EΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για τον καθορισμό των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων ραδιενέργειας στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές λόγω πυρηνικού ατυχήματος ή σε περίπτωση εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες

2.6.2015 - (COM(2013)0943 – C7‑0045/2014 – 2013/0451(NLE)) - *

Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων
Εισηγήτρια: Esther Herranz García


Διαδικασία : 2013/0451(NLE)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A8-0176/2015
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A8-0176/2015
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για τον καθορισμό των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων ραδιενέργειας στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές λόγω πυρηνικού ατυχήματος ή σε περίπτωση εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες

(COM(2013)0943 – C7‑0045/2014 – 2013/0451(NLE))

(Διαβούλευση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–       έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο (COM(2013)0943),

–       έχοντας υπόψη τα άρθρα 31 και 32 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τα οποία κλήθηκε από το Συμβούλιο να γνωμοδοτήσει (C7‑0045/2014),

–       έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων σχετικά με την προτεινόμενη νομική βάση,

–       έχοντας υπόψη τα άρθρα 59 και 39 του Κανονισμού του,

–       έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A8-0176/2015),

1.      εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής όπως τροποποιήθηκε·

2.      καλεί την Επιτροπή να τροποποιήσει αναλόγως την πρότασή της, σύμφωνα με το άρθρο 293 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το άρθρο 106α της Συνθήκης Ευρατόμ·

3.      καλεί το Συμβούλιο, σε περίπτωση που προτίθεται να παρεκκλίνει από το κείμενο που ενέκρινε το Κοινοβούλιο, να το ενημερώσει σχετικά·

4.      ζητεί να κληθεί εκ νέου να γνωμοδοτήσει εφόσον το Συμβούλιο προτίθεται να επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις στην πρόταση της Επιτροπής·

5.      αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

Τροπολογία  1

Πρόταση κανονισμού

Τίτλος

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Πρόταση

Πρόταση

Κανονισμός του Συμβουλίου για τον καθορισμό των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων ραδιενέργειας στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές λόγω πυρηνικού ατυχήματος ή σε περίπτωση εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες

Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τον καθορισμό των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων ραδιενέργειας στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές λόγω πυρηνικού ατυχήματος ή σε περίπτωση εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες

 

(Η παρούσα τροπολογία ισχύει για ολόκληρο το κείμενο.)

Τροπολογία  2

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική αναφορά 1

Πρόταση κανονισμού

Τροπολογία

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, και ιδίως τα άρθρα 31 και 32,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως το άρθρο 168 παράγραφος 4 στοιχείο β) και το άρθρο 114.

 

Τροπολογία  3

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική αναφορά 3

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Έχοντας υπόψη τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου14,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

____________________

 

14 EE C …, …, σ. ….

 

(Η τροπολογία αυτή συνδέεται με την τροπολογία 2.)

Αιτιολόγηση

Η τροπολογία ευθυγραμμίζεται με τη μεταβολή της νομικής βάσης.

Τροπολογία  4

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(1) Η οδηγία 96/29/Ευρατόμ16 του Συμβουλίου καθορίζει βασικούς κανόνες ασφάλειας για την προστασία της υγείας των εργαζομένων και του πληθυσμού από τους κινδύνους που προκύπτουν από ιονίζουσες ακτινοβολίες.

(1) Η οδηγία 2013/59/Ευρατόμ του Συμβουλίου16 καθορίζει βασικά πρότυπα ασφάλειας για την προστασία από τους κινδύνους που προκύπτουν από ιοντίζουσες ακτινοβολίες.

__________________

__________________

16 Οδηγία 96/29/Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 13ης Μαΐου 1996, για τον καθορισμό των βασικών κανόνων ασφάλειας για την προστασία της υγείας των εργαζομένων και του πληθυσμού από τους κινδύνους που προκύπτουν από ιονίζουσες ακτινοβολίες (ΕΕ L 159, 29.6.1996, σ. 1.)

16Οδηγία 2013/59/Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 5ης Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό βασικών προτύπων ασφαλείας για την προστασία από τους κινδύνους που προκύπτουν από ιοντίζουσες ακτινοβολίες και την κατάργηση των οδηγιών 89/618/Ευρατόμ, 90/641/Ευρατόμ, 96/29/Ευρατόμ, 97/43/Ευρατόμ και 2003/122/Ευρατόμ (ΕΕ L 13, 17.1.2014, σ. 1)

Τροπολογία  5

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 1 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(1α) Σύμφωνα με το άρθρο 168 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), θα πρέπει να εξασφαλίζεται υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας του ανθρώπου κατά τον καθορισμό και την εφαρμογή όλων των πολιτικών και δράσεων της Ένωσης.

Τροπολογία  6

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(2) Μετά το ατύχημα στον πυρηνοηλεκτρικό σταθμό του Τσερνομπίλ, στις 26 Απριλίου 1986, εκλύθηκαν στην ατμόσφαιρα μεγάλες ποσότητες ραδιενεργών υλικών, μολύνοντας τρόφιμα και ζωοτροφές σε υψηλά για την υγεία επίπεδα, σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Θεσπίστηκαν μέτρα για να εξασφαλιστεί ότι ορισμένα γεωργικά προϊόντα θα εισέρχονται στην Ένωση μόνο σύμφωνα με κοινές ρυθμίσεις οι οποίες προστατεύουν την υγεία του πληθυσμού, διατηρώντας συγχρόνως τον ενιαίο χαρακτήρα της αγοράς και εμποδίζοντας εκτροπές του εμπορίου.

(2) Μετά το ατύχημα του πυρηνικού σταθμού στο Τσερνομπίλ στις 26 Απριλίου 1986, μεγάλες ποσότητες ραδιενεργών υλικών ελευθερώθηκαν στην ατμόσφαιρα, μολύνοντας τρόφιμα και ζωοτροφές σε σημαντικά επίπεδα, από την άποψη της υγείας, σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες και προκαλώντας έτσι θανατηφόρες ασθένειες και παθήσεις. Ακόμη και σήμερα συνεχίζει να παρατηρείται υψηλό επίπεδο ραδιενεργού μόλυνσης. Δεδομένου ότι το ραδιενεργό υλικό που εκλύθηκε έχει μολύνει τον αέρα, τα ύδατα, το έδαφος και τη βλάστηση, θεσπίστηκαν μέτρα για να εξασφαλιστεί ότι ορισμένα γεωργικά προϊόντα εισήχθησαν στην Ένωση μόνο σύμφωνα με κοινές διαδικασίες με στόχο την προστασία της υγείας του πληθυσμού, διατηρώντας συγχρόνως τον ενιαίο χαρακτήρα της αγοράς και εμποδίζοντας εκτροπές του εμπορίου.

Τροπολογία  7

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 2 α (νέα)

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(2α) Τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για τον έλεγχο της τήρησης των επιπέδων που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό, ιδίως μέσω της επιτήρησης των προτύπων ασφάλειας των τροφίμων και των ζωοτροφών. Στο άρθρο 168 παράγραφος 4 στοιχείο β) της ΣΛΕΕ προβλέπεται η λήψη κοινών μέτρων στον κτηνιατρικό τομέα, με άμεσο στόχο την προστασία της δημόσιας υγείας. Επιπλέον, το άρθρο 114 ΣΛΕΕ διασφαλίζει την προσήκουσα εναρμόνιση για την εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

Αιτιολόγηση

Το άρθρο 168 προσφέρει μια νομική βάση συναπόφασης στον τομέα των ζωοτροφών, ενώ το άρθρο 114 καλύπτει και το κεφάλαιο που σχετίζεται με τα τρόφιμα για ανθρώπινη κατανάλωση.

Τροπολογία  8

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 2 β (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(2β) Είναι αποδεδειγμένο ότι οι υψηλές δόσεις ραδιενέργειας έχουν επιβλαβή και καταστροφικά αποτελέσματα στα κύτταρα του σώματος και μπορούν να προκαλέσουν καρκίνους.

Τροπολογία  9

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 2 γ (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(2γ) Είναι σημαντικό να οριστούν χαμηλά ανώτατα επιτρεπόμενα όρια ραδιενεργού μόλυνσης στα τρόφιμα, προκειμένου να ληφθεί υπόψη η μεγαλύτερη σωρευτική δόση που προκύπτει από τα μολυσμένα τρόφιμα τα οποία καταναλώνονται στη διάρκεια μιας μακράς χρονικής περιόδου.

Τροπολογία  10

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 3

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(3) Ο κανονισμός (Ευρατόμ) αριθ. 3954/8717 του Συμβουλίου17 καθορίζει τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενέργειας που πρέπει να εφαρμόζονται σε περιπτώσεις πυρηνικού ατυχήματος ή άλλου εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες που είναι πιθανό να προκαλέσει ή έχει προκαλέσει σημαντική ραδιενεργό μόλυνση των τροφίμων και των ζωοτροφών. Αυτά τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα εξακολουθούν να ανταποκρίνονται στις τελευταίες επιστημονικές γνωμοδοτήσεις που είναι επί του παρόντος διαθέσιμες διεθνώς.

(3) Ο κανονισμός (Ευρατόμ) αριθ. 3954/871717 του Συμβουλίου καθορίζει τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενέργειας που πρέπει να εφαρμόζονται σε περιπτώσεις πυρηνικού ατυχήματος ή άλλου εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες που είναι πιθανό να προκαλέσει ή έχει προκαλέσει σημαντική ραδιενεργό μόλυνση των τροφίμων και των ζωοτροφών. Αυτά τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα εξακολουθούν να ανταποκρίνονται στις τελευταίες επιστημονικές γνωμοδοτήσεις που είναι επί του παρόντος διαθέσιμες διεθνώς και πρέπει να επανεξετάζονται και να επικαιροποιούνται περιοδικά, ώστε να λαμβάνονται υπόψη τα νέα επιστημονικά δεδομένα. Τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα των παραρτημάτων Ι έως ΙΙΙ αναθεωρήθηκαν και ορίστηκαν στη δημοσίευση αριθ. 105 περί ακτινοπροστασίας της Επιτροπής. Βασίζονται ιδίως σε ένα επίπεδο αναφοράς 1 mSv κατά έτος αύξησης της ατομικής προσλαμβανόμενης δόσης και στην υπόθεση ότι ένα 10 τοις εκατό των τροφών που καταναλώνονται ετησίως είναι μολυσμένες.

____________________

____________________

17Κανονισμός (Ευρατόμ) αριθ. 3954/87 του Συμβουλίου της 22ας Δεκεμβρίου 1987 για τον καθορισμό των μεγίστων επιτρεπτών επιπέδων ραδιενέργειας στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές λόγω πυρηνικού ατυχήματος ή σε περίπτωση εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες (ΕΕ L 371 της 30.12.1987, σ. 11).

17Κανονισμός (Ευρατόμ) αριθ. 3954/87 του Συμβουλίου της 22ας Δεκεμβρίου 1987 για τον καθορισμό των μεγίστων επιτρεπτών επιπέδων ραδιενέργειας στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές λόγω πυρηνικού ατυχήματος ή σε περίπτωση εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες (ΕΕ L 371 της 30.12.1987, σ. 11).

(Δημοσίευση αριθ. 105 περί ακτινοπροστασίας της Επιτροπής = Δημοσίευση αριθ. 105 περί ακτινοπροστασίας της Επιτροπής on EU Food Restriction Criteria for Application after an Accident, see http://ec.europa.eu/energy/en/radiation-protection-publications.)

Αιτιολόγηση

Σκοπός της τροπολογίας είναι να διασαφηνιστεί περαιτέρω το κείμενο της Επιτροπής κάνον τας αναφορά στις παραμέτρους που χρησιμοποιήθηκαν για τον καθορισμό των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων που παρατίθενται στα παραρτήματα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει υψηλό επίπεδο προστασίας από τη ραδιενέργεια στα τρόφιμα, καθώς τα εν λόγω επίπεδα είναι πολύ χαμηλότερα από αυτά που γίνονται δεκτά σε διεθνές επίπεδο.

Τροπολογία  11

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 4

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(4) Μετά το ατύχημα στον πυρηνοηλεκτρικό σταθμό της Φουκουσίμα, στις 11 Μαρτίου 2011, η Επιτροπή πληροφορήθηκε ότι τα επίπεδα ραδιονουκλεϊδίων σε ορισμένα τρόφιμα καταγωγής Ιαπωνίας υπερέβαιναν τα επίπεδα δράσης που ισχύουν στην Ιαπωνία για τα τρόφιμα. Η μόλυνση αυτή ενδέχεται να αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία και την υγεία των ζώων στην Ένωση και, ως εκ τούτου, θεσπίστηκαν μέτρα για την επιβολή ειδικών όρων που διέπουν την εισαγωγή ζωοτροφών και τροφίμων καταγωγής ή προέλευσης Ιαπωνίας, σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων.

(4) Μετά το ατύχημα στον πυρηνοηλεκτρικό σταθμό της Φουκουσίμα, στις 11 Μαρτίου 2011, η Επιτροπή πληροφορήθηκε ότι τα επίπεδα ραδιονουκλεϊδίων σε ορισμένα τρόφιμα καταγωγής Ιαπωνίας υπερέβαιναν τα επίπεδα των ανωτάτων ορίων που ισχύουν στην Ιαπωνία για τα τρόφιμα. Η μόλυνση αυτή ενδέχεται να αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία και την υγεία των ζώων στην Ένωση και, ως εκ τούτου, θεσπίστηκαν μέτρα για την επιβολή ειδικών όρων που διέπουν την εισαγωγή ζωοτροφών και τροφίμων καταγωγής ή προέλευσης Ιαπωνίας, σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων. Θα πρέπει επίσης να θεσπιστούν μέτρα για την παρακολούθηση και την ελαχιστοποίηση του κινδύνου να καταναλωθούν τρόφιμα από άλλες χώρες τα οποία έχουν επηρεαστεί από τις συνέπειες πυρηνικού ατυχήματος σε διαφορετική χώρα.

Τροπολογία  12

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 5

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(5) Είναι ανάγκη να θεσπιστεί σύστημα το οποίο, μετά από πυρηνικό ατύχημα ή άλλη περίπτωση εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες που είναι πιθανό να προκαλέσει ή έχει προκαλέσει σημαντική ραδιενεργό μόλυνση των τροφίμων και των ζωοτροφών, θα επιτρέπει στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας να καθορίζει μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενεργού μόλυνσης για την προστασία του πληθυσμού.

(5) Είναι ανάγκη να θεσπισθεί ένα σύστημα το οποίο, μετά από ένα πυρηνικό ατύχημα ή σε περίπτωση εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες, που υπάρχουν πιθανότητες να προκαλέσει ή έχει προκαλέσει σημαντική ραδιενεργό μόλυνση των τροφίμων και των ζωοτροφών, θα επιτρέπει στην Ένωση να καθορίζει μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενέργειας για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της δημόσιας υγείας.

Τροπολογία  13

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 6

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(6) Τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενεργού μόλυνσης θα πρέπει να ισχύουν για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές που κατάγονται από την Ένωση ή εισάγονται από τρίτες χώρες, ανάλογα με την τοποθεσία και τις συνθήκες του πυρηνικού ατυχήματος ή του έκτακτου κινδύνου από ακτινοβολίες.

(6) Τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενεργού μόλυνσης θα πρέπει να ισχύουν για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές που κατάγονται από την Ένωση ή εισάγονται από τρίτες χώρες, ανάλογα με την τοποθεσία και τις συνθήκες του πυρηνικού ατυχήματος ή του έκτακτου κινδύνου από ακτινοβολίες, λαμβάνοντας υπόψη τις συνέπειες της φυσικής και της σωρευτικής ακτινοβολίας, καθώς αυτή ανέρχεται στην τροφική αλυσίδα. θα πρέπει να πραγματοποιούνται περιοδικές αναθεωρήσεις των επιπέδων αυτών.

Τροπολογία  14

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 8

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(8) Για να ληφθούν υπόψη το ενδεχόμενο να ποικίλει σημαντικά η διατροφή των βρεφών κατά τους πρώτους έξι μήνες της ζωής τους και οι αβεβαιότητες όσον αφορά τον μεταβολισμό των βρεφών κατά τους επόμενους έξι μήνες της ζωής τους, ενδείκνυται να επεκταθεί η εφαρμογή των κατωτέρων μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων για τρόφιμα προοριζόμενα για βρέφη σε ολόκληρο το πρώτο δωδεκάμηνο ζωής.

(8) Για να ληφθούν υπόψη το ενδεχόμενο να ποικίλει σημαντικά η διατροφή των βρεφών κατά τους πρώτους έξι μήνες της ζωής τους και οι αβεβαιότητες όσον αφορά τον μεταβολισμό των βρεφών κατά τους επόμενους έξι μήνες της ζωής τους, ενδείκνυται να επεκταθεί η εφαρμογή των κατωτέρων μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων για τρόφιμα προοριζόμενα για βρέφη σε ολόκληρο το πρώτο δωδεκάμηνο ζωής. Πρέπει επίσης να ισχύσουν χαμηλότερα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια για τα τρόφιμα, όσον αφορά τις εγκύους και τις θηλάζουσες γυναίκες.

Τροπολογία  15

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 9

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(9) Στις διαδικασίες για τον καθορισμό των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων πρέπει να περιλαμβάνεται γνωμοδότηση από την ομάδα εμπειρογνωμόνων που προβλέπεται στο άρθρο 31 της Συνθήκης Ευρατόμ, ώστε να διευκολύνεται η προσαρμογή των μεγίστων επιτρεπτών επιπέδων, ιδίως στην επιστημονική γνώση.

(9) Για να διευκολύνεται η προσαρμογή των μεγίστων επιτρεπτών επιπέδων, ιδίως στην επιστημονική γνώση και στην τεχνική πρόοδο σε διεθνές επίπεδο, η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο μια νέα πρόταση για την προσαρμογή των ανώτατων επιτρεπόμενων επιπέδων.

.

Τροπολογία  16

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 9 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(9α) Για να διευκολυνθεί η προσαρμογή των μεγίστων επιτρεπτών επιπέδων, πρέπει να καθιερωθούν διαδικασίες για την εξασφάλιση τακτικών γνωμοδοτήσεων από εμπειρογνώμονες. Η Επιτροπή πρέπει να συγκροτήσει ομάδα εμπειρογνωμόνων βάσει επιστημονικών και δεοντολογικών κριτηρίων. Η Επιτροπή οφείλει να δημοσιοποιεί τη σύνθεση της ομάδας καθώς και τις δηλώσεις συμφερόντων των μελών της. Στο πλαίσιο προσαρμογής των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων, η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να ζητήσει την διατύπωση γνώμης από εμπειρογνώμονες διεθνών οργανισμών στον τομέα της ραδιοπροστασίας.

Αιτιολόγηση

Δεν υπάρχει επί του παρόντος καμιά διαφανής ενημέρωση σχετικά με την σύνθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων που αναφέρονται στο άρθρο 31 της Συνθήκης Euratom. Η σύνθεση της ομάδας θα πρέπει να πραγματοποιείται κατά τρόπο σαφή και διαφανή υπό την ευθύνη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως αυτό ισχύει για άλλες επιστημονικές επιτροπές, κυρίως στον τομέα της προστασίας της υγείας και των καταναλωτών.

Τροπολογία  17

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 9 β (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(9β) Η ομάδα εμπειρογνωμόνων θα πρέπει επίσης να εκτιμήσει τις σωρευτικές συνέπειες της ραδιενεργού μόλυνσης.

Αιτιολόγηση

Ίσως οι ανώτατες δόσεις δεν περιέχονται σε κανένα τρόφιμο, αν όμως κάποιος καταναλώνει διαφορετικά τρόφιμα με ραδιενεργό μόλυνση λίγο κάτω από τα όρια αυτά ενδέχεται να προσλαμβάνει σημαντικά επίπεδα ραδιενέργειας.

Τροπολογία  18

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 9 β (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(9β) Τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενέργειας πρέπει να δημοσιεύονται και να αναθεωρούνται τακτικά για να λαμβάνουν δεόντως υπόψη την πρόοδο της επιστήμης και την εμπειρογνωμοσύνη που είναι σήμερα διαθέσιμη διεθνώς, ώστε να αντικατοπτρίζουν την ανάγκη καθησύχασης του κοινού και να εξασφαλίζουν υψηλό επίπεδο προστασίας του πληθυσμού, καθώς επίσης για να αποφεύγονται οι αποκλίσεις από τη διεθνή κανονιστική πρακτική.

Αιτιολόγηση

Les niveaux maximaux admissibles sont des limites dérivées de la limite de dose qui sert de référence. La limite de dose (en mSv) indique le niveau de risque jugé acceptable. La US FDA a choisi 5 mSv pour la limite de dose efficace (corps entier) et 50 mSv pour la limite de dose à l’organe, le niveau de risque acceptable est un mort par cancer pour 4400 personnes consommant 30% d’aliments contaminés aux niveaux maximaux qu’elle a choisis. C’est un niveau de risque élevé. Pour la totalité de la population européenne, cela représenterait près de 114 000 décès imputables à la consommation des aliments « légalement » contaminés, sans compter les cancers non mortels, maladies génétiques et autres problèmes.

Τροπολογία  19

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 10

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(10) Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι δεν διατίθενται στην αγορά της ΕΕ τρόφιμα και ζωοτροφές που υπερβαίνουν τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα, η συμμόρφωση με αυτά τα επίπεδα πρέπει να αποτελεί αντικείμενο κατάλληλων ελέγχων.

(10) Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι δεν διατίθενται στην αγορά της Ένωσης τρόφιμα και ζωοτροφές που υπερβαίνουν τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα, η συμμόρφωση με αυτά τα επίπεδα πρέπει να αποτελεί αντικείμενο διεξοδικών ελέγχων από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή. Σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης θα πρέπει να επιβάλλονται κυρώσεις και να ενημερώνεται κατάλληλα το κοινό.

Τροπολογία  20

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 10 α (νέα)

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(10α) Οι κανόνες για την εξακρίβωση της τήρησης των μέτρων για την πρόληψη, εξάλειψη ή μείωση σε αποδεκτό επίπεδο των κινδύνων μόλυνσης για τους ανθρώπους ή τα ζώα, καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 882/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004.

 

____________________

 

ΕΕ L 191, 28.5.2004, σ. 1.

Αιτιολόγηση

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 882/2004 προβλέπει τη διενέργεια επισήμων ελέγχων για τη συμμόρφωση προς τη νομοθεσία περί ζωοτροφών και τροφίμων και προς τους κανόνες για την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων.

Τροπολογία  21

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 12

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(12) Για την έκδοση πράξεων που καθιστούν εφαρμοστέα τα προκαθορισμένα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενεργού μόλυνσης των τροφίμων και των ζωοτροφών θα πρέπει να χρησιμοποιείται η διαδικασία εξέτασης.

(12) Για την έκδοση πράξεων που καθιστούν εφαρμοστέα τα προκαθορισμένα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενεργού μόλυνσης των τροφίμων και των ζωοτροφών θα πρέπει να χρησιμοποιείται η διαδικασία εξέτασης. Ωστόσο, είναι απαραίτητο σε κάθε πυρηνικό ατύχημα ή σε κάθε άλλη έκτακτη κατάσταση λόγω ραδιενέργειας να λαμβάνονται επαρκώς υπόψη οι περιστάσεις και ειδικές συνθήκες κάθε ατυχήματος και, συνεπώς, να θεσπιστεί διαδικασία που να καθιστά δυνατή την ταχεία μείωση αυτών των προκαθορισμένων μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων και, αν είναι απαραίτητο, τον ορισμό μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων για άλλα ραδιονουκλεΐδια, (ιδίως για το τρίτιο) που εμπλέκονται στο ατύχημα, προκειμένου να εξασφαλιστεί το υψηλότερο δυνατό επίπεδο προστασίας του πληθυσμού. Το μέτρο και τα ανώτατα επίπεδα πρέπει να ανακοινώνονται αμέσως στον πληθυσμό.

Αιτιολόγηση

Les accidents nucléaires ou les urgences radiologiques pouvant être de nature différente et concerner des radionucléides différents, il faut prévoir un mécanisme de révision rapide. La flexibilité pour répondre aux cas spécifiques de chaque accident est aussi l’approche prévue par la US FDA qui recommande l’évaluation immédiate après un accident pour s’assurer que les niveaux en place soient appropriés à la situation. Les normes préétablies ne doivent pas être définies par rapport à une configuration optimiste mais par rapport à une configuration pénalisante. De cette façon, on part d’un niveau de protection a priori adéquat et on peut assouplir le dispositif une fois connu l’intensité, la composition et l’étendue des retombées radioactives.

Τροπολογία  22

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 12 α (νέα)

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(12α) Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικουρείται από τη μόνιμη επιτροπή φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών, που συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002. Τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι εκπρόσωποί τους στην εν λόγω επιτροπή διαθέτουν επαρκείς γνώσεις ακτινοπροστασίας.

 

____________________

 

ΕΕ L 31, 01.02.02, σ. 1.

Αιτιολόγηση

Η νέα διαδικασία «επιτροπολογίας» απαιτεί να επικουρείται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από την προαναφερόμενη επιτροπή κατά τη διαδικασία των εκτελεστικών πράξεων.

Τροπολογία  23

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 13

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

(13) Η Επιτροπή θα πρέπει να εγκρίνει άμεσα εφαρμοστέες εκτελεστικές πράξεις όταν το επιβάλλουν λόγοι επιτακτικής ανάγκης, σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις που σχετίζονται με ορισμένες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης από ακτινοβολίες που είναι πιθανόν να προκαλέσουν ή έχουν προκαλέσει σημαντική ραδιενεργό μόλυνση των τροφίμων και των ζωοτροφών.

(13) Η Επιτροπή θα πρέπει να εγκρίνει άμεσα εφαρμοστέες εκτελεστικές πράξεις όταν το επιβάλλουν λόγοι επιτακτικής ανάγκης, σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις που σχετίζονται με ορισμένες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης από ακτινοβολίες που είναι πιθανόν να προκαλέσουν ή έχουν προκαλέσει σημαντική ραδιενεργό μόλυνση των τροφίμων και των ζωοτροφών. Το μέτρο και τα ανώτατα επίπεδα πρέπει να ανακοινώνονται αμέσως στον πληθυσμό.

Τροπολογία  24

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 13 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(13α) Η έγκριση των μεγίστων επιτρεπτών επιπέδων του παρόντος κανονισμού πρέπει να βασίζεται στις πλέον αυστηρές απαιτήσεις προστασίας του πληθυσμού και δη αυτού του τμήματός του το οποίο είναι το πλέον ευπαθές, κυρίως τα παιδιά και τα άτομα τα οποία μπορούν να βρεθούν σε απομόνωση από απόψεως γεωγραφικής καταστάσεως ή τα οποία εφαρμόζουν την αυτοκατανάλωση. Τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα πρέπει να είναι τα ίδια για όλον τον πληθυσμό και να βασίζονται στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα.

Αιτιολόγηση

Η εν λόγω προσέγγιση είναι ίδια με αυτή του αμερικανικού FDA ο οποίος το 1998, μετά τη μελέτη των παράγωγων επιπέδων για διάφορες ηλικίες, συνιστά την έγκριση του πλέον αυστηρού επιπέδου ανά ομάδα ηλικίας και ανά ραδιονουκλεΐδιο που θα εγγυάται ένα υψηλό επίπεδο προστασίας για όλο τον πληθυσμό βάσει της προστασίας των πλέον ευπαθών τμημάτων αυτού και που θα απλοποιεί με τον τρόπο αυτό την εφαρμογή των συστάσεων (ίδιο διατροφικό καθεστώς για όλα τα μέλη μιας οικογένειας).

Τροπολογία  25

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 13 α (νέα)

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(13α) Όταν τα τρόφιμα ή οι ζωοτροφές που προέρχονται από την Ένωση ή εισάγονται από τρίτες χώρες αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για την υγεία του ανθρώπου, των ζώων ή για το περιβάλλον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθορίζει μέσω εκτελεστικών πράξεων πρόσθετα μέτρα σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 για τη διασφάλιση ενός υψηλού επιπέδου προστασίας της υγείας του ανθρώπου και των ζώων. Εφόσον είναι δυνατόν, τα εφαρμοστέα επιτρεπτά ανώτατα όρια και τα πρόσθετα έκτακτα μέτρα θα ενσωματωθούν σε έναν μόνο εκτελεστικό κανονισμό.

Αιτιολόγηση

Ο εν λόγω κανονισμός καθορίζει, εφόσον είναι αναγκαίο, περιοριστικά μέτρα για το εμπόριο προκειμένου να διαφυλαχθεί η ασφάλεια των τροφίμων. Είναι σκόπιμο να γίνει μνεία αυτών των πρόσθετων μέτρων στο παρόν νομοθετικό κείμενο.

Τροπολογία  26

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 13 β (νέα)

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(13β) Κατά τη σύνταξη ή αναθεώρηση των εκτελεστικών πράξεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να λαμβάνει κυρίως υπόψη τις ακόλουθες περιστάσεις: τον τόπο, τη φύση και την έκταση του πυρηνικού ατυχήματος ή άλλης περίπτωσης εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες· τη φύση και την έκταση της διοχέτευσης ουσιών από ακτινοβολίες στον αέρα και το έδαφος, καθώς και στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές, είτε εντός ή εκτός της Ένωσης· τους κινδύνους της εντοπισθείσας ή ενδεχόμενης μόλυνσης τροφίμων και ζωοτροφών από ακτινοβολίες και τις δόσεις ακτινοβολίας που προκύπτουν· τον τύπο και την ποσότητα μολυσμένων τροφίμων και ζωοτροφών που μπορεί να διοχετευτούν στην αγορά της Ένωσης και τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα για μολυσμένα τρόφιμα και ζωοτροφές σε τρίτες χώρες.

Τροπολογία  27

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 13 β (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(13β) Είναι απαραίτητο, κατά τη διάρκεια πυρηνικού ατυχήματος ή κατάστασης εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες, που είχε ως αποτέλεσμα την εφαρμογή των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων, να ενημερώνεται το κοινό για τα ισχύοντα επίπεδα, τόσο από την Επιτροπή όσο και από τα κράτη μέλη. Επιπλέον, το κοινό πρέπει να ενημερώνεται για τρόφιμα και ζωοτροφές που είναι πιθανόν να παρουσιάζουν μεγαλύτερες συγκεντρώσεις ραδιενέργειας.

Αιτιολόγηση

Η υποχρέωση ενημέρωσης δεν εμφανίζεται στον κανονισμό και είναι μια ουσιώδης προϋπόθεση για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού.

Τροπολογία  28

Πρόταση κανονισμού

Αιτιολογική σκέψη 13 γ (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

(13γ) Η συμμόρφωση με τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο κατάλληλων ελέγχων και να προβλέπονται κυρώσεις για τη σκόπιμη εξαγωγή, την εισαγωγή ή την διάθεση στο εμπόριο τροφίμων που έχουν ένα επίπεδο μόλυνσης πέραν των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων.

Αιτιολόγηση

Για προφανείς λόγους δεοντολογίας είναι απαράδεκτο να εξάγονται τρόφιμα μολυσμένα άνω των επιτρεπτών στην Ευρώπη επιπέδων. Εξάλλου, η ΕΕ οφείλει να προστατεύει τους πολίτες και τους υπαλλήλους της, όπου κι αν βρίσκονται, όπου κι αν ζουν ή μετακινούνται εντός ή εκτός της ΕΕ.

Τροπολογία  29

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 2 - παράγραφος 1

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

1) «τρόφιμα»: ουσίες ή προϊόντα, είτε αυτά έχουν υποστεί πλήρη ή μερική επεξεργασία είτε όχι, τα οποία προορίζονται για βρώση από τον άνθρωπο ή αναμένεται ευλόγως ότι θα χρησιμεύσουν για τον σκοπό αυτό· περιλαμβάνονται ποτά, τσίχλες και οποιαδήποτε ουσία, συμπεριλαμβανομένου του νερού, η οποία ενσωματώνεται σκόπιμα στα τρόφιμα στη διάρκεια της παραγωγής, της παρασκευής ή της επεξεργασίας τους· στα «τρόφιμα» δεν περιλαμβάνονται τα ακόλουθα:

1) «τρόφιμα»: ουσίες ή προϊόντα που ανταποκρίνονται στον ορισμό του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

a) ζωοτροφές,

 

β) ζώντα ζώα, εκτός εάν παρασκευάζονται για διάθεση στην αγορά για ανθρώπινη κατανάλωση,

 

γ) φυτά πριν από τη συγκομιδή,

 

δ) φαρμακευτικά προϊόντα κατά την έννοια του άρθρου 1 παράγραφος 2 της οδηγίας 2001/83/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου20,

 

ε) καλλυντικά κατά την έννοια του άρθρου 2 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1223/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου21,

 

στ) καπνός και προϊόντα καπνού κατά την έννοια της οδηγίας 2001/37/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου22,

 

ζ) ναρκωτικές ή ψυχοτρόποι ουσίες κατά την έννοια της ενιαίας σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα ναρκωτικά, του 1961, και της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τις ψυχοτρόπες ουσίες, του 1971,

 

η) κατάλοιπα και μολυσματικές προσμείξεις.

 

____________________

 

20 Οδηγία 2001/83/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Νοεμβρίου 2001, περί κοινοτικού κώδικος για τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση (ΕΕ L 311 της 28.11.2001, σ. 67).

 

21 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1223/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Νοεμβρίου 2009 για τα καλλυντικά προϊόντα (ΕΕ L 342 της 22.12.2009, σ. 59).

 

22 Οδηγία 2001/37/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουνίου 2001, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παραγωγή, την παρουσίαση και την πώληση των προϊόντων καπνού (ΕΕ L 194 της 18.7.2001, σ. 26).

 

Αιτιολόγηση

Το κείμενο πρέπει να αναφέρει την παραπομπή στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 προκειμένου να αποφευχθεί στο μέλλον οποιαδήποτε απόκλιση από τον ορισμό που μεταφέρθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην πρότασή της.

Τροπολογία  30

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 2 – παράγραφος 3

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

3) «ζωοτροφές»: οι ουσίες ή τα προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των προσθέτων, είτε έχουν υποστεί πλήρη ή μερική επεξεργασία είτε όχι, τα οποία προορίζονται για χορήγηση τροφής από το στόμα στα ζώα·

3) «ζωοτροφές»: οι ουσίες ή τα προϊόντα, όπως ορίζονται στο άρθρο 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

Αιτιολόγηση

Το κείμενο πρέπει να αναφέρει την παραπομπή στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 προκειμένου να αποφευχθεί στο μέλλον οποιαδήποτε απόκλιση από τον ορισμό που μεταφέρθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην πρότασή της.

Τροπολογία  31

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 2 – παράγραφος 4

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

4) «διάθεση στην αγορά»: η κατοχή τροφίμων ή ζωοτροφών με σκοπό την πώληση, συμπεριλαμβανομένης της προσφοράς προς πώληση ή οποιασδήποτε άλλης μορφής μεταβίβασης, είτε δωρεάν είτε όχι, και η ίδια η πώληση, διανομή και άλλες μορφές μεταβίβασης.

4) «διάθεση στην αγορά»: επιχείρηση όπως ορίζεται στο άρθρο 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

Αιτιολόγηση

Το κείμενο πρέπει να αναφέρει την παραπομπή στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 προκειμένου να αποφευχθεί στο μέλλον οποιαδήποτε απόκλιση από τον ορισμό που μεταφέρθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην πρότασή της.

Τροπολογία  32

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 2 – σημείο 4 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

4α) «υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα/ζωοτροφές»: συσκευασίες και άλλα υλικά που προορίζονται να έρχονται σε επαφή με τρόφιμα.

Αιτιολόγηση

Πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο μόλυνσης των συσκευασιών, δεδομένου ότι αν το τρόφιμο δεν προέρχεται από μια μολυσμένη περιοχή αλλά το υλικό συσκευασίας έχει παραχθεί σε μολυσμένη περιοχή, το τρόφιμο θα έχει, τελικά, ραδιενέργεια. Είναι λοιπόν αναγκαίο να εξετάζεται και η πτυχή αυτή, δηλαδή όχι μόνο η προέλευση του τροφίμου αλλά και αυτή της συσκευασίας του, πριν αποφασιστεί ποια τρόφιμα πρέπει να ελεγχθούν.

Τροπολογία  33

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 2 – σημείο 4 β (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

4β) «κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω ακτινοβολιών»: ένα ασυνήθιστο συμβάν σε σχέση με πηγή ακτινοβολίας που απαιτεί άμεση παρέμβαση για τον περιορισμό ενδεχόμενων σοβαρών κινδύνων υγείας ή ασφάλειας ή ενδεχόμενων αρνητικών συνεπειών για την ποιότητα ζωής, τις περιουσίες ή το περιβάλλον ή συνιστά κίνδυνο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε τέτοιου είδους αρνητικές συνέπειες.

Τροπολογία  34

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 2 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Άρθρο 2 α

 

Οι πρακτικές που συνίστανται στην ανάμειξη τροφίμων που παρουσιάζουν συγκεντρώσεις ανώτερες των προβλεπόμενων από τους κανόνες σχετικά με τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενεργού μόλυνσης των τροφίμων και με τρόφιμα που δεν είναι μολυσμένα ή είναι λίγο μολυσμένα, με σκοπό την επίτευξη προϊόντων συμμορφούμενων προς τους ισχύοντες κανόνες, απαγορεύονται.

Τροπολογία  35

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 – παράγραφος 1

Πρόταση κανονισμού

Τροπολογία

1. Η Επιτροπή, μόλις πληροφορηθεί επίσημα — συγκεκριμένα, είτε σύμφωνα με τις ρυθμίσεις της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας σχετικά με την ταχεία ανταλλαγή πληροφοριών σε περίπτωση έκτακτου κινδύνου από ακτινοβολίες ή κατ’ εφαρμογή της Σύμβασης του ΔΟΑΕ της 26ης Σεπτεμβρίου 1986 για την έγκαιρη γνωστοποίηση σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος — ατύχημα ή οποιαδήποτε άλλη κατάσταση εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες, με στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η ραδιενεργός μόλυνση των τροφίμων και των ζωοτροφών ενδέχεται να φθάσει ή έχει ήδη φθάσει τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα, εκδίδει , εφόσον το απαιτούν οι περιστάσεις, εκτελεστικό κανονισμό που καθιστά εφαρμοστέα αυτά τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα. Η εκτελεστική πράξη εκδίδεται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που προβλέπεται στο άρθρο 5 παράγραφος 2.

1. Η Επιτροπή, μόλις πληροφορηθεί επίσημα — συγκεκριμένα, είτε σύμφωνα με τις ρυθμίσεις της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας σχετικά με την ταχεία ανταλλαγή πληροφοριών σε περίπτωση έκτακτου κινδύνου από ακτινοβολίες ή κατ’ εφαρμογή της Σύμβασης του ΔΟΑΕ της 26ης Σεπτεμβρίου 1986 για την έγκαιρη γνωστοποίηση σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος — ατύχημα ή οποιαδήποτε άλλη κατάσταση εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες, που μολύνει τρόφιμα και ζωοτροφές, εκδίδει, το ταχύτερο δυνατό, εκτελεστικό κανονισμό που εκθέτει μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενέργειας, που δεν μπορούν να υπερβαίνουν εκείνα που εκτίθενται στα παραρτήματα του παρόντος κανονισμού. Η εκτελεστική πράξη εκδίδεται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που προβλέπεται στο άρθρο 5 παράγραφος 2.

Τροπολογία  36

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 – παράγραφος 1 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

1α. Τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενέργειας δημοσιεύονται και αναθεωρούνται τακτικά για να λαμβάνουν δεόντως υπόψη την πρόοδο της επιστήμης και την εμπειρογνωμοσύνη που είναι σήμερα διαθέσιμη διεθνώς, ώστε να αντικατοπτρίζουν την ανάγκη καθησύχασης του κοινού και να εξασφαλίζουν υψηλό επίπεδο προστασίας του πληθυσμού, καθώς επίσης για να αποφεύγονται οι αποκλίσεις από τη διεθνή κανονιστική πρακτική.

Τροπολογία  37

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 – παράγραφος 2

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

2. Σε περιπτώσεις δεόντως αιτιολογημένες από επιτακτικούς λόγους επείγουσας ανάγκης που συνδέονται με τις περιστάσεις του πυρηνικού ατυχήματος ή του εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες, η Επιτροπή εκδίδει άμεσα εφαρμοστέο εκτελεστικό κανονισμό σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 5 παράγραφος 3.

2. Στις περιπτώσεις που απαιτείται από επιτακτικούς λόγους επείγουσας ανάγκης που συνδέονται με τις περιστάσεις του πυρηνικού ατυχήματος ή του εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες, η Επιτροπή εκδίδει άμεσα εφαρμοστέο εκτελεστικό κανονισμό σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 5 παράγραφος 3.

Αιτιολόγηση

Σκοπός της εκτελεστικής πράξης είναι να εφαρμοστούν τα επίπεδα που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό ή, αν το απαιτούν οι περιστάσεις, επίπεδα χαμηλότερα από αυτά. Η Επιτροπή προβλέπει στο άρθρο 8 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011 εκτελεστική πράξη που έχει άμεση εφαρμογή, ως διαδικασία επείγουσας ανάγκης όταν είναι αναγκαία η ταχεία δράση.

Τροπολογία  38

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 – παράγραφος 3

Πρόταση κανονισμού

Τροπολογία

3. Κατά την κατάρτιση του σχεδίου εκτελεστικής πράξης που αναφέρεται στις παραγράφους 1 και 2 και κατά τις διαβουλεύσεις με την επιτροπή που αναφέρεται στο άρθρο 5, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τους βασικούς κανόνες που έχουν θεσπιστεί κατ’ εφαρμογή των άρθρων 30 και 31 της Συνθήκης Ευρατόμ, συμπεριλαμβανομένης της αρχής σύμφωνα με την οποία όλες οι εκθέσεις σε ραδιενέργεια πρέπει να περιορίζονται στο χαμηλότερο λογικά δυνατό επίπεδο, ώστε να λαμβάνονται υπόψη τόσο η προστασία της δημόσιας υγείας όσο και οι οικονομικοί και κοινωνικοί παράγοντες.

3. Κατά την κατάρτιση του σχεδίου εκτελεστικής πράξης που αναφέρεται στις παραγράφους 1 και 2 και κατά τις διαβουλεύσεις με την επιτροπή που αναφέρεται στο άρθρο 5, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τους βασικούς κανόνες που έχουν θεσπιστεί κατ’ εφαρμογή της οδηγίας 2013/59/Ευρατόμ του Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένης της αρχής σύμφωνα με την οποία όλες οι εκθέσεις σε ραδιενέργεια πρέπει να περιορίζονται στο χαμηλότερο λογικά δυνατό επίπεδο, ώστε να λαμβάνονται υπόψη, κατά προτεραιότητα, η προστασία της δημόσιας υγείας και να συνεκτιμώνται οι οικονομικοί και κοινωνικοί παράγοντες, ιδίως των πιο ευάλωτων τμημάτων της κοινωνίας. Κατά την κατάρτιση αυτής της πράξης, η Επιτροπή επικουρείται από ανεξάρτητη ομάδα εμπειρογνωμόνων της δημόσιας υγείας, που έχουν επιλεγεί με βάση τις γνώσεις και την εμπειρογνωσία τους στην ακτινολογική προστασία και την ασφάλεια των τροφίμων. Η Επιτροπή δημοσιοποιεί τη σύνθεση της επιτροπής εμπειρογνωμόνων και τις δηλώσεις συμφερόντων των μελών της.

 

Τροπολογία  39

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 3 – παράγραφος 3 α (νέα)

Πρόταση κανονισμού

Τροπολογία

 

3α. Οι εκτελεστικές πράξεις που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 υιοθετούνται σύμφωνα με τη φύση και την έκταση των ακτινοβολιών και μπορεί να αναθεωρηθεί όσες φορές απαιτείται, ανάλογα με την εξέλιξη της ρύπανσης. Η Επιτροπή αναλαμβάνει να πραγματοποιήσει την πρώτη επισκόπηση μέσα σε ένα μήνα το αργότερο μετά το πυρηνικό ατύχημα ή τον έκτακτο κίνδυνο από ακτινοβολίες, προκειμένου να τροποποιήσει, αν είναι αναγκαίο, τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενέργειας και τον κατάλογο των ραδιονουκλεϊδίων.

Τροπολογία  40

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 1 – εδάφιο 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

1. Μόλις η Επιτροπή εκδώσει εκτελεστικό κανονισμό που καθιστά εφαρμοστέα τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα, δεν διατίθενται στην αγορά τρόφιμα ή ζωοτροφές που δεν συμμορφώνονται με τα εν λόγω μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα.

1. Μόλις η Επιτροπή εκδώσει εκτελεστικό κανονισμό που καθιστά εφαρμοστέα τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα, δεν διατίθενται στην αγορά τρόφιμα ήσσονος σημασίας ή ζωοτροφές που δεν συμμορφώνονται με τα εν λόγω μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα.

Τροπολογία  41

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 1 – εδάφιο 1 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Η Επιτροπή θεσπίζει καθεστώς πυρηνικής ευθύνης με σκοπό την αντιμετώπιση των ανησυχιών όλων των κρατών μελών που θα μπορούσαν να επηρεαστούν από πυρηνικό ατύχημα· το σύστημα αυτό θα προβλέπει τη δέουσα αποζημίωση σε περίπτωση πυρηνικών ατυχημάτων.

Τροπολογία  42

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 1 – εδάφιο 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

Για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, τα τρόφιμα ή οι ζωοτροφές που εισάγονται από τρίτες χώρες θεωρείται ότι διατίθενται στην αγορά όταν αποτελούν αντικείμενο, στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, άλλης τελωνειακής διαδικασίας πλην της τελωνειακής διαμετακόμισης.

Για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, τα τρόφιμα ήσσονος σημασίας ή οι ζωοτροφές που εισάγονται από τρίτες χώρες θεωρείται ότι διατίθενται στην αγορά όταν αποτελούν αντικείμενο, στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, άλλης τελωνειακής διαδικασίας πλην της τελωνειακής διαμετακόμισης.

Τροπολογία  43

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 1 – εδάφιο 2 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Τα κράτη μέλη παρακολουθούν τη συμμόρφωση προς τα μέγιστα επιτρεπτά όρια ραδιενέργειας εντός της επικράτειάς τους. Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη διατηρούν σύστημα επίσημων ελέγχων τροφίμων και ζωοτροφών, και λαμβάνουν άλλα ενδεδειγμένα μέτρα κατά περίπτωση, συμπεριλαμβανομένων δημόσιων ανακοινώσεων σχετικά με την ασφάλεια και τους κινδύνους των τροφίμων και των ζωοτροφών, σύμφωνα με το άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002.

Τροπολογία  44

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφοι 2 και 2 α (νέες)

Πρόταση κανονισμού

Τροπολογία

2. Κάθε κράτος μέλος γνωστοποιεί στην Επιτροπή όλες τις πληροφορίες σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και, ιδιαίτερα, τις περιπτώσεις μη τήρησης των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων. Η Επιτροπή γνωστοποιεί τις εν λόγω πληροφορίες στα λοιπά κράτη μέλη.

2. Κάθε κράτος μέλος γνωστοποιεί στην Επιτροπή όλες τις πληροφορίες σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και, ιδιαίτερα:

 

α) τον προγραμματισμό των περιοδικών ελέγχων των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων στην εθνική του επικράτεια

 

β) τις περιπτώσεις μη τήρησης των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων.

 

γ) τον προσδιορισμό των αρμόδιων εθνικών υπηρεσιών που είναι επιφορτισμένες για τους ελέγχους.

 

Η Επιτροπή γνωστοποιεί τις εν λόγω πληροφορίες στα λοιπά κράτη μέλη το ταχύτερο δυνατό.

 

Οι περιπτώσεις μη τήρησης των μεγίστων επιτρεπτών επιπέδων γνωστοποιούνται μέσω του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης που προβλέπει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

 

2α. Τα κράτη μέλη πληροφορούν το κοινό, ιδίως μέσω επιγραμμικής υπηρεσίας, σχετικά με τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα, τις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και τις περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα. Το κοινό ενημερώνεται επίσης για τα τρόφιμα που θα μπορούσαν να συσσωρεύσουν υψηλότερες συγκεντρώσεις ραδιενέργειας, και ιδίως σχετικά με τον τύπο προϊόντος, την εμπορική ονομασία, την προέλευση και την ημερομηνία ανάλυσης.

Τροπολογία  45

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

2. Κάθε κράτος μέλος γνωστοποιεί στην Επιτροπή όλες τις πληροφορίες σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και, ιδιαίτερα, τις περιπτώσεις μη τήρησης των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων. Η Επιτροπή γνωστοποιεί τις εν λόγω πληροφορίες στα λοιπά κράτη μέλη.

2. Κάθε κράτος μέλος γνωστοποιεί στην Επιτροπή όλες τις πληροφορίες σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και, ιδιαίτερα, τις περιπτώσεις μη τήρησης των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων. Η Επιτροπή γνωστοποιεί τις εν λόγω πληροφορίες στα λοιπά κράτη μέλη. Η Επιτροπή επιβάλλει κυρώσεις στα κράτη μέλη, τα οποία ενδεχομένως παραλείπουν να επιβάλουν κυρώσεις σε περίπτωση διάθεσης στο εμπόριο ή εξαγωγής τροφίμων ή ζωοτροφών με επίπεδα μόλυνσης που υπερβαίνουν τα μέγιστα επιτρεπτά.

Τροπολογία  46

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 2 – εδάφιο 1 β (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Τα παραρτήματα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις συνέπειες της μερικής διάσπασης ραδιενεργών ισοτόπων καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου ζωής των διατηρημένων τροφίμων. Ανάλογα με τη μορφή μόλυνσης, π.χ. μόλυνση από ισότοπα ιωδίου, θα πρέπει να διεξάγεται επί μονίμου βάσεως έλεγχος ραδιενέργειας των διατηρημένων τροφίμων.

Τροπολογία  47

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 – παράγραφος 2 α (νέα)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Η Επιτροπή υποβάλλει, έως τις 31 Μαρτίου 2017, έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την καταλληλότητα μηχανισμού για την αποζημίωση των αγροτών των οποίων η παραγωγή έχει μολυνθεί περισσότερο από τα ανώτατα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενέργειας και δεν μπορεί να διοχετευθεί στην αγορά. Ο μηχανισμός αυτός βασίζεται στην αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». Η έκθεση, εφόσον απαιτείται, συνοδεύεται από νομοθετική πρόταση για τη θέσπιση τέτοιου κανονισμού.

Τροπολογία  48

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 4 α (νέο)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Άρθρο 4 α

 

1. Η Επιτροπή οφείλει να έχει υποβάλει, το αργότερο ώς τις 31 Μαρτίου 2017, έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την καταλληλότητα των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων ραδιενεργού μόλυνσης που ορίζονται στα παραρτήματα.

 

2. Με την έκθεση αυτή καθίσταται δυνατό να διαπιστώνεται εάν τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενεργού μόλυνσης διασφαλίζουν την τήρηση του ορίου της ενεργού δόσης του 1 mSv/ετησίως για την έκθεση του κοινού και καταλήγουν σε δόσεις στον θυρεοειδή αρκετά κατώτερες της τιμής αναφοράς των 10 mGy που συνιστά η ΠΟΥ για τη χορήγηση αργού ιωδίου στις ιδιαίτερα ευπαθείς ομάδες.

 

3. Η έκθεση εξετάζει τη δυνατότητα αναθεώρησης της ταξινόμησης των ραδιονουκλεϊδίων και ένταξης του τριτίου και του άνθρακα 14 στα παραρτήματα. Κατά την αξιολόγηση των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων, η έκθεση πρέπει να επικεντρώνεται στην προστασία των ευπαθέστερων πληθυσμιακών ομάδων, και ιδιαίτερα των παιδιών, και να εξετάζει τη σκοπιμότητα του καθορισμού μέγιστων επιτρεπόμενων ορίων για όλες τις κατηγορίες του πληθυσμού στη βάση αυτή.

Τροπολογία  49

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 5 – παράγραφος 1

 

1. Η Επιτροπή επικουρείται από τη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, η οποία έχει συσταθεί βάσει του άρθρου 58 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου23. Η εν λόγω επιτροπή είναι επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

1. Η Επιτροπή επικουρείται από τη μόνιμη επιτροπή φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών, η οποία έχει συσταθεί βάσει του άρθρου 58 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου23. Η εν λόγω επιτροπή είναι επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

____________________

____________________

23 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων (ΕΕ L 31 της 1.2.2002, σ. 1).

23 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων (ΕΕ L 31 της 1.2.2002, σ. 1).

 

 

Αιτιολόγηση

Η εν λόγω επιτροπή έχει αλλάξει όνομα.

Τροπολογία  50

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 6

Πρόταση κανονισμού

Τροπολογία

Για να διασφαλιστεί ότι στα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα κατά τα παραρτήματα Ι, ΙΙ και ΙΙΙ λαμβάνονται υπόψη τα εκάστοτε νέα ή πρόσθετα σημαντικά δεδομένα που καθίστανται διαθέσιμα, ιδίως οι επιστημονικές γνώσεις, η Επιτροπή προτείνει προσαρμογές των εν λόγω παραρτημάτων μετά από διαβούλευση με την ομάδα εμπειρογνωμόνων που προβλέπεται στο άρθρο 31 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας.

Για να διασφαλιστεί ότι στα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα κατά τα παραρτήματα του παρόντος κανονισμού λαμβάνονται υπόψη τα εκάστοτε νέα ή πρόσθετα σημαντικά δεδομένα που καθίστανται διαθέσιμα, ιδίως οι πλέον πρόσφατες επιστημονικές γνώσεις, η Επιτροπή παρουσιάζει στο Συμβούλιο και στο Κοινοβούλιο έκθεση που συνοδεύεται, εφόσον είναι αναγκαίο, από πρόταση προσαρμογής των εν λόγω παραρτημάτων και αναθεώρησης, αν είναι αναγκαίο, του καταλόγου των ραδιονουκλεϊδίων, μετά από διαβούλευση με την ομάδα εμπειρογνωμόνων που προβλέπεται στο άρθρο 3 παράγραφος 3.

Τροπολογία  51

Πρόταση κανονισμού

Άρθρο 6 α (νέο)

 

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία

 

Άρθρο 6α

 

Εκθέσεις

 

Σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος ή άλλης αιτίας εκτάκτου κινδύνου λόγω ακτινοβολιών που προκαλεί μόλυνση τροφίμων και ζωοτροφών, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο έκθεση αναλύοντας τα μέτρα που λαμβάνονται σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό και τις πληροφορίες που γνωστοποιούνται σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 2.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διαθέτει επικαιροποιημένα νομικά μέσα που να προβλέπουν ευέλικτες και εξειδικευμένες διαδικασίες για κάθε κατάσταση προκειμένου να αντιμετωπίζονται καταστάσεις όπως αυτές που προέκυψαν μετά τα ατυχήματα στο Τσέρνομπιλ και στη Φουκουσίμα.

Τον Απρίλιο του 2010, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση αναδιατύπωσης του κανονισμού (Ευρατόμ) αριθ. 3954/87, για τον καθορισμό των μεγίστων επιτρεπτών επιπέδων ραδιενέργειας στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές λόγω πυρηνικού ατυχήματος ή σε περίπτωση εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες, του κανονισμού (Ευρατόμ) αριθ. 944/89 της Επιτροπής για τον καθορισμό των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων ραδιενεργού μόλυνσης στα τρόφιμα ήσσονος σημασίας ύστερα από πυρηνικό ατύχημα ή σε κάθε άλλη περίπτωση έκτακτου κινδύνου από ακτινοβολίες, και του κανονισμού (Ευρατόμ) αριθ. 770/90 της Επιτροπής, περί του καθορισμού των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων ραδιενέργειας στις ζωοτροφές λόγω πυρηνικού ατυχήματος ή σε κάθε άλλη περίπτωση έκτακτου κινδύνου από ακτινοβολίες.

Η νομική βάση της συγκεκριμένης πρότασης απαιτεί αποκλειστικά και μόνο τη διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Τον Φεβρουάριο του 2011 και σύμφωνα με την άποψη της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Ολομέλεια υπερψήφισε νομοθετική πρόταση για το θέμα αυτό αντικαθιστώντας τη νομική βάση των άρθρων 31 και 32 της Συνθήκης Ευρατόμ με το άρθρο 168, παράγραφος 4, στοιχείο β) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και καθιστώντας έτσι απαραίτητη την εφαρμογή της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας.

Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας της συγκεκριμένης πρότασης διαπιστώθηκε ότι οι διατάξεις του κανονισμού (Ευρατόμ) αριθ. 3954/87 δεν ήταν συμβατές με τους νέους κανόνες της «επιτροπολογίας» μετά την έναρξη εφαρμογής της Συνθήκης της Λισαβόνας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε επομένως να αποσύρει το εν λόγω σχέδιο και να υποβάλει νέο.

Η νέα πρόταση ενσωματώνει ορισμένα νέα στοιχεία που παραπέμπουν πιο άμεσα στην ευρωπαϊκή νομοθεσία για την επισιτιστική ασφάλεια. Μάλιστα, στην αιτιολογική της έκθεση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει ότι, λαμβάνοντας υπόψη την εξέλιξη του κοινοτικού πρωτογενούς δικαίου στον τομέα της επισιτιστικής ασφάλειας, καθώς και ότι πρέπει να διασφαλιστεί η συνοχή όλων των νομοθετικών μέσων που αφορούν τους όρους που διέπουν τις εισαγωγές τροφίμων και ζωοτροφών από τρίτες χώρες που πλήττονται από πυρηνικό ατύχημα ή αντιμετωπίζουν έκτακτο κίνδυνο από ακτινοβολίες, τα μέτρα που θεσπίστηκαν ύστερα από το ατύχημα του Τσερνομπίλ θα πρέπει «να ευθυγραμμιστούν με το καθεστώς των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων και τις διαδικασίες που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό. Αυτό μπορεί να προϋποθέτει επίσης, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, αλλαγή της νομικής βάσης». Η δήλωση αυτή μπορεί να ερμηνευθεί και ως πρόθεση τροποποίησης της νομικής βάσης που ακολουθείται μέχρι σήμερα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Στα παραρτήματα της πρότασης ορίζονται τα ανώτατα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενέργειας που θα ισχύουν στις περιπτώσεις πυρηνικού ατυχήματος ή εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες, τα οποία επιβεβαιώθηκαν το 2012 από την ομάδα εμπειρογνωμόνων που προβλέπεται στο άρθρο 31 της Συνθήκης Ευρατόμ και ενσωματώθηκαν στη σχετική έκδοση της Επιτροπής για την προστασία από ακτινοβολίες («Publication Radiation Protection 105»).

Σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος ή εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες, η Επιτροπή θα εγκρίνει εκτελεστική πράξη για την εφαρμογή των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων ραδιενέργειας στα τρόφιμα. Η Επιτροπή θα διαθέτει μεγάλη ευελιξία για να εγκρίνει, αν κριθεί αναγκαίο, τα επίπεδα που ορίζονται στα παραρτήματα, εφόσον αυτή επιβάλλεται από τις συνθήκες.

Δυνάμει της νέας «επιτροπολογίας», για πρώτη φορά η Επιτροπή θα συνεπικουρείται από την επιτροπή φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών — τομέας: Τοξικολογική ασφάλεια της τροφικής αλυσίδας, που ασχολείται με τη μόλυνση των τροφίμων και ζωοτροφών από ακτινοβολίες, όπως προβλέπεται στο άρθρο 58, παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόϕιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και για τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφάλειας των τροφίμων.

Η γνώμη της εισηγήτριας:

Σύμφωνα με τη γνώμη που εγκρίθηκε το 2010 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η εισηγήτρια προτείνει να τροποποιηθεί η νομική βάση του κανονισμού, ώστε να παρέχεται στο Κοινοβούλιο εξουσία συναπόφασης. Η ασφάλεια των τροφίμων αποτελεί τον απώτατο στόχο της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και ο κανονισμός πρέπει να αντικατοπτρίζει τις εξελίξεις στο κοινοτικό δίκαιο μετά την έγκριση της Συνθήκης του Μάαστριχτ (1992), στην οποία συμπεριελήφθη το άρθρο για τη δημόσια υγεία (άρθρο 168), το οποίο ελήφθη υπόψη κατά την επανεξέταση των κανόνων που είχαν εγκριθεί κατά το παρελθόν. Το στοιχείο αυτό είναι πολύ σημαντικό για να σταθμιστεί η εξουσία λήψης αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η εισηγήτρια προτείνει τη νομική βάση του άρθρου 168 παράγραφος 4 στοιχείο β) και του άρθρου 114 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δυνάμει των οποίων παρέχονται στο Κοινοβούλιο εξουσίες συναπόφασης τόσο στον τομέα των ζωοτροφών όσο και στον τομέα των τροφίμων.

Η εισηγήτρια του σχεδίου έκθεσης θεωρεί ότι η χρήση εκτελεστικών πράξεων για την αντιμετώπιση κρίσιμων καταστάσεων που προκύπτουν κατόπιν πυρηνικού ατυχήματος ή άλλων καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης λόγω ραδιενεργών εκπομπών αποτελεί τον καταλληλότερο τρόπο ταχείας δράσης. Μάλιστα, η Επιτροπή προβλέπει μια ειδική διαδικασία εκτάκτου ανάγκης με την έκδοση εκτελεστικής πράξης χωρίς εξέταση, όταν η άμεση δράση είναι ουσιώδους σημασίας για την ασφάλεια των καταναλωτών. Ωστόσο, το Κοινοβούλιο διατηρεί το δικαίωμα συναπόφασης για την αλλαγή των ορίων στα παραρτήματα του κανονισμού, εφόσον κριθεί αναγκαία η αναθεώρησή τους υπό το φως νέων επιστημονικών γνώσεων. Το σχέδιο έκθεσης περιλαμβάνει επίσης την υποχρέωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να υποβάλει έκθεση στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τα μέτρα που λαμβάνονται σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος ή άλλης κατάστασης εκτάκτου ανάγκης λόγω ραδιενεργών εκπομπών.

Όσον αφορά τις εκτελεστικές πράξεις σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος ή άλλης κατάστασης εκτάκτου ανάγκης λόγω ραδιενεργών εκπομπών, το σχέδιο έκθεσης προβλέπει ότι επανεξετάζονται όσο συχνά κρίνεται αναγκαίο λαμβανομένης υπόψη της εξέλιξης της ρύπανσης. Το σχέδιο διευκρινίζει στις αιτιολογικές σκέψεις ποιες ήταν οι παράμετροι που χρησιμοποιήθηκαν για τον καθορισμό των μέγιστων ορίων που προβλέπονται στα παραρτήματα του κανονισμού. Το κείμενο που προτείνεται από την Επιτροπή πρέπει επίσης να συμπληρωθεί με την ενσωμάτωση των διαδικασιών που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 178/2002 για τον καθορισμό των γενικών αρχών της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, ο οποίος προβλέπει, μεταξύ άλλων, ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης που επιτρέπει την ευέλικτη ανταλλαγή πληροφοριών. Επιπλέον, θα πρέπει να συμπεριληφθούν κατάλληλες νομοθετικές παραπομπές προκειμένου να συμπεριληφθούν οι ορισμοί για τα «τρόφιμα», τις «ζωοτροφές» και τη «διάθεση στην αγορά» που περιλαμβάνονται στον εν λόγω κανονισμό. Η προσθήκη των εν λόγω παραπομπών θα διασφαλίσει την αυτόματη εφαρμογή τυχόν τροποποιήσεων στους εν λόγω ορισμούς διότι, διαφορετικά, ενδέχεται να υπάρξει απόκλιση μεταξύ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 και του παρόντος νομοθετικού κειμένου.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ

Κύριο Giovanni La Via

Πρόεδρο

Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ

Θέμα:             Γνωμοδότηση επί της νομικής βάσης σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου (Ευρατόμ) για τον καθορισμό των μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων ραδιενέργειας στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές λόγω πυρηνικού ατυχήματος ή σε περίπτωση εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες (COM(2013)09432013/0451(NLE))

Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε,

Με επιστολή της 5ης Φεβρουαρίου 2015 ζητήσατε σύμφωνα με το άρθρο 39 παράγραφος 2 του Κανονισμού από την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων να εξετάσει την καταλληλότητα της νομικής βάσης της ανωτέρω πρότασης της Επιτροπής.

Η Επιτροπή έχει προτείνει ως νομική βάση τα άρθρα 31 και 32 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας (Συνθήκη Ευρατόμ).

Οι τροπολογίες που κατέθεσε η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων αποβλέπουν στην αλλαγή της νομικής βάσης, την οποία να αποτελέσουν τα άρθρα 168 παράγραφος 4 στοιχείο β) και 114 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

Η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων εξέτασε το ως άνω ζήτημα κατά τη συνεδρίασή της στις 24 Μαρτίου 2015.

I - Ιστορικό

Σκοπός του προτεινόμενου κανονισμού του Συμβουλίου είναι η αντικατάσταση του κανονισμού αριθ. 3954/87 (Ευρατόμ) του Συμβουλίου, του κανονισμού αριθ. 944/89 (Ευρατόμ) της Επιτροπής και του κανονισμού αριθ. 770/90 (Ευρατόμ) της Επιτροπής, που αφορούν, όλοι, τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενέργειας στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές.

Η πρόταση αυτή αποτελεί τροποποίηση παλαιότερης πρότασης για την αναδιατύπωση των πράξεων αυτών που υποβλήθηκε το 2010, η οποία δεν προσάρμοσε ωστόσο τις διατάξεις στο άρθρο 291 ΣΛΕΕ σχετικά με τη μεταβίβαση εκτελεστικών αρμοδιοτήτων και στον κανονισμό του 2011 σχετικά με τις εκτελεστικές πράξεις[1]. Το 2011,το Κοινοβούλιο ενέκρινε νομοθετικό ψήφισμα σχετικά με την πρόταση αναδιατύπωσης του 2010, με το οποίο αντικατέστησε τη νομική βάση, από τα άρθρα 31 και 32 της Συνθήκης Ευρατόμ, στο άρθρο 168 παράγραφος 4 στοιχείο β) της ΣΛΕΕ[2].

Η τροποποιημένη πρόταση, που αποτελεί αντικείμενο της παρούσας γνωμοδότησης, διατήρησε ωστόσο τα άρθρα 31 και32 της Συνθήκης Ευρατόμ ως νομική της βάση.

Το σχέδιο έκθεσης σχετικά με την πρόταση στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων περιλαμβάνει μία τροποποίηση η οποία αποσκοπεί να καταστήσει τα άρθρα 168 παράγραφος 4 στοιχείο β) και 114 ΣΛΕΕ νομικές βάσεις της πρότασης με την ακόλουθη αιτιολόγηση:

[ΤΡΟΠ 2] Ο κανονισμός πρέπει να λαμβάνει υπόψη την εξέλιξη των Συνθηκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως την ενσωμάτωση στη Συνθήκη του Μάαστριχτ (1992) του άρθρου 168 περί δημόσιας υγείας, το οποίο είναι μεταγενέστερο της θέσπισης των κανονισμών Ευρατόμ που είναι ακόμα σε ισχύ. Το άρθρο 168 παράγραφος 4 στοιχείο β) καλύπτει τα μέτρα εναρμόνισης στον τομέα των ζωοτροφών, ενώ το άρθρο 114 περί εσωτερικής αγοράς εγγυάται την εναρμόνιση των ανώτατων ορίων καταλοίπων στα τρόφιμα.

Οι τροπολογίες που ακολουθούν, και οι οποίες είχαν κατατεθεί στο σχέδιο έκθεσης, αποβλέπουν επίσης στην αλλαγή της νομικής βάσης και αιτιολογούνται ως εξής:

[ΤΡΟΠ 24] Για να εξασφαλιστεί υψηλού επιπέδου προστασία της υγείας των πολιτών της ΕΕ σε περίπτωση ραδιενεργού μόλυνσης και να δοθεί δημοκρατική νομιμότητα στην έγκριση του παρόντος κανονισμού, ως νομική βάση θα πρέπει να οριστεί το άρθρο 168 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να δώσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ρόλο στην λήψη απόφασης για έναν κανονισμό που ενδεχομένως επηρεάζει την υγεία του πληθυσμού.

[ΤΡΟΠ 28] Για να υπάρξει εγγύηση για μια αυξημένη προστασία της υγείας των ευρωπαίων πολιτών σε περίπτωση ραδιενεργού μόλυνσης και να δοθεί δημοκρατική νομιμότητα στην έγκριση αυτού του κανονισμού, η νομική βάση θα πρέπει να αλλάξει σύμφωνα με τη νέα Συνθήκη της Λισαβόνας για να δώσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ρόλο στην λήψη απόφασης σχετικά με κανονισμό που ενδεχομένως επηρεάζει την υγεία του πληθυσμού. Προτείνεται να ληφθεί υπόψη το άρθρο για την δημόσια υγεία (άρθρο 168),ή για την προστασία των καταναλωτών (άρθρο 169 παράγραφος 1).

ΙΙ - Σχετικά άρθρα της Συνθήκης

Στην πρόταση της Επιτροπής εκτίθενται ως νομική βάση τα ακόλουθα άρθρα του κεφαλαίου 3 της Συνθήκης Ευρατόμ υπό τον τίτλο «Υγεία και ασφάλεια» (προσθήκη υπογράμμισης):

Άρθρο 31

Η Επιτροπή επεξεργάζεται τους βασικούς κανόνες, κατόπιν γνώμης ομάδας προσωπικοτήτων, που ορίζονται από την Επιστημονική και Τεχνική Επιτροπή μεταξύ των εμπειρογνωμόνων επιστημόνων των κρατών μελών, ιδίως μεταξύ των εμπειρογνωμόνων στον τομέα της δημόσιας υγείας. Η Επιτροπή ζητεί τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής επί των βασικών κανόνων, των οποίων η επεξεργασία έγινε κατά τον τρόπο αυτό.

Κατόπιν διαβουλεύσεως με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο ορίζει με ειδική πλειοψηφία τους βασικούς κανόνες προτάσει της Επιτροπής, η οποία του διαβιβάζει τις γνώμες των επιτροπών που συνέλεξε· το Συμβούλιο αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία.

Άρθρο 32

Κατόπιν αιτήσεως της Επιτροπής ή ενός κράτους μέλους οι βασικοί κανόνες δύνανται να αναθεωρούνται ή να συμπληρώνονται, κατά τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 31.

Η Επιτροπή υποχρεούται να εξετάζει κάθε αίτηση που διατυπώνει κράτος μέλος.

Ο όρος «βασικοί κανόνες» ορίζεται στο άρθρο 30 της Συνθήκης Ευρατόμ (προσθήκη υπογράμμισης):

Άρθρο 30

Εντός της Κοινότητας θεσπίζονται βασικοί κανόνες προστασίας της υγείας του πληθυσμού και των εργαζομένων, κατά των κινδύνων που προκύπτουν από ιοντίζουσες ακτινοβολίες.

Ως «βασικοί κανόνες» νοούνται:

α) οι ανώτατες επιτρεπτές δόσεις που παρέχουν επαρκή ασφάλεια·

β) οι ανώτατες επιτρεπτές εκθέσεις και μολύνσεις·

γ) οι θεμελιώδεις αρχές ιατρικής επιβλέψεως των εργαζομένων.

Η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων προτείνει τα ακόλουθα άρθρα της ΣΛΕΕ προκειμένου να αποτελέσουν τη νομική βάση (προσθήκη υπογράμμισης).

Άρθρο 168

(πρώην άρθρο 152 της ΣΕΚ)

[...]

4. Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 2, παράγραφος 5, και το άρθρο 6, σημείο α), και σύμφωνα με το άρθρο 4, παράγραφος 2, σημείο ια), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία και μετά από διαβούλευση με την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, συμβάλλουν στην υλοποίηση των στόχων του παρόντος άρθρου, θεσπίζοντας, για την αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων όσον αφορά την ασφάλεια:

α) [...]

β) μέτρα στον κτηνιατρικό και φυτοϋγειονομικό τομέα με άμεσο στόχο την προστασία της δημόσιας υγείας,

[...]

Άρθρο 114

(πρώην άρθρο 95 της ΣΕΚ)

1. Εκτός αν ορίζουν άλλως οι Συνθήκες, εφαρμόζονται οι ακόλουθες διατάξεις για την πραγματοποίηση των στόχων του άρθρου 26. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία και μετά από διαβούλευση με την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, εκδίδουν τα μέτρα τα σχετικά με την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών που έχουν ως αντικείμενο την εγκαθίδρυση και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

2. [...]

3. Η Επιτροπή, στις προτάσεις της που προβλέπονται στην παράγραφο 1, σχετικά με την υγεία, την ασφάλεια, την προστασία του περιβάλλοντος και την προστασία των καταναλωτών, λαμβάνει ως βάση ένα υψηλό επίπεδο προστασίας, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη όσες νέες εξελίξεις βασίζονται σε επιστημονικά δεδομένα. Στα πλαίσια των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο επιδιώκουν επίσης την επίτευξη αυτού του στόχου.[...]

8. Όταν ένα κράτος μέλος επικαλείται συγκεκριμένο πρόβλημα δημόσιας υγείας σε τομέα στον οποίο έχουν ήδη ληφθεί μέτρα εναρμόνισης, το θέτει υπόψη της Επιτροπής η οποία αμέσως εξετάζει αν πρέπει να προτείνει κατάλληλα μέτρα στο Συμβούλιο.

III - Οι προτεινόμενες νομικές βάσεις

Το άρθρο 31 της Συνθήκης Ευρατόμ ορίζει τη νομική βάση για τη θέσπιση βασικών κανόνων για την προστασία της υγείας των εργαζομένων και του πληθυσμού από τους κινδύνους που προκύπτουν από τις ακτινοβολίες, ενώ το άρθρο 32 της Συνθήκης Ευρατόμ ορίζει τη νομική βάση για την αναθεώρηση και συμπλήρωση των βασικών κανόνων. Το Συμβούλιο αποφασίζει με ομοφωνία και το Κοινοβούλιο καλείται να γνωμοδοτήσει.

Το άρθρο 168 παράγραφος 4 στοιχείο β) ΣΛΕΕ παρέχει τη νομική βάση για τη θέσπιση μέτρων στον κτηνιατρικό και τον φυτοϋγειονομικό τομέα που έχουν ως άμεσο στόχο την προστασία της δημόσιας υγείας. Τα μέτρα αυτά θεσπίστηκαν σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία.

Το άρθρο 114 ΣΛΕΕ παρέχει τη νομική βάση για την εγκαθίδρυση και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς με τη θέσπιση μέτρων για την προσέγγιση των διατάξεων στον τομέα αυτό. Τα μέτρα αυτά θεσπίστηκαν σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία.

IV - Νομολογία και προηγούμενες γνωμοδοτήσεις σχετικά με τη νομική βάση

Κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, «η επιλογή της νομικής βάσης μιας κοινοτικής πράξης πρέπει να στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία επιδεχόμενα δικαστικό έλεγχο, όπως είναι, ιδίως, ο σκοπός και το περιεχόμενο της πράξης»[3]. Η επιλογή εσφαλμένης νομικής βάσης μπορεί συνεπώς να δικαιολογήσει την ακύρωση της σχετικής πράξης.

Η Νομική Υπηρεσία του Κοινοβουλίου επέστησε την προσοχή της Επιτροπής στο γεγονός ότι το Δικαστήριο απεφάνθη πρόσφατα[4] σχετικά με το ζήτημα της κατάλληλης νομικής βάσης για νομοθετικές πράξεις[5] το οποίο εγείρει τα ίδια ζητήματα όπως και στην υπό εξέταση πρόταση. Το Δικαστήριο ανέφερε στα σχετικά χωρία τα εξής (προσθήκη υπογράμμισης):

35. Ωστόσο το Δικαστήριο έχει κρίνει επανειλημμένως ότι οι διατάξεις του κεφαλαίου 3 του τίτλου ΙΙ της Συνθήκης ΕΚΑΕ πρέπει να ερμηνεύονται ευρέως κατά τρόπον ώστε να διασφαλίζεται η πρακτική τους αποτελεσματικότητα [...]. Οι διατάξεις αυτές, στις οποίες περιλαμβάνονται τα άρθρα 30 ΑΕ και 31 ΑΕ, επιδιώκουν, έτσι, να διασφαλίσουν συνεκτική και αποτελεσματική προστασία της υγείας του πληθυσμού από τους κινδύνους που προέρχονται από ιοντίζουσες ακτινοβολίες, ανεξαρτήτως της πηγής τους και ασχέτως των κατηγοριών προσώπων που εκτίθενται στις ακτινοβολίες αυτές [...].

36. Εξάλλου, όταν υφίσταται στις Συνθήκες ειδικότερη διάταξη που μπορεί να αποτελέσει τη νομική βάση μιας πράξεως, η πράξη αυτή πρέπει να στηριχθεί επί της συγκεκριμένης διατάξεως [...].

37. Το άρθρο 31 ΑΕ αποτελεί ειδικότερη νομική βάση για την προστασία της υγείας του πληθυσμού από ραδιενεργές ουσίες που περιέχονται στο νερό ανθρώπινης κατανάλωσης σε σχέση με τη γενική νομική βάση του άρθρου 192 παράγραφος 1, ΣΛΕΕ. Η Συνθήκη ΕΚΑΕ πράγματι περιλαμβάνει ένα σύνολο κανόνων που αφορούν συγκεκριμένα την προστασία του πληθυσμού και του περιβάλλοντος από τις ιοντίζουσες ακτινοβολίες [...].

38. Σε κάθε περίπτωση, αν η απλή διαπίστωση ότι μια πράξη που σχετίζεται με ραδιενεργές ουσίες σκοπεί στην προστασία της υγείας του ανθρώπου, κατά την έννοια του άρθρου 191, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, αρκούσε προκειμένου να θεωρηθεί ότι κατάλληλη νομική βάση της πράξεως αυτής είναι το άρθρο 192, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, τότε το άρθρο 31 ΑΕ δεν θα μπορούσε πλέον να χρησιμοποιηθεί ως νομική βάση καμίας πράξεως της Κοινότητας, δεδομένου ότι οι βασικοί κανόνες κατά την έννοια του άρθρου 30 ΑΕ από τη φύση τους έχουν ως σκοπό την προστασία της ανθρώπινης υγείας. Τα επιχειρήματα του Κοινοβουλίου παραβλέπουν τόσο την πρακτική αποτελεσματικότητα του άρθρου 31 ΑΕ, το οποίο αποτελεί ειδικότερη νομική βάση σε σχέση με το άρθρο 192, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, όσο και την αρχή που κατοχυρώνεται στο άρθρο 106α, παράγραφος 3, ΑΕ, κατά την οποία οι διατάξεις της Συνθήκης ΛΕΕ δεν παρεκκλίνουν από τις διατάξεις της Συνθήκης ΕΚΑΕ.

Το Δικαστήριο όρισε, ως εκ τούτου, σαφώς ότι η διαδικασία του άρθρου 31 της Συνθήκης Ευρατόμ υπερισχύει έναντι γενικότερων διατάξεων της ΣΛΕΕ όταν πρόκειται να θεσπιστούν ενωσιακά μέτρα με στόχο την προστασία της υγείας του πληθυσμού από ακτινοβολία και ραδιενεργό μόλυνση.

Στη γνωμοδότησή της τής 17ης Σεπτεμβρίου 2013 προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων σχετικά με τη νομική βάση της πρότασης νομοθετικής πράξης σχετικά με τα πρότυπα ασφάλειας κατά των κινδύνων από την ακτινοβολία[6], η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων σύστησε ως κατάλληλες νομικές βάσεις τα άρθρα 31 και 32 και όχι το άρθρο 192 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ.

V. - Στόχος και περιεχόμενο του προτεινόμενου κανονισμού

Με την πρόταση επιδιώκεται η ενοποίηση της ισχύουσας νομοθεσίας της Ευρατόμ προκειμένου να θεσπιστούν βασικά πρότυπα ασφάλειας για την προστασία της υγείας των εργαζομένων, του πληθυσμού, των ασθενών και άλλων ατόμων που υποβάλλονται σε έκθεση για ιατρικούς λόγους έναντι των κινδύνων που προκύπτουν από τη ραδιενεργό μόλυνση των τροφίμων και ζωοτροφών μετά από ένα πυρηνικό ατύχημα ή κάθε άλλη περίπτωση έκτακτου κινδύνου από ακτινοβολίες, με σκοπό την ενιαία εφαρμογή τους από τα κράτη μέλη.

Στην πρόταση και τα παραρτήματά της ορίζονται τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενεργού μόλυνσης στα τρόφιμα, τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενεργού μόλυνσης στα τρόφιμα ήσσονος σημασίας και τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ραδιενεργού μόλυνσης στις ζωοτροφές που μπορούν να κυκλοφορήσουν στην αγορά μετά από ένα πυρηνικό ατύχημα ή σε κάθε άλλη περίπτωση έκτακτου κινδύνου από ακτινοβολίες που ενδέχεται να προκαλέσει ή έχει προκαλέσει σημαντική ραδιενεργό μόλυνση των τροφίμων και των ζωοτροφών, καθώς και οι διαδικασίες για την εφαρμογή των μέγιστων αυτών επιτρεπτών επιπέδων.

VI - Καθορισμός της κατάλληλης νομικής βάσης

Όλες οι πράξεις που ακυρώνονται με την πρόταση είχαν ως νομική βάση στο άρθρο 31 της Συνθήκης Ευρατόμ και στην πρόταση κανονισμού διατηρούνται τα ίδια μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα που προβλέπονταν για μελλοντικά ατυχήματα. Λαμβανομένης υπόψη της εξέλιξης των επιστημονικών γνώσεων σχετικά με τις δόσεις και τους κινδύνους της ραδιενεργού μόλυνσης, τα βασικά πρότυπα θα πρέπει ενδεχομένως στο μέλλον να αναθεωρηθούν ή να συμπληρωθούν. Το άρθρο 32 της Συνθήκης Ευρατόμ έχει συνεπώς συμπεριληφθεί ως νομική βάση της πρότασης.

Προκειμένου να διαπιστωθεί εάν η εν λόγω επιλογή της νομικής βάσης είναι κατάλληλη σύμφωνα με τις αρχές που απορρέουν από τη νομολογία του Δικαστηρίου, αποφασιστικό κριτήριο αποτελούν ο σκοπός και το περιεχόμενο του προταθέντος μέτρου.

Κύριο σκοπό της πρότασης αποτελεί η θέσπιση βασικών προτύπων ασφάλειας έναντι των κινδύνων που απορρέουν από τη ραδιενεργό μόλυνση των τροφίμων και ζωοτροφών μετά από ένα πυρηνικό ατύχημα ή σε κάθε άλλη περίπτωση έκτακτου κινδύνου από ακτινοβολίες σύμφωνα με το σύστημα της Ευρατόμ. Η πρόταση ορίζει, συνεπώς, τα μέγιστα επίπεδα ραδιενέργειας για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές καθώς και τη διαδικασία επικαιροποίησής τους.

Στο πλαίσιο της νομολογίας του Δικαστηρίου και της πρακτικής που ήδη εφαρμόζει η επιτροπή και, ειδικότερα, της παρατεθείσας προηγουμένως απόφασης στην υπόθεση C-48/14 και της γνωμοδότησης σχετικά με τη νομική βάση της οδηγίας του 2013 για την ιοντίζουσα ακτινοβολία, τα άρθρα 31 και 32 της Συνθήκης Ευρατόμ πρέπει συνεπώς να αποτελέσουν τη νομική βάση της πρότασης. Η χρησιμοποίηση όλων των άλλων προτεινόμενων εναλλακτικών νομικών βάσεων της ΣΛΕΕ, οι οποίες έχουν γενικότερο χαρακτήρα σε ζητήματα που άπτονται της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος ή της προστασίας των καταναλωτών, συμπεριλαμβανομένων των άρθρο 168 παράγραφος 4 στοιχείο β) και 114 ΣΛΕΕ, θα είχε πιθανότατα ως αποτέλεσμα την ακύρωση της πράξης σε περίπτωση προσφυγής στο Δικαστήριο.

VII - Συμπέρασμα

Συνεπώς, νομική βάση για την πρόταση αποτελούν τα άρθρα 31 και 32 της Συνθήκης Ευρατόμ.

VIII - Σύσταση

Η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων αποφάσισε, συνεπώς, κατά τη συνεδρίασή της στις 24 Μαρτίου 2015, με 21 ψήφους υπέρ, 2 ψήφους κατά και 2 αποχές[7], να συστήσει στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων να μην τροποποιήσει τη νομική βάση των άρθρων 31 και 32 της Συνθήκης Ευρατόμ που πρότεινε η Επιτροπή, εκτός εάν τροποποιηθούν ουσιαστικές διατάξεις του κανονισμού προκειμένου να καταστεί δυνατή η προσθήκη και άλλων νομικών βάσεων.

Με εξαιρετική εκτίμηση,

Pavel Svoboda

  • [1]  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13).
  • [2]  Βλέπε τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων της 22ας Νοεμβρίου 2010.
  • [3]  Υπόθεση C-45/86, Επιτροπή κατά Συμβουλίου (Γενικευμένες Δασμολογικές Προτιμήσεις) Συλλογή 1987, σ. 1439, παρ. 5· Υπόθεση C-440/05 Επιτροπή κατά Συμβουλίου Συλλογή 2007, σ. I-9097· Υπόθεση C-411/06 Επιτροπή κατά Κοινοβουλίου και Συμβουλίου (8 Σεπτεμβρίου 2009) (ΕΕ C 267, 07.11.2009. σ.8).
  • [4]  Υπόθεση C-48/14, Κοινοβούλιο κατά Συμβουλίου.
  • [5]  Οδηγία 2013/51/Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2013, περί θεσπίσεως απαιτήσεων προστασίας της υγείας του πληθυσμού από ραδιενεργές ουσίες που περιέχονται στο νερό ανθρώπινης κατανάλωσης (ΕΕ L 296, 7.11.2013, σ 12).
  • [6]  Οδηγία 2013/59/Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 5ης Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό βασικών προτύπων ασφαλείας για την προστασία από τους κινδύνους που προκύπτουν από ιονίζουσες ακτινοβολίες και την κατάργηση των οδηγιών 89/618/Ευρατόμ, 90/641/Ευρατόμ, 96/29/Ευρατόμ, 97/43/Ευρατόμ και 2003/122/Ευρατόμ (ΕΕ L 13, 17.1.2014, σ. 1).
  • [7]  Ήσαν παρόντες στην τελική ψηφοφορία: Pavel Svoboda (Πρόεδρος), Jean-Marie Cavada, Mady Delvaux, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Axel Voss (Αντιπρόεδροι), Heidi Hautala (εισηγήτρια), Joëlle Bergeron, Marie-Christine Boutonnet, Daniel Buda, Κώστας Χρυσόγονος, Therese Comodini Cachia, Andrzej Duda, Pascal Durand, Angel Dzhambazki, Rosa Estaràs Ferragut, Laura Ferrara, Enrico Gasbarra, Jytte Guteland, Mary Honeyball, Dietmar Köster, Gilles Lebreton, António Marinho e Pinto, Jiří Maštálka, Victor Negrescu, Emil Radev, Julia Reda, Evelyn Regner, Tadeusz Zwiefka.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

26.5.2015

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

42

21

2

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Marco Affronte, Margrete Auken, Pilar Ayuso, Ivo Belet, Simona Bonafè, Biljana Borzan, Lynn Boylan, Cristian-Silviu Buşoi, Nessa Childers, Birgit Collin-Langen, Mireille D’Ornano, Miriam Dalli, Seb Dance, Angélique Delahaye, Jørn Dohrmann, Ian Duncan, Bas Eickhout, Eleonora Evi, Karl-Heinz Florenz, Francesc Gambús, Iratxe García Pérez, Elisabetta Gardini, Gerben-Jan Gerbrandy, Jens Gieseke, Sylvie Goddyn, Matthias Groote, Françoise Grossetête, Andrzej Grzyb, Jytte Guteland, György Hölvényi, Anneli Jäätteenmäki, Kateřina Konečná, Giovanni La Via, Peter Liese, Susanne Melior, Gilles Pargneaux, Piernicola Pedicini, Marcus Pretzell, Frédérique Ries, Daciana Octavia Sârbu, Annie Schreijer-Pierik, Davor Škrlec, Dubravka Šuica, Tibor Szanyi, Claudiu Ciprian Tănăsescu, Nils Torvalds, Glenis Willmott, Jadwiga Wiśniewska, Дамиано Дзофоли

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Renata Briano, Soledad Cabezón Ruiz, Mark Demesmaeker, Esther Herranz García, Jan Huitema, Merja Kyllönen, Gesine Meissner, József Nagy, James Nicholson, Younous Omarjee, Sirpa Pietikäinen, Christel Schaldemose, Bart Staes, Keith Taylor

Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Fredrick Federley, Jiří Maštálka