ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 55/2008 του Συμβουλίου για τη χορήγηση αυτόνομων εμπορικών προτιμήσεων στη Δημοκρατία της Μολδαβίας

5.12.2014 - (COM(2014)0542 – C8-0128/2014 – 2014/0250(COD)) - ***I

Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου
Εισηγητής: Sorin Moisă


Διαδικασία : 2014/0250(COD)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A8-0053/2014
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A8-0053/2014
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 55/2008 του Συμβουλίου για τη χορήγηση αυτόνομων εμπορικών προτιμήσεων στη Δημοκρατία της Μολδαβίας

(COM(2014)0542 – C8-0128 – 2014/0250(COD))

(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–       έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2014)0542),

–       έχοντας υπόψη το άρθρο 294, παράγραφος 2, και το άρθρο 207, παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C8-0128/2014),

–       έχοντας υπόψη το άρθρο 294, παράγραφος 3, της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–       έχοντας υπόψη τη δέσμευση του εκπροσώπου του Συμβουλίου με επιστολή της ... 2014 να εγκρίνει τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

–       έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,

–       έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (A8-0053/2014),

1.      εγκρίνει τη θέση σε πρώτη ανάγνωση αποδεχόμενο την πρόταση της Επιτροπής·

2.      ζητεί από την Επιτροπή να του υποβάλει εκ νέου την πρόταση, αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή να την αντικαταστήσει με νέο κείμενο·

3.      αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Οι αυτόνομες εμπορικές προτιμήσεις (ΑΕΠ) για την Δημοκρατία της Μολδαβίας (στο εξής «Μολδαβία») εισήχθησαν αρχικά από την ΕΕ με τον Κανονισμό του (ΕΚ) αριθ. 55/2008 του Συμβουλίου της 21ης Ιανουαρίου 2008 («κανονισμός ΑΕΠ»). Η παροχή τέτοιων προτιμήσεων είχε προβλεφθεί από το σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας του 2005 και προϋπέθετε ουσιαστικές βελτιώσεις από πλευράς της Μολδαβίας όσον αφορά το ελεγκτικό της σύστημα και την πιστοποίηση αγαθών. Η Μολδαβία τίμησε τις δεσμεύσεις της κάνοντας μεταρρυθμίσεις στην τελωνειακή της νομοθεσία την οποία εφάρμοσε ικανοποιητικά σε διοικητικό επίπεδο από το 2007.

Ως εκ τούτου, οι ΑΕΠ της ΕΕ θα χορηγούνται στην Μολδαβία από τον Ιανουάριο του 2007 και μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2015.

Οι ΑΕΠ αντικατέστησαν τις προτιμήσεις ΣΓΠ+ που η ΕΕ παρείχε στην Μολδαβία στο πλαίσιο του συστήματος ΣΓΠ της ΕΕ. Συγκρινόμενος με τις προτιμήσεις ΣΓΠ+, ο κανονισμός ΑΕΠ κατάργησε όλους τους εναπομείναντες δασμούς επί των βιομηχανικών προϊόντων της Μολδαβίας και βελτίωσε την πρόσβαση των αγροτικών προϊόντων της χώρας στην αγορά της ΕΕ. Συνεπώς σε όλα τα προϊόντα με χώρα προέλευσης τη Μολδαβία δόθηκε ελεύθερη πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ, εκτός από κάποια αγροτικά προϊόντα που περιλήφθηκαν στο Παράρτημα Ι του κανονισμού ΑΕΠ (κυρίως βόειο και χοιρινό κρέας, πουλερικά, γαλακτοκομικά προϊόντα, καλαμπόκι, κριθάρι, ζάχαρη).

Τα τελευταία χρόνια η ΕΕ και η Μολδαβία σύσφιξαν τις πολιτικές και οικονομικές τους σχέσεις κυρίως μέσω της σύναψης μιας Συμφωνίας Σύνδεσης. Η Συμφωνία, που υπογράφηκε στις 27 Ιουνίου 2014, περιλαμβάνει έναν εμπορικό πυλώνα, που θα οδηγήσει στην δημιουργία μιας «Σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελεύθερων συναλλαγών» (DCFTA) μεταξύ των συμβαλλόμενων μελών. Η DCFTA εφαρμόζεται προσωρινά από την 1η Σεπτεμβρίου 2014. Με την DCFTA, η Μολδαβία θα ενισχύσει περαιτέρω την πρόσβασή της στην αγορά της ΕΕ, ιδίως μέσω της προσέγγισης με τους σχετικούς νόμους και πρότυπα της ΕΕ. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι ΑΕΠ της ΕΕ είναι επιπρόσθετες και συμπληρωματικές του καθεστώτος για την ελευθέρωση των αγαθών στην συμφωνία DCFTA.

Εξαιτίας αυτής της σύσφιξης των οικονομικών και πολιτικών σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Μολδαβίας, επιβλήθηκε την 21η Ιουλίου 2014 από τη Ρωσία μια πολιτικά υποκινούμενη απαγόρευση εισαγωγών στα αγροτικά προϊόντα της Μολδαβίας. Η απαγόρευση αυτή πλήττει σημαντικά την οικονομία της Μολδαβίας, καθώς η αγροτική παραγωγή αντιπροσωπεύει περίπου το 40% της οικονομίας της χώρας. Συγκεκριμένα, ο τομέας των οπωροκηπευτικών είναι νευραλγικής σημασίας, αφού απασχολεί περίπου 250.000 άτομα (δηλ. περίπου το 10% του ενεργού πληθυσμού), που κατοικούν ως επί το πλείστον σε αγροτικές περιοχές και καλλιεργούν μικρού και μεσαίου μεγέθους οικογενειακούς κλήρους. Επιπλέον, τα επίπεδα εξαγωγών οπωροκηπευτικών έχουν μειωθεί τα τελευταία χρόνια, και κάθε σημαντική περαιτέρω μείωση θα είχε δυσανάλογα αρνητικές επιπτώσεις, όχι μόνο στην οικονομία αλλά και στην κοινωνία στο σύνολό της. Αναζητώντας ανακούφιση και υποστήριξη σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία, οι αρχές της Μολδαβίας έχουν στραφεί στην ΕΕ, ζητώντας επείγουσα υποστήριξη ούτως ώστε να ελαττώσουν τον οικονομικό αντίκτυπο της ρωσικής απαγόρευσης, ιδίως για τα πιο σημαντικά προϊόντα για τους παραγωγούς φρούτων της χώρας: μήλα, δαμάσκηνα και επιτραπέζια σταφύλια.

Συνεπώς, ως πράξη αλληλεγγύης, η Επιτροπή πρότεινε να τροποποιήσει τον κανονισμό ΑΕΠ και να εισαγάγει τρεις νέες ατελείς δασμολογικές ποσοστώσεις (ΔΠ) για τα νωπά μήλα (40.000 τόνοι), τα νωπά επιτραπέζια σταφύλια και τα νωπά δαμάσκηνα (10.000 τόνοι αντίστοιχα), πάντα στο πλαίσιο του κανονισμού ΑΕΠ και επιπρόσθετα προς τις προτεινόμενες ΔΠ της DCFTA. Οι προτεινόμενες ΑΕΠ θα προσφέρουν ορισμένα οφέλη και άμεση ανακούφιση στην οικονομία της Μολδαβίας, ενώ θα έχουν πολύ περιορισμένο αντίκτυπο στην αγορά της ΕΕ. Οι ΔΠ είναι αναδρομικές από την 1η Αυγούστου 2014, λόγω της εποχικής περιόδου αιχμής των τριών προϊόντων, αλλά θα εφαρμοστούν μόνο μέχρι το τέλος του 2015, οπότε και λήγει το καθεστώς των ΑΕΠ.

Ο όγκος των ατελών δασμολογικών ποσοστώσεων που αφορούν τα 3 προϊόντα είναι πολύ περιορισμένος συγκρινόμενος με την αντίστοιχη παραγωγή της ΕΕ (0.4% για τα μήλα, 0.7% για τα δαμάσκηνα και 0.6% για τα επιτραπέζια σταφύλια). Ακόμη και αν λάβουμε υπόψη το συνδυασμένο αποτέλεσμα των ΑΕΠ και της DCFTA, τα ποσοστά αυτά θα παραμείνουν πολύ χαμηλά και θα αφορούν διαφορετικά τμήματα της αγοράς από αυτά στα οποία απευθύνεται το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής της ΕΕ.

Πιο συγκεκριμένα, λόγω γεωγραφικής και πολιτιστικής εγγύτητας, των ομοιοτήτων των αγροτικών αγορών τους όσον αφορά την συντήρηση και την τυποποίηση των προϊόντων, καθώς επίσης και λόγω της παρούσας κατάστασης της αγοράς, είναι πολύ πιθανό ότι ο επιπρόσθετος όγκος των τριών αυτών προϊόντων που θα εισαχθούν στην ΕΕ θα απορροφηθεί κατά το μεγαλύτερο μέρος του από την αγορά της Ρουμανίας. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την πρόβλεψη της Παγκόσμιας Ένωσης Μήλων και Αχλαδιών (WAPA) για τα μήλα, η Ρουμανία θα υποστεί εφέτος μείωση της παραγωγής της κατά 22% καθώς ακολουθεί φθίνουσα πορεία κατά τα τελευταία 5 χρόνια[1], ενώ οι ποσοστώσεις ΑΕΠ αντιπροσωπεύουν μόνο το 8% της παραγωγής της χώρας. Οι εισαγωγές μήλων στην Ρουμανία έχουν σχεδόν διπλασιαστεί (+93%) ενώ, στο ίδιο διάστημα, οι εξαγωγές έχουν μειωθεί (-7%).

Σύμφωνα με τη Επιτροπή, οι συνολικές εισαγωγές από τη Μολδαβία προς την ΕΕ το 2013 αποτελούσαν το 0,1 % του συνόλου των εισαγωγών στην ΕΕ ενώ περίπου το 90 % όλων των εισαγωγών από την Δημοκρατία της Μολδαβίας εισέρχονται στην ΕΕ χωρίς δασμούς, οι εισαγωγές νωπών μήλων, δαμάσκηνων και επιτραπέζιων σταφυλιών με τιμή εισόδου από την Μολδαβία αντιπροσώπευαν λιγότερο από το 0,01 % του συνόλου των εισαγωγών της ΕΕ των εν λόγω προϊόντων παγκοσμίως. Ως εκ τούτου, η αντίστοιχη απώλεια δασμολογικών εσόδων αναμένεται να έχει αμελητέο αντίκτυπο στον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Τέλος, η πρόταση περιλαμβάνει επίσης τροποποιήσεις κωδικών ΣΟ ορισμένων προϊόντων (άλλη όλυρα, σιτάρι μαλακό και σμιγάδι, κριθάρι) που αναφέρονται στο Παράρτημα του κανονισμού ΑΕΠ, ώστε να ληφθούν υπόψη οι τροποποιήσεις που εισήχθησαν στο παράρτημα Ι του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, σχετικά με την δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο, από τον εφαρμοστικό κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1001/2013 της Επιτροπής. Η προσαρμογή αυτή είναι καθαρά τεχνικής φύσεως.

Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, ο εισηγητής προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής χωρίς τροποποιήσεις.

  • [1]  http://www.wapa-association.org/docs/2014/European_apple_and_pear_crop_forecast_2014_-_Summary.pdf

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (3.12.2014)

προς την Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου

σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 55/2008 του Συμβουλίου για τη χορήγηση αυτόνομων εμπορικών προτιμήσεων στη Δημοκρατία της Μολδαβίας
(COM(2014)0542 – C8-0128/2014 – 2014/0250(COD))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Laurențiu Rebega

ΣΥΝTOMΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

Η τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 55/2008 του Συμβουλίου που εισάγει τρεις νέες δασμολογικές ποσοστώσεις με απαλλαγή από δασμούς για τα νωπά μήλα, επιτραπέζια σταφύλια και δαμάσκηνα, αποτελεί μέτρο στήριξης για τη Δημοκρατία της Μολδαβίας που βρίσκεται σε δυσμενή κοινωνική και οικονομική κατάσταση.

Στηρίζουμε την πρόταση της Επιτροπής διότι:

•   οι δημοσιονομικές επιπτώσεις στην αγορά της Ένωσης είναι πολύ περιορισμένες σε σύγκριση με τα οφέλη που θα μπορούσε να αποφέρει η εξαίρεση αυτή στην οικονομική ανάκαμψη της αγοράς·

•   θα στηρίξει την τρέχουσα διαδικασία μεταρρύθμισης του τομέα της γεωργίας στη Δημοκρατία της Μολδαβίας που προσπαθεί ολοένα και περισσότερο να προσεγγίσει τα ευρωπαϊκά πρότυπα·

•   βελτιώνει τις εμπορικές σχέσεις μεταξύ της Ένωσης και της Δημοκρατίας της Μολδαβίας.

Εκτιμούμε ότι οι ποσότητες που θα αποτελέσουν αντικείμενο προτιμησιακών εμπορικών συναλλαγών δεν θα ασκήσουν επιπλέον πίεση σε παρόμοια προϊόντα στην αγορά της Ένωσης.

Για παράδειγμα, για τα νωπά σταφύλια τα δεδομένα της τελωνειακής αρχής υποδεικνύουν ότι μόνο 575 τόνοι (32 φορτηγά) εξήχθησαν στη Ρουμανία. Το ίδιο ισχύει για τα δαμάσκηνα και τα μήλα· από τις ισχύουσες προτιμησιακές ποσοστώσεις μόνο 650 τόνοι δαμάσκηνα (36 φορτηγά) και 59 τόνοι μήλα (3 φορτηγά) εξήχθησαν στη Ρουμανία. Επιπλέον, η συνολική χρήση των ποσοστώσεων αυτών δεν αναμένεται να αυξηθεί το επόμενο διάστημα.

Με δεδομένο, επίσης, ότι πρόκειται για νωπά φρούτα, τα προϊόντα δεν είναι δυνατό να μεταφέρονται σε μεγάλες αποστάσεις. Οι σχετικά μικρές αποστάσεις επιτρέπουν μια ροή νωπών εμπορευμάτων στην αγορά, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και πολύ βραχυπρόθεσμα. Τα προϊόντα από τη Μολδαβία θα φτάνουν σε γειτονικές χώρες και όχι στις αγορές των χωρών που είναι οι σημαντικότεροι παραγωγοί νωπών φρούτων και επηρεάστηκαν άμεσα από το ρωσικό εμπάργκο.

Γνωρίζουμε την κατάσταση των παραγωγών οπωροκηπευτικών της Ένωσης, αλλά με την έγκριση αυτής της τροποποίησης, η οποία θα έχει ελάχιστες επιπτώσεις στην κατάσταση των ιδίων πόρων της Ένωσης, αποδεικνύουμε ότι η Ένωση είναι σε θέση να τηρήσει τις δεσμεύσεις της έναντι της Δημοκρατίας της Μολδαβίας. Ακόμη κι αν μεταβληθεί το πλαίσιο της αγοράς οπωροκηπευτικών της Ένωσης, οι Μολδαβοί γεωργοί θα λάβουν βοήθεια από την Ένωση.

Η μεταβολή αυτή θα έχει και κοινωνικές επιπτώσεις, ιδίως για τους Μολδαβούς παραγωγούς που καλλιεργούν τα συγκεκριμένα προϊόντα σε μικρές και μεσαίες οικογενειακές εκμεταλλεύσεις και επηρεάζονται περισσότερο από την οικονομική κατάσταση της χώρας. Χάρη στις αλλαγές που στηρίζουμε, οι εν λόγω παραγωγοί θα είναι σε θέση να εξακολουθήσουν να εργάζονται και να παρέχουν τους απαραίτητους οικονομικούς πόρους στον τομέα της γεωργίας για το επόμενο έτος.

Η έγκριση αυτής της πρότασης για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 55/2008 θα επιτρέψει επίσης τη δημιουργία νέων δυνατοτήτων συναλλαγής με τη Δημοκρατία της Μολδαβίας όσον αφορά άλλα προϊόντα της Ένωσης.

******

Η Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου καλεί την Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση αποδεχόμενο την πρόταση της Επιτροπής.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος

Χορήγηση αυτόνομων εμπορικών προτιμήσεων στη Δημοκρατία της Μολδαβίας

Έγγραφα αναφοράς

COM(2014)0542 – C8-0128/2014 – 2014/0250(COD)

Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας

       Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

INTA

15.9.2014

 

 

 

Γνωμοδότηση της

       Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

AGRI

15.9.2014

Συντάκτης(τρια) γνωμοδότησης

       Ημερομηνία ορισμού

Laurențiu Rebega

6.10.2014

Ημερομηνία έγκρισης

3.12.2014

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

35

5

2

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

John Stuart Agnew, Clara Eugenia Aguilera García, Eric Andrieu, Richard Ashworth, José Bové, Paul Brannen, Daniel Buda, Nicola Caputo, Viorica Dăncilă, Michel Dantin, Paolo De Castro, Albert Deß, Diane Dodds, Herbert Dorfmann, Norbert Erdős, Edouard Ferrand, Beata Gosiewska, Martin Häusling, Anja Hazekamp, Esther Herranz García, Jan Huitema, Peter Jahr, Jarosław Kalinowski, Elisabeth Köstinger, Zbigniew Kuźmiuk, Mairead McGuinness, Giulia Moi, Ulrike Müller, James Nicholson, Maria Noichl, Marit Paulsen, Laurențiu Rebega, Jens Rohde, Bronis Ropė, Jordi Sebastià, Lidia Senra Rodríguez, Czesław Adam Siekierski, Marc Tarabella, Marco Zullo

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Gianluca Buonanno, Norbert Lins, Sofia Ribeiro, Annie Schreijer-Pierik

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Τίτλος

Χορήγηση αυτόνομων εμπορικών προτιμήσεων στη Δημοκρατία της Μολδαβίας

Έγγραφα αναφοράς

COM(2014)0542 – C8-0128/2014 – 2014/0250(COD)

Ημερομηνία υποβολής στο ΕΚ

1.9.2014

 

 

 

Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας

       Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

INTA

15.9.2014

 

 

 

Γνωμοδοτικές επιτροπές

       Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια

AGRI

15.9.2014

 

 

 

Εισηγητές

       Ημερομηνία ορισμού

Sorin Moisă

24.9.2014

 

 

 

Εξέταση στην επιτροπή

5.11.2014

3.12.2014

 

 

Ημερομηνία έγκρισης

4.12.2014

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

34

4

3

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

William (The Earl of) Dartmouth, Maria Arena, Tiziana Beghin, Salvatore Cicu, Santiago Fisas Ayxelà, Christofer Fjellner, Eleonora Forenza, Yannick Jadot, Jude Kirton-Darling, Alexander Graf Lambsdorff, Gabrielius Landsbergis, Bernd Lange, Jörg Leichtfried, Marine Le Pen, David Martin, Emma McClarkin, Anne-Marie Mineur, Sorin Moisă, Alessia Maria Mosca, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Viviane Reding, Inmaculada Rodríguez-Piñero Fernández, Matteo Salvini, Marietje Schaake, Helmut Scholz, Joachim Schuster, Joachim Starbatty, Adam Szejnfeld, Iuliu Winkler, Jan Zahradil

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Fabio Massimo Castaldo, Dita Charanzová, Γεώργιος Επιτήδειος, Sander Loones, Fernando Ruas, József Szájer, Ramon Tremosa i Balcells, Marita Ulvskog, Jarosław Wałęsa

Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Tunne Kelam, Judith Sargentini

Ημερομηνία κατάθεσης

5.12.2014