ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών μετά το 2015
13.5.2015 - (2014/2152(INI))
Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων
Εισηγήτρια: Maria Noichl
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών μετά το 2015
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 2 και το άρθρο 3 παράγραφος 3 δεύτερο εδάφιο της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και το άρθρο 8 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 23 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή σύμβαση για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών (ΕΣΔΑ),
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1948,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1979 για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW),
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1949 για την καταστολή της εμπορίας ανθρώπων και της εκμετάλλευσης της πορνείας τρίτων,
– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη του Πεκίνου και την Πλατφόρμα Δράσης που εγκρίθηκαν στις 15 Σεπτεμβρίου 1995 από την Τέταρτη Παγκόσμια Διάσκεψη για τις Γυναίκες, τα συνακόλουθα έγγραφα αποτελεσμάτων των ειδικών συνόδων των Ηνωμένων Εθνών Πεκίνο +5 (2000), Πεκίνο +10 (2005) και Πεκίνο +15 (2010) και το έγγραφο αποτελεσμάτων της διάσκεψης αναθεώρησης Πεκίνο +20,
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 606/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Ιουνίου 2013, για την αμοιβαία αναγνώριση μέτρων προστασίας σε αστικές υποθέσεις[1],
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό αριθ. 1567/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Ιουλίου 2003, σχετικά με τη στήριξη των πολιτικών και των δράσεων που αφορούν την αναπαραγωγή και τη σεξουαλική ζωή και τα συναφή δικαιώματα στις αναπτυσσόμενες χώρες[2],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2012/29/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων της εγκληματικότητας και για την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου 2001/220/ΔΕΥ του Συμβουλίου[3],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2011/99/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, περί της ευρωπαϊκής εντολής προστασίας[4],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2011/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Απριλίου 2011, για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και για την προστασία των θυμάτων της, καθώς και για την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου 2002/629/ΔΕΥ του Συμβουλίου[5],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2010/41/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 2010, για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που ασκούν αυτοτελή επαγγελματική δραστηριότητα και για την κατάργηση της οδηγίας 86/613/ΕΟΚ του Συμβουλίου[6],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου, της 8ης Μαρτίου 2010, σχετικά με την εφαρμογή της αναθεωρημένης συμφωνίας-πλαισίου για τη γονική άδεια που συνήφθη από τις οργανώσεις BusinessEurope, UEAPME, CEEP και ETUC και με την κατάργηση της οδηγίας 96/34/EK[7],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006, για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης (αναδιατύπωση)[8],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 92/85/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 19ης Οκτωβρίου 1992, σχετικά με την εφαρμογή μέτρων που αποβλέπουν στη βελτίωση της υγείας και της ασφάλειας κατά την εργασία των εγκύων, λεχώνων και γαλουχουσών εργαζομένων (δέκατη ειδική οδηγία κατά την έννοια του άρθρου 16 παράγραφος 1 της οδηγίας 89/391/ΕΟΚ)[9],
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2004/113/ΕΚ για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και την παροχή αυτών, καθώς και τη σχετική απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 1ης Μαρτίου 2011 στην υπόθεση Test-Achats (C-236/09)[10],
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης),
– έχοντας υπόψη το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για την Ισότητα των Φύλων (2011-2020), που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Μάρτιο του 2011[11],
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2010, με τίτλο «Ενίσχυση της δέσμευσης για την ισότητα γυναικών και ανδρών: Χάρτης για τα δικαιώματα των γυναικών» (COM(2010)0078),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 21ης Σεπτεμβρίου 2010, με τίτλο «Στρατηγική για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών 2010-2015» (COM(2010)0491),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Μαρτίου 2010, με τίτλο «Ευρώπη 2020: Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 20ής Σεπτεμβρίου 2011, με τίτλο «Στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης και της απασχόλησης – ένα θεματολόγιο για τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της Ευρώπης» (COM(2011)0567),
– έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 16ης Σεπτεμβρίου 2013, με τίτλο «Ενδιάμεση αναθεώρηση της στρατηγικής για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών (2010-2015)» (SWD(2013)0339),
– έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 8ης Μαρτίου 2010, με τίτλο «Σχέδιο δράσης της ΕΕ σχετικά με την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών στο πλαίσιο της ανάπτυξης (2010-2015)» (SWD(2010)0265),
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Απασχόλησης, Κοινωνικής Πολιτικής, Υγείας και Προστασίας των Καταναλωτών της 19ης-20ής Ιουνίου 2014,
– έχοντας υπόψη τη μελέτη που εκπονήθηκε από το Θεματικό Τμήμα Γ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τίτλο: «Study on the Evaluation of the Strategy for Equality between Women and Men 2010-2015 as a contribution to achieve the goals of the Beijing Platform for Action» (Mελέτη σχετικά με την αξιολόγηση της στρατηγικής για την ισότητα γυναικών και ανδρών 2010-2015, ως συμβολή για την επίτευξη των στόχων της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου), η οποία δημοσιεύτηκε το 2014,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) με τίτλο «Violence against women – an EU-wide survey. Main results» (Bία κατά των γυναικών – μια έρευνα σε επίπεδο ΕΕ. Kύρια αποτελέσματα), η οποία δημοσιεύτηκε τον Mάρτιο του 2014,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) με τίτλο «Discrimination against and living conditions of Roma women in 11 EU Member States» (Διακρίσεις κατά των γυναικών Ρομά και συνθήκες διαβίωσής τους σε 11 κράτη μέλη της ΕΕ), η οποία δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2014,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο «Being Trans in the EU - Comparative analysis of the EU LGBT survey data» (Η διεμφυλικότητα στην ΕΕ - Συγκριτική ανάλυση των δεδομένων της έρευνας για τους ΛΟΑΔ στην ΕΕ), η οποία δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2014,
– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του, της 15ης Ιουνίου 1995, σχετικά με την Τέταρτη Παγκόσμια Διάσκεψη για τη Γυναίκα στο Πεκίνο: «Ισότητα, Ανάπτυξη και Ειρήνη»[12],·της 10ης Μαρτίου 2005, σχετικά με τη συνέχεια που δόθηκε στην Τέταρτη Παγκόσμια Διάσκεψη για την Πλατφόρμα Δράσης των Γυναικών (Πεκίνο +10)[13]·και, της 25ης Φεβρουαρίου 2010, σχετικά με το Πεκίνο, 15 χρόνια μετά – Πρόγραμμα Δράσης του ΟΗΕ για την Ισότητα των Φύλων[14],
– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 10ης Φεβρουαρίου 2010 σχετικά με την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση – 2009[15], της 8ης Μαρτίου 2011 σχετικά με την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση – 2010[16] και της 13ης Μαρτίου 2012 σχετικά με την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση – 2011[17] και της 10ης Μαρτίου 2015 σχετικά με την πρόοδο ως προς την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2013[18],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Σεπτεμβρίου 2013 σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της ισότητας των αμοιβών ανδρών και γυναικών για όμοια εργασία ή για εργασία ίσης αξίας[19],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Μαρτίου 2013 σχετικά με την εξάλειψη των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο στην ΕΕ[20],
– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 17ης Ιουνίου 2010 σχετικά με τη διάσταση του φύλου στο πλαίσιο της οικονομικής ύφεσης και της χρηματοπιστωτικής κρίσης[21] και της 12ης Μαρτίου 2013 σχετικά µε τον αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης στην ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών[22],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Φεβρουαρίου 2013 σχετικά με την 57η σύνοδο της Επιτροπής του ΟΗΕ για τη θέση της γυναίκας: εξάλειψη και πρόληψη κάθε μορφής βίας εις βάρος των γυναικών και των κοριτσιών[23],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 24ης Μαΐου 2012 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή για την εφαρμογή της αρχής της ίσης αμοιβής εργαζόμενων ανδρών και γυναικών για ίση εργασία ή εργασία ίσης αξίας[24],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Νοεμβρίου 2013 σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων σε θέσεις μη εκτελεστικών διοικητικών στελεχών των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών και συναφή μέτρα[25],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Φεβρουαρίου 2014 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών[26],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών: Ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης 2014[27],
– έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A8-0163/2015),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα στην ίση μεταχείριση συνιστά καθοριστικό θεμελιώδες δικαίωμα, κατοχυρωμένο από τις Συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, βαθιά ριζωμένο στην ευρωπαϊκή κοινωνία και απολύτως αναγκαίο για την περαιτέρω εξέλιξή της και θα πρέπει να ισχύει στον ίδιο βαθμό στη νομοθεσία, στην πράξη, στη νομολογία και στην πραγματική ζωή·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι ιστορικά η ΕΕ έχει λάβει ορισμένα σημαντικά μέτρα για να ενισχύσει τα δικαιώματα των γυναικών και την ισότητα των φύλων, αλλά υπάρχει επιβράδυνση των πολιτικών δράσεων και μεταρρυθμίσεων για την ισότητα των φύλων την τελευταία δεκαετία σε επίπεδο ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική της προηγούμενης Επιτροπής ήταν υπερβολικά αδύναμη και δεν απέδωσε επαρκή μέτρα για την ισότητα των φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια νέα στρατηγική θα χρειαστεί να δώσει νέα ώθηση και να υλοποιήσει συγκεκριμένες δράσεις για την ενίσχυση των δικαιωμάτων των γυναικών και την προώθηση της ισότητας των φύλων·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι με την προηγούμενη στρατηγική της Επιτροπής επιτεύχθηκαν ορισμένοι από τους καθορισθέντες στόχους, δεν επιτεύχθηκε, όμως, πλήρης ισότητα των φύλων, ενώ από τη στρατηγική αυτή απουσίαζαν συχνά στοιχεία για την αλληλεπίδραση μεταξύ των διαφόρων μορφών διακρίσεων και την ύπαρξη επακριβών στόχων και αποτελεσματικών μέτρων αξιολόγησης, η δε ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στις πολιτικές εξακολούθησε να εφαρμόζεται σε περιορισμένο μόνο βαθμό·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών συνιστά θεμελιώδη αξία της ΕΕ, η οποία κατοχυρώνεται από τις Συνθήκες και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, και η ΕΕ έχει αναλάβει το ειδικό καθήκον να την ενσωματώσει σε όλες τις δραστηριότητές της· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα των φύλων έχει ουσιαστική σημασία ως στρατηγικός στόχος για την επίτευξη των γενικών στόχων της ΕΕ, όπως το επιδιωκόμενο ποσοστό απασχόλησης στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», και σημαντικό οικονομικό πλεονέκτημα για την προώθηση μιας δίκαιης και χωρίς αποκλεισμούς οικονομικής ανάπτυξης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μείωση των ανισοτήτων στην απασχόληση δεν αποτελεί μόνο στόχο όσον αφορά την ίση μεταχείριση αλλά και στόχο όσον αφορά την αποτελεσματικότητα και τη ρευστότητα της αγοράς εργασίας·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι το χάσμα μεταξύ των Ρομά και της κοινωνίας γενικά στην εκπαίδευση, στην απασχόληση, στην υγεία και στις διακρίσεις παραμένει ευρύ και η κατάσταση των γυναικών Ρομά στην ΕΕ είναι ακόμη χειρότερη ως αποτέλεσμα των πολλαπλών διακρίσεων λόγω εθνικής καταγωγής και φύλου·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική και πολιτική θέση της Ευρώπης μπορεί να βελτιωθεί και οι συνέπειες της δημογραφικής αλλαγής μπορούν να αναχαιτιστούν μόνο εάν αξιοποιηθούν τα ταλέντα και το δυναμικό όλων των γυναικών και των ανδρών·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν μπορούμε να παραμένουμε προσκολλημένοι σε ξεπερασμένα, μη βιώσιμα από περιβαλλοντική άποψη οικονομικά μοντέλα που βασίζονται σε ένα παρωχημένο καταμερισμό της εργασίας με κριτήριο το φύλο, ο οποίος έχει ξεπεραστεί με την ενσωμάτωση της γυναίκας στην αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι χρειαζόμαστε ένα νέο, κοινωνικά βιώσιμο μοντέλο που βασίζεται στη γνώση και την καινοτομία, το οποίο ενσωματώνει όλο το φάσμα των δεξιοτήτων των γυναικών στον παραγωγικό ιστό, μεταξύ άλλων θέτοντας υπό αμφισβήτηση ορισμένα βιομηχανικά πρότυπα και τους παράγοντες εκείνους που κατατάσσουν τους άνδρες και τις γυναίκες σε διαφορετικά επαγγέλματα, αποκαθιστά την ισόρροπη κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ ανδρών και γυναικών στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και εξασφαλίζει τον συνδυασμό της ιδιωτικής και επαγγελματικής ζωής τόσο για τους εργαζόμενους άνδρες όσο και για τις εργαζόμενες γυναίκες·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η παροχή πρόσβασης σε οικονομικά προσιτές και ποιοτικές υπηρεσίες φύλαξης παιδιών και αρωγής ηλικιωμένων και άλλων εξαρτώμενων ατόμων είναι ουσιαστικής σημασίας για την επίτευξη της ισότιμης συμμετοχής γυναικών και ανδρών στην αγορά εργασίας, στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πλατφόρμα δράσης του Πεκίνου συμπληρώνει εφέτος το εικοστό έτος ύπαρξής της και ότι οι στόχοι της και η πλήρης εφαρμογή της είναι πιο επίκαιροι από ποτέ·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η βία κατά των γυναικών, είτε πρόκειται για σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βία, συνιστά βασικό εμπόδιο για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών και παραμένει η πιο διαδεδομένη παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων που πλήττει όλα τα κοινωνικά στρώματα, αλλά συγκαταλέγεται μεταξύ των αδικημάτων που καταγγέλλονται λιγότερο· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου, σύμφωνα με έρευνα του FRA που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2014, 55 % των γυναικών έχουν υποστεί κατά τη διάρκεια της ζωής τους μία ή περισσότερες μορφές σεξουαλικής παρενόχλησης και 33 % των γυναικών έχουν πέσει θύμα σωματικής και/ή σεξουαλικής βίας από την ηλικία των 15 ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ζωή χωρίς βία συνιστά προϋπόθεση για την πλήρη συμμετοχή στην κοινωνία και ότι πρέπει να ληφθούν ισχυρά μέτρα για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξαναγκαστική πορνεία συνιστά βία που πλήττει ιδίως τα περισσότερο ευάλωτα άτομα, συνδέεται ως επί το πλείστον με δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος και εμπορίας ανθρώπων και αποτελεί εμπόδιο για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, εξαιτίας παραδοσιακών δομών και φορολογικών αντικινήτρων, οι γυναίκες αποκτούν δευτερεύοντα ρόλο στη διαμόρφωση του οικογενειακού εισοδήματος, ο οποίος εκδηλώνεται με κάθετο και οριζόντιο διαχωρισμό στην αγορά εργασίας, χρονικά κενά στο ιστορικό απασχόλησης και μισθολογική ανισότητα μεταξύ των φύλων, και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μη αμειβόμενα καθήκοντα μέριμνας, η φροντίδα παιδιών, η αρωγή ηλικιωμένων και άλλων εξαρτώμενων ατόμων και η οικιακή εργασία ασκούνται πάρα πολύ συχνότερα από γυναίκες, οι οποίες για τους λόγους αυτούς έχουν λιγότερο χρόνο στη διάθεσή τους για να ασκήσουν αμειβόμενη εργασία, με αποτέλεσμα να λαμβάνουν πολύ χαμηλότερες συντάξεις, και, ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να συνεχίσει να υποστηρίζεται ο συνδυασμός επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής με συγκεκριμένα μέτρα και κυρίως με την μεγαλύτερη συμμετοχή των ανδρών σε αυτή τη διαδικασία, προκειμένου ιδίως να επιτευχθούν οι στόχοι της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών αγγίζει το 63 % ή το 53,5 % εάν η απασχόληση μετριέται με ισοδύναμα πλήρους απασχόλησης[28]· λαμβάνοντας υπόψη ότι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών ανέρχεται σε ποσοστό 16,4 % και ότι το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων είναι κατά μέσο όρο 39 %· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας δεν μεταφράζεται πάντοτε σε επιρροή, καθώς οι θέσεις εξουσίας και λήψης αποφάσεων κατέχονται κατά κύριο λόγο από άνδρες, πράγμα που περιορίζει τις δυνατότητες των γυναικών να ασκούν επιρροή και συνιστά δημοκρατικό έλλειμμα στη λήψη αποφάσεων αν ληφθεί υπόψη ότι οι γυναίκες αποτελούν το ήμισυ του πληθυσμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προώθηση της ισότητας των φύλων δεν περιορίζεται μόνο στην απαγόρευση των διακρίσεων λόγω φύλου και οι θετικές δράσεις υπέρ των γυναικών έχει αποδειχτεί ότι έχουν καίρια σημασία για την πλήρη ενσωμάτωσή τους στην αγορά εργασίας, στη λήψη πολιτικών και οικονομικών αποφάσεων και στην κοινωνία γενικότερα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αποκλεισμός των γυναικών από τις θέσεις εξουσίας και τα όργανα λήψης αποφάσεων επηρεάζει αρνητικά τη δυνατότητα των γυναικών να επηρεάσουν αφενός τη δική τους εξέλιξη και χειραφέτηση και αφετέρου την εξέλιξη της κοινωνίας·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ποσοστώσεις φύλου και το σύστημα εναλλαγής ανδρών/γυναικών στις λίστες κατά τη λήψη πολιτικών αποφάσεων έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικά εργαλεία για την αντιμετώπιση των διακρίσεων και των ανισορροπιών εξουσίας μεταξύ των φύλων καθώς και για τη βελτίωση της δημοκρατικής εκπροσώπησης στα όργανα λήψης πολιτικών αποφάσεων·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποτυχία προώθησης πολιτικών για την εξισορρόπηση επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, η ανεπαρκής προώθηση του ευέλικτου ωραρίου εργασίας, ειδικά στους άνδρες, και το χαμηλό ποσοστό λήψης γονικών αδειών και αδειών πατρότητας δημιουργούν σοβαρά εμπόδια για την οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών και τον ίσο επιμερισμό των οικογενειακών και οικιακών ευθυνών·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η φτώχεια στην Ευρώπη έχει δυσανάλογα γυναικείο πρόσωπο και ότι το φαινόμενο αυτό πλήττει κυρίως μόνες μητέρες, γυναίκες με αναπηρία, νέες γυναίκες, ηλικιωμένες γυναίκες, μετανάστριες και γυναίκες που ανήκουν σε εθνικές μειονότητες, όλες θύματα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, μια κατάσταση που επιδεινώνεται από την οικονομική κρίση και τα ειδικά μέτρα λιτότητας, που δεν θα πρέπει να προβάλλονται ως δικαιολογία για την ανάληψη λιγότερης δράσης υπέρ της ισότητας, καθώς και από τις επισφαλείς θέσεις εργασίας, τις θέσεις μερικής απασχόλησης, τους χαμηλούς μισθούς και τις συντάξεις, τη δυσκολία πρόσβασης σε βασικές κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγείας και το γεγονός ότι είναι κυρίως θέσεις εργασίας στον δημόσιο τομέα και υπηρεσίες στον τομέα της παροχής περίθαλψης που καταργούνται, πράγμα το οποίο καθιστά ακόμη σημαντικότερη τη διάσταση της ισότητας των φύλων·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες στις αγροτικές περιοχές είναι σε μεγαλύτερο βαθμό θύματα πολλαπλών διακρίσεων και στερεοτύπων που αφορούν το φύλο σε σύγκριση με τις γυναίκες που κατοικούν σε αστικές περιοχές και ότι το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών στις αγροτικές περιοχές είναι πολύ χαμηλότερο από το αντίστοιχο ποσοστό των γυναικών στις πόλεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αγροτικές περιοχές πλήττονται από την έλλειψη ευκαιριών απασχόλησης υψηλής ποιότητας· λαμβάνοντας, επιπλέον, υπόψη ότι πολλές γυναίκες δεν εργάζονται ποτέ στην επίσημη αγορά εργασίας και, συνεπώς, δεν είναι εγγεγραμμένες στα μητρώα ανέργων ούτε περιλαμβάνονται στις στατιστικές για την ανεργία, γεγονός που δημιουργεί ιδιαίτερα οικονομικά και νομικά προβλήματα σε σχέση με το δικαίωμα στις άδειες μητρότητας και ασθενείας, τη θεμελίωση συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων και την πρόσβαση στην κοινωνική ασφάλιση καθώς και προβλήματα σε περίπτωση διαζυγίου·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι παραδοσιακοί ρόλοι ανδρών και γυναικών και τα στερεότυπα εξακολουθούν να επηρεάζουν ιδιαίτερα την κατανομή των εργασιών μεταξύ γυναικών και ανδρών στο σπίτι, στην εκπαίδευση, στην επαγγελματική σταδιοδρομία, στην εργασία και στην κοινωνία γενικότερα·
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα που αφορούν τα φύλα και οι παραδοσιακές δομές επηρεάζουν αρνητικά την υγεία και τη γενική πρόσβαση στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα, που συνιστούν θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και επομένως δεν θα πρέπει ποτέ να περιορίζονται· λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα του ατόμου στο σώμα του και στην αυτοδιάθεση αποτελεί θεμελιώδη προϋπόθεση για την ισότητα όλων των ανθρώπων·
Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα στα έξι ζευγάρια παγκοσμίως αντιμετωπίζουν κάποιας μορφής πρόβλημα υπογονιμότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θα πρέπει να παρουσιάσει μια νέα συγκριτική ανάλυση της ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στην ΕΕ, καθώς η μελέτη του 2008 (SANCO/2008/C6/051), που κατέδειξε τότε σημαντική ανισότητα στην πρόσβαση σε θεραπείες γονιμότητας, είναι παρωχημένη·
ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθούν να υφίστανται εκπαιδευτικά ιδρύματα όπου γίνεται διαχωρισμός των φύλων και ότι συχνά το διδακτικό υλικό περιέχει στερεότυπα που συμβάλλουν στη διαιώνιση του διαχωρισμού των παραδοσιακών ρόλων κοριτσιών και αγοριών, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά τις δυνατότητες επιλογής τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτά τα πρότυπα ρόλων ενισχύονται ακόμη περισσότερο κυρίως από την εκπροσώπηση και την εικόνα των γυναικών στα μέσα ενημέρωσης, στο υλικό που διατίθεται στο διαδίκτυο και στις διαφημίσεις·
ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα διεμφυλικά άτομα αντιμετωπίζουν συχνά διακρίσεις, παρενόχληση και βία σε όλη την ΕΕ σήμερα λόγω της ταυτότητας ή της έκφρασης φύλου τους·
ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει ευθύνη και πρέπει να λειτουργεί ως πρότυπο στα ζητήματα της ισότητας των φύλων και των δικαιωμάτων των γυναικών, που θα πρέπει να καταστούν κεντρικό μέλημα των εξωτερικών της δράσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών, η καταπολέμηση της έμφυλης βίας και η χειραφέτηση των γυναικών αποτελούν αναγκαίες προϋποθέσεις για την επίτευξη των διεθνών αναπτυξιακών στόχων και για μια επιτυχή εξωτερική πολιτική, πολιτική συνεργασίας για την ανάπτυξη και πολιτική διεθνούς εμπορίου της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες δεν είναι μόνο περισσότερο ευάλωτες στις επιπτώσεις της ενέργειας, του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, αλλά αποτελούν και ουσιαστικό παράγοντα όσον αφορά τις στρατηγικές μετριασμού και προσαρμογής, καθώς και κινητήρια δύναμη για ένα ισότιμο και βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης·
ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι θεσμικοί μηχανισμοί συνιστούν την αναγκαία βάση για την επίτευξη της ισότητας των φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα των φύλων πρέπει να αντιμετωπίζεται επίσης ως σημαντική, εγκάρσια πτυχή όλων των τομέων πολιτικής στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της, παράλληλα με τις προσεγγίσεις της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου στις πολιτικές της Ένωσης, της συνεκτίμησης της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό και της αξιολόγησης των επιπτώσεων στα φύλα·
ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κατανεμημένα ανά φύλο δεδομένα αποτελούν βασικό εργαλείο για την επίτευξη πραγματικής προόδου και για την αποτελεσματική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων·
ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι κινήματα κατά της ισότητας των φύλων έχουν κερδίσει έδαφος στην κοινή γνώμη ορισμένων κρατών μελών τα τελευταία χρόνια, επιχειρώντας να ενισχύσουν τους παραδοσιακούς ρόλους των φύλων και αμφισβητώντας τα μέχρι σήμερα επιτεύγματα στον τομέα της ισότητας των φύλων·
ΚΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υφιστάμενες προκλήσεις και η κτηθείσα πείρα καταδεικνύουν ότι η έλλειψη στρατηγικής συνοχής μεταξύ των διαφόρων τομέων αποτέλεσε τροχοπέδη στην επίτευξη της ισότητας των φύλων στο παρελθόν και ότι υπάρχει ανάγκη διάθεσης επαρκών πόρων, καλύτερου συντονισμού, διάδοσης και προώθησης των δικαιωμάτων των γυναικών, λαμβανομένων υπόψη των διαφορετικών πραγματικοτήτων·
Γενικές συστάσεις
1. καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει και να εγκρίνει νέα χωριστή στρατηγική για τα δικαιώματα των γυναικών και την ισότητα των φύλων στην Ευρώπη η οποία θα αποσκοπεί στη δημιουργία ίσων ευκαιριών και θα βασίζεται στους τομείς προτεραιότητας της προηγούμενης στρατηγικής με στόχο την εξάλειψη των διακρίσεων κάθε μορφής που υφίστανται οι γυναίκες στην αγορά εργασίας όσον αφορά τους μισθούς, τις συντάξεις, τη λήψη αποφάσεων, την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες, τον συνδυασμό οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής και την εξάλειψη όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών καθώς και δομών και πρακτικών που ενέχουν διακρίσεις λόγω φύλου· υπογραμμίζει ότι η νέα στρατηγική για τα δικαιώματα των γυναικών και την ισότητα των φύλων πρέπει να λαμβάνει επιμελώς υπόψη τις πολλαπλές και διατομεακές μορφές διάκρισης που αναφέρονται στο άρθρο 21 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, οι οποίες έχουν κοινούς υποκείμενους παράγοντες, ωστόσο πλήττουν τις γυναίκες με διαφορετικό τρόπο, και να προβλέπει ειδικές δράσεις για την ενίσχυση των δικαιωμάτων διαφόρων ομάδων γυναικών, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών με αναπηρία, των μεταναστριών και των γυναικών που ανήκουν σε εθνικές μειονότητες, των γυναικών Ρομά, των ηλικιωμένων γυναικών, των μόνων μητέρων και των ΛΟΑΔΜ·
2. καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μέτρα που αποσκοπούν στην εξάλειψη των διακρίσεων εις βάρος όλων των γυναικών στη διαφορετικότητά τους στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής για την καταπολέμηση των διακρίσεων και να καταρτίσει χωριστό ειδικό οδικό χάρτη για τα άτομα ΛΟΑΔΜ· προτρέπει, για τον σκοπό αυτό, το Συμβούλιο να υιοθετήσει το συντομότερο δυνατό μια κοινή θέση επί της πρότασης οδηγίας του Συμβουλίου για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης των προσώπων ανεξαρτήτως θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας, φύλου ή σεξουαλικού προσανατολισμού, καθώς η διαδικασία παραμένει στάσιμη από την έγκριση της πρότασης από το Κοινοβούλιο τον Απρίλιο του 2009·
3. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η στρατηγική για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών 2010-2015 δεν αναφέρεται ειδικά στο ζήτημα της αναπηρίας, παρά το γεγονός ότι οι γυναίκες με αναπηρία βρίσκονται συχνά σε μειονεκτικότερη θέση σε σύγκριση με τους άνδρες με αναπηρία και είναι πιο εκτεθειμένες στον κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή να αντιμετωπίσει τις ανάγκες των γυναικών με αναπηρία προκειμένου να διασφαλιστεί η ενισχυμένη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας· υπό την έννοια αυτή, εκφράζει επίσης τη λύπη του για το γεγονός ότι η ευρωπαϊκή στρατηγική για τα άτομα με αναπηρία 2010-2020 δεν περιλαμβάνει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διάσταση του φύλου ούτε χωριστό κεφάλαιο σχετικά με τις πολιτικές υπέρ των ατόμων με αναπηρία με ειδική έμφαση στο φύλο·
4. καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει τη διαρθρωμένη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και των κοινωνικών εταίρων στην ανάπτυξη και τη συνεχή αξιολόγηση της στρατηγικής·
5 καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν και να επιβάλουν την πλήρη άσκηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα, δεδομένου ότι αποτελούν αναντικατάστατο εργαλείο για τη ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, την καταπολέμηση των μισθολογικών διακρίσεων και την προαγωγή της ισότητας·
6. καλεί την Επιτροπή, κατά την αξιολόγηση της εφαρμογής της οδηγίας 2004/113/ΕΚ για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και την παροχή αυτών, να λάβει υπόψη τις περιπτώσεις διακρίσεων·
7. καλεί την Επιτροπή να διευκρινίσει τον ρόλο που επιθυμεί να διαδραματίσει η ΕΕ στον κόσμο και στο πλαίσιο της συνεργασίας της με τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων των αρμοδίων αρχών τους, όσον αφορά την προώθηση της ισότητας των φύλων, τόσο εντός όσο και εκτός των συνόρων της Ένωσης, και να επιδιώξει την επίτευξη αυτών των στόχων τόσο μέσω της προσέγγισης της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου σε όλους τους τομείς όσο και μέσω μεμονωμένων στοχευμένων και συγκεκριμένων δράσεων· τονίζει ότι είναι ανάγκη να ενσωματωθεί η διάσταση του φύλου και η καταπολέμηση της έμφυλης βίας στην εξωτερική πολιτική, την πολιτική συνεργασίας για την ανάπτυξη και την πολιτική διεθνούς εμπορίου της ΕΕ καθώς και να εξασφαλιστούν τα αναγκαία χρηματοδοτικά μέσα και οι αναγκαίοι ανθρώπινοι πόροι·
8. εκφράζει για άλλη μια φορά τη λύπη του για το γεγονός ότι η στρατηγική «Ευρώπη 2020» δεν περιλαμβάνει με ικανοποιητικό τρόπο τη διάσταση του φύλου και, για τον λόγο αυτό, καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εξασφαλίσουν την ενσωμάτωση της ισότητας των φύλων σε όλα τα προγράμματα, τις δράσεις και τις πρωτοβουλίες που υλοποιούνται στο πλαίσιο της εν λόγω στρατηγικής και να ενσωματώσουν σε αυτήν ένα ειδικό πυλώνα για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών, να αντιμετωπίσουν τους στόχους της μελλοντικής στρατηγικής ως επιμέρους πτυχή του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και να εντάξουν τη διάσταση του φύλου στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις και στην Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης·
9. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συγκεντρώσουν, να αναλύσουν και να δημοσιεύσουν αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία ανά φύλο και δείκτες ισότητας των φύλων σε όλους τους τομείς πολιτικής και σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, με βάση το έργο του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων και του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να είναι δυνατή η ανάλυση του σχεδιασμού και της εφαρμογής των στρατηγικών για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στα κράτη μέλη, η επικαιροποίηση των εν λόγω στρατηγικών και η αξιολόγηση της εφαρμογής της ενσωμάτωσης θεμάτων που αφορούν το φύλο σε όλους τους σχετικούς τομείς εθνικής και ενωσιακής πολιτικής, και, όπου είναι δυνατό, να διαχωρίσει περαιτέρω αυτά τα στοιχεία με βάση τη φυλετική ή εθνική καταγωγή, τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις και την αναπηρία, ώστε να καταστεί δυνατή μια διατομεακή ανάλυση για όλους τους τομείς πολιτικής και να καταγραφούν έτσι οι πολλαπλές διακρίσεις που υφίστανται ορισμένες ομάδες γυναικών· ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να μεριμνούν για τη διενέργεια εκτιμήσεων των επιπτώσεων των πολιτικών των κρατών μελών στα φύλα, ειδικά όταν προτείνονται μεταρρυθμίσεις στον εργασιακό και συνταξιοδοτικό τομέα·
10. καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει τη στρατηγική υπό μορφή συγκεκριμένου σχεδίου δράσης, στο οποίο θα αναφέρονται σαφώς τα αρμόδια ενδιαφερόμενα μέρη, και να εξασφαλίσει ότι το εν λόγω σχέδιο λαμβάνει υπόψη ιδιαίτερα τις ειδικές συστάσεις που παρατίθενται κατωτέρω και καλύπτουν τους τομείς της βίας κατά των γυναικών, της εργασίας και του χρόνου, των γυναικών στην εξουσία και στα όργανα λήψης αποφάσεων, των οικονομικών πόρων, της υγείας, των γνώσεων, της παιδείας και των μέσων ενημέρωσης, της παγκόσμιας προοπτικής καθώς και των θεσμικών μηχανισμών και της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου στις πολιτικές· τονίζει την ανάγκη εκπόνησης νομοθετικών προτάσεων, όπου είναι σκόπιμο και με πλήρη σεβασμό των αρμοδιοτήτων της ΕΕ, ώστε να ενισχυθεί το νομικό πλαίσιο για την ισότητα των φύλων·
Βία κατά των γυναικών και έμφυλη βία
11. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή, την οποία είχε διατυπώσει στο ψήφισμά του της 25ης Φεβρουαρίου 2014 που περιείχε συστάσεις για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, να υποβάλει νομοθετική πράξη, η οποία να προβλέπει τόσο ένα συνεκτικό σύστημα για τη συλλογή στατιστικών στοιχείων όσο και μία ενισχυμένη προσέγγιση των κρατών μελών για την πρόληψη και τη δίωξη όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών και της έμφυλης βίας και να καθιστά δυνατή την εύκολη πρόσβαση στη δικαιοσύνη·
12. ζητεί από την Επιτροπή να περιλάβει στη μελλοντική στρατηγική ορισμό της έμφυλης βίας σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας 2012/29/ΕΕ και να παρουσιάσει το συντομότερο δυνατό μια ολοκληρωμένη στρατηγική για τη βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών και την έμφυλη βία, στην οποία θα συμπεριλαμβάνεται μια δεσμευτική νομοθετική πράξη· ζητεί από το Συμβούλιο να ενεργοποιήσει τη ρήτρα παρέκτασης εκδίδοντας ομόφωνη απόφαση για την προσθήκη της έμφυλης βίας στους τομείς εγκληματικότητας που παρατίθενται στο άρθρο 83 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ·
13. καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τη δυνατότητα προσχώρησης της ΕΕ στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και να κινήσει την εν λόγω διαδικασία το συντομότερο δυνατό, καθώς και να προωθήσει μέσω της νέας στρατηγικής την κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης από τα κράτη μέλη και να εργαστεί ενεργά για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών· καλεί τα κράτη μέλη να υπογράψουν και να κυρώσουν τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης το συντομότερο δυνατό·
14. καλεί εκ νέου την Επιτροπή να ανακηρύξει το 2016 «Ευρωπαϊκό έτος καταπολέμησης της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών», κατά τη διάρκεια του οποίου θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη χάραξη μακρόπνοων και αποτελεσματικών στρατηγικών για να μειωθεί σημαντικά η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών·
15. καλεί την ΕΕ να στηρίξει τα κράτη μέλη στην κατάρτιση εκστρατειών και στρατηγικών κατά της καθημερινής παρενόχλησης των γυναικών σε δημόσιους χώρους και στη διαδικασία διάδοσης των βέλτιστων πρακτικών στα κράτη μέλη·
16. θεωρεί ότι είναι επειγόντως αναγκαίο να συνεχίσει να παρακολουθείται έως το 2015 και μετέπειτα η μεταφορά στο εθνικό δίκαιο και η εφαρμογή της οδηγίας σχετικά με τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων για τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων της εγκληματικότητας, του κανονισμού για την αμοιβαία αναγνώριση μέτρων προστασίας σε αστικές υποθέσεις και της οδηγίας σχετικά με την ευρωπαϊκή εντολή προστασίας·
17. καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει στη στρατηγική εκστρατείες «μηδενικής ανοχής» και να στηρίξει τα κράτη μέλη στην προσπάθειά τους να ευαισθητοποιήσουν περισσότερο την κοινωνία σχετικά με το πρόβλημα της βίας κατά των γυναικών και να προωθήσουν ετήσιες εκστρατείες ευαισθητοποίησης σχετικά με τα αίτια της βίας και της κακομεταχείρισης καθώς και σχετικά με την πρόληψη, την πρόσβαση στη δικαιοσύνη και τη στήριξη των θυμάτων· τονίζει τη σημασία της συμμετοχής ολόκληρης της κοινωνίας, και ιδιαίτερα των ανδρών και των αγοριών με πιο συγκεκριμένο τρόπο, στην καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών· καλεί επίσης την Επιτροπή να δώσει συνέχεια στις πρωτοβουλίες της για την καταπολέμηση του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων·
18. τονίζει ότι, για την αποτελεσματική καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ατιμωρησίας, απαιτείται μια αλλαγή νοοτροπίας της κοινωνίας απέναντι στις γυναίκες και στα κορίτσια, καθώς πολύ συχνά οι γυναίκες παρουσιάζονται σε υποδεέστερους ρόλους και η βία σε βάρος τους γίνεται πολύ συχνά ανεκτή ή υποτιμάται· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τα κράτη μέλη στη δράση τους για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας στις διάφορες μορφές της αλλά και των βαθύτερων αιτίων της και για την προστασία των γυναικών που έχουν πέσει θύματα κακοποίησης, και να εγκρίνει ειδικά μέτρα για τις διάφορες πτυχές, μεταξύ άλλων, αυξημένη στήριξη στα κέντρα φιλοξενίας γυναικών και στις οργανώσεις στήριξης των γυναικών που έχουν πέσει θύματα έμφυλης βίας καθώς και μέτρα πρόληψης όπως καταπολέμηση των στερεοτύπων που αφορούν τα φύλα και κοινωνικοπολιτισμικών νοοτροπιών που εισάγουν διακρίσεις από μικρή ηλικία, καθώς και τιμωρία των δραστών·
19. σημειώνει πως το γεγονός ότι η φτώχεια πλήττει περισσότερο τον γυναικείο πληθυσμό ενδέχεται να οδηγήσει στην αύξηση της εμπορίας γυναικών, της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και της καταναγκαστικής πορνείας καθώς και σε αύξηση της οικονομικής εξάρτησης των γυναικών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλύσουν τους λόγους που ωθούν τις γυναίκες στην πορνεία και τους τρόπους αποθάρρυνσης της ζήτησης· υπογραμμίζει τη σημασία των προγραμμάτων απεμπλοκής από την πορνεία·
20. επισημαίνει τη σημασία της συστηματικής κατάρτισης εξειδικευμένου προσωπικού που παρέχει στήριξη σε γυναίκες που έχουν πέσει θύματα σωματικής, σεξουαλικής ή ψυχολογικής βίας· θεωρεί ότι η κατάρτιση αυτή είναι απαραίτητη για τους εργαζόμενους στην πρώτη και δεύτερη γραμμή, όπου συμπεριλαμβάνονται οι κοινωνικές υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, οι υπηρεσίας ιατρικής περίθαλψης και πολιτικής προστασίας και οι αστυνομικές υπηρεσίες·
21. καλεί, αφενός, τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν πλήρως την οδηγία 2011/36/ΕΕ για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και, αφετέρου, την Επιτροπή να αξιολογήσει και να παρακολουθήσει την εφαρμογή και να προσδιορίσει τις βέλτιστες πρακτικές που μπορούν να ανταλλάξουν τα κράτη μέλη, με σκοπό την έγκριση μιας νέας στρατηγικής για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων μετά τη λήξη της υφιστάμενης στρατηγικής το 2016, η οποία θα πρέπει να εμπεριέχει τη διάσταση του φύλου και να δίνει προτεραιότητα στα δικαιώματα των θυμάτων της εμπορίας ανθρώπων και θα προβλέπει ειδικό πυλώνα για την εμπορία ανθρώπων για σεξουαλική εκμετάλλευση και ιδιαίτερη εστίαση σε νέες μεθόδους εμπορίας ανθρώπων που αναπτύσσονται καθώς άλλες καθιερωμένες μέθοδοι εγκαταλείπονται, καθώς και να εξασφαλίσει ότι όλες οι πολιτικές, οι προϋπολογισμοί και τα αποτελέσματα των κρατών μελών στο πλαίσιο της ανάπτυξης της στρατηγικής χαρακτηρίζονται από διαφάνεια και προσβασιμότητα·
22. καλεί την Επιτροπή να βοηθήσει τα κράτη μέλη, διασφαλίζοντας ότι τα θύματα παρενοχλητικής παρακολούθησης (stalking) μπορούν να επωφεληθούν της προστασίας που παρέχουν τα υπάρχοντα μέτρα, όπως η ευρωπαϊκή εντολή προστασίας, ο κανονισμός για την αμοιβαία αναγνώριση μέτρων προστασίας σε αστικές υποθέσεις και η οδηγία της ΕΕ για τα θύματα, όταν μετακινούνται από ένα κράτος μέλος της ΕΕ σε άλλο, και επίσης να εξετάσει περαιτέρω μέτρα για τη βελτίωση της προστασίας των θυμάτων παρενοχλητικής παρακολούθησης, λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία, 18 % των γυναικών στην ΕΕ έχουν υποστεί παρενοχλητική παρακολούθηση από την ηλικία των 15 ετών, ενώ ένα στα πέντε θύματα παρενοχλητικής παρακολούθησης δηλώνει ότι η καταχρηστική συμπεριφορά συνεχίστηκε για δύο ή περισσότερα έτη[29]·
23. καλεί την Επιτροπή να βοηθήσει τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών κατά την κατάρτιση των προγραμμάτων δράσης τους για την ισότητα των φύλων και να αντιμετωπίσει με ιδιαίτερη προσοχή τις νέες μορφές βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών, όπως η κυβερνοπαρενόχληση (cyberharassment), η παρενοχλητική παρακολούθηση στον κυβερνοχώρο (cyberstalking)[30] και ο κυβερνοεκφοβισμός (cyberbullying), και να διενεργεί συνεχείς αξιολογήσεις· τονίζει επίσης στο πλαίσιο αυτό την σπουδαιότητα της στενής συνεργασίας με την κοινωνία των πολιτών με σκοπό τον έγκαιρο εντοπισμό προβλημάτων και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπισή τους·
24. καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη θα καταστήσουν δυνατή την πλήρη νομική αναγνώριση του προτιμώμενου φύλου ατόμου, συμπεριλαμβανομένης της αλλαγής ονόματος, αριθμού κοινωνικής ασφάλισης και άλλων δεικτών φύλου στα έγγραφα ταυτότητας·
25. καλεί εκ νέου την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συστήσει το συντομότερο δυνατόν Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τη Βία κατά των Γυναικών στις εγκαταστάσεις του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων, υπό τη διεύθυνση ενός συντονιστή της ΕΕ στον τομέα της πρόληψης της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών·
Εργασία και χρόνος
26. καλεί την Επιτροπή να δώσει ιδιαίτερη προσοχή, στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής, στις διάφορες δυνατότητες συνδυασμού οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής· εκφράζει εν προκειμένω τη λύπη του για τη στασιμότητα στην οποία έχουν περιέλθει οι διαπραγματεύσεις για την έγκριση της οδηγίας σχετικά με την άδεια μητρότητας και επιβεβαιώνει εκ νέου την απεριόριστη προθυμία του Κοινοβουλίου για συνεργασία· καλεί, εν τω μεταξύ, τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τα δικαιώματα μητρότητας, να λάβουν μέτρα για την αποτροπή της άδικης απόλυσης εργαζομένων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και να προστατεύουν από άδικη απόλυση γυναίκες και άνδρες που ασκούν καθήκοντα φροντίδας·
27. εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι, παρά τη διαθέσιμη χρηματοδότηση της ΕΕ, ορισμένα κράτη μέλη προέβησαν σε περικοπές του προϋπολογισμού που επηρεάζουν τη διαθεσιμότητα, την ποιότητα και το κόστος των υπηρεσιών φύλαξης παιδιών, με επακόλουθες αρνητικές επιπτώσεις στον συνδυασμό της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, στοιχείο το οποίο έχει ιδιαίτερο αντίκτυπο στις γυναίκες· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί την επίτευξη των στόχων της Βαρκελώνης και να συνεχίσει να στηρίζει τα κράτη μέλη στη δημιουργία ποιοτικών και οικονομικά προσιτών υπηρεσιών φύλαξης παιδιών με κατάλληλα ωράρια φύλαξης και να αναπτύξει εν συνεχεία νέους στόχους στον τομέα των δομών φύλαξης παιδιών· τονίζει εν προκειμένω ότι είναι σημαντικό να αυξηθούν η διαθεσιμότητα, η ποιότητα και η προσβασιμότητα οικονομικά προσιτών υπηρεσιών περίθαλψης και φροντίδας παιδιών, ηλικιωμένων ανθρώπων και ανθρώπων που χρειάζονται ειδική φροντίδα, συμπεριλαμβανομένης και της παροχής βοήθειας σε εξαρτώμενα άτομα, και να εξασφαλιστεί ότι η διαθεσιμότητα των υπηρεσιών αυτών είναι συμβατή με τα ωράρια εργασίας πλήρους απασχόλησης γυναικών και ανδρών· επισημαίνει ότι η καλύτερη διαθεσιμότητα παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών εξαρτάται όχι μόνο από τις αναγκαίες δημόσιες πολιτικές, αλλά και από τη δημιουργία κινήτρων για τους εργοδότες ώστε να προτείνουν τέτοιες λύσεις·
28. τονίζει τη σπουδαιότητα της ύπαρξης ευέλικτων μορφών εργασίας που επιτρέπουν σε γυναίκες και άνδρες να συνδυάζουν την επαγγελματική και οικογενειακή ζωή, υπό την προϋπόθεση ότι ο εργαζόμενος έχει την ελευθερία της επιλογής, και αναθέτει στην Επιτροπή το καθήκον να συντονίσει και να προαγάγει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών· τονίζει εν προκειμένω την ανάγκη διεξαγωγής εκστρατειών ευαισθητοποίησης για τον ισομερή επιμερισμό των οικιακών εργασιών και των καθηκόντων περίθαλψης και φροντίδας, για καλύτερη επένδυση σε υποδομές φροντίδας και για την ενθάρρυνση της συμμετοχής των ανδρών και την καθιέρωση άδειας πατρότητας διάρκειας τουλάχιστον 10 ημερών καθώς και γονικής άδειας που θα είναι διαθέσιμη για αμφότερους τους γονείς, ενώ θα παρέχονται ισχυρά κίνητρα για τους πατέρες όπως μη εκχωρήσιμη γονική άδεια· τονίζει ότι η γονική άδεια με γνώμονα την ισότητα ευνοεί όλα τα μέλη της οικογένειας και μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για τη μείωση των διακρίσεων που συνδέονται με τη γονική άδεια·
29. ζητεί να εγκριθούν τα αναγκαία μέτρα για την προώθηση υψηλότερων ποσοστών απασχόλησης μεταξύ των γυναικών, όπως οικονομικά προσιτές υπηρεσίες μέριμνας και φύλαξης παιδιών, κατάλληλες ρυθμίσεις για την άδεια μητρότητας, άδεια πατρότητας και τη γονική άδεια και ευελιξία ως προς το ωράριο και τον τόπο εργασίας· τονίζει την σπουδαιότητα της ύπαρξης καλών και ασφαλών συνθηκών εργασίας που επιτρέπουν σε γυναίκες και άνδρες να συνδυάζουν την επαγγελματική και οικογενειακή ζωή και καλεί την Επιτροπή να συντονίσει και να προαγάγει την ενίσχυση των εργασιακών δικαιωμάτων με στόχο την αύξηση της ισότητας των φύλων· τονίζει ότι η βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ οικογενειακής, προσωπικής και επαγγελματικής ζωής αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την οικονομική ανάκαμψη, τη βιώσιμη δημογραφική εξέλιξη και την προσωπική και κοινωνική ευημερία και σημειώνει ότι η ισότιμη συμμετοχή ανδρών και γυναικών στην αγορά εργασίας θα μπορούσε να αυξήσει σημαντικά τις οικονομικές δυνατότητες της ΕΕ, διασφαλίζοντας παράλληλα τον δίκαιο και χωρίς αποκλεισμούς χαρακτήρα της· επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΟΟΣΑ, η πλήρης σύγκλιση των ποσοστών συμμετοχής των δύο φύλων θα επέφερε αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ κατά 12,4 % έως το 2030· επισημαίνει ότι, αν και η μερική απασχόληση, στην οποία καταφεύγουν ως επί το πλείστον οι γυναίκες, μπορεί να διευκολύνει τον συνδυασμό της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, είναι εξ ίσου αληθές ότι μπορεί να οδηγήσει σε λιγότερες ευκαιρίες επαγγελματικής σταδιοδρομίας, χαμηλότερους μισθούς και συντάξεις, υποχρησιμοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου και, κατ᾽ επέκταση, χαμηλότερη οικονομική ανάπτυξη και ευημερία·
30. τονίζει ότι είναι σημαντικό να ζητηθεί από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων να συλλέξει πλήρη και ειδικά για κάθε φύλο στοιχεία όσον αφορά τη σχέση ανάμεσα στον χρόνο που αφιερώνεται σε εργασίες φροντίδας και φύλαξης και οικιακές εργασίες και στον ελεύθερο χρόνο με σκοπό τη διενέργεια τακτικής αξιολόγησης·
31. συνιστά, δεδομένου ότι η σύνθεση και ο ορισμός των οικογενειών μεταβάλλονται με το πέρασμα του χρόνου, ότι οι διατάξεις του οικογενειακού και του εργατικού δικαίου θα πρέπει να συμπληρωθούν όσον αφορά τις μονογονεϊκές οικογένειες και τους γονείς ΛΟΑΔ·
32. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προαγάγουν τη φωνή των γυναικών στον κοινωνικό διάλογο καθώς και την εκπροσώπηση των γυναικών στις συνδικαλιστικές οργανώσεις σε όλους τους κλάδους·
33. καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο της στρατηγικής, να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να κυρώσουν τη Σύμβαση 189 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας προκειμένου να ενισχυθούν τα δικαιώματα των ευρωπαίων εργαζομένων που παρέχουν οικιακές εργασίες και υπηρεσίες φροντίδας·
34. καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών στη δημιουργία κινήτρων για τους εργοδότες με σκοπό να μετατρέψουν την άτυπη εργασία σε επίσημη εργασία· υπογραμμίζει τα υψηλά επίπεδα αδήλωτης εργασίας που παρατηρούνται ειδικά στους γυναικοκρατούμενους τομείς, όπως η εργασία σε ιδιωτικά νοικοκυριά· καλεί τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν την επισφαλή εργασία και την αδήλωτη απασχόληση των γυναικών, που συμβάλλουν στην πλήρη απορρύθμιση του συστήματος αμοιβών των γυναικών, αυξάνοντας τη φτώχεια μεταξύ των γυναικών, ιδίως όταν φτάσουν σε προχωρημένη ηλικία, και έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην κοινωνική ασφάλιση των γυναικών και στα επίπεδα του ΑΕγχΠ της ΕΕ, και να εξασφαλίσουν επαρκή κοινωνική προστασία για τους εργαζόμενους· ζητεί την ταχεία σύσταση της ευρωπαϊκής πλατφόρμας για την καλύτερη πρόληψη και αποτροπή της αδήλωτης εργασίας·
35. τονίζει πως το γεγονός ότι η φτώχεια πλήττει περισσότερο τον γυναικείο πληθυσμό οφείλεται σε διάφορους παράγοντες στους οποίους συγκαταλέγονται οι διακοπές στη σταδιοδρομία των γυναικών, το μισθολογικό χάσμα (16,4 %), το χάσμα στις συντάξεις (39 %), οι ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων ως προς την επαγγελματική ανέλιξη, το γεγονός ότι συχνά οι γυναίκες απασχολούνται με βάση άτυπες συμβάσεις (όπως αναγκαστική μερική απασχόληση, προσωρινή σύμβαση ή σύμβαση μηδενικών ωρών εργασίας), η έλλειψη καθεστώτος κοινωνικής ασφάλισης για άτομα που βοηθούν τον αυτοαπασχολούμενο σύντροφό τους και η φτώχεια των νοικοκυριών με μόνες μητέρες· υπογραμμίζει ότι η μείωση του αριθμού των ατόμων που ζουν σε συνθήκες φτώχειας κατά 20 εκατομμύρια έως το 2020 μπορεί να επιτευχθεί μέσω πολιτικών για την καταπολέμηση της φτώχειας και των διακρίσεων που βασίζονται στην ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλους τους τομείς, μέσω προγραμμάτων δράσης που αφιερώνουν ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση και που υποστηρίζονται από μέτρα για την αντιμετώπιση της φτώχειας των γυναικών, καθώς και μέσω της βελτίωσης των συνθηκών εργασίας στους τομείς όπου οι αμοιβές είναι χαμηλές και στους οποίους οι γυναίκες υπερεκπροσωπούνται· υπογραμμίζει ότι οι πολλαπλές διακρίσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες λόγω αναπηρίας, φυλετικής και εθνικής προέλευσης, κοινωνικοοικονομικής κατάστασης, ταυτότητας φύλου και άλλων παραγόντων συντείνουν στο αποτέλεσμα η φτώχεια να πλήττει περισσότερο τον γυναικείο πληθυσμό· υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η παρακολούθηση των κατά φύλο επιπτώσεων της φορολογίας και των μοντέλων χρόνου εργασίας στις γυναίκες και στις οικογένειες·
36. αναμένει ότι η Επιτροπή θα λάβει όλα τα μέτρα που έχει στη διάθεσή της για να εξασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή των οδηγιών της ΕΕ σχετικά με την ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών, μεταξύ άλλων, από τους κοινωνικούς εταίρους που διαπραγματεύονται τις συλλογικές συμβάσεις, και ότι θα ενθαρρύνει τον διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους με στόχο την εξέταση ζητημάτων όπως η διαφάνεια των πληρωμών, οι όροι των συμβάσεων μερικής απασχόλησης και ορισμένου χρόνου για τις γυναίκες, ενθαρρύνοντας ταυτόχρονα τη συμμετοχή των γυναικών στους «πράσινους» και καινοτόμους τομείς· τονίζει ότι οι συντάξεις είναι σημαντικός καθοριστικός παράγοντας της οικονομικής ανεξαρτησίας των δικαιούχων τους και ότι το συνταξιοδοτικό χάσμα αντικατοπτρίζει τα σωρευμένα μειονεκτήματα της επαγγελματικής σταδιοδρομίας σε μια αγορά εργασίας που χαρακτηρίζεται από προκαταλήψεις σχετικά με το φύλο· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν κατάλληλα μέτρα προκειμένου να μειωθούν οι διαφορές στις συντάξεις μεταξύ ανδρών και γυναικών, οι οποίες αποτελούν άμεση συνέπεια των διαφορών στις αποδοχές μεταξύ ανδρών και γυναικών, και να αξιολογήσουν τον αντίκτυπο των συνταξιοδοτικών συστημάτων στις γυναίκες, δίδοντας ιδιαίτερη προσοχή στις συμβάσεις μερικής απασχόλησης και στις άτυπες συμβάσεις·
37. τονίζει ότι είναι σημαντικό να ενισχυθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με την έννοια της συνιδιοκτησίας σε επίπεδο ΕΕ, προκειμένου να εξασφαλισθεί η πλήρης αναγνώριση των δικαιωμάτων των γυναικών στον γεωργικό τομέα· παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμβάλουν στην προώθηση μιας στρατηγικής που θα οδηγήσει στη δημιουργία θέσεων εργασίας για τις γυναίκες στις αγροτικές περιοχές και, εμμέσως, στη διασφάλιση αξιοπρεπών συντάξεων για τις γυναίκες που συνταξιοδοτούνται στην ΕΕ και οι οποίες ζουν σε επισφαλείς συνθήκες, και ζητεί στήριξη των πολιτικών προσπαθειών που αποσκοπούν στην ενίσχυση του ρόλου των γυναικών στη γεωργία καθώς και στήριξη της κατάλληλης εκπροσώπησής τους σε όλα τα πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά φόρα του γεωργικού τομέα·
38. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τα κοινωνικοοικονομικά εμπόδια που συναντούν οι γυναίκες σε συγκεκριμένες περιστάσεις, όπως σε αγροτικές περιοχές, σε ανδροκρατούμενους τομείς, σε πιο προχωρημένη ηλικία, καθώς και οι γυναίκες με αναπηρία· τονίζει ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη εργασιακή ανασφάλεια σε σύγκριση με τους άνδρες και ότι η εργασιακή ανασφάλεια έχει αυξηθεί εξαιτίας της κρίσης και εκφράζει την ανησυχία του για τον αριθμό και το ποσοστό των γυναικών που πλήττονται από την φτώχεια στην εργασία· εκτιμά ότι, για να προωθηθεί η επανένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας, απαιτούνται πολυδιάστατες πολιτικές λύσεις που θα περιλαμβάνουν τη δια βίου μάθηση και την ανάληψη δράσης για την καταπολέμηση της επισφαλούς εργασίας και την προώθηση της εργασίας με δικαιώματα και διαφοροποιημένες πρακτικές οργάνωσης της εργασίας· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη διάσταση του φύλου σε όλα τα προγράμματα δημιουργίας θέσεων εργασίας, δημιουργώντας θέσεις απασχόλησης υψηλής ποιότητας σύμφωνα με την ατζέντα της ΔΟΕ για την αξιοπρεπή εργασία·
39. τονίζει ότι η οικονομική ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα στην ΕΕ εξαρτώνται από τη μείωση του χάσματος ανάμεσα στο μορφωτικό επίπεδο των γυναικών (60% των πτυχιούχων στην Ευρώπη είναι γυναίκες) και στη συμμετοχή και τη θέση τους στην αγορά εργασίας· υπογραμμίζει την ανάγκη καταπολέμησης όλων των πτυχών του κάθετου και οριζόντιου διαχωρισμού, δεδομένου ότι ο διαχωρισμός αυτός περιορίζει την απασχόληση των γυναικών σε ορισμένους τομείς και τις αποκλείει από υψηλότερες βαθμίδες στην ιεραρχία των επιχειρήσεων· τονίζει ότι η υφιστάμενη νομοθεσία, η οποία περιλαμβάνει μέτρα θετικής δράσης, ιδίως στους δημόσιους τομείς ορισμένων κρατών μελών, έχει βελτιώσει την ισότητα των φύλων κατά την έναρξη της σταδιοδρομίας, αλλά τούτο πρέπει να επεκταθεί σε όλα τα επίπεδα επαγγελματικής σταδιοδρομίας·
Συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων και γυναικεία επιχειρηματικότητα
40. επισημαίνει ότι η μεγαλύτερη αύξηση, με σημαντική διαφορά, του ποσοστού των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια των επιχειρήσεων σημειώνεται στις χώρες που έχουν ήδη θεσπίσει νομοθεσία για την εφαρμογή υποχρεωτικών ποσοστώσεων και ότι στα κράτη μέλη στα οποία δεν έχουν ληφθεί υποχρεωτικά μέτρα οι επιχειρήσεις απέχουν ακόμη πολύ από την επίτευξη αποδεκτού επιπέδου ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων· τονίζει ότι απαιτείται η υποστήριξη διαφανών διαδικασιών για τον διορισμό γυναικών σε θέσεις μη εκτελεστικών μελών στα διοικητικά συμβούλια εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών· παροτρύνει τόσο τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα να διαμορφώσουν μηχανισμούς επί εθελουσίας βάσεως για την προαγωγή γυναικών σε διευθυντικές θέσεις· καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει στην στρατηγική συγκεκριμένα μέτρα για την προώθηση της ίσης εκπροσώπησης γυναικών και ανδρών σε διευθυντικές θέσεις και να υποστηρίξει το Συμβούλιο στις διαπραγματεύσεις για την έγκριση της οδηγίας σχετικά με την ισόρροπη εκπροσώπηση ανδρών και γυναικών σε μη εκτελεστικά συμβούλια· ζητεί από το Συμβούλιο να καταλήξει το συντομότερο δυνατό σε κοινή θέση επί της εν λόγω πρότασης οδηγίας·
41. καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει κίνητρα για τα κράτη μέλη προκειμένου να εξασφαλίσουν περισσότερο ισόρροπη εκπροσώπηση γυναικών και ανδρών στα δημοτικά συμβούλια, στα περιφερειακά και εθνικά κοινοβούλια και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τονίζει στο πλαίσιο αυτό τη σπουδαιότητα της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων στις εκλογικές λίστες όπου στην πρώτη θέση θα εναλλάσσονται ένας άνδρας και μία γυναίκα· τονίζει τη σημασία των ποσοστώσεων για την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στις διαδικασίες λήψης πολιτικών αποφάσεων· καλεί όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να λάβουν εσωτερικά μέτρα για να ενισχύσουν την ισότητα γυναικών και ανδρών εντός των οικείων οργάνων λήψης αποφάσεων, προτείνοντας μία γυναίκα και ένα άνδρα υποψήφιο για θέσεις υψηλού επιπέδου στην ΕΕ· θεωρεί ότι η ισότητα των φύλων θα πρέπει να αποτελεί απαίτηση που πρέπει να ικανοποιεί η Επιτροπή και ότι ο διορισμός μιας Επιτροπής με βάση την ισότητα αποτελεί σημαντική ένδειξη για το μελλοντικό έργο στον τομέα της ισότητας των φύλων·
42. εφιστά την προσοχή στην έλλειψη ισορροπίας που υφίσταται στη συμμετοχή ανδρών και γυναικών στη λήψη πολιτικών, δημόσιων και οικονομικών αποφάσεων καθώς και στο γεγονός ότι τα εμπόδια στη συμμετοχή των γυναικών μπορούν να αποδοθούν στον συνδυασμό των διακρίσεων λόγω φύλου και των στερεότυπων συμπεριφορών που εξακολουθούν να υφίστανται στις επιχειρήσεις, στην πολιτική και στην κοινωνία· επισημαίνει ότι οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν το 60 % των νέων πτυχιούχων αλλά υποεκπροσωπούνται σε ορισμένους τομείς, όπως π.χ. στον τομέα της επιστήμης και της έρευνας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ευαισθητοποιήσουν τις γυναίκες όσον αφορά τις ευκαιρίες κατάρτισης σε αυτόν τον τομέα και να εξασφαλίσουν ότι οι γυναίκες έχουν ίσες ευκαιρίες με τους άνδρες όσον αφορά την πρόσβαση στα αντίστοιχα επαγγέλματα και την επαγγελματική σταδιοδρομία σε αυτά· σημειώνει ότι, σε γενικές γραμμές, οι γυναίκες έχουν σταδιοδρομίες χωρίς θεαματική εξέλιξη· καλεί τα κράτη μέλη να προσφέρουν στις γυναίκες την ενθάρρυνση και τη στήριξή τους ώστε να μπορέσουν να έχουν επιτυχημένες επαγγελματικές σταδιοδρομίες, μεταξύ άλλων, μέσω θετικών δράσεων όπως τα προγράμματα δικτύωσης και καθοδήγησης, καθώς και δημιουργώντας κατάλληλες συνθήκες και διασφαλίζοντας σε αυτές ίσες ευκαιρίες με τους άνδρες σε όλες τις ηλικίες στους τομείς της κατάρτισης, της προαγωγής, του επαγγελματικού επαναπροσανατολισμού και της επανεκπαίδευσης· τονίζει ότι είναι σημαντικό οι πολιτικές που αποσκοπούν στην ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών στην απασχόληση να αναγνωρίζουν τις πιθανές αδυναμίες των γυναικών σε διευθυντικές θέσεις· τονίζει ότι ιδιαίτερα η Επιτροπή θα πρέπει να προωθήσει πολιτικές κατά της παρενόχλησης στον χώρο εργασίας[31]·
43. υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι γυναίκες αποτελούν το 52 % του συνολικού ευρωπαϊκού πληθυσμού, αλλά μόνο το ένα τρίτο των αυτοαπασχολούμενων ή του συνόλου των ατόμων που ιδρύουν επιχειρήσεις στην ΕΕ· τονίζει την σπουδαιότητα των προγραμμάτων στήριξης για τις γυναίκες επιχειρηματίες και για τις γυναίκες στον επιστημονικό και πανεπιστημιακό χώρο και παροτρύνει την ΕΕ να στηρίξει τα προγράμματα αυτά με πιο συγκεκριμένο τρόπο· καλεί την Επιτροπή να αναλύσει και να επεξεργαστεί προτάσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να κερδηθεί το ενδιαφέρον των γυναικών για την ίδρυση επιχειρήσεων· υπογραμμίζει ότι οι υποψήφιες γυναίκες επιχειρηματίες, επιστήμονες και πανεπιστημιακοί θα πρέπει να λαμβάνουν γνώση των προγραμμάτων στήριξης και των ευκαιριών χρηματοδότησης· παροτρύνει τα κράτη μέλη να προωθήσουν μέτρα και δράσεις για την παροχή βοήθειας και συμβουλών στις γυναίκες που αποφασίζουν να γίνουν επιχειρηματίες και να ενθαρρύνουν τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, να καταστήσουν ευκολότερη και απλούστερη την πρόσβαση σε χρηματοδότηση και άλλη στήριξη και να περιορίσουν τη γραφειοκρατία και άλλα εμπόδια για νεοφυείς επιχειρήσεις που ιδρύονται από γυναίκες·
Οικονομικοί πόροι
44. εφιστά για άλλη μια φορά την προσοχή στο γεγονός ότι εξακολουθεί να υφίσταται μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, το οποίο έχει μειωθεί ελάχιστα τα τελευταία έτη· τονίζει ότι το μισθολογικό χάσμα οφείλεται στην ανεπαρκή συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, στον οριζόντιο και κάθετο διαχωρισμό αλλά και στο γεγονός ότι στους τομείς στους οποίους υπερεκπροσωπούνται οι γυναίκες οι μισθοί είναι συχνά χαμηλότεροι· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί την εφαρμογή της οδηγίας 2006/54/ΕΕ και να παρουσιάσει ειδικά μέτρα, τόσο νομοθετικά όσο και μη νομοθετικά, τα οποία λαμβάνουν υπόψη τις διαρθρωτικές μισθολογικές διαφορές ούτως ώστε να εξασφαλίζεται η διαφάνεια των αμοιβών και να επιβάλλονται κυρώσεις, μειώνοντας με τον τρόπο αυτό το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, και να υποβάλλει ετήσια έκθεση προόδου σχετικά με το θέμα αυτό· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν τις δυνατότητες της τελευταίας οδηγίας για τις δημόσιες συμβάσεις ως εργαλείου για την προώθηση και την ενίσχυση της πολιτικής για την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλες τις πολιτικές και να εξετάσουν το ενδεχόμενο καθορισμού απαιτήσεων βάσει της ισχύουσας εθνικής νομοθεσίας για την ίση μεταχείριση και την ισότητα των φύλων ως προαπαιτούμενων για τις δημόσιες συμβάσεις, όπου αυτό κρίνεται σκόπιμο· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν κατά πόσον μπορούν να χρησιμοποιηθούν κοινωνικές ρήτρες στις δημόσιες συμβάσεις ως δυνητικό μέσο ενίσχυσης των πολιτικών κοινωνικής ένταξης· αναγνωρίζει ότι αυτή η ιδέα μπορεί να αναπτυχθεί μόνο σε πλαίσιο σεβασμού της νομοθεσίας της ΕΕ περί ανταγωνισμού·
45. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τους τις δημογραφικές εξελίξεις και τις αλλαγές στο μέγεθος και τη σύνθεση των νοικοκυριών κατά τον σχεδιασμό των φορολογικών πολιτικών, των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και των δημόσιων υπηρεσιών τους·
46. καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τα κράτη μέλη στην προσπάθεια καταπολέμησης της φτώχειας, που πλήττει κυρίως τις μόνες μητέρες και έχει οξυνθεί περαιτέρω λόγω της κρίσης με αποτέλεσμα να οδηγεί στην αύξηση του κοινωνικού αποκλεισμού·
47. καλεί την Επιτροπή να βοηθήσει τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν περισσότερο τα διαρθρωτικά ταμεία για την πραγματοποίηση επενδύσεων σε δημόσιες υποδομές φροντίδας παιδιών και αρωγής ηλικιωμένων ως βασική στρατηγική για την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας·
48. επαναλαμβάνει ότι η οδηγία 2006/54/ΕΚ, υπό την παρούσα μορφή της, δεν είναι αρκετά αποτελεσματική για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων και να επιτευχθεί ο στόχος της ισότητας των φύλων στην απασχόληση και την εργασία· παροτρύνει την Επιτροπή να αναθεωρήσει την εν λόγω οδηγία χωρίς καθυστέρηση·
49. εκτιμά ότι οι πολιτικές και τα μέσα που αποσκοπούν στην καταπολέμηση της ανεργίας των νέων, όπως είναι οι «Εγγυήσεις για τη νεολαία» και η «Πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων», θα πρέπει να ανταποκρίνονται στις ειδικές ανάγκες των νέων αγοριών και κοριτσιών προκειμένου να τους παρέχουν τη δυνατότητα πρόσβασης στην αγορά εργασίας· επισημαίνει ότι το ποσοστό των νέων γυναικών εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης είναι υψηλότερο από το αντίστοιχο των ανδρών· ζητεί επίσης τη συλλογή χωριστών στοιχείων ανά φύλο στον τομέα της ανεργίας των νέων, προκειμένου να αναπτυχθούν ειδικά διαμορφωμένες πολιτικές με βάση συγκεκριμένα στοιχεία·
50. καλεί την Επιτροπή να προσαρμόσει με πιο σαφή τρόπο τόσο τη δέσμη επενδύσεων που εγκρίθηκε το 2014 όσο και τις Εγγυήσεις για τη νεολαία στη συγκεκριμένη κατάσταση και στις ειδικές ανάγκες των κοριτσιών και των γυναικών·
51. τονίζει τη σπουδαιότητα της ανταλλαγής παραδειγμάτων και πρωτοβουλιών βέλτιστων πρακτικών για την αντιμετώπιση της τάσης υποβάθμισης των επαγγελματικών προσόντων των γυναικών, για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους ή για την παροχή πρόσβασης σε κατάρτιση η οποία θα τους επιτρέψει να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας μετά από μια περίοδο όπου είχαν αφοσιωθεί αποκλειστικά στη φροντίδα παιδιών ή άλλων εξαρτώμενων ατόμων· υπογραμμίζει επίσης ότι είναι σημαντικό να βελτιωθεί και να διευκολυνθεί η αναγνώριση των διπλωμάτων και των προσόντων, προκειμένου να αποτρέπεται το ενδεχόμενο υποχρησιμοποιήσης των δεξιοτήτων γυναικών που διαθέτουν προσόντα υψηλού επιπέδου, φαινόμενο σύνηθες μεταξύ των μεταναστριών·
Υγεία
52. καλεί την Επιτροπή να βοηθήσει τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ποιοτικές, γεωγραφικά καλά κατανεμημένες και ευπρόσιτες υπηρεσίες στον τομέα της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων, ασφαλούς και νόμιμης άμβλωσης και αντισύλληψης καθώς και γενικής υγειονομικής περίθαλψης·
53. προτρέπει την Επιτροπή να συμπεριλάβει τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα στην επόμενη στρατηγική της ΕΕ για την υγεία προκειμένου να διασφαλίσει την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών και να συμπληρώσει τις εθνικές πολιτικές για τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα συναφή δικαιώματα·
54. καλεί τα κράτη μέλη να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στην πρόληψη των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων και στις μεθόδους πρόληψης, καθώς και στην πρόληψη και έρευνα προκειμένου να βελτιωθεί η έγκαιρη διάγνωση ασθενειών όπως οι γυναικείοι καρκίνοι (καρκίνοι του στήθους, του τραχήλου της μήτρας και των ωοθηκών) μέσω τακτικών γυναικολογικών ελέγχων και εξετάσεων·
55. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή και την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας να αποσύρουν τις διαταραχές ταυτότητας φύλου από τον κατάλογο των ψυχικών και συμπεριφορικών διαταραχών και να εξασφαλίσουν ότι στο πλαίσιο της αναταξινόμησης των νόσων στις διαπραγματεύσεις της 11ης έκδοσης της διεθνούς ταξινόμησης των νόσων (ICD-11) δεν θα ακολουθηθεί μια προσέγγιση που παθολογικοποιεί συμπεριφορές καθώς και να διασφαλίσουν ότι η ποικιλομορφία φύλου στην παιδική ηλικία δεν θεωρείται παθολογική κατάσταση·
56. αναγνωρίζοντας τη σημασία των σεξουαλικών και αναπαραγωγικών δικαιωμάτων, καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει υποδείγματα βέλτιστων πρακτικών για τη σεξουαλική αγωγή και την εκπαίδευση στις σχέσεις για τους νέους ανθρώπους σε όλη την Ευρώπη·
57. τονίζει ότι η Επιτροπή πρέπει να διενεργήσει έλεγχο της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι πολιτικές της ΕΕ στον τομέα της υγείας και η χρηματοδοτούμενη από την ΕΕ έρευνα αποδίδουν ολοένα μεγαλύτερη προσοχή στην κατάσταση της υγείας των γυναικών και την ιατρική διάγνωση για τις γυναίκες·
58. τονίζει τη σπουδαιότητα των εκστρατειών ευαισθητοποίησης για τα τυπικά για κάθε φύλο συμπτώματα ασθενειών καθώς και για τους ρόλους των φύλων και τα στερεότυπα που έχουν συνέπειες για την υγεία και καλεί την Επιτροπή να παράσχει χρηματοδοτική στήριξη για ερευνητικά προγράμματα ευαισθητοποιημένα ως προς τη διάσταση του φύλου·
59. καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προαγάγουν την (ιατρική) υποστήριξη της γονιμότητας και να εξαλείψουν τις διακρίσεις όσον αφορά την πρόσβαση σε θεραπεία γονιμότητας και υποβοηθούμενη αναπαραγωγή· σημειώνει επίσης στο πλαίσιο αυτό τη σπουδαιότητα της υποστήριξης της υιοθεσίας και του δικαιώματος όλων των παιδιών να γνωρίζουν τους γονείς τους·
60. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν για την υλοποίηση προγραμμάτων σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία και να διασφαλίσουν την παροχή συμβουλών στους νέους και την πρόσβασή τους στην αντισύλληψη·
Γνώση, παιδεία και μέσα ενημέρωσης
61. καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει στα κράτη μέλη κίνητρα για την παροχή κατάλληλης παιδείας στον τομέα της κριτικής αντιμετώπισης των μέσων ενημέρωσης, με σκοπό να ενθαρρύνει την αμφισβήτηση στερεοτύπων και δομών και να διαδώσει παραδείγματα βέλτιστων πρακτικών ούτως ώστε να επανεξεταστεί ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζονται στερεότυπα σχετικά με τον ρόλο των φύλων στο διδακτικό υλικό που χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα· καλεί στο πλαίσιο αυτό την Επιτροπή να υποστηρίξει προγράμματα που αποσκοπούν στην ευαισθητοποίηση για τα στερεότυπα, τον σεξισμό και τους παραδοσιακούς ρόλους των φύλων στους τομείς της παιδείας και των μέσων ενημέρωσης, καθώς και να πραγματοποιήσει εκστρατείες για την προβολή θετικών γυναικείων και ανδρικών προτύπων· τονίζει εν προκειμένω ότι η καταπολέμηση του εκφοβισμού και της προκατάληψης κατά των ατόμων ΛΟΑΔΜ στα σχολεία, είτε μαθητών είτε γονέων είτε καθηγητών, θα πρέπει να αποτελεί μέρος των προσπαθειών της ΕΕ για την καταπολέμηση των σχετικών με το φύλο στερεοτύπων· τονίζει στο πλαίσιο αυτό τη σπουδαιότητα μιας διαπαιδαγώγησης του διδακτικού προσωπικού που να έχει ως γνώμονα την ισότητα των φύλων, ούτως ώστε το προσωπικό αυτό να μπορεί να επισημάνει τα πλεονεκτήματα τόσο της ισότητας των φύλων όσο και μιας πολύμορφης κοινωνίας·
62. καλεί τα κράτη μέλη, και ιδίως τους φορείς ρύθμισης των μέσων ενημέρωσης, να δώσουν προσοχή στη θέση την οποία έχουν οι γυναίκες στα μέσα ενημέρωσης, τόσο από ποσοτική όσο και από ποιοτική άποψη, και να προωθήσουν μια ισορροπημένη και μη στερεότυπη εικόνα των γυναικών, κατά τρόπο που σέβεται την αξιοπρέπεια των γυναικών, τους πολυσχιδείς ρόλους της και τις εκφάνσεις της γυναικείας ταυτότητας, και να εξασφαλίσουν ότι τα εμπορικά οπτικοακουστικά μέσα δεν περιέχουν διακρίσεις λόγω φύλου, ούτε προσβλητικές απεικονίσεις των γυναικών, δίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης που στοχεύουν συχνά σε γυναίκες και κορίτσια· τονίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να βελτιώσουν επίσης την πρόσβαση των γυναικών σε ευκαιρίες απασχόλησης στα μέσα ενημέρωσης και, ιδίως, σε θέσεις λήψης αποφάσεων· καλεί την Επιτροπή να συμβάλει στην ευαισθητοποίηση των κρατών μελών ως προς την ανάγκη να λειτουργούν τα δημόσια μέσα ενημέρωσης ως πρότυπα στην προβολή της πολυμορφίας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν μεγαλύτερη δέσμευση ώστε να τεθεί ένα τέρμα στα σεξιστικά στερεότυπα που διαδίδουν τα μέσα ενημέρωσης και εφιστά την προσοχή σε σημαντικά μέτρα που περιλαμβάνει η έκθεση του Κοινοβουλίου για την εξάλειψη των στερεοτύπων σχετικά με τα φύλα, η οποία εγκρίθηκε το 2013·
63. επισημαίνει τον αποφασιστικό ρόλο που διαδραματίζουν η εκπαίδευση και η χειραφέτηση στην καταπολέμηση των σχετικών με το φύλο στερεοτύπων και στην εξάλειψη των διακρίσεων λόγω φύλου και τον θετικό αντίκτυπό τους για τις γυναίκες καθώς και για την κοινωνία και την οικονομία γενικότερα· τονίζει ότι είναι εξαιρετικά σημαντική η διάδοση αυτών των αξιών από μικρή ηλικία, και η πραγματοποίηση εκστρατειών ευαισθητοποίησης σε τόπους εργασίας και στα μέσα ενημέρωσης οι οποίες δίνουν έμφαση στον ρόλο των ανδρών τόσο για την προώθηση της ισότητας και την ισομερή κατανομή των οικογενειακών ευθυνών όσο και για την επίτευξη του συνδυασμού της επαγγελματικής και της ιδιωτικής ζωής·
64. τονίζει ότι ο σεβασμός της ισότητας των φύλων θα πρέπει να αποτελεί κριτήριο για όλα τα πολιτιστικά, εκπαιδευτικά και ερευνητικά προγράμματα που χρηματοδοτεί η ΕΕ και ζητεί από την Επιτροπή να συμπεριλάβει ένα συγκεκριμένο τομέα έρευνας με αντικείμενο το φύλο στο πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020»·
65. αναθέτει στην Επιτροπή να διεξαγάγει μελέτη σχετικά με τις επιπτώσεις, σε καθημερινή βάση, της παρουσίασης των φύλων στη δημόσια ζωή, στα μέσα ενημέρωσης και στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, εστιάζοντας ιδιαίτερα στον εκφοβισμό στα σχολεία, στη ρητορική του μίσους και στην έμφυλη βία·
66. καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει εκστρατείες και πρωτοβουλίες για την προώθηση της ενεργού συμμετοχής των πολιτών στην κοινωνία, κυρίως για τις γυναίκες και τις μετανάστριες·
67. καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τα κράτη μέλη στη δημιουργία πανεπιστημιακών εδρών για σπουδές φύλου και φεμινιστικές έρευνες·
Παγκόσμια προοπτική
68. καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι η ευρωπαϊκή συνεργασία για την ανάπτυξη ακολουθεί μία προσέγγιση που βασίζεται στα ανθρώπινα δικαιώματα, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ισότητα των φύλων, την ενδυνάμωση των γυναικών, την καταπολέμηση όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών και την εξάλειψη της παιδικής εργασίας· υπογραμμίζει ότι η γενική πρόσβαση στην υγεία, ιδίως στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και στα συναφή δικαιώματα, συνιστά θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και τονίζει το δικαίωμα στην εθελοντική πρόσβαση σε υπηρεσίες οικογενειακού σχεδιασμού, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών περίθαλψης που συνδέονται με την ασφαλή και νόμιμη άμβλωση, καθώς και την πληροφόρηση και εκπαίδευση με σκοπό τη μείωση του ποσοστού μητρικής και βρεφικής θνησιμότητας και την εξάλειψη όλων των μορφών έμφυλης βίας, συμπεριλαμβανομένων του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, των γάμων παιδιών και των πρόωρων και αναγκαστικών γάμων, της φυλοκτονίας, της αναγκαστικής στείρωσης και του συζυγικού βιασμού·
69. υπογραμμίζει ότι η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλες τις πτυχές του προγραμματισμού της επισιτιστικής ασφάλειας είναι απολύτως απαραίτητη, δεδομένου ότι οι γυναίκες είναι υπεύθυνες για το 80 % της γεωργικής παραγωγής στην Αφρική·
70. καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο της πολιτικής διεύρυνσης και της πολιτικής γειτονίας και στους τομείς της συνεργασίας για την ανάπτυξη και των εμπορικών και των διπλωματικών σχέσεων, να εργασθεί υπέρ της καθιέρωσης ενός προτύπου, το οποίο ορίζει τα δικαιώματα των γυναικών ως ανθρώπινο δικαίωμα και καθιστά τον σεβασμό του δικαιώματος αυτού υποχρεωτικό και μέρος των διαρθρωμένων διαλόγων σε όλες τις εταιρικές σχέσεις και τις διμερείς διαπραγματεύσεις της ΕΕ· τονίζει τη σπουδαιότητα της συμμετοχικής συνεργασίας με όλους τους παράγοντες, κυρίως με τις οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τις ενώσεις της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο πλαίσιο της συνεργασίας για την ανάπτυξη· παροτρύνει την Επιτροπή να αναγνωρίσει ότι η τοποθέτηση των κοριτσιών στο προσκήνιο της παγκόσμιας ανάπτυξης δημιουργεί ένα πλαίσιο για τη διασφάλιση του σεβασμού, της προώθησης και της εφαρμογής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των κοριτσιών και ζητεί να ενταχθούν η «Δήλωση των Κοριτσιών» («Girl Declaration») και οι στόχοι της στον πυρήνα της στρατηγικής για την ισότητα των φύλων μετά το 2015· τονίζει τη σπουδαιότητα της διεξαγωγής εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σε κοινότητες όπου παρατηρούνται παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων λόγω φύλου·
71. καλεί την Επιτροπή να προωθήσει την κατάρτιση σχεδίου δράσης από τα κράτη μέλη με βάση τα ψηφίσματα 1325 και 1820 του Συμβουλίου Ασφαλείας του OHΕ σχετικά με τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια· υπενθυμίζει στη διεθνή κοινότητα τις απαραίτητες διασφαλίσεις για την προστασία των γυναικών και κοριτσιών, ειδικότερα προστασία από βιασμούς που χρησιμοποιούνται ως πολεμική τακτική και από την εξαναγκαστική πορνεία· καταδικάζει απερίφραστα τη συνεχιζόμενη χρήση σεξουαλικής βίας κατά των γυναικών ως πολεμικής τακτικής· τονίζει ότι πρέπει να καταβληθούν και άλλες προσπάθειες για να διασφαλιστούν η τήρηση του διεθνούς δικαίου, η προστασία των θυμάτων και η πρόσβαση γυναικών και κοριτσιών που κακοποιήθηκαν στη διάρκεια συγκρούσεων σε ιατρική και ψυχολογική υποστήριξη·
72. επιμένει ότι η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της δεν θα πρέπει να υπόκειται σε περιορισμούς που επιβάλλουν άλλοι δωρητές εταίροι όσον αφορά την απαραίτητη ιατρική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε ασφαλή άμβλωση για τις γυναίκες και τα κορίτσια που έχουν πέσει θύματα βιασμού σε ένοπλες συγκρούσεις·
73. τονίζει την σπουδαιότητα μιας ευαισθητοποιημένης ως προς τη διάσταση του φύλου πολιτικής ασύλου και μετανάστευσης, της αναγνώρισης της απειλής ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων ως λόγου χορήγησης ασύλου και της ανάπτυξης κατάλληλων κατευθυντήριων γραμμών καθώς και του συντονισμού παραδειγμάτων βέλτιστων πρακτικών· τονίζει εν προκειμένω ότι είναι απολύτως αναγκαίο να θεσπιστεί ατομικό δικαίωμα παραμονής, διότι αλλιώς δημιουργείται ανισορροπία δυνάμεων, ιδίως για τις μετανάστριες σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει και να προσδιορίσει συγκεκριμένες δράσεις που μπορούν να διασφαλίσουν την ενίσχυση και τον πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων των γυναικών που αιτούνται άσυλο καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας χορήγησης ασύλου·
74. καλεί την Επιτροπή να συγκεντρώσει ειδικά για κάθε φύλο στοιχεία με σκοπό να διεξαχθεί εκτίμηση των επιπτώσεων της κλιματικής, της περιβαλλοντικής και της ενεργειακής πολιτικής στις γυναίκες·
75. επισημαίνει ότι, παρόλο που οι αποστολές διαχείρισης των κρίσεων, τόσο στρατιωτικού όσο και μη στρατιωτικού χαρακτήρα, στις οποίες συμμετέχει η ΕΕ, περιλαμβάνουν συμβούλους σε θέματα σχετικά με το φύλο, εξακολουθεί να υφίσταται η ανάγκη αύξησης της συμμετοχής των γυναικών στις επιχειρήσεις και τις αποστολές, σε όλα τα επίπεδα λήψης αποφάσεων, καθώς και στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις και τις διαδικασίες ανασυγκρότησης· εμμένει στην άποψη ότι για κάθε αποστολή θα πρέπει να προβλέπεται μια ειδική στρατηγική για τα δικαιώματα των κοριτσιών και των γυναικών και την ισότητα των φύλων· θεωρεί επίσης ότι στο επόμενο σχέδιο δράσης της ΕΥΕΔ για τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να ενσωματωθεί ειδικό κεφάλαιο για την ισότητα των φύλων· τονίζει εν προκειμένω τη σημασία της διαρκούς και εντατικής συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων και της ΕΥΕΔ·
Θεσμικοί μηχανισμοί και ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στις πολιτικές
76. καλεί την Επιτροπή να προωθήσει την εφαρμογή της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου στις πολιτικές, της συνεκτίμησης της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό και της αξιολόγησης των επιπτώσεων στα φύλα σε όλους τους τομείς και για κάθε νομοθετική πρόταση, σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο τον καθορισμό συγκεκριμένων στόχων στον τομέα της ισότητας των φύλων· ζητεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο να ενσωματώσει επίσης τη διάσταση του φύλου στην αξιολόγηση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού της Ένωσης· ζητεί ομοίως από τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν τη διάσταση του φύλου στους προϋπολογισμούς τους, με σκοπό την ανάλυση των κυβερνητικών προγραμμάτων και πολιτικών, των επιπτώσεών τους στην κατανομή των πόρων και της συμβολής τους στην ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών·
77. καλεί επίσης την Επιτροπή να ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ κρατών μελών, οργανώσεων για τα δικαιώματα των γυναικών και κοινωνικών εταίρων·
78. τονίζει τη σημασία της επαρκούς χρηματοδότησης των εθνικών φορέων που είναι αρμόδιοι για την ισότητα των φύλων και την καταπολέμηση των διακρίσεων· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την αποτελεσματικότητα των εθνικών φορέων που χειρίζονται τις καταγγελίες και των σχετικών διαδικασιών στο πλαίσιο της εφαρμογής των οδηγιών περί ισότητας των φύλων· καλεί στο πλαίσιο αυτό επίσης την Επιτροπή να στηρίξει την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Χάρτη για την ισότητα γυναικών και ανδρών στις τοπικές κοινωνίες και να βοηθήσει τις ΜΚΟ, ιδίως τις οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών και άλλες οργανώσεις που δραστηριοποιούνται σε ζητήματα ισότητας των φύλων, να συνεχίσουν τη δράση τους μέσω επαρκούς και προβλέψιμης χρηματοδοτικής ενίσχυσης· ζητεί στο σημείο αυτό τη συνέχιση της οικονομικής στήριξης του προγράμματος Daphne και την εξακολούθηση της απεριόριστης προβολής του, προκειμένου οι οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών που λειτουργούν σε τοπικό επίπεδο στα κράτη μέλη να συνεχίσουν τη δράση τους για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών·
79. τονίζει τη σημασία της εταιρικής συνεργασίας Επιτροπής και Κοινοβουλίου και, για τον λόγο αυτό, προτείνει όπως η Επίτροπος αρμόδια για τη Δικαιοσύνη, τους Καταναλωτές και την Ισότητα των Φύλων υποβάλλει στην Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, σε προφορική και γραπτή μορφή, ετήσια έκθεση προόδου – τόσο από τη σκοπιά της Επιτροπής όσο και από τη σκοπιά των κρατών μελών, υιοθετώντας ειδική ανά χώρα προσέγγιση όσον αφορά την υποβολή έκθεσης με συγκεκριμένες πληροφορίες για κάθε κράτος μέλος – σχετικά με τους στόχους που ορίζονται στη στρατηγική·
80. καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί με το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο και να συγκαλέσει ετήσια σύνοδο κορυφής της ΕΕ για την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών, για να προσδιοριστεί η πρόοδος που έχει συντελεστεί και να ανανεωθούν οι δεσμεύσεις·
81. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών.
- [1] ΕΕ L 181 της 29.6.2013, σ. 4.
- [2] ΕΕ L 224 της 6.9.2003, σ. 1.
- [3] ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 57.
- [4] ΕΕ L 338 της 21.12.2011, σ. 2.
- [5] ΕΕ L 101 της 15.4.2011, σ. 1.
- [6] ΕΕ L 180 της 15.7.2010, σ. 1.
- [7] ΕΕ L 68 της 18.3.2010, σ. 13.
- [8] ΕΕ L 204 της 26.7.2006, σ. 23.
- [9] ΕΕ L 348 της 28.11.1992, σ. 1.
- [10] ΕΕ C 130 της 30.4.2011, σ. 4.
- [11] Παράρτημα των συμπερασμάτων του Συμβουλίου της 7ης Μαρτίου 2011.
- [12] ΕΕ C 166 της 3.7.1995, σ. 92.
- [13] ΕΕ C 320 E της 15.12.2005, σ. 247.
- [14] ΕΕ C 348 E της 21.12.2010, σ. 11.
- [15] ΕΕ C 341E της 16.12.2010, σ. 35.
- [16] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0085.
- [17] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0069.
- [18] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0050.
- [19] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0375.
- [20] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0074.
- [21] ΕΕ C 236 E της 12.8.2011, σ. 79.
- [22] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0073.
- [23] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0045.
- [24] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0225.
- [25] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0488.
- [26] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0126.
- [27] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0128.
- [28] Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την πρόοδο ως προς την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών το 2012 (SWD(2013)0171), σ. 8.
- [29] Violence against women: an EU-wide survey (Βία κατά των γυναικών: μια έρευνα σε επίπεδο ΕΕ). Main results report by FRA (Έκθεση κύριων αποτελεσμάτων του FRA), σ. 83-84 και 92-93.
- [30] Violence against women: an EU-wide survey (Βία κατά των γυναικών: μια έρευνα σε επίπεδο ΕΕ). Main results report by FRA (Έκθεση κύριων αποτελεσμάτων του FRA), σ. 87.
- [31] Violence against women: an EU-wide survey (Βία κατά των γυναικών: μια έρευνα σε επίπεδο ΕΕ). Main results report by FRA (Έκθεση κύριων αποτελεσμάτων του FRA), σ. 96.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Η παρούσα έκθεση υποβάλλεται σε μια σημαντική για την Ευρώπη και τον κόσμο χρονική στιγμή: το έτος 2015. Κατά το έτος αυτό, με αφορμή την εικοστή επέτειο από την έγκριση των στόχων της πλατφόρμας δράσης του Πεκίνου και στο πλαίσιο της επανεξέτασης των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας των Ηνωμένων Εθνών, θα πραγματοποιηθούν πολυάριθμες αξιολογήσεις της προόδου που έχει σημειωθεί ως προς την ισότητα γυναικών και ανδρών σε ολόκληρο τον κόσμο. Στο σημείο αυτό καθίσταται για μια ακόμα φορά σαφές ότι η πραγματική ισότητα των φύλων σε όλους τους τομείς της ζωής προοδεύει μεν, αλλά με αργούς ρυθμούς. Αυτό υπογραμμίζεται και από τον Δείκτη Ισότητας των Φύλων του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Ισότητας των Φύλων, όπου η ΕΕ συγκεντρώνει μέση βαθμολογία 54/100. Aπό το δικαίωμα στην ακεραιότητα και σε μια αξιοπρεπή ζωή και την καλύτερη κατανομή των καθηκόντων μέριμνας και παροχής φροντίδας έως την πλήρη αξιοποίηση των ταλέντων και των προσόντων, διαπιστώνεται ότι και στο εσωτερικό της ΕΕ εξακολουθούν να υπάρχουν στόχοι στην πορεία προς την πραγματική ισότητα των φύλων, οι οποίοι δεν έχουν ακόμη επιτευχθεί.
Βασικός σκοπός της ευρωπαϊκής πολιτικής για την ισότητα των φύλων κατά την επόμενη πενταετία πρέπει να είναι η ανάπτυξη αποτελεσματικών και συνεκτικών στρατηγικών με τις οποίες θα εξαλειφθεί κάθε μορφή διακρίσεων σε βάρος των γυναικών και των ανδρών. Γυναίκες και άνδρες πρέπει να μπορούν να είναι βέβαιοι ότι δεν θα περιέρχονται σε μειονεκτική θέση λόγω εθνικής καταγωγής, κοινωνικής τάξης, γενετήσιου προσανατολισμού, ταυτότητας φύλου, αναπηρίας, θρησκείας, ιθαγένειας ή ηλικίας. Εξάλλου, παρατηρείται επίσης μεγάλος βαθμός πολλαπλών διακρίσεων.
Οι στόχοι που έχουν διατυπωθεί επανειλημμένα εδώ και δεκαετίες υπονομεύονται από την επίμονη δημοσιονομική κρίση και τα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης στα κράτη μέλη. Τούτο θα μπορούσε ωστόσο να αποτραπεί εγκαίρως μέσω αποδοτικής, εστιασμένης σε συγκεκριμένους στόχους και εύλογης χρήσης των πόρων και μέσω της εφαρμογής της προσέγγισης της ενσωμάτωσης της διάστασης του φύλου στην κατάρτιση των προγραμμάτων και στη συνεχή αξιολόγηση. Mε αυτόν τον τρόπο, οι γυναίκες δεν θα επιβαρύνονταν σε τόσο δυσανάλογο βαθμό.
H εισηγήτρια φρονεί ότι οι στόχοι της Ευρώπης που αφορούν την οικονομία, την κοινωνία και την πολιτική απασχόλησης δεν θα μπορέσουν να επιτευχθούν, παρά μόνο εάν υπάρξει πλήρης εξίσωση των δύο φύλων: συνεπώς, η ισότητα πρέπει να θεωρείται στρατηγικός και καθολικός στόχος. Στο πλαίσιο της κρίσης και της μόνιμης απειλής οπισθοδρόμησης ο στόχος αυτός πρέπει να επιβεβαιωθεί εκ νέου μέσω της έγκρισης της νέας στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ισότητα ανδρών και γυναικών.
Βία κατά των γυναικών
Η βία σε βάρος των γυναικών και των κοριτσιών αποτελεί σοβαρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ταυτόχρονα, αποτελεί έκφραση της ανισότητας μεταξύ των φύλων, κάτι που με τη σειρά του έχει συνέπειες στην επίτευξη πραγματικής ισότητας. Μόνον όποιος ζει απαλλαγμένος από τη βία, μπορεί να έχει πραγματική συμμετοχή στην κοινωνία και ενεργό ρόλο σε αυτήν. Η βία σε βάρος των γυναικών, σε όλες τις μορφές της, από την ενδοοικογενειακή βία και τον βιασμό έως την παρενόχληση στον χώρο εργασίας και τη σεξουαλική εκμετάλλευση, την καταναγκαστική πορνεία, την καταναγκαστική πορνογραφία και την υποχρεωτική στείρωση, αποτελεί καθημερινό φαινόμενο στην κοινωνία μας.
• Μία στις τρεις γυναίκες στην ΕΕ ηλικίας άνω των 15 ετών έχει πέσει μία φορά στη ζωή της θύμα σωματικής ή/και σεξουαλικής βίας[1].
Ως εκ τούτου, η εισηγήτρια ζητεί την αποτελεσματική ανάληψη δράσης από την ΕΕ και υπογραμμίζει εκ νέου τη σημασία της κύρωσης της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης καθώς και της θέσπισης ενιαίου νομικού πλαισίου για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας σε βάρος των γυναικών και των κοριτσιών. Επιπλέον πρέπει στο μέλλον να επιδιωχθεί ενισχυμένη συμμετοχή των αγοριών και των ανδρών στην καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών.
H δέσμη νομοθετικών προτάσεων, με την οποία ρυθμίζεται η διασυνοριακή προστασία των θυμάτων εγκληματικών πράξεων στην ΕΕ, μπορεί να αξιολογηθεί ήδη ως σημαντικό επίτευγμα στον τομέα της καταπολέμησης της βίας. Ωστόσο, και στην προκειμένη περίπτωση, η εφαρμογή της από τα κράτη μέλη πρέπει να εξακολουθήσει να επιτηρείται.
Εργασία και χρόνος
Τα τελευταία χρόνια έχουν μειωθεί οι διαφορές ως προς το φύλο στους τομείς της απασχόλησης, της ανεργίας, των μισθών και της φτώχειας. Ωστόσο, το γεγονός αυτό οφείλεται κυρίως στην γενικότερη επιδείνωση της κατάστασης λόγω της κρίσης. Επιπλέον, στο πλαίσιο του γενικού στόχου της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για την επίτευξη ποσοστού απασχόλησης που θα ανέρχεται στο 75% του συνόλου του εργατικού δυναμικού στην ΕΕ, η κατανομή μεταξύ των φύλων δεν είναι ορατή.
• Επί του παρόντος, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, απασχολείται ποσοστό 74,2% των ανδρών, αλλά μόλις 62,5% των γυναικών.
Επομένως, εξακολουθεί να μην έχει επιτευχθεί πραγματική ισότητα στην αγορά εργασίας. Επιπλέον, οι γυναίκες εργάζονται συχνότερα σε επισφαλείς σχέσεις εργασίας, που χαρακτηρίζονται από συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου και χαμηλό μισθό. Οι δομές και τα στερεότυπα εξακολουθούν να προκαλούν έναν έντονο οριζόντιο και κάθετο διαχωρισμό της αγοράς εργασίας με βάση το φύλο, ενώ το μισθολογικό χάσμα ανάμεσα στα δύο φύλα, που ανέρχεται σήμερα στο 16,4%, μετατρέπεται όταν φτάσουν σε μεγάλη ηλικία σε συνταξιοδοτικό χάσμα που ανέρχεται στο 39%. Συχνά, οι γυναίκες εργάζονται σε θέσεις μερικής απασχόλησης τη στιγμή που θα προτιμούσαν να εργάζονται υπό καθεστώς πλήρους απασχόλησης· εξάλλου, οι γυναίκες εξακολουθούν να έχουν την ευθύνη για τις περισσότερες οικιακές εργασίες και εργασίες παροχής φροντίδας. H κατάσταση αυτή περιορίζει τα χρονικά περιθώριά τους για άσκηση άλλης αμειβόμενης δραστηριότητας, ενώ η επιστροφή στο επάγγελμα είναι συχνά μετά τη γονική άδεια εξαιρετικά δυσχερής. Πολλές στρατηγικές που αποσκοπούν στον συμβιβασμό οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής επιδιώκουν να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα με την εξωτερική ανάθεση των καθηκόντων παροχής φροντίδας και των οικιακών εργασιών, κάτι ωστόσο που μπορεί να οδηγήσει σε εκ νέου εκμετάλλευση κυρίως των γυναικών στη γκρίζα αγορά εργασίας καθώς και σε ανάθεση των καθηκόντων παροχής φροντίδας σε συγκεκριμένες εθνικές ομάδες.
H εισηγήτρια καλεί την Επιτροπή να εξετάσει συγκεκριμένους στόχους και κυρώσεις με σκοπό τη μείωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων. Για τον καλύτερο συμβιβασμό επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, πρέπει επιπλέον να δοθούν κίνητρα στους άνδρες να αναλάβουν περισσότερα καθήκοντα παροχής φροντίδας και οικιακά καθήκοντα.
Οι γυναίκες στην εξουσία και στη λήψη αποφάσεων
Η δυνατότητα άσκησης επιρροής και αλλαγής των κοινωνικών δομών περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό μέσω της ανεπαρκούς συμμετοχής των γυναικών στις διαδικασίες λήψης των αποφάσεων, η οποία αποτελεί επίπτωση της λεγόμενης «γυάλινης οροφής».
• σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μόλις το 5% των προέδρων διοικητικού συμβουλίου στην ΕΕ είναι γυναίκες.
Η ΕΕ πρέπει να μεριμνήσει ώστε οι γυναίκες να εκπροσωπούνται επαρκώς σε αναλογία προς την κοινωνική τους μερίδα στις διαδικασίες λήψης των αποφάσεων σε πολιτικό, κοινωνικό, εκκλησιαστικό, πολιτιστικό και επιστημονικό επίπεδο, καθώς και στο επίπεδο των μέσων ενημέρωσης και της κοινωνίας των πολιτών. Λαμβάνοντας υπόψη τη λειτουργία των θεσμικών οργάνων της ΕΕ ως προτύπων, η εισηγήτρια καλεί την ΕΕ να μεριμνήσει για την ισότιμη εκπροσώπηση και των δύο φύλων σε όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ.
Εξάλλου, στην ΕΕ ο μέσος όρος των γυναικών που είναι μέλη εποπτικών συμβουλίων ανέρχεται μόλις σε 18,6%, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά σημαντική την προώθηση των διαπραγματεύσεων για την οδηγία σχετικά με την παρουσία των γυναικών σε διοικητικές θέσεις (COM(2012) 614 τελικό 2012/0299 (COD)) και την επέκτασή της στη συνέχεια στα διοικητικά συμβούλια.
Οικονομικοί πόροι
Αν και σήμερα, το γυναικείο πρόσωπο της φτώχειας στην Ευρώπη αποτελεί ολοένα και περισσότερο θέμα συζήτησης, η κοινωνία εξακολουθεί να ανέχεται αυτήν την κατάσταση. H παροχή εσφαλμένων φορολογικών κινήτρων, ο δευτερεύων ρόλος των γυναικών στη διαμόρφωση του οικογενειακού εισοδήματος, ο διαχωρισμός, η μισθολογική ανισότητα και τα χρονικά χάσματα στο ιστορικό απασχόλησης, μετατρέπουν τη φτώχεια κατά τη διάρκεια του επαγγελματικού βίου σε φτώχεια στην τρίτη ηλικία, η οποία αντανακλάται στο συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των φύλων. O κίνδυνος αυτός είναι ιδιαίτερα υψηλός στην περίπτωση των μόνων μητέρων, η πρόσβαση των οποίων σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες όπως οι πιστώσεις είναι ιδιαίτερα δυσχερής. Επιπλέον, η κρίση όξυνε ακόμα περισσότερο αυτή την κατάσταση. Ειδικά οι νέες γυναίκες πλήττονται εντονότερα από τους άντρες από τα μέτρα λιτότητας που επιβάλλονται από τις κυβερνήσεις, από το πάγωμα και τη μείωση των μισθών, καθώς και το πάγωμα των προσλήψεων και τη μείωση του προσωπικού στον δημόσιο τομέα, από τις μεταρρυθμίσεις των συνταξιοδοτικών συστημάτων, τις μειώσεις και τις περικοπές των επιδομάτων πρόνοιας και των οικογενειακών επιδομάτων και από την αύξηση των τελών για δημόσιες υπηρεσίες, όπως οι βρεφονηπιακοί σταθμοί. Ως εκ τούτου, η οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών – η οποία αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την πραγματική ισότητα καθώς και η συμμετοχή τους στον δημόσιο βίο αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο.
Υγεία
Οι σημερινές τάσεις που καταδεικνύουν οπισθοδρόμηση στην ευρωπαϊκή κοινωνία, έχουν επίσης συνέπειες για την υγεία και τα συναφή δικαιώματα γυναικών και ανδρών. Ωστόσο, για να είναι κάποιος σε θέση να διάγει σεξουαλικό βίο υπεύθυνα και με ασφάλεια, πρέπει να εξασφαλιστεί η πρόσβασή του σε πληροφόρηση και προφύλαξη καθώς και σε ασφαλή, αποτελεσματική και οικονομικά προσιτή αντισύλληψη, ασφαλείς και νόμιμες αμβλώσεις και στειρώσεις, καθώς και σε παροχή στήριξης σχετικά με τις υιοθεσίες.
Ακόμα, είναι σημαντικό να διευκρινιστούν οι λόγοι για το διαφορετικό προσδόκιμο ζωής μεταξύ γυναικών και αντρών. H προσανατολισμένη σε θέματα φύλου έρευνα μπορεί να συμβάλει στο να καταστεί ορατή η επίδραση του ρόλου του φύλου στην υγεία και στην αλλαγή αυτής.
Γνώση, εκπαίδευση και μέσα ενημέρωσης
• Εάν παρατηρήσει κανείς την ειδησεογραφία στο εσωτερικό της ΕΕ, διαπιστώνει ότι μόνο το 24% των ανθρώπων στους οποίους γίνεται αναφορά είναι γυναίκες.
Οι ρόλοι που ανατίθενται μέσω του εκπαιδευτικού υλικού και περιεχομένου στα σχολεία και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα δεν επηρεάζουν μόνο τη σχολική απόδοση αυτή καθαυτή, αλλά συμβάλλουν και την επιλογή της πορείας που θα ακολουθήσουμε μετά το σχολείο. Αυτά τα στερεότυπα ενισχύονται ακόμα περισσότερο από τη στερεότυπη και αναγόμενη σε σεξουαλικούς όρους παρουσίαση των γυναικών στα μέσα ενημέρωσης. Μόνο εάν η αμφισβήτηση των παραδοσιακών ρόλων των φύλων και δομών αρχίσει ήδη στο στάδιο της εκπαίδευσης κοριτσιών και αγοριών θα έχουν πραγματικά τα δύο φύλα τις ίδιες ευκαιρίες για μία ζωή υπό συνθήκες αυτοδιάθεσης και ικανοποίησης.
Στο πλαίσιο αυτό, δεν είναι μόνο αναγκαία η ενίσχυση των κοριτσιών και των γυναικών σε όλες τις αποφάσεις τους και επιλογές τους αλλά πρέπει επίσης να ελαττωθεί περαιτέρω ο αριθμός των αγοριών που εγκαταλείπουν το σχολείο, όπως ορίζεται και στο πρόγραμμα Ορίζων 2020.
Παγκόσμια προοπτική
Ωστόσο, η στρατηγική για την ισότητα δεν επιτρέπεται να περιοριστεί στο εσωτερικό της Ένωσης. H ΕΕ είναι υποχρεωμένη να υπογραμμίζει κάθε τόσο αυτό το δικαίωμα και στο πλαίσιο των σχέσεών της με άλλες χώρες και να υποστηρίζει την περαιτέρω ανάπτυξή του. Μελέτη της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τις γυναίκες (UN Women) καταδεικνύει ότι οι συνέπειες της μη βιώσιμης ανάπτυξης εντείνουν τις ανισότητες μεταξύ των φύλων, διότι τα κορίτσια και οι γυναίκες πλήττονται εντονότερα από τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές κρίσεις. Είναι ως εκ τούτου σημαντικό να εξετασθούν ενδελεχώς αυτές οι ειδικές επιπτώσεις στις γυναίκες.
Η καταδίκη και η καταπολέμηση της σεξουαλικής βίας σε καταστάσεις κρίσεων και πολέμου, του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων, των γάμων σε πολύ μικρή ηλικία και των καταναγκαστικών γάμων πρέπει να εντατικοποιηθούν. Η πρόσβαση σε ιδιοκτησία, φυσικούς πόρους και κληρονομιά παραμένει απαγορευμένη για πολλές γυναίκες στον κόσμο, ενώ και η πρόσβαση στην εκπαίδευση εξακολουθεί να μην είναι αυτονόητη. Η εισηγήτρια της έκθεσης διακρίνει εν προκειμένω τη δυνατότητα προώθησης της ισότητας των φύλων μέσω της καθιέρωσης ενός προτύπου στο πλαίσιο της πολιτικής γειτονίας και της αναπτυξιακής συνεργασίας, των εμπορικών σχέσεων και των διπλωματικών σχέσεων από πλευράς της ΕΕ. Tο πρότυπο αυτό πρέπει να εξασφαλίζει τον σεβασμό των δικαιωμάτων των γυναικών. Ακόμα, η ΕΕ πρέπει να υποστηρίξει τις γυναίκες με στόχο την προώθηση της ισότιμης συμμετοχής τους στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις και τις διαδικασίες εκδημοκρατισμού.
Θεσμικοί μηχανισμοί και ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στις πολιτικές
Παρά τις προσπάθειες που καταβάλλουν η Επιτροπή και τα κράτη μέλη, η έννοια της συνεκτίμησης της διάστασης του φύλου εξακολουθεί να μην εφαρμόζεται πάντα και σε όλους τους τομείς. Η θέσπιση πολιτικών μέτρων που θα λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου και η επεξεργασία υπό αυτό το πρίσμα του προϋπολογισμού της Ένωσης και των προϋπολογισμών των κρατών μελών, με τη βοήθεια της μεθόδου συνεκτίμησης της ισότητας των φύλων στον προϋπολογισμό και της εκτίμησης αντίκτυπου των συνεπειών αυτού στα δύο φύλα, θα μπορούσαν να συμβάλουν σε μια περισσότερο δίκαιη, κοινωνική και αποδοτική πολιτική της ΕΕ. Μια δεσμευτική αξιολόγηση που θα πραγματοποιείται μέσω ετήσιων εκθέσεων προόδου θα μπορούσε να βοηθήσει τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη κατά την προσαρμογή και τη βελτίωση των εν λόγω μέτρων.
- [1] Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, Violence against Women - an EU-wide survey, Μάρτιος 2014.
ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΜΕΙΟΨΗΦΙΑΣ
σύμφωνα με το άρθρο 52 παράγραφος 3 του Κανονισμού
Beatrix VON STORCH
Απορρίπτω την έκθεση σχετικά με την στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών μετά το 2015. Η έκθεση ζητεί, μεταξύ άλλων, την αναγνώριση της άμβλωσης ως δικαιώματος του ανθρώπου. Εκτός από το γεγονός ότι, σύμφωνα με το ισχύον γερμανικό ποινικό δίκαιο, η άμβλωση συνιστά ποινικό αδίκημα, για το οποίο δεν επιβάλλεται ποινή (μόνο) σε αυστηρά εξαιρετικές περιπτώσεις, το θέμα της άμβλωσης δεν εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιοτήτων της ΕΕ. Απορρίπτω επίσης κατηγορηματικά το αιτούμενο στην έκθεση ποσοστό γυναικών στα εποπτικά και διοικητικά συμβούλια και στα κοινοβούλια (!). Ομοίως, απορρίπτω το αίτημα να θέσει η ΕΕ ως προϋπόθεση για τη χορήγηση αναπτυξιακής βοήθειας την εφαρμογή μέτρων για την προώθηση της άμβλωσης στις αναπτυσσόμενες χώρες. Το Κοινοβούλιο δεν έχει επίσης την αρμοδιότητα να ζητήσει από τα κράτη μέλη να εισαγάγουν προγράμματα σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία. Όσον αφορά την ουσία του ζητήματος, απορρίπτω τα προγράμματα σεξουαλικής αγωγής, ενώ, από νομική άποψη, η εκπαιδευτική πολιτική δεν εμπίπτει επίσης στην αρμοδιότητα των κρατών μελών. Αυτοί είναι μόνο λίγοι από τους λόγους για τους οποίους απορρίπτω την έκθεση αυτή. Υπάρχουν πάρα πολλοί ακόμα...
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (20.4.2015)
προς την Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων
σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών μετά το 2015
(2014/2152(INI))
Συντάκτρια γνωμοδότησης: Agnieszka Kozłowska-Rajewicz
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:
1. επισημαίνει ότι οι προσπάθειες που απομένει να γίνουν προκειμένου να γεφυρωθούν οι διάφορες ανισότητες μεταξύ ανδρών και γυναικών πρέπει να έχουν ως βασικό γνώμονα τη δικαιοσύνη και την κοινωνική συνοχή· τονίζει ότι η καλύτερη ενσωμάτωση των γυναικών, οι οποίες αποτελούν το 60% των πτυχιούχων, στην αγορά εργασίας θα καθιστούσε δυνατή την αντιμετώπιση των οικονομικών και δημογραφικών προκλήσεων με τις οποίες αναμετράται η Ευρωπαϊκή Ένωση·
2. επισημαίνει ότι, λόγω της ανισότητας μεταξύ των φύλων στην αγορά εργασίας, την τελευταία δεκαετία η παγκόσμια οικονομία δεν μπόρεσε να εκμεταλλευθεί την ανάπτυξη του κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 27% και τονίζει ότι η άνοδος του ΑΕΠ στα κράτη μέλη θα κυμαινόταν μεταξύ 15% και 45% εάν εξέλειπαν οι ανισότητες λόγω φύλου στην απασχόληση·
3. συντάσσεται με την άποψη ότι, δεδομένου ότι αυξάνει την κοινωνική και οικονομική ευημερία, η ισότητα των φύλων είναι επωφελής όχι μόνο για τις γυναίκες αλλά για ολόκληρη την κοινωνία· υπενθυμίζει ότι η ουσιαστική αμφισβήτηση των στερεοτύπων φύλου έχει καθοριστική σημασία στην προσπάθεια διεύρυνσης της συμμετοχής των γυναικών σε όλους τους τομείς της αγοράς εργασίας· καλεί την ΕΕ να πρωταγωνιστήσει στην αμφισβήτηση των στερεοτύπων φύλου, ιδίως στους τομείς της εκπαίδευσης, της απασχόλησης και της επαγγελματικής κατάρτισης· υπογραμμίζει ότι η νέα στρατηγική για την ισότητα των φύλων θα πρέπει, σύμφωνα με τις Συνθήκες, να επιδιώκει την περαιτέρω μείωση των ανισοτήτων·
4. επισημαίνει ότι μια στρατηγική για την ισότητα των φύλων κατά την περίοδο μετά το 2015 θα πρέπει να προτείνει μέτρα με στόχο α) τη μείωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων, β) την ενίσχυση της οικονομικής ανεξαρτησίας των γυναικών, γ) τη βελτίωση της πρόσβασης των γυναικών στην αγορά εργασίας και της επαγγελματικής τους ανέλιξης, δ) την ουσιαστική ενίσχυση της ισότητας στους μηχανισμούς λήψης αποφάσεων και ε) την εξάλειψη δομών και πρακτικών που διαιωνίζουν τις διακρίσεις λόγω φύλου·
5. σημειώνει, ωστόσο, ότι το ένα τέταρτο του συνόλου των γυναικών παραμένουν στην κατηγορία των μη αμειβόμενων συμβοηθούντων μελών οικογενειακών επιχειρήσεων, πράγμα που σημαίνει ότι δεν λαμβάνουν άμεση πληρωμή και ότι υπάρχει αδιαμφισβήτητος διαχωρισμός των γυναικών σε τομείς που χαρακτηρίζονται γενικά από χαμηλές αμοιβές, πολύωρη εργασία και, συχνά, άτυπες συμφωνίες εργασίας, παράγοντες οι οποίοι, από κοινού, οδηγούν σε μικρότερη οικονομική, κοινωνική και διαρθρωτική ανταμοιβή για τη γυναίκα σε σχέση με τον μέσο εργαζόμενο άνδρα· παρατηρεί ότι εξακολουθούν να υφίστανται ευδιάκριτα εμπόδια στην πρόσβαση των γυναικών στην αγορά εργασίας και ότι, κατά μέσο όρο, οι αμοιβές των γυναικών στην ΕΕ υπολείπονται κατά 16,4% περίπου των αμοιβών των ανδρών· επισημαίνει ότι, δεδομένων όλων αυτών των διαρθρωτικών διακρίσεων και πρακτικών εις βάρος των γυναικών, πρέπει να διασφαλιστεί η ισότητα των φύλων σε όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένων της πρόσβασης στην απασχόληση, της επαγγελματικής ανέλιξης, του συνδυασμού εργασίας και ιδιωτικής ζωής και της προώθησης της ίσης αμοιβής για εργασία ίσης αξίας·
6 καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν και να επιβάλουν την πλήρη άσκηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα, δεδομένου ότι αποτελούν αναντικατάστατο εργαλείο για τη ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, την καταπολέμηση των μισθολογικών διακρίσεων και την προαγωγή της ισότητας·
7 τονίζει ότι ο τερματισμός της βίας εις βάρος των γυναικών είναι ζήτημα προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ότι τόσο το άμεσο όσο και το έμμεσο κόστος της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην αγορά εργασίας και την οικονομία· θεωρεί ότι η βία κατά των γυναικών αποτελεί εμπόδιο για τη συμμετοχή των γυναικών στην κοινωνία και την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους στην αγορά εργασίας και ότι μπορεί να επιδράσει αρνητικά στις επιδόσεις τους στον χώρο εργασίας και να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής τους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν τόσο την οικονομική, όσο και τις άλλες επιπτώσεις της βίας κατά των γυναικών, με τη συγκέντρωση σχετικών δεδομένων ανά φύλο, και τονίζει ότι θα πρέπει να ληφθούν αποτελεσματικά μέτρα για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών· εκτιμά ότι η εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα της στρατηγικής για την περίοδο μετά το 2015·
8 τονίζει ότι, μολονότι η ισότητα των φύλων συνιστά θεμελιώδες δικαίωμα κατοχυρωμένο στις Συνθήκες, πόρρω απέχει από το να αποτελεί πραγματικότητα στην ΕΕ, και εκτιμά ότι η ισότητα των φύλων στην αγορά εργασίας, σε συνδυασμό με θέσεις εργασίας ποιότητας, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την επίτευξη του στόχου του 75% απασχόλησης που έχει θέσει η στρατηγική «Ευρώπη 2020» και είναι άκρως σημαντική για τη διατήρηση βιώσιμων συστημάτων συνταξιοδότησης· ζητεί, κατά συνέπεια, να ενσωματωθούν στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» στόχοι εξίσου φιλόδοξοι για την απασχόληση τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών, οι οποίοι θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε όλες τις πτυχές του ευρωπαϊκού εξαμήνου·
9. υπογραμμίζει ότι ένα οικονομικά προσιτό, προσβάσιμο και υψηλής ποιότητας σύστημα βρεφονηπιακής μέριμνας αποτελεί σημαντικό προαπαιτούμενο για την ισότητα των φύλων και για τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναγάγουν την εκπλήρωση των στόχων της Βαρκελώνης περί βρεφονηπιακής μέριμνας σε πρωτεύοντα στόχο της νέας στρατηγικής για την ισότητα των φύλων· επισημαίνει ότι αρχικά οι στόχοι είχαν τεθεί για το έτος 2010 και ότι εξακολουθούν να μην έχουν υλοποιηθεί από την πλειοψηφία των κρατών μελών·
10. επισημαίνει ότι η ελαφρά μείωση την οποία εμφανίζουν οι αποκλίσεις όσον αφορά τα ποσοστά απασχόλησης και τις αποδοχές μεταξύ ανδρών και γυναικών τα τελευταία χρόνια δεν οφείλεται σε βελτίωση της κατάστασης των γυναικών, αλλά στη μείωση των ποσοστών απασχόλησης και των αποδοχών των ανδρών λόγω οικονομικής κρίσης·
11. υπογραμμίζει ιδίως ότι οι περικοπές στις δημόσιες υπηρεσίες για τη φροντίδα των παιδιών και των ηλικιωμένων έχουν κατά κανόνα ως αποτέλεσμα τη μετακύλιση του βάρους στις γυναίκες·
12. τονίζει ότι η οικονομική ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα στην ΕΕ εξαρτώνται από τη μείωση του χάσματος ανάμεσα στο μορφωτικό επίπεδο των γυναικών (60% των πτυχιούχων στην Ευρώπη είναι γυναίκες) και στη συμμετοχή και τη θέση τους στην αγορά εργασίας· υπογραμμίζει την ανάγκη καταπολέμησης όλων των πτυχών του κάθετου και οριζόντιου διαχωρισμού, δεδομένου ότι ο διαχωρισμός αυτός περιορίζει την απασχόληση των γυναικών σε ορισμένους τομείς και τις αποκλείει από υψηλότερες βαθμίδες στην ιεραρχία της επιχείρησης· επισημαίνει ότι τα μέτρα θετικής δράσης, και δη στον δημόσιο τομέα ορισμένων κρατών μελών, έχουν βελτιώσει την ισότητα των φύλων κατά την έναρξη της σταδιοδρομίας αλλά πρέπει να επεκταθούν σε όλα τα επίπεδα επαγγελματικής σταδιοδρομίας·
13. επισημαίνει ότι οι διακρίσεις στην αγορά εργασίας είναι ένα από τα κύρια αίτια της ανισότητας μεταξύ των φύλων και ότι οι ίσες ευκαιρίες στον επαγγελματικό βίο και η οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών έχουν καθοριστική σημασία· επισημαίνει τη μειονεκτική και ευάλωτη θέση των γυναικών που ανήκουν σε μειονότητες ή είναι μετανάστριες όσον αφορά την πρόσβασή τους στην εκπαίδευση και στην αγορά εργασίας· καλεί την Επιτροπή να προτείνει, στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής για την ισότητα των φύλων, σαφή μέτρα κατά των διακρίσεων στην αγορά εργασίας με βάση το φύλο και την ταυτότητα φύλου, όσον αφορά, π.χ., την πρόσληψη, τις ίσες αμοιβές και συντάξεις, και να καταπολεμήσει αποτελεσματικότερα τη σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας· επισημαίνει ότι, παρά την υφιστάμενη νομοθεσία της ΕΕ για την προστασία των προσώπων από τις διακρίσεις στην απασχόληση λόγω φύλου, το 30% των διεμφυλικών ατόμων που αναζητούσαν εργασία βίωσαν διακρίσεις, σύμφωνα με μελέτη του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA)[1] του 2012· επισημαίνει ότι τούτο συνιστά παραβίαση του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την αποτελεσματικότητα των εθνικών φορέων που χειρίζονται τις καταγγελίες και των σχετικών διαδικασιών, στο πλαίσιο της εφαρμογής των οδηγιών περί ισότητας των φύλων·
14. τονίζει ότι ο άνισος καταμερισμός των οικογενειακών ευθυνών αποτελεί μία από τις βασικές αιτίες για την άνιση θέση των γυναικών στην αγορά εργασίας· επισημαίνει το γεγονός ότι πολλές γυναίκες δεν επιστρέφουν στην εργασία μετά τον τοκετό· τονίζει ότι η συμφιλίωση της εργασίας με τα οικιακά καθήκοντα είναι βασική προϋπόθεση για την ισότητα των φύλων, η οποία πρέπει να προαχθεί με:
α) επενδύσεις σε δημόσιες υπηρεσίες που στηρίζουν την ένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας, ιδίως οικονομικά προσιτές, προσπελάσιμες και υψηλής ποιότητας υποδομές μέριμνας για τα παιδιά (προκειμένου να διευκολυνθεί η επίτευξη των στόχων που εγκρίθηκαν από τα κράτη μέλη και αποτυπώθηκαν σους στόχους της Βαρκελώνης) και για άτομα με αναπηρία, εξαρτημένα άτομα, ηλικιωμένους και ασθενείς, δεδομένου ότι οι γυναίκες έχουν την κύρια φροντίδα και η απασχόλησή τους επηρεάζεται αρνητικά από τα μη αμειβόμενα αυτά καθήκοντα·
β) μέτρα ενθάρρυνσης της συμμετοχής των ανδρών στις οικιακές εργασίες μέσω ενισχυμένης νομοθεσίας για τη γονική άδεια, που θα είναι διαθέσιμη για αμφότερους τους γονείς, ενώ θα παρέχονται ισχυρά κίνητρα για τους πατέρες, όπως μη εκχωρήσιμη γονική άδεια, καθώς και νομοθεσίας σχετικά με την άδεια πατρότητας, τόσο για τους βιολογικούς όσο και για τους θετούς γονείς· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν προτεραιότητα και στα δύο αυτά νομοθετικά μέτρα, καθώς και σε άλλα μέτρα που θα επιτρέπουν στους άνδρες, ιδίως στους πατέρες, να ασκούν το δικαίωμά τους να συνδυάζουν την ιδιωτική με την επαγγελματική τους ζωή·
γ) την προώθηση ευέλικτων ρυθμίσεων όσον αφορά το ωράριο εργασίας, τις δυνατότητες τηλεργασίας για άνδρες και γυναίκες και την υποστήριξη στις μητέρες προκειμένου να ανανεώσουν τα εργασιακά τους προσόντα, μέσω κατάρτισης και μαθημάτων, μετά από διακοπή της σταδιοδρομίας τους·
δ) την προαγωγή θετικών προτύπων όσον αφορά τις διευθετήσεις για μια ισορροπία επαγγελματικού και οικογενειακού βίου για γυναίκες και άνδρες, μέσω εκπαιδευτικού υλικού προοριζόμενου για τα σχολεία όλων των βαθμίδων·
τονίζει ότι, για να σημειωθεί πρόοδος στον ίσο και δίκαιο καταμερισμό αυτών των ευθυνών, απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας· καλεί την Επιτροπή να ασχοληθεί με τα ζητήματα αυτά στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής για την ισότητα των φύλων·
15. θεωρεί ότι επείγει η έγκριση κοινής θέσης από το Συμβούλιο σχετικά με την αναθεώρηση της οδηγίας όσον αφορά την εφαρμογή μέτρων για την υλοποίηση βελτιώσεων στο θέμα της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία για έγκυες, λεχώνες και θηλάζουσες εργαζόμενες (COM(2008)0637), προκειμένου να υπάρχει κατοχύρωση έναντι της άδικης απόλυσης εργαζομένων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης·
16. τονίζει ότι το γεγονός ότι η φτώχεια πλήττει περισσότερο τον γυναικείο πληθυσμό οφείλεται σε διάφορους παράγοντες στους οποίους συγκαταλέγονται οι διακοπές στη σταδιοδρομία των γυναικών, το μισθολογικό χάσμα (16,4%), το χάσμα στις συντάξεις (39%), οι ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων ως προς την επαγγελματική ανέλιξη, το γεγονός ότι συχνά οι γυναίκες απασχολούνται με βάση άτυπες συμβάσεις (αναγκαστική μερική απασχόληση, προσωρινή σύμβαση ή σύμβαση μηδενικών ωρών εργασίας), η έλλειψη νομικής κατοχύρωσης της εργασίας της συζύγου που βοηθά αυτοαπασχολούμενο και η φτώχεια των νοικοκυριών με μόνες μητέρες· τονίζει ότι η μείωση των επιπέδων φτώχειας κατά 20 εκατομμύρια άτομα έως το 2020 μπορεί να επιτευχθεί μέσω πολιτικών για την καταπολέμηση της φτώχειας και των διακρίσεων που βασίζονται στην ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου, με προγράμματα δράσης που αφιερώνουν ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση και που υποστηρίζονται από μέτρα για την αντιμετώπιση της φτώχειας των γυναικών, καθώς και με τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας στους τομείς όπου οι αμοιβές είναι χαμηλές και στους οποίους οι γυναίκες υπερεκπροσωπούνται· επισημαίνει ότι οι πολλαπλές διακρίσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες λόγω, μεταξύ άλλων, αναπηρίας, φυλετικής και εθνοτικής προέλευσης, κοινωνικοοικονομικής κατάστασης, ταυτότητας φύλου και άλλων παραγόντων, συντείνουν στο αποτέλεσμα η φτώχεια να πλήττει περισσότερο τον γυναικείο πληθυσμό· υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η παρακολούθηση της επίδρασης της φορολογίας και των μοντέλων χρόνου εργασίας στις γυναίκες και στις οικογένειες·
17. επισημαίνει ότι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων προκύπτει από την ανεπαρκή συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, τον οριζόντιο και κάθετο διαχωρισμό και το γεγονός ότι οι μισθοί στους τομείς στους οποίους υπερεκπροσωπούνται οι γυναίκες συχνά είναι χαμηλότεροι· επισημαίνει την ανάγκη παρακολούθησης του μισθολογικού χάσματος τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, καθώς και την ανάγκη διαφάνειας όσον αφορά την αναγνώριση του φαινομένου του μισθολογικού χάσματος στους διάφορους εργασιακούς χώρους·
18. επισημαίνει το γεγονός ότι μόνο το 8,9% των εκτελεστικών μελών διοικητικών συμβουλίων εταιρειών και μόνο το 15% των μη εκτελεστικών μελών διοικητικών συμβουλίων είναι γυναίκες και τονίζει ότι χρειάζεται διαφάνεια και μεγαλύτερη ισορροπία ανάμεσα στα δύο φύλα, με βάση ταυτόσημα και αντικειμενικά κριτήρια κατά την πρόσληψη και την παραγωγή σε θέσεις λήψης αποφάσεων σε όλους τους χώρους, προκειμένου να καταπολεμηθεί το φαινόμενο της «γυάλινης οροφής», το οποίο παρατηρείται σε όλα σχεδόν τα κράτη μέλη· εκτιμά ότι η στρατηγική της ΕΕ για την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών πρέπει να περιλαμβάνει σχέδιο δράσης για το θέμα αυτό·
19. εκτιμά ότι πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες και ενέργειες, κυρίως στον χώρο της εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένης της ανώτατης, και της κατάρτισης για την καταπολέμηση των στερεοτυπικών αντιλήψεων όσον αφορά τη γυναικεία απασχόληση· τονίζει την ανάγκη για προαγωγή και υποστήριξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας, ιδίως της επιχειρηματικότητας των μητέρων, και των ευκαιριών σταδιοδρομίας τους στις θετικές επιστήμες και στον τομέα των ΤΠΕ· υπογραμμίζει τη σημασία που έχει να ενθαρρυνθούν οι γυναίκες να συνεχίζουν τις σπουδές τους στους τομείς των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών, καθώς και να εισέλθουν σε βιομηχανικούς κλάδους με μεγάλη ανάπτυξη, ιδίως στην Ε&Α, πράγμα που θα ενίσχυε σημαντικά την οικονομική ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης·
20. τονίζει ότι απαιτείται η υποστήριξη διαφανών διαδικασιών για τον διορισμό γυναικών σε θέσεις μη εκτελεστικών μελών στα διοικητικά συμβούλια εταιρειών εισηγμένων στο χρηματιστήριο· παροτρύνει τόσο τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα να διαμορφώσουν μηχανισμούς επί εθελουσίας βάσεως για την προαγωγή γυναικών σε διοικητικές θέσεις και καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να εγκρίνει επιτέλους κοινή θέση μετά την πρώτη ανάγνωση της οδηγίας για τις γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια από το Κοινοβούλιο·
21. υπογραμμίζει το γεγονός ότι τα υψηλά επίπεδα αδήλωτης εργασίας και ψευδοαυτοαπασχόλησης, φαινόμενα που πλήττουν μεγάλο ποσοστό γυναικών, ιδίως στον χώρο της κατ' οίκον εργασίας, έχουν αρνητικό αντίκτυπο στο εισόδημα και στην κοινωνική ασφάλιση των γυναικών, υπονομεύουν τα κοινωνικά κεκτημένα στον χώρο της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία και μειώνουν τα επίπεδα του ΑΕΠ της ΕΕ· ζητεί να δημιουργηθούν μηχανισμοί ενθάρρυνσης και διευκόλυνσης προκειμένου να βελτιωθεί η μετάβαση από την ανεπίσημη στην επίσημη οικονομία· υπενθυμίζει σχετικά το σημαντικό εργαλείο που αποτελεί η θέσπιση ευρωπαϊκής πλατφόρμας με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας προκειμένου να αποτραπεί και να αποθαρρυνθεί η αδήλωτη εργασία·
22 καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειες για την καταπολέμηση της αδήλωτης και επισφαλούς εργασίας, όπου περιλαμβάνονται και οι «μικροδουλειές» και η ψευδο-ημιαπασχόληση, και να εγγυηθούν επαρκή κοινωνική προστασία για όλους τους εργαζομένους· καταδικάζει, συνεπώς, την κατάχρηση των συμβάσεων ιδιότυπης απασχόλησης με στόχο τη μη συμμόρφωση με τις εργασιακές υποχρεώσεις και τις υποχρεώσεις κοινωνικής προστασίας·
23. συνιστά, δεδομένου ότι η σύνθεση και ο ορισμός των οικογενειών μεταβάλλονται με το πέρασμα του χρόνου, το οικογενειακό και το εργατικό δίκαιο να συμπληρωθούν περαιτέρω σε ό, τι αφορά τις μονογονεϊκές οικογένειες και τους γονείς ΛΟΑΔ·
24. εκτιμά ότι οι πολιτικές και τα μέσα που αποσκοπούν στην καταπολέμηση της ανεργίας των νέων, όπως είναι οι «Εγγυήσεις για τη νεολαία» και η πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων, πρέπει να ανταποκρίνονται στις συγκεκριμένες ανάγκες των νέων αγοριών και κοριτσιών προκειμένου να τους δοθεί η δυνατότητα πρόσβασης στην αγορά εργασίας· επισημαίνει ότι το ποσοστό των νέων γυναικών εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης είναι ανώτερο από το αντίστοιχο των ανδρών· ζητεί επίσης τη συλλογή στοιχείων χωριστά ανά φύλο στον τομέα της ανεργίας, προκειμένου να αναπτυχθούν ειδικά διαμορφωμένες πολιτικές με βάση στοιχεία·
25. ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν τις δυνατότητες της τελευταίας οδηγίας για τις δημόσιες συμβάσεις ως εργαλείου για την προώθηση και την ενίσχυση της πολιτικής για την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου και να εξετάσουν το ενδεχόμενο καθορισμού των απαιτήσεων βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας των κρατών μελών για την ίση μεταχείριση και την ισότητα των φύλων, ως προαπαιτούμενα για τις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών, κατά περίπτωση· αναγνωρίζει ότι αυτή η ιδέα μπορεί να αναπτυχθεί μόνο σε πλαίσιο σεβασμού της νομοθεσίας της ΕΕ περί ανταγωνισμού.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Ημερομηνία έγκρισης |
16.4.2015 |
|
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
38 6 9 |
|||
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Laura Agea, Tiziana Beghin, Brando Benifei, Mara Bizzotto, Vilija Blinkevičiūtė, David Casa, Ole Christensen, Martina Dlabajová, Elena Gentile, Arne Gericke, Danuta Jazłowiecka, Rina Ronja Kari, Jan Keller, Ádám Kósa, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Jean Lambert, Jérôme Lavrilleux, Patrick Le Hyaric, Jeroen Lenaers, Verónica Lope Fontagné, Javi López, Thomas Mann, Anthea McIntyre, Elisabeth Morin-Chartier, Georgi Pirinski, Terry Reintke, Maria João Rodrigues, Claude Rolin, Anne Sander, Sven Schulze, Siôn Simon, Jutta Steinruck, Romana Tomc, Ulrike Trebesius, Ulla Tørnæs, Renate Weber, Tatjana Ždanoka, Jana Žitňanská, Inês Cristina Zuber |
||||
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Georges Bach, Elmar Brok, Λάμπρος Φουντούλης, Sergio Gutiérrez Prieto, Εύα Καϊλή, Dominique Martin, Joëlle Mélin, Νεοκλής Συλικιώτης, Ivo Vajgl |
||||
Αναπληρωτές (άρθρο 200 παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Amjad Bashir, Enrique Calvet Chambon, Tania González Peñas, Maria Grapini, Ivan Jakovčić |
||||
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Ημερομηνία έγκρισης |
6.5.2015 |
|
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
20 12 3 |
|||
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Daniela Aiuto, Maria Arena, Catherine Bearder, Beatriz Becerra Basterrechea, Malin Björk, Vilija Blinkevičiūtė, Anna Maria Corazza Bildt, Viorica Dăncilă, Iratxe García Pérez, Anna Hedh, Mary Honeyball, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Elisabeth Köstinger, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Angelika Mlinar, Angelika Niebler, Maria Noichl, Marijana Petir, Terry Reintke, Liliana Rodrigues, Jordi Sebastià, Michaela Šojdrová, Ernest Urtasun, Ángela Vallina, Beatrix von Storch, Anna Záborská, Jana Žitňanská, Inês Cristina Zuber |
||||
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Rosa Estaràs Ferragut, Ildikó Gáll-Pelcz, Constance Le Grip, Georg Mayer, Branislav Škripek, Monika Vana, Julie Ward |
||||
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Isabella Adinolfi |
||||