ZALECENIE w sprawie projektu decyzji Rady dotyczącej zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, protokołu między Unią Europejską a Królestwem Marokańskim ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Porozumieniu o partnerstwie w sektorze rybołówstwa pomiędzy Unią Europejską a Królestwem Marokańskim

29.11.2013 - (14165/2013 – C7‑0415/2013 – 2013/0315(NLE)) - ***

Komisja Rybołówstwa
Sprawozdawczyni: Carmen Fraga Estévez

PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie projektu decyzji Rady dotyczącej zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, protokołu między Unią Europejską a Królestwem Marokańskim ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Porozumieniu o partnerstwie w sektorze rybołówstwa pomiędzy Unią Europejską a Królestwem Marokańskim

(14165/2013 – C7‑0415/2013 – 2013/0315(NLE))

(Zgoda)

Parlament Europejski,

–   uwzględniając projekt decyzji Rady (14165/2013),

–   uwzględniając projekt protokołu między Unią Europejską a Królestwem Marokańskim ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Porozumieniu o partnerstwie w sektorze rybołówstwa pomiędzy Wspólnotą Europejską a Królestwem Marokańskim (14162/2013),

–   uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na podstawie art. 43 ust. 2 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) oraz art. 218 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C7–0415/2013),

–   uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 14 grudnia dotyczącą projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia Protokołu między Unią Europejską a Królestwem Maroka ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Porozumieniu o partnerstwie w sektorze rybołówstwa pomiędzy Wspólnotą Europejską a Królestwem Maroka[1],

–   uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 grudnia 2011 r. w sprawie przyszłego Protokołu między Unią Europejską a Królestwem Maroka ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Porozumieniu o partnerstwie w sektorze rybołówstwa pomiędzy Wspólnotą Europejską a Królestwem Maroka[2],

–   uwzględniając art. 81 i art. 90 ust. 7 Regulaminu,

–   uwzględniając zalecenie Komisji Rybołówstwa oraz opinie Komisji Rozwoju i Komisji Budżetowej (A7-0417/2013),

1.  wyraża zgodę na podpisanie protokołu;

2.  przypomina o prawie Parlamentu Europejskiego do bycia na czas i wyczerpująco informowanym o stosowaniu protokołu i jego skutkach, dlatego ponownie kładzie nacisk na umożliwianie udziału przedstawicieli Parlamentu Europejskiego w charakterze obserwatorów w posiedzeniach wspólnego komitetu przewidzianego w art. 10 umowy w sprawie połowów. Domaga się tym samym, by udostępniono mu dokumentację dotyczącą orientacji, celów i wskaźników odnośnie do rozdziału poświęconego wsparciu polityki sektora rybołówstwa Maroka, a także wszelkich niezbędnych informacji pozwalających na odpowiednie śledzenie aspektów zawartych w art. 6 protokołu, w tym sprawozdania końcowego, które ma przedłożyć Maroko w sprawie realizacji programu wsparcia sektorowego. Ponawia również swój apel do Komisji o przedstawienie Parlamentowi Europejskiemu – przed rozpoczęciem negocjacji nad nowym protokołem – pełnego sprawozdania dotyczącego wyników i funkcjonowania obowiązującego protokołu.

3.  zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Królestwa Marokańskiego.

• [1]               C 168 E z 14.6.2013, s. 155.
• [2]               C 168 E z 14.6.2013, s. 8.

UZASADNIENIE

Po tym jak w grudniu 2012 r. przez Parlament Europejski odmówił udzielenia zgody na przedłużenie o rok wygasającego w dniu 27 lutego 2012 r. protokołu w sprawie połowów z Marokiem, Komisja Europejska rozpoczęła negocjacje nad nowym protokołem, który obecnie przedłożono do zatwierdzenia. Obie strony prowadziły negocjacje z uwzględnieniem zastrzeżeń PE i zgodziły się, że w nowym tekście należy dążyć do uwzględnienia uwag i zaleceń zawartych w sprawozdaniu Komisji Rybołówstwa oraz w przyjętej w tym samym czasie rezolucji, zawierającej apel o zagwarantowanie, że nowe porozumienie będzie korzystne dla obu stron, oraz o przedstawienie dowodów na to, że będzie ono oparte na zasadach zrównoważonego rozwoju gospodarczego, społecznego i środowiskowego.

Sprawozdanie Komisji Rybołówstwa, które poprzedziło odmowę udzielenia zgody, było szczególnie krytyczne w odniesieniu do trzech aspektów: aspektu ekonomicznego, w odniesieniu do którego podkreślono niski wskaźnik stosunku kosztów do korzyści, związany z niskim poziomem wykorzystania możliwości połowowych; środowiskowego oraz zdaniem sprawozdawczyni znikomego wpływu rekompensaty finansowej na marokański sektor rybołówstwa. Sprawozdawczyni oparła się na ocenie ex post, dokonanej na zlecenie Komisji Europejskiej, której metodologia została zakwestionowana przez sektor rybołówstwa, państwa członkowskie oraz samą Komisję Europejską. Szczególnie krytyczne wobec tej oceny były też władze marokańskie, które zakwestionowały ją na podstawie następujących argumentów:

– sprawozdanie z oceny uwzględniało tylko pierwsze dwa i pół roku obowiązywania protokołu, dlatego danych dotyczących wykorzystania nie można uznać za wiążące;

– wnioski dotyczące stanu zasobów ryb są błędne, ponieważ wykorzystano tylko oceny, których dokonano w 2007 r. przez CECAF, a które ponadto oparte były na danych z 2005 r., przez co nie uwzględniono postępu w odtwarzaniu populacji. Nie uwzględniono też prac wspólnego komitetu naukowego UE/Maroko;

– inwestycje w sektorze rybołówstwa i w strefach przybrzeżnych postępowały w bardzo dobrym tempie, chociaż Maroko przyznaje, że w ciągu dwóch pierwszych lat obowiązywania protokołu zaistniały opóźnienia w wykorzystaniu środków wspólnotowych ze względu na to, że pierwsze lata to przede wszystkim czas planowania i dostosowania się do wymogów wspólnotowych, które były bardzo mało elastyczne. Późniejszą odpowiedzią Maroka na ową małą elastyczność, będącą przeszkodą – w opinii Maroka – dla płynności inwestycji finansowanych dzięki rekompensacie, było powiązanie wzorca sektorowego ze swoją wewnętrzną strategią „Halieutis”, a dokumenty wspólnego komitetu z końca 2011 r. odzwierciedlają już zobowiązania na poziomie 90% w stosunku do istniejących środków oraz prognozę płatności na koniec roku na poziomie 81%, czego nie uwzględniono w sprawozdaniu z oceny.

Ponadto we wcześniejszych debatach poruszano też kwestie prawne związane z Saharą Zachodnią. W związku z tym sprawozdawczyni może tylko przyjąć postawę, jaką przyjął sprawozdawca poprzedniego sprawozdania, poseł Carl Haglund, tj. nie analizować tego zagadnienia, ponieważ nie leży ono w zakresie protokołu w sprawie połowów, podobnie jak niedawno przyjęte porozumienie pomiędzy UE a Marokiem dotyczące środków liberalizacyjnych odnoszących się do produktów rolnych i produktów rybołówstwa[1]. Należy przypomnieć, że PE na wniosek różnych komisji przekazał sprawozdania dotyczące tej kwestii służbie prawnej, która potwierdziła prawomocność tych porozumień.

Analiza nowego wniosku

Nie jest przewidziane tymczasowe stosowanie nowego protokołu, dlatego będzie można na nowo podjąć działania dopiero po ostatecznym zatwierdzeniu protokołu przez PE i Radę. Z uwagi na możliwość dostępu do szczegółowych zapisów protokołu, zawartych w tekście i załączonych arkuszach odpowiadających poszczególnym kategoriom, sprawozdawczyni przedstawia tu tylko zwięzłą analizę oceniającą. Niezależnie od tego w poniższej tabeli zebrano najważniejsze aspekty dla każdej z kategorii połowów.

1. Uprawnienia do połowów: Kategorie połowów pozostały niezmienione w stosunku do poprzedniego protokołu, a uprawnienia do połowów zwiększono o 33%, pomimo zmniejszenia liczby statków ze 137 do 126, głównie dzięki zwiększeniu uprawnień w odniesieniu do kategorii połowów pelagicznych na skalę przemysłową (z 60 000 do 80 000 t). Największe redukcje miały miejsce w kategoriach 3. (z 20 do 10 statków) i 4. – najbardziej niewykorzystanej – gdzie wcześniejsza liczba 22 statków została zmniejszona do 16. Sprawozdawczyni pozytywnie ocenia te zmiany, ponieważ są one lepiej dostosowane do rzeczywistego poziomu wykorzystania.

2. Środki techniczne: Zmodyfikowano obszary połowowe, aby lepiej dostosować je do potrzeb flot i umożliwić wywiązanie się z określonych wymogów nałożonych przez Maroko. Poszerzenie obszarów dla kategorii 1. i 2. odzwierciedla zapotrzebowanie sektora na włączenie portu w Mohamedii (Al-Muhammadijja), który jest nie tylko ważnym portem schronienia, ale jest również wyposażony w infrastrukturę do wyładunku.

W odniesieniu do ograniczenia ładowności, mimo zwiększenia w kategorii 4. liczby upoważnionych trawlerów do połowów pelagicznych o największej ładowności, ustanawia się górną granicę ładowności w wysokości 7 765 GT, co było przedmiotem dużej krytyki ze strony flot. Poprzednia górna granica 275 GT była jedną z przyczyn niewykorzystywania kategorii 4., ponieważ utrudniała prowadzenie działań powyżej izobaty 200 m. Ograniczenia te dostosowano do dwóch rodzajów statków wykorzystywanych w tej kategorii, przy rozróżnieniu taklowców i trawlerów, których liczbę zmniejszono z 11 do 5. Sprawozdawczyni uważa, że – w połączeniu ze zmniejszeniem obowiązkowego wyładunku – uda się rozwiązać większość problemów tej kategorii.

W odniesieniu do zaokrętowania marynarzy główną nowością jest obowiązek dokonania wyboru z przedstawionej przez Maroko zamkniętej listy absolwentów szkół morskich (co było przedmiotem krytyki). Zwiększa się wymóg zaokrętowania, przy czym maksymalną wartość osiąga on w przypadku statków o największej ładowności w kategorii 6., gdzie podwaja się liczbę marynarzy marokańskich, która wzrasta z 8 do 16.

Kategoria połowów	COM(2013) 648. 669	Protokół 2007-2011
Kategoria 1. Tradycyjne łodziowe rybołówstwo przybrzeżne na północy. Pelagiczne. Niewody.	Upoważnione statki: 20 Obowiązek wyładunku: 30% połowu   Zaokrętowanie marynarzy: 3 na statek	Upoważnione statki: 20 Obowiązek wyładunku: Rosnący. Od 25% do 50% w czwartym i ostatnim roku. Zaokrętowanie marynarzy: 2 na statek
Kategoria 2. Tradycyjne łodziowe rybołówstwo przybrzeżne na północy. Takle denne.	Upoważnione statki: 35 Wyładunek dobrowolny. Zaokrętowanie marynarzy: < 100 GT:  dobrowolne >100 GT: 1 na statek	Upoważnione statki: 30 Wyładunek dobrowolny. Zaokrętowanie marynarzy: Dobrowolne
Kategoria 3. Tradycyjne łodziowe rybołówstwo przybrzeżne na południu.	Upoważnione statki: 10 Wyładunek dobrowolny. Zaokrętowanie marynarzy: 2 na statek	Upoważnione statki: 20 Wyładunek dobrowolny. Zaokrętowanie marynarzy: 2 na statek
Kategoria 4. Połowy denne. Włoki i takle.	Upoważnione statki: 16   Wyładunek: 30% Zaokrętowanie marynarzy: od 4 do 7 a) trawlery: 7 na statek b) taklowce: 4 na statek	Upoważnione statki: 22 (maksymalnie 11 trawlerów rocznie) Wyładunek: 50% Zaokrętowanie marynarzy marokańskich: 8 na statek
Kategoria 5. Połowy tuńczyka. Wędy i haki ciągnione.	Upoważnione statki: 27 Wyładunek: 25% połowu Zaokrętowanie marynarzy: 3 na statek	Upoważnione statki: 27 Wyładunek: Nie określono. Zaokrętowanie marynarzy: 3 na statek
Kategoria 6. Połowy pelagiczne na skalę przemysłową.	Upoważnione statki: 18 Wyładunek: 25% Zaokrętowanie marynarzy: od 2 do 16.	Upoważnione statki: 18 Wyładunek: 25% Zaokrętowanie marynarzy: nie więcej niż 8.

W odróżnieniu od innych protokołów, w których klauzula poszanowania praw człowieka znajduje się wśród artykułów odnoszących się do warunków zawieszenia, w omawianym protokole została ona zapisana już w art. 1, z przywołaniem art. 2 umowy o partnerstwie dotyczącego zasad demokracji i praw podstawowych. Jakiekolwiek uchybienie ze strony Maroka zgodnie z art. 8 może skutkować zawieszeniem protokołu – zgodnie z oczekiwaniami PE.

Aspekty finansowe

Poniższe tabele zawierają najważniejsze dane, takie jak zmniejszenie rekompensaty finansowej z 36,1 mln do 30 mln EUR rocznie, co oznacza zmniejszenie budżetu UE o 17%. Najważniejsza zmiana zachodzi w odniesieniu do rekompensaty, którą pokrywają armatorzy, a która wzrasta o niemal 200%, przy podniesieniu opłat – które można uznać za nadmierne – dla segmentu trawlerów zamrażalni do połowów pelagicznych, które wzrastają o 400%.

Wsparcie dla polityki sektorowej (art. 6) jest kolejnym zagadnieniem, które zostało głęboko ugruntowane zgodnie z wymogami PE. Działania finansowane na mocy protokołu zostały formalnie włączone do strategii „Halieutis”. Maroko musi ponadto uzasadnić wybór projektów z perspektywy ich następstw gospodarczych, społecznych i związanych z zatrudnieniem, jak również wpływ rozmieszczenia geograficznego tych projektów. W przypadku niezadowalającego uzasadnienia Maroka dotyczącego realizacji projektów, UE nie będzie dokonywać płatności.

	Protokół 2007-2011	COM(2013) 648. 669	Zmiana
1. Rekompensata finansowa za dostęp do zasobów	22.600.000 €	16.000.000 €	-29%
2. Polityka sektorowa	13.500.000 €	14.000.000 €	4%
3. Rekompensata ze strony armatorów (opłaty)	3.400.000 €	10.000.000 €	194%
4. Roczne koszty protokołu łącznie	39.500.000 €	40.000.000 €	1%
5. Koszty obciążające budżet wspólnotowy	36.100.000 €	30.000.000 €	- 17%
6. Koszty umowy handlowej (1+3)	26.000.000 €	26.000.000 €	0%
7. Udział UE/armatorów w łącznych kosztach protokołu (%)	91/9	75/25
8. Udział UE/armatorów w kosztach dostępu do zasobów (%)	87/13	62/38

OPŁATY	Protokół 2007-2011	Dok. COM(2013)0648.		Zmiana
Tradycyjne łodziowe rybołówstwo przybrzeżne na północy z wykorzystaniem niewodów	65€/GT	75€/GT		+15%
Tradycyjne łodziowe rybołówstwo przybrzeżne na północy	60€/GT	67€/GT		+12%
Tradycyjne łodziowe rybołówstwo przybrzeżne na południu	60€/GT	67€/GT		+12%
Połowy denne	53€/GT	60€/GT		+13%
Połowy tuńczyka	25€/ton	35€/ton.		+40%
Włoki pelagiczne	20€/t	Mrożone	100€/t/ miesiąc	+400%
		Świeże	35€/t/ miesiąc	+75%

Zrównoważona eksploatacja i kontrola: strategia „Halieutis”

Obie strony wykazały się zrozumieniem tego, że ustalane nadwyżki i uprawnienia do połowów muszą odpowiadać surowym normom zrównoważonej eksploatacji, co było jedną z najpoważniejszych wątpliwości wyrażanych przez PE, zaś zgodnie z wszystkimi opiniami reakcja strony marokańskiej była znakomita. Władze marokańskie udostępniły również sprawozdawczyni dane dotyczące floty i połowów oraz streszczenie strategii „Halieutis” stowarzyszenia Institut National de Recherche Halieutique (INRH) dotyczącej wszystkich decyzji w zakresie zarządzania połowami.

W negocjacjach uczestniczyli zarówno naukowcy z UE, jak i INRH, z którymi systematycznie konsultowano każdą z przedstawianych przez Komisję propozycji, w efekcie czego Maroko odrzuciło wyższą kwotę gatunków pelagicznych, jak również uprawnienia do połowów skorupiaków i głowonogów z uwagi na brak nadwyżek. Z drugiej strony nadal brakuje uprawnień do połowów na Morzu Śródziemnym. Jest to pierwszy protokół kładący podwaliny pod wzmocnioną współpracę naukową, w którym udało się osiągnąć porozumienie dotyczące stworzenia systemu elektronicznej wymiany informacji, m.in. danych o połowach i pozycji VMS.

Wnioski

Chociaż pozostały pewne aspekty, na których modyfikację podczas prac wspólnych komitetów liczy sektor, sprawozdawczyni uważa, że nowy protokół niesie ze sobą ogromną poprawę, i zwraca uwagę na wysiłek podjęty w celu rozwiania wątpliwości PE.

Reasumując, sprawozdawczyni jest zdania, że należy zalecić wyrażenie zgody na protokół, ponieważ może on umożliwić ponowne nawiązanie z Marokiem stosunków w dziedzinie rybołówstwa w oparciu o nowe zasady, o wiele bardziej zbliżone do oczekiwań PE, zarówno z perspektywy gospodarczej i finansowej, jak również pod względem zrównoważonego rozwoju społecznego i środowiskowego.

• [1]  Dz.U. L 241 z 7.9.2012, s.4.

OPINIA Komisji Rozwoju (5.11.2013)

dla Komisji Rybołówstwa

w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie zawarcia protokołu między Unią Europejską a Królestwem Marokańskim ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w obowiązującej Strony umowie o partnerstwie w sprawie połowów
(COM (2013)0648 - C7 - 2013/0315(NLE))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Cristian Dan Preda

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Umowa o partnerstwie w sprawie połowów zawarta między UE a Marokiem w lutym 2007 r. jest szczególnie ważna z wielu względów. Po pierwsze, z powodu jej znaczenia gospodarczego: umowa ta jest pod względem znaczenia drugą – po umowie w sprawie połowów z Mauretanią – umową w tym obszarze zawartą przez UE z krajem rozwijającym się i opiewa na kwotę stanowiącą równowartość blisko jednej czwartej budżetu DG MARE przeznaczonego na dwustronne umowy w sprawie połowów. Ponadto umowa ta została zawarta między dwiema stronami, które mają wspólne granice i które postanowiły zacieśnić stosunki polityczne i dążyć do stopniowej integracji swoich gospodarek. Układ o stowarzyszeniu, który wszedł w życie w 2000 r., oraz przyznany Maroku w 2008 r. szczególny status wskazują na obustronną wolę pogłębienia stosunków dwustronnych.

Przepisy techniczne i finansowe mające zastosowanie do statków rybackich UE oraz do rekompensaty finansowej przewidzianej na mocy tej umowy są zawarte w protokole załączonym do umowy. Poprzedni protokół wygasł w dniu 27 lutego 2011 r. Protokół stosowany tymczasowo od dnia 28 lutego 2011 r., który powinien był zostać przedłużony, nie uzyskał aprobaty Parlamentu Europejskiego, który uznał, że przedstawiony w nim stosunek kosztów do korzyści był nieopłacalny, że nie gwarantował on trwałości eksploatowanych zasobów ani nie był zgodny z prawem międzynarodowym w tym sensie, że nie zostało w nim wykazane, że lokalna społeczność odniesie pożytek z korzyści gospodarczych i społecznych wynikających z omawianego protokołu.

Na podstawie upoważnienia udzielonego przez Radę Komisja Europejska rozpoczęła negocjacje z Królestwem Marokańskim w celu odnowienia protokołu. Projekt nowego protokołu został parafowany w dniu 24 lipca 2013 r., po sześciu turach trudnych negocjacji.

Sprawozdawca przyjmuje z zadowoleniem nowy wniosek, który jest w dużej mierze odpowiedzią na zarzuty przedstawione przez Parlament w odniesieniu do poprzedniego dokumentu:

1.        Stosunek kosztów do korzyści wynikający z nowego protokołu zdecydowanie poprawił się, ponieważ zwiększono uprawnienia do połowów w porównaniu z poprzednim protokołem, obniżając jednocześnie wkład finansowy Unii Europejskiej.

Rekompensata finansowa w wysokości 30 mln EUR umożliwia statkom rybackim UE otrzymanie maksymalnie 126 licencji w kategoriach tradycyjnego łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego, połowów dennych i połowów tuńczyka, a także licencji na połowy pelagiczne na skalę przemysłową do wielkości maksymalnie 80 000 ton. Niemal połowa rekompensaty finansowej, czyli 14 mln EUR, zostanie przeznaczona na rozwój sektora rybołówstwa w Maroku, a w szczególności na program „Halieutis”, którego celem jest bardziej zrównoważony rozwój, poprawa wydajności i konkurencyjności w tym sektorze gospodarki w latach 2010–2020.

2.        Zasada zrównoważonego rozwoju staje się głównym warunkiem działalności połowowej. Broniąc swoich stanowisk podczas negocjacji, obie strony wzięły w pełni pod uwagę sprawozdania naukowe dotyczące stanu zasobów rybnych i przewidywanych zmian w tych zasobach w pierwszych latach realizacji umowy, a także sprawozdania z oceny poziomu wykorzystania uprawnień do połowów przewidzianych w poprzednim protokole. W celu sprawowania lepszej kontroli nad wielkością połowów dokonywanych przez statki rybackie UE w protokole przewidziano wspólne misje, inspekcje na pokładach unijnych statków oraz wzmocnienie systemu monitorowania satelitarnego.

3.        Maroko jest zobowiązane do przedstawiania okresowych i szczegółowych sprawozdań dotyczących wykorzystania rekompensaty finansowej przeznaczonej na wsparcie rozwoju sektora rybołówstwa, w tym skutków gospodarczych i społecznych dla miejscowej ludności, z uwzględnieniem rozmieszczenia geograficznego (art. 6). Pomimo że podobny przepis istniał już w poprzednim tekście, został on teraz wzmocniony dzięki wprowadzeniu trzyetapowego wymogu sprawozdawczości: sprawozdania z postępów, sprawozdania z ukończenia poszczególnych projektów, a także sprawozdanie końcowe z wdrożenia przewidzianego w protokole wsparcia sektorowego. UE reprezentowana we wspólnym komitecie mogłaby w ten sposób znacznie zwiększyć nadzór nad wykorzystaniem wsparcia sektorowego oraz nad tym, w jakim zakresie przynosi ono korzyści społeczności lokalnej. Nadzór ten został jeszcze wzmocniony dzięki temu, że UE dokonuje wypłaty rekompensaty finansowej w ratach i że wypłata ta jest uzależniona od analizy osiągniętych wyników.

Ponadto udoskonalone zostały przepisy dotyczące obowiązkowego zatrudniania marokańskich rybaków, aby umożliwić większej liczbie marokańskich rybaków pracę na statkach rybackich UE.

Nowy tekst zawiera również odpowiedź na obawy Parlamentu związane z przestrzeganiem praw człowieka. Odniesienie do poszanowania zasad demokracji i podstawowych praw człowieka, przewidzianych w art. 1 i 2 układu o stowarzyszeniu z Marokiem, zostało zawarte w art. 1 protokołu dotyczącym postanowień ogólnych, w związku z czym ma zastosowanie do całego tekstu. Artykuł ten, w połączeniu z art. 8 ustanawiającym mechanizm zawieszenia, pozwala na zwieszenie realizacji umowy w przypadku naruszenia praw człowieka i zasad demokracji.

Sprawozdawca pragnie podkreślić, że przyjęcie tego protokołu zacieśni partnerstwo z tym państwem i przyczyni się do rozwoju społeczności lokalnych, również tych zamieszkujących południową część Maroka. Maroko jest pierwszym krajem sąsiedzkim UE, któremu pięć lat temu przyznano szczególny status, prowadzone są obecnie negocjacje w sprawie pogłębionej i kompleksowej umowy o wolnym handlu, a kraj ten jest jednym z naszych najbliższych sprzymierzeńców w tym pogrążonym w chaosie regionie. Ponadto protokół ten stwarza znakomite możliwości rozwoju tak istotnego dla marokańskiej gospodarki sektora. Powinniśmy wykorzystać tę możliwość konstruktywnej współpracy z naszymi marokańskimi partnerami, by poczynić postępy w wypełnianiu naszych wspólnych celów i propagowaniu wartości.

W związku z powyższym sprawozdawca zaleca, by Parlament udzielił zgody na przyjęcie protokołu.

******

Komisja Rozwoju zwraca się do Komisji Rybołówstwa, jako komisji przedmiotowo właściwej, o zaproponowanie Parlamentowi wyrażenia zgody.

Komisja Rozwoju uważa, że w trakcie wdrażania protokołu Komisja Europejska powinna odpowiednio uwzględnić następujące kwestie:

a)   potrzebę zapewnienia poszanowania zasad demokracji i praw podstawowych oraz konieczność – w przypadku ich naruszenia – zawieszenia stosowania protokołu, jak przewidziano w art. 8 niniejszego protokołu;

b)   znaczenie przekazywania Parlamentowi i Radzie sprawozdań rocznych dotyczących wykorzystania puli środków sektorowych w celu promowania przejrzystości i dopilnowania, by ta dodatkowa pula środków przeznaczonych na wsparcie sektorowej polityki rybołówstwa była skutecznie wykorzystywana w tym celu oraz by niniejszy protokół przyniósł ludności lokalnej korzyści gospodarcze i społeczne.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	5.11.2013
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	15 11 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Thijs Berman, Corina Creţu, Véronique De Keyser, Nirj Deva, Leonidas Donskis, Charles Goerens, Catherine Grèze, Mikael Gustafsson, Eva Joly, Miguel Angel Martínez Martínez, Gay Mitchell, Bill Newton Dunn, Andreas Pitsillides, Jean Roatta, Birgit Schnieber-Jastram, Alf Svensson, Ivo Vajgl, Daniël van der Stoep, Anna Záborská, Iva Zanicchi
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Eduard Kukan, Isabella Lövin, Cristian Dan Preda
Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Iratxe García Pérez, María Muñiz De Urquiza, Bogusław Sonik

OPINIA Komisji Budżetowej (18.11.2013)

dla Komisji Rybołówstwa

w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie zawarcia protokołu między Unią Europejską a Królestwem Marokańskim ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w obowiązującej Strony umowie o partnerstwie w sprawie połowów
(COM(2013)0648 – C7‑xxxx/xxxx – 2013/0315(NLE))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: François Alfonsi

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Na podstawie upoważnienia udzielonego jej przez Radę Komisja Europejska rozpoczęła rokowania z Królestwem Marokańskim w celu odnowienia protokołu do Porozumienia o partnerstwie w sprawie połowów między Wspólnotą Europejską a Królestwem Maroka. Po zakończeniu tych negocjacji, w dniu 24 lipca 2013 r., negocjatorzy parafowali projekt nowego protokołu. Obejmuje on okres czterech lat począwszy od dnia jego wejścia w życie.

Głównym celem protokołu jest udzielenie statkom Unii Europejskiej uprawnień do połowów w wodach Królestwa Marokańskiego w granicach dostępnej nadwyżki.

Zgodnie z art. 43 ust. 2 i art. 218 ust. 6 lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej Parlament Europejski może wyrazić zgodę na podpisanie porozumienia lub odmówić jej.

Wcześniejszy protokół, stosowany tymczasowo od dnia 28 lutego 2011 r. nie został zaaprobowany przez Parlament.

Nowy protokół przewiduje całkowitą rekompensatę finansową w wysokości 120 584 000 EUR na cały okres oraz 120 000 000 EUR na gospodarowanie zasobami naturalnymi i ich ochronę w całym tym okresie. Podstawą rocznej rekompensaty finansowej w wysokości 30 000 000 EUR jest: a) kwota w wysokości 16 000 000 EUR związana z dostępem oraz b) wsparcie dla rozwoju sektorowej polityki rybołówstwa Królestwa Marokańskiego wynoszące 14 000 000 EUR. Wsparcie to jest zgodne z celami krajowej polityki rybołówstwa, a zwłaszcza z potrzebami Królestwa Marokańskiego w zakresie walki z nielegalnymi połowami.

Pod względem treści szczegóły porozumienia przedstawiają się następująco:

Rodzaj środków	2014	2015	2016	2017	Ogółem €
Środki operacyjne	30 000 000	30 000 000	30 000 000	30 000 000	120 000 000
Wydatki administracyjne	131 000	131 000	131 000	191 000	584 000
OGÓŁEM	30 131 000	30 131 000	30 131 000	30 191 000	120 584 000

Sprawozdawca jest zdania, że z wielu powodów protokół ten jest w dużej mierze problematyczny:

· Poważne wątpliwości jeżeli chodzi o aspekt kosztów i korzyści porozumienia

Poprzedni protokół będący obecnie w mocy charakteryzował się bardzo niekorzystnym stosunkiem kosztów do korzyści z uwagi na niski poziom wykorzystania wynegocjowanych możliwości połowowych. Z oceny przeprowadzonej przez Komisję Europejską wynika, że koszt porozumienia wydawał się być bardzo wysoki w stosunku do możliwości połowowych, jakie w rzeczywistości wykorzystano. Szacunkowe obroty europejskiej floty wyniosły 30,2 mln EUR, czyli zaledwie 0,83 EUR na każde euro zainwestowane przez UE. Zastosowanie wyłącznie wskaźnika bogactwa wytworzonego przez właścicieli statków europejskich w ramach porozumienia (bezpośrednia i pośrednia wartość dodana dla UE) sprawia, że stosunek kosztów do korzyści dla tej inwestycji europejskiej jest jeszcze mniej zadowalający i wynosi zaledwie 0,65 EUR wartości dodanej na każde zainwestowane euro. Dane te plasują się znacznie poniżej poziomu odpowiednich wskaźników dla innych umów w sprawie połowów.

Dane te wyraźnie dowodzą nieefektywności tego porozumienia z finansowego punktu widzenia. W sprawozdaniu oceniającym stwierdza się, że pod względem opłacalności ekonomicznej porozumienie to jest najmniej udane spośród wszystkich dwustronnych umów o partnerstwie w sprawie połowów.

Komisja nie przedstawiła niestety przekonujących dowodów na to, że nowe porozumienie poprawi stosunek kosztów do korzyści.

· Wątpliwości co do przestrzegania zasady, by dokonywać połowów jedynie zasobów ryb występujących w nadmiarze.

Istnieją również pewne obawy ekologiczne związane z porozumieniem. Spośród 11 zasobów dennych poławianych w wodach marokańskich pięć wydaje się być nadmiernie eksploatowanymi (morszczuk, morlesz krwisty, ośmiornice, kalmary, krewetki różowe), cztery wydają się być w pełni wykorzystane (pagrus, kielczak wielkooki, dorada, parma), a dwa zasoby nie mogły zostać odpowiednio przeanalizowane ze względu na brak danych (morszczuk czarny, kalmar). Niemal całkowite wyczerpanie tych zasobów rodzi pytanie, czy zasada, iż statki rybackie UE mogą poławiać jedynie zasoby występujące w nadmiarze, jest przestrzegana.

Także i pod tym względem nie jest jasne, w jaki sposób kwestia ta zostanie potraktowana w nowym porozumieniu. Godne uwagi jest również to, że Komisja twierdzi, iż nowe porozumienie uwzględni kwestię nadmiernych połowów, a tymczasem nie istnieją aktualne oceny naukowe dotyczące sytuacji zasobów w wodach marokańskich.

· W porozumieniu całkowicie pominięto kwestię Sahary Zachodniej.

Oprócz wyżej wymienionych ekonomicznych, ekologicznych, środowiskowych i innych niedociągnięć protokołu istnieją również sporne kwestie prawne w odniesieniu do Sahary Zachodniej, terytorium okupowanego przez Maroko. W przypadku tego protokołu zasadniczym pytaniem jest, czy przynosi on bezpośrednie korzyści ludności Sahrawi, czy też nie, które to pytanie postawił Wydział Prawny Parlamentu Europejskiego. Dokumentacja dotycząca protokołu nie wyjaśnia tej newralgicznej kwestii i wydaje się, że Komisja Europejska nigdy nie zasięgnęła opinii ludności Sahrawi ani nie uzyskała jej zgody na dokonywanie połowów w należących do nich wodach.

Inną ważną kwestią jest to, że Maroko nie wprowadziło wyłącznej strefy ekonomicznej przy Saharze Zachodniej. Ze ściśle prawniczego punktu widzenia oznacza to, że UE płaci Maroko za dokonywanie połowów na wodach międzynarodowych.

Reasumując, sprawozdawca uważa, że jeżeli chodzi o skuteczność i wydajność, a także pod względem regularności, porozumienie w obecnej formie jest w wysokim stopniu niezadowalające.

******

Komisja Budżetowa zwraca się do Komisji Rybołówstwa, właściwej dla tej sprawy, o zalecenie Parlamentowi odmowy udzielenia zgody.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	14.11.2013
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	23 9 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Jean-Luc Dehaene, José Manuel Fernandes, Eider Gardiazábal Rubial, Salvador Garriga Polledo, Ivars Godmanis, Ingeborg Gräßle, Lucas Hartong, Anne E. Jensen, Ivailo Kalfin, Sergej Kozlík, Jan Kozłowski, Alain Lamassoure, Jan Mulder, Juan Andrés Naranjo Escobar, Nadezhda Neynsky, Dominique Riquet, Alda Sousa, Derek Vaughan, Jacek Włosowicz
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	François Alfonsi, Maria Da Graça Carvalho, Frédéric Daerden, Edit Herczog, Paul Rübig, Peter Šťastný
Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Pablo Arias Echeverría, Jean-Paul Besset, Arkadiusz Tomasz Bratkowski, Zdravka Bušić, Jolanta Emilia Hibner, Helmut Scholz, Tadeusz Zwiefka

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	27.11.2013
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	13 8 2
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	John Stuart Agnew, Carmen Fraga Estévez, Pat the Cope Gallagher, Dolores García-Hierro Caraballo, Ian Hudghton, Werner Kuhn, Isabella Lövin, Gabriel Mato Adrover, Maria do Céu Patrão Neves, Crescenzio Rivellini, Ulrike Rodust, Raül Romeva i Rueda, Struan Stevenson, Isabelle Thomas, Nils Torvalds, Jarosław Leszek Wałęsa
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Luis Manuel Capoulas Santos, Jean Louis Cottigny, Jim Higgins, Jens Nilsson
Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego	María Auxiliadora Correa Zamora, Salvador Garriga Polledo, Francisco José Millán Mon, Younous Omarjee, Ivo Vajgl, Luis Yáñez-Barnuevo García