ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την κατάσταση στην περιοχή της Μεσογείου και την ανάγκη για μια ολιστική προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τη μετανάστευση

23.3.2016 - (2015/2095(INI))

Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων
Εισηγήτριες: Roberta Metsola, Kashetu Kyenge

Διαδικασία : 2015/2095(INI)

Διαδρομή στην ολομέλεια

Διαδρομή του εγγράφου :

A8-0066/2016

Κείμενα που κατατέθηκαν :

A8-0066/2016

Συζήτηση :

PV 12/04/2016 - 3
CRE 12/04/2016 - 3

Ψηφοφορία :

PV 12/04/2016 - 5.9
Αιτιολογήσεις ψήφου

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P8_TA(2016)0102

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την κατάσταση στην περιοχή της Μεσογείου και την ανάγκη για μια ολιστική προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τη μετανάστευση

(2015/2095(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση της Γενεύης, του 1951, και το πρόσθετο πρωτόκολλό της, και ιδίως το δικαίωμα της μη επαναπροώθησης,

– έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών,

– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, του 1948,

– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, του 1989, και το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2014, σχετικά με την 25η επέτειο της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού,

– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, του 1982, τη Διεθνή Σύμβαση για την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα, του 1974, και τη Διεθνή Σύμβαση για τη ναυτική έρευνα και διάσωση, του 1979, όπως τροποποιήθηκε,

– έχοντας υπόψη τη Διεθνή Σύμβαση του 1990 για την προστασία των δικαιωμάτων όλων των μεταναστών εργαζομένων και των μελών των οικογενειών τους,

– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Πρόγραμμα δράσης για τους ασυνόδευτους ανηλίκους» (2010-2014)(COM(2010)0213) και το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 12ης Σεπτεμβρίου 2013, σχετικά με την κατάσταση των ασυνόδευτων ανηλίκων στην ΕΕ[1],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 29ης Απριλίου 2015, σχετικά με τις πρόσφατες τραγωδίες στη Μεσόγειο και τις πολιτικές της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο[2],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Σεπτεμβρίου 2015, σχετικά με τη μετανάστευση και τους πρόσφυγες στην Ευρώπη[3],

– έχοντας υπόψη τις συζητήσεις που διεξήχθηκαν στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στις 14ης Απριλίου 2015 παρουσία του Επιτρόπου Αβραμόπουλου, στις 6 Μαΐου, σχετικά με την αλληλεγγύη και την δίκαιη κατανομή ευθυνών, συμπεριλαμβανομένων των υποχρεώσεων αναζήτησης και διάσωσης· στις 26 Μαΐου, σχετικά με την στρατηγική για τη συνεργασία με τις τρίτες χώρες· στις 4 Ιουνίου, σχετικά με την ανάπτυξη ασφαλών και νόμιμων οδών για τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες στην ΕΕ, και σχετικά με την εφαρμογή του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου· στις 25 Ιουνίου, σχετικά με την αντιμετώπιση της εγκληματικής λαθραίας διακίνησης, εμπορίας και εργασιακής εκμετάλλευσης των παράτυπων μεταναστών, με την ανάπτυξη κατάλληλων νόμιμων διαύλων οικονομικής μετανάστευσης και πολιτικής για τη διαχείριση των συνόρων και τη χορήγηση θεωρήσεων· στις 2 Ιουλίου, σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο διατίθενται τα κονδύλια των εσωτερικών υποθέσεων στον τομέα της μετανάστευσης και της ανάπτυξης· της 6ης Ιουλίου σχετικά με την πρώτη δέσμη προτάσεων της Επιτροπής στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος δράσης για την μετανάστευση, την αλληλεγγύη και τη δίκαιη κατανομή ευθυνών, συμπεριλαμβανομένων των υποχρεώσεων αναζήτησης και παροχής βοήθειας, και την ανάπτυξη ασφαλών και νόμιμων διόδων προς την ΕΕ για τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες· στις 16 Ιουλίου, παρουσία εμπειρογνωμόνων σε θέματα κονδυλίων της ΕΕ για τις μεταναστευτικές πολιτικές, σχετικά με τις πολιτικές, τις πρακτικές και τα στοιχεία για τους ασυνόδευτους ανήλικους στα κράτη μέλη της ΕΕ και τη Νορβηγία, τη συνεργασία της ΕΕ με τρίτες χώρες στον τομέα της μετανάστευσης, καθώς και τη διερεύνηση νέων οδών όσον αφορά την νομοθεσία για την οικονομική μετανάστευση· στις 22 Σεπτεμβρίου, σχετικά με τη δεύτερη δέσμη προτάσεων της Επιτροπής στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος δράσης για την μετανάστευση· στις 23 Σεπτεμβρίου, με τα εθνικά κοινοβούλια, σχετικά με την προσέγγιση των λεγόμενων «κέντρων φιλοξενίας» (hotspot) και την αντιμετώπιση της μετανάστευσης σε εθνικό και σε τοπικό επίπεδο· στις 19 Οκτωβρίου, σχετικά με την αντιμετώπιση της λαθραίας διακίνησης, εμπορίας και εργασιακής εκμετάλλευσης των παράτυπων μεταναστών· στις 10 Νοεμβρίου, σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Διαχείριση της προσφυγικής κρίσης: η κατάσταση όσον αφορά την εφαρμογή των δράσεων προτεραιότητας στο πλαίσιο του προγράμματος δράσης για τη μετανάστευση» (COM(2015)0510)· στις 19 Νοεμβρίου, σχετικά με την εσωτερική και την εξωτερική χρηματοδότηση της ΕΕ στον τομέα της πολιτικής της για τη μετανάστευση και το άσυλο· στις 10 Δεκεμβρίου, σχετικά με τη συνεργασία της ΕΕ με τρίτες χώρες στον τομέα της μετανάστευσης· στις 21 Δεκεμβρίου, σχετικά με την πολιτική διαχείρισης των συνόρων και παροχής θεωρήσεων, την ουσιαστική εφαρμογή του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου (ΚΕΣΑ), και την ανάπτυξη κατάλληλων νόμιμων διαύλων οικονομικής μετανάστευσης,

– έχοντας υπόψη τις συζητήσεις που διεξήχθησαν στην κοινή συνεδρίαση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Ανάπτυξης την 1η Απριλίου 2015, σχετικά με τη σχέση μεταξύ της ανάπτυξης και της μετανάστευσης, και στην κοινή συνεδρίαση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και της Υποεπιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 15 Σεπτεμβρίου, σχετικά με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο των μεταναστευτικών ροών στη Μεσόγειο,

– έχοντας υπόψη τις εκθέσεις της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων σχετικά με τις επισκέψεις των αντιπροσωπειών της στη Λαμπεντούζα στις υπηρεσίες έρευνας και διάσωσης τον Σεπτέμβριο του 2015, και στην Τυνησία για τη συνεργασία με τις τρίτες χώρες στον τομέα της μετανάστευσης, του ασύλου και του ελέγχου των συνόρων τον Οκτώβριο του 2015, και την έκθεση της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων σχετικά με την επίσκεψη της κοινής τους αντιπροσωπείας στη Σικελία για τον τρόπο αντιμετώπισης των μεταναστευτικών πιέσεων στην περιοχή, ιδίως από δημοσιονομική άποψη, τον Ιούλιο του 2015,

– έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης δέκα σημείων για τη μετανάστευση, της Επιτροπής, το οποίο υποβλήθηκε στο κοινό Συμβούλιο εξωτερικών και εσωτερικών υποθέσεων στο Λουξεμβούργο, στις 20 Απριλίου 2015,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα δράσης για τη μετανάστευση» COM(2015)0240,

– έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου (ΚΕΠΠΑ) 2015/778 σχετικά με στρατιωτική επιχείρηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Νότια Κεντρική Μεσόγειο,

– έχοντας υπόψη την απόφαση, η οποία ελήφθη από πρέσβεις της ΕΕ στο πλαίσιο της Επιτροπής Πολιτικής και Ασφάλειας[4], να ξεκινήσει η δεύτερη φάση της λειτουργίας της επιχείρησης EUNAVFOR Med, που μετονομάστηκε σε Επιχείρηση Σοφία, καθώς και τις επιχειρήσεις υπό την ευθύνη του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμα 2240 (2015) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, της 9ης Οκτωβρίου 2015,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Σχέδιο δράσης της ΕΕ κατά της λαθραίας διακίνησης μεταναστών (2015-2020)» (CΟΜ(2015)0285),

– έχοντας υπόψη το υπηρεσιακό έγγραφο εργασίας της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού Eurodac όσον αφορά την υποχρέωση λήψης δακτυλικών αποτυπωμάτων (SWD(2015)0150),

– έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής σχετικά με ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα επανεγκατάστασης (C(2015) 3560 τελικό) και τα συμπεράσματα των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών που συνήλθαν στο πλαίσιο του Συμβουλίου, σχετικά με την επανεγκατάσταση μέσω πολυμερών και εθνικών προγραμμάτων 20.000 ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας, που υποβλήθηκε στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της 20ής Ιουλίου 2015,

– έχοντας υπόψη το επεξηγηματικό υπόμνημα της Επιτροπής σχετικά με την προσέγγιση βάσει κέντρων φιλοξενίας (hotspot), καθώς και τις εκθέσεις σχετικά με την κατάσταση στην Ελλάδα και την Ιταλία, της 10ης Φεβρουαρίου 2016, όπως επίσης την έκθεση προόδου για την Ελλάδα, της 4ης Μαρτίου 2016,

– έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ) αριθ. 2015/1523 του Συμβουλίου, της 14ης Σεπτεμβρίου 2015, για τη θέσπιση προσωρινών μέτρων στον τομέα της διεθνούς προστασίας υπέρ της Ιταλίας και της Ελλάδας,

– έχοντας υπόψη την απόφαση (ΕΕ) αριθ. 2015/1601 του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2015, για τη θέσπιση προσωρινών μέτρων στον τομέα της διεθνούς προστασίας υπέρ της Ιταλίας και της Ελλάδας,

– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για την έκδοση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, σχετικά με τη θέσπιση μηχανισμού μετεγκατάστασης λόγω κρίσης και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 604/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας ή από απάτριδα (COM(2015)0450),

– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για την έκδοση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, σχετικά με τη θέσπιση ενός κοινού καταλόγου ασφαλών χωρών της ΕΕ για τους σκοπούς της οδηγίας 2013/32/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με κοινές διαδικασίες για τη χορήγηση και ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας, και για την τροποποίηση της οδηγίας 2013/32/ΕΕ (COM(2015)0452),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Σχέδιο δράσης της ΕΕ σχετικά με την επιστροφή» (COM(2015)0453),

– έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής για την έκδοση ενός κοινού «εγχειριδίου επιστροφής» που θα χρησιμοποιούν οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών όταν ασκούν καθήκοντα που αφορούν την επιστροφή (C(2015)6250), και το παράρτημά της,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις σε σχέση με την τρέχουσα κρίση του ασύλου» (COM(2015)0454),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Η αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης στην Ευρώπη: ο ρόλος της εξωτερικής δράσης της ΕΕ» (JOIN(2015)40),

– έχοντας υπόψη την απόφαση της Επιτροπής για τη θέσπιση ενός ενωσιακού καταπιστευματικού ταμείου επείγουσας ανάγκης για τη σταθερότητα και την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της παράτυπης μετανάστευσης και των εκτοπισμένων ατόμων στην Αφρική (C(2015)7293),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, με τίτλο «Διαχείριση της προσφυγικής κρίσης: άμεσα επιχειρησιακά, δημοσιονομικά και νομικά μέτρα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Δράσης για τη Μετανάστευση (COM(2015)0490) και τα παραρτήματά της,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, με τίτλο «Διαχείριση της προσφυγικής κρίσης: η κατάσταση όσον αφορά την εφαρμογή των δράσεων προτεραιότητας στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος δράσης για τη μετανάστευση» (COM(2015)0510 και τα παραρτήματά της,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή και αποτελεσματική διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της Ευρώπης» (COM(2015)0673) και την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2007/2004, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 863/2007 και της απόφασης του Συμβουλίου 2005/267/ΕΚ (COM(2015)0671), την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με ένα ευρωπαϊκό ταξιδιωτικό έγγραφο για την επιστροφή υπηκόων τρίτων χωρών οι οποίοι διακινούνται παρανόμως (COM(2015)0668), και την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού του Συμβουλίου αριθ. 562/2006 (ΕΚ) όσον αφορά την ενίσχυση των ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα με χρήση οικείων βάσεων δεδομένων (COM(2015)0670), την πρόταση της Επιτροπής για απόφαση του Συμβουλίου για τη θέσπιση προσωρινών μέτρων στον τομέα της διεθνούς προστασίας υπέρ της Σουηδίας σύμφωνα με το άρθρο 9 της απόφασης (ΕΕ) αριθ. 2015/1523 του Συμβουλίου και το άρθρο 9 της απόφασης (ΕΕ) αριθ. 2015/1601 του Συμβουλίου για τη θέσπιση προσωρινών μέτρων στον τομέα της διεθνούς προστασίας υπέρ της Ιταλίας και της Ελλάδας (COM(2015)0677), και τη σύσταση της Επιτροπής για ένα εθελοντικό ανθρωπιστικό πρόγραμμα εισδοχής από κοινού με την Τουρκία (COM(2015)09490),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, σχετικά με την κατάσταση όσον αφορά την εφαρμογή των δράσεων προτεραιότητας στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος δράσης για τη μετανάστευση (COM(2016)0085),

– έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής προς την Ελληνική Δημοκρατία, σχετικά με τα επείγοντα μέτρα που πρέπει να ληφθούν από την Ελλάδα με σκοπό την επανέναρξη των μεταφορών βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 604/2013 (C(2016)871),

– έχοντας υπόψη την πρόταση εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με την προσωρινή αναστολή της μετεγκατάστασης του 30% των αιτούντων που έχουν κατανεμηθεί στην Αυστρία σύμφωνα με την απόφαση (ΕΕ) 2015/1601 του Συμβουλίου για τη θέσπιση προσωρινών μέτρων στον τομέα της διεθνούς προστασίας υπέρ της Ιταλίας και της Ελλάδας (COM(2016)0080),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Συμβούλιο με τίτλο «Αποκατάσταση του χώρου Σένγκεν - Χάρτης πορείας» (COM(2016)0120),

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με τίτλο «Δεύτερη έκθεση σχετικά με την πρόοδο της Τουρκίας όσον αφορά την εκπλήρωση των προϋποθέσεων του χάρτη πορείας για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεών της (COM(2016)0140),

– έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με την παροχή έκτακτης στήριξης εντός της Ένωσης (COM(2016)0069) καθώς επίσης το συνοδευτικό υπηρεσιακό έγγραφο εργασίας της Επιτροπής (SWD(2016)0097) και τον επικείμενο διορθωτικό προϋπολογισμό για το 2016 που αποσκοπεί στη δημιουργία γραμμής του προϋπολογισμού για το συγκεκριμένο μέσο,

– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατά την ειδική σύνοδό του στις 23 Απριλίου 2015, κατά τη συνεδρίασή του στις 25 και 26 Ιουνίου 2015, κατά την άτυπη σύνοδο των αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων της ΕΕ σχετικά με τη μετανάστευση, στις 23 Σεπτεμβρίου 2015, κατά τη συνεδρίασή του στις 15 Οκτωβρίου 2015, κατά τις συνεδριάσεις του στις 17 και 18 Δεκεμβρίου 2015, και κατά τις συνεδριάσεις του στις 18 και 19 Φεβρουαρίου 2016,

– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα που ενέκρινε το Συμβούλιο για τις ασφαλείς χώρες προέλευσης κατά τη συνεδρίασή του στις 20 Ιουλίου 2015, για τη μετανάστευση κατά τη συνεδρίασή του στις 20 Ιουλίου 2015, για το μέλλον της πολιτικής για την επιστροφή κατά τη συνεδρίασή του στις 8 Οκτωβρίου 2015, για τη μετανάστευση κατά τη συνεδρίασή του στις 12 Οκτωβρίου 2015, για τα μέτρα αντιμετώπισης της προσφυγικής κρίσης και της μεταναστευτικής κρίσης κατά τη συνεδρίασή του στις 9 Νοεμβρίου 2015, για τους απάτριδες (ανιθαγένεια) κατά τη συνεδρίασή του στις 4 Δεκεμβρίου 2015, και για την παράνομη διακίνηση μεταναστών κατά τη συνεδρίασή του στις 10 Μαρτίου 2016,

– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Προεδρίας που εγκρίθηκαν στις 14 Σεπτεμβρίου 2015,

– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα που εγκρίθηκαν από τους αντιπροσώπους των κυβερνήσεων των κρατών μελών στις 20 Ιουλίου 2015, στο πλαίσιο του Συμβουλίου, σχετικά με την επανεγκατάσταση, μέσω πολυμερών και εθνικών προγραμμάτων, 20.000 ατόμων τα οποία χρήζουν σαφώς διεθνούς προστασίας,

– έχοντας υπόψη το κοινό σχέδιο δράσης ΕΕ-Τουρκίας της 15 Οκτωβρίου 2015, και τις εκθέσεις εφαρμογής του, της 10ης Φεβρουαρίου και της 4ης Μαρτίου 2016,

– έχοντας υπόψη τη δήλωση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, της 7ης Μαρτίου 2014,

– έχοντας υπόψη τη δήλωση της διάσκεψης υψηλού επιπέδου για τη διαδρομή Ανατολικής Μεσογείου – Δυτικών Βαλκανίων, της 8ης Οκτωβρίου 2015, καθώς και τη δήλωση των ηγετών σχετικά με τα μεταναστευτικά ρεύματα κατά μήκος της διαδρομής των Δυτικών Βαλκανίων, που εγκρίθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2015, όπως επίσης την έκθεση προόδου του της 10ης Φεβρουαρίου 2016,

– έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης και την πολιτική δήλωση που εγκρίθηκαν κατά τη σύνοδο κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης-Αφρικής για τη μετανάστευση, στη Βαλέτα στις 11 και 12 Νοεμβρίου 2015,

– έχοντας υπόψη το έργο και τις εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO), και ιδίως την ετήσια έκθεσή της για την κατάσταση του ασύλου στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2014, καθώς και τις μηνιαίες τάσεις στον τομέα του ασύλου,

– έχοντας υπόψη τις εργασίες και τις εκθέσεις της FRONTEX, και ιδίως την ετήσια ανάλυση κινδύνου του 2015 και τις τριμηνιαίες εκθέσεις του δικτύου ανάλυσης κινδύνων,

– έχοντας υπόψη το έργο και τις εκθέσεις της Europol, και ιδίως της κοινής επιχειρησιακής ομάδας MARE, και την πρόσφατη ίδρυση του Ευρωπαϊκού Κέντρου κατά της Παράνομης Διακίνησης Μεταναστών (EMSC) στη Europol,

– έχοντας υπόψη τις εργασίες και τις εκθέσεις της Eurojust, και ιδίως τις εκθέσεις της για την εμπορία ανθρώπων,

– έχοντας υπόψη τις εργασίες, τις ετήσιες εκθέσεις και τις μελέτες του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (FRA), και ιδίως τις μελέτες του για τις σοβαρές μορφές εργασιακής εκμετάλλευσης και για την ποινικοποίηση των μεταναστών σε καθεστώς παρατυπίας και των προσώπων που εμπλέκονται με αυτούς,

– έχοντας υπόψη τις μελέτες του Θεματικού Τμήματος Γ σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 80 της ΣΛΕΕ, σχετικά με τις νέες προσεγγίσεις, εναλλακτικές οδούς και μέσα πρόσβασης στις διαδικασίες ασύλου για τα άτομα που ζητούν διεθνή προστασία, σχετικά με τη διερεύνηση νέων οδών για τη νομοθεσία για τη μετανάστευση εργατικού δυναμικού στην ΕΕ, σχετικά με την ενίσχυση του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου και εναλλακτικές λύσεις στο Δουβλίνο, καθώς και σχετικά με τη συνεργασία της ΕΕ με τρίτες χώρες στον τομέα της μετανάστευσης, και έχοντας επίσης υπόψη τη μελέτη του Θεματικού Τμήματος Δ σχετικά με τα κονδύλια της ΕΕ για την πολιτική μετανάστευσης: ανάλυση της αποτελεσματικότητας και των βέλτιστων πρακτικών για το μέλλον, και τη μελέτη του Θεματικού Τμήματος EXPO για τους Μετανάστες στη Μεσόγειο: προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

– έχοντας υπόψη τις μελέτες του Ευρωπαϊκού Δικτύου Μετανάστευσης (ΕΔΜ), και ειδικότερα τη μελέτη για τις πολιτικές, τις πρακτικές και τα δεδομένα σχετικά με τους ασυνόδευτους ανηλίκους,

– έχοντας υπόψη το έργο και τις εκθέσεις του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες,

– έχοντας υπόψη το έργο και τις εκθέσεις του Ειδικού Εισηγητή του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών,

– έχοντας υπόψη το έργο, τις εκθέσεις και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου της Ευρώπης,

– έχοντας υπόψη το έργο και τις εκθέσεις του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης,

– έχοντας υπόψη το έργο και τις εκθέσεις του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος,

– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών που εγκρίθηκε στην 115η σύνοδο ολομέλειας στις 3-4 Δεκεμβρίου 2015 με τίτλο «Ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για τη μετανάστευση»,

– έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής σχετικά με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για τη μετανάστευση και το σχέδιο δράσης της ΕΕ κατά της λαθραίας διακίνησης μεταναστών,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 17ης Δεκεμβρίου 2014, σχετικά με την κατάσταση στη Μεσόγειο και την ανάγκη για μια ολιστική προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τη μετανάστευση[5],

– έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας για το Άρθρο 80 – Αλληλεγγύη και δίκαιη κατανομή ευθυνών, συμπεριλαμβανομένων των υποχρεώσεων αναζήτησης και διάσωσης·

– έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας σχετικά με την αντιμετώπιση της εγκληματικής λαθραίας διακίνησης, εμπορίας και εργασιακής εκμετάλλευσης των παράτυπων μεταναστών,

– έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας για την πολιτική στον τομέα της διαχείρισης των συνόρων και την πολιτική στον τομέα των θεωρήσεων, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου της Frontex και άλλων οργανισμών,

– έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας για την ανάπτυξη ασφαλών και νόμιμων οδών για τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων της πολιτικής επανεγκατάστασης της Ένωσης και των αντίστοιχων πολιτικών ένταξης,

– έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας για την ανάπτυξη κατάλληλων νόμιμων διαύλων για την οικονομική μετανάστευση,

– έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας σχετικά με την εσωτερική και την εξωτερική χρηματοδότηση της ΕΕ στον τομέα της πολιτικής της για τη μετανάστευση και το άσυλο,

– έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας για την αποτελεσματική εφαρμογή του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου (ΚΕΣΑ), συμπεριλαμβανομένου του ρόλου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO),

– έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Ανάπτυξης, της Επιτροπής Προϋπολογισμών, της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού, της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης, της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων και της Επιτροπής Αναφορών (A8-0066/2016),

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι στο ψήφισμά του της 17ης Δεκεμβρίου 2014 αναθέτει στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων να αξιολογήσει τις διάφορες διακυβευόμενες πολιτικές, να αναπτύξει μια σειρά συστάσεων και να υποβάλει έκθεση στην ολομέλεια υπό μορφή έκθεσης στρατηγικής πρωτοβουλίας·

Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με στοιχεία της Frontex[6], κατά τους πρώτους έντεκα μήνες του 2015 εντοπίστηκαν 1,83 εκατομμύρια άνθρωποι που προσπαθούσαν να διασχίσουν παράνομα τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, αριθμός πρωτοφανής σε σύγκριση με τους 282.500 μετανάστες οι οποίοι έφθασαν στην ΕΕ κατά τη διάρκεια ολοκλήρου του 2014· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΟΜ/UNICEF, περίπου το 20% του συνόλου των μεταναστών που φτάνουν από τη θάλασσα είναι παιδιά[7]·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της EASO[8], το 2015 υποβλήθηκαν στην ΕΕ+[9] πάνω από 1,4 εκατομμύριο αιτήσεις διεθνούς προστασίας, αριθμός που αυξάνεται σταθερά από τον Απρίλιο, ενώ συγχρόνως μειώνεται το ποσοστό επαναλαμβανόμενων αιτήσεων· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι περίπου το 6% των αιτούντων δηλώνουν ότι είναι ασυνόδευτοι ανήλικοι· λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Φεβρουάριο του 2016 το 22% των αφίξεων στην Ελλάδα ήταν γυναίκες και το 40% παιδιά[10]·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι για τους σκοπούς της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, ως παιδί νοείται κάθε ανθρώπινο ον ηλικίας κάτω των 18 ετών·

Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2015 πάνω από 3.771 άνθρωποι δηλώθηκαν ως νεκροί ή αγνοούμενοι στη Μεσόγειο θάλασσα, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης[11]· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 8 Μαρτίου 2016, καταγράφηκαν 444 πνιγμοί στη Μεσόγειο· λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τις πρώτες εννέα εβδομάδες του 2016 έχασαν τη ζωή τους 77 παιδιά – κατά μέσο όρο πάνω από ένα ανά ημέρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Europol εξαφανίστηκαν τουλάχιστον 10.000 ασυνόδευτα παιδιά μετά την άφιξή τους στην Ευρώπη·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η 3η Οκτωβρίου θα πρέπει να αναγνωριστεί ως ημέρα μνήμης για όλους τους άνδρες, τις γυναίκες και τα παιδιά που πεθαίνουν προσπαθώντας να εγκαταλείψουν τις χώρες τους λόγω διώξεων, συγκρούσεων και πολέμων, καθώς και για όλους εκείνους τους άντρες και τις γυναίκες που διακινδυνεύουν τη ζωή τους καθημερινά για τη διάσωσή τους·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες περιοχές του κόσμου πλήττονται από τον πόλεμο και τη βία και υφίστανται τα συνδυασμένα αποτελέσματα της ακραίας φτώχειας, της περιβαλλοντικής υποβάθμισης και της έλλειψης ευκαιριών για τους νέους, που μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση των βιαιοτήτων και ένταση της ανασφάλειας και να οδηγήσουν σε περαιτέρω μετακινήσεις πληθυσμών·

Άρθρο 80 ΣΛΕΕ – Αλληλεγγύη και δίκαιη κατανομή ευθυνών, συμπεριλαμβανομένων των υποχρεώσεων αναζήτησης και διάσωσης

Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 80 ΣΛΕΕ θέτει την αρχή της αλληλεγγύης και δίκαιης κατανομής ευθυνών στο επίκεντρο του όλου συστήματος της Ένωσης, παρέχοντας μια νομική βάση για την εφαρμογή των αρχών αυτών στις πολιτικές της Ένωσης στον τομέα του ασύλου, της μετανάστευσης και των ελέγχων στα σύνορα·

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλληλεγγύη μπορεί να λαμβάνει τις μορφές της εσωτερικής και της εξωτερικής αλληλεγγύης· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι η μετεγκατάσταση, η αμοιβαία αναγνώριση των αποφάσεων για το άσυλο, τα μέτρα επιχειρησιακής υποστήριξης, μια προορατική ερμηνεία του ισχύοντος κανονισμού του Δουβλίνου και η οδηγία για την προσωρινή προστασία, είναι όλα εργαλεία για την εσωτερική αλληλεγγύη, ενώ η επανεγκατάσταση, η αποδοχή για ανθρωπιστικούς λόγους και η έρευνα και διάσωση στη θάλασσα, προωθούν την εξωτερική αλληλεγγύη, ο δε μηχανισμός πολιτικής προστασίας καλύπτει και τα δύο·

Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 3 Μαρτίου 2016 από τους 39.600 αιτούντες άσυλο που φιλοξενούνταν στις ιταλικές εγκαταστάσεις φιλοξενίας προκειμένου να κατανεμηθούν στα άλλα κράτη μέλη, μετεγκαταστάθηκαν στην πραγματικότητα μόλις 338 άτομα, ενώ στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκαν 322 μετεγκαταστάσεις έναντι των 66.400 μετεγκαταστάσεων που είχαν προβλεφθεί·

Αντιμετώπιση της εγκληματικής λαθραίας διακίνησης, της εμπορίας και της εργασιακής εκμετάλλευσης των παράτυπων μεταναστών

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η λαθραία διακίνηση και εμπορία μεταναστών, και η εργασιακή εκμετάλλευση είναι διακριτά νομικά φαινόμενα, που αντιμετωπίζονται από διαφορετικά νομικά πλαίσια στην ΕΕ και σε διεθνές επίπεδο και απαιτούν κατάλληλα στοχοθετημένες απαντήσεις, ενώ συχνά επικαλύπτονται στην πράξη· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι τα δίκτυα εγκληματικής διακίνησης και εμπορίας μπορούν να αλλάζουν τις μεθόδους τους με ταχείς ρυθμούς, απαιτώντας, έτσι, ταχύτατα προσαρμοζόμενες αντιδράσεις βάσει των πλέον πρόσφατων και λεπτομερών δεδομένων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσπάθειες αντιμετώπισης της λαθραίας διακίνησης μεταναστών δεν θα πρέπει να έχουν επιπτώσεις σε εκείνους που παρέχουν ανθρωπιστική βοήθεια σε παράτυπους μετανάστες·

ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης, της εμπορίας και της εργασιακής εκμετάλλευσης των μεταναστών απαιτεί αφενός βραχυπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες απαντήσεις, συμπεριλαμβανομένων μέτρων εξάρθρωσης των εγκληματικών δικτύων και προσαγωγής των υπευθύνων στη δικαιοσύνη, συλλογής και ανάλυσης δεδομένων, μέτρων για την προστασία των θυμάτων και την επιστροφή των παράνομα διαμενόντων μεταναστών, και αφετέρου συνεργασία με τρίτες χώρες και μακροπρόθεσμες στρατηγικές για την αντιμετώπιση της ζήτησης για θύματα εμπορίας και παράνομης διακίνησης και των γενεσιουργών αιτίων της μετανάστευσης, που αναγκάζουν τους ανθρώπους να πέφτουν στα χέρια των παράνομων διακινητών·

Πολιτική για τη διαχείριση των συνόρων και πολιτική στον τομέα των θεωρήσεων, και ρόλος της Frontex και άλλων συναφών οργανισμών

ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή τη στιγμή βρίσκονται υπό εξέταση με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία πολλές προτάσεις της Επιτροπής στον τομέα της πολιτικής των συνόρων και της πολιτικής θεωρήσεων, ιδίως όσον αφορά την πρόταση κανονισμού για Ενωσιακό Κώδικα Θεωρήσεων (αναδιατύπωση) (2014/0094 COD), την πρόταση κανονισμού για τη θέσπιση θεώρησης περιοδείας (2014/0095 COD) και την πρόταση κανονισμού για τη θεώρηση ενιαίου τύπου: ασφάλεια (2015/0134 COD)· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι στον συγκεκριμένο τομέα δρομολογήθηκαν πρόσφατα από την Επιτροπή νέες προτάσεις, που θα εξεταστούν σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία·

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα πρέπει να συνοδεύεται από αποτελεσματική διαχείριση των εξωτερικών συνόρων, υψηλά κοινά πρότυπα, ουσιαστική ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών, και πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων όλων των προσώπων·

ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ζητήσει την ενίσχυση της ικανότητας του ενωσιακού οργανισμού για τη διαχείριση των συνόρων να αντιμετωπίζει ενδεχόμενες παραβιάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο των συμφωνιών συνεργασίας που συνάπτονται με τις αρμόδιες αρχές τρίτων χωρών, και ότι η πρόταση της Επιτροπής για έναν νέο οργανισμό διαχείρισης των συνόρων της Ένωσης περιλαμβάνει μηχανισμό καταγγελιών·

ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ισχύων κώδικας θεωρήσεων επιτρέπει στα κράτη μέλη να αποκλίνουν από τα συνήθη κριτήρια παραδεκτού για την αίτηση θεώρησης «για ανθρωπιστικούς λόγους» (άρθρα 19 και 25)·

Ανάπτυξη ασφαλών και νόμιμων οδών για τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες στην ΕΕ, πολιτική επανεγκατάστασης της ΕΕ και αντίστοιχες πολιτικές ένταξης

ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 86% του παγκόσμιου προσφυγικού πληθυσμού φιλοξενείται σε μη βιομηχανικές χώρες· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι τα δίκτυα του οργανωμένου εγκλήματος και οι παράνομοι διακινητές μεταναστών εκμεταλλεύονται την απελπισία των ανθρώπων που προσπαθούν να εισέλθουν στην Ένωση για να ξεφύγουν από τις διώξεις ή τον πόλεμο·

ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ασφαλείς και νόμιμοι διάδρομοι εισόδου προσφύγων στην Ένωση είναι περιορισμένοι, με αποτέλεσμα πολλοί πρόσφυγες να αναλαμβάνουν τον κίνδυνο της πρόσβασης από επικίνδυνες οδούς· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι η δημιουργία νέων ασφαλών και νόμιμων οδών για τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες που θέλουν να εισέλθουν στην ΕΕ, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία και τις ισχύουσες πρακτικές, θα επιτρέψει στην ΕΕ και τα κράτη μέλη να έχουν μια καλύτερη εικόνα των αναγκών προστασίας και της εισροής στην ΕΕ και να υπονομεύσουν το επιχειρηματικό μοντέλο των παράνομων διακινητών·

Στρατηγική για τη συνεργασία με τις τρίτες χώρες, ειδικότερα όσον αφορά τα περιφερειακά προγράμματα προστασίας, την επανεγκατάσταση, τις επιστροφές και για την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτιών της μετανάστευσης

ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεργασία ΕΕ και τρίτων χωρών αναπτύσσεται με πολιτικά μέσα, όπως οι διάλογοι σε περιφερειακό επίπεδο, οι διμερείς διάλογοι, τα κοινά θεματολόγια για τη μετανάστευση και την κινητικότητα και τις εταιρικές σχέσεις κινητικότητας, με νομικά μέσα, όπως οι ρήτρες μετανάστευσης σε συνολικές συμφωνίες, οι συμφωνίες επανεισδοχής, οι συμφωνίες διευκόλυνσης θεωρήσεων και οι συμφωνίες απαλλαγής από την υποχρέωση θεωρήσεων, και με επιχειρησιακά μέσα, όπως τα Περιφερειακά Προγράμματα Προστασίας (RPP), τα Προγράμματα Περιφερειακής Ανάπτυξης και προστασίας (RDPP), οι επιχειρησιακές συμφωνίες της Frontex και η συνεργασία της EASO (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο) με τρίτες χώρες·

Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα επιμέρους κράτη μέλη συνεχίζουν να αναπτύσσουν έντονη εξωτερική δράση για τη μετανάστευση σε διμερές επίπεδο·

ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση έχει εντείνει την εξωτερική συνεργασία της με τις τρίτες χώρες στον τομέα της μετανάστευσης και του ασύλου, προκειμένου να ανταποκριθεί επαρκώς στην τρέχουσα προσφυγική κρίση, και έχει ξεκινήσει νέες πρωτοβουλίες συνεργασίας όπως το κοινό σχέδιο δράσης ΕΕ-Τουρκίας, οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί για τις διαδρομές των Δυτικών Βαλκανίων και το σχέδιο δράσης που εγκρίθηκε κατά τη σύνοδο κορυφής της Βαλέτας·

Ανάπτυξη κατάλληλων νόμιμων διαύλων για την οικονομική μετανάστευση

ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας στην Ένωση προβλέπεται να μειωθεί κατά 7,5 εκατομμύρια μέχρι το 2020· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προβλέψεις για την εξέλιξη των αναγκών της αγοράς εργασίας της Ένωσης καταδεικνύουν επικείμενες και μελλοντικές ελλείψεις σε συγκεκριμένους τομείς· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι οι υπήκοοι τρίτων χωρών αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες στην αναγνώριση των τίτλων τους της αλλοδαπής, και ως εκ τούτου τείνουν να έχουν υψηλότερα προσόντα από τα ζητούμενα για τις θέσεις εργασίας τους·

ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σημερινή προσέγγιση της ΕΕ στη μετανάστευση εργατικού δυναμικού είναι κατακερματισμένη, με πολλές οδηγίες να επικεντρώνονται σε συγκεκριμένες κατηγορίες εργαζομένων και υπηκόων τρίτων χωρών οι οποίοι, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, επιτρέπεται να εργάζονται· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι η προσέγγιση αυτή μπορεί να χρησιμεύσει μόνο για την κάλυψη βραχυπρόθεσμων, συγκεκριμένων αναγκών·

Ανάλυση του τρόπου με τον οποίο διατίθενται τα κονδύλια των εσωτερικών υποθέσεων στον τομέα της μετανάστευσης και της ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων των έκτακτων κονδυλίων

ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν διάφορα χρηματοδοτικά μέσα της Ένωσης για τη χρηματοδότηση των δράσεων των κρατών μελών και τρίτων χωρών στον τομέα της μετανάστευσης, του ασύλου και της διαχείρισης των συνόρων· λαμβάνοντας υπόψη, ειδικότερα, ότι τα κονδύλια για τα κράτη μέλη διατίθενται κυρίως μέσω του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (ΤΑΜΕ) και του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας (ΤΕΑ) αλλά ότι, επίσης, πολλά άλλα προγράμματα και κονδύλια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για δραστηριότητες που σχετίζονται με τη μετανάστευση· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι ενώ η χρηματοδότηση προς τις τρίτες χώρες διατίθεται κυρίως μέσω του ΜΑΣ, για τη διαχείρισή της είναι αρμόδιες διάφορες Γενικές Διευθύνσεις της Επιτροπής, και η ΕΥΕΔ·

ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υφιστάμενος κατακερματισμός των γραμμών του προϋπολογισμού και των αρμοδιοτήτων ενδέχεται να δυσχεραίνει την σφαιρική επισκόπηση του τρόπου χρήσης των διαφόρων διαθέσιμων πιστώσεων, ή και την ακριβή μέτρηση των ποσών που δαπανά η Ένωση για τη μετανάστευση·

Αποτελεσματική εφαρμογή του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO)

ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ενιαίο Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου (ΕΕΣΑ) περιλαμβάνει ένα σύνολο κοινών κανόνων για μια κοινή πολιτική ασύλου, ένα ενιαίο καθεστώς ασύλου και κοινές διαδικασίες χορήγησης ασύλου που ισχύουν σε ολόκληρη την Ένωση· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι πολλά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων επί παραβάσει που εγκρίθηκαν από την Επιτροπή, καταδεικνύουν ότι σε πολλά κράτη μέλη το ΕΕΣΑ δεν έχει εφαρμοστεί πλήρως· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή είναι απαραίτητη για την εναρμόνιση των εθνικών νομοθεσιών και την προώθηση της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών, και ότι τα κράτη μέλη μπορούν να ζητούν βοήθεια από την EASO για να ανταποκριθούν στα πρότυπα που επιβάλλει το ΕΕΣΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εναρμόνιση των συνθηκών υποδοχής και των διαδικασιών ασύλου μπορεί να αποτρέψει την πίεση που υφίστανται ορισμένες χώρες οι οποίες προσφέρουν καλύτερες συνθήκες, και αποτελεί βασικό στοιχείο για την κατανομή των ευθυνών·

ΚΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υφιστάμενοι μηχανισμοί του συστήματος του Δουβλίνου δεν υπήρξαν αντικειμενικοί, δεν θέσπισαν δίκαια κριτήρια κατανομής της ευθύνης για τις αιτήσεις διεθνούς προστασίας, και δεν παρέχουν άμεση πρόσβαση σε προστασία· λαμβάνοντας υπόψη ότι το σύστημα δεν εφαρμόζεται στην πράξη, και ότι έχουν εγκριθεί ρητές παρεκκλίσεις με δύο αποφάσεις του Συμβουλίου σχετικά με την προσωρινή μετεγκατάσταση· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι η Επιτροπή έχει εξαγγείλει πρόταση για μια κατάλληλη αναθεώρηση του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ έως τον Μάρτιο του 2016·

Αλληλεγγύη

1. επισημαίνει ότι η αλληλεγγύη πρέπει να είναι η αρχή στην οποία βασίζεται η δράση της Ένωσης στον τομέα της μετανάστευσης· επισημαίνει ότι η αρχή της αλληλεγγύης, όπως ορίζεται στο άρθρο 80 ΣΛΕΕ, καλύπτει τις πολιτικές ασύλου, μετανάστευσης και ελέγχου των συνόρων· θεωρεί ότι το άρθρο 80 παρέχει τη νομική βάση «από κοινού» με τα άρθρα 77-79 ΣΛΕΕ, για την εφαρμογή της αρχής της αλληλεγγύης σε αυτούς τους τομείς·

Αναζήτηση και διάσωση

2. θεωρεί δεδομένο ότι η διάσωση ανθρώπινων ζωών πρέπει να αποτελεί πρώτη προτεραιότητα και ότι είναι απαραίτητη η κατάλληλη χρηματοδότηση, σε επίπεδο Ένωσης και κρατών μελών, για επιχειρήσεις αναζήτησης και διάσωσης· σημειώνει ότι υπήρξε αύξηση του αριθμού των παράνομων αφίξεων δια θαλάσσης, και ανησυχητική αύξηση του αριθμού των θανάτων στη θάλασσα, και ότι παραμένει αναγκαία μια καλύτερη ευρωπαϊκή απάντηση·

3. υπενθυμίζει ότι η διάσωση ανθρώπινων ζωών είναι μια πράξη αλληλεγγύης προς όσους βρίσκονται σε κίνδυνο, αλλά αποτελεί επίσης νομική υποχρέωση σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, όπως το άρθρο 98 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), που έχει επικυρωθεί από όλα τα κράτη μέλη και από την ίδια την Ένωση, το οποίο ορίζει ότι πρέπει να παρέχεται συνδρομή σε κάθε πρόσωπο που κινδυνεύει στη θάλασσα·

4. θεωρεί ότι η θέσπιση ενός μόνιμου, ισχυρού και αποτελεσματικού μηχανισμού της ΕΕ για επιχειρήσεις αναζήτησης και διάσωσης στη θάλασσα είναι καθοριστική προκειμένου να αποφευχθεί η αύξηση του αριθμού των μεταναστών που πεθαίνουν προσπαθώντας να διασχίσουν τη Μεσόγειο·

5. προτείνει, εν προκειμένω να ενισχυθούν οι ικανότητες αναζήτησης και διάσωσης και οι κυβερνήσεις των κρατών μελών να διαθέσουν περισσότερους πόρους, υπό μορφήν οικονομικής βοήθειας και μέσων, στο πλαίσιο μιας ενωσιακής πολυεθνικής ανθρωπιστικής επιχείρησης που θα αποσκοπεί στον εντοπισμό, τη διάσωση και την παροχή βοήθειας σε μετανάστες που βρίσκονται σε κίνδυνο, και την μεταφορά τους στον πλησιέστερο ασφαλή τόπο·

6. επισημαίνει ότι οι ιδιώτες πλοίαρχοι ή οι μη-κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ), οι οποίοι βοηθούν στην πράξη άτομα που κινδυνεύουν στη θάλασσα, δεν πρέπει να διακινδυνεύουν να τιμωρηθούν για την παροχή αυτής της βοήθειας· πιστεύει ότι η εμπορική ναυτιλία δεν θα πρέπει να αποτελεί εναλλακτική επιλογή αντί των κρατών μελών και της Ένωσης όσον αφορά την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους σε σχέση με τις επιχειρήσεις αναζήτησης και διάσωσης·

Αντιμετώπιση της εγκληματικής διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων

7. ζητεί να γίνεται σαφής διάκριση μεταξύ των προσώπων που εισέρχονται λαθραία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και των προσώπων που αποτελούν θύματα εμπορίας στην Ένωση, καθώς οι λύσεις πολιτικής πρέπει να είναι δεόντως ολοκληρωμένες αλλά και κατάλληλα στοχευμένες· δηλώνει ότι, σε γενικές γραμμές, η εγκληματική λαθραία διακίνηση μεταναστών συνίσταται στη διευκόλυνση της παράνομης εισόδου ενός προσώπου σε ένα κράτος μέλος, ενώ η εμπορία ανθρώπων συνίσταται στην πρόσληψη, μεταφορά ή υποδοχή ενός προσώπου με χρήση βίαιων, παραπλανητικών ή δόλιων μέσων, με σκοπό την εκμετάλλευσή του·

8. υποστηρίζει ότι οποιαδήποτε ολιστική προσέγγιση στη μετανάστευση πρέπει να περιλαμβάνει απαραιτήτως μέτρα που στοχεύουν στην εξάρθρωση των δραστηριοτήτων των εγκληματικών δικτύων λαθραίας διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων·

9. επικροτεί τον θετικό ρόλο που έχουν διαδραματίσει μέχρι σήμερα τα σκάφη του ναυτικού στη διάσωση ζωών στη θάλασσα και στην εξάρθρωση εγκληματικών δικτύων· συμμερίζεται τους στόχους ναυτικών επιχειρήσεων όπως η Επιχείρηση Σοφία, και υπογραμμίζει την ανάγκη προστασίας των ανθρώπινων ζωών, τονίζοντας ότι όλες οι πτυχές της επιχείρησης θα πρέπει να διασφαλίζουν την προστασία της ζωής των μεταναστών·

10. υπογραμμίζει ότι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις δεν θα πρέπει να αποτελούν τη σημαντικότερη πτυχή οποιασδήποτε ολιστικής προσέγγισης στη μετανάστευση, και επαναλαμβάνει ότι η Επιχείρηση Σοφία δεν πρέπει να αποσπάσει από το έργο της διάσωσης ζωών στη θάλασσα δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί ήδη στη Μεσόγειο·

Ρόλος των οργανισμών της Ένωσης στην καταπολέμηση της εγκληματικής λαθραίας διακίνησης

11. επισημαίνει πως, δεδομένου ότι οι εγκληματίες μπορούν να αλλάζουν τις μεθόδους τους με ταχείς ρυθμούς, οι λύσεις πολιτικής πρέπει να προσαρμόζονται στα πλέον πρόσφατα και ακριβή δεδομένα· επισημαίνει, ως θετικό βήμα, ότι η Επιτροπή ενέκρινε στις 27 Μαΐου 2015 σχέδιο δράσης της ΕΕ κατά της λαθραίας διακίνησης μεταναστών (το «σχέδιο δράσης για τη λαθραία διακίνηση»), το οποίο προβλέπει την ίδρυση μιας ομάδας επαφής των οργανισμών της ΕΕ σχετικά με τη λαθραία διακίνηση μεταναστών, για την ενίσχυση της επιχειρησιακής συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των οργανισμών αυτών·

12. τονίζει ότι θα πρέπει να αξιοποιηθούν πλήρως τα υφιστάμενα μέσα, όπως οι αναλύσεις κινδύνου των διαφόρων οργανισμών· παρατηρεί ότι οι οργανισμοί της ΕΕ θα πρέπει να συνεργάζονται πλήρως μεταξύ τους, αλλά πρέπει επίσης να εντείνουν τη συνεργασία τους με τα κράτη μέλη· επισημαίνει ότι η βελτίωση του συντονισμού των προσπαθειών αναμένεται να διευκολύνει τη συλλογή δεδομένων σε εθνικό επίπεδο και την επακόλουθη διαβίβασή τους στους οργανισμούς·

Μετεγκατάσταση

13. υπενθυμίζει ότι η διαδικασία μετεγκατάστασης – δηλαδή η μεταφορά ενός ατόμου που αιτείται διεθνή προστασία ή ενός δικαιούχου διεθνούς προστασίας από ένα κράτος μέλος σε ένα άλλο κράτος εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης – αποτελεί ένα απτό παράδειγμα αλληλεγγύης των χωρών της Ένωσης· υπενθυμίζει, επιπλέον, ότι, από το 2009, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί τη δημιουργία ενός δεσμευτικού μηχανισμού ποσόστωσης για την κατανομή των αιτούντων άσυλο σε όλα τα κράτη μέλη·

14. επισημαίνει ότι πέρσι το Συμβούλιο ενέκρινε δύο αποφάσεις σχετικά με προσωρινά μέτρα μετεγκατάστασης στην Ένωση («Αποφάσεις Μετεγκατάστασης»)[12], οι οποίες προβλέπουν τη μεταφορά των αιτούντων διεθνούς προστασίας από την Ελλάδα και την Ιταλία σε άλλα κράτη μέλη· παρατηρεί ότι, μολονότι οι αποφάσεις μετεγκατάστασης δεν καταργούν τους ισχύοντες κανόνες του Δουβλίνου σχετικά με την κατανομή της ευθύνης, συνιστούν μια «προσωρινή παρέκκλιση» από τους κανόνες του Δουβλίνου·

15. θεωρεί ότι η θέσπιση επειγόντων μέτρων μετεγκατάστασης είναι μια κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση, και καλεί τα κράτη μέλη να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους σε σχέση με τα μέτρα αυτά το συντομότερο δυνατόν·

16. υπενθυμίζει ότι, για τους σκοπούς των αποφάσεων μετεγκατάστασης, η μετεγκατάσταση θα καλύπτει μόνο τις εθνικότητες, για τις οποίες το ποσοστό των θετικών αποφάσεων για τη χορήγηση διεθνούς προστασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ανήλθε σε 75% ή περισσότερο τους τρεις προηγούμενους μήνες, με βάση τα στοιχεία της Eurostat· επισημαίνει ότι οι αποφάσεις μετεγκατάστασης θα επηρεάσουν ένα σχετικά μικρό αριθμό ανθρώπων, αφήνοντας εκτός πολυάριθμους αιτούντες που προέρχονται από άλλες τρίτες χώρες, οι οποίοι δεν μπορούν να μετεγκατασταθούν στο πλαίσιο αυτών των αποφάσεων·

17. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι τα κράτη μέλη πρώτης άφιξης θα πρέπει, επομένως, να χειρίζονται τα πιο περίπλοκα αιτήματα ασύλου (και τις προσφυγές), θα πρέπει να οργανώνουν μεγαλύτερες περιόδους υποδοχής, και να οργανώνουν και να συντονίζουν τις επιστροφές για εκείνους που τελικά δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας· επαναλαμβάνει ότι οποιοδήποτε νέο σύστημα για τη διαχείριση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου πρέπει να βασίζεται στην αλληλεγγύη και τη δίκαιη κατανομή των ευθυνών·

18. θεωρεί ότι, εκτός από τα κριτήρια που περιέχονται στις αποφάσεις μετεγκατάστασης, δηλαδή το ΑΕΠ του κράτους μέλους, τον πληθυσμό του κράτους μέλους, το ποσοστό ανεργίας εντός του κράτους μέλους, καθώς και τους προηγούμενους αριθμούς αιτούντων άσυλο στο κράτος μέλος, θα πρέπει να εξεταστούν δύο άλλα κριτήρια, δηλαδή η έκταση της επικράτειας του κράτους μέλους και η πυκνότητα του πληθυσμού του·

19. πιστεύει ότι θα πρέπει, όσο είναι πρακτικά δυνατόν, να λαμβάνονται υπόψη οι προτιμήσεις του αιτούντος κατά την εκτέλεση της μετεγκατάστασης· αναγνωρίζει ότι αυτός είναι μεν ένας τρόπος για την αποθάρρυνση δευτερογενών μετακινήσεων και την ενθάρρυνση των αιτούντων να αποδέχονται αποφάσεις μετεγκατάστασης, αλλά δεν θα πρέπει να σταματήσει τη διαδικασία μετεγκατάστασης·

Επανεγκατάσταση

20. θεωρεί ότι η επανεγκατάσταση είναι μία από τις προτιμώμενες επιλογές για τη χορήγηση ασφαλούς και νόμιμης πρόσβασης στην Ένωση για τους πρόσφυγες και τα άτομα που χρήζουν διεθνούς προστασίας, όταν οι πρόσφυγες δεν μπορούν ούτε να επιστρέψουν στις χώρες προέλευσής τους, ούτε να λάβουν αποτελεσματική προστασία ή να ενσωματωθούν στη χώρα που τους φιλοξενεί·

21. παρατηρεί, εξάλλου, ότι η επανεγκατάσταση υπό την αιγίδα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), είναι ένα καλά εδραιωμένο ανθρωπιστικό πρόγραμμα και αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για τη ομαλή διαχείριση της άφιξης ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας στο έδαφος κράτους μέλους·

22. επισημαίνει ότι, εξαιτίας των πρωτοφανών ροών μεταναστών που έφτασαν και συνεχίζουν να φτάνουν στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης, και της συνεχούς αύξησης του αριθμού των ανθρώπων που ζητούν διεθνή προστασία, η Ένωση χρειάζεται μια δεσμευτική νομοθετική προσέγγιση στο ζήτημα της επανεγκατάστασης, όπως ορίζεται στο πρόγραμμα δράσης της Επιτροπής για τη μετανάστευση· συνιστά ότι, για να είναι αποτελεσματική η προσέγγιση αυτή, πρέπει να προβλέπει την επανεγκατάσταση ικανού αριθμού προσφύγων σε σχέση με τον συνολικό αριθμό των προσφύγων που ζητούν να τύχουν διεθνούς προστασίας στην Ένωση, και λαμβανομένων υπόψη των συνολικών αναγκών μετεγκατάστασης που δημοσιεύονται κάθε χρόνο από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες·

23. υπογραμμίζει ότι πρέπει να θεσπιστεί ένα μόνιμο πρόγραμμα επανεγκατάστασης σε ολόκληρη την ΕΕ, στο οποίο θα συμμετέχουν υποχρεωτικά τα κράτη μέλη, και το οποίο θα προβλέπει για την επανεγκατάσταση ενός ικανού αριθμού προσφύγων, σε σχέση με τον συνολικό αριθμό των προσφύγων που ζητούν να τύχουν διεθνούς προστασίας στην ΕΕ·

Εισδοχή για ανθρωπιστικούς λόγους

24. επισημαίνει ότι η εισδοχή για ανθρωπιστικούς λόγους μπορεί να χρησιμοποιηθεί συμπληρωματικά προς την επανεγκατάσταση, για την επείγουσα προστασία, συχνά σε προσωρινή βάση, όσων βρίσκονται σε επισφαλέστερη θέση, π.χ. ασυνόδευτων ανηλίκων προσφύγων ή προσφύγων με αναπηρία, ή όσων χρειάζονται επείγουσα μεταφορά σε νοσοκομείο·

25. υπογραμμίζει ότι, στον βαθμό που δεν υπάρχει δυνατότητα επανεγκατάστασης για υπηκόους τρίτης χώρας, θα πρέπει να ενθαρρυνθούν όλα τα κράτη μέλη να θεσπίσουν και να εφαρμόσουν προγράμματα εισδοχής για ανθρωπιστικούς λόγους·

Ανθρωπιστικές θεωρήσεις

26. επισημαίνει ότι με τις ανθρωπιστικές θεωρήσεις παρέχονται στα πρόσωπα που χρήζουν διεθνούς προστασίας τα μέσα για την πρόσβαση σε τρίτη χώρα προκειμένου να υποβάλουν αίτηση παροχής ασύλου· καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν τις υπάρχουσες δυνατότητες όσον αφορά τη χορήγηση θεωρήσεων ανθρωπιστικού χαρακτήρα, ιδίως σε πρόσωπα που βρίσκονται σε επισφαλή θέση, στις πρεσβείες και προξενικά γραφεία της ΕΕ στις χώρες προέλευσης και στις χώρες διέλευσης·

27. θεωρεί ότι τα πρόσωπα που ζητούν διεθνή προστασία πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν αίτηση χορήγησης ευρωπαϊκής θεώρησης για ανθρωπιστικούς λόγους απευθείας σε οποιοδήποτε προξενείο ή πρεσβεία κράτους μέλους, και σε περίπτωση χορήγησής της, η εν λόγω θεώρηση να επιτρέπει στον κάτοχό της να εισέλθει στο έδαφος του κράτους μέλους που την χορήγησε με μοναδικό σκοπό την υποβολή αίτησης παροχής διεθνούς προστασίας· πιστεύει, συνεπώς, ότι απαιτείται να τροποποιηθεί ο κώδικας θεωρήσεων και να συμπεριληφθούν ειδικότερες διατάξεις σχετικά με τις θεωρήσεις για ανθρωπιστικούς λόγους·

Ενιαίο Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου (ΕΕΣΑ)

28. επισημαίνει ότι απαιτούνται περαιτέρω μέτρα, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι το ΕΕΣΑ θα αποτελέσει ένα πραγματικά ενιαίο σύστημα·

29. υπενθυμίζει ότι μια συνολική εκτίμηση (με τη μορφή εκθέσεων αξιολόγησης της Επιτροπής) για την εφαρμογή αυτής της δέσμης μέτρων, και η ταχεία επακολούθηση σε περίπτωση μη ικανοποιητικής υλοποίησης σε ορισμένα κράτη μέλη, είναι απολύτως αναγκαία για τη βελτίωση της εναρμόνισης·

30. επισημαίνει, για παράδειγμα, ότι οι μη αποδεκτές αιτήσεις, οι μεταγενέστερες αιτήσεις, οι ταχείες διαδικασίες και οι διαδικασίες στα σύνορα αποτελούν συγκεκριμένες περιπτώσεις στις οποίες η αναδιατύπωση της οδηγίας για τις διαδικασίες ασύλου προσπάθησε να επιτύχει μια λεπτή ισορροπία μεταξύ της αποτελεσματικότητας του συστήματος και των δικαιωμάτων των αιτούντων, ιδίως δε των προσώπων που βρίσκονται σε επισφαλή θέση, και υπογραμμίζει ότι η ισορροπία αυτή μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την πλήρη και ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας·

31. υπογραμμίζει τη σημασία του δικαστικού ελέγχου για κάθε μορφή κράτησης δυνάμει των νόμων περί μετανάστευσης και ασύλου· υπενθυμίζει ότι τόσο το διεθνές δίκαιο όσο και ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ απαιτούν από τα κράτη μέλη να εξετάζουν εναλλακτικές λύσεις αντί της κράτησης· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν ορθά την οδηγία για τις διαδικασίες ασύλου και την οδηγία περί προϋποθέσεων εισόδου όσον αφορά την πρόσβαση στα κέντρα κράτησης·

32. υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό να μειωθεί ο αριθμός των απάτριδων, και παροτρύνει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν διαδικασίες προσδιορισμού της ανιθαγένειας και να ανταλλάσσουν ορθές πρακτικές μεταξύ τους όσον αφορά τη συγκέντρωση αξιόπιστων δεδομένων σχετικά με τους ανιθαγενείς, καθώς και σχετικά με τις διαδικασίες για τον προσδιορισμό της ανιθαγένειας·

Αναθεώρηση του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ

33. παρατηρεί ότι η λειτουργία του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ[13] έχει εγείρει πολλά ζητήματα που συνδέονται με τη δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη όσον αφορά τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας· επισημαίνει ότι το σημερινό σύστημα δεν λαμβάνει επαρκώς υπόψη την ιδιαίτερη μεταναστευτική πίεση που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης· πιστεύει ότι, τα κράτη μέλη θα πρέπει να αποτιμήσουν τις συνεχιζόμενες δυσκολίες που απορρέουν από τη λογική που διέπει τον κανονισμό του Δουβλίνου και ότι η Ένωση πρέπει να αναπτύξει δυνατότητες δημιουργίας αλληλεγγύης τόσο μεταξύ των κρατών μελών όσο και μεταξύ των ενδιαφερόμενων μεταναστών·

34. επισημαίνει ότι η πίεση που δέχεται το σύστημα –όπως καθιερώθηκε με τον κανονισμό του Δουβλίνου– λόγω της αύξησης του αριθμού των μεταναστών που φθάνουν στην Ένωση, έχει καταδείξει πως το σύστημα αυτό, όπως εφαρμόζεται, έχει ως επί το πλείστον αποτύχει στους δύο πρωταρχικούς στόχους του, τη θέσπιση αντικειμενικών και δίκαιων κριτηρίων για την κατανομή της ευθύνης, και την παροχή άμεσης πρόσβασης σε διεθνή προστασία· επαναλαμβάνει τις επιφυλάξεις της όσον αφορά το κριτήριο που ισχύει αυτή τη στιγμή, βάσει του οποίου υπεύθυνο για την εξέταση της αίτησης διεθνούς προστασίας είναι το κράτος μέλος της πρώτης εισόδου, και θεωρεί ότι το εν λόγω κριτήριο θα πρέπει να αναθεωρηθεί·

35. επιπλέον, επισημαίνει ότι, παράλληλα, η συχνότητα δευτερογενών μετακινήσεων σε ολόκληρη την Ένωση παραμένει υψηλή· θεωρεί αυτονόητο ότι, από τη δημιουργία του, το σύστημα του Δουβλίνου δεν σχεδιάστηκε για να κατανέμει την ευθύνη μεταξύ των κρατών μελών, αλλά είχε ως κύριο σκοπό την ταχεία ανάθεση της αρμοδιότητας για την εξέταση μιας αίτησης ασύλου σε ένα μόνο κράτος μέλος·

36. συνιστά, τα κριτήρια στα οποία βασίζονται οι αποφάσεις για μετεγκατάσταση να ενσωματωθούν απευθείας στους ενωσιακούς πρότυπους κανόνες για την κατανομή της ευθύνης όσον αφορά τη διεκπεραίωση των αιτήσεων διεθνούς προστασίας· τονίζει ότι κατά την αναθεώρηση του κανονισμού του Δουβλίνου θα πρέπει να αναθεωρηθεί η έννοια των «αιτούντων που έχουν σαφή ανάγκη διεθνούς προστασίας», δεδομένου ότι οι μετανάστες και οι πρόσφυγες που δεν εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία θα εξακολουθούν να είναι στην ευθύνη του κράτους μέλους πρώτης άφιξης·

37. θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να υποστηρίξει, με κατάλληλη και επαρκή οικονομική και τεχνική βοήθεια, τα κράτη μέλη στα οποία υποβάλλονται οι περισσότερες αιτήσεις παροχής ασύλου· θεωρεί ότι το σκεπτικό για την εφαρμογή μέτρων αλληλεγγύης και επιμερισμού της ευθύνης είναι η ενίσχυση της ποιότητας και της λειτουργίας του ΕΕΣΑ·

38. επισημαίνει ότι μία επιλογή για μια εκ βάθρων αναδιοργάνωση του συστήματος του Δουβλίνου θα ήταν να προβλεφθεί η κεντρική συγκέντρωση των αιτήσεων σε επίπεδο Ένωσης –όπου κάθε αιτών άσυλο θα αντιμετωπίζεται ως αιτών άσυλο σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και όχι σε ένα επιμέρους κράτος μέλος– και να θεσπιστεί ένα κεντρικό σύστημα επιμερισμού της ευθύνης για κάθε πρόσωπο που ζητά άσυλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση· προτείνει, το σύστημα αυτό να προβλέπει κατώφλια ανά κράτος μέλος όσον αφορά τον αριθμό των αφίξεων, πράγμα το οποίο θα μπορούσε ενδεχομένως να συμβάλει στην αποτροπή δευτερογενών μετακινήσεων, δεδομένου ότι όλα τα κράτη μέλη θα συμμετέχουν πλήρως στο κεντρικό σύστημα και δεν θα είναι πλέον δική τους η ευθύνη για την κατανομή των αιτούντων σε άλλα κράτη μέλη· πιστεύει ότι ένα τέτοιο σύστημα θα μπορούσε να λειτουργήσει με βάση ορισμένα «κέντρα φιλοξενίας» (hotspots) της Ένωσης, από όπου θα γίνεται η διανομή· υπογραμμίζει ότι οποιοδήποτε νέο σύστημα για την κατανομή της ευθύνης πρέπει να ενσωματώνει τις βασικές έννοιες της ενότητας της οικογένειας και του μείζονος συμφέροντος του παιδιού·

Αμοιβαία αναγνώριση

39. επισημαίνει ότι σήμερα τα κράτη μέλη αναγνωρίζουν αποφάσεις άλλων κρατών μελών σχετικά με τη χορήγηση ασύλου μόνο αν αυτές είναι αρνητικές· επαναλαμβάνει ότι η αμοιβαία αναγνώριση των θετικών αποφάσεων χορήγησης ασύλου από τα κράτη μέλη θα αποτελούσε ένα λογικό βήμα προς την ορθή εφαρμογή του άρθρου 78 παράγραφος 2 στοιχείο α) ΣΛΕΕ, το οποίο ζητεί την εφαρμογή ενός «ενιαίου καθεστώτος ασύλου που ισχύει σε ολόκληρη την Ένωση»·

Οδηγία για την προσωρινή προστασία

40. επισημαίνει ότι, σε περίπτωση μαζικής εισροής, η Επιτροπή, με δική της πρωτοβουλία ή μετά από την εξέταση αίτησης κράτους μέλους, μπορεί να προτείνει την ενεργοποίηση της οδηγίας 2001/55/EΚ του Συμβουλίου για την προσωρινή προστασία («οδηγία για την προσωρινή προστασία»)[14]· παρατηρεί ότι η ενεργοποίηση στην πράξη απαιτεί την έκδοση απόφασης του Συμβουλίου με ειδική πλειοψηφία· επισημαίνει ότι η οδηγία προβλέπεται να ενεργοποιείται όταν υπάρχει κίνδυνος το σύστημα ασύλου της Ένωσης να μη μπορεί να αντιμετωπίσει μαζική εισροή ή επικείμενη μαζική εισροή εκτοπισθέντων· τονίζει, εντούτοις, ότι από την έγκρισή της το 2001 η οδηγία για την προσωρινή προστασία δεν έχει ποτέ τεθεί σε εφαρμογή·

41. επισημαίνει ότι η οδηγία για την προσωρινή προστασία προβλέπει επίσης τη δυνατότητα εκκένωσης των εκτοπισθέντων από τρίτες χώρες, και ότι μια τέτοια εκκένωση θα επέτρεπε τη χρήση ανθρωπιστικών διαδρόμων, σε συνεργασία με την UNHCR, με υποχρέωση των κρατών μελών –όπου απαιτείται– να παρέχουν κάθε διευκόλυνση για την απόκτηση θεωρήσεων·

42. πιστεύει ότι τα συστήματα ασύλου ορισμένων κρατών μελών πρώτης γραμμής είναι ήδη σαφώς κορεσμένα, και ότι η οδηγία για την προσωρινή προστασία θα έπρεπε –σύμφωνα με την ίδια της τη λογική– να έχει ενεργοποιηθεί· ζητεί, σε κάθε περίπτωση, να καθοριστεί σαφώς ο όρος «μαζική εισροή» κατά την αναθεώρηση της εν λόγω οδηγίας· κατανοεί ότι η εν λόγω αναθεώρηση της οδηγίας για την προσωρινή προστασία μπορεί να αποτελέσει μέρος της αναθεώρησης του συστήματος του Δουβλίνου·

Ένταξη

43. επισημαίνει ότι η συμμετοχή όλων των κοινωνικών φορέων είναι καθοριστική και προτείνει, στο πλαίσιο αυτό, την ενίσχυση της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών στον συγκεκριμένο τομέα, με παράλληλο σεβασμό των αρμοδιοτήτων των κρατών μελών σε ό, τι αφορά τη λήψη μέτρων ένταξης· υπογραμμίζει ότι τα μέτρα ένταξης για όλους τους υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην ΕΕ θα πρέπει να προωθούν την ένταξη και όχι την απομόνωση· επισημαίνει ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, συμπεριλαμβανομένων των δήμων, διαδραματίζουν καίριο ρόλο στις διαδικασίες ένταξης·

44. τονίζει ότι τα κράτη μέλη υποδοχής πρέπει να προσφέρουν στους πρόσφυγες στήριξη και ευκαιρίες προκειμένου να ενταχθούν και να ζήσουν σε μια νέα κοινωνία· επισημαίνει ότι τούτο θα πρέπει να περιλαμβάνει την παροχή καταλύματος, γραμματισμό και μαθήματα γλωσσών, διαπολιτισμικό διάλογο, εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση, καθώς και ουσιαστική πρόσβαση στις δημοκρατικές δομές της κοινωνίας –όπως προβλέπεται από την οδηγία για τα επαγγελματικά προσόντα[15]· επισημαίνει ότι οι πρόσφυγες –όπως και οι πολίτες της Ένωσης– έχουν δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις στα κράτη μέλη υποδοχής· υπογραμμίζει, συνεπώς, ότι η ένταξη είναι αμφίδρομη διαδικασία και ότι ο σεβασμός των αξιών στη βάση των οποίων έχει οικοδομηθεί η Ένωση θα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας ένταξης, όπως και ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων των προσφύγων·

45. υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 15 της οδηγίας για τις συνθήκες υποδοχής, τα κράτη μέλη οφείλουν να καθορίσουν τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση πρόσβασης στις αγορές εργασίας τους στους αιτούντες διεθνή προστασία, με την προϋπόθεση η πρόσβαση αυτή να είναι ουσιαστική και σύμφωνη με το χρονοδιάγραμμα που προβλέπεται στην παράγραφο 1, του εν λόγω άρθρου· αντιλαμβάνεται ότι, σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 2, τα κράτη μέλη μπορούν, βασιζόμενα στις πολιτικές τους για την αγορά εργασίας, να δίνουν προτεραιότητα στους πολίτες της Ένωσης και στους υπηκόους των κρατών μερών της συμφωνίας για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, και στους νομίμως διαμένοντες υπηκόους τρίτων χωρών·

46. θεωρεί ότι, αν σε πρόσωπα στα οποία έχει χορηγηθεί διεθνής προστασία στην Ένωση προσφερθεί εργασία σε κράτος μέλος άλλο από εκείνο στο οποίο έχει χορηγηθεί η διεθνής προστασία, θα πρέπει τα πρόσωπα αυτά να μπορούν να επωφεληθούν από μια τέτοια προσφορά·

47. επαναλαμβάνει ότι η καλύτερη αναγνώριση των τίτλων σπουδών αλλοδαπής είναι ένας πρακτικός τρόπος για να εξασφαλιστεί η καλύτερη ένταξη των υπηκόων τρίτων χωρών που βρίσκονται ήδη στην Ένωση, και καλεί την Επιτροπή να υποβάλει κατάλληλες σχετικές προτάσεις·

48. παροτρύνει για τη θέσπιση ιδιωτικών και κοινοτικών προγραμμάτων ένταξης για τα πρόσωπα που γίνονται δεκτά για μετεγκατάσταση, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και τις τοπικές αρχές και με την υιοθέτηση των βέλτιστων πρακτικών τους·

Οικογενειακή ενότητα

49. ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προσπαθούν να διατηρούν την ενότητα των οικογενειών, η οποία βελτιώνει τις προοπτικές κοινωνικής ένταξης μακροπρόθεσμα, δεδομένου ότι η προσοχή των νεοαφιχθέντων μπορεί πλέον να επικεντρώνεται στο ξεκίνημα μιας νέας ζωής και όχι στην αγωνία για την τύχη των μελών της οικογενείας που εξακολουθούν να βρίσκονται σε κίνδυνο·

50. υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξαλείψουν τα νομικά και πρακτικά εμπόδια ώστε να επιταχυνθεί η λήψη αποφάσεων όσον αφορά την οικογενειακή επανένωση·

51. θεωρεί ότι, έως ότου αναθεωρηθεί ουσιαστικά ο κανονισμός του Δουβλίνου, είναι σημαντικό τα κράτη μέλη να κάνουν καλύτερη χρήση των ρητρών διακριτικής ευχέρειας για τον σεβασμό της αρχής της ενότητας της οικογένειας·

Παιδιά

52. τονίζει την επισφαλή θέση στην οποία βρίσκονται τα παιδιά που φτάνουν στην Ένωση και επαναλαμβάνει ότι αποτελεί δικαίωμα κάθε παιδιού να αντιμετωπίζεται πρωτίστως ως παιδί· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν πλήρως τις ειδικές διατάξεις του ΕΕΣΑ για τους ασυνόδευτους ανηλίκους, συμπεριλαμβανομένων της πρόσβασης σε νομική συνδρομή, της κηδεμονίας, της πρόσβασης σε υγειονομική περίθαλψη, στέγαση και εκπαίδευση, του δικαιώματος να έχουν επικοινωνία σε γλώσσα που καταλαβαίνουν, και την ακρόασή τους από ειδικευμένους υπαλλήλους· επαναλαμβάνει ότι τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να θέτουν παιδιά υπό κράτηση για τον μόνο λόγο ότι είναι μετανάστες·

53. τονίζει ότι η υποστήριξη, η ενημέρωση και η προστασία θα πρέπει να επεκταθούν στα ασυνόδευτα και αποχωρισμένα από την οικογένειά τους παιδιά, με γνώμονα το μείζον συμφέρον τους, και ότι οι αιτήσεις οικογενειακής επανένωσης που υποβάλλονται από ασυνόδευτα και αποχωρισμένα από την οικογένειά τους παιδιά θα πρέπει να διεκπεραιώνονται με ταχείες διαδικασίες·

54. επισημαίνει ότι ένα αποτελεσματικό σύστημα κηδεμονίας και προστασίας των παιδιών έχει καθοριστική σημασία για την πρόληψη της κακοποίησης, της παραμέλησης και της εκμετάλλευσης των παιδιών που στερούνται γονικής φροντίδας· τονίζει ότι είναι σημαντικό να οριστούν κατευθυντήριες γραμμές σε επίπεδο Ένωσης, για ένα εναρμονισμένο σύστημα κηδεμονίας με στόχο την παροχή κατάλληλης στήριξης και προστασίας και την εξασφάλιση ίσης μεταχείρισης των αλλοδαπών παιδιών και των παιδιών που έχουν την ιθαγένεια του συγκεκριμένου κράτους μέλους·

55. πιστεύει ότι η αξιολόγηση για τον προσδιορισμό της ηλικίας θα πρέπει να γίνεται με τον λιγότερο παρεμβατικό τρόπο, να είναι διεπιστημονική και ασφαλής, να σέβεται τη σωματική ακεραιότητα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια του παιδιού, με ιδιαίτερη μέριμνα για τα κορίτσια, και να ανατίθεται σε ανεξάρτητους, ειδικευμένους επαγγελματίες και εμπειρογνώμονες·

56. καλεί τα κράτη μέλη να συγκεντρώσουν αναλυτικά στοιχεία σχετικά με την κατάσταση των παιδιών που είναι πρόσφυγες και μετανάστες, προκειμένου να βελτιωθεί η ικανότητα των συστημάτων να εντάσσουν τα παιδιά αυτά·

Επιστροφές

57. κατανοεί ότι η ασφαλής επιστροφή των ατόμων που μετά την εξατομικευμένη αξιολόγηση της αίτησης ασύλου τους χαρακτηρίζονται ως μη επιλέξιμα για προστασία στην Ένωση πρέπει να πραγματοποιείται στο πλαίσιο της ορθής εφαρμογής του ΕΕΣΑ·

58. επισημαίνει ότι, με δεδομένο πως το 2014 επέστρεψαν όντως μόνο το 36% των υπηκόων τρίτων χωρών που διατάχθηκαν να εγκαταλείψουν την Ένωση, απαιτείται να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα του ενωσιακού συστήματος επιστροφής·

59. θεωρεί ότι, για να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα των επανεισδοχών και να διασφαλιστεί η συνοχή των επιστροφών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα πρέπει οι ευρωπαϊκές συμφωνίες επανεισδοχής να υπερισχύουν έναντι των διμερών συμφωνιών μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών·

60. πιστεύει ότι η επιστροφή των μεταναστών θα πρέπει να πραγματοποιείται μόνον όταν είναι ασφαλής, σε πλήρη συμμόρφωση με τα θεμελιώδη και δικονομικά δικαιώματα των εν λόγω μεταναστών, και εφόσον η χώρα στην οποία πρόκειται να επιστρέψουν είναι ασφαλής γι’ αυτούς· επαναλαμβάνει, εν προκειμένω, ότι θα πρέπει να δίνεται προτεραιότητα στις εθελούσιες, έναντι των καταναγκαστικών επιστροφών·

61. κρίνει ότι οποιαδήποτε προσπάθεια των κρατών μελών να «απωθήσουν» μετανάστες χωρίς να τους δώσουν την ευκαιρία να υποβάλουν αίτηση ασύλου αντιβαίνει στο δίκαιο της ΕΕ και στο διεθνές δίκαιο, και ότι η Επιτροπή θα πρέπει να λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα κατά οποιουδήποτε κράτους μέλους αποπειράται να «απωθήσει» μετανάστες·

Κοινός κατάλογος ασφαλών χωρών προέλευσης

62. επισημαίνει την πρόσφατη πρόταση της Επιτροπής για έναν ενωσιακό κατάλογο ασφαλών χωρών προέλευσης, που τροποποιεί την οδηγία για τις διαδικασίες ασύλου[16]· παρατηρεί ότι, αν ένας τέτοιος κατάλογος της Ένωσης καταστεί υποχρεωτικός για τα κράτη μέλη, θα μπορούσε, κατ’ αρχήν, να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο για την διευκόλυνση της διαδικασίας ασύλου, συμπεριλαμβανομένης της επιστροφής·

63. εκφράζει την αποδοκιμασία του για την τρέχουσα κατάσταση, όπου τα κράτη μέλη εφαρμόζουν διαφορετικούς καταλόγους, που περιέχουν διαφορετικές ασφαλείς χώρες, παρεμποδίζοντας την ομοιόμορφη εφαρμογή και δημιουργώντας κίνητρα για δευτερογενείς μετακινήσεις·

64. υπογραμμίζει ότι, εν πάση περιπτώσει, οποιοσδήποτε κατάλογος ασφαλών χωρών προέλευσης δεν θα πρέπει να υπονομεύσει την αρχή σύμφωνα με την οποία κάθε πρόσωπο πρέπει να έχει δικαίωμα στην κατάλληλη εξατομικευμένη εξέταση της αίτησής του για παροχή διεθνούς προστασίας·

Διαδικασίες επί παραβάσει

65. επισημαίνει ότι, τον Σεπτέμβριο του 2015, η Επιτροπή υποχρεώθηκε να εκδώσει 40 αποφάσεις για παραβάσεις που σχετίζονται με την εφαρμογή του ΕΕΣΑ κατά 19 κρατών μελών, πέραν των 34 υποθέσεων που εκκρεμούν ακόμη· επαναλαμβάνει ότι το Κοινοβούλιο πρέπει να ενημερώνεται πλήρως για τις διαδικασίες που κινούνται από την Επιτροπή κατά των κρατών μελών που δεν έχουν εφαρμόσει, ή δεν έχουν εφαρμόσει ορθά, τη νομοθεσία της Ένωσης στον συγκεκριμένο τομέα·

66. υπογραμμίζει εκ νέου πόσο σημαντικό είναι, όταν συμφωνηθεί και εγκριθεί η νομοθεσία της Ένωσης, τα κράτη μέλη να τηρούν τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από την συμφωνία και να εφαρμόζουν την εν λόγω νομοθεσία·

67. επισημαίνει επίσης ότι είναι αδύνατον να εκτιμηθούν σωστά τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα ορισμένων στοιχείων του ΕΕΣΑ, λόγω του γεγονότος ότι πολλά κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη εφαρμόσει πλήρως τη νομοθεσία·

Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO)

68. συνιστά τη μακροπρόθεσμη μετεξέλιξη της EASO σε κύριο συντονιστή του ΕΕΣΑ, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ενιαία εφαρμογή των κανόνων του συστήματος αυτού· επαναλαμβάνει ότι, καθώς το ΕΕΣΑ καθίσταται πραγματικά ευρωπαϊκό, η EASO θα πρέπει να μετεξελιχθεί από μια συγκέντρωση εμπειρογνωμόνων από τα κράτη μέλη σε έναν πλήρως ολοκληρωμένο οργανισμό της Ένωσης που θα παρέχει επιχειρησιακή στήριξη στα κράτη μέλη και στα εξωτερικά σύνορα· υπογραμμίζει, ότι, προς τούτο, πρέπει να της διατεθούν οι αναγκαίοι οικονομικοί και ανθρώπινοι πόροι βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα·

69. παρατηρεί ότι, ο προϋπολογισμός της EASO για το 2015 για τη μετεγκατάσταση, την επανεγκατάσταση και την εξωτερική διάσταση ανήλθε μόλις σε 30.000 ευρώ· επαναλαμβάνει ότι ο πολύ μικρός αυτός προϋπολογισμός κρίνεται ανεπαρκής υπό το φως των γεγονότων που εξελίσσονται σήμερα στη Μεσόγειο καθώς και υπό το φως των πολλαπλών αναφορών στην EASO που περιλαμβάνονται στις αποφάσεις μετεγκατάστασης· υπενθυμίζει ότι, βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, θα απαιτηθούν σημαντικές αυξήσεις στον προϋπολογισμό της EASO όσον αφορά το στελεχιακό της δυναμικό και τα ποσά που διαθέτει για τη μετεγκατάσταση και επανεγκατάσταση·

Η Frontex και η προτεινόμενη νέα Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή

70. επισημαίνει τον πρόσφατο ρόλο της Frontex στην παροχή βοήθειας σε οποιοδήποτε πλοίο ή πρόσωπο που βρίσκεται σε κίνδυνο στη θάλασσα, και αναγνωρίζει τη συμβολή της, μέσα από τις κοινές επιχειρήσεις Tρίτων και Ποσειδών, στη διάσωση και την προστασία πολλών ζωών στη Μεσόγειο·

71. αντιλαμβάνεται ότι η προσφάτως προταθείσα Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή πρόκειται να αντικαταστήσει την Frontex, και έχει ως στόχο να εξασφαλίσει μια ευρωπαϊκή ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων στα εξωτερικά σύνορα, για την αποτελεσματική διαχείριση της μετανάστευσης και την επίτευξη υψηλού επιπέδου εσωτερικής ασφάλειας εντός της Ένωσης, με παράλληλη διασφάλιση της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων σε αυτήν· επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τις Συνθήκες και τα πρωτόκολλα που επισυνάπτονται σε αυτές, τα κράτη μέλη που έχουν υπογράψει τις συμφωνίες του Σένγκεν αλλά δεν ανήκουν ακόμα στον Χώρο Σένγκεν χωρίς εσωτερικούς μεθοριακούς ελέγχους μπορούν να συμμετέχουν και/ή να επωφελούνται από όλες τις ενέργειες σύμφωνα με τη νέα πρόταση·

72. προσβλέπει σε διαβουλεύσεις σχετικά με την πρόταση τόσο στους κόλπους όσο και μεταξύ των συννομοθετών, στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας, σύμφωνα με το άρθρο 294 ΣΛΕΕ·

Ο Χώρος Σένγκεν και η διαχείριση της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων

73. υπενθυμίζει ότι από τότε που θεσπίστηκε ο Χώρος Σένγκεν η Ένωση αποτελεί έναν χώρο χωρίς εσωτερικά σύνορα, ότι τα κράτη μέλη του Σένγκεν έχουν αναπτύξει σταδιακά μια κοινή πολιτική για τα εξωτερικά σύνορα του Χώρου Σένγκεν, και ότι η εσωτερική λογική ενός τέτοιου συστήματος ήταν ανέκαθεν ότι η κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα πρέπει να συνοδεύεται από αντισταθμιστικά μέτρα για την ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων του Χώρου Σένγκεν και την ανταλλαγή πληροφοριών μέσω του Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν (SIS)·

74. επισημαίνει ότι η ακεραιότητα του Χώρου Σένγκεν και η κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα εξαρτώνται από την αποτελεσματική διαχείριση των εξωτερικών συνόρων, όπου όλα τα κράτη μέλη θα εφαρμόζουν υψηλά κοινά πρότυπα στα εξωτερικά σύνορα και θα έχουν ουσιαστική ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ τους·

75. δέχεται ότι η Ένωση πρέπει να ενισχύσει την προστασία των εξωτερικών συνόρων της και να αναπτύξει περαιτέρω το ΕΕΣΑ, και ότι είναι αναγκαία η λήψη μέτρων για την ενίσχυση της ικανότητας του Χώρου Σένγκεν να αντιμετωπίζει τις νέες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη και να διαφυλάσσει τις θεμελιώδεις αρχές της ασφάλειας και της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων·

76. επισημαίνει ότι η πρόσβαση στο έδαφος του Χώρου Σένγκεν ελέγχεται γενικά στα εξωτερικά σύνορα, στο πλαίσιο του κώδικα συνόρων του Σένγκεν, και ότι, επιπλέον, οι πολίτες πολλών τρίτων χωρών χρειάζονται θεώρηση για να εισέλθουν στον Χώρο Σένγκεν·

77. επαναλαμβάνει την έκκληση της UNHCR για σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των διεθνών υποχρεώσεων, ο οποίος μπορεί να διασφαλιστεί μόνον εφόσον οι επιχειρησιακές διαδικασίες και τα επιχειρησιακά σχέδια αντανακλούν τις υποχρεώσεις αυτές σε πρακτικές, σαφείς οδηγίες για το προσωπικό των συνόρων, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού στα χερσαία, τα θαλάσσια και τα εναέρια σύνορα· επισημαίνει την ανάγκη να ενισχυθεί περαιτέρω ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της Ένωσης, ώστε να ανταποκρίνεται σε καταστροφές με εκτεταμένες επιπτώσεις που επηρεάζουν σημαντικό αριθμό κρατών μελών·

78. τονίζει εκ νέου ότι, όπως και για τη νομοθεσία ειδικότερα στον τομέα του ασύλου και της μετανάστευσης, προκειμένου η νομοθεσία για τα εσωτερικά και τα εξωτερικά σύνορα να είναι αποτελεσματική, πρέπει τα μέτρα που συμφωνούνται σε επίπεδο Ένωσης να εφαρμόζονται σωστά από τα κράτη μέλη· υπογραμμίζει ότι, δεδομένης της αύξησης των πιέσεων, είναι απαραίτητη η καλύτερη εφαρμογή των μέτρων από τα κράτη μέλη στα εξωτερικά σύνορα, και ότι αυτό θα συμβάλει στο να μετριαστούν οι φόβοι των πολιτών σχετικά με την ασφάλεια·

79. επισημαίνει ότι στις 15 Δεκεμβρίου 2015 η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για στοχευμένη αναθεώρηση του κώδικα συνόρων του Σένγκεν, προτείνοντας την καθιέρωση συστηματικών ελέγχων για όλους τους υπηκόους της Ένωσης (και όχι μόνο τους υπηκόους τρίτων χωρών) με βάση τις σχετικές βάσεις δεδομένων στα εξωτερικά σύνορα του Χώρου Σένγκεν·

80. θεωρεί ότι ο Χώρος Σένγκεν αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης· επισημαίνει ότι η σύγκρουση στη Συρία και άλλες συγκρούσεις στην περιοχή προκάλεσαν πρωτοφανείς ροές προσφύγων και μεταναστών προς την Ένωση, γεγονός που κατέδειξε αδυναμίες σε τμήματα των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, ως αντίδραση, ορισμένα κράτη μέλη αισθάνθηκαν την ανάγκη να κλείσουν τα εσωτερικά σύνορά τους ή να καθιερώσουν προσωρινά συνοριακούς ελέγχους, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο την ομαλή λειτουργία του Χώρου Σένγκεν·

«Κέντρα φιλοξενίας» (hotspots)

81. υπενθυμίζει ότι, στο πλαίσιο της προσέγγισης βάσει «κέντρων φιλοξενίας», που προτείνει η Επιτροπή στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για τη μετανάστευση, ο Οργανισμός διαχείρισης συνόρων, η EASO, η Europol και η Eurojust θα πρέπει να παρέχουν επιχειρησιακή βοήθεια στα κράτη μέλη σύμφωνα με τις αντίστοιχες εντολές τους·

82. επισημαίνει, συνεπώς, ότι οι οργανισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης χρειάζονται τους απαραίτητους πόρους για να μπορέσουν να εκπληρώσουν τα καθήκοντά που τους έχουν ανατεθεί· επιμένει ότι οι οργανισμοί της Ένωσης και τα κράτη μέλη πρέπει να τηρούν το Κοινοβούλιο πλήρως ενήμερο για το έργο που επιτελείται στα κέντρα φιλοξενίας·

83. επισημαίνει ότι και οι δύο αποφάσεις σχετικά με τη μετεγκατάσταση προβλέπουν την παροχή επιχειρησιακής υποστήριξης στα κέντρα φιλοξενίας στην Ιταλία και την Ελλάδα, για τον έλεγχο των μεταναστών μόλις φθάνουν, την καταχώριση της αίτησής τους για διεθνή προστασία, την παροχή πληροφοριών στους αιτούντες σχετικά με τη μετεγκατάσταση, την οργάνωση της επιχείρησης επιστροφής όσων δεν υποβάλλουν αίτηση διεθνούς προστασίας και δεν έχουν για οποιονδήποτε άλλο λόγο δικαίωμα παραμονής, ή όσων δεν έγινε δεκτή η αίτηση, και τη διευκόλυνση όλων των διαδικασιών που περιλαμβάνει η ίδια η διαδικασία μετεγκατάστασης·

84. ζητεί την όσο το δυνατόν ταχύτερη δημιουργία των κέντρων φιλοξενίας, προκειμένου να προσφερθεί ουσιαστική επιχειρησιακή βοήθεια στα οικεία κράτη μέλη· ζητεί τη διάθεση τεχνικών και οικονομικών πόρων και στήριξης στα κράτη μέλη πρώτης άφιξης, όπως η Ιταλία και η Ελλάδα, προκειμένου να καταστεί δυνατή η ταχεία και αποτελεσματική καταχώριση και παραπομπή στις αρμόδιες αρχές όλων των μεταναστών που φθάνουν στην Ένωση, με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους· θεωρεί ότι η παροχή ταχείας και αποτελεσματικής στήριξης από την Ένωση στα κράτη μέλη και η αποδοχή της εν λόγω στήριξης συμβάλλουν σημαντικά στην αμοιβαία εμπιστοσύνη·

85. αναγνωρίζει ότι ένας από τους κύριους στόχους των κέντρων φιλοξενίας είναι να δοθεί η δυνατότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση να χορηγεί άμεσα προστασία και ανθρωπιστική βοήθεια στα πρόσωπα που την χρειάζονται· τονίζει ότι πρέπει να δοθεί μεγάλη προσοχή προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η κατηγοριοποίηση των μεταναστών στα κέντρα φιλοξενίας θα γίνεται στο πλαίσιο του πλήρους σεβασμού των δικαιωμάτων όλων των μεταναστών· επισημαίνει, ωστόσο, ότι η ορθή ταυτοποίηση των αιτούντων διεθνή προστασία, στο σημείο πρώτης άφιξης στην Ένωση, θα διευκολύνει τη συνολική λειτουργία ενός μεταρρυθμισμένου ΕΕΣΑ·

Το ποινικό δίκαιο που αφορά τη μετανάστευση

86. τονίζει ότι, στο σχέδιο δράσης της για τη λαθραία διακίνηση, η Επιτροπή αναφέρει ότι εξετάζει το ενδεχόμενο αναθεώρησης της οδηγίας 2004/81/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με την άδεια παραμονής που χορηγείται στους υπηκόους τρίτων χωρών που είναι θύματα εμπορίας ανθρώπων ή που έχουν καταστεί αντικείμενα ενεργειών υποβοήθησης της λαθρομετανάστευσης, και οι οποίοι συνεργάζονται με τις αρμόδιες αρχές·

87. πιστεύει ότι η εν λόγω αναθεώρηση είναι απαραίτητη και ότι θα πρέπει επίσης να εξεταστεί το ενδεχόμενο καθιέρωσης ενός συστήματος που να επιτρέπει στα θύματα εμπορίας ανθρώπων και λαθραίας διακίνησης να παρουσιάζονται στις αρχές και να συμβάλλουν στην αποτελεσματική δίωξη εμπόρων ανθρώπων ή παράνομων διακινητών χωρίς να φοβούνται ότι θα υποστούν τα ίδια διώξεις·

88. επισημαίνεται ότι η Επιτροπή εξετάζει το ενδεχόμενο αναθεώρησης της οδηγίας 2002/90/ΕΚ του Συμβουλίου, για τον ορισμό της υποβοήθησης της παράνομης εισόδου, διέλευσης και διαμονής· θεωρεί ότι όποιος παρέχει διαφορετικές μορφές ανθρωπιστικής βοήθειας σε όσους την έχουν ανάγκη δεν πρέπει να διώκεται ποινικά, και ότι το δίκαιο της Ένωσης θα πρέπει να αντανακλά αυτή την αρχή·

89. υπογραμμίζει ότι ένα άλλο καθοριστικό βήμα για την εξάρθρωση των δικτύων εγκληματικής λαθραίας διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων είναι να δοθεί προτεραιότητα σε χρηματοοικονομικές έρευνες, δεδομένου ότι ο εντοπισμός και η κατάσχεση των κερδών αυτών των εγκληματικών δικτύων είναι απαραίτητα για την αποδυνάμωση και τη διάλυσή τους· καλεί, εν προκειμένω, τα κράτη μέλη να μεταφέρουν γρήγορα και αποτελεσματικά στο εθνικό τους δίκαιο την τέταρτη οδηγία σχετικά με την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες·

90. υπενθυμίζει ότι, για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική διεξαγωγή των ποινικών ερευνών, είναι αναγκαία η κατάρτιση των επαγγελματιών, προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να κατανοήσουν πλήρως το φαινόμενο που επιδιώκουν να καταπολεμήσουν και να γνωρίζουν πώς μπορούν να το αναγνωρίσουν σε αρχικό στάδιο·

Συνεργασία με τρίτες χώρες

91. επισημαίνει ότι ο πυλώνας της Συνολικής Προσέγγισης της Μετανάστευσης και της Κινητικότητας (ΣΠΜΚ) περί ασύλου και διεθνούς προστασίας θα πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω, με μεγαλύτερη συμμετοχή των τρίτων χωρών· επισημαίνει ότι οι τρέχουσες ενέργειες στον συγκεκριμένο τομέα, στο πλαίσιο των Περιφερειακών Προγραμμάτων Προστασίας (RPP) ή των Προγραμμάτων Περιφερειακής Ανάπτυξης και Προστασίας (RDPP), επικεντρώνονται στην ανάπτυξη ικανοτήτων για την αντιμετώπιση των εγκληματικών δικτύων λαθραίας διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων στις τρίτες χώρες προέλευσης και διέλευσης· επισημαίνει, παράλληλα, ότι η παράμετρος των προγραμμάτων αυτών που αφορά την επανεγκατάσταση εξακολουθεί να είναι αδύναμη· πιστεύει ότι οι προσπάθειες για ανάπτυξη ικανοτήτων και οι δραστηριότητες επανεγκατάστασης θα πρέπει να ενταθούν και να πραγματοποιούνται από κοινού με τρίτες χώρες που φιλοξενούν μεγάλους προσφυγικούς πληθυσμούς·

92. αναγνωρίζει ότι το βασικό πλαίσιο που καθορίζει τους στόχους της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της μετανάστευσης, του ασύλου και των συνόρων είναι η ΣΠΜΚ· επισημαίνει ότι υπάρχουν διάφορα μέσα που εμπίπτουν στο εν λόγω πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένων των περιφερειακών διαλόγων, των διμερών διαλόγων, των εταιρικών σχέσεων κινητικότητας, των κοινών προγραμμάτων δράσης για τη μετανάστευση και την κινητικότητα, των συμφωνιών επανεισδοχής, των συμφωνιών διευκόλυνσης θεωρήσεων, των συμφωνιών απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης, των Περιφερειακών Προγραμμάτων Προστασίας και των Προγραμμάτων Περιφερειακής Ανάπτυξης και Προστασίας·

93. κατανοεί ότι η εξωτερική διάσταση θα πρέπει να επικεντρωθεί στη συνεργασία με τρίτες χώρες για την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων των παράνομων μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη και την αντιμετώπισή τους· κατανοεί ότι οι εταιρικές σχέσεις και η συνεργασία με τις βασικές χώρες προέλευσης, διέλευσης και προορισμού θα πρέπει να συνεχίσουν να βρίσκονται στο επίκεντρο, για παράδειγμα, μέσα από τις διαδικασίες του Χαρτούμ και του Ραμπάτ, τον διάλογο ΕΕ-Αφρικής για τη μετανάστευση και την κινητικότητα, τη διαδικασία της Βουδαπέστης και τη διαδικασία της Πράγας·

94. επισημαίνει ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της πρέπει να παρέχουν επιλεκτικά την υποστήριξή τους προς τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου τρίτων χωρών, λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό των εν λόγω υπηρεσιών όσον αφορά την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών·

95. συνιστά να περιλαμβάνεται στη συνεργασία με τρίτες χώρες αξιολόγηση των συστημάτων ασύλου των εν λόγω χωρών, της υποστήριξης που παρέχουν στους πρόσφυγες και της ικανότητας και της προθυμίας τους να καταπολεμήσουν την εμπορία ανθρώπων και την εγκληματική λαθραία διακίνηση προς και μέσα από τις εν λόγω χώρες·

96. καλεί την Ένωση να βοηθήσει τις τρίτες χώρες να ενισχύσουν τα συστήματα ασύλου τους και τις στρατηγικές τους για την ένταξη, προκειμένου οι υπήκοοι τρίτων χωρών που χρειάζονται διεθνή προστασία να έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν την εν λόγω διεθνή προστασία σε αυτές τις χώρες· πιστεύει ότι η Ένωση πρέπει να υιοθετήσει μια αμοιβαία επωφελή προσέγγιση όσον αφορά τη συνεργασία της με τρίτες χώρες, δηλαδή μια προσέγγιση που να είναι επωφελής για την Ένωση, για την εκάστοτε τρίτη χώρα και για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες στην εν λόγω τρίτη χώρα·

97. υπενθυμίζει ότι η ΕΕ έχει εντείνει την εξωτερική συνεργασία της με τρίτες χώρες στον τομέα της μετανάστευσης και του ασύλου, προκειμένου να ανταποκριθεί επαρκώς στην τρέχουσα προσφυγική κρίση, και έχει ξεκινήσει νέες πρωτοβουλίες συνεργασίας όπως το κοινό σχέδιο δράσης ΕΕ-Τουρκίας· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι απαιτείται να ανταποκριθούν όλα τα μέρη στις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από το κοινό σχέδιο δράσης, μεταξύ άλλων με την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτιών που οδηγούν στη μαζική εισροή Σύρων και την ενίσχυση της συνεργασίας για την υποστήριξη των Σύρων που τελούν υπό καθεστώς προσωρινής προστασίας και των κοινοτήτων που τους φιλοξενούν στην Τουρκία, και να τηρήσει η Τουρκία τις δεσμεύσεις της για την πρόληψη της παράνομης μετανάστευσης από την επικράτειά της προς την Ένωση·

Εκστρατείες ευαισθητοποίησης

98. επισημαίνει ότι πολλοί άνθρωποι που διακινούνται λαθραία έχουν σε έναν βαθμό επίγνωση των απειλών που θα αντιμετωπίσουν σε ένα ενδεχομένως επικίνδυνο ταξίδι προς την Ευρώπη, αλλά επιλέγουν ούτως ή άλλως να ξεκινήσουν το ταξίδι τους, διότι θεωρούν ότι οι απειλές αυτές είναι μικρότερες από εκείνες που θα αντιμετώπιζαν αν δεν μετανάστευαν·

99. χαιρετίζει το γεγονός ότι το σχέδιο δράσης για την παράνομη διακίνηση συναρτά την έναρξη νέων εκστρατειών ευαισθητοποίησης με την αξιολόγηση των υφιστάμενων· συνιστά να περιλαμβάνονται σε όλες τις εκστρατείες ευαισθητοποίησης πληροφορίες σχετικά με τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό του καθεστώτος προστασίας στην ΕΕ, δεδομένου ότι αυτές οι πληροφορίες ενδέχεται να πείσουν ορισμένους μετανάστες –οι οποίοι κινδυνεύουν να ξεκινήσουν ένα εξοντωτικό ταξίδι προς την Ευρώπη και τελικά να επαναπατριστούν αν δεν τους προσφερθεί προστασία – να μην κάνουν αυτό το ταξίδι·

Αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων

100. επιβεβαιώνει την άποψή του ότι η Ένωση πρέπει να θεσπίσει μια μακροπρόθεσμη στρατηγική που να συμβάλει στην αντιμετώπιση των παραγόντων «απώθησης» σε τρίτες χώρες (συγκρούσεις, διώξεις, εθνοτική κάθαρση, γενικευμένη βία ή άλλοι παράγοντες όπως η ακραία φτώχεια, η κλιματική αλλαγή ή φυσικές καταστροφές), που αναγκάζουν τους ανθρώπους να προσφεύγουν στα εγκληματικά δίκτυα λαθραίας διακίνησης, καθώς θεωρούν ότι αυτά είναι η μοναδική τους ελπίδα να φτάσουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

101. υπενθυμίζει ότι ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών έχει επίσης καλέσει την ΕΕ να δημιουργήσει νόμιμες οδούς μετανάστευσης, προκειμένου οι μετανάστες να μπορούν να χρησιμοποιούν επίσημους διαύλους εισόδου και εξόδου, αντί να αναγκάζονται να προσφεύγουν σε εγκληματικά δίκτυα διακινητών·

102. επισημαίνει ότι η πρόσφατη αύξηση στις αφίξεις προσφύγων στην Ένωση κατέδειξε ότι, τα προληπτικά μέτρα δεν επαρκούν από μόνα τους για τη διαχείριση των σημερινών φαινομένων μετανάστευσης·

103. κατανοεί ότι, μακροπρόθεσμα, απαιτείται μεγαλύτερη ώθηση για την επίλυση των γεωπολιτικών ζητημάτων που επηρεάζουν τις γενεσιουργούς αιτίες της μετανάστευσης, δεδομένου ότι λόγω των πολέμων, της φτώχειας, της διαφθοράς, της πείνας και της έλλειψης ευκαιριών οι άνθρωποι θα εξακολουθούν να αισθάνονται αναγκασμένοι να καταφύγουν στο Ευρώπη, εκτός αν η Ευρώπη προσπαθήσει να βοηθήσει στην ανοικοδόμηση αυτών των χωρών· τονίζει ότι αυτό σημαίνει πως η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να διαθέσουν τα χρήματα που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη ικανοτήτων στις τρίτες χώρες, π.χ. με τη διευκόλυνση των επενδύσεων και της εκπαίδευσης, την ενίσχυση και εφαρμογή των συστημάτων ασύλου, τη συμβολή στην καλύτερη διαχείριση των συνόρων και την ενίσχυση των νομικών και δικαστικών συστημάτων των χωρών αυτών·

Χρηματοδότηση προς τρίτες χώρες

104. επισημαίνει ότι το κύριο μέσο χρηματοδότησης τρίτων χωρών είναι ο μηχανισμός αναπτυξιακής συνεργασίας (ΜΑΣ), που περιλαμβάνει τη μόνη παγκόσμια θεματική χρηματοδότηση της ΕΕ για τη μετανάστευση, στο πλαίσιο του προγράμματος για τα παγκόσμια δημόσια αγαθά και τις προκλήσεις που διαχειρίζεται η ΓΔ Διεθνούς Συνεργασίας και Ανάπτυξης (DEVCO)· επισημαίνει περαιτέρω ότι, όπως συμβαίνει με κονδύλια που χορηγούνται απευθείας στα κράτη μέλη, στη διαχείριση του ΜΣΑ συμμετέχουν άλλες ΓΔ της Επιτροπής και άλλα όργανα της ΕΕ, προκειμένου η ενωσιακή βοήθεια προς τις γειτονικές χώρες να παρέχεται από τη ΓΔ Γειτονίας και ενταξιακών διαπραγματεύσεων μέσω του μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας· η ανθρωπιστική βοήθεια παρέχεται από την ΓΔ της Επιτροπής για την ανθρωπιστική βοήθεια και την πολιτική προστασία (ECHO)· και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης («ΕΥΕΔ») διαχειρίζεται τον μηχανισμό συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη· υπενθυμίζει ότι τα δύο ταμεία τα οποία διαχειρίζεται η Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης (HOME) –το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (AMIF) και το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας (ISF)– προβλέπουν επίσης μια εξωτερική διάσταση, κι αυτό δημιουργεί έναν νέο παράγοντα στο πεδίο της εξωτερικής χρηματοδότησης·

105. εκφράζει την επιδοκιμασία του για το πρόσφατα συσταθέν Ευρωπαϊκό καταπιστευματικό Ταμείο εκτάκτου ανάγκης για την Αφρική, και επικροτεί τη δέσμευση ποσού 1,8 δισεκατομμυρίων ευρώ για το ταμείο, με το οποίο προστέθηκε ένα επιπλέον στοιχείο στη χρηματοδότηση τρίτων χωρών· καλεί τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να συμβάλλουν στο ταμείο·

106. συνιστά, σύμφωνα με τη ΣΠΜΚ, οι τέσσερις θεματικοί πυλώνες που αφορούν (ι) τη νόμιμη μετανάστευση και κινητικότητα, (ιι) την παράνομη μετανάστευση και εμπορία ανθρώπων, (ιιι) τη διεθνή προστασία και (ιν) τον αναπτυξιακό αντίκτυπο της μετανάστευσης, να έχουν ίση βαρύτητα στην εξωτερική πολιτική και τη χρηματοδότηση της ΕΕ·

Διαφάνεια της χρηματοδότησης

107. επισημαίνει ότι η πολιτική της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο εφαρμόζεται μέσω διαφορετικών μέσων πολιτικής, καθένα από τα οποία έχει τους δικούς του στόχους, που δεν είναι απαραίτητα αλληλένδετοι, και ότι είναι ανεπαρκής ο συντονισμός της χρηματοδότησης μεταξύ των διαφόρων εμπλεκόμενων παραγόντων· επισημαίνει ότι ο κατακερματισμός των γραμμών του προϋπολογισμού και των αρμοδιοτήτων δημιουργεί μια διαχειριστική δομή που θα μπορούσε να δυσχεράνει τη σφαιρική επισκόπηση του τρόπου κατανομής και τελικής χρήσης των διαφόρων διαθέσιμων πιστώσεων· επισημαίνει, ακόμα, ότι αυτός ο κατακερματισμός δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο την ακριβή ποσοτική εκτίμηση των συνολικών δαπανών της ΕΕ για τη μεταναστευτική πολιτική·

108. θεωρεί ότι πρέπει να παρέχεται μια σφαιρική επισκόπηση της χρηματοδότησης της Ένωσης που σχετίζεται με τη μετανάστευση, τόσο εντός όσο και εκτός της Ένωσης, καθώς η απουσία μιας τέτοιας επισκόπησης αποτελεί σαφώς εμπόδιο στην διαφάνεια και την ορθή χάραξη πολιτικής· επισημαίνει, συνεπώς, ότι μια πιθανή λύση θα μπορούσε να είναι μια ιστοσελίδα με μια βάση δεδομένων με όλα τα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από την Ένωση και σχετίζονται με την μεταναστευτική πολιτική· τονίζει ότι η ανάγκη για διαφάνεια επεκτείνεται και στα κονδύλια του προϋπολογισμού, προκειμένου να εξασφαλιστεί επαρκής χρηματοδότηση για όλους τους στόχους της μεταναστευτικής πολιτικής της Ένωσης·

109. υπενθυμίζει ότι ο θετικός αντίκτυπος των κεφαλαίων της ΕΕ για τη μετανάστευση βασίζεται σε διαδικασίες σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο που εξασφαλίζουν τη διαφάνεια, την ουσιαστική παρακολούθηση και τη λογοδοσία, πιστεύει ότι θα πρέπει να αναζητηθεί τρόπος ώστε η παρακολούθηση και η αξιολόγηση να γίνουν διαρκείς διαδικασίες και όχι μόνο εκ των υστέρων ενέργειες, και θεωρεί ότι ο ρόλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου πρέπει εν προκειμένω να ενισχυθεί· επισημαίνει ότι θα πρέπει να καθιερωθούν συγκρίσιμοι ποιοτικοί και ποσοτικοί δείκτες για την αποτίμηση του αντικτύπου των κονδυλίων της ΕΕ και για να αξιολογείται κατά πόσο τα κονδύλια αυτά πέτυχαν τους στόχους τους·

Πρόσθετη χρηματοδότηση για τη μετανάστευση

110. χαιρετίζει την πρόσθετη χρηματοδότηση που διατίθεται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης για το 2016 για να αρχίσει η ΕΕ να αντιμετωπίζει τα τρέχοντα μεταναστευτικά φαινόμενα· επισημαίνει ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτής της νέας χρηματοδότησης αποτελεί χρηματοδότηση στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2014-2020 (ΠΔΠ) που έχει επισπευτεί, με αποτέλεσμα η Ένωση να δαπανά σήμερα αυτά που είχε προγραμματιστεί να δαπανηθούν αύριο·

111. συμφωνεί ότι, ενώ οι πρόσφατες δημοσιονομικές προτάσεις και η πρόσθετη χρηματοδότηση που προβλέπεται στον προϋπολογισμό της Ένωσης για το 2016, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης του μέσου ευελιξίας, πρέπει να θεωρούνται θετικές, η μεσοπρόθεσμη και η μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση εξακολουθούν να αποτελούν πηγή ανησυχίας· εκφράζει την ανησυχία ότι η αύξηση των προτεινόμενων ποσών για τις γραμμές του προϋπολογισμού του ΤΑΜΕ για το 2016 δεν έχουν συνοδευτεί από πρόταση αναθεώρησης των συνολικών πόρων που διατίθενται για το ταμείο αυτό για την περίοδο χρηματοδότησης 2014-2020· κατανοεί ότι, αν παραμείνει η κατάσταση ως έχει, το αποτέλεσμα θα είναι να εξαντληθεί η χρηματοδότηση του ΤΑΜΕ πολύ πριν από το 2020·

112. παροτρύνει τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες που προσφέρονται από κονδύλια που δεν σχετίζονται άμεσα με τη μεταναστευτική πολιτική αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση ενεργειών στον τομέα αυτό (π.χ. δράσεις ένταξης), όπως εκείνα που διατίθενται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους, του προγράμματος Ορίζοντας 2020, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και του νέου προγράμματος για τα Δικαιώματα και την Ιθαγένεια·

113. συνιστά, στο πλαίσιο της αναθεώρησης του ΠΔΠ που έχει προγραμματιστεί για το τέλος του 2016, να προβλεφθούν σημαντικοί συμπληρωματικοί νέοι πόροι από τον τομέα 3 του προϋπολογισμού της Ένωσης, για την Ιθαγένεια, την Ελευθερία, την Ασφάλεια και τη Δικαιοσύνη, έτσι ώστε να διατίθεται επαρκής χρηματοδότηση ανάλογα με τις μεταναστευτικές τάσεις και τις επακόλουθες χρηματοδοτικές απαιτήσεις για τις πολιτικές της ΕΕ και των κρατών μελών στους τομείς του ασύλου, της μετανάστευσης και της ένταξης·

Ο ρόλος και η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών

114. επισημαίνει ότι η διασφάλιση επιχειρησιακής χρηματοδότησης αποτελεί βασική πρόκληση για τις ΜΚΟ, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης συνδέεται με προγράμματα· επιβεβαιώνει ότι θα πρέπει να προωθηθούν πρωτοβουλίες εθελοντών της κοινωνίας των πολιτών με στόχο την παροχή βοήθειας σε μετανάστες και, ανάλογα με την περίπτωση, να χρηματοδοτηθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη· καλεί τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιδιώκουν, κατά περίπτωση και κατά το δυνατόν, τη χρηματοδότηση σχεδίων που διαχειρίζονται οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών οι οποίες δραστηριοποιούνται στους τομείς της μετανάστευσης, της ένταξης και του ασύλου·

115. επαναλαμβάνει ότι πρέπει να εξασφαλιστεί η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στην ανάπτυξη δράσεων της Ένωσης και εθνικών προγραμμάτων, σύμφωνα με την αρχή της εταιρικής σχέσης όπως ορίζεται στο ΤΑΜΕ· προτείνει, στο επίπεδο της ΕΕ, να εξεταστεί το ενδεχόμενο τακτικών διαβουλεύσεων μεταξύ της Επιτροπής και των σχετικών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιούνται στους τομείς του ασύλου, της μετανάστευσης και της ένταξης·

Δημογραφικές τάσεις

116. επισημαίνει ότι, πριν παρατηρηθούν οι αυξημένες μεταναστευτικές ροές προς την Ένωση το 2015, σύμφωνα με μια μελέτη του ΟΟΣΑ και της Επιτροπής, του 2014, ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας (15-64 ετών) στην Ένωση προβλεπόταν ότι θα μειωθεί κατά 7,5 εκατομμύρια μεταξύ 2013 και 2020, αν δε εξαιρεθεί η καθαρή μετανάστευση από τις προβλέψεις αυτές, η μείωση θα είναι ακόμα πιο έντονη, δεδομένου ότι η μείωση του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας θα ανέλθει σε 11,7 εκατομμύρια·

117. επισημαίνει, ωστόσο, ότι, το Νοέμβριο του 2015, το ποσοστό ανεργίας των νέων στο σύνολο των κρατών μελών ανερχόταν σε 20%·

118. επισημαίνει ακόμα ότι, σύμφωνα με πρόσφατες προβλέψεις της Eurostat, η αναλογία των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω σε σχέση με τα άτομα ηλικίας από 15 έως 64 ετών, θα αυξηθεί από 27,5% στις αρχές του 2013 σε σχεδόν 50% μέχρι το 2050· επισημαίνει ότι τούτο συνεπάγεται μια αλλαγή από την παρούσα αναλογία των τεσσάρων ατόμων σε ηλικία εργασίας για κάθε άτομο ηλικίας 65 ετών και άνω, σε μόνο δύο άτομα σε ηλικία εργασίας για κάθε άτομο ηλικίας 65 ετών και άνω·

Νόμιμη μετανάστευση εργατικού δυναμικού

119. δηλώνει ότι η νομική βάση για τη διαχείριση της νόμιμης μετανάστευσης σε επίπεδο Ένωσης ορίζεται στο άρθρο 79 ΣΛΕΕ·

120. θεωρεί ότι το άρθρο 79 παράγραφος 5 διαφυλάσσει ρητά το δικαίωμα των κρατών μελών να καθορίζουν τον αριθμό των υπηκόων τρίτων χωρών που εισέρχονται στο έδαφός τους προερχόμενοι από τρίτες χώρες προς αναζήτηση εργασίας·

121. επισημαίνει ότι η στρατηγική «Ευρώπη 2020» έχει εντοπίσει την ανάγκη για μια ολοκληρωμένη πολιτική μετανάστευσης εργατικού δυναμικού, και για καλύτερη ένταξη των μεταναστών, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Ένωσης για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη·

122. επισημαίνει ότι το υφιστάμενο ενωσιακό νομοθετικό πλαίσιο που ρυθμίζει την πρόσβαση των υπηκόων τρίτων χωρών προκειμένου να εργαστούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μάλλον κατακερματισμένο, καθώς επικεντρώνεται σε συγκεκριμένες κατηγορίες εργαζομένων, αντί της γενικότερης κανονιστικής ρύθμισης για όλους τους διακινούμενους εργαζομένους·

123. θεωρεί ότι, μακροπρόθεσμα, η Ένωση θα πρέπει να καθιερώσει γενικότερους κανόνες για την είσοδο και τη διαμονή των υπηκόων τρίτων χωρών που αναζητούν εργασία στην Ένωση προκειμένου να καλύπτονται τα κενά που εντοπίζονται στην αγορά εργασίας της Ένωσης·

Ανάγκη βελτίωσης των δεδομένων

124. ζητεί μια συνολική θεώρηση της αγοράς εργασίας στην Ένωση ως απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη πολιτικών για την αγορά εργασίας· επισημαίνει ότι είναι αναγκαίο να αναπτυχθούν μηχανισμοί για τον καλύτερο εντοπισμό και την πρόβλεψη των σημερινών και των μελλοντικών αναγκών της αγοράς εργασίας στην Ένωση· προτείνει, προς τούτο, να βελτιωθούν τα υπάρχοντα εργαλεία –όπως εκείνα που αναπτύχθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (CEDEFOP) και τον ΟΟΣΑ– ή ακόμα και να συνδυαστούν με τα διεθνή στατιστικά στοιχεία για την προσφορά εργατικού δυναμικού από τρίτες χώρες, προκειμένου να διαμορφωθεί μια πιο ακριβής εικόνα της κατάστασης·

125. πιστεύει ότι η βελτίωση των δεδομένων και των εργαλείων ανάλυσης των δεδομένων θα βοηθήσει τους φορείς χάραξης πολιτικής να καθορίσουν τις μελλοντικές πολιτικές σχετικά με τη μετανάστευση για εργασιακούς λόγους, και ότι η Ένωση και τα κράτη μέλη θα πρέπει να εντοπίσουν τα κενά στις αγορές εργασίας τους, ώστε να μπορέσουν να καλύψουν θέσεις εργασίας που διαφορετικά θα παρέμεναν κενές·

Εργασιακή εκμετάλλευση

126. επισημαίνει ότι η εργασιακή εκμετάλλευση μπορεί να αποτελεί συνέπεια της εμπορίας ανθρώπων ή της λαθραίας διακίνησης, ή να γίνεται ακόμα κι όταν δεν έχει διαπραχθεί κανένα από αυτά τα εγκλήματα, με αποτέλεσμα να παραμένουν ατιμώρητα τα πρόσωπα που εκμεταλλεύονται παράτυπους μετανάστες σε κράτη μέλη όπου η εργασιακή εκμετάλλευση δεν έχει ποινικοποιηθεί·

127. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ο χαμηλός κίνδυνος εντοπισμού ή/και δίωξης των εργοδοτών που εκμεταλλεύονται την εργασία παράτυπων εργαζομένων έχει προσδιοριστεί ως σημαντικός παράγοντας της εργασιακής εκμετάλλευσης, ιδίως στους τομείς όπου ο κίνδυνος εκμετάλλευσης είναι υψηλότερος (τη γεωργία, τον κατασκευαστικό κλάδο, τα ξενοδοχεία και εστιατόρια, τους απασχολούμενους σε οικιακές εργασίες και σε εργασίες παροχής φροντίδας)· θεωρεί ότι για την καταπολέμηση αυτού του φαινομένου ατιμωρησίας είναι αναγκαίο, πρώτον, να διασφαλιστεί η ποινικοποίηση και κατάλληλη τιμωρία για όλες τις υποθέσεις σοβαρής εργασιακής εκμετάλλευσης δυνάμει της εθνικής νομοθεσίας, και, δεύτερον, να αυξηθούν οι επιθεωρήσεις εργασίας στους τομείς όπου υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος·

128. επισημαίνει το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή πολλά κράτη μέλη ποινικοποιούν την εργασιακή εκμετάλλευση μόνο όταν λαμβάνει χώρα ως μορφή εμπορίας ανθρώπων, πράγμα το οποίο αφήνει ένα μεγάλο κενό όσον αφορά όλες τις περιπτώσεις όπου οι υπεύθυνοι για εργασιακή εκμετάλλευση δεν έχουν εμπλακεί σε εμπόριο, ή η συμμετοχή τους δεν μπορεί να αποδειχθεί·

129. επαναλαμβάνει ότι θα πρέπει να εφαρμόζονται πλήρως και σωστά στην πράξη οι ειδικές διαδικασίες για να εξασφαλιστεί η διευκόλυνση των καταγγελιών που προβλέπονται από την οδηγία 2009/52/ΕΚ του Συμβουλίου για τον καθορισμό ελάχιστων προτύπων όσον αφορά τις κυρώσεις και τα μέτρα κατά των εργοδοτών που απασχολούν παράνομα διαμένοντες υπηκόους τρίτων χωρών («οδηγία για την επιβολή κυρώσεων σε εργοδότες»)· πιστεύει ότι είναι απαραίτητο να ενισχυθεί η προστασία των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων και των προσώπων που διακινούνται λαθραία στην Ένωση, τα οποία συνεργάζονται και διευκολύνουν τη δίωξη των εμπόρων ανθρώπων ή/και των παράνομων διακινητών· προτείνει, επιπλέον, να υποστηριχθεί η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού συνασπισμού επιχειρήσεων κατά της εμπορίας ανθρώπων (που αποσαφηνίστηκε στη στρατηγική της ΕΕ για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων του 2014), με στόχο την ανάπτυξη αλυσίδων εφοδιασμού που δεν σχετίζονται με εμπορία ανθρώπων·

130. πιστεύει ότι, εν κατακλείδι, κάθε προσπάθεια εξάλειψης της εργασιακής εκμετάλλευσης πρέπει να υιοθετεί τη διττή προσέγγιση που συνίσταται στην αποτελεσματική δίωξη των παραβατών εργοδοτών και την παράλληλη προστασία των θυμάτων εκμετάλλευσης·

Αναθεώρηση του συστήματος Μπλε κάρτας

131. υπενθυμίζει ότι στο πρόγραμμα δράσης για τη μετανάστευση, η Επιτροπή ανακοίνωσε την πρόθεσή της να αναθεωρήσει την οδηγία σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την απασχόληση υψηλής ειδίκευσης (οδηγία για την «μπλε κάρτα»), εξετάζοντας ιδιαίτερα τα θέματα του πεδίου εφαρμογής (που ενδεχομένως καλύπτουν τους επιχειρηματίες που επιθυμούν να επενδύσουν στην Ευρώπη) και βελτιώνοντας τους κανόνες για την κινητικότητα εντός της ΕΕ·

132. επαναλαμβάνει ότι η έκθεση εφαρμογής της Επιτροπής σχετικά με την τρέχουσα οδηγία για την μπλε κάρτα υπογραμμίζει τις ατέλειές της, συμπεριλαμβανομένου του πολύ περιορισμένου επιπέδου εναρμόνισης που είχε ως συνέπεια η ευρεία διακριτική ευχέρεια η οποία δόθηκε στα κράτη μέλη όσον αφορά την εφαρμογή, ιδίως δε το δικαίωμα των κρατών μελών να διατηρούν παράλληλα εθνικά συστήματα·

133. θεωρεί, εξάλλου, ότι είναι σαφές πως η οδηγία θα πρέπει να επικεντρωθεί όχι μόνο στην υψηλή ειδίκευση, αλλά και σε στοχευμένα επαγγέλματα που απαιτούν υψηλά προσόντα, και όπου υπάρχουν αποδεδειγμένες ελλείψεις εργατικού δυναμικού· πιστεύει, επιπλέον, ότι η αναθεώρηση της μπλε κάρτας θα πρέπει να είναι τόσο φιλόδοξη όσο και στοχευμένη, και θα πρέπει να επιδιώξει την άρση των ανακολουθιών της ισχύουσας οδηγίας, ιδίως όσον αφορά τα παράλληλα εθνικά συστήματα· συνιστά να εξεταστεί το ενδεχόμενο αναθεώρησης του πεδίου εφαρμογής, ώστε να συμπεριλάβει τους υπηκόους τρίτων χωρών οι οποίοι θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση των ελλείψεων που εντοπίζονται σε ενωσιακές αγορές εργασίας·

134. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, στα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, στις EASO, Frontex, Europol, Eurojust, FRA, eu–LISA, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στην Επιτροπή των Περιφερειών, και στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή.

16.11.2015

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων

προς την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων

σχετικά με την κατάσταση στην περιοχή της Μεσογείου και την ανάγκη για μια ολιστική προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τη μετανάστευση

(2015/2095(INI))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Δημήτρης Παπαδάκης

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1. εκφράζει ανησυχία για τα πρόσφατα γεγονότα στα σύνορα της ΕΕ, τα οποία είναι αποτέλεσμα αυτής της άνευ προηγουμένου μεταναστευτικής κρίσης και που έχουν εκθέσει τις ανεπάρκειες του ισχύοντος συστήματος υποδοχής προσφύγων και μεταναστών, και επισημαίνει τη σημασία της μεγαλύτερης εναρμόνισης των πολιτικών μετανάστευσης και ασύλου σε επίπεδο ΕΕ και σε διεθνές επίπεδο·

2. επισημαίνει την ανάγκη για μια ολιστική προσέγγιση της μετανάστευσης εκ μέρους της ΕΕ η οποία θα διασφαλίζει τη συνοχή μεταξύ των εσωτερικών και εξωτερικών της πολιτικών, θα περιλαμβάνει όλες τις μεταναστευτικές οδούς και θα βασίζεται στην αλληλεγγύη, τον πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, τη συμμόρφωση προς το διεθνές δίκαιο και τις αξίες επί των οποίων οικοδομήθηκε η ΕΕ·

3. θεωρεί ότι μια ολοκληρωμένη στρατηγική της ΕΕ θα πρέπει να αποτελεί βασικό στοιχείο της νέας συνολικής στρατηγικής της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας, προκειμένου να συμβάλει ενεργά στη σταθεροποίηση της γειτονιάς της ΕΕ και να προλάβει άλλες παρεμφερείς ανθρωπιστικές κρίσεις στο μέλλον·

4. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να σταματήσουν την ανέγερση τειχών στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και να μην εμποδίζουν τους πρόσφυγες και τους μετανάστες να φτάσουν στο έδαφος της ΕΕ·

5. εκφράζει ανησυχία για την αυξημένη τάση παράνομων επιτόπου εκτοπισμών, και απορρίπτει τις πρακτικές αυτές ως αντίθετες προς τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου· εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη μοίρα των υπηκόων τρίτων χωρών και απάτριδων που γίνονται εκ νέου δεκτοί στο πλαίσιο συμφωνιών επανεισδοχής, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων επ’ αόριστον κράτησης, νομικής αβεβαιότητας ή επαναπροώθησης στη χώρα καταγωγής τους·

6. τονίζει ότι η παρατεταμένη αστάθεια και οι συγκρούσεις στις γειτονικές περιοχές της ΕΕ έχουν σοβαρό αντίκτυπο στον αριθμό μεταναστών, προσφύγων και εκτοπισμένων· θεωρεί ότι μια μακροπρόθεσμη, ουσιαστική και αποτελεσματική ανταπόκριση στη ανθρωπιστική κρίση στη Μεσόγειο θα προέλθει μόνο από την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων, ιδίως της αστάθειας, των πολέμων, της τρομοκρατίας, της έλλειψης ασφάλειας και των παραβιάσεων των δικαιωμάτων του ανθρώπου, καθώς και της φτώχειας, της ανισότητας, των διώξεων, της διαφθοράς, της κλιματικής αλλαγής και των φυσικών καταστροφών· τονίζει την επείγουσα ανάγκη να ξεκινήσει η ΕΕ συντονισμένες διπλωματικές προσπάθειες με διεθνείς εταίρους και βασικές περιφερειακές δυνάμεις και οργανισμούς, όπως η Αφρικανική Ένωση και ο Σύνδεσμος των Αραβικών Κρατών, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που υφίστανται ευάλωτα κράτη και να εστιάσει στην πρόληψη των συγκρούσεων·

7. είναι πεπεισμένο ότι η τρέχουσα μεταναστευτική και προσφυγική κρίση συνδέεται με την σύρραξη στη Συρία και άλλα μέρη της Μέσης Ανατολής και με την αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της βόρειας Αφρικής, για τον τερματισμό των οποίων η ΕΕ πρέπει να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια· ζητεί την ορθή εφαρμογή της στρατηγικής της ΕΕ για την αντιμετώπιση του Ισλαμικού κράτους· ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να στηρίξουν ενεργά την υπό την ηγεσία του ΟΗΕ προσπάθεια για την διευθέτηση της συριακής σύρραξης και να εντείνουν σημαντικά τις διπλωματικές τους προσπάθειες για τη διευθέτηση των εν εξελίξει συγκρούσεων στην γειτονιά της ΕΕ και στην Μέση Ανατολή σε συνεργασία με όλους τους παράγοντες στην περιοχή, μαζί με τα Ηνωμένα Έθνη και προς υποστήριξή τους·

8. επιδοκιμάζει την έγκριση του προγράμματος δράσης της διάσκεψης κορυφής της Βαλέττα το οποίο πρέπει να χρησιμεύσει ως πλατφόρμα για μια μακρόπνοη στρατηγική ΕΕ-Αφρικής που θα διέπεται από τις αρχές της αλληλεγγύης, της εταιρικής σχέσης και της επιμερισμένης ευθύνης σε απάντηση στις ανθρώπινες, κοινωνικές και πολιτικές προκλήσεις των μεταναστευτικών ροών μεταξύ Αφρικής και ΕΕ· ζητεί την πλήρη εφαρμογή και παρακολούθηση των αποτελεσμάτων της διάσκεψης κορυφής της Βαλέττα· τονίζει τη σημασία της δέσμευσης της ΕΕ έναντι της Αφρικής μέσω της συνεργασίας στην ανάπτυξη για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της παράνομης μετανάστευσης και της αναγκαστικής εκτόπισης πληθυσμών· αναγνωρίζει ότι πρέπει να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες για να σημειωθεί πρόοδος στις ευκαιρίες για νόμιμη μετανάστευση και κινητικότητα·

9. τονίζει ότι τα Δυτικά Βαλκάνια, ως οδός διέλευσης για πρόσφυγες και μετανάστες με προορισμό τα κράτη μέλη της ΕΕ, έχουν υποστεί αυξανόμενη και σοβαρή πίεση με σοβαρές ανθρωπιστικές συνέπειες, και ως εκ τούτου πρέπει να στηριχθούν· επιδοκιμάζει την πρόταση στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 12ης Οκτωβρίου 2015 (12880/15) να επεκταθεί το πεδίο εφαρμογής του Περιφερειακού Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ που συστάθηκε για την αντιμετώπιση της κρίσης στη Συρία (Ταμείο Μadad) στα Δυτικά Βαλκάνια· στηρίζει τη Δήλωση της διάσκεψης υψηλού επιπέδου σχετικά με τη διαδρομή της Ανατολικής Μεσογείου και των Δυτικών Βαλκανίων στις 8 Οκτωβρίου 2015 στο Λουξεμβούργο και ζητεί την ταχεία εφαρμογή και παρακολούθησή της·

10 υπενθυμίζει ότι τα γειτονικά της Συρίας κράτη έχουν υποδεχθεί, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ύπατης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες, περίπου 4 εκατομμύρια Σύριους πρόσφυγες· υπενθυμίζει ότι η Τουρκία, ο Λίβανος και η Ιορδανία υφίστανται ευρείες μεταναστευτικές ροές και επισημαίνει την ανάγκη για αποτελεσματική στήριξη εκ μέρους της ΕΕ και στενή συνεργασία με τις χώρες αυτές προκειμένου να επιλυθεί η ανθρωπιστική κρίση και να δημιουργηθούν καλύτερες συνθήκες για τους πρόσφυγες· επισημαίνει ότι η ενεργός εμπλοκή των κρατών του Κόλπου θα είχε θετικό αντίκτυπο στην επίλυση της τρέχουσας μεταναστευτικής κρίσης· τονίζει παράλληλα τη σημασία που έχει να στηριχθούν οι χώρες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Μάλτα με νέους ή ενισχυμένους μηχανισμούς για την αντιμετώπιση ανθρωπιστικών κρίσεων αυτού του μεγέθους· πιστεύει ότι οι υπό προσχώρηση χώρες, και συγκεκριμένα η ΠΓΔΜ και η Σερβία, θα πρέπει να έχουν την πλήρη στήριξη της ΕΕ στην αντιμετώπιση της εισροής μεταναστών και προσφύγων· προειδοποιεί, ωστόσο, για τον αρνητικό αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουν οι ενέργειές τους κατά την πορεία τους προς την ένταξη στην ΕΕ και υπενθυμίζει στις κυβερνήσεις των εν λόγω κρατών τις διεθνείς τους υποχρεώσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα·

12. ζητεί να δοθούν στην ΥΕ/ΑΠ και στην υπηρεσία εξωτερικής δράσης τα αναγκαία μέσα και η εντολή για να αναπτύξουν την πολιτική και διπλωματική δράση που απαιτείται στην περιοχή, στο πλαίσιο της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, σε συντονισμό με τα κράτη μέλη·

13. τάσσεται υπέρ της ευρύτερης και αυξημένης συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και των τρίτων χωρών προέλευσης και διέλευσης, με πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων των μεταναστών, μέσω διμερών συμφωνιών, εταιρικών σχέσεων κινητικότητας και συμφωνιών τεχνικής συνεργασίας, για την τήρηση των οποίων εξασφαλίζεται η εφαρμογή μηχανισμών παρακολούθησης στους οποίους θα συμμετέχουν οι τοπικές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, με σκοπό:

– να αναπτυχθεί μια διορατική προσέγγιση σε σχέση με την μεταναστευτική κρίση στην Μεσόγειο, η οποία θα κάνει διάκριση μεταξύ των διαφορετικών αιτίων και θα προσαρμόζεται ανάλογα·

– να καταπολεμηθούν τα δίκτυα παράνομης διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων·

– να διασφαλισθεί η ανάπτυξη ικανοτήτων στους τομείς των συστημάτων ασύλου και συνοριακού ελέγχου·

– να παρασχεθεί προστασία σε αυτούς που έχουν ανάγκη, σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και ειδικευμένες ΜΚΟ·

– να ενισχυθεί η συνολική προσέγγιση της μετανάστευσης και της κινητικότητας·

– να συσταθούν ανθρωπιστικοί διάδρομοι·

– να συσταθούν πλαίσια για ασφαλή και νόμιμη μετανάστευση και να χαλαρώσουν οι υφιστάμενοι περιορισμοί για την επανένωση των οικογενειών·

– να χορηγηθούν θεωρήσεις για ανθρωπιστικούς λόγους·

– να εφαρμοστεί μια ανθρωπιστική και αποτελεσματική πολιτική επιστροφής παράτυπων μεταναστών·

14. ζητεί εταιρικές σχέσεις κινητικότητας και συμφωνίες κυκλικής μετανάστευσης προκειμένου να διευκολυνθεί η κυκλοφορία των υπηκόων των τρίτων χωρών μεταξύ των χωρών τους και της ΕΕ και να υποστηριχθεί η κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη αμφοτέρων των μερών·

15. καλεί την ΥΕ/ ΑΕ να προβεί σε πρακτικές ενέργειες στον ΟΗΕ με στόχο το Συμβούλιο Ασφαλείας να δώσει εντολή στην Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλάβει δράση για τη στοχοποίηση, σε λιμένες, της υποδομής ομάδων που οργανώνουν την εμπορία ανθρώπων·

16. σημειώνει την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με «ασφαλείς και μη ασφαλείς» τρίτες χώρες· καλεί τις βασικές χώρες προέλευσης και διέλευσης όσον αφορά την παράτυπη μετανάστευση προς την ΕΕ να εφαρμόσουν πλήρως και αποτελεσματικά τις υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες επανεισδοχής το συντομότερο δυνατό· τονίζει ότι η σύναψη ή εφαρμογή συμφωνιών επανεισδοχής θα πρέπει να εξασφαλίζει την συμμόρφωση αυτών των τρίτων χωρών με τις σχετικές διατάξεις του διεθνούς δικαίου και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· επισημαίνει, περαιτέρω, την ανάγκη βελτίωσης της διασυνοριακής συνεργασίας με τα γειτονικά κράτη μέλη της ΕΕ σε αυτό το θέμα, μεταξύ άλλων μέσω και της ενισχυμένης επιχειρησιακής και τεχνικής συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO) και τον FRONTEX·

17. πιστεύει, ταυτόχρονα, ότι η ΕΕ θα πρέπει να θεσπίσει ένα δεσμευτικό πρόγραμμα μετεγκατάστασης για τους πρόσφυγες, σε στενή συνεργασία με την UNHCR, με ποσοστώσεις και ένα μόνιμο, υποχρεωτικό, αλλά ευέλικτο, και αυτόματα ενεργοποιούμενο σύστημα μετεγκατάστασης ανά την ΕΕ, βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση και τις συνθήκες υποδοχής στα κράτη μέλη εισόδου, καθώς και βάσει των αναγκών και, στο μέτρο του δυνατού, των προτιμήσεων των προσφύγων·

18. χαιρετίζει την ενίσχυση των μέσων των επιχειρήσεων Τρίτων και Ποσειδώνας· επισημαίνει την έναρξη της επιχείρησης EUNAVFOR MED SOPHIA εναντίον των κυκλωμάτων παράνομης διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων στη Μεσόγειο και υποστηρίζει την ενίσχυση της διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης· αναγνωρίζει τη μετάβαση στην δεύτερη φάση της επιχείρησης σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και υπογραμμίζει την ανάγκη συνεργασίας με τρίτες χώρες προκειμένου να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά τα δίκτυα του οργανωμένου εγκλήματος των παράνομων διακινητών μεταναστών· εμμένει, ωστόσο, στην ανάγκη για ευρύτερους, διαρκείς, συντονισμένους και αποτελεσματικούς μηχανισμούς έρευνας και διάσωσης στη Μεσόγειο για τη διάσωση ανθρώπινων ζωών, συγκεκριμένα μέσω της δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού σώματος ακτοφυλάκων, και να διαμορφωθεί μια πολιτική της ΕΕ σχετικά με το άσυλο, την επικουρική προστασία και την προσωρινή προστασία που θα συμμορφώνεται πλήρως με τις δεσμευτικές υποχρεώσεις που απορρέουν από την Σύμβαση της Γενεύης, τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και θα τηρεί την αρχή της μη-επαναπροώθησης·

19. επισημαίνει ότι οι μετανάστες και οι πρόσφυγες, και ιδίως τα ασυνόδευτα παιδιά, είναι πολύ ευάλωτοι και, κατά συνέπεια, κινδυνεύουν να πέσουν θύματα της εμπορίας ανθρώπων· τονίζει την ανάγκη να εξασφαλισθεί ειδική φροντίδα για γυναίκες και παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες που είναι θύματα των παράνομων διακινητών και να τους παρασχεθεί ιατρική και ψυχολογική συνδρομή και κατάλληλη προστασία στα παιδιά· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν ζητήματα παιδιών και φύλου στις πολιτικές τους για την μετανάστευση, την ενσωμάτωση και το άσυλο και επιμένει στην ανάγκη για μια ευρωπαϊκή προσέγγιση στην μετανάστευση και την διαχείριση των συνόρων που θα σέβεται τα δικαιώματα των ευάλωτων ανθρώπων και την βασική αρχή του υπέρτερου συμφέροντος του παιδιού·

20. θεωρεί ότι η συνεργασία και η αναπτυξιακή βοήθεια, σύμφωνα με τις αρχές της συνοχής των αναπτυξιακών πολιτικών, διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της μετανάστευσης· καλεί τα κράτη μέλη να μεταρρυθμίσουν την αναπτυξιακή τους βοήθεια, σύμφωνα με την δέσμευση για διάθεση του 0,7% του ΑΕΕ, με στόχο την επίτευξη των βιώσιμων αναπτυξιακών στόχων· χαιρετίζει το γεγονός ότι ένας από τους στόχους της Συνόδου Κορυφής της Βαλέττα είναι ο καλύτερος προσανατολισμός της συνδρομής για την ανάπτυξη και τη συνεργασία στην Αφρική· τονίζει ότι η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει να στηρίζει, μακροπρόθεσμα και σε πρακτικό επίπεδο, τις διεθνείς προσπάθειες για τη μείωση της φτώχειας και την εξάλειψη της διαφθοράς, καθώς και για την εδραίωση της ειρήνης, την προώθηση της δημοκρατίας και της διακυβέρνησης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, την ισότητα των φύλων, την απασχόληση και την εκπαίδευση, την περιφερειακή, πολιτική και οικονομική σταθερότητα, την ασφάλεια και την ευημερία·

21. πιστεύει ότι η μεταναστευτική και προσφυγική κρίση στη Μεσόγειο μπορεί να επιλυθεί μόνο μέσω μιας σταθερής πολιτικής βούλησης, διεθνούς συνεργασίας και συντονισμού στο πλαίσιο των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των κρατών μελών, και θεωρεί ότι η ΕΕ θα μπορούσε να αναλάβει την πρωτοβουλία να συγκαλέσει Διεθνή Διάσκεψη υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για την επίλυση της τρέχουσας κρίσης σε ανθρωπιστικό επίπεδο·

22. φρονεί ότι τα περιφερειακά προγράμματα προστασίας (ΠΠΠ), που αποσκοπούν στην ενίσχυση των ικανοτήτων των τρίτων χωρών στις περιφέρειες από τις οποίες προέρχεται ή διέρχεται σημαντικός αριθμός προσφύγων, θα μπορούσαν να ενισχυθούν σημαντικά με την έναρξη πολιτικού διαλόγου μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών, προσδίδοντας έτσι μεγαλύτερη βαρύτητα και δέσμευση·

23. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ να λάβουν τα απαραίτητα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα για να διευκολύνουν τη χορήγηση θεωρήσεων έκτακτης ανάγκης και την παροχή προσωρινής στέγης για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διατρέχουν κίνδυνο στη περιοχή της Μεσογείου· απευθύνει έκκληση στα κράτη μέλη να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή σε περιπτώσεις που συνδέονται με αιτήσεις για πολιτικό άσυλο, ούτως ώστε να αποτρέπεται οποιαδήποτε επιστροφή που συνεπάγεται ενδεχομένως παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

24. χαιρετίζει τη σύσταση του Καταπιστευματικού Ταμείου Έκτακτης Ανάγκης της ΕΕ για τη σταθερότητα και την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της παράτυπης μετανάστευσης και του φαινομένου των εκτοπισμένων στην Αφρική, το οποίο αποσκοπεί στην ενίσχυση της σταθερότητας και στην καλύτερη διαχείριση της μετανάστευσης στις Αφρικανικές χώρες και στις περιφέρειες που επηρεάζονται ιδιαίτερα από τη μετανάστευση· τονίζει, ωστόσο, την ανάγκη να δοθούν εγγυήσεις σχετικά με την προέλευση των χρημάτων και τις δράσεις για τις οποίες θα χρησιμοποιηθούν· καλεί τα κράτη μέλη να δείξουν την σθεναρή τους δέσμευση συμβάλλοντας στο Ταμείο ώστε το ύψος του ποσού να φτάσει τα 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ που είχαν προταθεί· υπογραμμίζει την ανάγκη να κινητοποιηθεί μεγαλύτερη χρηματοδότηση προκειμένου να αποδεσμευθεί το αναξιοποίητο δυναμικό της Αφρικανικής ηπείρου το οποίο θα συμβάλει, μέσω του εμπορίου και των επενδύσεων, σε βιώσιμη ανάπτυξη και μείωση της φτώχειας·

25. επισημαίνει ότι θα απαιτηθούν συμπληρωματικοί δημοσιονομικοί πόροι της ΕΕ, ειδικά ανθρωπιστική βοήθεια, για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής και προσφυγικής κρίσης στην Μεσόγειο· ζητεί τη δημιουργία κέντρων ενημέρωσης σχετικά με την μετανάστευση σε τρίτες χώρες και σημειώνει την ταχεία ανάπτυξη Ευρωπαίων αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης στις αντιπροσωπείες της ΕΕ σε καίριας σημασίας τρίτες χώρες για να συλλέγουν πληροφορίες για τις μεταναστευτικές ροές, να συντονίζουν τις προσπάθειές τους με τους εθνικούς αξιωματικούς συνδέσμους, και να συνεργάζονται άμεσα με τις τοπικές αρχές καθιστώντας έτσι δυνατή την ενεργοποίηση συστημάτων έγκαιρης ειδοποίησης σε επίπεδο ΕΕ ώστε να υπάρχει έγκαιρη αντίδραση σε νέες μεταναστευτικές κρίσεις·

26. ενθαρρύνει την ΑΕ/ΥΕ και την ΕΥΕΔ να εξακολουθήσουν να στηρίζουν τη διαδικασία κύρωσης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών κατά του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος, του Πρωτοκόλλου της για την Πρόληψη, Καταστολή και Δίωξη της Εμπορίας Προσώπων, ιδίως Γυναικών και Παιδιών, του Πρωτοκόλλου κατά της Λαθραίας Διακίνησης Μεταναστών διά Ξηράς, Θαλάσσης και Αέρος και του Πρωτοκόλλου σχετικά με την Καταπολέμηση της Παράνομης Κατασκευής και Διακίνησης Πυροβόλων Όπλων, Μερών και Εξαρτημάτων τους και Πυρομαχικών·

27. εκφράζει την ανησυχία του για την αυξημένη ποινικοποίηση του τρέχοντος μεταναστευτικού ρεύματος σε βάρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ατόμων που τους αφορά, και την κακομεταχείριση και αυθαίρετη κράτηση των προσφύγων σε τρίτες χώρες· καλεί την ΕΕ να επιλύσει το θέμα αυτό, και στο πλαίσιο των διαλόγων της για τα ανθρώπινα δικαιώματα και των υποεπιτροπών δικαιοσύνης, ελευθερίας και ασφάλειας, και να αναπτύξει τις ικανότητες προστασίας σε τρίτες χώρες διέλευσης·

28. ζητεί από την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να συμμετάσχουν ενεργά στη συζήτηση για τον όρο «κλιματικός πρόσφυγας», μεταξύ άλλων για τον πιθανό νομικό ορισμό του στο διεθνές δίκαιο ή σε οποιαδήποτε νομικά δεσμευτική διεθνή συμφωνία·

29. αναγνωρίζει ότι η κατάσταση των ανιθαγενών συνιστά σημαντική πρόκληση ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα· ζητεί από την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να καταπολεμήσουν την ανιθαγένεια σε πάσης μορφής εξωτερική δράση της ΕΕ, ειδικότερα επιλαμβανόμενες των διακρίσεων στις νομοθεσίες περί ιθαγενείας λόγω φύλου, θρησκεύματος ή καθεστώτος μειονότητας, προάγοντας το δικαίωμα των παιδιών σε ιθαγένεια και παρέχοντας στήριξη στην εκστρατεία της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR) που αποσκοπεί στο να τεθεί τέρμα στην ανιθαγένεια έως το έτος 2024·

30. ζητεί από την Επιτροπή να διαβουλεύεται με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν από τη σύναψη οποιασδήποτε συμφωνίας μεταξύ του Frontex και τρίτης χώρας· επιμένει ότι οι συμφωνίες αυτές πρέπει να προβλέπουν κατάλληλες εγγυήσεις που θα εξασφαλίζουν ότι οι κανόνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα τηρούνται πλήρως, συμπεριλαμβανομένων όσον αφορά την επιστροφή, τις κοινές περιπολίες, την έρευνα και διάσωση ή τις επιχειρήσεις υποκλοπών.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	16.11.2015
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	49 6 6
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Lars Adaktusson, Michèle Alliot-Marie, Francisco Assis, Petras Auštrevičius, James Carver, Javier Couso Permuy, Andi Cristea, Arnaud Danjean, Mark Demesmaeker, Γεώργιος Επιτήδειος, Knut Fleckenstein, Eugen Freund, Sandra Kalniete, Μανώλης Κεφαλογιάννης, Afzal Khan, Janusz Korwin-Mikke, Eduard Kukan, Ilhan Kyuchyuk, Barbara Lochbihler, Sabine Lösing, Andrejs Mamikins, Ramona Nicole Mănescu, Tamás Meszerics, Francisco José Millán Mon, Javier Nart, Pier Antonio Panzeri, Δημήτρης Παπαδάκης, Vincent Peillon, Tonino Picula, Kati Piri, Andrej Plenković, Cristian Dan Preda, Jozo Radoš, Σοφία Σακοράφα, Jacek Saryusz-Wolski, Jaromír Štětina, Charles Tannock, Charles Tannock, László Tőkés, Johannes Cornelis van Baalen
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Ignazio Corrao, Luis de Grandes Pascual, Angel Dzhambazki, Tanja Fajon, Mariya Gabriel, Liisa Jaakonsaari, Javi López, Norica Nicolai, Urmas Paet, Miroslav Poche, Soraya Post, Marietje Schaake, Helmut Scholz, Igor Šoltes, Renate Sommer, Traian Ungureanu, Marie-Christine Vergiat
Αναπληρωτές (άρθρο 200 παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Beatriz Becerra Basterrechea, Claudiu Ciprian Tănăsescu, Ivan Štefanec, Patricija Šulin

12.11.2015

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Ανάπτυξης

προς την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων

σχετικά με την κατάσταση στη Μεσόγειο και την ανάγκη για μια ολιστική προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τη μετανάστευση

(2015/2095(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Beatriz Becerra Basterrechea

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1. θεωρεί ότι, για να βρεθούν μακροπρόθεσμες και βιώσιμες λύσεις, η σημερινή μεταναστευτική κατάσταση μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο στο πλαίσιο μιας ολιστικής ευρωπαϊκής προσέγγισης η οποία θα αποτελεί μέρος μιας συνολικής θεώρησης της μετανάστευσης στο πλαίσιο του θεματολογίου 2030· τονίζει, συνεπώς, ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να ενισχύσουν τη συνεργασία για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών· εκφράζει ικανοποίηση για τη δημιουργία ενός νέου ευρωπαϊκού θεματολογίου για τη μετανάστευση, που θα βασίζεται στα δικαιώματα και που θα σχεδιαστεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Επιτροπή και το Συμβούλιο, με άμεση συμμετοχή των αρμόδιων φορέων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, με διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων μεταναστών, και το οποίο θα στηρίζεται στην αλληλεγγύη και το αίσθημα ευθύνης των κρατών μελών· τονίζει ότι το θεματολόγιο αυτό πρέπει να προβλέπει την αντικατάσταση του κανονισμού του Δουβλίνου από ένα κεντρικό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου με το οποίο θα λαμβάνονται υπόψη οι προτιμήσεις των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων, προκειμένου να καταστεί η δημιουργία ενός χώρου ασφάλειας, ελευθερίας και δικαιοσύνης, να εναρμονιστούν οι διαδικασίες ασύλου και να διασφαλίζεται ο αποτελεσματικός έλεγχος των κοινών εξωτερικών συνόρων· τονίζει την ανάγκη για ένα δεσμευτικό και μόνιμο σύστημα μετεγκατάστασης για τους αιτούντες άσυλο, οι οποίοι δικαιούνται διεθνούς προστασίας·

2. καταδικάζει το γεγονός ότι η Επιτροπή ανέμεινε μέχρι να εκδηλωθεί μία πρωτοφανής ανθρωπιστική κρίση και ένα ισχυρό κύμα διαμαρτυριών και αλληλεγγύης από την κοινωνία των πολιτών που ακολούθησε για να επανεξετάσει τις αποτυχημένες μεταναστευτικές πολιτικές της με μια ολιστική προσέγγιση, η οποία περιλαμβάνει την ανάπτυξη, τη συνεργασία και το σεβασμό της αρχής της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής·

3. επιμένει στην άμεση βελτίωση των φρικτών συνθηκών διαβίωσης εκατομμυρίων ανθρώπων που ζουν σε καταυλισμούς προσφύγων, ιδίως στην Τουρκία, την Ιορδανία και τον Λίβανο· ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την ανθρωπιστική τους βοήθεια και τους μηχανισμούς αρωγής στις χώρες που γειτνιάζουν με ζώνες συγκρούσεων, οι οποίες φιλοξενούν τον μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων· χαιρετίζει τη δέσμευση της Επιτροπής να αυξήσει την οικονομική υποστήριξη προς τις χώρες αυτές και καλεί τα κράτη μέλη να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους· υπενθυμίζει ότι τα βαθύτερα αίτια της μετανάστευσης πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά, με την καταπολέμηση των παγκόσμιων ανισοτήτων, των παραβιάσεων των ανθρώπινων δικαιωμάτων, της φτώχειας, της ανεργίας, της κατάστασης αστάθειας και της κλιματικής αλλαγής και τονίζει ότι, στο πλαίσιο αυτό, είναι άκρως σημαντικό να καταβληθούν προσπάθειες για την ειρηνική διευθέτηση των ένοπλων συγκρούσεων· επισημαίνει το γεγονός ότι η Διάσκεψη Κορυφής της Βαλέτα, στις 11-12 Νοεμβρίου, παρείχε την ευκαιρία για μία συνολική προσέγγιση του τρόπου αντιμετώπισης των βασικών αιτίων της αναγκαστικής μετανάστευσης·

4. θεωρεί ότι η πολιτική της ΕΕ για τη μετανάστευση πρέπει να κάνει διάκριση μεταξύ «προσφύγων» αφενός και «οικονομικών μεταναστών» αφετέρου· τονίζει ότι αυτές οι δύο κατηγορίες μεταναστών θα πρέπει να αποτελούν αντικείμενο διαφορετικών προσεγγίσεων·

5. υπενθυμίζει ότι οι άνδρες, οι γυναίκες και τα παιδιά που πλήττονται από την τρέχουσα κρίση εγκαταλείπουν τις χώρες τους προκειμένου να αποφύγουν τις θρησκευτικές ή πολιτικές διώξεις, τον πόλεμο, τη δικτατορία, την καταπίεση, τα βασανιστήρια, τους αποκεφαλισμούς κ.λπ. και ότι τα δικαιώματά τους ως ανθρώπινα όντα είναι μη διαπραγματεύσιμα· επισημαίνει ότι η πλειονότητα των ατόμων αυτών εμπίπτει στη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 για τους πρόσφυγες που έχει κυρωθεί από τα 28 κράτη μέλη· ζητεί από την ΕΕ να επιβάλει κυρώσεις στις χώρες που καταπατούν τα δικαιώματα αυτά και οι οποίες, με τον τρόπο αυτόν, παραβιάζουν μία από τις βασικές προϋποθέσεις της ένταξής τους στην ΕΕ·

6. καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να καλέσουν τις ΗΠΑ, στο πλαίσιο της διατλαντικής μας συνεργασίας στον τομέα της αναπτυξιακής πολιτικής, να συνεργαστούν μαζί μας για την ανάσχεση του μεταναστευτικού κύματος μέσω εντατικής αναπτυξιακής συνεργασίας στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή και μέσω της παροχής αποτελεσματικής βοήθειας στα εκατομμύρια ανθρώπων που ζουν σε καταυλισμούς προσφύγων·

7. τονίζει ότι η περίπλοκη σχέση ανάπτυξης και μετανάστευσης πρέπει να τύχει αποτελεσματικότερης διαχείρισης, προκειμένου να εναρμονιστούν οι πολιτικές της ΕΕ για την αντιμετώπιση της μετανάστευσης στην ΕΕ με τα μέτρα για την καταπολέμηση της φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες και την άμβλυνση ορισμένων από τις αιτίες της αναγκαστικής μετανάστευσης, για παράδειγμα μέσω της μεγιστοποίησης των συνεπειών των μεταναστευτικών εμβασμάτων στην ανάπτυξη με τη μείωση του κόστους τους· τονίζει την ανάγκη για αποτελεσματική συνεργασία με τρίτες χώρες προκειμένου να εντοπιστούν οι αιτίες που προκαλούν αυτές τις μεταναστευτικές ροές και να μην εξετάζονται μόνο οι συνέπειές τους· υπενθυμίζει ότι η μετανάστευση αυξάνεται με την οικονομική ανάπτυξη έως ότου οι χώρες φτάσουν στο επίπεδο των χωρών υψηλότερου μέσου εισοδήματος (περίπου 7.000-8.000 δολάρια ΗΠΑ κατά κεφαλήν), στη συνέχεια δε αρχίζει να μειώνεται· τονίζει, συνεπώς, ότι για να επιτευχθεί μια μακροπρόθεσμη και βιώσιμη λύση, πρέπει να ενισχυθεί η συνεργασία και να βελτιωθεί η διαχείριση των μεταναστευτικών ροών· αναγνωρίζει ότι η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και η δημιουργία κρατικών δομών που να βασίζονται σε δημοκρατικούς, ισχυρούς και διαφανείς θεσμούς, συμβάλλει σημαντικά στην άμβλυνση των σημαντικότερων αιτιών της αναγκαστικής μετανάστευσης· καλεί την ΕΕ και όλους τους διεθνείς παράγοντες να ενισχύσουν την αναπτυξιακή συνεργασία και τα μέσα μόνιμου πολιτικού διαλόγου·

8. εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για τις απόπειρες χρησιμοποίησης των πιστώσεων αναπτυξιακής βοήθειας με σκοπό να αντιμετωπιστούν προβλήματα μετανάστευσης που δεν συνδέονται με την ανάπτυξη· απορρίπτει το γεγονός ότι οι δαπάνες στήριξης για τους πρόσφυγες στις δωρήτριες χώρες μπορούν να υπολογίζονται ως επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια· απορρίπτει τα σχέδια για τη χρησιμοποίηση και τη σύνδεση της αναπτυξιακής βοήθειας με περισσότερους συνοριακούς ελέγχους ή συμφωνίες για ελέγχους επανεισδοχής με τρίτες χώρες· προτρέπει τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να αυξήσουν τη χρηματοδότηση και τα μέσα που προορίζονται για την αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών κρίσεων· ζητεί την κατάρτιση μακροπρόθεσμου σχεδίου που θα περιλαμβάνει μέτρα τα οποία θα ενισχύουν τον ρόλο των οργανισμών του ΟΗΕ· εκφράζει ικανοποίηση για τη σύσταση ενός καταπιστευματικού ταμείου της ΕΕ για την κρίση στη Συρία και καταπιστευματικού ταμείου έκτακτης ανάγκης της ΕΕ για την Αφρική, που συνιστούν αποτελεσματικά εργαλεία για την ενίσχυση της σταθερότητας και την καταπολέμηση της αναγκαστικής μετακίνησης και της παράτυπης μετανάστευσης καλεί την Επιτροπή να ενισχύει τη διαφάνεια του καταπιστευματικού ταμείου έκτακτης ανάγκης της ΕΕ για την Αφρική· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να συμβάλουν στο καταπιστευματικό ταμείο και υπογραμμίζει ότι θα είναι απαραίτητη η παρακολούθηση και η αξιολόγηση των έργων και προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται, για να εξασφαλιστεί ότι το ταμείο εξυπηρετεί τους σκοπούς του, βοηθώντας κυρίως όσους έχουν ανάγκη και δεν χρηματοδοτεί κυβερνήσεις που ευθύνονται για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

9. παροτρύνει την ΕΕ, την Αφρικανική Ένωση και τον ΟΗΕ να ενισχύσουν τη διεθνή συνεργασία όσον αφορά τη μετανάστευση για να δημιουργηθούν δίαυλοι νόμιμης μετανάστευσης και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να μεγιστοποιήσουν τη θετική συνεισφορά της μετανάστευσης και της ανθρώπινης κινητικότητας στην παγκόσμια ανάπτυξη, όπως αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά στο αναπτυξιακό θεματολόγιο για την περίοδο μετά το 2015, καθώς και στους προτεινόμενους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης και τους σκοπούς που τίθενται σχετικά με τη μετανάστευση· προτρέπει τα κράτη μέλη να προωθήσουν την ένταξη των μεταναστών, η ενεργός συμμετοχή των οποίων στην κοινωνία συμβάλλει στην προώθηση της κοινωνικής ανάπτυξης και της οικονομικής και πολιτιστικής πολυμορφίας της Ένωσης· καλεί την ΕΕ και τις αρχές των κρατών μελών να βελτιώσουν την αναγνώριση ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων των μεταναστών, με στόχο την ταχύτερη και καλύτερη ενσωμάτωσή τους στην αγορά εργασίας·

10. υπενθυμίζει ότι στο άρθρο 13 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του ΟΗΕ κατοχυρώνεται το δικαίωμα των ατόμων να εγκαταλείπουν οποιαδήποτε χώρα, συμπεριλαμβανομένης της πατρίδας τους· τονίζει ότι, παρόλο που το δικαίωμα αυτό αποτελεί ελευθερία και θεμελιώδες δικαίωμα το οποίο θα πρέπει όλοι να μπορούν να απολαμβάνουν, στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα δικαίωμα που μπορούν να ασκούν μόνο οι πολίτες των χωρών του Βορρά και οι πλουσιότεροι πολίτες των χωρών του Νότου· τονίζει ότι είναι αναγκαίο να εφαρμόζεται καλύτερα και πληρέστερα η αρχή της μη επαναπροώθησης, η οποία, ιδίως για τους αιτούντες άσυλο, αποτελεί απόρροια του δικαιώματος στη μετανάστευση, και κατοχυρώνεται στο άρθρο 33 της Σύμβασης του 1951 για τους πρόσφυγες, που περιλαμβάνεται στο Πρωτόκολλο του 1967 για το Καθεστώς των Προσφύγων και επιβεβαιώνεται στο άρθρο 3 της Σύμβασης του 1984 κατά των βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης·

11. τονίζει την ανάγκη για προστασία, προώθηση και τήρηση του διεθνούς δικαιώματος για αναζήτηση ασύλου όπως κατοχυρώνεται στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του ΟΗΕ, περιλαμβανομένης της ανάγκης για καλύτερη εφαρμογή και πλήρη σεβασμό της αρχής της μη-επαναπροώθησης· τονίζει ότι είναι σημαντικό να θεσπιστούν και να ενισχυθούν στις χώρες μετανάστευσης και διέλευσης κέντρα πληροφόρησης για τη μετανάστευση κατά το πρότυπο του Κέντρου Ενημέρωσης και Διαχείριση της Μετανάστευσης (CIGEM) στο Μάλι· τονίζει ότι η έλλειψη νόμιμων οδών δεν αφήνει άλλη επιλογή για πολλούς άνδρες, γυναίκες και παιδιά από το να στραφούν στους παράνομους διακινητές, με τεράστιο κόστος και κίνδυνο για τη ζωή τους· καλεί την ΕΕ να εφαρμόσει την υφιστάμενη νομοθεσία και να δημιουργήσει ασφαλέστερους και νόμιμους διαύλους εισόδου και παραμονής στην ΕΕ·

12. απορρίπτει τις προτάσεις των κρατών μελών να θεσπιστούν ευρωπαϊκά κέντρα άσυλου σε τρίτες χώρες και να ζητηθεί από τις χώρες της Βόρειας Αφρικής και την Τουρκία να συμμετέχουν στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης με σκοπό τη σύλληψη προσφύγων και την επαναφορά τους σε αφρικανικό και τουρκικό έδαφος· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο αυτό, να υποβάλει στο Κοινοβούλιο αξιολόγηση του βαθμού συμβατότητας των εν λόγω προτάσεων προς το διεθνές δίκαιο για το άσυλο, και της ύπαρξης τυχόν άλλων πρακτικών και νομικών εμποδίων στην εφαρμογή του· ζητεί την αντικατάσταση της διαδικασίας του Χαρτούμ από μια διαδικασία βασισμένη στον πλήρη σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων, με άξονα τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι βαθύτερες αιτίες της μετανάστευσης· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εστιάσουν, κατά τη σύνοδο κορυφής της Βαλέτα, τον Νοέμβριο, στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της μετανάστευσης, όπως η φτώχεια, οι ανισότητες, η αδικία, η αλλαγή του κλίματος, η διαφθορά, η κακή διακυβέρνηση και ένοπλες συγκρούσεις·

13. θεωρεί εξαιρετικά σημαντικά τα ζητήματα και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες, τα κορίτσια και οι ευάλωτες ομάδες, όπως είναι οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά, τα άτομα με αναπηρίες, οι μειονότητες και άλλοι, κατά τη μεταναστευτική διαδικασία εντός της ΕΕ, καθώς και ότι αυτά έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη χειραφέτησή τους και στα ανθρώπινα δικαιώματα· αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στα ζητήματα και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι λεσβίες, τα ομοφυλόφιλα, αμφιφυλόφιλα, διεμφυλικά και διαφυλικά άτομα (ΛΟΑΔΔ) στη διαδικασία μετανάστευσης και εντός της ΕΕ· ζητεί να ενταχθεί ρητώς μία διάσταση ΛΟΑΔΔ στο πλαίσιο όλων των πολιτικών που αφορούν τους μετανάστες· τονίζει την επείγουσα ανάγκη μιας προοπτικής χωρίς αποκλεισμούς στις πολιτικές μετανάστευσης που θα λαμβάνει υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα κάθε ευάλωτης ομάδας και ζητεί η διάσταση αυτή να ενσωματωθεί σε όλες τις πολιτικές για τους μετανάστες· επισημαίνει ότι, στο πλαίσιο της νομοθεσίας της ΕΕ για το άσυλο, ο ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων συγκαταλέγεται μεταξύ των κριτηρίων που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την εξέταση αιτήσεων παροχής ασύλου· υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαίο να γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα και ατομικά δικαιώματα των πλέον ευάλωτων μεταναστών·

14. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι μετανάστες έχουν πρόσβαση σε δικαιώματα και υπηρεσίες που εγγυώνται ισότητα και να εμποδίσουν την ανάπτυξη του ρατσισμού και της ξενοφοβίας εντός της ΕΕ·

15. υπενθυμίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί το συμφέρον των παιδιών και των ασυνόδευτων ανηλίκων, ιδίως σε περιπτώσεις χορήγησης ασύλου, σύμφωνα με τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού του 1989 και του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. τονίζει την ανάγκη να ενισχυθούν οι μηχανισμοί προστασίας των παιδιών, προκειμένου να προστατεύονται τα παιδιά ανά πάσα στιγμή από καταχρήσεις και εκμετάλλευση, μεταξύ άλλων με την παροχή βασικών υπηρεσιών, όπως ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ψυχολογική υποστήριξη, υψηλής ποιότητας παιδεία και ειδικά μέτρα για τη σταδιακή τους ένταξη στα κράτη μέλη· ζητεί να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες των οικογενειών που έχουν χωριστεί καθώς και εκείνων που έμειναν πίσω και να αναθεωρηθεί η οδηγία 2003/86/ΕΚ του Συμβουλίου προκειμένου να διευκολυνθεί η οικογενειακή επανένωση·

16. καλεί την Επιτροπή και την ΕΕ να σέβονται πλήρως την αρχή της συνοχής της πολιτικής για την ανάπτυξη στο πλαίσιο των πολιτικών τους για τη μετανάστευση, και ιδίως κατά την εφαρμογή του ευρωπαϊκού θεματολογίου για τη μετανάστευση, λαμβάνοντας υπόψη την σχέση που υφίσταται μεταξύ των εσωτερικών και εξωτερικών πολιτικών και, ως εκ τούτου, τη σχέση μεταξύ μεταναστευτικής και αναπτυξιακής πολιτικής με τις πολιτικές κοινωνικής προστασίας και απασχόλησης στα κράτη μέλη· υπογραμμίζει, συνεπώς, την ανάγκη για μια πιο συστηματική ενσωμάτωση της διάστασης της ανάπτυξης στον τομέα της μετανάστευσης· υπενθυμίζει ότι ορισμένες ενωσιακές πολιτικές και οι περιορισμένες προσπάθειες για την καταπολέμηση των παράνομων ροών κεφαλαίων από αναπτυσσόμενες χώρες συμβάλλουν έμμεσα στην αστάθεια και τα μεταναστευτικά ρεύματα· ζητεί, συνεπώς, η Επιτροπή να υποβάλει ένα σχέδιο δράσης για τη συνοχή των πολιτικών· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η συνοχή των πολιτικών και ο συντονισμός μεταξύ της εξωτερικής δράσης της ΕΕ και των πολιτικών ασφάλειας, άμυνας, εμπορίου, ανθρωπιστικής βοήθειας, μετανάστευσης και αναπτυξιακής συνεργασίας· φρονεί ότι η ΕΕ πρέπει να αναλάβει πλήρως τις ευθύνες της στις περιπτώσεις συγκρούσεων με μια μεγαλύτερη παρέμβαση για τη διασφάλιση της ειρήνης και μόνιμων λύσεων για τους πρόσφυγες (επανεγκατάσταση, τοπική ένταξη, κινητικότητα και επιστροφή, εφόσον αυτό είναι δυνατόν)· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες προκειμένου να διασύνδεσουν τις εσωτερικές και εξωτερικές πολιτικές που αφορούν τη μετανάστευση, με στόχο να προωθηθεί η κινητικότητα των ατόμων κατά τρόπο που συμβάλλει στη βελτίωση της ευζωίας αυτών και των οικογενειών τους·

17. εκφράζει την ανησυχία του για την αύξηση της εισροής «κλιματικών προσφύγων», η οποία προκαλείται λόγω της ξηρασίας, των λιμών και της επιδείνωσης των επιπέδων υγείας και διαβίωσης· θεωρεί ότι οι πληθυσμοί στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες είναι πιο ευάλωτοι στις συνέπειες της αλλαγής του κλίματος, η οποία μπορεί να έχει επιπτώσεις όσον αφορά τη διεύρυνση των ανισοτήτων και της κοινωνικής αστάθειας·

18. καλεί την Επιτροπή να συντονίσει την αναπτυξιακή πολιτική της με τις οικονομικές πολιτικές της, προκειμένου να τερματιστεί η εκμετάλλευση των ανθρώπινων και φυσικών πόρων σε τρίτες χώρες που υπονομεύει τον σκοπό κάθε είδους αναπτυξιακής βοήθειας· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να ρυθμίσουν αυστηρά τις δραστηριότητες των πολυεθνικών εταιρειών ευρωπαϊκής προέλευσης που λειτουργούν σε τρίτες χώρες·

19. υποστηρίζει ένθερμα την αποτελεσματική και εκτενή διάδοση και εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα (UNGP), τόσο εντός όσο και εκτός ΕΕ, και τονίζει την ανάγκη να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα πολιτικής και τα νομοθετικά μέτρα για να αντιμετωπιστούν τα κενά που υπάρχουν στην αποτελεσματική υλοποίηση των εν λόγω κατευθυντήριων γραμμών, μεταξύ άλλων όσον αφορά την πρόσβαση στη δικαιοσύνη· υπενθυμίζει ότι ο στόχος των εν λόγω κατευθυντήριων γραμμών δεν είναι να δημιουργηθούν νέες διεθνείς νομικές υποχρεώσεις, αλλά να θεσπιστεί ένα κοινό παγκόσμιο πρότυπο για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των δυσμενών επιπτώσεων της επιχειρηματικής δραστηριότητας στα ανθρώπινα δικαιώματα·

20. τονίζει την ανάγκη της ένταξης των πολιτικών για την πρόσβαση σε βασικά φάρμακα, στο πλαίσιο της συνοχής της πολιτικής για την ανάπτυξη· επισημαίνει ότι τα ζητήματα ρύθμισης του εμπορίου και της πνευματικής ιδιοκτησίας πρέπει να τυγχάνουν ιδιαίτερης προσοχής, δεδομένης της σημασίας τους για την αποτελεσματική παροχή ιατρικών υπηρεσιών στον αναπτυσσόμενο κόσμο·

21. αποδοκιμάζει το γεγονός ότι το 61% των δημόσιων πόρων για την πολιτική στον τομέα της συνεργασίας για την ανάπτυξη επιστρέφει στις δωρήτριες χώρες, μεταξύ άλλων λόγω σύναψης δημόσιων συμβάσεων με επιχειρήσεις και εξυπηρέτησης του χρέους· ζητεί, συνεπώς, να αυξηθεί η πραγματική βοήθεια, η οποία θα συμβάλει θετικά στην ικανοποίηση των αναγκών του πληθυσμού·

22. ζητεί από την Επιτροπή να αναθεωρήσει τα συστήματα για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση βάσει αποτελεσμάτων της Europe Aid, τα οποία είναι απαραίτητα για τον προγραμματισμό, τον σχεδιασμό και την εφαρμογή των πολιτικών και των παρεμβάσεων της ΕΕ, καθώς και για τη βελτίωση της διαφάνειας και της δημοκρατικής λογοδοσίας. υπενθυμίζει ότι η ενδυνάμωση και ανάπτυξη των βιώσιμων διαρθρωτικών αλλαγών θα πρέπει να αποτελεί βασικό επίκεντρο των πολιτικών μας·

23. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι σε ορισμένα κράτη μέλη, όπως στην Ιταλία, λαμβάνουν χώρα πολλά σοβαρά κρούσματα απάτης και διοικητικών παρατυπιών, που συχνά διαπράττονται με τη συνδρομή του οργανωμένου εγκλήματος, κατά τη διαχείριση ορισμένων κέντρων υποδοχής των αιτούντων άσυλο, και οδηγούν τόσο σε καταχρηστική χρήση ευρωπαϊκών κονδυλίων όσο και σε περαιτέρω επιδείνωση των συνθηκών ζωής και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών·

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	10.11.2015
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	21 1 1
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Beatriz Becerra Basterrechea, Ignazio Corrao, Doru-Claudian Frunzulică, Nathan Gill, Charles Goerens, Enrique Guerrero Salom, Heidi Hautala, Maria Heubuch, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Linda McAvan, Norbert Neuser, Cristian Dan Preda, Lola Sánchez Caldentey, Elly Schlein, Pedro Silva Pereira, Davor Ivo Stier, Paavo Väyrynen, Bogdan Brunon Wenta, Rainer Wieland, Anna Záborská
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Marina Albiol Guzmán, Louis-Joseph Manscour, Joachim Zeller

4.9.2015

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Προϋπολογισμών

προς την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων

σχετικά με την κατάσταση στην περιοχή της Μεσογείου και την ανάγκη για μια ολιστική προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την μετανάστευση

(2015/2095(ΙΝΙ))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Gérard Deprez

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Προϋπολογισμών καλεί την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1. εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκριση εκ μέρους της Επιτροπής ενός φιλόδοξου θεματολογίου της ΕΕ στον τομέα της μετανάστευσης· εκφράζει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, παρά τις δηλώσεις του, δεν επέδειξε το ίδιο επίπεδο φιλοδοξίας, καθώς και για το γεγονός ότι δεν ανέλαβε δράση προς υποστήριξη των ενεργειών της Επιτροπής·

2. χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής για θέσπιση ενός μηχανισμού μετεγκατάστασης 40.000 προσώπων κατά την περίοδο από το 2016 έως το 2017, συνολικού κόστους 240.000.000 ευρώ· υποστηρίζει τις προσπάθειες που κατέβαλαν ορισμένα κράτη μέλη αποδεχόμενα τους προτεινόμενους από την Επιτροπή αριθμούς ατόμων, και σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα ακόμη μεγαλύτερους, και αποδοκιμάζει το γεγονός ότι ο αριθμός των 40.000 ατόμων δεν έχει ακόμη συμπληρωθεί εξαιτίας της απροθυμίας που επέδειξαν ορισμένα κράτη μέλη·

3. χαιρετίζει, εκτός αυτού, τη σύσταση της Επιτροπής για ένα πρόγραμμα επανεγκατάστασης και εκφράζει την ικανοποίησή του για το προβλεπόμενο προς τούτο επιπρόσθετο κονδύλιο των 50.000.000 ευρώ για τα έτη 2015 και 2016· τονίζει ότι το ποσό που προορίζεται για τον σκοπό αυτό πρέπει να αντιστοιχεί στις πραγματικές ανάγκες που εξαρτώνται από τις μελλοντικές μεταναστευτικές ροές και ότι, ως εκ τούτου, πρέπει να προσαρμοστεί αναλόγως·

4. κρίνει ικανοποιητική την αύξηση των πιστώσεων για το Ταμείο ασύλου, μετανάστευσης και ένταξης (ΤΑΜΕ) κατά 57.000.000 ευρώ στο σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 5/2015, και κατά περισσότερα από 169.000.000 ευρώ (171.900.000 ευρώ μετά τον επαναπρογραμματισμό) στο σχέδιο προϋπολογισμού 2016· κρίνει ωστόσο λυπηρή την διαπίστωση ότι, ενώ η διαθέσιμη χρηματοδότηση για την ενίσχυση και την ανάπτυξη ενός κοινού συστήματος ασύλου της ΕΕ πρόκειται να αυξηθεί κατά περισσότερο από 174.000.000 ευρώ (161.694.285 ευρώ μετά τον επαναπρογραμματισμό), η χρηματοδότηση που διατίθεται για την υποστήριξη της νόμιμης μετανάστευσης, της ένταξης και τη βελτίωση των στρατηγικών δίκαιου και αποτελεσματικότερου επαναπατρισμού πρόκειται να μειωθεί κατά 5.000.000 ευρώ περίπου (+ 9.985.847 ευρώ μετά τον επαναπρογραμματισμό)·

5. ζητεί από την Επιτροπή να προβεί σε όσο το δυνατόν ακριβέστερη αξιολόγηση των πιστώσεων που χρειάζεται το ΤΑΜΕ για την περίοδο έως το 2020 και, επί τη βάσει αυτή, να υποβάλει πρόταση για να αυξηθούν οι πιστώσεις του Τομέα 3 και, ενδεχομένως, για να προσαρμοστεί η κατανομή τους μεταξύ των διαφόρων προγραμμάτων εκτέλεσης των πιστώσεων του ταμείου κατά την αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, η οποία αναμένεται να διεξαχθεί έως τα τέλη του 2016· τονίζει επίσης την ανάγκη οι εν λόγω χρηματοδοτήσεις να επιφέρουν ουσιαστική ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία και να μην περιοριστούν απλώς στη στήριξη ήδη υφιστάμενων εθνικών προγραμμάτων·

6. καθιστά σαφή την πρόθεσή του να τροποποιήσει την ονοματολογία του προϋπολογισμού σε ό,τι αφορά το ΤΑΜΕ χάριν διαφάνειας και ενός καλύτερου ελέγχου της κατανομής των ετησίων πιστώσεων μεταξύ των διαφόρων προγραμμάτων και μέσων εκτέλεσης των πιστώσεων του ταμείου· ζητεί το ταμείο αυτό να αποκτήσει μεγαλύτερο περιθώριο ευελιξίας στο μέλλον·

7. εκφράζει την ικανοποίησή του για την αύξηση της χρηματοδότησης του Frontex κατά 41.245.000 ευρώ στο σχέδιο προϋπολογισμού 2016· ζητεί να λάβει αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία σχετικά με το κόστος των επιχειρήσεων «Τρίτων» και «Ποσειδών»· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, παρόλο που έχουν παρέλθει έντεκα έτη από την εγκατάστασή του Frontex στη Βαρσοβία, εξακολουθεί να μην έχει υπογραφεί συμφωνία μεταξύ του Frontex και της πολωνικής κυβέρνησης σχετικά με την έδρα του, με αποτέλεσμα το προσωπικό του οργανισμού να ασκεί τα καθήκοντά του υπό συνθήκες που δεν είναι οι καλύτερες δυνατές· ζητεί από την Επιτροπή να παράσχει πληροφορίες σχετικά με την πρόταση τροποποίησης της εντολής του Frontex όσον αφορά την οργάνωση του επαναπατρισμού·

8. αναγνωρίζει ότι το Συμβούλιο δεν μείωσε τις βασικές γραμμές του Τομέα 3, τουτέστιν του ΤΑΜΕ και του ΤΕΑ, λόγω της ανάγκης για αύξηση των πιστώσεων αυτών· επικρίνει ωστόσο τις μειώσεις στη γραμμή για τη μετανάστευση και το άσυλο, στο πλαίσιο του μηχανισμού αναπτυξιακής συνεργασίας (ΜΑΣ) (-200.000 ευρώ σε πιστώσεις υποχρεώσεων, -5 εκατομμύρια ευρώ σε πιστώσεις πληρωμών), καθώς και στις γραμμές που αφορούν τη μείωση της φτώχειας στις χώρες της Μεσογείου (-50 εκατομμύρια ευρώ σε πιστώσεις πληρωμών) και της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης (-12 εκατομμύρια ευρώ σε πιστώσεις πληρωμών), και γενικότερα τον μηχανισμό προενταξιακής βοήθειας (ΜΠΒ)· πιστεύει ότι οι προτεινόμενες περικοπές είναι αντιπαραγωγικές σε σχέση με τη γενική στρατηγική διαχείρισης των μελλοντικών μεταναστευτικών ροών·

9. τονίζει ότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο θα κληθεί να διαδραματίσει ενισχυμένο ρόλο στη διαχείριση του ασύλου· επισημαίνει ότι η αύξηση του προσωπικού της κατά 4 άτομα είναι καθαρά ανεπαρκής και ότι τα χρηματοδοτικά κονδύλια που της έχουν διατεθεί στο πλαίσιο του σχεδίου προϋπολογισμού 2016 (μη συμπεριλαμβανομένων των εσόδων για ειδικό προορισμό) έχουν μειωθεί, παρόλο που οι πραγματικές ανάγκες της στιγμής υπαγορεύουν αντιθέτως την αύξησή τους·

10. αναγνωρίζει τον ρόλο της Ευρωπόλ στην καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και, πιο συγκεκριμένα, στις δραστηριότητες για την καταπολέμηση των εγκληματικών δικτύων, και εκτιμά ότι για τον ρόλο αυτό απαιτείται επιπλέον προσωπικό σε τουλάχιστον τρία νεοσυσταθέντα κομβικά σημεία· επισημαίνει ότι η προσθήκη τριών ατόμων μόνο στο οργανόγραμμά της δεν επαρκεί για την εκπλήρωση αυτών των εξαιρετικά απαιτητικών καθηκόντων και ότι η χρηματοδότηση που της έχει διατεθεί στο πλαίσιο του σχεδίου προϋπολογισμού του 2016 δεν εξασφαλίζει επαρκείς πόρους για την ενδεδειγμένη εκτέλεση αυτών των καθηκόντων·

11. ζητεί να μην υπόκεινται οι οργανισμοί ΔΕΥ σε μείωση ή αυτόματη αναδιάταξη του προσωπικού τους· ζητεί να θεσπιστεί μια πραγματική μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη στρατηγική για τους εν λόγω οργανισμούς·

12. κρίνει ικανοποιητική την αύξηση της χρηματοδότησης που προβλέπεται στο σχέδιο προϋπολογισμού 2016 για το άσυλο και την μετανάστευση· υπογραμμίζει ότι τα μη χρησιμοποιηθέντα κονδύλια μπορούν να μεταφερθούν σε άλλες γραμμές του προϋπολογισμού προς αντιμετώπιση απρόβλεπτων προκλήσεων και εξελίξεων, όπως περιγράφεται στο ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τη μετανάστευση·

13. κρίνει απαραίτητο να διεξάγονται αυστηροί έλεγχοι στη χρησιμοποίηση όλων των πιστώσεων που συνδέονται με ζητήματα μετανάστευσης, ιδίως όσον αφορά τις διαδικασίες εργολαβίας και υπεργολαβίας, λόγω των αρκετών περιστατικών απάτης και κακής διαχείρισης που έχουν σημειωθεί στα κράτη μέλη.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	3.9.2015
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	23 4 3
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Jonathan Arnott, Jean-Paul Denanot, Gérard Deprez, José Manuel Fernandes, Eider Gardiazabal Rubial, Carlos Iturgaiz, Bernd Kölmel, Zbigniew Kuźmiuk, Vladimír Maňka, Ernest Maragall, Clare Moody, Siegfried Mureşan, Victor Negrescu, Liadh Ní Riada, Patricija Šulin, Paul Tang, Indrek Tarand, Isabelle Thomas, Inese Vaidere, Daniele Viotti, Marco Zanni, Ελευθέριος Συναδινός, Λευτέρης Χριστοφόρου, Неджми Али
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Anneli Jäätteenmäki, Nils Torvalds, Tomáš Zdechovský, Андрей Новаков
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Anthea McIntyre, Tatjana Ždanoka

18.2.2016

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων

προς την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων

(2015/2095(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Elisabeth Morin-Chartier

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1. αναγνωρίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής όσον αφορά τη δημιουργία ενός φιλόδοξου θεματολογίου στον τομέα της μετανάστευσης και προτρέπει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να υιοθετήσει υψηλό επίπεδο φιλοδοξίας και πληρότητας, και να διατηρήσει ενιαία στάση προκειμένου να παράσχει έγκαιρες και ισχυρές απαντήσεις στη μεταναστευτική κρίση· καλεί το Συμβούλιο να στηρίξει με προορατικότητα το έργο της Επιτροπής μέσω συγκεκριμένων πράξεων και ταχείας δράσης και λαμβάνοντας πρακτικά μέτρα που θα στοχεύουν στην επίτευξη κοινών στόχων, βάσει των αρχών της αλληλεγγύης και της δίκαιης κατανομής των ευθυνών μεταξύ όλων των κρατών μελών· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για την αρνητική στάση ορισμένων κρατών μελών έναντι της υιοθέτησης μιας αποτελεσματικής και βιώσιμης πολιτικής λύσης που να σέβεται τις θεμελιώδεις αξίες επί των οποίων στηρίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των αρχών της ίσης μεταχείρισης, της αλληλεγγύης και της κοινής ευθύνης·

2. διαπιστώνει ότι το σημερινό κύμα προσφύγων συνιστά ευρωπαϊκή πρόκληση που εντάσσεται σε ένα παγκόσμιο πλαίσιο και πρέπει να αντιμετωπιστεί ως τέτοια και από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο·

3. τονίζει ότι, ιδιαίτερα, η κοινωνική πτυχή του κύματος προσφύγων απαιτεί μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου, τη συζήτηση ευρωπαϊκών συμφωνιών περί ποσοστώσεων καθώς και μέτρα για την επιτόπια καταγραφή των πολύ ευάλωτων ομάδων προσφύγων σε ιδιαίτερα πληγείσες γειτονικές χώρες των περιοχών σε κρίση·

4. τονίζει ότι η μόνη εφικτή λύση για τη διαχείριση της εισροής των υπηκόων τρίτων χωρών και των απάτριδων είναι η θέσπιση ενός μόνιμου μηχανισμού μετεγκατάστασης για όλα τα κράτη μέλη, το ταχύτερο δυνατόν· επισημαίνει ότι, μεσοπρόθεσμα, το ζήτημα που τίθεται από την τρέχουσα προσφυγική κρίση είναι η βούληση της Ευρώπης να ενσωματώσει τους πρόσφυγες στην κοινωνία της, δεδομένου ότι οι πρόσφυγες δεν επιδιώκουν τη μόνιμη παραμονή· υπογραμμίζει ότι η εκπαίδευση και η απασχόληση είναι αναγκαίες ως βάση για μια επιτυχημένη ενσωμάτωση των προσφύγων και των μεταναστών· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, να λάβει άμεσα μέτρα και να επιλέξει ένα σχέδιο που θα έχει στόχο και θα προωθεί την κοινωνική ένταξη των προσφύγων και την ενσωμάτωσή τους στην αγορά εργασίας της ΕΕ η οποία εξακολουθεί να πλήττεται από τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τις διαφορές μεταξύ οικονομικών μεταναστών και προσφύγων·

5. τονίζει ότι η πραγματική ενσωμάτωση είναι μια αμφίδρομη διαδικασία που απαιτεί την αμοιβαία δέσμευση των προσφύγων και της Ευρώπης και των πολιτών της· επισημαίνει ότι είναι απαραίτητη η διασφάλιση ενός αποτελεσματικού και ευέλικτου συστήματος αναγνώρισης του καθεστώτος πρόσφυγα και μεταφοράς των προσφύγων στις χώρες προορισμού τους έτσι ώστε να ξεκινήσει άμεσα η διαδικασία της κοινωνικής και επαγγελματικής ενσωμάτωσης προτρέπει την Επιτροπή να προωθήσει τη σύγκλιση της κοινωνικής προστασίας προς τα επάνω και να μεριμνήσει για την ταχεία χορήγηση αδειών εργασίας στα άτομα με αναγνωρισμένο καθεστώς πρόσφυγα, σε όλα τα κράτη μέλη·

6. καλεί τα κράτη μέλη να ανταλλάξουν ορθές πρακτικές σχετικά με τον τρόπο ενσωμάτωσης των προσφύγων στην ευρωπαϊκή κοινωνία και αγορά εργασίας· καλεί την Επιτροπή να αξιοποιήσει τις εμπειρίες των κρατών μελών και να αναπτύξει μια δέσμη συστάσεων για την αποτελεσματική ολοκλήρωση της εν λόγω διεργασίας·

7. υπενθυμίζει τις κοινές βασικές αρχές της ΕΕ για την πολιτική ένταξης των μεταναστών[17] ως βασική προσέγγιση της ενσωμάτωσης·

8. καλεί την Επιτροπή να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες των ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας καθώς και των ευπαθών ομάδων, όπως ασυνόδευτοι ανήλικοι, γυναίκες, νεαρά άτομα, παιδιά και ηλικιωμένοι, και να προωθήσει, όποτε αυτό είναι δυνατό, σχετικές δράσεις σε τρίτες χώρες στο στάδιο πριν από την αναχώρηση· ζητεί εν προκειμένω να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη συχνά ευάλωτη θέση των γυναικών στη διεργασία κοινωνικής ένταξης και ενσωμάτωσης στην αγορά εργασίας· ανησυχεί για τις πρόσφατες διαπιστώσεις σχετικά με τον μεγάλο αριθμό ασυνόδευτων παιδιών προσφύγων που αγνοούνται, και ζητεί από τις αρχές να διερευνήσουν το πού βρίσκονται·

9. ενθαρρύνει την Επιτροπή να ενισχύσει τον διάλογο με τις επιχειρήσεις και την αγορά εργασίας για τη μετανάστευση και τις δεξιότητες, με σκοπό να προσδιοριστούν οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού σε συγκεκριμένους τομείς, συμπεριλαμβανομένου του επιχειρηματικού τομέα, και να ανοίξουν δίαυλοι νόμιμης μετανάστευσης με καλή διαχείριση και ευκαιρίες απασχόλησης για πρόσφυγες· είναι της άποψης ότι ο διάλογος αυτός θα πρέπει να στηρίζεται στην ισόρροπη εκπροσώπηση των συμφερόντων με σκοπό την βασιζόμενη σε δικαιώματα ενσωμάτωση των μεταναστών και των προσφύγων στην αγορά εργασίας·

10. υποστηρίζει ότι, κατά τον σχεδιασμό πολιτικών για την ενσωμάτωση στην ΕΕ, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα δεδομένα που αφορούν την αγορά εργασίας, ιδίως όσον αφορά την ανεργία και τις ευκαιρίες απασχόλησης, και τα δεδομένα για την κοινωνική κατάσταση στον μόνιμο μηχανισμό μετεγκατάστασης των προσφύγων, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι η διεργασία αυτή δεν επηρεάζει αρνητικά την κοινωνική και οικονομική κατάσταση στις περιοχές υποδοχής, και ιδίως εκείνες που πλήττονται πιο σκληρά από την οικονομική κρίση, και στα κράτη μέλη που είναι περισσότερο χρεωμένα και εξακολουθούν να βρίσκονται στη διαδικασία δημοσιονομικής εξυγίανσης, και να διασφαλίζεται καλύτερη κοινωνική ένταξη και ενσωμάτωση των προσφύγων στην αγορά εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική και οικονομική αστάθεια αυτών των εδαφών και του πληθυσμού τους αποτελεί παράγοντα ανεξάρτητο από την υφιστάμενη κατάσταση έκτακτης ανάγκης των προσφύγων, δεδομένων των πραγματικών ευκαιριών απασχόλησης στις περιφέρειες αυτές·

11. θεωρεί ότι ένα σύστημα στο πλαίσιο του οποίου οι αιτούντες άσυλο θα μπορούν, στο βαθμό που αυτό είναι δυνατό στην πράξη, να υποβάλουν αίτηση ασύλου σε κράτος μέλος στο οποίο έχουν ήδη οικογενειακές σχέσεις, δεσμούς με την τοπική κοινωνία ή καλύτερες προοπτικές απασχόλησης, θα μπορούσε να βελτιώσει σημαντικά τις προοπτικές ενσωμάτωσής τους·

12. τονίζει ότι πρέπει επίσης να αναπτυχθεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη μετανάστευση όπου θα ενσωματώνεται το κρίσιμο δημογραφικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει επί του παρόντος η Ευρώπη και η οικονομία της· επισημαίνει, ωστόσο, ταυτόχρονα ότι η ενσωμάτωση των προσφύγων και των μεταναστών αποτελεί σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα και μια δυνατότητα για τη δημογραφική ανάπτυξη και την ενίσχυση της βάσης δεξιοτήτων της Ευρώπης· καλεί τα κράτη μέλη να προβούν σε ψηφιακή απογραφή των επαγγελματικών προφίλ των προσφύγων ούτως ώστε η εγκατάστασή τους να μπορεί να αντιστοιχηθεί με την κατάσταση της αγοράς εργασίας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο·

13. υπενθυμίζει ότι η Επιτροπή έχει υποδείξει ότι τα ευρωπαϊκά ταμεία, ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για συμμετοχή στην προσπάθεια ενσωμάτωσης των προσφύγων· καλεί τις διαχειριστικές αρχές των ταμείων αυτών να τα χρησιμοποιήσουν με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο για να καταστεί δυνατόν η ενσωμάτωση των προσφύγων να αντιμετωπιστεί με τρόπο που δεν θα είναι επιζήμιος για τους άλλους στόχους και αποδέκτες, ειδικά τις πιο ευάλωτες ομάδες, και να εξασφαλιστεί ότι όλοι οι αποδέκτες θα ωφεληθούν· σημειώνει ότι η Επιτροπή έχει δηλώσει επίσης ότι είναι πρόθυμη να βοηθήσει τις διαχειριστικές αρχές να προσαρμόσουν τα επιχειρησιακά προγράμματα του ΕΚΤ, για την ένταξη των μεταναστών και των προσφύγων αποτελεσματικά χωρίς να υπονομεύονται οι στόχοι του ΕΚΤ για την απασχόληση· εφιστά επίσης την προσοχή στο γεγονός ότι υπάρχουν διαθέσιμα ταμεία για την παροχή κατάρτισης στη διαχείριση της ποικιλομορφίας και της ισότητας στον χώρο εργασίας και για τη στήριξη των τοπικών και περιφερειακών αρχών σε σχέση με τα μέτρα ενσωμάτωσης·

14. παροτρύνει την Επιτροπή, στο πλαίσιο της ενδιάμεσης αναθεώρησης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου που προβλέπεται για το 2016, να εξασφαλίσει ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ, – και ειδικότερα το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο – επικεντρώνεται περισσότερο στην κοινωνική και επαγγελματική ενσωμάτωση των προσώπων με καθεστώς πρόσφυγα· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τη δυνατότητα χρήσης του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (ΤΑΜΕ) για μέτρα κοινωνικής και επαγγελματικής ενσωμάτωσης των υπηκόων τρίτων χωρών· καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), σε συνδυασμό με άλλα ταμεία της ΕΕ, ώστε να στηρίξουν τις επενδύσεις που απαιτούνται για την ενσωμάτωση της εισροής προσφύγων στο πλαίσιο μεσοπρόθεσμα· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο της ενδιάμεσης αναθεώρησης του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, να αυξήσει τα κονδύλια για τις κοινωνικές πολιτικές, με σκοπό να ενισχυθεί η πολιτική για τη συνοχή ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει την ενσωμάτωση των προσφύγων στην αγορά εργασίας και την κοινωνική τους ένταξη·

15. καλεί τα κράτη μέλη να παράσχουν στις δημόσιες υπηρεσίες εύρεσης απασχόλησης επαρκή μέσα για την πλήρη ένταξη στην αγορά εργασίας των προσφύγων που είναι επιλέξιμοι για να εργαστούν· επισημαίνει ότι το ευρωπαϊκό δίκτυο δημόσιων υπηρεσιών εύρεσης απασχόλησης μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ενσωμάτωση των μεταναστών στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας·

16. υπενθυμίζει επίσης τη σημασία της παροχής βοήθειας στις ΜΜΕ, κατά περίπτωση, ώστε να απασχολούν μετανάστες εργαζομένους·

17. υπογραμμίζει ότι η πρόσβαση στην αγορά εργασίας αποτελεί στοιχείο ζωτικής σημασίας για την ενσωμάτωση και την προστασία της αξιοπρέπειας των προσφύγων· επικροτεί τις προσπάθειες ορισμένων κρατών μελών να συντομεύσουν τις προθεσμίες πρόσβασης των προσφύγων στην αγορά εργασίας στο πλαίσιο της μεταφοράς της οδηγίας 2013/33/ΕΕ στο εθνικό δίκαιο[18]·

18. καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν προσεκτικά τα εκπαιδευτικά τους συστήματα ώστε να προσδιορίσουν τρόπους για την ταχύτερη δυνατή ένταξη των παιδιών των προσφύγων στην εκπαιδευτική διεργασία·

19. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, να καταρτίσει ομοιόμορφο καθεστώς το οποίο θα συμβαδίζει με τα υφιστάμενα ευρωπαϊκά συστήματα με σκοπό τη διευκόλυνση και την επιτάχυνση της πιθανής επίσημης αναγνώρισης της ισοδυναμίας πτυχίου, καθώς και της επίσημης και ανεπίσημης αναγνώρισης των δεξιοτήτων, σε συνδυασμό με την τυποποίηση της αναγνώρισης και της ισοδυναμίας μεταξύ των κρατών μελών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, βοηθώντας με τον τρόπο αυτό τους πρόσφυγες και τους μετανάστες να ενσωματωθούν πλήρως στην κοινωνία και στην εργασία στο επίπεδο των δεξιοτήτων τους και όχι κάτω από αυτό, όπως συμβαίνει συχνά·

20. υποστηρίζει ότι η κατάρτιση πρέπει να είναι διαθέσιμη και εύκολα προσβάσιμη από τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, και ότι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες πρέπει, επειγόντως, να παρακολουθούν μαθήματα γλώσσας και ενσωμάτωσης τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο μέρος, και προσφέρονται ως αναπόσπαστο μέρος, του προγράμματος μετεγκατάστασης, αμέσως μετά την άφιξη των ατόμων που μετεγκαθίστανται στο έδαφος του κράτους μετεγκατάστασης, επιπροσθέτως της ιατρικής και ψυχολογικής υποστήριξης των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων·

21. υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό να επικυρώνονται οι δεξιότητες που αποκτώνται και κατά την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας στην ΕΕ ώστε να προσφέρουν προστιθεμένη αξία στους εργαζομένους που αποφασίζουν να εγκαταλείψουν την ΕΕ για να εργαστούν σε άλλη χώρα·

22. επισημαίνει ότι η ομαλή ενσωμάτωση των προσφύγων και των μεταναστών στις κοινότητες υποδοχής απαιτεί βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα προσέγγιση και την κινητοποίηση όλων των θεσμικών και κοινωνικών δυνάμεων, δεδομένου ότι οι κοινωνικοί εταίροι μπορούν να συμβάλλουν στην αξιοποίηση των οφελών που προσφέρει η ταχύτερη ενσωμάτωση των μεταναστών και των προσφύγων στην τοπική αγορά εργασίας· καλεί τα κράτη μέλη, συνεπώς, να λαμβάνουν δεόντως υπόψη όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς κατά τον σχεδιασμό στρατηγικών ενσωμάτωσης·

23. καλεί τα κράτη μέλη να προετοιμάσουν τις τοπικές κοινωνίες για την υποδοχή των προσφύγων και των οικογενειών τους μέσω επαρκώς σχεδιασμένων εκστρατειών ενημέρωσης·

24. ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν και να στηρίξουν πρωτοβουλίες της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών που αποσκοπούν στην παροχή βοήθειας σε μετανάστες και πρόσφυγες, όπως το ευρωπαϊκό δίκτυο σημείων επαφής για μετανάστες και το δίκτυο UnionMigrantNet, τα οποία αποτελούν δύο μόνο παραδείγματα διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ των σημείων επαφής που παρέχουν στους μετανάστες πληροφορίες και βοήθεια σε θέματα ένταξης·

25. προειδοποιεί την Επιτροπή για τον κίνδυνο που συνεπάγεται η αδήλωτη εργασία των μεταναστών για την υγεία και την ασφάλειά τους, η οποία τους στερεί επιπλέον τα εργασιακά και κοινωνικά τους δικαιώματα· καλεί την Επιτροπή να αποτρέψει τη σοβαρή εργασιακή εκμετάλλευση· υπενθυμίζει την ύπαρξη συστημάτων επιβολής κυρώσεων για τους εργοδότες που εκμεταλλεύονται εργαζόμενους μετανάστες, τα οποία προβλέπονται από την οδηγία για τις κυρώσεις[19] και την οδηγία για τους εποχικά εργαζόμενους[20]· καλεί, ωστόσο, την Επιτροπή να εργαστεί προς την κατεύθυνση ενός συστήματος με άξονα την ενσωμάτωση το οποίο θα περιλαμβάνει όλες τις πτυχές αυτών των προβλημάτων, μεταξύ άλλων με σκοπό να παρέχεται στους πρόσφυγες επαρκής προστασία ώστε να εξαλειφθεί η εκμετάλλευση των εργαζόμενων μεταναστών·

26. υπενθυμίζει ότι, για να αποφευχθεί η εφαρμογή ενός συστήματος δύο επιπέδων στους χώρους εργασίας, είναι σημαντικό οι μετανάστες εργαζόμενοι να μπορούν να έχουν πρόσβαση στα εργασιακά τους δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος συμμετοχής σε συνδικαλιστική οργάνωση·

27. υπενθυμίζει τους κινδύνους που συνεπάγεται τόσο για τον εργαζόμενο όσο και για τον εργοδότη η υπογραφή σύμβασης εργασίας ενός αιτούντα άσυλο στο βαθμό που η αίτηση παροχής ασύλου μπορεί να απορριφθεί· εκτιμά ότι αυτό μπορεί επίσης να θέσει σε κίνδυνο τους στόχους της Επιτροπής όσον αφορά την πολιτική επιστροφής στη χώρα καταγωγής·

28. επισημαίνει ότι η πλειονότητα των αιτούντων άσυλο των οποίων οι αιτήσεις έχουν απορριφθεί σε οποιοδήποτε κράτος μέλος, παραμένουν στην ΕΕ χωρίς νομικό καθεστώς, γεγονός που σημαίνει ότι υπάρχει αυξανόμενος αριθμός παράνομων μεταναστών χωρίς δικαίωμα εργασίας και χωρίς πρόσβαση στην εκπαίδευση για τα παιδιά τους· τονίζει ως εκ τούτου την ανάγκη ελέγχου και παρακολούθησης των παράνομων μεταναστών καθώς διατρέχουν τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, με αποτέλεσμα να είναι ευάλωτοι σε κάθε είδος εξωτερικής επιρροής, συμπεριλαμβανομένου του ριζοσπαστισμού·

29. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διοργανώσουν εκστρατείες ενημέρωσης στις χώρες προέλευσης των μεταναστών με σκοπό την παροχή κατάλληλων και επαρκών πληροφοριών για τις νομικές διαδικασίες εισόδου στην ΕΕ, καθώς και για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους στα κράτη μέλη, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ότι όσοι ταξιδεύουν έχουν βάσιμο και νόμιμο λόγο να ζητούν άσυλο·

30. τονίζει ότι η ΕΕ θα πρέπει να προσφέρει στα άτομα που θέλουν να έρθουν στην Ευρώπη νόμιμους διαύλους εισόδου και παραμονής στην ΕΕ και τρόπους με τους οποίους μπορούν να αλλάξουν το καθεστώς μετανάστη στη διάρκεια της παραμονής τους στην ΕΕ, και θα πρέπει να αναπτύξει μια ουσιαστική πολιτική κυκλικής μετανάστευσης· ζητεί να δημιουργηθεί ένας διάδρομος μετανάστευσης εργατικού δυναμικού για τις υποψήφιες χώρες προς ένταξη στην ΕΕ, πράγμα που θα διευκόλυνε την πρόσβαση των πολιτών των χωρών αυτών στην αγορά εργασίας της ΕΕ·

31. καλεί την Επιτροπή, κατά την αναθεώρηση της οδηγίας για τη «μπλε κάρτα»[21], να υιοθετήσει φιλόδοξη προσέγγιση με σκοπό να ενισχύσει τη σημασία της μπλε κάρτας της ΕΕ, η οποία ισχύει για τους εργαζομένους υψηλής ειδίκευσης από τρίτες χώρες και συμβάλει στην αντιμετώπιση των δημογραφικών προκλήσεων της ΕΕ μέσω της κάλυψης των ελλείψεων στις ευρωπαϊκές αγορές εργασίας· τονίζει ότι οι μετανάστες υψηλής εξειδίκευσης θα μπορούσαν να αποτελούν πλεονέκτημα για την ενσωμάτωση και την αφομοίωση άλλων υπηκόων τρίτων χωρών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, και τονίζει την ανάγκη μιας σφαιρικής αξιολόγησης της μεταναστευτικής ροής που να περιλαμβάνει αξιολόγηση των τρόπων δράσης για την καταπολέμηση των υφιστάμενων ελλείψεων στις ευρωπαϊκές αγορές εργασίας με σκοπό την επίτευξη μιας αμοιβαία επωφελούς κατάστασης·

32. προτείνει να αυξηθεί σημαντικά η βοήθεια προς τις χώρες του Νότου που φιλοξενούν μεγάλο αριθμό προσφύγων και μεταναστών καθώς και να υπάρξει στενή συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και με τις ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται επί τόπου.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	17.2.2016
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	42 9 3
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Laura Agea, Guillaume Balas, Brando Benifei, Mara Bizzotto, Vilija Blinkevičiūtė, Enrique Calvet Chambon, David Casa, Ole Christensen, Jane Collins, Martina Dlabajová, Elena Gentile, Arne Gericke, Marian Harkin, Czesław Hoc, Danuta Jazłowiecka, Agnes Jongerius, Jan Keller, Ádám Kósa, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Jean Lambert, Jérôme Lavrilleux, Patrick Le Hyaric, Jeroen Lenaers, Verónica Lope Fontagné, Javi López, Thomas Mann, Dominique Martin, Joëlle Mélin, Elisabeth Morin-Chartier, Emilian Pavel, João Pimenta Lopes, Marek Plura, Terry Reintke, Sofia Ribeiro, Maria João Rodrigues, Claude Rolin, Anne Sander, Sven Schulze, Siôn Simon, Jutta Steinruck, Romana Tomc, Ulrike Trebesius, Marita Ulvskog, Renate Weber, Jana Žitňanská, Κωνσταντίνα Κούνεβα, Λάμπρος Φουντούλης
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Amjad Bashir, Tania González Peñas, Miapetra Kumpula-Natri, António Marinho e Pinto, Tamás Meszerics, Ivo Vajgl, Νεοκλής Συλικιώτης

19.10.2015

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού

προς την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων

σχετικά με την κατάσταση στην περιοχή της Μεσογείου και την ανάγκη για μια ολιστική προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά την μετανάστευση

(2015/2095(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Merja Kyllönen

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού καλεί την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

A. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα θαλάσσια σύνορα της Ένωσης στην περιοχή της Μεσογείου αποτελούν εξωτερικά σύνορα της ΕΕ τα οποία, αντίθετα με τα χερσαία σύνορα, δεν μπορούν να κλείσουν, και ότι το πρόβλημα της εισροής προσφύγων πρέπει να αντιμετωπιστεί ως επείγον ζήτημα ώστε να οι μετανάστες να μην πέφτουν θύματα λαθροδιακινητών και εγκληματικών δικτύων·

1. εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι ο αριθμός των ανθρώπων που διακινδυνεύουν τη ζωή τους προσπαθώντας να διέλθουν από επικίνδυνες θαλάσσιες διαβάσεις στην περιοχή της Μεσογείου προς την ΕΕ αυξάνεται δραματικά· τονίζει ότι η Μεσόγειος είναι η μεγαλύτερη θαλάσσια μεταναστευτική διαδρομή στον κόσμο, με πυκνό δίκτυο εμπορικής κίνησης· τονίζει ότι η σημερινή κρίση της μετανάστευσης έχει θέσει τον τομέα της εμπορικής ναυτιλίας κάτω από μεγάλη πίεση, αυξάνοντας το μερίδιο της επιβάρυνσής του, ιδίως όσον αφορά τη συμμόρφωση προς τους κανόνες σχετικά με την ασφάλεια του πληρώματος και την ασφάλεια γενικά· πιστεύει ότι τα ολοκληρωμένα μέτρα με τα οποία η ΕΕ προτίθεται να αντιμετωπίσει τα πολυδιάστατα προβλήματα που προκαλεί αυτή η κρίση θα πρέπει να λαμβάνουν δεόντως υπόψη το γεγονός αυτό και, επομένως, να μειώνουν τις αρνητικές επιπτώσεις στον τομέα των μεταφορών·

2. υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες^[22]1, τη σύμβαση UNCLOS^[23]2, τη σύμβαση SOLAS^[24]3 και τη σύμβαση SAR^[25]4, κάθε κράτος που είναι μέρος των συμβάσεων αυτών επιβάλλει στους πλοιάρχους των σκαφών τα οποία φέρουν τη σημαία του να παρέχουν, στο μέτρο του δυνατού και χωρίς να θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο το σκάφος, το πλήρωμα ή τους επιβάτες, βοήθεια σε οποιονδήποτε κινδυνεύει στη θάλασσα, ανεξάρτητα από την εθνικότητα ή το καθεστώς του προσώπου αυτού ή από τις συνθήκες υπό τις οποίες βρίσκεται το πρόσωπο αυτό, να εξυπηρετούν τις πρώτες ιατρικές ή άλλες ανάγκες του και να το οδηγούν σε ασφαλή προορισμό, καθώς και να συμμετέχουν ενεργά στις θαλάσσιες επιχειρήσεις αναζήτησης και διάσωσης· τονίζει ότι η διάσωση προσώπου που κινδυνεύει στη θάλασσα δεν είναι μόνο διεθνής υποχρέωση αλλά και ηθικό καθήκον·

3. καλεί όλες τις λιμενικές και ναυτιλιακές αρχές των κρατών μελών και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια στη Θάλασσα (EMSA), και ιδίως τους πλοιάρχους των σκαφών που πλέουν στη Μεσόγειο, να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί όσον αφορά σκάφη που ενδέχεται να μεταφέρουν μετανάστες και πρόσφυγες, οι οποίοι ίσως κινδυνεύουν· σε αυτό το πλαίσιο, προτείνει να εφαρμόζουν αυστηρά τις κατευθυντήριες οδηγίες που έχουν εκδώσει ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός και η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες σχετικά με τη μεταχείριση των προσώπων που διασώζονται στη θάλασσα^[26]5·

4. υπογραμμίζει ότι, από την 1η Ιανουαρίου έως την 31η Μαΐου 2015, διασώθηκαν 47.265 μετανάστες στη Μεσόγειο, 13.475 από τους οποίους διασώθηκαν από εμπορικά πλοία^[27]6· σημειώνει ότι, στη διάρκεια αυτών των πέντε μηνών, ζητήθηκε από 302 εμπορικά πλοία να αλλάξουν δρομολόγιο και να μεταβούν σε συγκεκριμένες τοποθεσίες για να παράσχουν βοήθεια σε επιχειρήσεις διάσωσης, και ότι 104 από αυτά τα πλοία κλήθηκαν εντέλει να διασώσουν και να αποβιβάσουν μετανάστες, λόγω του επείγοντος χαρακτήρα της κατάστασης·

5. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, μόνο στη διάρκεια του 2015 μέχρι σήμερα, περισσότεροι από 3.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους επιχειρώντας να διασχίσουν τη Μεσόγειο, σύμφωνα με στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες^[28]7·

6. ζητεί από το Συμβούλιο να εγκρίνει επειγόντως την πρόταση που κατέθεσε η Επιτροπή στις 9 Σεπτεμβρίου 2015 και ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στη συνεδρίασή του της 17ης Σεπτεμβρίου, και η οποία αποσκοπεί στην επανεγκατάσταση 120.000 ανθρώπων που χρειάζονται διεθνή προστασία, καθώς και να αξιολογεί συνεχώς πιθανές επιπρόσθετες ανάγκες όσον αφορά την προστασία των προσφύγων·

7. τονίζει ότι, ενώ η πρωταρχική ευθύνη ανήκει στα κράτη μέλη, τα εμπορικά πλοία διαδραματίζουν καίριο ρόλο στις επιχειρήσεις διάσωσης, όσον αφορά τόσο τον αριθμό όσο και τις ενέργειές τους· τονίζει ότι τα εμπορικά σκάφη δεν διαθέτουν ούτε τον εξοπλισμό, ούτε και εκπαιδευμένο πλήρωμα ώστε να είναι επαρκώς προετοιμασμένα για να λαμβάνουν συστηματικά μέρος σε τόσο μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις διάσωσης·

8. υπενθυμίζει ότι η βοήθεια που παρέχεται στις επιχειρήσεις διάσωσης από εμπορικά σκάφη και τα πληρώματά τους δεν πρέπει να αντικαθιστά τη βοήθεια προς τους μετανάστες στη θάλασσα που πρέπει να συνεχίσει να παρέχεται από τις αρμόδιες αρχές της ΕΕ και των κρατών μελών, οι οποίες έχουν την υποχρέωση να διαθέσουν τους απαραίτητους ανθρώπινους και υλικούς πόρους· αναγνωρίζει και επιδοκιμάζει τη σημαντική και γενναιόδωρη συμβολή των ανθρωπιστικών οργανώσεων στη διάθεση σωστικών λέμβων και την αποστολή σκαφών στη Μεσόγειο, ιδίως εκ μέρους των Γιατρών Χωρίς Σύνορα και του Υπεράκτιου Σταθμού Πρώτων Βοηθειών για τους Μετανάστες (MOAS)·

9. σημειώνει ότι οι πιθανές οικονομικές και δικαστικές συνέπειες για τα πλοία που προβαίνουν σε διάσωση και τους ιδιοκτήτες τους, αποθαρρύνει ορισμένα πλοία από την παροχή βοήθειας· καλεί τα κράτη μέλη να μην τιμωρούν όσους εθελοντικά βοηθούν μετανάστες για ανθρωπιστικούς λόγους, συμπεριλαμβανομένων των ναυτιλιακών εταιρειών και των πλοιοκτητών· καλεί την Επιτροπή να προτείνει αναθεώρηση της οδηγίας 2001/51/ΕΚ του Συμβουλίου·

10. φοβάται ότι, με δεδομένο πως τα σκάφη και τα πληρώματά τους δεν μπορούν να είναι κατάλληλα προετοιμασμένα για να χειριστούν τέτοιες επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στα συνήθη καθήκοντά τους, η κατάσταση στη Μεσόγειο, όπου ήδη βιώνεται μια ανθρώπινη τραγωδία, θα μπορούσε να οδηγήσει σε ατυχήματα τα οποία ενδέχεται να στοιχίσουν τη ζωή σε μετανάστες και σε μέλη των πληρωμάτων, αλλά και να δημιουργήσει κινδύνους για την ασφάλεια στη θάλασσα και για το περιβάλλον·

11. επιδοκιμάζει την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Δράσης για τη Μετανάστευση» (COM (2015)0240) και ζητεί επίμονα από όλα τα κράτη μέλη να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να λάβουν επαρκή και άμεσα μέτρα, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ΕΕ, ώστε να αποφευχθούν νέες ανθρώπινες τραγωδίες στη Μεσόγειο και να εξασφαλιστεί η τήρηση των διεθνών και ηθικών υποχρεώσεων σύμφωνα με τις αρχές της αλληλεγγύης και της συνυπευθυνότητας· προτρέπει την ΕΕ και τα κράτη μέλη να βρουν μια αποτελεσματική και βιώσιμη λύση για τις τρέχουσες ελλείψεις του συστήματος μετανάστευσης της ΕΕ, ώστε να αντιμετωπιστούν τα πραγματικά αίτια της σημερινής μεταναστευτικής κρίσης και να αποτραπούν περαιτέρω αναχωρήσεις πλοίων διακίνησης μεταναστών και νέοι θάνατοι στη Μεσόγειο· πιστεύει ότι τα μέτρα σε επίπεδο ΕΕ πρέπει να είναι ολοκληρωμένα και να οδηγούν σε ελεγχόμενη, διαχειρίσιμη, ασφαλή και νόμιμη μετανάστευση·

12. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη συνεχιζόμενη μεταναστευτική κρίση στη Μεσόγειο, και ιδίως για τις ανθρωπιστικές πτυχές της, αλλά και για τον αντίκτυπό της στις θαλάσσιες μεταφορές και στην κίνηση επιβατηγών σκαφών, κρουαζιερόπλοιων και πλoίων μεταφoράς εμπoρευματoκιβωτίωv, καθώς και στην ασφάλεια των πλοίων, των πληρωμάτων και των φορτίων τους, και γενικώς στην ασφάλεια στη θάλασσα·

13. πιστεύει ότι η καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών δεν πρέπει να υπονομεύσει την ελευθερία της ναυσιπλοΐας·

14. προτρέπει τα κράτη μέλη, το Συμβούλιο και την Επιτροπή, ενόσω εκκρεμεί η λήψη των απαραίτητων μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων, να συνεχίσουν να αυξάνουν τη χρηματοδότηση για επαρκείς επιχειρήσεις διάσωσης στη Μεσόγειο και να διευρύνουν το πεδίο των τρεχουσών επιχειρήσεων, σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές, ώστε να διασφαλιστούν η ασφάλεια και τα θεμελιώδη δικαιώματα τόσο των μεταναστών και των ανθρώπων που δικαιούνται διεθνή προστασία και επιχειρούν να εισέλθουν στην Ευρώπη, όσο και των πληρωμάτων που εργάζονται στα ύδατα της Μεσογείου·

15. ζητεί να επιβληθούν αυστηροί έλεγχοι σχετικά με την πραγματική χρήση της χρηματοδότησης για επιχειρήσεις διάσωσης και κέντρα υποδοχής, έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι χρησιμοποιείται σωστά για τους συγκεκριμένους σκοπούς και να αποτραπεί η διασπάθισή της·

16. ενθαρρύνει τις αρχές της ΕΕ και τα κράτη μέλη να κάνουν πλήρη χρήση των διαθέσιμων συστημάτων πληροφοριών και παρακολούθησης της κυκλοφορίας των πλοίων στη Μεσόγειο Θάλασσα, με σκοπό να συλλέγουν επίκαιρες πληροφορίες για τα πλοία που πλέουν έξω από τις ακτές της ΕΕ, καθώς και να βελτιώσουν περισσότερο τη συνεργασία μεταξύ των λιμενικών αρχών (π.χ. των αρχών ασφάλειας των μεταφορών ή του λιμενικού και της ακτοφυλακής), αν είναι απαραίτητο μέσω ενισχυμένης συνεργασίας σύμφωνα με το άρθρο 20 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και το άρθρο 329 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με σκοπό τον καλύτερο συντονισμό και την εφαρμογή αποτελεσματικών λειτουργιών για την ασφάλεια στη θάλασσα, τη συμβολή στη διάλυση των δικτύων των λαθρεμπόρων και την κατάσχεση των σκαφών τους, καθώς και τη διατήρηση της σε πραγματικό χρόνο εποπτείας της κατάστασης, για την υποστήριξη των επιχειρήσεων διάσωσης· τονίζει τη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια στη Θάλασσα, με το πλήρες δυναμικό του ως παρόχου ολοκληρωμένων ναυτιλιακών υπηρεσιών, στην υποστήριξη επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης στη Μεσόγειο, σε έναν ρόλο που θα πρέπει να ενισχυθεί·

17. τονίζει ότι τα κράτη μέλη και οι αρχές που συμμετέχουν σε τέτοιου είδους επιχειρήσεις πρέπει να διασφαλίζουν την ομαλή αποβίβαση των διασωθέντων προσφύγων και μεταναστών στο καθορισμένο λιμάνι από τα πλοία που συμμετείχαν στην εκάστοτε επιχείρηση διάσωσης·

18. τονίζει ότι τα πληρώματα των επιβατικών πλοίων, των κρουαζιερόπλοιων και των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που συμμετέχουν σε αποστολές διάσωσης δεν πρέπει να περιπλέκουν ή να εμποδίζουν με κανέναν τρόπο το έργο των υπαλλήλων που είναι υπεύθυνοι για τον έλεγχο των μεταναστών στα συνοριακά κράτη μέλη, όπως αυτός συντονίζεται από τη Frontex, όποια απόφαση και αν λάβουν οι υπάλληλοι αυτοί βάσει του δικαίου των κρατών μελών και της ΕΕ·

19. τονίζει ότι πρέπει γρήγορα να ενισχυθούν οι ικανότητες και οι αρμοδιότητες της Frontex·

20. καλεί τα μέρη που διαδραματίζουν κάποιον ρόλο στην κατάσταση στη Μεσόγειο να αναζητήσουν λύσεις για την κρίση των προσφύγων, μεταξύ άλλων καταβάλλοντας προσπάθειες ώστε να βελτιωθεί η ασφάλεια και ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων των προσφύγων στις χώρες προέλευσής τους· ενθαρρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να παράσχουν βοήθεια και πόρους στα κράτη μέλη της πρώτης γραμμής, να βρουν λύσεις για τα βαθύτερα αίτια της μετανάστευσης μεγάλης κλίμακας, να ενισχύσουν τη συνεργασία με μεσογειακές χώρες που δεν ανήκουν στην ΕΕ, όπως η Τουρκία, η Λιβύη, ο Λίβανος και η Ιορδανία, όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών, τη συγκρότηση κοινών επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης, τον έλεγχο των συνόρων και την παρακολούθηση, καθώς και την προώθηση συμφωνιών ελέγχου της μετανάστευσης, και να αντιμετωπίσουν τους λαθροδιακινητές, τους αρχηγούς των συμμοριών και τα εγκληματικά λαθρεμπορικά δίκτυα με αυστηρές ποινικές κυρώσεις·

21. ζητεί από την Επιτροπή να δημιουργήσει μια ομάδα εργασίας με τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών, ανθρωπιστικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στις συναφείς περιοχές και τις υπηρεσίες της ΕΕ και των Ηνωμένων Εθνών, ώστε να οριστούν επειγόντως ένας τρόπος μεταφοράς των προσφύγων και ασφαλείς και νόμιμες διαδρομές, τόσο δια θαλάσσης όσο και δια ξηράς, που θα κάνουν δυνατή τη μεταφορά των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων από τις περιοχές συρράξεων προς στρατόπεδα προσφύγων και προς τις χώρες τελικού προορισμού τους υπό ασφαλείς και αξιοπρεπείς συνθήκες· πιστεύει ότι πρέπει να ανοίξουν νόμιμοι και οργανωμένοι μεταναστευτικοί δίαυλοι και ότι οι ευθύνη για τους διαύλους αυτούς πρέπει να μοιράζεται μεταξύ των 28 κρατών μελών·

22. επισημαίνει ότι η πρόσφατη προσωρινή επαναφορά των συνοριακών ελέγχων από ορισμένα κράτη μέλη θέτει σε κίνδυνο το καθιερωμένο σύστημα Σένγκεν, το οποίο απαιτεί ανοικτά σύνορα στο εσωτερικό της ΕΕ και ελεύθερη μετακίνηση των προσώπων, και επιδεινώνει τις συνθήκες για τους πρόσφυγες στα σύνορα, ενώ ταυτόχρονα δημιουργεί προβλήματα στη λειτουργία του συστήματος μεταφορών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των επιβατικών αμαξοστοιχιών· ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει κατάλληλα μέσα ταχείας αντίδρασης και λύσεις για τη διατήρηση της ομαλής λειτουργίας του συστήματος μεταφορών και του δικαιώματος ελεύθερης μετακίνησης των προσώπων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των επιβατών·

23. τονίζει ότι είναι σημαντικό να δημιουργηθούν υποδομές και ένα σύστημα το οποίο θα προβλέπει ποιο σημείο των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ πρόκειται να αντιμετωπίσει σημαντικά αυξημένες μεταναστευτικές ροές, ώστε να γίνεται η αντίστοιχη προετοιμασία·

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	13.10.2015
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Daniela Aiuto, Lucy Anderson, Marie-Christine Arnautu, Inés Ayala Sender, Georges Bach, Izaskun Bilbao Barandica, Deirdre Clune, Michael Cramer, Luis de Grandes Pascual, Andor Deli, Karima Delli, Isabella De Monte, Ismail Ertug, Jacqueline Foster, Tania González Peñas, Dieter-Lebrecht Koch, Merja Kyllönen, Bogusław Liberadzki, Peter Lundgren, Marian-Jean Marinescu, Georg Mayer, Gesine Meissner, Jens Nilsson, Markus Pieper, Salvatore Domenico Pogliese, Tomasz Piotr Poręba, Gabriele Preuß, Christine Revault D’Allonnes Bonnefoy, Massimiliano Salini, David-Maria Sassoli, Claudia Schmidt, Jill Seymour, Claudia Tapardel, Pavel Telička, István Ujhelyi, Wim van de Camp, Janusz Zemke, Roberts Zīle, Kosma Złotowski, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska, Ελισσάβετ Βόζεμπεργκ, Μιλτιάδης Κύρκος
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Evžen Tošenovský

17.2.2016

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης

προς την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων

(2015/2095(INI))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Andrea Cozzolino

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1. πιστεύει ότι η απάντηση στη σημερινή μεταναστευτική πρόκληση θα πρέπει να είναι μία κοινή ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης και ασύλου με μια ολιστική και ολοκληρωμένη προσέγγιση που θα αντιμετωπίζει βασικά θέματα, όπως είναι η διεθνής προστασία των προσφύγων, η καταπολέμηση των δικτύων εμπορίας ανθρώπων και η ρύθμιση της μετανάστευσης· τονίζει, περαιτέρω, ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένα κατάλληλο πολυεπίπεδο σύστημα συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ, των κρατών μελών και των περιφερειακών και των τοπικών αρχών, το οποίο θα περιλαμβάνει τον συντονισμό με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και τη συμμετοχή αυτών και θα επικεντρώνεται στη διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και των τρίτων χωρών, ιδίως των χωρών καταγωγής και διέλευσης·

2. είναι της γνώμης ότι μία κοινή ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης και ασύλου θα πρέπει να διακρίνει τους πρόσφυγες από τους οικονομικούς μετανάστες· εφιστά την προσοχή στην επισφαλή κατάσταση των μεταναστών εν γένει και των προσφύγων που προσπαθούν να γλυτώσουν από τον πόλεμο και τους διωγμούς, η οποία επιβάλλει μια αξιοπρεπή και ανθρώπινη αντίδραση που απορρίπτει τις ξενοφοβικές τάσεις και, ενδεχομένως, τη χειραγώγηση όσον αφορά το ζήτημα της μεταναστευτικής κρίσης· επισημαίνει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 80 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), οι πολιτικές της Ένωσης διέπονται από την αρχή της αλληλεγγύης και της δίκαιης κατανομής των ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών, μεταξύ άλλων και στο οικονομικό επίπεδο· υπογραμμίζει την ανάγκη για απόκριση σε ευρωπαϊκό επίπεδο και για κοινή προσπάθεια όλων των κρατών μελών· υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να αναλάβουν το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί, όπως ορίζεται στο άρθρο 80 ΣΛΕΕ·

3. τονίζει ότι η μετανάστευση είναι ένα πιεστικό, παγκόσμιο και βαθιά ανθρώπινο φαινόμενο το οποίο θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει ευκαιρία για την ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της ΕΕ στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης και των δημογραφικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ένωση· προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, σε συνεργασία με τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές, να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τα ζητήματα που σχετίζονται με τη μετανάστευση, μεταξύ άλλων διασφαλίζοντας τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων μερών, όπως της κοινωνίας των πολιτών, και να θέσουν σε εφαρμογή, και να προωθήσουν, μια δέσμη βιώσιμων, αποτελεσματικών και στοχευμένων μέτρων προκειμένου να διευκολυνθεί η εγκατάσταση και η ένταξη των μεταναστών, ιδίως όσον αφορά τους τομείς της εκπαίδευσης, της κατάρτισης, της πρόσβασης στην αγορά εργασίας, των κοινωνικών υπηρεσιών και της στέγασης·

4. υπενθυμίζει ότι οι μετανάστες τείνουν να φθάνουν σε αστικές περιοχές και συχνά - παρά τις προσπάθειες των αρχών για προώθηση μιας ομαλής κατανομής - τείνουν να εγκαθίστανται σε αυτές· τονίζει ότι η εγκατάσταση των μεταναστών δεν θα πρέπει να περιορίζεται μόνο στις αστικές περιοχές και ζητεί δίκαιη κατανομή των μεταναστών εντός και μεταξύ των κρατών μελών· αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο των πόλεων σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα όσον αφορά την υποδοχή, τη στέγαση και την ένταξη των μεταναστών, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταστήσουν την καταπολέμηση της φτώχειας στις αστικές περιοχές μία από τις προτεραιότητές τους·

5. χαιρετίζει τα συμπεράσματα της 27ης Νοεμβρίου 2015 της λουξεμβουργιανής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ κατά την άτυπη υπουργική σύνοδο σχετικά με την εδαφική συνοχή και την αστική πολιτική, σύμφωνα με τα οποία πρέπει να παρασχεθεί στις πόλεις και τους δήμους επαρκής στήριξη για να αντιμετωπίσουν το προσφυγικό ζήτημα, ιδίως μέσω της κινητοποίησης [...] των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ) που προορίζονται για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη και μέσω της διαχείρισης του ζητήματος της μετανάστευσης και των προσφύγων στο πλαίσιο του αστικού θεματολογίου της ΕΕ·

6. υπενθυμίζει ότι κατά την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020, πέρα από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) συμβάλλει επίσης στην επίτευξη του θεματικού στόχου της προώθησης της κοινωνικής ένταξης και της καταπολέμησης της φτώχειας και των διακρίσεων, ενώ παράλληλα θέτει σε εφαρμογή μέτρα για την ενσωμάτωση των μεταναστών - όπως επενδύσεις σε κοινωνικές, υγειονομικές και εκπαιδευτικές υποδομές καθώς και σε υποδομές στέγασης (συμπεριλαμβανομένης της υδροδότησης) και παροχής φροντίδων σε παιδιά -, προς όφελος υποβαθμισμένων αστικών περιοχών και νεοφυών επιχειρήσεων - όπως καθοδήγηση, διδασκαλία γλωσσών και κατάρτιση-, καθώς και μέτρα κατά των διακρίσεων· ζητεί καλύτερο συντονισμό της χρήσης όλων των πόρων της ΕΕ που προορίζονται για τις πολιτικές ενσωμάτωσης·

7. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επιδείξουν ευελιξία στη χρήση των υφιστάμενων προγραμμάτων για την αντιμετώπιση των τρεχουσών πρόσθετων προκλήσεων για την πολιτική συνοχής· επισημαίνει την ευελιξία που επιδεικνύει η Επιτροπή κατά την εξέταση των προτάσεων κάθε κράτους μέλους στο πλαίσιο των τρεχόντων επιχειρησιακών προγραμμάτων και εκτιμά την προθυμία της να αξιολογεί και να εγκρίνει ταχέως τροποποιήσεις στα εν λόγω προγράμματα, βοηθώντας κατά τον τρόπο αυτό τα κράτη μέλη να προσαρμόζονται στις νέες συνθήκες μέσω επενδύσεων που είναι απαραίτητες για κάθε κράτος μέλος· συνεπώς προτρέπει τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν τη χρηματοδότηση που διατίθεται μέσω των ΕΔΕΤ και να συμπεριλάβουν κατάλληλα μέτρα που να αφορούν το Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο για τη Μετανάστευση μεταξύ των προτάσεων για την ενδιάμεση επισκόπηση του ΠΔΠ , η οποία προβλέπεται να πραγματοποιηθεί το αργότερο έως τα τέλη του 2016, ενώ παράλληλα υπενθυμίζει τον πρωταρχικό ρόλο της πολιτικής για τη συνοχή ως ένα επενδυτικό εργαλείο που προωθεί την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης σε ολόκληρη την Ευρώπη και που μειώνει τις περιφερειακές ανισότητες μεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης των διαφόρων περιφερειών·

8. είναι της άποψης ότι τα ΕΔΕΤ, σε συνέργεια με το Ταμείο ασύλου, μετανάστευσης και ένταξης (ΤΑΜΕ), αποτελούν χρήσιμα εργαλεία για την αντιμετώπιση της κλίμακας των μεταναστευτικών προκλήσεων σε τομείς όπως η στέγαση, η μετεγκατάσταση, τα προγράμματα γλωσσικής και επαγγελματικής κατάρτισης, τις διόδους ένταξης και τα ζητήματα που αφορούν τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό· καλεί, επομένως, τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την οικοδόμηση ικανοτήτων στη διοίκησή τους και τα θεσμικά όργανά τους· υπογραμμίζει ότι - στο συνολικό πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή - η ακριβής ανακατανομή των πόρων από τα ΕΔΕΤ στα ζητήματα μετανάστευσης θα πρέπει να εμπίπτει στην αρμοδιότητα των κρατών μελών και των περιφερειών ανάλογα με τις ειδικές ανάγκες τους·

9. καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μια προσέγγιση για τη μετανάστευση που θα είναι παρεμφερής με εκείνη της μακροπεριφερειακής στρατηγικής· υπογραμμίζει ότι μια τέτοιου είδους ολοκληρωμένη και συνολική προσέγγιση θα πρέπει να βασίζεται στο INTERREG και να περιλαμβάνει συγκεκριμένους στόχους, καθώς και να αξιοποιεί εργαλεία όπως την ολοκληρωμένη εδαφική επένδυση (ITI) και την τοπική ανάπτυξη με πρωτοβουλία κοινοτήτων (CLLD)· υπενθυμίζει ότι ο στόχος της εδαφικής συνεργασίας στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή δίνει τη δυνατότητα στους διάφορους παράγοντες να βρουν κοινές λύσεις, μεταξύ άλλων με τις τρίτες χώρες· στο πλαίσιο αυτό, υπενθυμίζει τη σημασία της ενίσχυσης των ικανοτήτων της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των εθελοντών, και της συνεργασίας μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών και των τοπικών παραγόντων, καθώς και τη σημασία της υποστήριξης και της ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας ως οχήματος για την μεγέθυνση, την κοινωνική ένταξη και την απασχόληση·

10. καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο των διατάξεων του ισχύοντος Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, σε περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 23 (11) κατά την ανάλυση των κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών των ενεχόμενων κρατών μελών στη βάση που περιγράφεται στο Παράρτημα ΙΙΙ του κανονισμού περί κοινών διατάξεων 1303/2013, να λάβει υπόψη τις επιπρόσθετες έκτακτες δημόσιες δαπάνες των κρατών μελών, λόγω της άνευ προηγουμένου εισροής προσφύγων·

11. θεωρεί ότι η διασυνοριακή συνεργασία αποτελεί βασικό παράγοντα για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών· υπενθυμίζει τη σημαντική συμβολή των ευρωπαϊκών προγραμμάτων εδαφικής συνεργασίας και την πείρα που αποκομίστηκε κατά την εφαρμογή τους, η οποία αποτελεί επίσης κατάλληλη βάση συνεργασίας μεταξύ των αρχών των διαφόρων κρατών μελών και τρίτων· τονίζει, περαιτέρω, ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα πρέπει να προχωρήσουν πέρα από την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης ή κρίσεων και να εφαρμόσουν εξωτερικές και αναπτυξιακές πολιτικές οι οποίες θα διευθετούν τα χρόνια διαρθρωτικά ζητήματα που προκαλούν τις μαζικές ροές μεταναστών·

12. υπογραμμίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τα εγκληματικά κυκλώματα παράνομης διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων· πιστεύει ότι θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για την προώθηση μιας αποτελεσματικής συνοριακής πολιτικής της ΕΕ και τη δημιουργία ασφαλών και νόμιμων σημείων εισόδου για τους πρόσφυγες η οποία να επιτρέπει τη διάσωση ζωών και να κατοχυρώνει την ασφάλεια, και, ενώ αναγνωρίζει τα ανωτέρω ως στοιχεία της πολιτικής για τη μετανάστευση, ενθαρρύνει πολιτικές και μέτρα επιστροφής των παράτυπων μεταναστών, ενώ η όλη σχετική διαδικασία θα πρέπει να διεξάγεται σε συνεργασία με τις χώρες καταγωγής και διέλευσης·

13. υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι επιχειρήσεις της κοινωνικής οικονομίας όσον αφορά την ένταξη και την υποδοχή μεταναστών τόσο από κοινωνικής όσο και από οικονομικής απόψεως· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει μια πλατφόρμα συνεργασίας και διαλόγου για θέματα μετανάστευσης προκειμένου να συλλέξει παραδείγματα ορθών πρακτικών από περιφέρειες και πόλεις σχετικά με τον τρόπο που ανταποκρίθηκαν στην παρούσα μεταναστευτική κρίση, και να διασφαλίσει τη διάδοση αυτών των πρακτικών.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	16.2.2016
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	28 7 3
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Pascal Arimont, Franc Bogovič, Victor Boştinaru, Mercedes Bresso, Steeve Briois, Andrea Cozzolino, Rosa D’Amato, Tamás Deutsch, Bill Etheridge, Iratxe García Pérez, Anna Hedh, Krzysztof Hetman, Ivan Jakovčić, Constanze Krehl, Sławomir Kłosowski, Andrew Lewer, Younous Omarjee, Mirosław Piotrowski, Stanislav Polčák, Liliana Rodrigues, Fernando Ruas, Monika Smolková, Ruža Tomašić, Ramón Luis Valcárcel Siso, Matthijs van Miltenburg, Lambert van Nistelrooij, Derek Vaughan, Joachim Zeller, Κωνσταντίνος Παπαδάκης, Искра Михайлова, Андрей Новаков
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Viorica Dăncilă, Ivana Maletić, Bronis Ropė, Davor Škrlec, Hannu Takkula, Marco Zullo, Дамиано Дзофоли

22.10.2015

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων

προς την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων

(2015/2095(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Mary Honeyball

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων καλεί την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για τη μετανάστευση στις 12 Οκτωβρίου 2015, και ιδίως τη δέσμευση που ανέλαβε σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα γυναικών και κοριτσιών,

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα κρίση είναι πρώτα και κύρια μια ανθρωπιστική κρίση και η απάντηση της ΕΕ θα πρέπει να βασίζεται στην αλληλεγγύη και τη δίκαιη κατανομή των ευθυνών·

B. λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας συντονισμένος και σε επίπεδο ΕΕ μηχανισμός μετεγκατάστασης είναι απαραίτητος για την επανεγκατάσταση των προσφύγων σε όλα τα κράτη μέλη·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει μεγάλη ανισότητα μεταξύ των φύλων από το ένα κράτος μέλος στο άλλο ως προς τη μεταχείριση των γυναικών και των κοριτσιών που ζητούν άσυλο και ότι μια ολιστική προσέγγιση της ΕΕ για το άσυλο και τη μετανάστευση πρέπει να εξασφαλίζει την πρόβλεψη συνεπών και ευαισθητοποιημένων ως προς τη διάσταση του φύλου διαδικασιών, κατευθυντηρίων γραμμών και υπηρεσιών στήριξης κατά την διαδικασία αίτησης και παροχής ασύλου·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια μετανάστριες, εφοδιασμένες ή όχι με επίσημα έγγραφα, και οι γυναίκες που ζητούν άσυλο είναι ευάλωτες σε όλες τις μορφές βίας, συμπεριλαμβανομένης και της σεξουαλικής, σε όλα τα στάδια του ταξιδιού τους·

E. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά που ζητούν άσυλο ταξιδεύουν συνήθως με γυναίκες και όχι άνδρες, και επίσης αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες προκλήσεις που τα καθιστούν ιδιαίτερα ευάλωτα σε συγκρούσεις, στο ταξίδι τους προς την Ευρώπη, και κατά τη στιγμή της υποδοχής τους στα κράτη μέλη·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που ζητούν άσυλο έχουν συγκεκριμένες ανάγκες προστασίας και προβλήματα διαφορετικά από αυτά των ανδρών, και η εισαγωγή της διάστασης του φύλου στις διαδικασίες ασύλου επιτρέπει να ληφθούν υπόψη αυτές οι διαφορές·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο οι γυναίκες, όσο και τα άτομα ΛΟΑΔΜ υπόκεινται σε συγκεκριμένες μορφές δίωξης με βάση το φύλο, οι οποίες εξακολουθούν πολύ συχνά να μην αναγνωρίζονται στις διαδικασίες ασύλου·

H. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα θύματα σωματικής, ψυχολογικής και σεξουαλικής βίας είναι ήδη ευάλωτα και η κράτηση μπορεί να επιδεινώσει το τραύμα τους·

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ρυθμίσεις για την παροχή βοήθειας πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν ειδικές υπηρεσίες φροντίδας για έγκυες γυναίκες και γυναίκες με σοβαρά προβλήματα υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένες χώρες, ακόμη και όπου είναι διαθέσιμη η προγεννητική φροντίδα, οι γυναίκες μετανάστριες δεν έχουν πάντα πρόσβαση σε αυτή·

Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι οργανωμένες εγκληματικές ομάδες επωφελούνται από την ρευστή κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην Μεσόγειο και την περιοχή της Μέσης Ανατολής και της βόρειας Αφρικής (περιοχή ΜΕΝΑ), και την ευάλωτη κατάσταση των γυναικών και των κοριτσιών στην αναζήτησή τους για ασφάλεια, προκειμένου να τις εκμεταλλευτούν μέσω της παράνομης διακίνησης, της σεξουαλικής βίας και της εμπορίας ανθρώπων για εργασιακή εκμετάλλευση, πορνεία και σεξουαλική εκμετάλλευση·

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικασία ένταξης και τα δικαιώματα των μεταναστριών υπονομεύονται όταν το νομικό καθεστώς τους εξαρτάται από τον σύζυγό τους·

1. πιστεύει ότι απαιτούνται ριζικές και μακροπρόθεσμες αλλαγές στην προσέγγιση της Ευρώπης όσον αφορά τη μετανάστευση· πιστεύει ότι οποιαδήποτε μακροπρόθεσμη και βιώσιμη στρατηγική πρέπει να καλύπτει όλες τις πτυχές της μετανάστευσης και του ασύλου, συμπεριλαμβανομένων των διπλωματικών πτυχών και της εξωτερικής πολιτικής, της παγκόσμιας οικονομίας του εγκλήματος, της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας και της βελτίωσης της στήριξης προς εκείνους που βρίσκονται ήδη στην Ευρώπη· πιστεύει επίσης ότι σε όλους τους τομείς πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η διάσταση του φύλου·

2. καλεί την ΕΕ να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για την επίλυση της ανθρωπιστικής έκτακτης ανάγκης που επηρεάζει επίσης τις μετανάστριες γυναίκες και κορίτσια μέσω μιας ολιστικής προσέγγισης που θα περιλαμβάνει έναν δεσμευτικό μηχανισμό για την κατανομή των προσφύγων μεταξύ των κρατών μελών, με ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες των εγκύων γυναικών, των γυναικών με αναπηρία, των θυμάτων βίας, συμπεριλαμβανομένων των θυμάτων ακρωτηριασμού των εξωτερικών γυναικείων σεξουαλικών οργάνων, των ανύπαντρων μητέρων, των ηλικιωμένων γυναικών και των κοριτσιών·

3. καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν αποτελεσματικό και συντονισμένο μηχανισμό υποδοχής, διαχείρισης, μεταφοράς και μετεγκατάστασης των προσφύγων, λαμβάνοντας υπόψη τα θέματα φύλου· καλεί τις υπηρεσίες της ΕΕ και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι το προσωπικό που απασχολείται στον δημόσιο τομέα και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών θα λαμβάνουν κατάρτιση για μια προσέγγιση με βάση το φύλο, προκειμένου να συνεργαστούν με τους εισερχόμενους πρόσφυγες·

4. επισημαίνει ότι μια συντονισμένη απάντηση της ΕΕ στην κρίση των προσφύγων πρέπει να περιλαμβάνει ειδικά μέτρα για την αντιμετώπιση της ευάλωτης κατάστασης και των αναγκών των παιδιών και ειδικά των νεαρών κοριτσιών, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματός τους στην εκπαίδευση·

5. τονίζει και αναγνωρίζει , ανεξάρτητα από το νομικό καθεστώς, την σημασία της ανάπτυξης μιας ολιστικής προσέγγισης της μετανάστευσης από την άποψη της ισότητας των φύλων θεωρεί ότι στις αποφάσεις σχετικά με την κράτηση πρέπει να λαμβάνεται υπόψη εάν οι γυναίκες έχουν υποστεί τραύματα ή μορφές βίας λόγω φύλου, συμπεριλαμβανομένου του ακρωτηριασμού των εξωτερικών γυναικείων σεξουαλικών οργάνων, και οι ανάγκες των εγκύων γυναικών να αντιμετωπίζονται καταλληλότερα σε ειδικές για την περίπτωση εγκαταστάσεις όπου εξασφαλίζεται η προστασία της ιδιωτικής ζωής και με εκπαιδευμένο για αυτές τις περιπτώσεις προσωπικό· τονίζει ότι τα κορίτσια και τα αγόρια δεν πρέπει ποτέ να κρατούνται λόγω της ιδιότητάς τους ως μεταναστών·

6. καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι οι διαδικασίες ασύλου (συμπεριλαμβανομένων και των συνόρων) τηρούν τις κατευθυντήριες γραμμές της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τις διώξεις λόγω φύλου, στο πλαίσιο της Σύμβασης για τους Πρόσφυγες του 1951, ζητώντας μια ερμηνεία της σύμβασης που θα λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του φύλου και τον προσδιορισμό των λόγων που επικαλούνται οι πρόσφυγες και οι αιτούντες άσυλο·

7. επιμένει ότι το προσωπικό της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ και των κρατών μελών που συμμετέχουν στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής έκτακτης ανάγκης θα πρέπει να έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση για την παροχή ψυχολογικής υποστήριξης σε γυναίκες και κορίτσια μετανάστριες που έχουν υποστεί είτε ψυχολογική είτε σωματική βία κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους·

8. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τον μεγάλο αριθμό λαθραίας διακίνησης ανθρώπων, που επιδεινώνει την τρέχουσα κρίση και εξαναγκάζει ευάλωτα άτομα, μεταξύ αυτών γυναίκες, κορίτσια και παιδιά, να ταξιδεύουν σε απάνθρωπες και απειλητικές για τη ζωή συνθήκες· σημειώνει όμως ότι, στην πράξη, η διάκριση μεταξύ λαθραίας διακίνησης ανθρώπων και εμπορίας μπορεί να μην είναι σαφής, όταν οι άνθρωποι πέφτουν θύματα βίας και εκμετάλλευσης· ζητεί ως εκ τούτου από τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την αστυνομική και δικαστική τους συνεργασία κατά των εγκληματικών οργανώσεων που ευρίσκονται πίσω από την παράνομη διακίνηση και εμπορία·

9. αντιτίθεται στην κράτηση των εγκύων γυναικών, των παιδιών και των μητέρων που θηλάζουν· ζητεί να σταματήσει η κράτηση παιδιών στην ΕΕ, και οι γονείς να είναι σε θέση να ζουν με τα παιδιά τους σε κατάλληλα προσαρμοσμένες εγκαταστάσεις εν αναμονή αποφάσεων για την παροχή ασύλου· τονίζει την ανάγκη να διασφαλίζεται το απαραβίαστο των ανθρώπινων δικαιωμάτων·

10. ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν σπάνια και όχι συστηματικά το μέτρο της κράτησης, να εφαρμόζουν αποτελεσματικές διαδικασίες παρακολούθησης και να επιτρέπουν την πρόσβαση ΜΚΟ και άλλων αρμοδίων φορέων ώστε να μπορούν να επισκέπτονται και να επιθεωρούν τις συνθήκες υποδοχής και να ελέγχουν τις ελάχιστες προδιαγραφές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν τα δικαιώματα των γυναικών στους χώρους κράτησης·

11. τονίζει ότι είναι αναγκαίο η διαμόρφωση των εγκαταστάσεων πρώτης υποδοχής στα κράτη μέλη να είναι τέτοια ώστε να είναι φιλικές προς τις οικογένειες και ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες ανάγκες που έχουν οι μητέρες με παιδιά, καθώς και οι θηλάζουσες και οι έγκυες γυναίκες·

12. τονίζει ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για να διευκολυνθεί η προστασία των μεταναστριών και εκείνων που ζητούν άσυλο, μεταξύ άλλων μέσω της παροχής ξεχωριστών τόπων διαμονής και εγκαταστάσεων υγιεινής όταν πρόκειται για μη συγγενικά πρόσωπα·

13. τονίζει ότι ευαίσθητες στη διάσταση του φύλου διαδικασίες, κατευθυντήριες γραμμές και υπηρεσίες υποστήριξης, θα πρέπει να ενσωματωθούν στις διαδικασίες ασύλου και υποδοχής προσφύγων, με ξεχωριστή συνέντευξη των ανδρών και γυναικών προσφύγων και των αιτούντων άσυλο, επιλογή εξεταστών του ιδίου φύλου, καθώς και παραπομπή σε ψυχοκοινωνικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες σε περιπτώσεις τραύματος·

14. τονίζει την ανάγκη για τις γυναίκες πρόσφυγες και μετανάστριες να έχουν πρόσβαση σε γυναικείο προσωπικό στήριξης ανά πάσα στιγμή, προκειμένου να εκφράσουν τις ανησυχίες τους σε ένα ασφαλές και εμπιστευτικό περιβάλλον· πιστεύει ότι αυτό πρέπει να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις ανησυχίες για την υγεία, τα προβλήματα αναπαραγωγής, τις μητρικές ανησυχίες, ζητήματα σεξουαλικής παρενόχλησης και βίας και θα πρέπει επίσης να ισχύει για διάφορα άλλα θέματα ή πληροφορίες·

15. τονίζει ότι όλες οι πολιτικές και τα μέτρα μετανάστευσης και παροχής ασύλου της ΕΕ θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το φύλο και την καταγωγή, κατά τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την αξιολόγησή τους·

16. τονίζει τη σημασία χάραξης ασφαλών και νομίμων διαδρομών εντός της ΕΕ· πιστεύει ότι αυτό θα συμβάλει ώστε οι μετανάστριες, οι πρόσφυγες και οι αιτούσες άσυλο να μην χρειάζεται να καταφεύγουν σε παράνομα δίκτυα διακίνησης και να έχουν πλήρη πρόσβαση στα βασικά θεμελιώδη τους δικαιώματα·

17. υπογραμμίζει ότι επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης πρέπει να ενισχυθούν και να διατηρηθούν για να ελαχιστοποιηθεί ο αριθμός των θανάτων στη θάλασσα·

18. ζητεί την ενίσχυση του δικαιώματος οικογενειακής επανένωσης σε όλη την ΕΕ, καθώς και τη βελτίωση της εφαρμογής του, με ταχύτερες και λιγότερο δαπανηρές διαδικασίες·

19. καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν συγκεκριμένα μέτρα για τη διευκόλυνση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας των γυναικών προσφύγων και μεταναστριών, όπως μεταξύ άλλων η κατάρτιση, η αυτοαπασχόληση, τα μαθήματα γλώσσας, η διά βίου μάθηση και ο εθελοντισμός· πιστεύει ότι η εκπαίδευση, οι δεξιότητες και η κατάρτιση των γυναικών που ζητούν άσυλο, μεταναστριών και προσφύγων θα πρέπει να αναγνωρίζεται και να αξιολογείται, και ότι θα πρέπει να θεσπιστούν διαφανείς διαδικασίες για την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων που αποκτήθηκαν στο εξωτερικό·

20. υπογραμμίζει ιδιαίτερα τη σημασία της εξασφάλισης της πρόσβασης στην εκπαίδευση για τα κορίτσια μετανάστριες, ειδικά όταν είναι ασυνόδευτα·

21. θεωρεί ότι η οικονομική ανεξαρτησία είναι το κλειδί για την ισότητα και την κοινωνική ενσωμάτωση· καλεί, προς τούτο, τα κράτη μέλη να διευκολύνουν την πρόσβαση των μεταναστριών στην εργασία·

22. υπενθυμίζει ότι το άρθρο 12 της Σύμβασης για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW) ζητεί από τα συμβαλλόμενα κράτη να εξασφαλίζουν την πρόσβαση σε κατάλληλες υπηρεσίες για θέματα υγείας των γυναικών, που πρέπει να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την προγεννητική και μεταγεννητική περίθαλψη καθώς και την εμμηνορροϊκή υγιεινή·

23. ζητεί οι γυναίκες, ιδίως οι έγκυες, τα κορίτσια χωρίς επίσημα έγγραφα και τα ασυνόδευτα παιδιά να αντιμετωπίζονται κατάλληλα και με προτεραιότητα, και να προσδιορίζεται αμέσως η ταυτότητά τους έτσι ώστε να μπορούν οι αρχές να μπορούν να τους εντοπίζουν·

24. τονίζει ότι πρέπει να διασφαλίζεται από τις χώρες υποδοχής η πλήρης πρόσβαση σε δικαιώματα δωρεάν ποιοτικής δημόσιας παιδείας, σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, ιδίως εκείνες που αφορούν την σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία, την απασχόληση και τη στέγαση, ανάλογα με τις ανάγκες και τις δυνατότητες των μεταναστριών και των γυναικών και κοριτσιών προσφύγων·

25. επιδοκιμάζει τις προσθήκες που έγιναν από την αναδιατύπωση της οδηγίας για τους όρους υποδοχής[29], και συγκεκριμένα για το ότι συμπεριελήφθησαν τα θύματα εμπορίας ανθρώπων και ακρωτηριασμού γυναικείων γεννητικών οργάνων ως ξεχωριστών κατηγοριών ευάλωτων προσώπων· εκφράζει την βαθειά ανησυχία του για το ότι μόνο 12 κράτη μέλη έχουν εφαρμόσει το καθεστώς περί ευάλωτων ατόμων σε θύματα εμπορίας ανθρώπων· ζητά από τα υπόλοιπα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις διατάξεις της αναδιατύπωσης της οδηγίας για τους όρους υποδοχής, και καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει τα εν λόγω κράτη μέλη να εφαρμόσουν τα σχετικά μέτρα·

26. πιστεύει ότι στα θύματα και στα άτομα που κινδυνεύουν να γίνουν θύματα παιδικών, πρόωρων ή καταναγκαστικών γάμων, ακόμη και στις χώρες άφιξης θα πρέπει να αναγνωρισθεί το καθεστώς περί ευάλωτων ατόμων·

27. ζητεί να δοθεί επιπλέον προσοχή στις ανάγκες των μητέρων μεταναστριών και προσφύγων, που ταξιδεύουν με παιδιά, τόσο δικά τους όσο και ορφανά, διασφαλίζοντας την παροχή ασφαλούς πρόσβασης σε τροφή, νερό, στέγη, αποδυτήρια, κατάλληλη ιατρική φροντίδα, εγκαταστάσεις υγιεινής και άλλες ανάγκες σε όλα τα στάδια του ταξιδιού και μετά την άφιξή τους· καλεί τα κράτη μέλη να χορηγήσουν στις αιτούσες άσυλο και στις μετανάστριες που έχουν εισέλθει στην ΕΕ στο πλαίσιο της επανένωσης των οικογενειών ένα ανεξάρτητο νομικό καθεστώς, προκειμένου να αποφευχθεί η εκμετάλλευση, να μειωθεί ο ευάλωτος χαρακτήρας τους, και να υπάρξει μεγαλύτερη ισότητα·

28. καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν αποτελεσματικά τόσο την οδηγία 2011/36/ΕΕ για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και για την προστασία των θυμάτων της όσο και την οδηγία 2012/29/ΕΕ σχετικά με την θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων της εγκληματικότητας·

29. καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν διεθνή προστασία στις γυναίκες που πέφτουν θύματα διώξεων και να ακολουθούν τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας 2003/86/ΕΚ για το δικαίωμα οικογενειακής επανένωσης·

30. εκφράζει τη λύπη του για το ότι το Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο για τη Μετανάστευση της Επιτροπής, δεν περιλαμβάνει μεταξύ των στόχων του την άμβλυνση των περιορισμών για την οικογενειακή επανένωση· σημειώνει τη σημασία της επανένωσης των μελών της οικογενείας με τους συγγενείς τους στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των ασυνόδευτων παιδιών·

31. τονίζει ότι, παρά τις διακυμάνσεις στα προσφυγικά και μεταναστευτικά ρεύματα που μπορεί να ασκούν πίεση στις εγκαταστάσεις υποδοχής, πρέπει πάντα να δίδεται προτεραιότητα στις ανάγκες ευάλωτων ατόμων, όπως των γυναικών και κοριτσιών, ιδίως δε των ασυνόδευτων κοριτσιών, και εκφράζει την ανησυχία του για τον τρόπο με τον οποίο το κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου έχει τεθεί σε εφαρμογή στην πράξη·

32. επιθυμεί να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στις ήδη ευάλωτες ομάδες εντός των μεταναστευτικών ροών, υπογραμμίζοντας παράγοντες που περιλαμβάνουν την ηλικία, το φύλο, την αναπηρία, την ταυτότητα φύλου και τις πεποιθήσεις· εκφράζει την ανησυχία του για το ενδεχόμενο να μην αντιμετωπίζονται επαρκώς οι ειδικές ανάγκες των ατόμων αυτών·

33. καταδικάζει απερίφραστα τη χρήση σεξουαλικής βίας κατά των γυναικών ως πολεμικής τακτικής· θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις μετανάστριες γυναίκες και κορίτσια, που κακοποιούνται σε συγκρούσεις, με την εξασφάλιση της πρόσβασης σε ιατρική και ψυχολογική υποστήριξη·

34. συνιστά σε όλους τους νόμιμους και συναφείς οργανισμούς, όπως η UNHCR, ο FRONTEX, η ΕΥΥΑ (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο) και ο ΔΟΜ (Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης), καθώς επίσης ΜΚΟ και τα κράτη μέλη, να διασφαλίσουν τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα για την πρόσληψη γυναικών εργαζομένων για όλες τις υπηρεσίες, και να είναι υποχρεωτική η κατάρτιση με βάση το φύλο για όλο το προσωπικό προκειμένου να συνεκτιμούν τη διάσταση του φύλου σε όλες τις επιχειρήσεις και τα προγράμματά τους που επικεντρώνονται στις προσφυγικές ροές και σε διαδικασίες χορήγησης ασύλου·

35. παροτρύνει όλα τα κράτη μέλη να προσυπογράψουν και να επικυρώσουν τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης) προκειμένου να διασφαλίσουν την προστασία των μεταναστριών γυναικών και κοριτσιών από την βία, και να εφαρμόσουν το άρθρο 59 της Σύμβασης, το οποίο αναφέρει με σαφήνεια ότι τα μέρη πρέπει να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για να αναστείλουν τη διαδικασία απέλασης και/ή να χορηγήσουν αυτόνομη άδεια διαμονής σε περίπτωση λύσης του γάμου των μεταναστριών, των οποίων το καθεστώς διαμονής εξαρτάται από τον σύζυγό τους·

36. ζητεί να επεκταθεί η συνεργασία με τις χώρες καταγωγής των μεταναστών και με τις ΜΚΟ που εργάζονται σε αυτές τις χώρες προκειμένου να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης των γυναικών, οι οποίες είναι τα κύρια θύματα των συγκρούσεων·

37. εφιστά την προσοχή στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 13ης Μαΐου 2015 με τίτλο «Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο για τη Μετανάστευση»[30]· σημειώνει την πρόθεση της Επιτροπής να ενισχύσει τις διατάξεις περί της «ασφαλούς χώρας καταγωγής» στην οδηγία σχετικά με τις διαδικασίες ασύλου· πιστεύει ακράδαντα ότι οποιαδήποτε απόφαση για την εναρμόνιση διατάξεων περί της ασφαλούς χώρας καταγωγής, συμπεριλαμβανομένης της ενδεχόμενης δημιουργίας ενός κοινού καταλόγου ασφαλών χωρών καταγωγής ΕΕ, πρέπει να συνυπολογίσει την διάσταση του φύλου· σημειώνει ωστόσο ότι καμία χώρα καταγωγής ή τρίτη χώρα δεν μπορεί πραγματικά να θεωρείται ασφαλής, εφόσον η βία με βάση το φύλο παρατηρείται σε όλες τις χώρες· πιστεύει ότι οι αιτήσεις που στηρίζονται στο φόβο της βίας ή διακρίσεων λόγω φύλου δεν πρέπει ποτέ να υπόκεινται σε ταχείες διαδικασίες ασύλου·

38. αναγνωρίζει ότι οι γυναικείες οργανώσεις και οι γυναίκες πρόσφυγες πρέπει να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων που τις αφορούν, όπως τις προτεραιότητες στην κατανομή της βοήθειας, και σε πρωτοβουλίες για την οικοδόμηση της ειρήνης στις χώρες καταγωγής τους·

39. τονίζει ότι πρέπει να προβλέπονται υπηρεσίες παιδικής μέριμνας κατά τη διάρκεια της εξέτασης και των συνεντεύξεων για την παροχή ασύλου, ώστε να διασφαλίζονται δίκαιες ευκαιρίες για την υποβολή αίτησης ασύλου· σημειώνει ότι η έλλειψη παροχής υπηρεσιών παιδικής μέριμνας για τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες δημιουργεί σημαντικά εμπόδια για την ίση πρόσβαση στην παροχή υπηρεσιών και ότι αυτό έχει δυσανάλογες επιπτώσεις στις γυναίκες που φέρουν κατά κύριο λόγο την ευθύνη για τη φροντίδα των παιδιών· υπογραμμίζει ότι οι υπηρεσίες πρώτης γραμμής πρέπει να εξετάζουν τις ανάγκες φροντίδας των παιδιών των οικογενειών·

40. πιστεύει ότι οι μετανάστριες χωρίς επίσημα έγγραφα και τα εξαρτώμενα από αυτές άτομα είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στο να γίνουν θύματα βίας, εκμετάλλευσης και διαφόρων διακρίσεων λόγω φυλής και φύλου· σημειώνει ότι το νομικό καθεστώς των μεταναστριών χωρίς επίσημα έγγραφα μπορεί να περιορίσει την πρόσβασή τους σε κατάλληλες υπηρεσίες, όπως σε καταφύγια γυναικών·

41. εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για την επικράτηση των αρνητικών στερεοτύπων για τις γυναίκες μετανάστριες, τις πρόσφυγες και τις αιτούσες άσυλο· καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την προστασία όλων των μεταναστών, των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο από τον ακροδεξιό εξτρεμισμό και τη βία.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	15.10.2015
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	20 5 6
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Daniela Aiuto, Maria Arena, Catherine Bearder, Malin Björk, Vilija Blinkevičiūtė, Anna Maria Corazza Bildt, Viorica Dăncilă, Iratxe García Pérez, Anna Hedh, Mary Honeyball, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Elisabeth Köstinger, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Vicky Maeijer, Barbara Matera, Angelika Mlinar, Maria Noichl, Marijana Petir, Jordi Sebastià, Michaela Šojdrová, Ernest Urtasun, Ángela Vallina, Jadwiga Wiśniewska, Jana Žitňanská
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Izaskun Bilbao Barandica, Stefan Eck, Arne Gericke, Constance Le Grip, Evelyn Regner, Monika Vana
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Jane Collins

26.10.2015

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Αναφορών

προς την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων

(2015/2095(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Marlene Mizzi

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Αναφορών καλεί την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1. χαιρετίζει τη δέσμευση της Επιτροπής να λάβει μέτρα προκειμένου να ανταποκριθεί στην άνευ προηγουμένου κρίση στη Μεσόγειο, και να βελτιώσει τη διαχείριση της μετανάστευσης σε όλες τις πτυχές της, με την ενίσχυση της μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ και την υιοθέτηση ενός στρατηγικού ευρωπαϊκού θεματολογίου για τη μετανάστευση, που αποτελεί ένα καλό πρώτο βήμα· επισημαίνει επίσης σε σχέση με το θέμα αυτό τις έντονες δημόσιες αντιδράσεις διαμαρτυρίας για τις ελλείψεις στις πολιτικές μετανάστευσης· είναι της άποψης ότι, εάν καταρτιστεί κατάλληλα και εφαρμοσθεί πλήρως και αμέσως, το ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τη μετανάστευση θα αποτελέσει ένα σημαντικό πρώτο βήμα για να σωθούν ανθρώπινες ζωές, να βελτιωθεί η πρόσβαση στη διεθνή προστασία, να επιτευχθεί δίκαιη κατανομή των ευθυνών και αλληλεγγύη, και να διορθωθούν οι στρεβλώσεις στο υφιστάμενο σύστημα· καλεί την Επιτροπή να φροντίσει για την ενεργό συμμετοχή του Κοινοβουλίου και να συνεκτιμήσει τις συστάσεις του καθώς και λάβει υπόψη τη γνώμη όλων των αρμόδιων φορέων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένων και των διεθνών οργανισμών, όπως η UNHCR, και των οργανώσεων μεταναστών και προσφύγων κατά τη χάραξη των μελλοντικών μεταναστευτικών πολιτικών της·

2. επισημαίνει ότι πολλές αναφορές που έχουν υποβληθεί από πολίτες της ΕΕ αναφέρονται σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που σχετίζονται με την κρίση στη Μεσόγειο και την τραγική απώλεια ζωών στη θάλασσα και ζητεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση να ενεργήσει γρήγορα και αποφασιστικά για να βελτιωθεί η κατάσταση και να εξαλειφθούν όλες οι παράνομες πρακτικές που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου· τονίζει ότι οι ανησυχίες των αναφερόντων αφορούν γενικά: τις ελλείψεις στην εφαρμογή του ευρωπαϊκού κεκτημένου για το άσυλο και τη μετανάστευση και την αναποτελεσματικότητα του υφιστάμενου κανονισμού «Δουβλίνο ΙΙΙ»· την έλλειψη σφαιρικής μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ και τη μη εφαρμογή της αρχής της αλληλεγγύης με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται δυσανάλογα τα κράτη μέλη υποδοχής· τις παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων με αποτέλεσμα τη βίαιη απώθηση των ανθρώπων στη θάλασσα, την άρνηση εισόδου στα σύνορα και τις παράνομες επιτόπιες απελάσεις· και την ανάγκη ενίσχυσης των προσπαθειών σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την καταπολέμηση της ξενοφοβίας και μισαλλοδοξίας και την προάσπιση των δικαιωμάτων των μεταναστών, των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων, καθώς και στήριξης της ένταξής τους στην ΕΕ·

3. τονίζει ότι, δεδομένης της κλίμακας των πρόσφατων τραγωδιών και της ανησυχητικής αύξησης των παράνομων αφίξεων και των θανάτων στη θάλασσα (με πάνω από 100 000 αφίξεις κατά τους πρώτους έξι μήνες του 2015, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ), η ΕΕ και τα κράτη μέλη δεν μπορούν πλέον να παραμείνουν παρατηρητές, αλλά πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη του ζητήματος και να διαδραματίσουν ισχυρό πολιτικό ηγετικό ρόλο, με συγκεκριμένες δράσεις και ειδικά μέτρα για να υποστηρίξουν πλήρως το Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο της Επιτροπής για τη Μετανάστευση·

4. ζητεί την αμοιβαία αναγνώριση των αποφάσεων σχετικά με το άσυλο μεταξύ κρατών μελών, όχι μόνο στις περιπτώσεις που η απόφαση είναι αρνητική αλλά και στις περιπτώσεις στις οποίες το άσυλο χορηγείται, προκειμένου να εφαρμόζονται ορθά οι διατάξεις του άρθρου 78 παράγραφος 2 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ, σύμφωνα με το οποίο ζητείται ενιαίο καθεστώς ασύλου με ισχύ σε ολόκληρη την Ένωση·

5. τονίζει πως η δράση που αναλαμβάνει η ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων όλων των διαφόρων οργανισμών και υπηρεσιών, χρειάζεται να τυγχάνει τακτικής παρακολούθησης και αξιολόγησης σύμφωνα με τις τρέχουσες περιστάσεις και, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, να προσαρμόζεται ή να ενισχύεται με σκοπό την εκ μέρους των κρατών μελών πλήρη μεταφορά του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου στο δίκαιό τους, την καλύτερη διαχείριση του συστήματος ασύλου και τη μετάβαση προς μια πιο πρακτική και απτή μορφή αλληλεγγύης, μια δίκαιη κατανομή ευθυνών και το σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων·

6. παροτρύνει την ΕΕ να εξακολουθήσει να ενισχύει την επιχείρηση «Τρίτων» στο ίδιο επίπεδο με την επιχείρηση «Mare Nostrum»· καλεί την Επιτροπή να παρέχει διαρκή οικονομική στήριξη και διαφανή παρακολούθηση για τον FRONTEX και για τις λειτουργικές δαπάνες και δραστηριότητές του·

7. τονίζει ότι η παρακολούθηση, η συλλογή και ανάλυση πληροφοριών σχετικά με τις μεταναστευτικές ροές και τα δρομολόγια στις θαλάσσιες διαβάσεις μεταξύ ΕΕ και αφρικανικών κρατών πρέπει να βελτιωθούν και να συντονίζονται από ένα κεντρικό μηχανισμό της ΕΕ για τη διαχείριση των δεδομένων για τη μετανάστευση, ο οποίος θα παρέχει τακτικές εκθέσεις αξιολόγησης και θα ενισχύσει τη συνοχή, τον προγραμματισμό και τη διαχείριση των κρίσεων, βοηθώντας τοιουτοτρόπως στο να ενεργοποιηθούν συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης σε επίπεδο ΕΕ για να υπάρξει άμεση αντίδραση σε μελλοντικές μεταναστευτικές κρίσεις·

8. ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη να εγκρίνουν επειγόντως μια ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης και ασύλου, που θα βασίζεται στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας, σε διεθνή πρότυπα και αξίες επί των οποίων οικοδομείται η ΕΕ και στα δικαιώματα που κατοχυρώνονται στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ· επισημαίνει ότι χρειάζεται να εφαρμοσθεί με συγκεκριμένο τρόπο το άρθρο 80 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), το οποίο ορίζει ότι οι πολιτικές της Ένωσης διέπονται από την αρχή της αλληλεγγύης και της δίκαιης κατανομής των ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών επιπτώσεων· υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές και εθνικές πολιτικές για τη μετανάστευση χρειάζεται να συμμορφώνονται πλήρως προς τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1951 σχετικά με το καθεστώς των προσφύγων και το συνημμένο σε αυτή πρωτόκολλο, να τηρούν δε την αρχή της μη επαναπροώθησης·

9. προειδοποιεί για την αυξανόμενη τάση των παράνομων επιτόπιων απελάσεων, όπως συμβαίνει στους φράχτες των συνόρων με το Μαρόκο στους ισπανικούς θύλακες της Θέουτα και της Μελίγια, και απορρίπτει κατηγορηματικά τις πρακτικές αυτές ως αντίθετες προς τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου· εφιστά επίσης την προσοχή στις περιπτώσεις των αναγκαστικών απελάσεων σε χώρες που δεν ανήκουν στην ΕΕ και δεν είναι οι χώρες προέλευσης, με αποτέλεσμα να μην μπορούν οι άνθρωποι που δεν έχουν επίσημα έγγραφα να φύγουν από τις εν λόγω τρίτες χώρες·

10. εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι ένας μεγάλος αριθμός παιδιών, συμπεριλαμβανομένων ασυνόδευτων ανηλίκων, οι οποίοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι, διασχίζουν τη Μεσόγειο· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να τηρήσουν την αρχή του υπέρτατου συμφέροντος του παιδιού εξασφαλίζοντας, μεταξύ άλλων, κατάλληλη αντιμετώπιση και πρόσβαση σε φιλικές προς τα παιδιά διαδικασίες ασύλου, αποφεύγοντας μεταφορές ασυνόδευτων ανηλίκων, εκτός εάν είναι προς το συμφέρον τους, και λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητες επανένωσης της οικογένειας, την ασφάλεια και την προστασία των παιδιών·

11. επισημαίνει τα σημαντικά μέτρα που περιλαμβάνονται στο θεματολόγιο της Επιτροπής, και συγκεκριμένα εκείνα που έχουν στόχο να σωθούν ανθρώπινες ζωές, να αντιμετωπισθεί το επείγον της κατάστασης, να καταπολεμηθούν τα δίκτυα παράνομης διακίνησης και να αντιμετωπισθούν οι βαθύτερες αιτίες της μετανάστευσης, αλλά τονίζει ότι, εν τω μεταξύ, το θεματολόγιο της Επιτροπής δεν θα σταματήσει τις μεταναστευτικές ροές και ότι επομένως χρειάζεται επειγόντως ένας μόνιμος και δεσμευτικός για όλα τα κράτη μέλη μηχανισμός μετεγκατάστασης ανά την ΕΕ για έναν ικανό αριθμό ανθρώπων που χρειάζονται διεθνή προστασία· είναι της άποψης ότι ο δεσμευτικός μηχανισμός μετεγκατάστασης χρειάζεται να ενεργοποιείται με ταχύ και αυτόματο τρόπο με βάση κριτήρια που θα είναι δίκαια, σαφή, αντικειμενικά, μετρήσιμα και προσδιορίσιμα για τα κράτη μέλη, λαμβάνοντας επίσης υπόψη, ει δυνατόν, τις προτιμήσεις των προσφύγων·

12. επιδοκιμάζει τη νομοθετική πρόταση της Επιτροπής περί ενός μόνιμου μηχανισμού μετεγκατάστασης βάσει του άρθρου 78, παρ. 2 της ΣΛΕΕ, και το γεγονός ότι, κατά τις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του Σεπτεμβρίου, οι υπουργοί των κρατών μελών κατάφεραν να συνάψουν συμφωνία για την επείγουσα μετεγκατάσταση 40 000 ανθρώπων που είναι προφανές ότι χρειάζονται διεθνή προστασία από την Ιταλία και την Ελλάδα, και για την πρόσθετη μετεγκατάσταση 120 000 ανθρώπων· παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν τις διατάξεις της οδηγίας του Συμβουλίου 2001/55/ΕΚ για προσωρινή προστασία στην περίπτωση μαζικής εισροής εκτοπισμένων και συγκεκριμένα την αιτιολογική σκέψη της αριθ. 20, υπενθυμίζει όμως ότι, καθώς η εν λόγω οδηγία δεν ενεργοποιήθηκε ποτέ, η Επιτροπή χρειάζεται να υποβάλει αναθεωρημένη έκδοση των διατάξεών της με σκοπό την καλύτερη εφαρμογή του μηχανισμού αλληλεγγύης της ΕΕ και την καθιέρωση ενός εργαλείου για άμεση, ασφαλή και νόμιμη ανταπόκριση σε επείγουσες κρίσης προσφύγων· ζητεί επίσης στο πλαίσιο αυτό έναν σαφή ορισμό του τί σημαίνει "μαζική εισροή "προσφύγων"·

13. υπογραμμίζει το γεγονός ότι μια από τις κύριες ανισορροπίες της μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ αφορά χώρες στα εξωτερικά θαλάσσια και χερσαία σύνορα της ΕΕ που αντιμετωπίζουν αυξημένη εισροή ανθρώπων οι οποίοι χρειάζονται διεθνή προστασία και χώρες στα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ, όπως η Γερμανία και η Σουηδία, οι οποίες το 2014 παρέλαβαν το 43 % του συνόλου των αιτήσεων για άσυλο στην ΕΕ· καλεί λοιπόν τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να διασφαλίσουν μια ουσιαστική αναθεώρηση του κανονισμού του Δουβλίνου ΙΙΙ, προκειμένου να αμβλυνθούν οι ξαφνικές και δυσανάλογες μεταναστευτικές πιέσεις που ασκούνται σε ορισμένα κράτη μέλη, και συγκεκριμένα στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, τα οποία είναι πιο άμεσα εκτεθειμένα στις μεταναστευτικές ροές, χωρίς να υπονομεύεται η ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

14. είναι της άποψης ότι η κανονική μετανάστευση δεν αποτελεί κοινωνικοοικονομικό βάρος αλλά είναι ευκαιρία που μπορεί να συμβάλει θετικά στην κοινωνία και ότι η πρόβλεψη νόμιμων οδών προς την ΕΕ θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιμετώπιση των εγκληματικών δικτύων διακίνησης και στη μείωση των ανθρώπινων ζωών που χάνονται στη θάλασσα· υπογραμμίζει λοιπόν το γεγονός ότι η ασφαλής και νόμιμη πρόσβαση στην ΕΕ πρέπει να προσφέρεται σε άτομα που χρειάζονται διεθνή προστασία· τονίζει πως χρειάζεται ένα υποχρεωτικό πρόγραμμα επανεγκατάστασης, το οποίο θα προβλέπει την επανεγκατάσταση για σημαντικό αριθμό προσφύγων και καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν τις υπάρχουσες δυνατότητες που προσφέρει η ισχύουσα νομοθεσία, να αναπτύξουν άλλα εργαλεία, δομημένους μηχανισμούς και διαφανείς και προσβάσιμες διαδικασίες για είσοδο στην ΕΕ, όπως θεωρήσεις ανθρωπιστικού χαρακτήρα από πρεσβείες και προξενικά γραφεία της ΕΕ στις χώρες προέλευσης και στις χώρες διέλευσης·

15. καλεί την ΕΕ, τα κράτη μέλη και τις υποψήφιες χώρες να παράσχουν ένα διεθνές πλαίσιο για το διάλογο και μια ευρεία συζήτηση για τη μετανάστευση με τις τρίτες χώρες προέλευσης και διέλευσης, προκειμένου να εξασφαλισθεί μια στενότερη αλληλεγγύη και συνεργασία με την ΕΕ και να αντιμετωπιστούν τα βαθύτερα αίτια της μετανάστευσης· στο πλαίσιο αυτό εκφράζει ικανοποίηση για την επερχόμενη σύνοδο κορυφής στη Βαλέτα τον Νοέμβριο 2015, σε στενή συνεργασία με τους αφρικανούς εταίρους, που θα αποτελέσει τη βάση για την έγκριση μελλοντικών συμφωνιών πλαισίων με στόχο την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της μετανάστευσης· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμβάλουν περαιτέρω στην επίλυση των συρράξεων στις χώρες προέλευσης, να ενισχύσουν την ικανότητα των χωρών διέλευσης και να φροντίσουν ώστε τα κεφάλαια να διοχετεύονται στα σωστά σχέδια, πράγμα το οποίο θα έχει ως αποτέλεσμα να σταματήσει η εκμετάλλευση των ανθρώπινων και φυσικών πόρων και να βελτιωθεί η υγεία, παιδεία, βιομηχανία και οι υποδομές προκειμένου να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και να βελτιωθεί η δυνατότητα αξιοπρεπούς μέλλοντος στις χώρες προέλευσης των μεταναστών·

16. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να φροντίσουν ώστε η εφαρμογή της οδηγίας για την επιστροφή να συμβαδίζει με τις διαδικασίες, τα πρότυπα και τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα που επιτρέπουν στην Ευρώπη να εξασφαλίζει ανθρώπινη και αξιοπρεπή μεταχείριση των επιστρεφόντων, σύμφωνα με την αρχή της μη επαναπροώθησης· παροτρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή σε εκείνες τις περιπτώσεις ασύλου που συνδέονται με το ενδεχόμενο πολιτικών διώξεων, ούτως ώστε να αποτρέπεται οποιαδήποτε επιστροφή που ενδέχεται να συνεπάγεται παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα προέλευσης ή τρίτη χώρα·

17. ζητεί από την ΕΕ να ενισχύσει περαιτέρω τις ήδη κατοχυρωμένες συμφωνίες πλαίσια, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας, η διαδικασία του Χαρτούμ και η διαδικασία της Ραμπάτ· τονίζει την ανάγκη να δοθεί επειγόντως προτεραιότητα στην προσφυγική κρίση, η οποία, αν δεν αντιμετωπιστεί, θα οδηγήσει σε συνεχείς και αυξανόμενες παράτυπες και ενδεχομένως θανατηφόρες διελεύσεις της Μεσογείου·

18. εκφράζει λύπη για το γεγονός ότι σε ορισμένα κράτη μέλη έχουν σημειωθεί πολλά σοβαρά περιστατικά απάτης και διοικητικών παρατυπιών, που συχνά διαπράττονται με τη συνδρομή του οργανωμένου εγκλήματος, κατά τη διαχείριση ορισμένων κέντρων υποδοχής των αιτούντων άσυλο, τα οποία οδηγούν τόσο σε κατάχρηση ευρωπαϊκών κονδυλίων όσο και σε περαιτέρω επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών·

19. καλεί την ΕΕ και όλα τα κράτη μέλη να διακόψουν την κατασκευή τειχών, να γκρεμίσουν τα υφιστάμενα τείχη και να διακόψουν κάθε συνεργασία που καθιστά δυνατή την κατασκευή τειχών σε τρίτες χώρες προκειμένου να μην μπορούν οι μετανάστες να φτάσουν στην ΕΕ ή σε άλλες περιοχές·

20. καλεί τα κράτη μέλη να καταρτίσουν εθνικά προγράμματα στήριξης της ένταξης, να διαθέσουν επαρκείς πόρους και υποστήριξη, και να βελτιώσουν την εφαρμογή των κοινών βασικών αρχών για την πολιτική ένταξης των μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει το ρόλο του δικτύου των εθνικών σημείων επαφής αρμόδιων για την ένταξη και του Ευρωπαϊκού Φόρουμ για την Ένταξη, που αποτελούν πλατφόρμες για τον διάλογο, ώστε να προωθήσει καλύτερες πρακτικές ένταξης και ανταλλαγές ελπιδοφόρων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών·

21. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν αποτελεσματικά μέτρα για την αντιμετώπιση της ενισχυόμενης ξενοφοβίας και των εγκλημάτων μίσους, τα οποία θα βασίζονται στην εκπαίδευση και την πρόληψη, καθώς και στην ποινικοποίηση όλων των μορφών βίας και διακρίσεων, συμπεριλαμβανομένης της ρητορικής μίσους·

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	15.10.2015
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	23 0 3
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Marina Albiol Guzmán, Margrete Auken, Beatriz Becerra Basterrechea, Soledad Cabezón Ruiz, Pál Csáky, Eleonora Evi, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Svetoslav Hristov Malinov, Notis Marias, Edouard Martin, Marlene Mizzi, Julia Pitera, Gabriele Preuß, Sofia Sakorafa, Yana Toom, Bodil Valero, Jarosław Wałęsa, Cecilia Wikström
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Jérôme Lavrilleux, Michèle Rivasi, Ángela Vallina, Axel Voss
Αναπληρωτές (άρθρο 200 παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Emilian Pavel, Vladimir Urutchev, Julie Ward

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	16.3.2016
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	44 11 1
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Jan Philipp Albrecht, Gerard Batten, Heinz K. Becker, Michał Boni, Caterina Chinnici, Ignazio Corrao, Rachida Dati, Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Frank Engel, Cornelia Ernst, Tanja Fajon, Laura Ferrara, Lorenzo Fontana, Ana Gomes, Nathalie Griesbeck, Jussi Halla-aho, Monika Hohlmeier, Sophia in ‘t Veld, Sylvia-Yvonne Kaufmann, Timothy Kirkhope, Barbara Kudrycka, Kashetu Kyenge, Marju Lauristin, Juan Fernando López Aguilar, Roberta Metsola, Louis Michel, Claude Moraes, Birgit Sippel, Branislav Škripek, Csaba Sógor, Helga Stevens, Bodil Valero, Udo Voigt, Beatrix von Storch, Josef Weidenholzer, Cecilia Wikström, Kristina Winberg, Tomáš Zdechovský, Мария Габриел, Илияна Йотова
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Marina Albiol Guzmán, Carlos Coelho, Anna Maria Corazza Bildt, Gérard Deprez, Anna Hedh, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Gilles Lebreton, Andrejs Mamikins, Petri Sarvamaa, Elly Schlein, Barbara Spinelli, Geoffrey Van Orden, Axel Voss, Μιλτιάδης Κύρκος, Κώστας Χρυσόγονος
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Margrete Auken

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

44	+
ALDE	Gérard Deprez, Nathalie Griesbeck, Louis Michel, Cecilia Wikström, Sophia in 't Veld
EFDD	Ignazio Corrao, Laura Ferrara
GUE/NGL	Marina Albiol Guzmán, Κώστας Χρυσόγονος, Cornelia Ernst, Barbara Spinelli
EPP	Heinz K. Becker, Michał Boni, Carlos Coelho, Anna Maria Corazza Bildt, Rachida Dati, Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Frank Engel, Mariya Gabriel, Monika Hohlmeier, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Barbara Kudrycka, Roberta Metsola, Petri Sarvamaa, Csaba Sógor, Axel Voss
S&D	Caterina Chinnici, Tanja Fajon, Ana Gomes, Anna Hedh, Iliana Iotova, Sylvia-Yvonne Kaufmann, Kashetu Kyenge, Μιλτιάδης Κύρκος, Marju Lauristin, Juan Fernando López Aguilar, Andrejs Mamikins, Claude Moraes, Elly Schlein, Birgit Sippel, Josef Weidenholzer
GREENS/EFA	Jan Philipp Albrecht, Margrete Auken, Bodil Valero

11	-
ECR	Jussi Halla-aho, Timothy Kirkhope, Geoffrey Van Orden, Beatrix von Storch, Branislav Škripek, Helga Stevens
EFDD	Gerard Batten, Kristina Winberg
EFDD	Lorenzo Fontana, Gilles Lebreton
NI	Udo Voigt

1	0
EPP	Tomáš Zdechovský

Key to symbols:

+ : in favour

- : against

0 : abstention

[1] ΕΕ C 93 της 9.3.2016, σ. 165.
[2] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0176.
[3] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0317.
[4] http://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2015/09/28-eunavfor/
[5] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2014)0105.
[6] Frontex news, http://frontex.europa.eu/news/number-of-migrants-arriving-in-greece-dropped-by-half-in-november-cITv3V.
[7] IOM and UNICEF, Data Brief: Migration of Children to Europe, http://www.iom.int/sites/default/files/press_release/file/IOM-UNICEF-Data-Brief-Refugee-and-Migrant-Crisis-in-Europe-30.11.15.pdf.
[8] Ενημερωτικό Δελτίο EASO, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2015, https://easo.europa.eu/wp-content/uploads/EASO-Newsletter-NOV-DEC_-20151.pdf
[9] Η ΕΕ + αποτελείται από 28 κράτη μέλη της ΕΕ συν τη Νορβηγία και την Ελβετία.
[10] Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες – επισκόπηση στοιχείων για την Ελλάδα – 7 Μαρτίου 2016.
[11] IOM, Missing Migrants Project, http://missingmigrants.iom.int/.
[12] Απόφαση (EΕ) 2015/1523 του Συμβουλίου και Απόφαση (EΕ) 2015/1601 του Συμβουλίου
[13] Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 604/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας ή από απάτριδα (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 180 της 29.6.2013, σ. 31).
[14] Οδηγία 2001/55/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Ιουλίου 2001, σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές παροχής προσωρινής προστασίας σε περίπτωση μαζικής εισροής εκτοπισθέντων και μέτρα για τη δίκαιη κατανομή των βαρών μεταξύ κρατών μελών όσον αφορά την υποδοχή και την αντιμετώπιση των συνεπειών της υποδοχής αυτών των ατόμων (ΕΕ L 212 της 7.8.2001, σ. 12).
[15] Οδηγία 2011/95/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας (ΕΕ L 337 της 20.12.2011, σ. 9).
[16] Οδηγία 2013/32/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με κοινές διαδικασίες για τη χορήγηση και ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας (ΕΕ L 180 της 29.6.2013, σ. 60).
[17] Συμπεράσματα του Συμβουλίου της 19ης Νοεμβρίου 2004.
[18] Οδηγία 2013/33/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις για την υποδοχή των αιτούντων διεθνή προστασία (ΕΕ L 180, 29.6.2013, σ. 96).
[19] Οδηγία 2009/52/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουνίου 2009, σχετικά με την επιβολή ελάχιστων προτύπων όσον αφορά τις κυρώσεις και τα μέτρα κατά των εργοδοτών που απασχολούν παράνομα διαμένοντες υπηκόους τρίτων χωρών (ΕΕ L 168 της 30.6.2009, σ. 24).
[20] Οδηγία 2014/36/EΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την εποχιακή εργασία (ΕΕ L 94 της 28.3.2014, σ. 375).
[21] Οδηγία 2009/50/ΕΚ του Συμβουλίου, της 25ης Μαΐου 2009, σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την απασχόληση υψηλής ειδίκευσης (ΕΕ L 155 της 18.6.2009, σ. 17).
[22] ¹ Σύμβαση του ΟΗΕ, του 1951, για το καθεστώς των προσφύγων.
[23] ² Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, του 1982, Άρθρο 98 («Υποχρέωση παροχής βοήθειας»).
[24] ³ Διεθνής Σύμβαση για την Ασφάλεια της Ανθρώπινης Ζωής στη Θάλασσα, του 1974, Κανονισμός 33 («Μηνύματα κινδύνου: υποχρεώσεις και διαδικασίες»).
[25] ⁴ Διεθνής Σύμβαση για τη Ναυτική Έρευνα και Διάσωση, του 1979, όπως τροποποιήθηκε.
[26] ⁵ Απόφαση MSC.167(78) του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού και «Διάσωση στη θάλασσα: οδηγός σχετικά με τις αρχές και τις πρακτικές που εφαρμόζονται για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες».
[27] ⁶ Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Ένωσης Εφοπλιστών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ECSA).
[28] ⁷ http://data.unhcr.org/mediterranean/regional.php
[29] Οδηγία 2013/33/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις για την υποδοχή των αιτούντων διεθνή προστασία (ΕΕ L 180 της 29.6.2013, σ. 96).
[30] COM(2015)0240

Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου