ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την εταιρική κοινωνική ευθύνη: λογοδοσία, διαφάνεια και υπευθυνότητα στην επιχειρηματική συμπεριφορά και βιώσιμη ανάπτυξη
28.1.2013 - (2012/2098(INI))
Επιτροπή Νομικών Θεμάτων
Εισηγητής: Raffaele Baldassarre
Συντάκτης γνωμοδότησης (*):
Richard Howitt, Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων
(*) Διαδικασία συνδεδεμένης επιτροπής – άρθρο 50 του Κανονισμού
- ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
- ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
- ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων
- ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων
- ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Ανάπτυξης
- ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου
- ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας
- ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την εταιρική κοινωνική ευθύνη: λογοδοσία, διαφάνεια και υπευθυνότητα στην επιχειρηματική συμπεριφορά και βιώσιμη ανάπτυξη
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Συμβουλίου, της 3ης Δεκεμβρίου 2001, για την παρακολούθηση της εφαρμογής της Πράσινης Βίβλου σχετικά με την κοινωνική ευθύνη των επιχειρήσεων[1],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Συμβουλίου, της 6ης Φεβρουαρίου 2003, σχετικά με την εταιρική κοινωνική ευθύνη[2],
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Εκσυγχρονισμός του εταιρικού δικαίου και ενίσχυση της εταιρικής διακυβέρνησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση – ένα πρόγραμμα για την επίτευξη προόδου» (COM(2003)0284) (σχέδιο δράσης για την εταιρική διακυβέρνηση),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής όσον αφορά την δέσμη «Υπεύθυνες Επιχειρήσεις» (COM(2011)0685),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Πρωτοβουλία για την κοινωνική επιχειρηματικότητα – Οικοδόμηση ενός οικοσυστήματος για την προώθηση των κοινωνικών επιχειρήσεων στο επίκεντρο της κοινωνικής οικονομίας και της κοινωνικής καινοτομίας» (COM(2011)0682),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ευρώπη 2020 - Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 30ής Μαΐου 2012, σχετικά με το Πράσινο Βιβλίο της Επιτροπής για την προώθηση ενός ευρωπαϊκού πλαισίου για την εταιρική κοινωνική ευθύνη[3],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Μαΐου 2003, σχετικά με "την ανακοίνωση της Επιτροπής για την εταιρική κοινωνική ευθύνη: Συνεισφορά των επιχειρήσεων στη βιώσιμη ανάπτυξη[4],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Μαρτίου 2007 με θέμα «Εταιρική κοινωνική ευθύνη: νέα εταιρική σχέση»[5],
– έχοντας υπόψη την γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 24 Μαΐου 2012, όσον αφορά την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Μια ανανεωμένη στρατηγική ΕΕ 2011-14 για την εταιρική κοινωνική ευθύνη»[6],
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Μια ανανεωμένη στρατηγική ΕΕ 2011-14 για την εταιρική κοινωνική ευθύνη» (COM(2011)0681),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Ανάπτυξης, της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου και της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας (A7-0017/2013),
Προς μία σύγχρονη αντίληψη της ΕΚΕ (Εταιρική κοινωνική ευθύνη): Προκαταρκτικές παρατηρήσεις
1. υπογραμμίζει ότι οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τις λειτουργίες των δημόσιων αρχών όσον αφορά την προώθηση, την εφαρμογή και τον έλεγχο των κοινωνικών και των περιβαλλοντικών κανόνων·
2. τονίζει ότι η σημερινή παγκόσμια οικονομική κρίση οφείλεται σε θεμελιώδη σφάλματα σε επίπεδο διαφάνειας, λογοδοσίας και ευθύνης και σε μια κοντόφθαλμη οπτική και ότι καθήκον της ΕΕ είναι να διασφαλίσει ότι όλοι έχουν αντλήσει τα σχετικά διδάγματα· χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να διεξαγάγει έρευνες του Ευρωβαρομέτρου σχετικά με την εμπιστοσύνη στις επιχειρήσεις· ζητεί από όλους τους ενδιαφερομένους να συζητούν εκτενώς τα αποτελέσματα των ερευνών αυτών και να ενεργούν αναλόγως· εκφράζει την ένθερμη υποστήριξή του στην εταιρική κοινωνική ευθύνη και εκτιμά ότι, εάν τηρείται ορθά και εφαρμόζεται από όλες τις επιχειρήσεις, και όχι μόνο από τις μεγάλες, μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αποκατάσταση της χαμένης εμπιστοσύνης, στοιχείο απαραίτητο για μια βιώσιμη οικονομική ανάκαμψη, και να αμβλύνει τις κοινωνικές συνέπειες της οικονομικής κρίσης· σημειώνει ότι η ανάληψη ευθύνης από τις εταιρείες για την κοινωνία, το περιβάλλον και τους εργαζομένους είναι αμοιβαία επωφελής και συμβάλλει στην ενίσχυση της βάσης εμπιστοσύνης που είναι απαραίτητη για την οικονομική επιτυχία· εκτιμά ότι η ένταξη της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης σε μια βιώσιμη επιχειρηματική στρατηγική θα ωφελήσει τόσο τις επιχειρήσεις όσο και την κοινωνία στο σύνολό της· τονίζει ότι πολλές επιχειρήσεις - ιδίως μικρομεσαίες (ΜΜΕ) - αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα στον τομέα αυτό·
3 έχει την άποψη ότι οι επιχειρήσεις μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη μιας κοινωνικής οικονομίας της αγοράς και στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής Ευρώπη 2020, εξασφαλίζοντας θέσεις εργασίας και ανάκαμψη της οικονομίας·
4. εκτιμά ότι είναι απαραίτητο να τοποθετηθεί η συζήτηση σχετικά με την ΕΚΕ σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, ώστε, μολονότι θα διατηρείται ένας κατ' αρχήν εθελοντικός προσανατολισμός, να επιτρέπει, όπου αυτό είναι σκόπιμο, τον διάλογο σχετικά με κανονιστικά μέτρα·
5. συμφωνεί με τον νέο ορισμό της ΕΚΕ που προτείνεται από την Επιτροπή, με τον οποίο εξουδετερώνεται η αντίθεση μεταξύ εθελοντικών και υποχρεωτικών προσεγγίσεων·
6. θεωρεί την εταιρική διακυβέρνηση ως κομβικό στοιχείο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, ιδίως όσον αφορά τις σχέσεις με τις δημόσιες αρχές και με τους εργαζομένους και τις οργανώσεις εκπροσώπησής τους, καθώς και όσον αφορά την πολιτική που ασκεί η εταιρεία σε θέματα επιδομάτων, αποζημιώσεων και μισθών· πιστεύει ότι ιδίως στις περιπτώσεις όπου η εταιρεία αντιμετωπίζει δυσχέρειες, τα υπερβολικά επιδόματα, οι αποζημιώσεις και οι μισθοί που καταβάλλονται στους διευθυντές δεν συμβιβάζονται με μια κοινωνικά υπεύθυνη συμπεριφορά·
7. εκτιμά ότι η φορολογική πολιτική μίας εταιρείας πρέπει να θεωρείται μέρος της ΕΚΕ και για τον λόγο αυτό δεν συμβιβάζονται με μία κοινωνικά υπεύθυνη συμπεριφορά στρατηγικές που αποσκοπούν στη φοροδιαφυγή ή στην εκμετάλλευση φορολογικών παραδείσων·
8. πιστεύει ότι, όταν γίνεται η αξιολόγηση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης μίας εταιρείας, είναι απαραίτητο να λαμβάνεται υπόψη η συμπεριφορά των εταιρειών που ασκούν δραστηριότητα στην αλυσίδα εφοδιασμού της και, κατά περίπτωση, τυχόν υπεργολάβων της·
Ενίσχυση των δεσμών μεταξύ ΕΚΕ, πολιτών, ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας
9. ζητεί από την Επιτροπή και τις εθνικές αρχές να προωθήσουν καινοτόμα πρότυπα επιχειρήσεων, κατάλληλα να ενισχύσουν την αμοιβαιότητα μεταξύ των επιχειρήσεων και του κοινωνικού πλαισίου εντός του οποίου αναπτύσσουν την δραστηριότητά τους·
10. καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη της τις συζητήσεις που διεξάγονται αυτή την περίοδο σχετικά με την επανεξέταση της Οδηγίας περί Διαφανείας και της Οδηγίας περί Λογοδοσίας ούτως ώστε να είναι σε θέση η προτεινόμενη νέα στρατηγική της ΕΕ για την εταιρική κοινωνική ευθύνη να συμπληρώσει την αναθεωρημένη οδηγία·
11. υπογραμμίζει την ιδιαίτερη σημασία να υποστηριχθούν καινοτόμες λύσεις οι οποίες θα παρέχουν την δυνατότητα στις επιχειρήσεις να αντιμετωπίζουν κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις όπως η θέσπιση ευφυών συστημάτων μεταφορών και τα αποτελεσματικά από οικολογική άποψη προϊόντα, που να είναι προσιτά σε όλους και σχεδιασμένα για τον καθένα·
12. ενθαρρύνει τις πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί από την Επιτροπή με σκοπό να προωθηθεί η προβολή της ΕΚΕ και η διάδοση των ορθών πρακτικών και υποστηρίζει με ενθουσιασμό την εισαγωγή της ευρωπαϊκής αναγνώρισης επιχειρήσεων και εταιρικών σχέσεων με βάση την ΕΚΕ· από την άποψη αυτή, καλεί την Επιτροπή να εξετάσει, μεταξύ άλλων μέτρων, κατά πόσο θα μπορούσε να καθιερωθεί. προς το σκοπό αυτό, μια ευρωπαϊκή κοινωνική ετικέτα·
13. υποστηρίζει την δημιουργία πολυμερών πλατφορμών για την ΕΚΕ και συμφωνεί με την προεπιλεγμένη τομεακή προσέγγιση·
14. αναγνωρίζει τη σημασία και τις δυνατότητες της πρωτοβουλίας "Επιχείρηση 2020" του δικτύου ΕΚΕ Ευρώπη, η οποία μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην ενίσχυση των δεσμών μεταξύ ΕΚΕ και ανταγωνιστικότητας, διευκολύνοντας την διάδοση των ορθών πρακτικών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν μεγαλύτερες συνέργειες όσον αφορά τους στόχους σχετικά με την ανάπτυξη πολιτικών και πρωτοβουλιών υπέρ της κοινωνικής καινοτομίας και της δημιουργίας θέσεων εργασίας· παροτρύνει για τον σκοπό αυτό την Επιτροπή να υποστηρίξει τις προσπάθειες του δικτύου 'ΕΚΕ Ευρώπη' επιδιώκοντας κατ' αρχάς και κατά κύριο λόγο την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων και κρατών μελών ώστε να τεθούν τα θεμέλια για εθνικά προγράμματα δράσεως και τη διάδοση της βέλτιστης πρακτικής·
15. υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για την πραγματοποίηση περιοδικών σφυγμομετρήσεων με σκοπό την αξιολόγηση της εμπιστοσύνης και της στάσης των πολιτών έναντι των στρατηγικών των επιχειρήσεων σε θέματα ΕΚΕ· συνιστά να συνδεθεί το περιεχόμενο των σφυγμομετρήσεων με την αναθεώρηση του σχεδίου δράσης για την βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή, προκειμένου να εντοπισθούν τα εμπόδια για μια περισσότερο υπεύθυνη κατανάλωση·
Βελτίωση της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας των πολιτικών για την ΕΚΕ
16. ενθαρρύνει τη Επιτροπή να επεξεργασθεί ειδικά μέτρα με σκοπό την καταπολέμηση παραπλανητικών και ψευδών πληροφοριών σχετικά με δεσμεύσεις στον τομέα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και σχετικά με τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις προϊόντων και υπηρεσιών, πέρα και πάνω από όσα προβλέπονται βάσει της οδηγίας για την καταπολέμηση των παράνομων εμπορικών πρακτικών, με ιδιαίτερη έμφαση στα θέματα της υποβολής και της εξέτασης καταγγελιών με βάση μια ανοικτή και σαφή διαδικασία, και της δρομολόγησης ερευνών· θεωρεί ότι το 'πρασίνισμα' δεν συνιστά μόνο παραποίηση που παραπλανά τους καταναλωτές, τις δημόσιες αρχές και τους επενδυτές, αλλά μειώνει επίσης και την εμπιστοσύνη της οποίας χαίρει η εταιρική κοινωνική ευθύνη ως αποτελεσματικό μέσο που ευνοεί τη βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς·
17. συμμερίζεται τον στόχο για περαιτέρω ενσωμάτωση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών θεμάτων στις δημόσιες συμβάσεις· στο πλαίσιο αυτό επιθυμεί την κατάργηση του κριτηρίου της ανάθεσης της σύμβασης στη χαμηλότερη προσφορά, καθώς και την περισσότερο υπεύθυνη συμπεριφορά στην αλυσίδα της υπεργολαβίας·
18. καλεί την Επιτροπή να αναλάβει και άλλες πρωτοβουλίες με σκοπό την αποδέσμευση και την ενίσχυση των δυνατοτήτων της ΕΚΕ σε ό, τι αφορά την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής (συνδέοντάς την με την αποδοτικότητα των πόρων και της ενέργειας), για παράδειγμα, στις διαδικασίες που χρησιμοποιούν οι εταιρίες για την αγορά πρώτων υλών·
19. τονίζει ότι η βοήθεια της ΕΕ προς τις κυβερνήσεις τρίτων χωρών για την εφαρμογή κοινωνικών και περιβαλλοντικών ρυθμίσεων και αποτελεσματική επίβλεψη των καθεστώτων αποτελεί αναγκαίο συμπλήρωμα για να προχωρήσει ανά τον κόσμο η ΕΚΕ των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων·
20. τονίζει ότι οι Κοινωνικά Υπεύθυνες Επενδύσεις (ΚΥΕ) αποτελούν μέρος της διαδικασίας εφαρμογής της ΕΚΕ στις επενδυτικές αποφάσεις· επισημαίνει ότι, παρ’ όλο που δεν υπάρχει καθολικός ορισμός των ΚΥΕ, οι ΚΥΕ συνήθως συνδυάζουν τους οικονομικούς στόχους των επενδυτών με τη φροντίδα τους για τα κοινωνικά, περιβαλλοντικά και δεοντολογικά (ΚΠΔ) ζητήματα καθώς και τη χρηστή εταιρική διακυβέρνηση·
21. αναγνωρίζει ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι επιχειρήσεις να αποκαλύπτουν πληροφορίες περί βιωσιμότητας, όπως κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες, προκειμένου να εντοπισθούν οι κίνδυνοι για την βιωσιμότητα και να τονωθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών και των καταναλωτών· υπογραμμίζει τη σημαντική πρόοδο που επιτυγχάνεται στο πλαίσιο αυτό και ζητά από την Επιτροπή να υποστηρίξει το στόχο του Διεθνούς Συμβουλίου Υποβολής Ολοκληρωμένων Εκθέσεων (IIRC), ήτοι να καταστούν οι ολοκληρωμένες εκθέσεις παγκόσμια διάταξη μέσα στην επόμενη δεκαετία·
22. τονίζει ότι πρέπει να διατηρηθεί ο αυστηρός σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η δέουσα επιμέλεια και διαφάνεια ώστε να διασφαλίζεται η εταιρική κοινωνική ευθύνη κατά μήκος όλης της αλυσίδας εφοδιασμού, να μετράται το οικολογικό αποτύπωμα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και να καταπολεμώνται η φοροαποφυγή και οι παράνομες χρηματικές ροές·
23. τονίζει ότι η εταιρική ευθύνη δεν πρέπει να υποβαθμιστεί σε εργαλείο μάρκετινγκ, και ότι ο μόνος τρόπος να αναπτυχθεί πλήρως η ΕΚΕ είναι να ενσωματωθεί στη συνολική στρατηγική της επιχείρησης και να εφαρμοστεί και να αποτελεί πράξη στις καθημερινές δραστηριότητες και στην οικονομική στρατηγική της επιχείρησης· προσβλέπει σε ένα συνδυασμό σωστής εταιρικής ευθύνης και χρηστής εταιρικής διακυβέρνησης· εκτιμά ότι η Επιτροπή θα πρέπει να παροτρύνει τις εταιρείες να αποφασίζουν τη στρατηγική εταιρικής κοινωνικής ευθύνης σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν κώδικες εταιρικής υπευθυνότητας που θα απηχούν το βαθμό ευθύνης όλων μέσα σε μια εταιρία και θα ορίζουν τη στενή σχέση ανάμεσα στις επιδόσεις της εταιρίας σε θέματα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και ανθρωπίνων δικαιωμάτων αφενός και στα οικονομικά της αποτελέσματα αφετέρου·
24. υπογραμμίζει ότι οι επιχειρήσεις που δεσμεύονται με την ΕΚΕ θα έπρεπε να μπορούν να εντοπίζονται εύκολα από τους επενδυτές και τους καταναλωτές προκειμένου να ενθαρρύνεται η προσπάθειά τους·
25. τονίζει ότι οι κοινωνικά υπεύθυνες επενδύσεις (ΚΥΕ), ως τμήμα της εκτελεστικής διαδικασίας της ΕΚΕ για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με επενδύσεις, συνδυάζουν τους χρηματοπιστωτικούς και οικονομικούς στόχους των επενδυτών με τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές, ηθικές, πολιτισμικές και εκπαιδευτικές πτυχές τους·
26. παρακολουθεί με ενδιαφέρον τις συζητήσεις σχετικά με την νομοθετική πρόταση όσον αφορά την διαφάνεια των παρεχόμενων από τις επιχειρήσεις κοινωνικών και περιβαλλοντικών πληροφοριών· επιθυμεί την υιοθέτηση νομοθετικής πρότασης η οποία θα επιτρέπει να διατηρηθεί υψηλή ευελιξία δράσης, έτσι ώστε να λαμβάνεται υπόψη η πολυδιάστατη φύση της ΕΚΕ και η πολυμορφία των πολιτικών ΕΚΕ που εφαρμόζονται από τις επιχειρήσεις, σε συνδυασμό με επαρκές επίπεδο συγκρισιμότητας ανταποκρινόμενο στις ανάγκες των επενδυτών και άλλων ενδιαφερομένων, καθώς και στην ανάγκη να παρέχεται στους καταναλωτές εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τον αντίκτυπο των επιχειρήσεων στην κοινωνία, συμπεριλαμβανομένων ζητημάτων διακυβέρνησης και της μεθοδολογίας κόστους κύκλου ζωής· θεωρεί ότι οι πληροφορίες περί βιωσιμότητας πρέπει να καλύπτουν επίσης, όπου χρειάζεται, την αλυσίδα υπεργολαβιών και προμηθειών, και να βασίζονται σε παγκοσμίως αποδεκτές μεθοδολογίες όπως η Πρωτοβουλία για την Υποβολή Εκθέσεων Απολογισμού σε Παγκόσμιο Επίπεδο και το Διεθνές Συμβούλιο Υποβολής Ολοκληρωμένων Εκθέσεων· ζητά επιπλέον να ισχύσει μια εξαίρεση ή ένα απλοποιημένο πλαίσιο για τις ΜΜΕ·
27. ζητεί να διενεργείται αυξημένη, πιο ολοκληρωμένη και πιο διαφανής παρακολούθηση των αρχών της ΕΚΕ στην εμπορική πολιτική της ΕΕ, η οποία να περιλαμβάνει δείκτες αναφοράς για τη μέτρηση των βελτιώσεων, έτσι ώστε να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στο σύστημα·
28. ενθαρρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη να παρέχουν συγκεκριμένες πληροφορίες καθώς και εκπαίδευση και κατάρτιση στο πλαίσιο της ΕΚΕ προκειμένου οι επιχειρήσεις να επωφελούνται πλήρως της ΕΚΕ και να είναι σε θέση να την εφαρμόζουν στην οργανωτική δομή τους·
29. ενθαρρύνει τις εταιρείες μέσων μαζικής ενημέρωσης να συμπεριλάβουν στις πολιτικές τους σχετικά με την ΕΚΕ διαφανή πρότυπα δημοσιογραφίας, περιλαμβανομένων και εγγυήσεων για την προστασία των πηγών και των δικαιωμάτων των καταγγελτών·
30. καλεί την Επιτροπή να εξετάσει περαιτέρω τόσο δεσμευτικά όσο και μη δεσμευτικά μέτρα για την διευκόλυνση της αναγνώρισης και της προώθησης των καταβαλλόμενων από τις επιχειρήσεις προσπαθειών για την διαφάνεια και την διάδοση πληροφοριών μη οικονομικής φύσεως·
31. απορρίπτει ρητώς την ανάπτυξη ειδικών παραμέτρων, όπως οι πανενωσιακοί δείκτες επίδοσης, που ενδέχεται να προκαλέσουν περιττή γραφειοκρατία και αναποτελεσματικές επιχειρησιακές δομές· αντιθέτως, καλεί την Επιτροπή να προσφέρει στις εταιρείες και να προωθήσει τη χρήση παγκοσμίως αποδεκτών μεθοδολογιών, όπως η Πρωτοβουλία για την Υποβολή Εκθέσεων Απολογισμού σε Παγκόσμιο Επίπεδο και το Διεθνές Συμβούλιο Υποβολής Ολοκληρωμένων Εκθέσεων·
32. θεωρεί ωστόσο ζωτικής σημασίας να αναπτύξει το συντομότερο δυνατόν η Επιτροπή την ανακοινωθείσα κοινή μεθοδολογία για τη μέτρηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων επί τη βάσει του κόστους κύκλου ζωής· πιστεύει ότι η μεθοδολογία αυτή θα είναι χρήσιμη τόσο για τη διαφάνεια των πληροφοριών που παρέχουν οι εταιρείες όσο και για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των εταιρειών στην οποία προβαίνουν οι δημόσιες αρχές·
33. χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να δρομολογήσει μια «Κοινότητα Πρακτικής» για την ΕΚΕ και την κοινωνική δράση των επιχειρήσεων· θεωρεί ότι αυτή πρέπει να είναι συμπληρωματική σε έναν κώδικα ορθής πρακτικής για την από κοινού ρύθμιση και την αυτορρύθμιση, επιτρέποντας σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να συμμετέχουν σε μια συλλογική διαδικασία μάθησης, προκειμένου να βελτιωθεί και να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των πολυμερών δράσεων και η συναφής λογοδοσία·
34. ζητά την πλήρη και ενεργό διαβούλευση και συμμετοχή αντιπροσωπευτικών οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένων και των συνδικαλιστικών, στην ανάπτυξη, λειτουργία και παρακολούθηση των διαδικασιών και διαρθρώσεων ΕΚΕ των εταιρειών σε συνεργασία με τους εργοδότες στο πλαίσιο μίας πραγματικής εταιρικής προσέγγισης·
35. καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι η υποχρέωση για συστηματική υποβολή εκθέσεων που περιέχουν τις βασικές πληροφορίες περί βιωσιμότητας δεν επιβαρύνουν υπερβολικά τις εταιρείες δεδομένου ότι οποιαδήποτε νέα στρατηγική ΕΚΕ πρέπει να γίνεται δεκτή ευμενώς από αυτές· ζητά από την Επιτροπή να προβλέψει μία μεταβατική περίοδο προτού αρχίσει να ισχύει για τις εταιρείες η τακτική υποβολή εκθέσεων μη οικονομικού χαρακτήρα, δεδομένου ότι αυτή η μεταβατική περίοδος θα προσφέρει στις εταιρείες την ευκαιρία να εφαρμόσουν πρώτα με ορθό τρόπο την ΕΚΕ εσωτερικά, δρομολογώντας μία προσεκτικά σχεδιασμένη και λεπτομερή πολιτική ΕΚΕ ως μέρος των εσωτερικών τους συστημάτων διαχείρισης·
36. υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με την επιβολή υποχρέωσης σε όλα τα ταμεία επενδύσεων και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να ενημερώνουν όλους τους πελάτες τους (πολίτες, επιχειρήσεις, δημόσιες αρχές κ.λπ.) σχετικά με τα ενδεχόμενα δεοντολογικά ή υπεύθυνα επενδυτικά κριτήρια που εφαρμόζουν ή τα πρότυπα και τους κώδικες που τηρούν·
37. τάσσεται υπέρ της οδηγίας της Επιτροπής σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις για τα θύματα· ζητά οι πολιτικές ΕΚΕ των εταιρειών στους διάφορους τομείς (όπως π.χ., τουρισμός, ασφάλειες, στέγαση και τηλεπικοινωνίες) να συμπεριλάβουν θετικές και συγκεκριμένες στρατηγικές, καθώς και δομές για την υποστήριξη των θυμάτων εγκληματικών ενεργειών και των οικογενειών τους στη διάρκεια κρίσεως, και να θεσπιστούν ειδικές πολιτικές για κάθε υπάλληλο που πέφτει θύμα εγκλήματος, είτε εντός, είτε εκτός του χώρου εργασίας·
38. αναγνωρίζει την μεγάλη αξία και το δυναμικό των οργάνων αυτορρύθμισης και από κοινού ρύθμισης, όπως οι κώδικες συμπεριφοράς σε τομεακό επίπεδο· επιδοκιμάζει συνεπώς την θέληση της Επιτροπής να βελτιώσει τα υφιστάμενα όργανα μέσω ενός κώδικα δεοντολογίας επί του θέματος· αντιτίθεται, εντούτοις, σε μία ενιαία προσέγγιση η οποία δεν θα λαμβάνει υπόψη τους επί μέρους τομείς και τις ιδιαίτερες απαιτήσεις των επιχειρήσεων·
ΕΚΕ και ΜΜΕ: από την θεωρία στην πράξη
39. υπενθυμίζει την ιδιαιτερότητα των ΜΜΕ, οι οποίες δραστηριοποιούνται κυρίως σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο και στο πλαίσιο συγκεκριμένων τομέων· εκτιμά επομένως ότι έχει όλως ιδιαίτερη σημασία οι πολιτικές της Ένωσης επί θεμάτων ΕΚΕ, περιλαμβανομένων και των εθνικών σχεδίων δράσεως σχετικά με την ΕΚΕ, να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις ιδιαίτερες απαιτήσεις των ΜΜΕ και να εφαρμόζουν την αρχή "ας αναζητήσουμε λύσεις κατ' αρχήν σε μικρή κλίμακα" και να αναγνωρίζουν την ανεπίσημη και διαισθητική προσέγγιση των ΜΜΕ προς την ΕΚΕ·
40. σημειώνει τη σημασία της συμμετοχής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην ΕΚΕ καθώς και της αναγνώρισης των επιτευγμάτων τους στον χώρο αυτό·
41. αναγνωρίζει ότι πολλές ΜΜΕ στην Ευρώπη έχουν ήδη αναλάβει πολιτικές ΕΚΕ, όπως τοπική απασχόληση, συμμετοχή της κοινότητας, εφαρμογή πολιτικών χρηστής διακυβέρνησης με την αλυσίδα εφοδιασμού τους, κλπ· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι πολλές από τις εν λόγω ΜΜΕ δεν γνωρίζουν ότι στην ουσία εφαρμόζουν πρακτικές βιωσιμότητας, ΕΚΕ και χρηστής διακυβέρνησης· καλεί συνεπώς την Επιτροπή να λάβει πρώτα υπόψη τις εφαρμοζόμενες σήμερα πρακτικές των ΜΜΕ πριν εξετάσει στρατηγικές ΕΚΕ ειδικά για τις ΜΜΕ·
42. απορρίπτει την ανάληψη κάθε πρωτοβουλίας που θα μπορούσε να προκαλέσει δαπάνες διοικητικής ή οικονομικής φύσεως για τις ΜΜΕ· υποστηρίζει αντιθέτως μέτρα που παρείχαν στις ΜΜΕ την δυνατότητα να αναλάβουν κοινές δράσεις·
43. ζητά από τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές αρχές να κάνουν έξυπνη χρήση των κονδυλίων από το ταμείο συνοχής με σκοπό να υποστηρίξουν τον ρόλο των ενδιάμεσων οργανώσεων των ΜΜΕ στο επίπεδο της προώθησης της ΕΚΕ, επί τη βάσει παραδειγμάτων όπως εκείνο του βασικού γερμανικού προγράμματος που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο·
44. ζητά από την Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, τις ενδιάμεσες οργανώσεις των ΜΜΕ και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, να καθορίσουν στρατηγικές και μέτρα για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των ΜΜΕ σε θέματα ΕΚΕ, όπως για παράδειγμα μία τράπεζα δεδομένων που συγκεντρώνει υποθέσεις και πρακτικές με πληροφορίες σχετικές με προγράμματα που εφαρμόζονται σε διάφορες χώρες·
45. συνιστά την κατάρτιση οδηγών και εγχειριδίων σχετικά με την ΕΚΕ για τις ΜΜΕ· υπογραμμίζει εν προκειμένω την επείγουσα ανάγκη περαιτέρω επιστημονικής έρευνας σχετικά με μεθόδους για την αποτελεσματικότερη αποδοχή της ΕΚΕ από τις ΜΜΕ, καθώς και σχετικά με τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της ΕΚΕ σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο·
46. είναι της άποψης ότι, προκειμένου να υπάρξει ουσιαστικό αποτέλεσμα ως προς τη μείωση της φτώχειας, το θεματολόγιο της ΕΚΕ πρέπει να επικεντρωθεί επίσης στις ΜΜΕ, δεδομένου ότι ο συνολικός κοινωνικός και περιβαλλοντικός αντίκτυπός τους είναι σημαντικός·
47. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προσδιορίσουν στρατηγικές ανάπτυξης και στήριξης για τη διάδοση των ΕΚΕ μεταξύ των ΜΜΕ· συνιστά ιδιαιτέρως την επεξεργασία ειδικών μέτρων για τις μικρές και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις·
48. υπογραμμίζει ότι, μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, το Κοινοβούλιο πρέπει να ενημερώνεται πλήρως, πριν από τη σύναψη των συμφωνιών, για τον τρόπο με τον οποίο ενσωματώνονται στις διαπραγματεύσεις τα συμπεράσματα των μελετών εκτίμησης των επιπτώσεων στη βιωσιμότητα (ΜΕΕΒ) καθώς και για τα κεφάλαια των συμφωνιών αυτών που τροποποιήθηκαν για να αποφευχθούν οι τυχόν αρνητικές συνέπειες που επισημάνθηκαν στις ΜΕΕΒ·
49. υπογραμμίζει ότι οι μελλοντικές διμερείς επενδυτικές συνθήκες που θα υπογράφει η ΕΕ πρέπει να διασφαλίζουν μια δίκαιη ισορροπία μεταξύ της προστασίας των επενδυτών και των δυνατοτήτων κρατικής παρέμβασης, ιδίως όσον αφορά τις κοινωνικές, υγειονομικές και περιβαλλοντικές προδιαγραφές·
50. ζητεί να προβληθεί η έννοια της χορηγίας στους εργοδότες·
51. υπενθυμίζει ότι η επίλυση των εμπορικών διαφορών ή/και η διεκδίκηση αποζημίωσης για τις αρνητικές συνέπειες της ανεύθυνης ή παράνομης επιχειρηματικής δραστηριότητας ακολουθούν ήδη τόσο την οδό των δικαστηρίων όσο και την εναλλακτική αντί της δικαστικής οδό· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, από την Επιτροπή να ενισχύσει περαιτέρω την επίγνωση τόσο της επιχειρηματικής κοινότητας όσο και του ευρέος κοινού σχετικά με τις δύο αυτές οδούς· υπενθυμίζει ότι το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο (ΔΕΕ) παρέχει υπηρεσίες επίλυσης διαφορών σε μεμονωμένα άτομα, επιχειρήσεις, κράτη, κρατικές οντότητες, καθώς και διεθνείς οργανισμούς που αναζητούν λύσεις εναλλακτικές της προσφυγής στο δικαστήριο, οι οποίες μπορούν να συμβάλλουν στη βελτίωση της αποτελεσματικής πρόσβασης των θυμάτων στη δικαιοσύνη σε περίπτωση παραβίασης των υπεύθυνων επιχειρηματικών πρακτικών που προκαλούν οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές ζημίες στην ΕΕ ή/και στο εξωτερικό·
52. τονίζει ότι η ενίσχυση της επίγνωσης σε εταιρικό επίπεδο σχετικά με τη σημασία της ΕΚΕ και τις συνέπειες της μη συμμόρφωσης, ως καθήκον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα πρέπει να συνοδεύεται από επαρκή επίγνωση και από αντίστοιχη ανάπτυξη δυναμικού στο επίπεδο των κυβερνήσεων των χωρών υποδοχής, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή των δικαιωμάτων ΕΚΕ και η πρόσβαση στη δικαιοσύνη·
53. θεωρεί ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενθαρρύνουν τις ενωσιακές επιχειρήσεις να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες όσον αφορά την προώθηση της ΕΚΕ και να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές με τους εταίρους τους από το εξωτερικό.
Συμπεράσματα
54. υπογραμμίζει ότι τα οποιαδήποτε κανονιστικά μέτρα πρέπει να εκπονηθούν στο πλαίσιο ενός στιβαρού και εναρμονισμένου με τα διεθνή πρότυπα νομοθετικού πλαισίου, έτσι ώστε να αποφευχθούν αποκλίνουσες εθνικές ερμηνείες και οι κίνδυνοι εμφάνισης ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων ή μειονεκτημάτων σε περιφερειακή, εθνική ή μακροπεριφερειακή κλίμακα·
55. ενθαρρύνει τις προσπάθειες της Επιτροπής που αποσκοπούν στην προώθηση της ΕΚΕ στις σχέσεις με άλλες χώρες και περιφέρειες του κόσμου· ζητεί, προς τον σκοπό αυτό, να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες για την εδραίωση της αμοιβαιότητας στις εμπορικές συναλλαγές·
56. δηλώνει και πάλι ότι η ανάπτυξη της ΕΚΕ πρέπει να προχωρήσει κυρίως μέσω μιας πολυσυμμετοχικής προσέγγισης στην οποία ο βασικός ρόλος θα αποδοθεί στις επιχειρήσεις, οι οποίες πρέπει να διαθέτουν την δυνατότητα να αναπτύσσουν την κατάλληλη προς την κατάστασή τους προσέγγιση· επαναλαμβάνει ότι απαιτούνται ειδικά μέτρα για την ανάπτυξη της ΕΚΕ μεταξύ των ΜΜΕ·
57. επισημαίνει ότι η τρέχουσα στρατηγική της Επιτροπής για την ΕΚΕκαλύπτει την περίοδο 2011-2014· καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι θα εγκριθεί σε εύθετο χρόνο μία φιλόδοξη στρατηγική για την μετά το 2014 περίοδο·
58. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
1. Εισαγωγική παρατήρηση: διαδικαστικά θέματα
Η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και η Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων απεφάσισαν να έχουν στενή συνεργασία με σκοπό να εξασφαλιστεί μια συνεκτική προσέγγιση όσον αφορά τη θέση του Κοινοβουλίου σχετικά με την ανανεωμένη στρατηγική της ΕΕ για την περίοδο 2011-14 για την εταιρική κοινωνική ευθύνη[1]. Με συνέπεια προς τον προαναφερθέντα στόχο και πλήρη σεβασμό των αρμοδιοτήτων και των ευθυνών εκάστης, οι δύο επιτροπές απεφάσισαν να συντάξουν δύο εκθέσεις πρωτοβουλίας επί διαφορετικών θεμάτων, στις οποίες εφαρμόζεται το άρθρο 50 του κανονισμού.
Οι αποκλειστικές αρμοδιότητες εκάστης εκ των δύο επιτροπών ανάγονται στη βάση τριών βασικών λέξεων:
- άτομα (people): κοινωνικά θέματα και θέσεις απασχόλησης διαρκείας·
- κέρδος (profit): συμπεριφορές μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και βιώσιμη ανάπτυξη·
- πλανήτης Γη (planet): δράσεις με σεβασμό στο περιβάλλον.
Βάσει των ανωτέρω κριτηρίων, η λέξη «άτομα» (people) συνιστά τη βάση για την ταυτοποίηση των αρμοδιοτήτων της επιτροπής για την απασχόληση και τις κοινωνικές υποθέσεις ενώ οι αποκλειστικές αρμοδιότητες της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων εντοπίζονται μέσω της λέξεως «κέρδος» (profit). Οι τομείς που αντιστοιχούν στη λέξη «πλανήτης» (planet) κατανέμονται μεταξύ των δύο επιτροπών αναλόγως της σχέσης τους με το «κέρδος» ή με τα «άτομα».
2. Εισαγωγή: μια ανανεωμένη στρατηγική της ΕΕ για την ΕΑΚ
Με τη νέα Στρατηγική, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει έναν ορισμό[2] , της ΕΚΕ ο οποίος ανεγνωρίσθη ως «ευθύνη των επιχειρήσεων για τον αντίκτυπό της στην κοινωνία[3]». Σύμφωνα με τον νέο ορισμό, οι επιχειρήσεις πρέπει να διαθέτουν διαδικασίες οι οποίες να ενσωματώνουν τα κοινωνικά, περιβαλλοντικά και ηθικά θέματα, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα αιτήματα των καταναλωτών στην εμπορική και τη βασική τους στρατηγική. Στόχος της διαδικασίας αυτής πρέπει να είναι η δημιουργία μιας κοινής αξίας μεταξύ ιδιοκτητών/μετόχων, άλλων ενδιαφερόμενων μερών και της κοινωνίας εν γένει, εις τρόπον ώστε να είναι δυνατόν να εντοπιστούν, να προληφθούν και να αμβλυνθούν οι ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις που προκύπτουν από τις δραστηριότητες της επιχείρησης .
Βάσει του νέου ορισμού, η Επιτροπή προτείνει μια σειρά ειδικών μέτρων, με σκοπό τη περαιτέρω ενίσχυση του αντίκτυπου των πολιτικών της ΕΚΕ, στο επίπεδο οκτώ τομέων παρέμβασης:
- προώθηση της προβολής της ΕΚΕ και της διάδοσης των βέλτιστων πρακτικών·
- βελτίωση και παρακολούθηση των επιπέδων της εμπιστοσύνης των πολιτών στις επιχειρήσεις·
- βελτίωση των διαδικασιών αυτορρύθμισης και από κοινού ρύθμισης·
- ενίσχυση της αναγνώρισης της ΕΚΕ από την αγορά
- βελτίωση της γνωστοποίησης κοινωνικών και περιβαλλοντικών πληροφοριών εκ μέρους των εταιριών
- περαιτέρω ένταξη της ΕΚΕ στην εκπαίδευση, την κατάρτιση και την έρευνα·
- έμφαση στη σημασία των εθνικών και περιφερειακών πολιτικών της ΕΚΕ·
- καλύτερη ευθυγράμμιση των ευρωπαϊκών και παγκόσμιων προσεγγίσεων της ΕΚΕ·
3. Θέση του εισηγητή σχετικά με τα θέματα αποκλειστικής αρμοδιότητας της επιτροπής νομικών θεμάτων
3.1 Προκαταρκτικές παρατηρήσεις σχετικά με τον νέο ορισμό και τις ιδιαιτερότητες της ΕΚΕ
Η αυξανόμενη αναγνώριση του «κοινωνικά υπεύθυνου» ρόλου που διαδραματίζουν οι επιχειρήσεις μπορεί να ερμηνευτεί και να εξεταστεί με διάφορους τρόπους. Από τη μία πλευρά, η διαδικασία της παγκοσμιοποίησης και η εμφάνιση «παγκόσμιων αγορών» ευνοούν την ανάπτυξη κοινωνικών και περιβαλλοντικών προτύπων από πλευράς των επιχειρήσεων[4]; από την άλλη πλευρά, μια ολοένα και πιο προσεκτική και ενημερωμένη κοινωνία των πολιτών «απαιτεί» από τις επιχειρήσεις συμπεριφορές πιο υπεύθυνες[5]. Η διπλή ώθηση στη βάση της προόδου της ΕΚΕ στο πλαίσιο ενός συστήματος διεθνούς διακυβέρνησης, το οποίο ορίζεται από ορισμένους ως μετά-εθνικό[6], αντικατοπτρίζει τη συμπληρωματικότητα των συμφερόντων μεταξύ επιχειρήσεων και κοινωνίας εν γένει, η οποία καθιστά σκόπιμη μια ευρύτερη και πιο μακροπρόθεσμη προσέγγιση του θέματος εις τρόπον ώστε να γίνεται πλήρης εκμετάλλευση της ΕΚΕ.
Δεδομένων των ανωτέρω παρατηρήσεων, ο εισηγητής συμφωνεί με τον νέο προτεινόμενο από την Επιτροπή ορισμό, με τον οποίο εξουδετερώνονται οι αντιφάσεις μεταξύ εθελοντικών και υποχρεωτικών προσεγγίσεων οι οποίες είχαν πολώσει μέχρι σήμερα τις συζητήσεις σχετικά με την ΕΚΕ. Πράγματι η μεγάλη ποικιλία των τομέων εφαρμογής, οι πολυάριθμες στρατηγικές που χρησιμοποιούνται από τις επιχειρήσεις και οι διάφορες κανονιστικές προσεγγίσεις μαρτυρούν ότι η ΕΚΕ αναπτύσσεται βάσει διαφόρων διαδικασιών. Για τον λόγο αυτό ο εισηγητής εκτιμά ότι είναι σκόπιμο να τοποθετηθεί η συζήτηση σχετικά με την ΕΚΕ εντός ευρύτερου πλαισίου, το οποίο, διατηρώντας καταρχήν έναν εθελοντικό προσανατολισμό, θα επιτρέπει, όπου αυτό είναι σκόπιμο, το διάλογο για τη λήψη κανονιστικών μέτρων. Κατόπιν των ανωτέρω ο εισηγητής απορρίπτει κάθε προσέγγιση της ΕΚΕ η οποία μπορεί να συνεπάγεται την ανάληψη, από πλευράς των επιχειρήσεων, πρωτογενών λειτουργιών των δημόσιων αρχών όσον αφορά την προώθηση, την εφαρμογή και τον έλεγχο κοινωνικών και περιβαλλοντικών κανόνων.
Για το λόγο αυτό, ο εισηγητής υποστηρίζει την επιλογή προς μια ΕΚΕ, που θα καθοδηγείται καταρχήν από τις ίδιες τις επιχειρήσεις, βάσει των δυνατοτήτων και των απαιτήσεών τους και η οποία θα υποστηρίζεται καταλλήλως από τις δημόσιες αρχές, ώστε να εξισορροπούνται τα συμφέροντα των επιχειρήσεων και της κοινωνίας.
3.2 Ενίσχυση των δεσμών μεταξύ ΕΚΕ, ανταγωνιστικότητας και πολιτών
Κοινωνική ευθύνη της επιχείρησης σημαίνει επίσης και κυρίως ανταγωνιστικότητα[7]. Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτομάτως οιαδήποτε παρέμβαση ΕΚΕ ενισχύει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μιας επιχείρησης, παρά το γεγονός ότι ορισμένες δράσεις μπορούν να ενισχύσουν μια επιχείρηση εάν κατορθώσουν να δημιουργήσουν μια κοινή αξία μεταξύ της επιχείρησης των ενδιαφερόμενων φορέων και της κοινωνίας εν γένει[8].
Με βάση τις παρατηρήσεις αυτές ο εισηγητής θεωρεί ότι πρέπει να ενισχυθεί ο δεσμός μεταξύ ΕΚΕ, ανταγωνιστικότητας και πολιτών, μέσω μιας σειράς φιλόδοξων δράσεων με σκοπό την ενίσχυση της αμοιβαιότητας μεταξύ εμπορικών στρατηγικών των επιχειρήσεων και του κοινωνικού περιβάλλοντος εντός του οποίου οι επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται. Για τον λόγο αυτό, ο εισηγητής ενθαρρύνει την υποστήριξη καινοτόμων λύσεων οι οποίες μπορούν να παράσχουν τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις όπως οι ευφυείς μεταφορές και τα αποτελεσματικά από οικολογική άποψη προϊόντα.
Ταυτοχρόνως και προκειμένου να αυξηθεί η προβολή της ΕΚΕ, αφενός, και η διάδοση των ορθών πρακτικών αφετέρου, ο εισηγητής υποστηρίζει την εισαγωγή μιας ευρωπαϊκής αναγνώρισης επιχειρήσεων και εταιρικών σχέσεων βάσει της ΕΚΕ και τη δημιουργία πολυμερών πλατφορμών για την ΕΚΕ . Προς τον σκοπό αυτό, ο εισηγητής αντιμετωπίζει θετικά την πρωτοβουλία «Επιχείρηση 2020» του δικτύου ΕΚΕ Ευρώπη, η οποία μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην ενίσχυση των δεσμών μεταξύ ΕΚΕ και ανταγωνιστικότητας.
3.3 Βελτίωση της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας των πολιτικών για την ΕΚΕ
Ο εισηγητής συμφωνεί με τον γενικό στόχο για τη βελτίωση της διαφάνειας, τις διαδικασίες αυτορρύθμισης και από κοινού ρύθμισης και της αναγνώρισης της ΕΚΕ από την αγορά. Πρόκειται πράγματι για ουσιώδη στοιχεία για την αύξηση του επιπέδου εμπιστοσύνης των πολιτών στις επιχειρήσεις, μικραίνοντας τη διαφορά μεταξύ των προσδοκιών των πολιτών και αυτού που αντιλαμβάνονται οι πολίτες ως πραγματική συμπεριφορά των επιχειρήσεων.
Με βάση τα ανωτέρω, ο εισηγητής θεωρεί ότι έχει θεμελιώδη σημασία να μην παραθεωρηθεί η πολυδιάστατη φύση της ΕΚΕ και η διαφοροποιημένη προσέγγιση των επιχειρήσεων επί του θέματος. Για τον λόγο αυτό, ο εισηγητής επιθυμεί την έγκριση ρυθμιστικών κριτηρίων τα οποία θα επιτρέπουν τη διαφύλαξη μεγαλύτερης ευελιξίας δράσης για τις επιχειρήσεις, οι οποίες πρέπει να καθοδηγούν καταρχήν την ανάπτυξη της ΕΚΕ.
Οι ανωτέρω παρατηρήσεις αφορούν ειδικότερα τη μελλοντική νομοθετική πρόταση σχετικά με τη διαφάνεια των κοινωνικών και περιβαλλοντικών πληροφοριών που παρέχονται από τις επιχειρήσεις και την ανάπτυξη ενός κώδικα δεοντολογίας της αυτορρύθμισης και της από κοινού ρύθμισης, σκοπός του οποίου θα είναι να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας της ΕΚΕ. Και στις δύο περιπτώσεις, ο εισηγητής αντιτίθεται σε λύσεις διεθνούς επιπέδου, οι οποίες δεν λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες των αγορών και των διαφόρων τομέων στους οποίους δραστηριοποιούνται οι επιχειρήσεις, δημιουργώντας τον κίνδυνο μεγάλου διοικητικού κόστους και αντιπαραγωγικής επιχειρησιακής ακαμψίας. .
3.4 Αναγνώριση και αξιοποίηση της συμμετοχής των ΜΜΕ στην ΕΚΕ
Οι ΜΜΕ μπορούν να διαδραματίσουν θεμελιώδη ρόλο για τη διάδοση της ΕΚΕ. Αποτελούν άνω του 90% του ευρωπαϊκού επιχειρηματικού ιστού και, δεδομένης της εγγύτητας με την περιφέρεια ή την πόλη στην οποία αναπτύσσουν τη δραστηριότητά τους, μπορούν να διευκολύνουν τη διάδοση της ΕΚΕ[9]. Εξάλλου, οι ΜΜΕ του ιδίου τομέα έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίζουν συλλογικά συναφή κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα, περιορίζοντας το κόστος της δράσης και επιτυγχάνοντας βελτιώσεις στις οποίες δύσκολα θα μπορούσε να επιτύχει μια μόνη ΜΜΕ.
Παρά ταύτα , η ιδιαίτερη σημασία του ρόλου των ΜΜΕ στο επίπεδο του διαλόγου σχετικά με την ΕΚΕ, στο επίπεδο του μικρού μεγέθους είναι δυστυχώς προφανές ότι, καθώς δεν είναι εξοικειωμένες με την έννοια της ΕΚΕ, πρόκειται για αυτές συχνά για «απρόσιτη» έννοια, με την οποία δύσκολα κατορθώνουν να ταυτιστούν χωρίς προηγουμένως να έχουν αναπτύξει μια πραγματική κοινωνική συνείδηση[10].
Ένα άλλο πρόβλημα συνδέεται με την αντίληψη του «κόστους» και όχι του οικονομικού δυναμικού της ΕΚΕ. Πράγματι, δεδομένου ότι η ΕΚΕ συνδέεται με μια οικονομική επένδυση, το όφελος από την οποία δεν είναι άμεσα κατανοητό, αυτή γίνεται συχνά «αντιληπτή» ως ένα είδος «άχθους» για τις επιχειρήσεις οι οποίες έχουν στη διάθεσή τους περιορισμένους πόρους. Αυτή η «διανοητική παγίδα» δικαιολογείται επίσης από το γεγονός ότι πολλές ΜΜΕ δεν συνειδητοποιούν συνήθως τις θετικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η ΕΚΕ στις οικονομικές τους επιδόσεις και δεν ενημερώνονται σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές που μπορούν να βελτιώσουν ακόμη περισσότερο τα πλεονεκτήματα αυτά[11].
Βάσει των ανωτέρω παρατηρήσεων, ο εισηγητής έχει την άποψη ότι το Κοινοβούλιο οφείλει να καταστήσει τον στόχο της μεγαλύτερης συμμετοχής των ΜΜΕ στην ΕΚΕ πολιτική προτεραιότητα για τα προσεχή έτη. Για τον λόγο αυτό ο εισηγητής προτείνει μια σειρά δράσεων με σκοπό την περαιτέρω συμμετοχή των ΜΜΕ στην ΕΚΕ:
- καταρχήν έχει τεράστια σημασία κάθε πρωτοβουλία, δεσμευτικής ή εθελοντικής φύσεως, να μην προκαλεί επιβαρύνσεις διοικητικού ή οικονομικού χαρακτήρα για τις ΜΜΕ και να συμμορφώνεται προς την αρχή «ας αναζητήσουμε λύσεις κατ' αρχήν σε μικρή κλίμακα»·
- όσον αφορά την τυπολογία των παρεμβάσεων που πρέπει να πραγματοποιηθούν, αυτές πρέπει να αποσκοπούν στη διάδοση της γνώσης και του δυναμικού της ΕΚΕ. Συνεπώς, οι θεματικές θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με τακτικό και διεπιστημονικό τρόπο και να βασίζονται σε ρητώς διατυπωμένους στρατηγικούς στόχους·
- ειδικότερα, οι δημόσιες αρχές πρέπει να ευνοήσουν τη διάδοση της ΕΚΕ μεταξύ των ΜΜΕ, υποστηρίζοντας το ρόλο των ενδιάμεσων οργανώσεων, εις τρόπον ώστε να διευκολύνεται η διάδοση των πληροφοριών και των ορθών πρακτικών·
- συμπληρωματικώς προς τις εθνικές κυβερνήσεις, η Επιτροπή θα πρέπει να θέσει δραστήρια σε εφαρμογή τις συντονιστικές της ικανότητες, καταγράφοντας περιπτώσεις και πρακτικές εφαρμογής της ΕΚΕ από πλευράς των ΜΜΕ, προκειμένου να τονωθεί η ανταλλαγή των ορθών πρακτικών και να προωθηθεί η επιστημονική έρευνα επί του θέματος, ειδικότερα όσον αφορά τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της ΕΚΕ σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο·
- τέλος, δεδομένων των ιδιαιτεροτήτων των ΜΜΕ, ο εισηγητής καλεί την Επιτροπή να ξεκινήσει ευρεία διαβούλευση με σκοπό την χάραξη στρατηγικών ΕΚΕ προσαρμοσμένων στις απαιτήσεις των ΜΜΕ, περιλαμβανομένων και ειδικών μέτρων για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις.
- [1] COM(2011)0681 τελικό
- [2] Παλαιότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε ορίσει την ΕΚΕ ως «έννοια σύμφωνα με την οποία οι εταιρείες ενσωματώνουν σε εθελοντική βάση κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανησυχίες στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες και στις επαφές τους με άλλα ενδιαφερόμενα μέρη». Βλ. COM(2001)0366.
- [3] Βλ. COM(2011)0681 τελικό, σ. 7.
- [4] Cfr. Scherer, A./ Palazzo, G. (2008): Globalisation and Corporate Social Responsibility. In: Crane, A. et al. (2008): The Oxford Handbook of Corporate Social Responsibility. Oxford, σ 413.
- [5] Cfr. Di Pascale, Alessia (2010): Η κοινωνική ευθύνη της επιχείρισης στο Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Milano:Giuffre' editore, σ. 33-39.
- [6] Cfr. Habermas, J. (2002): Ο μετά-εθνικός αστερισμός. Milano: Feltrinelli.
- [7] Cfr.: Martinuzzi, A. et al. (2010): Does Corporate Responsibility Pay Off? Exploring the Links between CSR and Competitiveness in Europe's Industrial Sectors. Η μελέτη αναλύει τη σχέση μεταξύ ΕΚΕ και ανταγωνιστικότητας σε τρεις τομείς της βιομηχανίας: οικοδομή, κλωστοϋφαντουργία και χημική βιομηχανία.
- [8] Οι δεσμοί αυτοί μεταξύ της επιχείρησης, των πολιτών και της ανταγωνιστικότητας μπορεί να εξειδικευθεί εάν θυμηθούμε αυτά που έγραψε ο Michael E. Porter προ μιας δεκαετίας και τα οποία μπορούν να εκτεθούν εν συνόψει ως εξής: «οι επιτυχημένες επιχειρήσεις έχουν ανάγκη από μια υγιή κοινωνία και ταυτοχρόνως μια υγιής κοινωνία έχει ανάγκη από επιτυχημένες επιχειρήσεις». Ο Michael Eugene Porter είναι ένας από τους μεγαλύτερους εισηγητές της θεωρίας της Στρατηγικής για τη διαχείριση των επιχειρήσεων. Βλ.. Porter, M.E./Kramer, M.R. (2006): Strategy and Society: The Link Between Competitive Advantage and Corporate Social Responsibility. In: Harvard Business Review, Δεκέμβριος 2006, σ. 78-93.
- [9] Cfr. European Commission - DG Enterprise (2007): Opportunity and Responsibility. How to help more small business to integrate social and environmental issues into what they do.
- [10] Cfr. Perrini (2006): SMEs and CSR Theory: Evidence and Implications from an Italian Perspective. In: Journal of Business Ethics, Vol. 67, 305-316. Το άρθρο, που βασίζεται στην ιταλική περίπτωση, υπογραμμίζει την ανάγκη διαφοροποιημένης προσέγγισης της ΕΚΕ, η οποία στην περίπτωση των ΜΜΕ θα έπρεπε να βασίζεται στην έννοια του «κοινωνικού κεφαλαίου» και όχι στις κλασσικές αρχές της «θεωρίας των ενδιαφερόμενων φορέων». Για το ίδιο θέμα, βλ. επίσης: Morsing, M./Perrini, F. (2009): CSR in SMEs: do SMEs matter for the CSR agenda? In: Business Ethics, VOl. 18, Issue 1.
- [11] Cfr. MacGregor, S./Fontrodona, J. (2011): Strategic CSR for SMEs: paradox or possibility?. In: Universia Business Review.
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (15.1.2013)
προς την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων
σχετικά με την εταιρική κοινωνική ευθύνη: αξιόπιστη, διαφανής και υπεύθυνη επιχειρηματική συμπεριφορά και βιώσιμη ανάπτυξη
(2012/2098(INI))
Συντάκτης γνωμοδότησης(*) : Richard Howitt
(*) Διαδικασία Συνδεδεμένων Επιτροπών – Άρθρο 50 του κανονισμού
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:
1. τονίζει ότι η σημερινή παγκόσμια οικονομική κρίση οφείλεται σε θεμελιώδη σφάλματα σε επίπεδο διαφάνειας, λογοδοσίας και ευθύνης και σε μια κοντόφθαλμη οπτική και ότι καθήκον της ΕΕ είναι να διασφαλίσει ότι όλοι έχουν αντλήσει τα σχετικά διδάγματα· χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να διεξαγάγει έρευνες του Ευρωβαρομέτρου σχετικά με την εμπιστοσύνη στις επιχειρήσεις· ζητεί από όλους τους ενδιαφερομένους να συζητούν εκτενώς τα αποτελέσματα των ερευνών αυτών και να ενεργούν αναλόγως· εκφράζει την ένθερμη υποστήριξή του στην εταιρική κοινωνική ευθύνη και εκτιμά ότι, εάν τηρείται ορθά και εφαρμόζεται από όλες τις επιχειρήσεις, και όχι μόνο από τις μεγάλες, μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αποκατάσταση της χαμένης εμπιστοσύνης, στοιχείο απαραίτητο για μια βιώσιμη οικονομική ανάκαμψη, και να αμβλύνει τις κοινωνικές συνέπειες της οικονομικής κρίσης· σημειώνει ότι η ανάληψη ευθύνης από τις εταιρείες για την κοινωνία, το περιβάλλον και τους εργαζομένους είναι αμοιβαία επωφελής και συμβάλλει στην ενίσχυση της βάσης εμπιστοσύνης που είναι απαραίτητη για την οικονομική επιτυχία· εκτιμά ότι η ένταξη της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης σε μια βιώσιμη επιχειρηματική στρατηγική θα ωφελήσει τόσο τις επιχειρήσεις όσο και την κοινωνία στο σύνολό της· τονίζει ότι πολλές επιχειρήσεις - ιδίως μικρομεσαίες (ΜΜΕ) - αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα στον τομέα αυτό·
2. εκτιμά ότι, ενώ η από κοινού ρύθμιση και η αυτορρύθμιση δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την κατάλληλη τομεακή ρύθμιση όπου αυτή είναι απαραίτητη, για παράδειγμα όσον αφορά τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές απαιτήσεις, τις εργασιακές πρακτικές και τις πρακτικές σε θέματα απασχόλησης, τα ανθρώπινα δικαιώματα, ή σε οιονδήποτε τομέα καλύπτει η εταιρική κοινωνική ευθύνη, θα μπορούσαν να στηρίξουν τις υφιστάμενες ιδιωτικές και εθελοντικές πρωτοβουλίες εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, με τη θέσπιση ελάχιστων αρχών ώστε να εξασφαλίζεται συνοχή, σημαντικότητα, πολυμερής συμμετοχή και διαφάνεια, και με τη διευκόλυνση της δημιουργίας ελεγκτικών οργανισμών ειδικευμένων σε θέματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης· τονίζει ότι οιαδήποτε μορφή εταιρικής κοινωνικής ευθύνης με βάση την αυτορρύθμιση και την αυτοοργάνωση της αγοράς πρέπει να συμπεριλαμβάνει διάταξη για «πρόσβαση σε μέτρα επανόρθωσης» σύμφωνα με τον «πυλώνα τρία» των κατευθυντήριων γραμμών του ΟΗΕ για την επιχειρηματική συμπεριφορά και τα ανθρώπινα δικαιώματα· επισημαίνει ταυτόχρονα ότι η δημόσια διοίκηση θα πρέπει να προσφέρει την υποστήριξή της δημιουργώντας κατάλληλες συνθήκες - και παρέχοντας κατάλληλα εργαλεία και μηχανισμούς, όπως σύστημα κινήτρων - για συνεργασία στον τομέα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης· τονίζει ότι οι φιλανθρωπικές δραστηριότητες των επιχειρήσεων θα πρέπει να είναι, καταρχήν, εθελοντικές·
3. θεωρεί ότι έχει ζωτική σημασία να ληφθούν μέτρα ώστε να διασφαλίζεται η παροχή των υπηρεσιών με ενδεδειγμένο τρόπο και η τήρηση των αρχών του θεμιτού ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά· προτείνει, ως εκ τούτου, τη θέσπιση κοινωνικών κριτηρίων, μαζί με ρήτρες της ΔΟΕ, στην ανάθεση συμβάσεων, ως βασική προϋπόθεση και με τη μέγιστη διαφάνεια, ώστε να διαφυλάσσεται η ευεργετική κοινωνική αξία των δραστηριοτήτων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης· υπογραμμίζει ότι έτσι μπορεί επίσης να ενθαρρυνθεί η επιδίωξη περισσότερο κατάλληλης και αποτελεσματικής δραστηριότητας εταιρικής κοινωνικής ευθύνης στους διάφορους κλάδους της βιομηχανίας·
4. απορρίπτει την ιδέα ότι οι μικρές επιχειρήσεις είναι λιγότερο υπεύθυνες από τις μεγάλες απλώς και μόνο επειδή δεν διαθέτουν χωριστή δομή εταιρικής κοινωνικής ευθύνης· εκτιμά ότι, για να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες των μικρών επιχειρήσεων, θα πρέπει να τεθούν λογικές τιμές κατωφλίου σε οιαδήποτε νέα νομοθετική πρόταση σχετιζόμενη με την εταιρική κοινωνική ευθύνη· ζητεί, ωστόσο, να στηριχθούν οι ευρωπαϊκές ενέργειες στην εμπειρία της Ιταλίας από τα περιφερειακά Εμπορικά Επιμελητήρια και της Γαλλίας από τις τράπεζες καταθέσεων ταμιευτηρίου (Πρωτοβουλία Cordé) με στόχο την ομαδοποίηση των μικρών επιχειρήσεων κατά τόπους ή κατά τομείς, προκειμένου να συνειδητοποιηθεί και να προβληθεί η συμβολή των μικρών επιχειρήσεων·
5. χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να δρομολογήσει μια «Κοινότητα Πρακτικής» για τις δραστηριότητες εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και την κοινωνική δράση των επιχειρήσεων· θεωρεί ότι αυτή πρέπει να είναι συμπληρωματική σε έναν κώδικα ορθής πρακτικής για την από κοινού ρύθμιση και την αυτορρύθμιση, επιτρέποντας σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να συμμετέχουν σε μια συλλογική διαδικασία μάθησης, προκειμένου να βελτιωθεί και να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των πολυμερών δράσεων και η συναφής λογοδοσία·
6. εκτιμά ότι η καθιέρωση ελάχιστων προτύπων μπορεί να διασφαλίσει τη διαφάνεια και την αξιοπιστία των δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης· σημειώνει ότι τα ελάχιστα πρότυπα στον τομέα αυτό πρέπει απαραιτήτως να περιλαμβάνουν τη συμμετοχή εκπροσώπων των εργαζομένων και συνδικαλιστικών οργανώσεων, καθώς και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, όσον αφορά το περιεχόμενο, την εφαρμογή και την εποπτεία της εφαρμογής, καθώς επίσης τη συμμετοχή της αλυσίδας αξίας και τον ανεξάρτητο έλεγχο όσον αφορά την τήρηση της αυτοδέσμευσης·
7. στηρίζει την πρόθεση της Επιτροπής να υποβάλει πρόταση σχετικά με τη «μη δημοσιοποίηση των χρηματοοικονομικών στοιχείων» από τις επιχειρήσεις, που θα επιτρέψει στην ΕΕ να ενθαρρύνει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να εφαρμόζουν τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΗΕ για την επιχειρηματική συμπεριφορά και τα ανθρώπινα δικαιώματα[1] καθώς και το «Παγκόσμιο Συμβόλαιο» του ΟΗΕ· επικροτεί το γεγονός ότι η εν λόγω πρόταση βασίζεται σε ευρύ φάσμα δημόσιων διαβουλεύσεων καθώς και σε σειρά συναντήσεων εργασίας με σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς· τονίζει ότι η χρήση του όρου «μη-χρηματοοικονομικός» δεν θα πρέπει να συγκαλύπτει τις πραγματικές οικονομικές συνέπειες για τις επιχειρήσεις σε κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο και σε επίπεδο ανθρωπίνων δικαιωμάτων· επισημαίνει ότι οι επιπτώσεις της επιχειρηματικής δραστηριότητας και της κοινωνικής συμμετοχής μπορούν επίσης να μετρηθούν από χρηματοπιστωτική άποψη· ζητεί να υποβληθεί μια πρόταση που θα τοποθετεί την ΕΕ στο επίκεντρο των πολλών σημερινών διεθνών πρωτοβουλιών για την υποβολή εκθέσεων για την εταιρική βιωσιμότητα και η οποία θα συνάδει πλήρως με τον στόχο να καταστούν οι Ολοκληρωμένες Εκθέσεις, όπως έχει προταθεί από το Διεθνές Συμβούλιο για τους Ενοποιημένους Απολογισμούς (ΙIRC), παγκόσμιος κανόνας μέχρι το τέλος της δεκαετίας· τονίζει όμως ότι οιαδήποτε λύση επιλεγεί δεν θα πρέπει να δημιουργεί υπερβολικό διοικητικό φόρτο, ιδίως για τις ΜΜΕ· εκτιμά ότι οι φιλανθρωπικές δραστηριότητες εταιρειών δεν θα πρέπει να παράγουν γραφειοκρατία και κόστος που θα υπονόμευε τις εθελούσιες δεσμεύσεις τους· χαιρετίζει τον στόχο της αποκάλυψης των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των εγκληματικών δραστηριοτήτων και καλεί τα κράτη να τιμωρούν αυστηρά τέτοιου είδους πράξεις·
8. ζητεί από την Επιτροπή να αντιμετωπίσει, στο πλαίσιο της οδηγίας περί αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, το θέμα των παραπλανητικών μορφών μάρκετινγκ ως προς τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις των ενεργειών των εταιρειών·
9. καταδικάζει απερίφραστα την εταιρική διαφθορά και τη φοροδιαφυγή, αλλά εμμένει στην άποψη ότι η Επιτροπή θα πρέπει να κάνει σαφέστερη διάκριση μεταξύ 1) φιλανθρωπικής δράσης 2) κοινωνικής δράσης εταιρειών και 3) αντικοινωνικής δράσης εταιρειών, όπως π.χ. στην περίπτωση της χρήσης καταναγκαστικής παιδικής εργασίας· καταδικάζει απόλυτα την αντικοινωνική δράση εκ μέρους των επιχειρήσεων και θεωρεί ότι πρέπει να ασκηθεί μεγαλύτερη πίεση στα κράτη για να μεταφέρουν τα διεθνή πρότυπα στην εθνική τους νομοθεσία και να εφαρμόζουν τη νομοθεσία αυτή· απορρίπτει, ωστόσο, τη γενική καταδίκη ολόκληρου επιχειρηματικού κόσμου για αθέμιτες πρακτικές και παραβιάσεις της νομοθεσίας στις οποίες ενέχονται λίγες μόνο εταιρείες· εκτιμά ότι μολονότι οι εταιρείες έχουν χρέος να εκφράζουν ανοικτά την άποψή τους για θέματα δημοσίου ενδιαφέροντος, περιλαμβανομένων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι δραστηριότητές τους σε επίπεδο ομάδων συμφερόντων (lobbying) πρέπει να είναι πλήρως διαφανείς και να σέβονται απόλυτα τις δημοκρατικές αρχές· τονίζει ότι είναι σημαντικό να παρέχονται ειδικές σπουδές για την εταιρική κοινωνική ευθύνη στο πλαίσιο πανεπιστημίων και σχολών εμπορίου και διοίκησης επιχειρήσεων·
10. τονίζει ότι πρέπει να διατηρηθεί ο αυστηρός σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η δέουσα επιμέλεια και διαφάνεια ώστε να διασφαλίζεται η εταιρική κοινωνική ευθύνη κατά μήκος όλης της αλυσίδας εφοδιασμού, να μετράται το οικολογικό αποτύπωμα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και να καταπολεμώνται η φοροαποφυγή και οι παράνομες χρηματικές ροές· επισημαίνει ότι οι συνεχιζόμενες κοινοβουλευτικές συζητήσεις για το ευρωπαϊκό νομοσχέδιο περί διαφάνειας στις εξορυκτικές δραστηριότητες και στην υλοτομία (2011/0307(COD)), η αναθεώρηση της οδηγίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης παράνομων εσόδων και το εξαγγελθέν νομοσχέδιο περί υποβολής εκθέσεων για μη χρηματοπιστωτικές πληροφορίες, εξασφαλίζουν ευκαιρίες για βελτίωση της διαφάνειας των εταιρειών προς αυτές τις κατευθύνσεις·
11. τονίζει ότι η εταιρική ευθύνη δεν πρέπει να υποβαθμιστεί σε εργαλείο μάρκετινγκ, αλλά ότι ο μόνος τρόπος να αναπτυχθεί πλήρως είναι να ενσωματωθεί στη συνολική στρατηγική της επιχείρησης και να εφαρμοστεί και να αποτελεί πράξη στις καθημερινές δραστηριότητες και στην οικονομική στρατηγική της επιχείρησης· προσβλέπει σε ένα συνδυασμό σωστής εταιρικής ευθύνης και χρηστής εταιρικής διακυβέρνησης· εκτιμά ότι η Επιτροπή θα πρέπει να παροτρύνει τις εταιρείες να αποφασίζουν τη στρατηγική εταιρικής κοινωνικής ευθύνης σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν κώδικες εταιρικής διαχείρισης που θα απηχούν τον βαθμό ευθύνης όλων στο πλαίσιο μιας εταιρείας και θα ορίζουν τη στενή σχέση ανάμεσα στις επιδόσεις της εταιρείας σε θέματα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αφενός, και στα οικονομικά της αποτελέσματα, αφετέρου.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
Ημερομηνία έγκρισης |
14.1.2013 |
|
|
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
37 6 0 |
|||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Regina Bastos, Jean-Luc Bennahmias, Phil Bennion, Pervenche Berès, Vilija Blinkevičiūtė, Philippe Boulland, Alejandro Cercas, Ole Christensen, Derek Roland Clark, Minodora Cliveti, Emer Costello, Frédéric Daerden, Karima Delli, Sari Essayah, Thomas Händel, Marian Harkin, Nadja Hirsch, Martin Kastler, Ádám Kósa, Jean Lambert, Patrick Le Hyaric, Veronica Lope Fontagné, Olle Ludvigsson, Thomas Mann, Elisabeth Morin-Chartier, Csaba Őry, Siiri Oviir, Elisabeth Schroedter, Joanna Katarzyna Skrzydlewska, Jutta Steinruck, Traian Ungureanu, Andrea Zanoni, Inês Cristina Zuber, Κωνσταντίνος Πουπάκης, Συλβάνα Ράπτη |
||||
|
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Georges Bach, Malika Benarab-Attou, Richard Howitt, Anthea McIntyre, Ria Oomen-Ruijten, Evelyn Regner, Csaba Sógor, Αντιγόνη Παπαδοπούλου |
||||
- [1] Έκθεση του Ειδικού Εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις υπερεθνικές εταιρείες και άλλες επιχειρήσεις, John Ruggie: Κατευθυντήριες γραμμές για τις Επιχειρήσεις και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα: Εφαρμογή του πλαισίου ‘προστασία, σεβασμός και αποκατάσταση’ των Ηνωμένων Εθνών, 21 Μαρτίου 2011.
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (7.12.2012)
προς την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων
σχετικά με την Εταιρική κοινωνική ευθύνη: αξιόπιστη προώθηση των συμφερόντων της κοινωνίας και πορεία προς τη βιώσιμη και άνευ αποκλεισμών ανάπτυξη
((2012/2098(INI))
Συντάκτης γνωμοδότησης: Andrzej Grzyb
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:
1. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι ο νέος ορισμός που περιέχεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 25 Οκτωβρίου 2011 σχετικά με την εταιρική κοινωνική ευθύνη (ΕΚΕ) επιμένει στη συμμόρφωση προς την ισχύουσα νομοθεσία και τις συλλογικές συμβάσεις ως προϋπόθεση για υπεύθυνη συμπεριφορά και διασαφηνίζει το πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται η ευθύνη αυτή, απαιτώντας την ενσωμάτωση, σε στενή συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη, «ανησυχιών κοινωνικού, περιβαλλοντικού και δεοντολογικού χαρακτήρα καθώς και σχετικών με τα δικαιώματα των καταναλωτών» στις αντίστοιχες ενέργειες και βασικές στρατηγικές των επιχειρήσεων· επαναλαμβάνει ότι η ΕΚΕ πρέπει να επεκταθεί στη στάση των επιχειρήσεων έναντι των τρίτων χωρών ή εντός αυτών·
2. εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών να ευθυγραμμίσουν τις πολιτικές τους προς τις αναθεωρηθείσες το 2011 κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και προς τις κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις Επιχειρήσεις και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα[1] και υπογραμμίζει ότι οι προσπάθειες αυτές, κυρίως στον τομέα των παγκόσμιων οικονομικών δραστηριοτήτων, δεν έχουν ακόμα φτάσει σε μια ισχυρή δέσμευση για τον σεβασμό και την επανεξέταση των σχετικών περιβαλλοντικών και κοινωνικών προτύπων και των προτύπων στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
3. υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να αξιολογείται η συμμόρφωση μιας επιχείρησης προς τις απαιτήσεις της κοινωνικής ευθύνης σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού· θεωρεί ότι είναι καίριας σημασίας η ύπαρξη αποτελεσματικών και διαφανών δεικτών που θα επιτρέπουν την αξιολόγηση των ακριβών επιπτώσεων των δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων από συστημική άποψη·
4. τονίζει ότι καθένα από τα 27 κράτη μέλη πρέπει να επισπεύσει την αναθεώρηση του εθνικού του σχεδίου δράσης για την ΕΚΕ και την ανάπτυξη εθνικών σχεδίων για την εφαρμογή των σχετικών κατευθυντήριων γραμμών του ΟΟΣΑ και των κατευθυντήριων αρχών του ΟΗΕ, που θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί το αργότερο έως τον Δεκέμβριο του 2013· θεωρεί ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να διασφαλίσουν κατά την εκπόνηση των σχεδίων αυτών τη συμμετοχή όλων των σχετικών ενδιαφερομένων μερών, συμπεριλαμβανομένων των ΜΚΟ, της κοινωνίας των πολιτών, των συνδικάτων, των οργανώσεων των εργοδοτών και των εθνικών οργάνων που είναι αρμόδια για τα ανθρώπινα δικαιώματα· ζητεί από την ΕΕ να ενεργήσει κατά τρόπο ώστε να διευκολυνθεί η άντληση διδαγμάτων από την εμπειρία όσων κρατών μελών έχουν ήδη εισέλθει σε αυτή τη διαδικασία· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εμπνευστούν από τις κατευθυντήριες γραμμές που περιέχονται στο πρότυπο ISO 26000, από την πλέον πρόσφατη έκδοση των κατευθυντήριων γραμμών της Πρωτοβουλίας για την υποβολή εκθέσεων απολογισμού σε παγκόσμιο επίπεδο (Global Reporting Initiative) καθώς και από τη γραμμή που χάραξε η ευρωπαϊκή ομάδα εθνικών οργάνων για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
5. υπογραμμίζει ότι η κοινωνική ευθύνη των επιχειρήσεων, τόσο στην ΕΕ όσο και σε τρίτες χώρες, πρέπει να επεκταθεί σε τομείς όπως η οργάνωση της εργασίας, η ποιότητα της απασχόλησης, η ισότητα ευκαιριών, η κοινωνική συμμετοχή, η καταπολέμηση των διακρίσεων και η συνεχής κατάρτιση·
6. ζητεί να δημιουργηθεί μεγαλύτερη συνοχή μεταξύ των πολιτικών σε επίπεδο ΕΕ, ούτως ώστε να τηρούνται τα διεθνή ανθρώπινα δικαιώματα, τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα που καθορίζονται στις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές και αρχές του ΟΟΣΑ και του ΟΗΕ, όταν πρόκειται για δημόσιες συμβάσεις, εξαγωγικές πιστώσεις, χρηστή διακυβέρνηση, ανταγωνισμό, ανάπτυξη, εμπόριο, επενδύσεις και άλλες πολιτικές και συμφωνίες· στο πλαίσιο αυτό συνιστά να χρησιμοποιηθούν ως βάση τόσο η συνεργασία με τους εκπροσώπους των εργαζομένων, των εργοδοτών και των καταναλωτών όσο και οι σχετικές γνώμες των ΕΟΑΔ, όπως το έγγραφο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις δημόσιες συμβάσεις που υπέβαλε στην Επιτροπή η ευρωπαϊκή ομάδα εθνικών οργανισμών για τα ανθρώπινα δικαιώματα· ζητεί τη διενέργεια εμπεριστατωμένων και κατάλληλων μελετών αντικτύπου των νομοθετικών προτάσεων προκειμένου να εντοπιστούν ενδεχόμενες ασυμφωνίες προς τις κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ, και επιμένει στην ανάγκη για συντονισμό με την Ομάδα Εργασίας του ΟΗΕ για τις Επιχειρήσεις και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα προκειμένου να αποφευχθούν ανομοιόμορφες και αντιφατικές ερμηνείες των κατευθυντήριων αυτών αρχών· υπενθυμίζει, παρότι αναγνωρίζει τη σημασία που έχει για την ΕΚΕ το πλαίσιο του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη σπουδαιότητα του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 16 αυτού, το οποίο κατοχυρώνει το θεμελιώδες δικαίωμα της επιχειρηματικής ελευθερίας, ένα δικαίωμα το οποίο πρέπει να λαμβάνεται δεόντως υπόψη και να αποτελεί αναφορά για τη στήριξη των πολιτικών στον τομέα της ΕΚΕ στην ΕΕ· υπογραμμίζει τη σημασία της εξισορρόπησης της επιχειρηματικής ελευθερίας με τα άλλα δικαιώματα που διασφαλίζονται στον Χάρτη καθώς και με τις διεθνώς αναγνωρισμένες αρχές και κατευθυντήριες γραμμές για την ΕΚΕ· επικροτεί, σχετικώς, τις προσπάθειες που καταβάλλει ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) για τη συγκέντρωση στοιχείων και εμπειρογνωμοσύνης σχετικά με την ύπαρξη και την ερμηνεία της επιχειρηματικής ελευθερίας·
7. υπόσχεται να συνεχίσει να υψώνει συνεχώς τον πήχυ των προσδοκιών του ότι τα θεσμικά όργανα και οι υπάλληλοι της ΕΕ, του Ειδικού Εκπροσώπου της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα μη εξαιρουμένου, καθώς και οι Ειδικοί αντιπρόσωποι της ΕΕ ανά χώρα και περιοχή θα καταβάλλουν προσπάθειες για την προώθηση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προτύπων καθώς και των απαιτήσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλες τις εξωτερικές σχέσεις και δράσεις της ΕΕ· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διενεργούν μελέτες αντίκτυπου στα θεμελιώδη δικαιώματα πριν τη σύναψη και κατά την αξιολόγηση των πολυμερών και διμερών εμπορικών και επενδυτικών συμφωνιών και κατά τη χορήγηση αναπτυξιακής βοήθειας καθώς και να διασφαλίζουν τον σεβασμό των εν λόγω δικαιωμάτων·
8. αναγνωρίζει ότι οι εθνικοί θεσμοί για τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς ακολουθούν τις αρχές των Παρισίων, βρίσκονται σε κατάλληλη θέση για να στηρίζουν την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών των Ηνωμένων Εθνών και, όταν δεν το επιτυγχάνουν, να διευκολύνουν την πρόσβαση σε μέτρα επανόρθωσης· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν τους εθνικούς θεσμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα μαζί με τις επιχειρήσεις και τους εκπροσώπους των εργαζομένων και των καταναλωτών ως σημαντικούς εταίρους για την προαγωγή του θέματος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των επιχειρήσεων, αναπτύσσοντας διασυνδέσεις μεταξύ επιχειρήσεων, κράτους και κοινωνίας των πολιτών και προωθώντας διεθνώς αναγνωρισμένα κοινωνικά και περιβαλλοντικά και σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα πρότυπα και κατευθυντήριες γραμμές· στο πλαίσιο αυτό, ζητεί από τα κράτη μέλη να εντείνουν και, όπου είναι αναγκαίο, να διευρύνουν τις εντολές των εθνικών θεσμών για τα ανθρώπινα δικαιώματα ώστε να καταστήσουν τον θεσμό αποτελεσματικότερο ή, όπου δεν υπάρχει θεσμός για την εφαρμογή των αρχών των Παρισίων, να πράξουν τα αναγκαία για τη δημιουργία του και καλεί την ΕΕ να παράσχει την κατάλληλη στρατηγική στήριξη· δεσμεύεται να καθιερώσει τακτική ετήσια ανταλλαγή απόψεων με τους εθνικούς θεσμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών και/ή της Υποεπιτροπής Νομικών θεμάτων, στηριζόμενο στα πορίσματα της ανταλλαγής απόψεων της Υποεπιτροπής Νομικών Θεμάτων σχετικά με τη «Διάσκεψη κορυφής 2011» μεταξύ της ΕΕ και διαμεσολαβητών των χωρών της ανατολικής εταιρικής σχέσης και να συμπληρώσει τις ανταλλαγές αυτές με στοχοθετημένα εργαστήρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις επιχειρήσεις·
9. εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση από την Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, στις 14 Ιουνίου 2012, της Σύστασης αριθ. 202 σχετικά με τα εθνικά κατώτατα όρια κοινωνικής προστασίας· αναλαμβάνει να εγγράψει το θέμα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης στις ημερήσιες διατάξεις των επόμενων συνεδριάσεων της ΕΕ με τρίτες χώρες, κυρίως με αυτές οι οποίες έχουν με την ΕΕ προνομιακή σχέση· ζητεί η ΕΚΕ να ενσωματωθεί στις συμβατικές σχέσεις της ΕΕ με τρίτες χώρες και ζητεί η μετάφραση των Κατευθυντήριων Γραμμών του ΟΗΕ να γίνει, εν ανάγκη, από το μεταφραστικό δυναμικό του ΕΚ ή άλλων θεσμικών οργάνων της ΕΕ·
10. ζητεί από την ΕΕ, ιδιαίτερα δε από την Επιτροπή, να εξασφαλίσει ότι τα δημοσιονομικά μέσα, μεταξύ των οποίων το Ευρωπαϊκό μέσο για τη δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου (EΜΔΔΑ), να θεωρούν τους εθνικούς θεσμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα οι οποίοι εφαρμόζουν τις αρχές των Παρισίων βασικούς εταίρους για την επίτευξη των στόχων τους και να τους στηρίζουν ώστε να αποκομίζεται το μέγιστο όφελος από τη μοναδική θέση τους ως εμπειρογνωμόνων των ανθρώπινων δικαιωμάτων και να δημιουργηθεί ένα φόρουμ διαλόγου μεταξύ εμπλεκομένων μερών, μεταξύ των οποίων κρατικές αρχές, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών και επιχειρηματίες και, προς τον σκοπό αυτό:
(1) να διασφαλίσει ότι το ζήτημα της «εταιρικής κοινωνικής ευθύνης» και οι πτυχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων συγκαταλέγονται μεταξύ των προτεραιοτήτων των μεμονωμένων χρηματοδοτικών μέσων στο πλαίσιο του νέου Πολυετούς Χρηματοδοτικού Πλαισίου για την περίοδο 2014-2020 και
(2) να αναπτύξει ειδική στήριξη στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για τον Εκδημοκρατισμό και την προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για την κατάρτιση και την ανάπτυξη προσόντων στον τομέα της ΕΚΕ και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τους εθνικούς θεσμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τους αγωνιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τις εμπορικές ενώσεις και άλλες οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
11. επιμένει, για να εξασφαλιστεί ότι η εφαρμογή της νέας στρατηγικής της ΕΕ για την εταιρική κοινωνική ευθύνη (ΕΚΕ) θα προωθεί τα συμφέροντα της κοινωνίας, μέσα στην ποικιλομορφία της, τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την πορεία προς την βιώσιμη και άνευ αποκλεισμών πρόοδο και ανάπτυξη, οι κατευθύνσεις της ΕΕ σχετικά με την υποχρεωτική δημοσιοποίηση των μη οικονομικών πληροφοριών (συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και των σχετικών με τη διακυβέρνηση) των εταιρειών πρέπει να εξασφαλίζει διαφάνεια παρέχοντας ένα σαφές, μη διφορούμενο, κοινό και προκαθορισμένο πλαίσιο, που θα περιέχει ειδική αναφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα, το οποίο θα ευθυγραμμίζεται απόλυτα με τις κατευθυντήριες οδηγίες και αρχές του ΟΟΣΑ και των ΗΕ και θα βασίζεται σε αντικειμενικούς δείκτες σχετικά με τα εξής: ισότητα γυναικών και ανδρών, που θα καλύπτει το ζήτημα των διαφορών στις αποδοχές μεταξύ ανδρών και γυναικών και της αναλογίας των γυναικών σε υπεύθυνες θέσεις· τις αμοιβές των νέων· τη δυνατότητα των εργαζομένων να συμμετέχουν σε συνδικαλιστικές οργανώσεις και να διεξάγουν συλλογικές διαπραγματεύσεις· την αποτελεσματική διασφάλιση συνθηκών ασφαλείας στον χώρο εργασίας και το ζήτημα των εργαζομένων με αναπηρία·
12. ζητεί από την ΕΕ να καλύψει τις εσωτερικές ανεπάρκειες όσον αφορά τις ικανότητες και τις εμπειρίες, εφαρμόζοντας εκτεταμένα προγράμματα κατάρτισης σχετικά με «ανθρώπινα δικαιώματα και επιχειρήσεις» σε όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και σε όλους τους τομείς δράσης·
13. επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του προς την ΕΕ και τα κράτη μέλη για βελτίωση της εφαρμογής της υφιστάμενης νομοθεσίας που να λαμβάνει υπόψη τις ανησυχίες για το ζήτημα ‘επιχειρήσεις και ανθρώπινα δικαιώματα’ και να αναπτύξουν νέες λύσεις που να αποσκοπούν να θέσουν σε βάση ισότητας τις ημεδαπές επιχειρήσεις με αυτές των τρίτων χωρών, για την καταπολέμηση του κοινωνικού ντάμπινγκ·
14. ζητεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και η αλυσίδα εφοδιασμού να τυγχάνουν του δέοντος σεβασμού, σύμφωνα με τα ισχύοντα πρότυπα σε επίπεδο ΕΕ τα οποία ανταποκρίνονται, μεταξύ άλλων, στις προδιαγραφές των κατευθυντήριων γραμμών του ΟΟΣΑ για τη δέουσα επιμέλεια όσον αφορά την υπεύθυνη διαχείριση των αλυσίδων εφοδιασμού ορυκτών από περιοχές που πλήττονται από συγκρούσεις και περιοχές υψηλού κινδύνου και να λαμβάνονται υπόψη, μεταξύ άλλων, τομείς που μπορούν να έχουν σημαντικό αρνητικό ή θετικό αντίκτυπο στα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως είναι οι παγκόσμιες και τοπικές αλυσίδες παραγωγής, τα ορυκτά από εμπόλεμες περιοχές, η υπεργολαβία, η υφαρπαγή γαιών και οι ζώνες στις οποίες το εργατικό δίκαιο και η προστασία των εργαζομένων δεν επαρκούν, οι ζώνες παραγωγής επικίνδυνων για το περιβάλλον και την υγεία προϊόντων· εκφράζει την ικανοποίησή του για τα προγράμματα που ήδη εφαρμόζει η ΕΕ, συγκεκριμένα δε για το πρόγραμμα FLEGT στον τομέα των δασών, και υποστηρίζει τις ιδιωτικές πρωτοβουλίες, όπως η Πρωτοβουλία Διαφάνειας για την Εξορυκτική Βιομηχανία (ITIE)·
15. ζητεί όπου η ΕΕ ή χώρες μέλη της είναι εμπορικοί εταίροι, (π.χ. σε δημόσιες συμβάσεις, κρατικές επιχειρήσεις, κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου, εγγυήσεις εξαγωγικών πιστώσεων, ευρείας κλίμακας προγράμματα σε τρίτες χώρες), να αποτελεί προτεραιότητα η τήρηση των κατευθυντήριων γραμμών και αρχών του ΟΟΣΑ και των ΗΕ, η οποία θα αντικατοπτρίζεται σε ειδικές ρήτρες, οι δε επιχειρήσεις που κατάφωρα παραβιάζουν τα κοινωνικά, περιβαλλοντικά πρότυπα και τα πρότυπα στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να υφίστανται συνέπειες· ζητεί η υπό σχεδίαση «Eυρωπαϊκή πλατφόρμα για την εξωτερική Συνεργασία και ανάπτυξη» να συμμετάσχει στον καθορισμό των σχετικών λεπτομερειών για την βελτίωση τόσο της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας των συνδυασμένων μηχανισμών και δημοσιονομικών μέσων εξωτερικής συνεργασίας της ΕΕ, όσο και της συνεργασίας και του συντονισμού μεταξύ της ΕΕ, των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και άλλων παραγόντων αυτού του τομέα·
16. επιμένει στη σπουδαιότητα του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών «Προστασία, σεβασμός και αποκατάσταση» και θεωρεί ότι οι τρείς στυλοβάτες του, ήτοι η ευθύνη του κράτους να προστατεύει από τις παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων, η ευθύνη των επιχειρήσεων να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και η ανάγκη αποτελεσματικότερης πρόσβασης σε μέτρα αποκατάστασης, πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο κατάλληλων μέτρων που θα καταστούν δυνατή την υλοποίησή τους·
17. τονίζει ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, οι θυγατρικές τους και οι υπεργολαβικές τους, ως εκ του βάρους τους στις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προώθηση και την διάδοση κοινωνικών και εργασιακών προτύπων στον κόσμο· αναγνωρίζει ότι οι καταγγελίες κατά εταιριών της ΕΕ οι οποίες ασκούν δραστηριότητες εκτός Ένωσης συχνά είναι καλύτερο να ρυθμίζονται επί τόπου· σημειώνει ότι τα Εθνικά Σημεία επαφής του ΟΟΣΑ, μη δικαιοδοτικοί μηχανισμοί που εδρεύουν στα κράτη μέλη, μπορούν να μεσολαβούν σε ευρύ φάσμα διαφορών σε σχέση με τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα· ζητεί, ωστόσο, μεγαλύτερες προσπάθειες από τις εταιρίες για την ανάπτυξη μηχανισμών επίλυσης διαφορών ευθυγραμμισμένων με τα κριτήρια αποτελεσματικότητας που περιλαμβάνονται στις κατευθυντήριες αρχές των ΗΕ και να αναζητήσουν περαιτέρω καθοδήγηση από διεθνώς αναγνωρισμένες αρχές και κατευθυντήριες γραμμές, ιδιαίτερα δε από τις προσφάτως ενημερωθείσες κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις, τις 10 αρχές του Παγκόσμιου Συμφώνου των Ηνωμένων Εθνών, το πρότυπο καθοδήγησης για την εταιρική κοινωνική ευθύνη ΙSΟ 26000 και την τριμερή δήλωση αρχών της ΔΟΕ σχετικά με τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και την κοινωνική πολιτική·
18. εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να τροποποιήσει διατάξεις του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου που περιέχονται στον κανονισμό Βρυξέλλες Ι και, ιδιαίτερα, την εισαγωγή της αρχής της αναγκαστικής δικαιοδοσίας «forum necessitatis»· τονίζει την ανάγκη περαιτέρω διευκόλυνσης της πρόσβασης στα μέσα προσφυγής για τα θύματα παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από επιχειρηματικές δραστηριότητες εκτός ΕΕ, μέσω μεταρρυθμίσεων των κανονισμών Βρυξέλλες Ι και Ρώμη ΙΙ· καλεί για αποτελεσματικά μέτρα για την άρση των υφισταμένων εμποδίων στον δρόμο προς τη δικαιοσύνη, όπως είναι οι υπερβολικές δικαστικές δαπάνες, μέσω πρωτοβουλιών όπως η ανάπτυξη ελάχιστων προτύπων για συλλογικές προσφυγές ή η επίλυση του προβλήματος της χωριστής νομικής προσωπικότητας των επιχειρήσεων·
19. ζητεί την ανάπτυξη αποτελεσματικότερων προτύπων διαφάνειας και λογοδοσίας για τις εταιρείες της ΕΕ που δραστηριοποιούνται στον τομέα της τεχνολογίας όσον αφορά την εξαγωγή τεχνολογιών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων ή για ενέργειες κατά των συμφερόντων ασφάλειας της ΕΕ·
20. εκφράζει την ικανοποίησή του για τη βούληση της Επιτροπής να προσεγγίσει το ζήτημα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης στο πλαίσιο των διευρύνσεων· ωστόσο, εκφράζει τη λύπη του για τη μη ουσιαστική αντιμετώπιση του εν λόγω θέματος στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων ένταξης με τις υποψήφιες χώρες καθώς και για την απουσία της εν λόγω έννοιας από την ανακοίνωση της Επιτροπής της 10ης Οκτωβρίου 2012 με τίτλο «Στρατηγική διεύρυνσης και κυριότερες προκλήσεις για το διάστημα 2012-2013» (COM(2012)0600)·
21. εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόθεση της Επιτροπής να επιδιώξει τη διοργάνωση παγκόσμιων εκστρατειών, την εφαρμογή διεθνών κατευθυντήριων γραμμών και συμπληρωματικών νομοθετικών μέτρων, ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι επιχειρήσεις θα επηρεάζουν θετικά τις ξένες κοινωνίες· υπενθυμίζει ότι ο θετικός αντίκτυπος των επιχειρήσεων στις ξένες κοινωνίες μπορεί να μετρηθεί, μεταξύ άλλων, από το πρίσμα της πρόσβασης των τοπικών πληθυσμών στους πόρους, από το πρίσμα της επισιτιστικής κυριαρχίας των πληθυσμών καθώς και από το πρίσμα της ενδογενούς ανάπτυξης των κοινωνιών·
22. ζητεί την εφαρμογή της αρχής «γνώριζε τον τελικό χρήστη σου» για την πρόληψη των παραβιάσεων των ανθρώπινων δικαιωμάτων στα προηγούμενα ή τα επόμενα στάδια των παραγωγικών ή εμπορικών διαδικασιών.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
Ημερομηνία έγκρισης |
3.12.2012 |
|
|
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
42 1 2 |
|||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Sir Robert Atkins, Arnaud Danjean, Andrzej Grzyb, Anna Ibrisagic, Liisa Jaakonsaari, Anneli Jäätteenmäki, Jelko Kacin, Tunne Kelam, Nicole Kiil-Nielsen, Paweł Robert Kowal, Eduard Kukan, Alexander Graf Lambsdorff, Krzysztof Lisek, Mario Mauro, Francisco José Millán Mon, María Muñiz De Urquiza, Annemie Neyts-Uyttebroeck, Raimon Obiols, Ria Oomen-Ruijten, Pier Antonio Panzeri, Alojz Peterle, Bernd Posselt, Cristian Dan Preda, Tokia Saïfi, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Jacek Saryusz-Wolski, György Schöpflin, Werner Schulz, Marek Siwiec, Charles Tannock, Sir Graham Watson, Μαριέττα Γιαννάκου, Μαρία-Ελένη Κοππά, Кристиан Вигенин, Евгени Кирилов, Андрей Ковачев |
||||
|
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Laima Liucija Andrikienė, Marije Cornelissen, Elisabeth Jeggle, Agnès Le Brun, Marietje Schaake, Helmut Scholz |
||||
|
Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Lara Comi, Danuta Jazłowiecka, Giovanni La Via |
||||
- [1] Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, 17η σύνοδος, 21 Μαρτίου 2011, έκθεση του Ειδικού Εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις υπερεθνικές εταιρείες και άλλες επιχειρήσεις, John Ruggie: ‘Κατευθυντήριες γραμμές για τις Επιχειρήσεις και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα: Εφαρμογή του πλαισίου "προστασία, σεβασμός και αποκατάσταση" των Ηνωμένων Εθνών»‘ (A/HRC/17/31) (στο εξής: «Κατευθυντήριες γραμμές των ΗΕ»)
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Ανάπτυξης (6.12.2012)
προς την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων
σχετικά με την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη: αξιόπιστη, διαφανής και υπεύθυνη επιχειρηματική συμπεριφορά και βιώσιμη ανάπτυξη
(2012/2098(INI))
Συντάκτρια γνωμοδότησης: Catherine Grèze
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:
1. επισημαίνει ότι λόγω της ανομοιογένειας της έννοιας της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ), όπου οι διάφορες επιχειρήσεις έχουν αναπτύξει διαφορετικά πρότυπα για τη λογοδοσία, τους ελέγχους και την υποβολή εκθέσεων, είναι δύσκολο να συγκριθούν τα επίπεδα ΕΚΕ· υπογραμμίζει ότι μια διεθνώς συμφωνηθείσα ρύθμιση στο πλαίσιο της ΕΚΕ θα δημιουργούσε ατμόσφαιρα εμπιστοσύνης και δικαιοσύνης στις επιχειρηματικές σχέσεις από την οποία θα προέκυπτε ασφάλεια, βαθμιαία εκτελεστότητα, καθολικότητα και ενίσχυση των ενδιαφερόμενων μερών·
2. συμφωνεί με την Επιτροπή ότι η ΕΚΕ πρέπει να καλύπτει τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις πρακτικές εργασίας και απασχόλησης, περιβαλλοντικά θέματα (όπως βιοποικιλότητα, κλιματική αλλαγή, αποδοτικότητα των πόρων) και την καταπολέμηση της δωροδοκίας και της διαφθοράς, και τούτο με χρηστή δημοσιονομική διακυβέρνηση (δηλαδή διαφάνεια, ανταλλαγή πληροφοριών και θεμιτό φορολογικό ανταγωνισμό)·
3. υπενθυμίζει ότι η ΕΚΕ καλύπτει ευρύ φάσμα κοινωνικών προτύπων αλλά αυτά προβάλλονται ελάχιστα αφού δεν έχουν θεσπιστεί δείκτες με τους οποίους να μετράται η πρόοδος σε κοινωνικά ζητήματα·
4. υπογραμμίζει ότι οι επιχειρήσεις που δεσμεύονται με την ΕΚΕ θα έπρεπε να μπορούν να εντοπίζονται εύκολα από τους επενδυτές και τους καταναλωτές προκειμένου να ενθαρρύνεται η προσπάθειά τους·
5. επιμένει ότι η ΕΕ πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο προβολής των επιχειρήσεων που δεσμεύονται με την ΕΚΕ μέσω ενός σήματος ή μιας ετικέτας που θα συνοδεύει το όνομα της επιχείρησης ή του σχετικού προϊόντος
6. επισημαίνει ότι η ΕΚΕ είναι το καλύτερο εργαλείο για να αποδεικνύουν οι επιχειρήσεις τη δέσμευση, την αλληλεγγύη και την υπευθυνότητά τους έναντι της κοινωνίας, ενώ είναι και ουσιαστική για την επίτευξη του στόχου της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής· επικροτεί τη δέσμευση της Επιτροπής για προώθηση της ΕΚΕ με πλήρη συνέπεια προς τις τρέχουσες διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατα επικαιροποιημένων κατευθυντήριων γραμμών του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις, τις 10 αρχές του Παγκόσμιου Συμφώνου των Ηνωμένων Εθνών, το πρότυπο καθοδήγησης για την κοινωνική ευθύνη ISO 26000, την τριμερή δήλωση των αρχών σχετικά με τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και την κοινωνική πολιτική της ΔΟΕ και τις κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα· λυπάται ωστόσο που η σχετική διατύπωση δίνει στην ΕΚΕ μάλλον προαιρετικό χαρακτήρα·
7. λυπάται που δεν διατίθενται πληροφορίες στις ΜΜΕ σχετικά με το Παγκόσμιο Σύμφωνο, στο πλαίσιο του οποίου οι επιχειρήσεις μπορούν να δεσμευθούν να ευθυγραμμίσουν τις δραστηριότητες και τις στρατηγικές τους προς δέκα παγκοσμίως αποδεκτές αρχές που άπτονται των δικαιωμάτων του ανθρώπου, των κανόνων εργασίας, του περιβάλλοντος και της καταπολέμησης της διαφθοράς·
8. υπογραμμίζει ότι το Παγκόσμιο Σύμφωνο του ΟΗΕ και οι προδιαγραφές ISO 26000 δεν έχουν προσαρμοστεί επαρκώς στις ΜΜΕ, πράγμα που καθιστά την όλη ιδέα της ΕΚΕ λιγότερο δραστική εντός της ΕΕ·
9. υπογραμμίζει ότι θα ήταν χρήσιμο να μελετηθεί σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο με ποια φορολογικά κίνητρα θα μπορούσε να προαχθεί η ΕΚΕ σε ευρύτερο φάσμα επιχειρήσεων·
10. υπογραμμίζει ότι, ως αμιγώς προαιρετική δέσμευση, η ΕΚΕ ίσως αδυνατεί να αντιμετωπίσει εξωγενείς επιδράσεις που προέρχονται από τη λειτουργία πολυεθνικών, όπως οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος· επαναλαμβάνει την έκκλησή της προς τους ξένους επενδυτές και τις επιχειρήσεις που λειτουργούν σε αναπτυσσόμενες χώρες να συμμορφώνονται πλήρως προς τις διεθνείς νομικά δεσμευτικές υποχρεώσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα περιβαλλοντικά και βασικά εργασιακά πρότυπα της ΔΟΕ καθώς και τις κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα· ζητεί να συμπεριλαμβάνουν οι πολιτικές ΕΚΕ ειδικά μέτρα για την αντιμετώπιση της παράνομης πρακτικής του να καταγράφονται οι εργαζόμενοι σε μαύρες λίστες και να μην τους επιτρέπεται η πρόσβαση στην απασχόληση, συχνά επειδή μετέχουν σε συνδικαλιστικός οργανώσεις και δραστηριότητες ή είναι εκπρόσωποι των εργαζομένων για θέματα υγείας και ασφάλειας·
11. τονίζει το γεγονός ότι οι εταιρίες πρέπει να ενθαρρύνονται να εφαρμόζουν τις πρακτικές ΕΚΕ, εκείνες δε που έχουν ήδη εφαρμόσει τις πρακτικές αυτές να ενθαρρύνονται να επιδιώκουν τους στόχους της· ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει την παροχή κινήτρων, όπως η προτεραιότητα στις δημόσιες συμβάσεις της ΕΕ, προκειμένου οι εταιρίες να θεωρήσουν την ΕΚΕ ευκαιρία και όχι απειλή·
12. τονίζει ότι η ΕΚΕ πρέπει να οδηγήσει σε σαφείς δεσμεύσεις για το σεβασμό των δικαιωμάτων, την προστασία και την ευημερία των εργαζομένων με δείκτες επίδοσης και σαφή μέτρα εκτίμησης των βελτιώσεων και ότι πρέπει να προβλεφθούν μηχανισμοί διαφανούς παρακολούθησης και αποτελεσματικής λογοδοσίας και επιβολής με σκοπό την αντιμετώπιση της μη συμμόρφωσης, συμπεριλαμβανομένης μιας πιο ανοιχτής και σαφούς διαδικασίας για την υποβολή και εξέταση καταγγελιών και για τη διενέργεια ερευνών όταν κρίνεται αναγκαίο·
13. επαναλαμβάνει ότι η ΕΚΕ πρέπει να ισχύει για όλες τις επιχειρήσεις προκειμένου να δημιουργηθούν δίκαιοι και ισότιμοι όροι παιχνιδιού· επισημαίνει ωστόσο ότι ο τρόπος που λειτουργούν οι εξορυκτικές βιομηχανίες στις αναπτυσσόμενες χώρες απαιτεί την εγκατάλειψη της προαιρετικής προσέγγισης· τονίζει πως η επένδυση της πετρελαιοβιομηχανίας στη Νιγηρία αποτελεί καλό παράδειγμα των ορίων της ΕΚΕ όπως αυτή εφαρμόζεται σήμερα, όπου οι εταιρίες δεν έχουν αναλάβει πρωτοβουλίες ΕΚΕ με τις οποίες θα δημιουργούσαν βιώσιμες επιχειρηματικές πρακτικές ή θα συνέβαλλαν στην ανάπτυξη των κρατών υποδοχής τους· υποστηρίζει ένθερμα τη νομοθετική πρόταση για την υποβολή εκθέσεων ανά χώρα με βάση τα πρότυπα της Πρωτοβουλίας για τη Διαφάνεια των Εξορυκτικών Βιομηχανιών (EITI), εκθέσεων για τις πωλήσεις και τα κέρδη καθώς και τους φόρους και τα έσοδα, με σκοπό την αποθάρρυνση της διαφθοράς και την πρόληψη της φοροαποφυγής· καλεί τις ευρωπαϊκές εξορυκτικές βιομηχανίες που λειτουργούν στις αναπτυσσόμενες χώρες να δώσουν το παράδειγμα κοινωνικής ευθύνης και προώθησης της εργασίας υπό αξιοπρεπείς όρους·
14. καλεί την Επιτροπή να αναλάβει και άλλες πρωτοβουλίες με σκοπό την αποδέσμευση και την ενίσχυση των δυνατοτήτων της ΕΚΕ σε ό, τι αφορά την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής (συνδέοντάς την με την αποδοτικότητα των πόρων και της ενέργειας), για παράδειγμα, στις διαδικασίες που χρησιμοποιούν οι εταιρίες για την αγορά πρώτων υλών·
15. υπογραμμίζει ότι η ΕΚΕ πρέπει να ισχύει για ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού ανά τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων όλων των επιπέδων υπεργολαβίας προκειμένου για την προμήθεια αγαθών, για εργαζόμενους ή για υπηρεσίες, πρέπει να περιλαμβάνει διατάξεις για την επέκταση της προστασίας σε διακινούμενους και αποσπασμένους εργαζόμενους αλλά και εργαζόμενους μέσω πρακτορείων και να βασίζεται σε δίκαιη αμοιβή και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και να εγγυάται συνδικαλιστικά δικαιώματα και ελευθερίες· είναι της άποψης ότι η έννοια της υπεύθυνης διαχείρισης της αλυσίδας εφοδιασμού πρέπει να τύχει περαιτέρω επεξεργασίας ως μηχανισμός παραγωγής ΕΚΕ·
16. είναι της άποψης ότι, προκειμένου να υπάρξει ουσιαστικό αποτέλεσμα ως προς τη μείωση της φτώχειας, το θεματολόγιο της ΕΚΕ πρέπει να επικεντρωθεί επίσης στις ΜΜΕ, καθώς ο συνολικός κοινωνικός και περιβαλλοντικός αντίκτυπός τους είναι σημαντικός·
17. θεωρεί ότι οι ενωσιακές επιχειρήσεις πρέπει να είναι νομικά υπεύθυνες και ότι πρέπει να εφαρμοστούν διαφόρων ειδών μηχανισμοί λογοδοσίας και απόδοσης ευθυνών μεταξύ αυτών, των θυγατρικών τους και φορέων που ελέγχουν στις αναπτυσσόμενες χώρες· επιδοκιμάζει, επιπλέον, το έργο της κοινωνίας των πολιτών της ΕΕ, οι οποίες έχουν στρατευθεί ενεργά στην ευαισθητοποίηση του κοινού ως προς τις παραβιάσεις που διαπράττουν οι εταιρίες αυτές στο εξωτερικό·
18. επιμένει ότι είναι καθήκον του κράτους να προσφέρει προστασία από τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων και εργασιακών δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων και από επιχειρήσεις, να απαιτεί δε από τις εταιρίες να λογοδοτούν, να προστατεύει την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και των δικαιωμάτων συλλογικής διαπραγμάτευσης, να παρέχει δε στα θύματα τη δυνατότητα να προσφεύγουν στη δικαιοσύνη· ζητεί από την Επιτροπή να προβλέψει κατάλληλα μέτρα για να λειτουργήσει το πλαίσιο του ΟΗΕ «Προστασία, σεβασμός και επανόρθωση», το οποίο εισηγήθηκε ο John Ruggie, Ειδικός Αντιπρόσωπος του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα·
19. τονίζει ότι μια βελτιωμένη εφαρμογή των κατευθυντήριων αρχών του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ όσον αφορά ειδικά θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών κανόνων εργασίας· ως εκ τούτου καλεί την ΕΕ να καταβάλει προσπάθειες για ένα σαφές διεθνές νομικό πλαίσιο που θα καλύπτει τις ευθύνες και υποχρεώσεις των επιχειρήσεων όσον αφορά τα δικαιώματα του ανθρώπου·
20. επιδοκιμάζει το γεγονός ότι ο αριθμός των εταιριών που γνωστοποιούν πληροφορίες σχετικά με τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και διαχειριστικές επιδόσεις τους (ΠΚΔ) έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια· σημειώνει ωστόσο ότι οι εταιρίες που γνωστοποιούν τέτοιες πληροφορίες εξακολουθούν να αποτελούν μόνο ένα πολύ μικρό μέρος των επιχειρήσεων παγκοσμίως· επισημαίνει μάλιστα ότι, ενώ η οδηγία περί εκσυγχρονισμού των λογαριασμών στην ΕΕ (2003/51/ΕΚ)[1] διασφαλίζει ένα ελάχιστο βαθμό γνωστοποίησης βασικών οικονομικών αλλά και μη οικονομικών δεικτών επίδοσης, δεν ορίζει απαιτήσεις σε σχέση με το είδος των δεικτών που πρέπει να περιλαμβάνονται στις ετήσιες εκθέσεις· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να λάβει και άλλα μέτρα για την ενίσχυση της γνωστοποίησης των πληροφοριών (ΠΚΔ) σε ευρωπαϊκό επίπεδο·
21. τονίζει ότι η βοήθεια της ΕΕ προς τις κυβερνήσεις τρίτων χωρών για την εφαρμογή κοινωνικών και περιβαλλοντικών ρυθμίσεων και αποτελεσματική επίβλεψη των καθεστώτων αποτελεί αναγκαίο συμπλήρωμα για να προχωρήσει ανά τον κόσμο η ΕΚΕ των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων·
22. τονίζει ότι η Κοινωνικά Υπεύθυνη Επένδυση (ΚΥΕ) αποτελεί μέρος της διαδικασίας εφαρμογής της ΕΚΕ στις επενδυτικές αποφάσεις· επισημαίνει ότι, παρ’ όλο που δεν υπάρχει καθολικός ορισμός της ΚΥΕ, η ΚΥΕ συνήθως συνδυάζει τους οικονομικούς στόχους των επενδυτών με τη φροντίδα τους για τα κοινωνικά, περιβαλλοντικά, δεοντολογικά (ΚΠΔ) ζητήματα καθώς και τη χρηστή εταιρική διακυβέρνηση·
23. καλεί επειγόντως την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αναλάβουν και άλλες πρωτοβουλίες πολιτικής με σκοπό την μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και ενίσχυση της ανάπτυξης της ΕΚΕ, εξετάζοντας π.χ. τη νομική διατύπωση του καθορισμού ελάχιστων πρότυπων για την ΕΚΕ, ιδιαίτερα εντός του πεδίου των επενδυτικών και εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ με τις αναπτυσσόμενες χώρες·
24. σημειώνει ότι η ΕΚΕ είναι ένας μηχανισμός με τον οποίο οι εργοδότες μπορούν να στηρίξουν τους εργαζόμενούς τους και τις τοπικές κοινότητες στις αναπτυσσόμενες χώρες και ο οποίος μπορεί να εξασφαλίσει ότι τα κέρδη κατανέμονται δίκαια για να αναπτυχθεί βιώσιμη οικονομική και κοινωνική ευημερία και να γλυτώσει περισσότερος κόσμος από τη φτώχεια, ιδιαίτερα σε καιρούς οικονομικής κρίσης· λυπάται που τα πρωτόκολλα κοινωνικής παρέμβασης υφίστανται σήμερα μόνο σε εθελοντική βάση και καλεί την Επιτροπή να τα καταστήσει δεσμευτικά·
25. ζητεί την πλήρη και ενεργό διαβούλευση με αντιπροσωπευτικές οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών, και αντίστοιχη συμμετοχή τους στην ανάπτυξη, εφαρμογή και παρακολούθηση των διαδικασιών και διαρθρώσεων ΕΚΕ των εταιριών, μεταξύ άλλων μέσα από τη συνεχή ανάπτυξη των δεξιοτήτων και προσόντων των εργαζομένων με τη βοήθεια της κατάρτισης και της διά βίου μάθησης, σε συνεργασία με τους εργοδότες με μια γνήσια προσέγγιση εταιρικής σχέσης.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
Ημερομηνία έγκρισης |
6.12.2012 |
|
|
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
23 1 2 |
|||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Thijs Berman, Michael Cashman, Nirj Deva, Leonidas Donskis, Charles Goerens, Catherine Grèze, Eva Joly, Filip Kaczmarek, Miguel Angel Martínez Martínez, Gay Mitchell, Norbert Neuser, Bill Newton Dunn, Birgit Schnieber-Jastram, Michèle Striffler, Alf Svensson, Keith Taylor, Patrice Tirolien, Ivo Vajgl, Daniël van der Stoep, Anna Záborská, Iva Zanicchi |
||||
|
Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία |
Enrique Guerrero Salom, Cristian Dan Preda |
||||
|
Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 187, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία |
Ioan Enciu, Emilio Menéndez del Valle, Helmut Scholz |
||||
- [1] ΕΕ L 178, 17.7.2003, σ. 16.
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (15.1.2013)
προς την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων
σχετικά με την εταιρική κοινωνική ευθύνη: αξιόπιστη, διαφανής και υπεύθυνη επιχειρηματική συμπεριφορά και βιώσιμη ανάπτυξη
2012/2098(INI)
Συντάκτης γνωμοδότησης Bernd Lange
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου καλεί την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:
1. παρατηρεί με ενδιαφέρον ότι η Επιτροπή έχει αρχίσει να περιλαμβάνει αναφορές στην ΕΚΕ στις εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ· εκτιμά, λαμβανομένου υπόψη του σημαντικού ρόλου που διαδραματίζουν οι μεγάλες επιχειρήσεις, οι θυγατρικές τους και οι αλυσίδες εφοδιασμού τους στο διεθνές εμπόριο, ότι η κοινωνική και περιβαλλοντική ευθύνη των εταιρειών πρέπει να αποτελέσει πτυχή των εμπορικών συμφωνιών τις οποίες συνάπτει η ΕΕ στο πλαίσιο του κεφαλαίου «βιώσιμη ανάπτυξη»· καλεί την Επιτροπή να επεξεργαστεί συγκεκριμένες προτάσεις για την εφαρμογή αυτών των αρχών της ΕΚΕ στην πολιτική εμπορίου·
2. υπόσχεται να συνεχίσει να καταβάλλει ολοένα και περισσότερες προσπάθειες όσον αφορά την υποχρέωση των θεσμικών οργάνων και των υπαλλήλων της ΕΕ, του Ειδικού Εκπροσώπου της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα μη εξαιρουμένου, για εφαρμογή των κοινωνικών, περιβαλλοντικών προτύπων και των προτύπων στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλες τις εξωτερικές σχέσεις και τα μέτρα εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ·
3. τονίζει ότι η προώθηση της ΕΚΕ συνιστά στόχο που υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι η Ένωση πρέπει επομένως να διασφαλίζει ότι οι εξωτερικές πολιτικές που εφαρμόζει συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη και την κοινωνική ανάπτυξη των εν λόγω χωρών·
4. συνιστά στην Επιτροπή να βασιστεί κατά την προετοιμασία συγκεκριμένων προτάσεων που στοχεύουν στη στήριξη των αρχών της ΕΚΕ στις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις, καθώς και στη διαδικασία προσφυγής του ΟΟΣΑ·
5. επαινεί όλα τα κράτη μέλη του ΟΟΣΑ για την ολοκληρωμένη εργασία τους σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις, οι οποίες δημοσιεύθηκαν στις 25 Μαΐου 2011· επισημαίνει ότι 44 συμβαλλόμενες κυβερνήσεις –που εκπροσωπούν όλες τις περιοχές του κόσμου και αντιστοιχούν στο 85% των ξένων άμεσων επενδύσεων– ενθαρρύνουν τις επιχειρήσεις τους να ακολουθούν αυτές τις αναλυτικές συστάσεις για υπεύθυνη επιχειρηματική συμπεριφορά οπουδήποτε κι αν λειτουργούν·
6. συμμερίζεται την άποψη ότι οι επιταγές των τρεχουσών περιβαλλοντικών και κλιματικών αλλαγών και η ανάπτυξη των παγκόσμιων αλυσίδων παραγωγής απαιτούν ευρύτερη αντίληψη της ΕΚΕ από τότε που η σχετική έννοια συνελήφθη για πρώτη φορά· θεωρεί κατά συνέπεια ότι είναι αναγκαίο να παρουσιαστεί μια αναπροσαρμοσμένη σύλληψη της ΕΚΕ, η οποία να συνδέεται με τα εργατικά και ανθρώπινα δικαιώματα και με θέματα που σχετίζονται με την απασχόληση, καθώς και με την προστασία του περιβάλλοντος, τους προβληματισμούς σχετικά με την αλλαγή του κλίματος και την αποφυγή της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής·
7. ζητεί να απαιτηθεί από όλες τις ευρωπαϊκές εταιρίες σε τρίτες χώρες που απασχολούν περισσότερους από 1000 εργαζομένους η εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις το αργότερο έως την 1.1.2014·
8. ζητεί από την Επιτροπή να συμπεριλάβει δεσμευτική ρήτρα ΕΚΕ σε όλες τις διμερείς εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες που υπογράφει η ΕΕ, με βάση τις αρχές της ΕΚΕ όπως προσδιορίζονται και αναγνωρίζονται σε διεθνές επίπεδο, δίνοντας έμφαση στη βιώσιμη ανάπτυξη και τη χρηστή διακυβέρνηση και εστιάζοντας σαφώς στα ανθρώπινα δικαιώματα, την αξιοπρεπή εργασία, τα πρότυπα εργασίας, την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, τη συλλογική διαπραγμάτευση και άλλες κοινωνικές πτυχές, ιδιαίτερα δε την αναπροσαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών του ΟΟΣΑ το 2010· προτείνει αυτή η ρήτρα να εναρμονίζει υπάρχοντα πρότυπα και έννοιες, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η συγκρισιμότητα και η αμεροληψία, και να περιλαμβάνει μέτρα για την παρακολούθηση αυτών των αρχών σε επίπεδο ΕΕ και για την εφαρμογή της, τα δε Εθνικά Σημεία Επαφής να συγκροτηθούν ως φόρουμ για ερωτήματα σε σχέση με τα ζητήματα που εγείρονται στις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ, όπως οι απαιτήσεις παρακολούθησης των δραστηριοτήτων των εταιρειών και των θυγατρικών τους καθώς και των αλυσίδων εφοδιασμού αλλά και η υποχρέωση επιμέλειας·
9. ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλες οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ενιαία αγορά, συμπεριλαμβανομένων των υπερεθνικών εταιρειών των οποίων οι θυγατρικές ή οι αλυσίδες εφοδιασμού βρίσκονται στην ΕΕ, συμμορφώνονται προς όλες τις νομικές υποχρεώσεις τους τόσο σε εθνικό όσο και σε ενωσιακό επίπεδο, προκειμένου να διασφαλιστεί ο θεμιτός ανταγωνισμός και να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη για τους καταναλωτές της ΕΕ· ζητεί επίσης από την Επιτροπή να προωθήσει ενεργά την υπεύθυνη επιχειρηματική συμπεριφορά μεταξύ των επιχειρήσεων της Ένωσης που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη διασφάλιση της αυστηρής συμμόρφωσης προς όλες τις νομικές υποχρεώσεις τους που απορρέουν είτε από την εθνική νομοθεσία είτε από οποιεσδήποτε διμερείς ή διεθνείς νομικές υποχρεώσεις στις οποίες υπόκεινται οι επιχειρηματικές τους δραστηριότητες, καθώς και τουλάχιστον της συμμόρφωσης με τα διεθνή πρότυπα και κανόνες στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της εργασίας και του περιβάλλοντος· προτείνει για το σκοπό αυτό να δραστηριοποιηθεί η Επιτροπή μαζί με τους εταίρους της σε αναπτυσσόμενες και αναδυόμενες χώρες, έτσι ώστε να ανταλλάξει βέλτιστες πρακτικές και τεχνογνωσία όσον αφορά τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον και η ευαισθητοποίηση όσον αφορά την υπεύθυνη συμπεριφορά των επιχειρήσεων·
10. προτείνει στις κυβερνήσεις των κρατών μελών να ζητήσουν από την ΕΤΕ να περιλαμβάνει στις παρεμβάσεις της ρήτρα ΕΚΕ·
11. ζητεί από την Επιτροπή να καθιερώσει μια πιο ανοικτή και σαφή διαδικασία υποβολής και εξέτασης των καταγγελιών μη συμμόρφωσης προς τις αρχές της ΕΚΕ, συμπεριλαμβανομένων των μηχανισμών επιβολής τους, και να ξεκινήσει σχετικές έρευνες, όπου χρειάζεται·
12. ζητεί από την Επιτροπή να παροτρύνει τις εταιρείες να εφαρμόσουν την ΕΚΕ· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να στηριχθεί και να ενθαρρυνθεί η διάδοση αυτών των πρακτικών στις ΜΜΕ, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να περιοριστούν οι δαπάνες σε ό,τι αφορά το κόστος και τις γραφειοκρατικές επιβαρύνσεις·
13. ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να περιλαμβάνει ρήτρα ΕΚΕ σε συμφωνίες της με μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ), συμπεριλαμβανομένων των δράσεων για την ανάπτυξη·
14. καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει με αποτελεσματικότερο τρόπο μέτρα που βασίζονται στην παροχή κινήτρων και να επαγρυπνεί περισσότερο, έτσι ώστε να παρακολουθεί και να εξασφαλίζει ότι οι υπερεθνικές εταιρείες των οποίων οι θυγατρικές ή οι εταιρείες εφοδιασμού είναι εγκατεστημένες σε χώρες που συμμετέχουν στον κανονισμό ΣΓΠ και ΣΓΠ+, είτε έχουν εγγεγραμμένο το γραφείο τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση είτε όχι, καθώς και στις ενδιαφερόμενες χώρες, α) συμμορφώνονται με τις νομικές υποχρεώσεις τους σε εθνικό και διεθνές επίπεδο στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των κοινωνικών και εργασιακών προδιαγραφών και του περιβάλλοντος, β) επιδεικνύουν πραγματική δέσμευση όσον αφορά τα δικαιώματα, την προστασία και την ευημερία του εργατικού δυναμικού τους και των πολιτών τους γενικά, γ) στηρίζουν την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και τα δικαιώματα συλλογικής διαπραγμάτευσης και δ) αντιμετωπίζουν τις ενδεχόμενες παραβιάσεις άμεσα και αποτελεσματικά·
15. ζητεί από την Επιτροπή να προωθήσει την ΕΚΕ σε πολυμερή φόρουμ υποστηρίζοντας την ενισχυμένη συνεργασία ανάμεσα στον ΠΟΕ και άλλα πολυμερή φόρουμ που ασχολούνται με την ΕΚΕ, όπως είναι η ΔΟΕ και ο ΟΟΣΑ·
16. υπενθυμίζει ότι η επίλυση των εμπορικών διαφορών ή/και η διεκδίκηση αποζημίωσης για τις αρνητικές συνέπειες της ανεύθυνης ή παράνομης επιχειρηματικής δραστηριότητας ακολουθούν ήδη τόσο την οδό των δικαστηρίων όσο και την εναλλακτική αντί της δικαστικής οδό· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, από την Επιτροπή να ενισχύσει περαιτέρω την επίγνωση τόσο της επιχειρηματικής κοινότητας όσο και του ευρέος κοινού σχετικά με τις δύο αυτές οδούς· υπενθυμίζει ότι το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο (ΔΕΕ) παρέχει υπηρεσίες επίλυσης διαφορών σε μεμονωμένα άτομα, επιχειρήσεις, κράτη, κρατικές οντότητες, καθώς και διεθνείς οργανισμούς που αναζητούν λύσεις εναλλακτικές της προσφυγής στο δικαστήριο, οι οποίες μπορούν να συμβάλλουν στη βελτίωση της αποτελεσματικής πρόσβασης των θυμάτων στη δικαιοσύνη σε περίπτωση παραβίασης των υπεύθυνων επιχειρηματικών πρακτικών που προκαλούν οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές ζημίες στην ΕΕ ή/και στο εξωτερικό·
17. ζητεί να παρακολουθούνται τα περιοριστικά μέτρα (κυρώσεις, μποϊκοτάζ, εμπάργκο) καθώς και τα συστήματα αδειοδότησης για είδη διπλής χρήσης, σε επίπεδο της ΕΕ·
18. ζητεί να τεθούν σε εφαρμογή μηχανισμοί έτσι ώστε να συμμορφώνονται με τις αρχές της ΕΚΕ όχι μόνο η κύρια εταιρεία ή ο ανάδοχος που επωφελούνται από κάποια εμπορική συμφωνία, αλλά και οι υπεργολάβοι ή οι αλυσίδες εφοδιασμού που μπορεί να χρησιμοποιούνται για την προμήθεια αγαθών, εργαζομένων ή υπηρεσιών, έτσι ώστε να εξασφαλίζονται ίσοι όροι ανταγωνισμού με βάση δίκαιες αμοιβές και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, και να διασφαλίζονται τα συνδικαλιστικά δικαιώματα και οι ελευθερίες·
19. ζητεί από την Επιτροπή να βελτιώσει το πρότυπο εκτίμησης των επιπτώσεων στη βιωσιμότητα που χρησιμοποιεί, ώστε να συνυπολογίζονται πλήρως οι επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και οι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις (περιλαμβανομένων εκείνων που αφορούν τους στόχους για τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής) που έχουν οι υπό διαπραγμάτευση εμπορικές συμφωνίες· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί τις εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ με τις χώρες εταίρους, με την εκπόνηση, πριν και μετά την υπογραφή εμπορικής συμφωνίας, εκτίμησης των επιπτώσεων στη βιωσιμότητα, όπου θα λαμβάνονται ιδίως υπόψη οι επιπτώσεις σε ευπαθείς τομείς·
20. υπογραμμίζει ότι, μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, το Κοινοβούλιο πρέπει να ενημερώνεται πλήρως, πριν από τη σύναψη των συμφωνιών, για τον τρόπο με τον οποίο ενσωματώνονται στις διαπραγματεύσεις τα συμπεράσματα των μελετών εκτίμησης των επιπτώσεων στη βιωσιμότητα (ΜΕΕΒ) καθώς και για τα κεφάλαια των συμφωνιών αυτών που τροποποιήθηκαν για να αποφευχθούν οι τυχόν αρνητικές συνέπειες που επισημάνθηκαν στις ΜΕΕΒ·
21. ζητεί να συγκροτηθεί σύστημα διεθνούς νομικής συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών που έχουν υπογράψει διμερείς εμπορικές συμφωνίες, προκειμένου να εξασφαλίσουν την ουσιαστική πρόσβαση των θυμάτων στη δικαιοσύνη της χώρας όπου συνέβη η παραβίαση, σε περίπτωση παραβιάσεων της κοινωνικής ή περιβαλλοντικής νομοθεσίας ή παράλειψης τήρησης των δεσμεύσεων σε σχέση με την ΕΚΕ από πολυεθνικές και τις άμεσες θυγατρικές τους· ζητεί επίσης να υποστηριχθεί η εφαρμογή των διεθνών δικαστικών διαδικασιών, για να διασφαλιστεί η επιβολή κυρώσεων, όπου απαιτείται, σε περιπτώσεις παραβιάσεων της νομοθεσίας που διαπράχθηκαν από τις επιχειρήσεις·
22. ζητεί την ανάπτυξη αποτελεσματικότερων προτύπων διαφάνειας και λογοδοσίας για τις εταιρείες της ΕΕ που δραστηριοποιούνται στον τομέα της τεχνολογίας, όσον αφορά την εξαγωγή τεχνολογιών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων ή για ενέργειες κατά των συμφερόντων ασφάλειας της ΕΕ·
23. ζητεί από την ΕΥΕΔ να διασφαλίσει ότι οι εμπορικοί ακόλουθοι της ΕΕ που έχουν την έδρα τους σε πρεσβείες της ΕΕ θα επιμορφώνονται τακτικά σχετικά με θέματα ΕΚΕ, ιδίως όσον αφορά την εφαρμογή του πλαισίου του ΟΗΕ «προστασία, σεβασμός και αποκατάσταση» και ότι οι πρεσβείες της ΕΕ λειτουργούν ως σημεία επαφής για την υποβολή καταγγελιών όσον αφορά εταιρίες της ΕΕ και τις θυγατρικές τους, δεδομένου ότι τα Εθνικά Σημεία επαφής του ΟΟΣΑ υπάρχουν μόνο στις χώρες που έχουν προσχωρήσει στον ΟΟΣΑ και για αυτόν τον λόγο δεν έχουν στην πράξη πρόσβαση σε αυτά οι ενδιαφερόμενοι εργαζόμενοι που πλήττονται σε χώρες εκτός του ΟΟΣΑ·
24. ζητεί τη διενέργεια εκτιμήσεων του αντικτύπου νέων τεχνολογιών στα ανθρώπινα δικαιώματα το συντομότερο δυνατόν, ήδη από το στάδιο της έρευνας και της ανάπτυξης· ζητεί επίσης να περιλαμβάνουν αυτές οι εκτιμήσεις μελέτες υποθετικών εξελίξεων και προβληματισμό σχετικά με τον εντοπισμό προτύπων ενσωμάτωσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον σχεδιασμό (Human Rights by Design)·
25. τονίζει ότι η ενίσχυση της επίγνωσης σε εταιρικό επίπεδο σχετικά με τη σημασία της ΕΚΕ και τις συνέπειες της μη συμμόρφωσης, ως καθήκον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα πρέπει να συνοδεύεται από επαρκή επίγνωση και από αντίστοιχη ανάπτυξη δυναμικού στο επίπεδο των κυβερνήσεων των χωρών υποδοχής, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή των δικαιωμάτων ΕΚΕ και η πρόσβαση στη δικαιοσύνη·
26. ζητεί την εφαρμογή της αρχής «γνώριζε τον τελικό χρήστη σου», για να διασφαλιστεί ο αυξημένος έλεγχος και η πρόληψη των παραβιάσεων των ανθρώπινων δικαιωμάτων στα προηγούμενα ή τα επόμενα στάδια των αλυσίδων εφοδιασμού και των διαδικασιών παραγωγής ή διακίνησης·
27. υπογραμμίζει ότι οι μελλοντικές διμερείς επενδυτικές συνθήκες που θα υπογράφει η ΕΕ πρέπει να διασφαλίζουν μια δίκαιη ισορροπία μεταξύ της προστασίας των επενδυτών και των δυνατοτήτων κρατικής παρέμβασης, ιδίως όσον αφορά τις κοινωνικές, υγειονομικές και περιβαλλοντικές προδιαγραφές·
28. επισημαίνει την πρόοδο στην τρέχουσα μεταρρύθμιση της οδηγίας περί διαφάνειας (2004/109/EΚ) και της οδηγίας περί λογοδοσίας (2003/51/EΚ) όσον αφορά την αντιμετώπιση του θέματος της ΕΚΕ, ενώ εξισορροπείται η νόμιμη απαίτηση για διαφάνεια και ευθύνη με την υποχρέωση των εταιριών να δημοσιοποιούν στοιχεία· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι εταιρείες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής αυτών των οδηγιών υποχρεούνται να δημοσιοποιούν τακτικά εκθέσεις σχετικά με τις δραστηριότητές τους ΕΚΕ, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές εταιρείες, ενώ θα διασφαλίζονται ειδικές ρυθμίσεις για τις ΜΜΕ, ώστε η δημοσιοποίηση εκθέσεων να γίνεται κατά τρόπο οικονομικά και διοικητικά εφικτό·
29. τονίζει ότι η διάσταση ΕΚΕ θα πρέπει να ενσωματωθεί σε πολυμερείς εμπορικές συμφωνίες και ως εκ τούτου ζητεί από την Επιτροπή να υποστηρίζει σχετικές προτάσεις τόσο στα διεθνή φόρουμ, και ιδίως στον ΟΟΣΑ και τη ΔΟΕ, όσο και στον ΠΟΕ στο πλαίσιο της μετά την Ντόχα εποχής·
30. ζητεί να περιλαμβάνουν τα μελλοντικά μέτρα ΕΚΕ ολόκληρη την αλυσίδα αξίας, από την απόκτηση πρώτων υλών έως το εμπόριο και την ανακύκλωση.
31. ζητεί οι πολιτικές για την ΕΚΕ να περιλαμβάνονται σε όλα τα επίπεδα των εμπορικών συμφωνιών με την ΕΕ και να περιέχουν διατάξεις για την επέκταση της προστασίας σε διακινούμενους και αποσπασμένους εργαζομένους αλλά και σε εργαζομένους μέσω πρακτορείων·
32. θεωρεί ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενθαρρύνουν τις ενωσιακές επιχειρήσεις να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες όσον αφορά την προώθηση της ΕΚΕ και να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές με τους εταίρους τους από το εξωτερικό.
33. ζητεί οι πολιτικές για την ΕΚΕ και τα θεμελιώδη δικαιώματα απασχόλησης και συνδικαλισμού, όπως είναι το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή και η ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, να γίνονται σεβαστά από τις επιχειρήσεις της ΕΕ σε όλες τις δραστηριότητές τους, είτε η έδρα τους βρίσκεται στην ΕΕ είτε σε τρίτες χώρες·
34. ζητεί την πλήρη και ενεργό διαβούλευση και συμμετοχή αντιπροσωπευτικών οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών, στην ανάπτυξη, λειτουργία και παρακολούθηση των διαδικασιών και διαρθρώσεων ΕΚΕ των εταιρειών· ζητεί οι εν λόγω αντιπροσωπευτικές οργανώσεις να λειτουργούν σε συνεργασία με τους εργοδότες στο πλαίσιο μίας προσέγγισης που θα διέπεται από γνήσια εταιρική σχέση ·
35. ζητεί να διενεργείται αυξημένη, πιο ολοκληρωμένη και διαφανής παρακολούθηση των αρχών της ΕΚΕ στην εμπορική πολιτική της ΕΕ, η οποία να περιλαμβάνει δείκτες αναφοράς για τη μέτρηση των βελτιώσεων, έτσι ώστε να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στο σύστημα·
36. επισημαίνει ότι η ΕΚΕ είναι ένας μηχανισμός μέσω του οποίου οι εργοδότες μπορούν να στηρίξουν τους υπαλλήλους τους και τις τοπικές κοινότητες στις αναπτυσσόμενες χώρες, ότι ο σεβασμός των προτύπων ΕΚΕ και εργασίας μπορεί να επιτρέψει σε αυτές τις χώρες να επωφεληθούν από περαιτέρω διεθνείς εμπορικές συναλλαγές, καθώς και ότι η ΕΚΕ μπορεί να εξασφαλίσει τη δίκαιη κατανομή των κερδών με στόχο να αναπτυχθεί βιώσιμη οικονομική και κοινωνική ευημερία, και να γλιτώσει περισσότερος κόσμος από τη φτώχεια, ιδιαίτερα σε καιρούς οικονομικής κρίσης· εκφράζει τη λύπη του που τα πρωτόκολλα κοινωνικής παρέμβασης υφίστανται σήμερα μόνο σε εθελοντική βάση και καλεί την Επιτροπή να τα καταστήσει δεσμευτικά·
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
Ημερομηνία έγκρισης |
18.12.2012 |
|
|
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
24 2 1 |
|||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
William (The Earl of) Dartmouth, Maria Badia i Cutchet, Nora Berra, Daniel Caspary, María Auxiliadora Correa Zamora, George Sabin Cutaş, Christofer Fjellner, Yannick Jadot, Franziska Keller, Vital Moreira, Paul Murphy, Cristiana Muscardini, Niccolò Rinaldi, Helmut Scholz, Peter Šťastný, Robert Sturdy, Gianluca Susta, Henri Weber, Iuliu Winkler, Paweł Zalewski |
||||
|
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Salvatore Iacolino, Silvana Koch-Mehrin, Katarína Neveďalová, Marietje Schaake, Μαρία-Ελένη Κοππά |
||||
|
Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Norbert Neuser, Birgit Schnieber-Jastram, Derek Vaughan |
||||
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας (19.12.2012)
προς την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων
σχετικά με την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη: αξιόπιστη προώθηση των συμφερόντων της κοινωνίας και οδηγός προς μια βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη
(2012/2097(INI))
Συντάκτης γνωμοδότησης: Morten Løkkegaard
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας καλεί την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, ως αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:
1. ενθαρρύνει την ΕΕ να διαδραματίσει ενεργό ρόλο για την ευαισθητοποίηση σε σχέση με τη συμβολή των επιχειρήσεων στην κοινωνία μέσω της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ) στον τομέα του πολιτισμού, της εκπαίδευσης, του αθλητισμού και της νεολαίας·
2. ενθαρρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη να παράσχουν συγκεκριμένες πληροφορίες καθώς και εκπαίδευση και κατάρτιση στο πλαίσιο της ΕΚΕ προκειμένου οι επιχειρήσεις να επωφελούνται πλήρως της ΕΚΕ και να είναι σε θέση να την εφαρμόζουν στην οργανωτική δομή τους·
3. καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν μέτρα φορολογικής απαλλαγής για τις επιχειρήσεις που χρηματοδοτούν την εθελοντική εργασία και πρωτοβουλίες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα·
4. εφιστά την προσοχή στην ανάγκη να ενσωματωθεί η ΕΚΕ στα προγράμματα σπουδών των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όλων των επιπέδων, περιλαμβανομένων και των σχολών επαγγελματικού προσανατολισμού, και τα προγράμματα κατάρτισης για διευθυντικά στελέχη και εργαζομένους σε επιχειρήσεις μικρού και μεσαίου μεγέθους·
5. ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν την ΕΚΕ στη σχετική διδακτέα ύλη τους·
6. υπογραμμίζει τη σημασία της διασύνδεσης των επιχειρήσεων με τις σχολές δευτέρου κύκλου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και, ακόμη περισσότερο, με τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και επισημαίνει τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η ΕΚΕ παρέχοντας στους σπουδαστές εμπειρία κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, είτε σε βάση αμειβόμενης μερικής απασχόλησης είτε με περιόδους αμειβόμενης μαθητείας σε επιχειρήσεις·
7. παρέχει κίνητρα στις επιχειρήσεις ώστε να προσφέρουν ποιοτική μαθητεία με ισχυρή συνιστώσα μάθησης που διευκολύνει τη μετάβαση από την εκπαίδευση στην απασχόληση, προωθεί την ανάπτυξη δεξιοτήτων που απαιτεί η αγορά εργασίας και υποστηρίζει την αυτονομία των νέων·
8. ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να προωθήσουν τη δημιουργικότητα και πολιτιστικά προγράμματα στο πλαίσιο της πολιτικής που ακολουθούν σε σχέση με την ΕΚΕ και τούτο στο γενικότερο πλαίσιο της πολιτικής δέσμευσης και να προωθήσουν τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας·
9. σημειώνει τη σημασία της συμμετοχής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην ΕΚΕ καθώς και της αναγνώρισης των επιτευγμάτων τους στον χώρο αυτό·
10. ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να προβαίνουν, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, στην εκπαίδευση και ενημέρωση των υπαλλήλων τους σχετικά με τις μείζονες κοινωνικές προκλήσεις που πλήττουν την Ευρώπη, φροντίζοντας για την ενεργό ανάμειξή τους σε αυτές, ιδίως στο οικονομικό, κοινωνικό, περιβαλλοντικό και διεθνές επίπεδο·
11. ζητεί να προβληθεί η έννοια της χορηγίας στους εργοδότες·
12. επισημαίνει τη σημαντική συμβολή που μπορεί να έχει η ΕΚΕ στη δημιουργία ευκαιριών για εκμάθηση και ανάπτυξη, στη διαμόρφωση και προαγωγή κοινωνικών στάσεων, στη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, στην επαγγελματική δεοντολογία και την κοινωνική ένταξη με υψηλό επίπεδο αλληλεπίδρασης με την κοινωνία, καθώς και στις δραστηριότητες διάδρασης των γενεών, όπως η αμοιβαία καθοδήγηση και η μεταφορά τεχνογνωσίας από τους ηλικιωμένους στους νεώτερους και αντιστρόφως· τονίζει ειδικότερα τη συμβολή που μπορεί να έχει η ΕΚΕ στη δημιουργία ευκαιριών για τους νέους και στην καλλιέργεια των ταλέντων τους·
13. τονίζει τη σημασία της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις σχέσεις με τρίτες χώρες·
14. χαιρετίζει το ευρωπαϊκό βραβείο για εταιρικές σχέσεις ΕΚΕ μεταξύ επιχειρήσεων και άλλων ενδιαφερομένων μερών, περιλαμβανομένων των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και των αθλητικών οργανώσεων, ως σημαντικό βήμα για την αύξηση της προβολής της ΕΚΕ·
15. τονίζει ότι οι κοινωνικά υπεύθυνες επενδύσεις, ως τμήμα της εκτελεστικής διαδικασίας της ΕΚΕ για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με επενδύσεις, συνδυάζουν τους χρηματοπιστωτικούς και οικονομικούς στόχους των επενδυτών με τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές, ηθικές, πολιτισμικές και εκπαιδευτικές πτυχές τους·
16. ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και την Ένωση να λάβουν υπόψη στο θεματολόγιό τους για την ΕΚΕ το γεγονός ότι οι ΜΜΕ στον τομέα του πολιτισμού και της δημιουργίας μπορούν να προσφέρουν σημαντικά στην κοινωνική και περιβαλλοντική αλλαγή ενσωματώνοντας τον κοινωνικό παράγοντα και παρέχοντας μακροπρόθεσμες λύσεις για την αντιμετώπιση της φτώχειας δίνοντας νέα ώθηση στην αγορά εργασίας·
17. ζητεί να διεξαχθεί έρευνα όσον αφορά τους λόγους στους οποίους οφείλεται η αποτελεσματικότητα ή η αναποτελεσματικότητα των διαφόρων στρατηγικών για την εταιρική κοινωνική ευθύνη που έχουν τεθεί σε εφαρμογή·
18. καλεί τα κράτη μέλη να στηρίξουν κι να ενισχύσουν το καθεστώς του εθελοντισμού των εργαζομένων και τον εθελοντισμό που υποστηρίζεται από τους εργοδότες, μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο της ΕΚΕ, όπως αναφέρεται στο ψήφισμα της 12ης Ιουνίου 2012 σχετικά με την αναγνώριση και προώθηση διασυνοριακών εθελοντικών δραστηριοτήτων στην ΕΕ. τονίζει ότι ο εθελοντισμός δεν θα πρέπει επ' ουδενί λόγω να επηρεάζει την αμοιβή ή την εργασία των εργαζομένων και ότι οι δραστηριότητες εθελοντισμού θα πρέπει να είναι συμπληρωματικές της αμειβόμενης εργασίας·
19. είναι της γνώμης ότι οι επιχειρήσεις στον πολιτισμικό τομέα και οι εταιρείες μέσων μαζικής ενημέρωσης έχουν εταιρική κοινωνική ευθύνη εξασφαλίζοντας ότι τα θεμελιώδη δικαιώματα των χρηστών προστατεύονται επαρκώς και θεωρεί ότι η αυτορρύθμιση και ο σε βάθος έλεγχος που διεξάγεται σε δέσμες δεδομένων αυξάνουν τον κίνδυνο οι αστυνομικές αρχές και οι αρχές για την εφαρμογή του νόμου να ανατεθούν στον ιδιωτικό τομέα·
20. ενθαρρύνει τις εταιρείες μέσων μαζικής ενημέρωσης να συμπεριλάβουν στις πολιτικές τους σχετικά με την ΕΚΕ διαφανή πρότυπα δημοσιογραφίας, περιλαμβανομένων και εγγυήσεων για την προστασία των πηγών και των δικαιωμάτων των πληροφοριοδοτών.
AΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
Ημερομηνία έγκρισης |
18.12.2012 |
|
|
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
23 0 0 |
|||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Piotr Borys, Jean-Marie Cavada, Silvia Costa, Santiago Fisas Ayxela, Lorenzo Fontana, Mary Honeyball, Petra Kammerevert, Morten Løkkegaard, Emma McClarkin, Emilio Menéndez del Valle, Katarína Neveďalová, Doris Pack, Marie-Thérèse Sanchez-Schmid, Marietje Schaake, Marco Scurria, Hannu Takkula, Helga Trüpel, Milan Zver |
||||
|
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Nadja Hirsch, Stephen Hughes, Iosif Matula, Raimon Obiols, Rui Tavares |
||||
|
Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Leonardo Domenici |
||||
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
Ημερομηνία έγκρισης |
22.1.2013 |
|
|
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
21 0 2 |
|||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Raffaele Baldassarre, Luigi Berlinguer, Sebastian Valentin Bodu, Françoise Castex, Christian Engström, Giuseppe Gargani, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Sajjad Karim, Antonio Masip Hidalgo, Jiří Maštálka, Alajos Mészáros, Evelyn Regner, Francesco Enrico Speroni, Rebecca Taylor, Rainer Wieland, Cecilia Wikström, Tadeusz Zwiefka, Димитър Стоянов |
||||
|
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Piotr Borys, Sergio Gaetano Cofferati, Vytautas Landsbergis, Eva Lichtenberger, Dagmar Roth-Behrendt, József Szájer, Axel Voss |
||||