ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 όσον αφορά τη δυνατότητα των κρατών μελών να περιορίζουν ή να απαγορεύουν τη χρήση γενετικώς τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών στην επικράτειά τους
19.10.2015 - ((COM(2015)0177 – C8‑0107/2015 – 2015/0093(COD)) - ***I
Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων
Εισηγητής: Giovanni La Via
ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 όσον αφορά τη δυνατότητα των κρατών μελών να περιορίζουν ή να απαγορεύουν τη χρήση γενετικώς τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών στην επικράτειά τους
((COM(2015)0177 – C8‑0107/2015 – 2015/0093(COD))
(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2015)0177),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 294, παράγραφος 2, και 114 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C8‑0107/2015),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 294, παράγραφος 3, της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη τις αιτιολογημένες γνώμες που υποβλήθηκαν από τη Βουλή των Αντιπροσώπων του Βασιλείου του Βελγίου, το Ισπανικό Κοινοβούλιο, την Κάτω Βουλή του Βασιλείου των Κάτω Χωρών και από το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο της Δημοκρατίας της Αυστρίας, στο πλαίσιο του πρωτοκόλλου αριθ. 2 σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, με τις οποίες υποστηρίζεται ότι το σχέδιο νομοθετικής πράξης δεν συνάδει προς την αρχή της επικουρικότητας,
– έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, που δημοσιεύθηκε της 16ης Σεπτεμβρίου 2015[1],
– έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών της 13ης Οκτωβρίου 2015[2],
– έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (A8-0305/2015),
1. απορρίπτει την πρόταση της Επιτροπής·
2. καλεί την Επιτροπή να αποσύρει την πρότασή της·
3. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Στις 22 Απριλίου 2015 η Επιτροπή παρουσίασε, μαζί με την ανακοίνωσή της με τίτλο «Αναθεώρηση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων για τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς», μια πρόταση κανονισμού για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 όσον αφορά τη δυνατότητα των κρατών μελών να περιορίζουν ή να απαγορεύουν τη χρήση γενετικώς τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών στην επικράτειά τους (COM(2015)177).
Η Επιτροπή προτείνει η πρότασή της να αντικατοπτρίζει, σε ό,τι αφορά τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και τις ζωοτροφές, την πρόσφατη τροποποίηση της οδηγίας 2001/18/ΕΚ όσον αφορά τους ΓΤΟ που προορίζονται για καλλιέργεια (οδηγία (ΕΕ) 2015/412 που τέθηκε σε ισχύ στις αρχές Απριλίου 2015). Ως εκ τούτου, προτείνει να επιτραπεί στα κράτη μέλη να περιορίζουν ή να απαγορεύουν, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, τη χρήση γενετικά τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών στην επικράτειά τους κατόπιν της έγκρισης των προϊόντων αυτών («ρήτρα αυτεξαίρεσης»). Όπως ορίζεται στην αιτιολογική έκθεση της πρότασης, τα εν λόγω μέτρα πρέπει να είναι συμβατά με την εσωτερική αγορά (ιδίως με τα άρθρα 34 και 36 ΣΛΕΕ) και με τις διεθνείς υποχρεώσεις της ΕΕ (κανόνες του ΠΟΕ). Ειδικότερα, τα εθνικά μέτρα πρέπει να είναι αιτιολογημένα και να βασίζονται σε επιτακτικούς λόγους που να μην αντίκεινται στην αξιολόγηση των κινδύνων που πραγματοποιήθηκε από την EFSA (άρθρο 34α, παράγραφος 1, στοιχείο α)). Επιπλέον, πρέπει να είναι αναλογικά και να μην εισάγουν διακρίσεις (άρθρο 34α, παράγραφος 1, στοιχείο β)).
Στις 8 Ιουνίου 2015, ο Επίτροπος κ. Vytenis Andriukaitis κλήθηκε να συμμετάσχει σε ανταλλαγή απόψεων με τα μέλη της επιτροπής ENVI. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ορισμένοι βουλευτές εξέφρασαν έντονους προβληματισμούς όσον αφορά, μεταξύ άλλων, την απουσία αξιολόγησης των επιπτώσεων, τη συμβατότητα των μέτρων που λαμβάνονται από τα κράτη μέλη με την εσωτερική αγορά και τους κανόνες του ΠΟΕ, καθώς και την πρακτική εφαρμογή της πρότασης. Άλλοι εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για το γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Jean-Claude Juncker είχε υπαναχωρήσει από την αρχική του δέσμευση να αναθεωρήσει την υφιστάμενη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τους ΓΤΟ (τουτέστιν την ίδια τη διαδικασία έγκρισης).
Ο εισηγητής συμφωνεί με τους περισσότερους από τους προβληματισμούς που εκφράστηκαν στην προαναφερθείσα συζήτηση. Ειδικότερα, φρονεί ότι η πρόταση έρχεται σε αντίθεση με τις δεσμεύσεις της νέας Επιτροπής για «βελτίωση της νομοθεσίας» και «διαφάνεια», καθότι πριν από τη έγκρισή της δεν διενεργήθηκε αξιολόγηση όλων των πιθανών επιπτώσεων και εναλλακτικών επιλογών. Στο πλαίσιο αυτό, εκφράζει την έντονη ανησυχία του σχετικά με τις μακροπρόθεσμες συνέπειες που θα έχει η πρόταση στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς τροφίμων και ζωοτροφών, καθώς και στην ανταγωνιστικότητα του γεωργικού τομέα της Ένωσης. Δεδομένου ότι η ΕΕ εξακολουθεί σήμερα να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον εφοδιασμό με πρωτεΐνες που προέρχονται από γενετικώς τροποποιημένες πηγές και δεδομένων των αρνητικών έμμεσων επιπτώσεων που ενδέχεται να έχει η πρόταση στις εισαγωγές, ο εισηγητής είναι της γνώμης ότι η πρόταση είναι πιθανό να θέσει σε σοβαρό κίνδυνο τη ζωική παραγωγή και να επηρεάσει αρνητικά τη γεωργία στην ΕΕ.
Επιπλέον, ο εισηγητής θεωρεί ότι η πρόταση κανονισμού είναι σχεδόν αδύνατον να εφαρμοστεί διότι δεν υφίστανται πλέον συνοριακοί έλεγχοι στο πλαίσιο του γεωργικού τομέα της ΕΕ. Η επαναφορά των ελέγχων αυτών μεταξύ των κρατών μελών θα αντιστρέψει τα οικονομικά επιτεύγματα της ευρωπαϊκής τελωνειακής ένωσης και της ενιαίας αγοράς. Επιπλέον, δεν είναι σαφής ο τρόπος με τον οποίο τα κράτη μέλη που θα χρησιμοποιήσουν τη «ρήτρα αυτεξαίρεσης» θα εξασφαλίζουν η συμμόρφωση προς τα μέτρα αυτά στην πράξη.
Τέλος, η πρόταση, δεδομένου ότι ορίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να παρέχουν «επιτακτικούς λόγους» προκειμένου να αιτιολογήσουν την αυτεξαίρεσή τους, τηρώντας συγχρόνως τους κανόνες της εσωτερικής αγοράς και του ΠΟΕ, δεν εξασφαλίζει την αναγκαία ασφάλεια δικαίου ούτε και τα κατάλληλα εργαλεία για τα κράτη μέλη που επιθυμούν να περιορίσουν ή να απαγορεύσουν νομίμως την χρήση γενετικώς τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών στην επικράτειά τους. Επίσης, η Επιτροπή δεν έχει παράσχει ορισμό του όρου «χρήση» στην πρότασή της, γεγονός που αποβαίνει σε βάρος της ασφάλειας του δικαίου.
Σύμφωνα με τις απόψεις που διατυπώθηκαν από την πλειονότητα των βουλευτών της επιτροπής ENVI και ιδίως με βάση τους προαναφερθέντες λόγους ο εισηγητής προτείνει η πρόταση της Επιτροπής να απορριφθεί.
3.9.2015
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου
προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων
σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003 όσον αφορά τη δυνατότητα των κρατών μελών να περιορίζουν ή να απαγορεύουν τη χρήση γενετικώς τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών στην επικράτειά τους
(COM(2015)0177 – C8-0107/2015 – 2015/0093(COD))
Συντάκτης γνωμοδότησης: Albert Deß
******
Η Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου καλεί την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να προτείνει στο Κοινοβούλιο την απόρριψη της πρότασης.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
|
Τίτλος |
Δυνατότητα των κρατών μελών να περιορίζουν ή να απαγορεύουν τη χρήση γενετικώς τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών στην επικράτειά τους |
||||
|
Έγγραφα αναφοράς |
COM(2015)0177 – C8-0107/2015 – 2015/0093(COD) |
||||
|
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια |
ENVI 30.4.2015 |
|
|
|
|
|
Γνωμοδότηση της Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια |
AGRI 30.4.2015 |
||||
|
Συντάκτης(τρια) γνωμοδότησης Ημερομηνία ορισμού |
Albert Deß 20.5.2015 |
||||
|
Ημερομηνία έγκρισης |
3.9.2015 |
|
|
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
28 8 6 |
|||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
John Stuart Agnew, Clara Eugenia Aguilera García, Eric Andrieu, Daniel Buda, Nicola Caputo, Matt Carthy, Paolo De Castro, Albert Deß, Diane Dodds, Norbert Erdős, Edouard Ferrand, Luke Ming Flanagan, Beata Gosiewska, Martin Häusling, Anja Hazekamp, Jan Huitema, Peter Jahr, Jarosław Kalinowski, Zbigniew Kuźmiuk, Philippe Loiseau, Mairead McGuinness, Giulia Moi, Ulrike Müller, Maria Noichl, Marit Paulsen, Marijana Petir, Bronis Ropė, Czesław Adam Siekierski, Marc Tarabella, Janusz Wojciechowski, Marco Zullo |
||||
|
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Bas Belder, Angélique Delahaye, Jean-Paul Denanot, Jørn Dohrmann, Fredrick Federley, Jens Gieseke, Maria Heubuch, Karin Kadenbach, Norbert Lins, Susanne Melior, Stanislav Polčák, Annie Schreijer-Pierik, Hannu Takkula, Γεώργιος Επιτήδειος, Владимир Уручев |
||||
|
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Heinz K. Becker, Carlos Iturgaiz |
||||
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΡΜΟΔΙΑΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
|
Τίτλος |
Δυνατότητα των κρατών μελών να περιορίζουν ή να απαγορεύουν τη χρήση γενετικώς τροποποιημένων τροφίμων και ζωοτροφών στην επικράτειά τους |
||||
|
Έγγραφα αναφοράς |
COM(2015)0177 – C8-0107/2015 – 2015/0093(COD) |
||||
|
Ημερομηνία υποβολής στο ΕΚ |
22.4.2015 |
|
|
|
|
|
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια |
ENVI 30.4.2015 |
|
|
|
|
|
Γνωμοδοτικές επιτροπές Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια |
ITRE 30.4.2015 |
IMCO 30.4.2015 |
AGRI 30.4.2015 |
|
|
|
Αποφάσισε να μη γνωμοδοτήσει Ημερομηνία της απόφασης |
ITRE 7.5.2015 |
IMCO 23.6.2015 |
|
|
|
|
Εισηγητές Ημερομηνία ορισμού |
Giovanni La Via 9.6.2015 |
|
|
|
|
|
Εξέταση στην επιτροπή |
15.7.2015 |
|
|
|
|
|
Ημερομηνία έγκρισης |
13.10.2015 |
|
|
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
47 3 5 |
|||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Marco Affronte, Margrete Auken, Zoltán Balczó, Catherine Bearder, Ivo Belet, Biljana Borzan, Cristian-Silviu Buşoi, Nessa Childers, Birgit Collin-Langen, Mireille D’Ornano, Seb Dance, Angélique Delahaye, Jørn Dohrmann, Ian Duncan, Stefan Eck, Bas Eickhout, Eleonora Evi, José Inácio Faria, Francesc Gambús, Elisabetta Gardini, Gerben-Jan Gerbrandy, Jens Gieseke, Julie Girling, Sylvie Goddyn, Matthias Groote, Françoise Grossetête, Jytte Guteland, György Hölvényi, Jean-François Jalkh, Josu Juaristi Abaunz, Karin Kadenbach, Giovanni La Via, Peter Liese, Valentinas Mazuronis, Susanne Melior, Massimo Paolucci, Piernicola Pedicini, Bolesław G. Piecha, Pavel Poc, Frédérique Ries, Michèle Rivasi, Daciana Octavia Sârbu, Annie Schreijer-Pierik, Davor Škrlec, Dubravka Šuica, Tibor Szanyi, Nils Torvalds, Glenis Willmott, Дамиано Дзофоли |
||||
|
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Guillaume Balas, Soledad Cabezón Ruiz, Alojz Peterle, Christel Schaldemose, Bart Staes |
||||
|
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Anthea McIntyre |
||||
|
Ημερομηνία κατάθεσης |
19.10.2015 |
||||