SPRAWOZDANIE w sprawie obecnej sytuacji i przyszłych perspektyw europejskiego sektora rybołówstwa w ramach umowy o wolnym handlu między UE a Tajlandią

19.2.2014 - (2013/2179 (INI))

Komisja Rybołówstwa
Sprawozdawca: Gabriel Mato Adrover

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie obecnej sytuacji i przyszłych perspektyw europejskiego sektora rybołówstwa w ramach umowy o wolnym handlu między UE a Tajlandią

(2013/2179 (INI))

Parlament Europejski,

–   uwzględniając art. 3 ust. 5 Traktatu o Unii Europejskiej w odniesieniu do stosunków zewnętrznych UE,

–   uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1005/2008 z dnia 29 września 2008 r. ustanawiające wspólnotowy system zapobiegania nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom oraz ich powstrzymywania i eliminowania[1] (rozporządzenie NNN),

–   uwzględniając komunikat Komisji z dnia 25 października 2010 r. pt. „Odnowiona strategia UE na lata 2011-14 dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw” (COM(2011)0681),

–   uwzględniając pytania pisemne E-000618/2013 z dnia 22 stycznia 2013 r. w sprawie nadużyć w łańcuchach zaopatrywania handlu detalicznego oraz E-002894/2013 z dnia 13 marca 2013 r. w sprawie umowy o wolnym handlu z Tajlandią i pracy dzieci w przemyśle konserwowym, a także odpowiedzi Komisji na te pytania;

–   uwzględniając rezolucję z dnia 22 listopada 2012 r. w sprawie zewnętrznego wymiaru wspólnej polityki rybołówstwa[2],

–   uwzględniając art. 48 Regulaminu,

–   uwzględniając sprawozdanie Komisji Rybołówstwa oraz opinię Komisji Handlu Międzynarodowego (A7-0130/2014),

A. mając na uwadze, że sektor rybołówstwa w Europie wychodzi z kryzysu, który ma także wpływ na sektor połowów, sektor wytwórczy i akwakulturę, oraz że ta sytuacja znacznie osłabia jego konkurencyjność, zwłaszcza w obliczu postępującej liberalizacji rynku światowego, podczas gdy niektóre kraje rozwijające się, które dysponują bogactwem zasobów morskich, zaczynają stawać się nowymi potęgami w dziedzinie rybołówstwa;

B.  mając na uwadze, że rybołówstwo i przemysł przetwórczy w Europie mają zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa dostaw żywności europejskim obywatelom oraz stanowią podstawowe źródło utrzymania na terenach przybrzeżnych, które są silnie uzależnione od tej działalności; mając na uwadze, że przetrwanie sektora będzie zagrożone, jeśli UE zliberalizuje handel produktami rybołówstwa z krajami rozwijającymi się, które pragną eksportować swoje produkty na kluczowy rynek wspólnotowy, zwłaszcza jeżeli zaproponowana zostanie im zerowa stawka celna;

C. mając na uwadze, że UE jest największym światowym importerem produktów rybołówstwa, a jej zależność od importu sprawia, że rynek wspólnotowy jest bardzo atrakcyjny dla eksporterów, szczególnie mając na uwadze, że popyt na produkty rybołówstwa rośnie w UE w tempie 1,5% rocznie;

D. mając na uwadze, że Tajlandia jest głównym producentem tuńczyka konserwowego na świecie (46% światowej produkcji) oraz że eksport tuńczyka konserwowego do UE z Tajlandii przekracza 90 000 ton rocznie i stanowi niemal 20 % całkowitego importu wspólnotowego z krajów trzecich, a głównymi rynkami zbytu eksportowanych produktów rybołówstwa z Tajlandii są Stany Zjednoczone, UE i Japonia;

E.  mając na uwadze, że Tajlandia jest głównym światowym importerem świeżego, schłodzonego i mrożonego tuńczyka na potrzeby swojego przemysłu konserwowego;

F.  mając na uwadze, że 80% spożywanego tuńczyka to tuńczyk w puszkach, oraz że zgodnie z najnowszymi dostępnymi danymi pochodzącymi z bazy FISHSTAT Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) 21% światowej produkcji konserw i przetworów z tuńczyka ma miejsce w UE, podczas gdy pozostałe 79% jest produkowane w krajach trzecich, z których większość to kraje rozwijające się;

G. mając na uwadze handlowe, gospodarcze i strategiczne znaczenie Tajlandii dla UE i istotne korzyści wynikające z umowy o wolnym handlu między UE a Tajlandią dla całej gospodarki UE;

H. mając na uwadze, że UE wspiera integrację regionalną wśród państw należących do ASEAN (Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej) oraz mając na uwadze, że umowa o wolnym handlu z Tajlandią stanowi kluczowy filar tego procesu, przy czym ostatecznym celem pozostaje zawarcie w przyszłości umowy o wolnym handlu między regionami;

I.   mając na uwadze, że od 2007 r. priorytetowym celem UE było zawarcie umowy o wolnym handlu z państwami grupy ASEAN z zamiarem objęcia nią Indonezji, Malezji, Filipin, Singapuru, Tajlandii, Brunei i Wietnamu; mając na uwadze, że brak postępów w negocjacjach tej regionalnej umowy skutkuje rozpoczęciem negocjacji dwustronnych z państwami grupy ASEAN, w tym z Tajlandią, przy politycznym zobowiązaniu do zawarcia umowy o wolnym handlu w okresie dwóch lat;

J.   mając na uwadze, że w przypadku zaliczenia Tajlandii, Indonezji i Filipin do regionu Środkowego i Zachodniego Pacyfiku produkcja tuńczyka konserwowego w tym regionie stanowi ponad połowę światowej produkcji;

K. mając na uwadze, że zmianom w sektorze produkcji tuńczyka konserwowego i filetów z tuńczyka towarzyszy tendencja do zaopatrywania się na skalę światową u państw wytwarzających te produkty po niskich kosztach produkcji, niewiele wyższych niż koszty surowca (na przykład Tajlandia, Filipiny, Indonezja, Papua-Nowa Gwinea i Ekwador), oraz że liczba państw zajmujących się produkcją i eksportem tuńczyka konserwowego zwiększa się;

L.  mając na uwadze, że Tajlandia i Filipiny są głównymi eksporterami przetworów i konserw z tuńczyka do UE, oraz że import z Tajlandii zwiększył się o 20%, podczas gdy import z Filipin zmalał o 5%;

M. mając na uwadze, że obniżenie stawek w odniesieniu do konserw i przetworów z tuńczyka miałoby wpływ na preferencje taryfowe dla krajów AKP i beneficjentów ogólnego systemu preferencji taryfowych (GSP+), zgodnie z którym państwa trzecie zobowiązują się – w zamian za przyznanie im preferencji taryfowych – do stosowania określonej polityki w dziedzinach takich jak poszanowanie praw człowieka, prawo pracy, środowisko naturalne i dobre rządy;

N. mając na uwadze, że obniżenie stawek taryfowych wprowadziłoby także zakłócenia na rynku europejskim, ponieważ przemysł produkujący konserwy z tuńczyka w UE koncentruje się w większości w regionach silnie zależnych od rybołówstwa, takich jak Galicja, Bretania, Azory (jeden z regionów najbardziej oddalonych), Kraj Basków czy Sardynia; mając na uwadze, że UE jest drugim na świecie producentem tuńczyka konserwowego, a od dawna prowadzona działalność w tym sektorze ma kluczowe znaczenie zarówno dla tworzenia wartości dodanej, jak i miejsc pracy na terytorium UE, przy jednoczesnym zagwarantowaniu poszanowania najwyższych norm socjalnych, środowiskowych i higieniczno-sanitarnych;

O. mając na uwadze, że głównym celem preferencyjnych reguł pochodzenia jest wprowadzenie wystarczającego powiązania ekonomicznego między produktami importowanymi do UE a państwami korzystającymi z przyznanych przez UE preferencji, aby zapewnić, że preferencje te nie są w sposób niesłuszny wykorzystywane na korzyść innych państw niż te, dla których zostały przeznaczone;

P.  mając na uwadze, że mówiąc o handlu produktami rybołówstwa, mamy na myśli handel zasobami naturalnymi, których zrównoważony charakter uzależniony jest od bardzo wielu czynników, w tym dobrego zarządzania i zrównoważonego wykorzystywania zasobów rybnych, kontroli legalności połowów, zanieczyszczenia, zmiany klimatu i popytu rynkowego; mając na uwadze, że wszystkie te czynniki zewnętrzne mają wpływ na międzynarodowy handel produktami rybołówstwa, oraz że w związku z tym produkty te należy uznać za wrażliwe, przez co powinny zostać objęte szczególną ochroną;

Q. mając na uwadze, że wystarczające i ciągłe zaopatrzenie w podstawowe surowce jest konieczne dla utrzymania i napędzania rozwoju gospodarczego przedsiębiorstw przetwarzających tuńczyka w UE;

R.  mając na uwadze, że zdaniem Światowej Organizacji Handlu (ŚOH) liberalizacja handlu jest narzędziem wzrostu, który ma na celu zrównoważony rozwój filara społecznego, gospodarczego i środowiskowego;

S.  mając na uwadze, że przepisy handlowe są w związku z tym podstawowym i zasadniczym narzędziem do zapewnienia, by handel przynosił korzyści, a także do wypełnienia celów w zakresie ochrony zdrowia i środowiska naturalnego, przy jednoczesnym zagwarantowaniu właściwego zarządzania zasobami naturalnymi;

T.  mając na uwadze, że globalizacja w dużej mierze zwiększyła ilość ryb wprowadzanych do obrotu międzynarodowego oraz że powszechne są obawy, że wiele państw zajmujących się produkcją nie ma wystarczających środków, by w sposób zrównoważony zarządzać zasobami ryb lub je w ten sposób poławiać, by zapewnić właściwy poziom ochrony higieniczno-sanitarnej, złagodzić oddziaływanie rybołówstwa i akwakultury na środowisko naturalne oraz by zapewnić poszanowanie praw człowieka w ujęciu ogólnym, a w szczególności propagowanie praw pracowniczych i warunków socjalnych;

U. mając na uwadze, że niektórzy partnerzy handlowi UE wykazują braki w odniesieniu do zrównoważonego rozwoju rybołówstwa w jego trzech głównych aspektach: społecznym, gospodarczym i środowiskowym;

V. mając na uwadze, że zrównoważone zarządzanie zasobami tuńczyka jest zapewnione przez pięć regionalnych organizacji ds. rybołówstwa (RFMO) zajmujących się połowami tuńczyka; mając na uwadze, że współpraca międzynarodowa między państwami a RFMO ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia zrównoważonego pozyskiwania tego surowca;

W. mając na uwadze, że w ostatnim czasie zarówno MOP, jak i różne organizacje pozarządowe uwidoczniły poważne uchybienia w warunkach socjalnych, pracowniczych i w zakresie poszanowania praw człowieka w tajskim przemyśle rybołówstwa; mając na uwadze, że w mediach podkreśla się, co zostało potwierdzone przez rząd Tajlandii, że pewien sektor tajskiego przemysłu rybołówstwa wykorzystuje pracę przymusową imigrantów będących ofiarami handlu ludźmi oraz że dwa międzynarodowe przedsiębiorstwa produkujące tuńczyka konserwowanego w Tajlandii wykorzystują dzieci w charakterze siły roboczej;

X. mając na uwadze, że według FAO często zdarza się, że tajskie statki rybackie są konfiskowane przez sąsiednie państwa nadbrzeżne, a ich kapitanów oskarża się o nielegalny połów lub nielegalne wtargnięcie do specjalnej strefy ekonomicznej tych państw;

Y. mając na uwadze, że w 2013 r. władze Hiszpanii zakazały rozładunku tuńczyka pochodzącego ze statków zajmujących się połowami tuńczyka pod banderą Ghany i wprowadzenia go do obrotu w związku z udziałem tych statków w nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowach (NNN) z powodu niespełnienia środków zarządzania przewidzianych przez Międzynarodową Komisję ds. Ochrony Tuńczyka Atlantyckiego (ICCAT), oraz mając na uwadze, że w połowach tuńczyka prowadzonych przez większość tych statków uczestniczyły prywatne przedsiębiorstwa z Tajlandii;

Z.  mając na uwadze, że w ostatnich miesiącach w UE odrzucono liczne partie tuńczyka konserwowanego importowanego z Tajlandii ze względu na niewłaściwą obróbkę termiczną ― niezbędną, by zneutralizować mikroorganizmy, które w przeciwnym razie mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzkiego;

1.  wnioskuje o traktowanie produktów rybnych takich jak tuńczyk konserwowany importowany z Tajlandii, które mogą zakłócać produkcję w UE i unijny rynek tych produktów, jako produktów wrażliwych; uważa ponadto, że wszelkie decyzje dotyczące szerszego dostępu tajskiego tuńczyka przetworzonego i konserwowanego powinny być podejmowane po rygorystycznej ocenie skutków oraz w ścisłej współpracy z przemysłem w celu dokonania analizy i oceny wpływu, jaki szerszy dostęp może wywrzeć na unijny przemysł przetwórczy i sprzedaż w UE produktów żywnościowych pochodzących z morza;

2.  apeluje, by wprowadzanie konserw i przetworów z tajskich ryb i owoców morza na rynek UE objęte było obecnie obowiązującą stawką i – w związku z tym – by zostały one wyłączone z procesu obniżania stawek taryfowych; zaleca ustanowienie długich okresów przejściowych i zobowiązań do częściowej liberalizacji, w tym nałożenie kwot, w przypadku konserw i przetworów wytwarzanych z europejskich ryb i owoców morza, jeżeli miałyby zostać obniżone taryfy celne, tak aby zagwarantować konkurencyjność unijnego przemysłu produkcji tuńczyka i chronić tę ważną działalność i jej wymiar społeczny (25 tys. bezpośrednich miejsc pracy i 54 tys. pośrednich miejsc pracy);

3.  wymaga, by w stosownych przypadkach, przed przyznaniem jakiegokolwiek rodzaju zwolnień taryfowych lub wprowadzeniem innych przepisów, przeprowadzić dogłębną ocenę oddziaływania, w której analizowano by i wartościowano wpływ, jaki mogłyby one wywrzeć na przemysł wytwórczy i wprowadzanie do obrotu produktów pochodzących z połowów w UE;

4.  w odniesieniu do wrażliwych produktów rybnych wzywa do bezwzględnego przestrzegania ścisłych i spójnych reguł pochodzenia bez dopuszczania wyjątków oraz do ścisłego ograniczenia kumulacji w odniesieniu do tych produktów, w przypadku których Tajlandia jest przede wszystkim krajem przetwarzania, a nie krajem połowu;

5.  domaga się, aby import tuńczyka w puszce i innych produktów rybnych z Tajlandii w miarę możliwości podlegał tym samym warunkom konkurencji co warunki obowiązujące w stosunku do produktów rybnych z UE; uważa, że wymóg ten oznacza w szczególności, iż umowa o wolnym handlu musi zawierać ambitny rozdział poświęcony handlowi i zrównoważonemu rozwojowi, na mocy którego Tajlandia zobowiązałaby się do przestrzegania, upowszechniania i wdrażania norm pracy, w tym również norm dotyczących pracy przymusowej i pracy dzieci, uznanych na szczeblu międzynarodowym, które zapisano w podstawowych konwencjach Międzynarodowej Organizacji Pracy; jest również zdania, że z całą surowością należy zagwarantować poszanowanie praw człowieka, ochronę środowiska oraz zachowanie i zrównoważone wykorzystywanie zasobów rybnych, walkę z nielegalnymi, nieraportowanymi i nieuregulowanymi połowami oraz zgodność z przepisami sanitarnymi i fitosanitarnymi UE; uważa wobec tego, że Komisja powinna regularnie składać na ręce Parlamentu Europejskiego sprawozdania na temat wypełniania przez Tajlandię wyżej wymienionych obowiązków;

6.  wzywa Komisję do zapewnienia skutecznego wdrożenia rozporządzenia w sprawie nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów oraz zagwarantowania, że negocjacje dotyczące umowy o wolnym handlu doprowadzą do umieszczenia w treści umowy wyraźnego odniesienia do tego rozporządzenia;

7.  uważa, że najlepszym sposobem zapewnienia pełnej współpracy Tajlandii w zwalczaniu połowów NNN jest dodanie w tekście umowy wyraźnego odniesienia do unijnego rozporządzenia w sprawie połowów NNN;

8.  wnioskuje o włączenie do umowy o wolnym handlu wymogu przestrzegania konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy, a także zapisu o większej przejrzystości, kontroli, nadzoru i możliwości ustalenia pochodzenia produktów w tajskim przemyśle rybołówstwa, tak aby móc monitorować działalność rybacką;

9.  nalega na zapewnienie możliwości ustalenia pochodzenia produktów jako podstawowego elementu ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska naturalnego, a także jako zasadniczego czynnika będącego podstawowym narzędziem kontroli nad nielegalnymi połowami;

10. wymaga, by umowa o wolnym handlu była spójna z innymi politykami wspólnotowymi oraz promowała strategie dotyczące społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw; wzywa do wprowadzenia klauzul ochronnych;

11. podkreśla, że decyzja Parlamentu o wyrażeniu zgody na zawarcie umowy o wolnym handlu będzie uwzględniać ogólny wynik negocjacji, w tym również w odniesieniu do sektora rybołówstwa.

12. wymaga przestrzegania zasady wzajemności w odniesieniu do dostępu do rynków oraz wyeliminowania wszelkiego rodzaju dyskryminacji w sferze usług;

13. ma nadzieję, że Tajlandia – jako największy światowy eksporter tuńczyka konserwowanego – będzie uczestniczyła w działaniach trzech RFMO zajmujących się połowami tuńczyka w tym regionie i z nimi współpracowała, a mianowicie: z Międzyamerykańską Komisją ds. Tuńczyka Tropikalnego, z Komisją ds. Rybołówstwa na Zachodnim i Środkowym Pacyfiku oraz z Regionalną Organizacją ds. Zarządzania Rybołówstwem na Południowym Pacyfiku, a także z regionalną organizacją ds. rybołówstwa działającą na obszarze Oceanu Indyjskiego, której jest członkiem;

14. wzywa do prowadzenia polityki ochrony i zrównoważonego zarządzania zasobami rybołówstwa;

15. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

• [1]  Dz.U. L 286 z 29.10.2008, s. 1.
• [2]  Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0461.

UZASADNIENIE

1. SEKTOR RYBOŁÓWSTWA W UE

Europejski sektor rybołówstwa stawia czoła różnorodnym wyzwaniom. Sektor połowowy musi zmagać się ze wzrostem cen paliw, brakiem siły roboczej i ograniczeniem kwot. Sektor wytwórczy dotknięty jest ograniczonym zaopatrzeniem w surowce i konkurencją związaną z importem z krajów trzecich. Sektor akwakultury także boryka się z konkurencją spowodowaną importem, niskimi cenami niektórych gatunków, rygorystycznymi przepisami dotyczącymi ochrony środowiska oraz konfliktami o wykorzystanie przestrzeni.

Sytuacja, w której znajduje się obecnie europejski sektor rybołówstwa, znacznie osłabia jego konkurencyjność, przede wszystkim w obliczu liberalizacji rynku światowego, podczas gdy niektóre kraje rozwijające się, których wody obfitują w zasoby połowowe, zaczynają stawać się nowymi potęgami w sektorze rybołówstwa.

Przyszłość europejskiego sektora rybołówstwa stanie pod znakiem zapytania, jeśli UE zliberalizuje handel produktami rybołówstwa z krajami rozwijającymi się, które chciałyby eksportować swoje produkty na atrakcyjny rynek wspólnotowy, zwłaszcza przy zastosowaniu stawki zerowej.

UE jest głównym światowym importerem produktów rybołówstwa. Dostawy na ten rynek w UE pochodzą w 25% z własnych połowów, w 10% z akwakultury europejskiej, a w 65% z importu. Ten wysoki stopień zależności od importu sprawia, że rynek wspólnotowy jest bardzo atrakcyjny dla eksporterów, przede wszystkim także ze względu na to, że popyt na produkty rybołówstwa rośnie w UE co roku o 1,5%.

Europejski przemysł rybołówstwa i przemysł wytwórczy mają zasadnicze znaczenie dla zaopatrzenia w żywność obywateli Europy oraz wspierania źródeł utrzymania na obszarach przybrzeżnych. Zapewnienie ich przyszłości jest i powinno być ważnym celem politycznym dla UE.

2. RYBOŁÓWSTWO W TAJLANDII

Tajlandia jest jednym z głównych producentów ryb na świecie. Korzystne położenie geograficzne na obszarze Pacyfiku Zachodniego przyczynia się do wysokiej rocznej produkcji ryb, która w ostatnich 30 latach niezwykle wzrosła.

Akwakultura ma duże znaczenie dla Tajlandii, a sektor ten jest silnie zakorzeniony w historii tego kraju. Gatunki hodowane najczęściej to tilapia nilowa i krewetka morska. Inne ważne z punktu widzenia eksportu gatunki to omułek zielony, okoń morski i granik wielki.

Głównymi rynkami zbytu dla Tajlandii są Stany Zjednoczone, UE i Japonia. Wziąwszy pod uwagę ogólną wartość eksportu, największe znaczenie ma produkcja krewetek i tuńczyka konserwowanego. Tajlandia jest w istocie największym na świecie producentem konserw z tuńczyka, odpowiadającym za 31% produkcji światowej (46% ogółu produkcji krajów azjatyckich). Eksportowane do UE konserwy z tuńczyka stanowią niemal 20% całkowitego importu wspólnotowego z krajów trzecich. Tajlandia jest jednak również głównym importerem tuńczyka świeżego, schłodzonego i mrożonego na potrzeby swojego przemysłu produkcji konserw.

3. POŁOWY TUŃCZYKA

Tuńczyk jest gatunkiem charakteryzującym się wysokim stopniem migracji, pokonującym duże odległości podczas swojego cyklu życia i występującym głównie na pełnym morzu, a nie tylko na wodach podlegających jurysdykcji krajowej państw nadbrzeżnych.

Główne masowe połowy światowe obejmują tuńczyka bonito (Katsuwonus pelamis) (50%), tuńczyka żółtopłetwego (Thunnus albacares) (32%) i opastuna (Thunnus obesus) (11%). Tuńczyk biały (Thunnus alalunga) i tuńczyk błękitnopłetwy (Thunnus thynnus) są poławiane w mniejszych ilościach. Tuńczyka poławia się głównie na wodach Pacyfiku, które dostarczają 64% całkowitej produkcji światowej, a zaraz po nich plasuje się Ocean Indyjski (25% połowów) i Atlantyk, na którym poławia się 11% całkowitej ilości tych ryb. Wielkość połowów dokonywanych przez statki łowiące niewodami szybko wzrosła i obejmuje większość połowów. Połowy wędami stają się coraz mniej powszechne, chociaż nadal mają znaczenie dla tradycyjnego rybołówstwa łodziowego.

Połowy opastuna i tuńczyka żółtopłetwego wzrosły na Oceanie Indyjskim i Spokojnym, a zmniejszyły się na Oceanie Atlantyckim po osiągnięciu maksymalnego poziomu w latach 90-tych. Eksploatacja tuńczyka tropikalnego (opastuna, bonito i tuńczyka żółtopłetwego) przebiega prawidłowo i na każdym z oceanów stosowane są odpowiednie programy zarządzania, zdefiniowane przez RFMO.

Światowe połowy tuńczyka utrzymują się na stabilnym poziomie oscylującym wokół 4,2 mln ton i nie przewiduje się ich znaczącego wzrostu. 80% spożywanego tuńczyka to tuńczyk w puszkach.

4. HANDEL PRODUKTAMI RYBOŁÓWSTWA

Według Światowej Organizacji Handlu (WTO) wolny handel jest narzędziem wzrostu zgodnym z ideą zrównoważonego rozwoju, do którego się dąży.

Ryby jako produkt wrażliwy

Mówiąc o handlu produktami rybołówstwa, mamy na myśli handel zasobami naturalnymi, posiadającymi jako takie szczególne cechy charakterystyczne, które według WTO można zaklasyfikować zgodnie z nierównomiernym występowaniem geograficznym, wyczerpaniem zasobów, wpływem na środowisko naturalne związanym z ich eksploatacją/konsumpcją czy zróżnicowaniem rynkowym.

Zrównoważony charakter zasobów uzależniony jest od szeregu czynników: istnienia odpowiedniego systemu zarządzania rybołówstwem, kontroli legalności połowów, regulacji metod połowowych, unikania nadmiernej eksploatacji, współpracy w ramach regionalnych organizacji ds. rybołówstwa (RFMO) oraz z państwami trzecimi z myślą o zarządzaniu zasobami migrującymi, a także innymi czynnikami, takimi jak zanieczyszczenie i zmiana klimatu. Wszystkie te aspekty, które mają wpływ na zrównoważony charakter rybołówstwa znajdują swoje odbicie na międzynarodowym rynku zbytu. Z drugiej strony popyt rynkowy, preferencje konsumentów i ceny mają wpływ na modele eksploatacji zasobów połowowych i produkcję.

Ze względu na te wszystkie czynniki zewnętrzne, które mają wpływ na handel międzynarodowy produktami rybołówstwa, produkty rybołówstwa należy uznać za produkty wrażliwe, które powinny zostać objęte specjalną ochroną.

Rynek produktów rybołówstwa jako rynek światowy

Rozwój technologiczny sektora rybołówstwa przyniósł w rezultacie zwiększenie się produkcji światowej, co jako skutek uboczny przyniosło ożywienie handlu. Popyt na produkty rybołówstwa nie zawsze może zostać spełniony w ramach jednego regionu i to sprawia, że zaopatrzenie nabiera coraz bardziej globalnego charakteru.

Jako że z powodu globalizacji ilość ryb wprowadzana na rynek międzynarodowy ogromnie wzrosła, a w szczególności mając na uwadze, że populacja światowa przekroczyła już siedem miliardów osób, istnieje powszechne zaniepokojenie, że wiele państw-producentów nie dysponuje wystarczającymi środkami, by zarządzać zasobami rybnymi w sposób zrównoważony lub tak je eksploatować, by zapewnić właściwy poziom ochrony higieniczno-sanitarnej, łagodzić wpływ rybołówstwa i akwakultury na środowisko naturalne oraz by zapewnić poszanowanie praw człowieka w ujęciu ogólnym.

W rezultacie kraje będące importerami mają tendencję do wprowadzania środków nietaryfowych w odniesieniu, między innymi, do wątpliwości związanych z higieną i zdrowiem publicznym, bezpieczeństwem i jakością środowiska naturalnego.

Przepisy handlowe są więc nie tylko podstawowym i najważniejszym narzędziem do zapewnienia, by handel przynosił zyski, ale także do osiągnięcia celów w zakresie ochrony środowiska naturalnego i właściwego zarządzania zasobami naturalnymi.

Uznając znaczenie eksportu produktów rybołówstwa dla niektórych krajów rozwijających się/krajów słabo rozwiniętych, UE oferuje preferencyjne stawki taryfowe poprzez system preferencji taryfowych (GSP), podczas gdy kraje AKP są wyłączone z jakiekolwiek typu stawek. UE zawiera także umowy stowarzyszeniowe i umowy o wolnym handlu.

Jednakże niektórzy partnerzy handlowi UE wykazują niedociągnięcia w dziedzinie zrównoważonego rozwoju rybołówstwa w jego trzech głównych filarach: społecznym, gospodarczym i środowiskowym.

Przemysł przetwarzający tuńczyka

Produkcja konserw z tuńczyka poławianego na Pacyfiku Środkowym i Zachodnim stanowi niemal połowę produkcji światowej, jeśli założymy, że w obręb regionu wchodzą Tajlandia, Indonezja i Filipiny. Kraje Pacyfiku, z uwzględnieniem jego części wschodniej, produkują trzy czwarte ogółu produkcji światowej.

Począwszy od lat 90-tych Tajlandia stała się głównym producentem tuńczyka konserwowanego na świecie (31% produkcji światowej), tuż przed Hiszpanią (14% produkcji światowej). W ostatnich latach pojawili się nowi producenci z Azji Południowo-Wschodniej (Indonezja i Filipiny), Ameryki Środkowej (Meksyk) i regionu Oceanu Indyjskiego (Madagaskar, Seszele, Mauritius i Iran). Ekwador także zaczął być rozpoznawany jako jeden z głównych producentów konserw z tuńczyka.

Eksport tuńczyka konserwowanego do UE zwiększył się głównie dzięki ułatwieniom taryfowym, które UE przyznała krajom trzecim.

Zmianom w sektorze produkcji tuńczyka konserwowanego oraz filetów z tuńczyka towarzyszy tendencja do zaopatrywania się na skalę światową u państw wytwarzających te produkty po niskich kosztach, niewiele wyższych niż koszty surowca (na przykład Tajlandia, Filipiny, Indonezja, Papua-Nowa Gwinea i Ekwador). W niektórych przypadkach powstanie przemysłu konserwowego uzależnione jest od dostępu do zasobów specjalnej strefy ekonomicznej danego państwa, w rezultacie czego wzrosła liczba krajów biorących udział w produkcji i eksporcie konserw z tuńczyka.

W Europie 80% kosztów produkcji puszki tuńczyka stanowi koszt procesu wytwarzania. Koszty przeładunku można ograniczyć przy transporcie filetów z tuńczyka (60% wagi tuńczyka) w porównaniu z całymi porcjami ― ponadto te pierwsze można przewozić w kontenerach. Dlatego też chętniej importuje się filety, a nie całego tuńczyka świeżego lub mrożonego.

Obniżenie kosztów na różnych etapach produkcji jest kluczową możliwością dla przemysłu produkującego tuńczyka konserwowanego, który charakteryzuje się korzyściami skali i wysokim stopniem koncentracji.

5. UMOWA O WOLNYM HANDLU MIĘDZY UE A TAJLANDIĄ

Uwagi ogólne

Od 2007 r. zawarcie umowy o wolnym handlu między UE a grupą ASEAN było dla UE ważnym celem, gdyż wtedy to Unia rozpoczęła negocjacje z krajami Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN) z zamiarem zawarcia wspólnej umowy z siedmioma spośród dziesięciu państw członkowskich tej grupy (Indonezją, Malezją, Filipinami, Singapurem, Tajlandią, Brunei i Wietnamem).

Jednak w obliczu braku postępów w negocjacjach handlowych między UE a grupą ASEAN na szczeblu regionalnym Komisja Europejska w 2009 r. oznajmiła rozpoczęcie negocjacji dwustronnych. UE zawarła w ten sposób umowy z Koreą Południową i Singapurem, a negocjacje z Malezją, Wietnamem i Tajlandią są wciąż w toku. Trwają już przygotowania do rozpoczęcia negocjacji z Filipinami i Brunei.

Pierwsza runda negocjacji z Tajlandią rozpoczęła się w maju i obie strony zadeklarowały zobowiązanie polityczne, by zawrzeć umowę o wolnym handlu w ciągu dwóch lat.

Tajlandia i Filipiny są głównymi eksporterami przetworów i konserw z tuńczyka trafiających do UE. Import z Tajlandii zwiększył się o 20%, natomiast z Filipin zmalał o 5%.

Dostawy surowca

Wystarczające i ciągłe dostawy surowca mają kluczowe znaczenie dla utrzymania i napędzania rozwoju gospodarczego przedsiębiorstw przetwarzających tuńczyka. Wykorzystywanym surowcem jest cały tuńczyk, świeży i mrożony, oraz głównie filety z tuńczyka.

Zaopatrzenie w surowce jest zależne od szeregu kwestii:

- Zaopatrzenie w surowce europejskiego przemysłu konserwowego pochodzi zarówno z połowów flot europejskich (bonito, tuńczyk żółtopłetwy i opastun), jak i z importu z krajów trzecich będących producentami. Nie ma jednak gwarancji, że połowy flot europejskich na Oceanie Indyjskim i Pacyfiku będą rozładowywane w portach europejskich, ponieważ podstawowe zasady funkcjonowania rynku sprawiają, że wiele z tych połowów sprzedaje się bezpośrednio w krajach Azji Południowo-Wschodniej.

- W odniesieniu do importu z krajów trzecich głównym światowym dostawcą filetów z tuńczyka jest Ekwador, kraj objęty obecnie systemem preferencji taryfowych (GSP+), który znacznie zmniejszył dostawy do Europy ze względu na rozwój własnego przemysłu konserwowego. Inne kraje, takie jak Indonezja, zakazały eksportu całego tuńczyka.

- Kraje Pacyfiku będące stronami porozumienia z Nauru (PNA), w których wodach poławia się 50% ogółu światowych połowów, uzależniają dostęp do zezwoleń na połowy tuńczyka w tej strefie od umiejscowienia procesu wytwórczego w tej samej strefie, co sprawia, że dokonywanych połowów nie można przetwarzać w przemyśle konserwowym w Europie.

- Dostęp europejskiego przemysłu konserwowego do innych kontyngentów, np. Meksyku, jest niemożliwy, ponieważ mamy do czynienia z rybami, których połowów nie można zaklasyfikować jako bezpieczne dla delfinów. Ponadto lokalny przemysł zaprzestał produkcji filetów.

- Nie należy także zapominać, że w rozporządzeniu zakazującym nielegalnych połowów zakłada się, że przemysł wspólnotowy nie będzie mógł mieć dostępu do 35% tuńczyka poławianego w skali światowej.

- Kontyngent taryfowy filetów z tuńczyka na lata 2013-2015 wynosi 22 tys. ton ze stawką 0% i nie jest wystarczający, ponieważ wyczerpuje się go podczas kilku pierwszych miesięcy w roku.

Brak dostępu do wystarczających dostaw filetów z tuńczyka sprawia, że zwiększa się import konserw z tuńczyka, co w sposób poważny i nieodwracalny niszczy miejsca pracy w europejskim przemyśle konserwowym.

Stawki taryfowe i ograniczenia

Stawki taryfowe służą ochronie sektorów przemysłu krajowego w sposób wystarczający, by pobudzić jego konkurencyjność i rozwój. Jednak w handlu międzynarodowym i na mocy przepisów WTO dominuje tendencja do liberalizacji rynków poprzez obniżenie i możliwość zniesienia stawek taryfowych.

Podczas negocjacji WTO w ramach rundy dauhańskiej podejmowane są decyzje dotyczące obniżenia stawek taryfowych przy zastosowaniu tak zwanej „formuły szwajcarskiej”. Formuła ta jako ogólna norma obejmuje wszystkie produkty nierolne i wprowadza nowe obowiązujące stawki taryfowe. Ponieważ tuńczyka uznaje się za produkt przemysłowy wchodzący w skład tak zwanego „dostępu do rynku dla towarów nierolnych”, formuła szwajcarska miałaby zastosowanie do konserw z tuńczyka i stawka UE wynosząca 24% zostałaby zmniejszona. W systemie tym nie uwzględnia się charakterystycznych cech konkretnych sektorów o szczególnym znaczeniu, takich jak przemysł tuńczyka konserwowanego, ani specyfiki gospodarki państw-producentów.

Produkty pochodzące ze zużywalnych źródeł zasobów naturalnych, takich jak rybołówstwo, powinny być traktowane inaczej niż produkty nierolne.

Wprowadzenie niższych europejskich stawek taryfowych dla konserw i przetworów z tuńczyka wiązałoby się ze znaczącymi ograniczeniami w krajach trzecich i w sektorze produkcji UE. Ograniczono by preferencje dla państw AKP i beneficjentów systemu GSP+, na mocy którego państwa trzecie-beneficjenci zobowiązują się, w zamian za uzyskanie preferencji taryfowych, do przestrzegania określonych, godnych naśladowania zasad politycznych, takich jak poszanowanie praw człowieka, prawa pracy, środowiska naturalnego i dobre rządy. Ponadto obniżenie stawek taryfowych mogłoby stanowić zachętę do przeławiania, nielegalnych połowów i stanowić zagrożenie dla odpowiedzialnego handlu.

Obniżenie stawek taryfowych wprowadziłoby także zakłócenia na rynku europejskim, ponieważ przemysł produkujący konserwy z tuńczyka w UE koncentruje się w większości w regionach silnie zależnych od rybołówstwa, takich jak Galicja, Bretania, Azory, Kraj Basków czy Sardynia.

Upadek tego przemysłu oznaczałby znaczne trudności w powrocie na rynek pracy osób w nim zatrudnionych, zwłaszcza kobiet w wieku średnim o niskich kwalifikacjach, co w Hiszpanii stanowi 15 375 bezpośrednich miejsc pracy.

Badanie[1] przeprowadzone przez Komisję Europejską wykazało, że jakiekolwiek rozregulowanie systemu stawek spowodowałoby szkody społeczno-ekonomiczne w europejskim sektorze produkcji tuńczyka, a ich wpływ odbiłby się niekorzystnie na każdej branży rolno-spożywczej ― mowa tu o stratach wynoszących między 20 a 25% wpływów finansowych i likwidacji między 30 a 40% miejsc pracy. Wartości te należy odczytać w powiązaniu z przybliżonymi parametrami gospodarczymi dla sytuacji odniesienia w europejskim sektorze produkcji tuńczyka (działającego w Europie i w stowarzyszonych krajach trzecich AKP i GSP w Ameryce Środkowej i Południowej) ― mowa tu o obrotach wynoszących ok. 2 mld EUR, podstawowej wartości dodanej w wysokości ok. 800 mln EUR oraz od 80 000 do 100 000 bezpośrednich i pośrednich miejscach pracy.

Wszystkie powyższe argumenty uzasadniają utrzymanie aktualnych stawek w odniesieniu do konserw z ryb i owoców morza, które należy uznać za produkty wrażliwe. W związku z tym pozycje taryfowe 1604 i 1605 powinny zostać wykluczone z procesu liberalizacji.

Reguły pochodzenia

W ostatnich latach wśród negocjatorów handlowych UE obserwuje się tendencję do łatwiejszego przyzwalania na odstępstwa od reguł preferencyjnego pochodzenia, tradycyjnie stosowanych w przypadku produktów rybołówstwa i akwakultury, zarówno w odniesieniu do produktów surowych (kryteria przynależności statków), jak i do produktów przetworzonych (możliwość zachowania preferencyjnego pochodzenia pomimo wykorzystywania surowców niepochodzących z danego miejsca).

Tajlandia jest członkiem grupy ASEAN, będącej najważniejszą na świecie grupą konkurencyjnych wobec UE producentów sektora produkcji konserw z tuńczyka. Dla europejskiego sektora produkcji tuńczyka ważne jest, by UE nie oferowała Tajlandii możliwości regionalnego kumulowania reguł preferencyjnego pochodzenia. UE powinna utrzymać kontrolę nad preferencjami handlowymi przyznawanymi niektórym partnerom, wymagając stosowania rygorystycznych reguł pochodzenia, opartych na koncepcji produktów „w pełni uzyskanych”. Zasada zakazu zwrotu cła (non drawback) powinna być systematycznie stosowana, a możliwości kumulacji pochodzenia ― ograniczone.

W kontekście regionalnym w ramach negocjacji umów o partnerstwie gospodarczym z państwami AKP regionu Pacyfiku nie powinno się zezwalać na odstępstwa od reguł pochodzenia, ponieważ zakłóciłoby to równowagę rynkową i spowodowałoby obniżenie konkurencyjności przemysłu UE.

Aby przeciwdziałać ryzyku związanemu z rozszerzeniem odstępstwa od reguł pochodzenia, należy uzyskać gwarancję, że nie będzie ono sprzyjać produktom połowów NNN.

Zrównoważony rozwój oraz handel

Art. 3 ust. 5 TUE stanowi, że w stosunkach zewnętrznych UE umacnia i propaguje swoje wartości i interesy, przyczynia się do trwałego rozwoju Ziemi, swobodnego i uczciwego handlu, wyeliminowania ubóstwa oraz do ochrony praw człowieka, w szczególności praw dziecka, a także ścisłego przestrzegania i rozwoju prawa międzynarodowego.

1. Ochrona zasobów naturalnych i zrównoważona eksploatacja

W regionie Oceanu Spokojnego istnieją trzy regionalne organizacje ds. rybołówstwa (RFMO) obejmujące połowy tuńczyka: Międzyamerykańska Komisja ds. Tuńczyka Tropikalnego (IATTC), Komisja ds. Rybołówstwa na Zachodnim i Środkowym Pacyfiku (WCPFC) oraz Regionalna Organizacja ds. Zarządzania Rybołówstwem na Południowym Pacyfiku. Jako największy eksporter tuńczyka, Tajlandia powinna być ich członkiem i z nimi współpracować.

Połowy tuńczyka są powiązane z połowami innych gatunków ryb, ssaków morskich i w sposób całościowy mają wpływ na ich środowisko życia ― UE jest zaś drugim światowym importerem produktów z tuńczyka.

Umowa o wolnym handlu między UE a Tajlandią powinna obejmować klauzulę, na mocy której Tajlandia zagwarantuje zrównoważone zarządzanie zasobami połowowymi we współpracy ze wszystkimi RFMO i przy zastosowaniu rygorystycznych środków kontroli w portach.

2. Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw

Parlament Europejski przyjął rezolucję A7-0290/2012 w oparciu o komunikat w sprawie wymiaru zewnętrznego WPRyb, w którym apeluje się o promowanie strategii społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, poprzez którą przedsiębiorstwa, prowadząc działalność gospodarczą, dobrowolnie działają na rzecz spełnienia celów w zakresie polityki społecznej i na rzecz środowiska naturalnego.

3. Przestrzeganie praw człowieka

Jak już podkreślono w tym sprawozdaniu, w ostatnim czasie różne organizacje międzynarodowe, w tym organizacje pozarządowe, wykazały, że pewne sektory tajskiego przemysłu rybołówstwa korzystają z pracy przymusowej imigrantów, którzy padli ofiarą handlu ludźmi, a fakt ten został potwierdzony przez sam rząd Tajlandii.

Ponadto Parlament ujawnił także, że dwa międzynarodowe przedsiębiorstwa produkujące konserwy z tuńczyka w Tajlandii, Unicord i Thai Union Manufacturing, wykorzystują pracę dzieci (E-002894-13).

Umowa o wolnym handlu powinna zobowiązywać do przestrzegania postanowień konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy oraz wnosić o większą przejrzystość i możliwość ustalenia pochodzenia produktu w tajskim sektorze rybołówstwa, tak aby umożliwić nadzór nad działaniami połowowymi, w tym warunkami pracy flot rybackich.

4. Połowy nielegalne, nieraportowane i nieuregulowane (połowy NNN)

Połowy NNN są problemem na skalę światową o katastrofalnych skutkach dla środowiska naturalnego i w sensie społeczno-gospodarczym, ponieważ zagrażają zrównoważonej eksploatacji zasobów, przyczyniając się do nieuczciwej konkurencji na rynku produktów rybołówstwa.

UE przyjęła rozporządzenie (WE) nr 1005/2008, by powstrzymać połowy NNN. Zgodnie z tym rozporządzeniem władze państw członkowskich mogą odrzucić import produktów rybołówstwa pochodzących z państw, które zostały zidentyfikowane przez UE jako kraje niewspółpracujące w dziedzinie walki z nielegalnymi połowami.

Zdaniem FAO zdarza się często, że tajskie statki rybackie są konfiskowane przez sąsiadujące państwa nadbrzeżne, a ich kapitanów oskarża się o nielegalne połowy lub nielegalne naruszenie specjalnej strefy ekonomicznej.

W 2013 r. władze Hiszpanii nie zezwoliły na rozładunek i wprowadzenie do obrotu tuńczyka pochodzącego ze statków poławiających tuńczyka pod banderą Ghany, ponieważ były one zamieszane w połowy NNN i nie stosowały środków zarządzania ICCAT. W większości połowów tuńczyka realizowanych przez te statki brały udział prywatne przedsiębiorstwa z Tajlandii.

5. Normy higieniczno-sanitarne i ustalanie pochodzenia produktu

W ostatnich miesiącach UE odrzuciła liczne partie konserw z tuńczyka importowane z Tajlandii ze względu na ich niewłaściwą obróbkę termiczną. Obróbka ta ma zasadnicze znaczenie, by zneutralizować mikroorganizmy, które inaczej byłyby zagrożeniem dla zdrowia ludzkiego. Fakt ten ukazuje niedoskonałości w kontroli procesu produkcji na zasadach Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli (HACCP).

W obliczu pełnej globalizacji rynkowej, gdy produkty różnego pochodzenia przechodzą liczne szczeble na drodze do konsumentów końcowych, możliwość ustalenia pochodzenia produktu jest kwestią kluczowej wagi zapewniającą bezpieczeństwo, a jej egzekwowanie powinno się zagwarantować w umowie o wolnym handlu.

MINIMALNE KWESTIE DO ZAGWARANTOWANIA W UMOWIE O WOLNYM HANDLU

- Konserwy i przetwory z ryb i owoców morza są produktami wrażliwymi dla przemysłu wspólnotowego.

- Dostęp tajskich konserw i przetworów z tuńczyka do rynku UE powinien w dalszym ciągu podlegać obowiązującym ogólnym stawkom taryfowym i w związku z tym zostać wyłączony z procesu liberalizacji taryfowej w ramach umowy o wolnym handlu.

- Wymóg spełnienia solidnych i spójnych preferencyjnych reguł pochodzenia, bez przyznawania odstępstw od nich, oraz brak możliwości kumulacji z krajami trzecimi.

- Zapewnienie możliwości ustalenia pochodzenia produktów jako zasadniczy element ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska naturalnego oraz główne narzędzie kontroli legalności połowów.

- Gwarancja stosowania tych samych przepisów w zakresie konkurencji przez wszystkie podmioty w tym sektorze – zarówno z UE, jak i z państw trzecich – z myślą o zapewnieniu równych szans. Powinno to w szczególności wiązać się z przestrzeganiem międzynarodowych konwencji w dziedzinie prawa pracy, poszanowaniem praw człowieka, ochroną środowiska naturalnego, walką z nielegalnymi połowami i przestrzeganiem norm higieniczno-sanitarnych UE. Umowa o wolnym handlu musi zawierać mechanizm monitorowania i nadzoru w zakresie przestrzegania zobowiązań.

- Przed zezwoleniem na wszelkiego rodzaju odstępstwa taryfowe lub wprowadzeniem wszelkich innych przepisów należy przeprowadzić szczegółowe oceny skutków, które obejmowałyby analizę i ocenę oddziaływania tych odstępstw na przemysł wytwórczy i wprowadzanie do obrotu produktów połowowych w UE.

- Wzajemność w dostępie do rynków.

- Spójność z pozostałymi wspólnotowymi strategiami politycznymi.

- Wprowadzenie klauzul ochronnych.

W odniesieniu do usług, wobec inwestorów zagranicznych, którzy chcieliby zainwestować w sektor technologiczny należy zastosować dyskryminacyjny wymóg, zgodnie z którym kapitał musi w 100% pochodzić z zagranicy.

• [1]  Europejski sektor produkcji tuńczyka. Sytuacja gospodarcza, perspektywy i analiza wpływu liberalizacji handlu. Komisja Europejska (2005). http://ec.europa.eu/fisheries/documentation/studies/study_tuna/tuna_2005_en.pdf

OPINIA Komisji Handlu Międzynarodowego (17.12.2013)

dla Komisji Rybołówstwa

w sprawie sytuacji bieżącej i przyszłych perspektyw europejskiego sektora rybołówstwa w kontekście umowy o wolnym handlu pomiędzy UE a Tajlandią
(2013/2179 (INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Jarosław Leszek Wałęsa

WSKAZÓWKI

Komisja Handlu Międzynarodowego zwraca się do Komisji Rybołówstwa, właściwej dla tej sprawy, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  dostrzega handlowe, gospodarcze i strategiczne znaczenie Tajlandii dla UE i przypomina o istotnych korzyściach wynikających z przedmiotowej umowy o wolnym handlu dla całej gospodarki UE;

2.  opowiada się za regionalną integracją krajów należących do Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN); zwraca uwagę, że umowa o wolnym handlu z Tajlandią stanowi ważny element tego procesu, przy czym ostatecznym celem pozostaje zawarcie w przyszłości umowy o wolnym handlu między regionami;

3.  wnioskuje o traktowanie produktów rybnych takich jak tuńczyk w puszce importowany z Tajlandii, które mogą zakłócać produkcję w UE i unijny rynek tych produktów, jak produktów wrażliwych; uważa ponadto, że wszelkie decyzje dotyczące dostępności tajskiego przetworzonego tuńczyka w puszce powinny być podejmowane po rygorystycznej ocenie skutków oraz w ścisłej współpracy z przemysłem w celu dokonania analizy i oceny wpływu, jakie mogą one wywrzeć na przemysł przetwórczy i sprzedaż produktów żywnościowych pochodzących z morza w UE;

4.  domaga się, aby import tuńczyka w puszce i innych produktów rybnych z Tajlandii w miarę możliwości podlegał warunkom konkurencji obowiązującym w stosunku do produktów rybnych z UE; uważa, że oznacza to w szczególności, iż umowa musi zawierać ambitny rozdział poświęcony handlowi i zrównoważonemu rozwojowi, na mocy którego Tajlandia zobowiązałaby się do przestrzegania, upowszechniania i wdrażania norm pracy, w tym również norm dotyczących pracy przymusowej i najgorszych form pracy dzieci, uznanych na szczeblu międzynarodowym, które zapisano w podstawowych konwencjach Międzynarodowej Organizacji Pracy; jest również zdania, że z całą surowością należy zagwarantować poszanowanie praw człowieka, ochronę środowiska, walkę z nielegalnymi, nieraportowanymi i nieuregulowanymi połowami oraz zgodność z przepisami sanitarnymi i fitosanitarnymi UE; uważa wobec tego, że Komisja powinna regularnie składać na ręce Parlamentu Europejskiego sprawozdania na temat wypełniania przez Tajlandię wyżej wymienionych obowiązków;

5.  w odniesieniu do wrażliwych produktów rybnych wzywa do bezwzględnego przestrzegania ścisłych i spójnych reguł pochodzenia bez dopuszczania wyjątków oraz do ścisłego ograniczenia kumulacji w odniesieniu do produktów takich jak tuńczyk w puszcze, w przypadku którego Tajlandia jest przede wszystkim krajem przetwarzania, a nie krajem połowu;

6.  wzywa Komisję do zapewnienia skutecznego wdrożenia rozporządzenia w sprawie nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów[1] oraz zagwarantowania, że negocjacje dotyczące umowy o wolnym handlu doprowadzą do umieszczenia w treści umowy wyraźnego odniesienia do rozporządzenia w sprawie nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów;

7.  podkreśla, że decyzja Parlamentu Europejskiego o wyrażeniu zgody na zawarcie umowy będzie uwzględniać ogólny wynik negocjacji, w tym również w odniesieniu do sektora rybołówstwa.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	17.12.2013
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	22 2 2
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	William (The Earl of) Dartmouth, Laima Liucija Andrikienė, Maria Badia i Cutchet, Nora Berra, Daniel Caspary, María Auxiliadora Correa Zamora, Andrea Cozzolino, George Sabin Cutaş, Marielle de Sarnez, Christofer Fjellner, Yannick Jadot, Bernd Lange, David Martin, Vital Moreira, Paul Murphy, Cristiana Muscardini, Niccolò Rinaldi, Helmut Scholz, Peter Šťastný, Robert Sturdy, Iuliu Winkler
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Catherine Bearder, Derk Jan Eppink, Béla Glattfelder, Syed Kamall, Peter Skinner, Jarosław Leszek Wałęsa
Zastępca(y) (art. 187 ust. 2) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Reimer Böge

• [1]  Rozporządzenie Rady (WE) nr 1005/2008 z dnia 29 września 2008 r. ustanawiające wspólnotowy system zapobiegania nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom oraz ich powstrzymywania i eliminowania.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI

Data przyjęcia	11.2.2014
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	13 0 3
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Chris Davies, Carmen Fraga Estévez, Pat the Cope Gallagher, Dolores García-Hierro Caraballo, Werner Kuhn, Isabella Lövin, Gabriel Mato Adrover, Maria do Céu Patrão Neves, Ulrike Rodust, Raül Romeva i Rueda, Struan Stevenson, Nils Torvalds
Zastępca(y) obecny(i) podczas głosowania końcowego	Jean-Paul Besset, Ole Christensen, Rareş-Lucian Niculescu, Jens Nilsson, Anna Rosbach