RAPPORT dwar il-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea - l-aħjar prattiki u miżuri innovattivi

9.6.2016 - (2015/2280(INI))

Kumitat għall-Iżvilupp Reġjonali
Rapporteur: Iskra Mihaylova

Proċedura : 2015/2280(INI)
Ċiklu ta' ħajja waqt sessjoni
Ċiklu relatat mad-dokument :  
A8-0202/2016
Testi mressqa :
A8-0202/2016
Testi adottati :

MOZZJONI GĦAL RIŻOLUZZJONI TAL-PARLAMENT EWROPEW

dwar il-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea - l-aħjar prattiki u miżuri innovattivi

(2015/2280(INI))

Il-Parlament Ewropew,

–  wara li kkunsidra t-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b'mod partikolari t-Titolu XVIII tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta' Diċembru 2013 li jistabbilixxi dispożizzjonijiet komuni dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta' Koeżjoni, il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali u l-Fond Marittimu u tas-Sajd Ewropew u li jistabbilixxi d-dispożizzjonijiet ġenerali dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta' Koeżjoni u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1083/2006 (minn hawn 'il quddiem "ir-Regolament dwar id-Dispożizzjonijiet Komuni")[1],

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1301/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta' Diċembru 2013 dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali u dwar dispożizzjonijiet speċifiċi li jikkonċernaw l-Investiment li għandu fil-mira t-tkabbir ekonomiku u l-impjiegi, u li jirrevoka r-Regolament (KE) Nru 1080/2006[2],

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1299/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta' Diċembru 2013 dwar dispożizzjonijiet speċifiċi għall-appoġġ mill-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali għall-għan ta' kooperazzjoni territorjali Ewropea[3],

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1302/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta' Diċembru 2013 li jemenda r-Regolament (KE) Nru 1082/2006 dwar raggruppament Ewropew ta' kooperazzjoni territorjali (REKT) fir-rigward tal-kjarifika, is-simplifikazzjoni u t-titjib tal-istabbiliment u l-funzjonament ta' tali raggruppamenti[4],

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 236/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta' Marzu 2014 li jistabbilixxi regoli u proċeduri komuni għall-implimentazzjoni tal-istrumenti tal-Unjoni għall-finanzjament tal-azzjoni esterna[5],

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 231/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta' Marzu 2014 li jistabbilixxi Strument għall-Assistenza ta' Qabel l-Adeżjoni (IPA II)[6],

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 232/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta' Marzu 2014 li jistabbilixxi Strument Ewropew tal-Viċinat[7],

–  wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (UE, Euratom) Nru 1311/2013 tat-2 ta' Diċembru 2013 li jistabbilixxi l-qafas finanzjarju pluriennali għas-snin 2014-2020[8],

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE, Euratom) Nru 966/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-25 ta' Ottubru 2012 dwar ir-regoli finanzjarji applikabbli għall-baġit ġenerali tal-Unjoni u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 1605/2002[9],

–  wara li kkunsidra l-"Aġenda Territorjali tal-Unjoni Ewropea 2020: Lejn Ewropa Inklużiva, Intelliġenti u Sostenibbli ta' Diversi Reġjuni", li ġiet maqbula fil-Laqgħa Ministerjali Informali tal-Ministri responsabbli għall-Ippjanar Spazjali u l-Iżvilupp Territorjali li ltaqgħu f'Gödöllö, fl-Ungerija, fid-19 ta' Mejju 2011,

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-14 ta' Jannar 2014 dwar l-istat ta' tħejjija tal-Istati Membri tal-UE għal bidu effikaċi u f'waqtu tal-perjodu l-ġdid ta' Programmazzjoni tal-Politika ta' Koeżjoni[10],

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-27 ta' Novembru 2014 dwar dewmien fil-ftuħ tal-politika ta' koeżjoni 2014-2020[11],

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-26 ta' Novembru 2014 intitolata "Pjan ta' Investiment għall-Ewropa" (COM(2014)0903),

–  wara li kkunsidra s-Sitt Rapport dwar il-Koeżjoni Ekonomika, Soċjali u Territorjali (COM(2014)0473),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-9 ta' Settembru 2015 dwar "Investiment għat-tkabbir u l-impjiegi: il-promozzjoni tal-koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali fl-Unjoni"[12],

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-3 ta' Marzu 2010 bit-titolu "Ewropa 2020 - Strateġija għal tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklussiv" (COM(2010)2020),

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-28 ta' Ottubru 2015 dwar il-politika ta' koeżjoni u r-rieżami tal-istrateġija Ewropa 2020[13],

–  wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-26 ta' Novembru 2015 dwar "Lejn simplifikazzjoni u orjentament tal-prestazzjoni fil-politika ta' koeżjoni 2014-2020"[14],

–  wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2015/1017 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-25 ta' Ġunju 2015 dwar il-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi, iċ-Ċentru Ewropew ta' Konsulenza għall-Investiment u l-Portal Ewropew ta' Proġetti ta' Investiment u li jemenda r-Regolamenti (UE) Nru 1291/2013 u (UE) Nru 1316/2013 – il-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi[15],

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni li jikkonċerna l-valur miżjud tal-istrateġiji makroreġjonali (COM(2013)0468) u l-konklużjonijet relevanti tal-Kunsill tat-22 ta' Ottubru 2013,

–  wara li kkunsidra l-istudju tad-Direttorat Ġenerali għall-Politiki Interni (Dipartiment Tematiku B: Politiki Strutturali u ta' Koeżjoni) tiegħu ta' Jannar 2015 bit-titolu "Rwol ġdid tal-Makroreġjuni fil-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea",

–  wara li kkunsidra l-istudju tad-Direttorat Ġenerali għall-Politiki Interni (Dipartiment Tematiku B: Politiki Strutturali u ta' Koeżjoni) tiegħu ta' Lulju 2015 bit-titolu "Raggruppament Ewropew ta' Kooperazzjoni Territorjali bħala strument għall-promozzjoni u t-titjib tal-kooperazzjoni territorjali fl-Ewropa",

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-22 ta' Frar 2016 intitolat "Pjan ta' Investiment għall-Ewropa: linji gwida ġodda dwar kif jistgħu jingħaqdu l-Fondi Strutturali u ta' Investiment Ewropej mal-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi (FEIS)",

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni maħruġa f'Mejju 2015 intitolata "Strumenti Finanzjarji li jappoġġaw l-iżvilupp territorjali",

–  wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-14 ta' Diċembru 2015 bit-titolu "Ninvestu f'impjiegi u tkabbir – nimmassimizzaw il-kontribuzzjoni tal-Fondi Strutturali u ta' Investiment Ewropej (SIE)" (COM(2015)0639),

–  wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni tat-2 ta' Settembru 2015 bit-titolu "25 sena tal-Interreg: Impetu ġdid għall-kooperazzjoni transkonfinali"[16],

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni maħruġa f'Diċembru 2015 intitolata "Viżjoni territorjali għall-2050: x'inhu l-ġejjieni?",

–  wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni tas-17 ta' Diċembru 2015 bit-titolu "It-tisħiħ tal-kooperazzjoni transkonfinali: il-ħtieġa għal qafas regolatorju aħjar",

–  wara li kkunsidra d-dokument ta' sfond imħejji mill-Presidenza Lussemburgiża tal-Kunsill, "Ħarsa lura lejn 25 sena tal-Interreg u tħejjija tal-futur tal-Kooperazzjoni Territorjali",

–  wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill dwar "25 sena tal-Interreg: il-kontribut tagħha għall-għanijiet tal-Politika ta' Koeżjoni",

–  wara li kkunsidra l-inizjattiva tal-Presidenza Lussemburgiża dwar dispożizzjonijiet legali speċifiċi għar-reġjuni tal-fruntiera bl-għan li jiġu indirizzati l-ħtiġijiet u l-isfidi f'dawn iż-żoni, bit-titolu "Tool for the attribution and application of specific provisions in cross-border regions" (Għodda legali għall-attribuzzjoni u l-applikazzjoni ta' dispożizzjonijiet speċifiċi fir-reġjuni transfruntiera)[17],

–  wara li kkunsidra l-konsultazzjoni pubblika tal-Kummissjoni mal-UE kollha dwar l-ostakli li fadal għall-kooperazzjoni transfruntiera, imnedija fil-21 ta' Settembru 2015 fl-okkażjoni tal-Jum il-Kooperazzjoni Ewropea[18],

–  wara li kkunsidra r-riżultati tal-ewwel stħarriġ tal-Ewrobarometru mwettaq mill-Kummissjoni fl-2015 sabiex jiġu identifikati u rrappreżentati l-attitudnijiet taċ-ċittadini li jgħixu f'żoni tal-fruntiera bil-ħsieb li jwasslu għal interventi aktar immirati tal-UE[19],

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-OECD tal-2013 bit-titolu "Regions and Innovation: collaborating across borders" (Reġjuni u Innovazzjoni: il-kollaborazzjoni bejn il-fruntieri),

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat tar-Reġjuni bit-titolu "Rapport ta' Monitoraġġ tar-REKT 2014 - L-implimentazzjoni tal-Istrateġija Ewropa 2020"[20],

–  wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

–  wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Iżvilupp Reġjonali (A8-0202/2016),

A.  billi madwar 38 % tal-popolazzjoni tal-Ewropa tgħix f'reġjuni tal-fruntiera u billi l-UE qed taffaċċja l-akbar kriżi ekonomika, finanzjarja u soċjali li partikolarment tpoġġi fi żvantaġġ lin-nisa fl-oqsma kollha; billi l-UE trid tinkludi l-ugwaljanza bejn is-sessi bħala element ewlieni fil-politiki kollha u l-prattiki li jirrigwardaw il-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea (ETC);

B.  billi l-objettiv globali tal-ETC hu li tnaqqas l-influwenza tal-fruntieri nazzjonali sabiex jitnaqqsu d-diskrepanzi bejn ir-reġjuni, li tneħħi l-ostakli li għad fadal għall-investiment u li jkun hemm ħidma kooperattiva bejn il-fruntieri, it-tisħiħ tal-koeżjoni, u l-promozzjoni tal-armonija ekonomika, soċjali, kulturali u territorjali għall-iżvilupp tal-Unjoni b'mod wiesa'21;

C.  billi l-ETC hi parti integrali tal-politika ta' koeżjoni, peress li ssaħħaħ il-koeżjoni territorjali tal-Unjoni;

D.  billi l-Istati Membri għandhom il-possibilità li jagħmlu użu mill-ETC sabiex jirrispondu għall-isfidi li jirriżultaw mill-kriżi tal-migrazzjoni;

E.  billi s'issa għad hemm numru baxx ta' ċittadini Ewropej li jużaw il-potenzjal sħiħ tas-suq intern tal-UE u l-libertà ta' moviment;

F.  billi skont il-prinċipji ta' ġestjoni kondiviża, governanza u sħubija f'diversi livelli, il-programmi tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea ġew żviluppati permezz ta' proċess kollettiv li jiġbor flimkien firxa wiesa' ta' korpi Ewropej, nazzjonali, reġjonali u atturi lokali sabiex jiġu indirizzati sfidi komuni transfruntiera u jiġi ffaċilitat l-iskambju tal-aħjar prattika;

G.  billi hemm il-ħtieġa għal riflessjoni konġunta dwar l-istruttura tal-ETC għal wara l-2020;

Il-valur miżjud Ewropew tal-ETC, l-aħjar prattiki u l-kontribut għall-għanijiet tal-istrateġija Ewropa 2020

1.  Jinnota li l-ETC saret wieħed miż-żewġ għanijiet ugwalment importanti tal-Politika ta' Koeżjoni għall-2014-2020, b'regolament tagħha stess; jissottolinja, madankollu, li l-baġit tal-ETC ta' EUR 10,1 biljun jirrappreżenta 2.8 % tal-baġit tal-politika ta' koeżjoni, u dan ma jikkorrispondix għall-isfidi l-kbar li l-ETC trid tiffaċċa, u ma jirriflettix il-livell għoli tal-valur miżjud Ewropew tiegħu; ifakkar, f'dan ir-rigward, id-diżappunt tal-Parlament dwar l-eżitu tan-negozjati dwar il-QFP 2014–2020 dwar it-tnaqqis fl-approprjazzjonijiet għall-ETC; jemmen li żieda fil-baġit għall-ETC fil-perjodu ta' programmazzjoni li jmiss għandha żżid il-valur miżjud tal-politika ta' koeżjoni; jappella għal rispett ikbar tal-Artikolu 174 tat-TFUE dwar il-koeżjoni territorjali, b'mod partikolari fir-rigward ta' żoni rurali u ta' żoni milquta minn tranżizzjoni industrijali, u ta' reġjuni li jbatu minn żvantaġġi naturali jew demografiċi gravi u permanenti, bħar-reġjuni l-aktar imbiegħda, ir-reġjuni tat-Tramuntana mbiegħda b'densità ta' popolazzjoni baxxa, u reġjuni gżejjer, transfruntiera u muntanjużi; jitlob lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jagħtu attenzjoni partikolari liż-żoni l-aktar żvantaġġati, f'termini ta' ġeografija u demografija, meta timplimenta l-politika ta' koeżjoni;

2.  Jinnota li, f'konformità mal-għanijiet tal-Ewropa 2020, l-ETC issawret mill-ġdid bil-għan li jinkiseb impatt akbar billi jkun hemm enfasi fuq il-konċentrazzjoni tematika u orjentazzjoni lejn ir-riżultati, mingħajr ebda preġudizzju għal approċċ territorjali sensittiv li tippermetti li jitkomplew il-prijoritajiet reġjonali tal-UE; jemmen li tinħtieġ aktar attenzjoni għall-ispeċifiċitajiet tal-ETC; jappella, għalhekk, għal evalwazzjoni aħjar tal-programmi tal-ETC sabiex jintwera l-impatt tagħhom kif ukoll il-valur miżjud;

3.  Jirrikonoxxi li kooperazzjoni transfruntiera (CBC) hi strument ewlieni għall-iżvilupp tar-reġjuni tal-fruntiera, li huma kkunsidrati bħala laboratorji reali tal-integrazzjoni Ewropea; jissottolinja li matul il-perjodi 2000-2006 u 2007-2013, il-kooperazzjoni transfruntiera kienet ikkaratterizzata minn orjentazzjoni ċara lejn prijoritajiet iffokati b'mod aktar strateġiku u fuq l-aħjar prattiki miksuba fl-oqsma tal-konnettività u aċċessibilità aħjar, l-għarfien u t-trasferiment tal-innovazzjoni, it-tisħiħ tal-identità reġjonali, l-indirizzar tal-isfidi ambjentali, it-tisħiħ tal-kapaċità istituzzjonali, il-kura tas-saħħa, l-edukazzjoni, l-impjieg u l-mobilità tas-suq tax-xogħol, kif ukoll il-protezzjoni ċivili, u l-ħolqien u l-ikkonsolidar ta' sħubijiet ġodda u dawk attwali;

4.  Jirrikonoxxi li l-kooperazzjoni transnazzjonali għenet f'termini ta' appoġġ għar-riċerka, l-innovazzjoni u l-ekonomija tal-għarfien, l-adattament għat-tibdil fil-klima, u l-promozzjoni ta' trasport u mobilità sostenibbli permezz ta' approċċi transnazzjonali, u kkontribwixxiet għat-tisħiħ tal-kapaċità istituzzjonali; jenfasizza l-importanza partikolari ta' approċċ territorjali integrat u ta' kooperazzjoni transnazzjonali għall-ħarsien tal-ambjent, speċjalment fl-oqsma tal-ilma, il-bijodiversità u l-enerġija;

5.  Jirrikonoxxi li l-kooperazzjoni interreġjonali ippermettiet lill-bliet u lir-reġjuni jikkooperaw dwar varjetà ta' kwistjonijiet u temi, li jinvolvu l-iskambju ta' esperjenzi u prattiki tajba, u li dan tejjeb l-effikaċja ta' ħafna politiki reġjonali u lokali; jikkunsidra li għandhom jiġu indirizzati l-iżbilanċi sinifikanti fl-iżvilupp bejn iż-żoni rurali u dawk urbani u l-problemi tar-reġjuni metropolitani;

6.  Jemmen li kooperazzjoni transfruntiera u transnazzjonali effiċjenti jagħmlu żona ġeografika aktar attraenti għal kumpaniji kummerċjali, bl-użu tal-potenzjal lokali, reġjonali u transfruntiera, kif ukoll il-kapital uman, bl-aktar mod effettiv possibbli sabiex jiġu indirizzati aħjar il-ħtiġijiet u l-aspettattivi tal-kumpaniji kummerċjali, iżda wkoll biex tiġi evitata r-rilokazzjoni tal-kumpaniji f'pajjiżi terzi, id-depopolazzjoni tar-reġjuni tal-UE u ż-żieda fil-qgħad;

7.  Jinsab konvint li l-ETC toffri valur miżjud sinifikanti, b'kontribuzzjoni għall-paċi, għall-istabilità u l-integrazzjoni reġjonali fil-qafas tat-tkabbir u tal-politika tal-viċinat, kif ukoll madwar id-dinja permezz tat-tixrid tal-aħjar prattiki; jemmen li l-kooperazzjoni transfruntiera tista' ġġib valur miżjud għall-ġestjoni tal-kriżi tal-migrazzjoni;

8.  Jinnota li għall-perjodu bejn l-2014 u l-2020 madwar 41 % tal-baġit tal-FEŻR tal-ETC[21] se jiġi investit f'miżuri għat-titjib tal-ambjent, filwaqt li 27 % se jiġu investiti fit-tisħiħ tar-riċerka intelliġenti, inkluż fir-riċerka u l-innovazzjoni, u 13 % se jmorru għall-promozzjoni tat-tkabbir inklussiv permezz ta' attivitajiet marbuta mal-impjieg, l-edukazzjoni u t-taħriġ, u 33 programm ġenerali se jkollhom l-għan li jtejbu l-konnettività bejn il-fruntieri; jinnota wkoll li EUR 790 miljun se jiġu allokati għat-tisħiħ tal-kapaċità permezz tal-ħolqien jew it-tisħiħ ta' strutturi ta' kooperazzjoni u għat-titjib tal-effiċjenza tas-servizzi pubbliċi;

9.  Jissottolinja li l-kunċett ta' orjentazzjoni lejn ir-riżultati jeħtieġ li l-programmi Interreg jiżguraw kooperazzjoni ta' kwalità għolja fil-livell ta' proġett u l-adozzjoni ta' tip ta' valutazzjoni ġdida, b'kunsiderazzjoni tan-natura speċifika ta' kull programm u jagħtu kontribut biex jitnaqqas il-piż amministrattiv għar-riċevituri u għall-awtoritajiet ta' ġestjoni; jappella lill-Kummissjoni, lill-Istati Membri u lill-awtoritajiet ta' ġestjoni biex jaħdmu flimkien u jiskambjaw informazzjoni u prattiki tajba sabiex iwettqu valutazzjonijiet u jippubblikaw linji gwida dwar kif l-orjentazzjoni lejn ir-riżultati tista' tiġi adattata għal speċifiċitajiet tal-ETC; jirrikonoxxi li l-valur miżjud totali tal-programmi tal-ETC ma jistax jiġi evalwat biss permezz ta' indikaturi kwantitattivi, u jappella lill-Kummissjoni tistabbilixxi indikaturi aktar kwalitattivi sabiex jiġu riflessi aħjar ir-riżultati miksuba mill-kooperazzjoni territorjali;

10.  Jinnota bi tħassib id-dewmien fl-adozzjoni tal-programmi Interreg, u jħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jimmobilizzaw l-isforzi tagħhom għal implimentazzjoni effiċjenti u ta' suċċess tagħhom u t-tneħħija tal-ostakli għall-kooperazzjoni transfruntiera, sabiex jiġu evitati kwistjonijiet kritiċi li diġà kienu enfasizzati fil-perjodu ta' programmazzjoni 2007–2013; jappella lill-Kummissjoni tieħu l-miżuri kollha meħtieġa sabiex taċċellera l-implimentazzjoni tal-programmi tal-ETC;

11.  Jiddeplora n-nuqqas ta' data u evidenza transfruntiera affidabbli dwar l-effikaċja tal-kooperazzjoni transfruntiera fir-rigward tar-rappurtar dwar il-qafas ta' prestazzjoni; jappella, għaldaqstant, lill-Kummissjoni, lill-Eurostat u lill-awtoritajiet ta' ġestjoni jikkooperaw biex jistabbilixxu kriterji ta' evalwazzjoni komuni u biex jikkoordinaw b'mod konġunt bażi ta' data unika u biex jiġu stabbiliti metodoloġiji għall-forniment u l-użu u l-iskambju ta' data affidabbli bejn il-fruntieri; jinnota li l-isfidi eżistenti għall-implimentazzjoni ta' approċċi territorjali integrati joriġinaw mill-grad varjabbli ħafna ta' għoti ta' setgħa lill-awtoritajiet reġjonali u lokali tal-Istati Membri;

12.  Jappella lill-Kummissjoni, lill-Istati Membri u lill-Awtoritajiet Maniġerjali biex jistabbilixxu sistemi ta' monitoraġġ u pjanijiet ta' evalwazzjoni strutturati xierqa, sabiex jevalwaw aħjar il-kisbiet tar-riżultati f'termini tal-għanijiet tal-Ewropa 2020 u tal-integrazzjoni territorjali;

Kontribut għall-koeżjoni territorjali

13.  Jenfasizza li l-ETC għandha kontribut sinifikanti għat-tisħiħ tal-għan tal-UE ta' koeżjoni territorjali permezz tal-integrazzjoni ta' diversi politiki settorjali fuq skala territorjali; jilqa' l-istudju min-Netwerk Ewropew għall-Osservazzjoni tal-Iżvilupp u l-Koeżjoni Territorjali (ESPON) bit-titolu "ET2050: Territorial Scenarios and Visions for Europe" (Xenarji Territorjali u Viżjonijiet għall-Ewropa), li jista' jservi bħala qafas ta' referenza għal aktar diskussjonijiet dwar it-tħejjija tal-Politika ta' Koeżjoni ta' wara l-2020;

14.  Ifakkar fl-importanza ta' Investiment Territorjali Integrat (ITI) u l-Iżvilupp Lokali mmexxi mill-Komunità (CLLD), li ma jiġux implimentati b'mod wiesa' biżżejjed fil-programmi Interreg 2014-2020, u jħeġġeġ lill-Istati Membri biex jagħmlu użu akbar minnhom, u jenfasizza li dan se jirrikjedi parteċipazzjoni aktar b'saħħitha ta' entitajiet reġjonali u lokali; jappella lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jipproponu programmi ta' informazzjoni u ta' tagħrif għall-benefiċjarji;

15.  Huwa tal-fehma li l-istrumenti ta' żvilupp territorjali ġodda, bħalma huma l-istrumenti l-ITI u s-CLLD, jistgħu jwasslu għal investimenti f'infrastruttura soċjali, tas-saħħa u tal-edukazzjoni, ir-riġenerazzjoni ta' żoni urbani deprivati, il-ħolqien tal-impjiegi, u miżuri oħra mmirati lejn it-tnaqqis tal-iżolament tal-migranti u l-appoġġ għall-inklużjoni tagħhom;

16.  Jirrakkomanda li ssir enfasi speċjali fuq proġetti li jfittxu li jadattaw il-lokalitajiet u r-reġjuni għas-sitwazzjoni demografika ġdida u li jikkuntrastaw l-inugwaljanzi li jirriżultaw minnha, partikolarment permezz: 1) tal-adattament ta' infrastruttura soċjali u ta' mobilità għall-bidla demografika u l-flussi migratorji; 2) tal-ħolqien ta' prodotti u servizzi speċifiċi mmirati lejn il-popolazzjoni li qed tixjieħ; 3) tal-appoġġ għal opportunitajiet ta' impjieg għal persuni ikbar fl-età, in-nisa u l-migranti li jikkontribwixxu għall-inklużjoni soċjali; 4) tat-titjib tal-konnessjonijiet diġitali u l-ħolqien ta' pjattaformi li jippermettu u jistimolaw il-parteċipazzjoni ta' ċittadini tal-iktar reġjuni iżolati u l-interazzjoni tagħhom mad-diversi servizzi amministrattivi, soċjali u politiċi tal-awtoritajiet fil-livelli kollha (lokali, reġjonali, nazzjonali u Ewropej);

17.  Jindika r-rwol tal-ETC f'reġjuni gżejjer, reġjuni mbiegħda, reġjuni b'popolazzjoni baxxa u reġjuni muntanjużi u żoni rurali, bħala għodda importanti għat-tisħiħ tal-kooperazzjoni u tal-integrazzjoni reġjonali tagħhom; jappella lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jagħtu attenzjoni partikolari lill-użu tal-fondi f'dawn ir-reġjuni, inklużi f'dawk li jmissu ma' pajjiżi terzi, bl-għan li tittejjeb l-implimentazzjoni tal-proġetti transfruntiera ffinanzjati mill-ETC;

18.  Jindika n-natura komplementari tal-ETC u tal-istrateġiji makroreġjonali fl-indirizzar tal-isfidi komuni f'żoni funzjonali akbar, kif ukoll ir-rwol pożittiv li jista' jkollhom l-istrateġiji makroreġjonali biex jgħinu fl-indirizzar tal-isfidi komuni li jiffaċċjaw il-makroreġjuni;

19.  Iqis li għandu jkun hemm koordinazzjoni, sinerġija u komplementarjetà aħjar bejn it-taqsimiet transfruntiera u transnazzjonali bil-ħsieb li titjieb il-kooperazzjoni u l-integrazzjoni ta' territorji strateġiċi usa'; jappella għal kooperazzjoni aħjar bejn l-awtoritajiet maniġerjali u l-atturi tal-istrateġiji makroreġjonali; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tkabbar il-kooperazzjoni, kif ukoll issaħħaħ ir-rabtiet u l-konsistenza tal-programmi tal-ETC mal-programmi nazzjonali u reġjonali fil-fażi ta' żvilupp, bil-għan li tiżdied il-komplementarjetà u jiġi evitat l-irduppjar żejjed;

20.  Jinnota li xi reġjuni qed jiffaċċjaw sfidi serji fejn tidħol il-migrazzjoni, u jinkoraġġixxi l-użu ta' programmi Interreg u l-implimentazzjoni urġenti tagħhom sabiex jiġu indirizzati, fost affarijiet oħra, l-isfidi li jitrattaw il-kriżi tar-refuġjati u l-iskambju tal-aħjar prattiki bejn l-awtoritajiet lokali u reġjonali fiż-żoni tal-fruntiera, inklużi pajjiżi terzi partikolarment permezz ta' strateġiji makroreġjonali;

Appoġġ għar-riċerka u l-innovazzjoni

21.  Jenfasizza l-kisbiet fil-qasam tar-riċerka u l-innovazzjoni, bħalma huma proġetti ta' riċerka konġunti, il-kooperazzjoni bejn l-istituti ta' riċerka u l-kumpaniji, l-istabbiliment ta' universitajiet fruntiera internazzjonali, ċentri ta' riċerka transfruntiera, istituti ta' taħriġ transfruntiera, il-ħolqien ta' raggruppamenti transfruntiera u netwerks ta' kumpaniji, inkubaturi transfruntiera u servizzi ta' konsulenza għal SMEs, markar ta' teknoloġija avvanzata biex jiġu attirati investituri barranin, eċċ; jinnota r-rwol importanti li l-programmi Interreg għandhom fit-titjib tal-kompetittività u l-potenzjal ta' innovazzjoni tar-reġjuni, billi jitrawmu sinerġiji bejn l-istrateġiji ta' speċjalizzazzjoni intelliġenti, il-kollaborazzjoni bejn ir-raggruppamenti u l-iżvilupp ta' netwerks ta' innovazzjoni; jappella lill-Kummissjoni tressaq ħarsa ġenerali komprensiva ta' kooperazzjoni territorjali fil-FEŻR u l-FSE abbażi tal-Qafas Strateġiku Komuni (Anness I tar-Regolament dwar id-Dispożizzjonijiet Komuni (Regolament (UE) Nru 1303/2013));

22.  Huwa konxju li l-investimenti għat-tisħiħ ta' tkabbir intelliġenti, inklużi r-riċerka u l-innovazzjoni jirrappreżentaw 27 % tal-allokazzjoni tal-FEŻR għall-programmi tas-CBC għall-2014-2020[22]; jinnota wkoll li 35 % tal-baġit tal-programmi transnazzjonali jmur għall-appoġġ għal tkabbir intelliġenti bit-tisħiħ tar-riċerka u tal-innovazzjoni;

23.  Jenfasizza l-ħtieġa li jinħolqu approċċi ta' politika ta' innovazzjoni transfruntiera, bħal programmi ta' riċerka u ta' mobilità konġunti, infrastrutturi ta' riċerka konġunti, sħubijiet u netwerks ta' kooperazzjoni; jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li l-leġiżlazzjoni differenti fost l-Istati Membri qed ixxekkel l-isforzi konġunti għall-estensjoni tar-riċerka u l-innovazzjoni lil hinn mill-fruntieri;

24.  Iħeġġeġ li jkun hemm sinerġiji u kumplimentarjetà bejn programmi u fondi, inklużi l-Fondi Strutturali u ta' Investiment Ewropej (FSIE), Orizzont 2020, il-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi (FEIS), eċċ., u fondi oħra tal-UE għandu jkollhom l-għan li jimmassimizzaw il-kwantità, il-kwalità u l-impatt tal-investimenti fir-riċerka u l-innovazzjoni; jirrakkomanda li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jisfruttaw bis-sħiħ il-possibbiltajiet li jintegraw dawn il-Fondi ta' appoġġ tal-SMEs u proġetti ta' riċerka u żvilupp, inkluż proġetti transfruntiera, fejn xieraq; jappella lill-SMEs biex jisfruttaw bis-sħiħ l-opportunitajiet offruti minn dawn il-fondi biex jikkontribwixxu għall-implimentazzjoni ta' dawk il-programmi tal-ETC;

25.  Iħeġġeġ l-adozzjoni ta' strateġiji ta' innovazzjoni transfruntiera, filwaqt li jiġu stabbiliti kumplimentaritajiet ma' Strateġiji ta' Speċjalizzazzjoni Intelliġenti, li diġà jeżistu, kif ukoll ma' programmi u strateġiji oħra attwali; iħeġġeġ sabiex jiġi vvalutat il-potenzjal ta' sinerġiji transfruntiera u l-mobilizzazzjoni ta' sorsi differenti ta' finanzjament;

26.  Iqis li l-istrumenti finanzjarji jeħtieġ li jkunu parti integrali mill-programmi tal-ETC permezz ta' għotjiet komplementari bl-għan li jingħata appoġġ lill-aċċess għall-finanzjament mill-SMEs, lir-riċerka u lill-innovazzjoni; iqis li użu akbar ta' strumenti finanzjarji jista' jattira aktar investiment lejn proġetti Interreg, joħloq impjiegi ġodda u jippermetti li jinkisbu riżultati aħjar; ifakkar l-importanza fundamentali ta' appoġġ tekniku u ta' inizjattivi adattati ta' taħriġ biex jinkisbu l-benefiċċji kollha tal-użu ta' strumenti finanzjarji, anke f'reġjuni inqas żviluppati;

Governanza u koordinazzjoni tal-politika

27.  Ifakkar li s-Sitt Rapport ta' Koeżjoni ma tax attenzjoni biżżejjed lill-ETC, peress li din ilha objettiv tal-politika ta' koeżjoni sa mill-perjodu ta' programmazzjoni 2007–2013; ifakkar dwar il-potenzjal tar-Raggruppament Ewropew ta' Kooperazzjoni Territorjali (REKT), mhux biss bħala strument li jappoġġa u jippromwovi l-kooperazzjoni territorjali Ewropea u l-ġestjoni ta' proġetti transfruntiera, iżda wkoll bħala mezz li jikkontribwixxi għal żvilupp territorjali integrat u komprensiv kif ukoll pjattaforma flessibbli għall-governanza f'diversi livelli;

28.  Jilqa' b'sodisfazzjon ir-Regolament REKT simplifikat (Regolament (UE) Nru 1302/2013), u jistieden lill-Istati Membri biex jintensifikaw l-isforzi tagħhom biex jiffaċilitaw il-ħolqien ta' REKT; jirrimarka, madankollu, li dan ir-Regolament mhuwiex biżżejjed biex jingħelbu l-ostakli legali kollha eżistenti għall-kooperazzjoni transfruntiera; jilqa', għalhekk, l-inizjattiva tal-Presidenza Lussemburgiża, li pproponiet strument legali speċifiku għar-reġjuni tal-fruntiera, li jagħti lill-Istati Membri l-opportunità li jaqblu fuq dispożizzjonijiet legali speċifiċi; jilqa' l-inizjattiva tal-Kummissjoni li twettaq, sa tmiem l-2016, analiżi tal-ostakli għall-kooperazzjoni transfruntiera bl-għan li jinstabu soluzzjonijiet u eżempji ta' prattiki tajba; jappella lill-Kummissjoni tinkludi studju dwar il-bżonnijiet tar-reġjuni tal-fruntiera f'din l-analiżi; jistenna b'interess ir-riżultati tal-konsultazzjoni pubblika mal-UE kollha tal-Kummissjoni dwar l-ostakli li fadal għall-kooperazzjoni transfruntiera, li tnediet fil-21 ta' Settembru 2015; jappella lill-Kummissjoni sabiex fl-analiżi tagħha tikkunsidra r-rakkomandazzjonijiet tal-Parlament u r-riżultati tal-konsultazzjoni pubblika;

29.  Iqis li l-programmi Interreg għandhom, waqt li jirrispettaw il-prijoritajiet tal-programm u l-loġika tal-intervent li ntlaħaq ftehim dwarhom u b'komplementarjetà ma' fondi oħra adegwati, jappoġġaw reazzjonijiet fi kwistjonijiet ta' migrazzjoni u asil u jrawmu l-integrazzjoni effettiva tal-politiki; jappella li jittieħed vantaġġ mit-trasparenza tal-Kummissjoni biex jiġu eżaminati u approvati t-tibdiliet għall-programmi operazzjonali 2014-2020, meta jkunu mitluba mill-Istati Membri kkonċernati u biss bl-għan li jiġu ttrattati l-ħtiġijiet ta' kriżijiet tar-refuġjati;

30.  Iqis l-użu usa' ta' strumenti finanzjarji (SF) bħala mekkaniżmi flessibbli biex jintużaw flimkien mal-għotjiet; jenfasizza li l-istrumenti finanzjarji, jekk jiġu implimentati b'mod effettiv, jistgħu jżidu b'mod sinifikanti l-impatt tal-finanzjament; jenfasizza, f'dan ir-rigward, il-ħtieġa għal regoli ċari, konsistenti u ffukati dwar l-SF biex tingħata għajnuna lis-simplifikazzjoni tat-tħejjija u l-implimentazzjoni tal-proċess għall-maniġers tal-fondi u għar-riċevituri; jiġbed l-attenzjoni għall-opportunità li jibbenefikaw minn għarfien espert speċifiku u għarfien permezz tal-istrumenti ta' inġinerija finanzjarja u ta' assistenza teknika mill-BEI;

31.  Jissottolinja li matul il-perjodu ta' programmazzjoni 2007-2013, ma saritx valutazzjoni biżżejjed tal-komplementarjetajiet bejn il-programmi Interreg u programmi oħra ffinanzjati mill-UE; jitlob li jiġu stabbiliti mekkaniżmi ta' koordinazzjoni xierqa li jiżguraw koordinazzjoni, komplementarjetà u sinerġija effikaċi bejn il-Fondi SIE u strumenti ta' finanzjament oħra tal-Unjoni u nazzjonali, bħal Orizzont 2020, kif ukoll mal-FSIE u mal-BEI;

32.  Jinkoraġġixxi l-inklużjoni ta' evalwazzjonijiet kontinwi fil-pjanijiet ta' evalwazzjoni tal-Awtoritajiet Maniġerjali li jiffokaw fuq il-valutazzjoni speċifika tal-effikaċja tas-sinerġiji bejn il-programmi;

33.  Jenfasizza l-importanza li qiegħda dejjem tiżdied ta' swieq transfruntiera tax-xogħol b'dinamiċi kbar għall-ħolqien tal-ġid u tal-impjiegi; jappella lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jagħmlu użu sħiħ mill-opportunitajiet ipprovduti permezz tal-programmi Interreg biex jiffaċilitaw il-mobilità transfruntiera tal-forza tax-xogħol, inkluż permezz tal-promozzjoni tal-prinċipju ta' opportunitajiet indaqs, billi jiġi aġġustat, jekk ikun meħtieġ, il-qafas regolatorju amministrattiv u soċjali, kif ukoll billi jiġi msaħħaħ id-djalogu bejn il-livelli kollha ta' governanza;

34.  Iqis li huwa kruċjali li jiżdiedu s-sinerġiji u l-komplementarjetà bejn il-programmi tal-ETC u s-servizzi tal-EURES, peress li dawn għandhom rwol partikolarment importanti xi jwettqu fir-reġjuni transfruntiera b'livelli sinfikanti ta' vjaġġar transfruntier; jappella lill-Istati Membri u lir-reġjuni biex jisfruttaw bis-sħiħ l-opportunitajiet li joffru s-servizzi tal-EURES għall-impjiegi u l-mobilità tax-xogħol fl-UE kollha;

35.  Huwa konvint li l-prinċipju tal-governanza fuq diversi livelli, il-prinċipju tas-sħubija u l-implimentazzjoni effettiva tal-Kodiċi ta' Kondotta Ewropew huma partikolarment sinifikanti għall-iżvilupp ta' programmi Interreg;

Simplifikazzjoni

36.  Jenfasizza li, irrispettivament mill-eżistenza ta' regolament separat għall-ETC, l-implimentazzjoni ta' programmi ta' kooperazzjoni territorjali għandha tiġi ssimplifikata aktar, u jappella lill-Grupp ta' Livell Għoli dwar is-simplifikazzjoni1 biex jikkunsidra miżuri ta' simplifikazzjoni u ta' tnaqqis tal-piż amministrattiv fuq il-benefiċjarji qabel il-proposta leġiżlattiva dwar l-ETC u l-ipprogrammar tal-programmi Interreg għall-perjodu wara l-2020;

37.  Jistieden lill-Kummissjoni tipproponi azzjonijiet speċifiċi biex tissimplifika r-regoli dwar ir-rappurtar, l-awditjar u l-għajnuna mill-Istat u biex tarmonizza l-proċeduri; iħeġġeġ it-tfassil ta' rekwiżiti standard għall-programmi Interreg kollha fuq bażi ta' taqsima b'taqsima;

38.  Jistieden lill-Istati Membri jissimplifikaw id-dispożizzjonijiet nazzjonali tagħhom u jevitaw ir-regolamentazzjoni żejda; iħeġġeġ l-implimentazzjoni tal-koeżjoni elettronika u l-allinjament tal-proċeduri amministrattivi;

39.  Jenfasizza li l-arranġamenti għall-parteċipazzjoni tas-soċjetà ċivili u tal-partijiet interessati privati għandhom jiġu mwessa' u ssimplifikati, filwaqt li titqies il-ħtieġa għat-trasparenza u r-responsabilità; jirrakkomanda li l-istabbiliment ta' sħubijiet bejn is-settur pubbliku u dak privat jista' joffri għadd ta' benefiċċji potenzjali imma jinvolvi riskju ta' konflitt ta' interessi li għandhom jiġu indirizzati b'mod adegwat permezz ta' għodod kemm ta' liġijiet vinkolanti kif ukoll dawk ta' liġijiet mhux vinkolanti; jappella lill-Kummissjoni tipprovdi gwida f'waqtha, konsistenti u ċara dwar l-applikazzjoni tal-istrumenti finanzjarji fil-programmi tal-ETC;

40.  Jenfasizza li s-simplifikazzjonijiet kollha tal-programmi tat-tkabbir u l-impjiegi għandhom japplikaw ukoll għall-programmi Interreg;

41.  Jenfasizza l-importanza tal-ħolqien ta' mekkaniżmi għall-monitoraġġ tal-benefiċjarji fl-ambitu tal-miżuri ta' simplifikazzjoni;

42.  Iqis li għandha tingħata prijorità biex jingħaqdu flimkien il-forzi lokali kollha u biex titrawwem il-fiduċja reċiproka fost l-atturi lil hinn mill-fruntieri, u li l-istrumenti finanzjarji jkunu jistgħu jipprovdu għajnuna siewja ħafna għal dawn l-isforzi;

Rakkomandazzjonijiet futuri

43.  Iqis li l-ETC wriet l-effettività tagħha, u li l-potenzjal tagħha għandu jiġi żviluppat aktar; jenfasizza l-potenzjal tagħha lil hinn mill-politika reġjonali, f'oqsma bħas-suq uniku, l-aġenda diġitali, l-impjiegi, il-mobilità, l-enerġija, ir-riċerka, l-edukazzjoni, il-kultura, is-saħħa u l-ambjent, u għalhekk jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jikkunsidraw il-preservazzjoni tal-ETC bħala strument importanti, jagħtuha rwol aktar distint fi ħdan il-politika ta' koeżjoni ta' wara l-2020 u jżidu l-baġit tagħha b'mod sinifikanti;

44.  Iqis li għandha tinżamm il-filosofija bażika ta' kooperazzjoni u l-istruttura attwali tal-ETC, inkluża l-konformità mal-prinċipju benefiku ewlieni, filwaqt li jsir enfasi fuq il-komponent transfruntier; jistieden lill-Kummissjoni tanalizza l-iżvilupp possibbli ta' sett ta' kriterji armonizzati, ibbażati fuq l-esperjenza tal-istorja ta' 25 sena tagħha, abbażi mhux biss tad-daqs tal-popolazzjoni iżda wkoll tal-ispeċifiċitajiet soċjoekonomiċi u territorjali;

45.  Jisħaq dwar l-importanza tal-kooperazzjoni transfruntiera fil-fruntieri esterni tal-UE skont l-Istrument għall-Assistenza ta' Qabel l-Adeżjoni u l-Istrument Ewropew ta' Viċinat; jappella lill-Istati Membri jiżguraw li l-prattiki tajbin li jippermettu li jitnaqqas il-piż amministrattiv għall-benefiċjarji ta' programmi Interreg u li dan ikun jista' jiġi applikat ukoll għal programmi implimentati fil-fruntieri esterni tal-UE;

46.  Ifakkar il-potenzjal għal kooperazzjoni popolari fost iċ-ċittadini offruti mill-hekk imsejħa "il-Fond għall-Proġetti Żgħar", fir-rigward ta' ammonti għal proġetti żgħar u mikro għall-promozzjoni l-impenn ċivili, b'attenzjoni partikolari għal proġetti żgħar ta' kooperazzjoni transfruntiera bejn żoni viċini tal-fruntiera; jappella biex il-finanzjament ta' tali proġetti jkunu mħeġġa, filwaqt li jfakkar li dan jirrikjedi sforzi addizzjonali f'termini ta' simplifikazzjoni u flessibilità;

47.  Iħeġġeġ l-istabbiliment konġunt tal-istrateġiji għaż-żoni tal-fruntiera sabiex jissaħħaħ l-iżvilupp territorjali integrat u sostenibbli, inkluża l-implimentazzjoni u t-tixrid ta' approċċi integrati u l-armonizzazzjoni tal-proċeduri amministrattivi u tad-dispożizzjonijiet legali transfruntiera; jinnota l-importanza tal-promozzjoni għal żvilupp territorjali bilanċjat fi ħdan ir-reġjuni;

48.  Huwa tal-fehma li għandha tingħata aktar attenzjoni lill-promozzjoni tal-kooperazzjoni transfruntiera bejn iż-żoni muntanjużi tal-fruntiera, bi prijorità liż-żoni rurali;

49.  Jenfasizza li l-kooperazzjoni kulturali għandha tkun waħda mill-objettivi tal-kooperazzjoni territorjali Ewropea; jikkunsidra, għalhekk, li jeħtieġ li titħeġġeġ aktar il-kooperazzjoni kulturali u edukattiva bejn żoni transfruntiera li jikkondividu wirt kulturali u lingwistiku uniku;

50.  Jappella biex l-awtoritajiet lokali u reġjonali jkollhom rwol akbar u b'mod aktar sinifikanti meta jipproponu, jimmaniġġjaw u jevalwaw ETC, speċjalment fir-rigward tal-kooperazzjoni transfruntiera, b'kont meħud li ċerti reġjuni diġà għandhom dawn is-setgħat;

51.  Jappella lill-Kummissjoni tikkunsidra r-rwol tal-istrumenti finanzjarji fl-ikkumplimentar tal-għotjiet; iqis li huwa essenzjali li ssir ħidma aktar mill-qrib mal-BEI fl-appoġġ tal-SMEs u fl-immobilizzar tal-kompetenzi finanzjarji u tekniċi kemm tal-Kummissjoni kif ukoll tal-BEI bħala katalisti għall-investimenti; jappella lill-Kummissjoni u lill-BEI biex l-istrumenti finanzjarji jsiru aktar koerenti mal-objettivi tal-kooperazzjoni territorjali;

52.  Jistieden lill-Kummissjoni, lill-Istati Membri u lill-Awtoritajiet Maniġerjali biex jikkunsidraw il-proposta tal-Presidenza Lussemburgiża għall-ħolqien ta' strument legali ġdid għall-Politika ta' Koeżjoni ta' wara l-2020, wara r-riżultati tal-evalwazzjonijiet ex-post, l-implimentazzjoni tal-programmi tal-2014–2020 u valutazzjoni tal-impatt xierqa;

53.  Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex fl-2016 iniedu dibattitu strutturat b'diversi partijiet interessati fil-livell tal-UE dwar il-ġejjieni tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea ta' wara l-2020, bil-ħsieb li titħejja l-politika ta' koeżjoni ta' wara l-2020; jenfasizza li d-dibattitu għandu, l-ewwel u qabel kollox, ikopri kwistjonijiet relatati mal-istruttura tal-ETC u mal-proċedura għall-allokazzjoni ta' baġits tal-programm, u wkoll il-ħidma dwar mekkaniżmi ġodda biex jiżguraw applikazzjoni iktar wiesgħa tal-kunċett ta' orjentazzjoni lejn ir-riżultati; iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex taħdem flimkien mal-Kumitat tar-Reġjuni u mal-partijiet interessati tas-soċjetà ċivili rilevanti u mal-partijiet interessati reġjonali;

54.  Jappella għal viżjoni territorjali tal-UE bbażata fuq il-Green Paper dwar il-koeżjoni territorjali (COM (2008)0616), u jinnota li l-White Paper futura dwar il-koeżjoni territorjali tista' tkun importanti wkoll għall-perjodu ta' pprogrammar li jmiss wara l-2020;

Sensibilizzazzjoni tal-pubbliku u viżibilità

55.  Jiddeplora l-livell ta' għarfien pubbliku baxx fir-rigward ta' programmi tal-ETC u nuqqas ta' viżibilità tagħhom, u jappella li jkun hemm komunikazzjoni aktar effettiva tal-għanijiet tagħhom, il-possibbiltajiet li joffru u l-mezzi li bihom il-proġetti jistgħu jitwettqu u, a posteriori, il-kisbiet tal-proġetti li tlestew; jistieden lill-Kummissjoni, lill-Istati Membri u lill-Awtoritajiet Maniġerjali biex jistabbilixxu mekkaniżmi u pjattaformi ta' kooperazzjoni istituzzjonalizzata usa' sabiex tiġi żgurata viżibilità u sensibilizzazzjoni akbar; jappella lill-Kummissjoni biex tidentifika u xxerred il-kisbiet tal-programmi tal-ETC u tal-proġetti s'issa;

56.  Jappella lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jippromwovu r-rwol li jista' jaqdi r-REKT, bħala strument għal aktar effiċjenza fil-kisba tal-ħtiġijiet lokali fir-reġjuni transfruntiera;

57.  Jirrikonoxxi r-rwol importanti mwettaq mill-atturi fuq il-post u l-appoġġ għat-tħejjija tal-proġett, u jħeġġeġ lill-awtoritajiet ta' ġestjoni biex jissaħħu l-istrumenti ta' promozzjoni bħal punti ta' kuntatt reġjonali;

58.  Jinnota li kooperazzjoni tajba bejn il-Kummissjoni Ewropea, il-BEI u l-awtoritajiet lokali u reġjonali hija essenzjali biex ikun żgurat l-użu b'suċċess tal-istrumenti finanzjarji għall-iżvilupp territorjali u għall-politika ta' koeżjoni kollha; jenfasizza, f'dan il-kuntest, il-ħtieġa li tiġi intensifikata l-kondiviżjoni tal-esperjenza u tal-għarfien bejn il-KE u l-BEI, fuq naħa, u l-awtoritajiet lokali u reġjonali fuq naħa oħra;

59.  Jirrikonoxxi l-importanza tar-rwol imwettaq mill-animazzjoni territorjali (qasam), fit-tixrid ta' informazzjoni u s-sensibilizzazzjoni fil-livell lokali u fl-appoġġ tal-proġetti, u għalhekk jinkoraġġixxi lill-awtoritajiet ta' ġestjoni biex isaħħu l-għodod utli bħall-punti ta' kuntatt territorjali;

60.  Jitlob koordinazzjoni aħjar bejn il-Kummissjoni, l-Awtoritajiet Maniġerjali u l-partijiet interessati kollha bil-ħsieb li ssir analiżi kritika tal-kisbiet ta' proġetti tematiċi, li tenfasizza kemm l-istejjer ta' suċċess u d-diskrepanzi u biex jingħataw rakkomandazzjonijiet għal wara l-2020, filwaqt li fl-istess ħin tiġi żgurata t-trasparenza u l-qrubija maċ-ċittadini;

61.  Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni kif ukoll lill-parlamenti nazzjonali.

NOTA SPJEGATTIVA

Informazzjoni ġenerali

Fl-1990, l-Interreg ġie żviluppat bħala inizjattiva Komunitarja b'baġit ta' EUR 1 biljun, li kien ikopri esklużivament il-kooperazzjoni transfruntiera u li minnu bbenefikaw 11-il Stat Membru. Aktar tard, l-Interreg ġie estiż biex jinkludi l-kooperazzjoni transnazzjonali u interreġjonali. Fl-2015, il-25 anniversarju tal-Interreg ġie ċċelebrat b'konferenza li saret fil-Lussemburgu bejn il-15 u s-16 ta' Settembru, li enfasizzat il-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea bħala strument importanti tal-politika ta' koeżjoni maħsuba biex issolvi problemi li kienu jmorru lil hinn mill-fruntieri amministrattivi u li kienu jirrikjedu soluzzjonijiet komuni.

Għall-perjodu 2014-2020 ġie adottat regolament speċifiku li jkopri l-azzjonijiet tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea appoġġati mill-FEŻR. Bħalissa, il-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea tibbenefika lil 28 Stat Membru u saret waħda miż-żewġ għanijiet tal-Politika ta' Koeżjoni. L-ammont allokat huwa ta' EUR 10.1 biljun[1]: 74,1 % għall-kooperazzjoni transfruntiera - 60 programm, 20,4 % għall-kooperazzjoni transnazzjonali - 15-il programm, u 5,6 % għall-kooperazzjoni interreġjonali - 4 programmi[2]. L-Interreg jikkofinanzja wkoll proġetti ta' kooperazzjoni għall-iżvilupp reġjonali barra mill-UE: l2-il programm ta' kollaborazzjoni transfruntiera (EUR 242 miljun allokati għal programmi tas-CBC u 16-il programm ta' kollaborazzjoni transfruntiera tal-ENI (EUR 634 miljun allokati għas-CBC).

Il-valur miżjud Ewropew tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea, l-aħjar prattiki u l-kontribut għall-għanijiet tal-istrateġija Ewropa 2020

Matul il-perjodu 2014-2020 il-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea ġiet riformulata biex tikseb impatt akbar u tagħmel użu aktar effikaċi tal-investimenti permezz ta' enfasi fuq il-konċentrazzjoni tematika u fuq l-orjentazzjoni lejn ir-riżultati. Mill-inqas 80 % tal-baġit għal kull programm ta' kooperazzjoni għandu jiġi kkonċentrat fuq massimu ta' 4 objettivi tematiċi, biex jingħata kontribut biex tintlaħaq l-istrateġija Ewropa 2020. Il-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea toffri kontribut sinifikanti għat-tisħiħ tal-potenzjal ekonomiku, soċjali u territorjali tar-reġjuni permezz ta' diversi politiki settorjali ta' riflessjoni u integrazzjoni fuq l-iskala territorjali, li jmorru lil hinn mill-fruntieri nazzjonali (kooperazzjoni transfruntiera u transnazzjonali), kif ukoll fi bliet u reġjuni individwali (kooperazzjoni interreġjonali)[3]. Minkejja l-baġit baxx tagħhom, il-proġetti ta' Kooperazzjoni Transfruntiera għandhom riżultati konkreti: it-tneħħija tal-ostakli għal sigurtà, trasport, edukazzjoni, enerġija, kura tas-saħħa, taħriġ u impjiegi. 64 programm Interreg IIIA (2000–2006) u 55 programm Interreg IVA (2007–2013) urew orjentazzjoni ċara fl-allokazzjoni tal-fondi lejn prijoritajiet ta' żvilupp transfruntiera aktar strateġiċi u għalhekk kisbu l-aħjar prattiki f'dawn l-oqsma li ġejjin[4]:

Konnettività, mobilità u aċċessibilità reġjonali aħjar għas-servizzi

Hemm valur miżjud evidenti f'dawn l-aħjar prattiki li ġejjin: jingħelbu l-isfidi ta' fruntiera f'termini ta' trasport u flussi ta' nies, appoġġ għal soluzzjonijiet ta' trasport intelliġenti u ċentri ta' trasport multi modali (Baltiku tan-Nofsinhar - id-Danimarka, il-Ġermanja, il-Polonja, il-Litwanja, l-Isvezja); issimpflikar tal-ivvjaġġar minn fruntiera għall-oħra (TRAMUNTANA - l-Iżvezja, il-Finlandja, in-Norveġja); interkonnettività aħjar b'enfasi fuq l-infrastruttura tat-toroq (il-Ġermanja (is-Sassonja) - ir-Repubblika Ċeka); pont pedonali u għar-roti biss bejn l-Awstrija u s-Slovakkja, linja tal-ferrovija transfruntiera MI.CO.TRA (l-Italja, l-Awstrija), it-titjib tal-aċċessibilità marittima permezz ta' titjib f'portijiet reġjonali (l-Italja, Franza), servizzi speċjalizzati bħall-kura ta' ċittadini anzjani, soluzzjonijiet ta' saħħa transfruntiera, skema ta' investiment immirata lejn strutturi ta' bini għall-anzjani biex dawn jitħallew ikollhom rwol attiv fis-soċjetà u biex jgħixu ħajja b'saħħitha u sodisfaċenti kemm jista' jkun (l-Awstrija, ir-Repubblika Ċeka), eċċ.;

Innovazzjoni u trasferiment tal-għarfien, it-tisħiħ tal-kompetittività tal-SMEs

Hemm valur miżjud evidenti f'dawn l-aħjar prattiki li ġejjin: il-parteċipazzjoni tal-SMEs f'attivitajiet ta' innovazzjoni konkreti, f'netwerking bejn kumpaniji, f'istituti tal-għarfien u l-fornituri tas-servizzi (il-Ġermanja-in-Netherlands, Mechatronics for SMEs project); l-iżvilupp tar-riċerka u l-iżvilupp marittimu, l-introduzzjoni ta' teknoloġiji ġodda (il-Ġermanja-in-Netherlands, MariTIM project); iż-żieda fl-effiċjenza fl-użu tal-enerġija fil-binjiet (Tramuntana - l-Isvezja, il-Finlandja, in-Norveġja — proġett IEEB); l-iżvilupp ta' proġetti inkubaturi ta' negozju, għas-servizz tal-kooperazzjoni transfruntiera tan-negozju (l-Ungerija - is-Slovakkja); it-trawwim ta' rabtiet ewlenin bejn l-industrija u t-trasferiment tal-għarfien, bl-użu ta' metodi ta' tagħlim elettroniku (ir-Renju Unit, l-Irlanda); l-istimular ta' kooperazzjoni transfruntiera bejn negozji, universitajiet u partijiet interessati oħra għall-appoġġ tal-innovazzjoni permezz ta' ċentri tal-għarfien (Franza, il-Belġju, proġett TANDEM), il-ħolqien ta' "reġjun tal-ogħla teknoloġija" (il-Belġju, in-Netherlands, il-Ġermanja, il-proġett Euregio Meuse-Rhin), il-ħolqien ta' ċentru ta' taħriġ fir-riċerka applikata għall-produzzjoni bbażata fuq prodotti bijoloġiċi, l-iżvilupp tar-reġjun tal-Fjandri - in-Netherlands tan-Nofsinhar bħala reġjun b'għarfien intensiv fil-kamp ta' applikazzjoni tal-idroġenu (il-Belġju - in-Netherlands), il-kooperazzjoni bejn l-isptarijiet dwar ir-riċerka tal-kanċer (il-Ġermanja, id-Danimarka), l-aċċess għall-SMEs għal teknoloġija l-iktar avvanzata għat-testjar ta' ideat għal prodotti, l-adozzjoni ta' tekniki ta' manifattura xierqa u l-kummerċjalizzazzjoni tal-prodotti tagħhom mad-dinja kollha (l-Irlanda, ir-Renju Unit); l-iżvilupp ta' servizzi speċjalizzati għan-negozju fil-qasam tat-turiżmu (il-Greċja, l-Italja); skrinjar transfruntiera ta' trabi tat-twelid (il-Ġermanja, il-Polonja), SRSnet – Smart resource-aware multi-sensor network (l-Italja, l-Awstrija), il-proġett "Erfolgsmotor 2020" (‘Power Drive to Success 2020') jappoġġa intrapriżi żgħar u ta' daqs medju (SMEs) biex isiru aktar kompetittivi (l-Awstrija, il-Ġermanja), eċċ.;

Marka ta' kwalità reġjonali u t-tisħiħ tal-identità reġjonali

Hemm valur miżjud evidenti f'dawn l-aħjar prattiki li ġejjin: tħejjija konġunta ta' proposta għal iskrizzjoni tar-reġjuni tal-minjieri tal-Ġermanja - ir-Repubblika Ċeka fil-Lista tal-Patrimonju Dinji tal-UNESCO (il-Ġermanja (is-Sassonja) -ir-Repubblika Ċeka); l-iżvilupp ta' attivitajiet ta' turiżmu "ekoloġiku" biex tiġi ppreservata n-natura unika taż-żona (il-Ġermanja/Bayern - l-Awstrija); l-iżvilupp ta' strateġiji lokali bbażati fuq ir-riżultati ta' proġetti speċifiċi tal-programmi (in-Norveġja, l-Isvezja, id-Danimarka), proġett Ramsar Eco NaTour ħoloq żoni rikreattivi għal bliet urbani ta' Vjenna u ta' Bratislava u saħħaħ l-għarfien lokali u l-kooperazzjoni reġjonali dwar it-tibdil fil-klima u l-protezzjoni tal-bijodiversità (l-Awstrija, is-Slovakkja), eċċ.;

Trattament tal-isfidi ambjentali, ġestjoni aħjar tar-riskju u reazzjoni għad-diżastri

Hemm valur miżjud evidenti f'dawn l-aħjar prattiki li ġejjin: soluzzjonijiet ġodda għall-isfidi ambjentali bħala baċin tax-xmara konġunt għall-monitoraġġ ta' sustanzi perikolużi (Baltiku tan-Nofsinhar — id-Danimarka, il-Ġermanja, il-Polonja, il-Litwanja, l-Iżvezja); it-tisħiħ tal-użu tar-riżorsi tal-baħar u ta' prodotti sekondarji, il-bini ta' sikek artifiċjali biex titjieb il-bijodiversità (Franza - l-Ingilterra), l-iżvilupp ta' sistemi ta' ġestjoni konġunta għall-ħarsien tal-ambjent (ir-Rumanija - il-Bulgarija, proġetti RISK u JAMES); kooperazzjoni konġunta f'attivitajiet ta' armonizzazzjoni fil-prevenzjoni tal-għargħar u t-titjib tal-kwalità tal-ilma (l-Ungerija - is-Slovakkja, proġett FLOODLOG); ippjanar territorjali u ġestjoni tar-riskju territorjali mtejba fiż-żona Alpina (l-Italja, Franza, proġett GlaRiskAlp); jingħelbu l-isfidi ambjentali bħalma huma t-tniġġis tal-kosti, ir-riskju ta' nirien fil-foresti ġewwa ż-żona marittima (l-Italja, Franza); it-tisħiħ tal-monitoraġġ tal-portijiet (il-Greċja, l-Italja), eċċ.;

Tisħiħ tal-bini ta' kapaċità u tal-kapital soċjali istituzzjonali, it-tisħiħ tal-istrutturi tan-netwerk transfruntiera u l-ħolqien ta' sħubiji ġodda

Hemm valur miżjud evidenti f'dawn l-aħjar prattiki li ġejjin: skambju ta' persunal fil-qasam tal-ippjanar u t-twettiq tal-proġetti (il-Ġermanja (is-Sassonja) - ir-Repubblika Ċeka, proġett AQUAMUNDI); il-ħolqien ta' kooperazzjonijiet u netwerks, il-ħolqien ta' strutturi (ta' programm) u l-istabbilizzazzjoni tal-kooperazzjoni tal-istituzzjonijiet, eċċ.

Eżempju tajjeb għall-użu ta' strument finanzjarju f'termini ta' kapital ta' riskju transfruntiera/transnazzjonali "fond ta' fondi"[5] huwa l-proġett EUREFI INTERREG[6] (programm ta' Kooperazzjoni Transfruntiera Wallonie-Lorraine-Luxembourg 2000-2006 u tkompla bil-programm ta' Kooperazzjoni Transfruntiera Grande Region 2007–2013).

Huwa importanti s-sehem tat-taqsima interreġjonali: il-programmi ESPON u INTERACT, jipprovdu evidenza territorjali (ESPON) u jappoġġaw lill-awtoritajiet kollha involuti fil-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea (INTERACT) bl-iżvilupp ta' firxa wiesa' ta' strumenti armonizzati (mudelli, formoli mudell, fact sheets, eċċ.) għall-ħolqien tas-sistemi ta' ġestjoni u ta' kontroll tagħhom, eċċ. INTERREG EUROPE jippromwovi l-iskambju ta' esperjenzi u ta' prattiki tajba bejn l-atturi fil-livelli kollha fl-Ewropa u URBACT jipprovdi netwerking għall-iskambju ta' informazzjoni u l-aħjar prattiki urbani.

Skont il-Komunikazzjoni riċenti tal-Kummissjoni Ninvestu fl-impjiegi u t-tkabbir - nimmassimizzaw il-kontribuzzjoni tal-Fondi ESI, bejn l-2014-2020, 73 programm ta' kooperazzjoni se jinvestu 41 % tat-total tal-baġit tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea - FEŻR[7] f'miżuri għat-titjib tal-ambjent u għall-appoġġ ta' azzjonijiet konġunti fl-oqsma tal-ġestjoni tal-ilma, it-trattament tal-ilma tar-rimi, il-konservazzjoni u r-restawr tal-bijodiversità, il-prevenzjoni u l-ġestjoni tar-riskji ambjentali, it-turiżmu sostenibbli u l-effiċjenza fl-użu tal-enerġija; 27 % tal-baġit tal-ETC - FEŻR u 46 programm tal-2014–2020 se jinvestu fit-tisħiħ tar-riċerka u l-innovazzjoni, u l-kooperazzjoni ma' istituzzjonijiet ta' riċerka bejn il-fruntieri tal-UE; 13 % tal-baġit tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea - FEŻR huwa allokat biex jippromwovi t-tkabbir inklussiv permezz ta' attivitajiet marbuta mal-impjiegi, l-edukazzjoni u t-taħriġ; 33 programm tal-2014–2020 għandhom l-għan li jtejbu l-konnettività ġenerali, prinċipalment permezz ta' investiment fit-toroq u fil-portijiet u permezz tal-promozzjoni ta' investiment multimodali nadif u sistemi intelliġenti tat-trasport minn naħa għall-oħra tal-fruntieri.

Ir-rapporteur tqis id-diffikultajiet li ġew iffaċjati bejn ir-rekwiżiti tal-qafas regolatorju 2014–2020 u fl-istess ħin il-possibbiltajiet tal-programmi f'termini ta' disponibilità ta' data u riżorsi għal ġbir tad-data. F'dan il-kuntest, huwa meħtieġ li l-Kummissjoni, il-programmi EPSON u INTERACT, l-Awtoritajiet Maniġerjali tal-EUROSTAT u tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea biex flimkien jikkoordinaw u jindirizzaw din l-isfida permezz tal-istudju u l-istabbiliment ta' metodoloġiji dwar il-provvista u l-użu ta' data affidabbli bil-ħsieb li jinħoloq qafas bażi sod għall-evalwazzjoni tal-qafas ta' prestazzjoni.

Kontribut għall-koeżjoni territorjali

Hemm bżonn li tissaħħaħ il-kooperazzjoni bejn id-diversi fondi u mekkaniżmi ta' kooperazzjoni, bħal strateġiji makroreġjonali, kif ukoll għandhom jinfurzaw ir-rabtiet u l-konsistenza mal-programmi nazzjonali u reġjonali. Huwa rrakkomandat li l-Istati Membri u r-reġjuni jiżviluppaw strateġiji integrati konġunti ma' dispożizzjonijiet ta' implimentazzjoni rigward il-mekkaniżmu ta' koordinazzjoni bejn il-programmi transfruntiera u transnazzjonali rispettivi u l-kuntesti territorjali rispettivi tagħhom, sabiex jiġu indirizzati l-isfidi ffaċċjati b'mod integrat u kkoordinati b'mod aħjar u f'perspettiva aktar fit-tul.

L-implimentazzjoni kemm tal-istrumenti ITI (Investiment Territorjali Integrat) u CLLD (l-Iżvilupp Lokali Mmexxi mill-Komunità) mhijiex sodisfaċenti. Is-CLLD qed jiġi implimentat fuq bażi transfruntiera biss bħala parti mill-Programm ta' Kooperazzjoni INTERREG Italja - Awstrija 2014–2020 L-istrument ITI qed jiġi implimentat bħala parti mill-Programm ta' Kooperazzjoni INTERREG Italja-Slovenja 2014-2020.[8]

Il-qafas leġiżlattiv 2014–2020 jippermetti aktar flessibilità għar-reġjuni ultraperiferiċi biex jinkludi r-reġjuni NUTS 3 tul il-konfini marittimi mifrudin b'aktar minn 150 km bħala żoni transfruntiera li jistgħu jirċievu appoġġ mill-allokazzjoni korrispondenti tal-Istati Membri rispettivi.

Appoġġ għar-riċerka u l-innovazzjoni

Ir-Rapporteur tixtieq tenfasizza l-kisbiet fil-qasam tar-riċerka u innovazzjonijiet, bħalma huma proġetti ta' riċerka konġunti, il-kooperazzjoni bejn l-istituti ta' riċerka u l-kumpaniji, l-istabbiliment ta' universitajiet fruntiera internazzjonali, ċentri ta' riċerka transfruntiera, istituti ta' taħriġ transfruntiera, il-ħolqien ta' raggruppamenti transfruntiera u netwerks ta' kumpanniji, inkubaturi transfruntiera u servizzi ta' konsulenza għal SMEs, markar ta' "teknoloġija avvanzata" biex jiġu attirati investituri barranin, eċċ.

Investimenti għal tkabbir intelliġenti jirrappreżentaw 27 % tal-baġit tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea - FEŻR 2014–2020[9] u dawn li ġejjin huma r-riżultati mistennija: 22 500 kumpanija appoġġati fil-promozzjoni tat-tkabbir intelliġenti, 6900 kumpanija li jaħdmu f'kooperazzjoni mal-istituzzjonijiet ta' riċerka transfruntiera tal-UE, 1300 riċerkatur involuti direttament f'attivitajiet ta' riċerka transnazzjonali u transfruntiera.

Il-proċessi ta' riċerka u innovazzjoni, ir-relazzjonijiet tas-suq, il-katini ta' valur u l-post ta' kummerċjalizzazzjoni jistgħu jiġu organizzati fuq skala akbar, biex b'hekk jinkiseb benefiċċju għall-SMEs u għall-ambjent ta' negozju rispettiv, sabiex tinkiseb "massa kritika" għar-riċerka u l-kooperazzjoni kummerċjali b'mod partikolari fl-oqsma tat-teknoloġija. Il-proġett Food2Market[10] (INTERREG IVB Ewropa tal-Majjistral) huwa eżempju ta' dan. Il-proġett ħoloq inkubatur transnazzjonali tal-innovazzjoni għall-SMEs fl-industrija tal-ikel, li jintuża mill-SMEs biex jespandu s-swieq tagħhom lil hinn mill-fruntieri.

Ir-rapporteur tixtieq tindika l-Istrateġija ta' Innovazzjoni Ewroreġjonali[11] (imfassla u adottata mill-Ewroreġjun Pirinej-Mediterran fl-2014), u l-Pjan Strateġiku 2014-2020 (imħejji u adottat mill-Ewroreġjun Aquitaine-Euskadi[12] REKT (2014)), bħala eżempji tajbin għall-iżvilupp tal-kooperazzjoni bejn is-settur pubbliku, l-operaturi ekonomiċi u ċ-ċentri ta' riċerka fir-reġjuni tal-fruntiera biex jiġu mħeġġa l-innovazzjonijiet u jiġi promoss l-iżvilupp ekonomiku tat-territorju. Għalhekk, huwa importanti li jelaboraw u jadottaw strateġiji ta' innovazzjoni transfruntiera fir-reġjuni tal-fruntieri, filwaqt li fl-istess ħin jiġu stabbiliti komplementarjetajiet ma' Strateġiji ta' Speċjalizzazzjoni Intelliġenti li diġà jeżistu, kif ukoll ma' programmi u strateġiji reġjonali/settorjali oħrajn, u b'hekk jiġi vvalutat il-potenzjal ta' sinerġiji transfruntiera u jiġu implimentati azzjonijiet konkreti, partikolarment il-mobilizzazzjoni ta' sorsi differenti ta' finanzjament.

Jeħtieġ li l-istrumenti finanzjarji jkunu parti integrali minn strateġija tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea għall-appoġġ tal-SMEs, tar-riċerka u l-innovazzjoni, u b'hekk jiġu kkumplimentati l-attivitajiet tal-programm bl-għajnuna ta' għotjiet.

Governanza u koordinazzjoni tal-politika

Mill-24 ta' April 2015 'l hawn, twaqqfu 54 REKT[13]. Ir-rapporteur tirrikonoxxi li s-simplifikazzjonijiet magħmula fir-Regolament tar-REKT emendat sa mit-22 ta' Ġunju 2014. Huwa rrakkomandat li l-Istati Membri jimplimentaw u jiffaċilitaw il-ħolqien ta' REKT fil-pajjiżi tagħhom. Ir-Regolament dwar ir-REKT jirrappreżenta kisba, iżda mhuwiex biżżejjed biex jingħelbu l-ostakli legali u regolatorji kollha fil-kooperazzjoni transfruntiera. F'dan ir-rigward, għandha tiġi enfasizzata li l-inizjattiva tal-Presidenza Lussemburgiża li tikkunsidra strument legali speċifiċi għar-reġjuni tal-fruntiera bl-għan li twieġeb għall-ħtiġijiet u l-isfidi fir-reġjuni f'żoni tal-fruntiera, li tkun komplementari għar-REKTs u li tagħti l-opportunità lill-Istati Membri biex jaqblu dwar dispożizzjonijiet speċifiċi.

Ir-rapporteur tqis li l-programmi tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea jistgħu jappoġġaw, fejn meħtieġ u xieraq, u f'komplementarjetà ma' fondi oħra xierqa, l-isfidi relatati mal-migrazzjoni fil-qafas tal-programm eżistenti ta' prijoritajiet u skont loġika ta' intervent miftiehma.

Il-programmi tal-Kooperazzjoni Terriotorjali Ewropea mhumiex qegħdin jagħmlu kapital sħiħ tal-karatteristiċi uniċi tagħhom u r-rapporteur tissottolinja l-bżonn ta' użu usa' ta' strumenti finanzjarji (FIs), li huma mekkaniżmi flessibbli u li jistgħu jintużaw flimkien ma' għotjiet, filwaqt li jitqies li l-effett multiplikatur, f'termini ta' impatt u effett ta' lieva tal-istrumenti finanzjarji, jista' jkun ħafna ogħla. Għal dan l-għan, l-istituzzjonijiet finanzjarji għandhom ikunu involuti, b'mod partikolari l-BEI, billi jipprovdu għarfien espert u kompetenzi speċifiċi ta' inġinerija finanzjarja.

Ir-rapporteur jiddispjaċiha li matul l-2007-2013 ma kienx hemm valutazzjoni u implimentazzjoni xierqa tal- kumplimentarjetajiet kollha possibbli bejn il-programmi ta' Kooperazzjoni Territorjali Ewropea u programmi oħra ffinanzjati mill-UE. Għalhekk titlob li jiġu stabbiliti mekkaniżmi ta' koordinazzjoni adatti li jiżguraw koordinazzjoni, kumplimentarjetà u sinerġija effikaċi bejn il-Fondi SIE u strumenti ta' finanzjament oħra nazzjonali u tal-Unjoni, kif ukoll mal-FEIS u mal-BEI; Huwa wkoll importanti li l-Awtoritajiet Maniġerjali jwettqu evalwazzjonijiet kontinwi li jiffukaw fuq valutazzjoni speċifika tal-effikaċja tas-sinerġiji bejn il-programmi;

Ir-rapporteur hija konvinta li l-prinċipju tal-governanza fuq diversi livelli u l-kodiċi ta' kondotta huma partikolarment sinifikanti għall-iżvilupp ta' programmi INTERREG, peress li s-suċċess tal-programmi ta' kooperazzjoni jiddependi fuq kemm l-awtoritajiet reġjonali u lokali jaqdu rwol attiv fil-proċess li jiddeċiedu dwar kif dawn il-programmi jistgħu jintużaw bl-aħjar mod biex jindirizzaw l-ostakli transfruntiera.

Simplifikazzjoni

Ir-rapporteur tenfasizza l-ħtieġa ta' ġestjoni u l-implimentazzjoni tal-programmi ta' Kooperazzjoni Territorjali Ewropea jsiru inqas burokratiċi. Irrispettivament minn regolament separat, l-implimentazzjoni tal-programmi tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea għadha kkumplikata wisq u għalhekk tħeġġeġ lill-Grupp ta' Livell Għoli ta' Esperti Indipendenti dwar is-Simplifikazzjoni tal-Monitoraġġ għall-Benefiċjarji tal-Fondi Ewropej Strutturali u ta' Investiment, biex jikkunsidra miżuri ta' simplifikazzjoni sinifikanti u tnaqqis tal-piż amministrattiv fuq il-benefiċjarji.

Min-naħa l-waħda, il-Kummissjoni għandha tipproponi azzjonijiet speċifiċi biex tissimplifika r-regoli dwar ir-rappurtar u l-awditjar, l-għajnuna mill-Istat, is-SEA, l-armonizzazzjoni ta' regoli u formoli fil-programmi tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea. Min-naħa l-oħra, l-Istati Membri għandhom jissimplifikaw id-dispożizzjonijiet nazzjonali tagħhom, biex jevitaw regolamentazzjoni żejda, li ħafna drabi żżid piż amministrattiv mhux meħtieġ mir-regoli tal-Unjoni. L-implimentazzjoni tal-Koeżjoni elettronika, hija importanti wkoll biex tallinja l-proċeduri amministrattivi.

Huwa meħtieġ li l-Kummissjoni tistabbilixxi rekwiżiti standard għall-programmi tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea kollha (għal kull taqsima), mudelli għall-applikazzjonijiet u kuntratti. L-Istati Membri u l-Awtoritajiet Maniġerjali għandhom jagħmlu użu aħjar, ta' proċeduri simplifikati, l-introduzzjoni ta' simplifikazzjonijiet għal proġetti iżgħar u jitħaffef il-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet.

Kontribuzzjonijiet finanzjarji mis-settur privat għal proġetti tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea għadhom limitati. L-arranġamenti għal parteċipazzjoni tal-partijiet interessati privati għandhom jiġu mwessa' u ssimplifikati; Ir-rapporteur tirrakkomanda l-ħolqien ta' strumenti finanzjarji, il-parteċipazzjoni tal-partijiet interessati privati u l-ħolqien ta' sħubijiet pubbliċi-privati. Il-Kummissjoni għandha tipprovdi gwida f'waqtha, konsistenti u ċara dwar l-applikazzjoni tal-istrumenti finanzjarji fil-programmi tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea;

Rakkomandazzjonijiet futuri

Ir-rapporteur tenfasizza l-effett ta' lieva tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea, il-valur għoli tagħha għall-flus u l-potenzjal futur tagħha lil hinn mill-politika reġjonali. Għalhekk, tistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jaħdmu favur il-preservazzjoni tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea bħala strument importanti u pożittiv għall-proċess ta' integrazzjoni Ewropea, billi jagħtu rwol iktar distint lill-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea fi ħdan il-Politika ta' Koeżjoni ta' wara l-2020. Ir-rapporteur hija konvinta li l-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea għandha tkompli ssaħħaħ id-dimensjoni innovattiva tagħha u tħeġġeġ l-involviment ta' aktar atturi privati bl-għan li jinbnew sħubijiet pubbliċi privati b'suċċess transfruntiera.

Ir-rapporteur tħeġġeġ it-tfassil ta' approċċi jew strateġiji konġunti bejn ir-reġjuni sabiex jiġi stimulat l-iżvilupp territorjali integrat u sostenibbli, inklużi l-implimentazzjoni u t-tixrid ta' approċċi integrati, l-iżvilupp ta' approċċi ta' governanza, l-armonizzazzjoni ta' strumenti ta' ppjanar, proċeduri amministrattivi u dispożizzjonijiet legali transfruntiera.

Il-Kummissjoni, l-Istati Membri u l-Awtoritajiet Maniġerjali għandhom jikkunsidraw il-proposta tal-Presidenza Lussemburgiża dwar l-istabbiliment ta' strument legali ġdid dwar il-Kooperazzjoni Transfruntiera fil-kuntest tat-tħejjija tal-pakkett leġislattiv għall-Politika ta' Koeżjoni ta' wara l-2020, wara r-riżultati ta' evalwazzjoni ex-post tal-perjodu 2007-2013, l-implimentazzjoni ta' programmi ta' Kooperazzjoni transfruntiera 2014–2020, kif ukoll Valutazzjoni tal-Impatt xierqa dwar il-ħtiġijiet u l-funzjonament ta' strument legali ġdid bl-għan li tiġi ffaċilitata aktar l-implimentazzjoni aħjar tal-proġetti transfruntiera. Il-prinċipju ta' proporzjonalità għandu jiġi applikat fit-tfassil tal-istrument il-ġdid.

Fl-2016, għandu jitnieda dibattitu strutturat ma' bosta partijiet interessati fil-livell tal-UE dwar il-futur tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea ta' wara l-2020, fil-qafas tad-dibattitu dwar il-futur tal-Politika ta' Koeżjoni.

Sensibilizzazzjoni tal-pubbliku u viżibilità

L-istħarriġ Flash Eurobarometer "Kooperazzjoni transfruntiera fl-UE" (2015)[14] stabbilixxa li l-maġġoranza tan-nies li jgħixu f'reġjuni tal-fruntiera tal-UE mhumiex konxji ta' attivitajiet ta' kooperazzjoni transfruntiera ffinanzjati mill-UE fir-reġjun tagħhom. Għalhekk, hemm bżonn ta' komunikazzjoni aktar effettiva dwar ir-riżultati u l-kisbiet tal-proġetti li tlestew. Il-Kummissjoni, l-Istati Membri u l-Awtoritajiet Maniġerjali għandhom jistabbilixxu mekkaniżmu li jiżgura viżibilità u sensibilizzazzjoni aħjar dwar ir-riżultati tal-programmi tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea, u biex jissaħħu s-sinerġiji ma' programmi/inizjattivi oħra ffinanzjati mill-UE.

Huwa importanti li jkun hemm koordinazzjoni aħjar bejn il-Kummissjoni, l-Awtoritajiet Maniġerjali u l-partijiet interessati kollha matul l-implimentazzjoni ta' programmi transfruntiera, sabiex tingħata analiżi kritika tal-kisbiet tematiċi ta' proġett, b'enfasi fuq stejjer ta' suċċess u diskrepanzi, biex b'hekk jingħataw rakkomandazzjonijiet għal wara l-2020, u fl-istess ħin jiġi żgurat li jkun hemm livell għoli ta' kwalità, trasparenza u qrubija maċ-ċittadini.

RIŻULTAT TAL-VOTAZZJONI FINALIFIL-KUMITAT RESPONSABBLI

Data tal-adozzjoni

24.5.2016

 

 

 

Riżultat tal-votazzjoni finali

+:

–:

0:

36

3

2

Membri preżenti għall-votazzjoni finali

Pascal Arimont, Franc Bogovič, Victor Boştinaru, Mercedes Bresso, Steeve Briois, Rosa D’Amato, Iratxe García Pérez, Michela Giuffrida, Krzysztof Hetman, Ivan Jakovčić, Constanze Krehl, Sławomir Kłosowski, Andrew Lewer, Louis-Joseph Manscour, Martina Michels, Iskra Mihaylova, Jens Nilsson, Andrey Novakov, Younous Omarjee, Stanislav Polčák, Julia Reid, Liliana Rodrigues, Fernando Ruas, Monika Smolková, Ruža Tomašić, Monika Vana, Matthijs van Miltenburg, Lambert van Nistelrooij, Derek Vaughan, Joachim Zeller

Sostituti preżenti għall-votazzjoni finali

Ivana Maletić, Miroslav Mikolášik, Sophie Montel, Dimitrios Papadimoulis, Tonino Picula, Maurice Ponga, Branislav Škripek, Davor Škrlec, Hannu Takkula, Damiano Zoffoli, Milan Zver