ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την αίτηση άρσης της βουλευτικής ασυλίας του Janusz Korwin-Mikke

11.5.2015 - (2015/2049(IMM))

Επιτροπή Νομικών Θεμάτων
Εισηγητής: Κώστας Χρυσόγονος

Διαδικασία : 2015/2049(IMM)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A8-0150/2015
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A8-0150/2015
Συζήτηση :
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την αίτηση άρσης της βουλευτικής ασυλίας του Janusz Korwin-Mikke

(2015/2049(IMM))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–       έχοντας υπόψη την αίτηση άρσης της ασυλίας του Janusz Korwin-Mikke, που διαβιβάστηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2014 από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας της Πολωνίας σε σχέση με ποινική διαδικασία που κίνησε η περιφερειακή Εισαγγελία της Βαρσοβίας (Υπόθεση αριθ. V Ds 223/14), και ανακοινώθηκε στην Ολομέλεια στις 28 Ιανουαρίου 2015,

–       αφού άκουσε τον κ. Korwin-Mikke σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 5 του Κανονισμού του,

–       έχοντας υπόψη τα άρθρα 8 και 9 του Πρωτοκόλλου αριθ. 7 περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και το άρθρο 6 παράγραφος 2 της Πράξης της 20ής Σεπτεμβρίου 1976 περί της εκλογής των αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με άμεση και καθολική ψηφοφορία,

–       έχοντας υπόψη τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης με ημερομηνία 12 Μαΐου 1964, 10 Ιουλίου 1986, 15 και 21 Οκτωβρίου 2008, 19 Μαρτίου 2010, 6 Σεπτεμβρίου 2011 και 17 Ιανουαρίου 2013[1],

–       έχοντας υπόψη το άρθρο 105 παράγραφος 2 του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Πολωνίας και τα άρθρα 7β παράγραφος 1 και 7γ παράγραφος 1 του πολωνικού νόμου της 9ης Μαΐου 1996 σχετικά με την άσκηση της εντολής του βουλευτή και του γερουσιαστή,

–       έχοντας υπόψη το άρθρο 5 παράγραφος 2, το άρθρο 6 παράγραφος 1 και το άρθρο 9 του Κανονισμού του,

–       έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων (A8-0150/2015),

Α.     λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας της Πολωνίας διαβίβασε αίτηση της περιφερειακής Εισαγγελίας της Βαρσοβίας για τη χορήγηση άδειας προκειμένου αυτή να κινήσει ποινική διαδικασία κατά του Janusz Korwin-Mikke, βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σε σχέση με αδίκημα που προβλέπεται στο άρθρο 222 παράγραφος 1 του Ποινικού Κώδικα της Πολωνίας· λαμβάνοντας, ειδικότερα, υπόψη ότι η διαδικασία αφορά εικαζόμενη προσβολή της σωματικής ακεραιότητας δημόσιου λειτουργού·

Β.     λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 8 του Πρωτοκόλλου περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν υπόκεινται σε έρευνα, κράτηση ή δίωξη για γνώμη ή ψήφο δοθείσα κατά την άσκηση των καθηκόντων τους·

Γ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 9 του Πρωτοκόλλου περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου απολαύουν εντός της επικρατείας των κρατών τους, των ασυλιών που αναγνωρίζονται στα μέλη του Κοινοβουλίου της χώρας τους·

Δ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 105 παράγραφος 2 του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Πολωνίας, βουλευτής δεν διώκεται ποινικά χωρίς την άδεια της Δίαιτας·

Ε.     λαμβάνοντας υπόψη ότι αποκλειστικά και μόνο το Κοινοβούλιο αποφασίζει εάν θα αρθεί ή όχι η ασυλία σε μια συγκεκριμένη περίπτωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο μπορεί δεόντως να συνεκτιμήσει την άποψη του βουλευτή στο πλαίσιο της απόφασής του να άρει ή όχι την ασυλία του βουλευτή[2]·

ΣΤ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως επίσης επιβεβαιώθηκε κατά την ακρόασή του, το εικαζόμενο αδίκημα δεν τελεί σε άμεση ή προφανή συνάρτηση με την άσκηση των καθηκόντων του κ. Korwin-Mikke υπό την ιδιότητά του ως βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και ότι δεν συνιστά ούτε γνώμη εκφρασθείσα ούτε ψήφο δοθείσα κατά την άσκηση των καθηκόντων αυτών, υπό την έννοια του άρθρου 8 του πρωτοκόλλου αριθ. 7 περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

Ζ.     λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο δεν διαπίστωσε εν προκειμένω την ύπαρξη fumus persecutionis, ήτοι αρκούντως σοβαρού και συγκεκριμένου τεκμηρίου ότι η διαδικασία κινήθηκε με σκοπό να θιγεί η πολιτική δράση του συγκεκριμένου βουλευτή·

1.      αποφασίζει να άρει την ασυλία του Janusz Korwin-Mikke·

2.      αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει αμέσως την παρούσα απόφαση και την έκθεση της αρμόδιας επιτροπής στην αρμόδια αρχή της Δημοκρατίας της Πολωνίας και στον Janusz Korwin-Mikke.

  • [1]  Απόφαση στην υπόθεση 101/63 Wagner κατά Fohrmann και Krier, EU:C:1964:28· απόφαση στην υπόθεση 149/85 Wybot κατά Faure και άλλων, EU:C:1986:310· απόφαση στην υπόθεση T-345/05 Mote κατά Κοινοβουλίου, EU:T:2008:440· απόφαση στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-200/07 και C-201/07 Marr κατά De Gregorio και Clemente, EU:C:2008:579· απόφαση στην υπόθεση T-42/06 Gollnisch κατά Κοινοβουλίου, EU:T:2010:102· απόφαση στην υπόθεση C-163/10 Patriciello, EU:C:2011:543· απόφαση στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις T-346/11 και T-347/11 Gollnisch κατά Κοινοβουλίου, EU:T:2013:23,
  • [2]  Υπόθεση T-345/05 Mote κατά Κοινοβουλίου (βλέπε ανωτέρω), σκέψη 28.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. Ιστορικό

Στις 29 Δεκεμβρίου 2014, ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας της Πολωνίας διαβίβασε στον Πρόεδρο του Κοινοβουλίου αίτηση που υπέβαλε στις 19 Δεκεμβρίου 2014 η περιφερειακή Εισαγγελία της Βαρσοβίας για τη χορήγηση άδειας προκειμένου να κινήσει ποινική διαδικασία κατά του Janusz Korwin-Mikke, βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Η περιφερειακή Εισαγγελία ισχυρίζεται ότι, στις 11 Ιουλίου 2014, ο κ. Korwin-Mikke προσέβαλε τη σωματική ακεραιότητα του κ. Michał Boni χτυπώντας τον στο πρόσωπο με το χέρι του σε εκδήλωση στη Βαρσοβία – συνάντηση των νεοεκλεγέντων πολωνών βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που οργάνωσε το Υπουργείο Εξωτερικών της Πολωνίας – κατά τη διάρκεια της οποίας το θύμα ασκούσε επίσημα καθήκοντα σχετικά με το αξίωμά του ως βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η συμπεριφορά του κ. Korwin-Mikke ενδέχεται να συνιστά αδίκημα σύμφωνα με το άρθρο 222 παράγραφος 1 του Ποινικού Κώδικα της Πολωνίας στον βαθμό που εικάζεται ότι προσβλήθηκε η σωματική ακεραιότητα δημόσιου λειτουργού[1]. Σύμφωνα με το άρθρο 115 παράγραφος 13 εδάφιο 2α του Ποινικού Κώδικα της Πολωνίας, ο βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αποτελεί δημόσιο λειτουργό.

Κατά τη συνεδρίαση της Ολομέλειας της 28ης Ιανουαρίου 2015, ο Πρόεδρος ανακοίνωσε, σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 1 του Κανονισμού, ότι είχε λάβει επιστολή από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας της Πολωνίας με την οποία ζητείτο η άρση της βουλευτικής ασυλίας του κ. Janusz Korwin-Mikke.

Ο Πρόεδρος παρέπεμψε την εν λόγω αίτηση στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 1 του Κανονισμού. Ο κ. Korwin-Mikke έγινε δεκτός σε ακρόαση από την επιτροπή στις 16 Απριλίου 2015 σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 5 του Κανονισμού.

2. Νομοθεσία και διαδικασία σχετικά με την ασυλία των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Τα άρθρα 8 και 9 του πρωτοκόλλου (αριθ. 7) περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν ως εξής:

Άρθρο 8

Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν υπόκεινται σε έρευνα, κράτηση ή δίωξη για γνώμη ή ψήφο δοθείσα κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.

Άρθρο 9

Κατά τη διάρκεια των συνόδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τα μέλη του απολαύουν:

α. εντός της επικρατείας των κρατών τους, των ασυλιών που αναγνωρίζονται στα μέλη του Κοινοβουλίου της χώρας τους,

β. εντός της επικρατείας άλλων κρατών μελών της εξαιρέσεως από κάθε μέτρο κρατήσεως και κάθε δικαστική δίωξη.

Η ασυλία τους καλύπτει επίσης όταν μεταβαίνουν στον τόπο συνεδριάσεως του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή όταν επιστρέφουν από αυτόν.

Επίκληση της ασυλίας δεν δύναται να γίνει στην περίπτωση αυτοφώρου εγκλήματος και ούτε δύναται να εμποδίσει την άσκηση του δικαιώματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να άρει την ασυλία ενός από τα μέλη του.

Τα άρθρα 6 παράγραφος 1 και 9 του Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχουν ως εξής:

Άρθρο 6

Άρση ασυλίας

1. Το Κοινοβούλιο, κατά την άσκηση των εξουσιών του σχετικά με τα προνόμια και τις ασυλίες, ενεργεί με σκοπό τη διατήρηση της ακεραιότητάς του ως δημοκρατικής νομοθετικής συνέλευσης και τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας των βουλευτών του κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Κάθε αίτηση για άρση της ασυλίας αξιολογείται σύμφωνα με τα άρθρα 7, 8 και 9 του πρωτοκόλλου περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με τις αρχές που αναφέρονται στο παρόν άρθρο.

(...)

Άρθρο 9

Διαδικασίες σχετικά με την ασυλία

1. Κάθε αίτηση η οποία απευθύνεται στον Πρόεδρο από αρμόδια αρχή κράτους μέλους με σκοπό την άρση της ασυλίας ενός βουλευτή, ή από βουλευτή ή πρώην βουλευτή με σκοπό την προάσπιση των προνομίων και της ασυλίας, ανακοινώνεται στην Ολομέλεια και παραπέμπεται στην αρμόδια επιτροπή.

Ο βουλευτής ή πρώην βουλευτής μπορεί να εκπροσωπείται από άλλον βουλευτή. Η αίτηση δεν μπορεί να υποβάλλεται από άλλον βουλευτή χωρίς τη συγκατάθεση του ενδιαφερομένου βουλευτή.

2. Η επιτροπή εξετάζει χωρίς καθυστέρηση, αλλά λαμβάνοντας υπόψη την σχετική περιπλοκότητά τους, τις αιτήσεις για άρση της ασυλίας ή για προάσπιση των προνομίων και της ασυλίας.

3. Η επιτροπή καταρτίζει πρόταση αιτιολογημένης απόφασης που περιορίζεται σε σύσταση για την έγκριση ή την απόρριψη της αίτησης άρσης της ασυλίας ή προάσπισης των προνομίων και της ασυλίας.

4. Η επιτροπή μπορεί να ζητήσει από την ενδιαφερόμενη αρχή να της παράσχει οποιαδήποτε πληροφορία ή επεξήγηση θεωρεί αναγκαία προκειμένου να σχηματίσει γνώμη για το εάν η ασυλία πρέπει να αρθεί ή να προασπισθεί.

5. Ο ενδιαφερόμενος βουλευτής πρέπει να έχει την ευκαιρία να εκφράσει την άποψή του, μπορεί να προσκομίσει οποιαδήποτε

έγγραφα ή άλλα γραπτά στοιχεία θεωρεί χρήσιμα και μπορεί να εκπροσωπηθεί από άλλον βουλευτή.

Ο βουλευτής δεν παρίσταται στις συζητήσεις σχετικά με την αίτηση άρσης ή υπεράσπισης της ασυλίας του, παρά μόνο στην ίδια την ακρόαση.

Ο πρόεδρος της επιτροπής καλεί τον βουλευτή σε ακρόαση, προσδιορίζοντας την ημερομηνία και την ώρα αυτής. Ο βουλευτής δύναται να παραιτηθεί του δικαιώματος ακρόασης.

Εάν ο βουλευτής δεν παραστεί στην ακρόαση σύμφωνα με την εν λόγω πρόσκληση, λογίζεται ότι παραιτήθηκε του δικαιώματος ακρόασης, εκτός εάν ζητήσει να μη συμμετάσχει στην ακρόαση κατά την προτεινόμενη ημερομηνία και ώρα, αιτιολογώντας την απουσία του. Ο πρόεδρος της επιτροπής αποφασίζει εάν θα κάνει δεκτή την ως άνω αίτηση, λαμβάνοντας υπόψη τους εκτιθέμενους λόγους· κατά της απόφασης του προέδρου δεν επιτρέπεται προσφυγή.

Εάν ο πρόεδρος της επιτροπής δεχθεί την αίτηση, καλεί τον βουλευτή σε ακρόαση σε νέα ημερομηνία και ώρα. Εάν ο βουλευτής αγνοήσει τη δεύτερη πρόσκληση σε ακρόαση, η διαδικασία συνεχίζεται χωρίς να έχει ακουσθεί ο βουλευτής. Στην περίπτωση αυτή, δεν γίνονται δεκτές περαιτέρω αιτήσεις ακρόασης ή μη συμμετοχής σε αυτή.

(...)

7. Η επιτροπή μπορεί να διατυπώσει αιτιολογημένη γνώμη σχετικά με την αρμοδιότητα της εν λόγω αρχής και σχετικά με το παραδεκτό της αίτησης, αλλά δεν αποφαίνεται σε καμία περίπτωση για την ενοχή ή μη βουλευτών ούτε για το σκόπιμο ή μη της ποινικής δίωξης για την έκφραση γνώμης ή τις πράξεις που τους καταλογίζονται, ακόμη και στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η εξέταση της αίτησης παρέχει στην επιτροπή εμπεριστατωμένες πληροφορίες για την υπόθεση.

(...)

Το άρθρο 105 παράγραφος 2 του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Πολωνίας έχει ως εξής:

Από την ημερομηνία ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων των εκλογών έως την ημερομηνία λήξης της θητείας του, ο βουλευτής δεν διώκεται ποινικά χωρίς άδεια της Δίαιτας.

Άρθρα 7β παράγραφος 1 και 7γ παράγραφος 1 του πολωνικού νόμου της 9ης Μαΐου 1996 σχετικά με την άσκηση της εντολής του βουλευτή και του γερουσιαστή:

Άρθρο 7β

1. Η αίτηση για τη παροχή έγκρισης προκειμένου να διωχθεί ποινικά βουλευτής ή γερουσιαστής σε υπόθεση που αφορά αδίκημα που διώκεται αυτεπάγγελτα υποβάλλεται μέσω του Υπουργού Δικαιοσύνης - του Γενικού Εισαγγελέα.

Άρθρο 7γ

1. Η αίτηση για τη παροχή έγκρισης προκειμένου να διωχθεί ποινικά βουλευτής ή γερουσιαστής υποβάλλεται στον Πρόεδρο της Δίαιτας ή στον Πρόεδρο της Γερουσίας, ο οποίος διαβιβάζει την εν λόγω αίτηση στο αρμόδιο προς εξέταση αυτής όργανο σύμφωνα με τον εσωτερικό κανονισμό της Δίαιτας ή της Γερουσίας, κοινοποιώντας ταυτόχρονα στον συγκεκριμένο βουλευτή ή στον γερουσιαστή το περιεχόμενο της αίτησης αυτής.

3. Αιτιολόγηση της προταθείσας απόφασης

Βάσει των προαναφερόμενων πραγματικών περιστατικών, η παρούσα υπόθεση πληροί τις προϋποθέσεις για την εφαρμογή του άρθρου 9 του Πρωτοκόλλου αριθ. 7 περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σύμφωνα με τη διάταξη αυτή, τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου απολαύουν, εντός της επικράτειας των κρατών τους, των ασυλιών που αναγνωρίζονται στα μέλη του Κοινοβουλίου της χώρας τους. Επιπλέον, το άρθρο 105 παράγραφος 2 του Πολωνικού Συντάγματος ορίζει ότι η ποινική δίωξη μελών της Δίαιτας υπόκειται σε προηγούμενη άδεια αυτής. Συνεπώς, απαιτείται απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το κατά πόσον θα προχωρήσει η δίωξη του κ. Korwin-Mikke.

Προκειμένου να αποφασίσει εάν θα άρει ή όχι την ασυλία βουλευτή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εφαρμόζει τις δικές του συνεκτικές αρχές. Μία από τις αρχές αυτές προβλέπει ότι η ασυλία συνήθως αίρεται όταν το αδίκημα εμπίπτει στο άρθρο 9 του Πρωτοκόλλου, υπό την προϋπόθεση ότι δεν υφίσταται fumus persecutionis, ήτοι αρκούντως σοβαρό και συγκεκριμένο τεκμήριο ότι η δικαστική διαδικασία κινήθηκε με σκοπό να θιγεί η πολιτική δράση του συγκεκριμένου βουλευτή.

Από τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης και από τις δηλώσεις στις οποίες προέβη ο κ. Korwin-Mikke κατά την ακρόασή του συνάγεται ότι δεν υφίσταται fumus persecutionis. Πράγματι, αν και τα προαναφερόμενα περιστατικά συνέβησαν όταν ο κ. Korwin-Mikke ήταν ήδη βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και σε σαφώς πολιτικό πλαίσιο, το εικαζόμενο αδίκημα και η συνακόλουθη δίωξη δεν σχετίζονται με τη θέση του κ. Korwin-Mikke ως βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

4. Συμπέρασμα

Βάσει των ανωτέρω εκτιμήσεων και σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 3 του Κανονισμού, η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων συνιστά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να άρει τη βουλευτική ασυλία του κ. Janusz Korwin-Mikke.

  • [1]  Το άρθρο 222 παράγραφος 1 του Ποινικού Κώδικα της Πολωνίας ορίζει τα εξής:
    Οιοσδήποτε προσβάλλει τη σωματική ακεραιότητα δημόσιου λειτουργού, ή προσώπου που καλείται να τον συνδράμει, κατά τη διάρκεια ή στο πλαίσιο της άσκησης επίσημων καθηκόντων υπόκειται σε χρηματική ποινή, σε ποινή περιοριστική της ελευθερίας ή σε ποινή στερητική της ελευθερίας έως 3 ετών.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

6.5.2015

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

16

0

0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Joëlle Bergeron, Marie-Christine Boutonnet, Jean-Marie Cavada, Therese Comodini Cachia, Mady Delvaux, Laura Ferrara, Dietmar Köster, Gilles Lebreton, António Marinho e Pinto, Pavel Svoboda, Tadeusz Zwiefka, Κώστας Χρυσόγονος

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Luis de Grandes Pascual, Sylvia-Yvonne Kaufmann, Virginie Rozière, Ангел Джамбазки