ΣΥΣΤΑΣΗ σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη του πρωτοκόλλου σχετικά με τον καθορισμό των αλιευτικών δυνατοτήτων και της χρηματικής αντιπαροχής που προβλέπονται επί δύο έτη στη συμφωνία αλιευτικής σύμπραξης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ισλαμικής Δημοκρατίας της Μαυριτανίας

31.5.2013 - (15777/2012 – C7‑0419/2012 – 2012/0258(NLE)) - ***

Επιτροπή Αλιείας
Εισηγητής: Gabriel Mato Adrover

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη του πρωτοκόλλου σχετικά με τον καθορισμό των αλιευτικών δυνατοτήτων και της χρηματικής αντιπαροχής που προβλέπονται επί δύο έτη στη συμφωνία αλιευτικής σύμπραξης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ισλαμικής Δημοκρατίας της Μαυριτανίας

(15777/2012– C7‑0419/2012 – 2012/0258(NLE))

(Έγκριση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (15777/2012),

–   έχοντας υπόψη το σχέδιο πρωτοκόλλου σχετικά με τον καθορισμό των αλιευτικών δυνατοτήτων και της χρηματικής αντιπαροχής που προβλέπονται επί δύο έτη στη συμφωνία αλιευτικής σύμπραξης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ισλαμικής Δημοκρατίας της Μαυριτανίας (15781/2012),

–   έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 43, παράγραφος 2 και το άρθρο 218, παράγραφος 6, δεύτερο εδάφιο, στοιχείο α), της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C7 0419/2012),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 81 και το άρθρο 90, παράγραφος 7, του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Αλιείας και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ανάπτυξης και της Επιτροπής Προϋπολογισμών (A7-0184/2013),

1.  δεν εγκρίνει τη σύναψη του πρωτοκόλλου·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να ενημερώσει το Συμβούλιο ότι το πρωτόκολλο δεν μπορεί να συναφθεί·

3.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και της Ισλαμικής Δημοκρατίας της Μαυριτανίας.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Η Μαυριτανία είναι μια χώρα νομάδων η οποία μολονότι διαθέτει από τους πλουσιότερους ιχθυότοπους του κόσμου, δεν έχει αλιευτική παράδοση. Τα αλιευτικά σκάφη βιομηχανικής κλίμακας της Μαυριτανίας είναι κατά 80% κινέζικα, ενώ τα παραδοσιακά αλιευτικά σκάφη μικρής κλίμακας είναι κατά κύριο λόγο σενεγαλέζικα. Η έλλειψη εθνικού αλιευτικού στόλου οφείλεται ίσως στον νομαδικό τρόπο ζωής και στην έλλειψη οικονομικών πόρων καθώς και πολιτικής βούλησης. Συνέπεια των ανωτέρω ήταν να προτιμήσει η Μαυριτανία να παραχωρήσει την εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων της σε ξένους στόλους, μεταξύ των οποίων και στον στόλο της ΕΕ.

Από οικονομική άποψη, η αλιεία αντιπροσωπεύει το 50% των εσόδων της χώρας από εξαγωγές και το 29% του ΑΕΠ. Οι επιχειρήσεις εξαγωγής και μεταποίησης είναι ουσιαστικά μικτές επιχειρήσεις. Η αλιεία προσφέρει επίσης πολλές θέσεις εργασίας που αντιπροσωπεύουν το 36% των θέσεων εργασίας στον σύγχρονο τομέα.

Στο πλαίσιο των σχέσεών της με τη Μαυριτανία, η ΕΕ πρέπει να βοηθήσει τη χώρα στην προσπάθειά της για οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, προκειμένου να δημιουργηθούν κατάλληλες προϋποθέσεις που να ευνοούν τις ξένες επενδύσεις. Επιπλέον, η ΕΕ πρέπει να προσφέρει τομεακή βοήθεια προκειμένου η Μαυριτανία να μπορέσει να διαχειριστεί την αλιευτική εκμετάλλευση των πόρων της κατά τρόπο βιώσιμο και να καταπολεμήσει την παράνομη αλιεία εφαρμόζοντας τις αρχές της χρηστής διακυβέρνησης και τηρώντας τους διεθνείς κανόνες του Δικαίου της Θάλασσας.

Μεγάλο μέρος της βοήθειας αυτής μπορεί να προβλεφθεί απευθείας μέσω κατάλληλης αλιευτικής συμφωνίας και πρωτοκόλλου με τα οποία θα παραχωρείται στην ΕΕ πρόσβαση μόνο στους πλεονασματικούς πόρους που δεν χρειάζεται να εκμεταλλεύεται η χώρα για λόγους επισιτιστικής ασφάλειας[1]. Η εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων πρέπει να πραγματοποιείται σε τέτοιο βαθμό ώστε να επιτυγχάνεται η μέγιστη βιώσιμη απόδοσή της και να εφαρμόζονται τεχνικές μέθοδοι που να εξασφαλίζουν την αλίευση μακροπρόθεσμα, καθώς και αποτελεσματικά μέτρα ελέγχου που να εμποδίζουν την παράνομη αλιεία.

Η τήρηση αυτών των όρων θα πρέπει να απαιτείται από όλους τους αλιευτικούς στόλους που δραστηριοποιούνται στα αλιευτικά ύδατα της Μαυριτανίας προκειμένου να εξασφαλιστεί ένα ομοιογενές σύστημα εκμετάλλευσης επί ίσοις όροις το οποίο να μην επιτρέπει διακρίσεις και στο οποίο να εξασφαλίζεται προτιμησιακή μεταχείριση της ΕΕ όσον αφορά τους πλεονασματικούς πόρους. Το σύστημα αυτό απαιτεί μια σχέση διαφάνειας εκ μέρους της Μαυριτανίας σε ό, τι αφορά τις διμερείς αλιευτικές συμφωνίες που συνάπτονται με τρίτους.

Η ΕΕ θα μεριμνήσει ώστε να ασκήσει τις πολιτικές της με συντονισμένο τρόπο προκειμένου να είναι συνεπής και να εξασφαλίσει ηγετική θέση όσον αφορά τις αξίες και αρχές της κατά την εξωτερική της δράση. Από την άποψη αυτή, η βοήθεια που προσφέρει η ΕΕ (και τα κράτη μέλη της μέσω των γραφείων συνεργασίας τους) στη Μαυριτανία είναι σημαντική και υλοποιείται μέσω διαφόρων προγραμμάτων στήριξης διαφορετικής φύσης[2]. Αξίζει να σημειωθεί ότι η τομεακή βοήθεια στο πλαίσιο μιας αλιευτικής συμφωνίας δεν αποτελεί τη μοναδική βοήθεια συνεργασίας που παρέχεται στη Μαυριτανία από την ΕΕ.

Κατά την αξιολόγηση του νέου αλιευτικού πρωτοκόλλου πρέπει να ληφθούν δεόντως υπόψη οι ακόλουθες πτυχές:

-    οι αλιευτικές δυνατότητες θα αφορούν τους πλεονασματικούς πόρους και κατά προτεραιότητα πρόσβαση του δικού μας αλιευτικού στόλου.

-    οι τεχνικοί όροι του πρωτοκόλλου θα ισχύουν για όλους του ξένους αλιευτικούς στόλους προς αποφυγή διακρίσεων, και θα οδηγούν σε αποδοτική αλίευση με διατήρηση της βιωσιμότητας. Οποιαδήποτε μεταβολή στους όρους αυτούς σε σχέση με το προηγούμενο πρωτόκολλο θα υποβάλλεται σε αξιολόγηση του αντίκτυπου (πχ. δυνατότητα εκφόρτωσης στις Κανάριες Νήσους).

-    η χρηματική αντιπαροχή θα προσαρμόζεται στις αλιευτικές δυνατότητες, και οι ιδιωτικές συνεισφορές των πλοιοκτητών θα είναι αναλογικές.

Παρουσίαση του νέου αλιευτικού πρωτοκόλλου

Πρόκειται αναμφίβολα για την πιο σημαντική αλιευτική συμφωνία για την ΕΕ από πλευράς όγκου και ποικιλίας αλιευμάτων, καθώς και από πλευράς χρηματικής αντιπαροχής. Στις 26.7.2012, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μονογράφησε το αλιευτικό πρωτόκολλο με τη Μαυριτανία μετά από 15 μήνες διαπραγματεύσεων, και για μια αρχική περίοδο 2 ετών. Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποχρεώθηκε να υπογράψει την προσωρινή εφαρμογή του στις 3.12.2012, κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής, η οποία ανησυχούσε μήπως χαθεί μέρος του προβλεφθέντος προϋπολογισμού. Η Μαυριτανία το υπέγραψε στις 16.12.2012, ημερομηνία κατά την οποία τέθηκε σε ισχύ προσωρινά μέχρι να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Αυτό το νέο πρωτόκολλο αντιστοιχεί σε σύμφωνο ύψους 110 εκατομμυρίων ευρώ ανά έτος, από τα οποία τα 70 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος πρόκειται να καταβάλλονται από την ΕΕ (67 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος για την πρόσβαση στους πόρους και 3 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος για την στήριξη του τομέα). Τα υπόλοιπα 40 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος είναι η συμμετοχή της βιομηχανίας υπό μορφή τελών για αλιευτικές άδειες.

Παρέχεται δυνατότητα πρόσβασης σε εκατό περίπου σκάφη από 12 κράτη μέλη μεταξύ των οποίων: η Ισπανία, η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Ελλάδα, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Μάλτα, οι Κάτω Χώρες, η Γερμανία, η Πολωνία, η Λιθουανία και η Λετονία. Σημασία στην περίπτωση αυτή δεν έχει ο αριθμός των αλιευτικών σκαφών αλλά ο όγκος των αλιευμάτων[3].

Υπάρχουν 8 κατηγορίες κατανεμημένες ως εξής: πελαγικά είδη, βενθοπελαγικά είδη και μερλούκιος, θαλασσινά (γαρίδες, καραβίδες, αστακοί και καβούρια) και τόνοι. Υπάρχουν και τα κεφαλόποδα για τα οποία οι δυνατότητες αλιείας είναι μηδενικές.

Αναγνωρίζεται η κατά προτεραιότητα δυνατότητα πρόσβασης του αλιευτικού στόλου της ΕΕ, η αποφυγή διακρίσεων και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Μαυριτανία.

Αλιευτικές δυνατότητες και τεχνικοί όροι

Το βασικότερο σημείο είναι η καθιέρωση ενός γενικευμένου συστήματος ποσοστώσεων αντί του κριτηρίου που βασίζεται στη χωρητικότητα των αλιευτικών σκαφών. Με τον τρόπο αυτό θα αποφευχθούν οι συνεχείς διενέξεις με τις τοπικές αρχές σε σχέση με τη ζύγιση των αλιευμάτων.

Κεφαλόποδα: Δεν υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης σε αυτό το είδος της αλιείας, μολονότι προβλέπεται η επανεξέταση της κατάστασης μετά την παρέλευση ενός έτους από την έναρξη ισχύος του πρωτοκόλλου. Ωστόσο είναι απίθανο να συμβεί κάτι τέτοιο δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε πως το παρόν πρωτόκολλο είναι το καλύτερο αποτέλεσμα που θα μπορούσε να επιτευχθεί. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πως η κατάσταση θα βελτιωθεί αφού πραγματοποιηθούν οι πραγματικές πληρωμές. Δεν μπορεί να κατανοηθεί ο λόγος που η Επιτροπή δεν προσάρμοσε την χρηματική αντιπαροχή σε αυτή την τόσο σημαντική και σοβαρή μείωση των αλιευτικών δυνατοτήτων (αφήνοντας έτσι περιθώριο για μια μεταγενέστερη προς τα άνω αναδιαπραγμάτευση, μόλις καθιερωθούν ποσοστώσεις σε αυτή την κατηγορία).

Το Ισπανικό Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο (IEO), οργανισμός που αναγνωρίζεται στο πρωτόκολλο, κατάρτισε πρόσφατα έκθεση σχετικά με τη κατάσταση του χταποδιού μέσω της οποίας καταδεικνύεται ότι η κατάσταση διατήρησης αυτού του είδους δεν είναι άσχημη και ότι τα επίπεδα βιομάζας του αντιστοιχούν ουσιαστικά στη μέγιστη βιώσιμη απόδοση (32 000 Tm), μετά από τη μείωση της αλιευτικής προσπάθειας κατά 30% περίπου τα τελευταία έτη. Παρά ταύτα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έλαβε υπόψη της την εν λόγω μελέτη και στηρίχθηκε αντίθετα σε γνωμοδότηση της επιστημονικής, τεχνικής και οικονομικής επιτροπής αλιείας ("ΕΤΟΕΑ") η οποία είχε βασιστεί σε στοιχεία του 2008.

Εάν είχε ληφθεί υπόψη η έκθεση του ΙΕΟ θα είχε κριθεί ξεπερασμένο το στοιχείο Η του ψηφίσματος[4] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 12ης Μαΐου 2011, σύμφωνα με το οποίο η αλιευτική συμφωνία με τη Μαυριτανία ευθύνεται για την υπερεκμετάλλευση του χταποδιού, έχει μειώσει τις δυνατότητες αλιείας για τους μαυριτανούς αλιείς και έχει δημιουργήσει ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα για τη βιομηχανία της ΕΕ. Τα στοιχεία για τα αλιεύματα των τελευταίων μηνών δείχνουν μεγάλη αφθονία χταποδιού και άλλων ειδών, πράγμα που έχει οδηγήσει στην πτώση των τιμών τους στην αγορά.

Η ίδια η ΕΤΟΕΑ αναφέρει στην έκθεσή της ότι 200 μαυριτανικές μηχανότρατες-ψυγεία, η πλειοψηφία των οποίων φέρει σημαία άλλης εθνικότητας, καθώς και ένας βασικός στόλος από 900 παραδοσιακές αλιευτικές πιρόγες, συνεχίζουν να αλιεύουν κεφαλόποδα στη Μαυριτανία. Κάτι που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι το γεγονός ότι αυτά τα 200 σκάφη που δεν εκπροσωπούν το εθνικό κεφάλαιο ούτε τις μαυριτανικές τοπικές κοινότητες, αλλά οικονομικά συμφέροντα ξένων χωρών, έχουν προτεραιότητα όσον αφορά την πρόσβαση στους εν λόγω πόρους έναντι του ευρωπαϊκού στόλου. Η κατάσταση αυτή προκαλεί διακρίσεις σε βάρος του στόλου της ΕΕ, ο οποίος πρέπει να έχει την προτεραιότητα στους πλεονασματικούς πόρους.

Πρέπει να υπογραμμισθεί ότι στο προηγούμενο πρωτόκολλο υπήρχαν 32 σκάφη αλίευσης κεφαλόποδων εκ των οποίων τα 24 ήταν ισπανικά και είχαν την έδρα τους στην Λας Πάλμας ντε Γκραν Κανάρια. Αυτά τα αλιευτικά σκάφη δεν έχουν πια δυνατότητα αλίευσης ούτε και κάποιας άλλης χρήσης, καθώς ο στόλος αυτός έχει ήδη εκτοπιστεί από τα αλιευτικά ύδατα του Μαρόκου.

Πελαγικά είδη: Η αλιευτική ζώνη των πελαγικών ειδών μετατοπίζεται από τα 13 στα 20 μίλια από την ακτή γεγονός που αφορά τις μηχανότρατες-ψυγεία και τα σκάφη αλιείας νωπών ιχθύων. Αυξάνονται οι δυνατότητες αλίευσης από 250.000 τόνους σε 300.000 τόνους (η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε προτείνει 125.000 τόνους). Η απαίτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να καταρτιστεί σχέδιο διαχείρισης για τα εν λόγω είδη, η κατάσταση των οποίων είχε θεωρηθεί ανησυχητική σύμφωνα με την έκθεση της κοινής επιστημονικής επιτροπής του Νοεμβρίου 2011, παραλείπεται.

Ένα θεμελιώδες θέμα που πρέπει να διευκρινισθεί είναι ο καθορισμός του πλεονάσματος. Προφανώς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται στην τελευταία θέση όσον αφορά τον καταμερισμό, καθώς το πλεόνασμα μοιράζεται πρώτα μεταξύ των λοιπών αλιευτικών δυνάμεων που δραστηριοποιούνται στη χώρα. Αυτό είναι αντίθετο προς το πρωτόκολλο το οποίο παρέχει προτιμησιακή μεταχείριση στην ΕΕ, και επιπλέον είναι ζημιογόνο για τα συμφέροντα του ευρωπαϊκού στόλου.

Τα αλιεύματα νωπών πελαγικών ειδών πρέπει να εκφορτώνονται στη Μαυριτανία και το 2% των ποσοτήτων που εκφορτώνονται πρέπει να προσφέρεται δωρεάν στην τοπική αγορά προκειμένου να εξασφαλίζεται η επισιτιστική ασφάλεια. Το θέμα αυτό σχολιάστηκε από την μαυριτανική κοινωνία των πολιτών, η οποία φρονεί πως πρέπει να μελετηθεί ο αντίκτυπος που θα έχουν οι εκφορτώσεις αυτές στην τιμή των ιχθύων που αλιεύονται από τους ντόπιους αλιείς.

Πρέπει να επισημανθεί ότι η υποχρέωση της εκφόρτωσης στην Μαυριτανία ενσωματώθηκε στο πρωτόκολλο χωρίς να διενεργηθεί προηγουμένως αξιολόγηση του κοινωνικο-οικονομικού αντίκτυπου που θα έχουν οι απώλειες που θα προκαλέσει αυτό το νέο μέτρο στην εξόχως απομακρυσμένη περιοχή των Καναρίων Νήσων, όπου διενεργούνταν αυτές οι εκφορτώσεις έως σήμερα[5].

Όσον αφορά την αλιεία κατεψυγμένων πελαγικών ειδών, δημιουργείται η υποχρέωση εκφόρτωσης με σκοπό τη βελτίωση των ελέγχων επί των αλιευμάτων. Τούτο είναι ωστόσο παράλογο, καθώς με τις μεταφορτώσεις ενθαρρύνεται η παράνομη αλιεία, και περιττό, δεδομένης της πιθανότητας ελέγχου κατά την έξοδο από την αλιευτική ζώνη. Είναι προφανές ότι πρόκειται για έναν κανόνα που αποφέρει εισπράξεις οι οποίες αυξάνουν τη χρηματική αντιπαροχή.

Αυτοί οι τεχνικοί όροι είναι ασύμφοροι για τον στόλο αλίευσης πελαγικών ειδών, που δεν χρησιμοποιεί αυτές τις αλιευτικές δυνατότητες και ο οποίος έχει δηλώσει ομόφωνα την πρόθεσή του να μην εφαρμόσει αυτήν την υποχρέωση.

Βενθοπελαγικοί ιχθείς (συμπεριλαμβανομένου του μαύρου μερλούκιου): Η αλιευτική ζώνη αρχίζει 6 μίλια από την ακτή σύμφωνα με το προηγούμενο πρωτόκολλο και τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα αυξάνονται από 25% σε 30%. Υφίσταται γενική υποχρέωση εκφόρτωσης όλων των αλιευμάτων.

Για τους λοιπούς βενθοπελαγικούς ιχθείς διατηρείται το 10% για τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα ενώ καταργείται ο περιορισμός των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων θαλασσινών, καλαμαριών και σουπιάς (5 % στο προηγούμενο πρωτόκολλο). Εκτός αυτού, καταργείται η απαγόρευση παρεμπιπτόντων αλιευμάτων χταποδιού και μερλούκιου (καθώς δεν συνάδει με τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν στους αλιείς θαλασσινών ούτε με την έλλειψη ποσοστώσεων για τα κεφαλόποδα).

Για τους βενθοπελαγικούς ιχθείς ορίστηκε τέλος ύψους 105 ευρώ ανά τόνο, σύνολο επιτρεπομένων αλιευμάτων (TAC) 2.500 τόνων κατά ανώτατο όριο και ένα όριο σύμφωνα με το οποίο επιτρέπονται 9 αλιευτικά σκάφη. Στην περίπτωση του μαύρου μερλούκιου, το κόστος των αδειών αυξάνεται μέχρι και κατά 400%, ανάλογα με το σκάφος, σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Το τέλος είναι 90 ευρώ ανά τόνο, το σύνολο επιτρεπομένων αλιευμάτων (TAC) 4.000 τόνοι κατά ανώτατο όριο και προβλέπεται επίσης όριο 11 σκαφών. Υπάρχει χώρος μόνο για τα δύο σκάφη που βρίσκονται στα αλιευτικά ύδατα.

Οι υποχρεωτικές εκφορτώσεις στη Μαυριτανία αυξάνουν το ιδιωτικό κόστος λόγω των λιμενικών τελών και υπηρεσιών. Αυτό επαυξάνεται με την υποχρέωση απασχόλησης μαυριτανών αλιέων σε ποσοστό 60%, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους στερούνται επαρκούς κατάρτισης, με όλες τις συνέπειες που αυτό συνεπάγεται για την ασφάλεια επί του σκάφους και την αποτελεσματικότητα της αλιευτικής δραστηριότητας. Επιπλέον, η αλιεία δεν συνιστά συνήθη δραστηριότητα του ντόπιου πληθυσμού αλλά διέξοδο από τη φτώχεια και μέτρο ελέγχου της μετανάστευσης. Προκειμένου να καταστεί το μέτρο αυτό αποτελεσματικό, δεν πρέπει να στηρίζεται στο κριτήριο της εθνικότητας.

Άλλο πρόσθετο κόστος είναι η υποχρέωση να υπάρχει επί του σκάφους σύστημα παρακολούθησης μέσω δορυφόρου (πέρα από εκείνο που απαιτείται από την ΕΕ) για τη διπλή διαβίβαση υπό πειραματική μορφή.

Θαλασσινά (γαρίδες και καραβίδες): Η αποκλειστική αλιευτική ζώνη περνά από τα 6 στα 8 μίλια από την ακτή, παρόλο που στον βορρά η οριοθέτηση βασίζεται σε ένα ελαφρώς διαφορετικό βαθομετρικό κριτήριο. Το ήμισυ του στόλου που βρίσκεται στη νότια ζώνη των αλιευτικών υδάτων μπορεί ανά πάσα στιγμή να πλησιάσει έως τα 6 μίλια, με τουλάχιστον 10 παρόντα σκάφη.

Η μετατόπιση της αλιευτικής ζώνης συνεπάγεται σοβαρή απώλεια αποδοτικότητας για τον τομέα, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος των αλιεύσιμων καραβίδων συγκεντρώνεται στις παράκτιες ζώνες, και, επιπλέον, ελλείψει επιστημονικών εκθέσεων που να αναφέρουν υπερεκμετάλλευση των εν λόγω ειδών, δεν δικαιολογείται σε καμία περίπτωση η τροποποίηση της εν λόγω αλιευτικής ζώνης. Στο βόρειο τμήμα των αλιευτικών υδάτων τροποποιήθηκε επίσης το πολύγωνο προστασίας με αποτέλεσμα να μειωθεί επίσης η ζώνη όπου επιτρέπεται η αλιεία. Το μέτρο αυτό υπολογίζεται ότι θα επιφέρει απώλεια της τάξης του 21,6% στα αλιεύματα καραβίδας.

Ωστόσο, προβλέπονται περιορισμοί στα παρεμπίπτοντα αλιεύματα, καθώς δεν επιτρέπεται η αλίευση κεφαλόποδων και τα αλιεύματα ιχθύων και καβουριών μειώνονται από 20% σε 10% και από 7,5% σε 5% αντίστοιχα. Αυτή η μείωση του όγκου των εμπορευμάτων κατά 30% καθιστά ασύμφορη την αλιεία και ενθαρρύνει την αύξηση των απορριπτόμενων αλιευμάτων στα είδη των οποίων η αλίευση είναι αναπόφευκτη παρόλο που πλέον απαγορεύεται.

Ο μηχανισμός της ταυτόχρονης παρουσίας στον νότο, ανάμεσα στα 6 και 8 μίλια, δημιουργεί τεράστιες διοικητικές δυσκολίες ως προς τον καθορισμό των σκαφών που μπορούν να επωφεληθούν από το δικαίωμα αυτό σε κάποια δεδομένη χρονική στιγμή.

Καβούρια: Η αλιευτική ζώνη δεν περιλαμβάνει πλέον τα ύδατα νοτίως του παράλληλου 17º 50, σε αντίθεση με το προηγούμενο πρωτόκολλο, ενώ οι κιούρτοι ανά σκάφος αυξάνονται από 250 σε 500, με αποτέλεσμα η αλιευτική προσπάθεια να επικεντρώνεται σε μια πιο περιορισμένη ζώνη. Βάσει του συνόλου επιτρεπομένων αλιευμάτων (TAC), είναι δυνατό να επιτραπεί η παρουσία ενός σκάφους μόνο.

Τόνος και παραγάδια επιφανείας: Δεν υπάρχουν ουσιαστικές τροποποιήσεις. Κατά συνέπεια, το σύνολο ουσιαστικά των αδειών που έχουν ζητηθεί από την 1η Αυγούστου μέχρι σήμερα αφορά αυτές τις κατηγορίες, οι οποίες είναι οι μόνες που δεν επηρεάζονται από το νέο πρωτόκολλο.

Επίσης πρέπει να προστεθεί ότι το πρωτόκολλο ορίζει τον υποχρεωτικό εφοδιασμό σε καύσιμα από την μονοπωλιακή εθνική επιχείρηση, σε τιμή υψηλότερη από εκείνη της αγοράς (το οποίο στην περίπτωση των αλιέων θαλασσινών συνεπάγεται αύξηση του κόστους κατά 45.000 ευρώ ανά σκάφος ετησίως).

Χρηματική αντιπαροχή και τομεακή βοήθεια

Η χρηματική αντιπαροχή είναι πολύ μεγαλύτερη της αντίστοιχης στο προηγούμενο πρωτόκολλο, ενώ οι αλιευτικές δυνατότητες είναι μικρότερες, δεδομένου ότι η κατηγορία των κεφαλόποδων δεν υπάρχει πλέον. Το πρωτόκολλο είναι δαπανηρό και δυσανάλογο. Επιπλέον, δεν δικαιολογείται η αναθεώρηση της ιδιωτικής συνεισφοράς των πλοιοκτητών δεδομένου ότι οι αλιευτικές δυνατότητες μειώνονται και οι τεχνικοί όροι γίνονται πιο περιοριστικοί.

Σε σχέση με την τομεακή βοήθεια, το προηγούμενο πρωτόκολλο προέβλεπε ποσό 11 εκατομμυρίων ευρώ ανά έτος, το οποίο η κυβέρνηση της Μαυριτανίας δεν επένδυσε σωστά, με αποτέλεσμα η ΕΕ να αποφασίσει να μειώσει το ποσό στο νέο πρωτόκολλο σε 3 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος (αν και τα ποσά που καταβάλλει ο ιδιωτικός τομέας υπό μορφή τελών έχουν αυξηθεί σημαντικά, κατά 300-400 %, σε σύγκριση με το προηγούμενο πρωτόκολλο). Οι στόχοι αυτής της τομεακής βοήθειας βασίζονται σε τρεις άξονες παρέμβασης: την επιστημονική συνεργασία και κατάρτιση, την παρακολούθηση και το περιβάλλον.

Περαιτέρω σχόλια του εισηγητή

Όσον αφορά τις συμφωνίες βιώσιμης αλιείας, θα πρέπει να διατηρήσουν το όνομα «συμφωνίες αλιευτικής σύμπραξης», καθώς ο όρος αυτός αναφέρεται σαφώς στις υπογράφουσες χώρες και στην ισότιμη σχέση τους. Οι συμφωνίες αυτές θα πρέπει να προωθούν τις αλιευτικές δραστηριότητες σε τρίτες χώρες με βιώσιμο τρόπο και με βάση ρυθμίσεις που να είναι επωφελείς και για τα δύο συμβαλλόμενα μέρη, καθώς και να εξασφαλίζουν τις ιδιωτικές επενδύσεις του τομέα της αλιείας της ΕΕ.

Θα πρέπει επίσης να προβλέπεται η συμμετοχή ιδιωτικών επενδυτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπό τη μορφή κοινών επιχειρήσεων με στόχο να συμβάλλουν στην εφαρμογή υπεύθυνων αλιευτικών δραστηριοτήτων, στην κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη και τη μεταφορά τεχνολογίας.

Ωστόσο δεν πρέπει, πάνω από όλα, να λησμονούμε ότι οι συμφωνίες αλιευτικής σύμπραξης έχουν κατά κύριο λόγο εμπορικό χαρακτήρα, ότι στόχος τους είναι να μπορεί ο ενωσιακός στόλος να εφοδιάζει την κοινοτική αγορά και ότι η συνεργασία που προσφέρει η ΕΕ ως τομεακή στήριξη για την ενίσχυση της αλιευτικής διαχείρισης στο παράκτιο κράτος δεν αποτελεί παρά δευτερεύοντα στόχο.

Ένα ακόμη θέμα που πρέπει να αναφερθεί είναι, ότι η νομική βάση βάσει της οποίας το Συμβούλιο θα εγκρίνει μια απόφαση σχετικά τη σύναψη του πρωτοκόλλου ανάμεσα στην ΕΕ και τη Μαυριτανία θα πρέπει να είναι το άρθρο 43 παράγραφος 2 σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) της ΣΛΕΕ, και όχι το άρθρο 43, χωρίς την παράγραφο 2, σύμφωνα με την πρόσφατη τροποποίηση του Συμβουλίου.

Με την εν λόγω νομική βάση το Συμβούλιο δύναται να εκχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την εξουσία να διαπραγματευθεί εξ ονόματος της ΕΕ ένα πρωτόκολλο αλιείας το οποίο να περιλαμβάνει σειρά μέτρων, όπως οι αλιευτικές δυνατότητες, τα τεχνικά μέτρα, τα μέτρα παρακολούθησης και η χρηματική αντιπαροχή, κατά τρόπο συνεπή προς τους στόχους της κοινής αλιευτικής πολιτικής. Συνεπάγεται ότι η νομική βάση που επιτρέπει τη διαπραγμάτευση αυτής της δέσμης μέτρων θα πρέπει να είναι το άρθρο 43 παράγραφος 2.

Πόρισμα

Κατά γενική ομολογία των εθνικών διοικήσεων και του αλιευτικού τομέα, το παρόν πρωτόκολλο είναι υπερβολικά δαπανηρό για τις αλιευτικές δυνατότητες που προσφέρει και τους τεχνικούς όρους που επιβάλλει και για αυτόν τον λόγο είναι ασύμφορο. Ως αποτέλεσμα, με εξαίρεση τα τοναλιευτικά (για τα οποία δεν έχουν αλλάξει οι τεχνικοί όροι) και τα διάφορα σκάφη αλιείας μερλούκιου (τα οποία επιχείρησαν να αλιεύσουν μόνο για μικρά χρονικά διαστήματα) ο υπόλοιπος στόλος δεν έχει ζητήσει να του χορηγηθούν προσωρινές άδειες σύμφωνα με τον κανονισμό 1006/2008.

Το πρωτόκολλο παρουσιάζει τις ακόλουθες ελλείψεις:

-    δεν επιτρέπεται η πρόσβαση σε στόλους αλίευσης κεφαλοπόδων, πράγμα που σημαίνει ότι 32 σκάφη μένουν χωρίς αλιευτικά ύδατα και χωρίς εναλλακτική λύση διανομής σε άλλη αλιευτική ζώνη, και τούτο χωρίς να υπάρχει κάποιος βιολογικός λόγος που να το αιτιολογεί·

-    περιορίζονται οι αλιευτικές ζώνες για όλους του στόλους, συμπεριλαμβανομένου του πελαγικού, με συνέπεια να σημειώνεται σημαντική μείωση των αλιευμάτων·

-    στην αλιεία των πελαγικών ειδών, των θαλασσινών και του μερλούκιου η διαχείριση της αλιευτικής δραστηριότητας βάσει της χωρητικότητας αντικαθίσταται από τη διαχείριση βάσει ποσοστώσεων η οποία συνοδεύεται από τη μείωση του αριθμού των σκαφών·

-    αυξάνονται οι δαπάνες για την ΕΕ και για τους πλοιοκτήτες, σε ορισμένες περιπτώσεις κατά 300-400 %, χωρίς να φαίνεται να υπάρχουν αντίστοιχα οφέλη·

-    επιπλέον, υπάρχουν έμμεσες δαπάνες που βαρύνουν τη συμφωνία και οι οποίες προκύπτουν από τις υποχρεώσεις: εκφόρτωσης και μεταφόρτωσης στη Μαυριτανία, απασχόλησης μαυριτανών αλιέων σε ποσοστό τουλάχιστον 60 % ανά πλοίο, ανεφοδιασμού με καύσιμα στη Μαυριτανία και πρόβλεψης ενός δεύτερου συστήματος παρακολούθησης σκαφών (VMS).

Εν συντομία, το εν λόγω αλιευτικό πρωτόκολλο:

-    δεν ευνοεί ούτε την ΕΕ, καθώς οι προβλεπόμενοι όροι εκμετάλλευσης των αλιευτικών δυνατοτήτων είναι ασύμφοροι, όπως καταδεικνύεται από την απουσία σκαφών στα αλιευτικά ύδατα·

-    ούτε και τη Μαυριτανία, καθώς η απουσία αλιευτικού στόλου της ΕΕ θα της στερήσει όχι μόνο μεγάλο μέρος της χρηματικής αντιπαροχής αλλά και τα εισοδήματα που προκύπτουν για τον παράκτιο πληθυσμό μέσω της δραστηριότητας των σκαφών, των μισθών των αλιέων κλπ.

Το τελικό πόρισμα είναι ότι αυτό το αλιευτικό πρωτόκολλο πρέπει να απορριφθεί. Οι όροι της αλιείας θα πρέπει να αναθεωρηθούν μέσω της μη κύρωσης της συμφωνίας λόγω έλλειψης αλιευτικών δυνατοτήτων και λόγω καταχρηστικών τεχνικών όρων, ώστε να γίνει νέα διαπραγμάτευση, και όχι μέσω της κοινής επιτροπής, αφότου τεθεί σε ισχύ το πρωτόκολλο και αφότου πραγματοποιηθούν οι πληρωμές. Εάν καταβληθεί πρώτα η χρηματική αντιπαροχή, η μαυριτανική πλευρά δεν θα έχει κανένα κίνητρο να βελτιώσει τους τεχνικούς όρους, καθώς κάτι τέτοιο δεν θα της απέφερε κανένα όφελος.

• [1]  Σύμφωνα με άρθρο 62 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.
• [2]  Στην «Στρατηγική για τη Μαυριτανία 2008-2013» η Μαυριτανία εισέπραξε 156 εκατ. ευρώ, και 3,2 εκατ. ευρώ επείγουσας βοήθειας, ως βοήθεια για επενδύσεις σε διακυβέρνηση, υποδομές και περιφερειακή ολοκλήρωση. Στην Στρατηγική για την ασφάλεια και ανάπτυξη του Σαχέλ με σκοπό την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η ΕΕ χορήγησε στη Μαυριτανία 52,8 εκατ. ευρώ (25 εκατ. ευρώ το 2011). Στο πρόγραμμα της ΕΕ για την αντιμετώπιση της επισιτιστικής κρίσης του Σαχέλ, παρασχέθηκαν 337 εκατ. ευρώ το 2012, και ομοίως για να μειωθεί το μεταναστευτικό ρεύμα που προέρχεται από το Μαλί, η ΕΕ χορήγησε 19 εκατ. ευρώ ως ανθρωπιστική βοήθεια.
• [3]  Ο όγκος των αλιευμάτων ορίζεται σε 307 400 τόνους για τους πελαγικούς ιχθείς, τα μαλακόστρακα και τον μερλούκιο.
• [4]  Ψήφισμα 2012/C 377 E/11
• [5]  Από καθαρά οικονομική άποψη, η αλιευτική δραστηριότητα δημιουργεί άμεσα έσοδα στα Κανάρια αξίας 40 εκατ. ευρώ ετησίως. Από πλευράς εργασίας, οι θέσεις εργασίας που συνδέονται άμεσα με τον τομέα ανέρχονται σε περίπου 2.750, και περιλαμβάνουν πληρώματα και εργαζόμενους σε λιμενικές δραστηριότητες που συνδέονται με την αλιεία. Επιπλέον, η αλιεία συνιστά έναν από τους κύριους κλάδους εξαγωγών των νήσων, η αξία του οποίου ήταν 115,3 εκατ. ευρώ κατά το οικονομικό έτος 2011. Ας μην ξεχνούμε ότι τα Κανάρια Νησιά είναι μια εξόχως απόκεντρη περιοχή με ειδικό καθεστώς αναγνωρισμένο στη Συνθήκη. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προώθησε μια σειρά δράσεων για να διευκολυνθεί η ανάπτυξη των εξόχως απόκεντρων περιοχών και δεσμεύτηκε να λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντά τους κατά τη διαπραγμάτευση εμπορικών και/ή αλιευτικών συμφωνιών με τις γειτονικές χώρες τους.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Ανάπτυξης (20.2.2013)

προς την Επιτροπή Αλιείας

σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη του πρωτοκόλλου σχετικά με τον καθορισμό των αλιευτικών δυνατοτήτων και της χρηματικής αντιπαροχής που προβλέπονται επί δύο έτη στη συμφωνία αλιευτικής σύμπραξης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ισλαμικής Δημοκρατίας της Μαυριτανίας
(15777/2012 – C7-0419/2012 – 2012/0258(NLE))

Συντάκτρια γνωμοδότησης Gesine Meissner

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

Η Μαυριτανία είναι μία από τις φτωχότερες λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες στον κόσμο, καθώς βρίσκεται στην 156η θέση του Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης σε σύνολο 187 χωρών. Η χώρα εξαρτάται οικονομικά από την εξωτερική βοήθεια και είναι υπερχρεωμένη.

Η πολιτική κατάσταση της χώρας μπορεί να θεωρηθεί ασταθής. Ο ίδιος ο σημερινός πρόεδρος, ο Mohamed Ould Abdel Aziz, ανέτρεψε με πραξικόπημα τον Αύγουστο του 2008 την προηγούμενη κυβέρνηση και εκλέχθηκε πρόεδρος τον Ιούλιο του 2009. Στις 14 Οκτωβρίου 2012 τραυματίστηκε όταν η αυτοκινητοπομπή του δέχθηκε πυρά από στρατιωτική περιπολία.

Η χώρα πλήττεται από τρομοκρατικές επιθέσεις εδώ και χρόνια και η Αλ Κάιντα αναπτύσσει δράση στη ζώνη της ερήμου της χώρας. Η κατάσταση επιδεινώθηκε μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα των στρατευμένων ισλαμιστών στο Μάλι, τον Μάρτιο του 2012.

Η οικονομία της χώρας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη γεωργία και το μεγαλύτερο μέρος του εργατικού δυναμικού απασχολείται στον τομέα αυτό. Ωστόσο, κύρια εξαγώγιμα προϊόντα είναι τα σιδηρομεταλλεύματα και τα προϊόντα αλιείας. Παρόλο που το μεγαλύτερο μέρος της χώρας είναι έρημο, τα παράκτια ύδατά της, με ακτογραμμή μήκους 753 χιλιομέτρων, συγκαταλέγονται στις πλουσιότερες περιοχές αλιείας του κόσμου.

Η συμφωνία αλιευτικής σύμπραξης (ΣΑΣ) μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ισλαμικής Δημοκρατίας της Μαυριτανίας ισχύει από την 1η Αυγούστου 2006 και τέθηκε σε εφαρμογή με δύο διαδοχικά πρωτόκολλα, το τελευταίο εκ των οποίων έληξε στις 31 Ιουλίου 2012. Από την 1η Αυγούστου 2012, η Επιτροπή διαβιβάζει απευθείας στη Μαυριτανία αιτήσεις για άδειες αλιείας που λαμβάνει από τα κράτη μέλη. Η προσωρινή ρύθμιση θα λήξει τον Ιανουάριο του 2013.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπραγματεύθηκε νέο πρωτόκολλο με την Ισλαμική Δημοκρατία της Μαυριτανίας, κατόπιν εντολής του Συμβουλίου. Το πρωτόκολλο αυτό μονογραφήθηκε στις 26 Ιουλίου 2012 και καλύπτει περίοδο 2 ετών από την ημερομηνία της υπογραφής του.

Το νέο πρωτόκολλο εγγυάται την προτεραιότητα της πρόσβασης των στόλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα διαθέσιμα πλεονάσματα στις αλιευτικές ζώνες της Μαυριτανίας και αποσκοπεί στην ανάπτυξη βιώσιμης αλιευτικής πολιτικής εντός των εν λόγω αλιευτικών ζωνών.

Η χρηματική αντιπαροχή της ΕΕ που προβλέπεται στο νέο πρωτόκολλο κατανέμεται ως ακολούθως:

α) ετήσιο ποσό για την πρόσβαση σκαφών της ΕΕ στην αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) της Μαυριτανίας, ύψους 67 εκατ. ευρώ·

β) ειδικό ποσό ύψους 3 εκατ. ευρώ ετησίως για την υλοποίηση εθνικής αλιευτικής πολιτικής με στόχο την υπεύθυνη και βιώσιμη αλιεία.

Η χρηματική αντιπαροχή για την πρόσβαση στην ΑΟΖ της Μαυριτανίας θα αυξηθεί σημαντικά σε σύγκριση με το ποσό που προβλέπεται στο λήξαν πρωτόκολλο. Εντούτοις, το ποσό για την τομεακή στήριξη θα μειωθεί, από 20 εκατ. ευρώ που ήταν το περασμένο έτος, σε 3 εκατ. ευρώ ετησίως. Η συνολική χρηματική αντιπαροχή θα είναι η ίδια με τη συμφωνηθείσα για την περίοδο 2011-2012.

Η ΣΑΣ μεταξύ ΕΕ και Ισλαμικής Δημοκρατίας της Μαυριτανίας αποτελεί, από οικονομική σκοπιά, τη σημαντικότερη συμφωνία με τρίτη χώρα, και ακολουθεί η ΣΑΣ με τη Γροιλανδία και η ΣΑΣ με το Μαρόκο, η οποία μέχρι σήμερα δεν έχει ανανεωθεί. Η ΣΑΣ με τη Μαυριτανία αντιστοιχεί σχεδόν στο μισό του συνολικού προϋπολογισμού της ΕΕ για ΣΑΣ με τρίτες χώρες.

Οι αλιευτικές δυνατότητες μειώθηκαν σε σύγκριση με το προηγούμενο πρωτόκολλο. Οι μειώσεις αυτές οφείλονται στις διαπιστώσεις σύμφωνα με τις οποίες τα περισσότερα αποθέματα αλιευμάτων της Μαυριτανίας βρίσκονται σε επίπεδο είτε πλήρους εκμετάλλευσης είτε υπερεκμετάλλευσης. Οι νέες ποσοστώσεις ορίστηκαν με βάση επιστημονικές γνωμοδοτήσεις και το αίτημα των πολιτών της Μαυριτανίας για ενίσχυση των παράκτιων τοπικών κοινοτήτων και της αλιείας μικρής κλίμακας.

Ιδιαίτερα αξιοσημείωτος είναι ο αποκλεισμός των κεφαλόποδων. Υποστηρίχθηκε ότι έγινε υπερβολική εκμετάλλευση του συγκεκριμένου είδους από ξένους στόλους και ότι η ικανότητα του τοπικού στόλου παράκτιας αλιείας μικρής κλίμακας της Μαυριτανίας επαρκεί για τα αποθέματα αυτά. Συμφωνήθηκε, επίσης, η επέκταση της απόστασης της αλιευτικής ζώνης για τα πελαγίσια ψάρια: οι πελαγικές μηχανότρατες θα πρέπει να κρατούν απόσταση 20 μιλίων από την ακτή. Με αυτό τον τρόπο εκτιμάται ότι θα μειωθούν σημαντικά τα παρεμπίπτοντα αλιεύματα.

Η συντάκτρια γνωμοδότησης χαιρετίζει ιδίως την υποχρέωση να εκφορτώνεται το 2% των αλιευμάτων μικρών πελαγίσιων ψαριών στη Μαυριτανία για τον τοπικό πληθυσμό. Εντούτοις, πρέπει να εξεταστεί προσεκτικά ο αντίκτυπος του μέτρου αυτού στις τιμές των αλιευμάτων των τοπικών αλιέων.

Τέλος, η συντάκτρια γνωμοδότησης εκφράζει ανησυχία για τα προβλήματα που ενδέχεται να δημιουργήσει η ΣΑΣ στον ευρωπαϊκό στόλο και στην αλιευτική βιομηχανία, καθώς και στους μαυριτανούς ναυτικούς που εργάζονταν στα σκάφη αυτά. Ανησυχεί επίσης για τις συνέπειες που θα επιφέρει η σημαντική αύξηση των τελών που καταβάλλονται από τους πλοιοκτήτες ανάλογα με τα αλιεύματα.

Με βάση τα ανωτέρω, η συντάκτρια γνωμοδότησης χαιρετίζει τη ΣΑΣ, της οποίας οι όροι είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης σύμφωνα με την αρχή της συνεκτικότητας της πολιτικής για την ανάπτυξη και το ολοκληρωμένο πλαίσιο για συμφωνίες αλιευτικής σύμπραξης με τρίτες χώρες του 2002, και η οποία συνάδει με την εξωτερική διάσταση της μελλοντικής κοινής αλιευτικής πολιτικής. Οι αλιευτικές συμφωνίες της ΕΕ με τρίτες χώρες δεν εγγυώνται απλώς την πρόσβαση σκαφών της ΕΕ σε αποκλειστικές οικονομικές ζώνες αναπτυσσόμενων χωρών, αλλά αποτελούν κυρίως τη βάση εταιρικών σχέσεων, της αναπτυξιακής πολιτικής και της βιώσιμης αλιείας. Ως εκ τούτου, οι ΣΑΣ πρέπει να χρησιμοποιούν μόνο τα πλεονασματικά αποθέματα στα αντίστοιχα παράκτια ύδατα και να λαμβάνουν υπόψη τη σημασία των ιχθύων ως διατροφικού στοιχείου στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Τέλος, η συντάκτρια γνωμοδότησης εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι η εκ των υστέρων αξιολόγηση της προηγούμενης ΣΑΣ έδειξε ότι, για την ΕΕ, η ΣΑΣ είχε περιορισμένο θετικό κόστος, καθώς ο δείκτης οφέλους κυμάνθηκε μόνο μεταξύ 1,4 και 1,5. Οι όροι του νέου πρωτοκόλλου, όμως, είναι διαφορετικοί, επομένως ο νέος δείκτης οφέλους θα διαφέρει επίσης.

******

Η Επιτροπή Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Αλιείας, ως αρμόδια επί της ουσίας, να προτείνει στο Κοινοβούλιο να εγκρίνει το πρωτόκολλο.

Η Επιτροπή Ανάπτυξης εκτιμά ότι η Επιτροπή πρέπει να λάβει δεόντως υπόψη τα ακόλουθα σημεία κατά την εφαρμογή του πρωτοκόλλου:

(α) Η Επιτροπή πρέπει να ζητήσει από την Ισλαμική Δημοκρατία της Μαυριτανίας να αξιοποιήσει το ετήσιο ποσό που διατίθεται για την υλοποίηση εθνικής αλιευτικής πολιτικής με στόχο την υπεύθυνη και βιώσιμη αλιεία και να βελτιώσει τις εγκαταστάσεις εκφόρτωσης της χώρας, ούτως ώστε τα σκάφη της ΕΕ να μπορούν να εκφορτώνουν τα αλιεύματα και σε άλλους λιμένες της Μαυριτανίας, πέραν του Nouakchott, να προωθήσει την γυναικεία επιχειρηματικότητα στον τομέα της αλιείας και να ενισχύσει τις δραστηριότητες παρακολούθησης και επιτήρησης, καθώς και την αξιολόγηση αποθεμάτων.

(β) Συγκεκριμένα, πρέπει να ελέγχεται ότι ο αποκλεισμός των κεφαλόποδων από το πεδίο εφαρμογής της ΣΑΣ θα συμβάλει σημαντικά στην ανασύσταση των αποθεμάτων και δεν θα οδηγήσει σε πλεονάζουσα αλιευτική ικανότητα του στόλου της Μαυριτανίας.

(γ) Η Επιτροπή καλείται να συζητήσει με τη Μαυριτανία το ενδεχόμενο ανάπτυξης μακροπρόθεσμων σχεδίων διαχείρισης αλιείας, τα οποία θα περιλαμβάνουν το σύνολο της κατανομής αλιευτικών πόρων από τις μαυριτανικές αρχές, τόσο στον εθνικός στόλο της όσο και στους στόλους τρίτων χωρών.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	19.2.2013
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	13 10 1
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Thijs Berman, Michael Cashman, Ricardo Cortés Lastra, Véronique De Keyser, Nirj Deva, Leonidas Donskis, Charles Goerens, Mikael Gustafsson, Filip Kaczmarek, Michał Tomasz Kamiński, Miguel Angel Martínez Martínez, Gay Mitchell, Norbert Neuser, Jean Roatta, Birgit Schnieber-Jastram, Michèle Striffler, Alf Svensson, Keith Taylor, Patrice Tirolien, Anna Záborská, Ελένη Θεοχάρους
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Philippe Boulland, Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Gesine Meissner

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Προϋπολογισμών (5.3.2013)

προς την Επιτροπή Αλιείας

σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη του πρωτοκόλλου όσον αφορά τον καθορισμό των αλιευτικών δυνατοτήτων και της χρηματικής αντιπαροχής που προβλέπονται στη συμφωνία αλιευτικής σύμπραξης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ισλαμικής Δημοκρατίας της Μαυριτανίας για περίοδο δύο ετών
(15777/2012 – C7‑0419/2012 – 2012/0258(NLE))

Συντάκτης γνωμοδότησης: François Alfonsi

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

Με βάση την εξουσιοδότηση που της χορήγησε το Συμβούλιο, η Επιτροπή διαπραγματεύτηκε με την Ισλαμική Δημοκρατία της Μαυριτανίας την ανανέωση του πρωτοκόλλου της συμφωνίας αλιευτικής σύμπραξης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ισλαμικής Δημοκρατίας της Μαυριτανίας. Αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων αυτών ήταν η μονογράφηση νέου πρωτοκόλλου στις 26 Ιουλίου 2012. Το νέο πρωτόκολλο καλύπτει περίοδο 2 ετών από την ημερομηνία υπογραφής του.

Κύριος στόχος του πρωτοκόλλου της συμφωνίας είναι η παροχή αλιευτικών δυνατοτήτων για τα σκάφη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα ύδατα της Μαυριτανίας εντός των ορίων του διαθέσιμου πλεονάσματος. Η Επιτροπή βασίστηκε, μεταξύ άλλων, στις γνωμοδοτήσεις της επιστημονικής επιτροπής που συστάθηκε στο πλαίσιο της εν λόγω συμφωνίας.

Γενικότερος στόχος είναι να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ισλαμικής Δημοκρατίας της Μαυριτανίας, για την ανάπτυξη βιώσιμης αλιευτικής πολιτικής και για την υπεύθυνη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων στην αλιευτική ζώνη της Μαυριτανίας προς το συμφέρον και των δύο μερών.

Η συνολική χρηματική αντιπαροχή του πρωτοκόλλου ύψους 140.000.000 ευρώ για όλη την περίοδο που συμφωνήθηκε βάσει αυτού, στηρίζεται στα εξής: α) σε χρηματική αντιπαροχή για την πρόσβαση στους αλιευτικούς πόρους ύψους 67.000.000 ευρώ και β) σε ενίσχυση ύψους 3.000.000 ευρώ για την ανάπτυξη της τομεακής αλιευτικής πολιτικής της Μαυριτανίας. Η εν λόγω ενίσχυση ανταποκρίνεται στους στόχους της εθνικής πολιτικής στον τομέα της αλιείας.

Είδος δαπάνης	2012	2013	ΣΥΝΟΛΟ
Διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πόρων	70 000 000€	70 000 000€	140 000 000€
ΣΥΝΟΛΟ	70 000 000€	70 000 000€	140 000 000€

Για τους λόγους αυτούς η Επιτροπή Προϋπολογισμών εκτιμά ότι κατά την εφαρμογή της συμφωνίας πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ακόλουθες πτυχές:

· να αξιολογείται κάθε χρόνο κατά πόσον τα κράτη μέλη, τα σκάφη των οποίων ασκούν δραστηριότητες στο πλαίσιο του πρωτοκόλλου που προσαρτάται στην Συμφωνία, συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις υποβολής δηλώσεων αλιευμάτων· όταν οι διατάξεις δεν έχουν τηρηθεί, η Επιτροπή πρέπει να απορρίπτει τις αιτήσεις αλιευτικών αδειών που υποβάλλουν οι χώρες αυτές για το επόμενο έτος·

· Η Επιτροπή υποβάλλει ετήσια έκθεση στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τα αποτελέσματα του πολυετούς τομεακού προγράμματος που αναφέρεται στο άρθρο 6 του Πρωτοκόλλου και σχετικά με την

· συμμόρφωση των κρατών μελών με την απαίτηση να δηλώνουν τα αλιεύματα· υποβάλλεται στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, πριν από τη λήξη του πρωτοκόλλου ή πριν από την έναρξη διαπραγματεύσεων για ενδεχόμενη αντικατάστασή του, μία εκ των υστέρων αξιολόγηση που συμπεριλαμβάνει ανάλυση κόστους/ ωφελείας.

*******

Η Επιτροπή Προϋπολογισμών καλεί την Επιτροπή Αλιείας, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να προτείνει στο Κοινοβούλιο την έγκριση της συμφωνίας.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	4.3.2013
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	23 10 1
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Marta Andreasen, Richard Ashworth, Reimer Böge, Zuzana Brzobohatá, Jean-Luc Dehaene, Göran Färm, José Manuel Fernandes, Eider Gardiazábal Rubial, Salvador Garriga Polledo, Jens Geier, Ivars Godmanis, Ingeborg Gräßle, Lucas Hartong, Jutta Haug, Monika Hohlmeier, Sidonia Elżbieta Jędrzejewska, Anne E. Jensen, Jan Kozłowski, Giovanni La Via, Claudio Morganti, Vojtěch Mynář, Juan Andrés Naranjo Escobar, Dominique Riquet, László Surján, Helga Trüpel, Derek Vaughan, Angelika Werthmann, Ивайло Калфин
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	François Alfonsi, Edit Herczog, Jürgen Klute, María Muñiz De Urquiza, Nils Torvalds, Γεώργιος Σταυρακάκης

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	29.5.2013
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	16 6 1
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	John Stuart Agnew, Alain Cadec, Chris Davies, Carmen Fraga Estévez, Dolores García-Hierro Caraballo, Marek Józef Gróbarczyk, Werner Kuhn, Isabella Lövin, Gabriel Mato Adrover, Guido Milana, Maria do Céu Patrão Neves, Crescenzio Rivellini, Ulrike Rodust, Raül Romeva i Rueda, Struan Stevenson, Nils Torvalds
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Jean-Paul Besset, Izaskun Bilbao Barandica, Jean Louis Cottigny, Gesine Meissner, Ana Miranda, Antolín Sánchez Presedo
Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Pablo Arias Echeverría, Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Carlos José Iturgaiz Angulo, Teresa Jiménez-Becerril Barrio