ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής και των φορολογικών παραδείσων

2.5.2013 - (2013/2060(INI))

Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής
Εισηγήτρια: Mojca Kleva Kekuš
Συντάκτρια γνωμοδότησης (*):
Eva Joly, Επιτροπή Ανάπτυξης
(*) Συνδεδεμένη επιτροπή – Άρθρο 50 του Κανονισμού

Διαδικασία : 2013/2060(INI)

Διαδρομή στην ολομέλεια

Διαδρομή του εγγράφου :

A7-0162/2013

Κείμενα που κατατέθηκαν :

A7-0162/2013

Συζήτηση :

PV 21/05/2013 - 5
CRE 21/05/2013 - 5

Ψηφοφορία :

PV 21/05/2013 - 6.15
CRE 21/05/2013 - 6.15
Αιτιολογήσεις ψήφου

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P7_TA(2013)0205

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Ανάπτυξης
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής και των φορολογικών παραδείσων

(2013/2060(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 6ης Δεκεμβρίου 2012 σχετικά με ένα σχέδιο δράσης για την ενίσχυση της καταπολέμησης της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής, (COM(2012)0722),

– έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής της 6ης Δεκεμβρίου 2012 σχετικά με τον επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό (C(2012)8806),

– έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής της 6ης Δεκεμβρίου 2012 όσον αφορά μέτρα με σκοπό να ενθαρρυνθούν οι τρίτες χώρες να εφαρμόζουν ελάχιστα πρότυπα χρηστής διακυβέρνησης στον φορολογικό τομέα (C(2012)8805),

– έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής της 27ης Ιουνίου 2012 σχετικά με τους συγκεκριμένους τρόπους για την ενίσχυση της καταπολέμησης της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής, επίσης και σε σχέση με τρίτες χώρες (COM(2012)0351),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 28ης Νοεμβρίου 2012 σχετικά με την ετήσια επισκόπηση στον τομέα της ανάπτυξης 2013 (COM(2012)0750),

– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Φεβρουαρίου 2013, σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας (2013/0025 (COD)),

– έχοντας υπόψη τις συστάσεις της ομάδας χρηματοοικονομικής δράσης (FATF) του Φεβρουαρίου 2012 σχετικά με τα διεθνή πρότυπα για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και της διάδοσης όπλων,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 17ης Απριλίου 2012 σχετικά με το αίτημα για συγκεκριμένες μεθόδους με σκοπό την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής (2012/2599(RSP))[1],

– έχοντας υπόψη την έκθεση της 10ης Φεβρουαρίου 2012 του κ. Richard Murphy FCA σχετικά με τη ‘Γεφύρωση του ευρωπαϊκού φορολογικού χάσματος’,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Συμβουλίου της 1ης Δεκεμβρίου 1997 σχετικά με κώδικα δεοντολογίας όσον αφορά τη φορολογία των επιχειρήσεων και την έκθεση του Κώδικα Δεοντολογίας όσον αφορά τη Φορολογία των Επιχειρήσεων προς το Συμβούλιο της 4ης Δεκεμβρίου 2012,

– έχοντας υπόψη την έκθεση του ΟΟΣΑ ‘Αντιμετώπιση της διάβρωσης της βάσης και της μεταφοράς κερδών’ (2013),

– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα ECOFIN και την έκθεση ECOFIN προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για θέματα φορολογίας της 22ας Ιουνίου 2012,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 8ης Μαρτίου 2011 σχετικά με τη συνεργασία με τις αναπτυσσόμενες χώρες για την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης στον φορολογικό τομέα[2],

– έχοντας υπόψη το νομοθετικό του ψήφισμα της 19ης Απριλίου 2012 στην πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών (ΚΕΒΦΕ)[3],

– έχοντας υπόψη το ανακοινωθέν μετά τη συνάντηση των Υπουργών Οικονομικών και των Διοικητών Κεντρικών Τραπεζών της Ομάδας G20 που πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα στις 15-16 Φεβρουαρίου 2013,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Φεβρουαρίου 2010 σχετικά με την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης στον φορολογικό τομέα[4],

– έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης και της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού (A7-0162/2013),

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, κάθε χρόνο λόγω φορολογικής απάτης, φοροδιαφυγής, φοροαποφυγής και επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού η ΕΕ χάνει κάθε χρόνο περίπου το σκανδαλώδες ποσό του ενός τρισεκατομμυρίου ευρώ, που αντιστοιχεί περίπου σε κόστος 2000 € για κάθε ευρωπαίο πολίτη, χωρίς να λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα προς αντίδραση[5]·

Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η απώλεια αντιπροσωπεύει: κίνδυνο για τη διασφάλιση του μοντέλου κοινωνικής οικονομίας της αγοράς της ΕΕ που βασίζεται σε ποιοτικές δημόσιες υπηρεσίες· απειλή για την εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας αγοράς· πλήγμα στην αποτελεσματικότητα και δικαιοσύνη των φορολογικών συστημάτων εντός της ΕΕ· καθώς και κίνδυνο για τον οικολογικό μετασχηματισμό της οικονομίας· ότι αυτό δημιουργεί και διευκολύνει περαιτέρω την επιβλαβή για την κοινωνία αισχροκέρδεια που οδηγεί σε διεύρυνση της κοινωνικής ανισότητας, αυξάνει τη δυσπιστία των πολιτών στους δημοκρατικούς θεσμούς και καλλιεργεί περιβάλλον δημοκρατικού ελλείμματος·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σημαντική συνιστώσα της δημοσιονομικής βιωσιμότητας είναι η διασφάλιση της βάσης των εσόδων μας·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η φορολογική απάτη και η φοροδιαφυγή αποτελούν παράνομες δραστηριότητες που έχουν ως αποτέλεσμα την αποφυγή φορολογικών υποχρεώσεων, ενώ ταυτόχρονα, η φοροαποφυγή αποτελεί νόμιμη αλλά αθέμιτη αξιοποίηση του φορολογικού καθεστώτος για περιορισμό ή αποφυγή των φορολογικών υποχρεώσεων, ενώ ο επιθετικός φορολογικός σχεδιασμός συνίσταται στην αξιοποίηση τεχνικών λεπτομερειών του φορολογικού συστήματος ή των αναντιστοιχιών μεταξύ δύο ή περισσοτέρων φορολογικών συστημάτων, με σκοπό τη μείωση της φορολογικής υποχρέωσης·

Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρακτικές φοροαποφυγής, που διευκολύνονται από την αυξανόμενη αποϋλοποίηση της οικονομίας, οδηγούν σε στρεβλώσεις του ανταγωνισμού που είναι ζημιογόνες για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και την ανάπτυξη·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκταση της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής υπονομεύει την πίστη και εμπιστοσύνη των πολιτών στη δικαιοσύνη και τη νομιμότητα της συλλογής φόρων και του φορολογικού συστήματος συνολικά·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη συντονισμού των φορολογικών πολιτικών στην ΕΕ έχει ως αποτέλεσμα σημαντικό κόστος και διοικητική επιβάρυνση των πολιτών και των επιχειρήσεων με διασυνοριακές δραστηριότητες εντός της ΕΕ και ενδέχεται να έχουν ως αποτέλεσμα την ακούσια μη φορολόγηση ή να οδηγήσουν σε φορολογική απάτη και φοροαποφυγή·

Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμμονή των στρεβλώσεων που οφείλονται στις αδιαφανείς ή επιζήμιες φορολογικές πρακτικές εκ μέρους δικαιοδοσιών που λειτουργούν ως φορολογικοί παράδεισοι, μπορεί να οδηγήσει σε τεχνητή ροή κεφαλαίων και να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην εσωτερική αγορά της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ζημιογόνος φορολογικός ανταγωνισμός εντός της ΕΕ αντίκειται εμφανώς στη λογική της ενιαίας αγοράς· ότι πρέπει να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες για την εναρμόνιση των φορολογικών βάσεων στο πλαίσιο μιας ακόμη στενότερης οικονομικής, φορολογικής και δημοσιονομικής Ένωσης·

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι χώρες που είναι ενταγμένες σε προγράμματα βοήθειας διαπιστώνουν τα τελευταία χρόνια ότι, αφού ενέτειναν την είσπραξη φόρων και εξάλειψαν προνόμια, σύμφωνα με τις προτάσεις της τρόικας, πολλές από τις μεγαλύτερες εταιρείες τους εγκαταλείπουν τη χώρα προκειμένου να επωφεληθούν από φορολογικά προνόμια που προσφέρονται από άλλες χώρες· ότι στην περίπτωση της Ελλάδας, η Επιτροπή υπολόγισε ότι, από τις αρχές του 2012, περίπου 60 δισεκατομμύρια ευρώ μεταφέρθηκαν από τη χώρα σε ελβετικές τράπεζες·

Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην πράξη, αυτό έχει προκαλέσει μετατόπιση του φορολογικού βάρους προς τους εργαζομένους και τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος και έχει αναγκάσει τις κυβερνήσεις να προβούν σε βλαπτικές περικοπές των δημόσιων υπηρεσιών·

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περικοπές θέσεων εργασίας που πραγματοποιήθηκαν στην πλειονότητα των εθνικών φορολογικών αρχών των κρατών μελών μέσω μέτρων λιτότητας κατά τα τελευταία χρόνια, έχουν θέσει σε μεγάλο κίνδυνο την εφαρμογή του σχεδίου δράσης της Επιτροπής·

ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση πρακτικών φοροαποφυγής από πλευράς των πολυεθνικών εταιρειών αντιβαίνει στην αρχή του δίκαιου ανταγωνισμού και της εταιρικής ευθύνης·

ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η απάντηση ορισμένων φορολογουμένων στα μέτρα που λαμβάνουν τα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση της έλλειψης διαφάνειας ήταν να διοχετεύσουν επιχειρήσεις και συναλλαγές μέσω άλλων δικαιοδοσιών με χαμηλότερο επίπεδο διαφάνειας·

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μονομερή εθνικά μέτρα αποδείχθηκαν σε πολλές περιπτώσεις αναποτελεσματικά, ατελέσφορα και σε μάλιστα ορισμένες περιπτώσεις απέβησαν αντιπαραγωγικά, και ότι η κατάσταση απαιτεί συντονισμένη και μακροπρόθεσμη προσέγγιση σε εθνικό, ενωσιακό και διεθνές επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποτελεσματική καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής και του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού προϋποθέτει ενεργή ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των φορολογικών αρχών των διαφόρων κρατών μελών, καθώς και ενισχυμένη συνεργασία των φορολογικών αρχών με άλλες αρχές επιβολής του νόμου σε ένα δεδομένο κράτος μέλος·

ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως αναφέρει η έκθεση του ΟΟΣΑ ‘Αντιμετώπιση της διάβρωσης της βάσης και της μεταφοράς κερδών’, το θεμελιώδες ζήτημα πολιτικής που πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι το γεγονός ότι οι διεθνείς κοινές αρχές που έχουν εκπονηθεί με βάση εθνικές εμπειρίες για κοινή φορολογική δικαιοδοσία, δεν παρακολούθησαν τις μεταβολές του επιχειρηματικού περιβάλλοντος· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητο η Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν ενεργότερο ρόλο στη διεθνή σκηνή για την καθιέρωση διεθνών προδιαγραφών με βάση τις αρχές της διαφάνειας, της ανταλλαγής πληροφοριών και της κατάργησης των ζημιογόνων φορολογικών μέτρων·

ΙΣΤ.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν έχουν διαπραγματευτική ισχύ για να επιβάλουν στους φορολογικούς παραδείσους συνεργασία, ανταλλαγή πληροφοριών και διαφάνεια·

ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ερευνητικοί δημοσιογράφοι, ο μη κυβερνητικός τομέας και η πανεπιστημιακή κοινότητα έχουν διαδραματίσει καίριο ρόλο στην ανάδειξη περιπτώσεων φορολογικής απάτης, φοροαποφυγής και φορολογικών παραδείσων, ενημερώνοντας δεόντως το κοινό περί αυτών·

ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενίσχυση των μέσων για την ανίχνευση της φοροδιαφυγής πρέπει να συνοδευτεί από την ενίσχυση της υφιστάμενης νομοθεσίας στον τομέα της συνδρομής για την είσπραξη των φόρων, την ισότιμη μεταχείριση των υποκείμενων σε φόρους και την εφαρμοσιμότητα για τις επιχειρήσεις·

ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ευρωπαίοι υπουργοί οικονομικών, οι οποίοι συγκεντρώθηκαν στη συνάντηση της ομάδας G20 στη Μόσχα τον Φεβρουάριο του 2013, υποσχέθηκαν να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για την αντιμετώπιση της φοροαποφυγής και επιβεβαίωσαν ότι τα εθνικά μέτρα από μόνα τους δεν αποφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα·

Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταβιβαστική τιμολόγηση που έχει ως αποτέλεσμα φοροαποφυγή πλήττει τους προϋπολογισμούς των αναπτυσσόμενων χωρών, επιφέροντας εκτιμώμενη απώλεια περίπου 125 δισεκατομμυρίων ευρώ σε φορολογικά έσοδα ετησίως, που αντιπροσωπεύει σχεδόν το διπλάσιο του ποσού που εισπράττουν οι χώρες αυτές υπό μορφή διεθνούς βοήθειας·

ΚΑ.λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομοθετική αρμοδιότητα σε σχέση με τη φορολογική πολιτική εναπόκειται αυτή τη στιγμή στα κράτη μέλη·

1. χαιρετίζει το σχέδιο δράσης της Επιτροπής και τις συστάσεις της με τις οποίες τα κράτη μέλη καλούνται να αναλάβουν άμεση και συντονισμένη δράση κατά των φορολογικών παραδείσων και του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού·

2. χαιρετίζει την αποφασιστικότητα που εξέφρασαν οι υπουργοί οικονομικών της ομάδας G20 για την αντιμετώπιση της διάβρωσης της βάσης και της μεταφοράς των κερδών·

3. καλεί τα κράτη μέλη να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, να υιοθετήσουν το σχέδιο δράσης της Επιτροπής, να εφαρμόσουν πλήρως τις δύο συστάσεις· επιμένει τα κράτη μέλη να αναλάβουν σοβαρές διαπραγματεύσεις, να συμπληρώσουν τις διαδικασίες για όλες τις εκκρεμείς νομοθετικές προτάσεις και να εφαρμόσουν μέτρα που αφορούν τα θέματα της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής, της φοροαποφυγής, του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού και των φορολογικών παραδείσων στα εξαρτημένα εδάφη τους·

4. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη κατορθώσει να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με κομβικές νομοθετικές προτάσεις, όπως η πρόταση που υπεβλήθη το 2008, για τροποποίηση της οδηγίας του Συμβουλίου 2003/487EΚ για τη φορολόγηση των εσόδων από τόκους ή την πρόταση του 2011 για οδηγία του Συμβουλίου σχετικά με κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών·

5. εκφράζει τη λύπη του για τη μέχρι σήμερα έλλειψη ουσιώδους προόδου στον τομέα της φορολογίας, στο πλαίσιο των δεσμεύσεων του συμφώνου για το ευρώ+·

6. χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής για τη δημιουργία «Πλατφόρμας χρηστής φορολογικής διακυβέρνησης»· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθήσει εκ του σύνεγγυς την εφαρμογή των δύο συστάσεων σε όλα τα κράτη μέλη, και να διαβουλευτεί και να εντάξει στις εργασίες της πλατφόρμας και τους εργαζόμενους στους εθνικούς φορολογικούς μηχανισμούς, τους κοινωνικούς εταίρους και τα συνδικάτα· καλεί την Επιτροπή να υποβάλλει κάθε χρόνο στο Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο έκθεση σχετικά με το έργο και τα επιτεύγματα της πλατφόρμας·

7. θεωρεί ότι η έκταση και η σοβαρότητα του προβλήματος και ο επείγων χαρακτήρας των μέτρων που απαιτούνται, καταδεικνύονται από τις πληροφορίες σχετικά με μυστικούς εξωχώριους τραπεζικούς λογαριασμούς, που δημοσιεύτηκαν τον Απρίλιο του 2013 από την Διεθνή Κοινοπραξία ερευνητικής δημοσιογραφίας· ζητεί για μία ακόμη φορά, στο φως των παραπάνω, να υπάρξει ενισχυμένη ευρωπαϊκή και διεθνής δέσμευση στη διαφάνεια, που πρέπει να οδηγήσει σε μια διεθνή, δεσμευτική, πολυμερή συμφωνία σχετικά με την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών σε φορολογικά θέματα·

Ο ρόλος της ΕΕ στη διεθνή σκηνή

8. επισημαίνει ότι η ΕΕ πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο στις συζητήσεις που γίνονται σχετικά με την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, της φοροαποφυγής και των φορολογικών παραδείσων στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ, του Παγκόσμιου Φόρουμ για τη διαφάνεια και την ανταλλαγή πληροφοριών για φορολογικούς σκοπούς, των ομάδων G20 και G8 και σε άλλα σχετικά πολυεθνικά βήματα συζήτησης· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επισημαίνουν με συνέπεια στη διεθνή σκηνή, την τεράστια σημασία της ενίσχυσης της συνεργασίας για την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής, της φοροαποφυγής, του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού και των φορολογικών παραδείσων· επισημαίνει ότι η ΕΕ πρέπει, όπου αρμόζει, να πείθει τρίτες χώρες να συγκροτούν και να βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα των συστημάτων τους συλλογής φόρων, ενστερνιζόμενες τις αρχές της διαφάνειας, της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών και της κατάργησης των επιζήμιων φορολογικών μέτρων, και να τις βοηθά να το πράττουν· ενθαρρύνει την Επιτροπή και το Συμβούλιο να αναβαθμίσουν την τεχνική βοήθεια και την οικοδόμηση ικανοτήτων στις αναπτυσσόμενες χώρες·

9. πιστεύει ότι έχει τεράστια σημασία τα κράτη μέλη να εξουσιοδοτήσουν την Επιτροπή να διαπραγματευθεί φορολογικές συμφωνίες με τρίτες χώρες εξ ονόματος της ΕΕ, αντί να συνεχίζεται η πρακτική των διμερών διαπραγματεύσεων που παράγουν χαμηλότερα αποτελέσματα από τη σκοπιά της ΕΕ συνολικά και συχνά ακόμη και για το εμπλεκόμενο κράτος μέλος·

10. επισημαίνει ότι τα κράτη μέλη που έχουν λάβει[6] ή ζητούν να λάβουν οικονομική βοήθεια, έχουν υποχρέωση να εφαρμόσουν μέτρα που αποσκοπούν στην ενίσχυση και βελτίωση της ικανότητάς τους για συλλογή φόρων και την αντιμετώπιση της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής· καλεί την Επιτροπή να διευρύνει την υποχρέωση αυτή ώστε να περιλάβει μέτρα για την αντιμετώπιση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομη δραστηριότητα, της φοροαποφυγής και του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού·

11. καλεί την Επιτροπή να απέχει από τη χορήγηση ενωσιακής χρηματοδότησης και να διασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη δεν παρέχουν κρατική ενίσχυση ή πρόσβαση σε δημόσιες προμήθειες σε εταιρείες που παραβιάζουν τα φορολογικά πρότυπα της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να απαιτούν τη γνωστοποίηση πληροφοριών σχετικά με κυρώσεις ή καταδίκες για αδικήματα φορολογικού χαρακτήρα, για όλες τις εταιρείες που υποβάλλουν προσφορά για δημόσια σύμβαση· προτείνει να έχουν τη δυνατότητα οι δημόσιες αρχές, τηρώντας τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από την οδηγία σχετικά με τις καθυστερήσεις πληρωμών, να συμπεριλαμβάνουν στις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών μια ρήτρα που θα τους επιτρέπει να λύουν τη σύμβαση εάν στη συνέχεια ένας προμηθευτής παραβιάζει υποχρεώσεις φορολογικής συμμόρφωσης·

12. καλεί την Επιτροπή να προτείνει κοινές προδιαγραφές για σύναψη φορολογικών συμφωνιών μεταξύ κρατών μελών και αναπτυσσομένων χωρών, με σκοπό την αποφυγή της διάβρωσης της φορολογικής βάσης για τις χώρες αυτές·

13. καλεί την Επιτροπή να διαθέσει περισσότερους πόρους του προϋπολογισμού και προσωπικό στην ΓΔ TAXUD προκειμένου να βοηθήσει στην ανάπτυξη πολιτικών και προτάσεων της ΕΕ σχετικά με την αποφυγή της διπλής φορολόγησης, της φοροδιαφυγής και της απάτης·

14. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επιμένουν, στις αντίστοιχες σχέσεις τους με τρίτες χώρες, στην αυστηρή εφαρμογή των ενωσιακών προδιαγραφών σε φορολογικής φύσεως θέματα, ιδίως στις περιπτώσεις μελλοντικών διμερών ή πολυμερών εμπορικών συμφωνιών·

15. χαιρετίζει τον νόμο των ΗΠΑ περί φορολογικής συμμόρφωσης αλλοδαπών λογαριασμών (FATCA) σαν πρώτο βήμα για την ενίσχυση της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ για την καταπολέμηση της διασυνοριακής φορολογικής απάτης και φοροδιαφυγής· εκφράζει ωστόσο τη λύπη του διότι στις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ ακολουθήθηκε μια διμερής/διακυβερνητική προσέγγιση και όχι μια κοινή ενωσιακή διαπραγματευτική θέση· εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη πλήρους αμοιβαιότητας στην ανταλλαγή πληροφοριών· ζητεί να γίνουν σεβαστά από αυτή την άποψη τα δικαιώματα προστασίας δεδομένων των πολιτών της ΕΕ·

16. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν προσεκτικά και να εφαρμόσουν δεόντως τις συστάσεις της ομάδας χρηματοοικονομικής δράσης (FATF) του Φεβρουαρίου 2012·

Κορυφαίος στόχος - Αντιμετώπιση του φορολογικού χάσματος

17. καλεί τα κράτη μέλη να δεσμευτούν σε ένα φιλόδοξο αλλά ρεαλιστικό στόχο για τουλάχιστον μείωση του φορολογικού χάσματος μέχρι το 2020, καθόσον αυτό σταδιακά θα δημιουργήσει σαφώς αυξημένο δυναμικό για φορολογικά έσοδα, χωρίς να αυξηθούν οι φορολογικοί συντελεστές·

18. αναγνωρίζει περαιτέρω ότι η διεύρυνση των υφιστάμενων φορολογικών βάσεων, αντί για την αύξηση των φορολογικών συντελεστών ή την επιβολή νέων φόρων, θα μπορούσε να παραγάγει περαιτέρω έσοδα για τα κράτη μέλη·

19. καλεί την Επιτροπή να προχωρήσει τουλάχιστον στη χάραξη συνολικής στρατηγικής με βάση συγκεκριμένες νομοθετικές δράσεις εντός του πλαισίου των υπαρχουσών Συνθηκών, για την κάλυψη του φορολογικού χάσματος στην ΕΕ και να διασφαλίσει ότι όλες οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ εκπληρώνουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις σε όλα τα κράτη μέλη στα οποία δραστηριοποιούνται·

20. επισημαίνει ότι τα μέτρα για μείωση του φορολογικού χάσματος και αντιμετώπιση των φορολογικών παραδείσων, της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής θα οδηγήβσουν σε δίκαιες και διαφανείς συνθήκες ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά, θα βοηθήσουν τη δημοσιονομική εξυγίανση με μείωση των επιπέδων δημοσίου χρέους, θα αυξήσουν τους πόρους που προορίζονται για δημόσιες επενδύσεις, θα βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα και τη δικαιοσύνη των εθνικών φορολογικών συστημάτων και θα αυξήσουν τα γενικά επίπεδα φορολογικής συμμόρφωσης, τόσο στην ΕΕ όσο και σε αναπτυσσόμενες χώρες·

21. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την αξιοποίηση του προγράμματος Fiscalis ενσωματώνοντας τη στρατηγική για την κάλυψη του φορολογικού χάσματος σ' αυτό·

22. ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα καθιέρωσης ευρωπαϊκής φορολόγησης για τα διασυνοριακά επιχειρηματικά μοντέλα και το ηλεκτρονικό εμπόριο·

Προτείνει οι κάτωθι δράσεις να τεθούν στην πρώτη γραμμή της στρατηγικής της ΕΕ για την κάλυψη του φορολογικού χάσματος:

Σχετικά με τη φορολογική απάτη και τη φοροδιαφυγή

23. καλεί τα κράτη μέλη να χορηγήσουν επαρκείς πόρους από πλευράς στελέχωσης, εμπειρογνωμοσύνης και προϋπολογισμού οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους στις εθνικές φορολογικές υπηρεσίες τους, καθώς και στο προσωπικό που είναι αρμόδιο για τους φορολογικούς ελέγχους, καθώς και πόρους για την επιμόρφωση του προσωπικού των φορολογικών υπηρεσιών, με εστίαση στη διασυνοριακή συνεργασία για θέματα φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, και να καθιερώσουν ισχυρά εργαλεία για την καταπολέμηση της διαφθοράς·

24. καλεί την Επιτροπή να αναλάβει άμεση δράση όσον αφορά τη διαφάνεια της καταβολής φόρων από τις εταιρείες, υποχρεώνοντας όλες τις πολυεθνικές εταιρείες να δημοσιεύουν ένα απλό, ενιαίο αριθμητικό στοιχείο για το ποσό που καταβάλλουν ως φόρο σε κάθε κράτους μέλους στο οποίο δραστηριοποιούνται·

25. τονίζει τη σημασία μιας κοινής ενοποιημένης βάσης φορολογίας εταιρειών (ΚΕΒΦΕ), και καλεί τα κράτη μέλη να συμφωνήσουν και να εφαρμόσουν την οδηγία για μια ΚΕΦΒΕ, κινούμενα σταδιακά από ένα προαιρετικό σε υποχρεωτικό καθεστώς, όπως ορίζει το νομοθετικό ψήφισμά του της 19ης Απριλίου 2012 στην πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών (ΚΕΒΦΕ)·

26. είναι της γνώμης ότι οι αρμόδιες αρχές πρέπει να αναλάβουν δράση και να αναστείλουν ή να ανακαλέσουν τις τραπεζικές άδειες των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων σε περίπτωση που αυτά συμβάλλουν σε διάπραξη φορολογικών απατών, προσφέροντας προϊόντα ή υπηρεσίες σε πελάτες που τους παρέχουν τη δυνατότητα να φοροδιαφεύγουν ή αρνούνται να συνεργαστούν με τις φορολογικές αρχές·

27. χαιρετίζει το μέτρο που προτείνει η Επιτροπή για την καταχώριση των φορολογικών εγκλημάτων ως στοιχειοθετημένων αδικημάτων νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες που περιλαμβάνονται στη νέα οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (2013/0025 (COD)) και ζητεί την ταχεία εφαρμογή της οδηγίας· παροτρύνει την Επιτροπή να εισαγάγει προτάσεις για την εναρμόνιση της ποινικής αντιμετώπισης της φορολογικής απάτης, ιδίως όσον αφορά τις διασυνοριακές και αμοιβαίες έρευνες· προειδοποιεί την Επιτροπή ότι πρέπει να ενισχύσει τη συνεργασία της με άλλα όργανα επιβολής του νόμου στην ΕΕ, και ιδίως με τις αρχές που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, καθώς και τις υπηρεσίες στους τομείς της δικαιοσύνης και κοινωνικής ασφάλισης·

28. καλεί τα κράτη μέλη να άρουν όλα τα εμπόδια στην εθνική νομοθεσία που παρεμποδίζουν τη συνεργασία και τις ανταλλαγές πληροφοριών φορολογικής φύσεως μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και εντός των κρατών μελών, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την αποτελεσματική προστασία των δεδομένων των φορολογουμένων·

29. καλεί την Επιτροπή να εντοπίσει τομείς όπου οι κανονισμοί της ΕΕ και η διοικητική συνεργασία των κρατών μελών θα μπορούσαν να βελτιωθούν προκειμένου να περιοριστεί η φορολογική απάτη, μεταξύ άλλων με την κατάλληλη αξιοποίηση των προγραμμάτων Fiscalis και Customs·

30. χαιρετίζει την έγκριση από το Συμβούλιο του νέου πλαισίου διοικητικής συνεργασίας και ζητεί την ταχεία εφαρμογή του πλαισίου αυτού από τα κράτη μέλη·

31. παροτρύνει τα κράτη μέλη να αναζητούν δεδομένα με χαρακτηριστικά αποδεικτικής μαρτυρίας όσον αφορά τη φοροδιαφυγή, από μητρώα που διατηρούν άλλες κυβερνήσεις, όπως οι βάσεις δεδομένων για τα οχήματα, την ακίνητη περιουσία, τα πολυτελή σκάφη και άλλα περιουσιακά στοιχεία, και να τα μοιράζονται με τα άλλα κράτη μέλη και την Επιτροπή·

32. επισημαίνει τη σημασία υιοθέτησης νέων στρατηγικών που θα αξιοποιούν καλύτερα τις υφιστάμενες δομές στην ΕΕ για τη βελτίωση της καταπολέμησης της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ, ιδίως την απάτη τύπου «carousel»· παροτρύνει, στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο να εγκρίνει και να εφαρμόσει την οδηγία για τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας σε ό,τι αφορά τον μηχανισμό ταχείας αντίδρασης για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ·

33. παροτρύνει τα κράτη μέλη να συνεχίσουν και να αναβαθμίσουν, στο πλαίσιο του νέου προγράμματος Fiscalis 2020, τους ταυτόχρονους ελέγχους για τον εντοπισμό και την καταπολέμηση της διασυνοριακής φοροδιαφυγής, και να διευκολύνουν την παρουσία ξένων υπαλλήλων στα γραφεία των φορολογικών υπηρεσιών κατά τη διάρκεια διοικητικών ανακρίσεων· επισημαίνει τη σημασία της ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ των φορολογικών αρχών και των λοιπών οργάνων επιβολής του νόμου, ιδίως ενόψει της ανταλλαγής των πληροφοριών που αποκτώνται από έρευνες που συνδέονται με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και συναφή εγκλήματα·

34. υπενθυμίζει ότι η εξάλειψη της παραοικονομίας δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς την προσφορά κατάλληλων κινήτρων· προτείνει, επιπλέον, να υποχρεώνονται τα κράτη μέλη να αναφέρουν, μέσω ενός πίνακα αποτελεσμάτων, τον βαθμό στον οποίο έχουν καταφέρει να μειώσουν την παραοικονομία τους·

35. υποστηρίζει τις προσπάθειες της Διεθνούς Οργάνωσης Επιτροπών Εποπτείας Χρηματιστηρίων (IOSCO) να θεσπίσει κωδικούς αναγνώρισης νομικών προσώπων, ως ένα βήμα προς τη διασφάλιση της ιχνηλασιμότητας και της διαφάνειας των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, που αποτελεί κλειδί για τη διευκόλυνση της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής·

36. επισημαίνει ότι η κατάργηση φορολογικών προνομίων παρέχει περιθώρια για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις προς την κατεύθυνση ενός απλού, κατανοητού και δίκαιου φορολογικού συστήματος·

37. επισημαίνει ότι οι νομικές διαδικασίες για την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης είναι περίπλοκες και χρονοβόρες και ότι όσοι βρίσκονται ένοχοι τελικά καταδικάζονται σε σχετικά ήπιες ποινές, με αποτέλεσμα η φορολογική απάτη να καθίσταται ένα είδος ακίνδυνου εγκλήματος·

38. επισημαίνει τις δυνατότητες που προσφέρει η ηλεκτρονική διακυβέρνηση όσον αφορά την αύξηση της διαφάνειας και την καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς και, συνακόλουθα, τη διαφύλαξη των δημόσιων πόρων· τονίζει ότι απαιτείται νομοθεσία που θα καθιστά δυνατή τη συνεχή καινοτομία·

39. καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει συγκεκριμένα το πρόβλημα των υβριδικών αναντιστοιχιών μεταξύ διαφορετικών φορολογικών συστημάτων στα κράτη μέλη·

40. σημειώνει, ωστόσο ότι, καθώς ο ΦΠΑ αποτελεί «ίδιο πόρο», η φοροδιαφυγή στον τομέα αυτόν έχει άμεσο αντίκτυπο, αφενός στις οικονομίες των κρατών μελών και αφετέρου στον προϋπολογισμό της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το Ελεγκτικό Συνέδριο, «η φοροδιαφυγή στον τομέα του ΦΠΑ επηρεάζει τα οικονομικά συμφέροντα των κρατών μελών· έχει αντίκτυπο στον προϋπολογισμό της ΕΕ, καθώς έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των ιδίων πόρων βάσει του ΦΠΑ· Η απώλεια αυτή αντισταθμίζεται από τον ίδιο πόρο ΑΕΕ, με συνέπεια τη στρέβλωση των συνεισφο ρών των επιμέρους κρατών μελών στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Εκτός αυτού, η φορολογική απάτη υπονομεύει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και παρακωλύει τον θεμιτό ανταγωνισμό»[7]·

41 σημειώνει ότι το σύστημα ΦΠΑ της ΕΕ παρέχει σημαντικό τμήμα των δημοσίων εσόδων - 21 % το 2009[8] - αλλά, επίσης, προκαλεί υψηλό επίπεδο αφενός περιττού κόστους συμμόρφωσης και, αφετέρου, φοροδιαφυγής·

42. επισημαίνει ότι από τότε που θεσπίστηκε ο ΦΠΑ, το μοντέλο είσπραξής του παρέμεινε αμετάβλητο· τονίζει ότι, δεδομένου ότι το μοντέλο αυτό είναι απαρχαιωμένο, αν ληφθούν υπόψη οι πολλές αλλαγές που έχουν συμβεί στο τεχνολογικό και οικονομικό περιβάλλον, η συνεχιζόμενη χρήση του οδηγεί σε εκτεταμένες απώλειες·

43. επισημαίνει ότι η ορθή λειτουργία του τελωνειακού συστήματος έχει άμεσες επιπτώσεις στον υπολογισμό του ΦΠΑ· εκφράζει την βαθύτατη ανησυχία του για το γεγονός ότι οι τελωνειακοί έλεγχοι στην ΕΕ δεν λειτουργούν κανονικά, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται σημαντικές απώλειες στην είσπραξη ΦΠΑ[9]· θεωρεί απαράδεκτο το γεγονός ότι, στα περισσότερα κράτη μέλη, οι φορολογικές αρχές δεν έχουν άμεση πρόσβαση στα τελωνειακά δεδομένα και δεν είναι δυνατός ο αυτόματος έλεγχος διασταύρωσης με τα φορολογικά στοιχεία· επισημαίνει ότι το οργανωμένο έγκλημα έχει πολύ καλή επίγνωση των αδυναμιών του υπάρχοντος συστήματος·

44. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν τη θέσπιση μέτρων που να παρέχουν δυνατότητες κοινωνικής επαναχρησιμοποίησης των κονδυλίων που κατάσχονται μέσω ποινικών διαδικασιών σε υποθέσεις φορολογικής απάτης και φοροδιαφυγής· ζητεί, συνεπώς, σημαντικό μέρος των κονδυλίων που κατάσχονται να επαναχρησιμοποιούνται για κοινωνικούς σκοπούς και να επανεισάγονται στις τοπικές και περιφερειακές οικονομίες που πλήττονται άμεσα ή έμμεσα από φορολογικά εγκλήματα·

45. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καλλιεργήσουν ένα περιβάλλον στο οποίο ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών στην ανάδειξη υποθέσεων φορολογικής απάτης και φορολογικών παραδείσων θα προστατεύεται πλήρως, δημιουργώντας μεταξύ άλλων αποτελεσματικά συστήματα προστασίας των καταγγελτών και των δημοσιογραφικών πηγών·

Για τη φοροαποφυγή και τον επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό

46. καλεί τα κράτη μέλη να εγκρίνουν και να εφαρμόσουν κατά προτεραιότητα την τροποποιημένη οδηγία περί φορολόγησης αποταμιεύσεων, προκειμένου να καλυφθούν τα κενά της υφιστάμενης οδηγίας και να αποτραπεί καλύτερα η φοροδιαφυγή·

47. χαιρετίζει τις διεθνείς συζητήσεις για την επικαιροποίηση των κατευθυντήριων γραμμών του ΟΟΣΑ για την αποκαλούμενη «μεταβιβαστική τιμολόγηση», δηλαδή τη μεταφορά κερδών σε φορολογικούς παραδείσους προκειμένου να αποφευχθεί η φορολόγηση τόσο σε ανεπτυγμένες όσο και σε αναπτυσσόμενες χώρες· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν άμεσα δράση, και να αναθεωρήσουν τους κανόνες της μεταβιβαστικής τιμολόγησης, ιδίως σε σχέση με τη μετακίνηση των κινδύνων και των άυλων περιουσιακών στοιχείων, τον τεχνητό διαχωρισμό της ιδιοκτησίας των περιουσιακών στοιχείων μεταξύ νομικών προσώπων ενός ομίλου, και τις συναλλαγές μεταξύ των εν λόγω νομικών προσώπων που σπανίως θα πραγματοποιούνταν μεταξύ ανεξάρτητων οντοτήτων· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει ένα σύστημα τιμολογιακού προδιακανονισμού που θα εφαρμόζεται για τη μεταβιβαστική τιμολόγηση, στο οποίο θα προστεθεί και νέα απαίτηση στις υφιστάμενες υποχρεώσεις με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την τεκμηρίωση της μεταβιβαστικής τιμολόγησης· προτείνει η τεκμηρίωση καθώς και οι απαιτήσεις περί φορολογικών δηλώσεων να είναι ευρύτερες για συναλλαγές με περιοχές δικαιοδοσίας που περιλαμβάνονται στον «μαυροπίνακα»·

48. χαιρετίζει την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην υποβολή έκθεσης ανά χώρα σύμφωνα με τις οδηγίες περί λογιστικής και διαφάνειας· καλεί την Επιτροπή να εισαγάγει, ως προσεχές βήμα, την ανά χώρα υποβολή έκθεσης για τις διασυνοριακές εταιρείες σε όλους τους τομείς, με ενίσχυση της διαφάνειας των συναλλαγών πληρωμής και με θέσπιση απαίτησης για κοινοποίηση πληροφοριών, όπως ο χαρακτήρας των δραστηριοτήτων της επιχείρησης και η γεωγραφική της θέση, ο κύκλος εργασιών, ο αριθμός των υπαλλήλων ως ισοδύναμο πλήρους απασχόλησης, το κέρδος ή οι ζημίες προ φόρων, ο φόρος στο κέρδος ή τις ζημίες, και οι δημόσιες επιδοτήσεις που έχουν ληφθεί ανά χώρα, σχετικά με την εμπορική δραστηριότητα ενός ομίλου συνολικά, προκειμένου να ελέγχεται η τήρηση των κανόνων ορθής μεταβιβαστικής τιμολόγησης·

49. ζητεί να συμπληρωθεί η πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες με εισαγωγή της υποχρέωσης διατήρησης δημόσιου μητρώου των δικαιούχων εταιρειών, τραστ και ιδρυμάτων και άλλων παρόμοιων νομικών δομών·

50. καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα του κώδικα δεοντολογίας για τη φορολόγηση των επιχειρήσεων, θέτοντας τα θέματα σε επίπεδο Συμβουλίου, όπου απαιτείται επειγόντως η λήψη πολιτικών αποφάσεων· καλεί την Επιτροπή να παρεμβαίνει ενεργά στις περιπτώσεις όπου ο κώδικας δεοντολογίας για τους ομίλους δεν συνάδει με τις διαδικασίες περί άρσης των αναντιστοιχιών που υπάρχουν στα εθνικά φορολογικά συστήματα·

51. καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει και να προωθήσει κώδικα δεοντολογίας για τους ελεγκτές και τους συμβούλους· καλεί τις ελεγκτικές εταιρείες να ενημερώνουν τις εθνικές φορολογικές αρχές σε περίπτωση που υπάρξουν οποιεσδήποτε ενδείξεις επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού σε ελεγχόμενη επιχείρηση·

52. πιστεύει ότι οι ελεγκτές δεν πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν απαγορευμένες, μη ελεγκτικές υπηρεσίες και ότι οι συμβουλευτικές υπηρεσίες επί φορολογικών θεμάτων που αφορούν τη διάρθρωση συναλλαγών και η παροχή συμβουλών επί φορολογικών θεμάτων πρέπει να θεωρούνται απαγορευμένες·

53. σημειώνει ότι η σωστή αναγνώριση των φορολογουμένων αποτελεί κομβικό στοιχείο για την αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ εθνικών φορολογικών υπηρεσιών· καλεί την Επιτροπή να επιταχύνει την καθιέρωση ενωσιακού αριθμού φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ), που θα εφαρμόζεται σε όλα τα νομικά και φυσικά πρόσωπα που εμπλέκονται σε διασυνοριακές συναλλαγές· πιστεύει ότι ο ΑΦΜ πρέπει να συνδεθεί με μια διεθνή και ανοιχτή βάση δεδομένων για το σύστημα VIES, που θα συμβάλει στον εντοπισμό των μη καταβεβλημένων φόρων και άλλων υποχρεώσεων που δεν έχουν τηρηθεί·

54. ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εντός του 2013 προτάσεις για την αναθεώρηση της οδηγίας περί μητρικής και θυγατρικής εταιρείας και της οδηγίας περί τόκων και δικαιωμάτων, με στόχο να αναθεωρηθούν και να εναρμονιστούν οι ρήτρες περί αποφυγής καταχρήσεων που περιέχονται στις δυο οδηγίες και να εξαλειφθεί η διπλή μη φορολόγηση που διευκολύνεται από υβριδικές οντότητες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην ΕΕ·

55. καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν ταχέως την πρόταση της Επιτροπής για καθιέρωση γενικού κανόνα για την αντιμετώπιση των καταχρήσεων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επιθετικές πρακτικές φορολογικού σχεδιασμού και να συμπεριλάβουν ρήτρα στις συμβάσεις περί διπλής φορολόγησης, ώστε να αποτραπούν περιπτώσεις διπλής μη φορολόγησης· παροτρύνει τα κράτη μέλη να αγνοήσουν οιαδήποτε φορολογικά οφέλη απορρέουν από τεχνητές ρυθμίσεις ή από ρυθμίσεις που στερούνται εμπορικής ουσίας· προτείνει να ξεκινήσουν εργασίες σχετικά με τη θέσπιση σταθερής δέσμης κανόνων για τα κράτη μέλη της ΕΕ που θα αποτρέπει τη διπλή φορολόγηση·

56. χαιρετίζει το έργο της Επιτροπής για τη δημιουργία ευρωπαϊκού κώδικα φορολογουμένου· πιστεύει ότι ο κώδικας αυτός θα συμβάλει στην αύξηση της νομιμότητας και της κατανοησιμότητας του δεδομένου φορολογικού συστήματος, στην ενίσχυση της συνεργασίας, της ευθύνης και της εμπιστοσύνης μεταξύ των φορολογικών υπηρεσιών και των φορολογουμένων, για να διασφαλιστεί μεγαλύτερη διαφάνεια σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των φορολογουμένων ·

57. ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν αποτελεσματικούς μηχανισμούς συλλογής φόρων που θα ελαχιστοποιούν την απόσταση μεταξύ φορολογουμένων και φορολογικών αρχών και θα μεγιστοποιούν την αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας· καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει τις πολυπλοκότητες της φορολόγησης του ηλεκτρονικού εμπορίου, αναπτύσσοντας τα κατάλληλα ενωσιακά πρότυπα·

58. καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι δραστηριότητες των ομάδων πίεσης του χρηματοπιστωτικού τομέα, που συχνά επιτυγχάνουν νόμιμες φοροαποφυγές και καθεστώτα επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού, θα καταστούν όσο το δυνατόν πιο διαφανείς·

59. ενθαρρύνει την Επιτροπή να ρυθμίσει τις χρηματοοικονομικές ροές των κρατών μελών προς τρίτες χώρες που θα αποσκοπούν στην φοροαποφυγή, και να δημιουργήσει ένα ισορροπημένο και ανταγωνιστικό φορολογικό πλαίσιο·

60. καλεί την Επιτροπή να αναλάβει δράση σχετικά με τις μονάδες των εταιρειών στον τομέα του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού, ιδίως στον κλάδο των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών·

61. καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει ενδελεχή μελέτη όσον αφορά τη διαφορά που υπάρχει, στα κράτη μέλη, μεταξύ των νομίμων και πραγματικών εταιρικών φορολογικών συντελεστών, προκειμένου να διασφαλίσει ότι η συζήτηση για τη φορολογική εναρμόνιση θα βασιστεί σε αντικειμενικά δεδομένα·

62. καλεί τα κράτη μέλη να γνωστοποιούν και να δημοσιοποιούν τις επιμέρους φορολογικές αποφάσεις των εθνικών αρχών όσον αφορά τις επιχειρήσεις που αναπτύσσουν διασυνοριακή δραστηριότητα· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν αυστηρές προϋποθέσεις ουσίας στις διασυνοριακές εταιρείες για τη λήψη φορολογικής απόφασης·

63. επισημαίνει ότι παρόλο που τα τραστ συχνά χρησιμοποιούνται ως μέσα φοροδιαφυγής, προκαλεί ανησυχία το γεγονός ότι η πλειονότητα των χωρών δεν απαιτούν καταχώριση των νομικών ρυθμίσεων· καλεί την ΕΕ να καθιερώσει ευρωπαϊκό μητρώο των τραστ και άλλων απορρήτων νομικών προσώπων, ως προϋπόθεση για την αντιμετώπιση της φοροαποφυγής·

Για τους φορολογικούς παραδείσους

64. ζητεί να υπάρξει κοινή προσέγγιση της ΕΕ στο θέμα των φορολογικών παραδείσων·

65. καλεί την Επιτροπή να εγκρίνει σαφή ορισμό και κοινή δέσμη κριτηρίων για τον εντοπισμό των φορολογικών παραδείσων, καθώς και κατάλληλα μέτρα που ισχύουν σε εντοπισμένες δικαιοδοσίες, προς εφαρμογή έως τις 31 Δεκεμβρίου 2014, και να εξασφαλίζει ότι εφαρμόζονται με συνέπεια σε όλη την έκταση της ενωσιακής νομοθεσίας· προτείνει ο ορισμός να βασίζεται στα πρότυπα διαφάνειας και ανταλλαγής πληροφοριών του ΟΟΣΑ, καθώς και στις αρχές και τα κριτήρια του Κώδικα Δεοντολογίας· πιστεύει, στο πλαίσιο αυτό, ότι μια περιοχή δικαιοδοσίας θεωρείται φορολογικός παράδεισος εάν ισχύουν αρκετοί από τους ακόλουθους δείκτες:

(i) παρέχονται πλεονεκτήματα μόνο σε μη μόνιμους κατοίκους ή για συναλλαγές που πραγματοποιούνται με μη μόνιμους κατοίκους,

(ii) τα πλεονεκτήματα είναι περιχαρακωμένα από την εγχώρια αγορά, ώστε να μην επηρεάζουν την εθνική φορολογική βάση,

(iii) τα πλεονεκτήματα παρέχονται ακόμη και χωρίς κάποια πραγματική οικονομική δραστηριότητα και ουσιαστική οικονομική παρουσία στην περιοχή δικαιοδοσίας που παρέχει τέτοια φορολογικά πλεονεκτήματα,

(iv) οι κανόνες για τον προσδιορισμό του κέρδους σε σχέση με τις δραστηριότητες στο πλαίσιο ενός πολυεθνικού ομίλου εταιρειών διαφέρουν από διεθνώς αποδεκτές αρχές, και κυρίως από τους συμφωνηθέντες κανόνες στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ,

(v) τα φορολογικά μέτρα στερούνται διαφάνειας, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων στις οποίες οι νομικές διατάξεις χαλαρώνουν σε διοικητικό επίπεδο κατά τρόπο μη διαφανή,

(vi) η περιοχή δικαιοδοσίας επιβάλλει μηδενικό ή συμβολικό φόρο στο σχετικό εισόδημα·

(vii) υπάρχουν νόμοι ή διοικητικές πρακτικές που εμποδίζουν την ουσιαστική ανταλλαγή πληροφοριών για φορολογικούς σκοπούς με άλλες κυβερνήσεις σχετικά με φορολογούμενους που επωφελούνται από μηδενική ή συμβολική φορολογία, κατά παραβίαση των προδιαγραφών που θεσπίζει το άρθρο 26 του προτύπου σύμβασης του ΟΟΣΑ σχετικά με τους φόρους εισοδήματος και κεφαλαίου,

(viii) η περιοχή δικαιοδοσίας δημιουργεί μη διαφανείς και εχέμυθες δομές που καθιστούν ατελή και αδιαφανή τη σύσταση και λειτουργία των εταιρικών μητρώων και των μητρώων επιχειρηματικών ομίλων και ιδρυμάτων,

(ix) η περιοχή δικαιοδοσίας έχει καταχωριστεί από την ΟΧΟΔ ως μη συνεργάσιμη χώρα και έδαφος·

66. καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει και να δημιουργήσει δημόσιο ευρωπαϊκό μαυροπίνακα των φορολογικών παραδείσων έως τις 31 Δεκεμβρίου 2014· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, τις δημόσιες αρχές:

– να αναστείλουν ή να ακυρώσουν τις υφιστάμενες συμβάσεις περί διπλής φορολόγησης με περιοχές δικαιοδοσίας που περιλαμβάνονται στο μαυροπίνακα, και να δρομολογήσουν συμβάσεις διπλής φορολόγησης με περιοχές δικαιοδοσίας που έπαψαν να λειτουργούν ως φορολογικοί παράδεισοι,

– να απαγορεύσουν την πρόσβαση στις δημόσιες συμβάσεις αγαθών και υπηρεσιών της ΕΕ, και να αρνηθούν τη χορήγηση κρατικής ενίσχυσης σε εταιρείες που εδρεύουν σε περιοχές δικαιοδοσίας του μαυροπίνακα,

– να απαγορεύσουν την πρόσβαση σε κρατικές και ενωσιακές ενισχύσεις σε εταιρείες που συνεχίζουν να πραγματοποιούν πράξεις που εμπλέκουν νομικά πρόσωπα που ανήκουν σε περιοχές δικαιοδοσίας του μαυροπίνακα,

– να αναθεωρήσουν τις οδηγίες περί επαλήθευσης και λογιστικού ελέγχου, ζητώντας να υπάρξει χωριστή επαλήθευση και λογιστικός έλεγχος των κερδών και ζημιών κάθε εταιρείας χαρτοφυλακίου μιας δεδομένης νομικής οντότητας της ΕΕ που η έδρα της βρίσκεται σε περιοχή δικαιοδοσίας του μαυροπίνακα,

– να απαγορεύουν στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και χρηματοπιστωτικούς συμβούλους της ΕΕ να ιδρύουν ή να διατηρούν θυγατρικές και παραρτήματα σε περιοχές δικαιοδοσίας του μαυροπίνακα και να εξετάσουν την ανάκληση της άδειας λειτουργίας ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και χρηματοπιστωτικών συμβούλων που διατηρούν παραρτήματα και συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται σε περιοχές δικαιοδοσίας του μαυροπίνακα,

– να θεσπίσουν ειδική εισφορά σε όλες τις συναλλαγές προς ή από περιοχές δικαιοδοσίας του μαυροπίνακα,

– να διασφαλίσουν την κατάργηση απαλλαγών από την παρακράτηση στην πηγή για μη μόνιμους κάτοικους για φορολογικούς σκοπούς στις περιοχές δικαιοδοσίας του μαυροπίνακα,

– να εξετάσουν μια δέσμη επιλογών για τη μη αναγνώριση, εντός της ΕΕ, της νομικής φύσης εταιρειών που έχουν ιδρυθεί σε περιοχές δικαιοδοσίας του μαυροπίνακα,

– να εφαρμόζουν δασμολογικούς φραγμούς σε περίπτωση συναλλαγών με τρίτες χώρες του μαυροπίνακα,

– να ενισχύσουν τον διάλογο μεταξύ της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι δεν θα πραγματοποιούνται επενδύσεις σε έργα, δικαιούχους και ενδιαμέσους από περιοχές δικαιοδοσίας του μαυροπίνακα·

Διεθνής διάσταση

67. πιστεύει ότι οι ελάχιστες προδιαγραφές που περιλαμβάνονται στη σύσταση της Επιτροπής σχετικά με μέτρα που αποσκοπούν στο να ενθαρρύνουν τρίτες χώρες να εφαρμόσουν ελάχιστα πρότυπα χρηστής διαχείρισης, πρέπει να εφαρμόζονται ρητώς και στα ίδια τα κράτη μέλη·

68. παροτρύνει τα κράτη μέλη να προσφέρουν συνεργασία και βοήθεια στις αναπτυσσόμενες τρίτες χώρες που δεν είναι φορολογικοί παράδεισοι, βοηθώντας τες να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τη φορολογική απάτη και τη φοροδιαφυγή, ιδίως μέσω μέτρων για την οικοδόμηση ικανοτήτων· στηρίζει την έκκληση της Επιτροπής που ζητεί, για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη να αποσπάσουν φορολογικούς εμπειρογνώμονες στις χώρες αυτές για περιορισμένη χρονική περίοδο·

69. καλεί την Επιτροπή να συμβάλει πλήρως στην περαιτέρω ανάπτυξη του σχεδίου BEPS του ΟΟΣΑ (διάβρωση βάσης και μεταφορά κερδών) ανταλλάσσοντας πληροφορίες σχετικά με τα προβληματικά φορολογικά καθεστώτα εντός και μεταξύ των κρατών μελών και σχετικά με τις αλλαγές που είναι απαραίτητες στα κράτη μέλη και σε επίπεδο ΕΕ για να αποτραπεί η φορολογική απάτη και η φοροδιαφυγή, καθώς και κάθε μορφή επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού· καλεί την Επιτροπή να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις για τη διαδικασία αυτή στο Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο·

70. τονίζει την ανάγκη να κινητοποιηθούν και να εξασφαλιστούν φορολογικοί πόροι στις αναπτυσσόμενες χώρες, προκειμένου να επιτευχθούν οι ΑΣΧ, καθώς είναι πιο προβλέψιμοι και βιώσιμοι από την ξένη βοήθεια, και συμβάλλουν στη μείωση του χρέους· σημειώνει ωστόσο ότι ο λόγος φόρων-ΑΕγχΠ είναι χαμηλός στις περισσότερες αναπτυσσόμενες χώρες, που βρίσκονται αντιμέτωπες με κοινωνικές, πολιτικές και διοικητικές δυσκολίες για τη δημιουργία ενός υγιούς συστήματος δημοσίων οικονομικών, καθιστώντας τις ιδιαίτερα ευάλωτες σε δραστηριότητες φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής από τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις·

71. επισημαίνει ότι οι παράνομες εκροές κεφαλαίων αποτελούν μια σημαντική εξήγηση για τα χρέη των αναπτυσσόμενων χωρών, ενώ ο επιθετικός φορολογικός σχεδιασμός είναι αντίθετος προς τις αρχές της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης·

72. επισημαίνει ότι τα φορολογικά συστήματα σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες δεν είναι σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα (και αντιθέτως χαρακτηρίζεται από αδύναμη δημοσιονομική αρμοδιότητα και αναποτελεσματικότητα της φορολογικής διοίκησης, υψηλό επίπεδο διαφθοράς, ανεπαρκής ικανότητα να εισάγουν και να διατηρήσουν καλή λειτουργία των φορολογικών μητρώων, κλπ.)· καλεί την ΕΕ να ενισχύσει τη βοήθειά της σε αυτή την προσπάθεια στο πλαίσιο του Μέσου Αναπτυξιακής Συνεργασίας (DCI) και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης (ΕΤΑ), καθώς και στην αντιμετώπιση της διεθνούς φοροδιαφυγής και της υπερβολικής βελτιστοποίησης, συμβάλλοντας στη βελτίωση της ικανότητάς των αναπτυσσομένων χωρών να εντοπίζουν και να διώκουν ακατάλληλες πρακτικές μέσω ισχυρότερης συνεργασίας για τη φορολογική διακυβέρνηση· θεωρεί ότι στήριξη πρέπει επίσης να παρέχεται για την οικονομική μετατροπή των αναπτυσσόμενων χωρών που είναι φορολογικοί παράδεισοι·

73. χαιρετίζει τα πρώτα μέτρα που ελήφθησαν με τις αξιολογήσεις ομοτίμων του Παγκόσμιου Φόρουμ σχετικά με τη φοροδιαφυγή· πιστεύει, ωστόσο, ότι με την εστίαση στο σύστημα του ΟΟΣΑ για την ανταλλαγή πληροφοριών «κατόπιν αιτήματος», οι προδιαγραφές του Παγκόσμιου Φόρουμ θα είναι αναποτελεσματικές ως προς τον περιορισμό των αθέμιτων χρηματοοικονομικών ροών·

74. επισημαίνει ότι, με την ενίσχυση μιας διμερούς μάλλον παρά πολυμερούς προσέγγισης στα διεθνικά φορολογικά ζητήματα, υπάρχει κίνδυνος οι συμφωνίες διπλής φορολόγησης να ενθαρρύνουν τη μεταβιβαστική τιμολόγηση και το ρυθμιστικό αρμπιτράζ· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή να μην προωθεί τέτοιες συμφωνίες και να προτιμά συμφωνίες ανταλλαγής φορολογικών πληροφοριών (ΤΙΕΑ), διότι οι πρώτες έχουν συνήθως ως αποτέλεσμα φορολογικές απώλειες για τις αναπτυσσόμενες χώρες με χαμηλότερα ποσοστά παρακράτησης φόρου επί μερισμάτων, τόκων και δικαιωμάτων·

75. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, τον ΟΟΣΑ και στην Επιτροπή Ειδικών των Ηνωμένων Εθνών για Διεθνή Συνεργασία σε Φορολογικά Θέματα, στην Επιτροπή Εποπτείας της OLAF, καθώς και στην OLAF.

[1] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0137
[2] ΕΕ C 199E, 7.7.2012, σ. 37
[3] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0135.
[4] ΕΕ C 341E , 16.12.2010, σ. 29.
[5] http://ec.europa.eu/taxation_customs/taxation/tax_fraud_evasion/index_en.htm
[6] Κανονισμός (ΕΕ) αριθ..../2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την ενίσχυση της οικονομικής και δημοσιονομικής εποπτείας των κρατών μελών τα οποία αντιμετωπίζουν ή απειλούνται με σοβαρές δυσκολίες αναφορικά με τη χρηματοοικονομική τους σταθερότητα στη ζώνη του ευρώ.
[7] Ειδική έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου αριθ. 13/2011, σ. 11, παράγραφος 5.
[8] Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών, Πολιτική Τμήμα Α (Οικονομική και Επιστημονική Πολιτική): ‘Simplifying and Modernising VAT in the Digital Single Market’ (IP/A/IMCO/ST/2012_03), September 2012, http://www.europarl.europa.eu/committees/en/studiesdownload.html?languageDocument=EN&file=75179
[9] Σύμφωνα με την ειδική έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου αριθ. 13/2011, η εφαρμογή της τελωνειακής διαδικασίας 42 αντιστοιχούσε από μόνη της, το 2009, σε κατ' εκτίμηση απώλειες σχεδόν 2,2 δισ. ευρώ όσον αφορά τα κράτη μέλη που ελέγχθηκαν, ποσό που αντιστοιχούσε στο 29% του θεωρητικά εφαρμοζόμενου ΦΠΑ επί της φορολογητέας ύλης όλων των εισαγωγών που διενεργήθηκαν με βάση την τελωνειακή διαδικασία 42, το 2009, στα εν λόγω 7 κράτη μέλη της ΕΕ.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Ένα σκανδαλώδες ευρωπαϊκό φορολογικό χάσμα

Εκτιμάται ότι, κάθε χρόνο, στην ΕΕ η απώλεια φορολογικών εσόδων φτάνει το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ, λόγω φορολογικής απάτης ή φοροδιαφυγής. Το ανησυχητικό αυτό μέγεθος του φορολογικού χάσματος αντιστοιχεί περίπου σε επιβάρυνση ύψους 2000 € για κάθε ευρωπαίο πολίτη. Ο μέσος όρος των φορολογικών απωλειών στην Ευρώπη σήμερα υπερβαίνει το συνολικό ποσό με το οποίο χρηματοδοτούν τα κράτη μέλη την υγειονομική περίθαλψη και είναι τετραπλάσιο του ποσού που καταβάλλεται στην ΕΕ για την παιδεία.

Το υφιστάμενο φορολογικό χάσμα στην Ευρώπη αντιπροσωπεύει όχι απλώς μια ανησυχητική απώλεια δημοσίων εσόδων, αλλά και κίνδυνο για τη διασφάλιση του κοινωνικού μοντέλου της ΕΕ που βασίζεται στις ποιοτικές δημόσιες υπηρεσίες που είναι διαθέσιμες σε όλους. Αποτελεί απειλή για την εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας αγοράς και πλήγμα στην αποτελεσματικότητα και δικαιοσύνη των φορολογικών συστημάτων εντός της ΕΕ. Η απώλεια εσόδων συνεχίζει να αυξάνει το έλλειμμα και το επίπεδο χρέους στα κράτη μέλη σε μια κομβική συγκυρία για την αντιμετώπιση της κρίσης. Λόγω tης φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής, είναι περιορισμένα τα κονδύλια που διατίθενται για την ενίσχυση των δημοσίων επενδύσεων, της ανάπτυξης και της απασχόλησης.

Και όλα αυτά συμβαίνουν σε μια εποχή όπου έχει ξεσπάσει η μεγαλύτερη οικονομική, δημοσιονομική και κοινωνική κρίση των τελευταίων δεκαετιών, όταν οι αυτόματοι σταθεροποιητές του κράτους πρόνοιας εξακολουθούν να έχουν σήμερα μεγαλύτερη αξία από ποτέ για τη διασφάλιση της ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής. Δεν πρέπει επίσης να λησμονούμε ότι η αποτελεσματική και προοδευτική φορολόγηση έχει θεμελιώδη σημασία για τις δημόσιες αρχές, προκειμένου αυτές να ανταποκριθούν στο καθήκον της εκπλήρωσης των υποχρεώσεών τους και προκειμένου να ανταποκριθούν στις ανάγκες και προσδοκίες των πολιτών τους.

Μεγάλο μέρος της μη φορολογημένης ρευστότητας διοχετεύεται σε δραστηριότητες χρηματοοικονομικών συναλλαγών και όχι σε δημόσια κατανάλωση και επενδύσεις. Επιπλέον, η έλλειψη συντονισμού των φορολογικών πολιτικών στην ΕΕ έχει ως αποτέλεσμα σημαντικό φορτίο και διοικητική επιβάρυνση των πολιτών και των επιχειρήσεων που λειτουργούν διασυνοριακά εντός της ΕΕ και ενδέχεται να οδηγήσουν σε μη φορολόγηση ή φορολογική απάτη και φοροαποφυγή. Σήμερα, ένας διαρκώς αυξανόμενος αριθμός ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και ατόμων αντιμετωπίζουν συγκριτικό μειονέκτημα σε σύγκριση με αυτούς που βρίσκουν τρόπους και αποφεύγουν την καταβολή του δικαίου μεριδίου τους. Κατά συνέπεια, η κλίμακα της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής καταλήγει στην υπονόμευση της πίστης και εμπιστοσύνης των πολιτών στη δικαιοσύνη και τη νομιμότητα της συλλογής φόρων και του φορολογικού συστήματος συνολικά.

Επιπλέον, χώρες που είναι εντεταγμένες σε προγράμματα βοήθειας διαπιστώνουν ότι, μετά την επιτάχυνση της είσπραξης φόρων και την εξάλειψη των προνομίων σύμφωνα με τις προτάσεις της τρόικας, πολλές από τις μεγαλύτερες εταιρείες τους εγκαταλείπουν τη χώρα προκειμένου να επωφεληθούν από φορολογικά προνόμια που προσφέρονται από άλλες χώρες. Στην περίπτωση της Ελλάδας, η Επιτροπή υπολόγισε ότι, από τις αρχές του 2012, περίπου 60 δισεκατομμύρια ευρώ μεταφέρθηκαν από την Ελλάδα σε ελβετικές τράπεζες.

Η φορολογική απάτη και η φοροδιαφυγή αποτελούν ωστόσο ένα σοβαρό και πολύπλευρο πρόβλημα που απαιτεί συντονισμένη προσέγγιση, σε εθνικό, ενωσιακό και διεθνές επίπεδο. Καθόσον τα κράτη μέλη διατηρούν την αρμοδιότητα στα φορολογικά συστήματά τους, η δράση σε εθνικό επίπεδο είναι καθοριστική. Η σημερινή όμως παγκοσμιοποιημένη οικονομία με τη διασυνοριακή φύση της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής, σε συνδυασμό με την προσπάθεια των κρατών μελών να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους, τα αποκλειστικώς μονομερή εθνικά μέτρα δεν μπορούν να αποφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ως εκ τούτου, όλοι η εστίαση πρέπει να δοθεί στη χάραξη μιας συνεκτικής, συγκεκριμένης κοινής ευρωπαϊκής φορολογικής στρατηγικής, που θα ενστερνιστούν και θα εφαρμόσουν όλα τα κράτη μέλη.

Κύριοι στόχοι: Μείωση κατά το ήμισυ του φορολογικού χάσματος μέχρι το 2020

Το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για μια πιο αποτελεσματική απάντηση της ΕΕ στη φοροδιαφυγή και την φοροαποφυγή, καθώς και οι συστάσεις που αποσκοπούν στην ενθάρρυνση των κρατών μελών να αναλάβουν άμεση και συντονισμένη δράση για την καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων και του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού, αποτελούν βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Για να δεσμευθούν τα κράτη μέλη σε ένα φιλόδοξο και ρεαλιστικό στόχο για μείωση κατά το ήμισυ του φορολογικού χάσματος μέχρι το 2020, που θα τους επιτρέψει σταδιακά να δημιουργήσουν νέα φορολογικά έσοδα, χωρίς αύξηση των φορολογικών συντελεστών, που αντιστοιχεί σε μερικές εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ σε ετήσια βάση, η Επιτροπή πρέπει να αναλάβει περαιτέρω μέτρα για να αναπτύξει μια συνολική στρατηγική για τη γεφύρωση του φορολογικού χάσματος στην ΕΕ, με βάση συγκεκριμένες νομοθετικές πράξεις.

Συγκεκριμένα, η ανάληψη αποφασιστικής δέσμευσης για μείωση του φορολογικού χάσματος θα συνέβαλε την αναγκαία σταθεροποίηση των χρηματαγορών, καθόσον θα μείωνε σημαντικά τη διαθέσιμη ρευστότητα για χρηματοοικονομική κερδοσκοπία που δεν έχει σχέση με την πραγματική οικονομική δραστηριότητα. Θα αύξανε επίσης τα διαθέσιμα δημόσια έσοδα για τη λήψη μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής, χαλαρώνοντας τον αντίκτυπο της λιτότητας. Θα διασφαλιζόταν η διάθεση των αναγκαίων πόρων για αύξηση των δημοσίων επενδύσεων που θα λειτουργούσε προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της ΕΕ και του αναπτυξιακού δυναμικού. Επιπλέον, η αποτελεσματικότητα και η δικαιοσύνη των εθνικών φορολογικών συστημάτων στην ΕΕ θα βελτιώνονταν, σε συνδυασμό με την ενίσχυση της γενικής φορολογικής συμμόρφωσης.

Τα κράτη μέλη πρέπει να επιμείνουν στη δέσμευση που ανέλαβαν για «αναγνώριση της σημασίας της λήψης αποτελεσματικών μέτρων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της φορολογικής απάτης, ακόμη περισσότερο σε εποχές δημοσιονομικών περιορισμών και οικονομικής κρίσης», όπως ανέφεραν τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Οικονομικών και Νομισματικων Υποθέσεων της 13ης Νοεμβρίου 2012. Ένα πρώτο βήμα θα ήταν να αναληφθούν σοβαρές διαπραγματεύσεις και να υπάρξει ολοκλήρωση όλων των εκκρεμών νομοθετικών προτάσεων που αφορούν τα θέματα της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής και των φορολογικών παραδείσων. Είναι επίσης απαραίτητη η έγκριση των συστάσεων και του σχεδίου δράσης της Επιτροπής.

Προτάσεις για την επίτευξη του κύριου στόχου

Ένα σημαντικό βήμα είναι η ενίσχυση της αξιοποίησης του ευρωπαϊκού εξαμήνου με την ενσωμάτωση της στρατηγικής για την κάλυψη του φορολογικού χάσματος της ΕΕ στα ετήσια προγράμματα σταθερότητας και ανάπτυξης καθώς και στα ετήσια προγράμματα μεταρρύθμισης.

Όσον αφορά τα άμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση της φορολογικής απάτης ή της φοροδιαφυγής (παράνομη δραστηριότητα με βάση την οποία παρακάμπτονται οι φορολογικές υποχρεώσεις), τα κράτη μέλη πρέπει να διαθέσουν επαρκείς πόρους στις εθνικές φορολογικές υπηρεσίες καθώς και στο προσωπικό που διενεργεί τους φορολογικούς ελέγχους. Η εισηγήτρια προτείνει επίσης στα κράτη μέλη να άρουν τις τραπεζικές άδειες στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που συμβάλλουν ενεργά σε περιπτώσεις φορολογικής απάτης προσφέροντας προϊόντα και/ή υπηρεσίες σε πελάτες ώστε να τους δίνεται η δυνατότητα να αποφύγουν την καταβολή φόρων ή εφόσον αρνηθούν να συνεργαστούν με τις φορολογικές αρχές. Επιπλέον, η εισηγήτρια υποστηρίζει την επιβολή υποχρεωτικού CCCTB καθώς και τη χάραξη νέων στρατηγικών για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ και αυστηρότερη αντιμετώπιση της φορολογικής απάτης μέσω της άσκησης ποινικών διώξεων, πεδίο στο οποίο η Επιτροπή πρέπει να ενισχύσει τη συνεργασία της με άλλα όργανα επιβολής του νόμου στην ΕΕ, και ιδίως με τις αρχές που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, καθώς και τις υπηρεσίες στυς τομείς της δικαιοσύνης και κοινωνικής ασφάλισης. Στην αναθεώρηση της τρίτης οδηγίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης χρήματος από παράνομες δραστηριότητες πρέπει να περιληφθεί ρητή αναφορά των φορολογικών εγκλημάτων ως στοιχειοθετημένων αδικημάτων νομιμοποίησης χρήματος από παράνομες δραστηριότητες.

Η φοροαποφυγή αποτελεί την άλλη πτυχή του προβλήματος και είναι νόμιμη αλλά ανάρμοστη αξιοποίηση του φορολογικού καθεστώτος προς ίδιον όφελος, προκειμένου να περιοριστεί ή να αποφευχθεί εντελώς η φορολογική υποχρέωση και γι' αυτό απαιτεί διαφορετική δέσμη δράσεων. Συνδέεται στενά με την ερμηνεία του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού, όπου οι μεγάλες εταιρείες προβαίνουν σε ευρύ φορολογικό σχεδιασμό, μεταφέροντας τεχνητά κέρδη προκειμένου να περιορίσουν τον πραγματικό φορολογικό συντελεστή και να μειώσουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις. Η εισηγήτρια επιθυμεί την αναβάθμιση της οδηγίας φορολόγησης των αποταμιεύσεων, ούτως ώστε να τερματιστεί οριστικά το τραπεζικό απόρρητο και θεωρεί ότι είναι πλέον καιρός το Λουξεμβούργο και η Αυστρία να εγκαταλείψουν την αρνητική θέση τους για τη σύναψη αποτελεσματικής συμφωνίας με την Ελβετία. Επιπλέον οι προϋποθέσεις για υποβολή εκθέσεων ανά χώρα όσον αφορά τις διασυνοριακές εταιρείες, έχει ζωτική σημασία για τον εντοπισμό της εταιρικής φοροαποφυγής και η εισηγήτρια υποστηρίζει ότι η Επιτροπή πρέπει να θεσπίσει την ανά χώρα υποβολή εκθέσεων για τις διασυνοριακές εταιρείες σε όλους τους τομείς, όπου θα απαιτείται η κοινοποίηση πληροφοριών σχετικά με τις εμπορικές δραστηριότητες ενός ομίλου συνολικά, προκειμένου να ελέγχεται κατά πόσον γίνονται σεβαστοί οι κανόνες περί μεταφοράς της τιμολόγησης. Επίσης, είναι απαραίτητο να υπάρξει περαιτέρω δράση για τη βελτίωση του εντοπισμού των φορολογουμένων, τη φορολόγηση του ηλεκτρονικού εμπορίου, την αποτελεσματικότητα των μηχανισμών συλλογής φορολογικών εσόδων, την αύξηση της διαφάνειας των εταιρικών μητρώων και των μητρώων των τραστ, καθώς και βελτίωση της αποτελεσματικότητας του κώδικα δεοντολογίας για τη φορολόγηση των επιχειρήσεων και ένας νέος κώδικας δεοντολογίας για τους ελεγκτές και τους συμβούλους.

Στο θέμα των φορολογικών παραδείσων, η εισηγήτρια ζητεί να υπάρξει ενιαία ευρωπαϊκή προσέγγιση από όλα τα κράτη μέλη. Τα κράτη μέλη των οποίων η φορολογική βάση επλήγη λόγω αδιαφανών ή ζημιογόνων φορολογικών μέτρων ή φορολογικών παραδείσων, συνήθως εξετάζουν σειρά μέτρων που αποσκοπούν στην αποτροπή του αρνητικού αντίκτυπου. Η απάντηση από πλευράς φορολογουμένων στις περιπτώσεις αυτές συχνά περιλαμβάνει τη δρομολόγηση επιχειρήσεων ή συναλλαγών μέσω άλλου κράτους, με χαμηλότερο επίπεδο προστασίας. Κατά συνέπεια, στην ΕΕ η συνολική προστασία των φορολογικών εσόδων των κρατών μελών είναι εξίσου αποτελεσματική με την ασθενέστερη αντιμετώπιση οιουδήποτε κράτους μέλους. Ένας τρόπος για την αντιμετώπιση του προβλήματος θα ήταν να υπάρξει ενιαία ευρωπαϊκή απάντηση. Για να διασφαλισθεί η αποτελεσματικότητα μιας τέτοιας προσέγγισης, η εισηγήτρια ζητεί από την Επιτροπή να περιλάβει στη στρατηγική της ΕΕ για το φορολογικό χάσμα, σαφή ορισμό των φορολογικών παραδείσων, κοινή δέσμη κριτηρίων για τον εντοπισμό των φορολογικών παραδείσων, καθώς και κατάλληλα μέτρα που πρέπει να εφαρμοστούν σε εντοπισμένες δικαιοδοσίες. Προχωρώντας ένα ακόμη βήμα, η εισηγήτρια προτείνει ο ορισμός των φορολογικών παραδείσων να βασιστεί στα κριτήρια του Παγκόσμιου Φόρουμ και της Ομάδας του Κώδικα Δεοντολογίας. Η δημιουργία ευρωπαϊκού μαυροπίνακα πρέπει, κατά την άποψη του εισηγητή, να οδηγήσει σε αναστολή ή καταγγελία των υφιστάμενων συμβάσεων περί διπλής φορολόγησης που έχουν συνάψει κράτη μέλη με δικαιοδοσίες που έχουν χαρακτηριστεί φορολογικοί παράδεισοι και έχουν περιληφθεί στον ευρωπαϊκό μαυροπίνακα. Τέλος, η εισηγήτρια θα επιθυμούσε να δει την Επιτροπή να θεσπίζει σύστημα κινήτρων για δικαιοδοσίες που ξεκινούν διμερείς διαπραγματεύσεις με την ΕΕ αφού περιελήφθησαν σε μαυροπίνακα και να ζητήσει από τα κράτη μέλη να απαλείψουν τις τρίτες χώρες από τον ευρωπαϊκό μαυροπίνακα μόλις αυτές πάψουν να αποτελούν φορολογικούς παραδείσους. Είναι σημαντικό να καταβληθεί προσπάθεια προς την κατεύθυνση των προληπτικών δράσεων, όπου η στενότερη συνεργασία για την παροχή βοήθειας σε αναπτυσσόμενες τρίτες χώρες οι οποίες δεν είναι φορολογικοί παράδεισοι, θα βοηθούσε να καταπολεμηθούν αποτελεσματικά η φορολογική απάτη, η φοροαποφυγή και ο επιθετικός φορολογικός σχεδιασμός.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Ανάπτυξης (24.4.2013)

προς την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων

σχετικά με την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής και των φορολογικών παραδείσων
(2012/2060 (INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης (*): Eva Joly(*) Διαδικασία Συνδεδεμένων Επιτροπών – Άρθρο 50 του κανονισμού

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1. τονίζει την ανάγκη να κινητοποιηθούν και να εξασφαλιστούν φορολογικοί πόροι στις αναπτυσσόμενες χώρες, προκειμένου να επιτευχθούν οι ΑΣΧ, καθώς είναι πιο προβλέψιμοι και βιώσιμοι από την ξένη βοήθεια, και συμβάλλουν στη μείωση του χρέους· σημειώνει, ωστόσο, ότι ο λόγος φόρων-ΑΕγχΠ είναι χαμηλός στις περισσότερες αναπτυσσόμενες χώρες, που βρίσκονται αντιμέτωπες με κοινωνικές, πολιτικές και διοικητικές δυσκολίες στην δημιουργία ενός υγιούς συστήματος δημοσίων οικονομικών, καθιστώντας τις ιδιαίτερα ευάλωτες στη φοροδιαφυγή και σε δραστηριότητες φοροαποφυγής από τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις·

2. επισημαίνει ότι οι παράνομες εκροές κεφαλαίων αποτελούν μια σημαντική εξήγηση για τα χρέη των αναπτυσσόμενων χωρών, ενώ ο επιθετικός φορολογικός σχεδιασμός είναι αντίθετος προς τις αρχές της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης·

3. επισημαίνει ότι τα φορολογικά συστήματα σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες δεν είναι σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα (αδύναμη δημοσιονομική αρμοδιότητα και αναποτελεσματικότητα της φορολογικής διοίκησης, υψηλό επίπεδο διαφθοράς, ανεπαρκής ικανότητα να εισαγάγουν και να διατηρήσουν καλή λειτουργία των φορολογικών μητρώων, κλπ.)· καλεί την ΕΕ να ενισχύσει την υποστήριξή της όσον αφορά την φορολογική διακυβέρνηση στο πλαίσιο του μέσου αναπτυξιακής συνεργασίας (DCI) και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης (ΕΤΑ), καθώς και στην αντιμετώπιση της διεθνούς φοροδιαφυγής και της υπερβολικής βελτιστοποίησης, συμβάλλοντας στη βελτίωση της ικανότητάς των αναπτυσσομένων χωρών να εντοπίζουν και να διώκουν ακατάλληλες πρακτικές μέσω ισχυρότερης συνεργασίας στον τομέα της φορολογικής διακυβέρνησης· φρονεί, επίσης, ότι η στήριξη πρέπει να παρέχεται για την οικονομική μετατροπή των αναπτυσσόμενων χωρών που είναι φορολογικοί παράδεισοι·

4. χαιρετίζει τα πρώτα μέτρα που ελήφθησαν με τις αξιολογήσεις ομοτίμων του Παγκόσμιου Φόρουμ σχετικά με τη φοροδιαφυγή· πιστεύει, ωστόσο, ότι με την εστίαση στο σύστημα του ΟΟΣΑ για την ανταλλαγή πληροφοριών «κατόπιν αιτήματος», οι προδιαγραφές του Παγκόσμιου Φόρουμ θα είναι αναποτελεσματικές ως προς τον περιορισμό των αθέμιτων χρηματοοικονομικών ροών·

5. χαιρετίζει τη δέσμευση της Επιτροπής να προωθήσει την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών, όπως το μελλοντικό ευρωπαϊκό και διεθνές πρότυπο διαφάνειας και ανταλλαγής πληροφοριών σε φορολογικά θέματα· ζητεί για μια ακόμη φορά την ανάληψη δράσης πέρα από το πλαίσιο του ΟΟΣΑ για την αντιμετώπιση των παράνομων χρηματοοικονομικών ροών, της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής, ενόψει των προβλημάτων που δημιουργούν· επικρίνει το γεγονός ότι ο ΟΟΣΑ επιτρέπει στις κυβερνήσεις να αποφεύγουν την καταχώρισή τους στον μαυροπίνακά του, υποσχόμενες απλώς ότι θα προσχωρήσουν στις αρχές περί ανταλλαγής πληροφοριών, χωρίς να διασφαλίζουν την ουσιαστική εφαρμογή των αρχών αυτών· θεωρεί επιπροσθέτως ότι η απαίτηση σύναψης συμφωνιών με άλλες 12 χώρες για την διαγραφή της χώρας από τη μαύρη λίστα είναι αυθαίρετη, δεδομένου ότι δεν αναφέρεται σε κανέναν ποιοτικό δείκτη που θα επέτρεπε αντικειμενική εκτίμηση της συμμόρφωσης προς τις πρακτικές της χρηστής διακυβέρνησης·

6. εκφράζει επίσης τη λύπη του για την χαλαρότητα των προτύπων του Παγκόσμιου Φόρουμ όσον αφορά την ποιότητα των πληροφοριών που θα διατηρούνται (π.χ. την έλλειψη υποχρέωσης αποκάλυψης της πραγματικής κυριότητας· την έλλειψη των νομικών μέσων για την αντιμετώπιση αρνήσεων ή καθυστερήσεων στην παροχή πληροφοριών κατόπιν αιτήσεως· την εξάρτηση από ιδιωτικούς φορείς, όχι δημόσια μητρώα, ενημέρωση, κ.λπ.)· πιστεύει ότι η διαδικασία αναθεώρησης του Παγκόσμιου Φόρουμ θα ήταν πολύ πιο αποτελεσματική, εάν συμμετείχαν εξωτερικοί εμπειρογνώμονες σε όλα τα στάδιά της·

7. ζητεί, ωστόσο, για μία ακόμη φορά μια διεθνώς δεσμευτική συμφωνία για την αυτόματη πολυμερή ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών, η οποία θα έπρεπε επίσης να καλύπτει τα καταπιστευματικά ταμεία και τα ιδρύματα, και να περιλαμβάνει κυρώσεις για μη συνεργαζόμενα δικαστήρια και για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν με φορολογικούς παραδείσους· προτρέπει την ΕΕ να εγκρίνει μέτρα παρόμοια με τα προβλεπόμενα στον νόμο των ΗΠΑ για την εξάλειψη των καταχρηστικών τακτικών των φορολογικών παραδείσων (Stop Tax Havens Abuse Act) και να εξετάσει την πιθανότητα απόσυρσης της τραπεζικής άδειας χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που συνεργάζονται με φορολογικούς παραδείσους· καλεί την Επιτροπή να προτείνει μια ευρωπαϊκή μαύρη λίστα φορολογικών παραδείσων, στη βάση αυστηρών κριτηρίων, και να προτείνει ευρωπαϊκά συστήματα κυρώσεων σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης, ή ενισχυμένης συνεργασίας σε περιπτώσεις που μια προσέγγιση από την ΕΕ δεν είναι δυνατή·

8. υπενθυμίζει ότι η ενίσχυση της διαφάνειας σε φορολογικά θέματα περιλαμβάνει τον εντοπισμό των ιδιοκτητών και των δικαιούχων εταιρειών, ταμείων αρωγής και ιδρυμάτων·

9. επισημαίνει ότι η φοροδιαφυγή και η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες διευκολύνονται από φορείς παροχής υπηρεσιών σε εταιρείες καταπιστευτικής διαχείρισης (TCSP), δεδομένου ότι επιτρέπουν τη δημιουργία των δομών, ώστε οι πραγματικοί δικαιούχοι να μην λογοδοτούν για τις πράξεις και τις υποχρεώσεις τους, μεταξύ άλλων, σε φορολογικές αρχές, σε πιστωτές και σε θύματα παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· είναι της άποψης ότι πρέπει να απαιτείται από τις TCSP α έχουν τη δέουσα επιμέλεια στην ακριβή πληροφόρηση ως προς την πραγματική κυριότητα, βάσει νομοθεσίας κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες· επίσης, θεωρεί ότι οι εταιρείες θα πρέπει να επιτρέπεται να εντάσσονται σε μια συγκεκριμένη δικαιοδοσία, εάν έχουν ουσιαστική οικονομική παρουσία εντός της εν λόγω δικαιοδοσίας (για παράδειγμα, προσωπικό και πωλήσεις)·

10. παρατηρεί ότι οι επιχειρηματικοί όμιλοι συχνά χρησιμοποιούνται ως μέσα φοροδιαφυγής· σημειώνει ωστόσο με ανησυχία ότι η πλειονότητα των χωρών δεν απαιτούν καταχώριση των νομικών ρυθμίσεων· καλεί την ΕΕ να καθιερώσει ευρωπαϊκό μητρώο των επιχειρηματικών ομίλων και άλλων απορρήτων νομικών προσώπων, ως προϋπόθεση για την αντιμετώπιση της φοροαποφυγής·

11. επισημαίνει ότι, σύμφωνα με το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα (UNODC), το εκτιμώμενο ποσό των χρημάτων που νομιμοποιούνται σε παγκόσμιο επίπεδο κάθε χρόνο είναι 2 - 5% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ή 800 δισεκατομμύρια δολάρια - 2 τρισεκατομμύρια δολάρια σε τρέχουσες τιμές δολαρίων ΗΠΑ·

12. τονίζει ότι η καταπολέμηση της διαφθοράς αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ανάπτυξης ικανοτήτων για τη φορολογική διοίκηση· ζητεί την πλήρη εφαρμογή της Σύμβασης Merida κατά της διαφθοράς (2003)·

13. υποστηρίζει πλήρως την πρόταση της Επιτροπής να αναφέρει ρητά τα φορολογικά εγκλήματα ως κύρια αδικήματα προς το σκοπό της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, σύμφωνα με τη σύσταση 2012 που εξέδωσε η Ειδική Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης (Financial Action Task Force - FATF)· ζητεί από την ΕΕ να αυξήσει τη διαφάνεια των πληροφοριών που σχετίζονται με τους πραγματικούς δικαιούχους, καθώς και τη διαφάνεια των διαδικασιών επιμέλειας έναντι των πελατών στο πλαίσιο της καταπολέμησης του ξεπλύματος χρήματος· επιμένει στην εναρμόνιση του αδικήματος του ξεπλύματος χρήματος σε επίπεδο ΕΕ, και ζητεί την πλήρη εφαρμογή των προτύπων της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF), μέσω αποτελεσματικής παρακολούθησης και αξιόπιστων κυρώσεων·

14. τονίζει ότι ο στρεβλός καθορισμός των εμπορικών τιμών συγκαταλέγεται μεταξύ των σημαντικότερων παραμέτρων των παράνομων χρηματοοικονομικών εκροών, αλλά επισημαίνει τους περιορισμούς, τις περιπλοκές και τις δυσκολίες στην εφαρμογή της αρχής του πλήρους ανταγωνισμού, προς αντιμετώπισή τους, κυρίως για τις αναπτυσσόμενες χώρες· καλεί την Επιτροπή να διατυπώσει συγκεκριμένες προτάσεις προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι G20, ο ΟΟΣΑ, ο ΟΗΕ και ο ΠΟΕ θα εξετάσουν ένα ευρύτερο σύνολο δεικτών και μεθόδων για την αντιμετώπιση του μη- ορθού καθορισμού εμπορικών τιμών , μεταξύ των οποίων είναι οι "μέθοδοι συγκρίσιμου κέρδους" των ΗΠΑ που έχουν δείξει θετικά στοιχεία ως προς τον εντοπισμό της στρεβλής τιμολόγησης των συναλλαγών·

15. επισημαίνει ότι, με την ενίσχυση μιας διμερούς αντί μιας πολυμερούς προσέγγισης στα διεθνικά φορολογικά ζητήματα, υπάρχει κίνδυνος, οι συμφωνίες διπλής φορολόγησης να ενθαρρύνουν τις τιμές μεταβίβασης και το ρυθμιστικό αρμπιτράζ· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή να μην προωθεί τέτοιες συμφωνίες αντί για συμφωνίες ανταλλαγής φορολογικών πληροφοριών, διότι οι τελευταίες έχουν συνήθως ως αποτέλεσμα φορολογικές απώλειες για τις αναπτυσσόμενες χώρες με χαμηλότερα ποσοστά παρακράτησης φόρου επί μερισμάτων, τόκων και δικαιωμάτων·

16. σημειώνει με ανησυχία ότι πολλές αναπτυσσόμενες χώρες βρίσκονται σε μια πολύ αδύναμη διαπραγματευτική θέση προς κάποιους ξένους άμεσους επενδυτές που κάνουν "έρευνα αγοράς", αναζητώντας φορολογικές επιδοτήσεις και απαλλαγές· θεωρεί όσον αφορά τις σημαντικές επενδύσεις, ότι οι εταιρείες θα πρέπει να υποχρεούνται να αναλαμβάνουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις σχετικά με τις θετικές δευτερογενείς επιπτώσεις του έργου από απόψεως τοπικής ή/και εθνικής οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης·

17. τονίζει ότι η ανεπαρκής διαφάνεια στις χρηματοοικονομικές εκθέσεις των πολυεθνικών επιχειρήσεων αποτελεί βασικό παράγοντα που διευκολύνει τη διεθνή φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή· επιμένει ότι η ΕΕ επιδιώκει την αναθεώρηση των σημερινών λογιστικών προτύπων στον Οργανισμό Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB) και την εισαγωγή τακτικών ανά χώρα εκθέσεων ως διεθνές πρότυπο χρηματοοικονομικής έκθεσης για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις.

18. υπενθυμίζει ότι η δυνατότητα εντοπισμού και δίωξης των παραβατών στον τομέα της φορολογίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την διαθεσιμότητα και την ποιότητα των δεδομένων· τονίζει ότι μια στρατηγική πάταξης της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, όπως στην περίπτωση της αποκάλυψης των πρακτικών στρεβλής τιμολόγησης μιας επιχείρησης, πράγμα που απαιτεί μια καλά λειτουργούσα διασυνοριακή ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εθνικών φορολογικών διοικήσεων, των ελεγκτών και των ξένων δημοσίων αρχών·

19. καλεί την ΕΕ να αναβαθμίσει την τεχνική βοήθεια στις αναπτυσσόμενες χώρες προς αντιμετώπιση της χειραγώγησης των τιμών μεταβίβασης, και να αναβαθμίσει τη συνεργασία σε φορολογικά θέματα, ενθαρρύνοντας το African Tax Administration Forum (Αφρικανικό Φόρουμ για τη Φορολογική Διοίκηση) να ενισχύσει την κινητοποίηση των φόρων και τη δημοκρατική διακυβέρνηση στην Αφρική·

20. τονίζει ότι, σε ένα πλαίσιο όπου τα έσοδα από εξαγωγές ποικίλλουν ανάλογα με τις διακυμάνσεις των τιμών των πρώτων υλών, είναι σημαντικό να δοθεί στις αναπτυσσόμενες χώρες περιθώριο πολιτικής προκειμένου να αυξήσουν την ικανότητά τους να αντισταθούν σε εξωτερικούς κραδασμούς και να εφαρμόσουν μέτρα αντικυκλικής πολιτικής για την τόνωση της οικονομίας, επιτρέποντάς τους να χρησιμοποιούν εργαλεία όπως η φορολόγηση των εξαγωγών·

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	23.4.2013
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	24 0 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Michael Cashman, Ricardo Cortés Lastra, Nirj Deva, Leonidas Donskis, Charles Goerens, Eva Joly, Filip Kaczmarek, Gay Mitchell, Norbert Neuser, Bill Newton Dunn, Ανδρέας Πιτσιλλίδης, Jean Roatta, Michèle Striffler, Alf Svensson, Keith Taylor, Patrice Tirolien, Ivo Vajgl, Anna Záborská, Iva Zanicchi
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Enrique Guerrero Salom, Cristian Dan Preda, Judith Sargentini, Jan Zahradil
Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Victor Boştinaru

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού (23.4.2013)

προς την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων

σχετικά με την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής και των φορολογικών παραδείσων
2013/2060(INI)

Συντάκτης γνωμοδότησης: Bart Staes

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού καλεί την Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

Συνολικές παρατηρήσεις

1. επισημαίνει ότι οι απώλειες λόγω φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής ανέρχονται σε περίπου 1 τρισεκατομμύριο ευρώ ετησίως για όλη την ΕΕ, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Επιτροπής· υπογραμμίζει ότι το συνολικό κόστος της φοροδιαφυγής στην ΕΕ είναι υψηλότερο από το σύνολο των προϋπολογισμών υγειονομικής περίθαλψης της Ένωσης και ότι εάν πατασσόταν το φαινόμενο της φοροδιαφυγής, το σύνολο των ελλειμμάτων της ΕΕ θα μπορούσε να καλυφθεί εντός 8,8 ετών[1]·

2. τονίζει ότι μέσω ενός διαφανούς και απλού φορολογικού συστήματος μπορούν να περιοριστούν τα γραφειοκρατικά και διοικητικά εμπόδια και να μειωθεί με αυτόν τον τρόπο το κόστος της είσπραξης των φόρων·

3. επισημαίνει ότι ο περιορισμός των φορολογικών προνομίων παρέχει περιθώρια για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις προς την κατεύθυνση ενός απλού, κατανοητού και δίκαιου φορολογικού συστήματος·

4. σημειώνει ότι ο ορισμός των φορολογικών παραδείσων είναι πλέον ξεπερασμένος και ότι υπάρχουν (ημι)νόμιμοι τρόποι αποφυγής ή περιορισμού της φορολογικής υποχρέωσης που καθίστανται όλο και πιο συνήθεις στα κράτη μέλη: επί παραδείγματι, οι μεταφορές κεφαλαίων μέσω εταιρειών «ταχυδρομικής θυρίδας» στις Κάτω Χώρες ή μέσω αυτών, εκτιμάται ότι ανέρχονται ετησίως σε 8 τρις ευρώ·

5. επισημαίνει ότι η μαζική φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή εκ μέρους μεγάλων εταιρειών έχει καταστροφικό αντίκτυπο στη φορολογική πειθαρχία των μικρότερων εταιρειών ή ακόμη και των φυσικών προσώπων, καθόσον καθιστά τη φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή αποδεκτό πρότυπο, και μεταξύ άλλων ευθύνεται για την επιβολή πρόσθετων φορολογικών επιβαρύνσεων στα φυσικά πρόσωπα και τις εταιρείες· τονίζει ότι η φοροαποφυγή και η φοροδιαφυγή ευνοούνται από πολύπλοκα και αδιαφανή φορολογικά συστήματα και ότι η αδιαφανής φορολογική νομοθεσία παρέχει στις εταιρείες και τα φυσικά πρόσωπα τη δυνατότητα, μέσω ευέλικτης ερμηνείας των φορολογικών νόμων, να μειώνουν τη φορολογική τους επιβάρυνση εις βάρος άλλων·

6. επισημαίνει ότι οι εταιρείες που χρησιμοποιούν τη φοροδιαφυγή ως επιχειρηματική στρατηγική (πολλές εκ των οποίων είναι μικρότερες και πιο ευέλικτες) αποκτούν αθέμιτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε σχέση με εξωστρεφείς εταιρείες οι οποίες δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν παρόμοιες πρακτικές, με αποτέλεσμα τελικά να υπονομεύεται η ανταγωνιστικότητα των κρατών μελών·

7. συμφωνεί με τα ευρήματα του ΟΟΣΑ στην έκθεση «Αντιμετώπιση της διάβρωσης της βάσης και της μεταφοράς κερδών»[2] όσον αφορά την ανάγκη επανερμηνείας της έννοιας της μόνιμης εγκατάστασης ως κύριας βάσης φορολόγησης· θεωρεί ότι, ως γενική αρχή, η φορολόγηση θα πρέπει να πραγματοποιείται στο μέρος όπου πραγματοποιούνται οι δραστηριότητες που παράγουν εισόδημα (αρχή της «προέλευσης του πλούτου»)·

8. επισημαίνει ότι οι νομικές διαδικασίες για την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης είναι περίπλοκες και χρονοβόρες και σε αυτούς που βρεθούν ένοχοι, στο τέλος, επιβάλλονται σχετικά ήπιες ποινές, καθιστώντας έτσι τη φορολογική απάτη ένα είδος ακίνδυνου εγκλήματος·

9. επιμένει, στο πλαίσιο αυτό, ότι είναι απαραίτητη η ενίσχυση του νομικού πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κατάσχεση και δήμευση περιουσιακών στοιχείων, μεταξύ άλλων σε υποθέσεις που δεν βασίζονται σε καταδίκη, σύμφωνα με την αρχή «της παρακολούθησης της διαδρομής του χρήματος», μέσω της κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων που αποδεικνύεται ότι προέρχονται από έγκλημα ή χρησιμοποιούνται για τη διάπραξη εγκλήματος με βάση κριτήρια αστικού δικαίου·

10. υποστηρίζει την έκκληση από πλευράς ΟΟΣΑ και G20 για ένα παγκόσμιο και συνολικό σχέδιο δράσης το οποίο θα βασίζεται σε μια εις βάθος ανάλυση των αναγνωρισμένων πρακτικών διάβρωσης της βάσης και μεταφοράς κερδών, με σκοπό την πρόταση συγκεκριμένων λύσεων για την εκ νέου ευθυγράμμιση των διεθνών προτύπων με το τρέχον παγκόσμιο επιχειρηματικό περιβάλλον·

11. υπογραμμίζει ότι η ανεξάρτητη ερευνητική δημοσιογραφία θα πρέπει να ενθαρρύνεται, δεδομένου ότι είναι ζωτικής σημασίας για την αποκάλυψη συστημάτων απάτης, της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος·

12. εκφράζει βαθιά ανησυχία για το μέγεθος των υπεράκτιων χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων, όπως αποκαλύφθηκε τον Απρίλιο από την «Offshore leaks»· υπογραμμίζει ότι εκτιμάται πως ένα ποσό μεταξύ 16 και 25 τρισεκατομμυρίων ευρώ κρύβεται σε φορολογικούς παραδείσους και, άρα, βρίσκεται εκτός των κανονικών χρηματοπιστωτικών κυκλωμάτων· με δεδομένη την επίπτωση των δραστηριοτήτων αυτών στα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης, καλεί το Συμβούλιο να λάβει επείγοντα μέτρα για την εξάλειψη των δυνατοτήτων διαφυγής κεφαλαίων από τα κράτη μέλη προς φορολογικούς παραδείσους, όπως, για παράδειγμα, με την υποχρεωτική αίτηση άδειας, εκ μέρους των τραπεζικών ιδρυμάτων, για τη μεταφορά χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων από ή προς φορολογικούς παραδείσους.

13. επισημαίνει τις δυνατότητες που προσφέρει η ηλεκτρονική διακυβέρνηση όσον αφορά την αύξηση της διαφάνειας και την καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς και, συνακόλουθα, τη διαφύλαξη των δημόσιων πόρων· τονίζει ότι απαιτείται νομοθεσία που θα καθιστά δυνατή τη συνεχή καινοτομία· υπογραμμίζει ότι η ΕΕ υστερεί έναντι των βιομηχανικών της εταίρων, μεταξύ άλλων, λόγω της έλλειψης διαλειτουργικότητας των συστημάτων[3]· επισημαίνει ότι η ΕΕ πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της για την καθιέρωση μορφών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης της επόμενης γενεάς που θα προσδώσουν μεγαλύτερη διαφάνεια στα δημόσια οικονομικά και θα ενθαρρύνουν τη σύνδεση, σε πραγματικό χρόνο, των επιχειρηματικών συναλλαγών με τις φορολογικές αρχές, για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής·

14. καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίσει συγκεκριμένα το πρόβλημα των υβριδικών αποκλίσεων μεταξύ διαφορετικών φορολογικών συστημάτων στα κράτη μέλη·

15. καλεί τα κράτη μέλη να απόσχουν από τη σύναψη διμερών φορολογικών συμφωνιών με τρίτες χώρες και ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει τις προσπάθειές της για τη σύναψη φορολογικών συμφωνιών μεταξύ της ΕΕ συνολικά και τρίτων χωρών· ζητεί επίσης από την Επιτροπή να εξετάσει εάν οι υφιστάμενες διμερείς φορολογικές συμφωνίες μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών προωθούν τη φοροαποφυγή εταιρειών από άλλα κράτη μέλη, και να υποβάλει προτάσεις, συμπεριλαμβανομένης της αναθεώρησης τυχόν τέτοιων συμφωνιών, για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος·

16. προτείνει, στο μεταξύ, να απαιτείται η υποβολή του κειμένου μιας διμερούς φορολογικής συμφωνίας, πριν από την υπογραφή ή την τελική σύναψή της, στην Επιτροπή, η οποία θα διατυπώνει δημόσια και αιτιολογημένη γνώμη εντός ενός μηνός·

17. επαναλαμβάνει ότι είναι σημαντικό να υποβάλλονται εκθέσεις κατά χώρα από τις εταιρείες που ασκούν διασυνοριακές δραστηριότητες και τονίζει ότι αυτό ισχύει επίσης για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα·

18. ενθαρρύνει την Επιτροπή και το Συμβούλιο να αναπτύξουν διάλογο σχετικά με τρόπους περαιτέρω προσέγγισης των νομοθεσιών που αφορούν την εταιρική φορολογική βάση, μεταξύ άλλων με σκοπό την αντιμετώπιση της φοροαποφυγής, και να ενημερώνουν τακτικά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με αυτές τις συζητήσεις και τα σχετικά συμπεράσματά τους·

19. καλεί την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για τον αποκλεισμό εταιρειών από διαγωνισμούς σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, εφόσον έχουν κριθεί ένοχες για φοροδιαφυγή·

Φόρος προστιθέμενης αξίας

20. σημειώνει, ωστόσο, ότι εφόσον ο ΦΠΑ είναι «ίδιος πόρος», η φοροδιαφυγή στο επίπεδο αυτό έχει άμεση επίδραση τόσο στις οικονομίες των κρατών μελών όσο και στον προϋπολογισμό της ΕΕ· υπενθυμίζει ότι, κατά τη διατύπωση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, «η φοροδιαφυγή στον τομέα του ΦΠΑ επηρεάζει τα οικονομικά συμφέροντα των κρατών μελών. Έχει αντίκτυπο στον προϋπολογισμό της ΕΕ, καθώς έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των ιδίων πόρων βάσει του ΦΠΑ. Η απώλεια αυτή αντισταθμίζεται από τον ίδιο πόρο ΑΕΕ, με συνέπεια τη στρέβλωση των συνεισφορών των επιμέρους κρατών μελών στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Εκτός αυτού, η φορολογική απάτη υπονομεύει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και παρακωλύει τον θεμιτό ανταγωνισμό»[4]·

21. σημειώνει ότι το σύστημα ΦΠΑ της ΕΕ παρέχει σημαντικό τμήμα των δημοσίων εσόδων - 21 % το 2009[5] - αλλά, επίσης, προκαλεί υψηλό επίπεδο αφενός περιττού κόστους συμμόρφωσης και, αφετέρου, φοροαποφυγής·

22. επισημαίνει ότι από τότε που θεσπίστηκε ο ΦΠΑ, το μοντέλο είσπραξής του παρέμεινε αμετάβλητο· επισημαίνει ότι, καθώς το μοντέλο αυτό είναι ξεπερασμένο, δεδομένων των μεγάλων αλλαγών που έχουν επισυμβεί στο τεχνολογικό και οικονομικό περιβάλλον, η συνέχιση της χρήσης του οδηγεί σε σημαντικές απώλειες·

23. τονίζει ότι οι αδυναμίες στη διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ των φορολογικών αρχών των κρατών μελών αποδυναμώνει την ορθή εφαρμογή του κανονιστικού πλαισίου της ΕΕ όσον αφορά τον ΦΠΑ, διευκολύνει την απάτη και τις δραστηριότητες του οργανωμένου εγκλήματος και οδηγεί σε σημαντικές απώλειες, όπως αυτές που παρατηρούνται λόγω της ανομοιόμορφης εφαρμογής του τελωνειακού καθεστώτος 42· εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη συνέπειας στην επεξεργασία του αριθμού φορολογικού μητρώου ΦΠΑ σε επίπεδο τελωνείου· θεωρεί ότι η ύπαρξη ενός ευρωπαϊκού αριθμού φορολογικού μητρώου θα οδηγούσε σε μεγαλύτερη διαφάνεια και ομοιομορφία στη διαχείριση του τελωνειακού καθεστώτος 42· προτρέπει, κατά συνέπεια, την Επιτροπή να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατόν την εκτίμηση επιπτώσεων για το θέμα αυτό·

24. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι δύο σημαντικές πρωτοβουλίες που αποσκοπούσαν στην καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ, και συγκεκριμένα η πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/EΚ για ένα κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας όσον αφορά τον μηχανισμό ταχείας αντίδρασης για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ (COM(2012)0428) και η πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/EΚ όσον αφορά την προαιρετική και προσωρινή εφαρμογή του μηχανισμού αντίστροφης επιβάρυνσης για τις παραδόσεις ορισμένων αγαθών και την παροχή ορισμένων υπηρεσιών που είναι πιθανόν να αποτελέσουν αντικείμενο απάτης (COM(2009)0511), εξακολουθούν να βρίσκονται μπλοκαρισμένες στο Συμβούλιο·

25. προτρέπει την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για να γίνει δυνατή η έναρξη διαπραγματεύσεων για διμερείς συμφωνίες μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών με στόχο τη θέσπιση ενός αποτελεσματικού συστήματος υποχρεωτικής διοικητικής συνεργασίας στο πεδίο του ΦΠΑ·

Τελωνεία

26. επισημαίνει ότι η ορθή λειτουργία του τελωνειακού συστήματος έχει άμεσες επιπτώσεις στον υπολογισμό του ΦΠΑ· εκφράζει την βαθύτατη ανησυχία του για το γεγονός ότι οι τελωνειακοί έλεγχοι στην ΕΕ δεν λειτουργούν ορθά, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται σημαντικές απώλειες στην είσπραξη ΦΠΑ[6]· θεωρεί απαράδεκτο το γεγονός ότι, στα περισσότερα κράτη μέλη, οι φορολογικές αρχές δεν έχουν άμεση πρόσβαση στα τελωνειακά δεδομένα και δεν είναι δυνατός ο αυτόματος έλεγχος διασταύρωσης με τα φορολογικά στοιχεία· επισημαίνει ότι το οργανωμένο έγκλημα έχει πολύ καλή γνώση των αδυναμιών του υπάρχοντος συστήματος·

27. εκφράζει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη δεν κατόρθωσαν να διασφαλίσουν εγκαίρως την εφαρμογή του εκσυγχρονισμένου τελωνειακού κώδικα· επισημαίνει ότι τα οικονομικά οφέλη που εκτιμάται ότι απωλέσθησαν λόγω της καθυστέρησης στην εφαρμογή του νέου τελωνειακού κώδικα, ανέρχονται περίπου σε 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε ετήσιες επιχειρησιακές εξοικονομήσεις όσον αφορά το κόστος συμμόρφωσης στο πλήρες καθεστώς και μέχρι 50 δισ. ευρώ στην ευρύτερη αγορά του διεθνούς εμπορίου[7]·

28. επισημαίνει ότι, λαμβάνοντας υπόψη την έκθεση της OLAF για το 2011 και την επισκόπηση της προόδου σε δικαστικές διαδικασίες για την περίοδο 2006-2011, σύμφωνα με την οποία σε πάνω από τις μισές διαδικασίες εκκρεμεί δικαστική απόφαση, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε υποθέσεις που αφορούν απάτη σε τελωνεία, τομέας ο οποίος είναι ανάμεσα στους τομείς με τα υψηλότερα ποσοστά συστημικής διαφθοράς στην Ευρώπη[8]·

29. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, από τα τεράστια ποσά που καταβάλλονται στην Ένωση βάσει συμφωνιών από μεγάλες εταιρείες καπνού, μόνο το 9,7% αξιοποιείται για μέτρα και προγράμματα καταπολέμησης της απάτης, ενώ το υπόλοιπο 90,3% εγγράφεται ως έσοδο στους αντίστοιχους προϋπολογισμούς των κρατών μελών, χωρίς να κατευθύνεται συγκεκριμένα προς προγράμματα και δραστηριότητες που σχετίζονται με την καταπολέμηση της απάτης·

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	23.4.2013
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	17 1 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Zigmantas Balčytis, Zuzana Brzobohatá, Andrea Češková, Tamás Deutsch, Jens Geier, Gerben-Jan Gerbrandy, Ingeborg Gräßle, Monica Luisa Macovei, Jan Mulder, Eva Ortiz Vilella, Monika Panayotova, Crescenzio Rivellini, Θεόδωρος Σκυλακάκης, Bart Staes, Michael Theurer
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Cornelis de Jong, Karin Kadenbach, Ivailo Kalfin, Derek Vaughan

[1] Richard Murphy FCA, Tax Research UK: Κάλυψη του ευρωπαϊκού φορολογικού χάσματος - Έκθεση της Ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, http://www.socialistsanddemocrats.eu/gpes/media3/documents/3842_EN_richard_murphy_eu_tax_gap_en_120229.pdf
[2] ΟΟΣΑ (2013) Αντιμετώπιση της διάβρωσης της βάσης και της μεταφοράς κερδών, Εκδόσεις ΟΟΣΑ, http://dx.doi.org/10.1787/9789264192744-en
[3] Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Ψηφιακό Θεματολόγιο για την Ευρώπη (COM(2010)245).
[4] Ειδική Έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου αριθ. 13/2011, σελ. 11, παράγραφος 5.
[5] Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ΓΔ εσωτερικής πολιτικής, τομέας πολιτικής Α (Οικονομική και επιστημονική πολιτική): «Απλούστευση και εκσυγχρονισμός του ΦΠΑ στην ψηφιακή ενιαία αγορά» (IP/A/IMCO/ST/2012_03), Σεπτέμβριος 2012, http://www.europarl.europa.eu/committees/en/studiesdownload.html?languageDocument=EN&file=75179
[6] Το Ελεγκτικό Συνέδριο, στην ειδική έκθεση αριθ. 13/2011, διαπίστωνε ότι, το 2009, η εφαρμογή της τελωνειακής διαδικασίας 42 αντιστοιχούσε από μόνη της σε κατ' εκτίμηση απώλειες σχεδόν 2,2 δισ. ευρώ όσον αφορά τα επτά κράτη μέλη που ελέγχθηκαν, ποσό που αντιστοιχούσε στο 29% του θεωρητικά εφαρμοζόμενου ΦΠΑ επί της φορολογητέας ύλης όλων των εισαγωγών που διενεργήθηκαν με βάση την τελωνειακή διαδικασία 42, το 2009, στα εν λόγω 7 κράτη μέλη της ΕΕ.
[7] Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ΓΔ εσωτερικής πολιτικής, τομέας πολιτικής Α (Οικονομική και επιστημονική πολιτική): «Χάρτης πορείας προς την ψηφιακή ενιαία αγορά» (IP/A/IMCO/NT/2012-13), Αύγουστος 2012, http://www.europarl.europa.eu/document/activities/cont/201209/20120914ATT51402/20120914ATT51402EN.pdf
[8] Θεματικό κείμενο σχετικά με τομείς συστημικής διαφθοράς στη δημόσια διοίκηση των κρατών μελών και με τα μέτρα αντιμετώπισης των αρνητικών της επιπτώσεων στην ΕΕ, Επιτροπή για το οργανωμένο έγκλημα, τη διαφθορά και τη νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, Νοέμβριος 2012

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	24.4.2013
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	29 1 2
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Jean-Paul Besset, Sharon Bowles, Udo Bullmann, George Sabin Cutaş, Leonardo Domenici, Diogo Feio, Elisa Ferreira, Ildikó Gáll-Pelcz, Jean-Paul Gauzès, Sven Giegold, Liem Hoang Ngoc, Gunnar Hökmark, Philippe Lamberts, Astrid Lulling, Hans-Peter Martin, Sławomir Nitras, Ivari Padar, Antolín Sánchez Presedo, Theodor Dumitru Stolojan, Kay Swinburne, Sampo Terho, Marianne Thyssen, Ρόδη Κράτσα-Τσαγκαροπούλου, Άννυ Ποδηματά, Νικόλαος Χουντής
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Fabrizio Bertot, Herbert Dorfmann, Sari Essayah, Krišjānis Kariņš, Olle Ludvigsson, Sirpa Pietikäinen, Nils Torvalds
Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	María Auxiliadora Correa Zamora, Iratxe García Pérez, Hubert Pirker

Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου