w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE w celu wyjaśnienia przepisów dotyczących harmonogramu aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych

(COM(2012)0416 – C7‑0203/2012 – 2012/0202(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Parlament Europejski,

–   uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2012)0416),

–   uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 192 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7–0203/2012),

–   uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–   uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 14 listopada 2012 r.(1),

–   po konsultacji z Komitetem Regionów,

–   uwzględniając rezolucję z dnia 15 marca 2012 r. w sprawie planu działania prowadzącego do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną do 2050 r.(2),

–   uwzględniając art.55 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz opinię Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (A7-0046/2013),

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.  zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;

3.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.

Poprawka  1 Wniosek dotyczący decyzji Motyw 1 a (nowy) Tekst proponowany przez Komisję Poprawka   (1a) W rezolucji z dnia 15 marca 2012 r. w sprawie planu działania prowadzącego do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną do 2050 r. (2011/2095(INI))1 Parlament Europejski wezwał Komisję do przyjęcia środków na rzecz usunięcia słabości unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) i umożliwienia mu funkcjonowania w pierwotnie zamierzony sposób, oraz do zmiany w stosownym przypadku przed rozpoczęciem trzeciego okresu rozliczeniowego rozporządzenia przyjętego na mocy art. 10 ust. 4 dyrektywy 2003/87/WE w celu wdrożenia odpowiednich środków, które mogą obejmować wstrzymanie niezbędnej liczby uprawnień.   ______________   1 Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0086. Poprawka  2 Wniosek dotyczący decyzji Motyw 1 b (nowy) Tekst proponowany przez Komisję Poprawka   (1b) Do końca 2011 r. skumulowano nadwyżkę wynoszącą 955 mln uprawnień. Ta nadwyżka będzie wzrastać, jeśli nie podejmie się strukturalnych działań dotyczących EU ETS. Poprawka  3 Wniosek dotyczący decyzji Motyw 1 c (nowy) Tekst proponowany przez Komisję Poprawka   (1c) Tak znaczna nadwyżka uprawnień prowadzi do niższych cen dwutlenku węgla w porównaniu z tymi pierwotnie planowanymi, ograniczając zachęty do inwestowania w technologie niskoemisyjne i zwiększając ryzyko uzależnienia Unii od infrastruktur powodujących znaczne emisje CO2. Poprawka  4 Wniosek dotyczący decyzji Motyw 2 Tekst proponowany przez Komisję Poprawka (2) Dla celów pewności prawnej i przewidywalności rynkowej należy sprecyzować, że w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rynku, Komisja może w wyjątkowych przypadkach dostosować harmonogram aukcji zgodnie z art. 10 ust. 4 dyrektywy 2003/87/WE. (2) Dla celów pewności prawnej i przewidywalności rynkowej należy sprecyzować, że w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rynku, Komisja może w wyjątkowych przypadkach dostosować harmonogram aukcji zgodnie z art. 10 ust. 4 dyrektywy 2003/87/WE, pod warunkiem że taką interwencję można uzasadnić oceną skutków wykazującą, że wpływ na sektory narażone na znaczące ryzyko ucieczki emisji jest ograniczony. Komisja powinna móc wprowadzić tylko jedno takie dostosowanie i jedynie w trakcie ośmioletniego okresu rozpoczynającego się dnia 1 stycznia 2013 r. Poprawka  5 Wniosek dotyczący decyzji Motyw 2 a (nowy) Tekst proponowany przez Komisję Poprawka   (2a) Dostosowanie harmonogramu aukcji powinno być postrzegane jako działanie krótkoterminowe, a nie środek strukturalny zmierzający do przywrócenia rynkowej równowagi EU ETS, i nie powinno zaszkodzić stabilności i przewidywalności systemu. Poprawka  6 Wniosek dotyczący decyzji Motyw 2 b (nowy) Tekst proponowany przez Komisję Poprawka   (2b) W świetle potencjalnej podwyżki cen za certyfikaty należy rozważyć przegląd wytycznych dotyczących niektórych środków pomocy państwa w kontekście systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych po 2012 roku (SWD(2012)0130, SWD(2012)0131 – koszty emisji pośrednich) oraz kryteriów zawartych w art. 10a ust. 14–17 dyrektywy 2003/87/WE (koszty emisji bezpośrednich), biorąc pod uwagę ryzyko ucieczki emisji oraz zakłócenia konkurencji pomiędzy sektorami. Uzasadnienie Podczas gdy niektóre sektory przemysłu otrzymały bardzo liczne darmowe uprawnienia do emisji, niektórzy energochłonni producenci są albo narażeni na nieuczciwą konkurencję z powodu tego, że ich bezpośredni konkurenci korzystają z darmowego przydziału uprawnień (na przykład sektor gipsu), albo ich poziom rekompensaty jest zbyt niski zważywszy na znaczne zużycie energii (na przykład sektor aluminium). Wytyczne dotyczące niektórych środków pomocy państwa powinny zatem odzwierciedlać tę sytuację, zaś kryteria określające wykaz sektorów, w których ma miejsce ucieczka emisji, powinny zostać zmienione, aby umożliwić uwzględnienie sektorów energooszczędnych o stosunkowo niewielkim śladzie węglowym. Poprawka  7 Wniosek dotyczący decyzji Artykuł 1 – ustęp 1 – wprowadzenie Tekst proponowany przez Komisję Poprawka W art. 10 ust. 4 akapit pierwszy dyrektywy 2003/87/WE dodaje się następujące zdanie: W art. 10 ust. 4 akapit pierwszy dyrektywy 2003/87/WE dodaje się następujące zdania: Poprawka  8 Wniosek dotyczący decyzji Artykuł 1 Dyrektywa 2003/87/WE Artykuł 10 – ustęp 4 – akapit pierwszy – ostatnie zdanie   Tekst proponowany przez Komisję Poprawka W stosownych przypadkach Komisja dostosowuje harmonogram dla każdego okresu, aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie rynku. W wyjątkowych okolicznościach Komisja może dostosować harmonogram dla okresu, o którym mowa w art. 13 ust. 1 i który zaczyna się dnia 1 stycznia 2013 r., aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie rynku, jeśli ocena skutków wykazuje, że wpływ takiej interwencji na sektory narażone na znaczące ryzyko ucieczki emisji jest ograniczony. Komisja może dostosować harmonogram tylko raz. Poprawka  9 Wniosek dotyczący decyzji Artykuł 1 a (nowy) Tekst proponowany przez Komisję Poprawka   Artykuł 1 a   Wejście w życie   Niniejsza decyzja wchodzi w życie trzeciego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

(1)           Dz.U. C […] z […], s. […]. (2)          Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0086.

Unijny system handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) to kluczowe narządzie ograniczania w opłacalny sposób przemysłowych emisji UE. Od początku drugiego okresu rozliczeniowego w 2008 r. ograniczono emisje o ponad 10%. Pierwotnym zamierzeniem politycznym było opracowanie środka opartego na rynku, który stymulowałby ceny dwutlenku węgla, wpływając tym samym pozytywnie na inwestowanie w technologie niskoemisyjne i energię odnawialną, co z kolei spowodowałoby redukcję emisji. Jednakże redukcję emisji podczas drugiego okresu rozliczeniowego można przypisać w dużej mierze pogorszeniu koniunktury gospodarczej, które doprowadziło do ograniczonej aktywności gospodarczej i produkcji, na co wskazuje Komisja w sprawozdaniu dotyczącym stanu europejskiego rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla w 2012 r.

Pomimo zanotowanej od wprowadzenia EU ETS redukcji emisji, system ten boryka się obecnie z problemem poważnego braku równowagi. Bieżący kryzys gospodarczy w połączeniu ze znacznym napływem zewnętrznych jednostek redukcji emisji z mechanizmu czystego rozwoju (CDM) oraz z pewnymi przepisami wykonawczymi dotyczącymi przejścia do trzeciego okresu rozliczeniowego (2013-2020) doprowadził do znacznej nadwyżki uprawnień. Do końca 2011 r. skumulowano nadwyżkę 955 mln uprawnień i liczba ta będzie wzrastać. Biorąc pod uwagę, że podaż uprawnień znacznie przewyższa popyt, ceny dwutlenku węgla spadły z 30 EUR za tonę CO2 do około 7 EUR za tonę CO2.

Ten spadek ceny dwutlenku węgla nie umożliwia wystarczającego wspierania trwałych innowacji naukowych i technologicznych oraz przyczynia się do ograniczania zachęt do inwestowania w technologie niskoemisyjne i do zwiększania ryzyka uzależnienia Unii Europejskiej od infrastruktur powodujących znaczne emisje CO2. Aby zaradzić obecnemu brakowi równowagi systemu EU ETS, sprawozdawca proponuje przyjęcie środków krótko- i długoterminowych. Podczas gdy projekt rozporządzenia Komisji zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1031/2010 zwłaszcza w celu określenia wolumenu uprawnień do emisji, które mają zostać sprzedane na aukcji w latach 2013-2020 (środek przyjmowany w procedurze komitologii zwany „back-loading”), należy do pierwszej kategorii, w sprawozdaniu dotyczącym stanu europejskiego rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla w 2012 r. przedstawiono możliwe środki strukturalne.

Celem tego sprawozdania jest wyjaśnienie przepisów prawnych dotyczących harmonogramu aukcji uprawnień określonego w dyrektywie 87/2003/WE. Sprawozdawca uważa, że Komisja powinna mieć możliwość dostosowania harmonogramu aukcji zgodnie z art. 10 ust. 4 dyrektywy 2003/87/WE. Niemniej jednak przyjmowanie takich środków powinno być ograniczone jedynie do wyjątkowych okoliczności, jak sytuacja, w jakiej znajduje się obecnie EU ETS. Ponadto aby nie zagrażać stabilności i przewidywalności EU ETS, sprawozdawca proponuje, aby tylko raz dostosować harmonogram aukcji podczas trzeciego okresu rozliczeniowego EU ETS. W tym względzie ten proponowany środek krótkoterminowy nie powinien być postrzegany jako rozwiązanie aktualnego problemu zaburzeń równowagi, ale raczej jako sposób zapewnienia stabilność EU ETS do momentu przyjęcia koniecznych długoterminowych środków strukturalnych.

Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii zwraca się do Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, która jest przedmiotowo właściwa, o odrzucenie wniosku Komisji.

PROCEDURA