SPRAWOZDANIE w sprawie lepszego wykorzystania potencjału środków ochrony środowiska UE: budowanie zaufania poprzez zwiększanie wiedzy i lepsze reagowanie

30.1.2013 - (2012/2104(INI))

Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności
Sprawozdawca: Oreste Rossi

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie lepszego wykorzystania potencjału środków ochrony środowiska UE: budowanie zaufania poprzez zwiększanie wiedzy i lepsze reagowanie

(2012/2104(INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając art. 11 TUE oraz art. 5 Protokołu w sprawie stosowania zasady pomocniczości i proporcjonalności,

–   uwzględniając art. 191 i 192 TFUE,

–   uwzględniając komunikat Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie wdrażania wspólnotowego prawa ochrony środowiska (COM(2008)0773),

–   uwzględniając komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego zatytułowany „Przegląd polityki ochrony środowiska 2008 r.” (COM(2009)0304) wraz z załącznikiem,

–   uwzględniając komunikat Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów zatytułowany "Lepsze wykorzystanie potencjału środków ochrony środowiska UE: budowanie zaufania poprzez większą wiedzę i lepszą zdolność reakcji” (COM(2012)0095),

–   uwzględniając 29. sprawozdanie roczne z kontroli stosowania prawa UE (2011) (COM(2012)0714),

–   uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 20 kwietnia 2012 r. w sprawie przeglądu szóstego wspólnotowego programu działań w zakresie środowiska naturalnego oraz określenia priorytetów dla siódmego unijnego programu działań w zakresie środowiska – lepsze środowisko dla lepszego życia[1],

–   uwzględniając wnioski Rady na temat „Usprawnienie instrumentów polityki na rzecz środowiska naturalnego” z dnia 20 grudnia 2010 r.,

–   uwzględniając wnioski prezydencji Rady w sprawie siódmego unijnego programu działań w zakresie środowiska z dnia 19 kwietnia 2012 r.,

–   uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne w sprawie lepszego stanowienia prawa (2003/C 321/01),

–   uwzględniając opinię perspektywiczną Komitetu Regionów zatytułowaną „Rola władz lokalnych i regionalnych w przyszłej polityce ochrony środowiska”[2],

–   mając na uwadze opinię Komitetu Regionów pt. „W kierunku 7. unijnego programu działań w zakresie środowiska – lepsze wdrażanie unijnego prawodawstwa w zakresie środowiska naturalnego”[3],

–   uwzględniając wniosek w sprawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie dostępu do wymiaru sprawiedliwości w zakresie środowiska naturalnego (COM(2003)0624) oraz tekst przyjęty przez Parlament Europejski w pierwszym czytaniu[4],

–   uwzględniając art. 48 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz opinię Komisji Petycji (A7-0028/2013),

Uwagi ogólne

A. mając na uwadze, że wiele przepisów unijnych przybiera formę dyrektyw ustalających ogólne zasady i cele, pozostawiając państwom członkowskim oraz jednostkom regionalnym i lokalnym wybór środków służących osiągnięciu tych celów;

B.  mając na uwadze, że główna odpowiedzialność za zapewnienie skutecznego wdrożenia i egzekwowania unijnego prawodawstwa spoczywa na władzach krajowych – bardzo często na szczeblu regionalnym i lokalnym;

C. mając na uwadze, że nieskuteczne wdrożenie przepisów nie tylko szkodzi środowisku naturalnemu i zdrowiu ludzkiemu, ale również powoduje brak pewności w przemyśle i stwarza przeszkody dla jednolitego rynku, a także prowadzi do większej biurokracji, a co za tym idzie do wyższych kosztów;

D. mając na uwadze, że z badań wynika, iż pełne wdrożenie unijnego prawodawstwa tylko w sektorze odpadów wygenerowałoby 400 000 miejsc pracy i przyniosłoby oszczędności w wysokości 72 miliardów EUR rocznie[5];

E.  mając na uwadze, że niezadowalający poziom wdrożenia prawa ochrony środowiska znajduje odzwierciedlenie w wysokiej liczbie przypadków naruszenia prawa i skarg w tej dziedzinie;

F.  mając na uwadze, że brak dokładnych informacji i wiedzy o stanie wdrożenia oraz danych ilościowych z niektórych sektorów środowiskowych stanowi przeszkodę we właściwym stosowaniu dorobku prawnego w zakresie ochrony środowiska;

G. mając na uwadze, że według Komisji roczny koszt niewdrożenia unijnego prawodawstwa w zakresie ochrony środowiska wynosi obecnie 50 miliardów EUR w postaci kosztów ochrony zdrowia i bezpośrednich kosztów ponoszonych przez środowisko, nie uwzględniając negatywnego wpływu na stan środowiska w UE; mając na uwadze, że od 2020 r. ten roczny koszt wzrośnie do 90 mld EUR[6];

H. mając na uwadze, że problemy wynikające z wdrażania unijnego prawa ochrony środowiska mogą być dwojakie – z jednej strony, zbyt późne lub niewystarczające wdrożenie, z drugiej strony, nadmiernie rygorystyczne wdrażanie (ang. „gold-plating”) – przy czym oba te sposoby są sprzeczne z pierwotnym zamysłem politycznym leżącym u podstaw unijnego prawa ochrony środowiska;

I.   mając na uwadze, że między państwami członkowskimi i w państwach członkowskich występują istotne różnice we wdrażaniu, co wywiera negatywny wpływ na środowisko, stwarzając tym samym konieczność przyjęcia bardziej systematycznego i wszechstronnego podejścia w celu wyeliminowania rozbieżności we wdrażaniu przepisów;

J.   mając na uwadze, że środowisko to dziedzina, w której w 2011 r. stwierdzono w UE największą liczbę naruszeń prawa wspólnotowego (299), co stanowi 17% ogółu przypadków naruszeń, oraz że w 2011 r. wszczęto w tej dziedzinie 114 nowych procedur o naruszenie[7];

K. mając na uwadze, że całkowita zgodność z unijnym prawem ochrony środowiska stanowi obowiązek wynikający z Traktatu oraz kryterium korzystania z funduszy UE w państwach członkowskich; mając na uwadze, że w związku z tym państwa członkowskie powinny wdrażać prawodawstwo w zakresie ochrony środowiska terminowo i w optymalny sposób pod względem kosztów i skuteczności w celu poprawy stanu środowiska w UE;

L.  mając na uwadze, że szósty program działań na rzecz ochrony środowiska został osłabiony przez stałe niedociągnięcia we wdrażaniu przepisów w rozwiniętych dziedzinach polityki, takich jak kontrola zanieczyszczeń powietrza, zarządzanie odpadami, uzdatnianie wody i oczyszczanie ścieków oraz ochrona przyrody;

Wdrażanie przepisów jako wspólne zadanie i szansa

1.  z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji zatytułowany „Lepsze wykorzystanie potencjału środków ochrony środowiska UE: budowanie zaufania poprzez większą wiedzę i lepszą zdolność reakcji” (COM(2012)0095),

2.  apeluje do państw członkowskich o podejmowanie wszelkich niezbędnych środków mających na celu ochronę środowiska i promowanie zrównoważonego rozwoju, przy uwzględnieniu potrzeby prężnej i konkurencyjnej gospodarki; podkreśla, że lokalne społeczności muszą mieć silny głos w zakresie decyzji dotyczących najlepszej równowagi między potrzebami ludzi a tym, czego potrzebuje środowisko, w którym żyją;

3.  uważa, że organy regionalne i lokalne mogą umocnić – przy opracowywaniu strategii politycznych UE w obszarze środowiska – sens współpracy i zagwarantować lepsze wdrażanie przepisów;

4.  jest zdania, że obciążenia administracyjne nie zawsze wynikają z nadmiernie rygorystycznego wdrażania lub braku wdrożenia przepisów; zauważa, że koszty administracyjne są nieuniknione, ale powinny być utrzymywane na jak najniższym poziomie z powodu ich negatywnego wpływu na obywateli i przemysł;

5.  zauważa, że znaczna część niepotrzebnych kosztów administracyjnych związanych z prawodawstwem w zakresie ochrony środowiska wynika z nieodpowiednich lub nieskutecznych praktyk administracyjnych w sektorze publicznym i prywatnym oraz we władzach regionalnych i lokalnych w różnych państwach członkowskich;

6.  podkreśla, że jedynie terminowe i prawidłowe wdrożenie (transpozycja) prawa UE przez państwa członkowskie oraz władze regionalne i lokalne zapewni osiągnięcie pożądanych wyników przedmiotowej polityki UE;

7.  podkreśla, że zapewnienie równych warunków działania i wspólnego rynku, a także zharmonizowane podejście stanowią główny element prawodawstwa UE;

8.  jest zdania, że skuteczne wdrożenie przepisów może przynieść korzyści przemysłowi, np. przez zmniejszenie obciążeń administracyjnych, zapewnienie bezpieczeństwa inwestycji, a przez to tworzenie nowych miejsc pracy;

9.  ubolewa, że obywatele dowiadują się o przepisach UE dopiero, gdy wejdą one w życie; uważa, że potrzebna jest wcześniejsza wymiana informacji między prawodawcami a obywatelami, aby uzyskać wyższy poziom akceptacji i zrozumienia celów prawodawstwa UE;

10. wyjaśnia, że Komisja jako strażniczka traktatów powinna działać szybciej, aby umożliwić lepsze i bardziej terminowe wdrożenie przepisów; zwraca się do Komisji, by przeanalizowała, co należy zrobić, aby zapewnić prawidłową transpozycję, wdrożenie i egzekwowanie prawodawstwa w zakresie ochrony środowiska;

11. zauważa, że obecna fragmentaryczność wdrożenia przepisów w państwach członkowskich osłabia równość warunków działania przemysłu oraz zwiększa niepewność co do dokładnych wymogów, a w związku z tym zniechęca do inwestycji w te obszary środowiskowe, które mogą generować miejsca pracy;

12. podkreśla, że odpowiedzialność instytucji europejskich w odniesieniu do prawodawstwa UE nie kończy się wraz z przyjęciem przepisów przez Parlament i Radę oraz wyraża chęć wsparcia państw członkowskich w celu umożliwienia skuteczniejszego wdrożenia przepisów;

13. wzywa Komisję, państwa członkowskie i zainteresowane regiony do usprawnienia przepływu informacji i zwiększenia przejrzystości poprzez aktywniejszą i częstszą wzajemną wymianę;

Rozwiązania służące zapewnieniu skuteczniejszego wdrożenia przepisów

14. uważa, że pełne wdrożenie i egzekwowanie na wszystkich szczeblach ma zasadnicze znaczenie i w stosownych przypadkach może wymagać dalszego wzmocnienia; dlatego podkreśla konieczność istnienia jasnego, spójnego i niepowielającego przepisów prawodawstwa w zakresie ochrony środowiska; ponownie stwierdza konieczność zapewnienia koordynacji, uzupełniającego charakteru oraz likwidacji luk prawnych między poszczególnymi instrumentami prawnymi, które regulują europejskie prawo środowiskowe;

15. jest zdania, że prawodawstwo w zakresie ochrony środowiska można wdrażać bardziej skutecznie dzięki rozpowszechnianiu najlepszych praktyk wśród państw członkowskich oraz wśród władz regionalnych i lokalnych odpowiedzialnych za wdrażanie prawodawstwa UE, a także dzięki nasileniu współpracy z instytucjami europejskimi;

16. ubolewa z powodu braku danych na temat działań dotyczących zgodności z przepisami i ich egzekwowania podejmowanych na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym i zwraca się wobec tego do Komisji, aby, korzystając z jej sieci kontaktów i organów, takich jak Europejska Agencja Środowiska, spowodowała poprawę tej sytuacji;

17. zauważa znaczenie, jakie ma wzmocnienie i monitorowanie istotnych wskaźników wdrażania prawodawstwa w zakresie ochrony środowiska oraz zachęca do stworzenia przyjaznej dla użytkownika strony internetowej, na której dostępne byłyby najnowsze pomiary wskaźników oraz możliwe byłoby dokonanie nieformalnych porównań między państwami członkowskimi;

18. jest zdania, że to sama Komisja powinna podejmować główne wysiłki zapewniające lepsze wdrażanie przepisów i ubolewa, że obecnie działaniami tymi są w coraz większym stopniu obarczane inne organy, które często nie posiadają kompetencji ani zasobów ludzkich czy finansowych, jakimi dysponuje Komisja;

19. wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby pomagały w doskonaleniu wiedzy i zdolności osób zaangażowanych we wdrażanie prawodawstwa w zakresie ochrony środowiska na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym w celu zapewnienia lepszego wykorzystania tego prawodawstwa; uważa ponadto, że rozpoczęcie dialogu z odpowiednimi zainteresowanymi stronami również przyczyniłoby się do poprawy wdrażania przepisów;

20. wzywa Komisję, aby zbadała możliwość ustanowienia porozumień partnerskich w sprawie wdrażania przepisów między Komisją i poszczególnymi państwami członkowskimi lub pomiędzy państwami członkowskimi w celu propagowania lepszego wdrażania przepisów, a także określenia i rozwiązania problemów we wdrażaniu przepisów;

21. wzywa Komisję, aby zbadała, czy większe zaangażowanie władz lokalnych w cały proces kształtowania polityki w dziedzinie środowiska byłoby przydatne dla usprawnienia wdrażania prawodawstwa we wszystkich obszarach, w tym możliwości powołania zespołów ds. transpozycji prawa ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym;

22. zaleca stworzenie systematycznego i łatwo dostępnego internetowego narzędzia informacyjnego na temat wdrażania przepisów; apeluje do wszystkich podmiotów, a zwłaszcza do przemysłu i obywateli, o dostarczanie organom wdrażającym informacji o problemach wynikających z wdrażania przepisów; docenia dostępność wiarygodnych, porównywalnych i łatwo dostępnych informacji na temat stanu środowiska jako kluczowego elementu służącego skutecznemu śledzeniu stanu wdrożenia przepisów;

23. wzywa Komisję, aby ponownie rozpatrzyła wnioski o uruchomienie bazy danych najlepszych praktyk, umożliwiającej upowszechnianie wśród państw członkowskich oraz władz regionalnych i lokalnych najlepszych praktyk w zakresie wdrażania przepisów; apeluje do Komisji o przeanalizowanie sposobów zastosowania technologii informacyjno-komunikacyjnej w celu dostarczania on-line możliwie największej ilości przydatnych informacji na temat metod, jakimi należy wdrażać unijne prawo ochrony środowiska;

24. kładzie nacisk na znaczenie zaostrzenia kontroli stosowania prawa ochrony środowiska; apeluje w związku z tym o zwiększenie istniejących zdolności oraz o skoordynowanie różnorodnych organów wyznaczonych do kontroli w państwach członkowskich w oparciu o wytyczne UE;

25. podkreśla, że konieczne jest, aby celem przepisów unijnych było zwalczanie przyczyn szkód środowiskowych poprzez opracowanie zasad dotyczących odpowiedzialności prawnej za szkody na środowisku oraz społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; uważa, że w związku z tym podstawowe znaczenie ma realizacja wszelkich inicjatyw zachęcających do propagowania i szerokiego rozpowszechniania większej społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w obszarze środowiska, ponieważ wymaga ona od przedsiębiorstw otwarcia na strategię zrównoważonego rozwoju;

26. przypomina, że dzięki właściwemu wdrożeniu prawodawstwa UE w zakresie ochrony środowiska można uzyskać wiele korzyści: można podać trzy przykłady takich korzyści: równe warunki działania podmiotów gospodarczych na jednolitym rynku, pobudzanie do innowacyjności oraz korzyści związane z szybkim wejściem na rynek dla europejskich przedsiębiorstw;

27. podkreśla, że wysoki poziom ochrony środowiska jest jednym z podstawowych celów Unii Europejskiej i że przyniesie on obywatelom bezpośrednie korzyści, takie jak lepsze warunki życia dzięki poprawie jakości powietrza, zmniejszeniu poziomu hałasu oraz zmniejszeniu liczby problemów zdrowotnych;

28. podkreśla, że UE sama ustaliła ambitny program przejścia do 2050 r. do odpornej, zasobooszczędnej i niskoemisyjnej gospodarki oraz że aby osiągnąć ten cel, konieczne jest podjęcie zobowiązań na wszystkich szczeblach; przypomina, że wspólne działania mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia wzrostu gospodarki unijnej z poszanowaniem ograniczeń w dostępności zasobów i bez przekraczania poziomów krytycznych dla planety;

29. wyraża ubolewanie z faktu, że procedura odnosząca się do wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie dostępu obywateli do wymiaru sprawiedliwości w zakresie środowiska naturalnego[8] zatrzymała się na pierwszym czytaniu; zwraca się zatem do współprawodawców o ponowne przemyślenie własnych stanowisk w celu wyjścia z impasu;

30. zaleca w tym celu, aby systemy prawne poszczególnych państw członkowskich zajmujące się naruszaniem lub brakiem przestrzegania przepisów UE w dziedzinie środowiska dzieliły się swoją wiedzą;

31. uznaje, że monitorowanie działań służących wdrażaniu przepisów ma ogromne znaczenie i dlatego podkreśla wartość prac Europejskiej Agencji Środowiska w tym zakresie, zgodnie z jej kompetencjami statutowymi;

32. podkreśla ważną rolę Europejskiej Agencji Środowiska polegającą na dostarczaniu solidnej wiedzy stanowiącej podstawę polityki i wdrażania przepisów oraz docenia pracę wykonaną przez Agencję w tym zakresie; namawia Europejską Agencję Środowiska do dalszego rozwoju potencjału w celu wspierania Komisji i państw członkowskich w działaniach służących zapewnianiu jakości monitorowania i porównywalności informacji na temat środowiska gromadzonych w różnych częściach UE; zachęca ponadto Agencję, aby skupiła się również na rozwijaniu potencjału i upowszechnianiu najlepszych praktyk w państwach członkowskich; oczekuje, że w nowej strategii Europejskiej Agencji Środowiska bardziej szczegółowo podjęta zostanie kwestia wdrażania przepisów;

33. popiera zamiar Komisji, aby zwrócić się do państw członkowskich o opracowanie – z pomocą Komisji – ram wdrażania i ram informowania dotyczących wszystkich głównych przepisów UE z zakresu ochrony środowiska, wyjaśnienie głównych przepisów dyrektywy, jak również zidentyfikowanie rodzajów informacji niezbędnych do pokazania, w jaki sposób wdrażane są przepisy prawa UE;

34. zauważa, że składający petycje często wyrażają obawy dotyczące niektórych obszarów polityki środowiskowej, takich jak: składowanie i unieszkodliwianie odpadów, siedliska przyrodnicze czy jakość powietrza i wody; pochwala dążenie tych osób do pociągnięcia władzy do odpowiedzialności i apeluje do państw członkowskich o otwartość wobec składających petycje oraz o współpracę z nimi;

35. nakłania Komisję do stworzenia we współpracy z władzami krajowymi i z udziałem, w stosownych przypadkach, Europejskiej Agencji Środowiska jednostki ds. zażaleń, do której obywatele mogliby zgłaszać problemy związane z wdrażaniem prawodawstwa w zakresie ochrony środowiska;

36. podkreśla zasadnicze znaczenie skutecznych inspekcji i nakłania państwa członkowskie do zwiększenia możliwości prowadzenia inspekcji zgodnie z najlepszymi praktykami; apeluje o ustalenie wspólnych minimalnych kryteriów inspekcji, aby zapewnić rzetelne wdrażanie przepisów we wszystkich częściach UE;

37. nakłania wszystkie podmioty do usprawnienia działań w zakresie inspekcji i nadzoru, aby efektywniej wykorzystywać dostępne zasoby; w związku z tym podkreśla również wartość bardziej systematycznego wykorzystywania wzajemnej oceny inspekcji, jak wskazała Komisja; podkreśla konieczność uzupełnienia obecnych inspekcji przez wzmożoną współpracę i wzajemne oceny wśród organów kontroli; zachęca europejską sieć wprowadzania w życie i stosowania prawodawstwa dotyczącego ochrony środowiska (IMPEL) do podjęcia działań idących w tym kierunku; wzywa również Komisję do propagowania wiedzy i rozwoju potencjału przez wspieranie sieci sędziów i prokuratorów, a także – w ścisłej współpracy z Komitetem Regionów – do ograniczenia środowiskowych i ekonomicznych kosztów braku zgodności oraz do zapewnienia równych warunków działania;

38. wzywa Komisję do ustanowienia jednostki kontroli ds. prawa ochrony środowiska, której zadaniem będzie nadzorowanie i wspieranie wdrażania prawodawstwa w zakresie ochrony środowiska; wnosi o to, aby jednostka ta korzystała z nowych technologii i współpracowała z lokalnymi agencjami w celu utrzymania na niskim poziomie kosztów inspekcji; jest zdania, że podstawę działania tej jednostki powinny stanowić koszty, a przychody powinny być kierowane do budżetu UE i przeznaczane na usługi związane z lepszym wdrażaniem przepisów;

39. zachęca państwa członkowskie do sporządzania i publikowania tablic korelacji opisujących transpozycję dyrektyw UE do prawa krajowego w celu poprawy przejrzystości i jawności procesu ustawodawczego oraz ułatwienia Komisji i parlamentom narodowym nadzoru nad prawidłowością wdrażania prawodawstwa UE;

40. podkreśla, że sędziowie i prokuratorzy odgrywają kluczową rolę w egzekwowaniu prawodawstwa w zakresie ochrony środowiska, dlatego też niezwykle ważne jest, aby przeszli oni odpowiednie szkolenia i otrzymali informacje na temat tych obszarów polityki;

41. podkreśla ważną rolę obywateli w procesie wdrażania przepisów oraz wzywa państwa członkowskie i Komisję do włączenia ich w ten proces w zorganizowany sposób; w związku z tym zauważa także znaczenie dostępu obywateli do wymiaru sprawiedliwości;

42. wzywa Komisję i państwa członkowskie do jednoznacznego określenia konkretnych ram czasowych, w jakich rozstrzygane będą sprawy sądowe związane z wdrażaniem prawa ochrony środowiska, w celu zapobiegania wykorzystywaniu opóźnień we wdrażaniu prawa ochrony środowiska i w sprawach sądowych jako pretekstu służącego uniknięciu zgodności i blokowaniu inwestycji; wzywa również Komisję do dokonania oceny, ile inwestycji zostało wstrzymanych z powodu opóźnień w postępowaniu sądowym związanym z nieprawidłowościami we wdrażaniu prawodawstwa w zakresie ochrony środowiska;

43. podkreśla podstawowe znaczenie, jakie ma aktywne informowanie obywateli i organizacji pozarządowych o polityce UE w dziedzinie środowiska na wczesnym etapie w celu zaangażowania ich w formułowanie i realizowanie tej polityki; w związku z tym i z uwagi na ustalenia Grupy Wysokiego Szczebla Niezależnych Partnerów ds. Obciążeń Administracyjnych nalega na nasilenie działań w tym zakresie, aby zwiększyć zaufanie publiczne do unijnego prawa ochrony środowiska, mając na uwadze, że lepszego środowiska dla lepszego życia nie można stworzyć jednostronnie przez instytucje bez wsparcia społeczeństwa;

44. w odniesieniu do projektów mających transgraniczne skutki środowiskowe wzywa każde państwo członkowskie do wszechstronnego i jak najszybszego informowania zainteresowanej opinii publicznej i władz w państwach członkowskich, których kwestia ta dotyczy, a także do podejmowania niezbędnych środków gwarantujących odpowiednie konsultacje z zainteresowanymi stronami;

45. apeluje do państw członkowskich o wdrożenie przepisów środowiskowych UE w jak najjaśniejszy, najprostszy i najbardziej przyjazny dla użytkownika sposób oraz o zadbanie o ich skuteczność;

46. wzywa państwa członkowskie do dalszego wspierania kompletnego i właściwego wdrażania prawodawstwa UE w zakresie środowiska i przyjętych strategii politycznych w ramach siódmego programu działań w zakresie środowiska naturalnego, a także do zapewnienia odpowiednich zasobów i środków finansowych pozwalających na ich pełne wdrożenie nawet w czasach kryzysu, ponieważ niewdrożenie lub niepełne wdrożenie prawodawstwa UE w zakresie środowiska jest nie tylko sprzeczne z prawem, lecz w perspektywie długoterminowej jest również o wiele bardziej kosztowne dla społeczeństwa;

47. zwraca uwagę na konieczność zadbania o to, aby prawodawstwo było adekwatne do celu i odzwierciedlało najnowsze badania naukowe; wzywa zatem UE i państwa członkowskie do regularnej oceny, czy unijne prawo ochrony środowiska spełnia te wymogi oraz, w razie konieczności, do odpowiedniego dostosowania go;

48. przyznaje, że porozumienia w pierwszym czytaniu mogą prowadzić do nieodpowiedniego wdrożenia prawodawstwa, jeżeli konkretne postanowienia zostaną pozostawione do sprecyzowania w przepisach wykonawczych; zwraca się zatem do wszystkich podmiotów o dopilnowanie, by decyzje były podejmowane na podstawie jednoznacznej deklaracji woli politycznej; kładzie nacisk na konieczność dysponowania jasnym i spójnym prawodawstwem w zakresie ochrony środowiska, sporządzonym w oparciu o ocenę publiczną polityki i informacje przekazane przez społeczeństwo;

49. jest zdania, że Komisja nadal powinna wykorzystywać dyrektywy w prawodawstwie UE, aby umożliwiać państwom członkowskim oraz władzom regionalnym i lokalnym wdrażanie prawodawstwa europejskiego zgodnie z sytuacją w poszczególnych państwach; zwraca się jednak do Komisji o dalsze zwiększenie wsparcia już określonego we wniosku w drodze dalszych analiz lub działań, o których mowa w ocenie skutków;

50. pochwala wprowadzenie ocen oddziaływania na środowisko oraz zwraca się do państw członkowskich o zapewnienie skuteczniejszego wdrożenia tych przepisów poprzez uwzględnienie w szczególności potrzeb małych i średnich przedsiębiorstw oraz mieszkańców, a także flory i fauny; wyraża zaniepokojenie częstymi opóźnieniami, jakich państwa członkowskie dopuszczają się w związku z przeprowadzaniem tych ocen, oraz domaga się wprowadzenia gwarancji bezstronności i obiektywizmu tych ocen w ramach przyszłego przeglądu przedmiotowej dyrektywy;

51. zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz Komitetowi Regionów i parlamentom narodowym.

• [1]  Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0147.
• [2]  Dz.U. C 15 z 18.1.2011, s. 4.
• [3]  Dz.U. C 17 z 19.1.2013, s.30.
• [4]  Teksty przyjęte, P7_TA(2004)0239.
• [5]  Sprawozdanie BIOS, COM(2012)0095 wersja ostateczna
• [6]  Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Środowiska, „Koszty niewdrożenia przepisów z zakresu ochrony środowiska”, sprawozdanie końcowe, ENV.G.1/FRA/2006/0073, wrzesień 2011 r.
• [7]  29. sprawozdanie roczne z kontroli stosowania prawodawstwa UE (2001) (COM (2012)714)
• [8]  COM(2003)0624.

OPINIA Komisji Petycji (5.12.2012)

dla Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności

w sprawie lepszego wykorzystania potencjału środków ochrony środowiska UE: budowanie zaufania poprzez zwiększanie wiedzy i lepsze reagowanie
(2012/2104(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Giles Chichester

WSKAZÓWKI

Komisja Petycji zwraca się do Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, jako do komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  zauważa, że składający petycje często wyrażają obawy dotyczące niektórych obszarów polityki środowiskowej, takich jak: składowanie i unieszkodliwianie odpadów, siedliska przyrodnicze czy jakość powietrza i wody; pochwala dążenie tych osób do pociągnięcia władzy do odpowiedzialności i apeluje do państw członkowskich o otwartość wobec składających petycje oraz o współpracę z nimi;

2.  apeluje do państw członkowskich o podejmowanie wszelkich niezbędnych środków mających na celu ochronę środowiska i promowanie zrównoważonego rozwoju, a także do dbania przy tym o prężną i konkurencyjną gospodarkę; podkreśla, że lokalne społeczności muszą mieć silny głos w zakresie decyzji dotyczących najlepszej równowagi między potrzebami ludzi a tym, czego potrzebuje środowisko, w którym żyją;

3.  uważa, że w związku z tym, iż to obywatele i mieszkańcy państw członkowskich najlepiej potrafią ocenić, jakie priorytety są najwłaściwsze dla okolic, w których mieszkają, zasada pomocniczości powinna być stosowana w kwestiach środowiska w każdym możliwym przypadku;

4.  przyznaje, że nadmiernie rygorystyczne wdrażanie przepisów UE dotyczących środowiska może mieć odwrotny skutek w postaci zmniejszenia akceptacji dla takiego ustawodawstwa; zwraca się do państw członkowskich o to, aby podejmując działania wykraczające poza wymogi dyrektyw UE, sprawdzały, czy rzeczywiście istnieje taka potrzeba;

5.  podkreśla nadrzędną konieczność rozwijania nowego potencjału produkcji energii ze źródeł ekologicznych w UE oraz inwestowania w technologię, która może umożliwić alternatywne sposoby wytwarzania energii; uznaje, że nie można tego dokonać, nie wywierając przy tym pewnego wpływu na środowisko, i wobec tego apeluje do UE i państw członkowskich o rozwiązanie kwestii negatywnych skutków dla środowiska, jak i o przywrócenie wykorzystanych obszarów do ich pierwotnego stanu po zakończeniu projektu;

6.  uważa, że wysokie standardy informacji i przejrzystości w zakresie przepisów dotyczących środowiska oraz w zakresie stosowania prawa UE mają podstawowe znaczenie, jeżeli chodzi o to, aby obywatele lepiej rozumieli politykę UE w dziedzinie środowiska, aby zgadzali się na nią i byli gotowi do współpracy oraz aby polityka ta była zgodna ze strategiami politycznymi władz lokalnych; wzywa Komisję, państwa członkowskie i zainteresowane regiony do usprawnienia przepływu informacji i poprawienia przejrzystości poprzez aktywniejszą i częstszą wzajemną wymianę;

7.  w odniesieniu do projektów mających ewentualne transgraniczne skutki środowiskowe wzywa państwa członkowskie do wszechstronnego i jak najszybszego informowania zainteresowanej opinii publicznej i władz w państwach członkowskich, których kwestia ta dotyczy, a także do podejmowania niezbędnych środków gwarantujących odpowiednie konsultacje z zainteresowanymi stronami;

8.  pochwala wprowadzenie ocen oddziaływania na środowisko oraz zwraca się do państw członkowskich o zapewnienie skuteczniejszego wdrożenie tych przepisów poprzez uwzględnienie w szczególności potrzeb małych i średnich przedsiębiorstw, mieszkańców, a także flory i fauny; wyraża zaniepokojenie częstymi opóźnieniami, jakich państwa członkowskie dopuszczają się w związku z przeprowadzaniem tych ocen, oraz domaga się wprowadzenia gwarancji bezstronności i obiektywizmu tych ocen w ramach przyszłego przeglądu przedmiotowej dyrektywy;

9.  wzywa Komisję do wypracowania sposobów lepszego definiowania i rozwoju wspólnej polityki rybołówstwa i wspólnej polityki rolnej w zgodzie z dorobkiem UE w zakresie środowiska.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	3.12.2012
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	13 0 2
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Margrete Auken, Victor Boştinaru, Giles Chichester, Carlos José Iturgaiz Angulo, Peter Jahr, Erminia Mazzoni, Judith A. Merkies, Rolandas Paksas, Jarosław Leszek Wałęsa, Angelika Werthmann, Tatjana Ždanoka
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Birgit Collin-Langen, Vicente Miguel Garcés Ramón, Marian Harkin
Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Gabriel Mato Adrover

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	23.1.2013
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	63 0 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Martina Anderson, Kriton Arsenis, Sophie Auconie, Paolo Bartolozzi, Sandrine Bélier, Lajos Bokros, Milan Cabrnoch, Martin Callanan, Nessa Childers, Yves Cochet, Esther de Lange, Anne Delvaux, Bas Eickhout, Jill Evans, Karl-Heinz Florenz, Elisabetta Gardini, Gerben-Jan Gerbrandy, Matthias Groote, Françoise Grossetête, Cristina Gutiérrez-Cortines, Jolanta Emilia Hibner, Karin Kadenbach, Christa Klaß, Eija-Riitta Korhola, Holger Krahmer, Corinne Lepage, Peter Liese, Kartika Tamara Liotard, Radvilė Morkūnaitė-Mikulėnienė, Miroslav Ouzký, Gilles Pargneaux, Antonyia Parvanova, Pavel Poc, Frédérique Ries, Dagmar Roth-Behrendt, Kārlis Šadurskis, Carl Schlyter, Horst Schnellhardt, Richard Seeber, Theodoros Skylakakis, Claudiu Ciprian Tănăsescu, Salvatore Tatarella, Thomas Ulmer, Åsa Westlund, Glenis Willmott, Marina Yannakoudakis
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Margrete Auken, Minodora Cliveti, José Manuel Fernandes, Vicky Ford, Gaston Franco, Judith A. Merkies, Miroslav Mikolášik, Vittorio Prodi, Christel Schaldemose, Birgit Schnieber-Jastram, Renate Sommer, Alda Sousa, Rebecca Taylor, Vladimir Urutchev, Kathleen Van Brempt, Andrea Zanoni
Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Olle Ludvigsson