SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne przepisy dotyczące Funduszu Migracji i Azylu oraz instrumentu finansowego na rzecz wspierania współpracy policyjnej, zapobiegania i zwalczania przestępczości oraz zarządzania kryzysowego

13.1.2014 - (COM(2011)0752 – C7‑0444/2011 – 2011/0367(COD)) - ***I

Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych
Sprawozdawca: Lorenzo Fontana

PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne przepisy dotyczące Funduszu Migracji i Azylu oraz instrumentu finansowego na rzecz wspierania współpracy policyjnej, zapobiegania i zwalczania przestępczości oraz zarządzania kryzysowego

(COM(2011)0752 – C7‑0444/2011 – 2011/0367(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Parlament Europejski,

–   uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2011)0752),

–   uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 78 ust. 2, art. 79 ust. 2 i 4, art. 82 ust. 1, art. 84 i art. 87 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi Komisja przedstawiła wniosek Parlamentowi (C7–0444/2011),

–   uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–   uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 11 lipca 2012 r.[1],

–   uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 18 lipca 2012 r.[2],

–   uwzględniając zobowiązanie przedstawiciela Rady, przekazane pismem z dnia 20 grudnia 2013 r., do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu Europejskiego, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–   uwzględniając art. 55 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinię Komisji Budżetowej (A7–0021/2014),

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.  przyjmuje do wiadomości oświadczenia Komisji załączone do niniejszej rezolucji;

3.  zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;

4.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.

Poprawka  1

POPRAWKI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO^[3]*

do wniosku Komisji

---------------------------------------------------------

ROZPORZĄDZENIE (UE) NR .../2013

PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

z dnia

ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Funduszu Azylu i Migracji oraz instrumentu na rzecz finansowego wspierania współpracy policyjnej, zapobiegania przestępczości i jej zwalczania oraz zarządzania kryzysowego

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 78 ust. 2, art. 79 ust. 2, art. 79 ust. 4, art. 82 ust. 1, art. 84 i art. 87 ust. 2,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego[4],

uwzględniając opinię Komitetu Regionów[5],

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)         Celem polityki spraw wewnętrznych Unii Europejskiej jest stworzenie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości: obszaru bez granic wewnętrznych, na którym ludzie mogą swobodnie przemieszczać się, mieszkać, pracować i na który mogą swobodnie wjeżdżać, przekonani, że w pełni przestrzega się ich praw i zapewnia się im bezpieczeństwo; tworząc tę przestrzeń, należy pamiętać o wspólnych wyzwaniach, takich jak opracowanie kompleksowej unijnej polityki imigracyjnej służącej wzmocnieniu konkurencyjności i spójności społecznej Unii, utworzenie wspólnego europejskiego systemu azylowego▌, zapobieganie zagrożeniom związanym z poważną i zorganizowaną przestępczością oraz walka z nielegalną imigracją, handlem ludźmi, cyberprzestępczością i terroryzmem.

(1a)  Należy przyjąć zintegrowane podejście do kwestii związanych z presją migracyjną i z wnioskami o udzielenie azylu oraz do kwestii zarządzania zewnętrznymi granicami UE, zapewniając pełne poszanowanie prawa międzynarodowego i praw człowieka, także w odniesieniu do działań podejmowanych w państwach trzecich, demonstrując solidarność wszystkich państw członkowskich i świadomość tego, że konieczne jest przestrzeganie obowiązków krajowych, przy jednoczesnym zapewnieniu wyraźnego podziału zadań.

(2)         Finansowanie przez Unię wsparcia rozwoju tego obszaru powinno przynieść Unii wartość dodaną oraz stanowić namacalny dowód solidarności i podziału obowiązków; elementy te są niezbędne w reagowaniu na wspólne wyzwania.

(3)         Istnienie wspólnych ram powinno zapewniać niezbędną spójność, uproszczenie i jednolite korzystanie z tego finansowania we wszystkich odnośnych obszarach polityki.

(3a)  Należy koordynować wydatkowanie środków w tym obszarze, aby zapewnić komplementarność, efektywność i widoczność, a także osiągnąć synergię budżetową.

(4)         We wspólnych ramach należy ustanowić zasady pomocy oraz określić obowiązki państw członkowskich i Komisji w zakresie zapewniania stosowania tych zasad, w tym w zakresie zapobiegania nieprawidłowościom i oszustwom oraz ich wykrywania.

(5)         Przedmiotowe finansowanie unijne byłoby skuteczniejsze i lepiej ukierunkowane, gdyby współfinansowanie działań kwalifikowalnych odbywało się na podstawie wieloletniego programowania strategicznego opracowanego przez każde państwo członkowskie w porozumieniu z Komisją.

(6)  Działania w państwach trzecich i związane z państwami trzecimi, wspierane za pośrednictwem przedmiotowego funduszu, należy podejmować w synergii i przy zapewnieniu spójności z innymi działaniami prowadzonymi poza Unią, które wspierane są za pośrednictwem unijnych instrumentów pomocy zewnętrznej, zarówno geograficznych, jak i tematycznych. Przy wdrażaniu takich działań należy dążyć w szczególności do pełnej spójności z zasadami i ogólnymi celami działań zewnętrznych i polityki zagranicznej Unii związanymi z danym państwem lub regionem. Działania te nie powinny mieć na celu wspierania działań, które są bezpośrednio ukierunkowane na rozwój, ▌ a w stosownych przypadkach powinny uzupełniać pomoc finansową zapewnianą za pośrednictwem instrumentów pomocy zewnętrznej. Należy przestrzegać zasady spójności polityki na rzecz rozwoju, zapisanej w pkt 35 Konsensusu europejskiego w sprawie rozwoju. Ważne jest również zapewnianie, by wdrażanie pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych ▌było spójne z unijną polityką humanitarną i uzupełniało ją w stosownych przypadkach, a także by odbywało się z poszanowaniem zasad humanitarnych określonych w Konsensusie europejskim w sprawie pomocy humanitarnej.

(7)         Działania zewnętrzne powinny być spójne i konsekwentne, zgodnie z art. 18 ust. 4 TUE.

(8)  Przed przygotowaniem wieloletnich programów, które są środkiem do osiągnięcia celów przedmiotowego finansowania unijnego, państwa członkowskie i Komisja powinny podjąć dialog polityczny, aby w ten sposób ustalić spójną strategię dla każdego państwa członkowskiego. Po zakończeniu takiego dialogu politycznego każde państwo członkowskie powinno przedstawić Komisji program krajowy, w którym opisze, w jaki sposób ma on pomóc w realizacji celów odpowiedniego rozporządzenia szczegółowego na lata 2014–2020. Komisja powinna zbadać, czy program krajowy jest spójny z tymi celami i z wynikami dialogu politycznego. Ponadto Komisja powinna zbadać, czy rozdział finansowania unijnego pomiędzy poszczególne cele jest zgodny z minimalną wielkością procentową określoną dla poszczególnych celów w odpowiednim rozporządzeniu szczegółowym. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość odstąpienia od tych minimalnych wielkości procentowych – w takim przypadku powinny podać w swoim programie krajowym przyczyny takiego odstąpienia. Jeżeli przyczyny podane przez państwo członkowskie zostanie uznane za niewystarczające, Komisja może nie zatwierdzić danego programu krajowego. Komisja powinna regularnie informować Parlament Europejski o wynikach dialogów politycznych, o pełnym procesie programowania obejmującym przygotowywanie programów krajowych, w tym zgodność z minimalną wielkością procentową określoną dla danego celu w odpowiednim rozporządzeniu szczegółowym, a także o wdrażaniu programów krajowych.

(9)  Strategię należy poddać przeglądowi śródokresowemu w celu zapewnienia odpowiedniego finansowania w latach 2018–2020.

(10)       Państwa członkowskie powinny ustanowić, w sposób spójny z zasadą proporcjonalności i z potrzebą minimalizowania obciążenia administracyjnego, partnerstwo z zainteresowanymi organami i podmiotami w celu przygotowania i wdrożenia ▌swoich programów krajowych przez cały wieloletni okres. Państwa członkowskie zapewnią, by nie doszło do konfliktu interesów między partnerami na żadnym etapie cyklu programowania. Każde państwo członkowskie powinno utworzyć komitet monitorujący program krajowy i pomagać takiemu komitetowi w przeprowadzaniu przeglądu wdrażania i postępów w realizacji celów programu. Każde państwo członkowskie powinno być odpowiedzialne za ustanowienie praktycznych warunków dotyczących utworzenia takiego komitetu.

(11)       Kwalifikowalność wydatków w ramach programów krajowych powinno określać prawo krajowe, z zastrzeżeniem wspólnych zasad określonych w niniejszym rozporządzeniu. Należy określić początkową i końcową datę kwalifikowalności wydatków, aby przewidzieć jednolite i sprawiedliwe przepisy mające zastosowanie do programów krajowych.

(12)  Pomoc techniczna powinna umożliwiać państwom członkowskim udzielanie wsparcia w zakresie wdrażania ich programów krajowych oraz udzielanie pomocy beneficjentom w wypełnianiu ich zobowiązań i przestrzeganiu prawa Unii. W stosownych przypadkach pomoc techniczna może obejmować koszty poniesione przez właściwe organy w państwach trzecich.

(13)       Aby zapewnić odpowiednie ramy służące szybkiemu udzielaniu pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych, w niniejszym rozporządzeniu należy przewidzieć wsparcie działań, na które wydatki poniesiono przed złożeniem wniosku o udzielenie pomocy, jednak nie przed 1 stycznia 2014 r., zgodnie z przepisem rozporządzenia finansowego[6], który dopuszcza taką elastyczność w należycie uzasadnionych, wyjątkowych przypadkach. Wsparcie takie może stanowić 100 % kwalifikowalnych wydatków w należycie uzasadnionych przypadkach, gdy przeprowadzenie danego działania ma zasadnicze znaczenie, zwłaszcza gdy beneficjentem jest organizacja międzynarodowa lub organizacja pozarządowa. Działania wspierane w ramach pomocy udzielanej w sytuacjach nadzwyczajnych powinny być bezpośrednio związane z taką sytuacją i nie powinny zastępować długoterminowych inwestycji realizowanych przez państwa członkowskie.

(13а)     Podjęte decyzje odnoszące się do wniesienia wkładu z budżetu Unii należy odpowiednio udokumentować w celu zapewnienia odpowiedniej ścieżki audytu.

(14)  Interesy finansowe Unii ▌ powinny być chronione przez cały cykl wydatkowania poprzez stosowanie proporcjonalnych środków obejmujących wykrywanie i badanie nieprawidłowości oraz zapobieganie im, odzyskiwanie utraconych, nienależnie wypłaconych lub nieprawidłowo wykorzystanych środków finansowych oraz, w stosownych przypadkach, kary administracyjne i finansowe zgodnie z rozporządzeniem finansowym.

(14a)     W kontekście ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej kontrole na miejscu i audyty podmiotów gospodarczych, które są przeprowadzane przez państwa członkowskie, Komisję, Trybunał Obrachunkowy i OLAF mogą być zapowiedziane lub niezapowiedziane, zgodnie z mającym zastosowanie prawem.

(14b)     Nowa struktura funduszy związanych z wieloletnimi ramami finansowymi w obszarze spraw wewnętrznych służy uproszczeniu mających zastosowanie przepisów i zmniejszeniu obciążenia administracyjnego beneficjentów. Niemniej jednak, żeby mechanizm kontrolny był nadal skuteczny, należy pamiętać o przepisach mających zastosowanie w zakresie ochrony interesów finansowych UE, i  przewidujących kontrole na miejscu i audyty, które mogą być zapowiedziane lub niezapowiedziane.

(15)  Państwa członkowskie powinny przyjąć właściwe środki w celu zagwarantowania prawidłowego funkcjonowania systemu zarządzania i kontroli oraz jakości wdrażania. W tym celu niezbędne jest ustalenie zasad ogólnych, które powinny być przestrzegane w tych systemach, i niezbędnych funkcji, jakie powinny one pełnić.

(16)       Należy określić obowiązki państw członkowskich w zakresie systemów zarządzania i kontroli, zapobiegania nieprawidłowościom i naruszeniom prawa Unii oraz ich wykrywania i korygowania, tak aby zagwarantować skuteczne i prawidłowe wdrożenie programów krajowych tych państw.

(17)       Zgodnie z zasadami pomocniczości i proporcjonalności za wdrażanie i kontrolę programów krajowych powinny w pierwszym rzędzie odpowiadać państwa członkowskie, które w tym celu powinny stosować swoje systemy zarządzania i kontroli. Wsparcie zapewniane na mocy rozporządzeń szczegółowych wdrażane jest w ramach ścisłej współpracy między Komisją a państwami członkowskimi zgodnie z zasadą pomocniczości.

(17a)     Państwa członkowskie powinny w pełni wykorzystywać wiedzę, w tym wiedzę fachową, i doświadczenie, jakie podmioty publiczne lub prywatne zdobyły przy wdrażaniu wcześniejszych funduszy w obszarze spraw wewnętrznych.

(18)  Tylko organy odpowiedzialne wyznaczoneprzez państwa członkowskie zapewniają dostateczną gwarancję przeprowadzenia niezbędnych kontroli przed udzieleniem beneficjentom wsparcia z budżetu Unii. Dlatego też należy wyraźnie określić, że z budżetu Unii zwracane są wyłącznie wydatki dokonane przez wyznaczone organy odpowiedzialne.

(19)       Należy określić uprawnienia i obowiązki Komisji w zakresie sprawdzania skuteczności funkcjonowania systemów zarządzania i kontroli oraz obligowania państwa członkowskich do podejmowania działań.

(20)       Zobowiązania budżetowe Unii powinny być wykonywane co roku. W celu zapewnienia skutecznego zarządzania programem konieczne jest ustanowienie wspólnych przepisów dotyczących płatności salda rocznego i salda końcowego.

(21)       Celem płatności zaliczkowej w momencie rozpoczęcia programów jest zapewnienie, by państwo członkowskie posiadało środki na udzielenie wsparcia beneficjentom podczas wdrażania programu od momentu jego zatwierdzenia. W związku z tym należy ustanowić przepisy dotyczące wstępnych kwot płatności zaliczkowych. Wstępne płatności zaliczkowe powinny być w pełni rozliczone w momencie zakończenia programu. Organy odpowiedzialne powinny zapewnić, by beneficjenci niezwłocznie otrzymali całość należnej kwoty.

(21a)  Ponadto należy wprowadzić roczne płatności zaliczkowe w celu zapewniania, by państwa członkowskie dysponowały środkami wystarczającymi do wdrożenia swoich programów krajowych. Roczne płatności zaliczkowe powinny być rozliczane każdego roku przy płatności salda rocznego.

(22)       Konieczne jest uwzględnienie zmian w metodzie zarządzania dzielonego wprowadzonych w wyniku przeprowadzanego co trzy lata przeglądu rozporządzenia finansowego[7].

(23)       W celu zwiększenia odpowiedzialności za wydatki współfinansowane w danym roku z budżetu Unii należy stworzyć odpowiednie ramy rocznego rozliczania rachunków. Na podstawie tych ram organ odpowiedzialny powinien przedłożyć Komisji dokumenty określone w art. 59 rozporządzenia 966/2012 [nowego rozporządzenia finansowego] dotyczące programu krajowego.

(24)       W celu zwiększenia wiarygodności rocznego rozliczenia rachunków w całej Unii należy ustanowić wspólne przepisy dotyczące charakteru i poziomu kontroli, które mają przeprowadzać państwa członkowskie.

(25)  Aby zapewnić należyte zarządzanie finansowe zasobami Unii, Komisja może być zmuszona do zastosowania korekt finansowych. Aby zapewnić państwom członkowskim pewność prawa, ważne jest określenie okoliczności, w jakich naruszenia mających zastosowanie przepisów prawa unijnego lub krajowego mogą prowadzić do zastosowania przez Komisję korekt finansowych. Aby zapewnić, że korekty finansowe, które Komisja może nałożyć na państwa członkowskie, są związane z ochroną interesów finansowych Unii, korekty takie powinny być dopuszczalne tylko w przypadkach, w których naruszenie prawa unijnego lub krajowego bezpośrednio lub pośrednio dotyczy kwalifikowalności, prawidłowości, zarządzania lub kontroli działań oraz odpowiadających im wydatków. Aby zapewnić proporcjonalność, ważne jest, by Komisja przy podejmowaniu decyzji o wysokości korekty finansowej rozważyła charakter i wagę naruszenia. W tym względzie należy ustanowić kryteria stosowania korekt finansowych przez Komisję oraz procedurę, która może prowadzić do podjęcia decyzji w sprawie korekty finansowej.

(26)  W celu ustalenia finansowego powiązania między organami odpowiedzialnymi a budżetem Unii Komisja powinna co roku przeprowadzać rozliczenie rachunków tych organów. Decyzja o rozliczeniu rachunków powinna obejmować kwestie związane z kompletnością, dokładnością i prawdziwością przekazanych rozliczeń, natomiast nie powinna obejmować zgodności wydatków z przepisami Unii.

(27)       Komisja, która jest odpowiedzialna za właściwe stosowanie prawa Unii zgodnie z art. 17 Traktatu o Unii Europejskiej, powinna podejmować decyzje w kwestii tego, czy wydatki poniesione przez państwa członkowskie są zgodne z przepisami Unii. Państwom członkowskim należy przyznać prawo do uzasadniania decyzji w sprawie dokonywania płatności. W celu udzielenia państwom członkowskim gwarancji prawnych i finansowych dotyczących wydatków poniesionych w przeszłości, należy określić maksymalny okres, w którym Komisja może podjąć decyzję w sprawie skutków finansowych stwierdzonej niezgodności.

(27a)     Ważne jest zapewnienie z jednej strony należytego zarządzania finansami i skutecznego wdrażania, a z drugiej – przejrzystości, pewności prawa, dostępności finansowania i równego traktowania beneficjentów.

(27b)  W celu uproszczenia korzystania z finansowania i ograniczenia ryzyka popełnienia błędu, zapewniając zróżnicowanie w przypadkach, gdy konieczne jest uwzględnienie specyfiki polityki, należy określić formy wsparcia, ujednolicone warunki kwalifikowalności dotacji na wydatki, w tym uproszczone opcje kosztów. Zgodnie z zasadą pomocniczości państwa członkowskie powinny przyjąć krajowe przepisy dotyczące kwalifikowalności wydatków.

(28)       W celu zachęcenia do przestrzegania dyscypliny finansowej należy określić rozwiązania dotyczące umorzenia dowolnej części zobowiązania budżetowego w ramach programu krajowego, w szczególności w przypadkach, gdy kwota może zostać wyłączona z takiego umorzenia, zwłaszcza jeżeli opóźnienia we wdrażaniu wynikają z postępowania sądowego lub odwołania administracyjnego o skutku zawieszającym, lub są spowodowane działaniem siły wyższej.

(29)       Aby zapewnić właściwe stosowanie przepisów ogólnych dotyczących umarzania zobowiązań, w ustanowionych przepisach należy szczegółowo określić sposób określania terminów umorzenia i wyliczania odpowiednich kwot.

(30)  Ważne jest podawanie do wiadomości publicznej informacji na temat celów osiągniętych dzięki finansowaniu unijnemu. Obywatele mają prawo wiedzieć, w jaki sposób wydatkowane są zasoby finansowe Unii. Odpowiedzialność za zapewnienie przekazania odpowiednich informacji opinii publicznej powinna spoczywać na Komisji, organach odpowiedzialnych i na beneficjentach. Aby zapewnić większą skuteczność działań informacyjnych skierowanych do ogółu społeczeństwa oraz silniejszą synergię między działaniami informacyjnymi podejmowanymi z inicjatywy Komisji, środki przeznaczone na działania informacyjne w ramach przedmiotowego finansowania unijnego obejmują również komunikację instytucjonalną w zakresie priorytetów polityki Unii Europejskiej, pod warunkiem że są one związane z celami ogólnymi przedmiotowego finansowania unijnego.

(31)       W celu zapewnienia szerokiego rozpowszechniania informacji dotyczących przedmiotowego finansowania unijnego oraz informowania potencjalnych beneficjentów o możliwościach finansowania należy określić na podstawie niniejszego rozporządzenia szczegółowe przepisy dotyczące działań informacyjnych i komunikacyjnych, jak również określoną charakterystykę techniczną takich działań, zaś każde państwo członkowskie powinno przynajmniej uruchomić stronę internetową lub portal internetowy zawierające niezbędne informacje. Państwa członkowskie powinny nadawać bardziej bezpośrednią formę kampaniom informacyjnym z myślą o zapewnieniu właściwego informowania potencjalnych beneficjentów i w tym celu powinny, między innymi, regularnie organizować imprezy otwarte dla publiczności, tzw. dni informacyjne i sesje szkoleniowe.

(32)  Skuteczność wspieranych działań zależy również od ich oceny oraz od upowszechniania ich wyników. Należy formalnie określić obowiązki państw członkowskich i Komisji w tym względzie oraz dokonać formalnych ustaleń zapewniających rzetelność oceny i jakość odnośnych informacji.

(32a)     Stosując rozporządzenie, w tym przy przygotowując akty delegowane, Komisja powinna zasięgać opinii ekspertów ze wszystkich państw członkowskich.

(33)       W celu zmiany przepisów niniejszego rozporządzenia dotyczących wspólnych zasad kwalifikowalności wydatków należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Szczególnie ważne jest, by w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(34)  W celu zapewnienia jednolitych warunków wdrażania niniejszego rozporządzenia, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającym przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję[8].

(35)       W odniesieniu do aktów wykonawczych nakładających wspólne zobowiązania na państwa członkowskie, w szczególności w zakresie przekazywania Komisji informacji, należy stosować procedurę sprawdzającą, zaś w odniesieniu do przyjmowania aktów wykonawczych dotyczących wzorów formularzy służących do przekazywania Komisji informacji, ze względu na czysto techniczny charakter tych aktów, należy stosować procedurę doradczą.

(36)       Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, mianowicie ustanowienie przepisów ogólnych, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu. ▌

(36a)  W zakresie, w jakim niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy ogólne niezbędne do wdrożenia rozporządzeń szczegółowych, które przewidują, że ma ono do nich zastosowanie, i które są aktami opierającymi się na dorobku Schengen w odniesieniu do państw, do których mają one zastosowanie na podstawie odpowiednich protokołów załączonych do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej lub na podstawie odpowiednich umów, niniejsze rozporządzenie należy stosować razem z tymi rozporządzeniami szczegółowymi. Oznacza to, że w tym zakresie niniejsze rozporządzenie może ustanawiać związek z przepisami rozporządzeń szczegółowych rozwijających dorobek Schengen i może mieć na nie bezpośredni wpływ, tym samym wywierając również wpływ na ramy prawne tego dorobku.

(36b)     Zgodnie z art. 3 Protokołu nr 21 w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii w odniesieniu do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Zjednoczone Królestwo powiadomiło o chęci uczestniczenia w przyjęciu i stosowaniu niniejszego rozporządzenia.

(36c)  Zgodnie z art. 3 Protokołu nr 21 w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii w odniesieniu do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Irlandia powiadomiła o chęci uczestniczenia w przyjęciu i stosowaniu niniejszego rozporządzenia.

(37)       Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu w sprawie stanowiska Danii, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dania nie uczestniczy w przyjęciu niniejszego rozporządzenia i w związku z tym nie jest nim związana ani go nie stosuje,

(38)       Należy dostosować okres obowiązywania niniejszego rozporządzenia do rozporządzenia Rady określającego wieloletnie ramy finansowe na lata 2014−2020*[*Dz.U. ...]. Niniejsze rozporządzenie powinno być zatem stosowane od dnia 1 stycznia 2014 r.,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I PRZEPISY OGÓLNE

Artykuł 1 Cel i zakres stosowania

Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy ogólne dotyczące wdrażania rozporządzeń szczegółowych w odniesieniu do:

a)          finansowania wydatków;

b)          partnerstwa, programowania, sprawozdawczości, monitorowania i oceny;

c)          systemów zarządzania i kontroli, które mają zostać wprowadzone przez państwa członkowskie;

d)          rozliczania rachunków.

Artykuł 2 Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

a)          „rozporządzenia szczegółowe” oznaczają

–       rozporządzenie …/2012/UE [ustanawiające Fundusz Migracji i Azylu na lata 2014–2020];

–       rozporządzenie …/2012/UE [ustanawiające, w ramach Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, instrument finansowy na rzecz wspierania współpracy policyjnej, zapobiegania i zwalczania przestępczości oraz zarządzania kryzysowego]; oraz

–       każde inne rozporządzenie, które przewiduje stosowanie niniejszego rozporządzenia;

b)          „programowanie” oznacza podzielony na etapy proces organizacji, podejmowania decyzji i finansowania, mający na celu wdrożenie przez Unię i państwa członkowskie, w perspektywie wieloletniej, wspólnego działania na rzecz osiągnięcia celów określonych w rozporządzeniach szczegółowych;

c)  „działanie” oznacza projekt lub grupę projektów, które organ odpowiedzialny przewidziany w danym programie krajowym wybrał lub za których wybór odpowiada; działanie przyczynia się do osiągnięcia celów ogólnych i szczegółowych określonych w rozporządzeniach szczegółowych;

d)          „działanie Unii” oznacza działanie ponadnarodowe lub działanie o szczególnym znaczeniu dla Unii, jak określono w rozporządzeniach szczegółowych;

e)          „projekt” oznacza konkretny, praktyczny środek podjęty w celu wdrożenia całości lub części działania przez beneficjenta wkładu Unii;

f)           „pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych” oznacza projekt lub grupę projektów stanowiących reakcję na daną sytuację nadzwyczajną, jak określono w rozporządzeniach szczegółowych;

g)          „beneficjent” oznacza odbiorcę wkładu Unii w ramach danego projektu; beneficjentem mogą być: podmioty publiczne lub prywatne, organizacje międzynarodowe lub Czerwony Krzyż (MKCK), Międzynarodowa Federacja Krajowych Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca.

ROZDZIAŁ II ZASADY POMOCY

Artykuł 3 Zasady ogólne

1.          Rozporządzenia szczegółowe przewidują wsparcie udzielane za pośrednictwem programów krajowych, działań Unii i pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych, które to wsparcie stanowi uzupełnienie interwencji krajowych, regionalnych i lokalnych, służąc realizacji celów Unii i zapewniając Unii wartość dodaną.

2.          Komisja i państwa członkowskie zapewniają, aby wsparcie udzielane na mocy rozporządzeń szczegółowych oraz przez państwa członkowskie było spójne z odpowiednimi działaniami, politykami i priorytetami Unii Europejskiej oraz aby stanowiło uzupełnienie innych instrumentów Unii Europejskiej, przy jednoczesnym uwzględnieniu specyficznego kontekstu, w jakim funkcjonuje każde państwo członkowskie.

3.          Wsparcie udzielane na mocy rozporządzeń szczegółowych realizuje się w ścisłej współpracy między Komisją a państwami członkowskimi.

4.  Komisja i państwa członkowskie, wraz z ESDZ w odniesieniu do działań w państwach trzecich i dotyczących tych państw, zapewniają – zgodnie z właściwym zakresem obowiązków – koordynację między niniejszym rozporządzeniem i rozporządzeniami szczegółowymi a innymi odpowiednimi politykami, strategiami i instrumentami Unii, w tym politykami, strategiami i instrumentami w ramach działań zewnętrznych Unii.

4a.        Komisja i państwa członkowskie, w stosownych przypadkach wraz z Europejską Służbą Działań Zewnętrznych, zapewniają, by działania w państwach trzecich i działania związane z tymi państwami były podejmowane w synergii i przy zagwarantowaniu spójności z innymi działaniami prowadzonymi poza Unią i wspieranymi za pośrednictwem instrumentów unijnych. Powinny one w szczególności zapewnić, by działania te:

a)     były spójne z polityką zewnętrzną Unii, zgodne z zasadą spójności polityki na rzecz rozwoju oraz zgodne z dokumentami z zakresu programowania strategicznego dla danego regionu lub państwa;

b)     koncentrowały się na środkach nieukierunkowanych na rozwój;

c)      służyły interesom unijnych polityk wewnętrznych i były spójne z działaniami podejmowanymi wewnątrz Unii.

5.  Komisja i państwa członkowskie stosują zasadę należytego zarządzania finansami zgodnie z art. [30] rozporządzenia finansowego, tj. zgodnie z zasadami oszczędności, wydajności i skuteczności.

6.          Komisja i państwa członkowskie zapewniają skuteczność wsparcia udzielanego na mocy rozporządzeń szczegółowych, w tym poprzez monitorowanie, sprawozdawczość i ocenę.

7.          Komisja i państwa członkowskie wykonują swoje zadania w odniesieniu do niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych w celu zmniejszenia obciążenia administracyjnego spoczywającego na beneficjentach, państwach członkowskich i Komisji, uwzględniając przy tym zasadę proporcjonalności.

Artykuł 4 Zgodność z prawem unijnym i krajowym

Działania finansowane na mocy rozporządzeń szczegółowych są zgodne z mającym zastosowanie prawem unijnym i krajowym.

Artykuł 5 Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej

1.          Komisja przyjmuje odpowiednie środki zapewniające, w trakcie wdrażania działań finansowanych na podstawie niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych, ochronę interesów finansowych Unii Europejskiej przez stosowanie środków zapobiegania nadużyciom finansowym, korupcji i innym nielegalnym działaniom, przez skuteczne kontrole oraz, w razie wykrycia nieprawidłowości, przez odzyskiwanie kwot nienależnie wypłaconych, a także, w stosownych przypadkach, przez skuteczne, proporcjonalne i odstraszające kary administracyjne i finansowe.

2.          Państwa członkowskie zapobiegają nieprawidłowościom oraz je wykrywają i korygują, a także odzyskują kwoty nienależnie wypłacone wraz z odsetkami za zwłokę. Powiadamiają o nich Komisję oraz informują ją na bieżąco o istotnych postępach w powiązanych postępowaniach administracyjnych i sądowych.

3.          Jeżeli kwoty nienależnie wypłacone beneficjentowi nie mogą być odzyskane i jest to wynikiem błędu lub zaniedbania ze strony państwa członkowskiego, dane państwo członkowskie jest odpowiedzialne za zwrot takich kwot do budżetu ▌ Unii.

4.  Państwa członkowskie zapewniają skuteczne środki zapobiegania nadużyciom finansowym, przede wszystkim w odniesieniu do obszarów podwyższonego ryzyka, mające charakter odstraszający, z uwzględnieniem korzyści oraz proporcjonalności takich środków.

5.          Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 54, w odniesieniu do obowiązków państw członkowskich określonych w ust. 2 i 3. Komisja przyjmuje akty wykonawcze zgodnie z procedurą doradczą przewidzianą w art. 55 ust. 2, określając w nich, jak często i w jakiej formie należy przekazywać informacje na temat nieprawidłowości.

6.          Komisja lub jej przedstawiciele oraz Trybunał Obrachunkowy mają uprawnienia do audytu, na podstawie dokumentacji i na miejscu, wobec wszystkich beneficjentów dotacji, wykonawców i podwykonawców, którzy otrzymali unijne środki finansowe na mocy niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych.

7.  Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) może prowadzić dochodzenia, w tym kontrole i inspekcje na miejscu zgodnie z  przepisami i procedurami ustanowionymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczącym dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) i w rozporządzeniu Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 z dnia 11 listopada 1996 r. w sprawie kontroli na miejscu oraz inspekcji przeprowadzanych przez Komisję w celu ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich przed nadużyciami finansowymi i innymi nieprawidłowościami, po to by ustalić, czy miało miejsce nadużycie finansowe, korupcja lub jakiekolwiek inne nielegalne działanie naruszające interesy finansowe ▌Unii w związku z umową o udzielenie dotacji, decyzją o udzieleniu dotacji lub zamówieniem finansowanym na mocy niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych.

8.  Nie naruszając ▌ ust. 1, 6 i 7, w umowach o współpracy z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi, zamówieniach, umowach o udzielenie dotacji i decyzjach o udzieleniu dotacji ▌wynikających z wdrożenia niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych zamieszcza się postanowienia wyraźnie upoważniające Komisję, Trybunał Obrachunkowy i OLAF do prowadzenia takich audytów i dochodzeń zgodnie z ich odpowiednimi kompetencjami.

▌

ROZDZIAŁ IIIRAMY FINANSOWE DOTYCZĄCE DZIAŁAŃ UNII, POMOCY W SYTUACJACH NADZWYCZAJNYCH I POMOCY TECHNICZNEJ

Artykuł 7 Ramy wdrażania

1.          Komisja ustanawia łączną kwotę dostępną na działania Unii, pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych i pomoc techniczną z inicjatywy Komisji w ramach środków rocznych z budżetu Unii.

2.          Komisja przyjmuje, w drodze aktu wykonawczego, program prac dotyczący działań Unii i pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych. Ten akt wykonawczy przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 55 ust. 3.

3.          Aby zapewnić terminową dostępność zasobów, Komisja może osobno przyjąć program prac dotyczący pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych.

4.  Działania Unii, pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych i pomoc techniczna z inicjatywy Komisji mogą być wdrażane:

–       bezpośrednio, przez Komisję lub za pośrednictwem agencji wykonawczych;

–       pośrednio, przez podmioty i osoby inne niż państwa członkowskie, zgodnie z art. ▌ 60 rozporządzenia finansowego.

Artykuł 8 Pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych

1.          W odpowiedzi na sytuację nadzwyczajną określoną w rozporządzeniach szczegółowych Komisja może podjąć decyzję o udzieleniu pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych. W takich przypadkach w odpowiednim terminie informuje Parlament Europejski i Radę.

2.  W granicach dostępnych zasobów pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych może wynosić do 100 % wydatków kwalifikowalnych.

3.          Pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych może obejmować pomoc w państwach członkowskich i w państwach trzecich zgodnie z celami i działaniami określonymi w rozporządzeniach szczegółowych.

4.          W ramach pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych można wspierać wydatki, które zostały poniesione przed datą złożenia wniosku o dotację lub wniosku o pomoc, jednak nie przed 1 stycznia 2014 r., jeśli jest to niezbędne do wdrożenia działania.

5.          Pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych może mieć formę dotacji przyznawanych bezpośrednio agencjom unijnym.

Artykuł 9Działania Unii i pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych w państwach trzecich lub związane z państwami trzecimi

1.          Komisja może podjąć decyzję o finansowaniu działań Unii i pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych w państwach trzecich lub związanych z państwami trzecimi zgodnie z celami i działaniami określonymi w rozporządzeniach szczegółowych.

2.          Jeśli działania takie są wdrażane bezpośrednio, następujące podmioty mogą składać wnioski o dotacje:

a)      państwa członkowskie;

b)     państwa trzecie – w należycie uzasadnionych przypadkach, w których otrzymanie dotacji jest niezbędne, by osiągnąć cele niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych;

c)      wspólne organy ustanowione przez państwa trzecie i Unię lub przez państwa członkowskie;

d)     organizacje międzynarodowe, w tym organizacje regionalne, organy, departamenty i misje ONZ, międzynarodowe instytucje finansowe i banki rozwoju, a także instytucje mające jurysdykcję międzynarodową – w zakresie, w jakim przyczyniają się one do realizacji celów odnośnego rozporządzenia szczegółowego lub odnośnych rozporządzeń szczegółowych;

e)  Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża (MKCK), Międzynarodowa Federacja Krajowych Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca;

f)      organizacje pozarządowe mające siedzibę i zarejestrowane w Unii i w państwach uczestniczących we wdrażaniu, stosowaniu i rozwoju dorobku Schengen.

g)     agencje unijne zajmujące się pomocą w sytuacjach nadzwyczajnych.

Artykuł 10 Pomoc techniczna z inicjatywy Komisji

1.          Z inicjatywy Komisji lub w jej imieniu w ramach rozporządzeń szczegółowych można finansować środki i działania przygotowawcze, monitorowanie, pomoc administracyjną i techniczną, jak również środki związane z oceną, audytem i kontrolą niezbędne do wdrożenia niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych.

2.  Te środki i działania mogą obejmować ▌:

a)      pomoc w przygotowaniu i wycenie projektów;

b)     wspieranie wzmocnienia instytucjonalnego i budowy potencjału administracyjnego na potrzeby skutecznego wykonywania niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych;

c)      działania związane z analizowaniem, zarządzaniem, monitorowaniem, wymianą informacji oraz wdrażaniem niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych, a także działania związane z wdrażaniem systemów kontroli oraz pomocy technicznej i administracyjnej;

d)     oceny, ekspertyzy, statystyki i badania, również o charakterze ogólnym, dotyczące funkcjonowania rozporządzeń szczegółowych;

e)  działania mające na celu rozpowszechnianie informacji, wspieranie tworzenia sieci, prowadzenie działań komunikacyjnych, podnoszenie świadomości, promowanie współpracy i wymiany doświadczeń, w tym z państwami trzecimi. W celu zapewnienia większej skuteczności działań informacyjnych skierowanych do ogółu społeczeństwa oraz w celu wzmocnienia efektu synergii między działaniami informacyjnymi podejmowanymi z inicjatywy Komisji zasoby przeznaczone na działania informacyjne na podstawie niniejszego rozporządzenia obejmują również komunikację instytucjonalną w zakresie priorytetów polityki Unii Europejskiej, pod warunkiem że są one związane z celami ogólnymi niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych;

f)      instalację, aktualizację, obsługę i łączenie systemów komputerowych służących do zarządzania, monitorowania, audytu, kontroli i oceny;

g)      projektowanie wspólnych ram służących ocenie i monitorowaniu, a także projektowanie systemu wskaźników, z uwzględnieniem w stosownych przypadkach wskaźników krajowych;

h)      działania zmierzające do poprawy metod oceny i wymiany informacji na temat praktyk w zakresie oceny;

i)       konferencje, seminaria, warsztaty i inne wspólne działania informacyjne i szkoleniowe dotyczące wdrażania niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych przeznaczone dla wyznaczonych organów i beneficjentów;

ia)  działania związane z wykrywaniem nadużyć finansowych i zapobieganiem takim nadużyciom;

j)      działania związane z audytem.

3.          Działania te mogą również dotyczyć poprzednich i następnych ram finansowych.

ROZDZIAŁ IVPROGRAMY KRAJOWE

Sekcja 1Programowanie i ramy wdrażania

Artykuł 10a

Programowanie

Cele rozporządzeń szczegółowych realizowane są w ramach wieloletniego programowania na lata 2014–2020, z zastrzeżeniem przeglądu śródokresowego zgodnie z art. 15.

Artykuł 11 Pomocniczość i proporcjonalność interwencji

1.          Państwa członkowskie i podmioty przez nie wyznaczone do tego celu („organy wyznaczone”) są odpowiedzialne za wdrażanie programów i wykonywanie zadań wynikających z niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych na odpowiednim szczeblu, zgodnie z ramami instytucjonalnymi, prawnymi i finansowymi danego państwa członkowskiego i z zastrzeżeniem zachowania zgodności z niniejszym rozporządzeniem i rozporządzeniami szczegółowymi.

2.          W ustaleniach dotyczących wdrażania i korzystania z wsparcia zapewnionego na mocy rozporządzeń szczegółowych, w szczególności zasobów finansowych i administracyjnych wymaganych w związku ze sprawozdawczością, oceną, zarządzaniem i kontrolą, uwzględnia się – mając na uwadze poziom przyznanego wsparcia – zasadę proporcjonalności, tym samym zmniejszając obciążenie administracyjne i ułatwiając skuteczne wdrażanie.

Artykuł 12 Partnerstwo

1a.        Każde państwo członkowskie ▌organizuje, zgodnie z przepisami i praktykami krajowymi oraz z uwzględnieniem wszelkich mających zastosowanie wymogów w zakresie bezpieczeństwa, partnerstwo z ▌ właściwymi w tym zakresie organami i podmiotami z myślą o wykonywaniu zadań określonych w ust. 3. Partnerstwo opiera się na właściwych organach publicznych działających, w stosownych przypadkach, na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym. Obejmuje ono również, jeśli zostanie to uznane za stosowne, odpowiednie organizacje międzynarodowe▌, organizacje pozarządowe i partnerów społecznych.

2.  Partnerstwo jest prowadzone w całkowitej zgodności z uprawnieniami instytucjonalnymi, prawnymi i finansowymi właściwymi dla danej kategorii partnerów.

3.          Państwa członkowskie angażują uczestników partnerstwa w opracowywanie, wdrażanie, monitorowanie i ocenę programów krajowych. Uczestnicy partnerstwa mogą być różni na różnych etapach cyklu programowania.

4.          Każde państwo członkowskie ustanawia komitet monitorujący w celu wsparcia wdrażania programów krajowych.

5.          Komisja może przedstawiać wskazówki dotyczące monitorowania programów krajowych i – jeśli zaistnieje taka konieczność i w porozumieniu z danym państwem członkowskim – może uczestniczyć w charakterze doradcy w pracach komitetu monitorującego.

Artykuł 13

Dialog polityczny

1.▌        Aby ułatwić przygotowanie programów krajowych, każde państwo członkowskie i Komisja przeprowadzają dialog na szczeblu wyższych urzędników, biorąc pod uwagę stosowne orientacyjne ramy czasowe określone w art. 14. Dialog ten jest poświęcony ogólnym wynikom, które mają zostać osiągnięte za pomocą programów krajowych w odpowiedzi na potrzeby i priorytety państw członkowskich w obszarach interwencji podlegających rozporządzeniu szczegółowemu, przy uwzględnieniu sytuacji wyjściowej w państwie członkowskim i celów rozporządzeń szczegółowych. Dialog jest również okazją do wymiany poglądów na temat działań Unii. Wyniki dialogu posłużą jako wskazówki przy przygotowywaniu i zatwierdzaniu programów krajowych i będą dotyczyć orientacyjnej daty przedłożenia Komisji przez państwa członkowskie programów krajowych, co pozwoli na terminowe przyjęcie programu. Wyniki te zostaną zapisane w uzgodnionym protokole.

1a.        Działania wdrażane w państwach trzecich i związane z państwami trzecimi nie mogą być działaniami bezpośrednio ukierunkowanymi na rozwój, zaś celem dialogu politycznego jest całkowita spójność z zasadami i ogólnymi celami działań zewnętrznych i polityki zagranicznej Unii w odniesieniu do danego państwa lub regionu.

1b.  Po zakończeniu dialogów politycznych Komisja informuje Parlament o ogólnych wynikach.

1c.         Jeżeli państwo członkowskie i Komisja uznają to za konieczne, dialog polityczny może zostać powtórzony po przeglądzie śródokresowym, o którym mowa w art. 15, w celu ponownej oceny potrzeb tego państwa członkowskiego i priorytetów Unii.

▌

Artykuł 14 Przygotowywanie i zatwierdzanie programów krajowych

1.          Na podstawie wniosków z dialogu politycznego, o którym mowa w art. 13 ust. 1, każde państwo członkowskie przedstawia propozycję wieloletniego programu krajowego zgodnie z rozporządzeniami szczegółowymi.

2.  Każdy proponowany program krajowy obejmuje lata budżetowe w okresie od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2020 r. i zawiera następujące elementy:

a)      opis sytuacji wyjściowej w danym państwie członkowskim wraz z opartymi na faktach informacjami, które są niezbędne do właściwej oceny wymogów;

b)     analizę wymogów obowiązujących w danym państwie członkowskim i celów krajowych wyznaczonych w celu spełnienia tych wymogów w okresie objętym programem;

c)      odpowiednią strategię określającą cele, które mają być realizowane przy wsparciu z budżetu Unii, wraz z celami służącymi ich osiągnięciu, orientacyjny harmonogram i przykłady planowanych działań służących osiągnięciu tych celów;

ca)    opis, w jaki sposób realizowane są cele określone w rozporządzeniach szczegółowych;

d)     mechanizmy zapewniające koordynację między instrumentami ustanowionymi na mocy rozporządzeń szczegółowych a innymi instrumentami unijnymi i krajowymi;

e)      informacje na temat ram monitorowania i oceny, które należy wdrożyć, oraz wskaźników, które należy stosować w celu dokonania pomiaru postępów w realizacji celów określonych w odniesieniu do sytuacji wyjściowej w danym państwie członkowskim;

ea)  przepisy wykonawcze dotyczące danego programu krajowego określające wyznaczone organy oraz skrótowy opis planowanego systemu zarządzania i kontroli;

f)      skrótowy opis wybranego podejścia do realizacji zasady partnerstwa określonej w art. 12;

g)      projekt planu finansowego z orientacyjnym podziałem na każdy rok budżetowy w danym okresie wraz z szacunkami dotyczącymi wydatków na pomoc techniczną;

h)      mechanizmy i metody stosowane w celu nagłośnienia programu krajowego▌.

▌

3.          Państwa członkowskie przedstawiają Komisji propozycje programów krajowych nie później niż w terminie trzech miesięcy od zakończenia dialogu politycznego, o którym mowa w art. 13 ust. 1.

4.  Programy krajowe sporządza się zgodnie z modelem przyjętym przez Komisję w drodze aktu wykonawczego. Ten akt wykonawczy przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 55 ust. 3.

5.          Przed zatwierdzeniem proponowanego programu krajowego Komisja analizuje:

a)      jego spójność z celami określonymi w rozporządzeniach szczegółowych i z wynikami dialogu politycznego, o których mowa w art. 13 ust. 1;

aa)   rozdział finansowania unijnego pomiędzy poszczególne cele w świetle wymogów określonych w rozporządzeniach szczegółowych oraz, w stosownych przypadkach, uzasadnienie dotyczące odstąpienia od minimalnych wartości określonych w rozporządzeniach szczegółowych.

b)     adekwatność celów, zamierzeń, wskaźników, harmonogramu i przykłady działań przewidzianych w proponowanym programie krajowym w świetle strategii ▌proponowanej przez państwa członkowskie;

c)  adekwatność przepisów wykonawczych, o których mowa w ust. 2 lit. fa), w świetle przewidywanych działań;

d)     zgodność proponowanego programu z prawem Unii;

e)      komplementarność ze wsparciem zapewnianym w ramach innych funduszy unijnych, w tym Europejskiego Funduszu Społecznego;

f)      w przypadkach przewidzianych w rozporządzeniu szczegółowym, w odniesieniu do celów i przykładów działań w państwach trzecich lub dotyczących tych państw, spójność z zasadami i celami działań zewnętrznych i polityki zagranicznej Unii w odniesieniu do danego państwa lub regionu.

6.          Komisja przedstawia swoje uwagi w terminie trzech miesięcy od daty przedłożenia proponowanego programu krajowego. Jeżeli Komisja uzna, że proponowany program krajowy jest w świetle strategii krajowej niespójny z celami danego rozporządzenia szczegółowego lub że finansowanie unijne, które ma zostać przyznane na te cele, jest niewystarczające lub że program jest niezgodny z prawem Unii, wzywa ona dane państwo członkowskie do przedstawienia wszystkich niezbędnych informacji dodatkowych i w razie potrzeby do zmiany proponowanego programu krajowego.

7.  Komisja zatwierdza ▌każdy program krajowy nie później niż sześć miesięcy po formalnym przedłożeniu programu przez państwo członkowskie, pod warunkiem że wszelkie przedstawione przez Komisję uwagi zostały stosownie uwzględnione.

7a.        Nie naruszając ust. 7, Komisja informuje Parlament Europejski o ogólnych wynikach stosowania ust. 5 i 6 niniejszego artykułu, w tym o zgodności z minimalnymi wielkościami procentowymi określonymi dla poszczególnych celów w odpowiednich rozporządzeniach szczegółowych lub o odstąpieniu od tych wielkości.

8.          W świetle nowych lub nieprzewidzianych okoliczności, z inicjatywy Komisji lub zainteresowanego państwa członkowskiego, można dokonać ponownej analizy zatwierdzonego programu krajowego i w razie potrzeby zmienić go na pozostałą część okresu programowania.

Artykuł 15 Przegląd śródokresowy

1.          W roku 2018 Komisja i każde państwo członkowskie przeprowadzają ponowną analizę sytuacji w świetle sprawozdań z oceny okresowej przedkładanych przez państwa członkowskie zgodnie z art. 52 ust. 1 lit. a), zmian w politykach wdrażanych przez Unię i zmian w danym państwie członkowskim.

2.          Po przeprowadzeniu takiej ponownej analizy i uwzględniając jej wyniki, ▌można dokonać zmian w programach krajowych.

3.          Zasady określone w art. 14 dotyczące przygotowywania i zatwierdzania programów krajowych stosuje się odpowiednio do przygotowywania i zatwierdzania zmienionych krajowych programów.

4.          ▌Po zakończeniu przeglądu śródokresowego Komisja – w ramach oceny okresowej, o której mowa w art. 52 ust. 2 lit. a) – przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów sprawozdanie z przeglądu śródokresowego▌.

Artykuł 16 Struktura finansowania

1.          Wkłady finansowe zapewnione w ramach programów krajowych mają formę dotacji.

2.          Działania wspierane w ramach programów krajowych są współfinansowane ze źródeł publicznych lub prywatnych, nie są nastawione na osiąganie zysku i nie są finansowane z innych źródeł objętych budżetem Unii.

3.          Wkład z budżetu Unii nie przekracza 75 % łącznych wydatków kwalifikowalnych związanych z danym projektem.

4.          Wkład z budżetu Unii można zwiększyć do poziomu 90 % w ramach działań szczególnych lub priorytetów strategicznych określonych w rozporządzeniach szczegółowych.

5.          Wkład z budżetu Unii można również zwiększyć do poziomu 90 % w wyjątkowych, należycie uzasadnionych okolicznościach, na przykład wtedy, gdy ze względu na presję ekonomiczną, której podlega budżet państwa, projekty w przeciwnym razie nie zostałyby wdrożone, a cele programu krajowego nie zostałyby osiągnięte.

6.          Wkład z budżetu Unii na rzecz pomocy technicznej z inicjatywy państw członkowskich może wynosić do 100 % łącznych wydatków kwalifikowalnych.

Artykuł 17 Ogólne zasady kwalifikowalności

1.          Kwalifikowalność wydatków określa się na podstawie przepisów krajowych, z wyjątkiem sytuacji, w odniesieniu do których określono szczególne zasady w niniejszym rozporządzeniu lub rozporządzeniach szczegółowych.

2.          Zgodnie z rozporządzeniami szczegółowymi wydatki są kwalifikowalne, gdy:

a)      mieszczą się w zakresie stosowania rozporządzeń szczegółowych i są objęte ich celami;

b)     są konieczne do wdrożenia działań objętych danym projektem;

c)      są uzasadnione i zgodne z zasadami należytego zarządzania finansami, w szczególności z zasadą odpowiedniego stosunku jakości do ceny i opłacalności.

3.          Wydatki kwalifikują się do objęcia wsparciem na mocy danego rozporządzenia szczegółowego, jeżeli:

–       zostały poniesione▌ przez beneficjenta w okresie od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2022 r.; oraz

–  zostały faktycznie pokryte przez wyznaczony organ odpowiedzialny w okresie od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia 30 czerwca 2023 r.

3a.        Wydatki kwalifikują się do objęcia wsparciem również wtedy, gdy zostały poniesione w okresie między wejściem w życie niniejszego rozporządzenia a dniem 1 stycznia 2014 r. w odniesieniu do środków pomocy technicznej i administracyjnej niezbędnych do zapewnienia ustanowienia systemów zarządzania i kontroli w ramach rozporządzenia XX/XXXX [w sprawie instrumentu finansowego na rzecz wspierania współpracy policyjnej].

3b.        W drodze odstępstwa wydatki pokryte w roku 2014 również kwalifikują się do objęcia wsparciem, jeżeli zostały pokryte przez organ odpowiedzialny przed dniem jego formalnego wyznaczenia zgodnie z art. 24, pod warunkiem że systemy zarządzania i kontroli stosowane przed tym formalnym wyznaczeniem zasadniczo są takie same jak systemy obowiązujące po formalnym wyznaczeniu organu odpowiedzialnego.

4.          Wydatki ujęte we wnioskach o płatność przedstawionych organowi odpowiedzialnemu przez danego beneficjenta uzasadnia się na podstawie faktur lub dokumentów księgowych o równorzędnej wartości dowodowej, z wyjątkiem form wsparcia, o których mowa w art. 18 ust. 1 lit. b), c) i d). Dla takich form wsparcia, na zasadzie odstępstwa od przepisów ust. 3, kwoty ujęte we wniosku o płatność stanowią koszty zwrócone beneficjentowi przez organ odpowiedzialny.

5.  Dochód netto wygenerowany bezpośrednio przez projekt w trakcie jego wdrażania i nieuwzględniony przy zatwierdzeniu projektu, jest odliczany od wydatków kwalifikowalnych związanych z danym projektem nie później niż we wniosku o płatność końcową przedstawionym przez beneficjenta.

Artykuł 18 Wydatki kwalifikowalne

1.          Zwrot wydatków kwalifikowalnych może mieć następujące formy:

a)      zwrot kosztów kwalifikowalnych faktycznie poniesionych i pokrytych, w stosownych przypadkach wraz z amortyzacją;

b)     standardowe skale kosztów jednostkowych;

c)      kwoty ryczałtowe;

d)     finansowanie w oparciu o stawki ryczałtowe, obliczone przez zastosowanie wartości procentowej do jednej lub większej liczby kategorii kosztów.

2.  Formy, o których mowa w ust. 1, można łączyć, jeżeli każda z nich dotyczy innych kategorii kosztów lub jeżeli są one stosowane do różnych projektów stanowiących część działania lub do kolejnych etapów działania.

3.          Jeżeli projekt jest wdrażany wyłącznie za pośrednictwem zamówień publicznych na roboty budowlane, towary lub usługi, zastosowanie ma wyłącznie ust. 1 lit. a). Jeżeli realizowane w ramach projektu zamówienie publiczne dotyczy wyłącznie określonych kategorii kosztów, stosować można wszystkie formy, o których mowa w ust. 1.

4.          Kwoty, o których mowa w ust. 1 lit. b), c) i d), ustala się ▌w jeden z następujących sposobów:

a)      rzetelna, sprawiedliwa i weryfikowalna metoda obliczania w oparciu o:

i)      dane statystyczne lub inne obiektywne informacje; ▌

ii)  zweryfikowane dane historyczne poszczególnych beneficjentów lub

iii)   zastosowanie zwykłej praktyki księgowania kosztów poszczególnych beneficjentów;

b)     zgodnie z przepisami o stosowaniu odpowiednich skal kosztów jednostkowych, kwot ryczałtowych i stawek zryczałtowanych mających zastosowanie w ramach polityk Unii do podobnego rodzaju▌projektów i beneficjentów;

c)      zgodnie z przepisami o stosowaniu odpowiednich skal kosztów jednostkowych, kwot ryczałtowych i stawek zryczałtowanych stosowanych w ramach systemów dotacji finansowanych w całości przez państwo członkowskie do podobnego rodzaju ▌projektów i beneficjentów▌.

5.          W dokumencie ustanawiającym warunki wsparcia dla każdego projektu ▌ określa się metodę, którą należy zastosować w celu ustalenia kosztów projektu oraz warunków wypłaty dotacji.

6.  Jeśli wdrażanie projektu powoduje powstanie kosztów pośrednich, można je obliczyć jako stawki zryczałtowane w następujący sposób:

a)      stawka zryczałtowana w wysokości do 25 % bezpośrednich kosztów kwalifikowalnych, jeżeli stawka ta jest obliczana na podstawie rzetelnej, sprawiedliwej i weryfikowalnej metody obliczania lub metody stosowanej w ramach systemów dotacji finansowanych w całości przez państwo członkowskie do podobnego rodzaju ▌projektów i beneficjentów;

b)     stawka zryczałtowana w wysokości do 15 % bezpośrednich kwalifikowalnych kosztów personelu, przy czym państwo członkowskie nie jest zobowiązane do dokonania obliczeń w celu ustalenia stawki mającej zastosowanie; ▌

c)      stawka zryczałtowana stosowana do kwalifikowalnych kosztów bezpośrednich w oparciu o istniejące metody i odpowiednie stawki stosowane w ramach polityk Unii do podobnego rodzaju▌projektów i beneficjentów.

▌

6a.  Do celów określenia wysokości kosztów personelu związanych z wdrażaniem projektu, mająca zastosowanie stawka godzinowa może zostać obliczona poprzez podzielenie ostatnich udokumentowanych rocznych kosztów zatrudnienia brutto przez 1 720 godzin.

▌

8.          Oprócz metod określonych w ust. 4, w przypadku gdy wkład z budżetu Unii nie przekracza 100 000 EUR, kwoty, o których mowa w ust. 1 lit. b), c) i d), mogą być ustalane – osobno dla każdego przypadku – przez odniesienie do projektu budżetu uzgodnionego ex ante przez organ odpowiedzialny▌.

9.          Koszty amortyzacji mogą być uznane za kwalifikowalne, jeżeli spełnione zostaną następujące warunki:

a)      ▌pozwalają na to zasady kwalifikowalności programu krajowego;

b)     kwota wydatków jest należycie uzasadniona dokumentami potwierdzającymi o wartości dowodowej równoważnej fakturom dotyczącym kosztów kwalifikowalnych, jeżeli kwota ta jest zwracana w formie, o której mowa w ust. 1 lit. a);

c)  koszty odnoszą się wyłącznie do okresu wsparcia projektu;

d)     wsparcie z budżetu Unii nie zostało wykorzystane na uzyskanie aktywów podlegających amortyzacji.

9a.        Bez uszczerbku dla art. 38, do celów ust. 8 państwa członkowskie, które nie przyjęły euro jako swojej waluty krajowej, mogą stosować kurs wymiany euro z dnia zatwierdzenia projektu lub z dnia podpisania umowy w sprawie projektu oparty na miesięcznym obrachunkowym kursie walutowym publikowanym w mediach elektronicznych przez Komisję; kurs wymiany nie będzie podlegał modyfikacjom w trakcie wdrażania projektu.

Artykuł 19 Wydatki niekwalifikowalne

Do otrzymania wkładu z budżetu Unii na mocy rozporządzeń szczegółowych nie kwalifikują się następujące koszty:

a)          odsetki od zadłużenia;

b)          zakup gruntów niezabudowanych;

c)  zakup gruntów zabudowanych, jeżeli grunty te są niezbędne do wdrożenia projektu, w kwocie przekraczającej 10 % łącznych wydatków kwalifikowalnych dla danego projektu;

d)          podatek od wartości dodanej (VAT), z wyjątkiem przypadków, w których nie można go odzyskać na mocy ustawodawstwa krajowego dotyczącego VAT▌ .

Artykuł 20 Pomoc techniczna z inicjatywy państw członkowskich

1.          Z inicjatywy danego państwa członkowskiego w odniesieniu do każdego programu krajowego na mocy rozporządzeń szczegółowych można wspierać działania w zakresie przygotowania, zarządzania, monitorowania, oceny, informowania i komunikacji, tworzenia sieci, kontroli i audytu, a także środki służące wzmocnieniu potencjału administracyjnego do celów wdrożenia niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych.

2.           Działania te mogą obejmować:

a)      wydatki związane z przygotowaniem, wyborem, wyceną, zarządzaniem i monitorowaniem programu, działań lub projektów;

b)     wydatki związane z audytami i kontrolami na miejscu dotyczącymi działań lub projektów;

c)  wydatki związane z oceną programu, działań lub projektów;

d)     wydatki związane z informowaniem, rozpowszechnianiem i przejrzystością w odniesieniu do programu, działań lub projektów, w tym wydatki wynikające ze stosowania art. 48 i wydatki na kampanie – organizowane m.in. na szczeblu lokalnym – służące informowaniu i podnoszeniu świadomości w zakresie celu danego programu;

e)      wydatki z tytułu nabycia, instalacji i obsługi systemów komputerowych służących do zarządzania, monitorowania i oceny niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych;

f)      wydatki na spotkania komitetów monitorujących i podkomitetów związanych z wdrażaniem działań; wydatki te mogą również obejmować koszty ekspertów i innych uczestników takich komitetów, w tym uczestników z państw trzecich, jeżeli ich obecność jest konieczna do skutecznego wdrożenia programów, działań lub projektów;

g)      wydatki na wzmocnienie potencjału administracyjnego w zakresie wdrożenia niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych.

3.  Państwa członkowskie mogą wykorzystywać środki na wspieranie działań mających na celu zmniejszenie obciążenia administracyjnego beneficjentów i właściwych organów, o których mowa w art. 23, w tym na elektroniczny system wymiany danych, a także na działania służące wzmocnieniu zdolności organów państw członkowskich i beneficjentów w zakresie zarządzania i wykorzystania wsparcia przewidzianego w rozporządzeniach szczegółowych.

4.          Działania te mogą również dotyczyć poprzednich i następnych ram finansowych.

5.          W przypadku gdy jeden właściwy organ lub większa ich liczba są wspólne dla więcej niż jednego programu krajowego, środki przeznaczone na wydatki na pomoc techniczną dla poszczególnych programów mogą ulec częściowemu lub całkowitemu scaleniu.

Sekcja 2Zarządzanie i kontrola

Artykuł 21 Ogólne zasady dotyczące systemów zarządzania i kontroli

W celu wdrożenia programu krajowego każde państwo członkowskie ustanawia systemy zarządzania i kontroli, które zapewniają:

a)          opis funkcji poszczególnych organów zajmujących się zarządzaniem i kontrolą oraz podział funkcji w obrębie każdego organu;

b)  zgodność z zasadą rozdzielania funkcji pomiędzy tymi organami i w ich obrębie;

c)          procedury zapewnienia prawidłowości i zasadności zadeklarowanych wydatków;

d)          systemy komputerowe służące prowadzeniu księgowości, przechowywaniu i przekazywaniu danych finansowych i danych na temat wskaźników, do celów monitorowania i sprawozdawczości;

e)          systemy sprawozdawczości i monitorowania, jeżeli organ odpowiedzialny powierza wykonanie zadań innemu podmiotowi;

f)           ustalenia dotyczące audytu funkcjonowania systemów zarządzania i kontroli;

g)          systemy i procedury zapewniające stosowanie właściwej ścieżki audytu;

h)          zapobieganie nieprawidłowościom, w tym nadużyciom finansowym, wykrywanie ich i korygowanie oraz odzyskiwanie kwot nienależnie wypłaconych wraz z odsetkami za zwłokę.

Artykuł 21a

Obowiązki w ramach zarządzania dzielonego

Zgodnie z zasadą zarządzania dzielonego państwa członkowskie i Komisja są odpowiedzialne za zarządzanie programami krajowymi i ich kontrolę zgodnie z własnymi obowiązkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu i rozporządzeniach szczegółowych.

Artykuł 21b

Obowiązki beneficjentów

Beneficjenci w pełni współpracują z Komisją i wyznaczonymi organami przy wypełnianiu przez nie funkcji i zadań związanych z niniejszym rozporządzeniem i rozporządzeniami szczegółowymi.

Artykuł 22 Obowiązki państw członkowskich

1.          Państwa członkowskie wypełniają zobowiązania w zakresie zarządzania, kontroli i audytu oraz przyjmują na siebie wynikające z tego obowiązki, które to zobowiązania są określone w przepisach w sprawie zarządzania dzielonego ustanowionych w rozporządzeniu finansowym i w niniejszym rozporządzeniu▌.

2.          Państwa członkowskie zapewniają, by ich systemy zarządzania programami krajowymi i kontroli nad nimi zostały ustanowione zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia oraz by systemy te funkcjonowały skutecznie.

3.          Podczas całego okresu programowania państwa członkowskie przydzielają poszczególnym organom właściwym odpowiednie zasoby na pełnienie ich funkcji.

4.          Państwa członkowskie ustanawiają przejrzyste zasady i procedury dotyczące wyboru i wdrażania projektów zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i rozporządzeniami szczegółowymi.

5.  Wszelka oficjalna wymiana informacji między państwem członkowskim a Komisją odbywa się z wykorzystaniem systemu elektronicznej wymiany danych. Komisja przyjmuje akty wykonawcze ustanawiające warunki, które ma spełniać taki system elektronicznej wymiany danych. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 55 ust. 3.

Artykuł 23 |Organy

właściwe

1.          Organami właściwymi są:

▌

b)     ▌organ odpowiedzialny: podmiot sektora publicznego państwa członkowskiego, który jest organem wyznaczonym w rozumieniu art. 59 rozporządzenia finansowego i który ponosi wyłączną odpowiedzialność za właściwe zarządzanie programem krajowym i jego właściwą kontrolę oraz zajmuje się wszelkimi kontaktami z Komisją;

c)      organ audytowy: krajowy organ lub podmiot publiczny, który funkcjonuje niezależnie od organu odpowiedzialnego ▌i który jest odpowiedzialny za wydawanie rocznej opinii przewidzianej w art. 59 ust. 5 akapit drugi rozporządzenia finansowego;

d)  w stosownych przypadkach, co najmniej jeden organ delegowany: dowolny podmiot publiczny lub prywatny, który wykonuje pewne zadania organu odpowiedzialnego pod jego kierunkiem.

2.          Każde państwo członkowskie określa zasady regulujące jego stosunki z organami, o których mowa w ust. 1, a także ich stosunki z Komisją.

Artykuł 24

Wyznaczenie organów odpowiedzialnych

1.          Zgodnie z art. 59 ust. 3 ▌ rozporządzenia finansowego państwa członkowskie – jak najszybciej po podjęciu decyzji o przyjęciu programu krajowego – powiadamiają Komisję o formalnym wyznaczeniu na szczeblu ministerialnym organów odpowiedzialnych w państwach członkowskich za zarządzanie wydatkami i ich kontrolę na mocy niniejszego rozporządzenia.

2.          Warunkiem wyznaczenia odpowiedzialnego organu jest spełnienie przez niego kryteriów wyznaczenia dotyczących otoczenia wewnętrznego, działań kontrolnych, informowania i komunikacji oraz monitorowania, przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu lub na jego podstawie.

3.  Wyznaczenie opiera się na opinii ▌podmiotu audytowego, którym może być organ audytowy, oceniającego, czy organ odpowiedzialny spełnia kryteria wyznaczenia. Podmiotem tym może być niezależna instytucja publiczna odpowiedzialna za monitorowanie, ocenę i audyt administracji. Podmiot audytowy funkcjonuje niezależnie od organu odpowiedzialnego i wypełnia swoje zadania zgodnie z uznanymi międzynarodowymi standardami audytu. Zgodnie z art. 59 ust. 3 rozporządzenia finansowego państwa członkowskie mogą opierać decyzję o wyznaczeniu organów na tym, czy systemy zarządzania i kontroli są zasadniczo takie same jak systemy już istniejące w poprzednim okresie i czy funkcjonowały one skutecznie. Jeżeli wyniki audytów i kontroli wykazują, że wyznaczone podmioty nie spełniają już kryteriów wyznaczenia, państwa członkowskie podejmują środki niezbędne do zapewnienia naprawy uchybień we wdrażaniu zadań tych podmiotów, w tym przez odwołanie ich wyznaczenia.

▌

5.          Aby zapewnić właściwe funkcjonowanie tego systemu, Komisja jest uprawniona do przyjmowania – zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 54 – aktów delegowanych dotyczących:

a)      minimalnych wymogów dotyczących wyznaczenia organów odpowiedzialnych w odniesieniu do otoczenia wewnętrznego, działań kontrolnych, informowania i komunikacji oraz monitorowania, a także zasad dotyczących procedury przyznawania i odwoływania wyznaczenia;

b)  zasad dotyczących nadzoru i procedury przeglądu wyznaczenia organów odpowiedzialnych;

c)      obowiązków organów odpowiedzialnych w odniesieniu do interwencji publicznej, jak również zakresu ich obowiązków w dziedzinie zarządzania i kontroli.

Artykuł 25Ogólne zasady dotyczące kontroli przeprowadzanych przez organy odpowiedzialne

1.          W celu uzyskania wystarczającego poziomu pewności organy odpowiedzialne przeprowadzają systematyczne kontrole administracyjne▌ oraz uzupełniają je przeprowadzanymi na miejscu kontrolami – w tym w stosownych przypadkach kontrolami niezapowiedzianymi – wydatków związanych z wnioskami o płatność końcową złożonymi przez beneficjentów i zadeklarowanych w rocznym sprawozdaniu finansowym.

2.  W przypadku ▌kontroli na miejscu organ odpowiedzialny pobiera próbę kontrolną z grupy wszystkich beneficjentów, składającą się, w stosownych przypadkach, z próby losowej oraz próby wybranej na podstawie analizy ryzyka w celu otrzymania reprezentatywnego poziomu błędu i minimalnego poziomu zaufania, dążąc jednocześnie do wykrycia największych błędów.

3.          Organ odpowiedzialny sporządza sprawozdanie z każdej przeprowadzonej kontroli na miejscu.

4.          W przypadku gdy wykryte problemy wydają się mieć charakter systemowy, co może pociągać za sobą ryzyko dla innych projektów, organ odpowiedzialny zapewnia przeprowadzenie dalszych analiz, w tym, w razie potrzeby, dodatkowych kontroli w celu ustalenia skali takich problemów oraz stwierdzenia, czy poziom błędu przekracza dopuszczalny próg. Organ odpowiedzialny podejmuje konieczne środki zapobiegawcze i naprawcze i informuje o nich Komisję w sprawozdaniu podsumowującym, o którym mowa w art. 59 ust. 5 lit. b) rozporządzenia finansowego.

5.  Komisja przyjmuje, w drodze aktów wykonawczych, niezbędne przepisy mające na celu zapewnienie jednolitego stosowania niniejszego artykułu. Przepisy te mogą odnosić się w szczególności do:

a)      przepisów dotyczących kontroli administracyjnych i kontroli na miejscu, w tym niezapowiedzianych kontroli na miejscu, które mają być prowadzone przez organ odpowiedzialny w odniesieniu do przestrzegania obowiązków, w tym obowiązku dotyczącego okresu przechowywania dokumentów potwierdzających, zobowiązań i zasad kwalifikowalności wynikających ze stosowania niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych;

b)     przepisów dotyczących minimalnych poziomów kontroli na miejscu niezbędnych do skutecznego zarządzania ryzykiem, jak również warunków, na jakich państwa członkowskie muszą rozszerzyć takie kontrole lub je zmniejszyć, w przypadkach gdy systemy zarządzania i kontroli funkcjonują prawidłowo, a poziomy błędu nie przekraczają dopuszczalnych progów;

c)      przepisów i metod dotyczących sprawozdawczości w zakresie przeprowadzonych kontroli i weryfikacji oraz ich wyników.

Komisja przyjmuje te akty wykonawcze zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 55 ust. 3.

Artykuł 26 Płatności na rzecz beneficjentów

Organy odpowiedzialne zapewniają, by beneficjenci otrzymali łączną należną kwotę wsparcia publicznego jak najszybciej i w całości. Nie potrąca się ani nie wstrzymuje wypłaty żadnych kwot ani też nie nakłada się żadnych opłat szczególnych lub innych opłat o równoważnym skutku, które powodowałyby zmniejszenie kwot wypłacanych beneficjentom.

Artykuł 27 Funkcje organu audytowego

1.          W celu uzasadnienia opinii wydanej zgodnie z art. 59 rozporządzenia finansowego i na podstawie odpowiedniej próby wydatków uwzględnionych w rocznym sprawozdaniu finansowym organ audytowy zapewnia, by systemy zarządzania i kontroli były objęte audytami. Komisja jest uprawniona do przyjmowania zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 54, aktów delegowanych dotyczących statusu organów audytowych i warunków, jakie muszą spełniać prowadzone przez nie audyty.

2.  Jeżeli audyty przeprowadza podmiot inny niż organ audytowy, organ audytowy zapewnia takiemu podmiotowi niezbędną wiedzę fachową i niezależność funkcjonowania.

3.          Organ audytowy zapewnia, by czynności audytowe były zgodne z uznanymi międzynarodowymi standardami audytu.

Artykuł 28 Współpraca z organami audytowymi

1.          Komisja współpracuje z organami audytowymi w celu koordynowania ich odnośnych planów i metodologii audytów, a także dokonuje niezwłocznej wymiany wyników przeprowadzonych audytów systemów zarządzania i kontroli w celu możliwie najlepszego i proporcjonalnego wykorzystania środków kontroli i unikania nieuzasadnionego powielania prac.

2.          Komisja i organy audytowe spotykają się regularnie, ▌by wymieniać poglądy na kwestie związane z ulepszaniem systemów zarządzania i kontroli.

Artykuł 29 Kontrole i audyty przeprowadzane przez Komisję

1.          Komisja, na podstawie dostępnych informacji, w tym na podstawie procedury wyznaczenia, wniosku o płatność salda rocznego, o którym to wniosku mowa w art. 39, rocznych sprawozdań z wdrożenia oraz na podstawie audytów przeprowadzonych przez podmioty krajowe i unijne, ocenia, czy państwa członkowskie ustanowiły systemy zarządzania i kontroli zgodne z niniejszym rozporządzeniem oraz czy systemy te funkcjonują skutecznie w okresie wdrażania programów krajowych.

2.          Bez uszczerbku dla audytów przeprowadzanych przez państwa członkowskie urzędnicy Komisji lub jej upoważnieni przedstawiciele mogą przeprowadzać audyty lub kontrole na miejscu, pod warunkiem że powiadomią o tym z przynajmniej 12-dniowym wyprzedzeniem właściwy organ krajowy, chyba że jest to niemożliwe ze względu na pilny charakter sprawy. Komisja przestrzega zasady proporcjonalności, biorąc pod uwagę potrzebę unikania nieuzasadnionego powielania audytów lub kontroli przeprowadzanych przez państwa członkowskie, poziom ryzyka dla budżetu Unii i potrzebę zminimalizowania obciążenia administracyjnego beneficjentów. W takich audytach lub kontrolach mogą uczestniczyć urzędnicy lub upoważnieni przedstawiciele państwa członkowskiego.

3.  Zakres takich audytów lub kontroli może obejmować w szczególności:

a)      sprawdzenie skuteczności funkcjonowania systemów zarządzania i kontroli w ramach programu krajowego lub jego części;

b)     zgodność praktyk administracyjnych z przepisami Unii;

c)      istnienie wymaganych dokumentów potwierdzających oraz ich zgodność z działaniami wspieranymi w ramach programów krajowych;

d)     warunki, na jakich działania prowadzono i kontrolowano;

e)      ocenę należytego zarządzania finansami w odniesieniu do działań lub programu krajowego.

4.  Urzędnicy Komisji lub jej upoważnieni przedstawiciele, należycie umocowani do przeprowadzania audytów lub kontroli na miejscu, mają dostęp do wszystkich niezbędnych zapisów, dokumentów i metadanych, niezależnie od nośnika, na jakim są one przechowywane, odnoszących się do projektów i pomocy technicznej lub do systemów zarządzania i kontroli. Państwa członkowskie przekazują Komisji na jej wniosek kopie takich zapisów, dokumentów i metadanych. Określone w niniejszym ustępie uprawnienia nie mają wpływu na stosowanie przepisów krajowych, które zastrzegają niektóre działania dla podmiotów specjalnie wyznaczonych na mocy ustawodawstwa krajowego. Urzędnicy i upoważnieni przedstawiciele Komisji nie uczestniczą między innymi w rewizjach w mieszkaniu ani w formalnych przesłuchaniach osób, przeprowadzanych na podstawie ustawodawstwa krajowego. Mają oni jednak dostęp do uzyskanych w ten sposób informacji, bez uszczerbku dla kompetencji sądów krajowych i z pełnym poszanowaniem praw podstawowych zainteresowanych podmiotów prawnych.

5.          Na wniosek Komisji oraz za zgodą państwa członkowskiego właściwe podmioty tego państwa członkowskiego przeprowadzają dodatkowe kontrole lub dochodzenia dotyczące działań objętych niniejszym rozporządzeniem. W takich kontrolach mogą uczestniczyć przedstawiciele Komisji lub osoby przez nią delegowane. W celu udoskonalenia kontroli Komisja może zwrócić się do organów państw członkowskich – za zgodą tych państw – z wnioskiem o pomoc w odniesieniu do określonych kontroli lub dochodzeń.

6.          Komisja może zwrócić się do państwa członkowskiego o podjęcie działań niezbędnych do zapewnienia skutecznego funkcjonowania systemów zarządzania i kontroli lub prawidłowości wydatków zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami.

Sekcja 3 Zarządzanie finansowe

Artykuł 30 Zobowiązania budżetowe

1.          Zobowiązania budżetowe Unii w odniesieniu do każdego programu krajowego są realizowane w ratach rocznych w okresie od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2020 r.

2.          Decyzja Komisji zatwierdzająca ▌ program krajowy stanowi decyzję w sprawie finansowania w rozumieniu art. 84 rozporządzenia finansowego▌, a po jej notyfikacji danemu państwu członkowskiemu – zobowiązanie prawne w rozumieniu tego rozporządzenia.

3.          W przypadku każdego programu krajowego zobowiązanie budżetowe odnoszące się do pierwszej raty następuje po zatwierdzeniu tego programu krajowego przez Komisję.

4.          Zobowiązania budżetowe odnoszące się do kolejnych rat są realizowane przez Komisję przed dniem 1 maja każdego roku, na podstawie decyzji, o której mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, z wyjątkiem sytuacji, w których zastosowanie ma art. 16 rozporządzenia finansowego.

Artykuł 31 Wspólne zasady dotyczące płatności

1.          Komisja dokonuje płatności wkładu z budżetu Unii na rzecz programu krajowego zgodnie ze środkami budżetowymi i w zależności od dostępnego finansowania. Każdą płatność księguje się w ramach najwcześniej otwartego odpowiedniego zobowiązania budżetowego.

2.          Płatności dokonuje się w formie wstępnych płatności zaliczkowych, rocznych płatności zaliczkowych, płatności salda rocznego oraz płatności salda końcowego.

3.          Zastosowanie ma art. 90 rozporządzenia finansowego.

Artykuł 32Kumulacja wstępnych płatności zaliczkowych i płatności salda rocznego

1.          Suma wstępnych płatności zaliczkowych i płatności salda rocznego nie przekracza 95 % wkładu z budżetu Unii na rzecz danego programu krajowego.

2.          Po osiągnięciu pułapu 95 % państwa członkowskie mogą nadal przekazywać Komisji wnioski o płatność.

Artykuł 33 Ustalenia dotyczące płatności

zaliczkowych

1.          Zgodnie z decyzją Komisji zatwierdzającą program krajowy kwota wstępnych płatności zaliczkowych na cały okres programowania jest wypłacana przez Komisję wyznaczonemu organowi odpowiedzialnemu. Stanowi ona 4 % łącznego wkładu z budżetu Unii na rzecz danego programu krajowego. Kwota ta może zostać podzielona na dwie raty, w zależności od dostępności środków budżetowych w okresie 4 miesięcy.

1a.  Kwota rocznych płatności zaliczkowych wynosząca 3 % łącznego wkładu z budżetu Unii na rzecz danego programu krajowego jest wypłacana przed dniem 1 lutego w roku 2015. W latach 2016–2022 stanowi ona 5 % łącznego wkładu z budżetu Unii na rzecz danego programu krajowego.

2.        Jeżeli program krajowy zostaje zatwierdzony w roku 2015 lub później, wstępne i roczne płatności zaliczkowe wypłacane są nie później niż sześćdziesiąt dni po zatwierdzeniu programu krajowego, w zależności od dostępności środków budżetowych.

2a.      W przypadku zmian w łącznym wkładzie z budżetu Unii do programu krajowego, kwota wstępnych płatności zaliczkowych wraz z kwotą rocznych płatności zaliczkowych są odpowiednio zmieniane i odzwierciedlane w decyzji w sprawie finansowania.

3.        Płatności zaliczkowe są wykorzystywane ▌do dokonywania płatności na rzecz beneficjentów wdrażających program krajowy oraz do pokrycia wydatków dotyczących pomocy technicznej ponoszonych przez właściwe organy. W tych celach płatności te są bezzwłocznie udostępniane organowi odpowiedzialnemu.

Artykuł 33a

Rozliczenie płatności zaliczkowych

1.          Kwota wypłacona w ramach wstępnych płatności zaliczkowych zostaje całkowicie rozliczona na rachunkach Komisji zgodnie z art. 36 najpóźniej w momencie zakończenia wdrażania programu krajowego.

2.          Kwota wypłacona w ramach rocznych płatności zaliczkowych jest rozliczana na rachunkach Komisji zgodnie z art. 35.

3.          Łączna kwota wypłacona w formie płatności zaliczkowych podlega zwrotowi Komisji, jeżeli żaden wniosek o płatność zgodnie z art. 39 nie wpłynie w terminie 36 miesięcy od daty wypłacenia przez Komisję pierwszej raty kwoty wstępnych płatności zaliczkowych.

4.          Odsetki od kwoty wstępnych płatności zaliczkowych księguje się na koncie danego programu krajowego i odejmuje od kwoty wydatków publicznych wskazanej we wniosku o płatność końcową.

Artykuł 33b

Wewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel

1.          Wewnętrznymi dochodami przeznaczonymi na określony cel w rozumieniu art. 21 rozporządzenia finansowego są:

i)      kwoty, które zgodnie z art. 40 i 42 wpłacane są do budżetu Unii, wraz z odsetkami;

ii)     kwoty, które po zakończeniu wdrażania programów na mocy wcześniejszych wieloletnich ram finansowych wpłacane są do budżetu Unii, wraz z odsetkami.

2.          Kwoty, o których mowa w ust. 1, są wpłacane do budżetu Unii i w przypadku ponownego wykorzystania są wykorzystywane w pierwszej kolejności do finansowania wydatków na mocy rozporządzeń szczegółowych.

Artykuł 34Definicja roku budżetowego

Do celów niniejszego rozporządzenia rok budżetowy, o którym mowa w art. 59 rozporządzenia finansowego, obejmuje poniesione wydatki i uzyskane dochody zaksięgowane na rachunkach organu odpowiedzialnego w okresie rozpoczynającym się w dniu 16 października roku „N-1” i kończącego się dnia 15 października roku „N”.

Artykuł 35 Płatności salda rocznego

1.          Komisja dokonuje płatności salda rocznego▌ na podstawie obowiązującego planu finansowego, rocznego sprawozdania finansowego za odnośny rok budżetowy programu krajowego oraz na podstawie odnośnej decyzji w sprawie rozliczenia rachunków.

2.          Roczne sprawozdanie finansowe dotyczy płatności dokonanych przez organ odpowiedzialny, w tym płatności dotyczących pomocy technicznej, w roku budżetowym, w odniesieniu do którego spełniono wymogi w zakresie kontroli, o których mowa w art. 25.

3.          W zależności od dostępności środków budżetowych płatności salda rocznego dokonuje się nie później niż sześć miesięcy po uznaniu przez Komisję informacji i dokumentów wymienionych w art. 39 ust. 1 i art. 49 za dopuszczalne oraz po rozliczeniu ostatniego rocznego sprawozdania finansowego.

Artykuł 36 Zakończenie wdrażania programu

1.          Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2023 r. państwa członkowskie przedkładają następujące dokumenty:

a)      informacje wymagane na potrzeby ostatniego rocznego sprawozdania finansowego, zgodnie z art. 39 ust. 1;

b)     wniosek o płatność salda końcowego;

c)      końcowe sprawozdanie z wdrożenia programu krajowego, o którym mowa w art. 49 ust. 1.

2.          Płatności dokonane przez organ odpowiedzialny w dniach od 16 października 2022 r. do 30 czerwca 2023 r. uwzględnia się w ostatnim rocznym sprawozdaniu finansowym.

3.          Po otrzymaniu dokumentów wymienionych w ust. 1 Komisja dokonuje płatności salda końcowego ▌na podstawie obowiązującego planu finansowego, ostatniego rocznego sprawozdania finansowego oraz odnośnej decyzji w sprawie rozliczenia rachunków.

4.          W zależności od dostępności środków budżetowych płatności salda końcowego dokonuje się nie później niż trzy miesiące od daty rozliczenia rachunków ostatniego roku budżetowego lub nie później niż miesiąc od daty przyjęcia końcowego sprawozdania z wdrożenia, zależnie od tego, która z tych dat jest późniejsza. Kwoty zobowiązań pozostałe po płatności salda są umarzane przez Komisję w terminie sześciu miesięcy, bez uszczerbku dla art. 47.

Artykuł 37 Wstrzymanie biegu

terminu płatności

1.          Bieg terminu płatności następujący po wniosku o płatność może zostać wstrzymany przez delegowanego urzędnika zatwierdzającego w rozumieniu rozporządzenia finansowego na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy, jeżeli spełniony jest co najmniej jeden z poniższych warunków:

a)      z informacji otrzymanych od krajowego lub unijnego podmiotu audytowego wynika, że istnieją wyraźne dowody wskazujące na poważną wadę w funkcjonowaniu systemu zarządzania i kontroli;

b)     delegowany urzędnik zatwierdzający musi przeprowadzić dodatkowe weryfikacje po uzyskaniu informacji ostrzegających, że wydatek ujęty we wniosku o płatność jest związany z nieprawidłowością mającą poważne skutki finansowe;

c)      nie przedłożono co najmniej jednego z dokumentów wymaganych na mocy art. 39 ust. 1.

Państwo członkowskie może wyrazić zgodę na przedłużenie wstrzymania biegu terminu o kolejne trzy miesiące.

2.  Delegowany urzędnik zatwierdzający ogranicza wstrzymanie biegu terminu płatności do części wydatków ujętych we wniosku o płatność, której dotyczą elementy, o których mowa w ust. 1 akapit pierwszy, chyba że nie jest możliwe ustalenie, jakiej części wydatków te elementy dotyczą. Delegowany urzędnik zatwierdzający niezwłocznie informuje na piśmie państwo członkowskie i organ odpowiedzialny o przyczynach wstrzymania biegu terminu i wzywa ich do zaradzenia tej sytuacji. Bieg terminu płatności jest przywrócony przez delegowanego urzędnika zatwierdzającego, jak tylko zostaną podjęte niezbędne środki.

Artykuł 37a Zawieszenie płatności

1.          Całość lub część salda rocznego może zostać zawieszona przez Komisję, jeśli:

a)      w skutecznym funkcjonowaniu systemu zarządzania i kontroli stosowanego do programu krajowego występuje poważna wada, która podważa zasadności unijnego wkładu w program krajowy i w odniesieniu do której nie podjęto środków naprawczych; lub

b)  wydatki ujęte w rocznym sprawozdaniu finansowym związane są z mającą poważne konsekwencje finansowe nieprawidłowością, która nie została skorygowana; lub

c)      państwo członkowskie nie podjęło niezbędnego działania w celu zaradzenia sytuacji, która doprowadziła do wstrzymania biegu terminu płatności na podstawie art. 37.

2.          Komisja może podjąć decyzję o zawieszeniu całości lub części salda rocznego po umożliwieniu państwu członkowskiemu zgłoszenia uwag ▌.

3.          Komisja znosi zawieszenie całości lub części salda rocznego w przypadku, gdy państwo członkowskie podjęło niezbędne środki umożliwiające zniesienie zawieszenia. ▌

Artykuł 38 Stosowanie euro

1.          Kwoty określone w programach krajowych przedkładanych przez państwa członkowskie, prognozach wydatków, zestawieniach wydatków, wnioskach o płatność, rocznych sprawozdaniach finansowych oraz wydatkach wymienionych w rocznych i końcowych sprawozdaniach z wdrożenia są wyrażone w euro.

2.  Państwa członkowskie, które nie przyjęły euro jako swojej waluty do dnia złożenia wniosku o płatność, przeliczają na euro kwoty wydatków poniesionych w walucie krajowej. Kwotę tę przelicza się na euro, stosując miesięczny obrachunkowy kurs wymiany publikowany przez Komisję w miesiącu, w którym wydatki zostały zaksięgowane przez organ odpowiedzialny danego programu krajowego. Kurs walutowy jest publikowany co miesiąc przez Komisję w mediach elektronicznych.

3.          Kiedy dane państwo członkowskie przyjmuje euro jako swoją walutę, procedurę przeliczania określoną w ust. 2 stosuje się nadal do wszystkich wydatków zaksięgowanych przez organ odpowiedzialny przed datą wejścia w życie stałego kursu wymiany waluty krajowej na euro.

Sekcja 4Rozliczanie rachunków i korekty finansowe

Artykuł 39

Wniosek o płatność salda rocznego

1.          Do dnia 15 lutego roku następującego po danym roku budżetowym każde państwo członkowskie przedkłada Komisji dokumenty i informacje wymagane na mocy art. 59 ust. 5 rozporządzenia finansowego. Te przedłożone dokumenty posłużą jako wniosek o płatność salda rocznego. Termin 15 lutego może zostać w wyjątkowych przypadkach przedłużony przez Komisję najpóźniej do dnia 1 marca na wniosek danego państwa członkowskiego. Państwa członkowskie mogą opublikować te informacje na stosownym szczeblu.

▌

2.          Komisja może zwrócić się do państwa członkowskiego o dostarczenie dalszych informacji w celu dokonania rocznego rozliczenia rachunków. Jeżeli państwo członkowskie nie dostarczy żądanych informacji w określonym przez Komisję terminie, Komisja może podjąć decyzję w sprawie rozliczenia rachunków na podstawie posiadanych informacji.

▌

4.          Dokumenty, o których mowa w ust. 1, sporządza się na podstawie wzorów przyjętych przez Komisję w drodze aktów wykonawczych. Komisja przyjmuje te akty wykonawcze zgodnie z procedurą doradczą, o której mowa w art. 55 ust. 2.

Artykuł 40 Roczne rozliczenie rachunków

1.          Do dnia 31 maja roku następującego po danym roku budżetowym Komisja podejmuje decyzję w sprawie rozliczenia rocznego sprawozdania finansowego dotyczącego każdego programu krajowego. Decyzja w sprawie rozliczenia rachunków dotyczy kompletności, dokładności i prawdziwości przedłożonego rocznego sprawozdania finansowego i pozostaje bez uszczerbku dla ewentualnych późniejszych korekt finansowych.

2.          Komisja określa, w drodze aktów wykonawczych, warunki realizacji procedury rocznego rozliczania rachunków w odniesieniu do środków podejmowanych w związku z przyjęciem decyzji i jej wdrożeniem, w tym zasady dotyczące wymiany informacji między Komisją a państwami członkowskimi oraz terminów, których należy przestrzegać. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 55 ust. 3.

Artykuł 41 Korekty finansowe dokonywane przez państwa członkowskie

Państwa członkowskie dokonują korekt finansowych wymaganych w związku z pojedynczymi lub systemowymi nieprawidłowościami ▌stwierdzonymi w programach krajowych.

Korekty finansowe polegają na anulowaniu całości lub części danego wkładu z budżetu Unii. Państwa członkowskie uwzględniają charakter i wagę stwierdzonych nieprawidłowości i rozmiar straty finansowej poniesionej przez budżet Unii, a następnie dokonują proporcjonalnej korekty. Kwoty anulowane i kwoty odzyskane oraz naliczone od tych kwot odsetki są ponownie przydzielane na rzecz danego programu krajowego z wyjątkiem kwot wynikających z nieprawidłowości stwierdzonych przez Trybunał Obrachunkowy i służby Komisji, w tym OLAF. Po zakończeniu wdrażania danego programu krajowego państwo członkowskie przekazuje odzyskane kwoty do budżetu Unii.

Artykuł 42 Kontrola zgodności rozliczeń i korekty finansowe dokonywane przez Komisję

1.          Komisja dokonuje korekt finansowych poprzez anulowanie całości lub części wkładu z budżetu Unii na rzecz programu krajowego i odzyskiwanie należności od państwa członkowskiego w celu wyłączenia z zakresu finansowania z budżetu Unii tych wydatków, które naruszają mające zastosowanie przepisy prawa▌, w tym w związku z wadami w systemach zarządzania i kontroli państw członkowskich, które zostały wykryte przez Komisję lub Trybunał Obrachunkowy.

2.          Naruszenie mających zastosowanie przepisów prawa ▌ prowadzi do dokonania korekty finansowej wyłącznie w odniesieniu do wydatków, które zostały zadeklarowane Komisji i gdy spełniony jest jeden z następujących warunków:

a)      naruszenie miało ▌ wpływ na wybór projektu w ramach programu krajowego lub w przypadkach gdy ze względu na charakter naruszenia nie jest możliwe ustalenie, czy taki wpływ zaistniał, ale istnieje uzasadnione ryzyko, że naruszenie wywarło taki skutek;

b)  ▌naruszenie miało wpływ na kwotę wydatków zadeklarowanych do objęcia zwrotem z budżetu Unii lub w przypadkach, gdy ze względu na charakter naruszenia nie jest możliwe ustalenie wielkości jego wpływu finansowego, ale istnieje uzasadnione ryzyko, że naruszenie wywarło taki skutek.

3.          Przy podejmowaniu decyzji w sprawie ▌ korekty finansowej na podstawie ust. 1 Komisja przestrzega zasady proporcjonalności, uwzględniając naturę i wagę naruszenia mających zastosowanie przepisów prawa ▌ oraz jego skutki finansowe dla ▌ budżetu Unii.

4.          Przed przyjęciem decyzji o odmowie finansowania, ustalenia Komisji oraz odpowiedzi danego państwa członkowskiego są przedmiotem pisemnych zawiadomień, w następstwie czego obie strony próbują osiągnąć porozumienie w sprawie działań, które mają zostać podjęte.

5.  Odmowa finansowania nie może dotyczyć:

a)      wydatków poniesionych przez organ odpowiedzialny na ponad 36 miesięcy przed pisemnym zawiadomieniem danego państwa członkowskiego przez Komisję o jej ustaleniach;

b)     wydatków związanych z wieloletnimi działaniami objętymi programami krajowymi, jeżeli ostateczne nałożone na beneficjenta zobowiązanie nastąpiło ponad 36 miesięcy przed pisemnym zawiadomieniem danego państwa członkowskiego przez Komisję o jej ustaleniach;

c)      wydatków związanych z działaniami przewidzianymi w programach krajowych, innych niż wydatki określone w lit. b) niniejszego ustępu, w odniesieniu do których płatność lub, w zależności od przypadku, płatność końcowa dokonana przez organ odpowiedzialny nastąpiła ponad 36 miesięcy przed pisemnym zawiadomieniem danego państwa członkowskiego przez Komisję o jej ustaleniach.

6.  Komisja określa, w drodze aktów wykonawczych, warunki realizacji procedury kontroli zgodności rozliczeń dotyczące środków podejmowanych w związku z przyjęciem decyzji i jej wdrożeniem, w tym zasady dotyczące wymiany informacji między Komisją a państwami członkowskimi oraz terminów, których należy przestrzegać. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 55 ust. 3.

Artykuł 43 Obowiązki państw członkowskich

Korekta finansowa dokonywana przez Komisję nie narusza spoczywającego na państwie członkowskim obowiązku odzyskiwania kwot na mocy art. 21 lit. h) niniejszego rozporządzenia oraz odzyskiwania pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu i na mocy art. 14 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999[9].

Artykuł 44 Zwrot środków

1.          Zwrotu wszelkich środków należnych do budżetu ogólnego Unii dokonuje się przed terminem płatności wymienionym w nakazie odzyskania środków sporządzonym zgodnie z art. 80 rozporządzenia finansowego. Ten termin płatności przypada na ostatni dzień drugiego miesiąca po dacie wydania nakazu.

2.          Wszelkie opóźnienia w zwrocie środków powodują naliczanie odsetek za zwłokę, począwszy od terminu płatności do dnia faktycznego dokonania płatności. Stopa takich odsetek wynosi półtora punktu procentowego powyżej stopy stosowanej przez Europejski Bank Centralny w jego głównych operacjach refinansujących w pierwszym dniu roboczym miesiąca, w którym przypada termin płatności.

Sekcja 5Umarzanie

Artykuł 45 Zasady

1.          Programy krajowe podlegają procedurze umorzenia wszczynanej na podstawie tego, że kwoty związane z zobowiązaniem i nieobjęte wstępnymi i rocznymi płatnościami zaliczkowymi, o których mowa w art. 33, oraz wnioskiem o płatność, zgodnie z art. 39, do dnia 31 grudnia drugiego roku następującego po roku, w którym podjęto dane zobowiązanie budżetowe, zostają umorzone.

W celu umorzenia Komisja oblicza kwotę, dodając jedną szóstą rocznych zobowiązań budżetowych związanych z łączną kwotą wkładu na rok 2014 do każdego zobowiązania budżetowego na lata 2015-2020.

1a.        W drodze odstępstwa od ust. 1 terminy umorzenia nie mają zastosowania do rocznych zobowiązań budżetowych związanych z łącznym rocznym wkładem na rok 2014.

1b.  Jeśli pierwsze roczne zobowiązanie budżetowe jest związane z łącznym rocznym wkładem na rok 2015, w drodze odstępstwa od ust. 1 terminy umorzenia nie mają zastosowania do rocznych zobowiązań budżetowych związanych z łącznym rocznym wkładem na rok 2015. W takich przypadkach Komisja oblicza kwotę na podstawie ust. 1, dodając jedną piątą rocznych zobowiązań budżetowych związanych z łączną kwotą wkładu na rok 2015 do każdego zobowiązania budżetowego na lata 2016–2020.

2.          Zobowiązanie dotyczące ostatniego roku tego okresu zostanie umorzone zgodnie z zasadami dotyczącymi zakończenia wdrażania programów.

3.          Każde zobowiązanie nadal otwarte w ostatnim terminie kwalifikowalności wydatków określonym w art. 17 ust. 3, w odniesieniu do którego organ odpowiedzialny nie wystosował wniosku o płatność w ciągu sześciu miesięcy od tego terminu, zostaje automatycznie umorzone.

Artykuł 46 Wyjątki od umorzenia zobowiązań

1.          Kwotę podlegającą umorzeniu pomniejsza się o kwoty, których organ odpowiedzialny nie był w stanie zadeklarować Komisji z powodu:

a)      działań zawieszonych w wyniku postępowania sądowego lub odwołania administracyjnego o skutku zawieszającym; lub

b)     działania siły wyższej mającej poważny wpływ na wdrożenie całości lub części programu krajowego. Organy odpowiedzialne powołujące się na działanie siły wyższej wykazują jej bezpośrednie skutki dla wdrożenia całości lub części programu krajowego.

Z wnioskiem o pomniejszenie kwoty można wystąpić jeden raz, jeżeli zawieszenie działań lub działanie siły wyższej trwało nie dłużej niż jeden rok, lub więcej razy w zależności od czasu działania siły wyższej lub liczby lat, jakie upłynęły między datą decyzji prawnej lub administracyjnej zawieszającej wdrożenie działania a datą ostatecznej decyzji prawnej lub administracyjnej.

2.  Państwo członkowskie przesyła Komisji informacje dotyczące wyjątków, o których mowa w ust. 1, w terminie do dnia 31 stycznia w odniesieniu do kwoty deklarowanej do końca poprzedniego roku.

3.          Przy obliczaniu kwoty automatycznego umorzenia nie uwzględnia się tej części zobowiązań budżetowych, w odniesieniu do której przedstawiono wniosek o płatność, ale której płatność została pomniejszona lub zawieszona przez Komisję na dzień 31 grudnia roku N + 2.

Artykuł 47 Procedura

1.          W przypadku gdy istnieje ryzyko zastosowania umorzenia na podstawie art. 45, Komisja bezzwłocznie informuje państwo członkowskie.

2.          Komisja informuje organ odpowiedzialny o kwocie umorzenia wynikającej z informacji, którymi dysponuje na dzień 31 stycznia.

3.  Państwo członkowskie ma dwa miesiące na zaakceptowanie kwoty, która ma zostać umorzona, lub na przedstawienie swoich uwag.

4.          Komisja dokonuje automatycznego umorzenia najpóźniej w terminie dziewięciu miesięcy od upływu ostatniego terminu wynikającego z zastosowania ust. 1–3.

5.          W przypadku zastosowania automatycznego umorzenia wkład z budżetu Unii na rzecz danego programu krajowego zostaje zmniejszony w odniesieniu do danego roku o kwotę automatycznego umorzenia. Wkład Unii ujęty w planie finansowym będzie zmniejszony proporcjonalnie, chyba że państwo członkowskie przedstawi zmieniony plan finansowy.

ROZDZIAŁ VINFORMOWANIE, KOMUNIKACJA, MONITOROWANIE, OCENA I SPRAWOZDAWCZOŚĆ

Artykuł 48 Działania informacyjne i promocyjne

1.          Państwa członkowskie i organy odpowiedzialne odpowiadają za:

a)      stronę internetową lub portal internetowy zawierające informacje o programach krajowych i dostępie do programów krajowych w danym państwie członkowskim ▌;

b)     informowanie potencjalnych beneficjentów o możliwościach finansowania w ramach programów krajowych;

c)      rozpowszechnianie wśród obywateli Unii informacji o roli rozporządzeń szczegółowych i o celach osiągniętych w ramach tych rozporządzeń – poprzez działania informacyjne i komunikacyjne dotyczące wyników i wpływu programów krajowych.

2.          Państwa członkowskie zapewniają przejrzystość wdrażania programów krajowych i prowadzą wykaz działań wspieranych w ramach każdego programu krajowego dostępny za pośrednictwem strony internetowej lub portalu internetowego. Wykaz działań obejmuje aktualne informacje o beneficjentach końcowych, nazwy projektów i kwotę finansowania unijnego przyznaną na poszczególne projekty.

2a.  Co do zasady informacje są upubliczniane, chyba że są one zastrzeżone ze względu na ich poufny charakter, zwłaszcza gdy dotyczą bezpieczeństwa, porządku publicznego, dochodzeń w sprawach karnych i ochrony danych osobowych.

3.          Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 54, w celu ustanowienia przepisów dotyczących działań informacyjnych i promocyjnych skierowanych do opinii publicznej i działań informacyjnych skierowanych do beneficjentów.

4.          Komisja określa, w drodze aktów wykonawczych, charakterystykę techniczną działań informacyjnych i promocyjnych. Komisja przyjmuje te akty wykonawcze zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 55 ust. 3.

Artykuł 49 Sprawozdania z wdrożenia

1.          Do dnia 31 marca 2016 r. i do dnia 31 marca każdego kolejnego roku do roku 2022 włącznie organ odpowiedzialny przedstawia Komisji roczne sprawozdanie z wdrożenia każdego programu krajowego w poprzednim roku budżetowym; może również opublikować na odpowiednim szczeblu informacje na ten temat. Sprawozdanie przedstawione w roku 2016 dotyczy lat budżetowych 2014 i 2015. Państwo członkowskie przedstawia sprawozdanie końcowe z wdrożenia programów krajowych do dnia 31 grudnia 2023 r.

2.  Roczne sprawozdania z wdrażania zawierają informacje dotyczące:

a)      wdrożenia programów krajowych w odniesieniu do danych finansowych i wskaźników;

b)     wszelkich istotnych kwestii, które mają wpływ na wdrożenie programu krajowego.

3.          W świetle przeglądu śródokresowego w rocznym sprawozdaniu z wdrożenia przedłożonym w roku 2017 przedstawia się i ocenia:

-a)    informacje, o których mowa w ust. 2;

a)      postępy w osiąganiu w programach krajowych celów realizowanych z wykorzystaniem wkładu z budżetu Unii▌;

b)     udział odnośnych partnerów, o których mowa w art. 12.

4.  Roczne sprawozdanie z wdrożenia przedłożone w roku 2020 oraz końcowe sprawozdanie z wdrożenia zawierają, oprócz informacji i oceny, o których mowa w ust. 2,▌ informacje i oceny dotyczące postępów w osiąganiu celów programu krajowego, z uwzględnieniem wyników dialogu politycznego.

5.          Roczne sprawozdania z wdrożenia, o których mowa w ust. 1–4, uznaje się za dopuszczalne, jeżeli zawierają wszystkie informacje wymagane w tych ustępach. Komisja, w terminie 15 dni roboczych od otrzymania rocznego sprawozdania z wdrożenia, informuje państwo członkowskie, jeżeli sprawozdanie to nie jest możliwe do przyjęcia; jeżeli nie przekaże takiej informacji, sprawozdanie uznaje się za możliwe do przyjęcia.

6.          Komisja przedstawia państwu członkowskiemu swoje uwagi dotyczące rocznego sprawozdania z wdrożenia w terminie dwóch miesięcy od otrzymania tego sprawozdania. Jeżeli Komisja nie przekaże uwag w tym terminie, sprawozdania uznaje się za przyjęte.

7.  Komisja może zgłosić uwagi do kwestii zawartych w rocznym sprawozdaniu z wdrożenia sporządzonym przez organ odpowiedzialny, które wpływają na wdrożenie danego programu krajowego. Jeżeli takie uwagi zostaną zgłoszone, organ odpowiedzialny dostarcza wszelkich koniecznych informacji dotyczących tych uwag i, w stosownych przypadkach, w terminie trzech miesięcy informuje Komisję o ▌przedsięwziętych środkach.

8.          Roczne i końcowe sprawozdanie z wdrożenia sporządza się zgodnie z wzorami przyjętymi przez Komisję. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą doradczą, o której mowa w art. 55 ust. 2.

Artykuł 50 Wspólne ramy monitorowania i oceny

1.          Komisja prowadzi regularne monitorowanie niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych, w stosownych przypadkach we współpracy z państwami członkowskimi.

2.          Zgodnie z art. 52 Komisja we współpracy z państwami członkowskimi ocenia wdrożenie rozporządzeń szczegółowych.

3.  Ustanawia się wspólne ramy monitorowania i oceny w celu pomiaru adekwatności, skuteczności, efektywności, wartości dodanej i trwałości działań oraz uproszczenia i zmniejszenia obciążenia administracyjnego w świetle celów niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych oraz wyników we wdrażaniu niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych będących instrumentami przyczyniającymi się do rozwoju przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.

4.          Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 54, w celu dalszego rozwijania wspólnych ram monitorowania i oceny.

5.          Państwa członkowskie przedstawiają Komisji wszelkie informacje ▌niezbędne do monitorowania i oceny niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych.

6.          Komisja analizuje także komplementarność działań wdrażanych na podstawie rozporządzeń szczegółowych względem działań prowadzonych w ramach innych stosownych unijnych polityk, instrumentów i inicjatyw.

6a.        Komisja zwraca szczególną uwagę na monitorowanie i ocenę działań i programów związanych z państwami trzecimi, zgodnie z art. 9.

Artykuł 51 Ocena programów krajowych dokonywana przez państwa członkowskie

1.          Państwa członkowskie przeprowadzają oceny, o których mowa w art. 52 ust. 1. Ocena, która ma zostać przeprowadzona w roku 2017, przyczynia się do poprawy jakości przygotowywania i wdrożenia programów krajowych, zgodnie ze wspólnymi ramami monitorowania i oceny.

2.          Państwa członkowskie zapewniają w tym względzie wprowadzenie procedur służących opracowywaniu i gromadzeniu danych niezbędnych do przeprowadzenia ocen, w tym danych odnoszących się do wskaźników stosowanych we wspólnych ramach oceny i monitorowania.

3.          Oceny, o których mowa w art. 52 ust. 1, przeprowadzają ▌eksperci, którzy funkcjonują niezależnie od organów odpowiedzialnych, organów audytowych i organów delegowanych. Eksperci ci mogą być związani z niezależną instytucją publiczną odpowiedzialną za monitorowanie, ocenę i audyt administracji. Komisja zapewnia wytyczne dotyczące sposobu przeprowadzania ocen.

4.          Oceny, o których mowa w art. 52 ust. 1, są w całości upubliczniane, chyba że informacje w nich zawarte są zastrzeżone ze względu na ich poufny charakter, zwłaszcza gdy dotyczą bezpieczeństwa, porządku publicznego, dochodzeń w sprawach karnych i ochrony danych osobowych.

Artykuł 52 Sprawozdania z oceny przedstawiane przez państwa członkowskie i Komisję

1.          Zgodnie ze wspólnymi ramami monitorowania i oceny państwa członkowskie przedstawiają Komisji:

a)      do dnia 31 grudnia 2017 r. – sprawozdanie z oceny okresowej dotyczące wdrożenia działań objętych programami krajowymi i postępów w zakresie realizacji celów tych programów;

b)     do dnia 31 grudnia 2023 r. – sprawozdanie z oceny ex post dotyczące wyników działań objętych programami krajowymi.

2.          Na podstawie sprawozdań, o których mowa w ust. 1, Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów:

a)      do dnia 30 czerwca 2018 r. – sprawozdanie z oceny okresowej dotyczące wdrożenia niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych na szczeblu Unii. W sprawozdaniu uwzględnia się również ocenę przeglądu śródokresowego przeprowadzanego zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia i przepisami rozporządzeń szczegółowych;

b)  do dnia 30 czerwca 2024 r. – sprawozdanie z oceny ex post dotyczące skutków niniejszego rozporządzenia i rozporządzeń szczegółowych po zakończeniu wdrażania programów krajowych.

3.          W ocenie ex post Komisja analizuje również wpływ rozporządzeń szczegółowych na rozwój przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości pod względem ich wkładu w realizację następujących celów:

a)      rozwój wspólnej kultury bezpieczeństwa granic, współpracy w zakresie egzekwowania prawa i zarządzania kryzysowego;

b)     skuteczne zarządzanie przepływami migracyjnymi na terytorium UE;

c)      rozwijanie wspólnego europejskiego systemu azylowego;

d)     sprawiedliwe i równe traktowanie obywateli państw trzecich;

e)      solidarność i współpraca między państwami członkowskimi w zakresie rozwiązywania problemów związanych z migracją i bezpieczeństwem wewnętrznym;

f)      wspólne podejście Unii do migracji i bezpieczeństwa w stosunkach z państwami trzecimi.

▌

3a.        Wszystkie sprawozdania z oceny, o których mowa w niniejszym artykule, są w całości publikowane, chyba że informacje w nich zawarte są zastrzeżone ze względu na ich poufny charakter, zwłaszcza gdy dotyczą bezpieczeństwa, porządku publicznego, dochodzeń w sprawach karnych i ochrony danych osobowych.

ROZDZIAŁ VI

▌PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 54 Wykonywanie przekazanych uprawnień

1.          Powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2.          Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu, powierza się Komisji na okres siedmiu lat od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu siedmiu lat. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na okres trzech lat, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.

3.          Przekazanie uprawnień, o którym mowa w niniejszym rozporządzeniu, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.

4.          Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

5.  Akt delegowany przyjęty na podstawie niniejszego rozporządzenia wchodzi w życie, tylko jeśli Parlament Europejski lub Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub jeśli, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Artykuł 55 Procedura komitetowa

1.          Komisję wspomaga ustanowiony niniejszym wspólny Komitet ds. Funduszy Azylu, Migracji i Bezpieczeństwa Wewnętrznego▌. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

2.          W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 4 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

3.          W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011. W przypadku gdy komitet nie wyda opinii, Komisja nie przyjmuje projektu aktu wykonawczego, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 14 ust. 4, art. 22 ust. 5, art. 40 ust. 2, art. 42 ust. 6 i art. 48 ust. 4 niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 56 Przegląd

Na podstawie wniosku Komisji Parlament Europejski i Rada dokonują przeglądu niniejszego rozporządzenia najpóźniej do dnia 30 czerwca 2020 r.

Artykuł 57Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 1 stycznia 2014 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane w państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia [...] r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego    W imieniu Rady

Przewodniczący           Przewodniczący

___________________

• [1]  Dz.U. C 299 z 4.10.2012, s. 108.
• [2]  Dz.U. C 277 z 13.9.2012, s. 23.
• [3] ^* Poprawki: tekst nowy lub zmieniony został zaznaczony kursywą i wytłuszczonym drukiem; symbol ▌sygnalizuje skreślenia.
• [4]           Dz.U. C [...] z [...], s. [...].
• [5]           Dz.U. C [...] z [...], s. [...].
• [6]           ▌Rozporządzenie 966/2012
• [7]           ▌Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002.
• [8]           Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.
• [9]           Dz.U. L 83 z 27.3.1999, s. 1.

ZAŁĄCZNIK DO PROJEKTU REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ

Statement by the Commission on the adoption of national programmes

„Komisja dołoży wszelkich starań, aby informować Parlament Europejski o przyjmowaniu programów krajowych z wyprzedzeniem”.

Statement by the Commission on Article 5 § 4, subparagraph 2, point b of Regulation 182/2011

„Komisja podkreśla, że systematyczne powoływanie się na art. 5 ust. 4 akapit drugi lit. b) rozporządzenia 182/2011 (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13) jest sprzeczne z literą i duchem tego rozporządzenia. Odwołanie się do tego przepisu musi być związane ze szczególną potrzebą odstąpienia od zasady, zgodnie z którą Komisja może przyjąć projekt aktu wykonawczego, w przypadku gdy nie została wydana opinia. Jako że jest to wyjątek od zasady ogólnej ustanowionej w art. 5 ust. 4, nie można postrzegać odwołania się do akapitu drugiego lit. b) jedynie jako »swobody decyzyjnej« prawodawcy, lecz przepis ten należy interpretować w sposób zawężający, a w związku z tym odwołanie się do niego musi być uzasadnione.”

OPINIA Komisji Budżetowej (14.9.2012)

dla Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne przepisy dotyczące Funduszu Migracji i Azylu oraz instrumentu finansowego na rzecz wspierania współpracy policyjnej, zapobiegania i zwalczania przestępczości oraz zarządzania kryzysowego
(COM(2011)0752 – C7‑0444/2011 – 2011/0367(COD))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Monika Hohlmeier

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Budżet spraw wewnętrznych

W czerwcu 2011 r. Komisja Europejska przedstawiła swoje propozycje dotyczące wieloletnich ram finansowych. Przewidują one budżet ogólny na obszar spraw wewnętrznych na lata 2014-2020 w wysokości 10,9 mld EUR.

Kwota ta obejmuje wydatki na programy finansowe oraz finansowanie wielkoskalowych systemów informatycznych oraz agencji UE działających w obszarze spraw wewnętrznych[1].

Budżet spraw wewnętrznych na lata 2014-2020	mln EUR (w cenach bieżących)
Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego – Fundusz Migracji i Azylu w tym program przesiedleń i Europejskiej Sieci Migracyjnej	3 869
Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego w tym nowe wielkoskalowe systemy informatyczne	4 648
Istniejące wielkoskalowe systemy informatyczne i agencja ds. technologii informatycznych	822
Suma cząstkowa	9 339
Agencje (Europol, Frontex Europejski Urząd Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO), Europejskie Kolegium Policyjne (Cepol) i Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA))	1 572
Ogółem	10 911

Ramy prawne dla obu funduszy

Aby uprościć struktury finansowania w obszarze spraw wewnętrznych oraz lepiej dostosować wydatkowanie na szczeblu UE do strategicznych celów politycznych Unii, Komisja proponuje zmniejszenie liczby funduszy do dwóch oraz ustanowienie horyzontalnych przepisów dotyczących zarządzania tym funduszami. Oba fundusze będą zatem funkcjonować w miarę możliwości w oparciu o identyczne mechanizmy.

Niniejsze rozporządzenie ustanawiające „przepisy ogólne dotyczące Funduszu Migracji i Azylu oraz instrumentu finansowego na rzecz wspierania współpracy policyjnej, zapobiegania i zwalczania przestępczości oraz zarządzania kryzysowego” stanowi w związku z tym część uregulowań ramowych dotyczących finansowania unijnego z dwóch funduszy:

· Funduszu Migracji i Azylu oraz

· Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (składającego się z instrumentu finansowego na rzecz wspierania granic zewnętrznych i wiz oraz instrumentu finansowego na rzecz wspierania współpracy policyjnej, zapobiegania i zwalczania przestępczości oraz zarządzania kryzysowego).

Ten horyzontalny instrument, mający zastosowanie zarówno do Funduszu Migracji i Azylu, jak i obu składników Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (bezpośrednio lub poprzez wzajemne odwołania), ustanawia przepisy dotyczące programowania, zarządzania i kontroli, sprawozdawczości z zarządzania finansowego i oceny tego zarządzania.

Ta ogólna struktura obejmująca cztery rozporządzenia jest konieczna z uwagi na różne zasady głosowania w Radzie będące skutkiem zmiennej geometrii zgodnie z protokołami 19 (o dorobku Schengen) i 21 (stanowisko Zjednoczonego Królestwa i Irlandii w odniesieniu do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości) w traktatach. Za pomocą tego rozporządzenia horyzontalnego ogólna liczba przepisów jest znacznie mniejsza niż w przypadku, gdyby były one powtarzane w każdym akcie.

Przepisy ogólne

W niniejszym rozporządzeniu określa się wyłącznie zobowiązania o charakterze finansowym i technicznym, np. przepisy dotyczące programowania, zarządzania i kontroli, zarządzania finansowego, rozliczania rachunków, zamykania programów oraz mechanizmów sprawozdawczości, oceny i realizacji, zaś wyboru definicji celów strategicznych, działań kwalifikowalnych, podziału zasobów oraz zakresu interwencji w przypadku każdego określonego obszaru polityki dokonuje się w ramach trzech rozporządzeń szczegółowych.

Konsekwencje finansowe

Ponieważ niniejsze rozporządzenie określa jedynie ogólne zasady finansowania wydatków, nie przewidziano w nim żadnych przydziałów środków. Zamiast tego wniosek Komisji dotyczący wieloletnich ram finansowych zawiera propozycję przeznaczenia kwoty 3 869 mln EUR na Fundusz Migracji i Azylu oraz 4 648 mln EUR na Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego (w cenach bieżących – patrz tabela powyżej). Polityka w dziedzinie spraw wewnętrznych realizowana jest głównie w ramach zarządzania dzielonego, natomiast faktyczne bieżące zarządzanie powierzono instytucjom na szczeblu krajowym.

Poprawki

Metodę zarządzania dzielonego uznaje się coraz częściej za odpowiednią dla wszystkich obszarów spraw wewnętrznych, a zakres jej stosowania rozszerzono na obszar bezpieczeństwa wewnętrznego, w odniesieniu do którego metoda ta nie była wcześniej stosowana.

W związku z tym należy zadbać o to, aby wdrażanie w ramach zarządzania dzielonego było zgodne z przepisami rozporządzenia finansowego. Sprawozdawczyni proponuje zatem kilka poprawek, których celem jest wzmocnienie kontroli realizacji w ramach zarządzania dzielonego oraz dostosowanie sformułowań do zmienionego rozporządzenia finansowego.

Ponadto sprawozdawczyni proponuje położyć wyraźny nacisk na konieczność przynoszenia przez finansowane działania wartości dodanej dla UE. W tym celu należy również przeprowadzić odpowiednie konsultacje ze wszystkimi zainteresowanymi agencjami UE w ramach dialogu politycznego z państwami członkowskimi na etapie przygotowań do ustanowienia programów krajowych.

Aby zapobiec w największym możliwym stopniu niewłaściwemu wykorzystaniu środków UE, sprawozdawczyni proponuje przewidzenie niezapowiedzianych kontroli i inspekcji na miejscu. Ponadto w celu efektywnego i ukierunkowanego wydatkowania środków oraz mając na względzie wkład własny każdego państwa członkowskiego, sprawozdawczyni proponuje, aby działania w sytuacjach nadzwyczajnych nie były kwalifikowalne do 100% środków, lecz aby zawsze wymagać minimalnego współfinansowania ze strony państw członkowskich, nawet na bardzo niskim poziomie.

Jeżeli chodzi o zapewnienie ciągłości finansowania, sprawozdawczyni proponuje, aby przewidzieć roczne płatności zaliczkowe.

POPRAWKI

Komisja Budżetowa zwraca się do Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, jako do komisji przedmiotowo właściwej, o naniesienie w swoim sprawozdaniu następujących poprawek:

Poprawka  1 Projekt rezolucji legislacyjnej Ustęp 1 a (nowy)
Projekt rezolucji legislacyjnej	Poprawka
	1a. zwraca uwagę, że określona we wniosku ustawodawczym koperta finansowa stanowi dla władzy ustawodawczej jedynie wskazówkę i nie może zostać uznana za ostateczną do momentu osiągnięcia porozumienia w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia określającego wieloletnie ramy finansowe na lata 2014-2020;
Poprawka  2 Projekt rezolucji legislacyjnej Ustęp 1 b (nowy)
Projekt rezolucji legislacyjnej	Poprawka
	1a. przypomina swoją rezolucję z dnia 8 czerwca 2011 r. pt. „Inwestowanie w przyszłość: nowe wieloletnie ramy finansowe na rzecz Europy konkurencyjnej, zrównoważonej i sprzyjającej integracji społecznej”1; powtarza, że w następnych WRF należy przewidzieć wystarczające dodatkowe środki finansowe, aby umożliwić Unii realizację aktualnych priorytetów politycznych oraz nowych zadań przewidzianych w Traktacie z Lizbony, jak również reagowanie na nieprzewidziane wydarzenia; zwraca uwagę, że zwiększenie środków w następnych WRF nawet o co najmniej 5% w porównaniu z poziomem z 2013 r. może jedynie w niewielkim stopniu przyczynić się do osiągnięcia uzgodnionych celów i zobowiązań Unii oraz stosowania zasady solidarności Unii; wzywa Radę – jeśli nie zgadza się ona z tym podejściem – do jasnego wskazania priorytetów politycznych i projektów, z których można by zupełnie zrezygnować pomimo ich udowodnionej europejskiej wartości dodanej;
	_______________
	1 Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0266.
Poprawka  3 Projekt rezolucji legislacyjnej Ustęp 1 c (nowy)
Projekt rezolucji legislacyjnej	Poprawka
	1c. podkreśla, że w związku z zadaniami już zidentyfikowanymi i zakończonymi przez Unię Komisja musi odzwierciedlić te priorytety polityczne we wniosku w sposób odpowiedni i dalekowzroczny;
Poprawka  4 Projekt rezolucji legislacyjnej Ustęp 1 d (nowy)
Projekt rezolucji legislacyjnej	Poprawka
	1d. ponownie podkreśla, że traktat lizboński przewiduje akty delegowane wyłącznie jako akty nieustawodawcze o zastosowaniu ogólnym, odnoszące się do innych niż istotne elementów aktu ustawodawczego; w związku z tym podtrzymuje swój krytyczny stosunek do szerokiego wykorzystywania aktów delegowanych i nalega, aby wszelkie istotne elementy były określane w odnośnym akcie legislacyjnym;
Poprawka  5 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 2 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(2a) W rezolucji z dnia 8 czerwca 2011 r. pt. „Inwestowanie w przyszłość: nowe wieloletnie ramy finansowe (WRF) na rzecz Europy konkurencyjnej, zrównoważonej i sprzyjającej integracji społecznej”1 Parlament Europejski podkreślił potrzebę zintegrowanego podejścia do pilnych kwestii dotyczących imigracji i azylu oraz do zarządzania zewnętrznymi granicami Unii, któremu powinny towarzyszyć wystarczające finansowanie i instrumenty wsparcia służące radzeniu sobie z sytuacjami nadzwyczajnymi, udostępniane w imię poszanowania praw człowieka i solidarności między wszystkimi państwami członkowskimi, wraz z jednoczesnym poszanowaniem zobowiązań krajowych oraz jasnej definicji zadań. Parlament zauważył ponadto w tym kontekście, że należy odpowiednio uwzględnić rosnące wyzwania FRONTEX-u, Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu oraz funduszy na rzecz solidarności i zarządzania przepływami migracyjnymi.
	__________________
	1 Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0266.
Uzasadnienie
Punkt 107 preambuły rezolucji z dnia 8 czerwca 2011 r. pt. „Inwestowanie w przyszłość – nowe wieloletnie ramy finansowe (WRF) na rzecz Europy konkurencyjnej, zrównoważonej i sprzyjającej integracji społecznej”.
Poprawka  6 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 2 b preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(2b) W rezolucji z dnia 8 czerwca 2011 r.1 Parlament Europejski podkreślił ponadto potrzebę rozwoju synergii pomiędzy różnymi funduszami i programami oraz zwrócił uwagę na to, że ułatwienie zarządzania funduszami oraz zezwolenie na finansowanie krzyżowe umożliwiają przydział większej liczby funduszy na wspólne cele, z zadowoleniem przyjął zamiar Komisji dotyczący zmniejszenia łącznej liczby instrumentów budżetowych wykorzystywanych w odniesieniu do spraw wewnętrznych w ramach struktury dwufilarowej i, jeśli to możliwe, w ramach zarządzania dzielonego, a także wyraził przekonanie, że takie podejście w znacznym stopniu przyczyni się do ułatwienia, racjonalizacji, konsolidacji i zwiększenia przejrzystości obecnych funduszy i programów. Podkreślił jednak, że należy dopilnować, by poszczególne cele polityki spraw wewnętrznych nie zostały pomieszane.
	__________________
	1 Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0266.
Uzasadnienie
Punkt 109 preambuły rezolucji z dnia 8 czerwca 2011 r. pt. „Inwestowanie w przyszłość – nowe wieloletnie ramy finansowe (WRF) na rzecz Europy konkurencyjnej, zrównoważonej i sprzyjającej integracji społecznej”.
Poprawka  7 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 3 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(3a) Wydatkowanie środków w tym obszarze powinno być lepiej skoordynowane, aby zapewnić komplementarność, większą efektywność i widoczność, a także osiągnąć większą synergię budżetową.
Poprawka  8 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 3 b preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(3b) Poprawa wdrażania i jakości wydatkowania powinna stanowić wiodącą zasadę w celu osiągnięcia celów funduszy, przy czym należy jednocześnie zapewnić optymalne wykorzystanie środków finansowych.
Poprawka  9 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 7 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(7) Działania zewnętrzne powinny być spójne, zgodnie z art. 18 ust. 4 TUE.	(7) Działania zewnętrzne powinny być spójne, zgodnie z art. 18 ust. 4 TUE. Komisja Europejska wraz z ESDZ powinna utworzyć skuteczny mechanizm w celu zapewnienia takiej spójności.
Poprawka  10 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 11 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(11) Kwalifikowalność wydatków w ramach programów krajowych powinno określać prawo krajowe, z zastrzeżeniem wspólnych zasad. Należy określić początkową i końcową datę kwalifikowalności wydatków, aby zapewnić jednolite i sprawiedliwe przepisy mające zastosowanie do programów krajowych.	(11) Kwalifikowalność wydatków w ramach programów krajowych powinno określać prawo krajowe, z jednoczesnym zastrzeżeniem wspólnych zasad określonych w niniejszym rozporządzeniu. Należy określić początkową i końcową datę kwalifikowalności wydatków, aby zapewnić jednolite i sprawiedliwe przepisy mające zastosowanie do programów krajowych.
Poprawka  11 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 12 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(12) Pomoc techniczna powinna umożliwiać państwom członkowskim udzielenie wsparcia w zakresie wdrażania ich programów krajowych oraz pomoc beneficjentom w wypełnianiu ich zobowiązań i przestrzeganiu prawa Unii.	(12) Pomoc techniczna ma zasadnicze znaczenie, by umożliwiać państwom członkowskim udzielenie wsparcia w zakresie wdrażania ich programów krajowych, pomoc beneficjentom w wypełnianiu ich zobowiązań i przestrzeganiu prawa Unii oraz zwiększyć z kolei widoczność i dostępność funduszy UE.
Poprawka  12 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 13 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(13) Aby zapewnić odpowiednie ramy szybkiego zapewnienia pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych, w niniejszym rozporządzeniu należy przewidzieć wsparcie na działania, na które wydatki poniesiono przed złożeniem wniosku o udzielenie pomocy, zgodnie z przepisem rozporządzenia finansowego1, który dopuszcza taką elastyczność w należycie uzasadnionych, wyjątkowych przypadkach.	(13) Aby zapewnić odpowiednie ramy szybkiego zapewnienia pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych, w niniejszym rozporządzeniu należy przewidzieć wsparcie na działania, na które wydatki poniesiono przed złożeniem wniosku o udzielenie pomocy, zgodnie z przepisem rozporządzenia finansowego1, który dopuszcza taką elastyczność w należycie uzasadnionych, wyjątkowych przypadkach.
____________	____________
1 Cotrzyletnia rewizja rozporządzenia finansowego – wniosek Komisji COM(2010)0260.	1 Rozporządzenie w sprawie reguł finansowych mających zastosowanie do budżetu rocznego Unii (COM(2010)815 wersja ostateczna z dnia 22.12.2010).
Uzasadnienie
Poprawione niewłaściwe odniesienie
Poprawka  13 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 16 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(16a) Chociaż głównym priorytetem jest prawidłowe wykorzystanie funduszy, należy również uprościć wydatkowanie środków w odnośnych obszarach polityki. W związku z tym jeżeli wskaźnik błędu danego państwa członkowskiego przy wdrażaniu niniejszego rozporządzenia i związanych z nim rozporządzeń szczegółowych nie przekracza 2%, należy zmniejszyć częstotliwość kontroli.
Poprawka  14 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 22 preambuły
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(22) Konieczne jest uwzględnienie zmian zasad zarządzania dzielonego wprowadzanych w wyniku przeprowadzanej co trzy lata rewizji rozporządzenia finansowego1.	(22) Konieczne jest uwzględnienie zmian w metodzie zarządzania dzielonego wprowadzanych w wyniku przeprowadzanej co trzy lata rewizji rozporządzenia finansowego1.
_______________	_______________
1 Cotrzyletnia rewizja rozporządzenia finansowego – wniosek Komisji COM(2010)0260.	1 Rozporządzenie w sprawie reguł finansowych mających zastosowanie do budżetu rocznego Unii (COM(2010)815 wersja ostateczna z dnia 22.12.2010).
Uzasadnienie
Zarządzanie dzielone nie jest zasadą wdrażania, lecz metodą wykonania budżetu UE.
Poprawka  15 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 22 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(22a)W przypadkach, w których Komisja wykonuje budżet w ramach zarządzania dzielonego, zadania wykonawcze należy przekazywać państwom członkowskim. Komisja i państwa członkowskie powinny przestrzegać zasad należytego zarządzania finansami, przejrzystości i niedyskryminacji, a zarządzając unijnymi środkami finansowymi powinny zapewniać widoczność działań Unii. W tym celu Komisja i państwa członkowskie powinny wypełniać swoje odpowiednie obowiązki w zakresie kontroli i audytu oraz realizować wynikające z nich zadania określone w niniejszym rozporządzeniu. Przepisy uzupełniające powinny zostać określone w przepisach sektorowych.
Poprawka  16 Wniosek dotyczący rozporządzenia Punkt 27 a preambuły (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(27a) Istotne jest zapewnienie należytego zarządzania finansami programu oraz jego realizacji w sposób możliwie najbardziej efektywny i przyjazny dla użytkownika, przy równoczesnym zagwarantowaniu pewności prawnej i dostępności tego instrumentu dla wszystkich uczestników. Ponieważ część działań w ramach tych funduszy podlega zarządzaniu dzielonemu, państwa członkowskie powinny powstrzymywać się od wprowadzania dodatkowych zasad, które komplikują wykorzystywanie środków przez beneficjenta.
Poprawka  17 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 3 – ustęp 1
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. W ramach rozporządzeń szczegółowych zapewnia się wsparcie za pomocą programów krajowych, działań Unii i pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych, które stanowi uzupełnienie interwencji krajowych, regionalnych i lokalnych realizujących cele Unii.	1. W ramach rozporządzeń szczegółowych zapewnia się wsparcie za pomocą programów krajowych, działań Unii i pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych, które stanowi uzupełnienie interwencji krajowych, regionalnych i lokalnych realizujących cele Unii i zapewniających unijną wartość dodaną.
Uzasadnienie
Finansowanie unijne nie powinno zastępować finansowania krajowego, lecz zawsze przynosić unijną wartość dodaną.
Poprawka  18 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 5 – ustęp 1
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. Komisja przyjmuje odpowiednie środki zapewniające, w trakcie realizacji działań finansowanych na podstawie rozporządzeń szczegółowych, ochronę interesów finansowych Unii przez stosowanie środków zapobiegania nadużyciom finansowym, korupcji i innym nielegalnym działaniom, przez skuteczne kontrole oraz, w razie wykrycia nieprawidłowości, przez odzyskiwanie kwot nienależnie wypłaconych a także, w stosownych przypadkach, przez skuteczne, proporcjonalne i odstraszające kary.	1. Komisja przyjmuje odpowiednie środki zapewniające, w trakcie realizacji działań finansowanych na podstawie rozporządzeń szczegółowych, ochronę interesów finansowych Unii przez stosowanie środków zapobiegania nadużyciom finansowym, korupcji i innym nielegalnym działaniom, przez skuteczne kontrole oraz, w razie wykrycia nieprawidłowości, przez odzyskiwanie kwot nienależnie wypłaconych a także, w stosownych przypadkach, przez skuteczne, proporcjonalne i odstraszające kary. Nie naruszając ust. 3 niniejszego artykułu, w przypadku braku wymogów administracyjnych w odniesieniu do odpowiedniego wdrożenia Komisja podejmuje odpowiednie środki, aby pomóc państwom członkowskim w ustanowieniu niezbędnych struktur administracyjnych.
Poprawka  19 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 5 – ustęp 4
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
4. Państwa członkowskie zapewniają skuteczne środki zapobiegania nadużyciom finansowym, przede wszystkim w odniesieniu do obszarów podwyższonego ryzyka, które mają również charakter odstraszający, z uwzględnieniem korzyści oraz proporcjonalności takich środków.	4. Państwa członkowskie zapewniają skuteczne środki zapobiegania nadużyciom finansowym, przede wszystkim w odniesieniu do obszarów podwyższonego ryzyka, które mają również charakter odstraszający, z uwzględnieniem korzyści oraz proporcjonalności takich środków. Mogą one obejmować niezapowiedziane inspekcje i kontrole na miejscu.
Uzasadnienie
Aby zapobiec w jak największym stopniu niewłaściwemu wykorzystaniu środków UE, należy przewidzieć możliwość przeprowadzania niezapowiedzianych kontroli i inspekcji na miejscu.
Poprawka  20 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 7 – ustęp 4 – akapit drugi (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
4. Działania Unii, pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych i pomoc techniczna z inicjatywy Komisji mogą być wdrażane:	4. Działania Unii, pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych i pomoc techniczna z inicjatywy Komisji mogą być wdrażane:
– bezpośrednio, przez Komisję lub przez agencje wykonawcze;	– bezpośrednio, przez Komisję lub przez agencje wykonawcze;
– pośrednio, przez podmioty i osoby inne niż państwa członkowskie, zgodnie z art. [57] rozporządzenia finansowego.	– pośrednio, przez podmioty i osoby inne niż państwa członkowskie, zgodnie z art. [57] rozporządzenia finansowego.
	Komisja pozostaje odpowiedzialna za wykonanie budżetu Unii zgodnie z art. 317 TFUE i informuje Parlament Europejski i Radę o operacjach przeprowadzanych przez podmioty wymienione w tiret drugim.
Uzasadnienie
Ta poprawka dostosowuje sformułowania do zmienionego rozporządzenia finansowego.
Poprawka  21 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 8 – ustęp 2
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. W granicach dostępnych zasobów pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych może wynosić do 100 % wydatków kwalifikowalnych.	2. W granicach dostępnych zasobów oraz w drodze odstępstwa od art. 16 pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych może wynosić ponad 90% wydatków kwalifikowalnych, lecz nie może stanowić 100% tych wydatków.
Uzasadnienie
Aby zapewnić efektywne i odpowiedzialne wydatkowanie oraz komplementarność funduszy UE, państwa członkowskie muszą zawsze współfinansować działania, gwarantując tym samym celowość wydatków unijnych. W sytuacjach nadzwyczajnych kwalifikowalność wydatków może przekraczać 90%, nie powinna jednak stanowić 100%.
Poprawka  22 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 13 – ustęp 1
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. Aby rozpocząć okres programowania, Komisja prowadzi dialog polityczny z każdym państwem członkowskim na temat wymogów krajowych i wkładu, jaki mógłby wnieść budżet Unii w spełnienie tych wymogów, uwzględniając sytuację wyjściową w danym państwie członkowskim i cele rozporządzeń szczegółowych. Wynikiem dialogu politycznego jest zawarcie uzgodnionego protokołu lub wymiana listów, w których określa się szczególne potrzeby i priorytety danego państwa członkowskiego i które służą jako ramy sporządzania programów krajowych.	1. Aby rozpocząć okres programowania, Komisja prowadzi dialog polityczny z każdym państwem członkowskim na temat wymogów krajowych i wkładu, jaki mógłby wnieść budżet Unii w spełnienie tych wymogów, uwzględniając sytuację wyjściową w danym państwie członkowskim i cele rozporządzeń szczegółowych. Wynikiem dialogu politycznego jest zawarcie uzgodnionego protokołu lub wymiana listów, w których określa się szczególne potrzeby i priorytety danego państwa członkowskiego i które służą jako ramy sporządzania programów krajowych.
	Aby zapewnić niezbędną wartość dodaną dla UE, dialog polityczny musi obejmować odpowiednie konsultacje z właściwymi agencjami unijnymi i stanowić okazję do wymiany poglądów na temat działań Unii.
Działania wdrażane w państwach trzecich i ich dotyczące nie mogą być działaniami bezpośrednio ukierunkowanymi na rozwój, zaś celem dialogu politycznego jest całkowita spójność z zasadami i ogólnymi celami działań zewnętrznych i polityki zagranicznej Unii w odniesieniu do danego państwa lub regionu.	Działania wdrażane w państwach trzecich i ich dotyczące nie mogą być działaniami bezpośrednio ukierunkowanymi na rozwój, zaś celem dialogu politycznego jest całkowita spójność z zasadami i ogólnymi celami działań zewnętrznych i polityki zagranicznej Unii w odniesieniu do danego państwa lub regionu.
Uzasadnienie
Aby zapewnić niezbędną unijną wartość dodaną wydatkowania Unii, państwa członkowskie i właściwe agencje UE muszą nawiązać konstruktywny dialog służący identyfikacji zadań i priorytetów. Dlatego przy przygotowywaniu programów krajowych należy konsultować się z właściwymi agencjami UE, a jednocześnie państwa członkowskie powinny mieć możliwość przedstawienia swoich pomysłów dotyczących działań Unii.
Poprawka  23 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 14 – ustęp 2 – litera c)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
c) odpowiednią strategię określającą cele, które mają być realizowane przy wsparciu z budżetu Unii, wraz z celami dotyczącymi produktów usług służącymi ich osiągnięciu, orientacyjny harmonogram i przykładowe działania przewidziane do osiągnięcia tych celów;	c) odpowiednią strategię określającą cele, które mają być realizowane przy wsparciu z budżetu Unii, wraz z celami dotyczącymi produktów usług służącymi ich osiągnięciu, orientacyjny harmonogram i przykładowe działania przewidziane do osiągnięcia tych celów; strategia ta zapewnia w każdym z państw członkowskich sprawiedliwy i równy podział funduszy przyznawanych na mocy rozporządzeń szczegółowych w związku z każdym z celów określonych w rozporządzeniach szczegółowych;
Poprawka  24 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 14 – ustęp 6 a (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	6a. Wszystkie programy krajowe są zatwierdzane do dnia 31 grudnia 2014 r.
Poprawka  25 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 22 – ustęp 1
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. Państwa członkowskie wypełniają obowiązki w zakresie zarządzania, kontroli i audytu oraz przyjmują na siebie wynikające z tego obowiązki określone w przepisach w sprawie zarządzania dzielonego ustanowionych w rozporządzeniu finansowym i w niniejszym rozporządzeniu. Zgodnie z zasadą zarządzania dzielonego państwa członkowskie są odpowiedzialne za zarządzanie programami krajowymi i ich kontrolę.	1. Państwa członkowskie wypełniają obowiązki w zakresie zarządzania, kontroli i audytu oraz przyjmują na siebie wynikające z tego obowiązki określone w przepisach w sprawie zarządzania dzielonego ustanowionych w rozporządzeniu finansowym. Zgodnie z metodą zarządzania dzielonego państwa członkowskie są odpowiedzialne za zarządzanie programami krajowymi i ich kontrolę, natomiast Komisja pozostaje odpowiedzialna za wykonanie budżetu Unii zgodnie z art. 317 TFUE.
Uzasadnienie
Ta poprawka dostosowuje sformułowania do zmienionego rozporządzenia finansowego.
Poprawka  26 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 31 – ustęp 2
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. Płatności dokonuje się w formie wstępnych płatności zaliczkowych, płatności salda rocznego oraz płatności salda końcowego.	2. Płatności dokonuje się w formie wstępnych płatności zaliczkowych, rocznych płatności zaliczkowych, płatności salda rocznego oraz płatności salda końcowego.
Uzasadnienie
Aby zapewnić ciągłość finansowania należy również przewidzieć roczne płatności zaliczkowe.
Poprawka  27 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 33 – nagłówek
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Ustalenia dotyczące wstępnych płatności zaliczkowych	Ustalenia dotyczące wstępnych i rocznych płatności zaliczkowych
Uzasadnienie
Aby zapewnić ciągłość finansowania należy określić terminy płatności, a także przewidzieć roczne płatności zaliczkowe.
Poprawka  28 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 33 – ustęp 1
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. Zgodnie z decyzją Komisji zatwierdzającą program krajowy kwota wstępnych płatności zaliczkowych dla całego okresu programowania jest wypłacana przez Komisję. Stanowi ona 4 % wkładu z budżetu Unii na rzecz danego programu krajowego. Kwota ta noże zostać podzielona na dwie raty, w zależności od dostępności środków budżetowych.	1. Zgodnie z decyzją Komisji zatwierdzającą program krajowy kwota wstępnych płatności zaliczkowych dla całego okresu programowania jest wypłacana przez Komisję. Stanowi ona 6 % wkładu z budżetu Unii na rzecz danego programu krajowego. Kwota ta noże zostać podzielona na dwie raty, w zależności od dostępności środków budżetowych w okresie 6 miesięcy.
Uzasadnienie
Aby zapewnić ciągłość finansowania należy określić terminy płatności, a także przewidzieć roczne płatności zaliczkowe.
Poprawka  29 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 33 – ustęp 1 a (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	1a. Kwota rocznych płatności zaliczkowych w wysokości 5% całkowitego wkładu z budżetu Unii na rzecz danego programu krajowego wypłacana jest do lutego każdego roku objętego wieloletnimi ramami finansowymi.
Uzasadnienie
Aby zapewnić ciągłość finansowania należy określić terminy płatności, a także przewidzieć roczne płatności zaliczkowe.
Poprawka  30 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 33 – ustęp 2
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. Jeżeli program krajowy zostaje zatwierdzony w 2015 r. lub później, raty są wypłacane w roku, w którym zatwierdzono program.	2. Po pierwszym roku obowiązywania wieloletnich ram finansowych raty są wypłacane nie później niż dwa miesiące po zatwierdzeniu programu krajowego, w zależności od dostępności budżetu oraz pod warunkiem, że istnieją niezbędne struktury administracyjne.
Uzasadnienie
Aby zapewnić ciągłość finansowania należy określić terminy płatności, a także przewidzieć roczne płatności zaliczkowe.
Poprawka  31 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 45 – ustęp 1
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. Programy krajowe podlegają procedurze umorzenia określonej na podstawie tego, że kwoty związane z zobowiązaniem, które nie są objęte wstępnymi płatnościami zaliczkowymi, o których mowa w art. 33, lub wnioskiem o płatność, zgodnie z art. 39, do dnia 31 grudnia drugiego roku następującego po roku, w którym podjęto dane zobowiązanie budżetowe, zostają umorzone.	1. Programy krajowe podlegają procedurze umorzenia określonej na podstawie tego, że kwoty związane z zobowiązaniem, które nie są objęte wstępnymi płatnościami zaliczkowymi, o których mowa w art. 33, lub wnioskiem o płatność, zgodnie z art. 39, do dnia 31 grudnia drugiego roku następującego po roku, w którym podjęto dane zobowiązanie budżetowe, zostają umorzone.
	W celu umorzenia Komisja oblicza kwotę, dodając jedną szóstą rocznych zobowiązań budżetowych związanych z łącznym rocznym wkładem na rok 2014 r. do każdego zobowiązania budżetowego na lata 2015-2020.
Uzasadnienie
Komisja i państwa członkowskie powinny zapewnić przyjęcie programów krajowych w ramach Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Funduszu Migracji i Azylu w 2014 r. Jednak z uwagi na ewentualne trudności w pierwszym roku MFR należy uniknąć utraty środków na zobowiązania w związku z zarządzaniem dzielonym i powinno się dostosować zasady dotyczące umorzenia zobowiązań. Odpowiednio umorzenie w pierwszym roku MFR powinno zostać przeprowadzone przez dodanie do każdego zobowiązania budżetowego na lata 2015-2020 jednej szóstej zobowiązań budżetowych na rok 2014.
Poprawka  32 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 45 – ustęp 1 a (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	1a. W drodze odstępstwa od ust. 1 akapit pierwszy terminy umorzenia nie mają zastosowania do rocznych zobowiązań budżetowych związanych z łącznym rocznym wkładem na 2014 r.
Uzasadnienie
Komisja i państwa członkowskie powinny zapewnić przyjęcie programów krajowych w ramach Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Funduszu Migracji i Azylu w 2014 r. Jednak z uwagi na ewentualne trudności w pierwszym roku MFR należy uniknąć utraty środków na zobowiązania w związku z zarządzaniem dzielonym i powinno się dostosować zasady dotyczące umorzenia zobowiązań. Odpowiednio umorzenie w pierwszym roku MFR powinno zostać przeprowadzone przez dodanie do każdego zobowiązania budżetowego na lata 2015-2020 jednej szóstej zobowiązań budżetowych na rok 2014.
Poprawka  33 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 45 – ustęp 1 b (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	1b. Jeśli pierwsze roczne zobowiązanie budżetowe jest związane z łącznym rocznym wkładem na 2015 r., w drodze odstępstwa od ust. 1, terminy umorzenia nie mają zastosowania do rocznych zobowiązań budżetowych związanych z łącznym rocznym wkładem na 2015 r. W takich przypadkach Komisja oblicza kwotę na podstawie ust. 1 akapit pierwszy, dodając jedną piątą rocznych zobowiązań budżetowych związanych z łącznym rocznym wkładem na rok 2015 do każdego zobowiązania budżetowego na lata 2016-2020.
Uzasadnienie
Jeżeli pierwsze zobowiązanie budżetowe jest związane z rokiem 2015 i z uwagi na ewentualne trudności w pierwszym roku MFR, należy uniknąć utraty środków na zobowiązania w związku z zarządzaniem dzielonym i powinno się dostosować zasady dotyczące umorzenia zobowiązań. Odpowiednio umorzenie w pierwszym roku MFR powinno zostać przeprowadzone przez dodanie do każdego zobowiązania budżetowego na lata 2016-2020 jednej piątej zobowiązań budżetowych na rok 2015.
Poprawka  34 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 52 – ustęp 2 a (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	2a. W sprawozdaniach, o których mowa w ust. 2 lit. a) i b), Komisja Europejska przedstawia konkretne dowody, o ile są dostępne, które potwierdzają komplementarność i synergię osiągniętą między funduszami UE a budżetami państw członkowskich, a także pobudzający wpływ budżetu UE na państwa członkowskie w związku z realizacją celów programu sztokholmskiego.
Poprawka  35 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 53 – ustęp 2 a (nowy)
Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	W sprawozdaniach, o których mowa w art. 52 ust. 2 lit. a) i b), Komisja Europejska przedstawia konkretne dowody (o ile są dostępne), które potwierdzają komplementarność i synergię osiągniętą między funduszami UE a budżetami państw członkowskich, a także pobudzający wpływ budżetu UE na państwa członkowskie w związku z realizacją celów programu sztokholmskiego.

PROCEDURA

Tytuł	Przepisy ogólne - Fundusz Migracji i Azylu i Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Odsyłacze	COM(2011)0752 – C7-0444/2011 – 2011/0367(COD)
Komisja przedmiotowo właściwa        Data ogłoszenia na posiedzeniu	LIBE 15.12.2011
Opinia wydana przez        Data ogłoszenia na posiedzeniu	BUDG 15.12.2011
Sprawozdawca(czyni) komisji opiniodawczej        Data powołania	Monika Hohlmeier 15.2.2012
Data przyjęcia	6.9.2012
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	29 2 2
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Marta Andreasen, Richard Ashworth, Reimer Böge, Zuzana Brzobohatá, Jean-Luc Dehaene, Göran Färm, José Manuel Fernandes, Eider Gardiazábal Rubial, Jens Geier, Lucas Hartong, Jutta Haug, Monika Hohlmeier, Sidonia Elżbieta Jędrzejewska, Anne E. Jensen, Ivailo Kalfin, Sergej Kozlík, Jan Kozłowski, Alain Lamassoure, Giovanni La Via, George Lyon, Claudio Morganti, Jan Mulder, Juan Andrés Naranjo Escobar, Dominique Riquet, Derek Vaughan, Angelika Werthmann
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Burkhard Balz, Maria Da Graça Carvalho, Edit Herczog, Jürgen Klute, Peter Šťastný, Georgios Stavrakakis
Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Luigi Berlinguer

• [1]  Źródło: komunikat Komisji Europejskiej pt. „Budowanie otwartej i bezpiecznej Europy: budżet spraw wewnętrznych na lata 2014-2020” – COM(2011)0749

PROCEDURA

Tytuł	Przepisy ogólne - Fundusz Migracji i Azylu i Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Odsyłacze	COM(2011)0752 – C7-0444/2011 – 2011/0367(COD)
Data przedstawienia w PE	15.11.2011
Komisja przedmiotowo właściwa        Data ogłoszenia na posiedzeniu	LIBE 15.12.2011
Komisja(e) wyznaczona(e) do wydania opinii        Data ogłoszenia na posiedzeniu	BUDG 15.12.2011
Sprawozdawca(y)        Data powołania	Lorenzo Fontana 9.2.2012
Rozpatrzenie w komisji	20.3.2012	10.7.2012	11.10.2012	27.11.2012
	9.1.2014
Data przyjęcia	9.1.2014
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	40 9 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Jan Philipp Albrecht, Roberta Angelilli, Edit Bauer, Emine Bozkurt, Salvatore Caronna, Philip Claeys, Carlos Coelho, Ioan Enciu, Frank Engel, Cornelia Ernst, Tanja Fajon, Kinga Gál, Kinga Göncz, Nathalie Griesbeck, Sylvie Guillaume, Salvatore Iacolino, Sophia in ‘t Veld, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Timothy Kirkhope, Baroness Sarah Ludford, Svetoslav Hristov Malinov, Véronique Mathieu Houillon, Anthea McIntyre, Claude Moraes, Antigoni Papadopoulou, Judith Sargentini, Birgit Sippel, Csaba Sógor, Renate Sommer, Wim van de Camp, Axel Voss, Renate Weber, Cecilia Wikström, Tatjana Ždanoka, Auke Zijlstra
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Alexander Alvaro, Lorenzo Fontana, Mariya Gabriel, Stanimir Ilchev, Ulrike Lunacek, Hubert Pirker, Zuzana Roithová, Joanna Senyszyn, Marie-Christine Vergiat
Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Leonardo Domenici, Christian Engström, Enrique Guerrero Salom, Nadja Hirsch, Olle Ludvigsson
Data złożenia	13.1.2014