικό τομέα, ενώ παράλληλα πρέπει να ενθαρρύνουν πρωτοβουλίες που βασίζονται σε συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ/PPP), όπως τα ομόλογα έργων υποδομής της ΕΕ· σημειώνει ότι οι ΜΜΕ μπορούν να αντλήσουν ιδιαίτερα οφέλη από τις επενδύσεις που ενισχύουν τις ικανότητες, τις υποδομές και το ανθρώπινο κεφάλαιο· αναγνωρίζει ότι το πεδίο εφαρμογής των καινοτόμων χρηματοπιστωτικών μέσων μπορεί να επεκταθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να χρησιμοποιούνται αποτελεσματικότερα ως μέσα πρόσβασης στη χρηματοδότηση και να συμπληρώνουν τις παραδοσιακές μεθόδους χρηματοδότησης· επισημαίνει ότι η ανανεώσιμη φύση των χρηματοπιστωτικών μέσων αλλά και μια ευέλικτη προσέγγιση για την ενσωμάτωσή τους σε περιφερειακό επίπεδο μπορούν να επιτύχουν πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στον προϋπολογισμό της ΕΕ, να προωθήσουν συμπράξεις μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, να ανοίξουν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης και να παράσχουν ένα σημαντικό νέο χρηματοδοτικό ρεύμα για στρατηγικές επενδύσεις, υποστηρίζοντας μακροπρόθεσμες βιώσιμες επενδύσεις σε εποχή δημοσιονομικής στενότητας·

19.    επικροτεί τις μακροπρόθεσμες πράξεις αναχρηματοδότησης (LTRO) της ΕΚΤ· καλεί την ΕΚΤ να δράσει περαιτέρω με αποφασιστικό τρόπο για την αντιμετώπιση της υφιστάμενης κρίσης χρέους της ευρωζώνης, διατηρώντας τη σταθερότητα των τιμών και ελαχιστοποιώντας συνάμα τις αρνητικές δευτερογενείς επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία και στις επενδύσεις που θα μπορούσαν να προκληθούν από τα προβλήματα ρευστότητας του τραπεζικού τομέα· πιστεύει ότι ο τραπεζικός τομέας πρέπει να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να αντιμετωπίσει τις διαρθρωτικές του αδυναμίες σε ό,τι αφορά τους μακροπρόθεσμους κινδύνους ρευστότητας, προκειμένου να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών και, συνεπώς, να αποφευχθεί η ανάγκη να επεμβαίνει η ΕΚΤ τόσο μαζικά στο μέλλον· θεωρεί ότι το επιχειρησιακό πλαίσιο των τραπεζών θα πρέπει να διαμορφωθεί με τέτοιον τρόπο ώστε ένα ποσοστό των επιχορηγήσεων να διατίθεται για αναπτυξιακούς σκοπούς και τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων·

20.    πιστεύει ότι η επερχόμενη αναμόρφωση της οδηγίας για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις θα πρέπει να διασφαλίζει ότι τα αυξανόμενα κεφαλαιακά αποθέματα για την προώθηση της μακροπρόθεσμης σταθερότητας του τραπεζικού τομέα δεν αποτρέπουν τις τράπεζες από το να εγχέουν ρευστότητα στην πραγματική οικονομία, κάτι που είναι ζωτικό για τις επενδύσεις·

21.    τονίζει την ανάγκη εμβάθυνσης των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών προκειμένου να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε χρηματοδότηση από άλλες πηγές πλην των τραπεζών·

22.    σημειώνει τις νέες προτάσεις της Επιτροπής για τη βελτίωση του κανονισμού της αγοράς των οργανισμών αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, ιδίως την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 σχετικά με τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και το συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με ορισμένους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) και την οδηγία 2011/61/ΕΕ σχετικά με τους διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων όσον αφορά στην υπέρμετρη στήριξη στις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας και υπογραμμίζει την ανάγκη λήψης περαιτέρω μέτρων για τη διασφάλιση ενός υγιούς επιχειρησιακού περιβάλλοντος και θεμιτού ανταγωνισμού·

23.    καλεί την Επιτροπή να εξετάσει την πληθώρα των εναπομεινάντων εμποδίων που παρακωλύουν την παροχή και τη λήψη διασυνοριακών υπηρεσιών σε επίπεδο κρατών μελών·

24.    υπογραμμίζει τη σημασία των προτάσεων της Επιτροπής για τον εκσυγχρονισμό της ευρωπαϊκής αγοράς δημόσιων συμβάσεων· τονίζει ότι μια δυναμική πανευρωπαϊκή αγορά δημόσιων συμβάσεων μπορεί να παράσχει σημαντικές επιχειρηματικές ευκαιρίες στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην τόνωση μιας ανταγωνιστικής ευρωπαϊκής βιομηχανίας, καθώς και στην προσέλκυση επενδύσεων και στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης·

25.    εκφράζει την ανησυχία της σχετικά με την τάση των θεσμικών επενδυτών της ευρωζώνης να εγκαταλείπουν τις μετοχές της ευρωζώνης για μετοχές που εκδίδονται σε άλλα μέρη του κόσμου, λαμβάνοντας υπόψη (i) τον αυξανόμενο ρόλο τους στον χρηματοπιστωτικό τομέα της ευρωζώνης και (ii) τη μείωση της συνολικής κατοχής μετοχών των επενδυτικών κεφαλαίων και άλλων μετοχών που εκδίδονται από την ευρωζώνη από 26% το 2009 σε 23% κατά τη διάρκεια του 2010·

26.    εξαίρει το ρόλο των κρατικών επενδυτικών ταμείων από τρίτες χώρες, καθώς και τη σημασία της ενίσχυσης των αρχών της διαφάνειας και της λογοδοσίας, προκειμένου να προωθηθούν συνέργειες μεταξύ της ΕΕ και των κρατικών επενδυτικών ταμείων·

27.    καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν τους θεσμικούς επενδυτές να συμμετέχουν στα ευρωπαϊκά ταμεία επιχειρηματικού κεφαλαίου και στα ευρωπαϊκά ταμεία κοινωνικής επιχειρηματικότητας και να ελαχιστοποιήσουν τους περιορισμούς για την παροχή κεφαλαίων επιχειρηματικού κινδύνου για τη χρηματοδότηση μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων·

28.    πιστεύει ότι η διασυνοριακή επιχειρηματικότητα προσφέρει σημαντικά οφέλη τόσο στις περιφέρειες της ΕΕ, συμβάλλοντας στην οικονομική τους ανάπτυξη, όσο και στις μεμονωμένες επιχειρήσεις, παρέχοντάς τους ευκαιρίες πρόσβασης σε νέες και μεγαλύτερες αγορές και πηγές εφοδιασμού, καθώς και σε κεφάλαιο, εργασία και τεχνολογία·

29.    εκφράζει την ανησυχία του σχετικά με τα υψηλά ποσοστά ανεργίας των νέων που έχουν παρατηρηθεί σε ορισμένα κράτη μέλη και τις αρνητικές προοπτικές απασχόλησης· σημειώνει με ανησυχία την περιορισμένη ικανότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προσελκύει υψηλής ποιότητας ανθρώπινο κεφάλαιο, ενώ υπάρχουν σημαντικές ροές ανθρώπινου κεφαλαίου προς χώρες του τρίτου κόσμου· αναγνωρίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τεράστιο δυναμικό όσον αφορά το υψηλής ποιότητας ανθρώπινο κεφάλαιο και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επιτείνουν τη δράση τους με στόχο την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων μέσω προγραμμάτων και συγκεκριμένης δράσης σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο· χαιρετίζει εν προκειμένω τη δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που καλεί τα κράτη μέλη να καθιερώσουν εθνικά συστήματα παρεμφερή με την Εγγύηση Νέων, και παροτρύνει τα κράτη μέλη να στηρίξουν την έκκληση αυτή με άμεσες και συγκεκριμένες δράσεις σε εθνικό επίπεδο, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι νέοι είτε θα έχουν μια αξιοπρεπή εργασία είτε θα λαμβάνουν εκπαίδευση ή επαγγελματική (επαν)εκπαίδευση· θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να επιτείνει τις προσπάθειές της για την επίτευξη των στόχων απασχόλησης της στρατηγικής ΕΕ 2020 για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, μεταξύ άλλων με μειωμένους φόρους στην εργασία, με στόχο την προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων σε τομείς της οικονομίας με ένταση εργασίας·

30.    επισημαίνει την πρόκληση που αντιμετωπίζει η Ένωση συνολικά και τα μεμονωμένα κράτη μέλη όσον αφορά τη γήρανση του πληθυσμού· ζητεί από τα κράτη μέλη να αναπτύξουν συνεπείς στρατηγικές, οι οποίες να αντιμετωπίζουν τη δημογραφική πρόκληση αντισταθμίζοντας τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις·

31.    υποστηρίζει τους στόχους της Ένωσης Καινοτομίας· καλεί τα κράτη μέλη να στοχοθετήσουν τις επενδύσεις στον τομέα της εκπαίδευσης, της έρευνας και της καινοτομίας, δεδομένων των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων θετικών επιδράσεων στην μεγέθυνση και στην ανάπτυξη· στηρίζει την έξυπνη εξειδίκευση ως σημαντική αρχή της πολιτικής και ως αντίληψη για την πολιτική καινοτομίας και για ισχυρότερους δεσμούς μεταξύ έρευνας και επιχειρηματικότητας σε τομείς όπως η πράσινη τεχνολογία·

32.    τονίζει ότι η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής πρέπει να αποτελεί άμεση προτεραιότητα για την ΕΕ, ιδίως στην υφιστάμενη κατάσταση κρίσης, όπου η φοροδιαφυγή προκαλεί μεγάλες απώλειες στους εθνικούς προϋπολογισμούς και τα επιπλέον έσοδα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την αύξηση των δημόσιων επενδύσεων· επισημαίνει την ανάγκη να διασφαλιστεί εύρυθμη συνεργασία και συντονισμός μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών για την καταπολέμηση της διπλής φορολογίας, της διπλής μη-φορολογίας, της φοροαποφυγής, της φοροδιαφυγής και του ντάμπινγκ, καθώς και της χρήσης φορολογικών παραδείσων για αθέμιτους σκοπούς· γενικότερα, ζητεί μεγαλύτερο δημοσιονομικό συντονισμό τόσο από την πλευρά των εσόδων όσο και από την πλευρά των δαπανών, συμπεριλαμβανομένης της εύρυθμης συνεργασίας και συντονισμού μεταξύ των φορολογικών συστημάτων των κρατών μελών, καθώς και την ανάγκη για μείωση των μεγάλων διοικητικών βαρών και του υψηλού κόστους φορολογικής συμμόρφωσης που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, στοιχεία τα οποία δημιουργούν αντικίνητρα για την πραγματοποίηση επενδύσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση· χαιρετίζει το νομοθετικό ψήφισμα του Κοινοβουλίου για την κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών (ΚΕΒΦΕ), ενώ αναμένει την έγκριση της οδηγίας από το Συμβούλιο·

33.    επισημαίνει ότι οι δυσκολίες πρόσβασης στη χρηματοδότηση παραμένουν μία από τις κορυφαίες ανησυχίες για τις ΜΜΕ· εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία σχετικά με το γεγονός ότι οι υγιείς εταιρείες δεν είναι σε θέση να αποσπάσουν τη χρηματοδότηση που έχουν σχεδιάζουν· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν άμεσα ενέργειες και κανονιστικά μέτρα διευκολύνοντας έτσι τη χρηματοδότηση των ΜΜΕ, όπως προτείνεται στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για τη βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση· τονίζει ότι η ανάπτυξη σε τοπικό επίπεδο συχνά συντηρείται από τις ΜΜΕ και τις κοινωνικές επιχειρήσεις και ότι η χρηματοδότηση της πολιτικής για τη συνοχή, υλοποιούμενη μέσω ισχυρής πολυεπίπεδης προσέγγισης σε επίπεδο διακυβέρνησης, μπορεί να διασφαλίσει ότι οι ΜΜΕ και οι κοινωνικές επιχειρήσεις αξιοποιούν το δυναμικό τους και εξακολουθούν να συμβάλλουν σημαντικά στην ανταγωνιστικότητα της ΕΕ·

34.    τονίζει την ανάγκη για διεξοδική επανεξέταση του οικονομικού αντικτύπου που έχει το χρηματοπιστωτικό ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ, ώστε να διασφαλιστεί ότι η εφαρμογή είναι αναλογική και δεν παρεμποδίζει τις επενδύσεις·

35.    χαιρετίζει το «Πρόγραμμα για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και των ΜΜΕ» (COSME), το οποίο πρότεινε η Επιτροπή για την περίοδο 2014-2020, ως μέσο ενθάρρυνσης του επιχειρηματικού πνεύματος και προαγωγής της δημιουργίας ΜΜΕ κυρίως σε νέους τομείς, όπως οι υπηρεσίες κοινωνικών μέσων δικτύωσης, η πράσινη οικονομία και ο τουρισμός·

36.    ζητεί νέο, αποτελεσματικό πτωχευτικό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένων εργαλείων έγκαιρης προειδοποίησης, προκειμένου να ενθαρρυνθεί μια πολιτική δεύτερης ευκαιρίας με σκοπό την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και την επανέναρξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας, δεδομένου ότι η εν λόγω δεύτερη ευκαιρία δεν αναγνωρίζεται επαρκώς από τις εθνικές νομοθεσίες· τονίζει τη σημασία της αυξημένης δικτύωσης των επιχειρηματιών και όσων κάνουν επανέναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας, προκειμένου να προωθηθεί η δεύτερη ευκαιρία, καθώς και την ανάγκη αντιμετώπισης των δυσκολιών όσον αφορά τη χρηματοδότηση όσων κάνουν επανέναρξη·

37.    καλεί την Ένωση να αξιοποιήσει πλήρως τις εντός και εκτός ΕΕ επενδυτικές ευκαιρίες που προκύπτουν από την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας και τις μακροπεριφερειακές στρατηγικές·

38.    καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει όλους τους σχετικούς δείκτες για τη μέτρηση των μακροοικονομικών ανισορροπιών και των επιπτώσεών τους στις περιφέρειες της ΕΕ, στον πίνακα επιδόσεων·

39.    υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό να αναπτυχθούν περαιτέρω οι συμπράξεις σε περιβαλλοντικούς τομείς οι οποίες προσελκύουν ολοένα και μεγαλύτερο ενδιαφέρον εκ μέρους των επενδυτών, λαμβάνοντας υπόψη τους πόρους και το δυναμικό της ΕΕ·

40.    χαιρετίζει το γεγονός ότι κατά το 2011, ο αριθμός των εταιρειών που επιδιώκουν να επενδύσουν στην Ευρώπη αυξήθηκε κατά 5%· διαπιστώνει ωστόσο με λύπη ότι ο μέσος αριθμός των νέων θέσεων εργασίας ανά επενδυτικό πρόγραμμα παρέμεινε στάσιμος·

41.    καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υλοποιήσουν το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, μέσω του οποίου θα είναι σε θέση να παρέχουν υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, μεταξύ άλλων και σε εταιρείες, πιο αποτελεσματικά και με χαμηλότερο κόστος, τόσο σε τοπικό όσο και σε διασυνοριακό επίπεδο·

42.    επιμένει πως, προκειμένου να προσελκυσθούν περισσότερες επενδύσεις, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της πρέπει:

α)     να αξιοποιήσουν την ιστορική κληρονομιά της ΕΕ με την προώθηση των πολιτιστικών βιομηχανιών, του αθλητισμού και του τουρισμού ως ανερχόμενων και ελκυστικών αγορών·

β)     να αναδείξουν τη διατλαντική οικονομία σε κυριότερο σήμερα εταίρο της ΕΕ στις εμπορικές σχέσεις και στις ξένες άμεσες επενδύσεις, αξιοποιώντας καλύτερα τη ροή θέσεων ειδικευμένης απασχόλησης μεταξύ των δύο ηπείρων και τη δυνατότητα για ενίσχυση της οικονομίας της καινοτομίας·

43.    επιδοκιμάζει την πρόταση της Επιτροπής για ένα πρόγραμμα επικεντρωμένο στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και ΜΜΕ· επικροτεί τις πρόσφατες αυξήσεις επιχειρηματικών κεφαλαίων και κεφαλαίων από επιχειρηματικούς αγγέλους σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ, επαναλαμβάνει όμως ότι η ΕΕ θα έπρεπε να απλουστεύσει περαιτέρω τις ρυθμίσεις και την πρόσβαση των ΜΜΕ και άλλων οικονομικών φορέων στη χρηματοδότηση, προωθώντας αποτελεσματικά συστήματα για κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου και κεφάλαια επιχειρηματικών αγγέλων ανά την ΕΕ και ενισχύοντας το ρόλο των ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων στη χρηματοδότηση των αναπτυξιακών προοπτικών μακροπρόθεσμα· ζητεί από την Επιτροπή να συνεργαστεί πιο ενεργά με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για τη δημιουργία καινοτόμων μηχανισμών χρηματοδότησης για ΜΜΕ·

44.    τονίζει πως για τη ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς και την προσέλκυση επενδύσεων στην ΕΕ είναι σημαντική η προώθηση προτύπων που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της καινοτομίας σε νέα προϊόντα και υπηρεσίες, όπως είναι και η εναρμόνιση των ευρωπαϊκών προτύπων με τα διεθνή πρότυπα·

45.    επαναλαμβάνει την πρότασή της να ηγηθεί η Επιτροπή, σε συνεργασία με την ΕΤΕπ (λαμβάνοντας υπόψη την ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού της και την εμπειρία της στη χρηματοδότηση μεγάλων υποδομών), μιας αποστολής στρατηγικού προβληματισμού σχετικά με τη χρηματοδότηση των επενδύσεων χωρίς να αποκλείει κανένα ενδεχόμενο: επιδοτήσεις, αποδέσμευση των αναληφθέντων ποσών με τα οποία μετέχουν τα κράτη μέλη στο κεφάλαιο της ΕΤΕπ, εγγραφή κεφαλαίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο κεφάλαιο της ΕΤΕπ, δάνεια, καινοτόμα μέσα, κατάλληλη χρηματοοικονομική μηχανική στα μακροπρόθεσμα σχέδια που δεν είναι άμεσα αποδοτικά και κερδοφόρα, ανάπτυξη συστημάτων εγγυήσεων, δημιουργία τμήματος επενδύσεων εντός του προϋπολογισμού της Ένωσης, χρηματοοικονομικές κοινοπραξίες μεταξύ της ευρωπαϊκής αρχής και των εθνικών και των τοπικών αρχών, και συμπράξεις ιδιωτικού-δημόσιου τομέα·

46.    χαιρετίζει τις εμβληματικές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της στρατηγικής Ευρώπη 2020 με τίτλο «Ολοκληρωμένη βιομηχανική πολιτική για την εποχή της παγκοσμιοποίησης», «Ένωση Καινοτομίας» και «Μια Ευρώπη που χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τους πόρους», και επισημαίνει ότι η στρατηγική Ευρώπη 2020 θα συμβάλει στην ενίσχυση της ικανότητας προσέλκυσης επενδύσεων στην Ευρώπη, στη δημιουργία θέσεων εργασίας στην επικράτεια της ΕΕ καθώς και στη διατήρηση της ανταγωνιστικότητάς της σε διεθνές επίπεδο.

47.    υπογραμμίζει ότι, με τα σημερινά χαμηλά επίπεδα ανάπτυξης και υψηλά επίπεδα ανεργίας, η πολιτικής συνοχής της ΕΕ έχει σημαντική συμβολή στην ευρωπαϊκή οικονομία, καθώς και στην ευρωπαϊκή έρευνα και ανάπτυξη, και αποτελεί το μεγαλύτερο στοιχείο δαπάνης στον προϋπολογισμό της ΕΕ για τις επενδύσεις στην πραγματική οικονομία, ενισχύοντας την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή με τη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων και υλοποιώντας μιαν ενωσιακή στρατηγική για την έξυπνη, βιώσιμη και δίχως αποκλεισμούς ανάπτυξη, η οποία προσφέρει αξιοσημείωτη μόχλευση των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων σε ενωσιακό, εθνικό, περιφερειακό καθώς και τοπικό επίπεδο·

48.    υπογραμμίζει ότι μια προσέγγιση διακρίσεων εις βάρος των μεγάλων επιχειρήσεων ενδέχεται να αποτελέσει τροχοπέδη για την καινοτομία και να μειώσει την ανταγωνιστικότητα άλλων εταιρειών της ΕΕ, και ειδικότερα ΜΜΕ, αποκόβοντάς τες από διεθνείς συνεργασίες ζωτικής σημασίας στον χώρο της συνεργατικής καινοτομίας και μειώνοντας την πρόσβασή τους σε προηγμένη τεχνολογία·

49.    προσυπογράφει το οικονομικό σκεπτικό μιας τοπικής/περιφερειακής αναπτυξιακής πολιτικής με τοπική διάσταση που εδράζεται στη θεμελιώδη λογική ότι το ενδιαφέρον των λιγότερο αναπτυγμένων περιφερειών της Ένωσης πιθανότατα θα αυξηθεί, αν είναι σε θέση να προσφέρουν ανταγωνιστικά συγκριτικά πλεονεκτήματα (επαρκείς υποδομές, ειδικευμένο εργατικό δυναμικό, κ.λπ.) καθώς και σειρά ισχυρών κινήτρων· καλεί εν προκειμένω την Επιτροπή να υποστηρίζει τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες καθώς επιδιώκουν να εφαρμόσουν δικές τους πολιτικές επενδυτικών κινήτρων, ιδίως όσον αφορά τις μακροπρόθεσμες επενδύσεις – μεταξύ άλλων σε διασυνοριακό επίπεδο – με έμφαση στα έργα υποδομής· διαπιστώνει με λύπη ότι οι λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες της ΕΕ χάνουν διαρκώς την ελκυστικότητά τους προς όφελος τρίτων χωρών· καλεί τις αρμόδιες αρχές να καταρτίσουν επείγοντα μέτρα που θα στοχεύουν στη διατήρηση των υπαρχουσών επενδύσεων και στην προσέλκυση νέων·

50.    τονίζει ότι η ΕΕ διαθέτει τεράστια δυναμική στις πόλεις της και ότι τα σημαντικά έργα αστικής υποδομής, καθώς και τα καινοτόμα επιχειρηματικά πάρκα, προσφέρουν τα πιο ισχυρά επενδυτικά κίνητρα· προτρέπει τα κράτη μέλη να πραγματοποιούν μεγάλης κλίμακας επενδύσεις σε υποδομές, νέες τεχνολογίες και Ε&Α, συμπεριλαμβανομένων των πολυτροπικών συστημάτων μεταφορών, ώστε οι ευρωπαϊκές πόλεις να γίνουν πιο βιώσιμες και ανταγωνιστικές με αξιοποίηση των παραδοσιακών πλεονεκτημάτων τους, ενώ ταυτόχρονα θα εξασφαλίζεται ότι οι επενδύσεις αυτές δεν θα βλάπτουν την πραγματική εδαφική συνοχή και την ισορροπημένη ανάπτυξη της υπαίθρου·

51.    τονίζει ότι είναι ανάγκη η έρευνα και η εκπαίδευση όχι μόνο να διαχέονται και να εφαρμόζονται, αλλά και να επενδύουν σε τοπικό επίπεδο· αυτό σημαίνει ότι είναι απαραίτητη η πλήρης αξιοποίηση του διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού – ερευνητές και ακαδημαϊκά ιδρύματα σε τοπικό επίπεδο – για την προσέλκυση τόσο εγχώριων επενδύσεων όσο και άμεσων ξένων επενδύσεων· επισημαίνει εν προκειμένω τη σημασία της κινητικότητας του ανθρώπινου δυναμικού: των καθηγητών, των ερευνητών και των φοιτητών·

52.    θεωρεί ότι οι λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες πρέπει να συνεχίσουν να απολαμβάνουν σημαντική ενωσιακή χρηματοδότηση, ώστε να παρέχουν στους επενδυτές άλλα τοπικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα πέραν του μειωμένου κόστους εργασίας·

53.    επισημαίνει την ανάγκη ενίσχυσης των υποδομών για να ενισχυθεί η περιφερειακή συνοχή και η ανταγωνιστικότητα των περιφερειών· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών, καθώς και της χρήσης συμπληρωματικών χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως τα ομόλογα έργων και οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα·

54.    αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.

• [1]  ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 1.
• [2]  ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 8.
• [3]  ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 12.
• [4]  ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 25.
• [5]  ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 33.
• [6]  ΕΕ L 337 της 20.12.11, σ. 5.
• [7]  ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 41.
• [8]  Εγκριθέντα κείμενα P7_TA-PROV(2011)0565.
• [9]  Εγκριθέντα κείμενα P7_TA(2012)0135.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Εισαγωγή

Η παγκόσμια οικονομία έχει ξεκινήσει την πορεία της ανάκαμψης, αλλά το περιθώριο ελιγμών είναι περιορισμένο. Η διασφάλιση μιας σταθερής διαδικασίας οικονομικής ανάκαμψης απαιτεί επιφυλακτικές πολιτικές σε διεθνές επίπεδο, επίπεδο ΕΕ και εθνικό επίπεδο. Παρόλο που διαφαίνονται σημάδια σταθεροποίησης από την ευρωζώνη και τις ΗΠΑ, τα υψηλά επίπεδα χρέους στις αναπτυγμένες αγορές και οι αυξανόμενες τιμές πετρελαίου αποτελούν βασικούς επικείμενους κινδύνους. Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον συνεχίζει να χαρακτηρίζεται από άνισες επιδόσεις, υποτονική ανάπτυξη στις αναπτυγμένες οικονομίες και μια ισχυρότερη, αν και βραδεία, ανάπτυξη στις αναδυόμενες αγορές. Τα διαρθρωτικά προβλήματα, η ανεπαρκής παγκόσμια επανεξισορρόπηση, το χρονίζον χάσμα της οικονομικής ανάπτυξης, η αύξηση της ανεργίας, το υψηλό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος και η αβεβαιότητα συνεχίζουν να επηρεάζουν αρνητικά τις παγκόσμιες προοπτικές ανάπτυξης. Παρόλο που η μεταβλητότητα στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές έχει μειωθεί, συνεχίζει να κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα και απαιτούνται ενέργειες για την περαιτέρω μείωση των κινδύνων δυσμενούς εξέλιξης.

Η εισηγήτρια πιστεύει ότι η Ευρώπη πρέπει να ανταποκριθεί επαρκώς στις προκλήσεις της σταθεροποίησης της διεθνούς οικονομίας, προκειμένου να αξιοποιήσει στο έπακρο τις παγκόσμιες ευκαιρίες. Η ΕΕ πρέπει να αντιμετωπίσει τις αδυναμίες της και να ενισχύσει τα πλεονεκτήματα όλων των χωρών και των περιφερειών, προκειμένου να προσελκύσει τοπικές και διεθνείς επενδύσεις που θα συμβάλλουν στην ισόρροπη ανάπτυξη και συνοχή της. Η ΕΕ αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό συνασπισμό του κόσμου και το εξωτερικό εμπόριο έχει έως τώρα διαδραματίσει δυναμικό ρόλο στην τόνωση της ανάπτυξης, ιδίως στον τομέα παροχής υπηρεσιών.

Η εισηγήτρια σημειώνει ότι η Ευρώπη παραμένει ο μεγαλύτερος περιφερειακός προορισμός για ξένες άμεσες επενδύσεις (ΞΑΕ). Το ένα τέταρτο της παγκόσμιας συνολικής κατανάλωσης και επενδύσεων λαμβάνει χώρα εντός των επεκτεινόμενων συνόρων της, αν και σε μειωμένο βαθμό σε σύγκριση με το παρελθόν. Οι ροές ΞΑΕ υλοποιούνται κατά κύριο λόγο μεταξύ των ανεπτυγμένων παγκόσμιων οικονομιών. Οι ροές της ΕΕ κυριαρχούνται από τις ΗΠΑ, οι οποίες υπερέβησαν το 1/3 των εκροών ΞΑΕ της ΕΕ το 2008· αυτό το ποσοστό ήταν 25 φορές υψηλότερο από το αντίστοιχο της Κίνας. Στην Ελβετία και τον Καναδά αντιστοιχεί επίσης ένα σημαντικό ποσοστό των ροών ΞΑΕ της ΕΕ (τόσο των εκροών όσο και των εισροών). Ωστόσο, η Ευρώπη πρέπει να αντιμετωπίσει τις αδυναμίες της και να αξιοποιήσει τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της, δεδομένου του αυξανόμενου ανταγωνισμού από τις αναπτυσσόμενες χώρες. Αυτό πρέπει να αποτελέσει το επίκεντρο των επενδυτικών μεταρρυθμίσεων και της στρατηγικής της ΕΕ, τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε εθνικό επίπεδο. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειές της για σύναψη διμερών και πολυμερών συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών, καθώς επίσης να συμμετέχει ενεργά στην παγκόσμια οικονομική διακυβέρνηση.

Οι επενδυτές προσελκύονται από την αγορά της ΕΕ κυρίως λόγω του εξειδικευμένου και ποικιλόμορφου ανθρώπινου κεφαλαίου της, της έμφασης στην εταιρική κοινωνική ευθύνη, του σχετικά προβλέψιμου επιχειρηματικού περιβάλλοντος, καθώς και των μεγάλων δυνατοτήτων στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας. Ωστόσο, η αναιμική οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης, η υψηλή φορολογία και η υψηλή συσσώρευση δημοσίου χρέους εγείρουν ανησυχία στους επενδυτές, η οποία μπορεί να ενισχυθεί ενόψει του παγκόσμιου ανταγωνισμού, ιδίως από τις αναδυόμενες οικονομίες, καθώς και ενόψει της έλλειψης ευκαιριών για την αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού της Ένωσης. Συνεπώς, η εισηγήτρια καλεί την Επιτροπή να συντάξει μια ανακοίνωση για την αξιολόγηση και την προαγωγή της ικανότητας προσέλκυσης επενδύσεων στην Ευρώπη συμπεριλαμβανομένων συστάσεων πολιτικής προς τα κράτη μέλη, οι οποίες θα επικεντρώνονται στη βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος της ΕΕ.

Η προσέλκυση επενδύσεων στην Ευρώπη απαιτεί μέτρα και μεταρρυθμίσεις, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Η διασφάλιση της δυνατότητας ανοικτού και δίκαιου ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις είναι ζωτικής σημασίας, καθώς θα καταστήσει την Ευρώπη ελκυστική για επενδύσεις και εργασία. Η εσωτερική αγορά αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές προτεραιότητες της ΕΕ για την ανάπτυξη ενός φιλικού περιβάλλοντος που θα προσφέρει κίνητρα σε επιχειρήσεις και καταναλωτές. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία όπου οι επιχειρήσεις απολαμβάνουν μια σχετική ευελιξία στην επιλογή του τόπου δραστηριοποίησής τους. Το κανονιστικό περιβάλλον πρέπει να βελτιωθεί περαιτέρω έτσι ώστε να επιτρέπει στις επιχειρήσεις της Ευρώπης να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους και την ικανότητα ανάπτυξής τους και δημιουργίας θέσεων εργασίας. Αναφορικά με την παραγωγικότητα και τη μονάδα κόστους εργασίας, το 2010 σηματοδοτεί μια αναβίωση της αύξησης παραγωγικότητας εργασίας, η οποία συνοδεύεται από μια μείωση στη μονάδα κόστους εργασίας στην ΕΕ και την ευρωζώνη, την πρώτη που λαμβάνει χώρα από το 1996.

Η ΕΕ παραμένει ένας από τους βασικούς παράγοντες στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Συγκεκριμένα, οι οικονομικές αγορές των ΗΠΑ και της ΕΕ συνεχίζουν να παρέχουν περίπου το 3/4 των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, αν και σε γενικά χαμηλότερα επίπεδα δραστηριότητας, αντιμετωπίζοντας υψηλό ανταγωνισμό από τις αναδυόμενες οικονομίες, όπως αυτές της Κίνας και της Ινδίας. Παρόλο που οι αγορές μετοχών της ευρωζώνης επηρεάστηκαν λιγότερο από την κρίση, οι τράπεζες αντιμετωπίζουν δυσκολίες χρηματοδότησης λόγω της αβεβαιότητας και της έλλειψης εμπιστοσύνης. Επιπλέον, η πραγματική οικονομία έχει πληγεί από τα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης σε συνδυασμό με την απροθυμία δανεισμού από τις τράπεζες, οι οποίες επιδιώκουν αναδιάρθρωση των ισολογισμών τους. Επίσης, η τρέχουσα τάση στην Ευρώπη δείχνει ότι οι εταιρείες δεν στηρίζονται πλέον στις τράπεζες ως κύριες πηγές χρηματοδότησης. Συνεπώς, απαιτούνται αποφασιστικά μέτρα για την περαιτέρω ανάπτυξη και ολοκλήρωση των χρηματοοικονομικών αγορών στην Ευρώπη.

Πρόκειται για μια παγκόσμια κρίση που απαιτεί διεθνή απόκριση. Γι’ αυτό, η εισηγήτρια πιστεύει ότι η Ομάδα των Είκοσι (G20) πρέπει να θεωρείται το βασικό φόρουμ για μια συντονισμένη παγκόσμια προσέγγιση, προκειμένου να βελτιωθεί η διεθνής χρηματοπιστωτική εποπτεία, η διαχείριση των κρίσεων και ο συντονισμός της πολιτικής στα πεδία της φορολογίας και των μακροοικονομικών ανισορροπιών. Η Ευρώπη έχει έως τώρα διαδραματίσει βασικό ρόλο στην προώθηση της παγκόσμιας ατζέντας και θα πρέπει να συνεχίσει να δεσμεύεται πλήρως για την εφαρμογή της προστατεύοντας παράλληλα την ανταγωνιστικότητά της. Επιπλέον, η εισηγήτρια επικροτεί τις κανονιστικές συζητήσεις με τους κύριους εμπορικούς εταίρους της ΕΕ και συγκεκριμένα τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, αλλά επίσης τις αναδυόμενες αγορές χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών στην Κίνα, την Ινδία, τη Ρωσία και τη Βραζιλία. Η κανονιστική σύγκλιση ανάμεσα στην ΕΕ και τον υπόλοιπο κόσμο στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών θα πρέπει να προαχθεί στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για νέες σε βάθος και σφαιρικές συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με τρίτες χώρες και για την καταπολέμηση του εμπορικού προστατευτισμού.

Η εισηγήτρια υπογραμμίζει το γεγονός ότι η προσέλκυση επενδύσεων πρέπει να διακρίνεται σε δύο επίπεδα: (i) την ανάδειξη της Ευρώπης σε ελκυστικό προορισμό για ξένους επενδυτές (ii) την ανάδειξη της επιχειρηματικότητας ως ελκυστικής επιλογής για τον τοπικό επιχειρηματία. Οι μεταρρυθμίσεις, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, κρίνονται απαραίτητες για τη βελτίωση της λειτουργίας της ενιαίας αγοράς και την πλήρη αξιοποίηση των διαρθρωτικών ταμείων.

Η εισηγήτρια υπογραμμίζει τα οφέλη και τις ευκαιρίες που προσφέρει το κοινό νόμισμα τόσο σε οικονομικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Το ευρώ, ως κοινό νόμισμα, προσφέρει τεράστιο πλεονέκτημα για τη σταθερότητα και τη δύναμη της Ένωσης προσελκύοντας παράλληλα επενδύσεις. Ενόψει της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη, η εισηγήτρια υπογραμμίζει την ανάγκη για σταθερότητα και συντονισμό ανάμεσα στις χώρες της ευρωζώνης και αυτές εκτός ευρωζώνης για την αποτροπή και τη μείωση των οικονομικών και κοινωνικών διαφορών και την ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής.

Η ενίσχυση της ελκυστικότητας της ευρωπαϊκής αγοράς ως επενδυτικού προορισμού απαιτεί μεγαλύτερη αποδοτικότητα στην αντιμετώπιση των μακροοικονομικών και κοινωνικών ανισορροπιών. Η ΕΕ χρειάζεται ένα συνεκτικό πολιτικό, οικονομικό και κανονιστικό πλαίσιο που θα βασίζεται στους στόχους της διατηρήσιμης ανάπτυξης και στην κοινοτική μέθοδο, προκειμένου να βελτιώσει τις φιλοδοξίες της όπως περιγράφονται στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

(i)Μεγιστοποίηση των πλεονεκτημάτων της πολιτικής συνοχής

Στην Ευρώπη, η πολιτική συνοχής έχει αποφασιστική συμβολή, καθώς αποτελεί την κύρια πηγή χρηματοπιστωτικών επενδύσεων της Ένωσης στην πραγματική οικονομία, ενώ στηρίζει σημαντικά τις δημόσιες επενδύσεις σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Δεδομένων των περιορισμένων μηχανισμών οικονομικού συντονισμού, ισόρροπης ανάπτυξης και αλληλεγγύης της ΕΕ, η πολιτική συνοχής μέσω των διαρθρωτικών ταμείων και άλλων ενεργειών κρίνεται πρωταρχικής σημασίας. Η ενίσχυση της εν λόγω πολιτικής συνοχής συμβάλλει στην επισήμανση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των περιφερειών και των ευκαιριών καινοτομίας, καθώς και της σημασίας τους για την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την απασχόληση.

Η πολιτική συνοχής μπορεί να κινητοποιήσει επιπρόσθετες πηγές ιδιωτικών και δημόσιων χρηματοδοτικών πόρων για την υποστήριξη των επενδύσεων. Η εισηγήτρια υποστηρίζει θερμά την επαρκή χρηματοδότηση της εν λόγω πολιτικής συνοχής, την ταυτόχρονη παροχή ευελιξίας για αποτελεσματική κατανομή των πόρων και τη γρήγορη απόκριση της Ένωσης στις απρόβλεπτες συγκυρίες. Εν τω μεταξύ, απαιτούνται διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στα κράτη μέλη για τη διασφάλιση μεγαλύτερου συντονισμού ανάμεσα στην ΕΕ και στις εθνικές πολιτικές ως προς τη συμπληρωματική χρήση και αξιολόγηση. Επομένως, η εισηγήτρια πιστεύει ότι η κατάλληλη χρηματοδότηση και χρήση των χρηματοδοτικών πόρων της ΕΕ μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την προσέλκυση πρόσθετης χρηματοδότησης από την ΕΤΕπ, την ΕΤΑΑ, άλλους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και τον ιδιωτικό τομέα.

(ii) Κάλυψη των αναγκών του ανθρώπινου κεφαλαίου

Η προστασία του ανθρώπινου δυναμικού της ΕΕ, καθώς και ο εκσυγχρονισμός των αγορών εργασίας και των εκπαιδευτικών συστημάτων είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της ικανότητας προσέλκυσης και την παροχή προστιθέμενης αξίας. Συνεπώς, τα κράτη μέλη θα πρέπει να υιοθετήσουν στρατηγικές ευελιξίας με ασφάλεια και να βελτιώσουν συστηματικά τα επίπεδα προσόντων των εργαζομένων. Επίσης, η εισηγήτρια σημειώνει ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί η διάκριση σε μια προσπάθεια προαγωγής της πολυμορφίας και της ισότητας, ενώ θα πρέπει να διασφαλιστεί η πλήρης δυναμική του εργατικού δυναμικού. Το γεγονός ότι οι γυναίκες με υψηλά προσόντα δεν συμμετέχουν στην αγορά σύμφωνα με τις δεξιότητές τους, τόσο ως προς την ποσότητα όσο και ως προς το αξίωμα, έχει αρνητικό αντίκτυπο στην αποδοτικότητα των επιχειρήσεων. Η προαγωγή της εκπαίδευσης υψηλής ποιότητας και οι μεταρρυθμίσεις θα ενισχύσουν την αξιοπιστία για τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και την ικανότητα προσέλκυσης σε διεθνές επίπεδο επιτρέποντάς τους να διατηρούν φοιτητές εντός της Ένωσης. Ταυτόχρονα, η εκπαίδευση και η επαγγελματική κατάρτιση πρέπει να συμβάλλουν περαιτέρω στην επιτυχία της ενιαίας αγοράς προάγοντας παράλληλα την κινητικότητα των φοιτητών, των ερευνητών, των καθηγητών και των εργαζομένων.

(iii) Διασφάλιση σταθερότητας και βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση

Η συσσώρευση υπερβολικού κινδύνου στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και οι κίνδυνοι που απειλούν τη σταθερότητα και βιωσιμότητα της ευρωζώνης αποτελούν τις πιο σημαντικές αιτίες της πιστωτικής ασφυξίας που διαδέχθηκε την κατάρρευση των χρηματοπιστωτικών αγορών το φθινόπωρο του 2008. Έκτοτε, η ΕΚΤ έχει συμβάλει σημαντικά στο μετριασμό των κινδύνων που σχετίζονται με την κρίση αγοράζοντας κρατικά ομόλογα των κρατών μελών στις δυσμενείς χρηματοπιστωτικές και δημοσιονομικές συγκυρίες και προσφέροντας ρευστότητα στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Ωστόσο, σήμερα είναι απόλυτα προφανές ότι η οικονομία της ΕΕ χρειάζεται έναν χρηματοπιστωτικό τομέα που θα τάσσεται στην υπηρεσία της πραγματικής οικονομίας, θα παρέχει σταθερότητα και θα είναι σε θέση να καλύψει τις χρηματοπιστωτικές ανάγκες των νοικοκυριών και των εταιρειών. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, πρέπει διασφαλίσουμε τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού εντός της ενιαίας αγοράς και να τονώσουμε την ανταγωνιστικότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα της ΕΕ έναντι του υπόλοιπου κόσμου, λαμβάνοντας υπόψη τις νέες εμπορικές πλατφόρμες και δραστηριότητες που έχουν αναπτυχθεί. Η εισηγήτρια καλεί την Ένωση να αναπτύξει έναν πιο ενεργό ρόλο και να δεσμευτεί για μια παγκοσμίως συντονισμένη κανονιστική αντιμετώπιση και βαθύτερη διασυνοριακή συνεργασία, αντιμετωπίζοντας όλες τις προκλήσεις που θέτει η χρηματοπιστωτική παγκοσμιοποίηση. Επιπλέον, θα πρέπει να επιδιωχθεί ένας μεγαλύτερος ρόλος για την ΕΚΤ χωρίς να υπονομεύεται η ανεξαρτησία και η δέσμευσή της για τη διατήρηση της σταθερότητας των τιμών.

Είναι σαφές ότι η πίεση που έχει ασκηθεί στα κρατικά ομόλογα εμπόδισε την περαιτέρω πρόοδο προς σταθερές συνθήκες αγοράς. Γι’ αυτό, η εισηγήτρια χαιρετίζει την υιοθέτηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 σχετικά με τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, καθώς και την πρόσφατη αναθεώρησή του. Οι μεταγενέστερες αναθεωρήσεις πρέπει να διασφαλίσουν ότι η αξιολόγηση των κρατικών πιστοληπτικών ικανοτήτων των κρατών μελών της ΕΕ αντιπροσωπεύει με αξιοπιστία τον κίνδυνο χρέους κρατικών ομολόγων σε αντίθεση με τον κίνδυνο της κερδοσκοπίας.

Η εισηγήτρια προβληματίζεται σχετικά με την ολοένα και πιο δύσκολη πρόσβαση των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση. Λαμβάνοντας υπόψη την έλλειψη ρευστότητας των τραπεζών, η εισηγήτρια υπογραμμίζει την επιτακτική ανάγκη εύρεσης δυνητικών πηγών ρευστότητας και κεφαλαίων.

Γι’ αυτό, η εισηγήτρια χαιρετίζει την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τα ευρωπαϊκά ταμεία επιχειρηματικού κεφαλαίου και υπογραμμίζει την ανάγκη εργασίας για μια μεγαλύτερη συμμετοχή των θεσμικών επενδυτών σε ευρωπαϊκές εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου, δεδομένης της εξαιρετικής ανομοιογένειας στους τύπους των επενδυτών επιχειρηματικού κεφαλαίου στην Ευρώπη, καθώς και των σημαντικών διαφορών ως προς το στάδιο και το μέγεθος της ανάπτυξής τους. Επίσης, υποστηρίζει την ενίσχυση των προσπαθειών για ένα κοινό πλαίσιο όσον αφορά στα κρατικά επενδυτικά ταμεία, δεδομένων των προσδοκιών για τον αυξανόμενο ρόλο τους στις αγορές, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα επαρκή διαφάνεια και λογοδοσία, ενώ παράλληλα τονίζει την ανάγκη εναρμόνισης των προγραμμάτων κινήτρων, εφόσον ενδέχεται να αναδυθούν διαφορετικές εθνικές πολιτικές και μέτρα απουσία κάποιας ενιαίας συμφωνίας εντός της ΕΕ. Η εισηγήτρια επίσης υπενθυμίζει ότι η πρόσβαση των εταιρειών από τρίτες χώρες στις ευρωπαϊκές αγορές υπόκειται στα εθνικά καθεστώτα, συμβάλλοντας στον άνισο ανταγωνισμό, καθώς και την άνιση κατανομή των πλεονεκτημάτων στους επενδυτές.

(iv)Προώθηση συνεργειών για έργα μεταφορών, υποδομής και ενέργειας - Ομόλογα έργων υποδομής

Οι υποδομές και τα δίκτυα που ευνοούν τη συνοχή στην ΕΕ και τις γειτονικές χώρες αποτελούν προϋπόθεση για την προσέλκυση επενδυτών και την παροχή προστιθέμενης αξίας στις επενδύσεις. Ιδιαίτερα η εστίαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις βιώσιμες μεταφορές μπορεί να δημιουργήσει νέες ευκαιρίες και να αυξήσει την ανταγωνιστικότητα. Η εισηγήτρια υπογραμμίζει το αξιοσημείωτο ενδιαφέρον των επενδυτών για καθαρές τεχνολογίες και φιλικούς προς το περιβάλλον τομείς και τονίζει την έντονη επενδυτική δραστηριότητα στις αναπτυσσόμενες χώρες στον τομέα των τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ιδιαίτερη προσοχή, ωστόσο, πρέπει να δοθεί στη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού, τη διαθεσιμότητα και τη σταθερότητα στις τιμές των πόρων.

Επιπλέον, για την προαγωγή των αποδοτικών συνεργειών, απαιτούνται κίνητρα για την προσέλκυση ξένων επενδυτών που βασίζονται σε συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ/PPP), στις οποίες θα συμμετέχει, όποτε είναι εφικτό, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Η εισηγήτρια υπογραμμίζει ότι η εντατικότερη χρήση πρωτοποριακών χρηματοπιστωτικών οργάνων μπορεί να προσφέρει σημαντική ώθηση στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Επίσης, η εισηγήτρια υποστηρίζει την πρωτοβουλία ομολόγων για έργα υποδομής, η οποία θα αναζωογονήσει τις αγορές για ομόλογα έργων και θα προωθήσει σημαντικά τα μεμονωμένα έργα υποδομής για την προσέλκυση μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης του χρέους του ιδιωτικού τομέα. Αυτή η πρωτοβουλία θα διευκόλυνε τη μείωση του κινδύνου για τους επενδυτές των τρίτων χωρών που επιδιώκουν μακροπρόθεσμες επενδυτικές ευκαιρίες και μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για το νέο άνοιγμα της αγοράς δανειακών κεφαλαίων ως σημαντικής πηγής χρηματοδότησης του τομέα υποδομών.

(v) Τόνωση της έρευνας και της καινοτομίας

Οι επενδύσεις στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης μπορεί να έχουν θετικές επιδράσεις στην ανάπτυξη της λεγόμενης οικονομίας της γνώσης. Τέτοιου είδους επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία θα ενισχύσουν σημαντικά τις ικανότητες, τις υποδομές και το ανθρώπινο κεφάλαιο, με κύριο στόχο τις ΜΜΕ και τις νεοϊδρυόμενες επιχειρήσεις που αποτελούν τομείς με σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας. Ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση για την ΕΕ και τα κράτη μέλη είναι η υιοθέτηση μιας πολύ πιο στρατηγικής προσέγγισης για την καινοτομία και, προς αυτήν την κατεύθυνση, η εισηγήτρια υποστηρίζει την προσέγγιση που προτάθηκε από την Ένωση Καινοτομίας. Είναι σαφές ότι η Ευρώπη δεν στερείται δυναμικού και είναι ως εκ τούτου απαραίτητη η ανάπτυξη ισχυρότερων δεσμών μεταξύ του ερευνητικού και επιχειρηματικού κόσμου και της εσωτερικής αγοράς. Εντούτοις, πρέπει να στηριχτούμε στα ισχυρά μας σημεία και να αντιμετωπίσουμε τις αδυναμίες μας, όπως παραδείγματος χάρη τις ανεπαρκείς επενδύσεις στο γνωστικό μας κεφάλαιο σε σύγκριση με χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία, τις μη ικανοποιητικές συνθήκες πλαισίου, συμπεριλαμβανομένων των δυσκολιών στην εξεύρεση χρηματοδότησης, το υψηλό κόστος κατοχύρωσης των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας και την αναποτελεσματική χρήση των δημόσιων συμβάσεων, καθώς και τον κατακερματισμό των προσπαθειών και τη δαπανηρή επανάληψη έργων. Η εισηγήτρια θεωρεί τη συμφωνία σχετικά με τη δημιουργία ενιαίου διπλώματος ευρεσιτεχνίας της ΕΕ ως σημαντικό βήμα προόδου. Προς αυτήν την κατεύθυνση, η προστασία και η επιβολή των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας άπτεται άμεσα της ικανότητας της ΕΕ για ανταγωνισμό στην παγκόσμια οικονομία.

(vi) Ενίσχυση εδαφικής συνεργασίας

Είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικό ότι στις βασικές προτεραιότητες της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» υπογραμμίζεται η ανάγκη αξιοποίησης νέων πηγών ανάπτυξης που θα εξασφαλίζουν ταυτόχρονα την κοινωνική και εδαφική συνοχή της ΕΕ βελτιώνοντας παράλληλα το ρυθμιστικό πλαίσιο για την ενίσχυση της εδαφικής συνοχής. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εδαφική συνοχή παρέχει προστιθέμενη αξία στην ανταγωνιστικότητα των διάφορων τομέων και περιφερειών, την ανάπτυξη των ΜΜΕ και την αξιοποίηση των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων τους. Η εισηγήτρια πιστεύει ότι μπορεί να προκύψουν αρκετές επενδυτικές ευκαιρίες και πλεονεκτήματα από τις μακροπεριφερειακές στρατηγικές, καθώς και από την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας.

(vii) Αντιμετώπιση των μακροοικονομικών ανισορροπιών

Για την τόνωση των επενδύσεων, βασικό στοιχείο αποτελεί η αντιμετώπιση των ευπαθειών που ανακύπτουν από τις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές τάσεις, λόγω των αυξημένων αποκλίσεων εντός της Ένωσης (και ιδίως της ευρωζώνης), καθώς και των κοινωνικών και οικονομικών ανισορροπιών σε όλες τις περιφέρειες. Έχει ήδη σημειωθεί πρόοδος στα πλαίσια της νέας δέσμης μέτρων οικονομικής διακυβέρνησης, ιδίως με τον κανονισμό σχετικά με την αποτροπή και τη διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών. Η εισηγήτρια ζητεί τη συμπερίληψη άλλων μεταβλητών στον πίνακα επιδόσεων για την ορθή αξιολόγηση του επενδυτικού περιβάλλοντος των κρατών μελών, π.χ. εξωτερικές ανισορροπίες που απορρέουν από τις εμπορικές και επενδυτικές ροές και μεταβιβάσεις.

Η εισηγήτρια υποστηρίζει επίσης τη θέσπιση των επενδύσεων ως βασικού οριζόντιου στοιχείου σε όλες τις εμβληματικές πρωτοβουλίες εντός της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για την αντιμετώπιση σημαντικών αναγκών σε σχέση με την ανάπτυξη και τις θέσεις εργασίας, και επισημαίνει το ρόλο των επενδύσεων για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης. Επιπλέον, προτείνει τη βελτίωση και διεύρυνση της βάσης δεδομένων στατιστικών για άμεσες επενδύσεις, σύμφωνα με τα πρότυπα του ΟΟΣΑ και των ΗΕ, καθώς και τη θέσπιση δευτερευόντων επενδυτικών στόχων και δεικτών σε εθνικό επίπεδο, προκειμένου να καταδειχθεί η πρόοδος προς ένα ελκυστικό επενδυτικό περιβάλλον, αξιολογώντας παράλληλα τις επενδυτικές πολιτικές και τις θετικές επιδράσεις τους στην πραγματική οικονομία και την απασχόληση.

Στο πλαίσιο αυτό, η εισηγήτρια προτείνει τη λειτουργία ενός Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τις ξένες άμεσες επενδύσεις στην Επιτροπή, το οποίο θα μπορούσε να προσφέρει καλύτερη παρακολούθηση της κατανομής των επενδύσεων εντός του πλαισίου της ενιαίας αγοράς, την εφαρμογή των πολιτικών και τις προοπτικές για την ανάδειξη της Ευρώπης ως επενδυτικού προορισμού.

(viii) Ενίσχυση της ενιαίας αγοράς

Τα πιο σοβαρά φορολογικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαίοι σε περιπτώσεις διασυνοριακού χαρακτήρα είναι η διάκριση, η διπλή φορολογία, καθώς και οι δυσκολίες στην αίτηση επιστροφής φόρου και την πληροφόρηση σχετικά με τους αλλοδαπούς φορολογικούς κανόνες. Η εισηγήτρια πιστεύει ότι ο φορολογικός συντονισμός θα πρέπει να αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος της στρατηγικής ανάπτυξης και ότι το σύμφωνο «Ευρώ+» ορθά εξαίρει τη σημασία των φορολογικών μεταρρυθμίσεων. Όσον αφορά στην εταιρική φορολογία, η εισηγήτρια πιστεύει ότι η κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών (ΚΕΒΦΕ) θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση ορισμένων σοβαρών δημοσιονομικών εμποδίων για την ανάπτυξη της ενιαίας αγοράς, τα οποία συνιστούν αντικίνητρα για τις επενδύσεις στην ΕΕ. Συνεπώς, οποιεσδήποτε στρατηγικές στοχεύουν στην τόνωση της ικανότητας προσέλκυσης ξένων επενδυτών στην ΕΕ, πρέπει να βασίζονται στην αξιολόγηση των επιτευγμάτων και των ελλείψεων που σχετίζονται με την υλοποίηση της εσωτερικής αγοράς.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Βιομηχανίας, ερευνας και Ενέργειας (26.3.2012)

προς την Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής

σχετικά με την ελκυστικότητα της Ευρώπης για επενδύσεις
2011/2288(INI)

Συντάκτης γνωμοδότησης: Jürgen Creutzmann

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας καλεί την Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1.  χαιρετίζει το γεγονός ότι κατά το 2011, ο αριθμός των εταιρειών που επιδιώκουν να επενδύσουν στην Ευρώπη αυξήθηκε κατά 5%· διαπιστώνει ωστόσο με λύπη ότι ο μέσος αριθμός των νέων θέσεων εργασίας ανά επενδυτικό πρόγραμμα παρέμεινε στάσιμος·

2.  τονίζει ότι η βελτίωση του περιβάλλοντος των επιχειρήσεων παραγωγής εντός της ΕΕ θα μπορούσε να προσελκύσει επενδύσεις σε σημαντικό βαθμό·

3.  τονίζει ότι η ευρωπαϊκή ενιαία αγορά των 500 εκατομμυρίων καταναλωτών προσφέρει λόγω θέσης ένα καθοριστικής σημασίας πλεονέκτημα για επενδυτές που πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω· ζητεί στο πλαίσιο αυτό, προς ενίσχυση της ενιαίας αγοράς, την εναρμόνιση, όπου κρίνεται σκόπιμο, και το συντονισμό των διατάξεων για προϊόντα και υπηρεσίες καθώς και την περαιτέρω μείωση της περιττής γραφειοκρατίας για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε διεθνές επίπεδο· καλεί δε την Επιτροπή, τηρώντας με συνέπεια τους κανόνες ανταγωνισμού και τις θεμελιώδεις ελευθερίες που θεσπίζει η ΣΕΕ, να διασφαλίζει τον ελεύθερο και θεμιτό ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά· υποστηρίζει την εφαρμογή φορολογικών καθεστώτων που απλουστεύουν και ενθαρρύνουν τις επενδύσεις, ιδίως τις μακροπρόθεσμες, για παράδειγμα σε έργα υποδομών, καθώς και φορολογικές ελαφρύνσεις για έρευνα και ανάπτυξη·

4.  πιστεύει ότι οι επενδυτές που πραγματοποιούν ως επί το πλείστον μακροπρόθεσμες επενδύσεις, όπως τα ασφαλιστικά και τα συνταξιοδοτικά ταμεία, πρέπει να έχουν τη δυνατότητα και να ενθαρρύνονται να προβαίνουν σε πιο μακροπρόθεσμες επενδύσεις σε σημαντικές υποδομές, ιδιαίτερα στους τομείς της ενέργειας, επικοινωνίας και μεταφορών· προβληματίζεται από το γεγονός ότι οι κανονιστικές απαιτήσεις της ΕΕ για ρευστότητα και κεφαλαιακή επάρκεια ενδέχεται να περιορίσουν τις μακροπρόθεσμες επενδύσεις· προτείνει λοιπόν να παρακολουθείται στενά η εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας που ισχύει για τους εν λόγω επενδυτές και να τροποποιείται όταν κρίνεται απαραίτητο·

5.  είναι της άποψης ότι η ΕΕ δύναται να διατηρήσει την ικανότητα προσέλκυσης μακροπρόθεσμων επενδύσεων μόνο εάν αναπτύξει την ανταγωνιστικότητα σε όλες τις περιφέρειές της, επενδύοντας στις δεξιότητες και στην ικανότητα καινοτομίας και προωθώντας την προσαρμοστικότητα·

6.  σέβεται την επικουρικότητα των κρατών μελών ως προς τα φορολογικά θέματα, προτείνει ωστόσο στα κράτη μέλη να εξετάσουν κατά πόσον τα φορολογικά τους καθεστώτα παρέχουν τα κατάλληλα κίνητρα για μακροπρόθεσμες επενδύσεις· σημειώνει επίσης ότι η σταθερότητα και η βεβαιότητα υλοποίησης των αποφάσεων σε θέματα πολιτικής είναι ζωτικής σημασίας για την ενθάρρυνση των επενδύσεων ιδίως σε σχέση με τα μακροπρόθεσμα έργα υποδομών·

7.   πιστεύει ότι η μελλοντική ελκυστικότητα της ΕΕ από άποψη επενδύσεων εναπόκειται στην ικανότητά της να:

     –   διατηρήσει την καλή της φήμη σε σχέση με την ποιότητα και την εξειδίκευση, την ικανότητα για καινοτομία και ένα υψηλών προσόντων και διαφοροποιημένο εργατικό δυναμικό·

     –   προστατεύσει τους προϋπολογισμούς της εκπαίδευσης και να διαμορφώσει τα εκπαιδευτικά τους συστήματα ώστε να αυξηθούν τα επίπεδα παραγωγικότητας·

     –   διασφαλίσει ένα ευέλικτο επιχειρηματικό περιβάλλον και να μειώσει το διοικητικό άχθος για τις επιχειρήσεις για να μπορέσουν να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα και την ανταγωνιστικότητά τους·

8.  ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υλοποιήσουν το Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, μέσω του οποίου θα είναι σε θέση να παρέχουν υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, μεταξύ άλλων και σε εταιρείες, πιο αποτελεσματικά και με χαμηλότερο κόστος, τόσο σε τοπικό όσο και σε διασυνοριακό επίπεδο·

9.  τονίζει την ανάγκη για κανονιστική απλούστευση και εναρμόνιση και για παροχή οικονομικών φορολογικών κινήτρων με σκοπό την καθιέρωση ενός ευρωπαϊκού τομέα επιχειρηματικών κεφαλαίων που θα προσελκύει επενδυτές και θα προωθεί τη δημιουργία νέων εταιρειών υψηλής τεχνολογίας·

10. τονίζει την ανάγκη για ίση μεταχείριση εμπορικών εταίρων όπως η Κίνα με σκοπό να παύσει η μονόπλευρη ροή γνώσεων και παραγωγικής ικανότητας και να ενισχυθεί η εποικοδομητική συνεργασία·

11. επισημαίνει το γεγονός ότι η συνέχιση των επενδύσεων σε ανθρώπινο κεφάλαιο και η κινητικότητα των επαγγελματιών αποτελούν προϋποθέσεις για τη δημιουργία εκπαιδευμένου εργατικού δυναμικού·

12. τονίζει ότι η ευφυής νομοθεσία συμβάλλει τα μέγιστα στην απλούστευση και μείωση του διοικητικού και επιχειρησιακού κόστους, ιδίως για τις ΜΜΕ·

13. τονίζει τη σημασία μιας ερευνητικής υποδομής υψηλού επιπέδου στην ΕΕ προκειμένου να παραμείνει ελκυστική σε νευραλγικούς τομείς κατά τα προσεχή έτη·

14. επιμένει πως, προκειμένου να προσελκυσθούν περισσότερες επενδύσεις, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της πρέπει:

     α)    να βελτιώσουν τις προϋποθέσεις για την έρευνα και καινοτομία, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις βασικές τεχνολογίες γενικής εφαρμογής, τις πράσινες τεχνολογίες και τις τεχνολογίες πληροφόρησης, τις ψηφιακές υποδομές και την ενεργειακή απόδοση, αλλά και να επικεντρωθούν περισσότερο στην επίτευξη ηγετικού ρόλου σε εκείνους τους τομείς στους οποίους μεγάλες κοινωνικές προκλήσεις προσφέρουν ευκαιρίες για την ανάπτυξη μελλοντικών παγκόσμιων αγορών·

     β)    να παρέχει οικονομικά συμφέρουσα και αποτελεσματική προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, προκειμένου να καταστεί η ΕΕ πιο ελκυστική για καινοτόμες επιχειρήσεις, και συγκεκριμένα με την ταχεία καθιέρωση ενός φιλικού για τις ΜΜΕ ευρωπαϊκού συστήματος διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας·

     γ)    να επενδύσει στη μετουσίωση των αποτελεσμάτων της ευρωπαϊκής έρευνας και ανάπτυξης σε επιτυχή καινοτόμα προϊόντα και επιχειρηματικά μοντέλα προς όφελος των ευρωπαϊκών οικονομιών και κοινωνιών·

     δ)    να ενθαρρύνει, διευκολύνει και, όπου κρίνεται σκόπιμο, να συμμετέχει σε επενδύσεις που βοηθούν καινοτόμες επιχειρήσεις να καταστούν εμπορικά επιτυχείς, για παράδειγμα στηρίζοντας πάρκα καινοτόμων επιχειρήσεων με μονάδες επεξεργασίας στο να επιταχύνουν τη μεταφορά τεχνολογίας και γνώσης και την αμοιβαία χρήση εξοπλισμού και δεξιοτήτων, ιδίως για τις ΜΜΕ και όλους τους άλλους επιχειρηματίες, ενισχύοντας τις συνέργειες μεταξύ έρευνας, εκπαίδευσης και καινοτομίας·

     ε)    να προτείνει κίνητρα και υποστηρικτικούς μηχανισμούς για τις εταιρείες εκείνες που επιθυμούν να εισέλθουν και να επεκταθούν σε εξωτερικές αγορές·

     στ)  να προαγάγει περαιτέρω τη συντονισμένη ανάπτυξη των υποδομών στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και των τηλεπικοινωνιών, συμπεριλαμβανομένων των διευρωπαϊκών δικτύων και του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη», σε όλες τις περιφέρειες της ΕΕ, και ιδιαίτερα σε εκείνες στις οποίες λείπει αυτού του είδους η υποδομή·

     ζ)    να εξασφαλίσει τη βιώσιμη και οικονομικά προσιτή παροχή ενέργειας και μη ενεργειακών πρώτων υλών, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης της επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης και έρευνας για εναλλακτικές λύσεις, προκειμένου να αναπτυχθεί η ΕΕ ως ελκυστική μεταποιητική βάση·

     η)    να συνεχίσει την άρση των υφισταμένων εμποδίων στην ενιαία αγορά, προωθώντας την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων, των εργαζομένων, των προϊόντων και υπηρεσιών, αξιοποιώντας την ελκυστικότητα μιας αγοράς 500 εκατομμυρίων Ευρωπαίων και ενισχύοντας την επιχειρηματική ανταγωνιστικότητα·

     θ)    να εφαρμόσει πλήρως την τρίτη δέσμη μέτρων για την ενέργεια προκειμένου να επιτραπεί η πρόσβαση στην ενεργειακή αγορά της ΕΕ σε εταιρείες και νοικοκυριά που επιθυμούν να συμμετάσχουν σε αυτήν·

     ι)     τονίζει την ανάγκη για αύξηση των επενδύσεών της στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, παρά το σημερινό οικονομικό κλίμα, καθώς αυτές αποτελούν τη βάση για οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη·

     ια)   να ενθαρρύνει και να επιτρέψει τις εταιρικές επενδύσεις από μη χρηματοδοτικές εταιρείες καθώς και από χρηματοοικονομικούς επενδυτές·

     ιβ)   να εφαρμόσει μέτρα που θα προσφέρουν στις αγορές εργασίας μεγαλύτερη ευελιξία και μεγαλύτερη ανταπόκριση σε νέες επενδύσεις·

     ιγ)   να συνεχίσει να αναπτύσσει μια γερή δημόσια ερευνητική βάση διατηρώντας στενούς δεσμούς με τη βιομηχανία και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, προκειμένου να στηρίξει την τεχνολογική καινοτομία και τις ιδιωτικές επενδύσεις στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης·

     ιδ)   να αναδιαμορφώσει τα πλαίσια των κρατικών ενισχύσεων για την καινοτόμο βιομηχανική ανάπτυξη και να ενισχύσει την ανοιχτή καινοτομία και την υψηλού επιπέδου παραγωγή στις περιφέρειες της ΕΕ·

     ιε)   να δώσει προτεραιότητα στη διατήρηση μιας γερής βιομηχανικής βάσης στην ΕΕ, ιδίως στους τομείς στους οποίους η Ευρώπη ανέκαθεν είχε ισχυρή θέση και σε νέους τομείς υψηλής τεχνολογίας στους οποίους μια γερή βιομηχανική βάση αποτελεί τον στυλοβάτη της καινοτομίας προϊόντων, διαδικασιών και των υπηρεσιών καθώς και της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης·

     ιστ) να τονώσει την εγχώρια ζήτηση στις βασικές οικονομίες προκειμένου να καταστήσει πιο ελκυστικές τις επενδύσεις τόσο στις βασικές όσο και περιφερειακές περιοχές για τους ξένους επενδυτές·

     ιζ)   να αναγνωρίσει ότι τα μακροχρόνια χρονοδιαγράμματα και η αβεβαιότητα ως προς τη λήψη των αποφάσεων σχεδιασμού και ανάπτυξης ενδέχεται να αποθαρρύνουν τις επενδύσεις·

     ιη)   να αξιοποιήσει την ιστορική κληρονομιά της ΕΕ με την προώθηση των πολιτιστικών βιομηχανιών, του αθλητισμού και του τουρισμού ως ανερχόμενων και ελκυστικών αγορών·

     ιθ)   να αναδείξει τη διατλαντική οικονομία σε κυριότερο σήμερα εταίρο της ΕΕ στις εμπορικές σχέσεις και στις ξένες άμεσες επενδύσεις, εκμεταλλευόμενη καλύτερα τη ροή θέσεων ειδικευμένης απασχόλησης μεταξύ των δύο ηπείρων και αξιοποιώντας τη δυνατότητα για ενίσχυση της οικονομίας της καινοτομίας·

     κ)    να προωθήσει ένα νέο πτωχευτικό δίκαιο για να ενθαρρύνει μια πολιτική δεύτερης ευκαιρίας με σκοπό την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και την επανέναρξη επιχειρήσεων, αξιοποιώντας το πλεονέκτημα εμπειρίας που προσφέρουν οι περιπτώσεις μη πετυχημένων επιχειρηματιών·

15. επιδοκιμάζει την πρόταση της Επιτροπής για ένα πρόγραμμα επικεντρωμένο στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και ΜΜΕ· επικροτεί τις πρόσφατες αυξήσεις επιχειρηματικών κεφαλαίων και κεφαλαίων από επιχειρηματικούς αγγέλους σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ, επαναλαμβάνει όμως ότι η ΕΕ θα έπρεπε να απλουστεύσει περαιτέρω τις ρυθμίσεις και την πρόσβαση των ΜΜΕ και άλλων οικονομικών φορέων στη χρηματοδότηση, προωθώντας αποτελεσματικά συστήματα για κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου και κεφάλαια επιχειρηματικών αγγέλων ανά την ΕΕ και ενισχύοντας το ρόλο των ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων στη χρηματοδότηση των αναπτυξιακών προοπτικών μακροπρόθεσμα· ζητεί από την Επιτροπή να συνεργαστεί πιο ενεργά με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για τη δημιουργία καινοτόμων μηχανισμών χρηματοδότησης για ΜΜΕ·

16. αναγνωρίζει ότι πολλοί επενδυτές μπορεί να επιλέξουν να επενδύσουν εκτός της ΕΕ αντί σε κράτος μέλος της ΕΕ· συνιστά, σε περίπτωση προτάσεων νέας νομοθεσίας της ΕΕ αναθεώρησης υφιστάμενης νομοθεσίας ΕΕ, τη διενέργεια μιας αξιολόγησης επιπτώσεων στην οποία θα συγκρίνονται οι εν λόγω προτάσεις με τις αντίστοιχες σημαντικών δικαιοδοσιών εκτός ΕΕ και θα αξιολογούνται οι πιθανές επακόλουθες επιπτώσεις επί των επενδύσεων στα κράτη μέλη·

17. τονίζει πως για τη ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς και την προσέλκυση επενδύσεων στην ΕΕ είναι σημαντική η προώθηση προτύπων που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της καινοτομίας σε νέα προϊόντα και υπηρεσίες, όπως είναι και η εναρμόνιση των ευρωπαϊκών προτύπων με τα διεθνή πρότυπα·

18. επαναλαμβάνει την πρότασή της να ηγηθεί η Επιτροπή, σε συνεργασία με την ΕΤΕπ (λαμβάνοντας υπόψη την ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού της και την εμπειρία της στη χρηματοδότηση μεγάλων υποδομών), μιας αποστολής στρατηγικού προβληματισμού σχετικά με τη χρηματοδότηση των επενδύσεων χωρίς να αποκλείει κανένα ενδεχόμενο: επιδοτήσεις, αποδέσμευση των αναληφθέντων ποσών με τα οποία μετέχουν τα κράτη μέλη στο κεφάλαιο της ΕΤΕπ, εγγραφή κεφαλαίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο κεφάλαιο της ΕΤΕπ, δάνεια, καινοτόμα μέσα, κατάλληλη χρηματοοικονομική μηχανική στα μακροπρόθεσμα σχέδια που δεν είναι άμεσα αποδοτικά και κερδοφόρα, ανάπτυξη συστημάτων εγγυήσεων, δημιουργία τμήματος επενδύσεων εντός του προϋπολογισμού της Ένωσης, χρηματοοικονομικές κοινοπραξίες μεταξύ της ευρωπαϊκής αρχής και των εθνικών και των τοπικών αρχών, και συμπράξεις ιδιωτικού-δημόσιου τομέα·

19. χαιρετίζει τις εμβληματικές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της στρατηγικής Ευρώπη 2020 με τίτλο «Ολοκληρωμένη βιομηχανική πολιτική για την εποχή της παγκοσμιοποίησης», «Ένωση Καινοτομίας» και «Μια Ευρώπη που χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τους πόρους», και επισημαίνει ότι η στρατηγική Ευρώπη 2020 θα συμβάλει στην ενίσχυση της ικανότητας προσέλκυσης επενδύσεων στην Ευρώπη, στη δημιουργία θέσεων εργασίας στην επικράτεια της ΕΕ καθώς και στη διατήρηση της ανταγωνιστικότητάς της σε διεθνές επίπεδο.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	21.3.2012
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	52 0 3
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Gabriele Albertini, Josefa Andrés Barea, Jean-Pierre Audy, Zigmantas Balčytis, Jan Březina, Reinhard Bütikofer, Maria Da Graça Carvalho, Giles Chichester, Jürgen Creutzmann, Christian Ehler, Vicky Ford, Gaston Franco, Adam Gierek, Norbert Glante, András Gyürk, Fiona Hall, Jacky Hénin, Romana Jordan, Krišjānis Kariņš, Lena Kolarska-Bobińska, Béla Kovács, Bogdan Kazimierz Marcinkiewicz, Marisa Matias, Judith A. Merkies, Angelika Niebler, Jaroslav Paška, Vittorio Prodi, Miloslav Ransdorf, Herbert Reul, Michèle Rivasi, Jens Rohde, Paul Rübig, Salvador Sedó i Alabart, Francisco Sosa Wagner, Britta Thomsen, Patrizia Toia, Evžen Tošenovský, Ιωάννης Α. Τσουκαλάς, Claude Turmes, Marita Ulvskog, Kathleen Van Brempt, Alejo Vidal-Quadras, Henri Weber.
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	António Fernando Correia de Campos, Jolanta Emilia Hibner, Yannick Jadot, Seán Kelly, Bernd Lange, Werner Langen, Alajos Mészáros, Mario Pirillo, Alyn Smith, Hannu Takkula, Silvia-Adriana Ţicău

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (2.5.2012)

προς την Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής

σχετικά με την ελκυστικότητα της Ευρώπης για επενδύσεις
2011/2288(INI)

Συντάκτης γνωμοδότησης: Oldřich Vlasák

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1.  υπογραμμίζει ότι, με τα σημερινά χαμηλά επίπεδα ανάπτυξης και υψηλά επίπεδα ανεργίας, η πολιτικής συνοχής της ΕΕ έχει σημαντική συμβολή στην ευρωπαϊκή οικονομία, καθώς και στην ευρωπαϊκή έρευνα και ανάπτυξη, και αποτελεί το μεγαλύτερο στοιχείο δαπάνης στον προϋπολογισμό της ΕΕ για τις επενδύσεις στην πραγματική οικονομία, ενισχύοντας την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή με τη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων και υλοποιώντας μιαν ενωσιακή στρατηγική για την έξυπνη, βιώσιμη και δίχως αποκλεισμούς ανάπτυξη, η οποία προσφέρει αξιοσημείωτη μόχλευση των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων σε ενωσιακό, εθνικό, περιφερειακό καθώς και τοπικό επίπεδο·

2.  τονίζει ότι, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκείνες οι ΜΜΕ και κοινωνικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων εταιρειών, στις οποίες οφείλεται περισσότερο από 50% των συνολικών εξαγωγών δημιουργούν σημαντικό μέρος της προστιθέμενης αξίας του επιχειρηματικού τομέα· επισημαίνει ότι, όσον αφορά την παροχή γεωγραφικά στοχευμένης στήριξης, το κυριότερο κριτήριο δεν πρέπει να είναι το μέγεθος της επιχείρησης αλλά η ποιότητα και η απαιτούμενη βιωσιμότητα του έργου, καθώς και η δυνητική συμβολή του, από την άποψη της δημιουργίας απασχόλησης, στην οικονομική ανάκαμψη και στις προσπάθειες για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας·

3.  τονίζει τον θεμελιώδη ρόλο της γεωγραφικά στοχευμένης στήριξης στην επιτυχία μιας στρατηγικής εδαφικής ανάπτυξης, επισημαίνοντας ότι πρέπει οπωσδήποτε να έχουν πρόσβαση στη στήριξη αυτή όλων των ειδών οι επιχειρήσεις· υπενθυμίζει ωστόσο ότι η πολιτική συνοχής είναι κυρίως στραμμένη στις ΜΜΕ, καθώς τους αναγνωρίζεται ότι αποτελούν θετικό παράγοντα στον αρμονικό περιφερειακό σχεδιασμό και στη διαφοροποίηση της τοπικής οικονομίας·

4.  υπογραμμίζει ότι μια προσέγγιση διακρίσεων εις βάρος των μεγάλων επιχειρήσεων ενδέχεται να αποτελέσει τροχοπέδη για την καινοτομία και να μειώσει την ανταγωνιστικότητα άλλων εταιρειών της ΕΕ, και ειδικότερα ΜΜΕ, αποκόβοντας τες από διεθνείς συνεργασίες ζωτικής σημασίας στον χώρο της συνεργατικής καινοτομίας και μειώνοντας την πρόσβαση τους σε προηγμένη τεχνολογία·

5.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταρτίσουν συγκεκριμένα μέτρα για την υποστήριξη όλων των επιχειρήσεων που δημιουργούν θέσεις εργασίας σε αρμονία με τη στρατηγική ΕΕ 2020 και τις στρατηγικές εθνικής και περιφερειακής ανάπτυξης, και ταυτόχρονα να διασφαλίσουν ότι οι αποφάσεις χρηματοδότησης βασίζονται στην ποιότητα των έργων και στην αξία τους για τις στρατηγικές σε επίπεδο ΕΕ, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό·

6.  θεωρεί ότι, στο πλαίσιο του παγκόσμιου ανταγωνισμού, η επιλογή στήριξης μέσω της πολιτικής για τη συνοχή αποτελεί βασικό στοιχείο για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, στον βαθμό που προσδίδει προστιθέμενη αξία στις εταιρείες όταν καλούνται να αποφασίσουν σε ποια περιοχή του κόσμου θα δραστηριοποιηθούν και πού θα μεταφέρουν την τεχνογνωσία τους· αναγνωρίζει ότι οι επενδύσεις από τρίτες χώρες μπορούν να συμβάλουν στη μείωση των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης και στην επίτευξη των στόχων της πολιτικής για τη συνοχή· τονίζει τη σημασία των εν λόγω επενδύσεων για τις περιφέρειες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, καθώς δημιουργούνται θέσεις εργασίας και προσελκύονται ξένες επενδύσεις· τονίζει ότι η παροχή υπηρεσιών στήριξης της επιχειρηματικής δραστηριότητας, η χρηματοοικονομική τεχνική και η μεταφορά τεχνολογίας ενισχύουν περαιτέρω την προσέλκυση επενδύσεων στην Ευρώπη·

7.  προσυπογράφει το οικονομικό σκεπτικό μιας τοπικής/περιφερειακής αναπτυξιακής πολιτικής με τοπική διάσταση που εδράζεται στη θεμελιώδη λογική ότι το ενδιαφέρον των λιγότερο αναπτυγμένων περιφερειών της Ένωσης πιθανότατα θα αυξηθεί, αν είναι σε θέση να προσφέρουν ανταγωνιστικά συγκριτικά πλεονεκτήματα (επαρκείς υποδομές, ειδικευμένο εργατικό δυναμικό, κ.λπ.) καθώς και σειρά ισχυρών κινήτρων· ζητεί εν προκειμένω από την Επιτροπή να υποστηρίζει τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες καθώς επιδιώκουν να εφαρμόσουν δικές τους πολιτικές επενδυτικών κινήτρων, ιδίως όσον αφορά τις μακροπρόθεσμες επενδύσεις – μεταξύ άλλων σε διασυνοριακό επίπεδο – με έμφαση στα έργα υποδομής· διαπιστώνει με λύπη ότι οι λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες της ΕΕ χάνουν διαρκώς την ελκυστικότητά τους προς όφελος τρίτων χωρών· καλεί τις αρμόδιες αρχές να καταρτίσουν επείγοντα μέτρα που θα στοχεύουν στη διατήρηση των υπαρχουσών επενδύσεων και στην προσέλκυση νέων·

8.  υπογραμμίζει ότι οι υψηλοί φόροι και το μεγάλο δημόσιο χρέος συγκαταλέγονται μεταξύ των βασικών ανησυχιών που εκφράζουν οι εταιρείες οι οποίες επενδύουν στην Ευρώπη·

9.  θεωρεί ότι προϋπόθεση για την προσέλκυση επενδυτών είναι η ύπαρξη ανταγωνιστικών υποδομών στο πλαίσιο των νέων προκλήσεων με τις οποίες ερχόμαστε αντιμέτωποι· τονίζει ότι για να διατηρηθεί η ανάπτυξη των επενδύσεων και συνεπώς της ευρωπαϊκής οικονομίας, υπάρχει συνεχής ανάγκη εκσυγχρονισμού των υπαρχουσών υποδομών, και ότι εκεί είναι που η πολιτική συνοχής έχει να διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο, ιδίως στην περίπτωση των νέων κρατών μελών·

10. πιστεύει ότι μια άλλη προϋπόθεση για να εξασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα και ελκυστικότητα των περιφερειών, εκτός των καλών υποδομών, είναι μια στοχευμένη προσπάθεια για να προωθηθούν η έρευνα, η καινοτομία και η τεχνολογική ανάπτυξη και να εξασφαλιστεί η διαθεσιμότητα κατάλληλων ποιοτικών προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης για τους κατοίκους των ευρωπαϊκών περιφερειών·

11. τονίζει ότι η ΕΕ διαθέτει τεράστια δυναμική στις πόλεις της και ότι τα σημαντικά έργα αστικής υποδομής, καθώς και τα καινοτόμα επιχειρηματικά πάρκα, προσφέρουν τα πιο ισχυρά επενδυτικά κίνητρα· προτρέπει τα κράτη μέλη να παράσχουν μεγάλης κλίμακας επενδύσεις σε υποδομές, νέες τεχνολογίες και Ε&Α, συμπεριλαμβανομένων των πολυτροπικών συστημάτων μεταφορών, ώστε οι ευρωπαϊκές πόλεις να γίνουν πιο βιώσιμες και ανταγωνιστικές με αξιοποίηση των παραδοσιακών πλεονεκτημάτων τους, ενώ ταυτόχρονα θα εξασφαλίζεται ότι οι επενδύσεις αυτές δεν θα βλάπτουν την πραγματική εδαφική συνοχή και την ισορροπημένη ανάπτυξη της υπαίθρου·

12. πιστεύει ότι οι επενδύσεις στον τομέα των μεταφορών, της ενέργειας, της ευρυζωνικής υποδομής αλλά και της ανάπτυξης ανθρώπινου κεφαλαίου αποτελούν παράγοντες μείζονος σημασίας για την προσέλκυση επενδύσεων αναπτυξιακών αλλά και φιλικότερων προς το περιβάλλον, ώστε να επιτευχθεί η βιώσιμη ανάπτυξη σε αρμονία με τους στόχους της στρατηγικής Ευρώπη 2020·

13. τονίζει ότι είναι ανάγκη η έρευνα και η εκπαίδευση όχι μόνο να διαχέονται και να εφαρμόζονται σε τοπικό επίπεδο, αλλά και να παράγονται σε τοπικό επίπεδο. αυτό σημαίνει είναι απαραίτητη η πλήρης αξιοποίηση του διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού – ερευνητές και ακαδημαϊκά ιδρύματα σε τοπικό επίπεδο – για την προσέλκυση τόσο εγχώριων επενδύσεων όσο και άμεσων ξένων επενδύσεων. επισημαίνει εν προκειμένω τη σημασία της κινητικότητας του ανθρώπινου δυναμικού: των καθηγητών, των ερευνητών και των φοιτητών·

14. επισημαίνει την ανάγκη οριζόντιου και κάθετου συντονισμού που θα επιτρέπει στις πόλεις να συνεργάζονται με άλλα επίπεδα διακυβέρνησης και να εδραιώσουν τη συνεργασία τους μέσω δικτύωσης με άλλες πόλεις·

15. θεωρεί ότι, κατά την προσεχή περίοδο, τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες πρέπει να ορίσουν τους στόχους τους κατά τρόπο ώστε να δίνεται προτεραιότητα στις ανάγκες των επενδυτών, και ταυτόχρονα να εγγυηθούν επαρκή και προσβάσιμη χρηματοδότηση, αποδίδοντας καίριο ρόλο στα διαρθρωτικά ταμεία·

16. θεωρεί ότι χρειάζεται διακυβέρνηση που θα βασίζεται στην ενδυνάμωση των πολιτών, τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων και την καινοτόμο χρήση του μετοχικού κεφαλαίου·

17. θεωρεί ότι οι λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες πρέπει να συνεχίσουν να απολαμβάνουν σημαντική ενωσιακή χρηματοδότηση, ώστε να παρέχουν στους επενδυτές άλλα τοπικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα πέραν του μειωμένου κόστους εργασίας·

18. επισημαίνει την ανάγκη ενίσχυσης των υποδομών για να ενισχυθεί η περιφερειακή συνοχή και η ανταγωνιστικότητα των περιφερειών· στο πλαίσιο αυτό τονίζει τη σημασία των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών καθώς και της χρήσης συμπληρωματικών χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως τα ομόλογα έργων και οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα·

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	26.4.2012
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	32 4 2
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	François Alfonsi, Luís Paulo Alves, Jean-Paul Besset, Victor Boştinaru, John Bufton, Alain Cadec, Νίκος Χρυσόγελος, Rosa Estaràs Ferragut, Danuta Maria Hübner, Filiz Hakaeva Hyusmenova, María Irigoyen Pérez, Seán Kelly, Constanze Angela Krehl, Petru Constantin Luhan, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska, Ramona Nicole Mănescu, Vladimír Maňka, Iosif Matula, Erminia Mazzoni, Ana Miranda, Jens Nilsson, Lambert van Nistelrooij, Jan Olbrycht, Wojciech Michał Olejniczak, Markus Pieper, Tomasz Piotr Poręba, Monika Smolková, Ewald Stadler, Γεώργιος Σταυρακάκης, Nuno Teixeira, Joachim Zeller
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Jens Geier, Ivars Godmanis, Karin Kadenbach, Maurice Ponga, Patrice Tirolien, Giommaria Uggias
Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Julie Girling

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	31.5.2012
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	34 3 4
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Burkhard Balz, Elena Băsescu, Udo Bullmann, George Sabin Cutaş, Rachida Dati, Leonardo Domenici, Derk Jan Eppink, Diogo Feio, Elisa Ferreira, Ildikó Gáll-Pelcz, Jean-Paul Gauzès, Sven Giegold, Sylvie Goulard, Liem Hoang Ngoc, Othmar Karas, Wolf Klinz, Jürgen Klute, Philippe Lamberts, Werner Langen, Astrid Lulling, Arlene McCarthy, Ivari Padar, Alfredo Pallone, Olle Schmidt, Edward Scicluna, Peter Simon, Ivo Strejček, Kay Swinburne, Sampo Terho, Marianne Thyssen, Ramon Tremosa i Balcells, Pablo Zalba Bidegain, Ρόδη Κράτσα-Τσαγκαροπούλου, Νικόλαος Χουντής
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Sophie Auconie, Thijs Berman, Roberto Gualtieri, Danuta Maria Hübner, Olle Ludvigsson, Mario Mauro, Θεόδωρος Σκυλακάκης
Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Margrete Auken