ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την αξιολόγηση και τον καθορισμό προτεραιοτήτων όσον αφορά τις σχέσεις της ΕΕ με τις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης

5.3.2014 - (2013/2149(INI))

Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων
Εισηγητής: Paweł Robert Kowal

Διαδικασία : 2013/2149(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A7-0157/2014
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A7-0157/2014
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την αξιολόγηση και τον καθορισμό προτεραιοτήτων όσον αφορά τις σχέσεις της ΕΕ με τις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης

(2013/2149(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–   έχοντας υπόψη τη δρομολόγηση της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στην Πράγα στις 7 Μαΐου 2009,

–   έχοντας υπόψη την έναρξη των εργασιών της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης EURONEST στις 3 Μαΐου 2011, κατά τη διάρκεια της 7ης κοινοβουλευτικής περιόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

–   έχοντας υπόψη τη σύσταση του φόρουμ της κοινωνίας των πολιτών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και το έργο που έχει επιτελέσει μέχρι σήμερα, συμπεριλαμβανομένων των συστάσεων και άλλων εγγράφων που καταρτίστηκαν στο πλαίσιο των πέντε ομάδων εργασίας ή στο πλαίσιο των ακόλουθων ετήσιων συνελεύσεών του: Βρυξέλλες, Βέλγιο 16 - 17 Νοεμβρίου 2009· Bερολίνο, Γερμανία, 18-19 Nοεμβρίου 2010· Πόζναν, Πολωνία, 28-30 Nοεμβρίου 2011· Στοκχόλμη, Σουηδία, 28-30 Nοεμβρίου 2012· και Κισινάου, Μολδαβία 4-5 Οκτωβρίου 2013,

–   έχοντας υπόψη τη σύσταση, από την Επιτροπή των Περιφερειών, της Διάσκεψης των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών για την Ανατολική Εταιρική Σχέση (CORLEAP), η εναρκτήρια συνεδρίαση της οποίας πραγματοποιήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2011 στο Πόζναν της Πολωνίας, και τις γνωμοδοτήσεις που έχει καταρτίσει η CORLEAP μέχρι σήμερα,

–   έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής της Βαρσοβίας που πραγματοποιήθηκε στις 29 και 30 Οκτωβρίου 2011,

–   έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής του Βίλνιους που πραγματοποιήθηκε στις 28 και 29 Νοεμβρίου 2013,

–   έχοντας υπόψη τις ανακοινώσεις της Επιτροπής, της 11ης Μαρτίου 2003 με τίτλο «Ευρύτερη Ευρώπη - Γειτονικές σχέσεις: ένα νέο πλαίσιο σχέσεων με τους γείτονές μας στα ανατολικά και νότια σύνορά μας» (COM(2003)0104), της 12ης Μαΐου 2004 με τίτλο «Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας – έγγραφο στρατηγικής» (COM(2004)0373), της 4ης Δεκεμβρίου 2006 με τίτλο «Ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας» (COM(2006)0726), της 5ης Δεκεμβρίου 2007 με τίτλο «Μία ισχυρή ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας» (COM(2007)0774), της 3ης Δεκεμβρίου 2008 με τίτλο «Ανατολική Εταιρική Σχέση» (COM(2008)0823), και της 12ης Μαΐου 2010 με τίτλο «Απολογισμός της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας» (COM(2010)0207),

–   έχοντας υπόψη τις κοινές ανακοινώσεις της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, της 20ής Μαρτίου 2013 με τίτλο «Ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας: προσπάθειες για μια ισχυρότερη εταιρική σχέση (JOIN(2013)0004) και της 25ης Μαΐου 2011 με τίτλο «Μια νέα απάντηση σε μια γειτονιά που αλλάζει» (COM(2011)0303),

–   έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 26ης Ιουλίου 2010 και της 20ής Ιουνίου 2011 για την ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας (ΕΠΓ) και της 18ης και 19ης Νοεμβρίου 2013 για την Ανατολική Εταιρική Σχέση, καθώς και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων /Εμπορίου της 26ης Σεπτεμβρίου 2011 και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 7ης Φεβρουαρίου 2013,

–   έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχετικά με την Ανατολική Εταιρική Σχέση της 19ης-20ής Δεκεμβρίου 2013,

–   έχοντας υπόψη τις κοινές ανακοινώσεις της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, της 15ης Μαΐου 2012 με τίτλο «Ανατολική εταιρική σχέση: Ένας οδικός χάρτης για τη σύνοδο κορυφής του φθινοπώρου 2013» (JOIN(2012)0013) και «Αποτελέσματα της νέας Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας» (JOIN(2012)0014), καθώς και τα κοινά συνοδευτικά έγγραφα εργασίας των υπηρεσιών της 20ής Μαρτίου 2013 («Regional reports» (Περιφερειακές εκθέσεις), SWD(2013)0085 και 0086),

–   έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, της 12ης Δεκεμβρίου 2011, με τίτλο «Τα ανθρώπινα δικαιώματα και η δημοκρατία στο επίκεντρο της εξωτερικής δράσης της ΕΕ - Προς μια αποτελεσματικότερη προσέγγιση» (COM (2011) 886),

–   έχοντας υπόψη τον κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας 2014-2020,

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Euronest, της 28ης Μαΐου 2013 σχετικά με την ενεργειακή ασφάλεια όσον αφορά την αγορά ενέργειας και την εναρμόνιση μεταξύ των χωρών εταίρων της Ανατολικής Ευρώπης και των χωρών της ΕΕ (2013 / C 338/03),

–   έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του, της 23ης Οκτωβρίου 2013 σχετικά με την ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας: προς την ενίσχυση της εταιρικής σχέσης. Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τις εκθέσεις προόδου του 2012[1], της 14ης Δεκεμβρίου 2011 σχετικά με την αναθεώρηση της ευρωπαϊκής πολιτικής γειτονίας[2] και της 7ης Απριλίου 2011 σχετικά με την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας – Ανατολική Διάσταση[3],

–   έχοντας υπόψη το νομοθετικό του ψήφισμα της 11ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τον καθορισμό κοινών κανόνων και διαδικασιών για την εφαρμογή των μηχανισμών εξωτερικής δράσης της Ένωσης[4],

–   έχοντας υπόψη το νομοθετικό του ψήφισμα της 11ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την καθιέρωση ενός χρηματοδοτικού μέσου για την προάσπιση της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων του ανθρώπου παγκοσμίως[5],

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Ιουλίου 2011 σχετικά με τις εξωτερικές πολιτικές της ΕΕ υπέρ του εκδημοκρατισμού[6],

–   έχοντας υπόψη τα ετήσια ψηφίσματά του σχετικά με την ετήσια έκθεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα στον κόσμο και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί του θέματος, και ειδικότερα τα πλέον πρόσφατα σχετικά με τις εξελίξεις στις νότιες και ανατολικές γειτονικές χώρες της ΕΕ, δηλαδή: το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 18ης Απριλίου 2012 σχετικά με την ετήσια έκθεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα στον κόσμο και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί του θέματος, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων για τη στρατηγική πολιτική της ΕΕ στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων[7]· το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2012 σχετικά με την ετήσια έκθεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία ανά τον κόσμο το 2011 και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί του θέματος[8]· και το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με την ετήσια έκθεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία στον κόσμο για το 2012 και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον συγκεκριμένο τομέα[9],

–   έχοντας υπόψη τις συστάσεις του της 29ης Μαρτίου 2012 προς το Συμβούλιο σχετικά με τους πιθανούς τρόπους καθιέρωσης ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Δημοκρατία (ΕΤΔ)[10], την ίδρυσή του το 2012 και την έναρξη πλήρους λειτουργίας του ΕΤΔ το 2013,

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Δεκεμβρίου 2012 σχετικά με την αναθεώρηση της στρατηγικής της ΕΕ στον τομέα των δικαιωμάτων του ανθρώπου[11],

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Δεκεμβρίου 2012 σχετικά με τη θέσπιση μιας Στρατηγικής Ψηφιακής Ελευθερίας στο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ[12],

–   έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Ιουνίου 2013 σχετικά με την ελευθερία του Τύπου και των μέσων ενημέρωσης ανά τον κόσμο[13],

–   έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

–   έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A7-0157/2014),

A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας (ΕΠΓ), και ειδικότερα η Ανατολική Εταιρική Σχέση, βασίζεται σε μια κοινότητα αξιών και στην κοινή προσήλωση στο διεθνές δίκαιο και τις θεμελιώδεις αξίες και στις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, καθώς και στο κράτος δικαίου, στην οικονομία της αγοράς, τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη χρηστή διακυβέρνηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ανατολική Εταιρική Σχέση αποσκοπεί στη διάδοση, ανταλλαγή και προώθηση των αξιών και των αρχών στις οποίες βασίζεται η ΕΕ, και ιδίως της ειρήνης, της αλληλεγγύης και της ευημερίας, ούτως ώστε να συνεισφέρει στην οικοδόμηση και εδραίωση υγιών δημοκρατιών, στην επίτευξη βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και στη διαχείριση διασυνοριακών συνδέσμων, με σκοπό να επιταχυνθούν η πολιτική σύνδεση και η οικονομική ολοκλήρωση με την ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι στη σύνοδο κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στο Βίλνιους όλοι οι συμμετέχοντες επιβεβαίωσαν εκ νέου τη δέσμευσή τους για εφαρμογή αυτών των κατευθυντήριων αρχών·

B.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαδοχικές διευρύνσεις της ΕΕ έφεραν την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, τη Γεωργία, τη Μολδαβία, την Ουκρανία και τη Λευκορωσία πιο κοντά στην ΕΕ και, ότι, συνεπώς, η ασφάλεια, η σταθερότητα και η ευημερία των ανωτέρω χωρών έχουν ολοένα και μεγαλύτερο αντίκτυπο στην ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ευημερία της ΕΕ και αντίστροφα·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ελευθερίες, οι δημοκρατικές αξίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα μπορούν να αναπτυχθούν μόνο σε ένα κατάλληλο περιβάλλον που να χαρακτηρίζεται από οικονομική και κοινωνική σταθερότητα, καθώς και από εθνική και διεθνή ασφάλεια, όπως έχει αποδειχθεί από την ιστορία της ίδιας της ΕΕ·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρότι οι αρχές και οι στόχοι της ΕΠΓ ισχύουν για όλους τους εταίρους, η σχέση της ΕΕ με καθέναν από τους εταίρους της είναι μοναδική, και τα μέσα της ΕΠΓ είναι ειδικά σχεδιασμένα για να εξυπηρετούν τις εν λόγω σχέσεις·

E.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύνοδος κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στο Βίλνιους κατέδειξε την ανάγκη επανεξέτασης των πολιτικών της ΕΕ όσον αφορά τους ανατολικούς εταίρους της·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ανατολική Εταιρική Σχέση απευθύνεται σε ευρωπαϊκές χώρες κατά την έννοια των άρθρων 8 και 49 των Συνθηκών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ανατολική Εταιρική Σχέση πρέπει να υποστηρίζει τη μετάβαση στη δημοκρατία και τη διαδικασία μεταρρύθμισης και συνιστά απάντηση στις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες των κοινωνιών των χωρών εταίρων·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης έχουν βαθιά ριζωμένες ευρωπαϊκές φιλοδοξίες και εξακολουθούν να βρίσκονται στο δύσκολο στάδιο της μετάβασης προς ένα δημοκρατικό σύστημα βασισμένο στο κράτος δικαίου και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ατομικών ελευθεριών, έπειτα από δεκαετίες υπό το καθεστώς της Ε.Σ.Σ.Δ· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένες χώρες της Aνατολικής Εταιρικής Σχέσης υπάρχει έλλειμμα συναίνεσης σχετικά με το ευρωπαϊκό μέλλον τους·

H.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα δυναμική στις σχέσεις με τους ανατολικούς εταίρους θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να ενθαρρυνθούν οι χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης να καταβάλουν προσπάθειες για περαιτέρω δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικασία σύνδεσης με την ΕΕ έχει ακριβώς αυτόν το στόχο και ότι πρέπει να επιδιωχθεί παρά τα εμπόδια που έχουν ανακύψει σε ορισμένες χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ανατολική Εταιρική Σχέση θα πρέπει να προωθεί την πολιτική, την οικονομική και την γεωπολιτική ασφάλεια και την κοινωνική και πολιτιστική διάσταση της συνεργασίας·

Ι.   λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Γειτονίας είναι το βασικό εργαλείο στήριξης και βοήθειας της ΕΕ προς τις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι αντικατοπτρίζει τη διαφοροποίηση και την προσέγγιση των «αναλογικών κερδών» και ότι προβλέπει σημαντικά οικονομικά κίνητρα για όσες γειτονικές χώρες προβαίνουν σε δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης εξακολουθούν να αναζητούν πολιτική ανάπτυξη και ότι η εταιρική σχέση που τους προτείνει η ΕΕ έχει βασιστεί στην δική τους πολιτική βούληση, αλλά έχει αποδειχθεί ανεπαρκής μοχλός αλλαγών και μεταρρυθμίσεων, παρά τις σαφείς ευρωπαϊκές φιλοδοξίες των πολιτών των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρόσφατες εξελίξεις στις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης καθώς και τα αποτελέσματα της συνόδου κορυφής του Βίλνιους τονίζουν την ανάγκη ενίσχυσης του στρατηγικού χαρακτήρα της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και καταβολής περισσότερων προσπαθειών για την προώθηση και την ενίσχυση της συνειδητοποίησης των αμοιβαίων οφελών που απορρέουν από τις συμφωνίες σύνδεσης, ενώ αποτελούν ένδειξη ότι οι εν λόγω χώρες εξακολουθούν να υφίστανται έντονες πιέσεις και εκβιασμούς από τρίτους όσον αφορά τις κυρίαρχες αποφάσεις τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης πρέπει να είναι ελεύθερες και κυρίαρχες ούτως ώστε να ασκήσουν πλήρως το δικαίωμά τους να αποφασίσουν για το μέλλον τους χωρίς να υπόκεινται σε αδικαιολόγητη εξωτερική πίεση, απειλές ή εκφοβισμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε χώρα έχει το κυρίαρχο δικαίωμα να συμμετέχει σε οποιονδήποτε διεθνή οργανισμό ή συμμαχία και να ορίζει το μέλλον της χωρίς καμία εξωτερική επιρροή∙

ΙΒ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρόσφατες εξελίξεις έχουν καταδείξει ότι η πολιτική της ΕΕ για την Ανατολική Εταιρική Σχέση θεωρείται εσφαλμένα από ορισμένους γεωπολιτικούς παράγοντες ως παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος και ότι, κατά συνέπεια, πρέπει να ληφθεί υπόψη ο αρνητικός τους ρόλος·

ΙΓ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι σκοπός της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης δεν είναι σε καμία περίπτωση να ζημιώσει ή να παρεμποδίσει τις διμερείς σχέσεις με τη Ρωσική Ομοσπονδία, αλλά ότι, αντιθέτως, είναι ανοιχτή στο ενδεχόμενο ανάπτυξης συνεργειών με τη Μόσχα με στόχο τη δημιουργία των πλέον ευνοϊκών συνθηκών για τη βιώσιμη ανάπτυξη των κοινών γειτόνων·

1.  υπενθυμίζει το σκοπό της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, που συνίσταται στην ενίσχυση της πολιτικής, οικονομικής και πολιτιστικής ενσωμάτωσης των ανατολικών εταίρων στην Ευρώπη βάσει αμοιβαίων συμφερόντων και της προσήλωσης στο διεθνές δίκαιο, τις θεμελιώδεις αξίες, τη χρηστή διακυβέρνηση και την οικονομία της αγοράς, καθώς και στην κοινή ανάληψη ευθυνών και την κοινή συμμετοχή· εκφράζει, εν προκειμένω, επιδοκιμασία για τη δημιουργία και το έργο των φορέων της Aνατολικής Εταιρικής Σχέσης - της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης EURONEST, του φόρουμ της κοινωνίας των πολιτών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και της Διάσκεψης των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών για την Ανατολική Εταιρική Σχέση (CORLEAP), καθώς και άλλων πρωτοβουλιών, όπως το συνέδριο για την ανάληψη πρωτοβουλιών στην Ανατολική Ευρώπη (Eastern Europe Initiatives Congress)· σημειώνει, ωστόσο, ότι οι πρόσφατες εξελίξεις σε ορισμένες χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης έχουν καταδείξει τον εύθραυστο χαρακτήρα της διαδικασίας πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ολοκλήρωσης· τονίζει τη σημασία της συμμετοχής στην ευρύτερη κοινωνία ως μέσου αλλαγής· ενθαρρύνει την πιο συχνή και αποτελεσματική συνεργασία με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, καθώς και με τα κοινοβούλια, τους ηγέτες της επιχειρηματικής κοινότητας και την κοινωνία των πολιτών, για την ενδυνάμωση του τμήματος του εκλογικού σώματος που υποστηρίζει τις μεταρρυθμίσεις και μπορεί να επηρεάζει την εθνική διαδικασία λήψης αποφάσεων∙

2.  εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η Ανατολική Εταιρική Σχέση στο σύνολό της αντιμετώπισε πρόσφατα σημαντικές προκλήσεις από τρίτους και ζητεί από όλους τους ενδιαφερόμενους συμμετέχοντες να διατηρήσουν τη δέσμευση και ενασχόλησή τους με το σχέδιο·

3.  υπογραμμίζει ότι μια ευρωπαϊκή προοπτική, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος υποβολής αίτησης προσχώρησης σύμφωνα με το άρθρο 49 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα μπορούσε να αποτελέσει κινητήρια δύναμη για μεταρρυθμίσεις στις χώρες αυτές και να ενισχύσει περαιτέρω την προσήλωσή τους σε κοινές αξίες και αρχές όπως η δημοκρατία, το κράτος δικαίου, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η χρηστή διακυβέρνηση και ότι οι χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης που έχουν δεσμευτεί περισσότερο να εμβαθύνουν τις σχέσεις τους με την ΕΕ και που επιθυμούν να πραγματοποιήσουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις τόσο σε πολιτικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο πρέπει να ληφθούν δεόντως υπόψη και να υποστηριχθούν, ώστε να δημιουργηθεί ένα κίνητρο για την περαιτέρω ευρωπαϊκή ολοκλήρωση·

4.  αναγνωρίζει ότι σήμερα, περισσότερο από ποτέ, οι κοινωνίες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης που υποστηρίζουν την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζονται την ισχυρή, προορατική και άμεση υποστήριξη της ΕΕ, η οποία θα πρέπει να παρέχεται μέσω διαφορετικών διαύλων και τομέων πολιτικής, που να περιλαμβάνουν από πρωτοβουλίες οικονομικής ενίσχυσης μέχρι προγράμματα απλούστευσης της έκδοσης θεωρήσεων·

5.  θεωρεί ότι απαιτείται μια διεξοδική εκτίμηση της αποτελεσματικότητας του σχεδίου της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, συμπεριλαμβανομένης της ακριβούς αξιολόγησης των επιτυχιών και αδυναμιών του και ότι χρειάζεται περαιτέρω προβληματισμός, νέα ώθηση και ένα σαφές όραμα όσον αφορά τη μελλοντική πορεία του, που να εστιάζει εξίσου στην πολιτική συνεργασία και στην εταιρική σχέση με τις κοινωνίες των χωρών της Aνατολικής Εταιρικής Σχέσης και στην παροχή μιας ευρωπαϊκής επιλογής στις κοινωνίες των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης· καλεί, ως εκ τούτου, την ΕΕ να επενδύσει ιδιαίτερα στην άμεση πρόοδο των πολιτών και εν προκειμένω να θεσπίσει καθεστώτα απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης, να υποστηρίξει τη νεολαία και τους μελλοντικούς ηγέτες και να αφιερώσει μεγαλύτερη προσοχή στην ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών· τονίζει τη σημασία των τομέων της ενέργειας, των μεταφορών και της έρευνας για την έκταση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης·

6.  πιστεύει ότι τα αποτελέσματα της συνόδου κορυφής του Βίλνιους επισημαίνουν την ανάγκη ενίσχυσης του στρατηγικού χαρακτήρα της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης· ως εκ τούτου, συνιστά να γίνεται ευέλικτη χρήση των εργαλείων που βρίσκονται στη διάθεση της ΕΕ, όπως είναι η μακροοικονομική βοήθεια, η διευκόλυνση των εμπορικών καθεστώτων, τα έργα για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και του οικονομικού εκσυγχρονισμού, και η ταχεία εφαρμογή της ελευθέρωσης του καθεστώτος των θεωρήσεων, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές αξίες και τα συμφέροντα·

7.  ζητεί από την Επιτροπή να συντάξει πράσινη βίβλο για το μέλλον της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης μετά το Βίλνιους·

8.  ζητεί από την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να προβληματιστεί σχετικά με τα διδάγματα από τις πρόσφατες εξελίξεις στην Ανατολική Εταιρική Σχέση όσον αφορά τον ορισμό των διμερών και πολυμερών προτεραιοτήτων της Ένωσης, καθώς και τη χρηματοδότηση στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας (ΕΜΓ)·

9.  θεωρεί ότι οι διαδικασίες εκδημοκρατισμού που βασίζονται στο κράτος δικαίου και στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών έχουν καθοριστική σημασία για την οικοδόμηση μιας ισχυρής και μακροχρόνιας εταιρικής σχέσης με τις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης·

10. υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο της κοινωνίας των πολιτών στις μεταρρυθμιστικές διαδικασίες και στη μετάβαση προς τη δημοκρατία καθώς και στον πολιτικό διάλογο με τις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης· ζητεί από την ΕΕ να ενισχύσει τη συνεργασία της με την κοινωνία των πολιτών και να της παράσχει υποστήριξη μέσω διαφόρων μέσων χρηματοδότησης·

11. επικροτεί τις ενισχύσεις που χορηγήθηκαν το 2013 δυνάμει του προγράμματος «ολοκλήρωσης και συνεργασίας για την Ανατολική Εταιρική Σχέση» (EaPIC), (το οποίο εντάσσεται στον ENPI), οι οποίες κατανεμήθηκαν μεταξύ της Μολδαβίας, της Γεωργίας και της Αρμενίας ως πρόσθετη χρηματοδότηση για χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης που παρουσιάζουν πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις με στόχο την επίτευξη βαθιάς δημοκρατίας και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

12. επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής να επιτραπούν οι μετακινήσεις χωρίς υποχρέωση θεώρησης εντός του χώρου Σένγκεν για Μολδαβούς πολίτες· επισημαίνει ότι η ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα και ζητεί να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες σε αυτόν τον τομέα· σημειώνει, εν προκειμένω, ότι η ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων είναι μία μόνο από μια σειρά διαδικασιών που αποσκοπούν στην προσέγγιση των κοινωνιών και ότι απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες στον εν λόγω τομέα, ιδίως όσον αφορά την προώθηση της συνεργασίας στους τομείς της εκπαίδευσης, της επιστήμης, του πολιτισμού και του αθλητισμού· επισημαίνει ότι η πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την έρευνα, τις σπουδές, την ανταλλαγή μαθητών, την αμειβόμενη ή την μη αμειβόμενη πρακτική άσκηση, την εθελοντική υπηρεσία και την απασχόληση των εσωτερικών άμισθων βοηθών είναι ένα μέσο το οποίο πρόκειται να έχει μεγάλο αντίκτυπο στον τομέα της εκπαίδευσης και του πολιτισμού∙ ζητεί την ταχεία έγκριση της εν λόγω οδηγίας, στην οποία προβλέπονται θεωρήσεις μακράς διαμονής και άδειες διαμονής σε υπηκόους τρίτων χωρών για τους προαναφερθέντες σκοπούς∙

13. επισημαίνει τη σημασία της επένδυσης σε έργα για τη νεολαία και τους μελλοντικούς ηγέτες μέσω της πλήρους αξιοποίησης των ευκαιριών για υποτροφίες στο πλαίσιο του προγράμματος «Erasmus + » για την ενίσχυση των ανταλλαγών σπουδαστών και καθηγητών μεταξύ των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και των κρατών μελών της ΕΕ, μέσω της συνέχισης της οικονομικής στήριξης του ευρωπαϊκού πανεπιστημίου ανθρωπιστικών σπουδών που βρίσκεται σε καθεστώς εξορίας καθώς και μέσω της ίδρυσης ενός Πανεπιστημίου Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και του Ευρωπαϊκού Κολεγίου Εύξεινου Πόντου, τα οποία θα παρέχουν ευκαιρίες ανάπτυξης εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε διάφορα επίπεδα, που θα αποσκοπούν στην εκπαίδευση μελλοντικών ηγετών από χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και τα κράτη μέλη της ΕΕ και θα προωθούν περαιτέρω τα ακαδημαϊκά και εκπαιδευτικά έργα που έχουν ήδη αποδείξει την αξία τους σε αυτόν τον τομέα, όπως το Κολέγιο της Ευρώπης·

14. ζητεί τη διοργάνωση περισσότερων σχολικών ανταλλαγών μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και θεωρεί ότι για τον σκοπό αυτό θα πρέπει να διατεθεί ειδική χρηματοδότηση·

15. τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης της συνεργασίας των νέων στο πλαίσιο του Παραθύρου για τη Νεολαία της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης που εντάσσεται στο πρόγραμμα «Νεολαία σε δράση», με στόχο την προώθηση της ενεργού συμμετοχής των νέων πολιτών στα κοινά, την ανάπτυξη της αλληλεγγύης και την προώθηση της ανεκτικότητας μεταξύ των νέων· επικροτεί εν προκειμένω τη σύνοδο κορυφής νέων της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης που έλαβε χώρα τον Οκτώβριο του 2013 για τη διευκόλυνση του πολιτικού διαλόγου και της δικτύωσης με φορείς λήψης αποφάσεων και νέους από την ΕΕ και χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης·

16. φρονεί ότι οι δυσκολίες όσον αφορά την προώθηση και την εφαρμογή της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης μπορούν να αντιμετωπιστούν μέσω μιας αναπροσαρμοσμένης και ενισχυμένης δέσμευσης της ΕΕ, η οποία δεν θα περιοριστεί στον πολιτικό διάλογο, αλλά θα επεκταθεί και στην ανάπτυξη του κοινωνικού, οικονομικού και πολιτιστικού τομέα· ζητεί από την ΕΕ να αυξήσει την παρουσία της στις χώρες εταίρους χρησιμοποιώντας περισσότερα διαδραστικά οπτικοακουστικά μέσα και μέσα κοινωνικής δικτύωσης στην αντίστοιχη τοπική γλώσσα ώστε να προσεγγίσει ολόκληρη την κοινωνία· καλεί την Επιτροπή να προετοιμάσει μια σαφή στρατηγική επικοινωνίας για τις κοινωνίες των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, με την οποία θα εξηγούνται τα οφέλη των συμφωνιών σύνδεσης, καθώς και των σφαιρικών και σε βάθος συμφωνιών ελευθέρων συναλλαγών (DCFTA), ως μέσων για τον εκσυγχρονισμό των πολιτικών συστημάτων και των οικονομιών τους∙

17. τονίζει ότι η ΕΕ και οι ανατολικοί εταίροι αντιμετωπίζουν κοινές πολιτικές προκλήσεις όσον αφορά τη διασφάλιση αξιόπιστου και ασφαλούς ενεργειακού εφοδιασμού· υπενθυμίζει ότι η συνεργασία για την ενεργειακή ασφάλεια έχει οριστεί σαφώς ως προτεραιότητα της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και της ΕΠΓ· υπενθυμίζει ότι η συνθήκη για την ενεργειακή κοινότητα θέτει τις βάσεις για τη δημιουργία μιας απολύτως ολοκληρωμένης περιφερειακής αγοράς ενέργειας υπέρ της ανάπτυξης, των επενδύσεων και ενός σταθερού κανονιστικού πλαισίου· θεωρεί την επίτευξη περαιτέρω προόδου στην ολοκλήρωση των δικτύων φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού στην περιφέρεια, συμπεριλαμβανομένων των ανάστροφων ροών, απαραίτητη για την επίτευξη των στόχων της ενεργειακής κοινότητας· υπογραμμίζει τη σημασία της μεγαλύτερης εστίασης στην ενοποίηση, τη βελτίωση και την αποτελεσματικότητα του ενεργειακού τομέα, ως μίας από τις βασικές προϋποθέσεις για τον εκσυγχρονισμό της οικονομίας, μέσω της ενίσχυσης της ενεργειακής ασφάλειας και ανταγωνιστικότητας, καθώς και της χάραξης στρατηγικών στον τομέα της ενέργειας σύμφωνα με τις υποχρεώσεις της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ενέργειας και τους στόχους της ΕΕ· ζητεί τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων στην αγορά φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας και την εξασφάλιση επαρκούς μεριδίου ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σύμφωνα με τις πολιτικές και τα πρότυπα της ΕΕ· αναγνωρίζει ότι η ενεργειακή εξάρτηση των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης από τη Ρωσία και η ανεπαρκής διαφοροποίηση του εφοδιασμού τους περιπλέκουν τη δυναμική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επισπεύσουν την υλοποίηση σχεδίων που θα συμβάλουν στην άμβλυνση της τρέχουσας κατάστασης· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να αναγάγουν την αλληλεγγύη σε θεμελιώδη αρχή της Ενεργειακής Κοινότητας, με την προσδοκία να γίνει πλήρως σεβαστή από όλους τους φορείς που δραστηριοποιούνται στην αγορά της ΕΕ·

18. ζητεί την εισαγωγή μιας ρήτρας για την ενεργειακή ασφάλεια σε κάθε συμφωνία με τις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, ούτως ώστε να εξασφαλιστεί πλήρης σεβασμός της νομοθεσίας της ΕΕ για την εσωτερική αγορά, καθώς και την ενσωμάτωση ενός μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης στις εν λόγω συμφωνίες, με σκοπό να εξασφαλιστεί η έγκαιρη αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων και προβλημάτων που σχετίζονται με τη διαμετακόμιση και προμήθεια ενέργειας από τρίτες χώρες, καθώς και τη θέσπιση κοινού πλαισίου αμοιβαίας βοήθειας, αλληλεγγύης και διευθέτησης διαφορών·

19. ζητεί την υιοθέτηση μιας προσέγγισης προσαρμοσμένης στην κάθε χώρα εταίρο, μεταξύ άλλων λαμβάνοντας περισσότερο υπόψη τα ειδικά γεωπολιτικά ευαίσθητα σημεία τους, εφαρμόζοντας τις αρχές της διαφοροποίησης και των «αναλογικών κερδών», αλλά πάντοτε σε ένα συνολικό συντονιστικό πλαίσιο· πιστεύει ακράδαντα ότι το βάθος και η εμβέλεια των σχέσεων με κάθε χώρα εταίρο πρέπει να αντικατοπτρίζουν τις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες της εν λόγω χώρας, την προσήλωσή της στις κοινές αξίες, και την πρόοδο όσον αφορά την ευθυγράμμιση με τη νομοθεσία της ΕΕ, στοιχεία που αξιολογούνται βάσει σαφών δεικτών αναφοράς και των επιδόσεών της· είναι της γνώμης ότι η δομή της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης πρέπει να είναι μελλοντοστραφής και ευέλικτη –τόσο θεσμικά όσο και εννοιολογικά– ώστε να παρέχει μακροπρόθεσμα κίνητρα σε όλους τους εταίρους, συμπεριλαμβανομένων των πλέον προηγμένων εξ αυτών, για την περαιτέρω εντατικοποίηση των σχέσεών τους με την ΕΕ· πιστεύει επίσης ότι η Ανατολική Εταιρική Σχέση δεν πρέπει να εστιάζει μόνο σε κανονιστικούς στόχους, αλλά πρέπει να απευθυνθεί στους πολίτες μέσω προσεγγίσεων «εκ των κάτω προς τα άνω» προκειμένου να εμπεδωθούν τα οφέλη της αναμενόμενης σύνδεσης από την κοινή γνώμη· υπενθυμίζει ότι η πρόοδος της εταιρικής σχέσης θα εξαρτηθεί από την πρόοδο και τις ουσιαστικές προσπάθειες που καταβάλλονται σε σχέση με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη μεταρρύθμιση του δικαστικού τομέα, τις μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση, την καταπολέμηση της διαφθοράς και την αυξημένη συμμετοχή των πολιτών στη λήψη δημόσιων αποφάσεων∙

20. ζητεί από την Επιτροπή να αναζητήσει περαιτέρω δυνατότητες διευκόλυνσης των εμπορικών φραγμών, εφόσον κρίνεται σκόπιμο ακόμα και πριν από την υπογραφή και εφαρμογή σφαιρικών και σε βάθος συμφωνιών ελευθέρων συναλλαγών (DCFTA), προκειμένου τα οικονομικά οφέλη από τη στενότερη συνεργασία με την ΕΕ να γίνουν πιο άμεσα αισθητά στις κοινωνίες και τις επιχειρήσεις των αντίστοιχων χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης·

21. αναγνωρίζει τη σημασία της συμμετοχικότητας για την εξασφάλιση της προόδου της εταιρικής σχέσης με τη συμμετοχή και των έξι εταίρων· υπογραμμίζει, κατά συνέπεια, την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης της πολυμερούς διάστασης, ενώ ενθαρρύνει τη διεξαγωγή τακτικών συναντήσεων σε υπουργικό επίπεδο σε ολόκληρο το φάσμα των πολιτικών∙

22. τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι, όπως και στην περίπτωση της Ουκρανίας, έχει σημασία το Συμβούλιο να λάβει άμεσα μέτρα, όπως είναι η αύξηση της διπλωματικής πίεσης και η θέσπιση μεμονωμένων στοχοθετημένων μέτρων και ταξιδιωτικών απαγορεύσεων και η δέσμευση κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων αξιωματούχων, μελών του νομοθετικού σώματος και των επιχειρήσεων που τους χρηματοδοτούν, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και να εντείνει τις προσπάθειες για τον τερματισμό της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της φοροδιαφυγής που διαπράττουν οι εταιρείες και οι επιχειρηματίες της εκάστοτε χώρας μέσω συναλλαγών με ευρωπαϊκές τράπεζες∙

23. εκφράζει την ανησυχία του για την έλλειψη κοινής κατανόησης όσον αφορά την ουσία της συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η ΕΕ αντιμετωπίζεται συχνά ως δωρητής και οι χώρες εταίροι ως δικαιούχοι, ενώ όλοι θα πρέπει να έχουν διττό ρόλο· προειδοποιεί ότι αυτού του είδους η κοινή αντίληψη ενδέχεται να δημιουργεί ανεδαφικές προσδοκίες στις κοινωνίες των ανατολικών εταίρων·

24. θεωρεί λυπηρό το γεγονός τα κράτη μέλη έχουν ενίοτε διαφορετικές απόψεις και δεν τηρούν την ίδια στάση όσον αφορά τις σχέσεις με τις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και τις εξελίξεις που σημειώνονται σε αυτές· εκφράζει την ανησυχία του για την έλλειψη συνεννόησης μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τη στρατηγική σημασία της συνεργασίας και της υιοθέτησης κοινής θέσης σε ορισμένα ζητήματα· ζητεί τη διεξοδική αναθεώρηση της ΕΠΓ, ιδίως όσον αφορά τους ανατολικούς γείτονες της ΕΕ, υπό το φως των πρόσφατων εξελίξεων, καθώς και για την υιοθέτηση συγκεκριμένων και απτών μέτρων, ειδικά για τους πολίτες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης·

25. συνιστά την περαιτέρω ενίσχυση της πολυμερούς πτυχής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης με στόχο την προαγωγή ενός κλίματος συνεργασίας, φιλίας και καλών γειτονικών σχέσεων, η οποία θα υποστηρίξει τους στόχους της πολιτικής σύνδεσης και ιδίως της οικονομικής ολοκλήρωσης και την ενθάρρυνση πολυμερών πρωτοβουλιών συνεργασίας και κοινών έργων, καθώς και την επίτευξη περαιτέρω προόδου στον τομέα της διασυνοριακής και περιφερειακής συνεργασίας, ιδίως σε τομείς όπως οι μεταφορές, οι επαφές μεταξύ των λαών, το περιβάλλον, η ασφάλεια των συνόρων και η ενεργειακή ασφάλεια και υπενθυμίζει την ιδιαίτερη σημασία που δίνει από αυτήν την άποψη η ΕΕ στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση Euronest· σημειώνει ότι η συνεργασία πρέπει εντούτοις να συνεχιστεί, κατά το δυνατόν, σε διμερή βάση μεταξύ αφενός της ΕΕ και αφετέρου των χωρών εταίρων·

26. τονίζει ότι περισσότερες προσπάθειες θα πρέπει να καταβληθούν για την ανταλλαγή εμπειριών από δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, αντλώντας από την πλούσια εμπειρία των ευρωπαϊκών χωρών όσον αφορά τις διαδικασίες εγκαθίδρυσης και προστασίας δημοκρατικών καθεστώτων που βασίζονται στον σεβασμό των θεμελιωδών αξιών και του κράτους δικαίου, ιδίως από κράτη μέλη που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τόσο την εμπειρία τους από την ένταξή τους στην ΕΕ όσο και τις στενές σχέσεις τους με τις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, και ότι στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να αναγνωριστούν οι ιδιαιτερότητες κάθε χώρας, να επισημανθούν τα αμοιβαία οφέλη και να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ της επιβολής προϋποθέσεων και της αλληλεγγύης, μεταξύ άλλων και προς το συμφέρον της περαιτέρω ανάπτυξης της ίδιας της ΕΕ· προτείνει να εξεταστούν οι δυνατότητες διομότιμης μάθησης, τόσο σε πολιτικό όσο και σε τεχνικό επίπεδο, οι οποίες θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση σχετικά με την οικοδόμηση της δημοκρατίας και το κράτος δικαίου·

27. θεωρεί ότι η ΕΕ πρέπει να ενθαρρύνει περισσότερο ενεργά τις χώρες εταίρους όσον αφορά την καταπολέμηση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων∙ καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και υπενθυμίζει ότι, για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, η ίδια η ΕΕ μπορεί, σύμφωνα με τις Συνθήκες, να εξετάζει το ενδεχόμενο θέσπισης περιοριστικών μέτρων ή κυρώσεων στο πλαίσιο της ΚΕΠΠΑ, στις οποίες περιλαμβάνονται το εμπάργκο όπλων, η απαγόρευση των εξαγωγών εξοπλισμού για εσωτερική καταστολή, καθώς και περιορισμοί στη χορήγηση θεωρήσεων ή ταξιδιωτικές απαγορεύσεις για πρόσωπα που υπέχουν άμεση ή έμμεση ευθύνη για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή για την καταστολή της κοινωνίας των πολιτών και της δημοκρατικής αντιπολίτευσης, ή των οποίων οι δραστηριότητες υπονομεύουν κατ’ άλλον τρόπο σοβαρά τη δημοκρατία ή το κράτος δικαίου, καθώς και η δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και οικονομικών πόρων∙ τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι οι κυρώσεις θα είναι επιλεκτικές και στοχευμένες, ώστε να μην επηρεάζεται η ζωή των απλών πολιτών∙

28. χαιρετίζει, ως θετική κατάληξη της συνόδου κορυφής του Βίλνιους, τη μονογράφηση των Συμφωνιών Σύνδεσης που συμπεριλαμβάνουν μία σφαιρική και σε βάθος συμφωνίας ελευθέρων συναλλαγών με τη Δημοκρατία της Mολδαβίας και τη Γεωργία, εκφράζοντας ωστόσο αποδοκιμασία για το γεγονός ότι το αποτέλεσμα της συνόδου κορυφής του Βίλνιους δεν ανταποκρίθηκε σε όλες τις προσδοκίες και ζητεί επειγόντως την ταχεία και πλήρη υπογραφή των συμφωνιών σύνδεσης, την άμεση και αποτελεσματική εφαρμογή τους, εφόσον ενδείκνυται, με τις χώρες εταίρους, ούτως ώστε να υποστηριχθούν οι διαδικασίες εκσυγχρονισμού και μεταρρύθμισης στις εν λόγω χώρες, ιδίως στους τομείς που σχετίζονται με την παγίωση της χρηστής διακυβέρνησης, του κράτους δικαίου, της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της καταπολέμησης της διαφθοράς και για να υποστηριχθούν η ανόρθωση και ο εκσυγχρονισμός των οικονομιών των χωρών εταίρων και η θέσπιση ευνοϊκής για τις επιχειρήσεις νομοθεσίας· καλεί την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή να προσδιορίσουν τομείς και πεδία συνεργασίας στα προγράμματα σύνδεσης που θα μπορούσαν ήδη να ξεκινήσουν σε βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο επίπεδο·

29. εκφράζει τη λύπη του για τις συνεχείς πιέσεις που ασκεί στις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης με οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά μέσα η Ρωσία, η οποία αντιλαμβάνεται την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης ως ενέργειες που αντίκεινται στα συμφέροντά της· τονίζει την ανάγκη να τεθεί αυτό το ζήτημα επί τάπητος στο πλαίσιο συνομιλιών με τη Ρωσία, καθώς και την ανάγκη διεξαγωγής μιας σοβαρής συζήτησης μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ σχετικά με νέους τρόπους εποικοδομητικής συμμετοχής της Ρωσίας σε πρωτοβουλίες που αντανακλούν κοινά συμφέροντα σε μια ασφαλή, σταθερή και ευημερούσα ευρωπαϊκή γειτονιά, ανατρέποντας έτσι τον παρωχημένο και επικίνδυνο τρόπο σκέψης βάσει σφαιρών επιρροής· ζητεί από την ΕΕ να λάβει συγκεκριμένα μέτρα που να συμπεριλαμβάνουν οικονομική υποστήριξη, διευκόλυνση των εμπορικών καθεστώτων, έργα για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και του οικονομικού εκσυγχρονισμού, με στόχο τη στήριξη των ευρωπαϊκών φιλοδοξιών των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, και την υιοθέτηση κοινής στρατηγικής έναντι της Ρωσίας· ζητεί, επιπλέον, τη διεξαγωγή ειλικρινούς και ανοιχτού διαλόγου με τρίτες χώρες, ούτως ώστε να μεγιστοποιηθούν οι προσπάθειες που καταβάλλονται για την ανάπτυξη συνεργειών προς όφελος των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης·

30. υπενθυμίζει ότι οι στόχοι της συνεργασίας με τις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης θα πρέπει να είναι η ανάπτυξη στενότερης στρατηγικής εταιρικής σχέσης, η ενίσχυση των επαφών μεταξύ των λαών της ΕΕ και των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, η δημιουργία δικτύων κοινωνικών δεσμών με στόχο την περαιτέρω ολοκλήρωση και η στήριξη του εκσυγχρονισμού και του φιλοευρωπαϊκού προσανατολισμού πέραν της απλής σταθεροποίησης·

31. τονίζει την ανάγκη αύξησης της ενημέρωσης σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση στις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης· υπογραμμίζει ότι οι αντιπροσωπείες της ΕΕ στις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης πρέπει να διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην υποστήριξη των εκστρατειών για την προβολή της ΕΕ·

32. ενθαρρύνει τη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των χωρών εταίρων και την προώθηση της σταθερότητας και της οικοδόμησης πολυμερούς εμπιστοσύνης· τονίζει εν προκειμένω τη σημασία ανάπτυξης μιας αυθεντικής πολυμερούς διάστασης στην Ανατολική Εταιρική Σχέση με στόχο τη βελτίωση των καλών γειτονικών σχέσεων, την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας και την υπέρβαση διμερών διενέξεων·

33. επαναλαμβάνει την άποψή του ότι οι παγωμένες συγκρούσεις αποτελούν τροχοπέδη για την πλήρη ανάπτυξη της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και εντείνουν το μίσος, την εχθρότητα και τις εντάσεις μεταξύ των λαών πολλών χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης· επισημαίνει τη σημασία της επίτευξης δίκαιων λύσεων και μακροχρόνιας ειρήνης με βάση τις αρχές του διεθνούς δικαίου· για τον σκοπό αυτό, καλεί όλα τα μέρη να δημιουργήσουν ευνοϊκές συνθήκες απέχοντας από τη ρητορική μίσους και την πολεμοκαπηλεία και εφαρμόζοντας μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης για την αντιμετώπιση ανθρωπιστικών, οικονομικών και άλλων ζητημάτων σε όλες τις πλευρές των σημερινών διαχωριστικών γραμμών∙ τονίζει τη σημασία των πρωτοβουλιών περιφερειακής συνεργασίας και οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των μερών· υπογραμμίζει τη σημασία της ενίσχυσης της αρχής των καλών γειτονικών σχέσεων ως κρίσιμου στοιχείου για την επίλυση των συγκρούσεων· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι προσπάθειες και οι πόροι που διατέθηκαν από την ΕΕ δεν ήταν επαρκείς μέχρι στιγμής για την επίτευξη απτών αποτελεσμάτων· καλεί την Επιτροπή να εντείνει τα προγράμματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης σε περιοχές συγκρούσεων με στόχο την αποκατάσταση του διαλόγου και τη διευκόλυνση των ανταλλαγών μεταξύ των λαών· καλεί την Ύπατη Εκπρόσωπο/Αντιπρόεδρο και την ΕΥΕΔ να αναπτύξουν καινοτόμα μέτρα και καινοτόμες προσεγγίσεις , συμπεριλαμβανομένων στρατηγικών προώθησης της δημόσιας επικοινωνίας, της εξέτασης πραγματιστικών πρωτοβουλιών και άτυπων επαφών και διαβουλεύσεων, με στόχο τη στήριξη της πολιτικής παιδείας και του κοινοτικού διαλόγου·

34. είναι της γνώμης ότι η συμμετοχή και η εμπλοκή της κοινωνίας των πολιτών της ΕΕ και των χωρών εταίρων είναι ιδιαίτερα σημαντική για την προώθηση της πολιτικής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης· τονίζει ότι η συμμετοχή και η ενεργή συνεισφορά του φόρουμ της κοινωνίας των πολιτών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης σε όλα τα επίπεδα της πολυμερούς πλατφόρμας είναι καθ’ όλα ευπρόσδεκτη και πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω·

35. είναι της γνώμης ότι η συνεργασία μεταξύ οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών αποτελεί μια καλή βάση για την αυθεντική επαφή μεταξύ των λαών, η οποία δεν πρέπει να περιορίζεται από τα κρατικά σύνορα· συνιστά την οικοδόμηση στενότερης συνεργασίας και συντονισμού μεταξύ του φόρουμ της κοινωνίας των πολιτών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και του αντίστοιχου φόρουμ ΕΕ-Ρωσίας·

36. θεωρεί ότι τα μέσα συνεργασίας θα πρέπει να καθοριστούν με ακρίβεια, λαμβάνοντας υπόψη τα διαθέσιμα μέσα και προγράμματα και δίνοντας έμφαση ιδίως στις εκπαιδευτικές και ακαδημαϊκές ανταλλαγές· ζητεί την παροχή πρόσθετων χρηματοδοτικών πόρων για την εφαρμογή της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και τη στήριξη των μεταρρυθμίσεων, των εμβληματικών πρωτοβουλιών και των έργων· ζητεί την πλήρη συμμετοχή και των έξι χωρών εταίρων της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στα προγράμματα της Ένωσης·

37. τονίζει ότι ο σεβασμός του κράτους δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της συγκρότησης ενός ανεξάρτητου και αποτελεσματικού δικαστικού συστήματος, και η αποτροπή της διαφθοράς τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα είναι απαραίτητα για την προστασία των δημοκρατικών αξιών·

38. υπογραμμίζει ότι η διαφθορά εξακολουθεί να είναι διαδεδομένη στις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και ότι αυτό είναι ένα σημαντικό ζήτημα που χρήζει αντιμετώπισης·

39. αναγνωρίζει τον αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης στην οικονομική ανάπτυξη των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης· επισημαίνει τη σημασία της ενίσχυσης της οικονομικής συνεργασίας με στόχο την πρόοδο του σχεδίου της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, μεταξύ άλλων μέσω της ευαισθητοποίησης σχετικά με τον πολυσύνθετο χαρακτήρα των οικονομικών προβλημάτων, της προώθησης της χρηστής διακυβέρνησης στον δημοσιονομικό τομέα και της συνεργασίας με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, της υιοθέτησης μιας τομεακής προσέγγισης και της ενθάρρυνσης της θέσπισης νομοθεσίας που να ευνοεί την ανάπτυξη των ΜΜΕ· τονίζει την ανάγκη σύναψης και προσωρινής εφαρμογής των DCFTA ως κύριων μέσων για τον εκσυγχρονισμό των οικονομιών των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και την εξασφάλιση δυνατοτήτων ανάκαμψης από την οικονομική κρίση∙

40. ζητεί να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες για την ενίσχυση της επιχειρηματικής διάστασης της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, μεταξύ άλλων μέσω της βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος στις χώρες εταίρους προς όφελος των τοπικών, περιφερειακών και ευρωπαϊκών ΜΜΕ και επιχειρήσεων και της προώθησης επιχειρηματικών εταιρικών σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης∙

41. θεωρεί, επιπλέον, ότι η προώθηση κοινών δραστηριοτήτων με άλλους στρατηγικούς εταίρους και της συνεργασίας σε διεθνείς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς θα είναι επωφελής για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη·

42. τονίζει την ανάγκη προώθησης της ανάπτυξης κοινωνικών και πολιτιστικών δεσμών, θέτοντας κατά τον τρόπο αυτό σε εφαρμογή το μότο της ΕΕ «Ενωμένοι στην πολυμορφία»·

43. τονίζει τη σημασία της ανταλλαγής πληροφοριών και πολιτιστικών στοιχείων μεταξύ των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και της ΕΕ για τον σκοπό της οικοδόμησης σύγχρονων, ενημερωμένων κοινωνιών και της προώθησης των ευρωπαϊκών αξιών·

44. επισημαίνει το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο για τη Δημοκρατία (ΕΤΔ) θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, ενδυναμώνοντας με ταχύ, αποτελεσματικό και ευέλικτο τρόπο, την κοινωνία των πολιτών και προάγοντας το κράτος δικαίου και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και υποστηρίζοντας ή αναπτύσσοντας κινήματα υπέρ της δημοκρατίας στις χώρες που δεν έχουν ακόμη επιτύχει τη μετάβαση στη δημοκρατία ή που βρίσκονται στο στάδιο της μετάβασης· καλεί την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη να στηρίξουν το έργο του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Δημοκρατία και να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες συνεργασίας και συνεργειών που προσφέρει· στο πλαίσιο αυτό, καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της ΕΕ να εξασφαλίσουν επαρκή και σταθερή χρηματοδότηση για τις δραστηριότητες του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Δημοκρατία (ΕΤΔ)·

45. θεωρεί ότι, προκειμένου να βελτιωθεί η συνεργασία μεταξύ των ανατολικών εταίρων, η ΕΕ δεν θα πρέπει να επιβάλει τη χρήση μίας μόνο γλώσσας στα κοινά έργα, αλλά θα πρέπει να προωθήσει την πολυγλωσσία, ιδίως στο πλαίσιο πρωτοβουλιών των τοπικών κυβερνήσεων, των πολιτών, καθώς και πρωτοβουλιών στον τομέα της εκπαίδευσης·

46. επισημαίνει τη σημασία της προώθησης και της στήριξης των κοινών προσπαθειών στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας, συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων ανταλλαγής σπουδαστών, σε εικονικά πολύγλωσσα έργα, στον διαπολιτισμικό διάλογο, μέσω κοινών κινηματογραφικών παραγωγών και κοινών πόρων για τον τομέα της λογοτεχνικής μετάφρασης, και στην κοινή έρευνα σχετικά με το κληροδότημα του ναζισμού και του κομμουνισμού και των ολοκληρωτικών καθεστώτων, καθώς και σχετικά με την κοινή ιστορία της Ευρώπης, μεταξύ άλλων μέσω του προγράμματος «η Ευρώπη των πολιτών» και μέσω της προώθησης της συνεργασίας με την Πλατφόρμα Ευρωπαϊκής Μνήμης και Συνείδησης (Platform of European Memory and Conscience)·

47. ζητεί τη σταδιακή ανάπτυξη ενός κοινού χώρου γνώσης και καινοτομίας, ο οποίος θα συγκεντρώσει τις πολυάριθμες υφιστάμενες πτυχές της συνεργασίας στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας∙

48. ενθαρρύνει την περαιτέρω κανονιστική προσέγγιση σε όλους τους τομείς των μεταφορών και την υλοποίηση των έργων υποδομής μεταφορών σε όλο το δίκτυο μεταφορών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης μέσω των υφιστάμενων προγραμμάτων και μέσων της ΕΕ, επιδιώκοντας επίσης την πιο ενεργή συμμετοχή ευρωπαϊκών και διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και θέτοντας ως προτεραιότητα έργα που βελτιώνουν τις συνδέσεις με το κεντρικό δίκτυο ΔΕΔ-Μ∙

49. ζητεί να γίνει κατανοητό ότι η Ανατολική Εταιρική Σχέση είναι ένα φιλόδοξο πρόγραμμα, τα αποτελέσματα του οποίου μπορεί να καταστούν εμφανέστερα σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα∙ τονίζει ότι, αν και η Ανατολική Εταιρική Σχέση επικρίνεται σε μεγάλο βαθμό, η επιτυχία της πρωτοβουλίας εξαρτάται από τη δέσμευση και την πολιτική βούληση τόσο της ΕΕ όσο και των ανατολικών γειτονικών χωρών της∙ σημειώνει περαιτέρω ότι είναι σημαντικό οποιαδήποτε κριτική ασκείται στην Ανατολική Εταιρική Σχέση να έχει εποικοδομητικό χαρακτήρα και να αποσκοπεί στη βελτίωσή της και όχι στην υπονόμευση του κύρους της∙

50. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, την Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, την Επιτροπή των Περιφερειών, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, τον ΟΑΣΕ και το Συμβούλιο της Ευρώπης.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Το παρόν έγγραφο που περιέχει προτάσεις για το μέλλον παρουσιάζεται σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή: εν μέσω της οικονομικής κρίσης στην Ευρώπη, μετά τη σύνοδο κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στο Βίλνιους και στο τέλος της περιόδου 2009-2014 της ΕΕ, και αποκτά έτσι αυξημένη σημασία. Συνεπώς, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να παρουσιάσει μια φιλόδοξη πρόταση που θα αντανακλά το ανοιχτό πνεύμα και τη δέσμευσή του για την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Υπό την έννοια αυτή, η κρίση δεν θα πρέπει να δρα περιοριστικά, αλλά να αποτελεί μάλλον κίνητρο για μια θεώρηση που θα υπερβαίνει την απλή πολιτική δέσμευση και την εστίαση στους πολίτες των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και θα επικεντρώνεται σε πολιτικές που θα έχουν απτά αποτελέσματα, όπως το καθεστώς απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης. Η ΕΕ θα πρέπει επίσης να αποδώσει ιδιαίτερη προσοχή στη νεολαία και στους νέους ηγέτες, διασφαλίζοντας μελλοντικά τον προσανατολισμό τους προς την ΕΕ. Επιπλέον, η ΕΕ θα πρέπει να επικεντρωθεί στην ενεργειακή ασφάλεια και να συνεργαστεί με τους ανατολικούς της εταίρους για το θέμα αυτό. Το παρόν έγγραφο θα πρέπει να παράσχει κίνητρα για την υιοθέτηση μιας γενναίας πολιτικής προσέγγισης όσον αφορά την ανάπτυξη της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, καθώς και να προλειάνει το έδαφος για την υλοποίηση των ιδεών μας.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

3.3.2014

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

36

2

2

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Bastiaan Belder, Elmar Brok, Mário David, Susy De Martini, Michael Gahler, Andrzej Grzyb, Anna Ibrisagic, Tunne Kelam, Andrey Kovatchev, Wolfgang Kreissl-Dörfler, Eduard Kukan, Krzysztof Lisek, Francisco José Millán Mon, María Muñiz De Urquiza, Ria Oomen-Ruijten, Ioan Mircea Paşcu, Alojz Peterle, Cristian Dan Preda, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Jacek Saryusz-Wolski, György Schöpflin, Werner Schulz, Davor Ivo Stier, Charles Tannock, Nikola Vuljanić, Sir Graham Watson, Boris Zala, Μαριέττα Γιαννάκου, Τάκης Χατζηγεωργίου

Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Emine Bozkurt, Andrew Duff, Kinga Gál, Elisabeth Jeggle, Emilio Menéndez del Valle, Luis Yáñez-Barnuevo García

Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 187, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία

Georges Bach, Zdravka Bušić, Carmen Fraga Estévez, Czesław Adam Siekierski, Wim van de Camp