SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie marynarzy zmieniającej dyrektywy 2008/94/WE, 2009/38/WE, 2002/14/WE, 98/59/WE oraz 2001/23/WE

9.4.2015 - (COM(2013)0798 – C7‑0409/2013 – 2013/0390(COD)) - ***I

Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych
Sprawozdawczyni: Elisabeth Morin-Chartier


Procedura : 2013/0390(COD)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A8-0127/2015
Teksty złożone :
A8-0127/2015
Debaty :
Teksty przyjęte :

PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie marynarzy zmieniającej dyrektywy 2008/94/WE, 2009/38/WE, 2002/14/WE, 98/59/WE oraz 2001/23/WE

(COM(2013)0798 – C7‑0409/2013 – 2013/0390(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Parlament Europejski,

–       uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2013)0798),

–       uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 153 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7–0409/2013),

–       uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–       uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 25 marca 2014 r.[1],

–       uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 3 kwietnia 2014 r.[2],

–       uwzględniając art. 59 Regulaminu,

–       uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opinię Komisji Rybołówstwa (A8-0127/2015),

1.      przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.      zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;

3.      zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.

Poprawka 1

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 1

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(1) Zgodnie z art. 153 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) Parlament Europejski i Rada mogą przyjąć, w trybie zwykłej procedury ustawodawczej, w drodze dyrektyw, stopniowo wprowadzane w życie minimalne wymagania mające na celu poprawę warunków pracy, ochrony pracowników w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę, informacji i konsultacji z pracownikami oraz środowiska pracy w celu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników. W dyrektywach tych konieczne jest unikanie nakładania administracyjnych, finansowych i prawnych ograniczeń, które utrudniałyby tworzenie i rozwijanie małych i średnich przedsiębiorstw.

(1) Zgodnie z art. 153 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) Parlament Europejski i Rada mogą przyjąć, w trybie zwykłej procedury ustawodawczej, w drodze dyrektyw, stopniowo wprowadzane w życie minimalne wymagania mające na celu poprawę warunków pracy, ochrony pracowników w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę, informacji i konsultacji z pracownikami oraz środowiska pracy w celu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników. W dyrektywach tych konieczne jest unikanie nakładania niewspółmiernych kosztów, administracyjnych i prawnych ograniczeń, które utrudniałyby tworzenie i rozwijanie małych i średnich przedsiębiorstw oraz przedsiębiorstw rodzinnych, będących nośnikami trwałego i sprzyjającego włączeniu społecznemu wzrostu oraz generujących 85% nowych miejsc pracy w Unii Europejskiej.

Poprawka  2

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(2a) Już w 2006 r. w zielonej księdze Komisji zatytułowanej „W kierunku przyszłej unijnej polityki morskiej” podkreślono znaczenie stworzenia zintegrowanych ram prawnych w celu zwiększenia konkurencyjności tego sektora.

Poprawka  3

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 3

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(3) W zakresie, w jakim wyłączenia lub możliwość ich wprowadzenia nie są uzasadnione obiektywnymi przyczynami, wyłączenia takie powinny zostać zniesione.

(3) W związku z tym, że wyłączenia lub możliwość ich wprowadzenia nie są uzasadnione obiektywnymi przyczynami i stwarzają sytuacje dyskryminujące marynarzy, środki wprowadzające takie wyłączenia powinny zostać zniesione.

Poprawka  4

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 5

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(5) Obecna sytuacja prawna może skutkować nierównym traktowaniem pracowników tej samej kategorii w poszczególnych państwach członkowskich, w zależności od tego, czy państwa te stosują wyłączenia i odstępstwa przewidziane w obowiązujących przepisach. Znaczna liczba państw członkowskich wykorzystywała wspomnianą możliwość wyłączeń w ograniczonym stopniu.

(5) Obecna sytuacja prawna, wynikająca po części ze specyfiki zawodu marynarza, może skutkować nierównym traktowaniem pracowników tej samej kategorii w poszczególnych państwach członkowskich, w zależności od tego, czy państwa te stosują wyłączenia i odstępstwa przewidziane w obowiązujących przepisach. Znaczna liczba państw członkowskich wykorzystywała w ograniczonym stopniu te wyłączenia i odstępstwa, a osiem państw członkowskich1a w ogóle z nich nie korzystało, natomiast objęło marynarzy układami zbiorowymi, które zapewniają pewien poziom ochrony. Ponadto wejście w życie w sierpniu 2013 r. konwencji MOP o pracy na morzu jest krokiem naprzód ku zagwarantowaniu równych warunków na szczeblu międzynarodowym w odniesieniu do niektórych praw pracowniczych, lecz nie do wszystkich. Wyłączenia stają się ponadto przyczyną nieuczciwej konkurencji między państwami członkowskimi, której należy położyć kres, zapewniając w obrębie Unii równe warunki działania.

 

__________________

 

1a Bułgaria, Republika Czeska, Hiszpania, Francja, Austria, Polska, Słowenia i Szwecja.

Poprawka  5

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 7

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(7) W niebieskiej księdze28 podkreślono potrzebę zwiększenia liczby i podwyższenia jakości miejsc pracy w sektorze morskim dla obywateli Europy oraz wagę poprawy warunków pracy na pokładach statków.

(7) Niniejsza dyrektywa jest w pełni zgodna z niebieską księgą, w której podkreślono potrzebę zwiększenia liczby i podwyższenia jakości miejsc pracy w sektorze morskim dla obywateli Europy oraz wagę poprawy warunków pracy na pokładach statków, między innymi dzięki inwestycjom w badania, edukację, szkolenia oraz zdrowie i bezpieczeństwo.

_________________

 

28 COM(2007) 575 final z 10 października 2007 r.

 

Poprawka  6

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 7 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(7a) Niniejsza dyrektywa jest również zgodna ze strategią „Europa 2020” i z jej celami w obszarze zatrudnienia oraz ze strategią Komisji przedstawioną w komunikacie pt. „Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia: europejski wkład w pełne zatrudnienie”1a.

 

__________________

 

1a COM(2010) 682.

Poprawka  7

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 7 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(7b) Zgodnie z komunikatem Komisji pt. „Niebieski wzrost: szanse dla zrównoważonego wzrostu w sektorach morskich” w niebieskiej gospodarce pracuje około 5,4 miliona osób, które wytwarzają wartość dodaną brutto w kwocie prawie 500 mld EUR rocznie1a.

 

__________________

 

1a COM(2012)494.

Poprawka  8

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 8 a (nowy)

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(8a) Partnerzy społeczni z sektora morskiego i sektora rybołówstwa doszli do porozumienia o zasadniczym znaczeniu dla należytego wprowadzenia w życie przepisów niniejszej dyrektywy. W ramach tego porozumienia znaleziono właściwą równowagę między koniecznością poprawy warunków pracy marynarzy a potrzebą uwzględnienia szczególnego charakteru sektora.

Poprawka  9

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 9

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(9) Biorąc pod uwagę rozwój technologii komunikacyjnych w ostatnich latach, należy zaktualizować wymogi dotyczące informowania i przeprowadzania konsultacji.

(9) Biorąc pod uwagę rozwój technologii, a zwłaszcza technologii komunikacyjnych, w ostatnich latach, wymogi dotyczące informowania i przeprowadzania konsultacji należy zaktualizować i spełniać w najbardziej adekwatny sposób, włącznie z korzystaniem z nowych technologii do celów komunikacji na odległość.

Poprawka  10

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 10

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(10) Należy przestrzegać praw marynarzy objętych zakresem niniejszej dyrektywy, które zostały uznane przez państwa członkowskie w krajowych przepisach wdrażających dyrektywy 2008/94/WE, 2009/38/WE, 2002/14/WE, 98/59/WE oraz 2001/23/WE.

(10) Należy przestrzegać praw marynarzy objętych zakresem niniejszej dyrektywy, które zostały uznane przez państwa członkowskie w krajowych przepisach wdrażających dyrektywy 2008/94/WE, 2009/38/WE, 2002/14/WE, 98/59/WE oraz 2001/23/WE. Transpozycja niniejszej dyrektywy nie powinna prowadzić do pogorszenia się sytuacji w danym państwie członkowskim, jeśli jest ona obecnie lepsza.

Poprawka  11

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 11 a (nowy)

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(11a) Marynarze mają prawo do bezpiecznego miejsca pracy spełniającego normy bezpieczeństwa i powinni mieć zapewnione uczciwe warunki zatrudnienia oraz godne warunki życia i pracy włącznie z ochroną socjalną i szkoleniami zawodowymi.

Poprawka  12

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 11 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(11b) Konwencja o pracy na morzu z 2006 r. określa prawa marynarzy do godnych warunków pracy w wielu dziedzinach oraz przewiduje spójne prawa i ochronę w miejscu pracy dotyczące wszystkich marynarzy niezależnie od ich obywatelstwa i bandery statku. Konwencja ma na celu zarówno zapewnienie godnych warunków pracy marynarzom, jak i zagwarantowanie uczciwej konkurencji armatorom dzięki jej ogólnoświatowemu zastosowaniu.

Poprawka  13

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 11 c (nowy)

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(11c) Unia powinna nieustannie dążyć do poprawy warunków życia i pracy na pokładach statków oraz do wykorzystania potencjału innowacji, aby uczynić sektor morski atrakcyjniejszym dla unijnych marynarzy, w tym dla młodych pracowników. W związku z tym Komisja powinna opracować program zachęcający młodych ludzi do podejmowania pracy w tym sektorze.

Poprawka  14

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 11 d (nowy)

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(11d) Unia powinna dążyć do poprawy komunikacji przez internet na pokładzie statków, przykładowo poprzez zwiększenie dostępności internetu oraz zapewnienie rozsądnego korzystania z niego na pokładzie w celu pogłębionego stosowania dyrektyw 2008/94/WE, 2009/38/WE, 2002/14/WE, 98/59/WE, 2001/23/WE zmienionych niniejszą dyrektywą.

Poprawka  15

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – punkt 1 a (nowy)

Dyrektywa 2009/38/WE

Artykuł 10 – ustęp 4 a (nowy)

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a) w art. 10 dodaje się ustęp w brzmieniu:

 

„4a. Członek specjalnego zespołu negocjacyjnego lub europejskiej rady zakładowej bądź jego przedstawiciel będący członkiem załogi statku morskiego ma prawo uczestniczyć w zebraniach specjalnego zespołu negocjacyjnego lub europejskiej rady zakładowej lub też w każdym innym zebraniu w ramach procedury określonej w art. 6 ust. 3, jeżeli w czasie zebrania nie znajduje się na morzu ani w porcie państwa innego niż państwo, w którym ma siedzibę przedsiębiorstwo.

 

Zebrania są w miarę możliwości planowane tak, aby ułatwić udział członków będących członkami załóg statków morskich.

 

Aby maksymalnie umożliwić reprezentowanie pracowników, w przypadku gdy członek specjalnego zespołu negocjacyjnego lub europejskiej rady zakładowej bądź jego przedstawiciel będący członkiem załogi statku morskiego nie może wziąć udziału w zebraniu, wykorzystuje się w miarę możliwości nowe technologie komunikacyjne i informacyjne.”;

Poprawka  16

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – punkt 1

Dyrektywa 2002/14/WE

Artykuł 3 – ustęp 3

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

art. 3 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

skreśla się art. 3 ust. 3.

‘3. Państwa członkowskie mogą wprowadzić odstępstwa od niniejszej dyrektywy poprzez przyjęcie szczegółowych przepisów mających zastosowanie do załóg statków pływających po pełnych morzach, pod warunkiem że owe przepisy szczegółowe gwarantują odnośnym pracownikom równoważny poziom ochrony prawa do informacji i konsultacji oraz możliwość skutecznego korzystania z tego prawa.”.

 

Poprawka  17

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – punkt 1

Dyrektywa 98/59/WE

Artykuł 1

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1) w art. 1 wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 1 wprowadza się następujące zmiany:

a) w ust. 1 dodaje się lit. c) w brzmieniu:

 

„c) „przejęcie” interpretowane jest w rozumieniu dyrektywy 2001/23/WE.”;

 

b) w art. 1 ust. 2 skreśla się lit. c);

w art. 1 ust. 2 skreśla się lit. c);

Poprawka  18

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – punkt 2

Dyrektywa 98/59/WE

Artykuł 3 – ustęp 1 – akapit pierwszy a (nowy)

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W przypadku zamiaru zwolnienia grupowego dotyczącego załogi statku morskiego notyfikację składa się właściwemu organowi państwa, pod banderą którego pływa dany statek.

W przypadku zamiaru zwolnienia grupowego dotyczącego załogi statku morskiego pracodawca składa notyfikację właściwemu organowi państwa, pod banderą którego pływa dany statek.

Poprawka  19

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – punkt 3

Dyrektywa 98/59/WE

Artykuł 4 – ustęp 1 a (nowy)

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3) w art. 4 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

skreślony

„1a. W przypadku przeprowadzania planowanych zwolnień zbiorowych członków załogi w związku z przejęciem statku morskiego lub wynikających z takiego przejęcia państwa członkowskie mogą, po przeprowadzeniu konsultacji z partnerami społecznymi, przyznać właściwemu organowi publicznemu prawo do zastosowania całościowego lub częściowego odstępstwa określonego w ust. 1 pod następującymi warunkami:

 

a) przedmiotem przejęcia jest wyłącznie jeden statek morski lub kilka takich statków;

 

b) pracodawca jest właścicielem wyłącznie jednego statku morskiego.”.

 

Poprawka  20

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 5 – punkt 1

Dyrektywa 2001/23/WE

Artykuł 1 – ustęp 2

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

skreślony

„2. Niniejszą dyrektywę stosuje się, bez uszczerbku dla ust. 3, o ile przedsiębiorstwo, zakład, lub część przedsiębiorstwa lub zakładu, który stanowi przedmiot przejęcia położony jest na obszarze objętym zakresem terytorialnym Traktatu.”;

 

Poprawka  21

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 5 – punkt 2

Dyrektywa 2001/23/WE

Artykuł 1 – ustęp 3

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3. Niniejszą dyrektywę stosuje się do przejęć statków morskich zarejestrowanych w dowolnym państwie członkowskim lub pływających pod jego banderą stanowiących przedsiębiorstwo, zakład lub część przedsiębiorstwa lub zakładu do celów niniejszej dyrektywy, nawet jeśli nie znajdują się one na obszarze objętym zakresem terytorialnym Traktatu.”;

3. Niniejszą dyrektywę stosuje się do przejęć statków morskich, będących częścią przejęcia przedsiębiorstwa, zakładu lub części przedsiębiorstwa lub zakładu w rozumieniu ust. 1 i 2, pod warunkiem że przejmujący znajduje się na obszarze objętym zakresem terytorialnym Traktatu lub że przejmowane przedsiębiorstwo, zakład lub część przedsiębiorstwa lub zakładu pozostają na obszarze objętym zakresem terytorialnym Traktatu.

 

Niniejsza dyrektywa nie ma zastosowania, jeżeli przedmiotem przejęcia jest wyłącznie jeden lub więcej statków morskich.

Poprawka  22

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 5 – punkt 3

Dyrektywa 2001/23/WE

Artykuł 1 – ustęp 4

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3) dodaje się ust. 4 w brzmieniu:

skreślony

„4. Państwa członkowskie mogą, po przeprowadzeniu konsultacji z partnerami społecznymi, postanowić, że rozdział II niniejszej dyrektywy nie ma zastosowania w następujących przypadkach:

 

a) przedmiotem przejęcia jest wyłącznie jeden statek morski lub kilka takich statków;

 

b) przedsiębiorstwo lub firma będące przedmiotem przejęcia jest właścicielem wyłącznie jednego statku morskiego.”.

 

Poprawka  23

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 8 – ustęp 1 – akapit pierwszy

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Państwa członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy nie później niż 5 lat od wejścia w życie niniejszej dyrektywy. Państwa członkowskie niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów.

1. Państwa członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy nie później niż dwa lata od wejścia w życie niniejszej dyrektywy. Państwa członkowskie niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów.

  • [1]  Dz.U. C 226 z 16.7.2014, s. 35.
  • [2]  Dz.U. C 174 z 7.6.2014, s. 50.

UZASADNIENIE

Wniosek Komisji Europejskiej ma na celu poprawę warunków pracy marynarzy pracujących na pokładach statków pływających pod banderą któregokolwiek z 28 państw członkowskich Unii Europejskiej, z jednoczesnym uwzględnieniem specyfiki tego sektora działalności. Omawiany wniosek dotyczący dyrektywy jest zatem spójny ze zmianą pięciu uprzednio przyjętych dyrektyw, które przewidują wyłączenie marynarzy z ich zakresu stosowania. Komisja Europejska zapragnęła przypomnieć, że wyłączenia przewidziane w tych pięciu dyrektywach w odniesieniu do marynarzy nie figurowały we wstępnych wersjach wniosków Komisji, lecz były rezultatem negocjacji z pozostałym partnerami.

Pięć dyrektyw, o których mowa, to dyrektywa 2008/94/WE w sprawie ochrony pracowników na wypadek niewypłacalności pracodawcy, dyrektywa 2009/38/WE w sprawie ustanowienia europejskiej rady zakładowej, dyrektywa 2002/14/WE ustanawiająca ogólne ramowe warunki informowania i przeprowadzania konsultacji z pracownikami, dyrektywa 98/59/WE w sprawie zbliżania ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do zwolnień grupowych i dyrektywa 2001/23/WE dotycząca ochrony praw pracowniczych w przypadku przejęcia przedsiębiorstw.

Projekt sprawozdania w sprawie tego wniosku został odrzucony przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych pod koniec poprzedniej kadencji. Brak czasu i pośpiech, w jakim trzeba było przygotować to sprawozdanie, to główne przyczyny jego fiaska.

Jednak okoliczności uległy zmianie, gdyż kilka tygodni temu najważniejsi partnerzy społeczni na szczeblu europejskim doszli do porozumienia w sprawie tego wniosku Komisji Europejskiej. Sprawozdawczyni przyjmuje z zadowoleniem to porozumienie umożliwiające poczynienie postępów i poprawę sytuacji dyskryminującej marynarzy oraz zaradzenie nieuczciwej konkurencji między tymi państwami członkowskimi, którym zależało na poprawie warunków pracy i nie stosowały tych wyłączeń lub stosowały je w niewielkim zakresie, a tymi państwami członkowskimi, które stosowały je wszystkie bez wyjątku. Sprawozdawczynię cieszy również równowaga, jaką partnerzy społeczni zdołali znaleźć między lepszą ochroną pracowników a zachowaniem konkurencyjności sektora morskiego, która stanowi przyszłe wyzwanie dla Unii Europejskiej.

Sprawozdawczyni pragnie także podziękować partnerom społecznym za ich wspólnie wykonaną pracę, która umożliwi potwierdzenie atrakcyjności sektora morskiego dotkniętego od kilku lat spadkiem popularności. Pragnie również podkreślić, że poprawa warunków pracy marynarzy tchnie nowe życie w ten sektor, i stwierdza, że przyczyni się to do osiągnięcia celu wytyczonego w opublikowanej dnia 10 października 2007 r. niebieskiej księdze Komisji Europejskiej, w której za cel przyjęto zwiększenie liczby pracowników w sektorze morskim i w sektorze rybołówstwa oraz poprawę ich warunków pracy, przy czym pierwszy z celów nie mógł zostać osiągnięty bez drugiego.

Sprawozdawczyni jest też zadowolona z pracy wykonanej z udziałem kontrsprawozdawców ze wszystkich grup politycznych w Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych. Pragnie podziękować im za przedstawienie ich stanowisk, co pozwoliło jej na uwzględnienie różnych punktów widzenia i ujęcie ich, na ile to było możliwe, w jej projekcie sprawozdania.

Sprawozdawczyni zwraca się o poparcie niniejszego projektu sprawozdania, który został oparty na wyżej przedstawionych celach i metodzie pracy.

OPINIA Komisji Rybołówstwa (2.3.2015)

dla Komisji Zatrudnienia

w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie marynarzy zmieniającej dyrektywy 2008/94/WE, 2009/38/WE, 2002/14/WE, 98/59/WE oraz 2001/23/WE
(COM(2013)0798 – C7‑0409/2013 – 2013/0390(COD))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Liadh Ní Riada

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Komisja Rybołówstwa:

-       z zadowoleniem przyjmuje przedłożony w dniu 19 listopada 2013 r. wniosek Komisji dotyczący dyrektywy zmierzającej do wzmocnienia praw marynarzy poprzez zmianę pięciu dyrektyw odnoszących się do praw pracowniczych celem objęcia marynarzy zakresem stosowania tych dyrektyw;

-       z zadowoleniem przyjmuje tę próbę stworzenia prawdziwie równych warunków działania dla osób, które są dotknięte obecnymi odstępstwami, oraz zauważa, że marynarze powinni być nie tylko w pełni objęci zakresem stosowania odnośnych dyrektyw, lecz także powinny przysługiwać im te same prawa co pracownikom zatrudnionym na lądzie pod względem równej płacy za równa pracę, niezależnie od obywatelstwa, miejsca zamieszkania, rasy, płci, orientacji seksualnej, niepełnosprawności czy wieku;

-       wzywa Komisję – zważywszy, że stara się ona zwiększyć atrakcyjność warunków zatrudnienia w tym sektorze zgodnie z nowym planem na rzecz zatrudnienia i wzrostu – aby zachęcała i motywowała młodych ludzi do wykonywania zawodów w sektorze morskim i sektorze rybołówstwa, tak aby odwrócić obecną tendencję spadkową w liczbie młodych obywateli Unii wybierających niektóre zawody związane z morzem oraz zatrzymać wykwalifikowanych pracowników;

-       podkreśla, że prawo pracy powinno mieć zastosowanie do każdego niezależnie od miejsca pracy; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zagwarantowania godnych płac i emerytur wszystkim marynarzom niezależnie od ich obywatelstwa i miejsca zamieszkania;

-       postuluje, aby wszelkim przepisom wprowadzającym lepsze warunki pracy i warunki socjalne towarzyszyły inwestycje w szkolenia, badania naukowe, edukację, promowanie zdrowia i bezpieczeństwa, przedsiębiorczości i innowacyjności w celu rozwiązania występującego w Unii problemu braku osób pracujących na morzu;

-       zwraca się do Komisji, aby zachęcała wszystkie państwa członkowskie do ratyfikacji Konwencji o pracy na morzu MOP[1] w odniesieniu do ich terytoriów europejskich i pozaeuropejskich;

-       zwraca uwagę na znaczenie i potencjał klastrów morskich oraz apeluje do Komisji o zbadanie i spożytkowanie ich potencjału poprzez zapewnienie zatrudnienia, pobudzenie sektora oraz odmłodzenie społeczności wiejskich;

-       podkreśla potrzebę przejrzystego i systematycznego gromadzenia danych w sektorze rybołówstwa i sektorze morskim oraz zachęca Komisję, aby zaproponowała wykonalne, lecz ambitne harmonogramy badań, o których mowa w przedstawionej przez nią ocenie skutków; odnotowuje potrzebę stworzenia oficjalnej bazy danych, aby zapewnić gromadzenie odpowiednich i wiarygodnych danych na szczeblu Unii;

-       wzywa Komisję do zapewnienia pewności prawa w odniesieniu do umów i stosunków umownych oraz zwraca się do Komisji o monitorowanie dumpingu socjalnego w sektorze rybołówstwa i sektorze morskim;

-       z zadowoleniem odnotowuje coraz lepsze kontakty robocze między partnerami społecznymi – Europejską Federacją Pracowników Transportu i Stowarzyszeniem Armatorów Wspólnoty Europejskiej – oraz zwraca się do Komisji o uwzględnienie opinii podmiotów mających bezpośredni udział w funkcjonowaniu sektora rybołówstwa i sektora morskiego;

-       zaznacza, że mogą pojawić się zastrzeżenia związane ze stosowaniem podejścia uniwersalnego; z zadowoleniem przyjmuje nieuwzględnienie mikroprzedsiębiorstw i zwraca się do Komisji, aby po skutecznym wdrożeniu zmian do pięciu zmienianych dyrektyw odnoszących się do praw pracowniczych, przedstawiła sprawozdanie dotyczące kwestii pozostających do rozwiązania;

-       uważa, że małe i rodzinne przedsiębiorstwa mogą potrzebować dodatkowej pomocy w dostosowaniu się do zmienionych przepisów, i wzywa Komisję, aby ułatwiła to przejście;

-       zauważa, że pomimo ogromnych postępów w zakresie technologii urządzeń pokładowych na statkach niektóre mniejsze przedsiębiorstwa mogą potrzebować działań modernizacyjnych umożliwiających im stosowanie nowych wytycznych; wzywa Komisję, aby ułatwiła przeprowadzenie takiej modernizacji;

-       zwraca uwagę na znaczenie odmłodzenia sektora rybołówstwa i sektora morskiego, a także z zadowoleniem przyjmuje wspomniane ważne ulepszenia w zakresie prawa pracy, chociaż podkreśla jednocześnie, że trzeba zrobić o wiele więcej, aby zadbać o przyszłość tego sektora w Unii.

POPRAWKI

Komisja Rybołówstwa zwraca się do Komisji Zatrudnienia, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie następujących poprawek:

Poprawka  1

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(1) Zgodnie z art. 153 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) Parlament Europejski i Rada mogą przyjąć, w trybie zwykłej procedury ustawodawczej, w drodze dyrektyw, stopniowo wprowadzane w życie minimalne wymagania mające na celu poprawę warunków pracy, ochrony pracowników w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę, informacji i konsultacji z pracownikami oraz środowiska pracy w celu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników. W dyrektywach tych konieczne jest unikanie nakładania administracyjnych, finansowych i prawnych ograniczeń, które utrudniałyby tworzenie i rozwijanie małych i średnich przedsiębiorstw.

(1) Zgodnie z art. 153 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) Parlament Europejski i Rada mogą przyjąć, w trybie zwykłej procedury ustawodawczej, w drodze dyrektyw, stopniowo wprowadzane w życie minimalne wymagania mające na celu poprawę warunków pracy, ochrony pracowników w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę, informacji i konsultacji z pracownikami oraz środowiska pracy w celu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników. W dyrektywach tych należy unikać nakładania administracyjnych, finansowych i prawnych ograniczeń, które utrudniałyby tworzenie i rozwijanie małych i średnich przedsiębiorstw stanowiących główną siłę napędową tworzenia miejsc pracy w Unii.

Poprawka  2

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(2a) W zielonej księdze Komisji z 2006 r. zatytułowanej „W kierunku przyszłej unijnej polityki morskiej” podkreślono już znaczenie utworzenia ram prawnych wyznaczających zintegrowany kierunek działań na rzecz zwiększenia konkurencyjności tego sektora.

Poprawka  3

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(3) W zakresie, w jakim wyłączenia lub możliwość ich wprowadzenia nie są uzasadnione obiektywnymi przyczynami, wyłączenia takie powinny zostać zniesione.

(3) W zakresie, w jakim wyłączenia lub możliwość ich wprowadzenia nie są uzasadnione obiektywnymi przyczynami, wyłączenia takie powinny zostać zniesione, aby zagwarantować równe prawa wszystkim pracownikom oraz zapobiec jakiejkolwiek sytuacji nieuczciwej konkurencji i dumpingu socjalnego.

Poprawka  4

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(3a) Wykluczenie marynarzy z zakresu dyrektyw regulujących prawa pracowników może spowodować nierówne traktowanie i sytuację nieuczciwej konkurencji między państwami członkowskimi.

Poprawka  5

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 3 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(3b) Marynarzom należy zagwarantować takie same prawa jak pracownikom na lądzie i taką samą płacę za taką samą pracę, bez jakiegokolwiek zróżnicowania. Należy również promować klastry morskie, wspierając jednocześnie udział ludzi młodych w sektorze morskim i rybackim.

Poprawka  6

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(5) Obecna sytuacja prawna może skutkować nierównym traktowaniem pracowników tej samej kategorii w poszczególnych państwach członkowskich, w zależności od tego, czy państwa te stosują wyłączenia i odstępstwa przewidziane w obowiązujących przepisach. Znaczna liczba państw członkowskich wykorzystywała wspomnianą możliwość wyłączeń w ograniczonym stopniu.

(5) Obecna sytuacja prawna może skutkować nierównym traktowaniem pracowników tej samej kategorii w poszczególnych państwach członkowskich, w zależności od tego, czy państwa te stosują wyłączenia i odstępstwa przewidziane w obowiązujących przepisach. Znaczna liczba państw członkowskich wykorzystywała wspomnianą możliwość wyłączeń w ograniczonym stopniu, a jedynie osiem państw członkowskich w ogóle z niej nie skorzystało, co spowodowało poważne nierówności między marynarzami w Unii.

Poprawka  7

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 5 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(5a) Poprawa warunków pracy marynarzy wiąże się z uwzględnieniem specyfiki każdego sektora, jak na przykład sektora rybołówstwa tradycyjnego czy przybrzeżnego, które wymagają podejścia wielosektorowego.

Poprawka  8

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 5 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(5b) Mając na uwadze specyfikę każdego sektora, jak na przykład sektor rybołówstwa tradycyjnego czy przybrzeżnego, należy zachęcać do szkolenia we wszystkich sektorach za pomocą elastyczniejszych środków, które umożliwiłyby zaliczenie danych przedmiotów dzięki doświadczeniu lub praktyce, oraz zachęcać do zdobywania kwalifikacji i nauki dostosowanych do poszczególnych sektorów.

Poprawka  9

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(6) W dniu 10 października 2007 r. Komisja przedstawiła swoją wizję zintegrowanej polityki morskiej Unii Europejskiej – niebieską księgę27. Wizja ta opiera się na założeniu, że wszystkie zagadnienia związane z oceanami i morzami Europy są wzajemnie powiązane oraz że aby uzyskać pożądane wyniki, działania polityczne dotyczące morza należy prowadzić w sposób skoordynowany.

(6) Niniejsza dyrektywa jest zgodna ze strategią „Europa 2020”. Ponadto w dniu 10 października 2007 r. Komisja przedstawiła swoją wizję zintegrowanej polityki morskiej Unii Europejskiej – niebieską księgę27. Wizja ta opiera się na założeniu, że wszystkie zagadnienia związane z oceanami i morzami Europy są wzajemnie powiązane oraz że aby uzyskać pożądane wyniki, działania polityczne dotyczące morza należy prowadzić w sposób skoordynowany.

__________________

__________________

27 COM(2007) 575 final z 10 października 2007 r.

27 COM(2007) 575 final z 10 października 2007 r.

Poprawka  10

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(7) W niebieskiej księdze28 podkreślono potrzebę zwiększenia liczby i podwyższenia jakości miejsc pracy w sektorze morskim dla obywateli Europy oraz wagę poprawy warunków pracy na pokładach statków.

(7) W niebieskiej księdze28 podkreślono potrzebę zwiększenia liczby i podwyższenia jakości miejsc pracy w sektorze morskim dla obywateli Europy oraz wagę poprawy warunków pracy na pokładach statków, między innymi dzięki inwestycjom w badania, edukację, szkolenia, zdrowie i bezpieczeństwo. Obie te kwestie są przedmiotem niniejszej dyrektywy.

__________________

__________________

28 COM(2007) 575 final z 10 października 2007 r.

28 COM(2007) 575 final z 10 października 2007 r.

Poprawka  11

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 7 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(7a) Niniejsza dyrektywa jest spójna ze strategią „Europa 2020” oraz z komunikatem Komisji pt. „Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia: europejski wkład w pełne zatrudnienie”. Należy jednak uwzględnić fakt, że praca na morzu nie jest atrakcyjna dla ludzi młodych. W związku z tym Komisja powinna opracować program zachęt, aby skłonić ich do podejmowania pracy w tym sektorze.

Poprawka  12

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 10 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(10a) Choć rozszerzenie zakresu stosowania tych dyrektyw o marynarzy jest pozytywnym krokiem naprzód, to stanowi ono jedynie pierwszy etap, ponieważ konieczna jest jeszcze transpozycja do prawa Unii konwencji STCW-F i konwencji MOP nr 188 o pracy w sektorze rybołówstwa, tak samo jak to miało miejsce w przypadku marynarzy pracujących w sektorze transportu morskiego.

Poprawka  13

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 10 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(10b) Wdrożenie niniejszej dyrektywy nie powinno wiązać się ze zwiększeniem obciążeń biurokratycznych dla MŚP i mikroprzedsiębiorstw w sektorze.

Poprawka  14

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 12 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12a) Komisja powinna jak najszybciej wznowić prace nad wycofanym w 2004 r. wnioskiem dotyczącym dyrektywy w sprawie warunków pracy marynarzy, aby zwrócić szczególną uwagę na sytuację w tym sektorze. Różne prawa bandery wywołują efekt dumpingu socjalnego i konkurencji między pracownikami, którego nie da się uregulować prawnie dyrektywą dotyczącą delegowania pracowników.

Poprawka  15

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – ustęp 1 – akapit pierwszy a (nowy)

Dyrektywa 2009/38/WE

Artykuł 6 – ustęp 2 – litera d a (nowa)

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

w art.6 ust. 2 dodaje się literę w brzmieniu:

 

„da) w odniesieniu do marynarzy, członków europejskich rad zakładowych lub specjalnych zespołów negocjacyjnych, umowa uwzględnia ograniczenia związane z ich częstą obecnością na morzu lub w portach położonych w innym państwie niż państwo siedziby danego przedsiębiorstwa.”.

Poprawka  16

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – ustęp 1 – akapit pierwszy a (nowy)

Dyrektywa 2002/14/WE

Artykuł 4 – ustęp 4 a (nowy)

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

w art. 4 dodaje się ustęp w brzmieniu:

 

„4a. Państwa członkowskie zapewniają możliwość informowania i zasięgania opinii członków załogi na odległość za pomocą komunikacji elektronicznej.”.

Poprawka  17

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 1 – punkt 3 a (nowy)

Dyrektywa 98/59/WE

Artykuł 4 – ustęp 4 a (nowy)

 

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(3a) w art. 4 dodaje się ustęp w brzmieniu:

 

„4a. Wszelkie przepisy niniejszej dyrektywy nie naruszają przepisów dotyczących zwolnień grupowych członków załogi obowiązujących na mocy prawa krajowego lub układów zbiorowych, pod warunkiem że gwarantują one co najmniej taki sam poziom ochrony jak niniejsza dyrektywa.”.

Poprawka  18

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 8 – ustęp 1 – akapit pierwszy

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1. Państwa członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy nie później niż 5 lat od wejścia w życie niniejszej dyrektywy. Państwa członkowskie niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów.

1. Państwa członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy nie później niż 2 lata od wejścia w życie niniejszej dyrektywy. Państwa członkowskie niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów.

PROCEDURA

Tytuł

Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie marynarzy zmieniającej dyrektywy 2008/94/WE, 2009/38/WE, 2002/14/WE, 98/59/WE oraz 2001/23/WE

Odsyłacze

COM(2013)0798 – C7-0409/2013 – 2013/0390(COD)

Komisja przedmiotowo właściwa

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

EMPL

21.11.2013

 

 

 

Opinia wydana przez

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

PECH

21.11.2013

Sprawozdawca(czyni) komisji opiniodawczej

       Data powołania

Liadh Ní Riada

4.9.2014

Rozpatrzenie w komisji

5.11.2014

4.12.2014

21.1.2015

 

Data przyjęcia

24.2.2015

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

23

1

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Marco Affronte, Clara Eugenia Aguilera García, Renata Briano, Alain Cadec, Richard Corbett, Diane Dodds, Linnéa Engström, João Ferreira, Raymond Finch, Ian Hudghton, Carlos Iturgaiz, Werner Kuhn, António Marinho e Pinto, Gabriel Mato, Norica Nicolai, Liadh Ní Riada, Ulrike Rodust, Remo Sernagiotto, Ricardo Serrão Santos, Isabelle Thomas, Ruža Tomašić, Jarosław Wałęsa

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

José Blanco López, Ole Christensen, Sylvie Goddyn, Marek Józef Gróbarczyk, Verónica Lope Fontagné

  • [1]               Konwencja o pracy na morzu Międzynarodowej Organizacji Pracy z 2006 r.

PROCEDURA

Tytuł

Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie marynarzy zmieniającej dyrektywy 2008/94/WE, 2009/38/WE, 2002/14/WE, 98/59/WE oraz 2001/23/WE

Odsyłacze

COM(2013)0798 – C7-0409/2013 – 2013/0390(COD)

Data przedstawienia w PE

18.11.2013

 

 

 

Komisja przedmiotowo właściwa

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

EMPL

21.11.2013

 

 

 

Komisje wyznaczone do wydania opinii

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

TRAN

21.11.2013

PECH

21.11.2013

 

 

Opinia niewydana

       Data decyzji

TRAN

16.7.2014

 

 

 

Sprawozdawcy

       Data powołania

Elisabeth Morin-Chartier

17.9.2014

 

 

 

Rozpatrzenie w komisji

2.12.2014

22.1.2015

26.2.2015

 

Data przyjęcia

1.4.2015

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

47

5

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Laura Agea, Guillaume Balas, Brando Benifei, Enrique Calvet Chambon, Martina Dlabajová, Arne Gericke, Marian Harkin, Danuta Jazłowiecka, Agnes Jongerius, Rina Ronja Kari, Jan Keller, Ádám Kósa, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Zdzisław Krasnodębski, Jean Lambert, Jérôme Lavrilleux, Patrick Le Hyaric, Jeroen Lenaers, Verónica Lope Fontagné, Javi López, Thomas Mann, Dominique Martin, Anthea McIntyre, Joëlle Mélin, Elisabeth Morin-Chartier, Emilian Pavel, Georgi Pirinski, Terry Reintke, Sofia Ribeiro, Maria João Rodrigues, Claude Rolin, Anne Sander, Sven Schulze, Siôn Simon, Jutta Steinruck, Romana Tomc, Yana Toom, Ulrike Trebesius, Marita Ulvskog, Renate Weber, Tatjana Ždanoka, Jana Žitňanská, Inês Cristina Zuber

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Daniela Aiuto, Georges Bach, Elmar Brok, Sergio Gutiérrez Prieto, Neoklis Sylikiotis, Ivo Vajgl

Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Eleonora Evi, Jens Nilsson, Massimo Paolucci

Data złożenia

9.4.2015