SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 55/2008 wprowadzające autonomiczne preferencje handlowe dla Republiki Mołdawii

5.12.2014 - (COM(2014)0542 – C8-0128/2014 – 2014/0250(COD)) - ***I

Komisja Handlu Międzynarodowego
Sprawozdawca: Sorin Moisă


Procedura : 2014/0250(COD)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A8-0053/2014
Teksty złożone :
A8-0053/2014
Teksty przyjęte :

PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 55/2008 wprowadzające autonomiczne preferencje handlowe dla Republiki Mołdawii

(COM(2014)0542 – C8-0128/2014 – 2014/0250(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Parlament Europejski,

–       uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2014)0542),

–       uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 207 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C8-0128/2014),

–       uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–       uwzględniając zobowiązanie przedstawiciela Rady, przekazane pismem z dnia ... 2014 r., do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu Europejskiego, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–       uwzględniając art. 59 Regulaminu,

–       uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego oraz opinię Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (A8-0053/2014),

1.      zatwierdza swoje stanowisko w pierwszym czytaniu, przyjmując wniosek Komisji;

2.      zwraca się do Komisji o ponowne przedłożenie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;

3.      zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.

UZASADNIENIE

Autonomiczne preferencje handlowe w odniesieniu do Republiki Mołdawii (zwanej dalej „Mołdawią”) zostały pierwotnie wprowadzone przez UE za pomocą rozporządzenia (WE) nr 55/2008 z dnia 21 stycznia 2008 r. („rozporządzenie w sprawie autonomicznych preferencji handlowych”). Przyznanie takich preferencji przewidziano w planie działania w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa z 2005 r. i było ono uwarunkowane wprowadzeniem przez Mołdawię istotnych udoskonaleń w jej systemie kontroli i certyfikacji towarów. Mołdawia wywiązała się z tych zobowiązań i zreformowała swoje prawo celne oraz przełożyła je do roku 2007 w sposób zadowalający na praktykę administracyjną.

Autonomiczne preferencje handlowe UE przyznano zatem Mołdawii od stycznia 2008 r. na okres do 31 grudnia 2015 r.

Autonomiczne preferencje handlowe zastąpiły preferencje GSP+, które UE przyznała Mołdawii w ramach unijnego ogólnego systemu preferencji taryfowych (GSP). W porównaniu do preferencji GSP+ rozporządzenie w sprawie autonomicznych preferencji handlowych zniosło wszystkie pozostałe cła na mołdawskie produkty przemysłowe oraz poprawiło dostęp mołdawskich produktów rolnych do unijnego rynku. Wskutek tego wszystkim produktom pochodzącym z Mołdawii zapewniono bezcłowy dostęp do rynku UE, z wyjątkiem niektórych produktów rolnych wymienionych w załączniku I do rozporządzenia w sprawie autonomicznych preferencji handlowych (głównie wołowina i wieprzowina, drób, przetwory mleczne, kukurydza, jęczmień i cukier).

W ostatnich latach UE i Mołdawia zacieśniły swoje stosunki polityczne i gospodarcze, głównie dzięki zawarciu układu o stowarzyszeniu. Układ ten, podpisany w dniu 27 czerwca 2014 r., obejmuje filar handlowy, który doprowadzi do utworzenia pogłębionej i kompleksowej strefy wolnego handlu (DCFTA) między stronami. Umowa o DCFTA jest tymczasowo stosowana od dnia 1 września 2014 r. Dzięki DCFTA Mołdawia zyska jeszcze większy dostęp do rynku unijnego, zwłaszcza dzięki zbliżeniu swoich przepisów do odnośnych przepisów i norm UE. Należy zauważyć, że autonomiczne preferencje handlowe UE są środkiem dodatkowym i uzupełniającym w stosunku do systemu liberalizacji mającego zastosowanie do towarów w ramach DCFTA.

Z powodu zacieśnienia stosunków gospodarczych i politycznych między UE i Mołdawią Rosja z powodów politycznych wprowadziła z dniem 21 lipca 2014 r. zakaz importu produktów rolnych z Mołdawii. Zakaz ten jest istotnym ciosem w gospodarkę mołdawską. Rolnictwo stanowi ok. 40% gospodarki Mołdawii. Istotne znaczenie ma zwłaszcza sektor ogrodnictwa, ponieważ zapewnia zatrudnienie około 250 tys. osób (tj. ok. 10% ludności aktywnej zawodowo), które zamieszkują głównie obszary wiejskie i prowadzą małe lub średnie gospodarstwa rodzinne. Ponadto poziomy eksportu w sektorze ogrodnictwa spadły w ostatnich latach, a wszelkie dalsze pogorszenie sytuacji miałoby nieproporcjonalnie niekorzystny wpływ nie tylko na gospodarkę, lecz także na całe społeczeństwo. Władze mołdawskie, szukając wyjścia z tej krytycznej sytuacji oraz wsparcia, zwróciły się do UE z wnioskiem o pilną pomoc w celu ograniczenia gospodarczych skutków rosyjskiego zakazu, zwłaszcza w odniesieniu do najważniejszych gatunków owoców produkowanych w Mołdawii: jabłek, śliwek i winogron stołowych.

Wskutek tego, w akcie solidarności, Komisja zaproponowała zmianę rozporządzenia w sprawie autonomicznych preferencji handlowych i wprowadzenie do niego trzech nowych bezcłowych kontyngentów taryfowych dla świeżych jabłek (40 000 ton), świeżych winogron stołowych i świeżych śliwek (po 10 000 ton dla każdej kategorii), oprócz kontyngentów taryfowych obowiązujących w ramach DCFTA. Zaproponowane preferencje przyniosłyby pewne korzyści i natychmiastową poprawę sytuacji gospodarczej Mołdawii, a jednocześnie miałyby bardzo ograniczony wpływ na rynek UE. Kontyngenty taryfowe mają zastosowanie wsteczne od 1 sierpnia 2014 r. z uwagi na sezonowy szczyt zbiorów wspomnianych trzech gatunków owoców, ale będą obowiązywać tylko do końca 2015 r., kiedy to system autonomicznych preferencji handlowych wygasa.

Bezcłowe kontyngenty taryfowe dla trzech wspomnianych produktów mają bardzo ograniczoną wielkość w stosunku do odnośnej produkcji UE (0,4% w przypadku jabłek, 0,7% w przypadku śliwek i 0,6% w przypadku winogron stołowych). Nawet jeśli rozpatrywać łączne skutki autonomicznych preferencji handlowych i DCFTA, odsetki te nadal byłyby bardzo niskie i dotyczyłyby innych segmentów rynku niż segmenty, do których trafia większość produkcji UE.

Mówiąc bardziej szczegółowo, z uwagi na bliskość kulturową i geograficzną, podobieństwo rynków rolnych w zakresie obróbki i pakowania produktów oraz na aktualną sytuację rynkową, bardzo prawdopodobne jest, że większość dodatkowego przywozu wspomnianych trzech produktów do UE zostanie wchłonięta przez rynek rumuński. Na przykład, według prognoz Światowego Stowarzyszenia Producentów Jabłek i Gruszek (WAPA), produkcja jabłek w Rumunii spadnie w tym roku o 22%, zgodnie z tendencją spadkową utrzymującą się od pięciu lat[1], natomiast kontyngent autonomicznych preferencji handlowych stanowi jedynie 8% rumuńskiej produkcji. W tym samym okresie przywóz jabłek do Rumunii niemal się podwoił (+93%), a wywóz spadł (-7%).

Według Komisji całkowity przywóz z Mołdawii do UE w 2013 r. stanowił 0,1% całkowitego przywozu do UE. Choć 90% całkowitego przywozu z Republiki Mołdawii korzysta z bezcłowego dostępu do rynku UE, to przywóz świeżych jabłek, świeżych śliwek i świeżych winogron stołowych w ramach ceny wejścia z Mołdawii stanowi mniej niż 0,01% całkowitego światowego przywozu do UE tych produktów. Powiązane straty w dochodach z ceł będą zatem miały znikomy wpływ na budżet UE.

Wniosek obejmuje również zmianę kodów CN dotyczących kilku produktów (pozostały orkisz, pszenica zwyczajna i meslin oraz jęczmień) wskazanych w załączniku do rozporządzenia w sprawie autonomicznych preferencji handlowych, w celu uwzględnienia zmian wprowadzonych do załącznika I do rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie wspólnej taryfy celnej rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 1001/2013. Dostosowanie to ma charakter wyłącznie techniczny.

W świetle powyższego sprawozdawca proponuje, by Parlament Europejski zatwierdził wniosek Komisji bez zmian.

  • [1]  http://www.wapa-association.org/docs/2014/European_apple_and_pear_crop_forecast_2014_-_Summary.pdf

OPINIA Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (3.12.2014)

dla Komisji Handlu Międzynarodowego

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 55/2008 wprowadzające autonomiczne preferencje handlowe dla Republiki Mołdawii
(COM(2014)0542 – C8-0128/2014 – 2014/0250(COD))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Laurențiu Rebega

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 55/2008, które wprowadza trzy nowe kontyngenty taryfowe obejmujące zwolnienie z cła na świeże jabłka, świeże winogrona i świeże śliwki, to środek wsparcia dla Republiki Mołdawii w trudnej sytuacji społecznej i finansowej, w jakiej znajduje się to państwo.

Popieramy wniosek Komisji, ponieważ:

•   wpływ finansowy na rynek Unii jest bardzo ograniczony w stosunku do korzyści, jakie zwolnienie to mogłoby przynieść w postaci poprawy sytuacji finansowej tego rynku;

•   wesprze on proces reform rolnictwa w Republice Mołdawii, która w coraz większym stopniu próbuje zbliżyć się do standardów europejskich;

•   poprawi on stosunki handlowe pomiędzy Unią a Republiką Mołdawii.

Jesteśmy zdania, że ilości towarów, jakie będą podlegać preferencyjnym ustaleniom handlowym, nie będą stanowić zagrożenia dla podobnych produktów na rynku unijnym.

Przykładowo w przypadku świeżych winogron z danych pochodzących od władz celnych wynika, że do Rumunii wywieziono jedynie 575 ton (32 ciężarówek). Podobnie jest w przypadku śliwek i jabłek, w ramach obecnego preferencyjnego kontyngentu do Rumunii wywieziono jedynie 650 ton śliwek (36 ciężarówki) i 59 ton jabłek (3 ciężarówki). Ponadto w nadchodzącym okresie nie jest spodziewane podwyższenie całkowitego wykorzystania tych kontyngentów.

Mając również na uwadze, że chodzi tu o świeże owoce, produkty te nie mogą być transportowane na duże odległości. Stosunkowo krótkie odległości umożliwiają przepływ świeżych towarów na rynku w krótkiej i bardzo krótkiej perspektywie czasowej. Produkty z Mołdawii będą przywożone do krajów z nią sąsiadujących, a nie do krajów będących najważniejszymi producentami świeżych owoców, które zostały bezpośrednio dotknięte rosyjskim embargo.

Jesteśmy świadomi sytuacji, w jakiej znaleźli się unijni producenci owoców i warzyw, jednak przyjmując tę zmianę, która wywrze minimalny wpływ na zasoby własne Unii, dowodzimy, że Unia jest w stanie wywiązać się ze swych zobowiązań wobec Republiki Mołdawii. Nawet jeżeli sytuacja na unijnym rynku owoców i warzyw ulegnie zmianie, Unia będzie nadal udzielać pomocy rolnikom mołdawskim.

Zmiana ta będzie się również wiązać z wpływem społecznym, szczególnie na producentów mołdawskich, którzy hodują te produkty w małych i średnich rozmiarów rodzinnych gospodarstwach rolnych, na które krajowa sytuacja gospodarcza wywiera od jakiegoś czasu duży wpływ. Dzięki zmianom, które popieramy, rolnicy ci będą w stanie utrzymać pracę i zapewniać sektorowi rolnictwa niezbędne zasoby finansowe na następny rok.

Przyjęcie wniosku zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 55/2008 przez rynek unijny pozwoli również na stworzenie w przyszłości nowych możliwości handlowych z Republiką Mołdawii dla innych produktów wspólnotowych.

******

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi zwraca się do Komisji Handlu Międzynarodowego, jako komisji przedmiotowo właściwej, o zaproponowanie przyjęcia przez Parlament Europejski w pierwszym czytaniu stanowiska zatwierdzającego wniosek Komisji.

PROCEDURA

Tytuł

Autonomiczne preferencje handlowe dla Republiki Mołdawii

Odsyłacze

COM(2014)0542 – C8-0128/2014 – 2014/0250(COD)

Komisja przedmiotowo właściwa

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

INTA

15.9.2014

 

 

 

Opinia wydana przez

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

AGRI

15.9.2014

Sprawozdawca(czyni) komisji opiniodawczej

       Data powołania

Laurențiu Rebega

6.10.2014

Data przyjęcia

3.12.2014

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

35

5

2

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

John Stuart Agnew, Clara Eugenia Aguilera García, Eric Andrieu, Richard Ashworth, José Bové, Paul Brannen, Daniel Buda, Nicola Caputo, Viorica Dăncilă, Michel Dantin, Paolo De Castro, Albert Deß, Diane Dodds, Herbert Dorfmann, Norbert Erdős, Edouard Ferrand, Beata Gosiewska, Martin Häusling, Anja Hazekamp, Esther Herranz García, Jan Huitema, Peter Jahr, Jarosław Kalinowski, Elisabeth Köstinger, Zbigniew Kuźmiuk, Mairead McGuinness, Giulia Moi, Ulrike Müller, James Nicholson, Maria Noichl, Marit Paulsen, Laurențiu Rebega, Jens Rohde, Bronis Ropė, Jordi Sebastià, Lidia Senra Rodríguez, Czesław Adam Siekierski, Marc Tarabella, Marco Zullo

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Gianluca Buonanno, Norbert Lins, Sofia Ribeiro, Annie Schreijer-Pierik

PROCEDURA

Tytuł

Autonomiczne preferencje handlowe dla Republiki Mołdawii

Odsyłacze

COM(2014)0542 – C8-0128/2014 – 2014/0250(COD)

Data przedstawienia w PE

1.9.2014

 

 

 

Komisja przedmiotowo właściwa

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

INTA

15.9.2014

 

 

 

Komisje wyznaczone do wydania opinii

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

AGRI

15.9.2014

 

 

 

Sprawozdawcy

       Data powołania

Sorin Moisă

24.9.2014

 

 

 

Rozpatrzenie w komisji

5.11.2014

3.12.2014

 

 

Data przyjęcia

4.12.2014

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

34

4

3

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

William (The Earl of) Dartmouth, Maria Arena, Tiziana Beghin, Salvatore Cicu, Santiago Fisas Ayxelà, Christofer Fjellner, Eleonora Forenza, Yannick Jadot, Jude Kirton-Darling, Alexander Graf Lambsdorff, Gabrielius Landsbergis, Bernd Lange, Jörg Leichtfried, Marine Le Pen, David Martin, Emma McClarkin, Anne-Marie Mineur, Sorin Moisă, Alessia Maria Mosca, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Viviane Reding, Inmaculada Rodríguez-Piñero Fernández, Matteo Salvini, Marietje Schaake, Helmut Scholz, Joachim Schuster, Joachim Starbatty, Adam Szejnfeld, Iuliu Winkler, Jan Zahradil

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Fabio Massimo Castaldo, Dita Charanzová, Georgios Epitideios, Sander Loones, Fernando Ruas, József Szájer, Ramon Tremosa i Balcells, Marita Ulvskog, Jarosław Wałęsa

Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Tunne Kelam, Judith Sargentini

Data złożenia

5.12.2014