SPRAWOZDANIE w sprawie równości płci i wzmocnienia pozycji kobiet w erze cyfrowej

8.4.2016 - (2015/2007(INI))

Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia
Sprawozdawczyni: Terry Reintke

Procedura : 2015/2007(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A8-0048/2016

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie równości płci i wzmocnienia pozycji kobiet w erze cyfrowej

(2015/2007(INI))

Parlament Europejski,

–  uwzględniając art. 2 i art. 3 ust. 3 akapit drugi Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) oraz art. 8 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

–  uwzględniając art. 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

–  uwzględniając pekińską deklarację i platformę działania przyjętą na IV światowej konferencji w sprawie kobiet w 1995 r., a w szczególności obszar „Kobiety a media”,

–  uwzględniając dokument końcowy 23. sesji specjalnej Zgromadzenia Ogólnego ONZ w 2000 r., w którym uznano technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT) za osiągnięcia oferujące nowe możliwości w sferze wzmacniania pozycji kobiet, ale również wspomniano o wiążących się z nimi zagrożeniach,

–  uwzględniając deklarację zasad i genewski plan działania przyjęte podczas pierwszej fazy Światowego Szczytu Społeczeństwa Informacyjnego (WSIS), który odbył się w Genewie w 2003 r.,

–  uwzględniając zobowiązanie z Tunisu i program z Tunisu na rzecz społeczeństwa informacyjnego, który wyszczególnia mechanizmy finansowe i międzynarodowe służące wdrażaniu planów działania WSIS przyjętych podczas drugiej fazy WSIS w Tunisie w dniach 16–18 listopada 2005 r.,

–  uwzględniając odniesienia do praw kobiet i równości płci w oświadczeniu na temat wdrażania wyników WSIS oraz powiązanych WSIS+10 Vision for WSIS Beyond 2015,

–  uwzględniając wyniki forum WSIS, które odbyło się w Genewie w dniach 25–29 maja 2015 r. pod hasłem „Wspólne innowacje: wykorzystywanie ICT z myślą o zrównoważonym rozwoju”, w którym udział wzięła delegacja Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia,

–  uwzględniając linie działania na rok 2014 wytyczone przez Światowy Szczyt Społeczeństwa Informacyjnego, które zostały połączone z celami zrównoważonego rozwoju, aby do 2030 r. zwiększyć synergię między tymi ogólnoświatowymi strategiami, uwzględniając działania służące wzmocnieniu pozycji wszystkich obywateli i promowaniu ich integracji społecznej, gospodarczej i politycznej, bez względu na wiek, niepełnosprawność, cechy genetyczne, płeć, orientację seksualną, tożsamość płciową, rasę, pochodzenie społeczne lub etniczne, religię lub przekonania, czy też status ekonomiczny lub inny,

–  uwzględniając strategię Komisji na rzecz równości kobiet i mężczyzn 2010–2015 (SEC(2010)1079/2), która obejmuje szereg działań związanych z kobietami i internetem, zwłaszcza w odniesieniu do ICT, a także przegląd śródokresowy tej strategii,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 czerwca 2015 r. w sprawie strategii UE na rzecz równości kobiet i mężczyzn w okresie po 2015 r.[1],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 września 2015 r. wzmacniania pozycji dziewcząt poprzez edukację w UE[2],

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. zatytułowany „Europa 2020: Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

–  uwzględniając konkluzje Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów (EPSCO) z czerwca 2014 r. pod hasłem „Kobiety i gospodarka: niezależność ekonomiczna z perspektywy pracy w niepełnym wymiarze godzin i samozatrudnienia”, zgodnie z którymi w strategii „Europa 2020” określono szereg priorytetowych obszarów wzrostu gospodarczego, łącznie z sektorem usług zdrowotnych (tzw. białą gospodarką) oraz sektorami nauki i technologii. Aby w pełni wykorzystać potencjał wzrostu gospodarczego Europy w tych dziedzinach, ważne jest przezwyciężenie stereotypów dotyczących płci oraz zwalczanie segregacji w zakresie kształcenia i segregacji rynku pracy.”,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 października 2015 r. dotyczącą stosowania dyrektywy 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania mężczyzn i kobiet w dziedzinie zatrudnienia i pracy[3],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 24 maja 2012 r. z zaleceniami dla Komisji w sprawie stosowania zasady równości wynagrodzeń dla pracowników płci męskiej i żeńskiej za taką samą pracę lub pracę tej samej wartości[4],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2013 r. w sprawie eliminowania stereotypów dotyczących płci w UE[5],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 września 2013 r. w sprawie agendy cyfrowej na rzecz wzrostu, mobilności i zatrudnienia[6], a w szczególności Wielką koalicję na rzecz cyfrowych umiejętności i miejsc pracy,

–  uwzględniając Działanie nr 60 agendy cyfrowej polegające na zachęcaniu kobiet do wybierania zawodów związanych z ICT i zwiększaniu uczestnictwa kobiet w sektorze ICT,

–  uwzględniając komunikat Komisji pt. „Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy” (COM(2015)0192),

–  uwzględniając II filar strategii jednolitego rynku cyfrowego Komisji, który ma na celu stworzenie odpowiednich warunków oraz równych szans i otoczenia dla sieci rozwoju sieci i usług cyfrowych, a także III filar, wspierający integracyjne społeczeństwo cyfrowe, w którym obywatele posiadają odpowiednie umiejętności, by skorzystać z możliwości oferowanych przez internet i zwiększyć swoje szanse na znalezienie zatrudnienia,

–  uwzględniając studium Departamentu Tematycznego C Parlamentu zatytułowane „Wzmacnianie pozycji kobiet w internecie” opublikowane w 2015 r.,

–  uwzględniając art. 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie promowania równości między mężczyznami a kobietami i niedyskryminacji[7],

–  uwzględniając Konwencję Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (konwencję stambulską),

–  uwzględniając deklarację pekińską i pekińską platformę działania, a w szczególności ich cele w obszarze „Kobiety i media”, w których wezwano do zwiększenia udziału kobiet w procesach decyzyjnych w mediach oraz dostępu kobiet do mediów i nowych technologii komunikacyjnych, jak również do promowania zrównoważonego i niestereotypowego wizerunku kobiet w mediach,

–  uwzględniając opracowany przez Komisję „Kodeks najlepszych praktyk dla kobiet w branży teleinformatycznej” („Code of Best practices for Women and ICT”) z 2013 r.,

–  uwzględniając pogłębioną analizę z 2012 r. pod tytułem „Kobiety w ICT” (Women in ICT),

–  uwzględniając swą analizę zatytułowaną „Wzmacnianie pozycji kobiet w internecie” („Empowering Women on the Internet”) z 2015 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) zatytułowane „Przemoc wobec kobiet – ankieta ogólnoeuropejska. Główne wyniki”, opublikowane w marcu 2014 r.,

–  uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/36/UE z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar[8], zastępującą decyzję ramową Rady 2002/629/WSiSW,

–  uwzględniając komisyjną strategię UE na rzecz wyeliminowania handlu ludźmi na lata 2012–2016 oraz sprawozdanie śródokresowe z jej realizacji,

–  uwzględniając cykl polityki unijnej dotyczącej poważnej i zorganizowanej przestępczości, który rozpoczął się w 2014 r. oraz priorytetowy obszar handlu ludźmi,

–  uwzględniając art. 52 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia oraz opinię Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A8-0048/2016),

A.  mając na uwadze, że digitalizacja zrewolucjonizowała i zasadniczo zmieniła sposób, w jaki ludzie docierają do informacji i ich dostarczają, komunikują, utrzymują kontakty, studiują i pracują, dzięki stworzeniu nowych możliwości uczestnictwa w dyskusjach publicznych i politycznych, w szkoleniach oraz w rynku pracy, otwarciu nowych perspektyw dla samodzielnie określanego sposobu życia oraz dzięki ogromnemu potencjałowi gospodarczemu w Unii Europejskiej i poza nią; mając na uwadze, że digitalizacja wywiera wpływ nie tylko na rynki, ale na ogół społeczeństwa;

B.  mając na uwadze, że społeczeństwo informacyjne napędzane technologiami informacyjno-komunikacyjnymi (ICT) niesie ze sobą szerokie możliwości w zakresie wytwarzania i dystrybucji dóbr i wiedzy, jak o tym świadczy np. sektor wolnego i otwartego oprogramowania, który zmienił sposób, w jaki oprogramowanie to jest produkowane, rozpowszechniane, wspierane i wykorzystywane, umożliwiając powszechniejszy udział cyfrowy; mając na uwadze, że digitalizacja stwarza ponadto możliwości w zakresie bardziej elastycznego i zróżnicowanego wykorzystania czasu i przestrzeni, zmierzającego w kierunku bardziej sprawiedliwych modeli społecznych; mając na uwadze, że jednocześnie digitalizacja rynku pracy może stworzyć nowy wymiar wykluczenia, np. ryzyko segregacji gospodarczej, społecznej, kulturowej i płciowej;

C.  mając na uwadze, że w Europie tylko dziewięciu programistów na stu to kobiety, że jedynie 19 % menedżerów w sektorze ICT jest płci żeńskiej (w porównaniu z 45 % w innych sektorach usługowych) oraz że wśród przedsiębiorców jest tylko 19 % kobiet (w porównaniu z 54 % w innych sektorach usługowych)[9];

D.  mając na uwadze, że taki rozwój sytuacji niesie ze sobą potężny potencjał wzmocnienia pozycji kobiet, umożliwiając dostęp do informacji i wiedzy wykraczający poza konwencjonalne środki oraz zapewniając platformę formułowania opinii, która może pobudzać innych do działania, otwierając nowe możliwości wzajemnego oddziaływania i prowadzenia kampanii z myślą o obronie praw i wolności kobiet, dziewcząt i osób LGBTI, lecz także osób o specjalnych potrzebach, takich jak osoby niepełnosprawne; mając na uwadze, że czynne uczestnictwo kobiet w społeczeństwie informacyjnym jest nie tylko kwestią sprawiedliwości i równości, ale przyczyni się też do poprawy warunków socjalnych i gospodarczych w społeczeństwie oraz konkurencyjności UE;

E.  mając na uwadze, że istnieją znaczne różnice pod względem płci w dostępie do możliwości zawodowych i edukacyjnych, jeśli chodzi o technologie informacyjno-komunikacyjne i umiejętności komputerowe; mając na uwadze, że digitalizacja wywiera duży wpływ na korzystanie z mediów i ich rozpowszechnianie, w szczególności przez młodszych użytkowników, otwierając nowe kanały i umożliwiając stworzenie mniej zhierarchizowanego krajobrazu mediów; mając na uwadze, że digitalizacja może ułatwić wzmacnianie pozycji kobiet, lecz także postawić nowe wyzwania poprzez negatywne, poniżające i stereotypowe przedstawianie kobiet;

F.  mając na uwadze, że cyfrowe kanały komunikacji i sieci społecznościowe mają szczególne znaczenie dla matek i ojców wychowujących dzieci oraz dla osób pracujących z domu;

G.  mając na uwadze, że digitalizacja ma ogromny wpływ na rynek pracy dzięki zmianie łańcucha wartości i tworzeniu nowych możliwości pracy oraz bardziej elastycznych sposobów organizacji pracy; mając na uwadze, że możliwości w zakresie elastycznych rozwiązań dotyczących pracy oraz pracy na odległość, jakie niesie ze sobą digitalizacja, mogą posłużyć jako istotne narzędzie pozwalające zarówno kobietom, jak i mężczyznom na lepsze pogodzenie obowiązków zawodowych i domowych; mając na uwadze, że elastyczne rozwiązania dotyczące pracy mogą odegrać pozytywną rolę w przyczynianiu się do włączenia na rynek pracy grup kobiet znajdujących się w trudniejszej sytuacji; mając jednak na uwadze, że możliwe są również negatywne konsekwencje, które mogą w szczególności odbijać się na kobietach, takie jak erozja praw pracowniczych czy ograniczenia czasu pracy, a także granice odpowiedzialności zawodowej i prywatnej, co zwiększa słabo płatne i oferujące mniejsze bezpieczeństwo rodzaje zatrudnienia;

H.  mając na uwadze, że doskonalenie umiejętności cyfrowych i znajomości ICT stanowi jedyną w swoim rodzaju szansę na zwiększenie włączenia na rynku pracy kobiet ii dziewcząt, lecz również osób o specjalnych potrzebach, takich jak osoby niepełnosprawne; mając na uwadze, że rosnąca liczba kobiet w sektorze ICT, który jest jednym z sektorów o najwyższych płacach, mogłaby przyczynić się do poprawy pozycji finansowej kobiet i zwiększenia ich niezależności, prowadząc do zmniejszenia ogólnego zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć;

I.  mając na uwadze, że na cyfrowym rynku pracy odpowiedzialność jest w coraz większym stopniu przenoszona z firmy na osobę, co prowadzi do zmiany warunków przynależności do systemu zabezpieczeń społecznych osób samozatrudnionych i pracujących na własny rachunek; mając na uwadze, że decyzje polityczne wyraźnie kształtują wynik tych zmian;

J.  mając na uwadze, że w przypadku wielu indywidualnych umów z różnymi przedsiębiorstwami i instytucjami monitorowanie zasady równego wynagrodzenia za taką samą pracę w tym samym miejscu pracy, która ma pierwszorzędne znaczenie dla prawdziwie równego społeczeństwa, stanowi większe wyzwanie;

K.  mając na uwadze, że uczestnictwo większej liczby kobiet w sektorze ICT napędziłoby rynek, na którym przewiduje się braki w sile roboczej i gdzie równy udział kobiet doprowadziłby do zysków w PKB UE w wysokości ok. 9 mld EUR rocznie; mając na uwadze, że kobiety są nadal zdecydowanie niedostatecznie reprezentowane jako absolwentki wydziałów ICT, gdyż stanowią jedynie około 20% absolwentów w tej dziedzinie, przy czym tylko 3 % wszystkich absolwentek studiów posiada dyplom w dziedzinie ICT; mając na uwadze znaczne trudności napotykane przez kobiety przy wchodzeniu do sektora ICT i pozostawaniu w nim; mając na uwadze, że zdominowane przez mężczyzn środowisko pracy, gdzie jedynie 30 % siły roboczej stanowią kobiety, przyczynia się do tendencji prowadzących do opuszczania sektora ICT przez wiele kobiet w kilka lat po zakończeniu studiów uniwersyteckich;

L.  mając na uwadze, że zgodnie z badaniem zatytułowanym „Kobiety aktywne zawodowo w sektorze ICT” („Women active in the ICT sector”) Europa będzie musiała zmierzyć się z niedoborem 900 tys. pracowników w sektorze ICT do 2020 r.; mając na uwadze, że sektor ICT szybko rośnie: co roku powstaje 120 tys. nowych miejsc pracy;

M.  podkreśla fakt, że sektor ICT cechuje niezwykle duża segregacja, zarówno pozioma, jak i pionowa, oraz przepaść między kwalifikacjami kobiet uzyskanymi w ramach kształcenia a ich pozycją w sektorze ICT; mając na uwadze, że mniej niż 20 % przedsiębiorców w sektorze ICT to kobiety; mając na uwadze, że większość (54 %) kobiet zatrudnionych w sektorze ICT zajmuje gorzej płatne stanowiska wymagające niższego poziomu kwalifikacji oraz że tylko niewielka ich część (8%) zajmuje stanowiska inżynierów oprogramowania wymagające wysokiego poziomu kwalifikacji; mając na uwadze, że kobiety są także niedostatecznie reprezentowane w procesie podejmowania decyzji w sektorze ICT, w którym są przełożonymi jedynie 19,2 % pracowników, podczas gdy w innych sektorach wartość ta wynosi 45,2 %;

N.  mając na uwadze, że kobiety, które ukończyły 55 lat, są szczególnie zagrożone bezrobociem i brakiem aktywności na rynku pracy, przy czym średnia stopa zatrudnienia kobiet w wieku 55–64 lat w UE wynosi jedynie 42 % w porównaniu z 58 % w przypadku mężczyzn; mając na uwadze, że niski poziom znajomości technologii informacyjno-komunikacyjnych i umiejętności cyfrowych potęguje to zagrożenie; mając na uwadze, że zwiększanie umiejętności cyfrowych kobiet po 55 roku życia i inwestowanie w te umiejętności poprawiłoby ich szanse na zatrudnienie oraz oferowałoby pewien poziom ochrony przed wykluczeniem z rynku pracy;

O.  mając na uwadze, że wpływ seksizmu i stereotypu płci stanowi przeszkodę dla równości kobiet i mężczyzn oraz obciążenie dla rozwoju gospodarczego i konkurencyjności UE, jeszcze bardziej pogłębiając już poważną przepaść cyfrową między kobietami i mężczyznami w dziedzinie ICT, mediów i powiązanych sektorów; mając na uwadze, że istniejące stereotypy płciowe utrudniają kobietom pełny rozwój ich zdolności jako użytkowniczek, innowatorek i twórczyń; mając na uwadze, że aby to zmienić konieczna jest wyraźna wola polityczna, konkretne działania i uczestnictwo społeczeństwa obywatelskiego;

P.  mając na uwadze, że edukacja i szkolenia mają kluczowe znaczenie dla wzmacniania pozycji kobiet w erze cyfrowej, a tym samym dla zapewnienia społeczeństwu przyszłej żywotności; mając na uwadze, że 60 % uczniów szkół w UE nigdy nie korzysta z wyposażenia cyfrowego w klasie; mając na uwadze, że zmniejszył się już i tak niski odsetek kobiet uzyskujących dyplomy z dziedziny ICT; mając na uwadze, że kobiety są zdecydowanie niewystarczająco reprezentowane w dziedzinach nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki oraz że blisko połowa absolwentek nie pracuje w tych dziedzinach; mając na uwadze, że w takich inicjatywach, jak unijny Tydzień Kodowania, ICT na rzecz lepszej edukacji, Startup Europe Leaders Club i wielka koalicja na rzecz miejsc pracy w sektorze cyfrowym, które zmierzają do dalszego promowania e-edukacji i e-umiejętności, kobiety nadal są w niedostatecznym stopniu reprezentowane;

Q.  mając na uwadze, że promowania technologii cyfrowych i ICT ma duże znaczenie dla unijnej polityki współpracy na rzecz rozwoju, zgodnie z celami zrównoważonego rozwoju, w szczególności w zakresie wzmocnienia pozycji społecznej i ekonomicznej kobiet i dziewcząt oraz wsparcia ich w wychodzeniu z ubóstwa;

R.  mając na uwadze, że digitalizacja sprzyja promowaniu demokracji bezpośredniej za pośrednictwem internetu, umożliwiając w ten sposób większe angażowanie się kobiet w politykę oraz lepszy dostęp do informacji;

S.  mając na uwadze, że dzięki połączeniu digitalizacji i demokracji bezpośredniej kobiety mają większe możliwości osobistego angażowania się z pominięciem tradycyjnych schematów działania w polityce dzięki pełnemu i całkowitemu uczestniczeniu;

T.  mając na uwadze, że jak każda inna technologia ICT mogą być wykorzystywane i nadużywane do zagrażania kobietom, ich prawom i swobodom, a ostatecznie ich upodmiotowieniu, tak jak w przypadku cyberprzemocy, nękania za pomocą nowych technologii, handlu ludźmi, mowy nienawiści, podburzania do nienawiści, dyskryminacji i naruszania praw podstawowych; mając na uwadze, że anonimowość w internecie przyczynia się do szerzenia tych form przemocy wobec kobiet; mając na uwadze, że decydenci polityczni, a także przedsiębiorstwa, firmy i organizacje społeczeństwa obywatelskiego muszą identyfikować takie nowe wyzwania i zagrożenia, i odpowiednio na nie reagować, jednocześnie umożliwiając wymianę w internecie;

U.  mając na uwadze nowe technologie informacyjno-komunikacyjne są stosowane do tworzenia kanałów i platform ułatwiających niektóre formy wykorzystywania seksualnego kobiet, w tym małoletnich; mając na uwadze, że platformy cyfrowe są także wykorzystywane do handlu kobiecymi ciałami; mając na uwadze, że odpowiedni pracownicy organów ścigania powinni przyjąć do wiadomości efekt przekształcenia, jaki digitalizacja wywiera na te przestępstwa; mając na uwadze, że należy również szerzyć wśród pracowników oświaty świadomość występowania tych nowych form zagrożeń cyfrowych oraz udostępniać fundusze UE i państw członkowskich w celu wspierania edukacji na temat bezpiecznego i kulturalnego korzystania z internetu, a także zagrożeń wynikających z internetowej przemocy na tle płciowym zarówno dla chłopców, jak i dla dziewcząt, oraz angażować mężczyzn i chłopców w walkę z przemocą wobec kobiet i dziewcząt;

V.  mając na uwadze, że cyfrowe sposoby komunikacji przyczyniły się do rozpowszechniania się mowy nienawiści i gróźb pod adresem kobiet – w Europie 18 % kobiet było narażonych od wieku dojrzewania na różne formy prześladowania w następstwie znajomości zawartych przez internet, a dziewięć milionów Europejek jest ofiarami przemocy w internecie; mając na uwadze, że liczba tych gróźb – w tym groźby śmierci – wobec kobiet zwiększyła się; mając na uwadze, że świadomość społeczna na temat form przemocy za pośrednictwem internetu zarówno wśród ogółu społeczeństwa, jak i specjalistów w odpowiednich dziedzinach, takich jak pracownicy organów ścigania i nauczyciele, pozostaje niewystarczająca do zapewnienia odpowiedniego zapobiegania im, monitorowania i niesienia pomocy ofiarom; mając na uwadze, że różne formy przemocy w internecie nie znajdują jeszcze pełnego odzwierciedlenia w prawie karnym ani w sposobach i procedurach ich ścigania we wszystkich państwach członkowskich; mając na uwadze brak reakcji ze strony wymiaru sprawiedliwości; mając na uwadze, że o osobach korzystających z internetu w celu czynienia szkody lub propagowania nienawiści rzadko się informuje, prowadzi w ich sprawie dochodzenie, ściga i skazuje; mając na uwadze, że zachodzi potrzeba uznania na szczeblu UE potencjalnego transgranicznego charakteru nadużyć i przemocy w internecie;

W.  mając na uwadze, że sporządzanie budżetu z uwzględnieniem aspektu płci i włączanie aspektu płci do polityki mogą być wykorzystywane jako narzędzia do propagowania równouprawnienia płci; mając na uwadze, że perspektywy uwzględniające aspekt płci powinny być brane pod uwagę na wszystkich etapach prac komisji w sprawie digitalizacji w Europie, tak by zadbać o to, by kobiety były nie tylko uwzględniane w postępach w zakresie digitalizacji, ale by były ich inicjatorkami;

X.  mając na uwadze, że niewielki udział kobiet i dziewcząt w kształceniu w dziedzinie ICT, a następnie w odnośnych zawodach jest wynikiem złożonej zależności między stereotypowym przedstawianiem płci, które zaczyna się na wczesnym etapie życia, a edukacją, oraz że utrzymuje się to następnie w trakcie kariery zawodowej; mając na uwadze, że czynniki ograniczające udział kobiet w edukacji i zatrudnieniu w dziedzinie ICT obejmują: stereotypy dotyczące płci, które występują na każdym etapie życia, podział na „typowo kobiece i typowo męskie” czynności, podział zainteresowań i zabawek od najwcześniejszych etapów wychowania, względny brak kobiecych wzorców do naśladowania w sektorze ICT oraz ograniczoną widoczność kobiet w tym sektorze, w szczególności na stanowiskach kierowniczych;

Zalecenia ogólne

1.  pilnie zwraca się do Komisji i Rady o pełne wykorzystywanie potencjału społeczeństwa informacyjnego, ICT i internetu dla promowania upodmiotowienia kobiet, praw i wolności kobiet oraz równości płci bez względu na wiek, niepełnosprawność, cechy genetyczne, płeć, orientację seksualną, tożsamość płciową, rasę, pochodzenie społeczne lub etniczne, religię lub przekonania czy status ekonomiczny;

2.  podkreśla, że dostęp do internetu stanowi nową podstawową usługę potrzebną wszystkim, mężczyznom, kobietom, chłopcom i dziewczynkom: internet to obecnie kluczowe narzędzie w codziennym życiu osób w kontaktach rodzinnych, zawodowych, w ramach studiów i szkolenia, narzędzie zarządzania w przedsiębiorstwach, administracji publicznej, instytucjach czy organizacjach, a także narzędzie funkcjonowania sieci społecznościowych i promowania równości szans;

3.  wzywa Komisję do wykorzystania i lepszego ukierunkowania agendy cyfrowej i strategii jednolitego rynku cyfrowego z myślą o rozwiązaniu problemu poważnych różnic między mężczyznami a kobietami w sektorze ICT oraz propagowaniu integracji kobiet w tym sektorze, zwłaszcza w zawodach technicznych i telekomunikacyjnych, do promowania edukacji i szkolenia kobiet i dziewcząt w dziedzinie ICT i innych w naukach ścisłych, technologii, inżynierii i matematyce, do zwiększenia widoczności kobiet w sferze digitalizacji, do propagowania równości płci i udziału kobiet dzięki lepszemu dostępowi do finansowania, do systematycznego dokonywania ocen skutków wprowadzanych środków na aspekt płci oraz do sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci w ramach pracy nad agendą cyfrową i strategią jednolitego rynku cyfrowego, tak by należycie uwzględnić podstawową europejską zasadę równości kobiet i mężczyzn, oraz do wspierania społeczeństwa obywatelskiego i organizacji kobiecych w urzeczywistnianiu internetu integracyjnego;

4.  apeluje do instytucji UE i państw członkowskich o uwzględnienie perspektywy płci we wszystkich inicjatywach cyfrowych oraz o uznanie, że potencjał cyfrowy przyczynia się do nowej, silniejszej fali świadomości na temat aspektów związanych z płcią i równouprawnieniem płci; wskazuje Komisji na skuteczność internetu w podejmowaniu takich środków, jak kampanie, fora oraz w nadawaniu widoczności wzorcom roli kobiet, które łącznie pomagają przyspieszyć osiągnięcie równouprawnienia płci; w związku z powyższym zwraca się do Komisji o rozważenie umieszczenia kobiet w awangardzie agendy cyfrowej, tak by nowa era cyfrowa była siłą napędową dla przyspieszenia osiągnięcia równouprawnienia płci;

5.  pilnie wzywa Komisję do zawarcia w nadchodzącej strategii na rzecz równości kobiet i mężczyzn na lata 2016–2020 szczególnych działań służących wspieraniu integracji i uczestnictwa kobiet w społeczeństwie informacyjnym oraz do energicznego promowania internetowych sieci kobiet, gdyż są one wyrazem zorganizowanego podejścia oddolnego do wzmocnienia pozycji kobiet i powinny uzyskać wsparcie konieczne, by przeistoczyły się w zjawiska długoterminowe;

6.  przyjmuje do wiadomości komunikat Komisji „Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy”, lecz ubolewa nad jej wąskim zakresem, ponieważ nie docenia się w niej znacznego potencjału, jaki może mieć digitalizacja w odniesieniu do integracyjnego, równego i uczestniczącego społeczeństwa oraz nie przewiduje się w niej wystarczającego uznania dla możliwości, jakie może oferować ukierunkowane wsparcie i infrastruktura finansowa dla wzmacniania pozycji kobiet;

7.  apeluje o zwrócenie większej uwagi na oparte na wolnych i otwartych źródłach oprogramowanie w sektorze ICT oraz na rynku cyfrowym; uznaje wolne i otwarte oprogramowanie za kluczowe narzędzie wspierania równouprawnienia płci oraz demokratyzacji na rynku cyfrowym i w sektorze ICT; podkreśla, że należy zadbać o świadomość aspektu płci również w sektorze otwartych źródeł oprogramowania;

8.  wzywa UE i państwa członkowskie do rozwijania, wspierania i wdrażania działań promowanych przez ONZ i jej organy, zwłaszcza w ramach pekińskiej deklaracji i platformy działania oraz Światowego Szczytu Społeczeństwa Informacyjnego (WSIS) w celu dążenia do wzmocnienia pozycji kobiet w erze cyfrowej na szczeblu europejskim i światowym; wzywa państwa członkowskie do wzajemnego informowania się i dzielenia najlepszymi praktykami, by promować równy udział kobiet w postępach w zakresie digitalizacji w całej Europie;

9.  wzywa państwa członkowskie, by w celu osiągnięcia równości płci w ramach społeczeństwa informacyjnego i ICT ustanowiły wieloletnie plany działania zakładające: zwiększenie dostępu kobiet do społeczeństwa informacyjnego, poprawę i zwiększenie korzystania przez kobiety z ICT, nadanie kobietom ważniejszej roli w sektorach ICT, rozwijanie wiedzy o ICT u kobiet w ramach edukacji i szkoleń, promowanie zatrudnienia i ducha przedsiębiorczości kobiet poprzez regularne korzystanie z internetu i usług cyfrowych, rozwijanie treści online promujących równość płci, promowanie nieustannej wymiany, rozpowszechniania i informowania o wartościach płynących z równości, promowanie dostępu do ICT i korzystania z nich jako narzędzi walki z dyskryminacją ze względu na płeć, w obszarach takich, jak przemoc ze względu na płeć, promowanie współpracy międzynarodowej, godzenie życia osobistego, zawodowego i rodzinnego oraz przygotowanie, wdrażanie, rozpowszechnianie i ocenianie polityki i planów w dziedzinie równości;

Uczestnictwo

10.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do lepszego wykorzystania znacznego potencjału, jaki niesie ze sobą digitalizacja na wszystkich szczeblach uczestnictwa politycznego oraz do włączenia kobiet w procesy decyzyjne, np. za pomocą głosowania elektronicznego; podkreśla główne możliwości oferowane przez digitalizację i inicjatywy w zakresie administracji elektronicznej w związku z dostępem do informacji, procesami podejmowania decyzji, przejrzystością i większą odpowiedzialnością; podkreśla ponadto, że ICT znacznie zwiększają również zdolność kobiet do uczestniczenia w badaniach i forach dyskusyjnych, a także do anonimowego składania skarg czy donoszenia;

11.  apeluje do Komisji i państw członkowskich o promowanie digitalizacji w polityce w celu promowania demokracji bezpośredniej, umożliwiając bardziej aktywne zaangażowanie się wszystkich obywateli dzięki przezwyciężaniu starych schematów i przeszkód, które stwarzają kobietom i grupom niedostatecznie reprezentowanym trudności przy afirmowaniu się w kontekstach wyborczych i instytucjonalnych; wzywa ponadto Komisję i państwa członkowskie do rozważenia i dalszego rozwijania procedury głosowania przez internet podczas konsultacji wyborczych w celu wyeliminowania przeszkód, które często dotyczą w szczególności kobiet;

12.  wzywa Komisję do pełnego wykorzystania programu „Europa dla Obywateli”, kierując go szczególnie do społeczeństwa obywatelskiego i organizacji kobiecych działających w dziedzinie digitalizacji i ICT w celu poprawy warunków uczestnictwa obywatelskiego i demokratycznego kobiet oraz do poświęcenia szczególnej uwagi celom związanym z problematyką płci podczas nadchodzących ocen wdrażania;

13.  podkreśla znaczenie, jakie nowe media mogą odegrać we wzmocnieniu udziału kobiet w procesach demokratycznych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania pełnego uczestnictwa kobiet w mediach, w tym w zarządzaniu, oraz w organach regulacyjnych i nadzorczych w celu dążenia do większej równości płci w mediach, zwalczając stereotypowe i błędne przedstawianie kobiet; ponadto apeluje do Komisji o wspieranie tworzenia sieci organizacji społeczeństwa obywatelskiego i organizacji zrzeszających pracowników mediów w celu wzmocnienia pozycji kobiet, tak by mogły w nich aktywnie uczestniczyć oraz w celu uznania szczególnych potrzeb kobiet w mediach;

14.  podkreśla kluczową rolę międzynarodowego społeczeństwa obywatelskiego w zarządzaniu internetem za pośrednictwem takich forów jak Światowe Forum Zarządzania Internetem; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zaangażowania się we wsparcie organizacji społeczeństwa obywatelskiego na poziomie lokalnym i międzynarodowym oraz do promowania udziału i przedstawicielstwa kobiet i dziewcząt we wszystkich tych forach i sieciach;

15.  jest zdania, że bezpłatny dostęp do internetu szerokopasmowego dla wszystkich, przynajmniej w miejscach publicznych, zwiększyłby sposobność kobiet w korzystaniu z możliwości cyfrowych i spotęgował ich szanse na dostęp do rynku pracy, co przyczyniłoby się także do większej integracji społecznej i pozytywnych skutków w dziedzinie środowiska i gospodarki; wzywa Komisję do uznania znaczenia rozszerzenia agendy cyfrowej na obszary wiejskie, tak by żaden obywatel nie pozostawał wyłączony i odizolowany oraz by możliwości cyfrowe były dostępne dla wszystkich;

Rynek pracy

16.  wzywa Komisję, państwa członkowskie i partnerów społecznych do promowania równości płci w firmach ICT i innych odnośnych sektorach, organach reprezentacyjnych i ośrodkach szkoleniowych, w tym na stanowiskach kierowniczych, do ścisłego monitorowania i śledzenia czynionych postępów oraz do dzielenia się najlepszymi praktykami w tym zakresie;

17.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do zajęcia się poważnym problemem niedostatecznej obecności kobiet w sektorze ICT, zwłaszcza na wysokich stanowiskach i w zarządach; pilnie wzywa Komisję i państwa członkowskie do uznania, że dyrektywa w sprawie równej reprezentacji kobiet w organach zarządczych stwarza realną szansę na zmianę kultury panującej w przedsiębiorstwach, co miałoby skutki na wszystkich szczeblach hierarchii, w związku z czym apeluje o odblokowanie prac nad dyrektywą w Radzie; zwraca pilnie uwagę na odpowiedzialność Komisji za podjęcie działań, które mogłyby pomóc w przełamaniu impasu w Radzie, jeśli chodzi o europejskie prawodawstwo zapewniające przejrzystość i większą równowagę podczas rekrutacji na stanowiska decyzyjne;

18.  wzywa państwa członkowskie do zajęcia się problemem różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn w sektorze ICT przez podkreślanie faktu, że różnorodność sprzyja przedsiębiorczości, oraz tworzenie silniejszych zachęt zarówno dla przedsiębiorstw, jak i dla kobiet, takich jak przedstawianie osób i ścieżek kariery wartych naśladowania, aby poprawić widoczność kobiet;

19.  zwraca się do Komisji i państw członkowskich, by zadbały o podstawowe prawa pracowników i ochronę socjalną osób zatrudnionych, a także o zwalczanie niepewnych warunków zatrudnienia; apeluje do Komisji o zaproponowanie, a do państw członkowskich o dalsze rozwijanie nowych mechanizmów ochronnych dostosowanych do modeli pracy i kariery kształtowanych przez digitalizację, poświęcając szczególną uwagę sytuacji kobiet; podkreśla znaczenie negocjacji zbiorowych na wszystkich szczeblach, zwłaszcza w obszarach będących pod dużym wpływem digitalizacji, dla zapewnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń za taką samą pracę oraz ochrony jakości i bezpieczeństwa miejsc pracy w czasach digitalizacji; zauważa, że należy wypracować niezbędne ogólne warunki ramowe, aby zapewnić ochronę danych osobowych pracowników;

20.  zachęca Komisję i państwa członkowskie do uznania pełnego potencjału elastyczności, jaką zapewnia digitalizacja w zakresie równowagi między życiem zawodowym a życiem prywatnym, podkreślając jednocześnie, że digitalizacja rynku pracy wymaga dostosowania zarówno polityki rynku pracy, jak i podstawowych systemów zabezpieczenia społecznego; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by w związku z planem działania Komisji „Nowy początek, by zająć się wyzwaniami związanymi z godzeniem życia zawodowego z prywatnym stojącymi przed pracującymi rodzinami” ustaliły, jakie szanse i wyzwania stwarza digitalizacja w związku z warunkami pracy i koniecznością dostosowania miejsca pracy, rozwojem umiejętności i możliwości uczenia się przez całe życie, zwłaszcza w przypadku pracowników z obowiązkami opiekuńczymi; wzywa państwa członkowskie i Komisję do inwestowania również w ukierunkowany sposób w cyfrowe praktyki pracy w celu dostępnego wszystkim lepszego godzenia życia zawodowego z prywatnym;

21.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do upowszechniania koncepcji uczenia się przez całe życie oraz szkoleń i programów pomagających w przygotowaniu się do lepszej adaptacji lub potencjalnej zmiany ścieżki rozwoju zawodowego zgodnie z rosnącym zapotrzebowaniem na umiejętności cyfrowe w wielu różnych sektorach, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet w wieku co najmniej 55 lat w celu zapewnienia im ochrony przed wykluczeniem z rynku pracy;

22.  apeluje, aby w ramach wszelkich działań podejmowanych w tej dziedzinie utrzymywać obciążenie administracyjne przedsiębiorstw na jak najniższym poziomie; zwraca uwagę, że nadmierne obciążenie administracyjne zagraża akceptacji i może prowadzić do redukcji zatrudnienia lub przenoszenia miejsc pracy; z zadowoleniem przyjmuje rozsądne i partnerskie kompromisy partnerów społecznych w wielu państwach członkowskich o silnych tradycjach partycypacji pracowników; postrzega partycypację pracowników jako jeden z wzorców najlepszych praktyk dla gospodarek europejskich;

23.  zauważa, że zróżnicowanie wynagrodzeń ze względu na płeć pozostaje jednym z głównych problemów w związku ze zróżnicowaniem ze względu na płeć w sektorze ICT i dlatego wzywa państwa członkowskie, by zaczęły wreszcie aktywnie wdrażać zalecenia Komisji w sprawie wzmocnienia zasady równości wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn dzięki przejrzystości, a także stałym pozytywnym działaniom, najlepiej za pomocą ustawodawstwa, oraz by wprowadziły środki służące przejrzystości płac i neutralne pod względem płci systemy oceny pracy; wzywa Komisję do zajęcia się kwestią równej płacy w inicjatywie stanowiącej część programu prac na 2016 r. – „Nowy start dla pracujących rodziców”, ponieważ zróżnicowanie wynagrodzeń pogłębia się jeszcze bardziej, gdy ludzie zostają rodzicami;

24.  zauważa, że skutkiem zróżnicowania wynagrodzeń ze względu na płeć jest jeszcze większe zróżnicowanie emerytur ze względu na płeć; zaznacza, że – jak zauważył przewodniczący Komisji Jean-Claude Juncker – należy zagwarantować stosowanie zasady równości wynagrodzeń za taką samą pracę w tym samym miejscu pracy, zapewniającej uczciwe i sprawiedliwe wynagrodzenia;

25.  zachęca państwa członkowskie do stosowania systemów podatkowych i systemów zabezpieczenia społecznego, które nie zniechęcają osób będących drugimi żywicielami rodziny do podejmowania zatrudnienia lub zwiększania wymiaru pracy, ponieważ kobiety są zwykle drugimi żywicielami rodziny, a bardzo wiele osób o takim statusie pracuje w sektorze ICT;

26.  podkreśla, że wynagrodzenia i rozwój zawodowy kobiet pracujących w sektorze ICT są wciąż zróżnicowane ze względu na płeć; podkreśla, że zasada równego wynagrodzenia za taką samą pracę w tym samym miejscu pracy zapewniająca sprawiedliwe i uczciwe wynagrodzenie wciąż jest podważana, chociaż stanowi ona jeden z podstawowych filarów sprawiedliwości społecznej na rynku pracy, wobec czego powinna podlegać szczególnej ochronie; przypomina, że w gospodarce cyfrowej nierówności nie powinny mieć miejsca pod względem równości wynagrodzenia i rozwoju zawodowego kobiet i mężczyzn; podkreśla, że większy udział kobiet w rynku pracy i powiązane inwestycje w politykę w zakresie włączenia społecznego pomogą zmniejszyć zróżnicowanie wynagrodzeń ze względu na płeć; podkreśla znaczenie negocjacji zbiorowych także w rynkowej gospodarce cyfrowej, aby chronić jakość i pewność zatrudnienia w erze digitalizacji;

27.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, jak wiele możliwości i więcej elastyczności era cyfrowa daje pracownikom i osobom samozatrudnionym, w tym możliwości związanych z łatwiejszym osiąganiem równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, zwłaszcza jeśli chodzi o zatrudnianie rodziców małych dzieci oraz osób niepełnosprawnych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozwiązania problemów powodowanych przez elastyczne sposoby organizacji pracy i związanych ze stabilnością zatrudnienia, jakie występują powszechnie w sektorze ICT, ale podkreśla jednocześnie nowe pojawiające się w związku z tym wyzwania i wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, aby istniały odpowiednie przepisy dotyczące zabezpieczenia społecznego; w związku z tym opowiada się za prawem pracowników do „wylogowania się” poza uzgodnionymi godzinami pracy;

28.  zwraca uwagę na fakt, że uelastycznienie sposobów organizacji pracy dzięki digitalizacji może też prowadzić do powstania nietrwałych form zatrudnienia; podkreśla, że związane z pracą problemy ze zdrowiem psychicznym, na przykład wypalenie, które są spowodowane stałą dostępnością, stanowią poważne zagrożenie; w związku z tym opowiada się za koniecznością pełnego przestrzegania ustaleń dotyczących zalecanego odpoczynku pracowników i czasu pracy określonego w umowach o pracę zawieranych w oparciu o ruchomy czas pracy w celu utrzymania granic czasu pracy określonych w prawie pracy obowiązującym w poszczególnych państwach członkowskich;

Kształcenie i szkolenie

29.  podkreśla znaczenie zapewnienia uwzględniania aspektu płci w sektorze edukacji poprzez promowanie umiejętności cyfrowych i uczestnictwa kobiet i dziewcząt w edukacji i szkoleniach z dziedziny ICT dzięki ujęciu kodowania, nowych mediów i technologii, w programach nauczania na wszystkich poziomach, a także edukacji pozaprogramowej, kształcenia nieformalnego i pozaformalnego, i we wszystkich typach edukacji i szkolenia, w tym kierowanych do nauczycieli, tak by zmniejszać i likwidować niedobory umiejętności cyfrowych oraz zachęcać dziewczęta i młode kobiety do podejmowania karier naukowych i w dziedzinie ICT; podkreśla w tym kontekście znaczenie otwartych zasobów edukacyjnych (OER), które zapewniają lepszy dostęp do kształcenia dla wszystkich oraz wymiany najlepszych praktyk dotyczących włączania perspektywy płci do edukacji w dziedzinie ICT;

30.  zachęca państwa członkowskie do wprowadzenia odpowiedniej do wieku edukacji z zakresu ICT na wczesnych etapach, ze szczególnym naciskiem na inspirowanie dziewcząt do rozwoju zainteresowań i zdolności w sferze cyfrowej oraz apeluje do Komisji i państw członkowskich o popularyzację nauk przyrodniczych, technologii, inżynierii i matematyki (STEM) w edukacji dziewcząt od młodego wieku, z uwagi na odchodzenie przez nie od przedmiotów przyrodniczych, inżynieryjnych, matematycznych i technicznych z powodu stereotypów płci, z jakimi wiążą się tego rodzaju przedmioty, braku autorytetów oraz podział zajęć i zabawek, czego skutkiem jest niedostateczna liczba kobiet na takich kierunkach na uniwersytetach, co przenosi się następnie na miejsca pracy; zaznacza zatem, że zarówno przeciwdziałanie stereotypom płci, jak i ćwiczenie umiejętności cyfrowych należy rozpocząć na poziomie edukacji podstawowej i kontynuować na wszystkich poziomach edukacji aż do edukacji dorosłych i szkoleń dla osób, które zostały wykluczone z rynku pracy;

31.  apeluje do Komisji i państw członkowskich o ułatwianie realizacji inicjatyw z zakresu edukacji i uczenia się przez całe życie skierowanych szczególnie do kobiet w starszym wieku w okresie ich aktywności zawodowej i po jej ustaniu, zwłaszcza tych sprawujących obowiązki opiekuńcze oraz kobiet, które przerwały pracę lub ponownie wchodzą na rynek pracy, czego celem jest dopilnowanie, aby nie pozostały one w tyle w coraz szybszym procesie digitalizacji;

32.  zauważa, że edukacja z zakresu technologii cyfrowych, ICT i kodowania we wczesnym wieku ma szczególne znaczenie dla wzmacniania pozycji dziewcząt, zachęcania ich do zajmowania się tego rodzaju tematyką oraz przezwyciężania stereotypów płci; zaznacza, że zwiększanie liczby kobiet w przedmiotach STEM w szkolnictwie wyższym ma zasadnicze znaczenie dla zwiększania liczby kobiet w sektorze cyfrowym;

33.  wzywa państwa członkowskie do eliminacji różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn w sektorze ICT przez stworzenie większej liczby zachęt i struktur wsparcia dla kobiet, takich jak autorytety, programy opieki mentorskiej i ścieżki rozwoju zawodowego, aby kobiety stały się bardziej widoczne; wzywa w związku z tym państwa członkowskie do przyjęcia – tam, gdzie jest to konieczne – systemów edukacyjnych sprzyjających nauczaniu przedmiotów STEM i wzbudzających zainteresowanie nimi w wymiarze ogólnym, a w szczególności wśród studiujących kobiet;

34.  podkreśla wartość ICT, a zwłaszcza kursów internetowych dla dziewcząt i kobiet, lecz również dla osób o specjalnych potrzebach, takich jak osoby niepełnosprawne i mieszkańcy obszarów wiejskich i oddalonych, a także możliwości telepracy w celu poprawy edukacji wśród tych grup i zwiększenia ich szans na niezależność finansową;

35.  zwraca uwagę na istotną rolę i ogromny potencjał edukacji z zakresu sztuki i wzornictwa (formalnej, nieformalnej i pozaformalnej), przemysłu twórczego i sektora kultury we wzmacnianiu pozycji kobiet i dziewcząt oraz w nakłanianiu ich do pójścia w kierunku sektora cyfrowego; w związku z tym podkreśla znaczenie powiązania nauk przyrodniczych, technologii, inżynierii i matematyki z sektorem gospodarki poprzez edukację i sztuką, czyli przekształcenia STEM w STEAM;

36.  wzywa Komisję do promowania technologii cyfrowych jako narzędzi ograniczania barier dostępu do rynku pracy w ramach uczenia się przez całe życie oraz do wyznaczenia benchmarków UE dla publicznych i prywatnych inwestycji w umiejętności jako odsetka PKB;

37.  zachęca państwa członkowskie i Komisję do promowania, m.in. za pośrednictwem kampanii informacyjnych i uświadamiających, uczestnictwa kobiet w sektorach działalności tradycyjnie uważanych za „męskie”, do których należy też digitalizacja; podkreśla potrzebę organizowania kampanii uświadamiających i szkoleniowych, a także uwzględniania perspektywy płci dla wszystkich podmiotów zaangażowanych w politykę w obszarze digitalizacji;

38.  z zadowoleniem przyjmuje europejski kodeks najlepszych praktyk dotyczących kobiet w sektorze ICT oraz wzywa do jego szerokiego i aktywnego wdrażania; z zadowoleniem odnosi się do powołania ogólnoeuropejskiej wielkiej koalicji na rzecz cyfrowych miejsc pracy oraz zachęca uczestniczące w niej przedsiębiorstwa, aby kładły szczególny nacisk na rekrutację kobiet i zapewnianie im równych możliwości rozwoju zawodowego;

39.  apeluje do Komisji i państw członkowskich o wdrażanie przeznaczonych dla rodziców programów mających ich zbliżyć do ICT używanych przez dzieci, aby zwiększyć świadomość dorosłych na temat możliwych spotkań i relacji, jakie można nawiązać w sieci, a także aby zmniejszyć przepaść pokoleniową istniejącą w dziedzinie ICT;

40.  podkreśla znaczenie rozwoju umiejętności cyfrowych i kultury informatycznej w celu ułatwienia wejścia do przedsiębiorstw ICT kobiet, które z różnych powodów nie posiadają tych konkretnych umiejętności; podkreśla, że niepowodzenie w tym zakresie może spowodować pogorszenie sytuacji w dostępie kobiet do tego sektora; przypomina, że Europejski Fundusz Społeczny może uczestniczyć w finansowaniu takich szkoleń;

41.  podkreśla, jak ważne jest włączanie kodowania, nowych mediów i technologii do programów nauczania na wszystkich poziomach, oraz zwraca uwagę na potencjał umiejętności cyfrowych w zakresie eliminowania przeszkód utrudniających wejście na rynek pracy; podkreśla znaczenie stałego dialogu z partnerami społecznymi w celu przezwyciężenia problemu różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn w tej dziedzinie;

42.  wzywa Komisję, by w ramach strategii jednolitego rynku cyfrowego – a konkretniej w odniesieniu do tworzenia integracyjnego e-społeczeństwa – zwiększyła widoczność kobiet w technologii, otwierając wspomaganą finansowo katedrę ICT dla kobiet, występując z projektem pilotażowym dotyczącym europejskiego uniwersytetu internetowego poświęconego szczególnie ICT i inżynierii technicznej oraz wprowadzając dostosowany do potrzeb kobiet program stypendialny w dziedzinie ICT i nowych mediów;

43.  wzywa Komisję i państwa członkowskie oraz przedsiębiorstwa do szerzenia równości kobiet i mężczyzn w dziedzinie ICT przez zbieranie danych na temat korzystania z ICT segregowanych według kryterium płci oraz opracowywanie celów ilościowych, wskaźników i poziomów referencyjnych, aby śledzić sytuację w zakresie dostępu kobiet do ICT i upowszechniać przykłady najlepszych praktyk wśród przedsiębiorstw z sektora ICT;

44.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia wsparcia na rzecz wzmocnienia pozycji kobiet w sektorach cyfrowych i ICT w ramach współpracy na rzecz rozwoju i unijnych stosunków zewnętrznych przez upowszechnienie edukacji cyfrowej oraz umożliwienie kobietom zakładania przedsiębiorstw dzięki rozmaitym narzędziom, m.in. programom mikrofinansowania i sieciom wsparcia;

Inwestycje i finansowanie przedsiębiorczości

45.  wzywa państwa członkowskie i Komisję do udostępniania funduszy, poprawiania dostępu do istniejących funduszy i w razie potrzeby udostępniania finansowania dla kobiet-przedsiębiorców w celu tworzenia przedsiębiorstw w obszarze ICT oraz przedsiębiorstw typu start-up w branży cyfrowej, a także sieci opieki mentorskiej i partnerskiej wymiany doświadczeń dla kobiet, zwiększając innowacje i inwestycje w UE; zachęca państwa członkowskie do oferowania odpowiedniego wsparcia finansowego oraz stosownego szkolenia kobietom pragnącym robić karierę w obszarze digitalizacji, aby sprzyjać przedsiębiorczości kobiecej w tym sektorze;

46.  uważa, że dostęp kobiet do finansowania i usług finansowych wymaga szczególnego rozważenia, zwłaszcza w odniesieniu do celu strategii jednolitego rynku cyfrowego, polegającego na tworzeniu odpowiednich warunków dla innowacyjnego i konkurencyjnego otoczenia ICT oraz ulepszeń w kwestii możliwości finansowania MŚP i przedsiębiorstw typu start-up; zauważa, jakie znaczenie dla przedsiębiorczości kobiet ma dostęp kobiet do mikrofinansowania;

47.  wzywa Komisję, by w kontekście agendy cyfrowej gruntownie monitorowała i oceniała stosowanie uwzględniania aspektu płci i sporządzania budżetu z jego uwzględnieniem w ramach funduszy UE zgodnie z art. 7 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów (rozporządzenie (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r.) dotyczących funduszy europejskich oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie do czuwania nad angażowaniem organizacji kobiecych w komitety monitorujące programy finansowania w celu zagwarantowania, że wdrażane są ukierunkowane działania umacniające rolę kobiet w ICT; przypomina o zobowiązaniu Komisji do sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci;

48.  wzywa Komisję do uwzględniania wymiaru płci przy analizowaniu zaangażowania partnerskiego i sporządzaniu sprawozdań na ten temat w kontekście agendy cyfrowej;

49.  wzywa Komisję do ustanowienia we współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym programów wsparcia dotyczących inwestycji w ICT za pomocą europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, w tym zapewniania przychylnych warunków kredytowych i pożyczek dla firm, organizacji społeczeństwa obywatelskiego i przedsiębiorstw typu start-up w sektorze ICT, w których co najmniej 40% siły roboczej stanowią kobiety;

50.  wzywa Komisję do wspierania i promowania cyfrowej kultury przedsiębiorczości z myślą o kobietach, promowania i wspierania finansowego europejskiej platformy kontaktów i opieki mentorskiej dla kobiet oraz do dalszego umacniania roli kobiet w istniejących programach; zachęca państwa członkowskie, a także przedsiębiorstwa, aby stosowały taką politykę na rzecz różnorodności, która nie sprowadza się tylko do wspierania rekrutacji kobiet, aby upowszechniać zrównoważony rozwój gospodarczy i model przywództwa;

51.  zwraca uwagę na rolę przedsiębiorstw społecznych i alternatywnych modeli biznesowych takich jak towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych i spółdzielnie we wzmacnianiu pozycji kobiet w zakresie przedsiębiorczości cyfrowej i w zwiększaniu liczby kobiet w sektorach cyfrowych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do popularyzacji inicjatyw z zakresu przedsiębiorczości społecznej mających na celu wzmacnianie pozycji kobiet i dziewcząt w dziedzinie ICT;

52.  nalega, by Komisja, państwa członkowskie i wszystkie zainteresowane strony w większym stopniu korzystały z wielkiej europejskiej koalicji na rzecz cyfrowych miejsc pracy w celu wspierania środków skierowanych na poprawę umiejętności cyfrowych wśród kobiet i dziewcząt, promowania zatrudnienia kobiet w sektorze ICT i zwiększania rozpowszechniania różnych dostępnych możliwości kształcenia i szkolenia zawodowego;

Walka z przemocą wobec kobiet w świecie cyfrowym

53.  wzywa do zidentyfikowania wyzwań, które niosą ze sobą ICT i internet, jeżeli chodzi o popełnianie przestępstw, grożenie, molestowanie lub zadawanie przemocy wobec kobiet w wyniku mizoginizmu, homofobii lub transfobii, czy jakiejkolwiek innej formy dyskryminacji; pilnie wzywa decydentów politycznych do zajęcia się tymi kwestiami we właściwy sposób, z uwzględnieniem szczególnych grup kobiet o wieloaspektowo trudnej sytuacji, a także do dopilnowania, aby były wprowadzone ramy umożliwiające organom skuteczne ściganie przestępstw cyfrowych, biorąc pod uwagę wyzwania wynikające z anonimowości w internecie oraz potencjalnie transgranicznego charakteru takich przestępstw i nadużyć; wzywa państwa członkowskie do przeznaczania niezbędnych zasobów na egzekwowanie prawa, tj. wdrażanie obowiązujących przepisów, w zakresie przeciwdziałania przemocy, zastraszaniu, napastowaniu i uporczywemu nękaniu w internecie oraz mowie nienawiści;

54.  wzywa Komisję do zażądania od państw członkowskich większych starań w celu ścigania przestępstw na tle homofobicznym i transfobicznym, do których dochodzi w sieci, a także do właściwego stosowania obowiązujących przepisów UE w tej dziedzinie oraz związanych z prawami ofiar;

55.  wzywa Komisję do zaproponowania przepisów umożliwiających reagowanie na seksizm i stereotypy płci w edukacji i mediach jako części przekształcenia dyrektywy w sprawie równego traktowania;

56.  wzywa Komisję do opracowania kodeksu postępowania mającego zastosowanie do jej własnej polityki komunikacyjnej i polityki komunikacyjnej agencji unijnych, aby sprzyjać wzmacnianiu pozycji kobiet oraz zwalczać stereotypy i seksizm, a także niedostateczne i błędne przedstawianie kobiet;

57.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozważenia zmienionych w wyniku digitalizacji realiów w odniesieniu do kobiet i dziewcząt przy wdrażaniu przyszłych przepisów UE w dziedzinie ochrony danych; podkreśla, że administratorom danych wolno wykorzystywać sensytywne dane jedynie w ograniczonym zakresie i w żadnym wypadku nie mogą przekazywać dalej takich danych;

58.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do przewidzenia koniecznych środków w celu zagwarantowania, że przestrzegane są przepisy dotyczące przechowywania sensytywnych danych zawartych w przekazach internetowych;

59.  wzywa Komisję do zwiększenia wsparcia finansowego dla infrastruktury bezpieczniejszych usług cyfrowych w internecie a finansowanej w ramach instrumentu „Łącząc Europę”, a państwa członkowskie do zwiększenia finansowania linii pomocy dla młodych osób, które padły ofiarą cyberprzemocy; podkreśla, że prawdopodobieństwo, że ofiarami będą dziewczęta jest dwa razy wyższe w stosunku do chłopców;

60.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyjęcia środków chroniących dziewczęta przed reklamą w środowisku cyfrowym, która mogłaby skłaniać do zachowań szkodliwych dla ich zdrowia fizycznego i psychologicznego; zwraca się do Komisji o odnowienie i rozszerzenie programu „Bezpieczniejszy internet”, biorąc w szczególności pod uwagę kwestię płci, jako jeden ze środków koniecznych do zwiększenia bezpieczeństwa dziewcząt w środowisku cyfrowym;

61.  wzywa Komisję do rozpoczęcia i wspierania programów z zakresu umiejętności cyfrowych i szkoleń, a także kampanii uświadamiających, zwiększając tym samym wiedzę o potencjalnych zagrożeniach świata cyfrowego i sposobach ich odpierania wśród zainteresowanych stron, takich jak osoby uczące się na wszystkich poziomach edukacji, nauczyciele, osoby zawodowe związane z branżą edukacyjną oraz pracownicy organów ścigania; wzywa Komisję do promowania kampanii zwalczania seksizmu i stereotypów płci w mediach społecznościowych i cyfrowych oraz wykorzystywania potencjału mediów cyfrowych do eliminowania stereotypów;

62.  z zadowoleniem przyjmuje przedstawioną przez Komisję propozycję ujęcia w strategii w sprawie handlu ludźmi na okres po 2016 r. przepisów o prewencji, pomocy dla ofiar, bezpiecznym powrocie i reintegracji, a także o roli internetu; zaznacza, że należy zająć się również zjawiskami napastowania i uporczywego nękania w internecie;

63.  wzywa UE i państwa członkowskie do udostępniania dostatecznych zasobów i funduszy Europejskiemu Instytutowi ds. Równości Kobiet i Mężczyzn, aby mógł on prowadzić badania i zbierać dane na temat możliwych sposobów lepszego wykorzystania i odpowiedniego dostosowania usług cyfrowych, tak aby służyły one kobietom oraz równości kobiet i mężczyzn;

64.  wzywa instytucje, agencje i organy UE, a także państwa członkowskie i ich organy ścigania do współpracy i konkretnego koordynowania swoich działań w celu walki z wykorzystywaniem ICT do popełniania przestępstw związanych z handlem ludźmi, napastowaniem seksualnym lub nękaniem za pomocą nowych technologii, gdyż przestępstwa te mają często charakter transgraniczny, a koordynacja na szczeblu UE ma zasadnicze znaczenie dla ich ścigania; wzywa państwa członkowskie do przeprowadzenia przeglądu i potencjalnie rewizji swojego prawa karnego w celu dopilnowania, aby nowe formy przemocy cyfrowej były jasno zdefiniowane i uznane oraz aby były wprowadzone odpowiednie tryby ścigania takich przestępstw; wzywa państwa członkowskie do stworzenia portali, dzięki którym obywatele będą mieć w internecie swoje własne bezpieczne i zapewniające poufność miejsce, gdzie mogą zgłaszać przypadki napastowania użytkowników internetu; wzywa do uwzględnienia tych kwestii w strategii UE w zakresie bezpieczeństwa cybernetycznego i w działalności Europejskiego Centrum ds. Walki z Cyberprzestępczością; wzywa Komisję do promowania szkoleń i budowania potencjału w zakresie wsparcia dla ofiar w dziedzinie digitalizacji wśród policji i organów sądowych, a także wsparcia psychologicznego podczas postępowań sądowych związanych z tymi sprawami;

65.  wzywa Komisję, aby jak najszybciej poczyniła niezbędne przygotowania do ratyfikacji przez UE Konwencji Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, z zastrzeżeniem spoczywającej na UE odpowiedzialności za rozważenie wszelkich koniecznych działań w celu wyeliminowania i zapobiegania przemocy wobec kobiet we wszystkich państwach członkowskich, oraz wzywa państwa członkowskie do ratyfikacji konwencji stambulskiej, która ma zasadnicze znaczenie dla eliminacji przemocy wobec kobiet, w tym cyfrowych form przemocy, ponieważ wprowadza ujednolicone definicje prawne i tryby ścigania przestępstw popełnianych za pośrednictwem nowych technologii komunikacyjnych, takich jak handel ludźmi i uporczywe nękanie;

66.  wzywa Komisję do jak najszybszego przedstawienia europejskiej strategii walki z przemocą ze względu na płeć, która obejmie instrument prawny i zajmie się nowymi formami przemocy wobec kobiet i dziewcząt, takimi jak cyberstalking, wykorzystywanie poniżających obrazów online, rozpowszechniania w mediach społecznościowych prywatnych zdjęć i filmów bez zgody zainteresowanych osób itd.;

67.  apeluje do Komisji i państw członkowskich o uważniejsze monitorowanie uwodzenia przez internet przez terrorystów, którzy rekrutują młode kobiety, a następnie zmuszają je do wychodzenia za mąż lub prostytuowania się w krajach trzecich;

º

º  º

68.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

27.1.2016

OPINIA Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych

dla Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia

w sprawie równości płci i wzmocnienia pozycji kobiet w erze cyfrowej

(2015/2007(INI))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Jutta Steinruck

WSKAZÓWKI

Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych zwraca się do Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

–  uwzględniając opracowany przez Komisję „Kodeks najlepszych praktyk dla kobiet w branży teleinformatycznej” („Code of Best practices for Women and ICT”) z 2013 r.,

–  uwzględniając pogłębioną analizę z 2012 r. pod tytułem „Kobiety w ICT” (Women in ICT),

–  uwzględniając swą analizę zatytułowaną „Wzmacnianie pozycji kobiet w internecie” („Empowering Women on the Internet”) z 2015 r.,

A.  mając na uwadze, że tylko 20% z 2,7 mln osób pracujących w sektorze ICT to kobiety; mając na uwadze, że liczba kobiet pracujących w branży ICT na wszystkich szczeblach, a w szczególności na stanowiskach decyzyjnych, jest niewystarczająca;

B.  mając na uwadze, że zgodnie z szacunkami Komisji umożliwienie większej liczbie kobiet wejścia na rynek pracy w sektorze cyfrowym może przyczynić się do zwiększenia unijnego PKB o 9 miliardów euro rocznie;

C.  mając na uwadze, że zgodnie z badaniem zatytułowanym „Kobiety aktywne zawodowo w sektorze ICT” („Women active in the ICT sector”) Europa będzie musiała zmierzyć się z niedoborem 900 tys. pracowników w sektorze ICT do 2020 r.; mając na uwadze, że sektor ICT szybko rośnie: co roku powstaje 120 tys. nowych miejsc pracy;

D.  mając na uwadze, że niższy udział kobiet i dziewcząt w kształceniu w dziedzinie ICT, a następnie w odnośnych zawodach jest, między innymi, wynikiem złożonej zależności między stereotypowym traktowaniem płci, które zaczyna się na wczesnym etapie życia, a edukacją, oraz że utrzymuje się to następnie w trakcie kariery zawodowej;

E.  mając na uwadze, że czynniki wpływające na niższy udział kobiet i dziewcząt w edukacji i zatrudnieniu ICT są liczne i odmienne w różnych państwach członkowskich, zależnie od tego na ile postępowo rozwiązano problemy takie jak stereotypowe postrzeganie płci i segregację płci ogółem, a także względny brak przykładów kobiet odnoszących sukcesy w sektorze ICT oraz ograniczoną widoczność kobiet w tym sektorze, zwłaszcza na stanowiskach kierowniczych;

F.  mając na uwadze, że sektor ICT charakteryzuje się segregacją zarówno poziomą, jak i pionową, która jest większa niż w wielu innych sektorach, oraz luką między kwalifikacjami kobiet uzyskanymi w ramach kształcenia a ich pozycją w sektorze ICT; mając na uwadze, że większość (54%) kobiet zatrudnionych w sektorze ICT zajmuje gorzej płatne stanowiska wymagające niższego poziomu kwalifikacji oraz że tylko niewielka ich część (8%) zajmuje stanowiska inżynierów oprogramowania wymagające wysokiego poziomu kwalifikacji; mając na uwadze, że kobiety są także niedostatecznie reprezentowane w procesie podejmowania decyzji w sektorze ICT, w którym są przełożonymi jedynie 19,2% pracowników, podczas gdy w innych sektorach wartość ta wynosi 45,2%;

G.  mając na uwadze, że wykazano, iż elastyczne sposoby organizacji pracy mogą pomóc kobietom zaistnieć na rynku pracy;

1.  wzywa Komisję, państwa członkowskie i partnerów społecznych do promowania równouprawnienia płci, zwłaszcza w gospodarce cyfrowej, organach przedstawicielskich i instytucjach szkoleniowych, do promowania równowagi płci w podejmowaniu decyzji oraz do ścisłego monitorowania zmian i trendów; wzywa państwa członkowskie do śledzenia postępów, które muszą dokonywać się w tej dziedzinie i dzielenia się najlepszymi praktykami wewnątrz państw członkowskich i między nimi; wzywa Komisję do aktualizacji bieżących danych dotyczących zatrudnienia kobiet w sektorze ICT oraz do oceny skutków ekonomicznych wzrostu zatrudnienia kobiet w tym sektorze;

2.  zdecydowanie popiera dążenia do zwiększenia udziału kobiet w kadrach kierowniczych w UE; stwierdza, że należy rozważyć inicjatywy ustawodawcze mające na celu zwiększenie równowagi płci jeżeli dana płeć jest strukturalnie na gorszej pozycji w danym miejscu pracy i odmawia się jej szansy na samorealizację; podkreśla, że przedsiębiorstwa odnoszą więcej sukcesów jeśli ich pracownicy są zróżnicowani płciowo; podkreśla, że jakiekolwiek obowiązkowe kwoty muszą brać pod uwagę różne rozmiary przedsiębiorstw i odmienne okoliczności w różnych państwach członkowskich;

3.  wzywa państwa członkowskie do zajęcia się problemem różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn w sektorze ICT przez podkreślanie faktu, że różnorodność sprzyja przedsiębiorczości, oraz tworzenie silniejszych zachęt zarówno dla przedsiębiorstw, jak i dla kobiet, takich jak przedstawianie osób i ścieżek kariery wartych naśladowania, aby poprawić widoczność kobiet; z zadowoleniem przyjmuje istniejące inicjatywy Komisji ukierunkowane na rozwijanie struktur sieciowych i programów mentorskich promujących sprzyjające włączeniu środowisko cyfrowe; wzywa Komisję i państwa członkowskie do odblokowania dyrektywy dotyczącej kobiet w zarządach i do osiągnięcia porozumienia w celu poprawy równowagi płci wśród dyrektorów niewykonawczych spółek giełdowych oraz rozszerzenia jej zakresu na wszystkich dyrektorów; wzywa państwa członkowskie do wdrożenia środków promujących rozwój kariery kobiet na wszystkich szczeblach kierowniczych w przedsiębiorstwach z wykorzystaniem środków specjalnych;

4.   apeluje, aby w ramach wszelkich działań podejmowanych w tej dziedzinie utrzymywać obciążenie administracyjne przedsiębiorstw na jak najniższym poziomie; zwraca uwagę, że nieodpowiednio wysokie obciążenie administracyjne zagraża akceptacji i może prowadzić do redukcji zatrudnienia lub przenoszenia miejsc pracy; z zadowoleniem przyjmuje rozsądne i partnerskie kompromisy partnerów społecznych w wielu państwach członkowskich o silnych tradycjach partycypacji pracowników; postrzega partycypację pracowników jako jeden z wzorców najlepszych praktyk dla gospodarek europejskich;

5.  zaznacza, że cyfryzacja ma istotny wpływ na rynek pracy poprzez modyfikację dynamiki zatrudnienia oraz tworzenie nowych możliwości zatrudnienia i elastyczniejszych sposobów organizacji pracy, takich jak telepraca, które to możliwości i warunki mogłyby służyć jako środek sprzyjający lepszemu godzeniu obowiązków zawodowych i domowych zarówno przez kobiety, jak i przez mężczyzn;

6.  zachęca państwa członkowskie do przystosowania – tam, gdzie jest to konieczne – systemów edukacyjnych sprzyjających nauczaniu tak zwanych przedmiotów STEM (nauki ścisłe, technologia, inżynieria i matematyka) i wzbudzających zainteresowanie nimi w wymiarze ogólnym, a w szczególności wśród studiujących kobiet; podkreśla konieczność ustanowienia wspomagania finansowego stanowisk profesorskich dla kobiet w sektorze ICT, aby stworzyć wzorce do naśladowania dla kobiet i dziewcząt w tym sektorze;

7.  wzywa państwa członkowskie do stwarzania lepszych warunków dla zatrudniania kobiet; zwraca uwagę w tym względzie na cele barcelońskie oraz na znaczenie dostępu do wysokiej jakości i przystępnych cenowo usług opieki nad dziećmi dla zwiększenia wskaźnika zatrudnienia kobiet; podkreśla, że zapewnienie równych szans kobietom i mężczyznom jest zasadniczym elementem polityki równości;

8.   zachęca państwa członkowskie do stosowania systemów podatkowych i systemów zabezpieczenia społecznego, które nie zniechęcają osób będących drugimi żywicielami rodziny do podejmowania zatrudnienia lub zwiększania wymiaru pracy, ponieważ kobiety są zwykle drugimi żywicielami rodziny, a bardzo wiele osób o takim statusie pracuje w sektorze ICT;

9.  wzywa Komisję, aby tam, gdzie przewidziane jest wykorzystanie funduszy europejskich na rozwijanie umiejętności cyfrowych kobiet, zapewnione było stałe, ciągłe i uważne monitorowanie tych zasobów w celu zapewnienia ich skutecznego wykorzystania oraz w celu zapobiegania wszelkim nadużyciom;

10.  domaga się regularnej wymiany najlepszych praktyk przez wszystkie odpowiednie zainteresowane strony, w tym partnerów społecznych, aby omówić włączenie aspektu płci do agendy cyfrowej; wzywa Komisję do włączenia wymiaru społecznego, w tym równouprawnienia płci, zarówno do agendy cyfrowej, jak i strategii jednolitego rynku cyfrowego; wzywa Komisję do zajęcia się tą kwestią w inicjatywie zawartej w jej programie prac na 2016 r. pt. „Nowy start dla pracujących rodziców”;

11.  z zadowoleniem przyjmuje europejski kodeks najlepszych praktyk dotyczących kobiet w sektorze ICT oraz wzywa do jego szerokiego i skuteczniejszego wdrażania; z zadowoleniem odnosi się do powołania ogólnoeuropejskiej wielkiej koalicji na rzecz cyfrowych miejsc pracy oraz zachęca uczestniczące w niej przedsiębiorstwa, aby kładły szczególny nacisk na rekrutację kobiet i zapewnianie im równych możliwości rozwoju zawodowego; podkreśla znaczenie tych inicjatyw dla eliminowania niedoboru wykwalifikowanej siły roboczej w wielu państwach członkowskich;

12.  wzywa Komisję i państwa członkowskie do identyfikacji nowych form zatrudnienia, zwłaszcza kobiet, w erze cyfrowej, a także do podejmowania działań na rzecz najmniej uprzywilejowanych; zwraca się do Komisji i państw członkowskich, aby poszukały metod ochrony podstawowych praw pracowniczych i zabezpieczeń socjalnych pracowników, aby zwalczać niepewne warunki pracy; podkreśla, że konieczne są nowe formy ochrony socjalnej, aby uwzględnić nowe formy zatrudnienia, oraz że kobiety doświadczają już różnic w zabezpieczeniu społecznym w kontekście nowych form pracy i że doświadczenia te należy uwzględnić w poszukiwaniu odpowiednich rozwiązań;

13.  docenia potencjał, jaki cyfryzacja ma dla rozwoju przedsiębiorczości oraz podkreśla znaczenie zapewnienia niezbędnych struktur finansowania przedsiębiorstw działających w sektorze ICT i cyfrowych przedsiębiorstw typu start-up, w szczególności w celu poprawy dostępu do finansowania dla kobiet prowadzących działalność gospodarczą;

14.  podkreśla, że wynagrodzenia i rozwój zawodowy kobiet pracujących w sektorze ICT są wciąż zróżnicowane ze względu na płeć; podkreśla, że zasada równego wynagrodzenia za taką samą pracę w tym samym miejscu pracy zapewniająca sprawiedliwe i uczciwe wynagrodzenie wciąż jest podważana, chociaż stanowi ona jeden z podstawowych filarów sprawiedliwości społecznej na rynku pracy, wobec czego powinna podlegać szczególnej ochronie; przypomina, że w gospodarce cyfrowej nierówności nie powinny mieć miejsca pod względem równości wynagrodzenia i rozwoju zawodowego kobiet i mężczyzn; podkreśla, że większy udział kobiet w rynku pracy i powiązane inwestycje w politykę w zakresie włączenia społecznego pomogą zmniejszyć zróżnicowanie wynagrodzeń ze względu na płeć; podkreśla znaczenie negocjacji zbiorowych także w rynkowej gospodarce cyfrowej, aby chronić jakość i pewność zatrudnienia w erze cyfryzacji;

15.  stwierdza, że pomimo zmian zachodzących w społeczeństwie struktury nie są jeszcze odpowiednio dostosowane i nie stwarzają kobietom warunków do pełnego korzystania ze zmian;

16.  zauważa, że cyfryzacja na rynku pracy zmienia charakter pracy i relacje między pracodawcą a pracownikiem oraz tworzy nowe możliwości organizacji pracy i jej uelastycznienia; podkreśla, że te nowe możliwości wymagają ponownego rozważenia i zdefiniowania takich zagadnień, jak miejsce pracy i granice czasu pracy; podkreśla, że prawa pracownicze przysługujące pracownikom na podstawie prawa pracy obowiązującego w państwach członkowskich powinny być zagwarantowane niezależnie od nowych form i organizacji pracy w wyniku rozwoju cyfryzacji;

17.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, jak wiele możliwości i więcej elastyczności era cyfrowa daje pracownikom i osobom samozatrudnionym, w tym możliwości związanych z łatwiejszym osiąganiem równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, zwłaszcza jeśli chodzi o zatrudnianie rodziców małych dzieci oraz osób niepełnosprawnych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozwiązania problemów powodowanych przez elastyczne sposoby organizacji pracy i związanych ze stabilnością zatrudnienia, jakie występują powszechnie w sektorze ICT, ale podkreśla jednocześnie nowe pojawiające się w związku z tym wyzwania i wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, aby istniały odpowiednie przepisy dotyczące zabezpieczenia społecznego; w związku z tym opowiada się za prawem pracowników do „wylogowania się” poza uzgodnionymi godzinami pracy;

18.  zwraca uwagę na fakt, że uelastycznienie sposobów organizacji pracy dzięki cyfryzacji może też prowadzić do powstania nietrwałych form zatrudnienia; podkreśla, że związane z pracą problemy ze zdrowiem psychicznym, na przykład wypalenie, które są spowodowane stałą dostępnością, stanowią poważne zagrożenie; w związku z tym opowiada się za koniecznością pełnego przestrzegania ustaleń dotyczących zalecanego odpoczynku pracowników i czasu pracy określonego w umowach o pracę zawieranych w oparciu o ruchomy czas pracy w celu utrzymania granic czasu pracy określonych w prawie pracy obowiązującym w poszczególnych państwach członkowskich;

19.  podkreśla, że zapotrzebowanie na nowe umiejętności, zwłaszcza w dziedzinie ICT, powinno zostać zaspokojone dzięki szkoleniom, a także dalszej edukacji, aktywnym instrumentom rynku pracy i uczeniu się przez całe życie, w interesie promowania umiejętności cyfrowych i rozwiązania problemu utrzymujących się różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn, aby powiększyć pulę wysoko wykwalifikowanych kandydatów; podkreśla znaczenie rozwoju umiejętności cyfrowych i kultury informatycznej w celu ułatwienia wejścia do przedsiębiorstw ICT kobiet, które z różnych powodów nie posiadają tych konkretnych umiejętności; podkreśla, że niepowodzenie w tym zakresie może spowodować pogorszenie sytuacji w dostępie kobiet do tego sektora; przypomina, że Europejski Fundusz Społeczny może uczestniczyć w finansowaniu takich szkoleń;

20.  podkreśla konieczność intensywniejszego korzystania z e-uczenia się jako narzędzia uzyskiwania kwalifikacji i umiejętności przez kobiety o ograniczonej możliwości poruszania się;

21.  podkreśla, jak ważne jest nabywanie umiejętności ICT od najmłodszych lat, oraz apeluje do państw członkowskich o zagwarantowanie, aby młode kobiety były zachęcane do wybierania zajęć związanych z ICT na każdym etapie kształcenia; zaleca, aby tam, gdzie niezbędne są umiejętności cyfrowe, możliwe było łączenie ich rozwoju z tradycyjnym kształceniem; podkreśla fakt, że niektóre państwa członkowskie (Niemcy, Hiszpania, Szwecja) wdrożyły politykę sprzyjającą osiągnięciu pozytywnej równowagi płci w zawodach związanych z technologiami informacyjno-komunikacyjnymi w Europie oraz że podstawowym celem tej polityki jest promowanie studiów związanych z technologiami informacyjno-komunikacyjnymi oraz ścieżek kariery dla kobiet w młodym wieku; podkreśla, jak ważny jest łatwy dostęp do nabywania umiejętności cyfrowych, oraz apeluje do państw członkowskich, aby zachęcały kobiety do rozwijania umiejętności w dziedzinie ICT bez względu na własną sytuację ekonomiczną za pośrednictwem pełnopłatnych programów przyuczania do zawodu i praktyk zawodowych.

22.  jest zdania, że istnieje większe prawdopodobieństwo, iż kobiety powyżej 55. roku życia będą miały gorsze umiejętności cyfrowe, ponieważ nie uczą się przez całe życie, a cyfryzacja stanowi istotną przeszkodę dla starszych osób poszukujących pracy, które mają ograniczone umiejętności cyfrowe; wzywa Komisję i państwa członkowskie do upowszechniania koncepcji uczenia się przez całe życie oraz szkoleń i programów przygotowujących do lepszej adaptacji lub potencjalnej zmiany ścieżki rozwoju zawodowego zgodnie z rosnącym zapotrzebowaniem na umiejętności cyfrowe w wielu różnych sektorach, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet w wieku powyżej 55 lat w celu zapewnienia im ochrony przed wykluczeniem z rynku pracy;

23.  zwraca się do Komisji i państw członkowskich o przyjęcie odpowiednich środków w celu zachęcenia większej liczby kobiet do podejmowania zatrudnienia w sektorze cyfrowym; podkreśla jak ważne jest wzmacnianie pozycji kobiet i wykorzystanie w pełni ich potencjału i talentów w celu obsadzenia wolnych miejsc pracy w sektorze ICT, aby ożywić europejską gospodarkę i zwiększyć możliwości zatrudnienia kobiet, podkreśla, jak ważne jest włączanie kodowania, nowych mediów i technologii do programów nauczania na wszystkich poziomach, oraz zwraca uwagę na potencjał umiejętności cyfrowych w zakresie eliminowania przeszkód utrudniających wejście na rynek pracy; podkreśla znaczenie stałego dialogu z partnerami społecznymi w celu przezwyciężenia problemu różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn w tej dziedzinie.

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGOW KOMISJI OPINIODAWCZEJ

Data przyjęcia

25.1.2016

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

35

8

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Laura Agea, Guillaume Balas, Enrique Calvet Chambon, David Casa, Ole Christensen, Jane Collins, Lampros Fountoulis, Arne Gericke, Thomas Händel, Marian Harkin, Rina Ronja Kari, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Kostadinka Kuneva, Jean Lambert, Jérôme Lavrilleux, Jeroen Lenaers, Thomas Mann, Dominique Martin, Anthea McIntyre, Joëlle Mélin, Elisabeth Morin-Chartier, Emilian Pavel, Georgi Pirinski, Terry Reintke, Sofia Ribeiro, Claude Rolin, Sven Schulze, Jutta Steinruck, Romana Tomc, Renate Weber, Tatjana Ždanoka, Jana Žitňanská

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Maria Arena, Amjad Bashir, Lynn Boylan, Miapetra Kumpula-Natri, Paloma López Bermejo, Edouard Martin, Evelyn Regner, Michaela Šojdrová

Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Eleonora Evi, Czesław Hoc, Anneli Jäätteenmäki

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGOW KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

Data przyjęcia

18.2.2016

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

24

6

1

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Daniela Aiuto, Maria Arena, Catherine Bearder, Beatriz Becerra Basterrechea, Malin Björk, Viorica Dăncilă, Iratxe García Pérez, Mary Honeyball, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Elisabeth Köstinger, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Angelika Mlinar, Angelika Niebler, Maria Noichl, Marijana Petir, João Pimenta Lopes, Terry Reintke, Jordi Sebastià, Michaela Šojdrová, Jadwiga Wiśniewska, Anna Záborská, Jana Žitňanská

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Biljana Borzan, Rosa Estaràs Ferragut, Arne Gericke, Kostadinka Kuneva, Constance Le Grip, Dubravka Šuica, Marc Tarabella, Monika Vana

Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Mike Hookem

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO

24

+

ALDE

Catherine Bearder, Beatriz Becerra Basterrechea, Angelika Mlinar

EFDD

Daniela Aiuto

GUE/NGL

Malin Björk, Kostadinka Kuneva, João Pimenta Lopes

PPE

Rosa Estaràs Ferragut, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Elisabeth Köstinger, Constance Le Grip, Angelika Niebler, Dubravka Šuica

S&D

Maria Arena, Biljana Borzan, Viorica Dăncilă, Iratxe García Pérez, Mary Honeyball, Maria Noichl, Marc Tarabella

VERTS/ALE

Terry Reintke, Jordi Sebastià, Monika Vana

6

-

ECR

Arne Gericke, Jadwiga Wiśniewska, Jana Žitňanská

EFDD

Mike Hookem

PPE

Marijana Petir, Anna Záborská

1

0

PPE

Michaela Šojdrová

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymali się