ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρώτη ετήσια έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τις δραστηριότητες των οργανισμών εξαγωγικών πιστώσεων των κρατών μελών

19.6.2013 - (2012/2320(INI))

Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου
Εισηγητής: Yannick Jadot


Διαδικασία : 2012/2320(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A7-0193/2013
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A7-0193/2013
Ψηφοφορία :
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την πρώτη ετήσια έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τις δραστηριότητες των οργανισμών εξαγωγικών πιστώσεων των κρατών μελών

(2012/2320(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1233/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Νοεμβρίου 2011, για την εφαρμογή ορισμένων κατευθυντήριων γραμμών στον τομέα των εξαγωγικών πιστώσεων οι οποίες τυγχάνουν δημόσιας στήριξης και την κατάργηση των αποφάσεων 2001/76/ΕΚ και 2001/77/ΕΚ του Συμβουλίου[1],

–   έχοντας υπόψη την πρόταση για κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) αριθ. …/... της Επιτροπής, της 14ης Μαρτίου 2013 που τροποποιεί το παράρτημα II στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1233/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την εφαρμογή ορισμένων κατευθυντήριων γραμμών στον τομέα των εξαγωγικών πιστώσεων (C(2013) 1378),

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Δεκεμβρίου 2012 σχετικά με τη χρηματοδότηση του εμπορίου και των επενδύσεων των ΜΜΕ της ΕΕ: διευκόλυνση της πρόσβασης σε πιστώσεις για την προώθηση της διεθνοποίησης[2],

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 27ης Σεπτεμβρίου 2011 για μια νέα εμπορική πολιτική για την Ευρώπη στο πλαίσιο της στρατηγικής Ευρώπη 2020[3],

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Απριλίου 2011 σχετικά με τη μελλοντική πολιτική διεθνών επενδύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης[4],

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με τις διεθνείς εμπορικές πολιτικές στο πλαίσιο των επιτακτικών αναγκών που επιβάλλουν οι κλιματικές αλλαγές[5],

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα στις διεθνείς εμπορικές συμφωνίες[6],

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με την εταιρική κοινωνική ευθύνη σε διεθνείς εμπορικές συμφωνίες[7],

–   έχοντας υπόψη τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (2010/C 83/02),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου για την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας της 12ης Δεκεμβρίου 2011 (COM(2011)0886),

–   έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 19ης Οκτωβρίου 2010 με τίτλο «Στρατηγική για την αποτελεσματική εφαρμογή του Χάρτη» (COM(2010)0573),

–   έχοντας υπόψη τη δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 26ης Ιουνίου με τίτλο «Στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ και το σχέδιο δράσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία» (11855/2012),

–   έχοντας υπόψη το ενημερωτικό έγγραφο του θεματικού τμήματος του Κοινοβουλίου με τίτλο «Human Rights Benchmarks for EU's external policy» (Κριτήρια αξιολόγησης ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ) (EXPO/B/DROI/2011/15),

–   έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα της 16ης Ιουνίου 2011 (HR/PUB/11/04, 2011, Ηνωμένα Έθνη),

–   έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής της 16ης Απριλίου για την έκδοση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση των οδηγιών 78/660/ΕΟΚ και 83/349/ΕΟΚ του Συμβουλίου όσον αφορά τη δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών και πληροφοριών για την πολυμορφία από ορισμένες μεγάλες εταιρείες και ομίλους (COM(2013)207),

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A7-0193/2013),

A. εκτιμώντας ότι τα προγράμματα εξαγωγικών πιστώσεων των κρατών μελών συνιστούν σημαντικό μέσο για την ενίσχυση των εμπορικών και επιχειρηματικών δυνατοτήτων των ευρωπαϊκών εταιρειών·

B.  εκτιμώντας ότι ο κανονισμός 1233/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την «εφαρμογή ορισμένων κατευθυντήριων γραμμών στον τομέα των εξαγωγικών πιστώσεων που τυγχάνουν δημόσιας στήριξης» ορίζει απαιτήσεις υποβολής ετήσιας έκθεσης από τα κράτη μέλη προς την Επιτροπή και, ταυτόχρονα, αναθέτει στην Επιτροπή εξουσίες έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, οι οποίες θα έχουν ως αποτέλεσμα την όσο το δυνατόν ταχύτερη μεταφορά των αλλαγών στον αντίστοιχο διακανονισμό του ΟΟΣΑ στο δίκαιο της ΕΕ·

Γ.  εκτιμώντας ότι βάσει του άρθρου 207 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), «η κοινή εμπορική πολιτική ασκείται στο πλαίσιο των αρχών και των στόχων της εξωτερικής δράσης της Ένωσης»·

Δ.  εκτιμώντας ότι οι αρχές σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οργανώνει η Ένωση τις σχέσεις της με τον υπόλοιπο κόσμο και οι κατευθυντήριες αρχές της δράσης της Ένωσης στη διεθνή σκηνή περιέχονται στα άρθρα 3 και 21 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) που συνιστά δεσμευτική συμφωνία μεταξύ των κρατών μελών·

E.  εκτιμώντας ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου για την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας του Δεκεμβρίου του 2011 επιβεβαιώνει ότι «θα πρέπει να δοθούν κίνητρα στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις ώστε να διασφαλίζουν με τη δέουσα προσοχή και επαρκώς τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων οπουδήποτε κι αν αναπτύσσουν επιχειρηματικές δραστηριότητες»·

ΣΤ. εκτιμώντας ότι το στρατηγικό πλαίσιο και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επιβεβαιώνει ότι η ΕΕ θα προωθήσει τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλους ανεξαιρέτως τους τομείς εξωτερικής δράσης της·

Ζ.  εκτιμώντας ότι ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ είναι νομικά δεσμευτικός για τα θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη της ΕΕ, εξαιρουμένων όσων κρατών μελών υπόκεινται σε καθεστώς απαλλαγής, όταν εφαρμόζουν το δίκαιο της ΕΕ και εκτιμώντας ότι η στρατηγική της Επιτροπής για την αποτελεσματική εφαρμογή του Χάρτη αναγνωρίζει ρητά ότι ο Χάρτης εφαρμόζεται στην εξωτερική δράση της ΕΕ·

H. εκτιμώντας ότι η Ένωση και τα κράτη μέλη της υποδέχθηκαν θετικά τις κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα, η υπ’ αριθ. 4 αρχή των οποίων σχετικά με τις σχέσεις μεταξύ Πολιτείας και επιχειρήσεων αναφέρεται ρητά στους οργανισμούς εξαγωγικών πιστώσεων·

Θ. εκτιμώντας ότι στήριξη εξαγωγικών πιστώσεων παρέχεται συχνά σε μεγάλα έργα που δυσκολεύονται να έχουν πρόσβαση σε εμπορικές πιστώσεις λόγω υψηλών εμπορικών, πολιτικών, οικονομικών ή περιβαλλοντικών κινδύνων, τους οποίους οι οργανισμοί εξαγωγικών πιστώσεων (ΟΕΠ) οφείλουν να αξιολογούν και να κοστολογούν αντίστοιχα·

Ι.   εκτιμώντας ότι στις 14 Μαρτίου 2013 η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού που τροποποιεί το παράρτημα II του κανονισμού 1233/2011·

1.  επικροτεί τις προσπάθειες της Επιτροπής για κατάρτιση πλαισίου για την υποβολή ετήσιας έκθεσης από τα κράτη μέλη σχετικά με τις δραστηριότητες εξαγωγικών πιστώσεών τους σύμφωνα με τον κανονισμό 1233/2011, προκειμένου να ενισχυθεί η διαφάνεια σε επίπεδο ΕΕ· τονίζει ότι βασικός στόχος της εν λόγω έκθεσης είναι η παρακολούθηση της συμμόρφωσης των ΟΕΠ των κρατών μελών με τους διεθνείς κανόνες που ισχύουν σε σχέση με τις εξαγωγικές πιστώσεις και με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις Συνθήκες της ΕΕ·

2.  αναγνωρίζει την ανεπίσημη λήψη στις 14 Δεκεμβρίου 2012 της πρώτης ετήσιας έκθεσης της Επιτροπής σχετικά με τις δραστηριότητες εξαγωγικών πιστώσεων των κρατών μελών, η οποία περιείχε αξιολόγηση των απαντήσεων 20 εκ των 27 κρατών μελών που διατηρούν ενεργά προγράμματα εξαγωγικών πιστώσεων, καθώς και τη λήψη των εκθέσεων των εν λόγω κρατών μελών υπό μορφή παραρτημάτων· η Επιτροπή ενέκρινε στο διάστημα που ακολούθησε τη δημοσιοποίηση των εν λόγω εγγράφων με σκοπό να εκπληρωθεί ο σκοπός του βασικού κανονισμού για αύξηση της διαφάνειας·

3.  εκφράζει επιδοκιμασία για το γεγονός ότι η έκθεση της Επιτροπής αναφέρει σαφώς την κλίμακα και τη σημασία των δραστηριοτήτων εξαγωγικών πιστώσεων των κρατών μελών κατά τη διάρκεια του 2011 που ισοδυναμούν με συνολική ανάληψη κινδύνου άνω των 250 δισ. ευρώ –συμπεριλαμβανομένων 260 συναλλαγών για τις οποίες αναφέρθηκαν υψηλές περιβαλλοντικές επιπτώσεις– και που μεταφράζονται σε σημαντικές εμπορικές και επιχειρηματικές δυνατότητες για τις ευρωπαϊκές εταιρείες·

4.  αναγνωρίζει ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν διαθέσει στην Επιτροπή στο πλαίσιο των ετήσιων εκθέσεων δραστηριοτήτων τους τις πληροφορίες οικονομικού και επιχειρησιακού χαρακτήρα σχετικά με τις εξαγωγικές πιστώσεις που ζητούνται στην πρώτη παράγραφο του παραρτήματος I του κανονισμού 1233/2011·

5.  υπογραμμίζει - στο πλαίσιο της κλίμακας των δραστηριοτήτων εξαγωγικών πιστώσεων των κρατών μελών - τη σημασία της αιτιολογικής σκέψης 4 του κανονισμού 1233/2011 που ζητεί συμμόρφωση προς τις γενικές διατάξεις της Ένωσης για την εξωτερική δράση, όπως η εδραίωση της δημοκρατίας, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής και η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής· υπενθυμίζει, εν προκειμένω, τη σημασία των ειδικών απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων που διατυπώνονται στο παράρτημα Ι του κανονισμού προκειμένου να διασφαλισθεί ότι η Επιτροπή και το Κοινοβούλιο είναι σε θέση να προβούν σε εκτίμηση της εν λόγω συμμόρφωσης·

6.  τονίζει ότι οι ετήσιες εκθέσεις των κρατών μελών και η αξιολόγησή τους από την Επιτροπή δεν ανταποκρίνονται ακόμα σε ικανοποιητικό βαθμό στην πρόθεση του Κοινοβουλίου να είναι σε θέση να αξιολογεί κατά πόσον οι δραστηριότητες εξαγωγικών πιστώσεων των κρατών μελών είναι συμβατές με τους στόχους της Ένωσης όσον αφορά την εξωτερική πολιτική, όπως περιέχονται στα άρθρα 3 και 21 της ΣΕΕ, και με τον χειρισμό των περιβαλλοντικών κινδύνων κατά τον υπολογισμό των ασφαλίστρων των ΟΕΠ·

7.  εκφράζει επιδοκιμασία για την σαφή γενική προθυμία από την πλευρά των κρατών μελών -την οποία αναφέρει η Επιτροπή στη σημερινή ετήσια έκθεση - για εφαρμογή πολιτικών στα προγράμματα εξαγωγικών πιστώσεών τους, οι στόχοι των οποίων θα είναι συμβατοί με τη γενική διατύπωση των άρθρων 3 και 21· συγχαίρει τις προσπάθειες ορισμένων κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένων της Γερμανίας, της Ιταλίας, του Βελγίου, των Κάτω Χωρών για ουσιαστικότερη υποβολή εκθέσεων σχετικά με τη συμμόρφωση με ορισμένους από τους στόχους της εξωτερικής δράσης της Ένωσης·

8.  αναγνωρίζει ότι η Επιτροπή πρέπει να είναι σε θέση να αξιολογεί κατά πόσον οι δραστηριότητες εξαγωγικών πιστώσεων των κρατών μελών είναι συμβατές με τους στόχους της Ένωσης όσον αφορά τις εξωτερικές δράσεις και συνιστά, ως εκ τούτου, το κριτήριο συμμόρφωσης να είναι κατά πόσον οι ΟΕΠ που δεν τυγχάνουν δημόσιας στήριξης εφαρμόζουν πολιτικές που εξασφαλίζουν ότι οι δραστηριότητές τους είναι σύμφωνες με τους στόχους της Ένωσης όσον αφορά την εξωτερική πολιτική·

Συγκριτική αξιολόγηση της συμμόρφωσης των ΟΕΠ με τους στόχους εξωτερικής δράσης της Ένωσης

9.  συμμερίζεται την παρατήρηση της Επιτροπής στην ετήσια έκθεση ότι είναι δύσκολο να ορισθεί ακριβές σημείο αναφοράς για τον υπολογισμό της συμμόρφωσης στο πλαίσιο του δικαίου της ΕΕ· επαναλαμβάνει ότι οι διατάξεις του άρθρου 21 εξακολουθούν να αποτελούν το βασικό κριτήριο έναντι του οποίου πρέπει να αξιολογούνται οι πολιτικές που εφαρμόζονται σε σχέση με τις συναλλαγές εξαγωγικών πιστώσεων·

10. τονίζει ότι η Ένωση θα είναι αξιόπιστος και ισχυρός παγκόσμιος παράγοντας μόνον εάν τα κράτη μέλη και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα εφαρμόσουν μια συνεκτική εξωτερική πολιτική·

11. συνιστά να προβούν η ομάδα εργασίας του Συμβουλίου για τις εξαγωγικές πιστώσεις και η Επιτροπή σε διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) με αντικείμενο την ανάπτυξη μεθοδολογίας για την ουσιαστική υποβολή εκθέσεων σχετικά με τη συμμόρφωση προς το άρθρο 21 και την εφαρμογή στην ΕΕ συγκεκριμένων κατευθυντήριων γραμμών του ΟΟΣΑ στον τομέα των εξαγωγικών πιστώσεων που τυγχάνουν επίσημης δημόσιας στήριξης, πριν από την έκδοση της επόμενης ετήσιας έκθεσης· επιμένει ότι η δημόσια διαβούλευση πρέπει να είναι τμήμα της διαδικασίας·

12. θεωρεί ότι έχει καίρια σημασία να κληθούν τα κράτη μέλη να παρακολουθούν και να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με την ύπαρξη, το αποτέλεσμα και την αποτελεσματικότητα των διαδικασιών δέουσας επιμέλειας κατά τον έλεγχο των έργων που τυγχάνουν δημόσιας στήριξης μέσω εξαγωγικών πιστώσεων σε σχέση με τον πιθανό αντίκτυπό τους στα ανθρώπινα δικαιώματα·

13. έχει επίγνωση του γεγονότος ότι οι ΟΕΠ βασίζονται στις πληροφορίες που παρέχονται από τους εταίρους έργων· είναι πεπεισμένο ότι εάν οι ΟΕΠ απαιτούσαν μια διαρθρωμένη προσέγγιση όσον αφορά τις διαδικασίες δέουσας επιμέλειας προκειμένου οι εταίροι έργων να είναι επιλέξιμοι για χρηματοδότηση του έργου, οι τελευταίοι θα φρόντιζαν να τις εκτελούν οι ίδιοι, περιορίζοντας έτσι την πρόσθετη διοικητική οικονομική επιβάρυνση των ΟΕΠ·

14. εκτιμά ότι η επίτευξη προόδου κατά την υποβολή εκθέσεων από τους ΟΕΠ σχετικά με τη συμμόρφωση προς τα ανθρώπινα δικαιώματα αποτελεί προπομπό της βελτιωμένης υποβολής εκθέσεων για τους λοιπούς στόχους της ευρωπαϊκής εξωτερικής δράσης που περιέχονται στο άρθρο 21, όπως η εξάλειψη της φτώχειας, καθώς και για τον χειρισμό των περιβαλλοντικών κινδύνων·

Υποβολή εκθέσεων σχετικά με τον χειρισμό των περιβαλλοντικών κινδύνων κατά τον υπολογισμό των ασφαλίστρων των ΟΕΠ

15. καλεί τους ΟΕΠ των κρατών μελών να συνεχίσουν να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών κινδύνων από αυτούς και εκτιμά ότι αυτού του είδους η υποβολή εκθέσεων από όλους τους ΟΕΠ, τόσο των χωρών μελών του ΟΟΣΑ όσο και των χωρών που δεν είναι μέλη του, έχει ουσιώδη σημασία για τη διασφάλιση ίσων όρων ανταγωνισμού·

Υποβολή εκθέσεων σχετικά με ενδεχόμενες υποχρεώσεις

16. διαπιστώνει ότι οι ΟΕΠ των κρατών μελών υποβάλλουν επί του παρόντος εκθέσεις που αφορούν την έκθεση στον κίνδυνο ενδεχόμενων υποχρεώσεων με διάφορους τρόπους· ζητεί από την Επιτροπή να παράσχει έναν κοινό ορισμό που θα αντικατοπτρίζει την επιθυμία του Κοινοβουλίου να ενημερώνεται σχετικά με υποχρεώσεις εκτός ισολογισμού·

Καθοδήγηση και αξιολόγηση από την Επιτροπή

17. καλεί την Επιτροπή να παράσχει καθοδήγηση στα κράτη μέλη για την επόμενη περίοδο υποβολής εκθέσεων, μεταξύ άλλων σχετικά με τρόπους υποβολής εκθέσεων με αντικείμενο την ύπαρξη και την αποτελεσματικότητα των διαδικασιών δέουσας επιμέλειας ως προς τις πολιτικές των κρατών μελών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και σχετικά με τρόπους υποβολής εκθέσεων αναφορικά με τον χειρισμό των περιβαλλοντικών κινδύνων·

18. αναμένει ότι η επόμενη ετήσια έκθεση της Επιτροπής θα περιέχει δήλωση στη οποία θα διευκρινίζει αν κατόρθωσε να προβεί σε αξιολόγηση της συμμόρφωσης των κρατών μελών με τους στόχους και τις υποχρεώσεις της Ένωσης και, αν η απάντηση είναι αρνητική, συστάσεις σχετικά με τρόπους βελτίωσης της υποβολής εκθέσεων για τον σκοπό αυτό·

Έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την προβολή προς χώρες που δεν είναι μέλη του ΟΟΣΑ

19. επικροτεί τις προσπάθειες που κατέβαλε η Επιτροπή, από κοινού με τις ΗΠΑ, το 2012 για τη συμμετοχή της Κίνας, της Βραζιλίας, της Ρωσίας και άλλων μεγάλων αναδυόμενων οικονομιών στη συγκρότηση της διεθνούς ομάδας εργασίας των σημαντικότερων παρόχων χρηματοδότησης των εξαγωγών·

20. προτείνει να διερευνηθεί η σημασία μιας τομεακής προσέγγισης κατά την ανάπτυξη της διεθνούς ομάδας εργασίας, προκειμένου να δημιουργηθεί ενδεχομένως μια βάση για οριζόντιες διατάξεις σε μια δεύτερη φάση που θα διασφαλίσει την από κοινού έγκριση αποτελεσματικών και υψηλών προτύπων και νέων ρυθμίσεων σχετικά με τους ΟΕΠ από όλες τις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ και από τις χώρες που δεν είναι μέλη του, προκειμένου να διασφαλισθούν ίσοι όροι ανταγωνισμού·

o

o        o

21. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών και στη Γραμματεία του ΟΟΣΑ.

  • [1]  ΕΕ L 236 της 8.12.2011, σ. 45.
  • [2]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0469.
  • [3]  ΕΕ C 56E της 26.2.2013, σ. 87.
  • [4]  ΕΕ C 296E της 2.10.2012, σ. 34.
  • [5]  ΕΕ C 99E της 3.4.2012, σ. 94.
  • [6]  ΕΕ C 99E της 3.4.2012, σ. 31.
  • [7]  ΕΕ C 99E της 3.4.2012, σ. 101.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Το 2011, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο συμφώνησαν για τη μεταφορά του διακανονισμού του ΟΟΣΑ του 2005 για τις δραστηριότητες εξαγωγικών πιστώσεων στο δίκαιο της ΕΕ. Στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας, συμφωνήθηκε να παραχωρηθεί στην Επιτροπή η εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων για τη μεταφορά των μελλοντικών εκδόσεων των διακανονισμών του ΟΟΣΑ με αντάλλαγμα την αύξηση της διαφάνειας των δραστηριοτήτων εξαγωγικών πιστώσεων των κρατών μελών σε επίπεδο ΕΕ. Ο κανονισμός 1233/2011 που προέκυψε περιέχει στο παράρτημα Ι τα στοιχεία που απαρτίζουν την απαίτηση υποβολής ετήσιας έκθεσης από τα κράτη μέλη προς την Επιτροπή:

- σχετικά με τα στοιχεία ενεργητικού και παθητικού, τις καταβληθείσες απαιτήσεις και εξοφλητικές εισπράξεις, τις νέες δεσμεύσεις, τις αναλήψεις κινδύνου και τα ασφάλιστρα, καθώς και σχετικά με ενδεχόμενες υποχρεώσεις που μπορεί να προκύψουν από δραστηριότητες εξαγωγικών πιστώσεων που τυγχάνουν δημόσιας στήριξης·

- σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι που μπορεί να επιφέρουν άλλους σημαντικούς κινδύνους λαμβάνονται υπόψη στις δραστηριότητες εξαγωγικών πιστώσεων που τυγχάνουν δημόσιας στήριξης·

- σχετικά με την αξιολόγηση όσον αφορά τη συμμόρφωση των ΟΕΠ προς τους στόχους και τις υποχρεώσεις της Ένωσης.

Το τελευταίο σημείο της υποχρέωσης υποβολής εκθέσεων προς τα κράτη μέλη εισάγεται στο βασικό κείμενο του κανονισμού μέσω της αιτιολογικής σκέψης 3 που της αποδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα και συγκεκριμένη κατεύθυνση:

(3) Κατά τη θέσπιση, την ανάπτυξη και την εφαρμογή των εθνικών μηχανισμών εξαγωγικών πιστώσεων και κατά την εκτέλεση της εποπτείας των δραστηριοτήτων εξαγωγικών πιστώσεων που τυγχάνουν δημόσιας στήριξης, τα κράτη μέλη θα πρέπει να συμμορφώνονται προς τις γενικές διατάξεις της Ένωσης για την εξωτερική δράση, όπως η εδραίωση της δημοκρατίας, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής και η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Οι γενικές διατάξεις της Ένωσης σχετικά με την εξωτερική δράση περιέχονται στα άρθρα 3 και 21 της ΣΕΕ.

Επιπλέον, το παράρτημα Ι περιλαμβάνει απαίτηση υποβολής ετήσιας έκθεσης από την Επιτροπή στο Κοινοβούλιο σχετικά με τις διεξαχθείσες διαπραγματεύσεις για τη θέσπιση παγκόσμιων προτύπων στον τομέα των εξαγωγικών πιστώσεων που τυγχάνουν δημόσιας στήριξης.

Η πρώτη περίοδος αναφοράς, δυνάμει του κανονισμού 1233/2011, καλύπτει το έτος 2011.

Στις 14 Δεκεμβρίου 2012, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (INTA) του Κοινοβουλίου έλαβε ανεπισήμως το σχέδιο της ετήσιας έκθεσης της Επιτροπής σχετικά με τις δραστηριότητες εξαγωγικών πιστώσεων των κρατών μελών το 2011. Το σχέδιο περιλαμβάνει αξιολόγηση των εκθέσεων 20 εκ των 27 κρατών μελών που διατηρούν ενεργά προγράμματα εξαγωγικών πιστώσεων. Οι εκθέσεις και των 20 κρατών μελών διαβιβάσθηκαν την ίδια ημέρα.

Στις 4 Μαρτίου 2013, η επιτροπή INTA του Κοινοβουλίου και η Επιτροπή Εμπορικής Πολιτικής του Συμβουλίου (TPC) έλαβαν την ίδια ομάδα εγγράφων χωρίς αλλαγές, τα οποία ανήκαν στην κατηγορία των «περιορισμένων εγγράφων», δηλαδή εγγράφων που «περιέχουν ευαίσθητες πληροφορίες οι οποίες προορίζονται για πρόσωπα που χρειάζεται να τις γνωρίζουν για επαγγελματικούς λόγους και αποκλειστικά για εσωτερική κυκλοφορία μεταξύ των μελών της επιτροπής μας».

Στις 21 Μαρτίου 2013, το Κοινοβούλιο έλαβε επίσης από την Επιτροπή την έκθεση σχετικά με τις διαπραγματεύσεις που διεξήγαγε στον τομέα των εξαγωγικών πιστώσεων για την περίοδο 2011-2012, κατά την έννοια του κανονισμού 1233/2011. Και το έγγραφο αυτό διαβιβάσθηκε ανήκοντας στην κατηγορία των «περιορισμένων» εγγράφων.

Εν τω μεταξύ, οι εργασίες για την παρούσα έκθεση ξεκίνησαν κατόπιν απόφασης των συντονιστών της επιτροπής INTA τον Δεκέμβριο του 2012 και κατόπιν μιας πρώτης και μιας δεύτερης ανταλλαγής απόψεων στο πλαίσιο της ίδιας επιτροπής στις 21 Φεβρουαρίου και τις 21 Μαρτίου 2013, αντίστοιχα, με σκοπό να μπορέσει το Κοινοβούλιο να συμβάλει εγκαίρως στην κατάρτιση της δεύτερης ετήσιας έκθεσης των κρατών μελών. Και στις δύο περιπτώσεις ανταλλαγής απόψεων στην επιτροπή, δεν ήταν δυνατή η διάθεση των εγγράφων στους ενδιαφερόμενους πολίτες μέσω του δικτυακού τόπου της επιτροπής INTA. Έως την ημέρα σύνταξης της παρούσας αιτιολογικής έκθεσης, τα έγγραφα βάσης στα οποία αναφέρεται η εν λόγω έκθεση δεν είναι διαθέσιμα στο ευρύ κοινό.

Ο εισηγητής εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία και αντιτίθεται σε αυτήν την προσέγγιση εμπιστευτικότητας που ακολουθεί η Επιτροπή, η οποία είναι εντελώς αντίθετη με τον ίδιο τον σκοπό του κανονισμού 1233/2011 για αύξηση της διαφάνειας σε επίπεδο ΕΕ των δραστηριοτήτων εξαγωγικών πιστώσεων των κρατών μελών. Τα αιτήματά του εκφράζονται στις πρώτες παραγράφους της έκθεσης.

Στις 27 Μαρτίου 2013, το Κοινοβούλιο έλαβε τον πρώτο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) αριθ. …/..της Επιτροπής της 14.3.2013 που τροποποιεί το παράρτημα II στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1233/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την εφαρμογή ορισμένων κατευθυντήριων γραμμών στον τομέα των εξαγωγικών πιστώσεων. Στόχος του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού είναι η επικαιροποίηση του βασικού κανονισμού 1233/2011 εμπλουτίζοντάς τον με τους νέους διακανονισμούς του ΟΟΣΑ σχετικά με την τροποποίηση του συστήματος ασφαλίστρων του διακανονισμού του ΟΟΣΑ, την τομεακή συμφωνία του 2011 για τις εξαγωγικές πιστώσεις για την πολιτική αεροπορία και την τομεακή συμφωνία του 2011 για τις εξαγωγικές πιστώσεις για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και τα υδρολογικά έργα.

Αν και ο εισηγητής δεν έχει αντιρρήσεις ως προς το περιεχόμενο των προτεινόμενων τροποποιήσεων, είναι δύσκολο να αντιληφθεί για ποιον λόγο παραχωρείται η εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων όταν οι απαιτήσεις για την εξισορρόπηση της διαφάνειας που περιέχονται στον βασικό κανονισμό 1233/2011 εξακολουθούν να μην πληρούνται.

Αυτή η έλλειψη ισορροπίας οξύνεται από την κακή ποιότητα των εκθέσεων που υποβλήθηκαν από τα κράτη μέλη σχετικά με τις δραστηριότητες εξαγωγικών πιστώσεών τους για το 2011, καθώς και της αξιολόγησης των εν λόγω εκθέσεων από την Επιτροπή.

Αφενός, η έκθεση της Επιτροπής καταδεικνύει σαφώς την κλίμακα και τη σημασία των οργανισμών εξαγωγικών πιστώσεων (ΟΕΠ). Η αναφερθείσα ανάληψη κινδύνου των δραστηριοτήτων των ΟΕΠ των κρατών μελών κατά τη διάρκεια του 2011 ανήλθε σε ποσό άνω των 250 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων 260 συναλλαγών με αναφορές υψηλών περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Όπως έχει ήδη αναφέρει στο πλαίσιο της νομοθετικής διαδικασίας για τον κανονισμό 1233/2011, ο εισηγητής εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι τα κράτη μέλη έχουν στη διάθεσή τους ένα τέτοιο εργαλείο το οποίο συμβάλλει στη δημιουργία εμπορικών και επιχειρηματικών ευκαιριών για τις ευρωπαϊκές εταιρείες.

Για γίνουν αντιληπτά τα αριθμητικά στοιχεία: αντιστοιχούν σχεδόν στο διπλάσιο του ετήσιου προϋπολογισμού της Ένωσης. Αντίθετα, ο προϋπολογισμός της Ένωσης που περιέχεται στον τομέα «Η Ένωση ως παγκόσμιος παράγων» ανέρχεται σε λιγότερα από 10 δισ. ευρώ. Επομένως, οι ΟΕΠ παρέχουν στήριξη προς έργα σε ύψος κατά τουλάχιστον 25 φορές υψηλότερο από τις ετήσιες πιστώσεις που περιέχονται στον προϋπολογισμό της Ένωσης και προορίζονται για την εξωτερική της δράση.

Η κλίμακα των δραστηριοτήτων των ΟΕΠ επιβεβαιώνει στο έπακρο τη σημασία της αιτιολογικής σκέψης 4 του κανονισμού 1233/2011 που ορίζει ότι η συμμόρφωση προς τις γενικές διατάξεις της Ένωσης για την εξωτερική δράση, όπως η εδραίωση της δημοκρατίας, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής και η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής θα πρέπει να αποτελέσει βασική κατευθυντήρια αρχή κατά τη χρήση του εν λόγω εργαλείου από τα κράτη μέλη μας. Εξίσου σημαντικές είναι επομένως και οι απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων, όπως διατυπώνονται στο παράρτημα Ι του κανονισμού, προκειμένου να είναι το Κοινοβούλιο σε θέση να προβεί σε εκτίμηση αυτής της συμμόρφωσης.

Αφετέρου, οι ετήσιες εκθέσεις των κρατών μελών, καθώς και η αξιολόγηση αυτών από την Επιτροπή δεν ανταποκρίνονται σε ικανοποιητικό βαθμό στην πρόθεση του Κοινοβουλίου να είναι σε θέση να προβεί σε μια τέτοια εκτίμηση. Αυτό ισχύει ιδίως σε σχέση με την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τα μη οικονομικού χαρακτήρα στοιχεία του παραρτήματος Ι, όπως ο χειρισμός των περιβαλλοντικών κινδύνων κατά τον υπολογισμό των ασφαλίστρων των ΟΕΠ και η συμμόρφωση με τους στόχους εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης.

Έως έναν βαθμό, αυτή η αδυναμία δεν προκαλεί κατάπληξη. Ορισμένα κράτη μέλη πραγματοποιούν αξιέπαινες προσπάθειες υποβολής εκθέσεων σχετικά με αυτά τα δυσκολότερα ζητήματα, όπως για παράδειγμα η Γερμανία, η Ιταλία, το Βέλγιο, οι Κάτω Χώρες και η Δανία. Ωστόσο, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι δεν υπάρχει ακόμα εδραιωμένη μεθοδολογία σχετικά με την υποβολή εκθέσεων για μη οικονομικού χαρακτήρα ζητήματα, και ότι τα κράτη μέλη αλλά και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, δεν έχουν ακόμα ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της Συνθήκης της Λισαβόνας σχετικά με την απόδειξη της συμμόρφωσής τους με τους στόχους εξωτερικής δράσης της Ένωσης.

Ως εκ τούτου, προκειμένου να συμβάλει στη βελτίωση της υποβολής εκθέσεων, το υπόλοιπο μέρος της έκθεσης προβαίνει σε συστάσεις προς τα κράτη μέλη και την Επιτροπή σχετικά με τρόπους κατάρτισης της επόμενης ετήσιας έκθεσης που θα πληροί καλύτερα τις προσδοκίες μας όσον αφορά την παρακολούθηση των εργασιών των ΟΕΠ. Αυτό αφορά ιδίως την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τη συμμόρφωση των δραστηριοτήτων εξαγωγικών πιστώσεων των κρατών μελών με τους στόχους εξωτερικής δράσης που περιέχονται στα άρθρα 3 και 21 της Συνθήκης της Λισαβόνας.

Κάποιες άλλες συστάσεις αφορούν επίσης την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τον υπολογισμό των ασφαλίστρων περιβαλλοντικού κινδύνου και τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις από τους ΟΕΠ, καθώς και τις δραστηριότητες προβολής της Επιτροπής προς χώρες που δεν είναι μέλη του ΟΟΣΑ.

Η έκθεση καταλήγει με έκκληση προς την Επιτροπή να παράσχει καθοδήγηση στα κράτη μέλη, ούτως ώστε στις επόμενες ετήσιες εκθέσεις η Επιτροπή να είναι όντως σε θέση να παράσχει στο Κοινοβούλιο εκτίμηση του κατά πόσον, κατά την άποψή της, μπορεί να διαπιστωθεί συμμόρφωση των δραστηριοτήτων εξαγωγικών πιστώσεων των κρατών μελών με τους στόχους εξωτερικής δράσης της ΕΕ.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

28.5.2013

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

28

1

0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

William (The Earl of) Dartmouth, Maria Badia i Cutchet, David Campbell Bannerman, Daniel Caspary, María Auxiliadora Correa Zamora, Andrea Cozzolino, George Sabin Cutaş, Franziska Keller, Bernd Lange, David Martin, Vital Moreira, Paul Murphy, Cristiana Muscardini, Franck Proust, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Niccolò Rinaldi, Peter Šťastný, Robert Sturdy, Henri Weber, Iuliu Winkler, Jan Zahradil, Paweł Zalewski, Метин Казак

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Catherine Bearder, Albert Deß, Elisabeth Köstinger, Mario Pirillo, Marietje Schaake, Jarosław Leszek Wałęsa

Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Marie-Christine Vergiat