ZALECENIE w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia w imieniu Unii Europejskiej Umowy między Unią Europejską a Republiką Kolumbii dotyczącej zniesienia wiz krótkoterminowych

18.5.2016 - (12095/2015 – C8-0390/2015– 2015/0201(NLE)) - ***

Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych
Sprawozdawczyni: Mariya Gabriel

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia w imieniu Unii Europejskiej Umowy między Unią Europejską a Republiką Kolumbii dotyczącej zniesienia wiz krótkoterminowych

(12095/2015 – C8-0390/2015 – 2015/0201(NLE))

(Zgoda)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając projekt decyzji Rady (12095/2015),

–  uwzględniając projekt Umowy między Unią Europejską a Republiką Kolumbii dotyczącej zniesienia wiz krótkoterminowych (12094/2015),

–  uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 77 ust. 2 lit. a) oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) ppkt (v) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0390/2015),

–  uwzględniając art. 99 ust. 1 akapity pierwszy i trzeci, art. 99 ust. 2, a także art. 108 ust. 7 Regulaminu,

–  uwzględniając zalecenie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A8-0178/2016),

1.  wyraża zgodę na zawarcie umowy;

2.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Republiki Kolumbii.

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Ogólne postanowienia umowy

W ramach zmiany rozporządzenia (WE) nr 539/2001 rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady nr 509/2014 Republikę Kolumbii przeniesiono do załącznika II zawierającego wykaz państw trzecich, których obywatele są zwolnieni z obowiązku posiadania wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych państw członkowskich. Zmienione rozporządzenie nr 539/2001 stosuje się do wszystkich państw członkowskich UE z wyjątkiem Irlandii i Wielkiej Brytanii.

W motywie 5 rozporządzenia zmieniającego (UE) nr 509/2014 wskazano konieczność dokonania dodatkowej oceny sytuacji tego kraju w odniesieniu do kryteriów określonych w art.1 wspomnianego rozporządzenia przed rozpoczęciem negocjacji w sprawie umów dwustronnych o ruchu bezwizowym między Unią a Kolumbią. W październiku 2014 r. Komisja przyjęła sprawozdanie[1] wraz z dokumentem roboczym[2], w którym szczegółowo przeanalizowano sytuację Kolumbii w odniesieniu do tych kryteriów i oceniono również scenariusze ryzyka potencjalnie wynikającego z liberalizacji reżimu wizowego.

Na podstawie ogólnej pozytywnej oceny Kolumbii Rada przyjęła w dniu 19 maja 2015 r. decyzję uprawniającą Komisję do otwarcia negocjacji w sprawie zawarcia umowy dwustronnej pomiędzy Unią Europejską a Republiką Kolumbii. Negocjacje odbyły się w dniu 20 maja 2015 r., a główni negocjatorzy parafowali umowę w dniu 9 czerwca 2015 r. Z tej okazji w dniu 10 czerwca 2015 r. zorganizowano oficjalną uroczystość w ramach szczytu UE–CELAC. Umowę podpisano w Brukseli w dniu 2 grudnia 2015 r. Od tego czasu umowa ma charakter tymczasowy do chwili jej zatwierdzenia przez Parlament Europejski.

Podpisana umowa przewiduje, że obywatele Unii Europejskiej i obywatele Kolumbii mogą podróżować bez wiz na terytorium drugiej umawiającej się strony przez okres nieprzekraczający 90 dni w każdym okresie 180-dniowym. Zwolnienie z obowiązku wizowego obejmuje wszystkie kategorie osób (posiadaczy paszportów zwykłych, dyplomatycznych, służbowych/urzędowych lub specjalnych) podróżujących w jakimkolwiek celu, z wyjątkiem prowadzenia działalności zarobkowej.

**

Uzasadnienie sprawozdawcy

Umowa w sprawie zniesienia wiz krótkoterminowych stanowi istotne osiągnięcie w procesie pogłębiania wzajemnych stosunków pomiędzy Unią Europejską a Republiką Kolumbii, a także jest środkiem uzupełniającym umożliwiającym zacieśnienie stosunków gospodarczych i kulturalnych oraz intensyfikację dialogu politycznego w sprawie wielu kwestii, w tym praw człowieka i podstawowych wolności. Umowa ta umożliwi również wzmocnienie spójności regionalnej. Kolumbia należy do mniejszości krajów Ameryki Łacińskiej, których obywatele wciąż potrzebują wizy, co stanowi znaczący czynnik zbliżenia pomiędzy Europejczykami a mieszkańcami Kolumbii.

Kolumbia jest czwartym co do wielkości obrotów partnerem gospodarczym UE w regionie. Wartość wymiany handlowej wynosi 11,884 mld EUR. UE jest drugim co do wielkości obrotów partnerem handlowym Kolumbii. Handel zagraniczny stanowi około 20% PKB. Zniesienie wiz oznacza uproszczenie warunków podróży dla przedsiębiorców, wzmocnienie więzi gospodarczych między przedsiębiorstwami i ułatwienie inwestycji. Gospodarka Republiki Kolumbii jest jedną z najbardziej dynamicznych i otwartych w regionie. Doświadczyła znaczącego wzrostu (+20% wzrostu w latach 2009–2013 i +4% w 2014 r.) ze względu na wielkość zasobów naturalnych i rolnych oraz rozwój sektora węglowodorowego i górniczego, które coraz bardziej przyciągają inwestorów. Omawiana umowa pozwoli na dalsze zacieśnienie stosunków między obiema stronami oraz nadanie nowego impulsu wymianie handlowej. Jeśli chodzi o ruch turystyczny, liczba turystów kolumbijskich w UE wzrosła w ostatnich latach (wzrost o 5% rocznie). Pewna liczba przedsiębiorstw europejskich dokonała już znacznych inwestycji w infrastrukturę hotelową i turystyczną, w szczególności w regionach Santa Marta, Cartagena i San Andrés. Liberalizacja wizowa może jeszcze bardziej zintensyfikować ruch turystyczny między dwiema stronami oraz inwestycje w dziedzinie turystyki.

Jeśli chodzi o sytuację polityczną i instytucjonalną, Republika Kolumbii jest jedną z najstarszych demokracji formalnych w Ameryce Południowej o stosunkowo stabilnym systemie. Dialog polityczny między Unią Europejską a Kolumbią odbywa się według zasad zawartych w deklaracji rzymskiej z 1996 r. oraz protokołu ustaleń podpisanego w 2009 r. Został wzmocniony i zinstytucjonalizowany na podstawie umowy o dialogu politycznym i współpracy zawartej między UE a państwami Wspólnoty Andyjskiej. Z uwagi na długotrwały konflikt wewnętrzny z organizacją partyzancką FARC sytuacja praw człowieka w Kolumbii jest przedmiotem uważnej obserwacji Unii Europejskiej w ramach jej dialogu instytucjonalnego dotyczącego praw człowieka od 2008 r. Poczyniono w tej kwestii postępy, w szczególności przez wdrożenie ustawy o ofiarach i zwrotach gruntów w czerwcu 2011 r. oraz negocjacje pokojowe między FARC a rządem, prowadzone w Hawanie od listopada 2012 r., które mogą wkrótce doprowadzić do zawarcia ostatecznego porozumienia pokojowego. Umowa o liberalizacji wizowej umożliwi jeszcze bliższą współpracę w dziedzinie praw człowieka i kontynuację zrównoważonego, regularnego i pogłębionego dialogu politycznego dotyczącego bardziej szczegółowych kwestii, takich jak bezkarność, obrońcy praw człowieka, bezpieczeństwo kobiet i dzieci w konfliktach zbrojnych, które mają charakter priorytetowy dla Unii.

W odniesieniu do mobilności dane na temat odmowy wjazdu, aresztowań i powrotów wykazują, że w ostatnich latach w Kolumbii istnieje ryzyko nielegalnej migracji. Niemniej należy stwierdzić, że sytuacja uległa znaczącej poprawie. W roku 2014 znacząca większość osób składających wniosek o wizę Schengen uzyskała wizę krótkoterminową. Wskaźnik odmów wydania wizy w roku 2014 wyniósł 4,3%. Wskaźnik odmów wydania wizy w latach 2010–2014 zmalał o ponad połowę. Ponadto w 2014 r. 69,3% wnioskodawców otrzymało wizy wielokrotnego wjazdu, w porównaniu do 40,9% w 2013 r., co świadczy o większym zaufaniu, jakim darzą ich państwa członkowskie. Wskaźnik powrotów również uległ pewnej poprawie od 2010 r. Sprawozdawca wskazuje na konieczność wzmocnienia w ramach tej umowy współpracy między UE a Kolumbią w dziedzinie nielegalnej migracji.

Umowa zawiera poza tym wspólną deklarację w odniesieniu do współpracy w dziedzinie nielegalnej imigracji, w ramach której Unia i Kolumbia przypominają o swoich zobowiązaniach dotyczących readmisji migrantów o nieuregulowanym statusie.

Kolumbia może również zostać kluczowym partnerem w dziedzinie bezpieczeństwa i walki z przestępczością zorganizowaną, w szczególności z handlem narkotykami, co może być istotnym elementem współpracy. Podpisanie umowy o współpracy strategicznej z Europejskim Urzędem Policji (Europolem) stanowi znaczący postęp w zacieśnianiu współpracy między Unią a Kolumbią w dziedzinie zwalczania przestępczości zorganizowanej i jest potwierdzeniem woli kontynuacji współpracy w tej dziedzinie. Wspomniane tu liczne wyzwania wspólne dla Unii Europejskiej i Republiki Kolumbii potwierdzają znaczenie i uzasadniają konieczność zacieśnienia współpracy w drodze umowy o zniesieniu wiz krótkoterminowych.

Wdrażanie umowy i monitorowanie jej stosowania

Co się tyczy wdrażania umowy i monitorowania jej stosowania, sprawozdawczyni zwraca się do Komisji Europejskiej o śledzenie ewentualnych zmian pod względem kryteriów, które pierwotnie doprowadziły do przeniesienia kraju z załącznika I do załącznika II do rozporządzenia nr 509/2014. Kryteria te obejmują nie tylko nielegalną imigrację, porządek publiczny i bezpieczeństwo, lecz także stosunki zewnętrzne Unii z zainteresowanymi państwami trzecimi, w tym w szczególności względy związane z przestrzeganiem praw człowieka i podstawowych wolności.

Poza tym sprawozdawczyni zwraca się do Komisji Europejskiej i władz Kolumbii o zapewnienie pełnej wzajemności w znoszeniu wiz, co powinno umożliwić równe traktowanie wszystkich obywateli, w szczególności wszystkich obywateli Unii.

Sprawozdawczyni zwraca uwagę na fakt, że we wspólnym komitecie ds. zarządzania umową (art. 6) Unię Europejską reprezentuje jedynie Komisja Europejska. W pracach wspólnego komitetu mógłby uczestniczyć Parlament Europejski jako instytucja bezpośrednio wybierana przez obywateli europejskich oraz broniąca demokracji, praw człowieka i podstawowych zasad Unii Europejskiej. Sprawozdawczyni Parlamentu Europejskiego ponownie zachęca Komisję Europejską do dokonania przeglądu składu wspólnych komitetów ds. zarządzania przyszłymi umowami.

Sprawozdawczyni wyraża również wątpliwości co do praktyki podpisywania i tymczasowego stosowania umów o zniesieniu wiz przed wyrażeniem zgody przez Parlament Europejski. Zauważa ona, że praktyka ta prowadzi do ograniczenia pola manewru Parlamentu Europejskiego i jest tym bardziej problematyczna, że Parlament nie otrzymuje terminowo informacji o postępie negocjacji dwustronnych.

**

Przepisy szczegółowe

Szczególną sytuację Wielkiej Brytanii i Irlandii uwzględniono w motywach zawartej umowy. Wielka Brytania i Irlandia nie przystępują zatem do zawartej umowy i nie podlegają jej postanowieniom.

We wspólnej deklaracji do umowy uwzględniono również fakt włączenia Norwegii, Islandii, Szwajcarii i Liechtensteinu we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwijanie dorobku Schengen. Deklaracja zachęca władze tych państw do jak najszybszego zawarcia z Republiką Kolumbii dwustronnych umów dotyczących zniesienia wiz krótkoterminowych na podobnych warunkach, jak niniejsza umowa.

Umowa zawiera postanowienia dotyczące jej stosowania terytorialnego: w przypadku Francji i Holandii postanowienia umowy mają zastosowanie wyłącznie do obszarów europejskich tych dwóch państw członkowskich.

**

Na koniec sprawozdawczyni zaleca członkom parlamentarnej Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych poparcie tego sprawozdania, a Parlamentowi Europejskiemu – udzielenie zgody na zawarcie umowy.

• [1]   COM(2014)0665 z 29.10.2014 r.
• [2]   SWD(2014)0329 final

ZAŁĄCZNIK: PISMO KOMISJI SPRAW ZAGRANICZNYCH

Ref.: D(2016)11292

Claude MORAES

Przewodniczący Komisji Wolności Obywatelskich,

Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (LIBE)

Szanowny Panie Przewodniczący!

Koordynatorzy Komisji Spraw Zagranicznych postanowili w dniu 1 lutego przekazać opinię komisji (w formie pisma jej przewodniczącego) w sprawie decyzji Rady dotyczącej podpisania w imieniu Unii Europejskiej Umowy między Unią Europejską a Republiką Kolumbii dotyczącej zniesienia wiz krótkoterminowych (2015/0201(NLE)).

Komisja Spraw Zagranicznych popiera podpisanie umowy o zniesieniu wiz, która jest ważnym elementem wysiłków na rzecz dalszego pogłębienia stosunków pomiędzy UE a Kolumbią. Kraj ten jest naszym kluczowym partnerem w Ameryce Łacińskiej, w którym obserwuje się znaczną poprawę sytuacji gospodarczej i społecznej, a także pod względem bezpieczeństwa. Toczące się obecne negocjacje pokojowe pomiędzy rządem kolumbijskim a partyzantami FARC są obietnicą zakończenia się trwającego od dziesięcioleci konfliktu wewnętrznego, który jest najdłużej toczącym się konfliktem w tym regionie. UE zadeklarowała pełne poparcie dla procesu pokojowego i jest gotowa udzielić znaczącej pomocy na jego etapie pokonfliktowym. Umowa w sprawie programu zniesienia wiz mogłaby również pomóc Kolumbii umocnić stosunki międzyludzkie pomiędzy obywatelami tego kraju a obywatelami UE. 

Ważne jest jednak dopilnowanie przez Parlament, by z umowy takiej nie czerpały korzyści zorganizowane grupy przestępcze, zważywszy na ich potencjalny negatywny wpływ na bezpieczeństwo Europy i Kolumbii. W swym sprawozdaniu na temat spełnienia przez Kolumbię odnośnych kryteriów (COM(2014)0665) Komisja zwróciła już uwagę, że grupy te mogłyby czerpać korzyści ze zniesienia obowiązku wizowego, korzystając przykładowo w większym stopniu z usług kurierów przewożących narkotyki i pieniądze. Ponadto istnieje ryzyko nasilenia się handlu ludźmi.

Komisja powinna uważnie przyglądać się sytuacji i na bieżąco informować Parlament o wpływie umowy w sprawie zniesienia wiz na działalność grup przestępczych. Ponadto Parlament Europejski powinien położyć nacisk na potrzebę wzmocnienia współpracy pomiędzy UE a władzami kolumbijskimi w walce z przestępczością zorganizowaną, w tym w ramach porozumienia operacyjnego zawartego między tym krajem a Europolem.

Jesteśmy zdania, że byłoby właściwe, gdyby Parlament zgłosił te obawy, zajmując stanowisko w tej kwestii, opowiadając się jednocześnie za wydaniem zgody na podpisanie umowy oraz zacieśnienie stosunków z Kolumbią.

Z wyrazami szacunku

Elmar Brok

WYNIK GŁOSOWANIA KOŃCOWEGOW KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

Data przyjęcia	9.5.2016
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	44 4 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Caterina Chinnici, Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Frank Engel, Cornelia Ernst, Mariya Gabriel, Kinga Gál, Jussi Halla-aho, Monika Hohlmeier, Sylvia-Yvonne Kaufmann, Timothy Kirkhope, Barbara Kudrycka, Cécile Kashetu Kyenge, Marju Lauristin, Monica Macovei, Roberta Metsola, Péter Niedermüller, Soraya Post, Birgit Sippel, Branislav Škripek, Csaba Sógor, Helga Stevens, Bodil Valero, Harald Vilimsky, Beatrix von Storch, Josef Weidenholzer, Cecilia Wikström, Kristina Winberg, Tomáš Zdechovský
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Janice Atkinson, Pál Csáky, Gérard Deprez, Petr Ježek, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Ska Keller, Miltiadis Kyrkos, Jean Lambert, Gilles Lebreton, Jeroen Lenaers, Nuno Melo, Maite Pagazaurtundúa Ruiz, Morten Helveg Petersen, Petri Sarvamaa, Barbara Spinelli, Josep-Maria Terricabras, Róża Gräfin von Thun und Hohenstein, Axel Voss, Josef Weidenholzer
Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego	Karl-Heinz Florenz, Georgi Pirinski

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO

44	+
ALDE	Gérard Deprez, Petr Ježek, Maite Pagazaurtundúa Ruiz, Morten Helveg Petersen, Cecilia Wikström
ECR	Jussi Halla-aho, Timothy Kirkhope, Monica Macovei, Branislav Škripek, Helga Stevens
EFDD	Von Storch
GUE/NGL	Cornelia Ernst, Barbara Spinelli
PPE	Pál Csáky, Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Frank Engel, Karl-Heinz Florenz, Mariya Gabriel, Kinga Gál, Monika Hohlmeier, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Barbara Kudrycka, Jeroen Lenaers, Nuno Melo, Roberta Metsola, Petri Sarvamaa, Csaba Sógor, Róża Gräfin von Thun und Hohenstein, Axel Voss, Tomáš Zdechovský
S&D	Caterina Chinnici, Sylvia-Yvonne Kaufmann, Cécile Kashetu Kyenge, Miltiadis Kyrkos, Marju Lauristin, Péter Niedermüller, Georgi Pirinski, Soraya Post, Birgit Sippel, Josef Weidenholzer
Verts/ALE	Ska Keller, Jean Lambert, Josep-Maria Terricabras, Bodil Valero

4	-
EFDD	Kristina Winberg
ENF	Janice Atkinson, Gilles Lebreton, Harald Vilimsky

0	0

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymali się