SPRAWOZDANIE w sprawie strategii UE dla regionu adriatycko-jońskiego
1.10.2015 - (2014/2214(INI))
Komisja Rozwoju Regionalnego
Sprawozdawca: Ivan Jakovčić
PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
w sprawie strategii UE dla regionu adriatycko-jońskiego
Parlament Europejski,
– uwzględniając komunikat Komisji dotyczący strategii Unii Europejskiej dla regionu adriatycko-jońskiego (COM(2014)0357) oraz towarzyszący mu plan działań i dodatkowy dokument analityczny,
– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego, a także ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (zwane dalej rozporządzeniem w sprawie wspólnych przepisów)[1],
– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1299/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących wsparcia z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach celu „Europejska współpraca terytorialna”[2],
– uwzględniając konkluzje Rady z dnia 23 października 2014 r. w sprawie strategii Unii Europejskiej dla regionu adriatycko-jońskiego,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów dotyczące wartości dodanej strategii makroregionalnych (COM(2013)0468) i odpowiednie konkluzje Rady z dnia 22 października 2013 r.,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 11 września 2014 r. w sprawie komunikatu Komisji dotyczącego strategii Unii Europejskiej dla regionu adriatycko-jońskiego (COM(2014)0357) oraz strategię Unii Europejskiej dla regionu adriatycko-jońskiego: badania, rozwój i innowacje w MŚP (o opinię rozpoznawczą zwróciła się włoska prezydencja UE),
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 21 stycznia 2014 r. w sprawie strategii Unii Europejskiej dla regionu adriatycko-jońskiego (EUSAIR) (opinia rozpoznawcza),
– uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 26 czerwca 2014 r. w sprawie strategii Unii Europejskiej dla regionu adriatycko-jońskiego,
– uwzględniając opinię z inicjatywy własnej Komitetu Regionów z dnia 11 października 2011 r. zatytułowaną „Współpraca terytorialna w regionie Morza Śródziemnego poprzez Instrument makroregionu adriatycko-jońskiego”,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 lipca 2012 r. w sprawie ewolucji strategii makroregionalnych UE: obecne praktyki i przyszłe perspektywy, szczególnie w regionie Morza Śródziemnego[3],
– uwzględniają komunikat Komisji zatytułowany „Strategia morska dla Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego” (COM(2012)0713),
– uwzględniając sprawozdanie Komisji w sprawie zarządzania strategiami makroregionalnymi (COM(2014)0284),
– uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 26 stycznia 2011 r. w sprawie wkładu polityki regionalnej w zrównoważony wzrost w ramach strategii „Europa 2020” (COM(2011)0017),
– uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/52/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. zmieniającą dyrektywę 2011/92/UE w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko,
– uwzględniając dyrektywę 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko,
– uwzględniając decyzję Rady 2005/370/WE z dnia 17 lutego 2005 r. w sprawie zawarcia w imieniu Wspólnoty Europejskiej Konwencji o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska (konwencja z Aarhus),
– uwzględniając deklarację z Ankony przyjętą podczas konferencji w sprawie rozwoju i bezpieczeństwa regionu adriatycko-jońskiego, która odbyła się w dniach 19–20 maja 2000 r.,
– uwzględniając konferencję założycielską euroregionu adriatycko-jońskiego, która odbyła się w Puli w dniu 30 czerwca 2006 r., oraz deklarację w sprawie uruchomienia inicjatywy na rzecz utworzenia strategii adriatyckiej, przyjętą podczas obrad Zgromadzenia euroregionu adriatycko-jońskiego w Splicie w dniu 22 października 2009 r.,
– uwzględniając badanie przeprowadzone w styczniu 2015 r. przez swoją Dyrekcję Generalną ds. Polityki Wewnętrznej (Departament Polityczny B: Polityka Strukturalna i Polityka Spójności), zatytułowane „Nowa rola makroregionów w europejskiej współpracy terytorialnej”,
– uwzględniając badanie przeprowadzone w czerwcu 2015 r. przez swoją Dyrekcję Generalną ds. Polityki Wewnętrznej (Departament Polityczny B: Polityka Strukturalna i Polityka Spójności), zatytułowane „Region adriatycko-joński: analiza społeczno-ekonomiczna i ocena powiązań transportu i energii”,
– uwzględniając art. 52 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju Regionalnego, a także opinie Komisji Spraw Zagranicznych, Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz Komisji Rybołówstwa (A8-0279/2015),
A. mając na uwadze, że strategie makroregionalne reprezentują nowy model wielopoziomowego sprawowania rządów, w którym kluczowym czynnikiem pomyślnej realizacji i osiągania celów jest udział zainteresowanych stron reprezentujących szczebel unijny, krajowy, regionalny i lokalny, w tym partnerów gospodarczych i społecznych, organizacje społeczeństwa obywatelskiego, a także komplementarność różnych strategii politycznych i programów; mając na uwadze, że władze lokalne i regionalne odgrywają kluczową rolę w promowaniu demokracji, decentralizacji, a także większej autonomii lokalnej i regionalnej;
B. mając na uwadze, że poprzednie strategie dla regionu Morza Bałtyckiego oraz Dunaju przyniosły zaangażowanym regionom wymierne korzyści, potwierdziły skuteczność mechanizmów współpracy UE i zapewniły pożyteczną wiedzę pomocną przy opracowywaniu nowych strategii makroregionalnych;
C. mając na uwadze, że wzrasta zainteresowanie regionów tą nowoczesną formą regionalnej współpracy i towarzyszącym jej modelem rządzenia; mając na uwadze, że działo się tak ostatnio zwłaszcza w odniesieniu do regionów górskich, takich jak region Karpat czy Alp, w których naturalne ograniczenia wymagają prowadzenia specyficznej polityki regionalnej;
D. mając na uwadze, że strategia makroregionalna – zatwierdzona przez Radę Europejską – w postaci zintegrowanych ram odnoszących się do państw członkowskich i krajów spoza UE leżących na tym samym obszarze geograficznym stanowi strategię UE;
E. mając na uwadze, że wśród krajów zaangażowanych w tę strategię, w szczególności między państwami członkowskimi Unii Europejskiej a krajami spoza Unii Europejskiej, występują znaczne różnice społeczno-gospodarcze;
F. mając na uwadze, że zwiększone zainteresowanie państw regionu adriatycko-jońskiego współpracą i określeniem wspólnych działań w celu radzenia sobie z wyzwaniami dzięki wykorzystaniu potencjału całego regionu oraz ich ciągłe wysiłki służące osiągnięciu synergii doprowadziły do przyjęcia strategii Unii Europejskiej dla regionu adriatycko-jońskiego (EUSAIR);
G. mając na uwadze, że strategie makroregionalne mogą być postrzegane jako narzędzie europejskiej integracji i zwiększonej spójności terytorialnej w oparciu o dobrowolną współpracę państw członkowskich z państwami sąsiadującymi w zakresie radzenia sobie ze wspólnymi wyzwaniami; mając na uwadze, że strategia EUSAIR to nowa forma współpracy regionalnej, która może pomóc uczestniczącym krajom kandydującym i potencjalnym krajom kandydującym na ich drodze do UE, oraz że stanowi ona istotny element szerszej polityki śródziemnomorskiej UE, której wyrazem jest Unia dla Śródziemnomorza; mając na uwadze, że EUSAIR jako element polityki regionalnej UE stanowi narzędzie promowania spójności gospodarczej i społecznej, a jej głównymi celami są: niwelowanie różnic między regionami, dążenie do rzeczywistej konwergencji oraz stymulowanie wzrostu i zatrudnienia;
H. mając na uwadze, że Morze Adriatyckie, ze względu na fakt, iż jest morzem częściowo zamkniętym, jest szczególnie narażone na zanieczyszczenia i posiada szczególne cechy hydrograficzne, takie jak bardzo zróżnicowana głębokość i wybrzeże znacznie różniące się między północną a południową częścią regionu; mając na uwadze, że wszystkie państwa przybrzeżne eksploatują te same stada, co stale zagraża ich odtworzeniu; mając na uwadze, że w przyszłym rozporządzeniu ramowym dotyczącym technicznych środków w zreformowanej WPRyb środki powinny być opracowane dla konkretnych regionów i dostosowane do cech tego obszaru, jego zasobów morskich oraz prowadzonych na nim połowów;
Uwagi ogólne
1. z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji dotyczący strategii Unii Europejskiej dla regionu adriatycko-jońskiego oraz towarzyszący mu plan działań; uważa, że jest to ważny krok w rozwoju tej części Europy; podkreśla, że EUSAIR została stworzona, by przynieść wartość dodaną interwencjom UE, organów krajowych lub regionalnych bądź sektora prywatnego w sposób znacząco wzmacniający funkcjonowanie makroregionu; podkreśla perspektywy, jakie strategia oferuje krajom kandydującym oraz potencjalnym krajom kandydującym w regionie; podkreśla znaczenie faktu, że strategia opiera się na zasadach integracji, koordynacji, współpracy i partnerstwa; podkreśla znaczenie zasady „3 x nie” – nie dla nowych uregulowań, nie dla nowych instytucji i nie dla nowych środków finansowych, ponieważ makroregiony stanowią ramy dla inicjatyw współpracy w oparciu o synergię będącą efektem powiązania różnych instrumentów polityki UE, w tym europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych;
2. z zadowoleniem przyjmuje działania podejmowane przez wszystkie zainteresowane strony w zakresie tworzenia struktur instytucjonalnych dla wdrożenia strategii EUSAIR do obowiązujących już ram instytucjonalnych; zachęca wszystkie krajowe, regionalne i lokalne zainteresowane strony do przyjęcia pełnej odpowiedzialności za wdrożenie projektów objętych tą strategią makroregionalną; podkreśla znaczenie wzmocnienia potencjału instytucjonalnego i wydajności administracji publicznych, a także usług publicznych oraz zapewnienia w każdym kraju uczestniczącym wystarczających zasobów i kompetentnego personelu administracyjnego, wyraźnie poświęconych realizacji strategii EUSAIR;
3. podkreśla potrzebę przyjęcia podejścia ukierunkowanego na konkretne obszary odnośnie do działań w zakresie współpracy oraz zwraca uwagę na wartość dodaną modelu wielopoziomowego sprawowania rządów, który musi odpowiedzieć na brak potencjału administracyjnego i może zostać wykorzystany do mobilizacji zasobów w makroregionie; w związku z tym zdecydowanie twierdzi, że istnieje potrzeba włączenia władz lokalnych i regionalnych w polityczne organy zarządzające oraz w organy operacyjne, techniczne i wykonawcze strategii, przy jednoczesnym utrzymaniu roli Komisji w procesie koordynacji; podkreśla, że rozwój lokalny kierowany przez społeczność może pomóc zmobilizować i zaangażować lokalne podmioty w proces podejmowania decyzji oraz wzmocnić poczucie odpowiedzialności za projekty na szczeblu społecznym;
4. podkreśla znaczenie przejrzystości procesu przyjmowania, monitorowania i oceny strategii, a także otwartości wobec społeczeństwa obywatelskiego i wszystkich zainteresowanych stron oraz włączenia ich w ten proces; podkreśla, że komunikacja i szerzenie wiedzy w ramach wszystkich filarów są niezbędne dla uczestnictwa zainteresowanych stron w procesie podejmowania decyzji oraz budowy wsparcia publicznego; zachęca państwa członkowskie do zapewnienia odpowiedniej widoczności strategii na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym, wypracowania odpowiedniej komunikacji w zakresie celów i rezultatów strategii, a także promowania koordynacji i wymiany dobrych praktyk z innymi istniejącymi i przyszłymi strategiami makroregionalnymi;
5. podkreśla potrzebę ujednolicenia ustawodawstw krajów spoza UE z poszczególnymi sektorami dorobku prawnego Unii odnoszącymi się do strategii, aby zapewnić realizację celów UE oraz ich regularne, zgodne z przepisami i terminowe wdrażanie w oparciu o normy i przepisy UE; zachęca wszystkie kraje uczestniczące do tworzenia ośrodków analitycznych oraz organizowania regularnych spotkań w celu wymiany najlepszych praktyk, aby chronić tej procedury i zapewnić jej większą efektywność;
6. zauważa, że w związku z gwałtownym spadkiem prywatnych inwestycji w państwach regionu oraz konsolidacją budżetową i ograniczonymi możliwościami inwestycyjnymi w sektorze publicznym mogą pojawić się problemy z finansowaniem projektów w ramach strategii; wzywa kraje uczestniczące do utrzymania wysokiego poziomu odpowiedzialności, zaangażowania i przywództwa, aby z powodzeniem realizować strategię;
7. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne oraz Instrument Pomocy Przedakcesyjnej na lata 2014–2020, a w szczególności program współpracy adriatycko-jońskiej na lata 2014–2020 (ADRION), zapewniają znaczne zasoby w zakresie potencjału oraz szeroką gamę narzędzi i możliwości technicznych na potrzeby strategii; popiera dostępność innych funduszy i instrumentów odnoszących się do poszczególnych filarów strategii, w szczególności programu „Horyzont 2020” oraz Erasmus Plus w odniesieniu do wszystkich filarów, instrumentu „Łącząc Europę” w odniesieniu do filaru II, programu LIFE w odniesieniu do filaru III, jak również do łagodzenia skutków i przystosowania do zmiany klimatu, oraz programów COSME i Kreatywna Europa dla MŚP w odniesieniu do filaru IV, a także programu na rzecz finansowania innowacji INNOVFIN; z myślą o zapewnieniu synergii dostępnych funduszy zachęca do współpracy między komitetami monitorującymi programy współpracy terytorialnej w regionie, radą zarządzającą EUSAIR i organami zarządzającymi europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi; podkreśla, że strategia powinna umożliwiać skuteczniejsze i bardziej wydajne korzystanie z istniejących instrumentów i funduszy;
8. wzywa Komisję Europejską, a także krajowe, regionalne i lokalne organy odpowiedzialne za przygotowanie i wdrożenie programów europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych oraz za zarządzanie nimi, by podkreślały znaczenie makroregionalnych projektów i działań;
9. podkreśla znaczenie określenia na szczeblu makroregionalnym struktury wdrożenia i mechanizmów koordynacji, aby ułatwić współpracę, z uwzględnieniem wspólnego planowania, dostosowania możliwości finansowania oraz podejścia oddolnego; podkreśla potrzebę dostosowania krajowych i regionalnych programów operacyjnych do celów strategii, w tym, o ile to możliwe, włączenia strategii EUSAIR do tych programów; uważa za niezbędne koordynowanie i ujednolicanie inicjatyw, propozycji i projektów dotyczących regionu adriatycko-jońskiego;
10. zachęca Komisję, Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) oraz kraje uczestniczące do pełnego wykorzystania możliwości dostępnych w ramach nowo utworzonego Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) w celu finansowania projektów w regionie, które mogłyby przynieść wartość dodaną, wspierać zrównoważony rozwój i spójność gospodarczo-społeczną, pobudzić wzrost i zwiększyć zatrudnienie na szczeblu makroregionalnym, a także przyczynić się do realizacji celów strategii „Europa 2020”; w tym kontekście zachęca do przyznawania „punktów bonusowych” projektom makroregionalnym w fazie wyboru projektów ze względu na ich specyficzny ponadnarodowy charakter;
11. podkreśla, że nie istnieją specjalne fundusze przeznaczone wyłącznie na realizację strategii makroregionalnych oraz że warunkiem wstępnym osiągnięcia sukcesu jest silna wola polityczna, partnerstwo i koordynacja działań między państwami; w związku z tym apeluje do krajów w regionie, by zgromadziły fundusze (europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne, Instrument Pomocy Przedakcesyjnej, EFIS), a także wkłady z zasobów krajowych w ramach EBI w postaci platformy finansowej i inwestycyjnej służącej wspieraniu finansowania projektów przyczyniających się do realizacji celów strategii; wzywa do utworzenia przejrzystej i publicznie dostępnej serii projektów dla regionu adriatycko-jońskiego, zapewniających widoczność bieżących i potencjalnych potrzeb inwestycyjnych i projektów, tak aby zachęcić inwestorów do inwestowania w te projekty;
12. apeluje do zainteresowanych stron o wymianę najlepszych praktyk, korzystanie ze zdobytej wiedzy oraz wskazanie trudności we wdrażaniu innych strategii makroregionalnych UE, a także o zwiększenie współpracy z ich odpowiednikami z makroregionu Morza Bałtyckiego, dorzecza Dunaju oraz makroregionu alpejskiego;
13. wzywa Komisję do usunięcia przeszkód administracyjnych i niefinansowych, które często powstrzymują potencjalnych inwestorów od inwestowania w takie projekty;
14. uznaje, że należy koniecznie znaleźć sposoby na zaangażowanie – przynajmniej na zasadzie realizacji pojedynczych i określonych projektów – krajów nieobjętych strategią, które geograficznie znajdują się blisko regionu i są mu bliskie pod względem gospodarczym; w tym kontekście podkreśla znaczenie współpracy transgranicznej i ponadnarodowej w ramach polityki spójności oraz zachęca państwa członkowskie i zainteresowane regiony do wykorzystywania istniejących najlepszych praktyk w tym obszarze;
15. przypomina o znacznym wpływie kryzysu gospodarczego na region i podkreśla potrzebę systematycznej oceny strategii, by ożywić gospodarkę; zaznacza, że kraje w regionie znajdują się na różnym etapie rozwoju i mają różne potrzeby; apeluje do Komisji, by podkreślała znaczenie stworzenia warunków umożliwiających ograniczenie różnic społeczno-gospodarczych między państwami; wspiera reformy w mniej rozwiniętych krajach i w tym kontekście zachęca do wymiany wiedzy, doświadczeń i praktyk;
16. wskazuje na konieczność stymulowania, wznawiania i pogłębiania współpracy kulturalnej, naukowej i edukacyjnej, w tym przez poszerzanie zakresu mobilności akademickiej studentów i pracowników wyższych uczelni; podkreśla, że nauka i innowacyjność są niezbędne dla osiągnięcia inteligentnego, sprzyjającego włączeniu społecznemu i zrównoważonego wzrostu; podkreśla współzależność między współpracą naukową i kulturalną a wzrostem dynamiki rozwoju gospodarczego oraz poziomem zróżnicowania i trwałego rozwoju turystyki w regionie;
17. z zadowoleniem przyjmuje obecność przedstawicieli Parlamentu Europejskiego w organach zarządzających strategią EUSAIR; apeluje, by Komisja dokonała analizy wspólnych wysiłków państw regionu (państw członkowskich UE i państw trzecich) oraz skutecznego udziału organów lokalnych i regionalnych w realizacji celów strategii;
18. odnosi się do precedensów ustanowionych w kontekście innych strategii makroregionalnych UE i wzywa do wspierania, w ramach projektów pilotażowych i działań przygotowawczych, różnych rodzajów działań, począwszy od analiz po kapitał początkowy na przygotowanie projektów w ramach różnych obszarów priorytetowych;
19. uważa za nieodzowne, aby na etapie wdrażania strategii jej ogólne zasady, a zwłaszcza kwestie ochrony środowiska i wykorzystywania zasobów naturalnych, były należycie brane pod uwagę we wszystkich czterech filarach, również w celu uzyskania całościowego podejścia do złożonych i zróżnicowanych wyzwań stojących przed makroregionem;
20. podkreśla, że należy zwrócić szczególną uwagę na obszary, o których mowa w art. 174 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, takie jak wyspy, regiony górskie i obszary wiejskie, z myślą o zidentyfikowaniu i wykorzystaniu ich szczególnego potencjału, zwłaszcza w sektorze turystyki, przy jednoczesnym poszanowaniu obszarów działania i priorytetów określonych w niniejszym sprawozdaniu; ponadto apeluje do Komisji o przedłożenie wniosku w sprawie Europejskiego Roku Wysp i Obszarów Górskich;
21. uważa, że należy koniecznie znaleźć sposoby umożliwiające krajom uczestniczącym uwzględnienie innych istotnych filarów, które mogłyby przynieść korzyści rozwojowe dla regionu, na przykład rolnictwa, ze względu na szczególne warunki geologiczno-klimatyczne, różnorodność biologiczną i potencjał do osiągnięcia synergicznych i skoordynowanych wyników, a także dalszego wzrostu; zaleca bliską współpracę i koordynację między obszarami lądowymi, przybrzeżnymi i wyspami w celu wypracowania synergii między projektami na rzecz czystej energii a zdrową produkcją żywności;
22. zwraca uwagę na znaczenie odpowiedniej sprawozdawczości i oceny wdrażania strategii; w tym kontekście wzywa kraje uczestniczące oraz Komisję do zgromadzenia wiarygodnych danych bazowych oraz ustanowienia dla każdego filaru konkretnych celów poddawanych corocznej ocenie i publicznie udostępnianych;
23. apeluje o kompleksowe i zintegrowane podejście Europy do migracji; podkreśla, że region boryka się z poważnymi wyzwaniami w zakresie migracji i ubolewa nad wszystkimi tragediami na Morzu Śródziemnym; zdecydowanie podkreśla, że konieczna jest istotna zmiana polityki azylowej w odniesieniu do solidarności między państwami członkowskimi, aby zaradzić tym wyzwaniom; podkreśla potrzebę zbadania ogólnej strategii współpracy z państwami trzecimi; ubolewa z powodu niewystarczającej współpracy między państwami członkowskimi UE w zakresie wyzwań związanych z migracją; zachęca do wymiany dobrych praktyk w przyjmowaniu migrantów i apeluje, by pilnie zwrócić szczególną uwagę na kwestie społeczne i humanitarne dotyczące regionu z myślą o potencjalnym ponownym określeniu priorytetów strategii EUSAIR w przyszłości;
24. oczekuje, że działaniom umacniającym pokój i bezpieczeństwo w Europie Południowo-Wschodniej zostanie nadany nowy impuls;
25. zauważa, że w międzyczasie mogą pojawić się nowe problemy, a priorytety mogą ewoluować, co będzie wymagało uaktualnienia, przekształcenia lub zmiany działań i projektów oraz powiązanych celów;
26. wzywa państwa do wymiany najlepszych praktyk w obszarze poszanowania praw mniejszości w celu stosowania najwyższych standardów, z uwzględnieniem faktu, że jest to szczególnie wrażliwy obszar z uwagi na kwestie językowe;
27. podkreśla, że na poszczególnych etapach wdrażania należy zapewnić publicznym i prywatnym podmiotom gospodarczym, podmiotom społecznym i poszczególnym grupom zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego odpowiednie szkolenie w postaci określonych programów, w tym wsparcia organizacyjno-technicznego;
28. apeluje do Komisji, by co dwa lata przedkładała Parlamentowi i Radzie sprawozdanie w sprawie wdrażania strategii EUSAIR, aby ocenić jej funkcjonowanie oraz wartość dodaną w odniesieniu do wzrostu i miejsc pracy, a także niwelowania różnic i zrównoważonego rozwoju;
29. zachęca do podejmowania konkretnych działań w celu promowania wymiaru społecznego; podkreśla znaczenie uwzględniania priorytetów i działań mających na celu wspieranie włączenia osób niepełnosprawnych i zapobieganie dyskryminacji wszelkiego typu;
„Niebieski” wzrost
30. podkreśla, że wyjątkowe położenie geograficzne regionu oraz specyficzne ukształtowanie linii brzegowej wraz z bogatą różnorodnością środowiska morskiego skrywają nieprzebrane możliwości tworzenia „niebieskich” miejsc pracy, innowacyjnego oraz zrównoważonego rozwoju i wzrostu gospodarczego, w tym w sektorach niebieskich technologii, rybołówstwa i akwakultury, oraz ulepszenia zarządzania i usług w gospodarce morskiej;
31. wspiera niebieską gospodarkę jako potencjalne rozwiązanie w sytuacji obecnego kryzysu gospodarczego, ponieważ sprzyja ona tworzeniu nowych miejsc pracy i rozwojowi gospodarczemu, zwłaszcza w odniesieniu do zatrudnienia kobiet i ludzi młodych w państwach nadbrzeżnych i wyspiarskich; uważa, że strategia UE na rzecz regionu Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego nie może zostać wdrożona bez uwzględnienia pojęcia niebieskiej gospodarki, jako że obejmuje ona szerokie spektrum sektorów działalności gospodarczej związanej z morzami i oceanami, akwakulturą, transportem morskim i rzecznym oraz turystyką środowiskową;
32. wzywa Komisję i kraje uczestniczące w tej strategii do zapewnienia zachęt, które będą przyciągać młodych ludzi do branży rybołówstwa i akwakultury w regionie Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego oraz będą zachęcać ich do podejmowania działalności w tych dziedzinach;
33. apeluje o koordynację polityki i harmonizację celów strategii, a także wspólnych projektów zgodnie z wartościami, zasadami i celami wspólnej polityki rybołówstwa; ponadto zachęca do wspierania rozwoju zrównoważonego sektora rybołówstwa i produkcji tradycyjnej zdrowej żywności; wzywa do tworzenia lokalnych grup działania w sektorze rybołówstwa, które mogą być naturalnym narzędziem różnicowania działalności połowowej; podkreśla fakt, że dla trwałości i rentowności rybołówstwa oraz akwakultury konieczny jest wzmożony udział zainteresowanych stron w ogólnym zarządzaniu, a także udoskonalona i zróżnicowana działalność rybacka;
34. uważa, że „niebieski” wzrost obejmuje wysoce zróżnicowane sektory oraz przedsiębiorstwa i z tego względu jego rozwój wymaga wysoce wykwalifikowanych pracowników we wszystkich tych sektorach; wzywa państwa członkowskie objęte strategią EUSAIR do promowania różnych sektorów „niebieskiego” wzrostu w ich programach szkoleniowych, z uwzględnieniem systemów uczenia się przez całe życie oraz szkoleń dla pracowników; zwraca uwagę na złożoność działań, sektorów i dyscyplin systemów społeczno-gospodarczych objętych „niebieskim” wzrostem, dlatego uważa, że bardzo ważne jest, aby państwa członkowskie zaangażowane w strategię EUSAIR przyjmowały strategie polityczne na rzecz rynku pracy w celu zwiększania możliwości w zakresie dostosowywania się do zmian, innowacji i wielodyscyplinarności, dostosowywania szkoleń zasobów ludzkich oraz zwiększania wskaźnika aktywności zawodowej kobiet;
35. podkreśla znaczenie większego i rzeczywistego powiązania między strategią „UE 2020” a trzema filarami strategii EUSAIR, w szczególności w odniesieniu do filaru „niebieskiego” wzrostu, w oparciu o plan działania Komisji Europejskiej; uznaje plan działania za jeden z rezultatów podejścia strategii określający konkretne priorytety dla makroregionu; podkreśla, że na tej podstawie każde działanie lub projekt wybiera się w ramach procesu szeroko zakrojonych konsultacji oddolnych, obejmującego szereg zainteresowanych stron z regionu adriatycko-jońskiego i reprezentujących nie tylko krajowe, regionalne i lokalne organy oraz partnerów społecznych, ale również sektor prywatny, gospodarkę społeczną, środowisko akademickie i społeczeństwo obywatelskie;
36. zachęca do promowania klastrów łączących agencje publiczne i prywatne przedsiębiorstwa, wyższe uczelnie, instytuty badawcze i inne zainteresowane strony w sektorze gospodarki morskiej oraz do współpracy między tymi podmiotami w celu pobudzania innowacji i pełnego wykorzystania synergii; uważa, że dla zapewnienia bardziej efektywnych i wydajnych inwestycji, działania w ramach filaru niebieskiego wzrostu powinny opierać się na krajowych i regionalnych strategiach badań i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji; wzywa państwa i regiony do uczestniczenia w platformie S3 Komisji i tym samym do korzystania z pomocy w zakresie opracowywania, wdrażania i przeglądu strategii inteligentnej specjalizacji; w tym kontekście uważa za konieczne zapewnienie lepszego dostępu do kredytów dla MŚP oraz doskonalenie istniejących sieci biznesowych (klastrów) w ramach procesu umiędzynarodowiania w celu tworzenia nowej jakości i trwałych miejsc pracy;
37. popiera utworzenie wspólnego znaku jakości przeznaczonego dla wysokiej jakości owoców morza pochodzących z regionu w celu zwiększenia ich konkurencyjności;
38. podkreśla znaczenie dialogu społecznego oraz zaangażowania przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego w działania na rzecz budowania potencjału wraz z organami publicznymi; uważa, że można to osiągnąć przez utworzenie – na poziomie makroregionalnym oraz na poziomie regionalnym w każdym państwie członkowskim – stałej platformy służącej reprezentowaniu partnerów społecznych i gospodarczych, zgodnie z tym, co już zrealizowano w odniesieniu do uczelni wyższych, izb handlowych i miast;
39. podkreśla rolę badań morskich oraz ściślejszej współpracy naukowców, państw członkowskich i regionów objętych strategią EUSAIR w tych sektorach w celu wyeliminowania istniejącej luki między państwami członkowskimi i zwiększenia konkurencyjności obszarów przybrzeżnych oraz tworzenia lokalnych, wysokiej jakości i trwałych miejsc pracy;
40. z niepokojem odnotowuje uszczuplenie zasobów połowowych w Morzu Adriatyckim i Morzu Jońskim na skutek przełowienia oraz nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów (NNN), a także inne istotne zagrożenia dla całego środowiska morskiego; podkreśla, że rybołówstwo jest jednym z kluczowych sektorów gospodarki na obszarach przybrzeżnych i wyspowych; w związku z tym uważa za konieczne, by postrzegać za nadrzędny cel strategii ochronę i zachowanie zasobów połowowych oraz ekosystemów morskich zgodnie z zasadą maksymalnych podtrzymywalnych połowów zawartą we wspólnej polityce rybołówstwa; podkreśla, że w okresie przejściowym należy koniecznie wspierać dostosowywanie limitów połowowych za pośrednictwem dotacji na zakup urządzeń w ramach Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (EFMR); apeluje o stanowcze działanie polegające na dostosowaniu ustawodawstw państw trzecich w dziedzinie rybołówstwa do przepisów UE, wymiany danych, platform wspólnego monitorowania oraz wieloletnich planów zarządzania rybołówstwem, a także o rozważenie, w jaki sposób rozwijać zrównoważony sektor akwakultury z jego wielkim potencjałem zasilania go energią ze źródeł odnawialnych;
41. przypomina, że ilości ryb oraz skorupiaków, mięczaków i innych bezkręgowców wodnych wykorzystywanych do celów handlowych powinny się mieścić w bezpiecznych limitach biologicznych, co zapewni osiągnięcie dobrego stanu ekosystemów i zabezpieczy długoterminową równowagę przemysłu rybnego;
42. zwraca się do Komisji o rejestrowanie wielkości połowów dokonywanych w ramach połowów rekreacyjnych oraz o uregulowanie tej działalności i o zastosowanie do nich, a także do połowów przemysłowych, celu, jakim jest maksymalny podtrzymywalny połów;
43. apeluje o przeprowadzenie kompleksowych badań zasobów połowowych, obejmujących w szczególności zagrożone gatunki i ich biologiczne współzależności, mając na uwadze, że brak dokładnych danych oraz pełnego i szczegółowego obrazu aktualnej sytuacji stwarza ryzyko, że dokonywane oceny będą nieprecyzyjne i niewiarygodne; apeluje o zachowanie naturalnych tarlisk;
44. wzywa do analizy i promowania projektów, które mają na celu ocenę wpływu połowów niebezpośrednich (urwane fragmenty sieci rybackich, sieci do hodowli małży) oraz przyłowów chronionych gatunków; szacuje się, że tylko na Morzu Adriatyckim przyławia się przypadkowo ponad 40 000 żółwi morskich; uważa, że niezbędne jest pilne przeprowadzenie badań w sprawie tego rodzaju wpływu, a także w sprawie łagodzenia go (np. za pomocą urządzeń zapobiegających przypadkowemu połowowi żółwi);
45. apeluje o zdecydowane wsparcie sektora budowy statków, w tym statków rekreacyjnych, skupiając się na jego modernizacji i specjalizacji w celu tworzenia miejsc pracy i dostosowania do wymogów dotyczących zrównoważonego i konkurencyjnego wzrostu idącego w parze z niebieskimi technologiami;
46. wzywa do zapewnienia silnego wsparcia na rzecz obszarów produkcyjnych, nawiązywania partnerstwa i współpracy między obszarami w różnych częściach makroregionu; zachęca do wymiany dobrych praktyk nabytych dzięki najcenniejszym doświadczeniom w sektorze, a także dobrych praktyk wypracowanych w innych regionach, aby zastosować to samo podejście w celu propagowania tworzenia obszarów produkcyjnych;
47. podkreśla znaczenie wpierania i zachęcania do rekreacyjnego wędkarstwa sportowego i rodzinnego, a także zintegrowanych strategii politycznych w zakresie rybołówstwa i turystyki (rybołówstwo, turystyka połowowa, marikultura), w szczególności na wyspach, z myślą o ochronie lokalnych tradycji kulturowych i morskiego stylu życia mieszkańców wysp i małych nadbrzeżnych miejscowości; wspiera zrównoważone, tradycyjne rybołówstwo na niewielką skalę oraz akwakulturę, wraz z bardziej zróżnicowaną ofertą kulinarną oraz promowaniem lokalnych targów rybnych, jako najlepszego sposobu zapewnienia zrównoważoności oraz silniejszego wsparcia turystyki przybrzeżnej;
48. apeluje do Komisji o wsparcie i propagowanie udziału rybołówstwa i pracowników sektora rybołówstwa w projektach w zakresie turystyki kulturalnej i turystyki związanej z dziedzictwem, obejmujących rybołówstwo, odkrywanie na nowo kultury morskiej oraz miejsc istotnych dla tradycyjnego rybołówstwa i zawodów z nim związanych;
49. podkreśla znaczenie gospodarki społecznej i przedsiębiorczości kobiet w realizacji filaru „niebieskiego” wzrostu i wzywa państwa członkowskie objęte strategią EUSAIR do promowania i wspierania uczestnictwa kobiet we wszystkich odnośnych sektorach; przypomina o podstawowej roli małych przedsiębiorstw i mikroprzedsiębiorstw w odnośnych regionach i obszarach oraz zwraca się do państw członkowskich objętych strategią EUSAIR o wdrożenie aktywnych strategii politycznych, by wspierać takie formy działalności gospodarczej;
50. wspiera działania mające na celu zmniejszenie ryzyka hydrogeologicznego i ryzyka erozji wybrzeża;
51. zachęca do działań mających na celu wspieranie zawodów związanych z morzem, które doznały większego uszczerbku w wyniku wdrażania polityki UE, na przykład przez alternatywne projekty mające na celu ponowne odkrycie tradycyjnego rzemiosła morskiego;
52. podkreśla znaczenie badań i zachęca do silnego wsparcia obszarów morskich i przybrzeżnych;
53. podkreśla, że rozwój akwakultury i marikultury może odgrywać ważną rolę nie tylko w odbudowie różnorodności gatunków, ale również we wzroście gospodarczym w regionie Morza Adriatyckiego i Jońskiego;
54. wzywa Komisję do intensyfikacji wymiany dobrych praktyk, takich jak trwałość projektów opracowywanych przez przybrzeżne grupy działania.
Połączenie regionu
55. zauważa, że lepsze połączenia transportowe i energetyczne między krajami uczestniczącymi, a także między krajami uczestniczącymi a ich państwami ościennymi, w tym w odniesieniu do transportu morskiego, połączeń intermodalnych z obszarami w głębi lądu, jak również sieci energetycznych, są niezbędne dla makroregionu i są warunkiem wstępnym rozwoju gospodarczo-społecznego; podkreśla brak połączeń między oboma wybrzeżami Morza Adriatyckiego oraz istniejącą lukę infrastrukturalną w regionie adriatycko-jońskim;
56. zachęca do stymulowania wdrażania trwałych połączeń w transporcie, które skracałyby czas przejazdu, zmniejszały koszty transportu i logistyki oraz koszty zewnętrzne; apeluje o realizację głównych strategicznych działań związanych z węzłami transportowymi łączącymi sieci lądowe i morskie w celu stworzenia szans dla transportu intermodalnego między krajami, zapewnienia spójności oraz poprawy ogólnej sieci i ograniczenia ruchu drogowego, a co za tym idzie zmniejszenia emisji CO2; zwraca uwagę na potrzebę poprawy wymiaru morskiego i portowego związanego z kabotażem, autostradami morskimi i rejsami między dwoma brzegami Adriatyku, zarówno na szlakach północ–południe, jak i wschód–zachód; wskazuje na potrzebę większej koordynacji w celu uniknięcia nadmiernego ruchu morskiego i usprawnienia jego zarządzania oraz nadzoru nad nim;
57. zachęca do zastosowania rozporządzenia w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji dwutlenku węgla z transportu morskiego (rozporządzenie (UE) 2015/757) na rzecz innowacji i stworzenia zrównoważonego transportu morskiego w makroregionie poprzez wykorzystanie alternatywnych rodzajów napędu oraz paliw w celu zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych oraz poprawy efektywności energetycznej w sektorze transportu;
58. podkreśla znaczenie połączenia morskich szlaków transportowych i portów z innymi częściami Europy, a także połączeń z korytarzami TEN-T; wzywa kraje uczestniczące do skoncentrowania wysiłków na wdrażaniu projektów objętych obecną siecią TEN-T oraz na innych działaniach dotyczących koncepcji jej rozszerzenia na Południowo-Wschodnią Europę/ wschodnie wybrzeże Adriatyku, umożliwiających rozwiązanie problemu luki w sieci w regionie adriatycko-jońskim; w związku z tym zachęca zaangażowane kraje do określenia priorytetowych projektów infrastruktury o regionalnej i europejskiej wartości dodanej, a także sugeruje, by zwrócić uwagę między innymi na:
(i) ukończenie korytarza bałtycko-adriatyckiego;
(ii) przedłużenie północ-południe korytarza skandynawsko-środziemnomorskiego;
(iii) utworzenie kolejowego korytarza towarowego w regionie Alpy-Bałkany Zachodnie;
(iv) lepsze połączenie Półwyspu Iberyjskiego ze środkowymi Włochami i Bałkanami Zachodnimi;
(v) wprowadzenie połączeń drogowych w regionie Bałkanów między systemem portów a krajami śródlądowymi, a także stworzenie połączenia z korytarzem Ren-Dunaj;
(vi) udoskonalenie obiektów portowych w celu lepszego połączenia obu wybrzeży Adriatyku, a także opracowanie przez zarządy portów północnego wybrzeża Adriatyku wspólnej strategii dotyczącej zapewnienia bardziej kompleksowego zaopatrywania Europy Środkowej w towary importowane;
59. zachęca do zoptymalizowania wydajności istniejącej sieci infrastrukturalnej, w szczególności w odniesieniu do aktualnych połączeń drogowych i kolejowych w makroregionie, w tym do połączeń ostatniego odcinka; podkreśla konieczność niezwłocznego ukończenia budowy autostrady adriatycko-jońskiej, co przyspieszy rozwój gospodarczy i społeczny całego makroregionu; przypomina o znaczeniu nowych korytarzy obejmujących autostrady, linie kolejowe oraz inne elementy infrastruktury po obu stronach regionu adriatycko-jońskiego; wskazuje na potrzebę większej koordynacji w celu uniknięcia nadmiernego ruchu morskiego i usprawnienia jego zarządzania oraz nadzoru nad nim;
60. wzywa do rozwijania infrastruktury kolei dużych prędkości, która zapewni wzajemnie połączenia w makroregionie oraz umożliwi lepsze połączenie z UE oraz w jej obrębie; podkreśla znaczenie ulepszenia połączeń kolejowych w regionie adriatycko-jońskim, a także między wybrzeżem Morza Tyrreńskiego i Adriatyckiego/Jońskiego;
61. wzywa kraje uczestniczące do poprawy swojej infrastruktury transportu morskiego, kolejowego i lotniczego oraz do tworzenia autostrad morskich w makroregionie obejmujących środki transportu intermodalnego, w szczególności z myślą o połączeniach z obszarami w głębi lądu, a także do poprawy logistyki transportowej przy jak najlepszym wykorzystaniu najbardziej zaawansowanych technologii oraz zagwarantowaniu stałego, wysokiego poziomu bezpieczeństwa i równowagi środowiska naturalnego; apeluje do krajów uczestniczących o dokonanie oceny możliwości poprawy połączeń dzięki instrumentom w zakresie elektromobilności, które mogłyby usprawnić międzynarodowe usługi elektronicznej sprzedaży biletów;
62. podkreśla brak skutecznych połączeń z wyspami; wzywa Komisję i państwa członkowskie do usprawnienia połączeń przez zbadanie nowych skoordynowanych, przynoszących korzyści opcji, optymalizację wykorzystania połączeń towarowych i pasażerskich oraz angażowanie prywatnych i publicznych zainteresowanych stron, by poprawić jakość życia, powstrzymać wyludnianie i umożliwić wykorzystanie szans społeczno-gospodarczych w tych obszarach; podkreśla potrzebę usprawnienia wewnętrznych połączeń wysp oraz infrastruktury transportowej w celu zapewnienia zrównoważonej mobilności wewnętrznej; podkreśla również potrzebę zapewnienia mieszkańcom wysp całorocznego dostępu do odpowiednich programów ochrony zdrowia i programów edukacyjnych;
63. wzywa do realizacji głównych projektów na rzecz intermodalnych połączeń wysp, a przede wszystkim apeluje o silne wsparcie lotnisk o strategicznym znaczeniu, takich jak lotnisko w Katanii, zarówno w zakresie infrastruktury, jak i nowych połączeń z innymi regionami makroregionu;
64. wzywa kraje uczestniczące do podejmowania dalszych wysiłków w celu dywersyfikacji źródeł energii, co nie tylko poprawi bezpieczeństwo energetyczne makroregionu, lecz również zwiększy konkurencję i pozwoli zwalczyć ubóstwo energetyczne, przynosząc istotne korzyści dla rozwoju gospodarczego i społecznego regionu; podkreśla potrzebę szczegółowej oceny wpływu działań w sektorze energii na środowisko; podkreśla znaczenie wspólnego planowania inwestycji w zakresie budowy terminali skroplonego gazu ziemnego (LNG) i brakujących sieci gazociągów w makroregionie, przyczyniając się tym samym do osiągnięcia większej niezależności i bezpieczeństwa energetycznego; ponadto zachęca do przyjęcia środków w celu zwiększania efektywności energetycznej i efektywnego gospodarowania zasobami, co przyczyni się również do zwiększenia konkurencyjności;
65. zachęca do rozwoju infrastruktury energetycznej umożliwiającej redukcję śladu węglowego, zwiększenie efektywności energetycznej i zagwarantowanie bezpieczeństwa energetycznego w makroregionie i poza nim; ponadto podkreśla znaczenie rozwijania i promowania koncepcji inteligentnych miast, aby zapewnić dodatkowe korzyści w odniesieniu do istniejącej ogólnej infrastruktury energetycznej makroregionu;
66. uznaje wysoki potencjał niedostatecznie wykorzystywanych odnawialnych źródeł energii w makroregionie; wzywa do korzystania z dostępnych odnawialnych źródeł energii, takich jak energia słoneczna i wiatrowa oraz energia pływów i prądów morskich (jeżeli jest to technicznie wykonalne), w ramach koszyka produkcji energii; podkreśla zrównoważenie i konkurencyjność potencjału elektrowni wodnych we wszystkich krajach uczestniczących; wzywa te kraje do udziału w tworzeniu prężnego i wzajemnie połączonego rynku gazu i energii w makroregionie, co zapewni równy dostęp do taniej i przystępnej energii; podkreśla znaczenie wzmocnienia transgranicznych wzajemnych połączeń energetycznych wspierających inwestycje w sektorze energetycznym jako kluczowych warunków wstępnych integracji z unijną siecią energetyczną, a także zniesienia barier dla inwestycji transgranicznych w sektorze energetycznym;
67. wspiera wspólne planowanie i inwestycje w infrastrukturę energetyczną zarówno do produkcji, jak i transportu energii oraz gazu w makroregionie zgodnie z założeniami sieci TEN-E, dzięki realizacji konkretnych projektów wymienionych w wykazie projektów będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty Energetycznej (PECI);
68. wyraża zaniepokojenie nowymi zachętami do poszukiwania i wydobywania ropy naftowej i gazu ziemnego na obszarach morskich i na lądzie, co może narazić makroregion na wystąpienie katastrof o bardzo poważnych skutkach dla środowiska i gospodarki, w tym dla sektora rybołówstwa oraz zdrowia publicznego; podkreśla, że każda tego typu działalność musi być zgodna z unijnymi przepisami i wytycznymi w dziedzinie klimatu i energii odnawialnej; podkreśla, że Morze Adriatyckie jest zamkniętym, płytkim morzem, gdzie nie ma możliwości usuwania zanieczyszczeń, oraz że ma ono kwitnącą gospodarkę turystyczną na obu brzegach, a także, że wzrost w makroregionie powinien w pierwszym rzędzie zależeć od działalności turystycznej i działalności gospodarczych związanych ze specyfiką środowiska i ekosystemu; podkreśla potrzebę spójnego wdrażania unijnego prawa i międzynarodowych konwencji w zakresie zrównoważenia środowiskowego oraz bezpieczeństwa działalności morskiej; wzywa do pełnego wdrożenia dyrektywy ramowej w sprawie strategii morskiej (2008/53/WE) oraz dyrektywy w sprawie bezpieczeństwa działalności związanej ze złożami ropy naftowej i gazu ziemnego na obszarach morskich (2013/30/EU);
69. wzywa do określenia wspólnych europejskich standardów w obszarze makroregionu adriatycko-jońskiego w zakresie bezpieczeństwa transportu;
70. wspiera potrzebę promowania transgranicznych usług lotniczych poprzez realizację wspólnych projektów mających na celu zagwarantowanie i zwiększenie liczby wewnętrznych połączeń w makroregionie;
Jakość środowiska
71. przypomina o bogactwie ekosystemów morskich, przybrzeżnych i lądowych w krajach uczestniczących; zauważa, że w Morzu Adriatyckim żyje prawie połowa (49 %) wszystkich zarejestrowanych gatunków śródziemnomorskich i jest ono najbardziej wyjątkowym podregionem Morza Śródziemnego ze względu na płytkość, niewielkie pływy oraz duży wpływ rzek; wzywa do wspólnych wysiłków ukierunkowanych na podejmowanie wszystkich możliwych środków, takich jak wykorzystanie czystych paliw w transporcie morskim i logistyce, w celu zachowania różnorodności biologicznej środowiska morskiego i transnarodowych siedlisk lądowych oraz zmniejszenia zanieczyszczenia morza i innych zagrożeń dla różnorodności biologicznej obszarów przybrzeżnych i morskich, a także zapobiegania im; podkreśla znaczenie ochrony zagrożonych gatunków morskich i lądowych, takich jak mniszka śródziemnomorska, odmieniec jaskiniowy, ryś, sęp płowy i inne; apeluje do krajów uczestniczących o wdrożenie współmiernych środków na rzecz realizacji tego celu;
72. wzywa do wymiany najlepszych praktyk między krajami uczestniczącymi w dziedzinie zarządzania dziedzictwem przyrodniczym i kulturowym z uwzględnieniem obszarów Natura 2000 i obiektów UNESCO w celu stworzenia atrakcji turystycznych z zachowaniem zasad zrównoważonego rozwoju;
73. apeluje do wszystkich krajów uczestniczących o połączenie sił przy planowaniu przestrzennym obszarów morskich zgodnie z dyrektywą 2014/89/UE z dnia 23 lipca 2014 r. ustanawiającą ramy planowania przestrzennego obszarów morskich oraz przy zintegrowanym zarządzaniu wybrzeżem, z udziałem różnych zainteresowanych stron (władz krajowych, regionalnych i lokalnych, miejscowej ludności, środowisk naukowych, organizacji pozarządowych itp.); uważa, że właściwe wspólne zarządzanie obszarem morskim zapewnia ramy istotne dla trwałego i przejrzystego użytkowania zasobów morskich;
74. mając na uwadze, że ze względu na nasilenie działalności morskiej stopniowo zmniejszają się łowiska, wzywa Komisję do dopilnowania, by na każdym etapie rozwoju działalności morskiej uwzględniane były w sprawiedliwy sposób interesy odnośnych sektorów, tzn., by uwzględniane były one na etapie planowania przestrzennego obszarów morskich oraz zintegrowanego zarządzania strefą przybrzeżną;
75. podkreśla znaczenie ochrony i zachowania rzek i jezior w basenie Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego;
76. wskazuje na potrzebę odpowiedzialnego przeciwdziałania zanieczyszczeniom historycznym i transgranicznym oraz oczyszczenia miejsc dotkniętych przemysłowym zanieczyszczeniem gleby, wody i powietrza, a także, w stosownych przypadkach, zanieczyszczeniem spowodowanym konfliktami zbrojnymi; wspiera wszelkie aktywne środki służące ograniczeniu zanieczyszczenia morza bronią chemiczną i konwencjonalną; wspiera ograniczanie z zamiarem wyeliminowania zanieczyszczeń morskich, zgodnie z dyrektywą ramową w sprawie strategii morskiej, a zwłaszcza w odniesieniu do zanieczyszczenia odpadami wysp na Adriatyku;
77. wyraża niepokój w związku ze szkodami spowodowanymi przez plastikowe odpady w morzu; wzywa Komisję do wsparcia inicjatyw mających na celu zbieranie tych odpadów i poddawanie ich recyklingowi; podkreśla znaczenie włączenia rybaków w ten proces;
78. wzywa kraje do opracowania i wdrożenia kompleksowych planów ponownego wykorzystywania opuszczonych terenów przemysłowych i wojskowych; podkreśla, że takie tereny nie tylko stwarzają zagrożenie dla środowiska naturalnego, ale również posiadają znaczący potencjał gospodarczy, który jest niewykorzystywany;
79. apeluje o zachęcanie do przenoszenia przemysłu z ośrodków miejskich i obszarów przybrzeżnych w celu podnoszenia jakości życia;
80. domaga się wykorzystania wszelkich istniejących środków w celu wprowadzenia najlepszych rozwiązań w zakresie gospodarowania odpadami i oczyszczania ścieków w regionie, zgodnie z dyrektywą Rady 91\271\EWG z dnia 21 maja 1991 r. dotyczącą oczyszczania ścieków komunalnych w państwach członkowskich UE;
81. zwraca uwagę na różne klęski żywiołowe oraz katastrofy spowodowane przez człowieka, które dotknęły region w ostatnich latach; zwraca uwagę na problem wylesiania i inne zagrożenia związane ze zmianą klimatu; podkreśla potrzebę pełnego stosowania zasad horyzontalnych w zakresie zarządzania ryzykiem katastrof naturalnych i dostosowania do zmian klimatu w celu wdrożenia planu działania i priorytetów każdego z filarów; zachęca do współpracy krajowe instytuty hydrometeorologiczne w celu radzeniu sobie z ekstremalnymi warunkami pogodowymi, konsekwencjami zmian klimatu i zarządzania ryzykiem wystąpienia katastrof; uznaje, że sektory gospodarki wodnej, rolnictwa i turystyki są najbardziej narażone na zmiany klimatu, stąd też zachęca do podjęcia współpracy pomiędzy władzami krajowymi w celu ustanowienia ram i mechanizmu wsparcia na rzecz wdrożenia środków łagodzenia zmiany klimatu i przystosowywania się do niej;
82. podkreśla potrzebę zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych, w szczególności w sektorze transportu morskiego;
83. podkreśla, że istnieje problem geograficznych i sezonowych nierówności w dostępie do zasobów wodnych przejawiający się w istotnym niedoborze wody na wyspach i w obszarze przybrzeżnym w okresie letnim, kiedy zapotrzebowanie na wodę jest kilka razy wyższe ze względu na przyjazd dużej liczby turystów;
84. wzywa do utworzenia regionalnego centrum alarmowego na wypadek klęsk żywiołowych oraz opracowania wspólnego planu awaryjnego na wypadek wycieku ropy naftowej lub wystąpienia zanieczyszczeń na dużą skalę z myślą o ustanowieniu systemu wczesnego ostrzegania przed klęskami żywiołowymi oraz katastrofami powodowanymi działalnością przemysłową, transportową i innymi czynnikami, takimi jak powodzie, pożary czy działalność wydobywcza w Adriatyku; podkreśla, że takie centrum powinno być bezpośrednio powiązane z unijnym mechanizmem ochrony ludności; podkreśla znaczenie ochrony ekosystemu oraz różnorodności biologicznej regionu poprzez lepsze zrozumienie i wymianę najlepszych praktyk;
85. wzywa kraje spoza UE do przyspieszenia wdrażania sektorowego dorobku prawnego (m.in. ramowej dyrektywy wodnej) w celu przygotowywania się do przystąpienia w przyszłości do UE;
86. apeluje do państw członkowskich, by konsultowały się z właściwymi organami krajów ościennych i lokalnymi społecznościami w makroregionie, w szczególności odnośnie do działalności gospodarczej podlegającej ocenie oddziaływania na środowisko zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/52/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. zmieniającą dyrektywę 2011/92/UE w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko;
Zrównoważona i konkurencyjna turystyka
87. podkreśla szczególne znaczenie turystyki dla gospodarki europejskiej i rozwoju spójności społecznej w UE, w tym dla krajów śródziemnomorskich, a także dla całego regionu; podkreśla potrzebę opracowania nowych podejść, by przeciwdziałać sezonowości, zgodnie z wpływem turystyki na środowisko i jej zrównoważonym charakterem; apeluje o rozszerzenie wsparcia na finansowanie projektów z dziedziny turystyki ze środków europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych oraz z innych źródeł;
88. apeluje o pilną poprawę transgranicznych połączeń drogowych, aby zwiększyć konkurencyjność turystyki, ponieważ słabe połączenia powodują powstawanie utrudnień komunikacyjnych i poważnych opóźnień; podkreśla konieczność poprawy – na potrzeby turystyki – istniejącej infrastruktury lotniczej oraz połączenia morskiego między dwoma wybrzeżami Adriatyku;
89. podkreśla potrzebę promowania już istniejących portów lotniczych w makroregionie w celu uniknięcia nadmiernej koncentracji pasażerów w kilku węzłach, a także wspierania zrównoważonej turystyki oraz lepszego rozkładu ruchu turystycznego na różnych obszarach;
90. uznaje bogate dziedzictwo kulturowe i naturalne regionu (w tym działalność kulturalną, na przykład kino, teatr i muzykę) za największy atut, na którym opiera się sektor turystyki; zwraca uwagę na dużą liczbę atrakcji turystycznych wpisanych na listę UNESCO oraz obszarów Natura 2000 we wszystkich krajach uczestniczących; uważa, że pomimo znaczącego wkładu tego sektora w gospodarkę potencjał turystyki nie jest w pełni wykorzystywany, zwłaszcza z uwagi na dużą sezonowość oraz brak obszarów innowacji, zrównoważoności, infrastruktury transportowej, jakościowej oferty turystycznej, kwalifikacji uczestniczących zainteresowanych stron, a także odpowiedzialnego zarządzania turystyką; apeluje do krajów uczestniczących, aby przyjęły rozwiązania polityczne mające na celu zagwarantowanie odpowiedniej oferty połączeń i usług hotelarskich również poza sezonem letnim w celu dywersyfikacji napływu turystów i zapewnienia stałej ich obecności o różnych porach roku; podkreśla znaczenie łączenia turystyki z dziedzictwem naturalnym, kulturalnym i artystycznym;
91. zachęca państwa członkowskie do promowania zrównoważonych rozwiązań w zakresie mobilności w sektorze turystyki, co poprawi jakość usług turystycznych oraz rozszerzy ich zakres;
92. uznaje podstawowe znaczenie parków narodowych i przyrodniczych oraz obszarów chronionych dla dalszej edukacji obywateli w dziedzinie ochrony środowiska i walki ze zmianą klimatu;
93. podkreśla, że współpraca miedzy krajami jest nieodzowna dla dalszego rozwoju turystyki w regionie; zachęca do tworzenia zrównoważonych strategii turystycznych dla Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego, umożliwiających krajom czerpanie korzyści z synergii, a także rozwiązanie wspólnych problemów na szczeblu makroregionu; uważa, że nieodzowna jest współpraca na rzecz wzmocnienia pozycji ośrodków turystycznych położonych w regionie adriatycko-jońskim;
94. apeluje do Komisji Europejskiej, krajów uczestniczących oraz władz lokalnych i regionalnych, aby podejmowały działania w celu motywowania zainteresowanych stron do usprawniania infrastruktury turystycznej;
95. podkreśla znaczenie wspierania branży kulturalnej i twórczej, a zwłaszcza rozwoju i uwzględniania przedsiębiorczości w sektorze muzycznym, teatralnym, tanecznym i kinematograficznym; zachęca do organizowania festiwali, konwencji i wydarzeń kulturalnych promujących integrację;
96. zwraca uwagę na potrzebę zapewnienia MŚP łatwiejszego dostępu do wsparcia i finansowania, ponieważ moją one zasadnicze znaczenie dla sektora turystycznego; zachęca zainteresowane strony w regionie do uczestnictwa w Europejskiej Sieci Przedsiębiorczości w celu wymiany doświadczeń, nawiązywania kontaktów i znajdowania partnerów transgranicznych;
97. podkreśla znaczenie projektów inteligentnej specjalizacji oraz tworzenia inteligentnych wspólnot poprzez lepsze wykorzystanie istniejących platform innowacyjnych, takich jak utworzenie obszaru kreatywności w regionie adriatycko-jońskim;
98. wspiera rozwój zróżnicowanej oferty turystycznej obejmującej parki i szlaki tematyczne oraz turystykę kulturalną, wiejską, zdrowotną, medyczną, wodną, winiarsko-gastronomiczną, konferencyjną i sportową, w tym jazdę na rowerze, golf, nurkowanie, piesze wędrówki, jazdę na nartach, wspinaczkę i inne dyscypliny sportowe na wolnym powietrzu, w celu promowania turystyki przez cały rok oraz zwiększenia konkurencyjności ośrodków turystycznych w oparciu o zrównoważoność; wspiera rozwój agroturystyki w celu odciążenia głównych ośrodków turystycznych i wąskiego obszaru przybrzeżnego, co pomoże zaradzić problemowi sezonowości; wspiera rozszerzanie działalności turystycznej na obszary położone w głębi lądu oraz tworzenie zintegrowanych produktów turystycznych, które obejmują główne atrakcje makroregionu i jego stolic;
99. podkreśla znaczenie spójności między zarządzaniem w turystyce a infrastrukturą oraz potrzebę poprawy jakości i zwiększenia różnorodności usług i możliwości, z uwzględnieniem specyfiki regionu; podkreśla również duże znaczenie promowania i podtrzymywania lokalnych i regionalnych tradycji;
100. podkreśla znaczenie poszukiwania alternatywnych szlaków i modeli biznesowych, a także lepszego powiązania oferty rejsowej z lokalnymi mieszkańcami i produktami, co ułatwi rozwiązanie problemu niezrównoważonych zatorów i lepsze wykorzystywanie pełnego potencjału przy uzyskaniu trwalszych korzyści gospodarczych dla lokalnych gospodarek; uznaje znaczenie rozwijania i kreowania wizerunku szlaków turystycznych makroregionu poprzez mapowanie i dalsze promowanie istniejących szlaków;
101. wspiera wykorzystanie w celach turystycznych największych bogactw regionu oraz opracowanie programów promocyjno-handlowych;
102. podkreśla potrzebę zapewnienia rzeczywistej intermodalności transportu poprzez wykorzystanie zintegrowanej sieci usług i powiązań w celu rozwinięcia turystyki wysokiej jakości i przyjaznej środowisku;
103. wspiera utworzenie karty adriatycko-jońskiej, promującej zrównoważoną turystykę poprzez określenie kryteriów, zasad i wytycznych oraz wdrożenie systemu ETIS (European Tourism Indicator System) służącego ocenie ośrodków turystycznych w celu usprawnienia ich zrównoważonego rozwoju;
104. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz parlamentom i rządom krajów uczestniczących w strategii EUSAIR (Chorwacja, Grecja, Włochy, Słowenia, Albania, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra i Serbia).
UZASADNIENIE
Kontekst
W grudniu 2012 r. Rada Europejska zwróciła się do Komisji o przedstawienie do końca 2014 r. nowej strategii UE dla regionu adriatycko-jońskiego (EUSAIR). Komisja przychyliła się do tego wniosku i w dniu 17 czerwca 2014 r. przedstawiła strategię EUSAIR.
EUSAIR jest trzecią z kolei unijną strategią makroregionalną, dzięki czemu może czerpać korzyści z wniosków i doświadczeń strategii UE dla regionu Morza Bałtyckiego oraz strategii UE dla regionu Dunaju. Strategia ta bazuje na istniejącej współpracy w regionie, głównie za sprawą inicjatywy adriatycko-jońskiej zapoczątkowanej w 2000 r. przez podpisanie deklaracji z Ankony oraz utworzenie w 2006 r. euroregionu adriatycko-jońskiego z udziałem 26 organów władz regionalnych i lokalnych z siedmiu krajów będących jego członkami. EUSAIR obejmuje osiem krajów, do których zaliczają się zarówno państwa członkowskie (Chorwacja, Grecja, Włochy i Słowenia), jak i kraje nienależące do UE, o statusie krajów kandydujących (Albania, Czarnogóra i Serbia) lub potencjalnie kandydujących (Bośnia i Hercegowina). Region zamieszkuje ponad 70 mln osób i odgrywa on kluczową rolę w umacnianiu ciągłości geograficznej w Europie.
Burzliwa historia regionu jest naznaczona wydarzeniami, które wywarły druzgocący i długotrwały wpływ na rozwój i współpracę między krajami. W ostatnim czasie poważny wpływ na region wywarł kryzys gospodarczy. Bezrobocie i zadłużenie osiągają niespotykane dotąd wartości w krajach, które są zmuszone dokonywać bolesnych cięć budżetowych oraz konsolidacji fiskalnej. Ożywienie gospodarcze i wzrost w niewydolnych gospodarkach hamowane są przez spadek liczby inwestycji, zarówno publicznych, jak i prywatnych.
W tym kontekście EUSAIR stwarza niepowtarzalną szansę dla krajów z regionu na uwolnienie się od dotychczasowych problemów gospodarczych i politycznych poprzez współdziałanie pod kierunkiem Komisji, by osiągnąć dobrą koniunkturę i zrównoważony rozwój.
Obecnie nastał idealny czas dla strategii EUSAIR, a ma to związek ze zmianami politycznymi na szczeblu unijnym. Po pierwsze, Komisja pod przewodnictwem Jeana-Claude'a Junckera postanowiła skoncentrować uwagę na stymulowaniu inwestycji za sprawą planu inwestycyjnego oraz utworzonego w tym celu Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych. Dla krajów regionu adriatycko-jońskiego oznacza to wielką szansę na nadrobienie luki inwestycyjnej z ostatnich lat. EUSAIR daje możliwość pokierowania inwestycjami w taki sposób, aby uzyskać rezultaty korzystne dla całego regionu. Po drugie, Komisja niejednokrotnie zapowiadała, że w najbliższej przyszłości nie dojdzie do rozszerzenia Unii. Choć dla krajów Bałkanów Zachodnich są to złe wieści, EUSAIR pozwoli im zbliżyć się o krok do UE poprzez dostosowanie ich strategii politycznych oraz ścisłą współpracę z państwami członkowskimi.
Potencjał regionu adriatycko-jońskiego jest ogromny, ale uwolnić można go jedynie poprzez wspólne i skoordynowane wysiłki wszystkich krajów w regionie ze znacznym udziałem władz lokalnych i regionalnych. Komisja wraz z EBI i innymi podmiotami międzynarodowymi ma do odegrania szczególną rolę polegającą na udzielaniu wskazówek i wsparcia w realizacji strategii. Sprawozdawca jest przekonany, że EUSAIR okaże się strategią o znaczeniu historycznym zarówno dla krajów uczestniczących, jak i całej UE.
Priorytety i propozycje
W wyniku kilkumiesięcznych dyskusji na szczeblu unijnym, krajowym, regionalnym i lokalnym z zainteresowanymi stronami reprezentującymi zaangażowane kraje wyodrębniono następujące priorytety, pomysły i propozycje w zakresie rozwoju:
Filar I – „Niebieski” wzrost (rybołówstwo morskie, akwakultura, niebieskie technologie, zarządzanie i usługi w dziedzinie gospodarki morskiej)
- dostosowanie do zasobooszczędnego rybołówstwa oraz stymulacja produkcji i konsumpcji owoców morza;
- polepszenie otoczenia biznesowego oraz wzmocnienie konkurencyjności przemysłu morskiego poprzez wsparcie instytucjonalne i infrastrukturalne;
- wsparcie dla badań i rozwoju oraz innowacji stosowanych w przemyśle morskim, stymulowanie rozwoju niebieskich badań, innowacji i umiejętności;
- inwestycje w rozwój zasobów ludzkich;
- rozwój klastrów makroregionalnych – „Ekologiczne klastry stoczniowe na Morzach Adriatyckim i Jońskim” – zachęcanie do korzystania z nowych materiałów i biotechnologii w celu zmniejszenia obciążenia dla środowiska powodowanego przez procesy technologiczne w przemyśle stoczniowym, remonty statków i konserwację jachtów;
- poprawa dostępu do finansowania i promowanie podmiotów rozpoczynających działalność gospodarczą – „Niebieskie finansowanie w regionie adriatycko-jońskim”;
- zarządzanie obszarami morskimi – „Grupa robocza ds. zarządzania morskiego i usług morskich”, „Skoordynowane planowanie przestrzenne obszarów morskich oraz zintegrowane zarządzanie wybrzeżem” – utworzenie podstawy prawnej dla planu zagospodarowania przestrzennego morza z uwzględnieniem możliwości zmian w ustawodawstwie w celu wprowadzenia norm regulujących wdrażanie planu;
- umiejętności morskie – „Przepływ umiejętności morskich”;
- zarządzanie obszarami morskimi – „Grupa robocza ds. zarządzania morskiego i usług morskich”;
- wymiana danych oraz wiedzy – „Adriatycko-jońska chmura wymiany danych na potrzeby wsparcia zarządzania oraz usług w dziedzinie gospodarki morskiej”;
- zdolność instytucjonalna na potrzeby harmonizacji standardów i regulacji morskich – „szkolenie MSP i ICM oraz wzajemne wsparcie”;
- powiązanie turystyki i rybołówstwa – większość mieszkańców obszarów nadbrzeżnych żyje z połowu ryb i turystyki;
- zrównoważone połowy – używanie niewielkich łodzi i odpowiednio dobranego sprzętu;
- utworzenie morskich obszarów chronionych – zapewni zrównoważone rybołówstwo;
- stosowanie silników niezanieczyszczających środowiska;
- tworzenie małych, rodzinnych przetwórni, ponieważ w ten sposób ludzie żyjący z działalności połowowej mogą uzyskać wyższą wartość, oferując kompletny produkt końcowy;
- lepsze połączenie krajów, opracowanie wspólnych planów i regulacja rynków produktów rybołówstwa;
- integracja i przyjęcie długoterminowych regionalnych planów zarządzania rybołówstwem, zwłaszcza w odniesieniu do podzielnych zasobów;
- zgodność z ustawodawstwem UE oraz wspólne standardy i praktyki – „zgodność z ustawodawstwem UE w dziedzinie rybołówstwa”, „wspólne standardy i praktyki w dziedzinie akwakultury”;
- dywersyfikacja i rentowność rybołówstwa i akwakultury – „Sieć antykryzysowa dla branży owoców morza”, „Usprawnienie i dywersyfikacja działalności połowowej”; „Zrównoważone lokalizowanie i zarządzanie gospodarstwami akwakultury” – w celu ulepszenia platformy rozwoju w sektorze rybołówstwa i akwakultury, co ma służyć zwiększeniu wydajności produkcji oraz jakości środowiskowej poprzez opracowanie działań umożliwiających integrację działalności połowowej i atrakcji turystycznych, rozwój akwakultury w sposób umożliwiający współistnienie z innymi rodzajami działalności gospodarczej oraz wyznaczanie lokalizacji zrównoważonych i przyjaznych środowisku obszarów połowowych i gospodarstw akwakultury;
- zwiększenie produkcji i promocji akwakultury poprzez ograniczenie negatywnego wpływu połowów na istniejące zasoby ryb oraz ochronę tarlisk, m.in. tarliska znajdującego się nieopodal wyspy Jabuka w Chorwacji;
- łączenie turystyki i akwakultury jako kompatybilnych rodzajów działalności;
- planowanie przestrzenne w akwakulturze, oparte na wspólnych zasadach i praktykach – koncepcja AZA;
- poprawa konkurencyjności sektora akwakultury; promowanie współpracy w zakresie badań i rozwoju, dywersyfikacja sektora (nowe gatunki, nowe techniki, akwakultura ekologiczna);
- promowanie tradycyjnych metod akwakultury w pełni zintegrowanych z obszarem naturalnym, stosowanie naturalnych materiałów w hodowli, chów gatunków rodzimych;
- współpraca w dziedzinie akwakultury na poziomie makroregionu, opracowywanie wspólnych planów w celu poprawy konkurencyjności rynkowej;
- sprawniej funkcjonujące otoczenie biznesowe dla przedsiębiorstw i inwestorów;
- lepsza współpraca handlowa między przedsiębiorstwami w regionie;
- eliminacja przeszkód w działalności gospodarczej przedsiębiorstw na jednolitym rynku unijnym;
- propagowanie transferu nowych technologii w sferze gospodarki oraz w sferze publicznej, propagowanie postępu technologicznego społeczeństwa;
- ochrona krajowych sektorów rybołówstwa (w szczególności tradycyjnych metod połowowych) i akwakultury w ramach wdrażania wspólnej polityki rybołówstwa;
Filar II – Połączenie regionu (transport morski, połączenia intermodalne z obszarami w głębi lądu, sieci energetyczne)
- przedłużenie północ-południe korytarza skandynawsko-środziemnomorskiego do odcinka Ankona-Pescara-Bari oraz korytarza bałtyckiego do wybrzeża Adriatyku oraz lepsze połączenie Półwyspu Iberyjskiego ze środkowymi Włochami i Bałkanami;
- systematyczna poprawa infrastruktury transportowej poprzez przebudowę, modernizację oraz budowę nowych obiektów infrastruktury, takich jak projekty mostów nad Cieśniną Messyńską oraz na Półwysep Pelješac;
- konkurencyjność na rynku usług transportowych zgodnie z unijnymi regulacjami prawnymi;
- rozwój krajowych systemów w celu wspierania transportu publicznego/zbiorowego we wszystkich modułach transportowych;
- wdrażanie partnerstw publiczno-prywatnych w działalności transportowej;
- długofalowe planowanie programów w zakresie bezpieczeństwa transportu, w szczególności transportu drogowego;
- usprawnienie rozwiązań systemowych na przejściach granicznych;
- lepsze połączenie portów z TEN-T przez obszary położone w głębi lądu oraz stymulowanie rozwoju intermodalności w regionie adriatycko-jońskim;
- zmniejszenie izolacji wysp i obszarów oddalonych poprzez polepszenie ich dostępu do usług transportowych i energetycznych;
- budowa odpowiedniej infrastruktury energetycznej;
- dywersyfikacja źródeł i szlaków przesyłowych w całym regionie z myślą o sieciowej współpracy energetycznej makroregionu adriatycko-jońskiego z europejskim obszarem energetyki;
- łączenie działalności/usług portowych w klastry w całym regionie – ewentualne projekty: rozdział funkcji o znaczeniu strategicznym i harmonizacja działalności portowej poprzez wspólny inteligentny system transportowy (ITS), m.in. w oparciu o inicjatywę Stowarzyszenia Portów Północnego Adriatyku (Triest, Koper, Wenecja i Rijeka) oraz projekt APC – Adriatycki Związek Portów (Wenecja, Ploče i Igoumenitsa);
- usprawnienie i harmonizacja monitorowania ruchu oraz zarządzania ruchem;
- rozwój portów, optymalizacja połączeń portowych, infrastruktury, procedur i operacji;
- rozwój kompleksowej sieci Bałkanów Zachodnich;
- poprawa dostępności obszarów nadbrzeżnych i wysp;
- tworzenie autostrad morskich;
- reforma kolei;
- rozwój transportu lotniczego;
- usprawnienie przejść granicznych;
- trasy korytarzy międzynarodowych na terytoriach krajowych (autostrady morskie, główny korytarz śródziemnomorski oraz bałtycko-adriatycki sieci TEN-T);
- poprawa bezpieczeństwa transportu morskiego, systemów informatycznych, podnoszenie świadomości sytuacji morskiej w celu wydajniejszego korzystania z zasobów ludzkich, sprzętu i statków, skuteczniejsze reagowanie na wyzwania dla bezpieczeństwa morskiego oraz zanieczyszczenie środowiska morskiego;
- międzypaństwowa koordynacja głównych projektów infrastruktury połączeniowej w regionie adriatyckim;
Filar III – Jakość środowiska (środowisko morskie, transgraniczne siedliska lądowe i różnorodność biologiczna)
- ograniczenie eutrofizacji antropogenicznej ze źródeł skupionych oraz rozproszonych, poprzez inwestycje w sektorze wodnym (budowa oczyszczalni ścieków komunalnych i przemysłowych oraz powiązanych zakładów utylizacji osadów ściekowych, modernizacja sieci kanalizacyjnej), a także w rolnictwo ekologiczne na obszarach nadbrzeżnych;
- ochrona i przywracanie różnorodności biologicznej oraz ekosystemu poprzez zapewnienie odpowiedniego systemu monitorowania, informacji i zarządzania na potrzeby programu Natura 2000, a także zrównoważone zarządzanie zasobami środowiska naturalnego;
- ograniczenie wpływu odpadów morskich na środowisko poprzez lepsze gospodarowanie odpadami w obszarach nadbrzeżnych i programy oczyszczania;
- usprawnienie skoordynowanej ochrony i zrównoważonego rozwoju stref przybrzeżnych w regionie poprzez ratyfikację i wdrożenie Protokołu do konwencji barcelońskiej w sprawie zintegrowanego zarządzania strefą przybrzeżną;
- promowanie i dążenie do zrównoważonego rozwoju gospodarki morskiej i przybrzeżnej oraz zrównoważonego korzystania z zasobów morskich i przybrzeżnych poprzez morskie planowanie przestrzenne;
- wzbogacanie morskiej bazy wiedzy – polepszenie dostępności i aktualności danych o stanie różnorodności biologicznej na lądzie i w morzu;
- rozszerzanie sieci morskich obszarów chronionych – tworzenie zdolności do wprowadzania dostępu do ekosystemu oraz mapowania obszarów istotnych dla zachowania gatunków i siedlisk w priorytetowych lokalizacjach oraz tworzenia morskich obszarów chronionych w regionie;
- wspieranie programów oczyszczania;
- określenie aspektów o kluczowym oddziaływaniu na środowisko morskie;
- wymiana najlepszych praktyk między organami zarządzającymi morskimi obszarami chronionymi;
- przygotowanie i wdrożenie wspólnego planu awaryjnego;
- hierarchizacja inwestycji pod względem wpływu na ograniczanie zanieczyszczenia morza;
- harmonizacja i stosowanie krajowych unormowań prawnych dotyczących siedlisk lądowych i różnorodności biologicznej – harmonizacja ustawodawstwa w dziedzinie miejskiego planowania przestrzennego, ochrony środowiska naturalnego, dziedzictwa naturalnego i kulturowego z postanowieniami Europejskiej konwencji krajobrazowej;
- ochrona i przywrócenie przybrzeżnych terenów podmokłych i pól krasowych;
- modernizacja krajowych systemów monitorowania i ich połączenie w system wczesnego ostrzegania w celu ograniczenia zagrożenia powodzią/niszczącym działaniem fal morskich, zanieczyszczeniem, pożarem itp.;
- połączenie/utworzenie systemu monitorowania stanu środowiska morskiego i połączenie/utworzenie środków ochrony środowiska morskiego na szczeblu (pod)regionów w celu osiągnięcia zadowalającej sytuacji ekologicznej w kwestiach, którym nie da się zaradzić poprzez monitorowanie/środki krajowe (np. w drodze umów międzynarodowych, takich jak konwencja barcelońska wraz z protokołami, dyrektywy europejskie – dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej itp.);
Filar IV – Zrównoważona i konkurencyjna turystyka (zróżnicowana oferta turystyczna, zrównoważone i odpowiedzialne zarządzanie turystyką)
- dywersyfikacja produktów turystycznych i oferty w celu przeciwdziałania sezonowości – międzynarodowe szlaki tematyczne, waloryzacja dziedzictwa kulturowego i naturalnego za sprawą turystyki, budowa nowej infrastruktury turystycznej (m.in. parków tematycznych, pól golfowych), kreowanie wizerunku produktów i usług turystycznych w makroregionie, promocja regionu na światowych rynkach, promocja w ramach konkretnych grup docelowych (m.in. seniorów bądź oferta turystyki konferencyjnej i biznesowej), pozycjonowanie regionu jako skupiska wspaniałych ośrodków turystycznych poza sezonem;
- poprawa jakości i innowacji w turystyce – technologie informacyjne i komunikacyjne, edukacja, transfery technologii, współpraca sieciowa podmiotów w branży, wymiana przykładów najlepszych praktyk, łączenie sektorów lokalnego rolnictwa, turystyki i dostaw żywności, innowacyjna promocja/marketing;
- zrównoważone i odpowiedzialne zarządzanie sektorem turystyki – dywersyfikacja ofert turystyki żeglarskiej i rejsowej, zrównoważona platforma badań i rozwoju nowych produktów i usług, przygotowanie zrównoważonych tematycznych szlaków turystycznych, mapowanie istniejących tematycznych szlaków turystycznych, waloryzacja dziedzictwa kulturowego i naturalnego, współpraca sieciowa klastrów i zrównoważonych przedsiębiorstw z branży turystycznej, wydajność energetyczna, inteligentna specjalizacja w turystyce;
- poprawa dostępności produktów i usług turystycznych – poprawa jakości poszczególnych usług i podnoszenie umiejętności, szkolenie personelu, promowanie i dostępność informacji, współpraca w celu usprawnienia podróży turystów, harmonizacja krajowych statystyk w celu ułatwienia pomiaru wyników sektora oraz przyszłego planowania i tworzenia polityki dla sektora;
- bardziej wydajne wykorzystanie funduszy unijnych – ułatwienie dostępu do finansowania nowych, trwałych i innowacyjnych podmiotów rozpoczynających działalność gospodarczą i MŚP skoncentrowanych na badaniach naukowych, co przyniesie korzyść w postaci nowych produktów i usług oraz poprawy jakości w sektorze;
- inicjatywy ukierunkowane na poprawę jakości zrównoważonej oferty turystycznej – przeprowadzenie niezbędnych zmian regulacji prawnych;
- sieć zrównoważonych przedsiębiorstw i klastrów turystycznych;
- szkolenia zawodowe i dotyczące rozwoju umiejętności w zakresie przedsiębiorczości w turystyce – zachęcanie do dywersyfikacji produktów i ofert turystycznych;
- współpraca adriatycko-jońska w celu usprawnienia ruchu turystycznego;
Inne priorytety:
- integracja krajów Bałkanów Zachodnich z UE;
- zapewnienie spójności w obrębie wszystkich trzech strategii makroregionalnych;
- zapewnienie wymaganej spójności projektów w ramach strategii makroregionalnych z krajowymi projektami strategicznymi;
Program współpracy adriatycko-jońskiej na lata 2014–2020
Program współpracy adriatycko-jońskiej na lata 2014–2020 (ADRION) jest programem realizującym drugi cel polityki spójności – Europejską współpracę terytorialną. Program ten obejmuje cztery państwa członkowskie UE (Chorwacja, Grecja, Włochy i Słowenia) oraz cztery kraje IPA (Albania, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra i Serbia). Całkowity budżet programu ADRION na okres 2014–2020 wynosi 118 154 690 EUR, z czego 83 467 729 pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, 15 688 887 EUR z Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA II), a pozostałe 18 998 074 EUR to wkłady krajowe. Program współpracy (dokument programowy) określający obszary inwestycji ADRION jest obecnie negocjowany z Komisją Europejską. Ma zostać przyjęty do końca 2015 r. Ogólnym celem programu jest stymulacja polityki oraz innowacji w rządzeniu w kierunku pogłębienia integracji europejskiej państw członkowskich i krajów nienależących do UE, z wykorzystaniem zasobów naturalnych, kulturalnych i ludzkich regionu adriatycko-jońskiego, jak również poprawa spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej w obszarze objętym programem.
Dotychczas wyodrębniono cztery cele tematyczne oraz pięć priorytetów inwestycyjnych, które zostały zgłoszone do finansowania z programu ADRION:
- innowacyjny i inteligentny region (cel tematyczny 1, priorytet inwestycyjny 1b) z celem szczegółowym: wsparcie rozwoju systemu innowacji regionalnych dla obszaru adriatycko-jońskiego;
- zrównoważony region (cel tematyczny 6, priorytet inwestycyjny 6c) z celem szczegółowym: promowanie zrównoważonej waloryzacji i zachowania dóbr naturalnych i dóbr kultury jako czynników wzrostu w obszarze adriatycko-jońskim; (cel tematyczny 6, priorytet inwestycyjny 6d) z celem szczegółowym: poprawa zdolności w zakresie międzynarodowego przeciwdziałania podatności środowiska oraz fragmentacji, a także ochrona usług ekosystemowych w regionie adriatycko-jońskim;
- połączony region (cel tematyczny 7, priorytet inwestycyjny 7c) z celem szczegółowym: poprawa zdolności w zakresie usług zintegrowanego transportu i mobilności oraz intermodalności w regionie adriatycko-jońskim;
- wspieranie zarządzania EUSAIR (cel tematyczny 11) z celem szczegółowym: usprawnienie koordynacji i wdrażania EUSAIR poprzez zwiększenie potencjału instytucjonalnego administracji publicznej oraz kluczowych zainteresowanych stron, a także poprzez wspieranie postępu w realizacji wspólnych priorytetów.
Struktura zarządzania EUSAIR odpowiada za zarządzanie strategią i jej realizację. Każdy z krajów objętych EUSAIR przyjmuje swoją część odpowiedzialności za realizację i koordynowanie strategii. Program ADRION ma wspierać zarządzanie strategią EUSAIR oraz jej realizację głównie w ramach celu tematycznego 11, poprzez utworzenie narzędzi działania – centrum programowego zlokalizowanego w Słowenii (region przybrzeżny) oraz sieci punktów kontaktowych w państwach partnerskich – a także w oparciu o istniejące struktury.
OPINIA Komisji Spraw Zagranicznych (16.7.2015)
dla Komisji Rozwoju Regionalnego
w sprawie strategii UE na rzecz regionu Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego
(2014/2214(INI))
Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Dubravka Šuica
WSKAZÓWKI
Komisja Spraw Zagranicznych zwraca się do Komisji Rozwoju Regionalnego, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:
1. podkreśla strategiczne znaczenie wspierania integracji europejskiej i procesu rozszerzenia, współpracy regionalnej i stosunków dobrosąsiedzkich poprzez odpowiednie narzędzia i środki strategii UE na rzecz regionu Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego (EUSAIR); oczekuje, że działaniom umacniającym pokój, spójność społeczną, rozwój gospodarczy, zrównoważenie środowiskowe i bezpieczeństwo w Europie Południowo-Wschodniej zostanie nadany nowy impuls;
2. jest zdania, że demokratyczne, przejrzyste, stabilne i dobre mechanizmy zarządzania mają kluczowe znaczenie w celu zapewnienia strategicznego kierownictwa, podejmowania kluczowych decyzji i nadzorowania skutecznego wdrażania strategii EUSAIR; popiera zwiększenie zaangażowania wszystkich zainteresowanych stron, w tym społeczeństwa obywatelskiego i prywatnych przedsiębiorstw, w proces realizacji tych założeń; uważa, że należy zapewnić odpowiednią widoczność EUSAIR na wszystkich szczeblach; wzywa do ścisłej współpracy z właściwymi europejskimi organizacjami i programami, w tym programami w zakresie wyzwań społecznych i wyzwań związanych z migracją w omawianym regionie, ze szczególnym uwzględnieniem strategii dla Europy Południowo-Wschodniej do 2020 r.; wzywa do unikania powielania lub pokrywania się działań; wzywa do opracowania wspólnych projektów i synergii zwłaszcza z Inicjatywą Środkowoeuropejską (ISE), procesem współpracy w Europie Południowo-Wschodniej (SEECP) oraz Unią dla Śródziemnomorza (UfM);
3. uważa, że bardzo ważne jest, by strategia EUSAIR przyczyniała się do procesu przystępowania do UE państw Bałkanów Zachodnich, oferując im możliwość ścisłej współpracy z państwami członkowskimi UE poprzez zajmowanie się wspólnymi wyzwaniami regionalnymi; zachęca do przyjęcia do EUSAIR byłej jugosłowiańskiej republiki Macedonii oraz Kosowa; zachęca do tworzenia synergii i skoordynowanych strategii politycznych między UE, zainteresowanymi państwami członkowskimi a państwami Bałkanów Zachodnich; z zadowoleniem przyjmuje regularne spotkania sześciu ministrów państw Bałkanów Zachodnich oraz zachęca ich do skoordynowanych działań w kwestiach regionalnych; uważa, że istotne jest, by kraje Europy Południowo-Wschodniej zajęły się kwestiami korupcji, praworządności i przestrzegania praw człowieka;
4. wzywa kraje Bałkanów Zachodnich do pełnego i skutecznego zaangażowania na wszystkich etapach realizacji strategii EUSAIR oraz do poprawy połączeń między sobą wzajemnie oraz z resztą państw UE, w tym poprzez ograniczenie obecnych obciążeń administracyjnych, w celu przyspieszenia zrównoważonego rozwoju gospodarczego oraz pogłębienia kontaktów międzyludzkich, co dotyczy też korytarza Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego; podkreśla strategiczne znaczenie korytarza Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego oraz wzywa do zajęcia się istotnymi rozbieżnościami i brakami w infrastrukturze tych państw, w szczególności w odniesieniu do sieci drogowych i kolejowych, połączeń intermodalnych, systemów zarządzania ruchem oraz infrastruktury energetycznej; wzywa do ukończenia pozostałych odcinków transeuropejskich korytarzy transportowych w Europie Południowo-Wschodniej, w tym korytarzy V, VI, VIII i X, które poprawią ogólne połączenie tego regionu z państwami członkowskimi UE; zachęca do przyspieszenia budowy mostu na półwysep Pelješac oraz autostrady adriatycko-jońskiej w celu poprawy połączeń;
5. wzywa do dalszego wspierania wspólnych projektów energetycznych, takich jak gazociąg jońsko-adriatycki, w celu zwiększenia bezpieczeństwa dostaw; wzywa do wspólnego i zrównoważonego gospodarowania podstawowymi i wspólnymi zasobami, takimi jak Morze Adriatyckie i Morze Jońskie oraz zasoby rybne; wzywa do wdrożenia strategii i projektów inteligentnego rozwoju regionalnego, skupionych na zielonej gospodarce i włączeniu społecznym;
6. wzywa Komisję, w tym jej DG ds. Polityki Sąsiedztwa i Negocjacji w sprawie Rozszerzenia, do poszukiwania – dzięki spójności i komplementarności – jak najbardziej efektywnych sposobów wykorzystania wszelkich dostępnych instrumentów finansowania w celu optymalizacji oddziaływania, osiągnięcia lepszych rezultatów oraz pobudzenia trwałego wzrostu gospodarczego; jest zdania, że należy korzystać z instrumentów finansowych również w taki sposób, by pobudzać dodatkowe prywatne inwestycje; wzywa do wprowadzenia nowych mechanizmów koordynacji funduszy, aby wspierać flagowe projekty EUSAIR;
7. ubolewa nad faktem, że EUSAIR w nieodpowiedni sposób porusza kwestie budzące coraz większe zaniepokojenie, takie jak handel ludźmi oraz przestępczość transgraniczna; zauważając, że w tej części Europy mają miejsce przepływy kryminalne, apeluje o zawarcie w EUSAIR komponentów poświęconych przestępczości transgranicznej i wszelkim formom nielegalnego handlu;
8. podkreśla, że nielegalną migrację należy także uwzględnić jako element strategii EUSAIR; wzywa do zwrócenia większej uwagi na spójność społeczną i rozwój lokalny jako aspekty będące podstawowymi wymiarami integracji migrantów, a także do zwiększenia zdolności do działania w dziedzinie azylu;
9. jest przekonany, że EUSAIR musi uwzględniać strategiczne znaczenie omawianego regionu dla bezpieczeństwa energetycznego UE, a w szczególności dla dywersyfikacji źródeł zaopatrzenia i tras dostaw; podkreśla, że inwestycje w połączenia międzysystemowe stanowią kluczowy warunek przyłączenia tego regionu do sieci energetycznej UE; pamiętając o wysokiej wrażliwości środowiskowej Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego wzywa do pełnego przestrzegania odpowiednich przepisów dorobku prawnego UE; wzywa do wzmocnienia roli odnawialnych źródeł energii i zwiększenia efektywności energetycznej oraz do rozwoju infrastruktury energetycznej, zwłaszcza w obszarach bardziej oddalonych lub charakteryzujących się słabszymi połączeniami;
10. podkreśla konieczność pogłębienia parlamentarnego wymiaru EUSAIR; zachęca kraje uczestniczące, by zacieśniały współpracę międzyparlamentarną, co dotyczy też nadzoru wdrażania strategii EUSAIR oraz nacisku na zbliżanie prawodawstwa do unijnego dorobku prawnego; zaleca większe zaangażowanie parlamentów, wykraczające poza coroczną Konferencję Przewodniczących Parlamentów, w celu zwiększenia kontroli parlamentarnej;
11. zwraca się do Komisji o regularne informowanie i zasięganie opinii Parlamentu odnośnie do skutków wprowadzania w życie strategii EUSAIR.
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI
|
Data przyjęcia |
15.7.2015 |
|
|
|
|
|
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
52 9 1 |
|||
|
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Lars Adaktusson, Michèle Alliot-Marie, Nikos Androulakis, Francisco Assis, Petras Auštrevičius, Amjad Bashir, Bas Belder, Goffredo Maria Bettini, Mario Borghezio, Elmar Brok, Klaus Buchner, James Carver, Fabio Massimo Castaldo, Javier Couso Permuy, Arnaud Danjean, Georgios Epitideios, Knut Fleckenstein, Eugen Freund, Michael Gahler, Iveta Grigule, Manolis Kefalogiannis, Afzal Khan, Janusz Korwin-Mikke, Andrey Kovatchev, Ilhan Kyuchyuk, Ryszard Antoni Legutko, Arne Lietz, Barbara Lochbihler, Sabine Lösing, Andrejs Mamikins, Tamás Meszerics, Javier Nart, Pier Antonio Panzeri, Demetris Papadakis, Vincent Peillon, Alojz Peterle, Tonino Picula, Cristian Dan Preda, Jozo Radoš, Sofia Sakorafa, Alyn Smith, Charles Tannock, László Tőkés, Elena Valenciano, Johannes Cornelis van Baalen, Hilde Vautmans, Boris Zala |
||||
|
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego |
Angel Dzhambazki, Neena Gill, Andrzej Grzyb, Marek Jurek, Gabrielius Landsbergis, Urmas Paet, Dubravka Šuica, István Ujhelyi, Traian Ungureanu, Bodil Valero, Marie-Christine Vergiat, Janusz Zemke |
||||
|
Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego |
Fabio De Masi, Axel Voss, Ivan Štefanec |
||||
OPINIA Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (3.8.2015)
dla Komisji Rozwoju Regionalnego
w sprawie strategii UE dla regionu adriatycko-jońskiego
(2014/2214(INI))
Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Marco Affronte
WSKAZÓWKI
Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności zwraca się do Komisji Rozwoju Regionalnego, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:
– uwzględniając dyrektywę 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (SEA)[1],
– uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. ustanawiającą ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego (dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej)[2],
– uwzględniając dyrektywę 2013/30/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa działalności związanej ze złożami ropy naftowej i gazu ziemnego na obszarach morskich oraz zmiany dyrektywy 2004/35/WE[3],
– uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/52/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. zmieniającą dyrektywę 2011/92/UE w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko[4],
1. przyznaje, że istnieje ścisły związek pomiędzy rozwojem gospodarczym i zrównoważeniem środowiskowym, biorąc również pod uwagę zasadę pomocniczości; popiera promowanie koniunktury gospodarczej i społecznej w regionie, co nie może się odbywać kosztem równowagi ekologicznej i różnorodności biologicznej wrażliwych ekosystemów przybrzeżnych i morskich, ani kosztem ich zasobów naturalnych; podkreśla potrzebę włączenia do EUSAIR konkretnych działań na rzecz ochrony środowiska, w tym projektów mających na celu:
a) ochronę linii brzegowej i przybrzeżnego ekosystemu oraz przeciwdziałanie zjawisku erozji;
b) wspieranie działań na rzecz dostosowania do zmian klimatycznych oraz projektów zarządzania ryzykiem w celu zapobiegania spowodowanym i niespowodowanym przez człowieka katastrofom naturalnym;
c) promowanie wdrożenia wysokiej jakości projektów dotyczących gospodarowania odpadami, oczyszczania ścieków i systemów zapobiegania w obszarze zasobów wodnych;
d) uruchomienie projektów i analiz porównawczych w zakresie osiadania terenu;
2. wspiera niebieską gospodarkę jako potencjalne rozwiązanie w sytuacji obecnego kryzysu gospodarczego, ponieważ sprzyja ona tworzeniu nowych miejsc pracy i rozwojowi gospodarczemu, zwłaszcza w odniesieniu do zatrudnienia kobiet i ludzi młodych w państwach nadbrzeżnych i wyspiarskich; uważa, że strategia UE na rzecz regionu Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego nie może zostać wdrożona bez wzięcia pod uwagę pojęcia niebieskiej gospodarki, jako że obejmuje ona szerokie spektrum sektorów działalności gospodarczej związanej z morzami i oceanami, takich jak akwakultura, transport morski i rzeczny oraz turystyka środowiskowa;
3. wzywa Komisję, by dopilnowała, aby zaangażowane w projekty w makroregionach państwa trzecie przestrzegały odnośnego dorobku prawnego Unii, aby zagwarantować zrównoważoną eksploatację zasobów Unii; zaleca, aby wprowadzić porozumienia i konwencje w celu zaangażowania krajów spoza UE w projekty Unii Europejskiej związane ze środowiskiem; ponadto zauważa, że mechanizmy dobrego sprawowania władzy mają kluczowe znaczenie przy wdrażaniu polityki środowiskowej;
4. zwraca się do Komisji o usprawnienie regularnego dialogu pomiędzy EUSAIR a partnerami szkockimi tak, aby wszyscy byli informowani o dobrych praktykach oraz innowacyjnym podejściu do zintegrowanego zarządzania strefą przybrzeżną na Morzu Północnym;
5. zaleca państwom członkowskim, aby wymieniały się swoimi doświadczeniami i dobrymi praktykami w makroregionie Dunaju;
6. zwraca się do Komisji o regularne informowanie i zasięganie opinii Parlamentu odnośnie do rezultatów wdrażania strategii EUSAIR;
7. wzywa Komisję oraz państwa uczestniczące w tej strategii do opracowania wspólnych projektów zgodnie ze wspólną polityką rybołówstwa;
8. uważa, że wybrzeże i pas morza pomiędzy włoskim i bałkańskim wybrzeżem Morza Adriatyckiego stanowią dziedzictwo krajobrazowe i środowiskowe o niezwykłej wartości, które należy chronić i waloryzować;
9. w związku z tym uważa, że zakończenie budowy infrastruktury drogowej i transportowej na obu brzegach Morza Adriatyckiego, jej włączenie do sieci korytarzy TEN-T północ-południe i wschód-zachód oraz uzupełnienie brakujących połączeń transportowych stanowią niezbędne warunki do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju tego makroregionu;
10. zaleca aktywne promowanie ekoinnowacji w obszarze rybołówstwa, akwakultury, transportu morskiego, turystyki w tym turystyki rejsowej, portów i powiązanej infrastruktury, aby wykorzystać olbrzymi potencjał regionu i stymulować „niebieski” wzrost, przyczyniając się w ten sposób do tworzenia nowych miejsc pracy, oraz zagwarantować racjonalną i zrównoważoną eksploatację zasobów morskich w rozumieniu zintegrowanej polityki morskiej; popiera promowanie innowacyjnych, wydajnych i zrównoważonych usług morskich przewozów towarowych i pasażerskich, umożliwiających ograniczenie czasu podróży, kosztów transportu i logistyki, efektów zewnętrznych, a zwłaszcza emisji CO2, zgodnie z przyjmowanymi planami mobilności o niskim wpływie na środowisko;
11. wzywa Komisję do promowania rozwoju zrównoważonej działalności połowowej z punktu widzenia ochrony środowiska i zasobów rybnych oraz do propagowania zintegrowanych strategii politycznych dotyczących połowów i turystyki (turystyka połowowa, turystyka rybacka, hodowla morska, połowy rekreacyjne) zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju;
12. przypomina, że ilości ryb i skorupiaków wykorzystywanych do celów handlowych powinny się mieścić w bezpiecznych limitach biologicznych, co zapewni osiągnięcie dobrego stanu ekosystemów i zabezpieczy długoterminową równowagę przemysłu rybnego;
13. zachęca do powiększenia obszarów ochrony, aby chronić środowisko i powstrzymać proces utraty bioróżnorodności, w szczególności poprzez wzmocnienie sieci NATURA 2000 oraz Emerald i programu LIFE; podkreśla znaczenie ochrony gatunków zagrożonych i wzywa odpowiednie państwa członkowskie do wdrożenia adekwatnych środków w tym celu poprzez zastosowanie niniejszej strategii makroregionalnej; zachęca państwa członkowskie do podjęcia dalszych starań mających na celu zwalczanie odpadów morskich, w szczególności zanieczyszczenia opadami wysp na Adriatyku;
14. podkreśla potrzebę opracowania kompleksowego planu mającego na celu zwalczanie zanieczyszczenia mórz oraz naturalnych i powodowanych przez człowieka zagrożeń oraz ryzyka związanych ze zmianami klimatu, głównie powodziami, suszą, erozją gleb i pożarami lasów;
15. podkreśla, że presję wywieraną na ekosystemy morskie i przybrzeżne można zmniejszyć poprzez lepsze zrozumienie bioróżnorodności oraz że wymiana najlepszych praktyk pomiędzy organami zarządzającymi zapewnia większą bioróżnorodność;
16. wzywa do określenia minimalnego celu objęcia do 2020 r. 10 % powierzchni Morza Adriatyckiego i Jońskiego statusem morskich obszarów chronionych, zgodnie z odnośnymi zobowiązaniami podjętymi na szczeblu międzynarodowym, co będzie wkładem do osiągnięcia dobrego stanu ekosystemów morskich zgodnie z dyrektywą ramową w sprawie strategii morskiej; zachęca do stworzenia sieci obszarów chronionych, zarówno na terenach morskich i przybrzeżnych, jak i na terenach lądowych i w parkach; zachęca państwa członkowskie uczestniczące w strategii do poprawy jakości środowiska dzięki projektom mającym na celu zmniejszenie zanieczyszczenia chemicznego, fizycznego i mikrobiologicznego, przy jednoczesnej optymalizacji zrównoważonego charakteru działalności w dziedzinie ruchu morskiego, ochronie różnorodności biologicznej i inwestowaniu również w morskie obszary chronione; w tym celu zwraca się do zaangażowanych państw członkowskich, aby promowały zintegrowane systemy obserwacji i monitoringu środowiska w odniesieniu do morskich obszarów chronionych oraz aby wzmocniły współpracę instytucjonalną między regionalnymi centrami monitorowania środowiska;
17. wyraża poważne zaniepokojenie z powodu odnowionego zainteresowania poszukiwaniem i eksploatacją ropy naftowej i gazu, zarówno na morzu, jak i na ladzie, w szczególności w obszarach już silnie dotkniętych jeśli chodzi o konsekwencje dla środowiska naturalnego; uważa, że istotne znaczenie ma przeprowadzenie odpowiednich badań w odniesieniu do makroregionów; podkreśla, że poszukiwanie i eksploatacja ropy naftowej i gazu muszą być zgodne z celami zintegrowanej polityki morskiej oraz planowania przestrzennego obszarów morskich oraz że zasadniczo należy skoncentrować działania w zakresie pozyskiwania energii na energiach odnawialnych, takich jak energia z morskich farm wiatrowych; podkreśla, że Morze Adriatyckie jest zamkniętym, płytkim morzem, gdzie nie ma możliwości usuwania zanieczyszczeń, oraz że ma ono kwitnącą gospodarkę turystyczną na obu brzegach, oraz że wzrost w makroregionie powinien w pierwszym rzędzie zależeć od działalności turystycznej i działalności gospodarczych związanych ze specyfiką środowiska i ekosystemu; podkreśla konieczność spójnego wdrożenia przez państwa członkowskie regionu przepisów UE i konwencji międzynarodowych w zakresie zrównoważenia środowiskowego i bezpieczeństwa działalności morskiej, takiej jak poszukiwanie ropy naftowej i gazu na morzu oraz instalacja i eksploatacja morskich turbin wiatrowych; wzywa zatem do pełnego wdrożenia dyrektywy ramowej w sprawie strategii morskiej (2008/56/WE) oraz dyrektywy w sprawie bezpieczeństwa działalności związanej ze złożami ropy naftowej i gazu ziemnego na obszarach morskich (2013/30/EU); zachęca do ustanowienia, w ramach współpracy makroregionalnej, systemu reagowania w razie wystąpienia wypadków;
18. podkreśla związek pomiędzy ochroną środowiska a rozwojem zrównoważonej turystyki; w tym względzie zachęca region do wspomagania rozwoju zrównoważonej turystyki, unikając w ten sposób negatywnych wpływów na środowisko naturalne;
19. wzywa Komisję do nasilenia wymiany dobrych praktyk, takich jak trwałość projektów opracowywanych przez przybrzeżne grupy działania;
20. apeluje do państw członkowskich, by czynnie angażowały lokalne władze, społeczności, społeczeństwo obywatelskie i inne zainteresowane strony we wdrażanie strategii dotyczącej makroregionów, tak by mogły one wykonywać swoje prawo do udziału w podejmowaniu decyzji dotyczących ich lokalnego środowiska naturalnego i zdrowia publicznego, kiedy są one zagrożone przez zanieczyszczenia lub przez inwazyjną lub wywierającą negatywny wpływ na środowisko infrastrukturę niezgodną z dyrektywą w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko (2014/52/EU); apeluje do państw członkowskich, by udostępniły właściwym organom państw ościennych wyniki analizy wpływu morskiej działalności gospodarczej objętej dyrektywą w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko oraz działalności objętej dyrektywą 2001/42/WE w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko;
21. uznaje fakt, iż wiele społeczności regionalnych zadeklarowało, że stanowią strefy wolne od GMO; w tym względzie zaleca współpracę i koordynację w ramach EUSAIR w celu zapewnienie ochrony przed zanieczyszczeniem GMO;
22. popiera opinię Komisji w sprawie konieczności stworzenia ośrodka zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom w makroregionie adriatycko-jońskim;
23. zachęca do współpracy instytuty hydrometeorologiczne państw członkowskich w celu uzyskania lepszej koordynacji w radzeniu sobie z ekstremalnymi warunkami pogodowymi, konsekwencjami zmian klimatu i zarządzania ryzykiem wystąpienia katastrof;
24. uznaje, że sektory gospodarki wodnej, rolnictwa i turystyki są najbardziej narażone na zmiany klimatu, stąd też zachęca do podjęcia współpracy pomiędzy władzami krajowymi w celu ustanowienia ram i mechanizmu wsparcia na rzecz wdrożenia środków łagodzenia zmiany klimatu i przystosowywania się do niej;
25. uznaje wysoki potencjał niedostatecznie wykorzystywanych odnawialnych źródeł energii w makroregionie; zachęca do podejmowania dalszych starań mających na celu zachęcanie do współpracy makroregionalnej i promowanie takiej współpracy w dziedzinie energii w kontekście unii energetycznej obejmującej państwa członkowskie i państwa niebędące członkami UE na rzecz osiągnięcia celów UE związanych z klimatem i energią na rok 2030;
26. zachęca państwa członkowskie do wspomagania rozwoju przyjaznego dla środowiska sektora transportu, w tym, między innymi, infrastruktury kolejowej, w szczególności w kategoriach rozwoju infrastruktury transgranicznej; zachęca do rozwoju transportu multimodalnego i zintegrowanego systemu sprzedaży biletów;
27. zachęca do zastosowania rozporządzenia w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji dwutlenku węgla z transportu morskiego (rozporządzenie (UE) 2015/757) na rzecz innowacji i stworzenia zrównoważonego transportu morskiego w makroregionie poprzez wykorzystanie alternatywnych rodzajów napędu oraz paliw w celu zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych oraz poprawy efektywności energetycznej w sektorze transportu.
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI
|
Data przyjęcia |
15.7.2015 |
|
|
|
|
|
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
56 8 3 |
|||
|
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Marco Affronte, Pilar Ayuso, Catherine Bearder, Ivo Belet, Simona Bonafè, Biljana Borzan, Lynn Boylan, Cristian-Silviu Buşoi, Nessa Childers, Alberto Cirio, Mireille D’Ornano, Miriam Dalli, Seb Dance, Angélique Delahaye, Jørn Dohrmann, Ian Duncan, Stefan Eck, Bas Eickhout, Eleonora Evi, José Inácio Faria, Francesc Gambús, Iratxe García Pérez, Elisabetta Gardini, Gerben-Jan Gerbrandy, Jens Gieseke, Julie Girling, Sylvie Goddyn, Matthias Groote, Françoise Grossetête, Andrzej Grzyb, Jytte Guteland, György Hölvényi, Anneli Jäätteenmäki, Jean-François Jalkh, Benedek Jávor, Kateřina Konečná, Giovanni La Via, Peter Liese, Norbert Lins, Jiří Maštálka, Valentinas Mazuronis, Susanne Melior, Miroslav Mikolášik, Massimo Paolucci, Gilles Pargneaux, Piernicola Pedicini, Bolesław G. Piecha, Pavel Poc, Marcus Pretzell, Michèle Rivasi, Daciana Octavia Sârbu, Annie Schreijer-Pierik, Davor Škrlec, Renate Sommer, Dubravka Šuica, Jadwiga Wiśniewska, Damiano Zoffoli |
||||
|
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego |
Paul Brannen, Nicola Caputo, Fredrick Federley, James Nicholson, Marit Paulsen, Gabriele Preuß, Keith Taylor, Tom Vandenkendelaere |
||||
|
Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego |
Lucy Anderson, Malin Björk, Jiří Maštálka |
||||
OPINIA Komisji Rybołówstwa (23.6.2015)
dla Komisji Rozwoju Regionalnego
w sprawie strategii UE dla regionu Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego
(2014/2214(INI))
Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Norica Nicolai
WSKAZÓWKI
Komisja Rybołówstwa zwraca się do Komisji Rozwoju Regionalnego, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:
A. mając na uwadze, że zgodnie z trafną oceną Komisji wśród krajów zaangażowanych w tę strategię występują znaczne różnice społeczno-gospodarcze, w szczególności między państwami członkowskimi Unii Europejskiej a państwami spoza Unii Europejskiej; mając na uwadze, że Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu wkłady finansowe państw spoza Unii Europejskiej przeznaczone na wdrożenie tej strategii;
B. mając na uwadze, że stosowanie i przestrzeganie przepisów i celów wspólnej polityki rybołówstwa powinno być jednym z najważniejszych zamierzeń oceny w odniesieniu do wszystkich państw zaangażowanych w strategię; mając ponadto na uwadze, że cel ilościowy wyznaczony na poziomie maksymalnego podtrzymywalnego połowu lub poniżej tego poziomu powinien stanowić element każdej oceny dotyczącej środowiska morskiego i rybołówstwa w regionie;
C. mając na uwadze, że Morze Adriatyckie jest morzem częściowo zamkniętym, jest ono szczególnie narażone na zanieczyszczenia i posiada szczególne cechy hydrograficzne, takie jak bardzo zróżnicowana głębokość i wybrzeże znacznie różniące się między północną a południową częścią regionu; mając na uwadze, że wszystkie państwa przybrzeżne eksploatują te same stada, co tym samym stale zagraża ich odtworzeniu; mając na uwadze, że w przyszłym rozporządzeniu ramowym dotyczącym technicznych środków w zreformowanej WPRyb środki powinny być opracowane dla konkretnych regionów i dostosowane do cech tego obszaru, jego zasobów morskich oraz prowadzonych na nim połowów;
D. mając na uwadze, że wody w tym regionie są narażone na różne źródła zanieczyszczeń, jak nieoczyszczone ścieki i odpady, eutrofizację związaną ze spływami z terenów rolniczych oraz z gospodarstwami rybnymi; mając także na uwadze, że ochrona środowiska jest częścią strategii UE na rzecz regionu Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego, niezwykle istotne jest zrozumienie, że rozwój gospodarczy może dokonywać się wyłącznie przy zachowaniu zrównoważenia środowiskowego;
E. mając na uwadze, że Komisja zarówno w strategii, jak i w planie działania przyznaje, że ze względu na brak danych nie posiada kompletnej oceny aktualnego stanu w tym regionie i państwach do niego należących;
F. mając na uwadze, że według Komisji UE będzie współfinansować projekty wraz z państwami członkowskimi;
G. mając na uwadze, że niebieska gospodarka jest potencjalnym rozwiązaniem w sytuacji obecnego kryzysu gospodarczego, ponieważ sprzyja tworzeniu nowych miejsc pracy, wzrostowi i rozwojowi gospodarczemu, zwłaszcza w państwach nadbrzeżnych i wyspiarskich; mając na uwadze, że strategia UE na rzecz regionu Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego nie może zostać wdrożona bez wzięcia pod uwagę pojęcia niebieskiej gospodarki, jako że obejmuje ona szerokie spektrum sektorów działalności gospodarczej związanej z morzami i oceanami, w tym sektorów tradycyjnych czy nowo powstających, takich jak: rybołówstwo, akwakultura, transport morski i rzeczny, działalność portowa i logistyczna oraz turystyka;
H. mając na uwadze, że strategia ta jest tak dobra jak projekty finansowane i wspierane przez państwa członkowskie;
I. mając na uwadze, że wszystkie państwa pragną osiągnąć wzrost gospodarczy i rozwój;
J. mając na uwadze, że będący częścią tej strategii oraz towarzyszącego jej planu działania „niebieski” wzrost jest platformą służącą projektom w dziedzinie trwałego rozwoju szczególnie dla tego typu regionów;
K. mając na uwadze, że chociaż rybołówstwo jest jednym z najważniejszych sektorów w tym regionie, nie poświęcono mu w tej strategii specjalnej części, natomiast jego poszczególne aspekty są podzielone na szereg filarów;
L. mając na uwadze, że wzrost znaczenia transportu morskiego oraz branży turystyki rejsowej wchodzi w zakres strategii oraz że plan działania jest sposobem osiągnięcia rozwoju oraz wzrostu gospodarczego;
M. mając na uwadze, że wzmożenie działalności morskiej może zaszkodzić już zagrożonym stadom rybnym w Morzu Adriatyckim i Jońskim;
1. wzywa Komisję, jako niezależnego mediatora w tej strategii, o podkreślenie znaczenia stworzenia warunków dogodnych do ograniczenia różnic społeczno-gospodarczych między państwami; przypomina, że celem strategii jest przyczynienie się do wzmocnienia spójności gospodarczej i społecznej w Unii Europejskiej oraz spójności z państwami trzecimi regionu adriatycko-jońskiego, przy jednoczesnym wspieraniu i propagowaniu wysiłków służących dostosowaniu obowiązującego prawodawstwa w dziedzinie rybołówstwa do celów ustanowionych w ramach WPRyb oraz do zapewnienia solidnej współpracy transgranicznej między krajami tego regionu;
2. wzywa Komisję do dopilnowania w najlepszy możliwy sposób, by przemysł rybołówstwa, stada rybne, środowisko morskie oraz wszystkie inne aspekty związane z tym sektorem były koordynowane i zarządzane w zrównoważony sposób we wszystkich filarach, oraz by wszystkie państwa, w tym państwa trzecie usytuowane w makroregionie uczestniczącym w projektach, działały zgodnie z wartościami zasadami i celami WPRyb oraz by ich przestrzegały; wzywa także Komisję oraz państwa członkowskie uczestniczące w tej strategii do opracowania wspólnych projektów zgodnie z tymi zasadami;
3. podkreśla znaczenie wspierania wdrażania nowej dyrektywy ustanawiającej ramy planowania przestrzennego obszarów morskich (poprzez skoordynowane planowanie), a także wzmocnienia zarządzania w sektorach rybołówstwa i akwakultury, w celu przyczynienia się do bardziej trwałego wykorzystania istniejących zasobów naturalnych i tym samym do trwałego wzrostu; uważa, że właściwe wspólne zarządzanie obszarem morskim zapewnia ramy istotne dla trwałego i przejrzystego użytkowania zasobów morskich;
4. wzywa Komisję do aktywnego propagowania tworzenia lokalnych grup działania w sektorze rybołówstwa, które mogą być naturalnym narzędziem różnicowania działalności połowowej; podkreśla, że dla trwałości i rentowności rybołówstwa oraz akwakultury niezbędny jest wzmożony udział zainteresowanych stron w ogólnym zarządzaniu, a także udoskonalona i zróżnicowana działalność rybacka;
5. zwraca się do Komisji o jak najszybsze opracowanie dla tych dwóch akwenów morskich wieloletniego planu zarządzania rybołówstwem;
6. biorąc pod uwagę, że wzmożenie działalności morskiej mogłoby wpłynąć na stan zdrowia zasobów rybnych w regionie i że sytuacja wielu gatunków jest już problematyczna, apeluje, aby nieustannie dokonywane były oceny i analizy zmian zachodzących w tych zasobach oraz by o ich wynikach powiadamiane były wszystkie odnośne państwa; zwraca się o stosowanie zasady ostrożności zawsze, gdy zajdzie taka potrzeba;
7. mając na względzie, że region ten jest regionem o wyjątkowo wrażliwym ekosystemie morskim, apeluje do Komisji, by w odniesieniu do jakichkolwiek czynników, takich jak transport morski czy odpady, zanieczyszczenie wody, planowane odwierty lub budowa nowej infrastruktury na wybrzeżu, które mogą mieć wpływ na stan zdrowia znajdujących się już w trudnej sytuacji stad rybnych, prowadzone były kompleksowe oceny oddziaływania na środowisko; domaga się, by zasada ostrożności i trwałości była stosowana zawsze, gdy zajdzie taka potrzeba; wzywa też Komisję do zaktualizowania listy rodzajów działalności morskiej (jak górnictwo głębokomorskie, wytwarzanie energii offshore itd.), które mogą wywierać wpływ na środowisko morskie i na stan zasobów rybnych;
8. mając na uwadze, że ze względu na nasilenie działalności morskiej stopniowo zmniejszają się łowiska, wzywa Komisję do dopilnowania, by na każdym etapie rozwoju działalności morskiej uwzględniane były w sprawiedliwy sposób interesy odnośnych sektorów, tzn., by uwzględniane były one na etapie planowania przestrzennego obszarów morskich oraz zintegrowanego zarządzania strefą przybrzeżną;
9. wzywa do rozważenia i promowania projektów, które mają na celu również ocenę wpływu połowów niebezpośrednich (urwane fragmenty sieci rybackich, sieci do hodowli małży) oraz przyłowów chronionych gatunków; szacuje się, że na Morzu Adriatyckim przyławia się przypadkowo ponad 40 000 żółwi morskich; niezbędne jest pilne przeprowadzenie badań w sprawie tego rodzaju wpływu, a także w sprawie łagodzenia go (np. za pomocą urządzeń zapobiegających przypadkowemu połowowi żółwi);
10. wzywa Komisję do promowania rozwoju zrównoważonych połowów rekreacyjnych w tym regionie oraz do zrównoważonej i rentownej turystyki i propagowania zintegrowanych strategii politycznych dotyczących połowów i turystyki (turystyka połowowa, hodowla morska itp.) zgodnie z zasadą pomocniczości;
11. wzywa Komisję do sprzyjania projektom, które oferują rzeczywisty i trwały rozwój małym i oddalonym społecznościom wyspiarskim oraz do wspierania takich projektów, a także do zagwarantowania odnośnym społecznościom codziennych dochodów uzyskiwanych dzięki tradycyjnemu łodziowemu rybołówstwu przybrzeżnemu;
12. zwraca się do Komisji o poparcie i propagowanie udziału rybołówstwa i pracowników sektora rybołówstwa również w programach związanych z turystyką kulturową i związaną z dziedzictwem historycznym: z turystyką połowową, odkrywaniem na nowo kultury morskiej oraz miejsc istotnych dla tradycyjnego rybołówstwa i zawodów z nim związanych;
13. wyraża niepokój w związku ze szkodami spowodowanymi przez plastikowe odpady w morzu; wzywa Komisję do wsparcia inicjatyw mających na celu zbieranie tych odpadów i poddawanie ich recyklingowi; podkreśla znaczenie włączenia rybaków w ten proces;
14. zwraca się do Komisji o rejestrowanie wielkości połowów dokonywanych w ramach połowów rekreacyjnych oraz o uregulowanie tej działalności i o zastosowanie do nich, tak jak do połowów przemysłowych, celu, jakim jest maksymalny podtrzymywalny połów;
15. uwzględniając konieczność ponownego zarybienia niektórych obszarów Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego, wzywa Komisję do dopilnowania, by obszary dojrzewania narybku różnych gatunków ryb zostały starannie określone i objęte ochroną, a także do zapewnienia niezbędnego wsparcia finansowego na rzecz tworzenia sztucznych raf, jak również do nasilenia obecnie podejmowanych działań mających na celu utworzenie spójnej sieci morskich obszarów chronionych w tym regionie, dzięki czemu zapewni się, by pod ochroną znalazły się wszystkie obszary ważne pod względem biologicznym, zgodnie z odnośnymi zobowiązaniami międzynarodowymi, takimi jak strategiczny plan na rzecz różnorodności biologicznej;
16. popiera utworzenie znaku jakości przeznaczonego dla produktów żywnościowych pochodzących z morza i oznakowanych jako produkty z Morza Adriatyckiego i Jońskiego w celu zwiększenia konkurencyjności tego sektora i dostarczenia konsumentom poświadczenia jakości produktów rybołówstwa i hodowli ryb;
17. podkreśla, że rozwój akwakultury i hodowli morskich może odgrywać ważną rolę nie tylko w odbudowie różnorodności gatunków, ale również we wzroście gospodarczym w regionie Morza Adriatyckiego i Jońskiego;
18. apeluje do Komisji, aby pilnie zajęła się problemem braku dokładnych, kompleksowych danych dotyczących zasobów morskich oraz poziomu zanieczyszczenia wód spowodowanego plastikowymi odpadami, nieoczyszczonymi ściekami oraz inwazyjnymi gatunkami znajdującymi się w zrzucanej wodzie balastowej, gdyż brak ten sprawia, że oceny są niejasne i niewiarygodne; wzywa Komisję, aby w związku z tym, że dane na temat rybołówstwa, ocena zasobów rybnych i wszystkie pozostałe związane z tym analizy są niekompletne, rozwiązała ten problem, zanim zacznie finansować inne przedsięwzięcia; wzywa Komisję do propagowania owocnej współpracy naukowej między podmiotami regionu adriatycko-jońskiego oraz do zadbania o to, by zainteresowane kraje wdrażały reformy w celu osiągnięcia zdolności do gromadzenia danych, analizy i oceny w dążeniu do określenia możliwości w zakresie trwałej eksploatacji zasobów morskich;
19. wzywa państwa uczestniczące w strategii do poprawy jakości środowiska dzięki projektom mającym na celu zmniejszenie zanieczyszczenia chemicznego, fizycznego i mikrobiologicznego oraz do wspólnego opracowania strategii mających na celu zmniejszenie ilości odpadów w postaci mikrodrobin plastiku i innych odpadów w wodach tego regionu, przy jednoczesnej koordynacji oczyszczania z istniejących odpadów, optymalizacji działalności w dziedzinie ruchu morskiego, ochronie różnorodności biologicznej i inwestowaniu również w morskie obszary odbudowy oraz rozwiązaniu problemu eutrofizacji wynikającego ze spływów pochodzących z terenów rolniczych;
20. wzywa Komisję, aby co roku przedstawiała Parlamentowi i Radzie sprawozdanie, rozpoczynając od roku wdrożenia, a kończąc na ostatecznej ocenie po planowanym zakończeniu w 2020 r.; sprawozdanie to powinno opierać się na sprawozdaniach i analizach sporządzonych przez koordynatorów, a także na ocenach zebranych przez Komisję od innych zainteresowanych stron;
21. wzywa Komisję i państwa uczestniczące w strategii do propagowania mającej podstawowe znaczenie pracy kobiet w sektorze rybołówstwa, do propagowania ich kwalifikacji zawodowych oraz ich włączenia w działalność przybrzeżnych grup działania i organizacji producentów;
22. wzywa Komisję i państwa uczestniczące w tej strategii do zapewnienia zachęt, które przyciągać będą młodych ludzi do branży rybołówstwa i akwakultury w regionie Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego oraz zachęcać ich do podejmowania działalności w tych dziedzinach;
23. wzywa Komisję do nasilenia wymiany dobrych praktyk, takich jak trwałość projektów opracowywanych przez przybrzeżne grupy działania.
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO W KOMISJI
|
Data przyjęcia |
17.6.2015 |
|
|
|
|
|
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
20 1 0 |
|||
|
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Clara Eugenia Aguilera García, Renata Briano, Alain Cadec, Richard Corbett, Diane Dodds, Linnéa Engström, João Ferreira, Raymond Finch, Ian Hudghton, Carlos Iturgaiz, Werner Kuhn, António Marinho e Pinto, Gabriel Mato, Norica Nicolai, Ulrike Rodust, Remo Sernagiotto, Ricardo Serrão Santos, Isabelle Thomas, Peter van Dalen, Jarosław Wałęsa |
||||
|
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego |
Izaskun Bilbao Barandica, José Blanco López, Marek Józef Gróbarczyk, Verónica Lope Fontagné, Francisco José Millán Mon |
||||
|
Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego |
Tim Aker |
||||
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGO
W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ
|
Data przyjęcia |
17.9.2015 |
|
|
|
|
|
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
31 3 3 |
|||
|
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Pascal Arimont, José Blanco López, Franc Bogovič, Mercedes Bresso, Steeve Briois, Edward Czesak, Rosa D’Amato, Bill Etheridge, Michela Giuffrida, Krzysztof Hetman, Ivan Jakovčić, Constanze Krehl, Andrew Lewer, Louis-Joseph Manscour, Martina Michels, Andrey Novakov, Younous Omarjee, Mirosław Piotrowski, Stanislav Polčák, Julia Reid, Liliana Rodrigues, Fernando Ruas, Maria Spyraki, Ramón Luis Valcárcel Siso, Ángela Vallina, Monika Vana, Matthijs van Miltenburg, Lambert van Nistelrooij, Joachim Zeller |
||||
|
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego |
James Nicholson, Jan Olbrycht, Demetris Papadakis, Maurice Ponga, Hannu Takkula |
||||
|
Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego |
Brando Benifei, Andrejs Mamikins, Soraya Post |
||||