ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία - βέλτιστες πρακτικές και καινοτόμα μέτρα

9.6.2016 - (2015/2280(INI))

Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης
Εισηγήτρια: Iskra Mihaylova

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία - βέλτιστες πρακτικές και καινοτόμα μέτρα

(2015/2280(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδιαίτερα τον τίτλο XVIII,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 (εφεξής «κανονισμός περί κοινών διατάξεων»)[1],

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1301/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και για τη θέσπιση ειδικών διατάξεων σχετικά με τον στόχο «Επενδύσεις στην ανάπτυξη και την απασχόληση» και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1080/2006[2],

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1299/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού ειδικών διατάξεων για την υποστήριξη του στόχου της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης[3],

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1302/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1082/2006 για τον ευρωπαϊκό όμιλο εδαφικής συνεργασίας (EΟΕΣ) όσον αφορά την αποσαφήνιση, την απλούστευση και τη βελτίωση της διαδικασίας ίδρυσης και λειτουργίας αυτών των ομίλων[4],

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (EΕ) αριθ. 236/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, για τον καθορισμό κοινών κανόνων και διαδικασιών για την εφαρμογή των μηχανισμών χρηματοδότησης της εξωτερικής δράσης της Ένωσης[5],

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 231/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου , της 11ης Μαρτίου 2014, για τη θέσπιση Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ II)[6],

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 232/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, για τη θέσπιση Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας[7],

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020[8],

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου[9],

–  έχοντας υπόψη την «Εδαφική Ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 2020: Προς μια Ευρώπη έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς, με ποικίλες περιφέρειες» όπως συμφωνήθηκε στην άτυπη σύνοδο των Υπουργών Χωροταξίας και Εδαφικής Ανάπτυξης, η οποία διεξήχθη στις 19 Μαΐου 2011 στην πόλη Gödöllő της Ουγγαρίας,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Ιανουαρίου 2014, σχετικά με την ετοιμότητα των κρατών μελών της ΕΕ για μια αποτελεσματική και έγκαιρη έναρξη της νέας περιόδου προγραμματισμού για την πολιτική συνοχής[10],

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 27ης Νοεμβρίου 2014, σχετικά με τις καθυστερήσεις στην εκκίνηση της πολιτικής συνοχής για το διάστημα 2014-2020[11],

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 26ης Νοεμβρίου 2014 με τίτλο «Ένα επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη» (COM(2014)0903),

–  έχοντας υπόψη την έκτη έκθεση για την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή (COM(2014)0473),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Σεπτεμβρίου 2015 σχετικά με τις επενδύσεις για θέσεις εργασίας και ανάπτυξη: προώθηση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής στην Ένωση[12],

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Μαρτίου 2010, με τίτλο «Ευρώπη 2020 - Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 28ης Οκτωβρίου 2015 , σχετικά με την πολιτική συνοχής και την επανεξέταση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»[13],

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Νοεμβρίου 2015 σχετικά με την απλούστευση και τον προσανατολισμό με γνώμονα τις επιδόσεις στην πολιτική συνοχής για την περίοδο 2014-2020[14],

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/1017 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2015, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, τον Ευρωπαϊκό Κόμβο Επενδυτικών Συμβουλών και την Ευρωπαϊκή Πύλη Επενδυτικών Έργων και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1291/2013 και (ΕΕ) αριθ. 1316/2013 – το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων[15],

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με την προστιθέμενη αξία των μακροπεριφερειακών στρατηγικών (COM(2013)0468) και τα σχετικά συμπεράσματα του Συμβουλίου της 22ας Οκτωβρίου 2013,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη που εκπονήθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών (Τμήμα Β - Διαρθρωτικές Πολιτικές και Συνοχή) τον Ιανουάριο του 2015 με τίτλο «Νέος ρόλος των μακροπεριφερειών στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας»,

–  έχοντας υπόψη τη μελέτη που εκπονήθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών (Τμήμα Β - Διαρθρωτικές Πολιτικές και Συνοχή) τον Ιούλιο του 2015 με τίτλο «European Grouping of Territorial Cooperation as an instrument for promotion and improvement of territorial cooperation in Europe» (Ο Ευρωπαϊκός Όμιλος Εδαφικής Συνεργασίας ως μέσο προώθησης και βελτίωσης της εδαφικής συνεργασίας στην Ευρώπη),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 22ας Φεβρουαρίου 2016, με τίτλο «Επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη: νέες κατευθυντήριες γραμμές για τον συνδυασμό των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων»,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών που εκδόθηκε τον Μάιο του 2015 με τίτλο «Χρηματοδοτικά μέσα για τη στήριξη της εδαφικής ανάπτυξης»,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Δεκεμβρίου 2015, με τίτλο «Επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη – Μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων» (COM(2015)0639),

–  έχοντας υπόψη τη δήλωση της Επιτροπής των Περιφερειών της 2ας Σεπτεμβρίου 2015 με τίτλο «25 χρόνια Interreg: νέα ώθηση για τη διασυνοριακή συνεργασία»[16],

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών που εκδόθηκε τον Μάιο του 2015 με τίτλο «Εδαφική προοπτική για το 2050, ποιο είναι το μέλλον;»,

–  έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών, της 17ης Δεκεμβρίου 2015, με τίτλο «Strengthening Cross-border Cooperation: the need for a better regulatory framework» (Ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας: ανάγκη για ένα καλύτερο κανονιστικό πλαίσιο),

–  έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας που εκπόνησε η λουξεμβουργιανή Προεδρία του Συμβουλίου «Αναδρομή στα 25 χρόνια της πρωτοβουλίας Interreg και προετοιμασία της μελλοντικής εδαφικής συνεργασίας»,

–  έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου «25 χρόνια Interreg: η συμβολή της στους στόχους της πολιτικής συνοχής»,

–  έχοντας υπόψη την πρωτοβουλία της λουξεμβουργιανής Προεδρίας για τη θέσπιση ειδικών νομικών διατάξεων για τις παραμεθόριες περιοχές προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες και οι προκλήσεις στις περιοχές αυτές, με τίτλο «Tool for the attribution and application of specific provisions in cross-border regions» (Μέσο για τον προσδιορισμό και την εφαρμογή ειδικών διατάξεων στις παραμεθόριες περιοχές)[17],

–  έχοντας υπόψη την πανευρωπαϊκή δημόσια διαβούλευση της Επιτροπής σχετικά με τα εναπομένοντα εμπόδια στη διασυνοριακή συνεργασία, η οποία ξεκίνησε στις 21 Σεπτεμβρίου 2015 με την ευκαιρία της Ευρωπαϊκής Ημέρας Συνεργασίας[18],

–  έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα της πρώτης έρευνας του Ευρωβαρόμετρου που διεξήγαγε η Επιτροπή το 2015 για τον εντοπισμό και τη χαρτογράφηση της στάσης των πολιτών που ζουν σε παραμεθόριες περιοχές, με σκοπό την επίτευξη περισσότερο στοχευμένων παρεμβάσεων της ΕΕ[19],

–  έχοντας υπόψη την έκθεση του ΟΟΣΑ του 2013 με τίτλο «Regions and Innovation: collaborating across borders» (Περιφέρειες και καινοτομία: διασυνοριακή συνεργασία),

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιφερειών με τίτλο «EGTC monitoring report for 2014 - Implementing the Strategy Europe 2020» (Έκθεση παρακολούθησης των ΕΟΕΣ για το 2014 - Υλοποίηση της στρατηγικής Ευρώπη 2020)[20],

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A8-0202/2016),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου το 38 % του πληθυσμού της Ευρώπης ζει σε παραμεθόριες περιοχές και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει μια μείζονα οικονομική, χρηματοπιστωτική και κοινωνική κρίση που πλήττει ιδίως τις γυναίκες σε όλα τα επίπεδα, λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ πρέπει να συμπεριλάβει ως κύρια συνιστώσα την ισότητα των φύλων σε όλες τις πολιτικές και πρακτικές της Ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας (ΕΕΣ)·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρωταρχικός στόχος της ΕΕΣ είναι η μείωση της επίδρασης των εθνικών συνόρων προκειμένου να αμβλυνθούν οι αποκλίσεις μεταξύ των περιοχών, εξαλείφοντας τα εναπομένοντα εμπόδια στις επενδύσεις και στη συλλογική διασυνοριακή εργασία, να ενισχυθεί η συνοχή, και να προωθηθεί η αρμονική οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική και εδαφική ανάπτυξη της Ένωσης στο σύνολό της²¹·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕΣ, ενισχύοντας την εδαφική συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της πολιτικής συνοχής·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν την ΕΕΣ για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που προκύπτουν από τη μεταναστευτική κρίση·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθεί να είναι χαμηλός ο αριθμός των Ευρωπαίων πολιτών που αξιοποιούν το πλήρες δυναμικό της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ και της ελευθερίας κυκλοφορίας·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις αρχές της επιμερισμένης διαχείρισης, της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και της εταιρικής σχέσης, τα προγράμματα ΕΕΣ αναπτύχθηκαν μέσω μιας συλλογικής διαδικασίας στην οποία συμμετέχει ευρύ φάσμα ευρωπαϊκών, εθνικών, περιφερειακών και τοπικών παραγόντων με στόχο την αντιμετώπιση των κοινών διασυνοριακών προκλήσεων και την ενθάρρυνση της ανταλλαγής ορθών πρακτικών·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη κοινού προβληματισμού σχετικά με τη μορφή της ΕΕΣ για την περίοδο μετά το 2020·

Ευρωπαϊκή Προστιθέμενη Αξία της ΕΕΣ, βέλτιστες πρακτικές και συμβολή στους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»

1.  επισημαίνει ότι η ΕΕΣ έχει αναχθεί στον έναν από τους δύο ισοδύναμους στόχους της πολιτικής συνοχής για την περίοδο 2014-2020 με δικό της κανονισμό· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι ο προϋπολογισμός των 10,1 δισεκατομμυρίων ευρώ για την ΕΕΣ, αντιπροσωπεύει το 2,8% του προϋπολογισμού για την πολιτική συνοχής, δεν ανταποκρίνεται στις μείζονες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσει η ΕΕΣ, και δεν αντικατοπτρίζει το υψηλό επίπεδο της προστιθέμενης αξίας της για την Ευρώπη· υπενθυμίζει εν προκειμένω την απογοήτευση του Κοινοβουλίου για το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων για το ΠΔΠ 2014-2020, σε σχέση με την περικοπή των πιστώσεων για την ΕΕΣ· πιστεύει ότι ένας αυξημένος προϋπολογισμός για την ΕΕΣ στην επόμενη προγραμματική περίοδο θα αυξήσει την προστιθέμενη αξία της πολιτικής συνοχής· ζητεί μεγαλύτερο σεβασμό στο άρθρο 174 της ΣΛΕΕ σχετικά με την εδαφική συνοχή, ιδιαίτερα όσον αφορά τις αγροτικές περιοχές και τις περιοχές όπου συντελείται βιομηχανική μετάβαση, και περιφέρειες που πλήττονται από σοβαρά και μόνιμα φυσικά ή δημογραφικά μειονεκτήματα, όπως είναι οι εξόχως απόκεντρες περιφέρειες, οι υπερβόρειες περιοχές με χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού και οι νησιωτικές, οι διασυνοριακές και οι ορεινές περιοχές· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δίδουν ιδιαίτερη έμφαση στις περισσότερο μειονεκτούσες από γεωγραφικής και δημογραφικής άποψης περιοχές κατά την υλοποίηση της πολιτικής συνοχής·

2.  επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», η ΕΕΣ αναμορφώθηκε ούτως ώστε να επιτευχθεί μεγαλύτερος αντίκτυπος δίνοντας έμφαση στη θεματική επικέντρωση και τον προσανατολισμό προς την επίτευξη αποτελεσμάτων, με κάθε επιφύλαξη ως προς μια εδαφικά ευαίσθητη προσέγγιση που επιτρέπει τη συνέχιση των περιφερειακών προτεραιοτήτων· πιστεύει ότι είναι αναγκαίο να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία· ζητεί, συνεπώς, καλύτερη αξιολόγηση των προγραμμάτων της ΕΕΣ προκειμένου να αναδεικνύονται τα αποτελέσματα και η προστιθέμενη αξία τους·

3.  αναγνωρίζει ότι η διασυνοριακή συνεργασία αποτελεί βασικό εργαλείο για την ανάπτυξη των παραμεθόριων περιοχών, οι οποίες θεωρούνται πραγματικά εργαστήρια της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης· υπογραμμίζει ότι κατά τις περιόδους 2000-2006 και 2007-2013, η διασυνοριακή συνεργασία χαρακτηρίστηκε από σαφή προσανατολισμό προς πιο στρατηγικά εστιασμένες προτεραιότητες και πέτυχε βέλτιστες πρακτικές στους τομείς της καλύτερης συνδεσιμότητας και προσβασιμότητας, της μεταφοράς γνώσης και καινοτομίας, της ενίσχυσης της περιφερειακής ταυτότητας, της αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών προκλήσεων, της ενίσχυσης της θεσμικής ικανότητας, της υγειονομικής περίθαλψης, της εκπαίδευσης, της απασχόλησης και της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού, καθώς και της πολιτικής προστασίας, της δημιουργίας νέων εταιρικών σχέσεων και της εδραίωσης των ήδη υφιστάμενων σχέσεων·

4.  αναγνωρίζει ότι η διακρατική συνεργασία έχει συμβάλει στη στήριξη της έρευνας, της καινοτομίας και της οικονομίας της γνώσης, στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και στην προώθηση βιώσιμων μεταφορών και κινητικότητας μέσω διακρατικών προσεγγίσεων και έχει επίσης συμβάλει στην ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας· υπογραμμίζει ότι η ολοκληρωμένη εδαφική προσέγγιση και η διακρατική συνεργασία είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την προστασία του περιβάλλοντος, ειδικά στους τομείς του ύδατος, της βιοποικιλότητας και της ενέργειας·

5.  αναγνωρίζει ότι η διαπεριφερειακή συνεργασία έχει καταστήσει δυνατή τη συνεργασία μεταξύ πόλεων και περιφερειών σε ευρύ φάσμα τομέων και θεμάτων, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής εμπειριών και ορθών πρακτικών, και αυτή η συνεργασία έχει βελτιώσει την αποτελεσματικότητα πολλών περιφερειακών και τοπικών πολιτικών· θεωρεί ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες αποκλίσεις στην ανάπτυξη μεταξύ των αγροτικών και των αστικών περιοχών και τα προβλήματα των μητροπολιτικών περιοχών·

6.  πιστεύει ότι η αποτελεσματική διασυνοριακή και διακρατική συνεργασία επιτρέπει την αύξηση της ελκυστικότητας μιας γεωγραφικής περιοχής για εμπορικές εταιρείες, χρησιμοποιώντας το τοπικό, περιφερειακό και διασυνοριακό δυναμικό και το ανθρώπινο κεφάλαιο πιο αποδοτικά, προκειμένου να ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες και τις προσδοκίες των επιχειρήσεων, αλλά και για να αποφευχθεί η έξοδός τους σε τρίτες χώρες, η απερήμωση των περιφερειών της ΕΕ και η αύξηση της ανεργίας·

7.  είναι πεπεισμένο ότι η ΕΕΣ αποφέρει σημαντική ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, συμβάλλοντας στην ειρήνη, τη σταθερότητα και την περιφερειακή ολοκλήρωση κυρίως στο πλαίσιο της διεύρυνσης και της πολιτικής γειτονίας, καθώς και σε όλο τον κόσμο μέσω της διάδοσης βέλτιστων πρακτικών· θεωρεί ότι η καλή διασυνοριακή συνεργασία μπορεί να επιφέρει προστιθέμενη αξία στη διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης·

8.  επισημαίνει ότι, για την περίοδο 2014-2020, περίπου 41% του προϋπολογισμού του ΕΤΠΑ για την ΕΕΣ[21] θα επενδυθεί σε μέτρα για τη βελτίωση του περιβάλλοντος, ενώ το 27% θα επενδυθεί στην ενίσχυση της έξυπνης ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας και της καινοτομίας και το 13% θα διοχετευτεί στην προώθηση της ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς μέσω δραστηριοτήτων στον τομέα της απασχόλησης, της εκπαίδευσης και της κατάρτισης ενώ 33 προγράμματα θα έχουν στόχο τη βελτίωση της γενικής διασυνοριακής συνδεσιμότητας· επισημαίνει επίσης ότι 790 εκατομμύρια ευρώ θα διατεθούν για την ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας μέσω της ανάπτυξης ή της ενίσχυσης των δομών συνεργασίας και της βελτίωσης της αποτελεσματικότητας των δημοσίων υπηρεσιών·

9.  υπογραμμίζει ότι η έννοια του προσανατολισμού προς την επίτευξη αποτελεσμάτων απαιτεί να διασφαλίζουν τα προγράμματα Interreg συνεργασία υψηλής ποιότητας σε επίπεδο έργων και να υιοθετηθεί νέο είδος αξιολόγησης, λαμβάνοντας υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά κάθε προγράμματος και συμβάλλοντας στη μείωση του διοικητικού φόρτου για τους δικαιούχους και τις διαχειριστικές αρχές· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις διαχειριστικές αρχές να συνεργασθούν και να ανταλλάξουν πληροφορίες και ορθές πρακτικές προκειμένου να πραγματοποιήσουν αξιολογήσεις και να εκδώσουν κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με το πώς θα μπορούσε να προσαρμοστεί ο προσανατολισμός προς την επίτευξη αποτελεσμάτων στις ιδιαιτερότητες της ΕΕΣ· αναγνωρίζει ότι η συνολική προστιθέμενη αξία των προγραμμάτων ΕΕΣ δεν είναι δυνατό να υπολογιστεί αποκλειστικά με βάση ποσοτικούς δείκτες και καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει πιο ποιοτικούς δείκτες προκειμένου να αντικατοπτρίζουν καλύτερα τα αποτελέσματα που επιτυγχάνει η εδαφική συνεργασία·

10.  σημειώνει με ανησυχία την καθυστερημένη έγκριση των προγραμμάτων Interreg και ζητεί επιμόνως από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να κινητοποιήσουν τις προσπάθειές τους για την αποτελεσματική και επιτυχή υλοποίησή τους και για την άρση των εμποδίων στην διασυνοριακή συνεργασία, προκειμένου να αποφευχθούν τα κρίσιμα ζητήματα που είχαν ήδη αναδειχθεί κατά την προγραμματική περίοδο 2007-2013· καλεί την Επιτροπή να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να επιταχυνθεί η υλοποίηση των προγραμμάτων ΕΕΣ·

11.  εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη διασυνοριακών δεδομένων και αποδείξεων σχετικά με την αποτελεσματικότητα της διασυνοριακής συνεργασίας όσον αφορά την κατάρτιση εκθέσεων για το πλαίσιο επιδόσεων· ζητεί συνεπώς από την Επιτροπή, τη Eurostat και τις διαχειριστικές αρχές να συνεργαστούν για τον καθορισμό κοινών κριτηρίων αξιολόγησης και να συντονίσουν από κοινού μια ενιαία βάση δεδομένων καθώς και να ορίσουν μεθοδολογίες για την παροχή, τη χρήση και την ανταλλαγή αξιόπιστων δεδομένων σε διασυνοριακό επίπεδο· σημειώνει τις υφιστάμενες προκλήσεις για την υλοποίηση των ολοκληρωμένων εδαφικών προσεγγίσεων, οι οποίες οφείλονται στον πολύ διαφορετικό βαθμό αρμοδιοτήτων των περιφερειακών και τοπικών αρχών των κρατών μελών·

12.  καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις διαχειριστικές αρχές να συστήσουν καταλλήλως διαρθρωμένα συστήματα παρακολούθησης και να καταρτίσουν σχέδια αξιολόγησης για την καλύτερη αξιολόγηση των επιτευγμάτων των αποτελεσμάτων σε σχέση με τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και την εδαφική ολοκλήρωση·

Συμβολή στην εδαφική συνοχή

13.  επισημαίνει ότι η ΕΕΣ συμβάλλει σημαντικά στην ενίσχυση του στόχου εδαφικής συνοχής της ΕΕ μέσω της ενσωμάτωσης διαφόρων τομεακών πολιτικών σε εδαφικό επίπεδο· χαιρετίζει τη μελέτη του Ευρωπαϊκού Δικτύου Παρατηρήσεων για την Εδαφική Ανάπτυξη και Συνοχή (ESPON) με τίτλο «ΕΤ2050: Territorial Scenarios and Visions for Europe» (Εδαφικά σενάρια και οράματα για την Ευρώπη), που μπορεί να λειτουργήσει ως πλαίσιο αναφοράς για περαιτέρω συζητήσεις σχετικά με την προετοιμασία της πολιτικής συνοχής για την περίοδο μετά το 2020·

14.  υπενθυμίζει τη σημασία της ολοκληρωμένης εδαφικής επένδυσης (ITI) και της τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων (CLLD) που δεν εφαρμόζονται αρκετά ευρέως στα προγράμματα Interreg για την περίοδο 2014-2020, και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν περισσότερο αυτά τα μέσα, τονίζοντας ότι αυτό θα απαιτήσει τη μεγαλύτερη συμμετοχή των περιφερειών και των τοπικών αρχών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προτείνουν προγράμματα ενημέρωσης και κατάρτισης για τους δικαιούχους·

15.  θεωρεί ότι τα νέα μέσα εδαφικής ανάπτυξης, όπως η ολοκληρωμένη εδαφική επένδυση (ITI) και η τοπική ανάπτυξη με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων (CLLD), μπορούν να οδηγήσουν σε επενδύσεις για κοινωνικές, υγειονομικές και εκπαιδευτικές υποδομές, αποκατάσταση των υποβαθμισμένων περιοχών, δημιουργία απασχόλησης, και σε άλλα μέτρα που επιδιώκουν τη μείωση της απομόνωσης των μεταναστών και την προώθηση της ένταξής τους·

16.  συνιστά να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στα έργα που αποσκοπούν στην προσαρμογή των κοινοτήτων και των περιφερειών στη νέα δημογραφική πραγματικότητα και στην αντιμετώπιση των ανισοτήτων που απορρέουν από αυτήν, μεταξύ άλλων με τους εξής τρόπους: 1) προσαρμογή των κοινωνικών υποδομών και των υποδομών κινητικότητας στις δημογραφικές αλλαγές και στις μεταναστευτικές ροές· 2) δημιουργία ειδικών αγαθών και υπηρεσιών που να απευθύνονται στις ανάγκες ενός γηράσκοντος πληθυσμού· 3) στήριξη των ευκαιριών απασχόλησης για ηλικιωμένους, γυναίκες και μετανάστες, που να συμβάλλουν στην κοινωνική ένταξη· 4) ενίσχυση της ψηφιακής σύνδεσης και δημιουργία πλατφορμών που καθιστούν δυνατή και ενθαρρύνουν τη συμμετοχή των πολιτών που διαμένουν στις πλέον απομονωμένες περιοχές και την αλληλεπίδρασή τους με τις διάφορες διοικητικές, κοινωνικές και πολιτικές υπηρεσίες των αρχών σε όλα τα επίπεδα (τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό)·

17.  επισημαίνει το ρόλο της ΕΕΣ στις νησιωτικές περιοχές, τις εξόχως απόκεντρες περιοχές, τις αραιοκατοικημένες, ορεινές και αγροτικές περιοχές, ως σημαντικό μέσο ενίσχυσης της περιφερειακής συνεργασίας και ολοκλήρωσής τους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στη χρήση των κεφαλαίων στις περιοχές αυτές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που συνορεύουν με τρίτες χώρες, με στόχο τη βελτίωση της εφαρμογής των διασυνοριακών έργων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕΣ·

18.  επισημαίνει τη συμπληρωματική φύση της ΕΕΣ και των μακροπεριφερειακών στρατηγικών στην αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων σε μεγαλύτερες λειτουργικές περιοχές, καθώς και τον θετικό ρόλο που μπορούν να παίξουν οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές στην αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι μακροπεριφέρειες·

19.  θεωρεί ότι θα πρέπει να επιδιωχθεί η βελτίωση του συντονισμού, της συνέργειας και της συμπληρωματικότητας μέσω των διασυνοριακών και των διακρατικών σκελών με στόχο τη βελτίωση της συνεργασίας και της ολοκλήρωσης σε ευρύτερα στρατηγικά εδάφη· ζητεί καλύτερο συντονισμό μεταξύ των διαχειριστικών αρχών και των φορέων των μακροπεριφερειακών στρατηγικών· παροτρύνει την Επιτροπή να εδραιώσει τη συνεργασία, καθώς και να ενισχύσει τους δεσμούς και τη συνοχή των προγραμμάτων της ΕΕΣ με τα εθνικά και τα περιφερειακά προγράμματα στο στάδιο της ανάπτυξής τους, με στόχο την ενθάρρυνση της συμπληρωματικότητας και την αποφυγή των επικαλύψεων·

20.  επισημαίνει ότι ορισμένες περιφέρειες αντιμετωπίζουν σοβαρές μεταναστευτικές προκλήσεις και ενθαρρύνει την χρήση των προγραμμάτων Interreg και την επείγουσα εφαρμογή τους προκειμένου να ανταποκριθούν, μεταξύ άλλων, στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης και να συμβάλλουν στην ανταλλαγή ορθών πρακτικών μεταξύ τοπικών και περιφερειακών αρχών στις παραμεθόριες περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των τρίτων χωρών μέσω μακροπεριφερειακών στρατηγικών·

Στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας

21.  εφιστά την προσοχή στα επιτεύγματα που έχουν σημειωθεί στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, όπως στα κοινά ερευνητικά έργα, στη συνεργασία μεταξύ ερευνητικών ιδρυμάτων και εταιρειών, στη σύσταση διεθνών παραμεθόριων πανεπιστημίων, διασυνοριακών ερευνητικών κέντρων, διασυνοριακών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, στη δημιουργία διασυνοριακών σχηματισμών και δικτύων εταιρειών, στα διασυνοριακά φυτώρια επιχειρήσεων και στις συμβουλευτικές υπηρεσίες για ΜΜΕ, στη σήμανση «υψηλής τεχνολογίας» για την προσέλκυση ξένων επενδυτών κ.λπ.· σημειώνει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν τα προγράμματα Interreg στην ενίσχυση του δυναμικού ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας των περιφερειών, μέσω της ενθάρρυνσης συνεργιών μεταξύ στρατηγικών έξυπνης εξειδίκευσης, της συνεργασίας μεταξύ σχηματισμών και της ανάπτυξης δικτύων καινοτομίας· ζητεί από την Επιτροπή να προσέλθει με μια ολοκληρωμένη επισκόπηση της εδαφικής συνεργασίας στο ΕΤΠΑ και στο ΕΚΤ με βάση το κοινό στρατηγικό πλαίσιο, (παράρτημα Ι του κανονισμού για τον καθορισμό κοινών διατάξεων (κανονισμός (ΕΕ) αριθμ. 1303/2013))·

22.  είναι ενήμερο ότι οι επενδύσεις για την ενίσχυση της έξυπνης ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας και της καινοτομίας, αντιπροσωπεύουν το 27% των πιστώσεων του ΕΤΠA που διατίθενται σε προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας για την περίοδο 2014-2020[22]· επισημαίνει επίσης ότι το 35% του προϋπολογισμού των διακρατικών προγραμμάτων διοχετεύεται στη στήριξη της έξυπνης ανάπτυξης μέσω της ενίσχυσης της έρευνας και της καινοτομίας·

23.  τονίζει την ανάγκη να αναπτυχθούν διασυνοριακές προσεγγίσεις της πολιτικής καινοτομίας, όπως κοινά ερευνητικά προγράμματα και προγράμματα κινητικότητας, κοινές ερευνητικές υποδομές, εταιρικές σχέσεις και δίκτυα συνεργασίας· επισημαίνει ότι οι διαφορετικές νομοθεσίες των κρατών μελών δημιουργούν δυσκολίες στις κοινές δράσεις για την επέκταση της έρευνας και της καινοτομίας εκτός συνόρων·

24.  ζητεί επιμόνως οι συνέργειες και η συμπληρωματικότητα μεταξύ των προγραμμάτων και ταμείων συμπεριλαμβανομένων των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ),του προγράμματος «Ορίζοντας 2020», του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), κλπ., και άλλων ταμείων της ΕΕ να στοχεύουν στη μεγιστοποίηση της ποσότητας, της ποιότητας και του αντίκτυπου των επενδύσεων για έρευνα και καινοτομία· συνιστά στις τοπικές και περιφερειακές αρχές να αξιοποιούν πλήρως τις δυνατότητες συνδυασμού αυτών των ταμείων για τη στήριξη των ΜΜΕ, των ερευνητικών προγραμμάτων και της καινοτομίας και σε διασυνοριακό επίπεδο, ανάλογα με την περίπτωση, και προτείνει οι ΜΜΕ να επωφεληθούν πλήρως από τις ευκαιρίες που προσφέρουν τα κεφάλαια αυτά, κάτι που θα συμβάλει στην υλοποίηση των προγραμμάτων ΕΕΣ·

25.  ζητεί επιμόνως την έγκριση διασυνοριακών στρατηγικών καινοτομίας και παράλληλα τη δημιουργία συμπληρωματικοτήτων με τις υφιστάμενες στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης, καθώς και με άλλα υφιστάμενα προγράμματα και στρατηγικές· ενθαρρύνει την αξιολόγηση του δυναμικού των διασυνοριακών συνεργιών και την κινητοποίηση διαφόρων χρηματοδοτικών πηγών·

26.  θεωρεί ότι τα χρηματοδοτικά μέσα πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των προγραμμάτων ΕΕΣ μέσω συμπληρωματικών επιχορηγήσεων για τη στήριξη της πρόσβασης των ΜΜΕ σε χρηματοδότηση, έρευνα και καινοτομία· θεωρεί ότι η αυξημένη χρήση των χρηματοδοτικών μέσων θα μπορούσε να προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις στα προγράμματα Interreg, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και επιτρέποντας την επίτευξη καλύτερων αποτελεσμάτων· υπενθυμίζει τη θεμελιώδη σημασία της τεχνικής στήριξης και της ανάληψης προσαρμοσμένων πρωτοβουλιών κατάρτισης για την πλήρη αξιοποίηση των χρηματοδοτικών μέσων, ακόμη και σε λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες·

Διακυβέρνηση και συντονισμός πολιτικών

27.  υπενθυμίζει ότι η έκτη έκθεση για τη συνοχή δεν αποδίδει τη δέουσα προσοχή στην ΕΕΣ, δεδομένου ότι, από την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013 και εντεύθεν, έχει αποτελέσει ξεχωριστό στόχο της πολιτικής συνοχής· υπενθυμίζει τις δυνατότητες του Ευρωπαϊκού Ομίλου Εδαφικής Συνεργασίας (ΕΟΕΣ) όχι μόνο ως μέσου για τη στήριξη και προώθηση της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας και τη διαχείριση διασυνοριακών έργων, αλλά και ως μέσου συμβολής σε μια συνολική ολοκληρωμένη εδαφική ανάπτυξη και μια ευέλικτη πλατφόρμα για πολυεπίπεδη διακυβέρνηση·

28.  εκφράζει την ικανοποίησή του για τον απλοποιημένο κανονισμό ΕΟΕΣ (κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1302/2013), και καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να διευκολύνουν τη δημιουργία ΕΟΕΣ· επισημαίνει, ωστόσο, ότι ο εν λόγω κανονισμός δεν επαρκεί για την αντιμετώπιση όλων των υφιστάμενων νομικών εμποδίων στη διασυνοριακή συνεργασία· χαιρετίζει, συνεπώς, την πρωτοβουλία της λουξεμβουργιανής Προεδρίας, η οποία πρότεινε ειδικό νομικό εργαλείο για τις παραμεθόριες περιοχές, δίνοντας στα κράτη μέλη τη δυνατότητα συμφωνίας σε συγκεκριμένες νομικές διατάξεις· χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να προβεί, έως το τέλος του 2016, σε ανάλυση των εμποδίων στη διασυνοριακή συνεργασία, που θα εξετάσει λύσεις και παραδείγματα ορθών πρακτικών· ζητεί από την Επιτροπή να συμπεριλάβει σε αυτήν την ανάλυση μελέτη με θέμα τις ανάγκες των παραμεθόριων περιοχών· αναμένει με ενδιαφέρον τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης σχετικά με τα εναπομένοντα εμπόδια στη διασυνοριακή συνεργασία, την οποία δρομολόγησε η Επιτροπή σε ολόκληρη την ΕΕ στις 21 Σεπτεμβρίου 2015· ζητεί από την Επιτροπή να λάβει υπόψη στην ανάλυσή της τις συστάσεις του Κοινοβουλίου και τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης·

29.  θεωρεί ότι τα προγράμματα Interreg θα πρέπει, παράλληλα με την τήρηση των προτεραιοτήτων του προγράμματος που έχουν ορισθεί και της λογικής παρέμβασης που έχει αποφασισθεί, συμπληρωματικά με άλλες κατάλληλες πηγές χρηματοδότησης, να δώσουν απαντήσεις σε θέματα μετανάστευσης και ασύλου και να ευνοήσουν αποτελεσματικές πολιτικές ενσωμάτωσης· ζητεί να αξιοποιηθεί το ανοιχτό πνεύμα της Επιτροπής έτσι ώστε να εξεταστούν και να εγκριθούν ταχέως οι τροποποιήσεις επί των επιχειρησιακών προγραμμάτων της περιόδου 2014-2020, όταν το ζητούν τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη και μόνον με στόχο να καλυφθούν οι επιτακτικές ανάγκες της μεταναστευτικής κρίσης·

30.  θεωρεί ότι η ευρύτερη χρήση των χρηματοδοτικών μέσων ως ευέλικτων μηχανισμών θα πρέπει να πραγματοποιείται παράλληλα με τις επιχορηγήσεις· υπογραμμίζει ότι τα χρηματοδοτικά μέσα, όταν εφαρμόζονται αποτελεσματικά, μπορούν να ενισχύσουν σημαντικά τον αντίκτυπο της χρηματοδότησης· τονίζει, εν προκειμένω, την ανάγκη για σαφείς, συνεκτικούς και εστιασμένους κανόνες σε σχέση με τα χρηματοδοτικά μέσα με στόχο την απλούστευση της διαδικασίας προετοιμασίας και υλοποίησης για τους διαχειριστές και τους αποδέκτες των κονδυλίων· εφιστά την προσοχή στη δυνατότητα για εξειδικευμένη εμπειρογνωμοσύνη και τεχνογνωσία με την αξιοποίηση μέσων χρηματοοικονομικής τεχνικής και τεχνικής βοήθειας από την ΕΤΕ·

31.  υπογραμμίζει ότι, κατά την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013, οι πιθανές συμπληρωματικότητες ανάμεσα στα προγράμματα Interreg και άλλα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ προγράμματα δεν αξιολογήθηκαν επαρκώς· ζητεί την ανάπτυξη κατάλληλων μηχανισμών συντονισμού που θα διασφαλίζουν αποτελεσματικό συντονισμό, συμπληρωματικότητα και συνέργεια μεταξύ των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων και των εθνικών χρηματοδοτικών μέσων, όπως το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020», καθώς και με το ΕΤΣΕ και την ΕΤΕ·

32.  ενθαρρύνει την ενσωμάτωση στα σχέδια αξιολόγησης των διαχειριστικών αρχών συνεχών αξιολογήσεων που θα εστιάζονται στη συγκεκριμένη αποτίμηση της αποτελεσματικότητας των συνεργιών μεταξύ των προγραμμάτων·

33.  υπογραμμίζει την ολοένα αυξανόμενη σημασία των διασυνοριακών αγορών εργασίας που διαθέτουν τεράστια δυναμική για δημιουργία πλούτου και θέσεων εργασίας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως τις ευκαιρίες που παρέχουν τα προγράμματα Interreg για τη διευκόλυνση της διασυνοριακής κινητικότητας του εργατικού δυναμικού, μεταξύ άλλων με την προώθηση της αρχής των ίσων ευκαιριών, μέσω της αναπροσαρμογής, εν ανάγκη, του διοικητικού και του κοινωνικού κανονιστικού πλαισίου, καθώς και μέσω της ενίσχυσης του διαλόγου μεταξύ όλων των βαθμίδων διακυβέρνησης·

34.  θεωρεί καίρια την αύξηση των συνεργειών και της συμπληρωματικότητας ανάμεσα στα προγράμματα ΕΕΣ και τις υπηρεσίες EURES εφόσον καλούνται να διαδραματίσουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στις διασυνοριακές περιοχές οι οποίες παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα διασυνοριακών καθημερινών μετακινήσεων· καλεί τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να αξιοποιήσουν πλήρως τις ευκαιρίες που προσφέρουν οι υπηρεσίες EURES για την απασχόληση και την κινητικότητα εργασίας στην ΕΕ·

35.  είναι πεπεισμένο ότι η αρχή της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, η αρχή της εταιρικής σχέσης και η ουσιαστική εφαρμογή του ευρωπαϊκού κώδικα δεοντολογίας έχουν ιδιαίτερη σημασία για την ανάπτυξη των προγραμμάτων Interreg·

Απλοποίηση

36.  τονίζει ότι, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ξεχωριστού κανονισμού για την ΕΕΣ, η υλοποίηση των προγραμμάτων εδαφικής συνεργασίας θα πρέπει να απλοποιηθεί περαιτέρω, και καλεί την Ομάδα Υψηλού Επιπέδου για την Απλούστευση¹ να εξετάσει μέτρα απλούστευσης και μείωσης του διοικητικού φόρτου για τους δικαιούχους πριν από την νομοθετική πρόταση για την ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία και τον προγραμματισμό των προγραμμάτων Interreg για την περίοδο μετά το 2020·

37.  καλεί την Επιτροπή να προτείνει συγκεκριμένες δράσεις για την απλούστευση των κανόνων σχετικά με την υποβολή εκθέσεων, τον έλεγχο και τις κρατικές ενισχύσεις και να εναρμονίσει τις διαδικασίες· ζητεί επιμόνως την κατάρτιση υποδειγμάτων απαιτήσεων για όλα τα προγράμματα Interreg ανά σκέλος·

38.  καλεί τα κράτη μέλη να απλοποιήσουν τις εθνικές διατάξεις τους και να αποφύγουν τον κανονιστικό υπερθεματισμό· ζητεί επιμόνως την υλοποίηση της ψηφιακής συνοχής και τον εξορθολογισμό των διοικητικών διαδικασιών·

39.  τονίζει ότι οι ρυθμίσεις για τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και των ιδιωτικών φορέων πρέπει να διευρυνθούν και να απλουστευθούν, λαμβάνοντας πάντα υπόψη την ανάγκη για διαφάνεια και λογοδοσία· θεωρεί ότι η ανάπτυξη συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα μπορεί να προσφέρει διάφορα δυνητικά οφέλη αλλά ενέχει κίνδυνο σύγκρουσης συμφερόντων ο οποίος πρέπει να αντιμετωπιστεί επαρκώς με εργαλεία τόσο αναγκαστικού όσο και ήπιου δικαίου· καλεί την Επιτροπή να παράσχει έγκαιρες, συνεπείς και σαφείς κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή των χρηματοδοτικών μέσων στα προγράμματα ΕΕΣ·

40.  τονίζει ότι όλες οι απλουστεύσεις που εισάγονται στα προγράμματα για την ανάπτυξη και την απασχόληση θα πρέπει να είναι διαθέσιμες και για τα προγράμματα Interreg·

41.  τονίζει τη σημασία της δημιουργίας μηχανισμών παρακολούθησης των δικαιούχων όσον αφορά την εφαρμογή των μέτρων απλούστευσης·

42.  θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στις επιτόπιες συμπράξεις και στην προώθηση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των ενδιαφερομένων σε διασυνοριακό επίπεδο και ότι τα χρηματοδοτικά μέσα μπορούν εν προκειμένω να προσφέρουν πολύτιμη συνδρομή·

Μελλοντικές συστάσεις

43.  θεωρεί ότι η ΕΕΣ έχει αποδείξει την αποτελεσματικότητά της και ότι πρέπει να αξιοποιηθούν περαιτέρω οι δυνατότητές της· εφιστά την προσοχή στις δυνατότητες της ΕΕΣ πέρα από την περιφερειακή πολιτική, σε τομείς όπως η ενιαία αγορά, το ψηφιακό θεματολόγιο, η απασχόληση, η κινητικότητα, η ενέργεια, η έρευνα, η εκπαίδευση, ο πολιτισμός, η υγεία και το περιβάλλον, και καλεί ως εκ τούτου την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο προστασίας της ΕΕΣ ως σημαντικού εργαλείου δίνοντάς της πιο διακριτό ρόλο στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής για την περίοδο μετά το 2020 και αυξάνοντας σημαντικά τον προϋπολογισμό της·

44.  θεωρεί ότι η βασική φιλοσοφία που διέπει τη συνεργασία και η υφιστάμενη διάρθρωση της ΕΕΣ πρέπει να διατηρηθούν, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής της αρχής του κύριου δικαιούχου, καθώς και η έμφαση στη διασυνοριακή διάσταση· καλεί την Επιτροπή να αναλύσει την ενδεχόμενη ανάπτυξη ενός συνόλου εναρμονισμένων κριτηρίων, αντλώντας από την εμπειρία που έχει αποκτηθεί κατά τη διάρκεια της 25χρονης ιστορίας της, με βάση όχι μόνο το μέγεθος του πληθυσμού αλλά και τις κοινωνικοοικονομικές και εδαφικές ιδιαιτερότητες·

45.  τονίζει τη σημασία της διασυνοριακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ στο πλαίσιο του μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας και του ευρωπαϊκού μηχανισμού γειτονίας· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι ορθές πρακτικές που επιτρέπουν τη μείωση του διοικητικού φόρτου για τους δικαιούχους στο πλαίσιο των προγραμμάτων Interreg θα μπορούν επίσης να εφαρμοσθούν και σε προγράμματα που υλοποιούνται στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ·

46.  υπενθυμίζει τις δυνατότητες για την ανάπτυξη επιτόπιων συνεργασιών μεταξύ των πολιτών που προσφέρει το λεγόμενο ταμείο μικρών έργων σε σχέση με ποσά που κατανέμονται σε μικρά και πολύ μικρά έργα με σκοπό την προώθηση της συμμετοχής των πολιτών, με ιδιαίτερη προσοχή να δίδεται σε μικρά προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ γειτονικών μεθοριακών περιοχών· ζητεί να ενθαρρυνθεί η χρηματοδότηση τέτοιων έργων, υπενθυμίζοντας ότι αυτό θα απαιτήσει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για απλούστευση και ευελιξία·

47.  ενθαρρύνει την κοινή θέσπιση στρατηγικών για τις παραμεθόριες περιοχές προκειμένου να δοθεί ώθηση στην ολοκληρωμένη και βιώσιμη εδαφική ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένων της εφαρμογής και της διάδοσης ολοκληρωμένων προσεγγίσεων και της εναρμόνισης των διοικητικών διαδικασιών και των νομικών διατάξεων σε διασυνοριακό επίπεδο· τονίζει ότι είναι σημαντικό να προωθηθεί η ισορροπημένη εδαφική ανάπτυξη εντός των περιφερειών

48.  θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση και να προωθηθεί η διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ των παραμεθόριων ορεινών περιοχών και να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις αγροτικές περιοχές·

49.  τονίζει ότι ένας από τους στόχους της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας πρέπει να είναι η πολιτιστική συνεργασία· στο πλαίσιο αυτό, θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη ώθηση στη συνεργασία στους τομείς του πολιτισμού και της παιδείας μεταξύ των διασυνοριακών περιοχών που μοιράζονται την ίδια πολιτιστική και γλωσσική κληρονομιά·

50.  ζητεί να ενισχυθεί ο ρόλος και η συμμετοχή των περιφερειών και των τοπικών αρχών στη διατύπωση προτάσεων, στη διαχείριση και στην αξιολόγηση της ΕΕΣ, ιδίως όσον αφορά τη διασυνοριακή συνεργασία, λαμβάνοντας επιπλέον υπόψη ότι ορισμένες περιφέρειες διαθέτουν ήδη τέτοιες αρμοδιότητες σε αυτόν τον τομέα·

51.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ρόλο των χρηματοδοτικών μέσων ως συμπλήρωμα των επιχορηγήσεων· θεωρεί απαραίτητο να συνεργαστεί πιο στενά με την ΕΤΕπ για τη στήριξη των ΜΜΕ και την κινητοποίηση της χρηματοδοτικής και τεχνικής εμπειρογνωμοσύνης τόσο της Επιτροπής όσο και της ΕΤΕπ ως καταλύτη για επενδύσεις· καλεί την Επιτροπή και την ΕΤΕπ να ενισχύσουν τη συνοχή των χρηματοδοτικών μέσων με τους στόχους της εδαφικής συνεργασίας·

52.  καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις διαχειριστικές αρχές να εξετάσουν την πρόταση της λουξεμβουργιανής Προεδρίας για τη δημιουργία νέου νομικού μέσου για την πολιτική συνοχής μετά το 2020, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των εκ των υστέρων αξιολογήσεων, την υλοποίηση των προγραμμάτων 2014-2020 και κατόπιν κατάλληλης αξιολόγησης των επιπτώσεων·

53.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ξεκινήσουν το 2016 δομημένο πολυσυμμετοχικό διάλογο σε επίπεδο ΕΕ για το μέλλον της ΕΕΣ μετά το 2020, με στόχο την προετοιμασία της πολιτικής συνοχής για την περίοδο μετά το 2020· τονίζει ότι η συζήτηση αυτή θα πρέπει κυρίως να λαμβάνει υπόψη θέματα που σχετίζονται με τη δομή της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας και τη διαδικασία κατανομής των προϋπολογισμών των προγραμμάτων, καθώς και την ανάπτυξη νέων μηχανισμών για να αυξηθεί περαιτέρω η εστίαση στα αποτελέσματα· καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί με την Επιτροπή των Περιφερειών και την αντίστοιχη κοινωνία των πολιτών και περιφερειακούς φορείς·

54.  ζητεί την ύπαρξη εδαφικού οράματος της ΕΕ που θα βασίζεται στην Πράσινη Βίβλο για την Εδαφική Συνοχή (COM (2008)0616), και επισημαίνει τη σημασία που θα μπορούσε να έχει η μελλοντική «Λευκή Βίβλος» για την εδαφική συνοχή για την επόμενη περίοδο προγραμματισμού μετά το 2020·

Αύξηση της ενημέρωσης του κοινού και προβολή

55.  εκφράζει τη λύπη του για την περιορισμένη ενημέρωση του κοινού σχετικά με τα προγράμματα ΕΕΣ και την ανεπαρκή προβολή τους και ζητεί αποτελεσματικότερη κοινοποίηση των στόχων τους, των δυνατοτήτων που προσφέρουν και των διαύλων υλοποίησης των έργων, καθώς και, εκ των υστέρων, των επιτευγμάτων των έργων που έχουν ολοκληρωθεί· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις διαχειριστικές αρχές να καθιερώσουν μηχανισμούς και ευρείες θεσμοποιημένες πλατφόρμες συνεργασίας προκειμένου να διασφαλιστούν η καλύτερη προβολή και η αύξηση της ενημέρωσης· καλεί την Επιτροπή να προχωρήσει στην αποτύπωση και ευρεία διάδοση των μέχρι σήμερα επιτευγμάτων των προγραμμάτων και των έργων της ΕΕΣ·

56.  ζητεί από την Επιτροπή και από τα κράτη μέλη να προωθήσουν τον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι ΕΟΕΣ ως εργαλείο για την πιο αποτελεσματική κάλυψη των τοπικών αναγκών στις διασυνοριακές περιοχές·

57.  αναγνωρίζει τη σημασία τόσο του ρόλου των επιτόπιων φορέων όσο και της στήριξης στον σχεδιασμό των έργων, και ενθαρρύνει τις διαχειριστικές αρχές να ενισχύσουν υφιστάμενα μέσα προώθησης, όπως είναι τα τοπικά σημεία επαφής·

58.  επισημαίνει ότι η καλή συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής, της ΕΤΕπ και των τοπικών και περιφερειακών αρχών αποτελεί βασικό στοιχείο για την εξασφάλιση της επιτυχούς χρησιμοποίησης των χρηματοοικονομικών μέσων για την εδαφική ανάπτυξη και το σύνολο της πολιτικής συνοχής· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη για εντατικοποίηση της ανταλλαγής εμπειριών και γνώσεων μεταξύ της Επιτροπής και της ΕΤΕπ, αφενός, και των τοπικών και περιφερειακών αρχών, αφετέρου·

59.  αναγνωρίζει τη σημασία του ρόλου που διαδραματίζουν η εδαφική (επιτόπια) εμψύχωση, η διάχυση πληροφοριών, η ευαισθητοποίηση σε τοπικό επίπεδο και η υποστήριξη των έργων και, ως εκ τούτου, ενθαρρύνει τις διαχειριστικές αρχές να ενισχύσουν χρήσιμα εργαλεία όπως τα σημεία επαφής για την εδαφική συνοχή·

60.  ζητεί καλύτερο συντονισμό μεταξύ της Επιτροπής, των διαχειριστικών αρχών και όλων των φορέων με στόχο να πραγματοποιηθεί κριτική ανάλυση των θεματικών επιτευγμάτων των έργων, να δοθεί έμφαση τόσο στις επιτυχίες όσο και στα κενά, να διατυπωθούν συστάσεις για την περίοδο μετά το 2020 και παράλληλα να διασφαλιστούν η διαφάνεια και η εγγύτητα προς τους πολίτες·

61.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στα εθνικά κοινοβούλια.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Γενικές πληροφορίες

Το 1990, το Interreg αναπτύχθηκε ως κοινοτική πρωτοβουλία με προϋπολογισμό μόλις 1 δισεκατομμυρίου ευρώ που κάλυπτε αποκλειστικά τη διασυνοριακή συνεργασία και με δικαιούχους 11 κράτη μέλη. Αργότερα, το Interreg επεκτάθηκε στη διακρατική και τη διαπεριφερειακή συνεργασία. Το 2015, η 25η επέτειος του Interreg  εορτάστηκε με διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο στις 15-16 Σεπτεμβρίου, όπου τονίστηκε η σημασία της ΕΕΣ ως σημαντικού μέσου της πολιτικής συνοχής σχεδιασμένου να επιλύει προβλήματα που υπερβαίνουν τα διοικητικά σύνορα και που απαιτούν κοινές λύσεις.

Κατά την περίοδο 2014-2020, εγκρίθηκε ειδικός κανονισμός που καλύπτει τις δράσεις ΕΕΣ με τη στήριξη του ΕΤΠΑ. Επί του παρόντος, η ΕΕΣ έχει 28 κράτη μέλη δικαιούχους και έχει αναχθεί στον έναν από τους 2 στόχους της πολιτικής συνοχής. Το συνολικό ποσό που διατίθεται είναι 10,1 δισεκατομμύρια ευρώ[23]: 74,1% για τη διασυνοριακή συνεργασία - 60 προγράμματα, 20,4% για τη διακρατική συνεργασία - 15 προγράμματα και 5,6% για τη διαπεριφερειακή συνεργασία - 4 προγράμματα[24]. Η πρωτοβουλία Interreg συγχρηματοδοτεί επίσης προγράμματα περιφερειακής αναπτυξιακής συνεργασίας εκτός της ΕΕ: 12 προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας στο πλαίσιο του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ) (242 εκατομμύρια διατίθενται για τη διασυνοριακή συνεργασία) και 16 προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας (634 εκατομμύρια διατίθενται για τη διασυνοριακή συνεργασία).

Ευρωπαϊκή Προστιθέμενη Αξία της ΕΕΣ, βέλτιστες πρακτικές και συμβολή στους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»

Κατά την περίοδο 2014-2020, η ΕΕΣ αναμορφώθηκε προκειμένου να έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο και να αξιοποιούνται καλύτερα οι επενδύσεις μέσω της έμφασης στη θεματική επικέντρωση και στον προσανατολισμό προς την επίτευξη αποτελεσμάτων. Τουλάχιστον 80% του προϋπολογισμού για κάθε πρόγραμμα συνεργασίας πρέπει να επικεντρώνεται σε 4 θεματικούς στόχους κατ' ανώτατο όριο, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτόν στην υλοποίηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Η ΕΕΣ συμβάλλει σημαντικά στην ενίσχυση των οικονομικών, κοινωνικών και εδαφικών δυνατοτήτων των περιφερειών δεδομένου ότι αντανακλά και ολοκληρώνει διαφορετικές τομεακές πολιτικές σε εδαφική κλίμακα, υπερβαίνοντας τα εθνικά σύνορα (διασυνοριακή και διακρατική συνεργασία), καθώς και σε μεμονωμένες πόλεις και περιφέρειες (διαπεριφερειακή συνεργασία)[25]. Ανεξάρτητα από τον μικρό προϋπολογισμό, τα έργα ΕΕΣ έχουν απτά αποτελέσματα: άρση των εμποδίων για καλύτερη ασφάλεια, μεταφορές, εκπαίδευση, ενέργεια, υγειονομική περίθαλψη, κατάρτιση και  απασχόληση. 64 προγράμματα της INTERREG IIIA (2000-2006) και 55 προγράμματα INTERREG IVA (2007-2013) είχαν σαφή κατεύθυνση στο πλαίσιο της χρηματοδότησης προς περισσότερο στρατηγικές προτεραιότητες διασυνοριακής ανάπτυξης και συνεπώς πέτυχαν βέλτιστες πρακτικές στους ακόλουθους τομείς[26]:

Καλύτερη περιφερειακή συνδεσιμότητα, κινητικότητα και προσβασιμότητα στις υπηρεσίες

Υπάρχει εμφανής προστιθέμενη αξία στις ακόλουθες βέλτιστες πρακτικές: αντιμετώπιση των συνοριακών προκλήσεων στον τομέα των μεταφορών και των ροών ανθρώπων, υποστήριξη έξυπνων μεταφορικών λύσεων και κέντρων πολυτροπικών μεταφορών (Νότια Βαλτική - Δανία, Γερμανία, Πολωνία, Λιθουανία, Σουηδία)· απλοποίηση των διασυνοριακών ταξιδιών (ΒΟΡΕΙΑ - Σουηδία, Φινλανδία, Νορβηγία)· καλύτερη διασυνδεσιμότητα με έμφαση στις οδικές υποδομές (Γερμανία (Σαξονία)-Τσεχική Δημοκρατία)· νέα γέφυρα αποκλειστικά για πεζούς και ποδηλάτες μεταξύ Αυστρίας και Σλοβακίας, διασυνοριακή σιδηροδρομική γραμμή MI.CO.TRA (Ιταλία, Αυστρία), βελτίωση της θαλάσσιας πρόσβασης μέσω βελτιώσεων στους περιφερειακούς λιμένες (Ιταλία, Γαλλία), εξειδικευμένες υπηρεσίες όπως φροντίδα των ηλικιωμένων, διασυνοριακές λύσεις για την υγεία, επενδυτικό πρόγραμμα με στόχο τη δημιουργία δομών για τους ηλικιωμένους ούτως ώστε να συνεχίσουν να παίζουν ενεργό ρόλο στην κοινωνία και να ζουν όσο το δυνατόν περισσότερο υγιή και ικανοποιητική ζωή (Αυστρία, Τσεχική Δημοκρατία) κ.λπ.·

Μεταφορά γνώσης και καινοτομίας, ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ

Υπάρχει εμφανής προστιθέμενη αξία στις ακόλουθες βέλτιστες πρακτικές: συμμετοχή των ΜΜΕ σε συγκεκριμένες δραστηριότητες καινοτομίας, δικτύωση μεταξύ εταιρειών, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και παρόχων υπηρεσιών (Γερμανία-Ολλανδία, μηχατρονική για έργα ΜΜΕ)· ανάπτυξη της θαλάσσιας έρευνας και ανάπτυξης, εισαγωγή νέων τεχνολογιών (Γερμανία-Κάτω Χώρες, έργο MariTIM)· αύξηση της ενεργειακής απόδοσης στα κτήρια (ΒΟΡΕΙΑ - Σουηδία, Φινλανδία, Νορβηγία - έργο IEEB)· ανάπτυξη σχεδίων φυτωρίων επιχειρήσεων, στήριξη της διασυνοριακής συνεργασίας επιχειρήσεων (Ουγγαρία-Σλοβακία)· ενθάρρυνση βασικών δεσμών μεταξύ βιομηχανίας και μεταφοράς γνώσης, χρήση μεθόδων ψηφιακής μάθησης (Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία)· ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, πανεπιστημίων και άλλων φορέων για τη στήριξη της καινοτομίας μέσω κόμβων γνώσης (Γαλλία, Βέλγιο, έργο TANDEM), δημιουργία «περιφέρειας κορυφαίας τεχνολογίας» (Βέλγιο, Κάτω Χώρες, Γερμανία, έργο Euregio Meuse-Rhin), δημιουργία κέντρου κατάρτισης για εφαρμοσμένη έρευνα στη βιολογική παραγωγή, ανάπτυξη της περιφέρειας της Φλάνδρας-Νότιων Κάτω Χωρών ως περιφέρειας έντασης γνώσης στον τομέα της εφαρμογής υδρογόνου (Βέλγιο-Κάτω Χώρες), συνεργασία μεταξύ νοσοκομείων στην έρευνα για τον καρκίνο (Γερμανία, Δανία), διευκόλυνση των ΜΜΕ ως προς την πρόσβασή τους σε τεχνολογίες αιχμής για τη δοκιμή ιδεών για προϊόντα, την υιοθέτηση κατάλληλων τεχνικών παραγωγής και την εμπορική προώθηση των προϊόντων τους παγκοσμίως (Ιρλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο)· ανάπτυξη εξειδικευμένων υπηρεσιών για τις επιχειρήσεις στον τομέα του τουρισμού (Ελλάδα, Ιταλία)· διασυνοριακός προσυμπτωματικός έλεγχος νεογνών (Γερμανία, Πολωνία), SRSnet – Smart resource-aware multi-sensor network (έξυπνο πολυαισθητηριακό δίκτυο) (Ιταλία, Αυστρία), το έργο «Erfolgsmotor 2020» (‘Power Drive to Success 2020’ στηρίζει μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικές (Αυστρία, Γερμανία) κ.λπ.·

Περιφερειακή σήμανση και ενίσχυση της περιφερειακής ταυτότητας

Υπάρχει εμφανής προστιθέμενη αξία στις ακόλουθες βέλτιστες πρακτικές: κοινή προετοιμασία πρότασης για καταχώριση της γερμανο-τσεχικής εξορυκτικής περιοχής στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO (Γερμανία (Σαξονία)-Τσεχική Δημοκρατία)· ανάπτυξη δραστηριοτήτων «πράσινου» τουρισμού για τη διαφύλαξη της μοναδικής φύσης της περιοχής (Γερμανία/Μπάγερν-Αυστρία)· ανάπτυξη τοπικών στρατηγικών βάσει των αποτελεσμάτων συγκεκριμένων έργων των προγραμμάτων (Νορβηγία, Σουηδία, Δανία), σχέδιο Ramsar Eco NaTour για τη δημιουργία χώρων αναψυχής για τις αστικές πόλεις της Βιέννης και της Μπρατισλάβα και την ενίσχυση της τοπικής ευαισθητοποίησης και της περιφερειακής συνεργασίας για την κλιματική αλλαγή και την προστασία της βιοποικιλότητας (Αυστρία, Σλοβακία) κ.λπ.·

Αντιμετώπιση περιβαλλοντικών προκλήσεων, καλύτερη διαχείριση κινδύνων και αντίδραση σε καταστροφές

Υπάρχει εμφανής προστιθέμενη αξία στις ακόλουθες βέλτιστες πρακτικές: νέες λύσεις σε περιβαλλοντικές προκλήσεις, όπως κοινή λεκάνη απορροής ποταμού για την παρακολούθηση των επικίνδυνων ουσιών (Νότια Βαλτική - Δανία, Γερμανία, Πολωνία, Λιθουανία, Σουηδία)· ενίσχυση της χρήσης θαλάσσιων πόρων και υποπροϊόντων, κατασκευή τεχνητών υφάλων για τη βελτίωση της βιοποικιλότητας (Γαλλία-Αγγλία), ανάπτυξη κοινών συστημάτων διαχείρισης για την προστασία του περιβάλλοντος (Ρουμανία-Βουλγαρία, έργα RISK και JAMES)· κοινή συνεργασία για την εναρμόνιση των δραστηριοτήτων πρόληψης των πλημμυρών και βελτίωσης της ποιότητας των υδάτων (Ουγγαρία-Σλοβακία, έργο FLOODLOG)· βελτίωση της χωροταξίας και της διαχείρισης κινδύνων στην περιοχή των Άλπεων (Ιταλία, Γαλλία, έργο GlaRiskAlp)· αντιμετώπιση περιβαλλοντικών προκλήσεων, όπως ρύπανση των ακτών, κίνδυνος δασικών πυρκαγιών εντός της θαλάσσιας περιοχής (Ιταλία, Γαλλία)· ενίσχυση της παρακολούθησης των λιμένων (Ελλάδα, Ιταλία) κ.λπ.·

Ενίσχυση της ανάπτυξης της θεσμικής ικανότητας και του κοινωνικού κεφαλαίου, εδραίωση διασυνοριακών δομών δικτύων και δημιουργία νέων εταιρικών σχέσεων

Υπάρχει εμφανής προστιθέμενη αξία στις ακόλουθες βέλτιστες πρακτικές: ανταλλαγή προσωπικού στον τομέα του σχεδιασμού και της υλοποίησης έργων (Γερμανία (Σαξονία)-Τσεχική Δημοκρατία, έργο AQUAMUNDI)· ανάπτυξη συνεργασιών και δικτύων, δημιουργία δομών (για τα προγράμματα) και σταθεροποίηση της συνεργασίας ιδρυμάτων κ.λπ.

Ένα καλό παράδειγμα χρήσης χρηματοδοτικού μέσου στον τομέα των διασυνοριακών/διακρατικών ταμείων επιχειρηματικών κεφαλαίων (fund of funds)[27] είναι το έργο EUREFI INTERREG[28](πρόγραμμα διασυνοριακής συνεργασίας Βαλονίας-Λορένης-Λουξεμβούργου 2000-2006 το οποίο συνεχίστηκε από το πρόγραμμα διασυνοριακής συνεργασίας Grande Region 2007-2013).

Σημαντικός είναι ο ρόλος του διαπεριφερειακού σκέλους: Τα προγράμματα ESPON και INTERACT, η παροχή εδαφικών αποδείξεων (ESPON) και η στήριξη όλων των αρχών που συμμετέχουν στη διαχείριση και την υλοποίηση της ΕΕΣ (INTERACT) μέσω της ανάπτυξης ευρέος φάσματος εναρμονισμένων μέσων (πρότυπα, υποδείγματα εντύπων, ενημερωτικά δελτία κ.λπ.) για τη δημιουργία των συστημάτων τους διαχείρισης και ελέγχου κ.λπ. Η INTERREG EUROPE  προωθεί την ανταλλαγή εμπειριών και ορθών πρακτικών μεταξύ των φορέων σε όλα τα επίπεδα στην Ευρώπη και η URBACT παρέχει δικτύωση για ανταλλαγή πληροφοριών και ορθών αστικών πρακτικών.

Σύμφωνα με την πρόσφατη ανακοίνωση της Επιτροπής «Επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη - Μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων», 73 προγράμματα συνεργασίας κατά την περίοδο 2014-2020 θα επενδύσουν 41% του συνολικού προϋπολογισμού του ΕΤΠΑ[29] για την ΕΕΣ σε μέτρα για τη βελτίωση του περιβάλλοντος και τη στήριξη κοινών δράσεων στους τομείς της διαχείρισης των υδάτων, της επεξεργασίας των λυμάτων, της διατήρησης και της αποκατάστασης της βιοποικιλότητας, της πρόληψης και της διαχείρισης των περιβαλλοντικών κινδύνων, του βιώσιμου τουρισμού και της ενεργειακής απόδοσης· 27% του προϋπολογισμού του ΕΤΠΑ για την ΕΕΣ και 46 προγράμματα κατά την περίοδο 2014-2020 θα επενδύσουν στην ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας και στη διασυνοριακή συνεργασία με ερευνητικά ιδρύματα μεταξύ των χωρών της ΕΕ· 13% του προϋπολογισμού του ΕΤΠΑ για την ΕΕΣ αφιερώνεται στην προώθηση της ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς μέσω δραστηριοτήτων στους τομείς της απασχόλησης, της εκπαίδευσης και της κατάρτισης· 33 προγράμματα κατά την περίοδο 2014-2020 έχουν στόχο τη βελτίωση της γενικής συνδεσιμότητας, κυρίως μέσω οδικών και λιμενικών επενδύσεων και μέσω της προώθησης καθαρών και έξυπνων διασυνοριακών συστημάτων πολυτροπικών μεταφορών.

Η εισηγήτρια λαμβάνει υπόψη τις δυσκολίες που αντιμετωπίστηκαν μεταξύ των απαιτήσεων του κανονιστικού πλαισίου 2014-2020 και των δυνατοτήτων των προγραμμάτων από άποψη διαθέσιμων δεδομένων και πόρων για συλλογή δεδομένων. Στο πλαίσιο αυτό, είναι αναγκαίο η Επιτροπή, τα προγράμματα ESPON και INTERACT, οι διαχειριστικές αρχές της EUROSTAT και της ΕΕΣ να συντονίσουν από κοινού και να αντιμετωπίσουν αυτήν την πρόκληση μέσω της διερεύνησης και του καθορισμού μεθοδολογιών για την παροχή και τη χρήση αξιόπιστων δεδομένων με στόχο τη δημιουργία στερεής βάσης-πλαισίου για την αξιολόγηση του πλαισίου επιδόσεων.

Συμβολή στην εδαφική συνοχή

Είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των διαφόρων χρηματοδοτικών μηχανισμών και των μηχανισμών συνεργασίας, όπως οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές, καθώς και να ενισχυθούν εκ νέου οι δεσμοί και η συνέπεια με τα εθνικά και τα περιφερειακά προγράμματα. Συνιστάται στα κράτη μέλη και στις περιφέρειες να αναπτύξουν κοινές ολοκληρωμένες στρατηγικές με διατάξεις εφαρμογής όσον αφορά το μηχανισμό συντονισμού μεταξύ των αντίστοιχων διασυνοριακών και διακρατικών προγραμμάτων και του αντίστοιχου εδαφικού τους πλαισίου, προκειμένου να καταστεί δυνατή η αντιμετώπιση των προκλήσεων με ολοκληρωμένο και καλύτερα συντονισμένο τρόπο και εντός μακροπρόθεσμης προοπτικής.

Η υλοποίηση τόσο της ολοκληρωμένης εδαφικής επένδυσης (ΙΤΙ) όσο και της τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων (CLLD) δεν είναι ικανοποιητική. Η CLLD εφαρμόζεται σε διασυνοριακή μόνο βάση ως μέρος του προγράμματος συνεργασίας Ιταλίας-Αυστρίας INTERREG 2014-2020. Το μέσο ΙΤΙ εφαρμόζεται ως μέρος του προγράμματος συνεργασίας Ιταλίας-Σλοβενίας INTERREG 2014-2020[30].

Το νομοθετικό πλαίσιο 2014-2020 δίνει τη δυνατότητα για μεγαλύτερη ευελιξία ούτως ώστε να ενταχθούν στις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες οι περιφέρειες NUTS 3 κατά μήκος των θαλάσσιων συνόρων που χωρίζονται από περισσότερα από 150 χλμ. ως διασυνοριακές περιοχές που δύνανται να λάβουν βοήθεια από την αντίστοιχη χρηματοδότηση των αντίστοιχων κρατών μελών.

Στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας

Η εισηγήτρια θα ήθελε να επιστήσει την προσοχή στα επιτεύγματα στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, όπως κοινά ερευνητικά έργα, συνεργασία μεταξύ ερευνητικών ιδρυμάτων και εταιρειών, εγκαθίδρυση διεθνών παραμεθόριων πανεπιστημίων, διασυνοριακά ερευνητικά κέντρα, διασυνοριακά εκπαιδευτικά ιδρύματα, δημιουργία διασυνοριακών σχηματισμών και δικτύων εταιρειών, διασυνοριακά φυτώρια επιχειρήσεων και συμβουλευτικές υπηρεσίες για ΜΜΕ, σήμανση «υψηλής τεχνολογίας» για την προσέλκυση ξένων επενδυτών κ.λπ.

Οι επενδύσεις για έξυπνη ανάπτυξη αντιπροσωπεύουν το 27% του προϋπολογισμού του ΕΤΠΑ για την ΕΕΣ για την περίοδο 2014-2020[31] και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα είναι τα εξής: στήριξη 22.500 εταιρειών για την προώθηση της έξυπνης ανάπτυξης, συνεργασία 6.900 εταιρειών με ερευνητικά ιδρύματα σε όλη την ΕΕ, άμεση συμμετοχή 1.300 ερευνητών σε διασυνοριακές και διακρατικές ερευνητικές δραστηριότητες.

Οι διαδικασίες έρευνας και καινοτομίας, οι σχέσεις της αγοράς, οι αλυσίδες αξίας και η εμπορική προώθηση βάσει θέσης μπορούν να οργανωθούν σε μεγαλύτερη κλίμακα, επιτυγχάνοντας συνεπώς οφέλη για τις ΜΜΕ και το αντίστοιχο επιχειρηματικό περιβάλλον, ούτως ώστε να μπορεί να επιτευχθεί μια «κρίσιμη μάζα» ερευνητικής και επιχειρηματικής συνεργασίας σε συγκεκριμένους τεχνολογικούς τομείς. Το έργο Food2Market[32] (Interreg IVF Βορειοδυτική Ευρώπη) αποτελεί παράδειγμα αυτού του αποτελέσματος. Το σχέδιο δημιούργησε ένα διακρατικό φυτώριο καινοτομίας για τις ΜΜΕ στη βιομηχανία τροφίμων, το οποίο χρησιμοποιείται από τις ΜΜΕ για να επεκτείνουν τις αγορές τους διασυνοριακά.

Η εισηγήτρια θα ήθελε να επισημάνει την Ευρωπεριφερειακή Στρατηγική Καινοτομίας[33] (που καταρτίστηκε και εγκρίθηκε από την Ευρωπεριφέρεια Πυρηναίων-Μεσογείου το 2014) και το Στρατηγικό Σχέδιο 2014-2020 (που εκπονήθηκε και εγκρίθηκε από την ΕΟΕΣ Ευρωπεριφέρεια Aquitaine-Euskadi[34] (2014), ως καλά παραδείγματα για την ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ του δημόσιου τομέα, των οικονομικών φορέων και των ερευνητικών κέντρων σε παραμεθόριες περιοχές με στόχο την ενθάρρυνση των καινοτομιών και την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης του εδάφους. Κατά συνέπεια, είναι σημαντικό να διαμορφωθούν και να εγκριθούν διασυνοριακές στρατηγικές καινοτομίας στις παραμεθόριες περιοχές και παράλληλα να αναπτυχθούν συμπληρωματικότητες με τις υφιστάμενες στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης, καθώς και με άλλα περιφερειακά/τομεακά προγράμματα και στρατηγικές, ούτως ώστε να αξιολογηθούν οι δυνατότητες για την υλοποίηση διασυνοριακών συνεργιών και συγκεκριμένων δράσεων, και ιδίως την κινητοποίηση διαφορετικών χρηματοδοτικών πηγών.

Τα χρηματοδοτικά μέσα πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της στρατηγικής ΕΕΣ για τη στήριξη των ΜΜΕ, της έρευνας και της καινοτομίας, συμπληρώνοντας συνεπώς τις δραστηριότητες των προγραμμάτων που λαμβάνουν επιχορηγήσεις.

Διακυβέρνηση και συντονισμός πολιτικών

Στις 24.04.2015, είχαν ιδρυθεί 54 ΕΟΕΣ[35]. Η εισηγήτρια αναγνωρίζει τις απλουστεύσεις που πραγματοποιήθηκαν στον τροποποιημένο κανονισμό για τις ΕΟΕΣ της 22.06.2014. Συνιστάται στα κράτη μέλη να υλοποιήσουν και να διευκολύνουν την ίδρυση ΕΟΕΣ στις χώρες τους. Ο κανονισμός για τις ΕΟΕΣ αποτελεί επίτευγμα, ωστόσο δεν επαρκεί για την αντιμετώπιση όλων των νομικών και κανονιστικών εμποδίων στη διασυνοριακή συνεργασία. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να επισημανθεί η πρωτοβουλία της λουξεμβουργιανής Προεδρίας για την εξέταση ειδικών νομικών μέσων για τις παραμεθόριες περιοχές προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες και οι προκλήσεις των παραμεθόριων περιοχών, συμπληρωματικά προς τις ΕΟΕΣ, και την παροχή στα κράτη μέλη της δυνατότητας συμφωνίας επί συγκεκριμένων διατάξεων.

Η εισηγήτρια θεωρεί ότι τα προγράμματα ΕΕΣ μπορούν να στηρίξουν, όταν είναι αναγκαίο και δικαιολογημένο, και συμπληρωματικά προς άλλες κατάλληλες πηγές χρηματοδότησης, τις μεταναστευτικές προκλήσεις στο πλαίσιο των υφιστάμενων προτεραιοτήτων των προγραμμάτων και της συμφωνηθείσας λογικής όσον αφορά την παρέμβαση.

Τα προγράμματα ΕΕΣ δεν αξιοποιούν πλήρως τα μοναδικά χαρακτηριστικά τους και η εισηγήτρια υπογραμμίζει την ανάγκη ευρύτερης χρήσης των χρηματοδοτικών μέσων, που είναι ευέλικτοι μηχανισμοί και μπορούν να χρησιμοποιηθούν παράλληλα με τις επιχορηγήσεις, λαμβάνοντας υπόψη ότι το πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, από άποψη αντίκτυπου και μόχλευσης των χρηματοδοτικών μέσων, μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερο. Για τον σκοπό αυτόν, θα πρέπει να επιδιωχθεί η συμμετοχή των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, και ιδίως της ΕΤΕ, για την παροχή εμπειρογνωμοσύνης σε θέματα χρηματοοικονομικής τεχνικής και τεχνογνωσίας.

Η εισηγήτρια εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι, κατά την περίοδο 2007-2013, όλες οι πιθανές συμπληρωματικότητες ανάμεσα στα προγράμματα ΕΕΣ και άλλα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ προγράμματα δεν αξιολογήθηκαν ούτε αναπτύχθηκαν επαρκώς. Συνεπώς, θα πρέπει να συσταθούν κατάλληλοι μηχανισμοί συντονισμού που θα διασφαλίζουν τον αποτελεσματικό συντονισμό και τη συνέργεια μεταξύ των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων και των άλλων ενωσιακών και εθνικών χρηματοδοτικών μέσων, καθώς και με το ΕΤΣΕ και την ΕΤΕ. Είναι επίσης σημαντικό οι διαχειριστικές αρχές να διενεργούν συνεχείς αξιολογήσεις που θα εστιάζονται στη συγκεκριμένη αποτίμηση της αποτελεσματικότητας των συνεργιών μεταξύ των προγραμμάτων.

Η εισηγήτρια είναι πεπεισμένη ότι η αρχή της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και ο κώδικας δεοντολογίας έχουν ιδιαίτερη σημασία για την ανάπτυξη των προγραμμάτων INTERREG, δεδομένου ότι η επιτυχία των προγραμμάτων συνεργασίας εξαρτάται από τον ενεργό ρόλο που θα παίξουν οι περιφερειακές και οι τοπικές αρχές στη διαδικασία λήψης απόφασης σχετικά με το πώς τα προγράμματα αυτά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν καλύτερα για την αντιμετώπιση των διασυνοριακών προσκομμάτων.

Απλοποίηση

Η εισηγήτρια τονίζει την ανάγκη περιορισμού της γραφειοκρατίας που χαρακτηρίζει τη διαχείριση και την υλοποίηση των προγραμμάτων και των έργων ΕΕΣ. Ανεξάρτητα από τον ξεχωριστό κανονισμό, η υλοποίηση των προγραμμάτων ΕΕΣ παραμένει υπερβολικά περίπλοκη και, ως εκ τούτου, ζητεί επιμόνως από την Ομάδα Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων Υψηλού Επιπέδου για την παρακολούθηση της απλούστευσης για τους δικαιούχους των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων να εξετάσει μέτρα για την ουσιώδη απλούστευση και τη μείωση του διοικητικού φόρτου που βαρύνει τους δικαιούχους.

Η Επιτροπή θα πρέπει αφενός να προτείνει συγκεκριμένες δράσεις για την απλούστευση των κανόνων σχετικά με την υποβολή εκθέσεων και τον έλεγχο, τις κρατικές ενισχύσεις, την εναρμόνιση των κανόνων και των υποδειγμάτων σε όλα τα προγράμματα ΕΕΣ. Αφετέρου, τα κράτη μέλη θα πρέπει να απλοποιήσουν τις εθνικές τους διατάξεις, προκειμένου να αποφευχθεί ο κανονιστικός υπερθεματισμός, οι οποίες πολύ συχνά προσθέτουν επιπλέον διοικητικό φόρτο που δεν απαιτείται από τους κοινοτικούς κανόνες. Είναι επίσης σημαντικό να υλοποιηθεί η ψηφιακή συνοχή, καθώς και να εξορθολογιστούν οι διοικητικές διαδικασίες.

Είναι αναγκαίο να καταρτίσει η Επιτροπή τυπικές απαιτήσεις για όλα τα προγράμματα ΕΕΣ (ανά σκέλος), υποδείγματα αιτήσεων και συμβάσεις. Τα κράτη μέλη και οι διαχειριστικές αρχές θα πρέπει να κάνουν καλύτερη χρήση των απλοποιημένων διαδικασιών, καθιερώνοντας απλοποιήσεις για τα μικρότερα έργα και επιταχύνοντας τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Οι χρηματοδοτικές εισφορές του ιδιωτικού τομέα για τα προγράμματα ΕΕΣ παραμένουν περιορισμένες. Οι ρυθμίσεις για τη συμμετοχή των ιδιωτικών φορέων πρέπει να διευρυνθούν και να απλουστευθούν. Η εισηγήτρια συνιστά τη δημιουργία χρηματοδοτικών μέσων, τη συμμετοχή ιδιωτικών φορέων και τη σύσταση συμπράξεων ιδιωτικού-δημόσιου τομέα. Η Επιτροπή θα πρέπει να παράσχει έγκαιρες, συνεπείς και σαφείς κατευθυντήριες γραμμές ως προς την εφαρμογή των χρηματοδοτικών μέσων στα προγράμματα ΕΕΣ.

Μελλοντικές συστάσεις

Η εισηγήτρια τονίζει το αποτέλεσμα μόχλευσης της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας, την πολύ καλή σχέση κόστους-ωφέλειας και τις μελλοντικές δυνατότητές της πέρα από την περιφερειακή πολιτική. Καλεί συνεπώς την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επιδιώξουν τη διατήρηση της ΕΕΣ ως σημαντικού και θετικού μέσου για τη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, παρέχοντας στην ΕΕΣ πιο διακριτό ρόλο στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής για την περίοδο μετά το 2020. Η εισηγήτρια είναι πεπεισμένη ότι η ΕΕΣ θα πρέπει να ενισχύσει περαιτέρω την καινοτόμο διάστασή της και ζητεί τη συμμετοχή περισσότερων ιδιωτικών φορέων στη δημιουργία επιτυχών διασυνοριακών συμπράξεων ιδιωτικού-δημόσιου τομέα.

Η εισηγήτρια ενθαρρύνει την κοινή ανάπτυξη διαπεριφερειακών προσεγγίσεων ή στρατηγικών για την ενίσχυση της ολοκληρωμένης και βιώσιμης εδαφικής ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων της εφαρμογής και της διάδοσης ολοκληρωμένων προσεγγίσεων, της ανάπτυξης προσεγγίσεων διακυβέρνησης, της διασυνοριακής εναρμόνισης των μέσων σχεδιασμού, των διοικητικών διαδικασιών και των νομικών διατάξεων.

Η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και οι διαχειριστικές αρχές θα πρέπει να λάβουν υπόψη την πρόταση της λουξεμβουργιανής Προεδρίας για τη δημιουργία νέου νομικού μέσου διασυνοριακής συνεργασίας στο πλαίσιο της προετοιμασίας της νομοθετικής δέσμης για την πολιτική συνοχής μετά το 2020, βάσει των αποτελεσμάτων της εκ των υστέρων αξιολόγησης 2007-2013, της υλοποίησης των προγραμμάτων διασυνοριακής συνεργασίας 2014-2020, και κατόπιν επαρκούς αξιολόγησης των επιπτώσεων όσον αφορά τις ανάγκες και τους τρόπους λειτουργίας ενός νέου νομικού μέσου με στόχο τη διευκόλυνση της καλύτερης εφαρμογής των διασυνοριακών έργων. Κατά τον σχεδιασμό του νέου μέσου θα πρέπει να εφαρμοστεί η αρχή της αναλογικότητας.

Το 2016 θα πρέπει να ξεκινήσει δομημένος πολυσυμμετοχικός διάλογος σε επίπεδο ΕΕ για το μέλλον της ΕΕΣ μετά το 2020 στο πλαίσιο της συζήτησης για το μέλλον της πολιτικής συνοχής.

Αύξηση της ενημέρωσης του κοινού και προβολή

Η έρευνα του έκτακτου Ευρωβαρόμετρου «Διασυνοριακή συνεργασία στην ΕΕ» (2015)[36] διαπίστωσε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που ζουν σε παραμεθόριες περιοχές της ΕΕ δεν γνωρίζουν τις χρηματοδοτούμενες από την ΕΕ δραστηριότητες διασυνοριακής συνεργασίας στην περιφέρειά τους. Ως εκ τούτου, απαιτείται αποτελεσματικότερη κοινοποίηση των αποτελεσμάτων και των επιτευγμάτων των έργων που έχουν ολοκληρωθεί. Η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και οι διαχειριστικές αρχές θα πρέπει να αναπτύξουν μηχανισμό που θα διασφαλίζει την προβολή και την αύξηση της ενημέρωσης σχετικά με τα αποτελέσματα των προγραμμάτων ΕΕΣ και θα ενισχύει τις συνέργειες με τα άλλα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ προγράμματα/πρωτοβουλίες.

Είναι σημαντικό να υπάρχει καλύτερος συντονισμός μεταξύ της Επιτροπής, των διαχειριστικών αρχών και όλων των φορέων κατά την υλοποίηση των διασυνοριακών προγραμμάτων με στόχο να πραγματοποιηθεί κριτική ανάλυση των θεματικών επιτευγμάτων των έργων, να δοθεί έμφαση στις επιτυχίες και στα κενά, να διατυπωθούν συστάσεις για την περίοδο μετά το 2020 και παράλληλα να διασφαλιστεί υψηλό επίπεδο ποιότητας, διαφάνειας και εγγύτητας προς τους πολίτες.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	24.5.2016
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	36 3 2
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Pascal Arimont, Franc Bogovič, Victor Boştinaru, Mercedes Bresso, Steeve Briois, Rosa D’Amato, Iratxe García Pérez, Michela Giuffrida, Krzysztof Hetman, Ivan Jakovčić, Constanze Krehl, Sławomir Kłosowski, Andrew Lewer, Louis-Joseph Manscour, Martina Michels, Jens Nilsson, Younous Omarjee, Stanislav Polčák, Julia Reid, Liliana Rodrigues, Fernando Ruas, Monika Smolková, Ruža Tomašić, Monika Vana, Matthijs van Miltenburg, Lambert van Nistelrooij, Derek Vaughan, Joachim Zeller, Искра Михайлова, Андрей Новаков
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Ivana Maletić, Miroslav Mikolášik, Sophie Montel, Tonino Picula, Maurice Ponga, Branislav Škripek, Davor Škrlec, Hannu Takkula, Milan Zver, Δημήτριος Παπαδημούλης, Дамиано Дзофоли

• [1]  ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 320.
• [2]  ΕΕ L 347της 20.12.2013, σ. 289.
• [3]  ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 259.
• [4]  ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 303.
• [5]  ΕΕ L 77 της 15.3.2014, σ. 95.
• [6]  ΕΕ L 77 της 15.3.2014, σ. 11.
• [7]  ΕΕ L 77 της 15.3.2014, σ. 27.
• [8]  ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 884.
• [9]  ΕΕ L 298 της 26.10.2012, σ. 1.
• [10]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0015.
• [11]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2014)0068.
• [12]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0308.
• [13]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0384.
• [14]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0419.
• [15]  ΕΕ L 169 της 1.7.2015, σ. 1.
• [16]  COR-2015-04462-00-00-DECL-TRA (EN).
• [17]  http://www.dat.public.lu/eu-presidency/Events/Informal-Ministerial-Meetings-on-Territorial-Cohesion-and-Urban-Policy-_26-27-November-2015_-Luxembourg-City_/Material/IMM-Territorial-_LU-Presidency_---Input-Paper-Action-3.pdf
• [18]  Ανακοίνωση της Επιτροπής IP/15/5686
• [19]  Έκτακτο Ευρωβαρόμετρο 422 - Διασυνοριακή συνεργασία στην ΕΕ.
• [20]  http://cor.europa.eu/en/documentation/studies/Documents/EGTC_MonitoringReport_2014.pdf
• [21]  Παράρτημα Ι (Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία/Interreg) στην ανακοίνωση της Επιτροπής «Επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη - Μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων».
• [22]  Παράρτημα Ι (Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία/Interreg) στην ανακοίνωση της Επιτροπής «Επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη - Μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων».
• [23]  Ο προϋπολογισμός αυτός περιλαμβάνει τις πιστώσεις του ΕΤΠΑ προς τα κράτη μέλη για τη συμμετοχή τους σε προγράμματα εξωτερικής διασυνοριακής συνεργασίας που υποστηρίζονται από άλλα μέσα (Μηχανισμός Προενταξιακής Βοήθειας και Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Γειτονίας).
• [24]  Interreg Europe, Urbact III, Interact III, Espon.
• [25] http://ec.europa.eu/regional_policy/en/projects/ALL?search=1&keywords=&countryCode=ALL&regionId=ALL&themeId=97&typeId=ALL&periodId=ALL&dateFrom=
• [26]  Τα αποτελέσματα των αναφερόμενων έργων βασίζονται σε παραδείγματα που παρέσχε η ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ο κατάλογος δεν είναι εξαντλητικός.
• [27]  Ο ρόλος του «ταμείου επιχειρηματικών κεφαλαίων» δεν είναι να πραγματοποιεί μεμονωμένες επενδύσεις προς τους τελικούς δικαιούχους αλλά να συστήνει μικρότερα εστιασμένα ταμεία βάσει της γεωγραφίας, της κατηγορίας αγοράς (λ.χ. ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, βιοτεχνολογία) ή του χρηματοδοτικού μέσου (δάνειο, μετοχές κ.λπ.) που θα επενδύουν σε ΜΜΕ.
• [28]  http://www.interreg-4agr.eu/fr/projet-detail.php?projectId=6
• [29]  Παράρτημα I: Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία/Interreg στην ανακοίνωση της Επιτροπής «Επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη - Μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων» http://ec.europa.eu/contracts_grants/pdf/esif/invest-progr-interreg-details-annex1_en.pdf
• [30]  Νέα μέσα χρηματοδότησης της βιώσιμης περιφερειακής και αστικής ανάπτυξης, BBSR-Online-Publikation, αριθ. 15/2015.
• [31]  Παράρτημα I: Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία/Interreg στην ανακοίνωση της Επιτροπής «Επενδύσεις σε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη - Μεγιστοποίηση της συμβολής των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων» http://ec.europa.eu/contracts_grants/pdf/esif/invest-progr-interreg-details-annex1_en.pdf
• [32]  www.food2market.be
• [33]  http://www.euroregio.eu/sites/default/files/sei_fr.pdf
• [34]  http://www.espaces-transfrontaliers.org/fileadmin/user_upload/documents/Documents_Fiches_Projets/Strategie_Innovation_EPM_EN.pdf
• [35]  Μελέτη «European Grouping of Territorial Cooperation as an instrument for promotion and improvement of territorial cooperation in Europe» (Ο ευρωπαϊκός όμιλος εδαφικής συνεργασίας ως μέσο προώθησης και βελτίωσης της εδαφικής συνεργασίας στην Ευρώπη), Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών, Ιούλιος 2015
• [36]  file:///C:/Documents%20and%20Settings/UserPRR6/My%20Documents/Downloads/fl_422_sum_en.pdf