SPRAWOZDANIE w sprawie równości płci i wzmocnienia pozycji kobiet w erze cyfrowej
8.4.2016 - (2015/2007(INI))
Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia
Sprawozdawczyni: Terry Reintke
PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
w sprawie równości płci i wzmocnienia pozycji kobiet w erze cyfrowej
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 2 i art. 3 ust. 3 akapit drugi Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) oraz art. 8 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),
– uwzględniając art. 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,
– uwzględniając pekińską deklarację i platformę działania przyjętą na IV światowej konferencji w sprawie kobiet w 1995 r., a w szczególności obszar „Kobiety a media”,
– uwzględniając dokument końcowy 23. sesji specjalnej Zgromadzenia Ogólnego ONZ w 2000 r., w którym uznano technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT) za osiągnięcia oferujące nowe możliwości w sferze wzmacniania pozycji kobiet, ale również wspomniano o wiążących się z nimi zagrożeniach,
– uwzględniając deklarację zasad i genewski plan działania przyjęte podczas pierwszej fazy Światowego Szczytu Społeczeństwa Informacyjnego (WSIS), który odbył się w Genewie w 2003 r.,
– uwzględniając zobowiązanie z Tunisu i program z Tunisu na rzecz społeczeństwa informacyjnego, który wyszczególnia mechanizmy finansowe i międzynarodowe służące wdrażaniu planów działania WSIS przyjętych podczas drugiej fazy WSIS w Tunisie w dniach 16–18 listopada 2005 r.,
– uwzględniając odniesienia do praw kobiet i równości płci w oświadczeniu na temat wdrażania wyników WSIS oraz powiązanych WSIS+10 Vision for WSIS Beyond 2015,
– uwzględniając wyniki forum WSIS, które odbyło się w Genewie w dniach 25–29 maja 2015 r. pod hasłem „Wspólne innowacje: wykorzystywanie ICT z myślą o zrównoważonym rozwoju”, w którym udział wzięła delegacja Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia,
– uwzględniając linie działania na rok 2014 wytyczone przez Światowy Szczyt Społeczeństwa Informacyjnego, które zostały połączone z celami zrównoważonego rozwoju, aby do 2030 r. zwiększyć synergię między tymi ogólnoświatowymi strategiami, uwzględniając działania służące wzmocnieniu pozycji wszystkich obywateli i promowaniu ich integracji społecznej, gospodarczej i politycznej, bez względu na wiek, niepełnosprawność, cechy genetyczne, płeć, orientację seksualną, tożsamość płciową, rasę, pochodzenie społeczne lub etniczne, religię lub przekonania, czy też status ekonomiczny lub inny,
– uwzględniając strategię Komisji na rzecz równości kobiet i mężczyzn 2010–2015 (SEC(2010)1079/2), która obejmuje szereg działań związanych z kobietami i internetem, zwłaszcza w odniesieniu do ICT, a także przegląd śródokresowy tej strategii,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 czerwca 2015 r. w sprawie strategii UE na rzecz równości kobiet i mężczyzn w okresie po 2015 r.[1],
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 września 2015 r. wzmacniania pozycji dziewcząt poprzez edukację w UE[2],
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. zatytułowany „Europa 2020: Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),
– uwzględniając konkluzje Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów (EPSCO) z czerwca 2014 r. pod hasłem „Kobiety i gospodarka: niezależność ekonomiczna z perspektywy pracy w niepełnym wymiarze godzin i samozatrudnienia”, zgodnie z którymi w strategii „Europa 2020” określono szereg priorytetowych obszarów wzrostu gospodarczego, łącznie z sektorem usług zdrowotnych (tzw. białą gospodarką) oraz sektorami nauki i technologii. Aby w pełni wykorzystać potencjał wzrostu gospodarczego Europy w tych dziedzinach, ważne jest przezwyciężenie stereotypów dotyczących płci oraz zwalczanie segregacji w zakresie kształcenia i segregacji rynku pracy.”,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 października 2015 r. dotyczącą stosowania dyrektywy 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania mężczyzn i kobiet w dziedzinie zatrudnienia i pracy[3],
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 24 maja 2012 r. z zaleceniami dla Komisji w sprawie stosowania zasady równości wynagrodzeń dla pracowników płci męskiej i żeńskiej za taką samą pracę lub pracę tej samej wartości[4],
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2013 r. w sprawie eliminowania stereotypów dotyczących płci w UE[5],
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 września 2013 r. w sprawie agendy cyfrowej na rzecz wzrostu, mobilności i zatrudnienia[6], a w szczególności Wielką koalicję na rzecz cyfrowych umiejętności i miejsc pracy,
– uwzględniając Działanie nr 60 agendy cyfrowej polegające na zachęcaniu kobiet do wybierania zawodów związanych z ICT i zwiększaniu uczestnictwa kobiet w sektorze ICT,
– uwzględniając komunikat Komisji pt. „Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy” (COM(2015)0192),
– uwzględniając II filar strategii jednolitego rynku cyfrowego Komisji, który ma na celu stworzenie odpowiednich warunków oraz równych szans i otoczenia dla sieci rozwoju sieci i usług cyfrowych, a także III filar, wspierający integracyjne społeczeństwo cyfrowe, w którym obywatele posiadają odpowiednie umiejętności, by skorzystać z możliwości oferowanych przez internet i zwiększyć swoje szanse na znalezienie zatrudnienia,
– uwzględniając studium Departamentu Tematycznego C Parlamentu zatytułowane „Wzmacnianie pozycji kobiet w internecie” opublikowane w 2015 r.,
– uwzględniając art. 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie promowania równości między mężczyznami a kobietami i niedyskryminacji[7],
– uwzględniając Konwencję Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (konwencję stambulską),
– uwzględniając deklarację pekińską i pekińską platformę działania, a w szczególności ich cele w obszarze „Kobiety i media”, w których wezwano do zwiększenia udziału kobiet w procesach decyzyjnych w mediach oraz dostępu kobiet do mediów i nowych technologii komunikacyjnych, jak również do promowania zrównoważonego i niestereotypowego wizerunku kobiet w mediach,
– uwzględniając opracowany przez Komisję „Kodeks najlepszych praktyk dla kobiet w branży teleinformatycznej” („Code of Best practices for Women and ICT”) z 2013 r.,
– uwzględniając pogłębioną analizę z 2012 r. pod tytułem „Kobiety w ICT” (Women in ICT),
– uwzględniając swą analizę zatytułowaną „Wzmacnianie pozycji kobiet w internecie” („Empowering Women on the Internet”) z 2015 r.,
– uwzględniając sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) zatytułowane „Przemoc wobec kobiet – ankieta ogólnoeuropejska. Główne wyniki”, opublikowane w marcu 2014 r.,
– uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/36/UE z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar[8], zastępującą decyzję ramową Rady 2002/629/WSiSW,
– uwzględniając komisyjną strategię UE na rzecz wyeliminowania handlu ludźmi na lata 2012–2016 oraz sprawozdanie śródokresowe z jej realizacji,
– uwzględniając cykl polityki unijnej dotyczącej poważnej i zorganizowanej przestępczości, który rozpoczął się w 2014 r. oraz priorytetowy obszar handlu ludźmi,
– uwzględniając art. 52 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia oraz opinię Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A8-0048/2016),
A. mając na uwadze, że digitalizacja zrewolucjonizowała i zasadniczo zmieniła sposób, w jaki ludzie docierają do informacji i ich dostarczają, komunikują, utrzymują kontakty, studiują i pracują, dzięki stworzeniu nowych możliwości uczestnictwa w dyskusjach publicznych i politycznych, w szkoleniach oraz w rynku pracy, otwarciu nowych perspektyw dla samodzielnie określanego sposobu życia oraz dzięki ogromnemu potencjałowi gospodarczemu w Unii Europejskiej i poza nią; mając na uwadze, że digitalizacja wywiera wpływ nie tylko na rynki, ale na ogół społeczeństwa;
B. mając na uwadze, że społeczeństwo informacyjne napędzane technologiami informacyjno-komunikacyjnymi (ICT) niesie ze sobą szerokie możliwości w zakresie wytwarzania i dystrybucji dóbr i wiedzy, jak o tym świadczy np. sektor wolnego i otwartego oprogramowania, który zmienił sposób, w jaki oprogramowanie to jest produkowane, rozpowszechniane, wspierane i wykorzystywane, umożliwiając powszechniejszy udział cyfrowy; mając na uwadze, że digitalizacja stwarza ponadto możliwości w zakresie bardziej elastycznego i zróżnicowanego wykorzystania czasu i przestrzeni, zmierzającego w kierunku bardziej sprawiedliwych modeli społecznych; mając na uwadze, że jednocześnie digitalizacja rynku pracy może stworzyć nowy wymiar wykluczenia, np. ryzyko segregacji gospodarczej, społecznej, kulturowej i płciowej;
C. mając na uwadze, że w Europie tylko dziewięciu programistów na stu to kobiety, że jedynie 19 % menedżerów w sektorze ICT jest płci żeńskiej (w porównaniu z 45 % w innych sektorach usługowych) oraz że wśród przedsiębiorców jest tylko 19 % kobiet (w porównaniu z 54 % w innych sektorach usługowych)[9];
D. mając na uwadze, że taki rozwój sytuacji niesie ze sobą potężny potencjał wzmocnienia pozycji kobiet, umożliwiając dostęp do informacji i wiedzy wykraczający poza konwencjonalne środki oraz zapewniając platformę formułowania opinii, która może pobudzać innych do działania, otwierając nowe możliwości wzajemnego oddziaływania i prowadzenia kampanii z myślą o obronie praw i wolności kobiet, dziewcząt i osób LGBTI, lecz także osób o specjalnych potrzebach, takich jak osoby niepełnosprawne; mając na uwadze, że czynne uczestnictwo kobiet w społeczeństwie informacyjnym jest nie tylko kwestią sprawiedliwości i równości, ale przyczyni się też do poprawy warunków socjalnych i gospodarczych w społeczeństwie oraz konkurencyjności UE;
E. mając na uwadze, że istnieją znaczne różnice pod względem płci w dostępie do możliwości zawodowych i edukacyjnych, jeśli chodzi o technologie informacyjno-komunikacyjne i umiejętności komputerowe; mając na uwadze, że digitalizacja wywiera duży wpływ na korzystanie z mediów i ich rozpowszechnianie, w szczególności przez młodszych użytkowników, otwierając nowe kanały i umożliwiając stworzenie mniej zhierarchizowanego krajobrazu mediów; mając na uwadze, że digitalizacja może ułatwić wzmacnianie pozycji kobiet, lecz także postawić nowe wyzwania poprzez negatywne, poniżające i stereotypowe przedstawianie kobiet;
F. mając na uwadze, że cyfrowe kanały komunikacji i sieci społecznościowe mają szczególne znaczenie dla matek i ojców wychowujących dzieci oraz dla osób pracujących z domu;
G. mając na uwadze, że digitalizacja ma ogromny wpływ na rynek pracy dzięki zmianie łańcucha wartości i tworzeniu nowych możliwości pracy oraz bardziej elastycznych sposobów organizacji pracy; mając na uwadze, że możliwości w zakresie elastycznych rozwiązań dotyczących pracy oraz pracy na odległość, jakie niesie ze sobą digitalizacja, mogą posłużyć jako istotne narzędzie pozwalające zarówno kobietom, jak i mężczyznom na lepsze pogodzenie obowiązków zawodowych i domowych; mając na uwadze, że elastyczne rozwiązania dotyczące pracy mogą odegrać pozytywną rolę w przyczynianiu się do włączenia na rynek pracy grup kobiet znajdujących się w trudniejszej sytuacji; mając jednak na uwadze, że możliwe są również negatywne konsekwencje, które mogą w szczególności odbijać się na kobietach, takie jak erozja praw pracowniczych czy ograniczenia czasu pracy, a także granice odpowiedzialności zawodowej i prywatnej, co zwiększa słabo płatne i oferujące mniejsze bezpieczeństwo rodzaje zatrudnienia;
H. mając na uwadze, że doskonalenie umiejętności cyfrowych i znajomości ICT stanowi jedyną w swoim rodzaju szansę na zwiększenie włączenia na rynku pracy kobiet ii dziewcząt, lecz również osób o specjalnych potrzebach, takich jak osoby niepełnosprawne; mając na uwadze, że rosnąca liczba kobiet w sektorze ICT, który jest jednym z sektorów o najwyższych płacach, mogłaby przyczynić się do poprawy pozycji finansowej kobiet i zwiększenia ich niezależności, prowadząc do zmniejszenia ogólnego zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć;
I. mając na uwadze, że na cyfrowym rynku pracy odpowiedzialność jest w coraz większym stopniu przenoszona z firmy na osobę, co prowadzi do zmiany warunków przynależności do systemu zabezpieczeń społecznych osób samozatrudnionych i pracujących na własny rachunek; mając na uwadze, że decyzje polityczne wyraźnie kształtują wynik tych zmian;
J. mając na uwadze, że w przypadku wielu indywidualnych umów z różnymi przedsiębiorstwami i instytucjami monitorowanie zasady równego wynagrodzenia za taką samą pracę w tym samym miejscu pracy, która ma pierwszorzędne znaczenie dla prawdziwie równego społeczeństwa, stanowi większe wyzwanie;
K. mając na uwadze, że uczestnictwo większej liczby kobiet w sektorze ICT napędziłoby rynek, na którym przewiduje się braki w sile roboczej i gdzie równy udział kobiet doprowadziłby do zysków w PKB UE w wysokości ok. 9 mld EUR rocznie; mając na uwadze, że kobiety są nadal zdecydowanie niedostatecznie reprezentowane jako absolwentki wydziałów ICT, gdyż stanowią jedynie około 20% absolwentów w tej dziedzinie, przy czym tylko 3 % wszystkich absolwentek studiów posiada dyplom w dziedzinie ICT; mając na uwadze znaczne trudności napotykane przez kobiety przy wchodzeniu do sektora ICT i pozostawaniu w nim; mając na uwadze, że zdominowane przez mężczyzn środowisko pracy, gdzie jedynie 30 % siły roboczej stanowią kobiety, przyczynia się do tendencji prowadzących do opuszczania sektora ICT przez wiele kobiet w kilka lat po zakończeniu studiów uniwersyteckich;
L. mając na uwadze, że zgodnie z badaniem zatytułowanym „Kobiety aktywne zawodowo w sektorze ICT” („Women active in the ICT sector”) Europa będzie musiała zmierzyć się z niedoborem 900 tys. pracowników w sektorze ICT do 2020 r.; mając na uwadze, że sektor ICT szybko rośnie: co roku powstaje 120 tys. nowych miejsc pracy;
M. podkreśla fakt, że sektor ICT cechuje niezwykle duża segregacja, zarówno pozioma, jak i pionowa, oraz przepaść między kwalifikacjami kobiet uzyskanymi w ramach kształcenia a ich pozycją w sektorze ICT; mając na uwadze, że mniej niż 20 % przedsiębiorców w sektorze ICT to kobiety; mając na uwadze, że większość (54 %) kobiet zatrudnionych w sektorze ICT zajmuje gorzej płatne stanowiska wymagające niższego poziomu kwalifikacji oraz że tylko niewielka ich część (8%) zajmuje stanowiska inżynierów oprogramowania wymagające wysokiego poziomu kwalifikacji; mając na uwadze, że kobiety są także niedostatecznie reprezentowane w procesie podejmowania decyzji w sektorze ICT, w którym są przełożonymi jedynie 19,2 % pracowników, podczas gdy w innych sektorach wartość ta wynosi 45,2 %;
N. mając na uwadze, że kobiety, które ukończyły 55 lat, są szczególnie zagrożone bezrobociem i brakiem aktywności na rynku pracy, przy czym średnia stopa zatrudnienia kobiet w wieku 55–64 lat w UE wynosi jedynie 42 % w porównaniu z 58 % w przypadku mężczyzn; mając na uwadze, że niski poziom znajomości technologii informacyjno-komunikacyjnych i umiejętności cyfrowych potęguje to zagrożenie; mając na uwadze, że zwiększanie umiejętności cyfrowych kobiet po 55 roku życia i inwestowanie w te umiejętności poprawiłoby ich szanse na zatrudnienie oraz oferowałoby pewien poziom ochrony przed wykluczeniem z rynku pracy;
O. mając na uwadze, że wpływ seksizmu i stereotypu płci stanowi przeszkodę dla równości kobiet i mężczyzn oraz obciążenie dla rozwoju gospodarczego i konkurencyjności UE, jeszcze bardziej pogłębiając już poważną przepaść cyfrową między kobietami i mężczyznami w dziedzinie ICT, mediów i powiązanych sektorów; mając na uwadze, że istniejące stereotypy płciowe utrudniają kobietom pełny rozwój ich zdolności jako użytkowniczek, innowatorek i twórczyń; mając na uwadze, że aby to zmienić konieczna jest wyraźna wola polityczna, konkretne działania i uczestnictwo społeczeństwa obywatelskiego;
P. mając na uwadze, że edukacja i szkolenia mają kluczowe znaczenie dla wzmacniania pozycji kobiet w erze cyfrowej, a tym samym dla zapewnienia społeczeństwu przyszłej żywotności; mając na uwadze, że 60 % uczniów szkół w UE nigdy nie korzysta z wyposażenia cyfrowego w klasie; mając na uwadze, że zmniejszył się już i tak niski odsetek kobiet uzyskujących dyplomy z dziedziny ICT; mając na uwadze, że kobiety są zdecydowanie niewystarczająco reprezentowane w dziedzinach nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki oraz że blisko połowa absolwentek nie pracuje w tych dziedzinach; mając na uwadze, że w takich inicjatywach, jak unijny Tydzień Kodowania, ICT na rzecz lepszej edukacji, Startup Europe Leaders Club i wielka koalicja na rzecz miejsc pracy w sektorze cyfrowym, które zmierzają do dalszego promowania e-edukacji i e-umiejętności, kobiety nadal są w niedostatecznym stopniu reprezentowane;
Q. mając na uwadze, że promowania technologii cyfrowych i ICT ma duże znaczenie dla unijnej polityki współpracy na rzecz rozwoju, zgodnie z celami zrównoważonego rozwoju, w szczególności w zakresie wzmocnienia pozycji społecznej i ekonomicznej kobiet i dziewcząt oraz wsparcia ich w wychodzeniu z ubóstwa;
R. mając na uwadze, że digitalizacja sprzyja promowaniu demokracji bezpośredniej za pośrednictwem internetu, umożliwiając w ten sposób większe angażowanie się kobiet w politykę oraz lepszy dostęp do informacji;
S. mając na uwadze, że dzięki połączeniu digitalizacji i demokracji bezpośredniej kobiety mają większe możliwości osobistego angażowania się z pominięciem tradycyjnych schematów działania w polityce dzięki pełnemu i całkowitemu uczestniczeniu;
T. mając na uwadze, że jak każda inna technologia ICT mogą być wykorzystywane i nadużywane do zagrażania kobietom, ich prawom i swobodom, a ostatecznie ich upodmiotowieniu, tak jak w przypadku cyberprzemocy, nękania za pomocą nowych technologii, handlu ludźmi, mowy nienawiści, podburzania do nienawiści, dyskryminacji i naruszania praw podstawowych; mając na uwadze, że anonimowość w internecie przyczynia się do szerzenia tych form przemocy wobec kobiet; mając na uwadze, że decydenci polityczni, a także przedsiębiorstwa, firmy i organizacje społeczeństwa obywatelskiego muszą identyfikować takie nowe wyzwania i zagrożenia, i odpowiednio na nie reagować, jednocześnie umożliwiając wymianę w internecie;
U. mając na uwadze nowe technologie informacyjno-komunikacyjne są stosowane do tworzenia kanałów i platform ułatwiających niektóre formy wykorzystywania seksualnego kobiet, w tym małoletnich; mając na uwadze, że platformy cyfrowe są także wykorzystywane do handlu kobiecymi ciałami; mając na uwadze, że odpowiedni pracownicy organów ścigania powinni przyjąć do wiadomości efekt przekształcenia, jaki digitalizacja wywiera na te przestępstwa; mając na uwadze, że należy również szerzyć wśród pracowników oświaty świadomość występowania tych nowych form zagrożeń cyfrowych oraz udostępniać fundusze UE i państw członkowskich w celu wspierania edukacji na temat bezpiecznego i kulturalnego korzystania z internetu, a także zagrożeń wynikających z internetowej przemocy na tle płciowym zarówno dla chłopców, jak i dla dziewcząt, oraz angażować mężczyzn i chłopców w walkę z przemocą wobec kobiet i dziewcząt;
V. mając na uwadze, że cyfrowe sposoby komunikacji przyczyniły się do rozpowszechniania się mowy nienawiści i gróźb pod adresem kobiet – w Europie 18 % kobiet było narażonych od wieku dojrzewania na różne formy prześladowania w następstwie znajomości zawartych przez internet, a dziewięć milionów Europejek jest ofiarami przemocy w internecie; mając na uwadze, że liczba tych gróźb – w tym groźby śmierci – wobec kobiet zwiększyła się; mając na uwadze, że świadomość społeczna na temat form przemocy za pośrednictwem internetu zarówno wśród ogółu społeczeństwa, jak i specjalistów w odpowiednich dziedzinach, takich jak pracownicy organów ścigania i nauczyciele, pozostaje niewystarczająca do zapewnienia odpowiedniego zapobiegania im, monitorowania i niesienia pomocy ofiarom; mając na uwadze, że różne formy przemocy w internecie nie znajdują jeszcze pełnego odzwierciedlenia w prawie karnym ani w sposobach i procedurach ich ścigania we wszystkich państwach członkowskich; mając na uwadze brak reakcji ze strony wymiaru sprawiedliwości; mając na uwadze, że o osobach korzystających z internetu w celu czynienia szkody lub propagowania nienawiści rzadko się informuje, prowadzi w ich sprawie dochodzenie, ściga i skazuje; mając na uwadze, że zachodzi potrzeba uznania na szczeblu UE potencjalnego transgranicznego charakteru nadużyć i przemocy w internecie;
W. mając na uwadze, że sporządzanie budżetu z uwzględnieniem aspektu płci i włączanie aspektu płci do polityki mogą być wykorzystywane jako narzędzia do propagowania równouprawnienia płci; mając na uwadze, że perspektywy uwzględniające aspekt płci powinny być brane pod uwagę na wszystkich etapach prac komisji w sprawie digitalizacji w Europie, tak by zadbać o to, by kobiety były nie tylko uwzględniane w postępach w zakresie digitalizacji, ale by były ich inicjatorkami;
X. mając na uwadze, że niewielki udział kobiet i dziewcząt w kształceniu w dziedzinie ICT, a następnie w odnośnych zawodach jest wynikiem złożonej zależności między stereotypowym przedstawianiem płci, które zaczyna się na wczesnym etapie życia, a edukacją, oraz że utrzymuje się to następnie w trakcie kariery zawodowej; mając na uwadze, że czynniki ograniczające udział kobiet w edukacji i zatrudnieniu w dziedzinie ICT obejmują: stereotypy dotyczące płci, które występują na każdym etapie życia, podział na „typowo kobiece i typowo męskie” czynności, podział zainteresowań i zabawek od najwcześniejszych etapów wychowania, względny brak kobiecych wzorców do naśladowania w sektorze ICT oraz ograniczoną widoczność kobiet w tym sektorze, w szczególności na stanowiskach kierowniczych;
Zalecenia ogólne
1. pilnie zwraca się do Komisji i Rady o pełne wykorzystywanie potencjału społeczeństwa informacyjnego, ICT i internetu dla promowania upodmiotowienia kobiet, praw i wolności kobiet oraz równości płci bez względu na wiek, niepełnosprawność, cechy genetyczne, płeć, orientację seksualną, tożsamość płciową, rasę, pochodzenie społeczne lub etniczne, religię lub przekonania czy status ekonomiczny;
2. podkreśla, że dostęp do internetu stanowi nową podstawową usługę potrzebną wszystkim, mężczyznom, kobietom, chłopcom i dziewczynkom: internet to obecnie kluczowe narzędzie w codziennym życiu osób w kontaktach rodzinnych, zawodowych, w ramach studiów i szkolenia, narzędzie zarządzania w przedsiębiorstwach, administracji publicznej, instytucjach czy organizacjach, a także narzędzie funkcjonowania sieci społecznościowych i promowania równości szans;
3. wzywa Komisję do wykorzystania i lepszego ukierunkowania agendy cyfrowej i strategii jednolitego rynku cyfrowego z myślą o rozwiązaniu problemu poważnych różnic między mężczyznami a kobietami w sektorze ICT oraz propagowaniu integracji kobiet w tym sektorze, zwłaszcza w zawodach technicznych i telekomunikacyjnych, do promowania edukacji i szkolenia kobiet i dziewcząt w dziedzinie ICT i innych w naukach ścisłych, technologii, inżynierii i matematyce, do zwiększenia widoczności kobiet w sferze digitalizacji, do propagowania równości płci i udziału kobiet dzięki lepszemu dostępowi do finansowania, do systematycznego dokonywania ocen skutków wprowadzanych środków na aspekt płci oraz do sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci w ramach pracy nad agendą cyfrową i strategią jednolitego rynku cyfrowego, tak by należycie uwzględnić podstawową europejską zasadę równości kobiet i mężczyzn, oraz do wspierania społeczeństwa obywatelskiego i organizacji kobiecych w urzeczywistnianiu internetu integracyjnego;
4. apeluje do instytucji UE i państw członkowskich o uwzględnienie perspektywy płci we wszystkich inicjatywach cyfrowych oraz o uznanie, że potencjał cyfrowy przyczynia się do nowej, silniejszej fali świadomości na temat aspektów związanych z płcią i równouprawnieniem płci; wskazuje Komisji na skuteczność internetu w podejmowaniu takich środków, jak kampanie, fora oraz w nadawaniu widoczności wzorcom roli kobiet, które łącznie pomagają przyspieszyć osiągnięcie równouprawnienia płci; w związku z powyższym zwraca się do Komisji o rozważenie umieszczenia kobiet w awangardzie agendy cyfrowej, tak by nowa era cyfrowa była siłą napędową dla przyspieszenia osiągnięcia równouprawnienia płci;
5. pilnie wzywa Komisję do zawarcia w nadchodzącej strategii na rzecz równości kobiet i mężczyzn na lata 2016–2020 szczególnych działań służących wspieraniu integracji i uczestnictwa kobiet w społeczeństwie informacyjnym oraz do energicznego promowania internetowych sieci kobiet, gdyż są one wyrazem zorganizowanego podejścia oddolnego do wzmocnienia pozycji kobiet i powinny uzyskać wsparcie konieczne, by przeistoczyły się w zjawiska długoterminowe;
6. przyjmuje do wiadomości komunikat Komisji „Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy”, lecz ubolewa nad jej wąskim zakresem, ponieważ nie docenia się w niej znacznego potencjału, jaki może mieć digitalizacja w odniesieniu do integracyjnego, równego i uczestniczącego społeczeństwa oraz nie przewiduje się w niej wystarczającego uznania dla możliwości, jakie może oferować ukierunkowane wsparcie i infrastruktura finansowa dla wzmacniania pozycji kobiet;
7. apeluje o zwrócenie większej uwagi na oparte na wolnych i otwartych źródłach oprogramowanie w sektorze ICT oraz na rynku cyfrowym; uznaje wolne i otwarte oprogramowanie za kluczowe narzędzie wspierania równouprawnienia płci oraz demokratyzacji na rynku cyfrowym i w sektorze ICT; podkreśla, że należy zadbać o świadomość aspektu płci również w sektorze otwartych źródeł oprogramowania;
8. wzywa UE i państwa członkowskie do rozwijania, wspierania i wdrażania działań promowanych przez ONZ i jej organy, zwłaszcza w ramach pekińskiej deklaracji i platformy działania oraz Światowego Szczytu Społeczeństwa Informacyjnego (WSIS) w celu dążenia do wzmocnienia pozycji kobiet w erze cyfrowej na szczeblu europejskim i światowym; wzywa państwa członkowskie do wzajemnego informowania się i dzielenia najlepszymi praktykami, by promować równy udział kobiet w postępach w zakresie digitalizacji w całej Europie;
9. wzywa państwa członkowskie, by w celu osiągnięcia równości płci w ramach społeczeństwa informacyjnego i ICT ustanowiły wieloletnie plany działania zakładające: zwiększenie dostępu kobiet do społeczeństwa informacyjnego, poprawę i zwiększenie korzystania przez kobiety z ICT, nadanie kobietom ważniejszej roli w sektorach ICT, rozwijanie wiedzy o ICT u kobiet w ramach edukacji i szkoleń, promowanie zatrudnienia i ducha przedsiębiorczości kobiet poprzez regularne korzystanie z internetu i usług cyfrowych, rozwijanie treści online promujących równość płci, promowanie nieustannej wymiany, rozpowszechniania i informowania o wartościach płynących z równości, promowanie dostępu do ICT i korzystania z nich jako narzędzi walki z dyskryminacją ze względu na płeć, w obszarach takich, jak przemoc ze względu na płeć, promowanie współpracy międzynarodowej, godzenie życia osobistego, zawodowego i rodzinnego oraz przygotowanie, wdrażanie, rozpowszechnianie i ocenianie polityki i planów w dziedzinie równości;
Uczestnictwo
10. wzywa Komisję i państwa członkowskie do lepszego wykorzystania znacznego potencjału, jaki niesie ze sobą digitalizacja na wszystkich szczeblach uczestnictwa politycznego oraz do włączenia kobiet w procesy decyzyjne, np. za pomocą głosowania elektronicznego; podkreśla główne możliwości oferowane przez digitalizację i inicjatywy w zakresie administracji elektronicznej w związku z dostępem do informacji, procesami podejmowania decyzji, przejrzystością i większą odpowiedzialnością; podkreśla ponadto, że ICT znacznie zwiększają również zdolność kobiet do uczestniczenia w badaniach i forach dyskusyjnych, a także do anonimowego składania skarg czy donoszenia;
11. apeluje do Komisji i państw członkowskich o promowanie digitalizacji w polityce w celu promowania demokracji bezpośredniej, umożliwiając bardziej aktywne zaangażowanie się wszystkich obywateli dzięki przezwyciężaniu starych schematów i przeszkód, które stwarzają kobietom i grupom niedostatecznie reprezentowanym trudności przy afirmowaniu się w kontekstach wyborczych i instytucjonalnych; wzywa ponadto Komisję i państwa członkowskie do rozważenia i dalszego rozwijania procedury głosowania przez internet podczas konsultacji wyborczych w celu wyeliminowania przeszkód, które często dotyczą w szczególności kobiet;
12. wzywa Komisję do pełnego wykorzystania programu „Europa dla Obywateli”, kierując go szczególnie do społeczeństwa obywatelskiego i organizacji kobiecych działających w dziedzinie digitalizacji i ICT w celu poprawy warunków uczestnictwa obywatelskiego i demokratycznego kobiet oraz do poświęcenia szczególnej uwagi celom związanym z problematyką płci podczas nadchodzących ocen wdrażania;
13. podkreśla znaczenie, jakie nowe media mogą odegrać we wzmocnieniu udziału kobiet w procesach demokratycznych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania pełnego uczestnictwa kobiet w mediach, w tym w zarządzaniu, oraz w organach regulacyjnych i nadzorczych w celu dążenia do większej równości płci w mediach, zwalczając stereotypowe i błędne przedstawianie kobiet; ponadto apeluje do Komisji o wspieranie tworzenia sieci organizacji społeczeństwa obywatelskiego i organizacji zrzeszających pracowników mediów w celu wzmocnienia pozycji kobiet, tak by mogły w nich aktywnie uczestniczyć oraz w celu uznania szczególnych potrzeb kobiet w mediach;
14. podkreśla kluczową rolę międzynarodowego społeczeństwa obywatelskiego w zarządzaniu internetem za pośrednictwem takich forów jak Światowe Forum Zarządzania Internetem; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zaangażowania się we wsparcie organizacji społeczeństwa obywatelskiego na poziomie lokalnym i międzynarodowym oraz do promowania udziału i przedstawicielstwa kobiet i dziewcząt we wszystkich tych forach i sieciach;
15. jest zdania, że bezpłatny dostęp do internetu szerokopasmowego dla wszystkich, przynajmniej w miejscach publicznych, zwiększyłby sposobność kobiet w korzystaniu z możliwości cyfrowych i spotęgował ich szanse na dostęp do rynku pracy, co przyczyniłoby się także do większej integracji społecznej i pozytywnych skutków w dziedzinie środowiska i gospodarki; wzywa Komisję do uznania znaczenia rozszerzenia agendy cyfrowej na obszary wiejskie, tak by żaden obywatel nie pozostawał wyłączony i odizolowany oraz by możliwości cyfrowe były dostępne dla wszystkich;
Rynek pracy
16. wzywa Komisję, państwa członkowskie i partnerów społecznych do promowania równości płci w firmach ICT i innych odnośnych sektorach, organach reprezentacyjnych i ośrodkach szkoleniowych, w tym na stanowiskach kierowniczych, do ścisłego monitorowania i śledzenia czynionych postępów oraz do dzielenia się najlepszymi praktykami w tym zakresie;
17. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zajęcia się poważnym problemem niedostatecznej obecności kobiet w sektorze ICT, zwłaszcza na wysokich stanowiskach i w zarządach; pilnie wzywa Komisję i państwa członkowskie do uznania, że dyrektywa w sprawie równej reprezentacji kobiet w organach zarządczych stwarza realną szansę na zmianę kultury panującej w przedsiębiorstwach, co miałoby skutki na wszystkich szczeblach hierarchii, w związku z czym apeluje o odblokowanie prac nad dyrektywą w Radzie; zwraca pilnie uwagę na odpowiedzialność Komisji za podjęcie działań, które mogłyby pomóc w przełamaniu impasu w Radzie, jeśli chodzi o europejskie prawodawstwo zapewniające przejrzystość i większą równowagę podczas rekrutacji na stanowiska decyzyjne;
18. wzywa państwa członkowskie do zajęcia się problemem różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn w sektorze ICT przez podkreślanie faktu, że różnorodność sprzyja przedsiębiorczości, oraz tworzenie silniejszych zachęt zarówno dla przedsiębiorstw, jak i dla kobiet, takich jak przedstawianie osób i ścieżek kariery wartych naśladowania, aby poprawić widoczność kobiet;
19. zwraca się do Komisji i państw członkowskich, by zadbały o podstawowe prawa pracowników i ochronę socjalną osób zatrudnionych, a także o zwalczanie niepewnych warunków zatrudnienia; apeluje do Komisji o zaproponowanie, a do państw członkowskich o dalsze rozwijanie nowych mechanizmów ochronnych dostosowanych do modeli pracy i kariery kształtowanych przez digitalizację, poświęcając szczególną uwagę sytuacji kobiet; podkreśla znaczenie negocjacji zbiorowych na wszystkich szczeblach, zwłaszcza w obszarach będących pod dużym wpływem digitalizacji, dla zapewnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń za taką samą pracę oraz ochrony jakości i bezpieczeństwa miejsc pracy w czasach digitalizacji; zauważa, że należy wypracować niezbędne ogólne warunki ramowe, aby zapewnić ochronę danych osobowych pracowników;
20. zachęca Komisję i państwa członkowskie do uznania pełnego potencjału elastyczności, jaką zapewnia digitalizacja w zakresie równowagi między życiem zawodowym a życiem prywatnym, podkreślając jednocześnie, że digitalizacja rynku pracy wymaga dostosowania zarówno polityki rynku pracy, jak i podstawowych systemów zabezpieczenia społecznego; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by w związku z planem działania Komisji „Nowy początek, by zająć się wyzwaniami związanymi z godzeniem życia zawodowego z prywatnym stojącymi przed pracującymi rodzinami” ustaliły, jakie szanse i wyzwania stwarza digitalizacja w związku z warunkami pracy i koniecznością dostosowania miejsca pracy, rozwojem umiejętności i możliwości uczenia się przez całe życie, zwłaszcza w przypadku pracowników z obowiązkami opiekuńczymi; wzywa państwa członkowskie i Komisję do inwestowania również w ukierunkowany sposób w cyfrowe praktyki pracy w celu dostępnego wszystkim lepszego godzenia życia zawodowego z prywatnym;
21. wzywa Komisję i państwa członkowskie do upowszechniania koncepcji uczenia się przez całe życie oraz szkoleń i programów pomagających w przygotowaniu się do lepszej adaptacji lub potencjalnej zmiany ścieżki rozwoju zawodowego zgodnie z rosnącym zapotrzebowaniem na umiejętności cyfrowe w wielu różnych sektorach, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet w wieku co najmniej 55 lat w celu zapewnienia im ochrony przed wykluczeniem z rynku pracy;
22. apeluje, aby w ramach wszelkich działań podejmowanych w tej dziedzinie utrzymywać obciążenie administracyjne przedsiębiorstw na jak najniższym poziomie; zwraca uwagę, że nadmierne obciążenie administracyjne zagraża akceptacji i może prowadzić do redukcji zatrudnienia lub przenoszenia miejsc pracy; z zadowoleniem przyjmuje rozsądne i partnerskie kompromisy partnerów społecznych w wielu państwach członkowskich o silnych tradycjach partycypacji pracowników; postrzega partycypację pracowników jako jeden z wzorców najlepszych praktyk dla gospodarek europejskich;
23. zauważa, że zróżnicowanie wynagrodzeń ze względu na płeć pozostaje jednym z głównych problemów w związku ze zróżnicowaniem ze względu na płeć w sektorze ICT i dlatego wzywa państwa członkowskie, by zaczęły wreszcie aktywnie wdrażać zalecenia Komisji w sprawie wzmocnienia zasady równości wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn dzięki przejrzystości, a także stałym pozytywnym działaniom, najlepiej za pomocą ustawodawstwa, oraz by wprowadziły środki służące przejrzystości płac i neutralne pod względem płci systemy oceny pracy; wzywa Komisję do zajęcia się kwestią równej płacy w inicjatywie stanowiącej część programu prac na 2016 r. – „Nowy start dla pracujących rodziców”, ponieważ zróżnicowanie wynagrodzeń pogłębia się jeszcze bardziej, gdy ludzie zostają rodzicami;
24. zauważa, że skutkiem zróżnicowania wynagrodzeń ze względu na płeć jest jeszcze większe zróżnicowanie emerytur ze względu na płeć; zaznacza, że – jak zauważył przewodniczący Komisji Jean-Claude Juncker – należy zagwarantować stosowanie zasady równości wynagrodzeń za taką samą pracę w tym samym miejscu pracy, zapewniającej uczciwe i sprawiedliwe wynagrodzenia;
25. zachęca państwa członkowskie do stosowania systemów podatkowych i systemów zabezpieczenia społecznego, które nie zniechęcają osób będących drugimi żywicielami rodziny do podejmowania zatrudnienia lub zwiększania wymiaru pracy, ponieważ kobiety są zwykle drugimi żywicielami rodziny, a bardzo wiele osób o takim statusie pracuje w sektorze ICT;
26. podkreśla, że wynagrodzenia i rozwój zawodowy kobiet pracujących w sektorze ICT są wciąż zróżnicowane ze względu na płeć; podkreśla, że zasada równego wynagrodzenia za taką samą pracę w tym samym miejscu pracy zapewniająca sprawiedliwe i uczciwe wynagrodzenie wciąż jest podważana, chociaż stanowi ona jeden z podstawowych filarów sprawiedliwości społecznej na rynku pracy, wobec czego powinna podlegać szczególnej ochronie; przypomina, że w gospodarce cyfrowej nierówności nie powinny mieć miejsca pod względem równości wynagrodzenia i rozwoju zawodowego kobiet i mężczyzn; podkreśla, że większy udział kobiet w rynku pracy i powiązane inwestycje w politykę w zakresie włączenia społecznego pomogą zmniejszyć zróżnicowanie wynagrodzeń ze względu na płeć; podkreśla znaczenie negocjacji zbiorowych także w rynkowej gospodarce cyfrowej, aby chronić jakość i pewność zatrudnienia w erze digitalizacji;
27. z zadowoleniem przyjmuje fakt, jak wiele możliwości i więcej elastyczności era cyfrowa daje pracownikom i osobom samozatrudnionym, w tym możliwości związanych z łatwiejszym osiąganiem równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, zwłaszcza jeśli chodzi o zatrudnianie rodziców małych dzieci oraz osób niepełnosprawnych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozwiązania problemów powodowanych przez elastyczne sposoby organizacji pracy i związanych ze stabilnością zatrudnienia, jakie występują powszechnie w sektorze ICT, ale podkreśla jednocześnie nowe pojawiające się w związku z tym wyzwania i wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, aby istniały odpowiednie przepisy dotyczące zabezpieczenia społecznego; w związku z tym opowiada się za prawem pracowników do „wylogowania się” poza uzgodnionymi godzinami pracy;
28. zwraca uwagę na fakt, że uelastycznienie sposobów organizacji pracy dzięki digitalizacji może też prowadzić do powstania nietrwałych form zatrudnienia; podkreśla, że związane z pracą problemy ze zdrowiem psychicznym, na przykład wypalenie, które są spowodowane stałą dostępnością, stanowią poważne zagrożenie; w związku z tym opowiada się za koniecznością pełnego przestrzegania ustaleń dotyczących zalecanego odpoczynku pracowników i czasu pracy określonego w umowach o pracę zawieranych w oparciu o ruchomy czas pracy w celu utrzymania granic czasu pracy określonych w prawie pracy obowiązującym w poszczególnych państwach członkowskich;
Kształcenie i szkolenie
29. podkreśla znaczenie zapewnienia uwzględniania aspektu płci w sektorze edukacji poprzez promowanie umiejętności cyfrowych i uczestnictwa kobiet i dziewcząt w edukacji i szkoleniach z dziedziny ICT dzięki ujęciu kodowania, nowych mediów i technologii, w programach nauczania na wszystkich poziomach, a także edukacji pozaprogramowej, kształcenia nieformalnego i pozaformalnego, i we wszystkich typach edukacji i szkolenia, w tym kierowanych do nauczycieli, tak by zmniejszać i likwidować niedobory umiejętności cyfrowych oraz zachęcać dziewczęta i młode kobiety do podejmowania karier naukowych i w dziedzinie ICT; podkreśla w tym kontekście znaczenie otwartych zasobów edukacyjnych (OER), które zapewniają lepszy dostęp do kształcenia dla wszystkich oraz wymiany najlepszych praktyk dotyczących włączania perspektywy płci do edukacji w dziedzinie ICT;
30. zachęca państwa członkowskie do wprowadzenia odpowiedniej do wieku edukacji z zakresu ICT na wczesnych etapach, ze szczególnym naciskiem na inspirowanie dziewcząt do rozwoju zainteresowań i zdolności w sferze cyfrowej oraz apeluje do Komisji i państw członkowskich o popularyzację nauk przyrodniczych, technologii, inżynierii i matematyki (STEM) w edukacji dziewcząt od młodego wieku, z uwagi na odchodzenie przez nie od przedmiotów przyrodniczych, inżynieryjnych, matematycznych i technicznych z powodu stereotypów płci, z jakimi wiążą się tego rodzaju przedmioty, braku autorytetów oraz podział zajęć i zabawek, czego skutkiem jest niedostateczna liczba kobiet na takich kierunkach na uniwersytetach, co przenosi się następnie na miejsca pracy; zaznacza zatem, że zarówno przeciwdziałanie stereotypom płci, jak i ćwiczenie umiejętności cyfrowych należy rozpocząć na poziomie edukacji podstawowej i kontynuować na wszystkich poziomach edukacji aż do edukacji dorosłych i szkoleń dla osób, które zostały wykluczone z rynku pracy;
31. apeluje do Komisji i państw członkowskich o ułatwianie realizacji inicjatyw z zakresu edukacji i uczenia się przez całe życie skierowanych szczególnie do kobiet w starszym wieku w okresie ich aktywności zawodowej i po jej ustaniu, zwłaszcza tych sprawujących obowiązki opiekuńcze oraz kobiet, które przerwały pracę lub ponownie wchodzą na rynek pracy, czego celem jest dopilnowanie, aby nie pozostały one w tyle w coraz szybszym procesie digitalizacji;
32. zauważa, że edukacja z zakresu technologii cyfrowych, ICT i kodowania we wczesnym wieku ma szczególne znaczenie dla wzmacniania pozycji dziewcząt, zachęcania ich do zajmowania się tego rodzaju tematyką oraz przezwyciężania stereotypów płci; zaznacza, że zwiększanie liczby kobiet w przedmiotach STEM w szkolnictwie wyższym ma zasadnicze znaczenie dla zwiększania liczby kobiet w sektorze cyfrowym;
33. wzywa państwa członkowskie do eliminacji różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn w sektorze ICT przez stworzenie większej liczby zachęt i struktur wsparcia dla kobiet, takich jak autorytety, programy opieki mentorskiej i ścieżki rozwoju zawodowego, aby kobiety stały się bardziej widoczne; wzywa w związku z tym państwa członkowskie do przyjęcia – tam, gdzie jest to konieczne – systemów edukacyjnych sprzyjających nauczaniu przedmiotów STEM i wzbudzających zainteresowanie nimi w wymiarze ogólnym, a w szczególności wśród studiujących kobiet;
34. podkreśla wartość ICT, a zwłaszcza kursów internetowych dla dziewcząt i kobiet, lecz również dla osób o specjalnych potrzebach, takich jak osoby niepełnosprawne i mieszkańcy obszarów wiejskich i oddalonych, a także możliwości telepracy w celu poprawy edukacji wśród tych grup i zwiększenia ich szans na niezależność finansową;
35. zwraca uwagę na istotną rolę i ogromny potencjał edukacji z zakresu sztuki i wzornictwa (formalnej, nieformalnej i pozaformalnej), przemysłu twórczego i sektora kultury we wzmacnianiu pozycji kobiet i dziewcząt oraz w nakłanianiu ich do pójścia w kierunku sektora cyfrowego; w związku z tym podkreśla znaczenie powiązania nauk przyrodniczych, technologii, inżynierii i matematyki z sektorem gospodarki poprzez edukację i sztuką, czyli przekształcenia STEM w STEAM;
36. wzywa Komisję do promowania technologii cyfrowych jako narzędzi ograniczania barier dostępu do rynku pracy w ramach uczenia się przez całe życie oraz do wyznaczenia benchmarków UE dla publicznych i prywatnych inwestycji w umiejętności jako odsetka PKB;
37. zachęca państwa członkowskie i Komisję do promowania, m.in. za pośrednictwem kampanii informacyjnych i uświadamiających, uczestnictwa kobiet w sektorach działalności tradycyjnie uważanych za „męskie”, do których należy też digitalizacja; podkreśla potrzebę organizowania kampanii uświadamiających i szkoleniowych, a także uwzględniania perspektywy płci dla wszystkich podmiotów zaangażowanych w politykę w obszarze digitalizacji;
38. z zadowoleniem przyjmuje europejski kodeks najlepszych praktyk dotyczących kobiet w sektorze ICT oraz wzywa do jego szerokiego i aktywnego wdrażania; z zadowoleniem odnosi się do powołania ogólnoeuropejskiej wielkiej koalicji na rzecz cyfrowych miejsc pracy oraz zachęca uczestniczące w niej przedsiębiorstwa, aby kładły szczególny nacisk na rekrutację kobiet i zapewnianie im równych możliwości rozwoju zawodowego;
39. apeluje do Komisji i państw członkowskich o wdrażanie przeznaczonych dla rodziców programów mających ich zbliżyć do ICT używanych przez dzieci, aby zwiększyć świadomość dorosłych na temat możliwych spotkań i relacji, jakie można nawiązać w sieci, a także aby zmniejszyć przepaść pokoleniową istniejącą w dziedzinie ICT;
40. podkreśla znaczenie rozwoju umiejętności cyfrowych i kultury informatycznej w celu ułatwienia wejścia do przedsiębiorstw ICT kobiet, które z różnych powodów nie posiadają tych konkretnych umiejętności; podkreśla, że niepowodzenie w tym zakresie może spowodować pogorszenie sytuacji w dostępie kobiet do tego sektora; przypomina, że Europejski Fundusz Społeczny może uczestniczyć w finansowaniu takich szkoleń;
41. podkreśla, jak ważne jest włączanie kodowania, nowych mediów i technologii do programów nauczania na wszystkich poziomach, oraz zwraca uwagę na potencjał umiejętności cyfrowych w zakresie eliminowania przeszkód utrudniających wejście na rynek pracy; podkreśla znaczenie stałego dialogu z partnerami społecznymi w celu przezwyciężenia problemu różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn w tej dziedzinie;
42. wzywa Komisję, by w ramach strategii jednolitego rynku cyfrowego – a konkretniej w odniesieniu do tworzenia integracyjnego e-społeczeństwa – zwiększyła widoczność kobiet w technologii, otwierając wspomaganą finansowo katedrę ICT dla kobiet, występując z projektem pilotażowym dotyczącym europejskiego uniwersytetu internetowego poświęconego szczególnie ICT i inżynierii technicznej oraz wprowadzając dostosowany do potrzeb kobiet program stypendialny w dziedzinie ICT i nowych mediów;
43. wzywa Komisję i państwa członkowskie oraz przedsiębiorstwa do szerzenia równości kobiet i mężczyzn w dziedzinie ICT przez zbieranie danych na temat korzystania z ICT segregowanych według kryterium płci oraz opracowywanie celów ilościowych, wskaźników i poziomów referencyjnych, aby śledzić sytuację w zakresie dostępu kobiet do ICT i upowszechniać przykłady najlepszych praktyk wśród przedsiębiorstw z sektora ICT;
44. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia wsparcia na rzecz wzmocnienia pozycji kobiet w sektorach cyfrowych i ICT w ramach współpracy na rzecz rozwoju i unijnych stosunków zewnętrznych przez upowszechnienie edukacji cyfrowej oraz umożliwienie kobietom zakładania przedsiębiorstw dzięki rozmaitym narzędziom, m.in. programom mikrofinansowania i sieciom wsparcia;
Inwestycje i finansowanie przedsiębiorczości
45. wzywa państwa członkowskie i Komisję do udostępniania funduszy, poprawiania dostępu do istniejących funduszy i w razie potrzeby udostępniania finansowania dla kobiet-przedsiębiorców w celu tworzenia przedsiębiorstw w obszarze ICT oraz przedsiębiorstw typu start-up w branży cyfrowej, a także sieci opieki mentorskiej i partnerskiej wymiany doświadczeń dla kobiet, zwiększając innowacje i inwestycje w UE; zachęca państwa członkowskie do oferowania odpowiedniego wsparcia finansowego oraz stosownego szkolenia kobietom pragnącym robić karierę w obszarze digitalizacji, aby sprzyjać przedsiębiorczości kobiecej w tym sektorze;
46. uważa, że dostęp kobiet do finansowania i usług finansowych wymaga szczególnego rozważenia, zwłaszcza w odniesieniu do celu strategii jednolitego rynku cyfrowego, polegającego na tworzeniu odpowiednich warunków dla innowacyjnego i konkurencyjnego otoczenia ICT oraz ulepszeń w kwestii możliwości finansowania MŚP i przedsiębiorstw typu start-up; zauważa, jakie znaczenie dla przedsiębiorczości kobiet ma dostęp kobiet do mikrofinansowania;
47. wzywa Komisję, by w kontekście agendy cyfrowej gruntownie monitorowała i oceniała stosowanie uwzględniania aspektu płci i sporządzania budżetu z jego uwzględnieniem w ramach funduszy UE zgodnie z art. 7 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów (rozporządzenie (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r.) dotyczących funduszy europejskich oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie do czuwania nad angażowaniem organizacji kobiecych w komitety monitorujące programy finansowania w celu zagwarantowania, że wdrażane są ukierunkowane działania umacniające rolę kobiet w ICT; przypomina o zobowiązaniu Komisji do sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci;
48. wzywa Komisję do uwzględniania wymiaru płci przy analizowaniu zaangażowania partnerskiego i sporządzaniu sprawozdań na ten temat w kontekście agendy cyfrowej;
49. wzywa Komisję do ustanowienia we współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym programów wsparcia dotyczących inwestycji w ICT za pomocą europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, w tym zapewniania przychylnych warunków kredytowych i pożyczek dla firm, organizacji społeczeństwa obywatelskiego i przedsiębiorstw typu start-up w sektorze ICT, w których co najmniej 40% siły roboczej stanowią kobiety;
50. wzywa Komisję do wspierania i promowania cyfrowej kultury przedsiębiorczości z myślą o kobietach, promowania i wspierania finansowego europejskiej platformy kontaktów i opieki mentorskiej dla kobiet oraz do dalszego umacniania roli kobiet w istniejących programach; zachęca państwa członkowskie, a także przedsiębiorstwa, aby stosowały taką politykę na rzecz różnorodności, która nie sprowadza się tylko do wspierania rekrutacji kobiet, aby upowszechniać zrównoważony rozwój gospodarczy i model przywództwa;
51. zwraca uwagę na rolę przedsiębiorstw społecznych i alternatywnych modeli biznesowych takich jak towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych i spółdzielnie we wzmacnianiu pozycji kobiet w zakresie przedsiębiorczości cyfrowej i w zwiększaniu liczby kobiet w sektorach cyfrowych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do popularyzacji inicjatyw z zakresu przedsiębiorczości społecznej mających na celu wzmacnianie pozycji kobiet i dziewcząt w dziedzinie ICT;
52. nalega, by Komisja, państwa członkowskie i wszystkie zainteresowane strony w większym stopniu korzystały z wielkiej europejskiej koalicji na rzecz cyfrowych miejsc pracy w celu wspierania środków skierowanych na poprawę umiejętności cyfrowych wśród kobiet i dziewcząt, promowania zatrudnienia kobiet w sektorze ICT i zwiększania rozpowszechniania różnych dostępnych możliwości kształcenia i szkolenia zawodowego;
Walka z przemocą wobec kobiet w świecie cyfrowym
53. wzywa do zidentyfikowania wyzwań, które niosą ze sobą ICT i internet, jeżeli chodzi o popełnianie przestępstw, grożenie, molestowanie lub zadawanie przemocy wobec kobiet w wyniku mizoginizmu, homofobii lub transfobii, czy jakiejkolwiek innej formy dyskryminacji; pilnie wzywa decydentów politycznych do zajęcia się tymi kwestiami we właściwy sposób, z uwzględnieniem szczególnych grup kobiet o wieloaspektowo trudnej sytuacji, a także do dopilnowania, aby były wprowadzone ramy umożliwiające organom skuteczne ściganie przestępstw cyfrowych, biorąc pod uwagę wyzwania wynikające z anonimowości w internecie oraz potencjalnie transgranicznego charakteru takich przestępstw i nadużyć; wzywa państwa członkowskie do przeznaczania niezbędnych zasobów na egzekwowanie prawa, tj. wdrażanie obowiązujących przepisów, w zakresie przeciwdziałania przemocy, zastraszaniu, napastowaniu i uporczywemu nękaniu w internecie oraz mowie nienawiści;
54. wzywa Komisję do zażądania od państw członkowskich większych starań w celu ścigania przestępstw na tle homofobicznym i transfobicznym, do których dochodzi w sieci, a także do właściwego stosowania obowiązujących przepisów UE w tej dziedzinie oraz związanych z prawami ofiar;
55. wzywa Komisję do zaproponowania przepisów umożliwiających reagowanie na seksizm i stereotypy płci w edukacji i mediach jako części przekształcenia dyrektywy w sprawie równego traktowania;
56. wzywa Komisję do opracowania kodeksu postępowania mającego zastosowanie do jej własnej polityki komunikacyjnej i polityki komunikacyjnej agencji unijnych, aby sprzyjać wzmacnianiu pozycji kobiet oraz zwalczać stereotypy i seksizm, a także niedostateczne i błędne przedstawianie kobiet;
57. wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozważenia zmienionych w wyniku digitalizacji realiów w odniesieniu do kobiet i dziewcząt przy wdrażaniu przyszłych przepisów UE w dziedzinie ochrony danych; podkreśla, że administratorom danych wolno wykorzystywać sensytywne dane jedynie w ograniczonym zakresie i w żadnym wypadku nie mogą przekazywać dalej takich danych;
58. wzywa Komisję i państwa członkowskie do przewidzenia koniecznych środków w celu zagwarantowania, że przestrzegane są przepisy dotyczące przechowywania sensytywnych danych zawartych w przekazach internetowych;
59. wzywa Komisję do zwiększenia wsparcia finansowego dla infrastruktury bezpieczniejszych usług cyfrowych w internecie a finansowanej w ramach instrumentu „Łącząc Europę”, a państwa członkowskie do zwiększenia finansowania linii pomocy dla młodych osób, które padły ofiarą cyberprzemocy; podkreśla, że prawdopodobieństwo, że ofiarami będą dziewczęta jest dwa razy wyższe w stosunku do chłopców;
60. wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyjęcia środków chroniących dziewczęta przed reklamą w środowisku cyfrowym, która mogłaby skłaniać do zachowań szkodliwych dla ich zdrowia fizycznego i psychologicznego; zwraca się do Komisji o odnowienie i rozszerzenie programu „Bezpieczniejszy internet”, biorąc w szczególności pod uwagę kwestię płci, jako jeden ze środków koniecznych do zwiększenia bezpieczeństwa dziewcząt w środowisku cyfrowym;
61. wzywa Komisję do rozpoczęcia i wspierania programów z zakresu umiejętności cyfrowych i szkoleń, a także kampanii uświadamiających, zwiększając tym samym wiedzę o potencjalnych zagrożeniach świata cyfrowego i sposobach ich odpierania wśród zainteresowanych stron, takich jak osoby uczące się na wszystkich poziomach edukacji, nauczyciele, osoby zawodowe związane z branżą edukacyjną oraz pracownicy organów ścigania; wzywa Komisję do promowania kampanii zwalczania seksizmu i stereotypów płci w mediach społecznościowych i cyfrowych oraz wykorzystywania potencjału mediów cyfrowych do eliminowania stereotypów;
62. z zadowoleniem przyjmuje przedstawioną przez Komisję propozycję ujęcia w strategii w sprawie handlu ludźmi na okres po 2016 r. przepisów o prewencji, pomocy dla ofiar, bezpiecznym powrocie i reintegracji, a także o roli internetu; zaznacza, że należy zająć się również zjawiskami napastowania i uporczywego nękania w internecie;
63. wzywa UE i państwa członkowskie do udostępniania dostatecznych zasobów i funduszy Europejskiemu Instytutowi ds. Równości Kobiet i Mężczyzn, aby mógł on prowadzić badania i zbierać dane na temat możliwych sposobów lepszego wykorzystania i odpowiedniego dostosowania usług cyfrowych, tak aby służyły one kobietom oraz równości kobiet i mężczyzn;
64. wzywa instytucje, agencje i organy UE, a także państwa członkowskie i ich organy ścigania do współpracy i konkretnego koordynowania swoich działań w celu walki z wykorzystywaniem ICT do popełniania przestępstw związanych z handlem ludźmi, napastowaniem seksualnym lub nękaniem za pomocą nowych technologii, gdyż przestępstwa te mają często charakter transgraniczny, a koordynacja na szczeblu UE ma zasadnicze znaczenie dla ich ścigania; wzywa państwa członkowskie do przeprowadzenia przeglądu i potencjalnie rewizji swojego prawa karnego w celu dopilnowania, aby nowe formy przemocy cyfrowej były jasno zdefiniowane i uznane oraz aby były wprowadzone odpowiednie tryby ścigania takich przestępstw; wzywa państwa członkowskie do stworzenia portali, dzięki którym obywatele będą mieć w internecie swoje własne bezpieczne i zapewniające poufność miejsce, gdzie mogą zgłaszać przypadki napastowania użytkowników internetu; wzywa do uwzględnienia tych kwestii w strategii UE w zakresie bezpieczeństwa cybernetycznego i w działalności Europejskiego Centrum ds. Walki z Cyberprzestępczością; wzywa Komisję do promowania szkoleń i budowania potencjału w zakresie wsparcia dla ofiar w dziedzinie digitalizacji wśród policji i organów sądowych, a także wsparcia psychologicznego podczas postępowań sądowych związanych z tymi sprawami;
65. wzywa Komisję, aby jak najszybciej poczyniła niezbędne przygotowania do ratyfikacji przez UE Konwencji Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, z zastrzeżeniem spoczywającej na UE odpowiedzialności za rozważenie wszelkich koniecznych działań w celu wyeliminowania i zapobiegania przemocy wobec kobiet we wszystkich państwach członkowskich, oraz wzywa państwa członkowskie do ratyfikacji konwencji stambulskiej, która ma zasadnicze znaczenie dla eliminacji przemocy wobec kobiet, w tym cyfrowych form przemocy, ponieważ wprowadza ujednolicone definicje prawne i tryby ścigania przestępstw popełnianych za pośrednictwem nowych technologii komunikacyjnych, takich jak handel ludźmi i uporczywe nękanie;
66. wzywa Komisję do jak najszybszego przedstawienia europejskiej strategii walki z przemocą ze względu na płeć, która obejmie instrument prawny i zajmie się nowymi formami przemocy wobec kobiet i dziewcząt, takimi jak cyberstalking, wykorzystywanie poniżających obrazów online, rozpowszechniania w mediach społecznościowych prywatnych zdjęć i filmów bez zgody zainteresowanych osób itd.;
67. apeluje do Komisji i państw członkowskich o uważniejsze monitorowanie uwodzenia przez internet przez terrorystów, którzy rekrutują młode kobiety, a następnie zmuszają je do wychodzenia za mąż lub prostytuowania się w krajach trzecich;
º
º º
68. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.
27.1.2016
OPINIA Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych
dla Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia
w sprawie równości płci i wzmocnienia pozycji kobiet w erze cyfrowej
Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Jutta Steinruck
WSKAZÓWKI
Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych zwraca się do Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:
– uwzględniając opracowany przez Komisję „Kodeks najlepszych praktyk dla kobiet w branży teleinformatycznej” („Code of Best practices for Women and ICT”) z 2013 r.,
– uwzględniając pogłębioną analizę z 2012 r. pod tytułem „Kobiety w ICT” (Women in ICT),
– uwzględniając swą analizę zatytułowaną „Wzmacnianie pozycji kobiet w internecie” („Empowering Women on the Internet”) z 2015 r.,
A. mając na uwadze, że tylko 20% z 2,7 mln osób pracujących w sektorze ICT to kobiety; mając na uwadze, że liczba kobiet pracujących w branży ICT na wszystkich szczeblach, a w szczególności na stanowiskach decyzyjnych, jest niewystarczająca;
B. mając na uwadze, że zgodnie z szacunkami Komisji umożliwienie większej liczbie kobiet wejścia na rynek pracy w sektorze cyfrowym może przyczynić się do zwiększenia unijnego PKB o 9 miliardów euro rocznie;
C. mając na uwadze, że zgodnie z badaniem zatytułowanym „Kobiety aktywne zawodowo w sektorze ICT” („Women active in the ICT sector”) Europa będzie musiała zmierzyć się z niedoborem 900 tys. pracowników w sektorze ICT do 2020 r.; mając na uwadze, że sektor ICT szybko rośnie: co roku powstaje 120 tys. nowych miejsc pracy;
D. mając na uwadze, że niższy udział kobiet i dziewcząt w kształceniu w dziedzinie ICT, a następnie w odnośnych zawodach jest, między innymi, wynikiem złożonej zależności między stereotypowym traktowaniem płci, które zaczyna się na wczesnym etapie życia, a edukacją, oraz że utrzymuje się to następnie w trakcie kariery zawodowej;
E. mając na uwadze, że czynniki wpływające na niższy udział kobiet i dziewcząt w edukacji i zatrudnieniu ICT są liczne i odmienne w różnych państwach członkowskich, zależnie od tego na ile postępowo rozwiązano problemy takie jak stereotypowe postrzeganie płci i segregację płci ogółem, a także względny brak przykładów kobiet odnoszących sukcesy w sektorze ICT oraz ograniczoną widoczność kobiet w tym sektorze, zwłaszcza na stanowiskach kierowniczych;
F. mając na uwadze, że sektor ICT charakteryzuje się segregacją zarówno poziomą, jak i pionową, która jest większa niż w wielu innych sektorach, oraz luką między kwalifikacjami kobiet uzyskanymi w ramach kształcenia a ich pozycją w sektorze ICT; mając na uwadze, że większość (54%) kobiet zatrudnionych w sektorze ICT zajmuje gorzej płatne stanowiska wymagające niższego poziomu kwalifikacji oraz że tylko niewielka ich część (8%) zajmuje stanowiska inżynierów oprogramowania wymagające wysokiego poziomu kwalifikacji; mając na uwadze, że kobiety są także niedostatecznie reprezentowane w procesie podejmowania decyzji w sektorze ICT, w którym są przełożonymi jedynie 19,2% pracowników, podczas gdy w innych sektorach wartość ta wynosi 45,2%;
G. mając na uwadze, że wykazano, iż elastyczne sposoby organizacji pracy mogą pomóc kobietom zaistnieć na rynku pracy;
1. wzywa Komisję, państwa członkowskie i partnerów społecznych do promowania równouprawnienia płci, zwłaszcza w gospodarce cyfrowej, organach przedstawicielskich i instytucjach szkoleniowych, do promowania równowagi płci w podejmowaniu decyzji oraz do ścisłego monitorowania zmian i trendów; wzywa państwa członkowskie do śledzenia postępów, które muszą dokonywać się w tej dziedzinie i dzielenia się najlepszymi praktykami wewnątrz państw członkowskich i między nimi; wzywa Komisję do aktualizacji bieżących danych dotyczących zatrudnienia kobiet w sektorze ICT oraz do oceny skutków ekonomicznych wzrostu zatrudnienia kobiet w tym sektorze;
2. zdecydowanie popiera dążenia do zwiększenia udziału kobiet w kadrach kierowniczych w UE; stwierdza, że należy rozważyć inicjatywy ustawodawcze mające na celu zwiększenie równowagi płci jeżeli dana płeć jest strukturalnie na gorszej pozycji w danym miejscu pracy i odmawia się jej szansy na samorealizację; podkreśla, że przedsiębiorstwa odnoszą więcej sukcesów jeśli ich pracownicy są zróżnicowani płciowo; podkreśla, że jakiekolwiek obowiązkowe kwoty muszą brać pod uwagę różne rozmiary przedsiębiorstw i odmienne okoliczności w różnych państwach członkowskich;
3. wzywa państwa członkowskie do zajęcia się problemem różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn w sektorze ICT przez podkreślanie faktu, że różnorodność sprzyja przedsiębiorczości, oraz tworzenie silniejszych zachęt zarówno dla przedsiębiorstw, jak i dla kobiet, takich jak przedstawianie osób i ścieżek kariery wartych naśladowania, aby poprawić widoczność kobiet; z zadowoleniem przyjmuje istniejące inicjatywy Komisji ukierunkowane na rozwijanie struktur sieciowych i programów mentorskich promujących sprzyjające włączeniu środowisko cyfrowe; wzywa Komisję i państwa członkowskie do odblokowania dyrektywy dotyczącej kobiet w zarządach i do osiągnięcia porozumienia w celu poprawy równowagi płci wśród dyrektorów niewykonawczych spółek giełdowych oraz rozszerzenia jej zakresu na wszystkich dyrektorów; wzywa państwa członkowskie do wdrożenia środków promujących rozwój kariery kobiet na wszystkich szczeblach kierowniczych w przedsiębiorstwach z wykorzystaniem środków specjalnych;
4. apeluje, aby w ramach wszelkich działań podejmowanych w tej dziedzinie utrzymywać obciążenie administracyjne przedsiębiorstw na jak najniższym poziomie; zwraca uwagę, że nieodpowiednio wysokie obciążenie administracyjne zagraża akceptacji i może prowadzić do redukcji zatrudnienia lub przenoszenia miejsc pracy; z zadowoleniem przyjmuje rozsądne i partnerskie kompromisy partnerów społecznych w wielu państwach członkowskich o silnych tradycjach partycypacji pracowników; postrzega partycypację pracowników jako jeden z wzorców najlepszych praktyk dla gospodarek europejskich;
5. zaznacza, że cyfryzacja ma istotny wpływ na rynek pracy poprzez modyfikację dynamiki zatrudnienia oraz tworzenie nowych możliwości zatrudnienia i elastyczniejszych sposobów organizacji pracy, takich jak telepraca, które to możliwości i warunki mogłyby służyć jako środek sprzyjający lepszemu godzeniu obowiązków zawodowych i domowych zarówno przez kobiety, jak i przez mężczyzn;
6. zachęca państwa członkowskie do przystosowania – tam, gdzie jest to konieczne – systemów edukacyjnych sprzyjających nauczaniu tak zwanych przedmiotów STEM (nauki ścisłe, technologia, inżynieria i matematyka) i wzbudzających zainteresowanie nimi w wymiarze ogólnym, a w szczególności wśród studiujących kobiet; podkreśla konieczność ustanowienia wspomagania finansowego stanowisk profesorskich dla kobiet w sektorze ICT, aby stworzyć wzorce do naśladowania dla kobiet i dziewcząt w tym sektorze;
7. wzywa państwa członkowskie do stwarzania lepszych warunków dla zatrudniania kobiet; zwraca uwagę w tym względzie na cele barcelońskie oraz na znaczenie dostępu do wysokiej jakości i przystępnych cenowo usług opieki nad dziećmi dla zwiększenia wskaźnika zatrudnienia kobiet; podkreśla, że zapewnienie równych szans kobietom i mężczyznom jest zasadniczym elementem polityki równości;
8. zachęca państwa członkowskie do stosowania systemów podatkowych i systemów zabezpieczenia społecznego, które nie zniechęcają osób będących drugimi żywicielami rodziny do podejmowania zatrudnienia lub zwiększania wymiaru pracy, ponieważ kobiety są zwykle drugimi żywicielami rodziny, a bardzo wiele osób o takim statusie pracuje w sektorze ICT;
9. wzywa Komisję, aby tam, gdzie przewidziane jest wykorzystanie funduszy europejskich na rozwijanie umiejętności cyfrowych kobiet, zapewnione było stałe, ciągłe i uważne monitorowanie tych zasobów w celu zapewnienia ich skutecznego wykorzystania oraz w celu zapobiegania wszelkim nadużyciom;
10. domaga się regularnej wymiany najlepszych praktyk przez wszystkie odpowiednie zainteresowane strony, w tym partnerów społecznych, aby omówić włączenie aspektu płci do agendy cyfrowej; wzywa Komisję do włączenia wymiaru społecznego, w tym równouprawnienia płci, zarówno do agendy cyfrowej, jak i strategii jednolitego rynku cyfrowego; wzywa Komisję do zajęcia się tą kwestią w inicjatywie zawartej w jej programie prac na 2016 r. pt. „Nowy start dla pracujących rodziców”;
11. z zadowoleniem przyjmuje europejski kodeks najlepszych praktyk dotyczących kobiet w sektorze ICT oraz wzywa do jego szerokiego i skuteczniejszego wdrażania; z zadowoleniem odnosi się do powołania ogólnoeuropejskiej wielkiej koalicji na rzecz cyfrowych miejsc pracy oraz zachęca uczestniczące w niej przedsiębiorstwa, aby kładły szczególny nacisk na rekrutację kobiet i zapewnianie im równych możliwości rozwoju zawodowego; podkreśla znaczenie tych inicjatyw dla eliminowania niedoboru wykwalifikowanej siły roboczej w wielu państwach członkowskich;
12. wzywa Komisję i państwa członkowskie do identyfikacji nowych form zatrudnienia, zwłaszcza kobiet, w erze cyfrowej, a także do podejmowania działań na rzecz najmniej uprzywilejowanych; zwraca się do Komisji i państw członkowskich, aby poszukały metod ochrony podstawowych praw pracowniczych i zabezpieczeń socjalnych pracowników, aby zwalczać niepewne warunki pracy; podkreśla, że konieczne są nowe formy ochrony socjalnej, aby uwzględnić nowe formy zatrudnienia, oraz że kobiety doświadczają już różnic w zabezpieczeniu społecznym w kontekście nowych form pracy i że doświadczenia te należy uwzględnić w poszukiwaniu odpowiednich rozwiązań;
13. docenia potencjał, jaki cyfryzacja ma dla rozwoju przedsiębiorczości oraz podkreśla znaczenie zapewnienia niezbędnych struktur finansowania przedsiębiorstw działających w sektorze ICT i cyfrowych przedsiębiorstw typu start-up, w szczególności w celu poprawy dostępu do finansowania dla kobiet prowadzących działalność gospodarczą;
14. podkreśla, że wynagrodzenia i rozwój zawodowy kobiet pracujących w sektorze ICT są wciąż zróżnicowane ze względu na płeć; podkreśla, że zasada równego wynagrodzenia za taką samą pracę w tym samym miejscu pracy zapewniająca sprawiedliwe i uczciwe wynagrodzenie wciąż jest podważana, chociaż stanowi ona jeden z podstawowych filarów sprawiedliwości społecznej na rynku pracy, wobec czego powinna podlegać szczególnej ochronie; przypomina, że w gospodarce cyfrowej nierówności nie powinny mieć miejsca pod względem równości wynagrodzenia i rozwoju zawodowego kobiet i mężczyzn; podkreśla, że większy udział kobiet w rynku pracy i powiązane inwestycje w politykę w zakresie włączenia społecznego pomogą zmniejszyć zróżnicowanie wynagrodzeń ze względu na płeć; podkreśla znaczenie negocjacji zbiorowych także w rynkowej gospodarce cyfrowej, aby chronić jakość i pewność zatrudnienia w erze cyfryzacji;
15. stwierdza, że pomimo zmian zachodzących w społeczeństwie struktury nie są jeszcze odpowiednio dostosowane i nie stwarzają kobietom warunków do pełnego korzystania ze zmian;
16. zauważa, że cyfryzacja na rynku pracy zmienia charakter pracy i relacje między pracodawcą a pracownikiem oraz tworzy nowe możliwości organizacji pracy i jej uelastycznienia; podkreśla, że te nowe możliwości wymagają ponownego rozważenia i zdefiniowania takich zagadnień, jak miejsce pracy i granice czasu pracy; podkreśla, że prawa pracownicze przysługujące pracownikom na podstawie prawa pracy obowiązującego w państwach członkowskich powinny być zagwarantowane niezależnie od nowych form i organizacji pracy w wyniku rozwoju cyfryzacji;
17. z zadowoleniem przyjmuje fakt, jak wiele możliwości i więcej elastyczności era cyfrowa daje pracownikom i osobom samozatrudnionym, w tym możliwości związanych z łatwiejszym osiąganiem równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, zwłaszcza jeśli chodzi o zatrudnianie rodziców małych dzieci oraz osób niepełnosprawnych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozwiązania problemów powodowanych przez elastyczne sposoby organizacji pracy i związanych ze stabilnością zatrudnienia, jakie występują powszechnie w sektorze ICT, ale podkreśla jednocześnie nowe pojawiające się w związku z tym wyzwania i wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, aby istniały odpowiednie przepisy dotyczące zabezpieczenia społecznego; w związku z tym opowiada się za prawem pracowników do „wylogowania się” poza uzgodnionymi godzinami pracy;
18. zwraca uwagę na fakt, że uelastycznienie sposobów organizacji pracy dzięki cyfryzacji może też prowadzić do powstania nietrwałych form zatrudnienia; podkreśla, że związane z pracą problemy ze zdrowiem psychicznym, na przykład wypalenie, które są spowodowane stałą dostępnością, stanowią poważne zagrożenie; w związku z tym opowiada się za koniecznością pełnego przestrzegania ustaleń dotyczących zalecanego odpoczynku pracowników i czasu pracy określonego w umowach o pracę zawieranych w oparciu o ruchomy czas pracy w celu utrzymania granic czasu pracy określonych w prawie pracy obowiązującym w poszczególnych państwach członkowskich;
19. podkreśla, że zapotrzebowanie na nowe umiejętności, zwłaszcza w dziedzinie ICT, powinno zostać zaspokojone dzięki szkoleniom, a także dalszej edukacji, aktywnym instrumentom rynku pracy i uczeniu się przez całe życie, w interesie promowania umiejętności cyfrowych i rozwiązania problemu utrzymujących się różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn, aby powiększyć pulę wysoko wykwalifikowanych kandydatów; podkreśla znaczenie rozwoju umiejętności cyfrowych i kultury informatycznej w celu ułatwienia wejścia do przedsiębiorstw ICT kobiet, które z różnych powodów nie posiadają tych konkretnych umiejętności; podkreśla, że niepowodzenie w tym zakresie może spowodować pogorszenie sytuacji w dostępie kobiet do tego sektora; przypomina, że Europejski Fundusz Społeczny może uczestniczyć w finansowaniu takich szkoleń;
20. podkreśla konieczność intensywniejszego korzystania z e-uczenia się jako narzędzia uzyskiwania kwalifikacji i umiejętności przez kobiety o ograniczonej możliwości poruszania się;
21. podkreśla, jak ważne jest nabywanie umiejętności ICT od najmłodszych lat, oraz apeluje do państw członkowskich o zagwarantowanie, aby młode kobiety były zachęcane do wybierania zajęć związanych z ICT na każdym etapie kształcenia; zaleca, aby tam, gdzie niezbędne są umiejętności cyfrowe, możliwe było łączenie ich rozwoju z tradycyjnym kształceniem; podkreśla fakt, że niektóre państwa członkowskie (Niemcy, Hiszpania, Szwecja) wdrożyły politykę sprzyjającą osiągnięciu pozytywnej równowagi płci w zawodach związanych z technologiami informacyjno-komunikacyjnymi w Europie oraz że podstawowym celem tej polityki jest promowanie studiów związanych z technologiami informacyjno-komunikacyjnymi oraz ścieżek kariery dla kobiet w młodym wieku; podkreśla, jak ważny jest łatwy dostęp do nabywania umiejętności cyfrowych, oraz apeluje do państw członkowskich, aby zachęcały kobiety do rozwijania umiejętności w dziedzinie ICT bez względu na własną sytuację ekonomiczną za pośrednictwem pełnopłatnych programów przyuczania do zawodu i praktyk zawodowych.
22. jest zdania, że istnieje większe prawdopodobieństwo, iż kobiety powyżej 55. roku życia będą miały gorsze umiejętności cyfrowe, ponieważ nie uczą się przez całe życie, a cyfryzacja stanowi istotną przeszkodę dla starszych osób poszukujących pracy, które mają ograniczone umiejętności cyfrowe; wzywa Komisję i państwa członkowskie do upowszechniania koncepcji uczenia się przez całe życie oraz szkoleń i programów przygotowujących do lepszej adaptacji lub potencjalnej zmiany ścieżki rozwoju zawodowego zgodnie z rosnącym zapotrzebowaniem na umiejętności cyfrowe w wielu różnych sektorach, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet w wieku powyżej 55 lat w celu zapewnienia im ochrony przed wykluczeniem z rynku pracy;
23. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o przyjęcie odpowiednich środków w celu zachęcenia większej liczby kobiet do podejmowania zatrudnienia w sektorze cyfrowym; podkreśla jak ważne jest wzmacnianie pozycji kobiet i wykorzystanie w pełni ich potencjału i talentów w celu obsadzenia wolnych miejsc pracy w sektorze ICT, aby ożywić europejską gospodarkę i zwiększyć możliwości zatrudnienia kobiet, podkreśla, jak ważne jest włączanie kodowania, nowych mediów i technologii do programów nauczania na wszystkich poziomach, oraz zwraca uwagę na potencjał umiejętności cyfrowych w zakresie eliminowania przeszkód utrudniających wejście na rynek pracy; podkreśla znaczenie stałego dialogu z partnerami społecznymi w celu przezwyciężenia problemu różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn w tej dziedzinie.
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGOW KOMISJI OPINIODAWCZEJ
Data przyjęcia |
25.1.2016 |
|
|
|
|
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
35 8 0 |
|||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Laura Agea, Guillaume Balas, Enrique Calvet Chambon, David Casa, Ole Christensen, Jane Collins, Lampros Fountoulis, Arne Gericke, Thomas Händel, Marian Harkin, Rina Ronja Kari, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Kostadinka Kuneva, Jean Lambert, Jérôme Lavrilleux, Jeroen Lenaers, Thomas Mann, Dominique Martin, Anthea McIntyre, Joëlle Mélin, Elisabeth Morin-Chartier, Emilian Pavel, Georgi Pirinski, Terry Reintke, Sofia Ribeiro, Claude Rolin, Sven Schulze, Jutta Steinruck, Romana Tomc, Renate Weber, Tatjana Ždanoka, Jana Žitňanská |
||||
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego |
Maria Arena, Amjad Bashir, Lynn Boylan, Miapetra Kumpula-Natri, Paloma López Bermejo, Edouard Martin, Evelyn Regner, Michaela Šojdrová |
||||
Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego |
Eleonora Evi, Czesław Hoc, Anneli Jäätteenmäki |
||||
WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGOW KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ
Data przyjęcia |
18.2.2016 |
|
|
|
|
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
24 6 1 |
|||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Daniela Aiuto, Maria Arena, Catherine Bearder, Beatriz Becerra Basterrechea, Malin Björk, Viorica Dăncilă, Iratxe García Pérez, Mary Honeyball, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Elisabeth Köstinger, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Angelika Mlinar, Angelika Niebler, Maria Noichl, Marijana Petir, João Pimenta Lopes, Terry Reintke, Jordi Sebastià, Michaela Šojdrová, Jadwiga Wiśniewska, Anna Záborská, Jana Žitňanská |
||||
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego |
Biljana Borzan, Rosa Estaràs Ferragut, Arne Gericke, Kostadinka Kuneva, Constance Le Grip, Dubravka Šuica, Marc Tarabella, Monika Vana |
||||
Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego |
Mike Hookem |
||||
GŁOSOWANIE KOŃCOWE W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO
24 |
+ |
|
ALDE |
Catherine Bearder, Beatriz Becerra Basterrechea, Angelika Mlinar |
|
EFDD |
Daniela Aiuto |
|
GUE/NGL |
Malin Björk, Kostadinka Kuneva, João Pimenta Lopes |
|
PPE |
Rosa Estaràs Ferragut, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Elisabeth Köstinger, Constance Le Grip, Angelika Niebler, Dubravka Šuica |
|
S&D |
Maria Arena, Biljana Borzan, Viorica Dăncilă, Iratxe García Pérez, Mary Honeyball, Maria Noichl, Marc Tarabella |
|
VERTS/ALE |
Terry Reintke, Jordi Sebastià, Monika Vana |
|
6 |
- |
|
ECR |
Arne Gericke, Jadwiga Wiśniewska, Jana Žitňanská |
|
EFDD |
Mike Hookem |
|
PPE |
Marijana Petir, Anna Záborská |
|
1 |
0 |
|
PPE |
Michaela Šojdrová |
|
Objaśnienie używanych znaków:
+ : za
- : przeciw
0 : wstrzymali się
- [1] Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0218.
- [2] Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0312.
- [3] Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0351.
- [4] Dz.U. C 264 E z 13.9.2013, s. 75.
- [5] Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0074.
- [6] Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0377.
- [7] Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 320.
- [8] Dz.U. L 101 z 15.4.2011, s. 1.
- [9] https://ec.europa.eu/digital-agenda/en/news/women-active-ict-sector