ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων

13.7.2016 - (2015/2324(INI))

Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης
Εισηγήτρια: Mercedes Bresso

Διαδικασία : 2015/2324(INI)

Διαδρομή στην ολομέλεια

Διαδρομή του εγγράφου :

A8-0226/2016

Κείμενα που κατατέθηκαν :

A8-0226/2016

Συζήτηση :

PV 12/09/2016 - 19
CRE 12/09/2016 - 19

Ψηφοφορία :

PV 13/09/2016 - 4.17
CRE 13/09/2016 - 4.17
Αιτιολογήσεις ψήφου

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P8_TA(2016)0336

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων

(2015/2324(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 192, το άρθρο 265 παράγραφος 5 και το άρθρο 174 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή των Άλπεων (COM(2015)0366), καθώς και το συνοδευτικό σχέδιο δράσης και το υποστηρικτικό αναλυτικό έγγραφο,

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου (κανονισμός περί κοινών διατάξεων ή ΚΚΔ)[1],

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1299/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού ειδικών διατάξεων για την υποστήριξη του στόχου της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης[2],

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1302/2013 της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1082/2006 για τον ευρωπαϊκό όμιλο εδαφικής συνεργασίας (ΕΟΕΣ) όσον αφορά την αποσαφήνιση, την απλούστευση και τη βελτίωση της διαδικασίας ίδρυσης και λειτουργίας αυτών των ομίλων[3],

– έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης, της 28ης Ιουλίου 2015, που συνοδεύει την ανακοίνωση σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή των Άλπεων (SWD(2015)0147),

– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 19ης και 20ής Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή των Άλπεων,

– έχοντας υπόψη την έκθεση, της 28ης Ιουλίου 2015, της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή των Άλπεων (SWD(2015)0147) και τα σχετικά συμπεράσματα του Συμβουλίου της 19ης και 20ής Δεκεμβρίου 2013,

– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 8ης Οκτωβρίου 2015, με θέμα την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή των Άλπεων (COM(2015)0366),

– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιφερειών, της 3ης Δεκεμβρίου 2014, σχετικά με τη μακροπεριφερειακή στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή των Άλπεων (CDR 2994/2014),

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 3ης Ιουλίου 2012, σχετικά με την εξέλιξη των μακροπεριφερειακών στρατηγικών της EE: τρέχουσες πρακτικές και προοπτικές για το μέλλον, κυρίως στη Μεσόγειο[4],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμα του, της 23ης Μαΐου 2013, σχετικά με μια μακροπεριφερειακή στρατηγική για τις Άλπεις[5]·

– έχοντας υπόψη την έκθεση, της 20ής Μαΐου 2014, της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με τη διακυβέρνηση των μακροπεριφερειακών στρατηγικών (COM(2014)0284),

– έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 26ης Ιανουαρίου 2011, με τίτλο «Συμβολή της περιφερειακής πολιτικής στη βιώσιμη ανάπτυξη στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» (COM(2011)0017),

– έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/52/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, για την τροποποίηση της οδηγίας 2011/92/ΕΕ σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον,

– έχοντας υπόψη την οδηγία 2001/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Ιουνίου 2001, σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων,

– έχοντας υπόψη την απόφαση 2005/370/ΕΚ του Συμβουλίου, της 17ης Φεβρουαρίου 2005, για τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, της σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε θέματα περιβάλλοντος (Σύμβαση του Aarhus),

– έχοντας υπόψη την εναρκτήρια διάσκεψη σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Brdo (Σλοβενία) στις 25 και 26 Ιανουαρίου 2016,

– έχοντας υπόψη τη διάσκεψη των ενδιαφερομένων μερών σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Ίνσμπρουκ στις 17 Σεπτεμβρίου 2014,

– έχοντας υπόψη τη διάσκεψη των ενδιαφερομένων μερών σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Μιλάνο την 1η και 2α Δεκεμβρίου 2014,

– έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 1996 (96/191/ΕΚ) για τη σύναψη της σύμβασης για την προστασία των Άλπεων (σύμβαση των Άλπεων),

– έχοντας υπόψη τη συνοπτική έκθεση της Επιτροπής για τη δημόσια διαβούλευση σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων,

– έχοντας υπόψη την έκφραση των απόψεων των ενδιαφερομένων μερών που περιέχεται στο «Πολιτικό ψήφισμα για μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την περιοχή των Άλπεων», που εγκρίθηκε στη Γκρενόμπλ, στις 18 Οκτωβρίου 2013,

– έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «Νέος ρόλος των μακροπεριφερειών στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας», που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2015 από τη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών (Θεματικό Τμήμα Β: Διαρθρωτική Πολιτική και Πολιτική Συνοχής) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

– έχοντας υπόψη τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής, της 1ης Απριλίου 2009, με τίτλο «Η προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος: προς ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο δράσης» (COM(2009)0147),

– έχοντας υπόψη τον πίνακα επιδόσεων της Επιτροπής για την Ένωση Καινοτομίας για το 2015,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Πράσινη Υποδομή (ΠΥ) – Ενίσχυση του φυσικού κεφαλαίου της Ευρώπης» (COM(2013)0249),

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1299/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με την ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία,

– έχοντας υπόψη το έγγραφο καθοδήγησης της Επιτροπής του 2014, σχετικά με τη δυνατότητα ανάπτυξης συνεργειών μεταξύ των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων, του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» και άλλων ενωσιακών προγραμμάτων που σχετίζονται με την έρευνα, την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 26ης Νοεμβρίου 2014, προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, την Επιτροπή των Περιφερειών και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων με τίτλο «Ένα επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη» (COM(2014)0903),

– έχοντας υπόψη τη διάσκεψη του Ίνσμπρουκ της 17ης Σεπτεμβρίου 2014 με θέμα «Προς μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την περιοχή των Άλπεων»,

– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών, της 3ης Δεκεμβρίου 2014, για μια μακροπεριφερειακή στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή των Άλπεων,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού και της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (A8-0226/2016),

A. λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να προαχθεί μια συνολική αρμονική ανάπτυξη, χρειάζεται να ενισχυθεί η οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή σε ολόκληρη την ΕΕ·

B. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές αποτελούν σήμερα θεμελιώδες εργαλείο που συμβάλλει στον στόχο της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές αυτές διέπονται από την αρχή των τριών «όχι»: όχι σε νέα νομοθεσία, όχι σε νέα χρηματοδότηση, όχι σε νέα θεσμικά όργανα·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μακροπεριφερειακή στρατηγική για την περιοχή των Άλπεων θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιστροφή της οικονομικής ύφεσης, με επενδύσεις στην έρευνα, την καινοτομία και τη στήριξη της επιχειρηματικότητας, όπου θα συνεκτιμώνται τα μοναδικά χαρακτηριστικά και τα πλεονεκτήματα της περιοχής·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σκοπός των μακροπεριφερειακών στρατηγικών θα πρέπει να είναι η καλύτερη επίτευξη των κοινών στόχων διαφορετικών περιφερειών μέσω μιας προαιρετικής και συντονισμένης προσέγγισης που δεν συνεπάγεται πρόσθετες ρυθμίσεις·

E. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρυθμός της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή των Άλπεων έχει επιταχυνθεί περισσότερο από τον παγκόσμιο μέσο όρο, με αποτέλεσμα την αύξηση φυσικών καταστροφών όπως χιονοστιβάδες και πλημμύρες·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μακροπεριφερειακή στρατηγική επιδιώκει τον εντοπισμό πόρων και την αξιοποίηση του κοινού αναπτυξιακού δυναμικού των περιοχών·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές αποτελούν ένα μοντέλο πολυεπίπεδης διακυβέρνησης στο πλαίσιο του οποίου η συμμετοχή ενδιαφερόμενων φορέων που εκπροσωπούν το τοπικό, το περιφερειακό και το εθνικό επίπεδο έχει καίρια σημασία για την επιτυχία των στρατηγικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαία η υποστήριξη της αμοιβαίας συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών μακροπεριφερειών προκειμένου να βελτιωθεί η συνοχή των πολιτικών τους σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς στόχους·

H. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη διασυνοριακών στρατηγικών και διεθνών έργων για τη δημιουργία δικτύων συνεργασίας, προς όφελος της περιοχής στο σύνολό της·

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περιφερειακές ταυτότητες και η πολιτιστική κληρονομιά, ιδίως οι λαϊκοί πολιτισμοί και τα ήθη και έθιμα της περιοχής των Άλπεων, αξίζουν ιδιαίτερης προστασίας·

Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισχυρή προσέγγιση από τη βάση προς την κορυφή που έχουν υιοθετήσει οι περιφέρειες της περιοχής των Άλπεων οδήγησε στην ανάπτυξη της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή των Άλπεων (EUSALP), με στόχο την αποτελεσματική αντιμετώπιση προκλήσεων που είναι κοινές σε ολόκληρη την περιοχή των Άλπεων·

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιοχή των Άλπεων διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη κρατών μελών και παρέχει πολυάριθμες υπηρεσίες οικοσυστήματος στις γειτονικές αστικές και περιαστικές περιοχές·

ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μακροστρατηγική για την περιοχή των Άλπεων θα επηρεάσει περίπου 80 εκατομμύρια άτομα που ζουν σε 48 περιφέρειες σε επτά χώρες, πέντε εκ των οποίων είναι κράτη μέλη της ΕΕ (Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Σλοβενία) και δύο χώρες που δεν ανήκουν στην ΕΕ (Λιχτενστάιν και Ελβετία)·

ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων πρέπει να συνδυάζει την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την οικονομική ανάπτυξη σε μια περιοχή φυσικού περιβάλλοντος που αποτελεί παράλληλα σημαντικό πόλο έλξης τουριστών·

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συρρίκνωση του πληθυσμού αποτελεί το βασικό πρόβλημα ορισμένων αλπικών περιοχών και ότι οι περισσότεροι κάτοικοι της περιοχής των Άλπεων δεν μπορούν να επιβιώσουν αποκλειστικά από τον αλπικό τουρισμό και ότι, επομένως, πρέπει να αναπτυχθούν περισσότερο η γεωργία, η δασοκομία και άλλοι φιλικοί προς το περιβάλλον τομείς και υπηρεσίες·

ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μεταξύ των περιφερειών που περιλαμβάνονται στη στρατηγική υπάρχουν σημαντικές διαφορές και, κατά συνέπεια, απαιτούνται συντονισμένες δράσεις σε επίπεδο πολιτικών και τομέων, τόσο μεταξύ των διαφόρων περιφερειών (οριζόντιο επίπεδο), όσο και σε κάθε επιμέρους περιφέρεια (κάθετο επίπεδο)·

ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιοχή των Άλπεων διαθέτει μοναδικά γεωγραφικά και φυσικά χαρακτηριστικά και ότι είναι μια διασυνδεμένη μακροπεριφέρεια και περιφέρεια διέλευσης με σημαντικό αναπτυξιακό δυναμικό· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ωστόσο, απαιτούνται ειδικές απαντήσεις στις προκλήσεις που θέτουν το περιβάλλον, η δημογραφική εξέλιξη, οι μεταφορές, ο τουρισμός και ζητήματα σχετιζόμενα με την ενέργεια, η εποχικότητα και η πολυδραστηριότητα, και ότι η συντονισμένη χωροταξία θα μπορούσε να παραγάγει καλύτερα αποτελέσματα και προστιθέμενη αξία για την εδαφική συνοχή τόσο της περιοχής των Άλπεων όσο και των περιαλπικών περιοχών·

ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιοχή των Άλπεων αποτελεί «υδατόπυργο» της Ευρώπης και ότι οι Άλπεις παρέχουν ποσότητα νερού η οποία το καλοκαίρι μπορεί να φτάσει μέχρι το 90% των αναγκών των περιοχών που βρίσκονται στις παρυφές τους· λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία των υδάτινων πόρων για την υδροηλεκτρική παραγωγή, την άρδευση της γεωργικής γης, τη βιώσιμη διαχείριση των δασών, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και του τοπίου, καθώς και την παροχή πόσιμου νερού· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι απαραίτητη η διαφύλαξη της ποιότητας των υδάτων και της στάθμης των ποταμών στις Άλπεις, καθώς και η επίτευξη σωστής ισορροπίας ανάμεσα στα συμφέροντα των τοπικών πληθυσμών και στις περιβαλλοντικές ανάγκες·

ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιοχή των Άλπεων διατρέχεται από σύνορα και ότι η αντιμετώπιση των φραγμών αυτών συνιστά βασική προϋπόθεση για τη συνεργασία στην περιοχή, για την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, υπηρεσιών, αγαθών και κεφαλαίων και, ως εκ τούτου, για την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική αλληλεπίδραση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική για τις Άλπεις αποτελεί ευκαιρία να ενισχυθεί η διασυνοριακή συνεργασία, να δημιουργηθούν δεσμοί και δίκτυα που θα συνδέουν τους ανθρώπους και τις οικονομικές δραστηριότητες και, συνακόλουθα, να αρθούν τα σύνορα και οι φραγμοί που αυτά δημιουργούν·

ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, στην ανακοίνωσή της σχετικά με την ευρωπαϊκή στρατηγική της Ένωσης για την περιοχή των Άλπεων, υπογραμμίζει τόσο την ανάγκη περιορισμού των επιπτώσεων των μεταφορών διαμέσου των Άλπεων, με στόχο τη διαφύλαξη του περιβαλλοντικού πλούτου των Άλπεων, όσο και τη σημασία που έχει η εφαρμογή μιας στρατηγικής με την οποία θα εξασφαλίζεται ένα υγιέστερο και καλύτερα προστατευμένο περιβάλλον διαβίωσης για τον εντόπιο πληθυσμό·

Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα και προϋπόθεση, ιδίως στις μεθοριακές περιοχές, για την επίτευξη των στόχων της οικονομικής, κοινωνικής, εδαφικής και περιβαλλοντικής συνοχής, ισχυρής και βιώσιμης ανταγωνιστικότητας και ισότιμης πρόσβασης στην απασχόληση·

ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιοχή που καλύπτει η στρατηγική για την περιοχή των Άλπεων (EUSALP) αποτελείται από ορεινές περιοχές στο κέντρο της και από περιαλπικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένων μητροπολιτικών περιοχών, τις οποίες συνδέουν στενές αλληλεπιδράσεις και λειτουργικές σχέσεις που επηρεάζουν ως σύνολο την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική ανάπτυξη·

ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συγκεκριμένη περιοχή με τα διατηρημένα οικοσυστήματα και τις υπηρεσίες της μπορεί να αποτελέσει τη βάση για πολλές οικονομικές δραστηριότητες, με έμφαση στη γεωργία, τη δασοκομία, τον τουρισμό και την ενέργεια, λαμβανομένου υπόψη του πολιτιστικού και φυσικού της πλούτου·

ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή των Άλπεων, ως η πρώτη μακροπεριφερειακή στρατηγική για ορεινή περιοχή, μπορεί να αποτελέσει πρότυπο και πηγή έμπνευσης για άλλες ορεινές περιοχές στην ΕΕ·

ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προηγούμενες μακροπεριφερειακές στρατηγικές της ΕΕ επιβεβαίωσαν την επιτυχία των μηχανισμών συνεργασίας αυτού του είδους και κόμισαν χρήσιμη εμπειρία για τη χάραξη νέων μακροπεριφερειακών στρατηγικών·

Γενικές παρατηρήσεις και διακυβέρνηση

1. χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή των Άλπεων και το συνοδευτικό σχέδιο δράσης· πιστεύει ότι αποτελεί βήμα προόδου για την ανάπτυξη της περιοχής σύμφωνα με τον στόχο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη· επισημαίνει ότι η στρατηγική και το συνοδευτικό σχέδιο δράσης μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της συρρίκνωσης του πληθυσμού της περιοχής, και κυρίως της φυγής των νέων·

2. επισημαίνει την πολύτιμη εμπειρία που αποκτήθηκε από την εφαρμογή της σύμβασης των Άλπεων, η οποία συμβιβάζει οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά συμφέροντα· καλεί τις συμμετέχουσες χώρες να σεβαστούν τις συμφωνίες που έχουν συναφθεί και να διατηρήσουν υψηλό επίπεδο δέσμευσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία των Άλπεων·

3. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία (ΕΔΕΤ) προσφέρουν δυνητικά σημαντικούς πόρους και ευρύ φάσμα εργαλείων και επιλογών για τη στρατηγική· ζητεί την ενίσχυση των συνεργειών μέσω της προώθησης του συντονισμού και των συμπληρωματικοτήτων με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) και με άλλα ταμεία και μηχανισμούς που σχετίζονται με τους πυλώνες της στρατηγικής, και συγκεκριμένα το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020», τον χρηματοδοτικό μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη», το πρόγραμμα LIFE, το πρόγραμμα COSME για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), το πρόγραμμα Interreg για την περιοχή των Άλπεων και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), σε σχέση με τα οποία η Επιτροπή θα πρέπει να διερευνήσει τη δυνητική προστιθέμενη αξία ειδικών προσκλήσεων υποβολής προτάσεων, επικεντρωμένων στις ιδιαίτερες προκλήσεις της περιοχής των Άλπεων·

4. ζητεί από την Επιτροπή και τους εθνικούς, περιφερειακούς και τοπικούς φορείς που είναι αρμόδιοι για την κατάρτιση, τη διαχείριση και την υλοποίηση των προγραμμάτων ΕΔΕΤ να δώσουν έμφαση στη σημασία των μακροπεριφερειακών έργων και δράσεων· αναμένει ενίσχυση της από κοινού δράσης, μέσω του συντονισμού των εν λόγω πολιτικών, προγραμμάτων και στρατηγικών της ΕΕ που έχουν σημασία για τις Άλπεις και ζητεί από την Επιτροπή να παρακολουθεί την εφαρμογή αυτών των προγραμμάτων στην πράξη, ούτως ώστε να αποφευχθούν πιθανές αλληλοεπικαλύψεις και να μεγιστοποιηθεί η συμπληρωματικότητα και η προστιθέμενη αξία· ζητεί από την Επιτροπή επιπλέον να διασφαλίσει ευχερή πρόσβαση των ευρωπαίων πολιτών και των θεσμικών οργάνων στα σχετικά έγγραφα, προκειμένου να διασφαλιστεί πλήρης διαφάνεια σχετικά με την ακολουθητέα διαδικασία·

5. επαναλαμβάνει τη σημασία της αρχής των τριών «όχι», δεδομένου ότι οι μακροπεριφέρειες είναι πλαίσια που αξιοποιούν την προστιθέμενη αξία πρωτοβουλιών συνεργασίας και συνεργειών μεταξύ διαφορετικών χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ·

6. καλεί τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών και τις συμμετέχουσες περιφέρειες να ευθυγραμμίσουν τις εθνικές και περιφερειακές πολιτικές και τα μέτρα χρηματοδότησης, ώστε να συμπεριλαμβάνουν, όπου είναι εφικτό, τις δράσεις και τους στόχους της στρατηγικής EUSALP, και να προσαρμόσουν τα εγκριθέντα επιχειρησιακά προγράμματά τους για να εξασφαλιστεί ότι τα μελλοντικά σχέδια στο πλαίσιο της στρατηγικής EUSALP θα υλοποιηθούν χωρίς καθυστέρηση και ότι οι διαχειριστικές αρχές θα λάβουν δεόντως υπόψη τις προτεραιότητες της EUSALP κατά την υλοποίηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων (π.χ. μέσω ειδικών προσκλήσεων υποβολής προτάσεων, μορίων ή κονδυλίων ειδικού προορισμού)· ζητεί βελτίωση της μακροπεριφερειακής προσέγγισης ενόψει της ενδεχόμενης μεταρρύθμισης της πολιτικής για τη συνοχή μετά το 2020, και υπογραμμίζει πόσο σημαντικά είναι τα ολοκληρωμένα μακροπεριφερειακά έργα και μέτρα·

7. καλεί την ΕΤΕπ, σε συνεργασία με την Επιτροπή, να εξετάσει τη δυνατότητα δημιουργίας μιας επενδυτικής πλατφόρμας για την περιοχή των Άλπεων η οποία θα επέτρεπε την κινητοποίηση χρηματοδότησης από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές· ζητεί τη δημιουργία δεξαμενής έργων για την περιοχή που θα προσέλκυε επενδυτές· παροτρύνει, σε αυτό το πλαίσιο, την Επιτροπή, την ΕΤΕπ και τις συμμετέχουσες χώρες να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις δυνατότητες του ΕΤΣΕ προκειμένου να χρηματοδοτηθούν έργα στην περιοχή που θα εξασφαλίζουν βιώσιμη ανάπτυξη, οικονομική μεγέθυνση και απασχόληση σε μακροπεριφερειακό επίπεδο·

8. τονίζει ότι απαιτούνται κατάλληλες ενημερωτικές εκστρατείες για τη στρατηγική της ΕΕ στην περιοχή των Άλπεων και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν για την αυξημένη προβολή της στρατηγικής και την παροχή επαρκούς πληροφόρησης σχετικά με τους στόχους και τα αποτελέσματα της στρατηγικής σε όλα τα επίπεδα, μεταξύ άλλων σε διασυνοριακό και διεθνές επίπεδο· ζητεί να προωθηθούν ο συντονισμός και οι ανταλλαγές βέλτιστων πρακτικών σε σχέση με την εφαρμογή των μακροπεριφερειακών στρατηγικών της ΕΕ, ιδίως στο πεδίο της διαχείρισης του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου, προκειμένου να δημιουργηθούν βιώσιμοι πόλοι έλξης τουριστών·

9. ζητεί να δημιουργηθεί σε μακροπεριφερειακό επίπεδο μια δομή υποστήριξης της εφαρμογής για τα διοικητικά όργανα της EUSALP, σε συνεργασία και συμφωνία με την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες· χαιρετίζει επιπλέον την εκπροσώπηση του Κοινοβουλίου στα διοικητικά της όργανα και εκτιμά ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει να συμμετέχει στην παρακολούθηση της εφαρμογής της στρατηγικής·

10. ζητεί να διαδραματίσει η Επιτροπή ενεργό ρόλο στο στάδιο υλοποίησης της EUSALP· εκτιμά ότι η Επιτροπή πρέπει, σύμφωνα με τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, να συμμετέχει στην κοινή διαχείριση μαζί με τα κράτη και τις περιφέρειες σε όλα τα στάδια του προγραμματισμού και της εφαρμογής των έργων της στρατηγικής, αν μη τι άλλο προκειμένου να διασφαλιστούν η αποτελεσματική συμμετοχή τοπικών και περιφερειακών ενδιαφερόμενων μερών, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων αρχών, των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων που εκπροσωπούν την κοινωνία των πολιτών, και ο απαραίτητος συντονισμός με άλλες στρατηγικές και μορφές χρηματοδότησης που υποστηρίζονται από την ΕΕ·

11. ζητεί να αξιολογηθεί η εφαρμογή της EUSALP από την Επιτροπή, με βάση αντικειμενικά κριτήρια και μετρήσιμους δείκτες·

12. υποστηρίζει τον στρατηγικό σχεδιασμό τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές της περιοχής των Άλπεων, με σκοπό την προώθηση της δικτύωσης και των κοινών στόχων στο πλαίσιο μιας συνεπούς, συντονισμένης και ολοκληρωμένης πολιτικής (π.χ. σε ό, τι αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ευημερία, την υλικοτεχνική υποστήριξη και την επιχειρηματική και κοινωνική καινοτομία)· υποστηρίζει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, π.χ., στον βιώσιμο τουρισμό μεταξύ των περιφερειών, καθώς και με άλλες υφιστάμενες μακροπεριφερειακές στρατηγικές·

13. εμμένει στην άποψη ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, σε συνεργασία με την τοπική και περιφερειακή κοινωνία των πολιτών, θα πρέπει να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στους φορείς διαχείρισης και στους επιχειρησιακούς, τεχνικούς και εκτελεστικούς φορείς της στρατηγικής, με πλήρη σεβασμό των αρχών της επικουρικότητας και της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης·

14. εκτιμά ότι οι επενδύσεις πρέπει να διοχετεύονται στην ίση και ουσιαστική πρόσβαση όλου του πληθυσμού της περιοχής σε μονάδες περίθαλψης και πρώτων βοηθειών και σε επείγουσα βοήθεια, ιδίως στις αγροτικές ζώνες, προκειμένου να αποτραπεί η απερήμωση·

15. ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλλει ανά διετία στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της EUSALP, βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και μετρήσιμων δεικτών, με στόχο την αξιολόγηση της λειτουργίας και της προστιθέμενης αξίας της όσον αφορά την ανάπτυξη και τις θέσεις εργασίας, τη μείωση των ανισοτήτων και τη βιώσιμη ανάπτυξη·

16. καλεί τις συμμετέχουσες χώρες να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για τη διαφοροποίηση των πηγών ενεργειακού εφοδιασμού, λαμβάνοντας υπόψη το περιβάλλον· υπογραμμίζει την ανάγκη για βιωσιμότητα, ανταγωνιστικότητα και εκσυγχρονισμό της υπάρχουσας υποδομής υδροηλεκτρικής ενέργειας, η οποία αναπτύχθηκε πολύ νωρίς, λαμβανομένων παράλληλα υπόψη των επιπτώσεων που μπορεί να έχουν οι υποδομές υδροηλεκτρικής ενέργειας στο περιβάλλον και τη γεωλογία, που θα συνοδεύεται από την προώθηση μικρών (πολύ μικρών και πάρα πολύ μικρών) υδροηλεκτρικών σταθμών· τονίζει ότι η ολοκληρωμένη διαχείριση και προστασία των υδάτινων πόρων αποτελεί καίριας σημασίας παράγοντα για τη βιώσιμη ανάπτυξη των Άλπεων και ότι, ως εκ τούτου, ο τοπικός πληθυσμός πρέπει να είναι σε θέση να δεσμευτεί υπέρ της υδροηλεκτρικής ενέργειας και να χρησιμοποιεί την προστιθέμενη αξία που αυτή παράγει· καλεί τις συμμετέχουσες χώρες να συμβάλουν στην ανάπτυξη εύρυθμων δικτύων υποδομών ηλεκτρικής ενέργειας στη μακροπεριφέρεια, για να κατοχυρώσουν την ασφάλεια εφοδιασμού και να δημιουργήσουν δομές για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στο θέμα της διασυνοριακής συνεργασίας·

17. τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί περαιτέρω η κοινωνική διάσταση, προκειμένου να διασφαλιστεί η επιδίωξη ενός μοντέλου ανάπτυξης που θα μπορεί να εγγυάται τη βιώσιμη ανάπτυξη, την κοινωνική ένταξη και την κοινωνική προστασία για όλους, ιδίως στις παραμεθόριες περιοχές· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της ενσωμάτωσης προτεραιοτήτων και ανάληψης δράσεων για την καταπολέμηση των κάθε μορφής διακρίσεων·

18. υπενθυμίζει την αρχή της καθολικής πρόσβασης σε δημόσιες υπηρεσίες, η οποία πρέπει να διασφαλίζεται σε όλα τα εδάφη της ΕΕ, ιδίως στους τομείς της εκπαίδευσης, της υγειονομικής περίθαλψης, των κοινωνικών υπηρεσιών και της κινητικότητας και με ιδιαίτερη προσοχή στις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία· τονίζει ότι είναι αναγκαίο οι συμμετέχουσες χώρες να προωθήσουν εναλλακτικές και καινοτόμες λύσεις για την περιοχή των Άλπεων στον τομέα της παροχής δημόσιων υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων εξατομικευμένων λύσεων, προσαρμοσμένων στις τοπικές και περιφερειακές ανάγκες· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, τις συμμετέχουσες χώρες να παράσχουν κίνητρα για την ανάπτυξη συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα· υπενθυμίζει, ωστόσο, τις αρχές της οικονομικής προσιτότητας και της προσβασιμότητας σε δημόσιες υπηρεσίας ποιότητας για όλους·

19. εκφράζει ανησυχία για την υποβάθμιση των οικοσυστημάτων και τον κίνδυνο φυσικών καταστροφών σε ορισμένα μέρη της περιοχής των Άλπεων· τονίζει ότι πρέπει να εφαρμοστούν πλήρως οι στρατηγικές για τη διαχείριση του κινδύνου φυσικών καταστροφών και την κλιματική αλλαγή· υπογραμμίζει την ανάγκη εκπόνησης και εφαρμογής κοινών σχεδίων έκτακτης ανάγκης για την περίπτωση διασυνοριακής ρύπανσης· ζητεί τη συγκρότηση κοινών ομάδων ταχείας επέμβασης για τις τουριστικές περιοχές που πλήττονται από φυσικές καταστροφές όπως ιλυόρροια, κατολισθήσεις εδάφους και πλημμύρες· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη καλύτερης προώθησης του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ·

Θέσεις εργασίας, οικονομική μεγέθυνση και καινοτομία

20. καλεί την ΕΤΕπ, σε συνεργασία με την Επιτροπή, να εξετάσει τη δυνατότητα δημιουργίας μιας επενδυτικής πλατφόρμας για την περιοχή των Άλπεων η οποία θα επέτρεπε την κινητοποίηση χρηματοδότησης από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές· ζητεί τη δημιουργία δεξαμενής έργων για την περιοχή που θα προσέλκυε επενδυτές·

21. αναγνωρίζει ότι οι αλπικές περιφέρειες έχουν περιβαλλοντικό πλούτο ο οποίος πρέπει να διατηρηθεί, με το τεράστιο δυναμικό τους από την άποψη του φυσικού τοπίου, καθώς και την εξαιρετική ποικιλία οικοσυστημάτων, που εκτείνονται από τα ορεινά στα πεδινά ακόμη και στις μεσογειακές ακτές, ούτως ώστε να καταστεί δυνατή η ανάπτυξη ενός οικονομικού χώρου και μιας βιόσφαιρας που θα έχει ως βάση τη συνύπαρξη φύσης και ανθρώπου· τονίζει, ως εκ τούτου, την ανάγκη για πιο ενεργό συνεργασία μεταξύ των γεωργικών και των λοιπών οικονομικών δραστηριοτήτων σε προστατευόμενες περιοχές (Natura 2000, εθνικά πάρκα, φυσικά πάρκα κ.λπ.), με στόχο την ανάπτυξη ολοκληρωμένων τουριστικών προϊόντων, καθώς και τη σημασία που έχει η διατήρηση και η προστασία των μοναδικών οικοτόπων των ορεινών περιοχών·

22. επισημαίνει τις ευκαιρίες που ανοίγονται με τη στρατηγική για την ανάπτυξη της οικείας αγοράς εργασίας, η οποία παρουσιάζει υψηλά επίπεδα διασυνοριακής μετακίνησης εργαζομένων· θεωρεί ότι η ενίσχυση των προσόντων του εργατικού δυναμικού και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην πράσινη οικονομία θα πρέπει να συγκαταλέγονται μεταξύ των επενδυτικών προτεραιοτήτων της στρατηγικής για την περιοχή των Άλπεων· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι οι ΜΜΕ – πολύ συχνά οικογενειακές επιχειρήσεις, όπως μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις και μικρές επιχειρήσεις μεταποίησης – των τομέων της γεωργίας, του τουρισμού, του εμπορίου, της βιοτεχνίας και της χειροτεχνίας αποτελούν τον πυρήνα της οικονομικής δραστηριότητας με ολοκληρωμένο και βιώσιμο τρόπο στην περιοχή των Άλπεων και, ως εκ τούτου, τη ραχοκοκαλιά του ζωτικού, πολιτιστικού και φυσικού περιβάλλοντος των Άλπεων και σημαντική πηγή απασχόλησης· τονίζει την ανάγκη για περαιτέρω διαφοροποίηση των οικονομικών δραστηριοτήτων και των ευκαιριών απασχόλησης στην περιοχή των Άλπεων·

23. τονίζει την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στις επενδύσεις σε ψηφιακές υποδομές και τη σημασία που έχει να εξασφαλισθεί ταχεία και αποτελεσματική πρόσβαση σε διαδίκτυο υψηλής ταχύτητας, και, με αυτό τον τρόπο, σε ψηφιακές και διαδικτυακές υπηρεσίες, όπως το ηλεκτρονικό εμπόριο, η χρήση ψηφιακών διαύλων της αγοράς και της τηλεργασίας, καθώς και άλλες ευκαιρίες για τα άτομα που ζουν σε περιοχές μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα, με παράλληλη προώθηση, όπου είναι εφικτό, εναλλακτικών λύσεων αντί της φυσικής μετακίνησης·

24. θεωρεί ότι η καινοτομία και η χρήση νέων τεχνολογιών σε βασικούς τομείς της οικονομίας, με γνώμονα τις στρατηγικές ευφυούς εξειδίκευσης και με χρηματοδότηση από τις υφιστάμενες πηγές χρηματοδότησης της ΕΕ (όπως το ΕΤΠΑ, το ΕΚΤ, το COSME, το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» ή το Erasmus +), θα μπορούσαν να συμβάλουν στη δημιουργία ποιοτικών θέσεων απασχόλησης σε τομείς στρατηγικής σημασίας όπως οι βιοεπιστήμες, η βιοοικονομία, η ενέργεια, τα βιολογικά προϊόντα, τα νέα υλικά ή οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες· υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί ισχυρή υποστήριξη για τις ΜΜΕ, η οποία θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιστροφή της τρέχουσας τάσης συρρίκνωσης του πληθυσμού που παρατηρείται σε ορισμένες περιοχές και εδάφη της περιοχής των Άλπεων·

25. καλεί τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών και των περιφερειών της περιοχής των Άλπεων να συνεργαστούν με την Επιτροπή προκειμένου να διερευνήσουν τη δυνατότητα υλοποίησης, κατά την προσεχή περίοδο προγραμματισμού, κοινού προγράμματος (βάσει του άρθρου 185 της ΣΛΕΕ) για τη στήριξη της ενσωμάτωσης δραστηριοτήτων έρευνας και καινοτομίας της περιοχής των Άλπεων, στο πλαίσιο συμβατών ευρωπαϊκών αλυσίδων αξίας, ενσωματωμένων στις στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης·

26. ενθαρρύνει τη δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών και τη συνεργασία μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών επιχειρήσεων, πανεπιστημίων, ερευνητικών ινστιτούτων και λοιπών συναφών ενδιαφερόμενων φορέων, με στόχο την προώθηση της καινοτομίας και τη δυνατότητα αξιοποίησης συνεργειών μεταξύ αλπικών και περιαλπικών περιοχών· θεωρεί ότι οι προβλεπόμενες δράσεις θα πρέπει να αξιοποιήσουν τις εθνικές και περιφερειακές στρατηγικές έρευνας και καινοτομίας για ευφυή εξειδίκευση σε περιφερειακό επίπεδο, με στόχο την εξασφάλιση αποτελεσματικότερων και αποδοτικότερων επενδύσεων·

27. αναγνωρίζει τη σημασία που έχει για τη στρατηγική EUSALP η ανάπτυξη έργων για ενώσεις, ιδρύματα, μικροεπιχειρήσεις και ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στον πολιτιστικό και δημιουργικό τομέα, λόγω της επίδρασης που έχουν στις επενδύσεις, την ανάπτυξη, την καινοτομία και την απασχόληση, αλλά και του καίριου ρόλου τους στη διατήρηση και την προώθηση της πολιτιστικής και γλωσσικής πολυμορφίας·

28. τονίζει ότι η μακροπεριφερειακή στρατηγική για τις Άλπεις θα πρέπει αφενός να παρέχει ευκαιρίες για τη διατήρηση, την υποστήριξη και την προσαρμογή, κατά περίπτωση, παραδοσιακών μορφών οικονομικής δραστηριότητας, όπως της γεωργίας, της δασοκομίας και βιοτεχνικών μορφών οικονομικής δραστηριότητας, και αφετέρου να προωθεί την καινοτομία και την ανάπτυξη νέων πρωτοβουλιών στον εν λόγω τομέα, π.χ. μέσω του μηχανισμού InnovFin· τονίζει την ανάγκη διευκόλυνσης της πρόσβασης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε στήριξη και χρηματοδότηση, δεδομένου του ρόλου που επιτελούν στη δημιουργία θέσεων εργασίας·

29. υπογραμμίζει ότι η συνεργασία μεταξύ περιφερειών, και προπαντός η διασυνοριακή συνεργασία, είναι σημαντική για την περαιτέρω ανάπτυξη του τουρισμού στην ευρύτερη περιοχή· ενθαρρύνει τη διαμόρφωση στρατηγικών στον τομέα του τουρισμού που βασίζονται στον υφιστάμενο φυσικό και πολιτιστικό πλούτο, τη βιωσιμότητα και στην καινοτομία· τονίζει την κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική διάσταση των διαφόρων παραδόσεων και εθίμων της περιοχής των Άλπεων, που θα πρέπει να προάγονται και να διατηρούνται με σεβασμό στην πολυμορφία τους·

30. σημειώνει ότι η διαχείριση και η επανεισαγωγή αρπακτικών πτηνών και σαρκοβόρων στις αλπικές περιοχές πραγματοποιούνται σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, ενώ τα συγκεκριμένα είδη δεν περιορίζονται από διοικητικά σύνορα και ότι το φαινόμενο της αποδημίας έχει εκ φύσεως διασυνοριακό χαρακτήρα· καλεί, ωστόσο, τα κράτη μέλη, προκειμένου να αποφευχθούν συγκρούσεις συνδεόμενες με την επανεισαγωγή των ειδών αυτών, να βελτιώσουν τον συντονισμό ανάμεσα στις διάφορες αρχές, με παράλληλη ανταλλαγή πληροφοριών, και να ενισχύσουν τις βέλτιστες πρακτικές έτσι ώστε να προαχθεί η διασυνοριακή διαχείριση και η προστασία των εκτρεφόμενων ζώων και των ζώων βοσκής στο πλαίσιο της αλπικής στρατηγικής, σε συνδυασμό με την πλατφόρμα για τα «μεγάλα σαρκοφάγα, τα άγρια οπληφόρα και την κοινωνία» της Σύμβασης των Άλπεων·

31. υποστηρίζει τη διαφοροποίηση της τουριστικής προσφοράς μέσω της ανάπτυξης νέων τουριστικών ευκαιριών που θα είναι προσαρμοσμένες στις περιφερειακές ανάγκες και θα αξιοποιούν τους περιφερειακούς πόρους, όπως για παράδειγμα τουριστικά θεματικά πάρκα και διαδρομές, τον οινολογικό-γαστρονομικό τουρισμό, τον πολιτιστικό, τον ιατρικό και τον εκπαιδευτικό και τον αθλητικό τουρισμό, προκειμένου να παραταθεί η τουριστική περίοδος, ώστε να μειωθεί παράλληλα η πίεση στις υποδομές και να επιτευχθεί απασχόληση στον τουρισμό καθ' όλη τη διάρκεια του έτους και στον αγροτουρισμό με στόχο την προσέλκυση επισκεπτών σε δραστηριότητες που σχετίζονται με την αγροτική ζωή και την άγρια πανίδα σε μη συμβατικά ξενοδοχεία, και να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα και η βιωσιμότητα των τουριστικών προορισμών· υποστηρίζει την προώθηση νέων τουριστικών δραστηριοτήτων, καλύτερα προσαρμοσμένων στην κλιματική αλλαγή και στην προστασία του περιβάλλοντος·

32. στηρίζει τα μέτρα που προάγουν την ελάφρυνση της πίεσης στις μεταφορικές υποδομές μέσω της καλύτερης χρονικής κατανομής των σχολικών διακοπών και των συνδεδεμένων με αυτές περιόδων διακοπών, της έξυπνης διαμόρφωσης των διοδίων και κινήτρων από την πλευρά των παρόχων τουριστικών υπηρεσιών κατά τις περιόδους κορύφωσης των μετακινήσεων και τις ώρες αιχμής·

33. υπενθυμίζει την οικονομική σημασία που έχει η προαγωγή της ανάπτυξης ήπιων και βιώσιμων τουριστικών δραστηριοτήτων σε ολόκληρη την περιοχή των Άλπεων, μεταξύ άλλων σε παραλίμνιες πόλεις και λουτροπόλεις· παροτρύνει επίσης τα κράτη μέλη να κάνουν χρήση του ποδηλάτου σε συνδυασμό με τα σιδηροδρομικά ταξίδια ή τις διατροπικές υπηρεσίες μεταφορών· επισημαίνει, βάσει των βέλτιστων πρακτικών, τις τουριστικές πλατφόρμες που έχουν δημιουργηθεί στο πλαίσιο έργων χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ·

34. διαπιστώνει ότι το ίδιο άτομο συχνά υποχρεώνεται να ασκεί διάφορες δραστηριότητες κατά τη διάρκεια του έτους, μερικές φορές σε διασυνοριακή βάση· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να ενθαρρύνουν τη συνεργασία μεταξύ των φορέων τόσο αρχικής όσο και συνεχούς επαγγελματικής κατάρτισης· υπογραμμίζει τα οφέλη που θα είχε ένα πρόγραμμα Erasmus+ αφιερωμένο στη διασυνοριακή μαθητεία·

Κινητικότητα και συνδεσιμότητα

35. τονίζει ότι είναι σημαντικό να βελτιωθεί η συνδεσιμότητα στον τομέα των μεταφορών και της ενέργειας μεταξύ των συμμετεχουσών χωρών, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών, περιφερειακών και διασυνοριακών μεταφορών και διατροπικών συνδέσεων με την ενδοχώρα (μεταξύ άλλων μεταξύ των μεγάλων πολεοδομικών συγκροτημάτων), με σκοπό την ενθάρρυνση της ανάπτυξης της περιοχής, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της και την προσέλκυση νέων κατοίκων, με παράλληλη αξιολόγηση των δυνατοτήτων ανακαίνισης και/ή επέκτασης των υφιστάμενων δικτύων, με γενικό στόχο την καλύτερη εφαρμογή του δικτύου ΔΕΔ-Μ· τονίζει πόσο σημαντική είναι η κατασκευή μιας «ευφυούς» υποδομής· εκτιμά ότι οι νεόδμητες υποδομές πρέπει να γίνουν πραγματικοί «τεχνολογικοί διάδρομοι» εντός των οποίων θα υλοποιηθούν όλες οι χωριστές υποδομές, δηλαδή οι ηλεκτρικές γραμμές, οι τηλεφωνικές γραμμές, οι γραμμές ευρείας και υπερευρείας ζώνης, οι αγωγοί φυσικού αερίου, τα δίκτυα οπτικών ινών, οι σωλήνες ύδρευσης κτλ.·

36. ζητεί μια ολιστική προσέγγιση για τον μελλοντικό σχεδιασμό και την εφαρμογή της πολιτικής για την κυκλοφορία και το περιβάλλον στις Άλπεις· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στη στροφή προς άλλους τρόπους μεταφοράς με στόχο τη μετάβαση από τις οδικές μεταφορές στις σιδηροδρομικές, ιδίως στον τομέα των εμπορευματικών μεταφορών, και ζητεί από την Επιτροπή να υποστηρίξει αυτή τη μετάβαση· ζητεί, πάντα το πλαίσιο αυτό, τα έσοδα από τις οδικές μεταφορές να χρησιμοποιούνται για να δοθεί ώθηση στην εφαρμογή και την ανάπτυξη αποτελεσματικών και φιλικών προς το περιβάλλον σιδηροδρομικών μεταφορών επιβατών και εμπορευμάτων, καθώς και για τη μείωση του θορύβου και της ρύπανσης του περιβάλλοντος, και επισημαίνει πιθανά έργα σε τομείς όπως η διαχείριση της κυκλοφορίας, η τεχνολογική καινοτομία, η διαλειτουργικότητα, κ.λπ.· ζητεί, επιπλέον, επέκταση των υφιστάμενων υποδομών, συμπεριλαμβανομένων των διατροπικών και διαλειτουργικών συστημάτων ποιότητας, στην περιοχή των Άλπεων· τονίζει τη σημασία που έχει η διασφάλιση συνδεσιμότητας και προσβασιμότητας σε όλους τους κατοίκους της περιοχής·

37. υπογραμμίζει τη σπουδαιότητα της σύνδεσης οδών μεταφοράς με άλλα μέρη της Ευρώπης και τη χρησιμότητα των διασυνδέσεων με τους διαδρόμους ΔΕΔ-Μ (Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών), με παράλληλη βελτιστοποίηση της χρήσης των ήδη υφιστάμενων υποδομών· υπενθυμίζει ότι το ορεινό ανάγλυφο συνεχίζει να αποτελεί εμπόδιο στην προσέγγιση μεταξύ των πολιτών της ΕΕ και ότι η ΕΕ έχει δεσμευτεί να αυξήσει τη χρηματοδότηση για υποδομές διασυνοριακών μεταφορών· καλεί, ως εκ τούτου, τις συμμετέχουσες χώρες να επικεντρώσουν επίσης τις προσπάθειές τους στην υλοποίηση και στον σχεδιασμό βιώσιμων συμπληρωματικών έργων χωρίς αποκλεισμούς, μεριμνώντας παράλληλα για τη σύνδεση και την ανάπτυξη του υφιστάμενου δικτύου ΔΕΔ-Μ·

38. εφιστά την προσοχή στην έλλειψη αποτελεσματικών μη ρυπογόνων συνδέσεων στις ορεινές περιοχές, καθώς και μεταξύ ορεινών και παρακείμενων περιοχών· προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διευκολύνουν τις καθαρές και καλύτερες συνδέσεις με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, ιδίως για τα σιδηροδρομικά δίκτυα, σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, ώστε να βελτιωθεί η συνοχή και η ποιότητα ζωής σε αυτές τις περιοχές· υποστηρίζει και προωθεί την εγκατάσταση στην περιοχή των Άλπεων·

39. καλεί τα κράτη που συμμετέχουν στη μακροπεριφερειακή στρατηγική να λάβουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι διασυνοριακοί εργαζόμενοι και να θεσπίσουν συμφωνίες για τους διασυνοριακούς εργαζομένους στην μακροπεριφέρεια των Άλπεων·

40. υποστηρίζει την ανάπτυξη καινοτόμων μορφών τοπικής μεταφοράς κατά παραγγελία, συμπεριλαμβανομένων της έξυπνης ενημέρωσης για τις μεταφορές, της διαχείρισης των μεταφορών, της τηλεπληροφορικής των μεταφορών και της πολυτροπικότητας, λαμβανομένων, επίσης, υπόψη των δυνατοτήτων ανάπτυξης κοινών διαπεριφερειακών δραστηριοτήτων στο πεδίο αυτό·

41. τονίζει την έλλειψη αποτελεσματικών ψηφιακών συνδέσεων στις ορεινές περιοχές· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διευκολύνουν τη βελτίωση των συνδέσεων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής και να προωθηθεί η ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων και η δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης στις περιοχές αυτές και να ενθαρρυνθεί η επανεγκατάσταση·

42. τονίζει τη σημασία των δημόσιων επενδύσεων στις ορεινές περιοχές προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αδυναμία της αγοράς να παράσχει ψηφιακή συνδεσιμότητα σε αυτές τις περιοχές· υπογραμμίζει τη σημασία της συνεχούς και γενικευμένης παροχής ευρυζωνικού δικτύου και στις ορεινές περιφέρειες, προκειμένου να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα απομακρυσμένων οικισμών και οικονομικών περιοχών· καλεί την Επιτροπή να προτείνει συγκεκριμένες λύσεις για το θέμα αυτό·

Περιβάλλον, βιοποικιλότητα, κλιματική αλλαγή και ενέργεια

43. υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η προστασία και η ενίσχυση της βιοποικιλότητας στην περιοχή των Άλπεων· ζητεί να καταβληθούν κοινές προσπάθειες για την εισαγωγή καινοτόμων μέτρων για την προστασία και τη διατήρησή της, καθώς και να εξεταστεί διεξοδικά ο ρόλος των μεγάλων αρπακτικών και η ενδεχόμενη καθιέρωση μέτρων προσαρμογής, σε πλαίσιο πλήρους συμμόρφωσης με το κεκτημένο της Ένωσης σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιοποικιλότητα, το έδαφος και τα ύδατα· τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η λήψη κάθε είδους μέτρου για να αποφευχθεί η επικάλυψη με ήδη υφιστάμενες νομοθετικές πρωτοβουλίες·

44. υπογραμμίζει ότι η μακροπεριφέρεια των Άλπεων προσφέρει μεγάλες ευκαιρίες ως προς την εξεύρεση καινοτόμων λύσεων που θα μπορούσαν να την αναδείξουν σε μοναδικό εργαστήριο πειραματισμού για την κυκλική οικονομία· θα υποβάλει, στο πλαίσιο της διαδικασίας του προϋπολογισμού 2017, δοκιμαστικό σχέδιο για τη διερεύνηση των δυνατοτήτων στον τομέα αυτό, με στόχο την ανάπτυξη συγκεκριμένων στρατηγικών όσον αφορά την κυκλική οικονομία, π.χ. στους τομείς της παραγωγής, της κατανάλωσης και της διαχείρισης αποβλήτων·

45. τονίζει ότι είναι σημαντικό να προωθηθούν η αυτοπαραγωγή ενέργειας, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και η υποστήριξη της ανάπτυξης των πλέον αποδοτικών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην περιοχή, από την υδροηλεκτρική έως την ηλιακή, την αιολική και τη γεωθερμική ενέργεια, καθώς και να προαχθεί η ανάπτυξη μορφών ανανεώσιμης ενέργειας ειδικά για τις Άλπεις· επισημαίνει τον αντίκτυπο που έχει στην ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα η χρήση διαφορετικών τύπων καύσης για θέρμανση· στηρίζει τη βιώσιμη χρήση της δασικής ξυλείας, χωρίς να μειωθεί η υφιστάμενη δασική έκταση, στοιχείο σημαντικό για την ισορροπία στα ορεινά οικοσυστήματα και για την προστασία από χιονοστιβάδες, κατολισθήσεις και πλημμύρες·

46. υπογραμμίζει ότι επείγει η ανάπτυξη νέων στρατηγικών για την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η οποία εγείρει ανησυχίες για τη δημόσια υγεία, καθώς και της κλιματικής αλλαγής, ιδίως στις πλέον εκβιομηχανισμένες και πυκνοκατοικημένες περιοχές της μακροπεριφέρειας, με παράλληλο εντοπισμό των υφιστάμενων πηγών ρύπανσης και στενή παρακολούθηση των εκπομπών ρύπων· ζητεί, κατά συνέπεια, από τα κράτη μέλη να θεσπίσουν βιώσιμες πολιτικές μεταφορών σύμφωνες με τους στόχους της COP 21 του Παρισιού,και να στηρίξουν την προστασία και τη διατήρηση των υπηρεσιών οικοσυστήματος σε ολόκληρη τη μακροπεριφέρεια των Άλπεων·

47. τονίζει τη σημασία των υποδομών μεταφοράς ενέργειας και υποστηρίζει τα έξυπνα συστήματα διανομής, αποθήκευσης και μεταφοράς ενέργειας, καθώς και τις επενδύσεις σε υποδομές ενέργειας για την παραγωγή και τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας και αερίου, σύμφωνα με το δίκτυο ΔΕΔ-Ε (Διευρωπαϊκό Δίκτυο Ενέργειας) και μέσω της υλοποίησης των συγκεκριμένων έργων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο έργων ενδιαφέροντος για την ενεργειακή κοινότητα (PECI)· τονίζει τη σημασία που έχει η εκμετάλλευση τοπικών, και ιδιαίτερα ανανεώσιμων, ενεργειακών πόρων για τη μείωση της εξάρτησης από τις εισαγωγές· ζητεί την προώθηση της αποκεντρωμένης παραγωγής/αυτοπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης σε όλους τους τομείς·

48. παροτρύνει τις συμμετέχουσες χώρες να καταβάλουν από κοινού προσπάθειες για την εφαρμογή χωροταξικού σχεδιασμού και ολοκληρωμένης εδαφικής διαχείρισης, με τη συμμετοχή πολλών ενδιαφερόμενων φορέων (εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, ερευνητική κοινότητα, ΜΚΟ, κ.λπ.) της περιοχής·

49. ζητεί την περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας και του έργου που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Υπηρεσίας Παρακολούθησης των Παγετώνων, δεδομένων των πρόσφατων αποφάσεων της διάσκεψης COP21 στο Παρίσι και της στρατηγικής που θα ακολουθηθεί στο εξής·

50. εκφράζει την ανησυχία του διότι η κλιματική αλλαγή και η αύξηση των θερμοκρασιών συνιστούν σοβαρή απειλή για την επιβίωση ειδών που ζουν σε μεγάλα υψόμετρα και η τήξη των πάγων αποτελεί περαιτέρω πηγή ανησυχίας, δεδομένου ότι έχει σημαντικό αντίκτυπο στα υπόγεια ύδατα· ζητεί ένα διακρατικό σχέδιο μεγάλης εμβέλειας για την καταπολέμηση της τήξης των παγετώνων και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής σε ολόκληρη την οροσειρά των Άλπεων·

51. καλεί τις συμμετέχουσες χώρες να συνεχίσουν τις προσπάθειες για τη διαφοροποίηση των πηγών ενεργειακού εφοδιασμού και να αναπτύξουν τις διαθέσιμες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως είναι η ηλιακή και η αιολική ενέργεια, στο πλαίσιο του μίγματος παραγωγής ενέργειας· υπογραμμίζει τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα των υδροηλεκτρικών σταθμών· καλεί τις συμμετέχουσες χώρες να συμβάλουν στην ανάπτυξη εύρυθμων δικτύων υποδομών ηλεκτρικής ενέργειας στη μακροπεριφέρεια·

52. τονίζει ότι η διαφοροποίηση των πηγών ενεργειακού εφοδιασμού όχι μόνο θα βελτιώσει την ενεργειακή ασφάλεια της μακροπεριφέρειας, αλλά θα αυξήσει επίσης τον ανταγωνισμό, πράγμα που θα έχει σημαντικά οφέλη για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής·

53. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα εθνικά και περιφερειακά κοινοβούλια των χωρών που συμμετέχουν στην EUSALP (Γαλλία, Ιταλία, Ελβετία, Λιχτενστάιν, Αυστρία, Γερμανία και Σλοβενία).

[1] ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 320.
[2] ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 259.
[3] ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 303.
[4] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0269.
[5] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2013)0229.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Μετά από την πρωτοβουλία που ξεκίνησε από την περιοχή των Άλπεων, ήδη από τα τέλη του 2011, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατά τη σύνοδό του τον Δεκέμβριο του 2013 κάλεσε την Επιτροπή να παρουσιάσει μια στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων (EUSALP). Η Επιτροπή ανταποκρίθηκε στο αίτημα, παρουσιάζοντας το σχέδιο δράσης της στρατηγικής τον Ιούλιο του 2015.

Πρόκειται για την τέταρτη μακροπεριφερειακή στρατηγική της ΕΕ και η οποία είναι σε θέση να αξιοποιήσει τα οφέλη από τις εμπειρίες από τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας, τη στρατηγική για την περιοχή του Δούναβη και τη στρατηγική για την περιοχή της Αδριατικής και του Ιονίου.

Έως τώρα, οι μακροπεριφερειακές στρατηγικές έχουν προκύψει από διακυβερνητικές πρωτοβουλίες, σε περιοχές της ηπείρου μας που ήταν επί καιρό διαιρεμένες από πολέμους και το σιδηρούν παραπέτασμα, με στόχο την επανέναρξη της θεσμικής και οικονομικής συνεργασίας μεταξύ των εδαφών αυτών.

Κατέστησαν, ωστόσο, δυνατές με τη συμπερίληψη του στόχου για την εδαφική συνοχή στη Συνθήκη της Λισαβόνας και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο σήμερα θα πρέπει να ενσωματωθούν σε μεγαλύτερο βαθμό στην κοινοτική μέθοδο, αξιοποιώντας το τεράστιο δυναμικό της στρατηγικής χωροταξίας «από τη βάση προς την κορυφή» σε σχέση με τις παραδοσιακές προσεγγίσεις «από την κορυφή προς τη βάση» που αναπτύχθηκαν από την Επιτροπή με μηχανισμούς όπως το ESPON.

Ως εκ τούτου, θα ήταν αναγκαία η μεγαλύτερη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τόσο κατά το στάδιο της δρομολόγησης μιας μακροπεριφερειακής στρατηγικής, όσο και στο στάδιο του σχεδιασμού και προγραμματισμού, ιδίως στις φάσεις εφαρμογής και συντονισμού με άλλες στρατηγικές και με τη γενικότερη στρατηγική εδαφικής συνοχής της Ένωσης. Εξίσου απαραίτητη θα ήταν η επίσημη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο πλαίσιο του ρόλου του ως συννομοθέτης, κατά την εναρκτήρια φάση και την έγκριση μιας στρατηγικής και κατά την παρακολούθηση των αποτελεσμάτων που επιτυγχάνονται.

Είναι αδιανόητο το θεσμικό όργανο που φέρει τη δημοκρατική ευθύνη της νομοθετικής πρωτοβουλίας και εκτελεστικής εξουσίας στην Ένωση καθώς επίσης και το θεσμικό όργανο που έχει τη δημοκρατική νομιμοποίηση εκ μέρους των ψηφοφόρων να μην συμμετέχουν άμεσα στις μείζονος σημασίας αναπτυξιακές στρατηγικές της ΕΕ που επηρεάζουν αναπόφευκτα το μέλλον της και τη χρήση των διαθέσιμων υλικών και χωροταξικών πόρων της και οι οποίες σταδιακά επεκτείνονται σε μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής ηπείρου (εκτός από τις περιοχές της Βαλτικής, του Δούναβη, της Αδριατικής, των Άλπεων, βρίσκονται σε εξέλιξη και άλλες πρωτοβουλίες, από τον Ατλαντικό έως τη Μεσόγειο σε άλλες ευρωπαϊκές ορεινές περιοχές).

Συνεπώς, απαιτείται διαφορετικός καθορισμός των διαδικασιών για τη δρομολόγηση, την έγκριση και τη μεταγενέστερη εφαρμογή των μελλοντικών μακροπεριφερειακών στρατηγικών και τον συντονισμό τους με άλλες πολιτικές της Ένωσης μέσω μιας νομοθετικής πράξης που θα καθορίζει το πλαίσιο εντός του οποίου θα κινηθούν στο μέλλον και οι ήδη εγκριθείσες στρατηγικές.

Το εν λόγω νομικό πλαίσιο θα πρέπει να διαμορφώσει ακόμη καλύτερα, με βάση τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, το σύστημα διακυβέρνησης των υφιστάμενων και μελλοντικών στρατηγικών, περιορίζοντας τον ρόλο των εθνικών και κοινοτικών αρχών στην αρχική ώθηση και στον συντονισμό καθώς και στα καθήκοντα παρακολούθησης και στήριξης, και αναθέτοντας αντίθετα τη διακυβέρνηση και την υλοποίηση των σχεδίων στους τοπικούς και περιφερειακούς οργανισμούς που πρέπει να είναι οι πραγματικοί πρωταγωνιστές βάσης των εδαφικών πολιτικών και των πολιτικών ανάπτυξης.

Η στρατηγική EUSALP εισάγεται σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από διάφορες υφιστάμενες μορφές συνεργασίας στην περιοχή, όπως ο «Χώρος των Άλπεων» και η σύμβαση των Άλπεων, εκτός από τα διάφορα διασυνοριακά προγράμματα INTERREG. Η EUSALP καλύπτει 48 περιφέρειες σε 7 χώρες, εκ των οποίων 5 κράτη μέλη της ΕΕ (Ιταλία, Γαλλία, Σλοβενία, Αυστρία, Γερμανία) και δύο χώρες εκτός ΕΕ (Ελβετία και Λιχτενστάιν). Η περιοχή, στην οποία διαμένουν πάνω από 80 εκατομμύρια άνθρωποι, είναι ιδιαίτερα ελκυστική από πλευράς ανθρώπων, φύσης, οικονομίας και πολιτισμού. Η ιστορία της περιοχής έχει σημαδευτεί από διαιρέσεις και πολέμους που αφορούσαν τα αλπικά σύνορα αλλά και από την εμφάνιση και την ανάπτυξη κυβερνητικών οντοτήτων που τα υπερέβαιναν. Η πεδιάδα και η ορεινή περιοχή των Άλπεων απαρτίζουν ένα αδιαχώριστο ανθρώπινο και φυσικό σύστημα, η αλληλεξάρτηση του οποίου χαρακτήρισε όλη την ιστορία της περιοχής. Η οικονομική ανάπτυξη των πεδινών περιοχών κατέστη δυνατή χάρη στους γεωλογικούς και υδάτινους πόρους των ορεινών περιοχών, ενώ η ανάπτυξη της τουριστικής βιομηχανίας σε τεράστια τμήματα των Άλπεων κατέστη δυνατή χάρη στην υψηλή δημογραφική συγκέντρωση των πεδιάδων. Ωστόσο, οι δυσκολίες σύνδεσης και υλικοτεχνικής υποστήριξης της παραγωγής συχνά επηρέασαν την ανάπτυξη των ορεινών περιοχών. Όμως σήμερα η μακροπεριφέρεια των Άλπεων είναι εξαιρετικά εκτεθειμένη στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Οι δημόσιες αρχές, με βάση την αρχή της επικουρικότητας, θα πρέπει, επομένως, να ανταποκριθούν στις οικονομικές και οικολογικές προκλήσεις της μακροπεριφέρειας των Άλπεων.

Η Επιτροπή Juncker αποφάσισε να εστιάσει τις προσπάθειές της στην ενίσχυση των επενδύσεων μέσω του επενδυτικού σχεδίου και της σύστασης του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων. Για τις χώρες της περιοχής, αυτό αποτελεί ευκαιρία για την τόνωση και την ολοκλήρωση κοινών επενδύσεων. Η EUSALP συνιστά μια ευκαιρία προσανατολισμού των στρατηγικών επενδύσεων προς όφελος ολόκληρης της περιοχής. Το δυναμικό της περιοχής των Άλπεων είναι τεράστιο και μπορεί να αναπτυχθεί με την ικανότητα κοινού χωροταξικού σχεδιασμού από τις χώρες και τις περιφέρειες της περιοχής των Άλπεων, με την ουσιώδη συμμετοχή των τοπικών αρχών και όλων των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων της περιοχής. Η Επιτροπή, από κοινού με την ΕΤΕπ και άλλους διεθνείς φορείς, θα πρέπει να διαδραματίσει ειδικό ρόλο παρέχοντας καθοδήγηση και στήριξη για την υλοποίηση της στρατηγικής.

Στο πλαίσιο αυτό, η στρατηγική EUSALP προσφέρει στις χώρες της περιοχής τη δυνατότητα να επενδύουν σε κοινά έργα με ευρωπαϊκό και όχι μόνο διαπεριφερειακό αντίκτυπο. Θα επιτρέψει την ανάπτυξη νέων μορφών πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, που θα βασίζονται στις περιφέρειες αλλά στις οποίες θα συμβάλλουν και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.

Το Κοινοβούλιο, ως συννομοθέτης για την πολιτική συνοχής, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη φάση σχεδιασμού και υλοποίησης της στρατηγικής.

Δεδομένης της παρουσίας στον τομέα της EUSALP ορεινών περιοχών με χαμηλή αξιοποίηση των κονδυλίων (περιοχές της ενδοχώρας) και πεδινών περιοχών με υψηλή παραγωγική συγκέντρωση, είναι απαραίτητη η δημιουργία ολοκληρωμένων οικονομικών στρατηγικών. Οι στρατηγικές αυτές συνάδουν με τους στόχους του προγραμματισμού των ΕΔΕΤ για την περίοδο 2014-2020, και ιδίως με τις αρχές της καινοτομίας και της στρατηγικής της ευφυούς εξειδίκευσης.

Η στρατηγική EUSALP δεν επικαλύπτει την υφιστάμενη διαπεριφερειακή και διασυνοριακή συνεργασία, αλλά της προσδίδει προστιθέμενη αξία. Πρόκειται για την επιδίωξη κοινών στόχων σε ολόκληρη την περιοχή, σύμφωνα με τους μεγάλους ευρωπαϊκούς στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για τη βιώσιμη ανάπτυξη, το περιβάλλον, και την ενέργεια. Για την επίτευξη αυτών των στόχων θα απαιτηθεί η σύλληψη και η εκτέλεση έργων μακροπεριφερειακής διάστασης.

Στο πλαίσιο αυτό, οι περιφερειακές αρχές της EUSALP είναι οι θεσμικοί φορείς που μπορούν να καταρτίσουν ένα σχεδιασμό από τη βάση προς την κορυφή, σύμφωνα με τα τοπικά αιτήματα, αλλά με τον απαραίτητο ευρωπαϊκό συντονισμό μεταξύ των περιφερειών, σε συνεργασία με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.

Προτεραιότητες και προτάσεις

Μετά από αρκετούς μήνες συζητήσεων με τα ενδιαφερόμενα μέρη της στρατηγικής σε ενωσιακό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο στις συμμετέχουσες χώρες, ανέκυψαν οι εξής ιδέες, προτάσεις και προτεραιότητες σε σχέση με την ανάπτυξη:

Πυλώνας Ι (Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, της ευημερίας και της συνοχής της περιοχής των Άλπεων)

Ανάπτυξη της ικανότητας καινοτομίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην περιοχή των Άλπεων, με τη χρήση στρατηγικών ευφυούς ανάπτυξης των οικείων χωρών και περιφερειών, οι οποίες θα πρέπει να είναι εναρμονισμένες μεταξύ τους.

Ανάπτυξη μιας εδαφικής προσέγγισης για την ανάπτυξη στις αλπικές περιοχές.

Ανάπτυξη μιας εδαφικής προσέγγισης για την ανάπτυξη στις αλπικές περιοχές. Ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στη μακροπεριφέρεια, ιδίως σε βασικούς τομείς της στρατηγικής.

Βιώσιμος και ανταγωνιστικός τουρισμός (διαφοροποιημένη τουριστική προσφορά, βιώσιμη και υπεύθυνη τουριστική διαχείριση).

Η διαφοροποίηση της προσφοράς και των τουριστικών προϊόντων με στόχο την υπέρβαση της εποχικότητας — διεθνικές θεματικές διαδρομές, αξιοποίηση της πολιτισμικής και φυσικής κληρονομιάς μέσω του τουρισμού, κατασκευή νέων τουριστικών υποδομών (για παράδειγμα, θεματικά πάρκα), δημιουργία εμπορικού σήματος για τα τουριστικά προϊόντα και υπηρεσίες στη μακροπεριφέρεια, προώθηση της περιοχής στις παγκόσμιες αγορές, προώθηση που απευθύνεται σε συγκεκριμένες ομάδες-στόχους (π.χ. στους ηλικιωμένους, ή στον συνεδριακό και στον επιχειρηματικό τουρισμό), ανάδειξη της περιοχής ως προορισμού για όλες τις εποχές του χρόνου.

Βελτίωση της ποιότητας και της καινοτομίας στον τουρισμό — ΤΠΕ, εκπαίδευση, μεταφορά τεχνολογίας, δικτύωση των επιχειρήσεων, συνεργατικοί σχηματισμοί, ανταλλαγή παραδειγμάτων ορθής πρακτικής, σύνδεση των κλάδων της τοπικής γεωργίας, του τουρισμού και της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, καινοτόμος προώθηση/μάρκετινγκ.

Αξιοποίηση και προστασία του εξαιρετικού συστήματος λιμνών που σχηματίζεται στις αλπικές και περιαλπικές κοιλάδες τόσο βόρεια όσο και νότια του ορεινού όγκου.

Ολοκληρωμένη διαχείριση των υφιστάμενων μεγάλων αθλητικών υποδομών στη μακροπεριφέρεια, προκειμένου να διευκολυνθεί η κοινή χρήση τους σε μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις.

Βελτίωση της προσβασιμότητας των τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών — βελτίωση ικανοτήτων και συγκεκριμένων υπηρεσιών, κατάρτιση του προσωπικού, προώθηση και διαθεσιμότητα πληροφοριών, συνεργασία με στόχο τη διευκόλυνση των τουριστικών μετακινήσεων, εναρμόνιση των εθνικών στατιστικών με στόχο την ευκολότερη αξιολόγηση του αντικτύπου που έχει ο τομεακός και μελλοντικός σχεδιασμός και η χάραξη πολιτικών.

Αποδοτικότερη χρήση των πόρων της ΕΕ — διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση για τις νεοφυείς επιχειρήσεις και τις καινοτόμες και βιώσιμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που επικεντρώνονται στην έρευνα και στη στρατηγική ευφυούς ανάπτυξης.

Δίκτυο συνεργατικών σχηματισμών και επιχειρήσεων βιώσιμου τουρισμού

Κατάρτιση στο πεδίο των επαγγελματικών και επιχειρηματικών δεξιοτήτων στον τουρισμό — ενθάρρυνση της καινοτομίας και της διαφοροποίησης της προσφοράς και των τουριστικών προϊόντων.

Μέριμνα για την ένταξη έργων EUSALP σε περιφερειακά και εθνικά επιχειρησιακά προγράμματα που χρηματοδοτούνται από το ΕΤΠΑ, και αξιοποίηση της ενσωμάτωσης των περιφερειακών προγραμμάτων των ΕΔΕΤ με προγράμματα άμεσης πρόσβασης, ιδίως του προγράμματος «Ορίζων 2020», για παράδειγμα με την ενεργοποίηση μηχανισμών ανάλογων της «σφραγίδας αριστείας» σε μακροπεριφερειακό επίπεδο.

Ανάπτυξη δικτύων δημόσιας και ιδιωτικής έρευνας σε μακροπεριφερειακό επίπεδο, για την ανάπτυξη των σχεδίων της στρατηγικής EUSALP.

Στήριξη των μακροπεριφερειακών προγραμμάτων ακαδημαϊκών ανταλλαγών, μεταξύ άλλων με κονδύλια στήριξης για υφιστάμενα ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως το Erasmus.

Πυλώνας ΙΙ – Διασφάλιση προσβασιμότητας και συνδέσεων για όλους τους κατοίκους της περιοχής των Άλπεων (διασυνοριακές μεταφορές, διατροπικές συνδέσεις με την ενδοχώρα).

Υλοποίηση του γαλλο-ιταλικού και του γαλλο-αυστριακού διαδρόμου με στόχο την πλήρη αξιοποίησή τους και τη σύνδεσή τους με τον ήδη ολοκληρωμένο ιταλο-ελβετικό διάδρομο για την καλύτερη σύνδεση μεταξύ του Βορρά και του Νότου της Ευρώπης.

Συστηματική βελτίωση των υποδομών μεταφορών μέσω της αναδιάρθρωσης ή κατασκευής νέων υποδομών διασύνδεσης με τους κύριους άξονες, και με την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας στην αγορά υπηρεσιών μεταφορών σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ.

Ανάπτυξη καινοτόμων συστημάτων για την υποστήριξη των δημόσιων ή συλλογικών μεταφορών και αύξηση της ελκυστικότητας των δημόσιων συγκοινωνιών όσον αφορά όλους τους τρόπους μεταφοράς.

Υλοποίηση συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στις μεταφορές.

Μακροπρόθεσμος σχεδιασμός προγραμμάτων για την ασφάλεια των μεταφορών, ιδίως στον τομέα των οδικών μεταφορών.

Ανάπτυξη καινοτόμων και συντονισμένων συστημάτων για τη διαχείριση των σημείων διέλευσης στα σύνορα.

Μελέτες σκοπιμότητας σχετικά με συστήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης των χρεώσεων στα σημεία διέλευσης και των μεταφορών στην περιοχή.

Βελτίωση των συνδέσεων μεταξύ ενδοχώρας και λιμένων στο δίκτυο ΔΕΔ-Μ και ανάπτυξη της διατροπικότητας στην περιοχή των Άλπεων.

Ανάπτυξη καινοτόμων συστημάτων όσον αφορά την υλικοτεχνική υποστήριξη. Ειδικότερα, με στόχο την ανάπτυξη του διασυνοριακού εμπορίου.

Μείωση της απομόνωσης της ενδοχώρας και των απομακρυσμένων περιοχών μέσω της βελτίωσης της πρόσβασής τους στις υπηρεσίες ενέργειας και μεταφορών.

Ανάπτυξη των υποδομών του ενεργειακού δικτύου

Ολοκλήρωση, εξορθολογισμός και εναρμόνιση των δικτύων ΤΠΕ, ιδίως των διασυνοριακών τμημάτων τους.

Ομαδοποίηση δραστηριοτήτων/διατροπικών υπηρεσιών και υπηρεσιών υλικοτεχνικής υποστήριξης σε όλη την περιοχή

Βελτίωση της προσβασιμότητας των ορεινών περιοχών με καινοτόμα συστήματα βασισμένα επίσης σε στρατηγικές ευφυούς εξειδίκευσης των χωρών και περιφερειών της περιοχής·

Συντονισμός των κύριων συνδετικών έργων υποδομής που υπάρχουν ή προβλέπονται για την περιοχή.

Πυλώνας ΙΙΙ — Διασφάλιση της βιωσιμότητας στην περιοχή των Άλπεων: Η διαφύλαξη της αλπικής κληρονομιάς και η προώθηση της βιώσιμης χρήσης των φυσικών και πολιτιστικών πόρων (περιβάλλον, διεθνικοί χερσαίοι οικότοποι και βιοποικιλότητα)

Μείωση των κινδύνων που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή μέσω επενδύσεων στον τομέα των υδάτων (π.χ. κατασκευή δεξαμενών).

Στήριξη της ορεινής κτηνοτροφίας, από την οπτική μιας ισορροπημένης και βιώσιμης ανάπτυξης.

Προστασία και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων μέσω εξασφάλισης ενός επαρκούς συστήματος παρακολούθησης, ενημέρωσης και διαχείρισης του δικτύου Natura 2000 και με διασφάλιση της βιώσιμης διαχείρισης του περιβάλλοντος.

Προώθηση και επίτευξη μιας βιώσιμης ανάπτυξης των οικονομιών της περιοχής των Άλπεων και της βιώσιμης χρήσης των πόρων της περιοχής.

Καλύτερη γνώση του αλπικού περιβάλλοντος — ενθάρρυνση κοινών ερευνών για την κατάσταση της αλπικής βιοποικιλότητας.

Δημιουργία και ενίσχυση των μακροπεριφερειακών προστατευόμενων περιοχών — οικοδόμηση ικανοτήτων για την πρόσβαση στα οικοσυστήματα και τη χαρτογράφηση περιοχών που είναι σημαντικές για τη διατήρηση ειδών και τύπων οικοτόπων στις περιοχές προτεραιότητας, με στόχο τη σύνδεση των πολυάριθμων προστατευόμενων περιοχών της μακροπεριφέρειας μέσω των οικολογικών διαδρόμων.

Ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των διαχειριστικών αρχών προστατευόμενων περιοχών των Άλπεων.

Επεξεργασία και υλοποίηση ενός κοινού σχεδίου έκτακτης ανάγκης.

Εναρμόνιση και επιβολή των εθνικών νομοθεσιών σχετικά τους χερσαίους οικότοπους και τη βιοποικιλότητα — εναρμόνιση νομοθεσίας στον τομέα του πολεοδομικού σχεδιασμού, της προστασίας της φύσης, του περιβάλλοντος και της πολιτισμικής κληρονομιάς με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (2.5.2016)

προς την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης

σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων
(2015/2324(INI))

Συντάκτης γνωμοδότησης: Jérôme Lavrilleux

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων καλεί την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

A. έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιοχή των Άλπεων (COM(2015)0366) και το συνοδευτικό σχέδιο δράσης·

B. λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιοχή των Άλπεων είναι μια από τις πιο δυναμικές, καινοτόμες, παραγωγικές και ανταγωνιστικές περιοχές της Ευρώπης, στην οποία υπάρχουν σημαντικές βιομηχανικές περιοχές και πολλά κέντρα αριστείας, με μοναδικά γεωγραφικά, φυσικά και οικονομικά χαρακτηριστικά, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών προϊόντων, καθώς και στοιχείων ιστορικού ενδιαφέροντος, τοπίου και πολιτισμού·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ιδέα μιας μακροπεριφερειακής στρατηγικής προέκυψε από την ανάγκη βελτίωσης της συνεργασίας και του συντονισμού σε ορισμένες διασυνοριακές περιοχές, προκειμένου οι κοινές προκλήσεις να αντιμετωπίζονται με πιο αποδοτικό και αποτελεσματικό τρόπο από ό,τι θα ήταν δυνατό με επιμέρους προσπάθειες των μεμονωμένων φορέων, καθώς και από τη φιλοδοξία να ενισχυθεί η επίλυση προβλημάτων στο πλαίσιο μιας σχετικά μικρής ομάδας χωρών και περιφερειών, με σκοπό να προωθηθεί, στην πράξη, η ισχυρότερη συνοχή μεταξύ των πολιτών στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των διαφόρων ειδών περιοχών που είναι χαρακτηριστικές για τον χώρο των Άλπεων, όπως οι ορεινές περιοχές, η αλπική προχώρα, οι αγροτικές περιοχές και οι αστικές περιοχές·

E. λαμβάνοντας υπόψη ότι χρειάζονται συγκεκριμένες απαντήσεις για την αντιμετώπιση των διαφόρων προκλήσεων για την περιοχή των Άλπεων, όπως της παγκοσμιοποίησης, των αρνητικών δημογραφικών τάσεων, συμπεριλαμβανομένων των χαμηλών ποσοστών γεννήσεων και της γήρανσης του πληθυσμού, της χαμηλής πυκνότητας πληθυσμού, της «διαρροής εγκεφάλων», των νέων μεταναστευτικών τάσεων, της οικονομικής κρίσης και των οικονομικών και δημογραφικών ανισοτήτων, της κλιματικής αλλαγής, των φυσικών κινδύνων μεγάλης κλίμακας, της ενεργειακής πρόκλησης, των εποχιακών διακυμάνσεων της απασχόλησης και του εισοδήματος και της ανάγκης για πολλαπλή απασχόληση, της μείωσης των αποβλήτων, και της ανάγκης να εξασφαλιστεί η βιώσιμη χρήση των πόρων·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δημογραφικές αλλαγές –οι οποίες χαρακτηρίζονται ιδίως από τη γήρανση του πληθυσμού, τα χαμηλά ποσοστά γονιμότητας και τη μετανάστευση, καθώς και από τη χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού στις ορεινές περιοχές– αποτελούν σοβαρές προκλήσεις για την περιοχή των Άλπεων και έχουν αντίκτυπο στις εξελίξεις στην αγορά εργασίας, στις επενδύσεις και στην παροχή δημόσιων υπηρεσιών·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαγενεακή συνοχή που καθιερώθηκε σταδιακά, οι εκτεταμένοι οικογενειακοί δεσμοί και οι οικογενειακές επιχειρήσεις έχουν μεγάλη κοινωνική σημασία στην περιοχή των Άλπεων·

H. λαμβάνοντας υπόψη ότι η χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού σχετίζεται, μεταξύ άλλων παραγόντων, με τη σπανιότητα βασικών υπηρεσιών για τον πληθυσμό· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ορεινές περιοχές βρίσκονται σε μειονεκτική θέση όσον αφορά την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών και ιατρικής περίθαλψης·

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μελλοντική ανάπτυξη της περιοχής των Άλπεων συνδέεται με την ύπαιθρο, την αγροτική ανάπτυξη, «το μέλλον του χωριού» και τη γεωργία·

Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι το θεμελιώδες δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων αποτελεί προϋπόθεση, ιδίως σε παραμεθόριες περιοχές, για την εκπλήρωση των στόχων της οικονομικής, κοινωνικής, εδαφικής και περιβαλλοντικής συνοχής, για την επίτευξη ισχυρής και βιώσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας και για την ισότιμη πρόσβαση στην απασχόληση·

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πληθυσμοί που ζουν στους πρόποδες είναι από τους φτωχότερους στην ορεινή περιοχή, και αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο ανεργίας, γεγονός που οδηγεί σε απερήμωση, δεδομένης της μετεγκατάστασης και συγκέντρωσης της παραδοσιακής βιομηχανικής παραγωγής σε αστικές περιοχές·

ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιτυχημένες μακροπεριφερειακές στρατηγικές που εφαρμόζονται ήδη για τις περιοχές της Βαλτικής, του Δούναβη, και της Αδριατικής και του Ιονίου θα πρέπει να λειτουργήσουν ως έμπνευση για τη στρατηγική για την περιοχή των Άλπεων·

ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ορεινές περιοχές, ιδίως οι πιο απομακρυσμένες, αντιμετωπίζουν συχνά πρόβλημα χαμηλότερου επιπέδου εκπαίδευσης, έλλειψης ειδικευμένου εργατικού δυναμικού, χαμηλότερης πυκνότητας των δημόσιων υπηρεσιών, και περιορισμένης διαθεσιμότητας ευρυζωνικού δικτύου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πιο προσβάσιμες περιοχές μπορούν να βασίζονται εν γένει σε μια πιο ζωτική οικονομία και να προσελκύουν περισσότερες επενδύσεις·

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική για την περιοχή των Άλπεων θα πρέπει να δίνει προτεραιότητα σε τομείς στους οποίους θα μπορούσε να προσφέρει πραγματική προστιθέμενη αξία και μεγαλύτερη περιφερειακή σύγκλιση·

ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οικονομικοί πόροι θα πρέπει να εστιάζουν στις ιδιαίτερες ανάγκες των ορεινών περιοχών·

1. εκφράζει μεν την ικανοποίησή του για την ανακοίνωση της Επιτροπής για την περιοχή των Άλπεων και το συνοδευτικό σχέδιο δράσης, τονίζει δε την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης της κοινωνικής διάστασης, προκειμένου να διασφαλιστεί η επιδίωξη ενός μοντέλου ανάπτυξης που θα μπορεί να εγγυάται τη βιώσιμη ανάπτυξη, την κοινωνική ένταξη και την κοινωνική προστασία για όλους, ιδίως στις παραμεθόριες περιοχές· επιμένει ότι είναι σημαντικό να ενθαρρυνθεί η δημιουργία κοινωνικών υποδομών και να προωθηθούν οι κοινωνικές επενδύσεις·

2. υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να ενισχυθεί το οικονομικό δυναμικό στρατηγικών τομέων όπως είναι η γεωργία, η δασοκομία, ο βιώσιμος και φιλικός προς όλες τις γενιές τουρισμός, η αειφόρος ενέργεια, η βιοοικονομία, τα προϊόντα βιολογικής προέλευσης, η υγεία και οι τεχνολογίες αιχμής, να στηριχθούν αποφασιστικά οι ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένων των οικογενειακών επιχειρήσεων που εντάσσονται σε αυτήν την κατηγορία, και να προωθηθεί η κοινωνική επιχειρηματικότητα, σε συνεργασία με ερευνητικά κέντρα, με στόχο τη δημιουργία διαπεριφερειακών δικτύων και συνδέσμων· τονίζει ότι πρέπει να προωθηθεί η τοπική παραγωγή και να ενισχυθούν οι νέες επενδύσεις, μεταξύ άλλων με τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε πιστώσεις για νέους επιχειρηματίες και για τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας, σε συμμόρφωση με την ατζέντα της ΔΟΕ για την αξιοπρεπή εργασία, και με σεβασμό προς τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και τις συλλογικές συμβάσεις, όπου αυτές υπάρχουν·

3. τονίζει τη σημασία της διασυνοριακής ταυτότητας και άλλων μορφών περιφερειακής ταυτότητας·

4. τονίζει την ανάγκη να καταστούν οι ποιοτικές δημόσιες υπηρεσίες προσβάσιμες και οικονομικά προσιτές για όλους, ιδίως στους τομείς της εκπαίδευσης, της υγειονομικής περίθαλψης, των κοινωνικών υπηρεσιών και της κινητικότητας· υπογραμμίζει ότι πρέπει να αναπτυχθούν υποδομές και τεχνολογίες που θα εξασφαλίζουν τη διαθεσιμότητα βιώσιμων υπηρεσιών προσαρμοσμένων στις ανάγκες των ατόμων που ζουν στην περιοχή των Άλπεων· ζητεί από τα οικεία κράτη μέλη να λάβουν περισσότερο υπόψη τους τις ανάγκες των κατοίκων των άκρως απομακρυσμένων περιοχών·

5. τονίζει την ανάγκη θέσπισης αποτελεσματικών μέσων, συμπεριλαμβανομένων επαρκών επιθεωρήσεων και ελέγχων, προκειμένου να εξασφαλιστούν αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και διαβίωσης για τους εποχικά εργαζομένους στην περιοχή των Άλπεων και να διασφαλιστεί ότι δεν γίνεται κατάχρηση της εποχικής απασχόλησης· τονίζει την ανάγκη διασφάλισης του σεβασμού των εργασιακών δικαιωμάτων, των εργασιακών προτύπων και των εργασιακών συνθηκών υψηλής ποιότητας εν γένει·

6. επισημαίνει την ανάγκη να ενισχυθεί η ευελιξία του εργατικού δυναμικού μέσω της αναβάθμισης των δεξιοτήτων, της δια βίου μάθησης και της πολυγλωσσίας, καθώς και να εγκριθούν σχέδια για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας, της κοινωνικής ασφάλισης, της ισότητας των φύλων και της προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία·

7. τονίζει την ανάγκη δημιουργίας ευνοϊκού περιβάλλοντος για την καινοτομία και την έρευνα με στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης και με ενδυνάμωση της σύνδεσης μεταξύ των συμπληρωματικών πλεονεκτημάτων της περιοχής των Άλπεων και των συμφερόντων της, και τονίζει την ανάγκη ανάπτυξης περιφερειακών συνεργατικών σχηματισμών για τη βιώσιμη διασύνδεση της έρευνας, της επιστήμης και της οικονομίας· τονίζει ότι το υψηλό επίπεδο κοινωνικής πρόνοιας, το ειδικευμένο και εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό, οι εταιρείες που εισάγουν καινοτομίες και τα μοναδικά γεωγραφικά χαρακτηριστικά αποτελούν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα για την περιοχή των Άλπεων·

8. υπενθυμίζει ότι θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η πολλαπλή κατάρτιση, καθώς και προγράμματα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες μιας βιώσιμης αγοράς εργασίας και των στρατηγικών, μελλοντοστραφών της τομέων, συγκεκριμένα μέσω ειδικών κέντρων κατάρτισης και ενός διαδικτυακού, πολύγλωσσου περιφερειακού κέντρου απασχόλησης· πιστεύει ότι τα ποιοτικά προγράμματα μαθητείας θα πρέπει να έχουν ως γνώμονα τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, και να παρέχονται κατά τρόπο που συνάδει με αυτές·

9. υπογραμμίζει ότι ο βιώσιμος τουρισμός, η τοπική παραγωγή και τα αποδοτικά δημόσια συστήματα μεταφορών μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της απερήμωσης και στην προστασία των θέσεων εργασίας στην περιοχή·

10. επισημαίνει ότι στην αγορά των κέντρων κατάρτισης υπάρχει ανταγωνισμός, και κατά συνέπεια τα εν λόγω κέντρα θα πρέπει να λαμβάνουν ειδική στήριξη μόνο αν αυτό κρίνεται απολύτως απαραίτητο για ποιοτικούς και οικονομικούς λόγους·

11. ζητεί να καταστούν πιο βιώσιμες και αποδοτικές οι μεταφορικές συνδέσεις τόσο εντός της περιοχής όσο και με την υπόλοιπη Ευρώπη, καθώς και να ενθαρρυνθεί η δημιουργία διατροπικών συστημάτων μεταφορών, προς όφελος τόσο της ανάπτυξης της περιοχής όσο και της ευημερίας των κατοίκων της· υπογραμμίζει τη σημασία της στήριξης συντονισμένων διεθνικών πολιτικών και νέων προσεγγίσεων για την κοινή ευθύνη και τη δίκαιη συνεργασία μεταξύ περιοχών, όπως είναι οι κάθετες συνδέσεις μεταξύ μεγάλων πόλεων και αγροτικών, ορεινών και τουριστικών περιοχών·

12. τονίζει ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί πρόσβαση σε διαδικτυακές συνδέσεις υψηλής ταχύτητας και, κατ’ επέκταση, σε ψηφιακές και διαδικτυακές υπηρεσίες, καθώς και στην τηλεργασία και σε άλλες ευκαιρίες για άτομα που ζουν σε περιοχές απομονωμένες από μεγάλα αστικά κέντρα, ώστε να έχουν πρόσβαση σε προσφορές θέσεων εργασίας που δημοσιεύονται στο διαδίκτυο, μεταξύ άλλων στη διαδικτυακή πύλη EURES, αλλά και σε πολλές άλλες διαδικτυακές υπηρεσίες που διευκολύνουν την καθημερινή ζωή, ενισχύουν τη δημιουργία θέσεων εργασίας, οδηγούν σε αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας και των αποδοχών, συμβάλλουν στην υπέρβαση του ψηφιακού χάσματος και προωθούν την κοινωνική και οικονομική ένταξη όλων των πολιτών· τονίζει ότι πρέπει να βελτιωθεί η διασύνδεση των σχολείων, των πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων, καθώς και να προωθηθούν προγράμματα ηλεκτρονικής μάθησης, η καινοτομία και η ανάπτυξη σχηματισμών που θα βασίζονται στην περιφερειακή εμπειρογνωμοσύνη και σε περιφερειακές εταιρείες, καθώς και η ολοκληρωμένη ανάπτυξη «ψηφιακών χωριών και περιφερειών» ως βιώσιμων, αξιοπρεπών και φιλικών προς την οικογένεια τόπων διαβίωσης·

13. τονίζει την κοινωνική διάσταση μιας κοινής στρατηγικής για την περιοχή των Άλπεων, και ζητεί να ληφθούν καινοτόμα μέτρα συνεργασίας, π.χ. να προωθηθεί η δημογραφική ανάπτυξη μέσω συνεργατικών μέτρων για την παροχή ασφαλών και ολοκληρωμένων εγκαταστάσεων μαιευτικής περίθαλψης στις αγροτικές περιοχές των Άλπεων·

14. υπενθυμίζει ότι η αρχή της καθολικής πρόσβασης σε δημόσιες υπηρεσίες πρέπει να εξασφαλίζεται σε ολόκληρη την επικράτεια της ΕΕ, και τονίζει, εν προκειμένω, ότι είναι αναγκαίο τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες να προωθήσουν εναλλακτικές και καινοτόμες λύσεις για τις ορεινές περιοχές, συμπεριλαμβανομένων, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο, λύσεων ειδικά προσαρμοσμένων στις τοπικές και περιφερειακές ανάγκες·

15. τονίζει την ανάγκη προώθησης μοντέλων παραγωγής που βασίζονται σε μια προσέγγιση κυκλικής οικονομίας, με στόχο τη στήριξη της ενεργειακής απόδοσης και της δημιουργίας «πράσινων υποδομών» για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και των φυσικών πόρων, καθώς και για την παροχή νέων ευκαιριών στον τομέα του τουρισμού και της δημιουργίας ποιοτικών θέσεων εργασίας·

16. προτρέπει την Επιτροπή να λάβει μέτρα, σε οριζόντιο και κάθετο επίπεδο, για την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε κάθε τομέα πολιτικής, και να χρηματοδοτήσει αντίστοιχες δράσεις που θα απευθύνονται ειδικά στις γυναίκες που ζουν σε ορεινές περιοχές, προκειμένου να αντιμετωπιστεί οποιαδήποτε ανισορροπία·

17. τονίζει την κοινωνική, πολιτισμική και οικονομική διάσταση των διαφόρων παραδόσεων και εθίμων της περιοχής των Άλπεων, τα οποία θα πρέπει να προάγονται και να διατηρούνται με σεβασμό στην ποικιλομορφία τους, μεταξύ άλλων και σε διασυνοριακό επίπεδο·

18. ζητεί να εξασφαλιστεί η άμεση συμμετοχή των περιφερειών, των κοινοτήτων και των πολιτών σε όλες τις πρωτοβουλίες που αφορούν τη στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων, ως απαραίτητο στοιχείο για την επιτυχία τους.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	26.4.2016
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	43 4 5
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Laura Agea, Guillaume Balas, Brando Benifei, Mara Bizzotto, Vilija Blinkevičiūtė, Enrique Calvet Chambon, David Casa, Ole Christensen, Jane Collins, Martina Dlabajová, Arne Gericke, Marian Harkin, Czesław Hoc, Danuta Jazłowiecka, Agnes Jongerius, Rina Ronja Kari, Jan Keller, Ádám Kósa, Jérôme Lavrilleux, Jeroen Lenaers, Verónica Lope Fontagné, Javi López, Morten Løkkegaard, Dominique Martin, Anthea McIntyre, Joëlle Mélin, Elisabeth Morin-Chartier, Emilian Pavel, João Pimenta Lopes, Sofia Ribeiro, Claude Rolin, Anne Sander, Sven Schulze, Siôn Simon, Jutta Steinruck, Romana Tomc, Yana Toom, Ulrike Trebesius, Renate Weber, Tatjana Ždanoka, Jana Žitňanská, Κωνσταντίνα Κούνεβα, Λάμπρος Φουντούλης, Георги Пирински
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Daniela Aiuto, Georges Bach, Rosa Estaràs Ferragut, Tania González Peñas, Krzysztof Hetman, Paloma López Bermejo, Evelyn Regner, Flavio Zanonato

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (19.4.2016)

προς την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης

σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων
(2015/2324(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Renata Briano

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων καλεί την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, δυνάμει των άρθρων 11, 191 και 193 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), η Ένωση διαθέτει την ικανότητα να παρεμβαίνει σε όλους τους τομείς της περιβαλλοντικής πολιτικής, όπως για παράδειγμα στους τομείς της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της ρύπανσης των υδάτων, της διαχείρισης αποβλήτων και της κλιματικής αλλαγής·

B. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 1 παράγραφος 1 της οδηγίας 2002/49/ΕΚ[1] καθιστά σαφές ότι πρέπει να αναπτυχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση κοινή προσέγγιση «για την αποφυγή, πρόληψη ή περιορισμό, βάσει ιεράρχησης προτεραιοτήτων, των δυσμενών επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένης της ενόχλησης, από έκθεση στον περιβάλλοντα θόρυβο»·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σύμβαση των Άλπεων για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία των Άλπεων υπεγράφη από τις αλπικές χώρες (Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Λιχτενστάιν, Μονακό, Σλοβενία και Ελβετία) και την ΕΕ·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιβαλλοντική πολιτική έχει οριζόντιο χαρακτήρα και ότι οι επιλογές των διαφόρων τομέων της αλπικής στρατηγικής πρέπει να συνδυάζουν την περιβαλλοντική αειφορία και την οικονομική ανάπτυξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μετριασμός της κλιματικής αλλαγής και οι πολιτικές για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την ανάγκη διασφάλισης της ανθεκτικότητας των οικοσυστημάτων και της επαρκούς συνδεσιμότητας των οικοτόπων, προκειμένου να καθίσταται δυνατή η μετανάστευση των ειδών·

E. λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιοχή των Άλπεων είναι η δεύτερη μεγαλύτερη λεκάνη βιοποικιλότητας στην Ευρώπη και σχηματίζει μία από τις σημαντικότερες υδρολογικές λεκάνες της Ευρώπης, όπου το νερό δεν είναι μόνο σημαντικό για την υδροηλεκτρική παραγωγή αλλά και για την άρδευση της γεωργικής γης, τη βιώσιμη διαχείριση των δασών, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και του τοπίου, καθώς και για την παροχή πόσιμου νερού·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεωργία και ο τουρισμός στην περιφέρεια των Άλπεων επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τη διατήρηση του περιβάλλοντος, των παραδοσιακών τοπίων και της βιοποικιλότητας·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής αποτελεί έναν από τους βασικούς πόρους της·

H. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα στις 23 Μαΐου 2013 σχετικά με μια μακροπεριφερειακή στρατηγική για τις Άλπεις[2]·

1. επισημαίνει ότι οι Άλπεις αποτελούν φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον διαβίωσης και εργασίας για περίπου 14 εκατομμύρια άτομα, καθώς και σημαντικό τουριστικό προορισμό που προσελκύει περίπου 120 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως·

2. σημειώνει την επιτυχία ορισμένων γεωργικών μοντέλων στην περιοχή των Άλπεων, τα οποία συνδυάζουν την παραγωγή τροφίμων, τη δασοκομία, την προστασία του τοπίου για τον τουρισμό και την παροχή υπηρεσιών οικοσυστήματος, όπως προστασία από τις χιονοστιβάδες· εκτιμά ότι τα μοντέλα αυτά, τα οποία εξυπηρετούν πολλαπλούς σκοπούς και έχουν ελάχιστες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, θα πρέπει, ανάλογα με την περίπτωση, να επεκτείνονται·

3. αναγνωρίζει ότι η περιοχή των Άλπεων, με το ευρύ φάσμα φυσικών τοπίων που διαθέτει, αποτελεί μια κοινωνικοοικονομική ζώνη με τουριστικό δυναμικό· σημειώνει την εξαιρετική ποικιλία των οικοσυστημάτων της, τα οποία δεν είναι μόνο αλπικά αλλά και πεδινά, μεσογειακά και παράκτια, και τα οποία περιλαμβάνουν πολύ ευαίσθητα υδατικά οικοσυστήματα, όπως λίμνες, ποτάμια και χειμάρρους· επισημαίνει ότι η περιοχή είναι εξαιρετικά πλούσια σε βιοποικιλότητα, καθώς και σε φυσικούς πόρους όπως τα ύδατα και η ξυλεία, και θα πρέπει να προστατευθεί·

4. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι οι περιφέρειες συμμετέχουν ενεργά στη στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων·

5. θεωρεί ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη διατήρηση των οικισμών σε αραιοκατοικημένες ζώνες της περιοχής·

6. σημειώνει ότι στην περιοχή των Άλπεων συνυπάρχουν περιοχές με έντονη ανθρώπινη παρέμβαση και αστικό χαρακτήρα και ορεινές αραιοκατοικημένες υπαίθριες ζώνες· θεωρεί ότι η εν λόγω στρατηγική θα πρέπει να περιλαμβάνει συνεκτικά μέτρα που να εφαρμόζονται μεν σε ολόκληρη την περιοχή αλλά να λαμβάνουν υπόψη τις διαρθρωτικές διαφορές που τη χαρακτηρίζουν, και να εστιάζει πρωτίστως στις ορεινές αλπικές περιοχές, διότι αυτές διαθέτουν τεράστιο δυναμικό αειφόρου οικονομικής ανάπτυξης· επισημαίνει ότι η εγκατάλειψη της υπαίθρου είναι μία από τις αιτίες της υδρογεωλογικής ισορροπίας σε ορισμένες ζώνες, η οποία μπορεί να έχει αντίκτυπο σε ολόκληρη την περιοχή (πλημμύρες, κατολισθήσεις)· τονίζει τον βασικό ρόλο που διαδραματίζουν οι υπηρεσίες πρόνοιας στην αειφόρο ανάπτυξη και στην αντιμετώπιση της απερήμωσης των ορεινών περιοχών, και επισημαίνει την ανάγκη καλύτερης προώθησης του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ·

7. επισημαίνει ότι η γεωργία στις ορεινές περιοχές είναι πολύ σημαντική για τη γεωλογική σταθερότητα των Άλπεων· σημειώνει, ωστόσο, ότι η ορεινή γεωργία είναι ευάλωτη σε φυσικές καταστροφές που προκαλούνται από την αλλαγή του κλίματος, όπως οι πλημμύρες, οι χιονοστιβάδες και η κατολίσθηση ιλύος· ζητεί, συνεπώς, την προώθηση μέτρων για την πρόληψη του κινδύνου (π.χ. συστήματα προστασίας από τις πλημμύρες)·

8. εκφράζει την ανησυχία ότι η κλιματική αλλαγή ενέχει σοβαρούς κινδύνους υδρογεωλογικής αστάθειας και βιοποικιλότητας· υπογραμμίζει ότι η αύξηση των θερμοκρασιών συνιστά σοβαρή απειλή για την επιβίωση πληθυσμών από είδη που ζουν σε μεγάλα υψόμετρα, και ότι η τήξη των πάγων αποτελεί περαιτέρω εστία ανησυχίας, διότι έχει σημαντικό αντίκτυπο στα υπόγεια ύδατα· επισημαίνει, συνεπώς, την ανάγκη μιας μακροπεριφερειακής πολιτικής για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, καθώς και προστασίας και αειφόρου διαχείρισης των ποταμών, των λιμνών και των χειμάρρων των Άλπεων·

9. θεωρεί αναγκαίο να προωθηθούν πολιτικές για την κλιματική αλλαγή με βάση πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης που συνάδουν με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας και τους βραχείς κύκλους διατροφικού εφοδιασμού, και να δοθεί έμφαση στην ορθολογική χρήση και στην επαναχρησιμοποίηση τοπικών υλών και φυσικών πόρων, συμπεριλαμβανομένων των λυμάτων και των γεωργικών αποβλήτων, και στην από κοινού χρήση υπηρεσιών τις οποίες ενθαρρύνουν οι "πράσινες" δημόσιες συμβάσεις, και τη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών σε τοπικό επίπεδο· υπενθυμίζει ότι η διαχείριση των κινδύνων που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή πρέπει να λαμβάνει υπόψη τους διαρθρωτικούς και οργανωτικούς παράγοντες ευπάθειας των κοινωνιών των Άλπεων· υπογραμμίζει ότι πρέπει να αναβαθμισθούν οι ανταλλαγές ορθών πρακτικών και η διασυνοριακή συνεργασία στον τομέα της διαχείρισης των κινδύνων της κλιματικής αλλαγής, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις εδαφικές ιδιαιτερότητες·

10. θεωρεί ότι οι περιφέρειες που συμμετέχουν στη στρατηγική πρέπει να αξιοποιούν τα κονδύλια της ΕΕ σύμφωνα με την πολιτική συνοχής και να προωθούν επενδύσεις στον τομέα του περιβάλλοντος οι οποίες θα αποσκοπούν, μεταξύ άλλων, στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και στην προσαρμογή σε αυτήν, την αντιμετώπιση της υδρογεωλογικής ισορροπίας και την αειφορία στους τομείς των δασών, του τουρισμού, της γεωργίας (συμπεριλαμβανομένης της οργανικής γεωργίας) και της κτηνοτροφίας, τομείς που, όλοι, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην εδαφική διαχείριση·

11. τονίζει ότι οι δεν γίνονται αρκετά για την επίτευξη των στόχων της οδηγίας πλαίσιο για τα ύδατα 2000/60/ΕΚ· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο της εφαρμογής της οδηγίας πλαίσιο για τα ύδατα 2000/60/ΕΚ, να λάβει υπόψη την οδηγία 92/43/ΕΟΚ για τη χλωρίδα, την πανίδα και τους οικότοπους, ώστε να διασφαλίσει τη βιωσιμότερη διαχείριση των υδάτων· τονίζει ότι, εν προκειμένω, η συνεργασία θα πρέπει να προτιμηθεί έναντι των κανονιστικών ρυθμίσεων·

12. θεωρεί ότι η πρόκληση των εναπομεινασών «λευκών κηλίδων» στην κάλυψη της κινητής επικοινωνίας στην περιοχή μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία τόσο για τον οικοτουρισμό όσο και για την ιατρική έρευνα·

13. υπενθυμίζει ότι η ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτινων πόρων αποτελεί έναν από τους βασικούς παράγοντες για την αειφόρο ανάπτυξη των Άλπεων· υπενθυμίζει ότι οι φυσικοί κίνδυνοι, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με τα ύδατα, μπορεί να έχουν δευτερογενείς επιπτώσεις στις πεδιάδες και στις κατοικημένες περιοχές· υπογραμμίζει, συνεπώς, την ανάγκη ενίσχυσης της ανταλλαγής ορθών πρακτικών και της διασυνοριακής συνεργασίας, σε συνδυασμό με την «πλατφόρμα για τη διαχείριση των υδάτων» της Σύμβασης των Άλπεων, μεταξύ των εθνικών οργανισμών που είναι αρμόδιοι για τη διαχείριση των υδάτων και των λεκανών ποταμών, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι κοινές προκλήσεις που συνεπάγεται η κλιματική αλλαγή·

14. θεωρεί ότι οι επενδύσεις θα πρέπει να στοχεύουν στην παροχή ίσης και αποτελεσματικής πρόσβασης σε υγειονομική περίθαλψη για το σύνολο του πληθυσμού της περιοχής·

15. θεωρεί αναγκαία, λαμβανομένης υπόψη της οικονομικής σημασίας του τουρισμού για ολόκληρη την περιοχή των Άλπεων, την περαιτέρω υποστήριξη της ανάπτυξης ενός «ήπιου» τουρισμού· επισημαίνει, βάσει των βέλτιστων πρακτικών, όπως η τουριστική πλατφόρμα «Alpine Pearls» που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του χρηματοδοτούμενου από την ΕΕ έργου «Alps Mobility», τα μέχρι σήμερα επιτεύγματα που θα πρέπει να αξιοποιηθούν περαιτέρω·

16. εκτιμά ότι είναι απαραίτητο να προβλεφθούν πολιτικές ενεργειακής απόδοσης και εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς και πολιτικές για την προώθηση των ανανεώσιμων και βιώσιμων εναλλακτικών πηγών ενέργειας μέσω της ορθής διαχείρισης των υδάτινων και δασικών πόρων και των πόρων που σχετίζονται με το τοπίο· θεωρεί σημαντικό να επεκταθεί το μοντέλο της αποκεντρωμένης και τοπικής παραγωγής και παροχής ενέργειας, μεταξύ άλλων μέσω της ολοκλήρωσης των δικτύων και της αποθήκευσης στο δίκτυο· ζητεί, συνεπώς, περισσότερες ερευνητικές πρωτοβουλίες σε αυτόν τον τομέα, οι οποίες να αντιστοιχούν προς τις ιδιαίτερες ανάγκες των ορεινών περιοχών· τονίζει ότι είναι σημαντικό να ενθαρρυνθούν οι καταναλωτές, οι επιχειρήσεις και οι δημόσιες αρχές να επενδύσουν στην ανανεώσιμη ενέργεια ως έναν τρόπο για την αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας και την πρόληψη της ενεργειακής πενίας· τονίζει τη σημασία της υδροηλεκτρικής ενέργειας για τον ενεργειακό εφοδιασμό στις ορεινές περιοχές και καλεί τις τοπικές διοικήσεις να προωθήσουν τη χρήση της υδροηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και άλλων ανανεώσιμων πηγών, για τις ανάγκες του πληθυσμού·

17. εκφράζει τη λύπη του για τον ολοένα και μεγαλύτερο περιορισμό γεωργικών εκτάσεων εξαιτίας μη γεωργικών χρήσεων όπως η οδοποιία και η ένταξη περιοχών στο σχέδιο πόλης· ζητεί τη θέσπιση πρακτικών συστημάτων στήριξης και απαιτήσεων, προκειμένου να διασφαλισθεί η μακρόχρονη διαθεσιμότητα εκτάσεων γης για γεωργική και δασική χρήση· υπογραμμίζει ότι το ζήτημα της κατανάλωσης γης είναι πολύ κρίσιμο στις πιο αστικοποιημένες περιοχές· ζητεί, συνεπώς, να πραγματοποιούνται με βιώσιμο τρόπο η χρήση γης και η αστικοποίηση που αναλώνουν πολύτιμους φυσικούς πόρους·

18. ζητεί μια ολιστική προσέγγιση για τον μελλοντικό σχεδιασμό και την εφαρμογή της πολιτικής για την κυκλοφορία και το περιβάλλον στις Άλπεις, ούτως ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο η επίτευξη κοινών στόχων λόγω των φαινομένων του «περιβαλλοντικού αρμπιτράζ» και της μετεγκατάστασης·

19. εκφράζει τη λύπη του για την ανεπαρκή προσβασιμότητα των οικονομικών χώρων, η οποία υπονομεύει την αποδοτική ορεινή γεωργία στις Άλπεις και συνεπώς την ανταγωνιστικότητα των εν λόγω περιοχών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν κατάλληλο σύστημα υποδομών, το οποίο να περιλαμβάνει την ανάπτυξη κατάλληλων οδών οικονομικής εκμετάλλευσης, δασοκομίας και βοσκής, καθώς και την πρόσβαση σε ένα κινητό δίκτυο δεδομένων υψηλής ταχύτητας για τις περιοχές των Άλπεων·

20. εφιστά την προσοχή στη σημασία του βιώσιμου τουρισμού ο οποίος έχει ως κινητήρια δύναμη την προστασία της βιοποικιλότητας και τον σεβασμό των οικοσυστημάτων, όπως καταδεικνύει το θετικό παράδειγμα των πάρκων·

21. τονίζει τη σημασία που έχουν οι προστατευμένες περιοχές για την ανάληψη πρωτοβουλιών περιβαλλοντικής προστασίας, όπως περιγράφεται στη Σύμβαση για τις Άλπεις· θεωρεί ότι είναι απαραίτητη η χάραξη πολιτικής στην οποία τα πάρκα θα εκλαμβάνονται ως χώροι προώθησης δράσεων για την προστασία του περιβάλλοντος· θεωρεί ότι οι προστατευόμενες περιοχές είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι χώροι για τον άνθρωπο και τη φύση· εκφράζει την πεποίθηση ότι οι περιοχές αυτές μπορεί να αποκτήσουν διασυνοριακό χαρακτήρα όσον αφορά την ανάπτυξη και εφαρμογή των βέλτιστων πρακτικών που συνδυάζουν την προστασία των οικοτόπων με τη βιώσιμη οικονομία (βιολογική και ποιοτική γεωργία, προώθηση των τοπικών προϊόντων, ήπιος τουρισμός και κινητικότητα, διαχείριση της πανίδας κ.λπ.) και μπορούν να εξαχθούν σε όλα τα τμήματα της αλπικής περιοχής και πέραν αυτής·

22. σημειώνει ότι, όσον αφορά τις μεταφορές, είναι απαραίτητο να βρεθούν τρόποι επαρκούς πρόσβασης στις πλέον περιθωριοποιημένες ζώνες, οι οποίες εγκαταλείπονται ολοένα και συχνότερα, σε ένα πλαίσιο βιώσιμης κινητικότητας·

23. θεωρεί απαραίτητη την ανάπτυξη υποδομών με σκοπό την παροχή νέων τρόπων βιώσιμων μεταφορών, την εφαρμογή πολιτικών ανταλλαγής αγαθών και υπηρεσιών, την προώθηση της συνδεσιμότητας των λιγότερο ανεπτυγμένων περιοχών, καθώς και την ανάπτυξη της τηλε-εργασίας·

24. σημειώνει ότι η διαχείριση και η επαναφορά των αρπακτικών πτηνών και των σαρκοβόρων στην αλπική περιοχή πραγματοποιούνται σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, ενώ τα συγκεκριμένα είδη δεν περιορίζονται από διοικητικά σύνορα, και ότι η μετανάστευση είναι εκ φύσεως ένα διασυνοριακό φαινόμενο στην περιοχή των Άλπεων· θεωρεί ότι είναι απαραίτητο, στο πλαίσιο της αλπικής στρατηγικής και σε συνδυασμό με την πλατφόρμα για τα «μεγάλα σαρκοφάγα, τα άγρια οπληφόρα και την κοινωνία» της Σύμβασης των Άλπεων, να ενισχυθεί η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στον συγκεκριμένο τομέα·

25. θεωρεί ότι οι τοπικές κοινότητες, οι περιφερειακές αρχές και η κοινωνία των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών φορέων όπως οι τοπικοί ενδιαφερόμενοι για τη γεωργία και τη δασοκομία, θα πρέπει να συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, στο πλαίσιο μιας ανοικτής, διαφανούς και ενημερωμένης διαδικασίας·

26. επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να ευθυγραμμιστεί η στρατηγική για τις Άλπεις με συνεργατικές πρωτοβουλίες όπως η Σύμβαση των Άλπεων και τα συμπληρωματικά της πρωτόκολλα, όπως επίσης να ληφθεί υπόψη η υφιστάμενη διεθνική συνεργασία και δικτύωση στον συγκεκριμένο τομέα, προκειμένου να επιτευχθούν οι κοινές πολιτικές και στόχοι·

27. επισημαίνει ότι μια ενεργός γεωργία και δασοκομία είναι απολύτως αναγκαία για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας στην περιοχή των Άλπεων συμβάλλοντας παράλληλα σημαντικά και σε άλλους τομείς, όπως π.χ. ο τουρισμός·

28. ζητεί στοχευμένες προσεγγίσεις χρηματοδότησης από τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Ένωση για τις μακροπεριφερειακές πολιτικές της στρατηγικής για τις Άλπεις·

29. θεωρεί απαραίτητο να ενδυναμωθεί ο ρόλος των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στην εφαρμογή των πολιτικών της ΕΕ και να τεθεί η αρχή της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης στο επίκεντρο του σχεδιασμού και της υλοποίησης της στρατηγικής για τις Άλπεις·

30. ζητεί από την Επιτροπή την καθιέρωση ανώτατων τιμών εκπομπών θορύβου στο πλαίσιο της μεταφοράς εμπορευμάτων στις Άλπεις και την παροχή ισχυρότερων κινήτρων για την προώθηση επενδύσεων σε μέτρα μείωσης του θορύβου στους κύριους κυκλοφοριακούς άξονες·

31. ζητεί την καθιέρωση της αρχής της πραγματικής κοστολόγησης και της αρχής της εσωτερίκευσης του εξωτερικού κόστους στο πλαίσιο των υφιστάμενων και των μελλοντικών ρυθμιστικών μέτρων σχετικά με φόρους, τέλη και δικαιώματα χρήσης των υποδομών, λαμβάνοντας υπόψη την ολοκληρωμένη στρατηγική για την περιοχή των Άλπεων και την ανάγκη να αποτραπούν φαινόμενα μετεγκατάστασης και «περιβαλλοντικού αρμπιτράζ»·

32. ζητεί μια μακροπεριφερειακή αλπική στρατηγική, η οποία θα καθιστά εφικτή τη βιώσιμη αξιοποίηση της γης και της φύσης και, συνεπώς, την ύπαρξη ενός οικονομικού χώρου και ενός χώρου διαβίωσης που θα βασίζεται στη συνύπαρξη φύσης και ανθρώπου, ώστε να αποφευχθεί η περαιτέρω ερήμωση, η οποία θα είχε αρνητικές συνέπειες για την προστασία της φύσης και του τοπίου·

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	19.4.2016
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	64 1 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Marco Affronte, Pilar Ayuso, Zoltán Balczó, Ivo Belet, Simona Bonafè, Biljana Borzan, Cristian-Silviu Buşoi, Nessa Childers, Alberto Cirio, Birgit Collin-Langen, Mireille D’Ornano, Miriam Dalli, Angélique Delahaye, Jørn Dohrmann, Karl-Heinz Florenz, Francesc Gambús, Elisabetta Gardini, Gerben-Jan Gerbrandy, Jens Gieseke, Julie Girling, Sylvie Goddyn, Matthias Groote, Françoise Grossetête, Andrzej Grzyb, Anneli Jäätteenmäki, Jean-François Jalkh, Benedek Jávor, Karin Kadenbach, Kateřina Konečná, Giovanni La Via, Peter Liese, Norbert Lins, Susanne Melior, Miroslav Mikolášik, Massimo Paolucci, Piernicola Pedicini, Bolesław G. Piecha, Pavel Poc, Frédérique Ries, Daciana Octavia Sârbu, Annie Schreijer-Pierik, Tibor Szanyi, Estefanía Torres Martínez, Dame Glenis Willmott, Дамиано Дзофоли
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Paul Brannen, Mark Demesmaeker, Jacqueline Foster, Elena Gentile, Martin Häusling, Krzysztof Hetman, Merja Kyllönen, Mairead McGuinness, Gesine Meissner, Ulrike Müller, James Nicholson, Christel Schaldemose, Jasenko Selimovic, Bart Staes, Keith Taylor, Tom Vandenkendelaere, Carlos Zorrinho
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Ангел Джамбазки, Bronis Ropė, Marco Valli

[1] Οδηγία 2002/49/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2002, σχετικά με την αξιολόγηση και τη διαχείριση του περιβαλλοντικού θορύβου - Δήλωση της Επιτροπής στην Επιτροπή Συνδιαλλαγής για την οδηγία σχετικά με την αξιολόγηση και τη διαχείριση του περιβαλλοντικού θορύβου, ΕΕ L 189 της 18.7.2002, σ.12.
[2] ΕΕ C 55, της 12.2.2016, σ. 117.

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού (25.5.2016)

προς την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης

σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων
(2015/2324(INI)(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Daniela Aiuto

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού καλεί την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιφέρεια των Άλπεων, όπως ορίζεται στη Σύμβαση των Άλπεων, αποτελεί, όπως άλλες ορεινές περιοχές της Ευρώπης, μείζονα πρόκληση από την άποψη της ανάπτυξης του ρόλου της στο πλαίσιο του δικτύου ευρωπαϊκών μεταφορών, δεδομένου ότι έχει χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού, πολύ ιδιαίτερες μορφές σύνδεσης και δυνατότητας πρόσβασης σε υπηρεσίες, καθώς και χαρακτηριστικές τοπικές οικονομίες·

B. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ειδική γεωμορφολογία της μακροπεριφέρειας δεν θα πρέπει να θεωρείται ως εμπόδιο για τη διασύνδεση αλλά ως ευκαιρία για την ανάπτυξη βιώσιμων διατροπικών υπηρεσιών μεταφορών με βάση τα περιφερειακά πρότυπα βέλτιστων πρακτικών και σε συνδυασμό με την προστασία και την προώθηση της φυσικής, περιβαλλοντικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και της βιολογικής ποικιλίας, και τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χρηματοδοτικοί πόροι θα πρέπει να διατίθενται και να επενδύονται κυρίως στην ανάπτυξη των συνδέσεων δημόσιων μεταφορών στην περιοχή των Άλπεων, με βάση δείκτες προσαρμοσμένους στις ιδιαίτερες συνθήκες των ορεινών περιοχών, μέσω της βελτίωσης των υφιστάμενων σιδηροδρομικών συνδέσεων, ειδικότερα των διασυνοριακών μεταφορών, στην προώθηση των μικρών αστικών κέντρων, μέσω της βελτίωσης της προσβασιμότητας σε εργασία και βιώσιμες τουριστικές εγκαταστάσεις, και στη διασφάλιση των βασικών υπηρεσιών υγείας, εκπαίδευσης και φροντίδας των παιδιών, διευκολύνοντας τη δημιουργία νέων ποιοτικών τοπικών θέσεων εργασίας και προστατεύοντας το περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους, συμπεριλαμβανομένων των υδάτινων πόρων·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιοχή των Άλπεων πλήττεται από την εγκατάλειψη της υπαίθρου και την γήρανση του πληθυσμού λαμβάνοντας υπόψη ότι αποτελεσματικές δημόσιες συγκοινωνίες, η σύνδεση υψηλής ταχύτητας στο Διαδίκτυο και ο βιώσιμος τουρισμός καθ' όλη τη διάρκεια του έτους μπορούν να συμβάλουν ώστε να καταστεί πιο ελκυστική η περιφέρεια των Άλπεων για τους νέους και να διευκολυνθεί η πρόσβαση στην απασχόληση·

E. λαμβάνοντας υπόψη ότι, πέντε από τους εννέα κεντρικούς διαδρόμους ΔΕΔ-Μ που είναι καίριας σημασίας για την ευρωπαϊκή και περιφερειακή ανάπτυξη και για την επίτευξη των στόχων της Λευκής Βίβλου για τις μεταφορές, διασχίζουν τις Άλπεις, και ότι η υλοποίησή τους απαιτεί από τα κράτη μέλη να καταβάλουν κοινές και συντονισμένες οικονομικές προσπάθειες έως το 2030·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, για την εφαρμογή των αρχών που προβλέπει η σύμβαση-πλαίσιο και των συγκεκριμένων πρωτοβουλιών που πρέπει να αναληφθούν, εκδόθηκε μια σειρά πρωτοκόλλων και μνημονίων συνεννόησης στα οποία ορίζονται ειδικά μέτρα για διάφορα θέματα, όπως οι μεταφορές, ο τουρισμός, η προστασία του εδάφους, ο χωροταξικός σχεδιασμός, η βιώσιμη ανάπτυξη, η προστασία της φύσης και του τοπίου, με σκοπό την επιδίωξη κοινών έργων που αφορούν τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών, και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη έχουν, ως εκ τούτου, συνάψει διμερείς συμφωνίες για την εφαρμογή της διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF) σε συνδυασμό με χρηματοδότηση από πόρους των εθνικών προϋπολογισμών τους·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μακροπεριφερειακή στρατηγική της Επιτροπής έχει ως στόχο την παροχή μέσων που ενισχύουν την περιφερειακή ικανότητα, ιδίως με την προώθηση της βιώσιμης συνδεσιμότητας των μεταφορών, της διατροπικότητας και της διαλειτουργικότητας των επιβατικών και εμπορευματικών μεταφορών, προκειμένου να επιτευχθεί η στροφή από τις οδικές στις σιδηροδρομικές μεταφορές· λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετές περιφέρειες που ανήκουν σε άλλες γειτονικές μακροπεριφέρειες (Αδριατική, Δούναβης) θα πρέπει να αξιοποιήσουν τις αλληλοεπικαλυπτόμενες περιοχές προκειμένου να βελτιώσουν τη διασύνδεση, την προσβασιμότητα και τη διατροπικότητα·

Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, στην ανακοίνωσή της σχετικά με την Ευρωπαϊκή Στρατηγική της Ένωσης για την περιοχή των Άλπεων, υπογραμμίζει τόσο την ανάγκη μείωσης των επιπτώσεων των μεταφορών διά μέσου των Άλπεων με στόχο τη διατήρηση της περιβαλλοντικής κληρονομιάς των Άλπεων όσο και τη σημασία εφαρμογής μιας στρατηγικής η οποία θα αποσκοπεί σε ένα καλύτερο περιβαλλοντικό πλαίσιο για τον πληθυσμό· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισορροπία που πρέπει να επιτευχθεί μεταξύ των μεταφορικών υποδομών και της προστασίας της περιοχής έχει αποτελέσει, επί δεκαετίες, μείζονα πρόκληση· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι κάθε παραγωγική επένδυση πρέπει να βασίζεται στην αξιολόγηση του κύκλου ζωής, σε συνδυασμό με κατάλληλη αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η οποία θα είναι σε θέση να αποτρέψει, μεταξύ άλλων, τους βασικούς κινδύνους φυσικών καταστροφών, σε μια περιοχή ιδιαίτερα ευάλωτη όπως η περιφέρεια των Άλπεων·

1. λαμβάνει υπό σημείωση την εδαφική οριοθέτηση βάσει της σύμβασης των Άλπεων και των σχετικών πρωτοκόλλων για τις μεταφορές και τον τουρισμό, καθώς και το σχέδιο δράσης της Επιτροπής που αποσκοπεί να αυξηθεί η βιωσιμότητα της συνδεσιμότητας των μεταφορών, τόσο εντός της περιφέρειας όσο και προς αυτήν, και να προωθηθεί η διατροπικότητα, η διαλειτουργικότητα και η ποιότητα των συστημάτων διατροπικών μεταφορών και κινητικότητας, σύμφωνα με τα πρότυπα βέλτιστης πρακτικής·

2. επικροτεί τη διάνοιξη της βασικής σήραγγας του Γοτθάρδου, την 1η Ιουνίου 2016· καλεί την Επιτροπή και τα αντίστοιχα κράτη μέλη των Άλπεων να αξιολογήσουν την μεταβολή των ροών κυκλοφορίας και των εμπορευματικών μεταφορών, όπως π.χ. κατά μήκος του άξονα Brenner, λόγω των νέων σηράγγων, πριν από τον σχεδιασμό συμπληρωματικών βασικών σηράγγων· ζητεί τη δημιουργία επαρκούς αριθμού σιδηροδρομικών σταθμών, όπου κρίνεται σκόπιμο, κατά μήκος των διαδρόμων προκειμένου να προωθηθεί ο στόχος της μετατόπισης των εμπορευματικών μεταφορών από το οδικό στο σιδηροδρομικό δίκτυο·

3. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση στον συγκοινωνιακό σχεδιασμό, και να εφαρμόσουν για την κυρίως ορεινή περιοχή των Άλπεων μια πολιτική για την ανάπτυξη των υποδομών μεταφορών που να είναι βιώσιμη, χωρίς αποκλεισμούς και μη επεμβατική για την περιοχή, να διατηρεί την περιοχή, και να προωθεί μια ισορροπημένη ανάπτυξη των οικονομικά ασθενέστερων περιφερειών και περιοχών όσον αφορά τον τουρισμό, την κοινωνική συνοχή, την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση· τονίζει ότι, κατά τον σχεδιασμό της πολιτικής για τις υποδομές μεταφορών, θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα η αξιολόγηση και η ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων, κυρίως στον τομέα του περιβάλλοντος· ζητεί την παροχή στήριξης για την ενθάρρυνση της σταδιακής μετάβασης από τις οδικές στις σιδηροδρομικές μεταφορές και στις μεταφορές με χρήση εναλλακτικών πηγών ενέργειας προκειμένου να περιορισθούν οι εκπομπές ρύπων·

4. καλεί την Επιτροπή να εστιάσει επίσης στην βελτιστοποίηση της μεταφορικής ικανότητας του υφιστάμενου δικτύου υποδομών, με γενικό στόχο την καλύτερη εφαρμογή του δικτύου ΔΕΔ-Μ· τονίζει ότι δεν θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν τα έργα υποδομής που θα οδηγήσουν σε περιττό ή δυσανάλογο κίνδυνο για το περιβάλλον, τους φυσικούς πόρους ή τη δημόσια υγεία·

5. τονίζει ότι θα πρέπει να βελτιωθούν και να προωθηθούν οι δυνατότητες διασύνδεσης της περιοχής και πρόσβασης προς αυτήν κατά την ημέρα και τη νύχτα αλλά και τα σαββατοκύριακα εξασφαλίζοντας τον σεβασμό για το περιβάλλον, την προστασία των υδάτινων και εδαφικών πόρων και τη συμμετοχή των τοπικών πληθυσμών, επιδιώκοντας την πλήρη συμμετοχή πολιτικών παραγόντων και φορέων λήψης αποφάσεων σε κάθε επίπεδο, ιδίως σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, καθώς και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών (ΜΚΟ), και προωθώντας επίσης δημόσιες διαβουλεύσεις·

6. θεωρεί ότι η ανάπτυξη των υποδομών σε ορεινές περιοχές θα επιτρέψει την ανάπτυξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων και θα ενισχύσει την ελκυστικότητα αυτών των περιοχών για τις εν λόγω επιχειρήσεις, και επίσης θα διευκολύνει την εγκατάσταση εκεί ειδικών βιομηχανιών οι οποίες θα ωφεληθούν από αυτήν την εγκατάσταση λόγω του περιβάλλοντος (θερμοκρασία, καθαρός αέρας), γεγονός που θα οδηγήσει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και θα συμβάλει στην βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής· παροτρύνει τα κράτη μέλη να αποκαταστήσουν, να προωθήσουν και να διαθέσουν για τουριστική χρήση παλιές, εγκαταλελειμμένες διαδρομές, αναβαθμίζοντας και θέτοντάς τες εκ νέου σε χρήση ώστε να αποφευχθεί η εγκατάλειψη, η υποβάθμιση και η ενδεχόμενη υδρογεωλογική αστάθεια·

7. καλεί τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην περιφέρεια των Άλπεων να συνεργαστούν ώστε η επιβολή τελών διέλευσης στα μέσα μεταφοράς να είναι όσο το δυνατόν πιο ομοιόμορφη και να συνάδει με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, κυρίως για τα μέσα που υποχρεούνται να διέρχονται από άλλα κράτη λόγω γεωγραφικής θέσης·

8. είναι της άποψης ότι θα πρέπει να αυξηθεί η ανάπτυξη και η προσβασιμότητα των τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνίας (ΤΠΕ) παρέχοντας πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά υπηρεσίες και ενθαρρύνοντας και προωθώντας, όπου είναι δυνατόν, εναλλακτικές λύσεις για τις φυσικές μετακινήσεις, όπως, για παράδειγμα, την τηλεργασία ώστε να μειωθεί ο αριθμός των ταξιδιών και των αρνητικών εξωτερικών συνεπειών τους, όπως ρυπογόνες εκπομπές, και να προωθηθεί η εξισορρόπηση της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής·

9. καλεί τις ενδιαφερόμενες χώρες να προσδιορίσουν στρατηγικά έργα υποδομών τα οποία θα συμβάλουν στην ενίσχυση της συνοχής και θα μειώσουν την κυκλοφοριακή συμφόρηση χρησιμοποιώντας υπηρεσίες διατροπικών μεταφορών κατάλληλων για τουριστικές περιοχές, καθώς και στην ανάπτυξη των τοπικών οικονομιών, ενθαρρύνοντας με τον τρόπο αυτό τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης· υπογραμμίζει τον ρόλο των περιφερειακών αερολιμένων και λιμένων στο τόξο γύρω από τις Άλπεις/την Μεσόγειο για την προσβασιμότητα και τη συνδεσιμότητα της περιοχής των Άλπεων· θεωρεί ότι είναι σημαντικό να συνδεθούν με τα οδικά και τα σιδηροδρομικά δίκτυα·

10. καλεί τα κράτη μέλη να επενδύσουν σε προγράμματα ανάπτυξης της τοπικής απασχόλησης και τουριστικές υποδομές· καλεί τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν μια στρατηγική προσέγγιση ώστε ο τουρισμός να μην είναι μια εποχιακή δραστηριότητα και να διευκολύνουν τη βιώσιμη πρόσβαση μέσω των δημόσιων συγκοινωνιών σε τουριστικούς προορισμούς όπως είναι τα χιονοδρομικά κέντρα, ενθαρρύνοντας την ποδηλασία σε συνδυασμό με τα σιδηροδρομικά ταξίδια· τονίζει την ανάγκη στήριξης της δικτύωσης και της δημοσιοποίησης παραδειγμάτων βέλτιστων πρακτικών στον τομέα των πρωτοβουλιών για τον βιώσιμο τουρισμό, όπως υποδομές που σχεδιάζονται για παθητική ενέργεια, αποτελεσματική χρήση των πόρων και τη χρήση βιώσιμων πηγών ενέργειας·

11. επισημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή είναι ιδιαίτερα σημαντική σε μια περιφέρεια όπως αυτή των Άλπεων, η οποία είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένη στα προβλήματα που οφείλονται στη μορφολογία του εδάφους της και στο φυσικό της περιβάλλον· επισημαίνει ότι τα πρωτόκολλα για τις μεταφορές και τον τουρισμό που περιλαμβάνονται στη Σύμβαση των Άλπεων επικυρώθηκαν από τα κράτη μέλη της ΕΕ και των Άλπεων· καλεί τα κράτη μέλη να παρακολουθούν στενά τα όρια ρύπανσης και να θεσπίσουν πολιτικές βιώσιμων μεταφορών που να συνάδουν με τους στόχους της COP 21 του Παρισιού· θεωρεί ότι πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για να ενθαρρυνθούν οι ΜΜΕ να επενδύσουν στην καινοτομία και την ανάπτυξη σύμφωνα με τους στόχους της COP21·

12. ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει εύκολη και απρόσκοπτη πρόσβαση των ευρωπαίων πολιτών και των θεσμικών οργάνων σε έγγραφα προκειμένου να διασφαλιστεί διαφάνεια όσον αφορά την αξιοποίηση των δημόσιων πόρων, και πιστεύει ότι σε περιπτώσεις που επιδιώκεται η πρόσβαση για επιτακτικούς λόγους που συνδέονται, μεταξύ άλλων, με την δημόσια υγεία ή το περιβάλλον, θα πρέπει να δίδεται προτεραιότητα έναντι οιουδήποτε ερείσματος προστασίας του ανταγωνισμού ή των εμπορικών δεδομένων· επισημαίνει ότι είναι απαραίτητο να επενδύσουν τα κράτη μέλη με διαφανή τρόπο τα διαθέσιμα ευρωπαϊκά κονδύλια στην εφαρμογή της Στρατηγικής για τις Άλπεις, λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς που προκύπτουν από τις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, και με καλύτερη συνεργασία, προκειμένου να βελτιωθούν οι ανταλλαγές βέλτιστων πρακτικών· θεωρεί ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο πρέπει να επανεξετάζουν ετησίως την αποτελεσματική εφαρμογή, την επίτευξη των στόχων και την οικονομική χρήση των πόρων·

13. θεωρεί ότι τα έσοδα από τα διόδια και τα ειδικά διόδια από την περιοχή των Άλπεων για έργα μεταφορών στην περιοχή των Άλπεων θα πρέπει να διατίθενται — κατά πρώτον για την ανάπτυξη του ΔΕΔ-Μ αλπικών διαδρόμων, κατά δεύτερον για περιφερειακές οδούς πρόσβασης και, κατά τρίτον, για τοπικές διαδρομές·

14. καλεί τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να διασφαλίσουν προσβασιμότητα και παροχή βοήθειας ακόμα και στις πιο δυσπρόσιτες περιοχές, και ζητεί την παροχή υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης και πρώτων βοηθειών, μεταξύ άλλων, στις περιοχές που παρουσιάζουν περισσότερες ελλείψεις σε επίπεδο μεταφορών, λαμβάνοντας υπόψη την απόσταση που τις χωρίζει από τα κεντρικά νοσοκομεία·

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	24.5.2016
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	40 2 3
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Marie-Christine Arnautu, Georges Bach, Izaskun Bilbao Barandica, Deirdre Clune, Michael Cramer, Luis de Grandes Pascual, Andor Deli, Isabella De Monte, Ismail Ertug, Jacqueline Foster, Tania González Peñas, Dieter-Lebrecht Koch, Merja Kyllönen, Peter Lundgren, Marian-Jean Marinescu, Georg Mayer, Cláudia Monteiro de Aguiar, Renaud Muselier, Jens Nilsson, Markus Pieper, Salvatore Domenico Pogliese, Gabriele Preuß, Dominique Riquet, Massimiliano Salini, David-Maria Sassoli, Claudia Schmidt, Jill Seymour, Claudia Țapardel, Keith Taylor, Pavel Telička, István Ujhelyi, Wim van de Camp, Janusz Zemke, Roberts Zīle, Kosma Złotowski, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska, Μιλτιάδης Κύρκος
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Knut Fleckenstein, Maria Grapini, Karoline Graswander-Hainz, Werner Kuhn, Curzio Maltese, Jozo Radoš, Ulrike Rodust, Davor Škrlec, Evžen Tošenovský
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Beatrix von Storch

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (26.4.2016)

προς την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης

σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή των Άλπεων
(2015/2324(INI))

Εισηγήτρια: Ulrike Müller

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου καλεί την Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:

1. τονίζει τη σημασία της περιοχής των Άλπεων ως φυσικού περιβάλλοντος και ως χώρου διαβίωσης, εργασίας και αναψυχής, λόγω της ζωτικής σημασίας της γεωργίας και της δασοκομίας, του βιώσιμου καθ’ όλο το έτος τουρισμού και της βιοτεχνίας· τονίζει τη μεγάλη αξία αυτών των τομέων για τη βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής και την αειφόρο διαχείριση των φυσικών πόρων, με τη διασφάλιση επισιτιστικού εφοδιασμού υψηλής ποιότητας, τη διατήρηση της κατοίκησης απομακρυσμένων περιοχών, τη φροντίδα του πολιτιστικού τοπίου καθώς και τη διατήρηση των οικοσυστημάτων μέσω της προστασίας της βιοποικιλότητας, του εδάφους και των υδάτων· χαιρετίζει τη στρατηγική της ΕΕ στην περιοχή των Άλπεων ως ένα συνεκτικό πλαίσιο και μέσο βελτίωσης και ενίσχυσης της οικονομικής, της περιβαλλοντικής, της υποδομιακής και της κοινωνιοδημογραφικής ανάπτυξης της περιοχής των Άλπεων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την υλοποίηση άλλων μακροπεριφερειακών στρατηγικών της ΕΕ·

2. τονίζει την ανάγκη να αναληφθούν πρωτοβουλίες για την αύξηση της κινητικότητας, τις ψηφιακές υποδομές, τον ενεργειακό εφοδιασμό, την κοινωνική μετανάστευση και τις δημογραφικές προοπτικές και να βελτιωθεί η συνεργασία και ο συντονισμός μεταξύ αρχών σε όλα τα επίπεδα προκειμένου να αντιμετωπιστούν κοινές προκλήσεις σε ορισμένες διασυνοριακές περιοχές αποδοτικότερα και αποτελεσματικότερα από ό,τι θα ήταν δυνατόν με τη λήψη μεμονωμένων μέτρων· υπογραμμίζει ότι η στρατηγική αυτή πρέπει επίσης να αντιμετωπίσει προκλήσεις που επιβάλλονται από την παγκοσμιοποίηση και την αποβιομηχάνιση· τονίζει την ανάγκη της βελτίωσης των δημόσιων υπηρεσιών και των υποδομών, προκειμένου να αυξηθεί η προσβασιμότητα και η ελκυστικότητα αυτών των περιφερειών και επίσης να μειωθεί η συρρίκνωση των μικρών και των οικογενειακών γεωργικών εκμεταλλεύσεων, που αποτελούν σημαντικό οικονομικό και κοινωνικό πυλώνα της περιοχής· θεωρεί απαραίτητο κατά την εφαρμογή της στρατηγικής να διαφυλάσσονται συγκεκριμένες παραδόσεις στους τομείς της χρήσης της γης, της βιοτεχνίας και του τουρισμού·

3. τονίζει ότι ο οικονομικός, κοινωνικός και περιβαλλοντικός ρόλος που διαδραματίζει η γεωργία στις ορεινές περιοχές πρέπει να υποστηρίζεται από στοχευμένες πολιτικές που αντισταθμίζουν τα μειονεκτήματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες στις ορεινές περιοχές, και αναγνωρίζει τη συμβολή τους στην περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα μεγάλων τμημάτων της Ευρώπης· τονίζει ότι ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί σε εκμεταλλεύσεις μικρής κλίμακας, οι οποίες έχουν κατά κύριο λόγο οικογενειακό χαρακτήρα, καθώς και στον ρόλο των γυναικών στην αλπική γεωργία, οι οποίες αποτελούν κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης, και έτσι πρέπει να τους δοθεί μεγαλύτερη στήριξη και αναγνώριση· επαναλαμβάνει ότι η βιώσιμη ανάπτυξη των ορεινών περιοχών είναι απαραίτητο στοιχείο για την ευημερία των πληθυσμών της υπαίθρου, τη διαγενεακή συνοχή τους και τις προοπτικές των οικογενειακών εκμεταλλεύσεων·

4. επιβεβαιώνει ότι ακριβώς οι αγροτικές περιφέρειες, η αγροτική ανάπτυξη και το «μέλλον το χωριού» καθώς και η γεωργία καθορίζουν τη μελλοντική ανάπτυξη της περιφέρειας των Άλπεων·

5. εκφράζει ανησυχία για την υποβάθμιση των οικοσυστημάτων στις περιοχές των Άλπεων και τον κίνδυνο φυσικών καταστροφών, και καλεί, από αυτή την άποψη, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι η διαχείριση των εδαφών και των δασών γίνεται με βιώσιμο τρόπο, προσαρμοσμένο στις τοπικές συνθήκες, με ιδιαίτερη προσοχή στην υγεία του εδάφους, και να ενθαρρύνει μια τέτοια ανάπτυξη έτσι ώστε να διατηρηθεί τόσο η πολιτιστική όσο και η περιβαλλοντική πολυμορφία της περιοχής και να εξασφαλιστούν οι οικονομικές προοπτικές με τη διασφάλιση των φυσικών πόρων μακροπρόθεσμα· υπογραμμίζει τη σημασία της εφαρμογής των αρχών της κυκλικής οικονομίας και της πιο δυναμικής συνεργασίας μεταξύ των γεωργικών και των λοιπών οικονομικών δραστηριοτήτων στις περιοχές που προστατεύονται από το δίκτυο Natura 2000, καθώς και στις υπόλοιπες προστατευόμενες περιοχές·

6. εκφράζει τη λύπη του για την αυξανόμενη εγκατάλειψη των αγροτικών περιοχών και την επακόλουθη ανάπτυξη περιοχών με θάμνους, η οποία έχει αρνητικές επιπτώσεις όχι μόνο ως προς το τοπίο, την αγροτική παραγωγικότητα και ιδίως τις παραδοσιακές πρακτικές της κτηνοτροφίας μικρής κλίμακας, αλλά και ως προς τη διαχείριση των υδάτων και την υδρογεωλογική ισορροπία, τη βιοποικιλότητα και την αειφόρο παραγωγή ενέργειας·

7. σημειώνει ότι η αλπική περιφέρεια αποτελεί τον «υδατόπυργο» της Ευρώπης και ότι οι Άλπεις παρέχουν νερό αρκετό για να καλύψει έως και το 90% των αναγκών των περιοχών στους πρόποδές τους το καλοκαίρι· σημειώνει επίσης ότι οι Άλπεις αποτελούν το βασικότερο απόθεμα βιομάζας της Ευρώπης· επισημαίνει ότι το νερό είναι σημαντικό για την υδροηλεκτρική παραγωγή, την άρδευση της γεωργικής γης, τη βιώσιμη διαχείριση των δασών, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και του τοπίου, καθώς και την παροχή πόσιμου νερού, και θα είναι ακόμη πιο σημαντικό στο μέλλον, ενόψει της κλιματικής αλλαγής· υπογραμμίζει, συνεπώς, την ανάγκη ενίσχυσης της ανταλλαγής ορθών πρακτικών και της διασυνοριακής συνεργασίας, σε συνδυασμό με την «πλατφόρμα για τη διαχείριση των υδάτων» της σύμβασης των Άλπεων, μεταξύ των εθνικών οργανισμών που είναι αρμόδιοι για τη διαχείριση των υδάτων και των λεκανών ποταμών·

8. σημειώνει ότι η περιοχή των Άλπεων ήταν σε θέση σε πολύ πρώιμο στάδιο να επωφεληθεί από τις πλωτές οδούς της με την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας· είναι της άποψης ότι θα πρέπει να είναι δυνατόν να επιδοτηθεί η ανταλλαγή ορθών πρακτικών και ο εκσυγχρονισμός των δομών με τη χρήση κονδυλίων της ΕΕ, με στόχο να ανταποκριθεί στην αυξανόμενη ζήτηση για ενέργεια και την εισροή τουριστών·

9. εκφράζει τη λύπη του για την τρέχουσα εξέλιξη μιας όλο και αυξανόμενης έμμεσης απαλλοτρίωσης της γης που ανήκει σε ιδιώτες στο πλαίσιο της εφαρμογής της οδηγίας για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και της άγριας πανίδας και χλωρίδας 92/43/ΕΟΚ, καθώς και της στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα· καλεί την Επιτροπή, να καταβάλει προσπάθειες υπέρ των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας ως βασικό στοιχείο της ανάπτυξης της περιοχής των Άλπεων·

10. επισημαίνει ότι η ανεξέλεγκτη επιστροφή των μεγάλων σαρκοφάγων θέτει σε κίνδυνο την παραδοσιακή γεωργία και κτηνοτροφία σε πολλές αλπικές κοιλάδες, δεδομένου ότι αιγοπρόβατα και βοοειδή δέχονται όλο και περισσότερο επιθέσεις από άγρια σαρκοφάγα· σημειώνει ότι η διαχείριση και η επανεισαγωγή αρπακτικών πτηνών και σαρκοφάγων ζώων στην αλπική περιφέρεια πρέπει να συντονίζεται καλύτερα ανάμεσα στις διάφορες αρχές και να ενισχυθεί η ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών έτσι ώστε να βελτιωθεί η διασυνοριακή προστασία και διαχείριση των ειδών αυτών ως τμήμα της αλπικής στρατηγικής και σε συνδυασμό με την πλατφόρμα για τα «μεγάλα σαρκοφάγα, τα άγρια οπληφόρα και την κοινωνία» της Σύμβασης των Άλπεων·

11. επιμένει ότι η στρατηγική αυτή πρέπει να συνεισφέρει στην επίτευξη των στόχων που τέθηκαν στην COP21 και επίσης να εκθέτει πώς θα πρέπει η περιοχή να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι πολύ ευάλωτη και εκτεθειμένη σε φυσικές καταστροφές (π.χ. λασπορροές, πυρκαγιές)·

12. επισημαίνει ότι η κλιμακωτή χρήση των ανανεώσιμων πόρων είναι μια αρχή η οποία, αν ρυθμιστεί και επιβληθεί από το νόμο, θα αποτελέσει μια μεγάλη παρέμβαση στα δικαιώματα ιδιοκτησίας και θα μπορούσε να εμποδίσει την καινοτομία, ιδίως για τις ΜΜΕ·

13. τονίζει, ότι οι παραδοσιακές γεωργικές μέθοδοι και πρακτικές εκτροφής ζώων θα πρέπει να εξακολουθήσουν να είναι δυνατές στις ορεινές περιοχές, ώστε να διατηρηθούν οι γεωργικές δομές και οι αγροτικοί οικισμοί στις περιοχές αυτές· ζητεί την εναρμόνιση, απλοποίηση και μείωση των διαδικασιών ελέγχου και των απαιτήσεων πολλαπλούς συμμόρφωσης, ιδιαίτερα για τις μικρές επιχειρήσεις και τα αγροκτήματα των ορεινών περιοχών·

14. θεωρεί σημαντική τη δημιουργία προγραμμάτων, τα οποία ενισχύουν τις αποκεντρωμένες και μακροπεριφερειακές δομές επεξεργασίας και διάθεσης στην αγορά των αγροτικών και δασοκομικών προϊόντων (π.χ. συνεταιρισμοί, οργανώσεις παραγωγών), ώστε να ενισχυθεί η θέση στις αλυσίδες δημιουργίας αξίας στον τομέα της υλοτομίας και των τροφίμων, καθώς και να βελτιωθεί η απασχόληση, ο εφοδιασμός σε τρόφιμα και η ικανότητα καινοτομίας των περιφερειών· επισημαίνει τα οφέλη από την εξασφάλιση ευρείας ποικιλίας ευκαιριών στην αγορά·

15. ζητεί την ενίσχυση της αξίας των γεωργικών προϊόντων, με την ενθάρρυνση πρωτοβουλιών για την αύξηση της χρήσης και διάδοσης της επισήμανσης «ορεινά προϊόντα» με βάση πρακτικές ρυθμίσεις, με την προώθηση των προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων των προϊόντων από την περιοχή των Άλπεων και την ανάπτυξη νέων προϊόντων υψηλής ποιότητας για την ικανοποίηση της ζήτησης εκ μέρους των καταναλωτών και για την πληροφόρηση των καταναλωτών σχετικά με την παραδοσιακή βάση αυτών των προϊόντων και τα διακριτικά χαρακτηριστικά και την ποιότητά τους· θεωρεί ότι απαιτείται πιο αποτελεσματική προστασία από τις απομιμήσεις και αντιγραφές προϊόντων από την περιοχή των Άλπεων καθώς και προστασία της ονομασίας γεωγραφικής προέλευσης· καλεί επιπλέον την Επιτροπή να εισαγάγει ειδικά επιχειρησιακά προγράμματα για υψηλής ποιότητας ορεινά προϊόντα, με σκοπό τη βελτίωση της προώθησης και εμπορίας των προϊόντων αυτών΄·

16. τονίζει τη σημασία της παραγωγής γάλακτος στις ορεινές περιοχές της περιοχής των Άλπεων, και ιδίως των υψηλής ποιότητας γαλακτοκομικών προϊόντων που προέρχονται από αυτό το γάλα· επισημαίνει ότι η γαλακτοκομία συχνά αδυνατεί να ανταγωνιστεί περιοχές περισσότερο ευνοημένες· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν ειδικά αντισταθμιστικά μέτρα για τους παραγωγούς στο πλαίσιο της ΚΑΠ, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η κτηνοτροφία και η παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων στις ορεινές περιοχές είναι οικονομικά βιώσιμες, ιδίως για τις μικρές και μεσαίες οικογενειακές εκμεταλλεύσεις, καθώς και μέτρα στήριξης για τις μονάδες επεξεργασίας που μετατρέπουν το γάλα των Άλπεων σε προϊόντα υψηλής ποιότητας·

17. υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα των ορεινών αγροκτημάτων, μεταξύ άλλων με την προώθηση της δημιουργίας οργανώσεων παραγωγών, καθώς και με ενθάρρυνση των δραστηριοτήτων των τοπικών παραγωγών με δρομολόγηση δημόσιων συμβάσεων· τονίζει ότι η δικτύωση και ο σχηματισμός συνεταιρισμών μεταξύ των αγροτών των ορεινών περιοχών μπορούν να αυξήσουν τη διαπραγματευτική τους δύναμη απέναντι στους διανομείς και γενικά να βοηθήσουν στον μετριασμό των διαρθρωτικών αδυναμιών της ορεινής γεωργίας· πιστεύει επιπλέον ότι οι βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού στις ορεινές περιοχές και τις τοπικές αγορές είναι καίριας σημασίας για τη διατήρηση της γεωργικής παραγωγής στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις μικρής κλίμακας που βρίσκονται σε αυτές τις περιοχές·

18. πιστεύει ότι η εμπορία των γεωργικών προϊόντων μπορεί να βελτιωθεί αν συμπεριληφθούν στο πλαίσιο των τουριστικών προϊόντων μιας συγκεκριμένης γεωγραφικής περιοχής·

19. θεωρεί τη δημιουργία βιώσιμων προοπτικών για τους νέους γεωργούς ιδιαίτερα σημαντική προκειμένου να αντιμετωπιστεί η εγκατάλειψη της υπαίθρου στην περιοχή των Άλπεων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν διακρατικές πρωτοβουλίες οι οποίες θα στηρίζουν την επιχειρηματικότητα, τους ανερχόμενους κλάδους και την αγορά εργασίας στη γεωργία και τη δασοκομία· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να ενσωματωθεί η γεωργία πιο αποτελεσματικά στην τοπική οικονομία, ιδίως στους τομείς του τουρισμού, της βιοτεχνίας και των ΜΜΕ, προκειμένου να αυξηθούν τα εισοδήματα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και να γίνουν πιο ελκυστικές οι αγροτικές θέσεις εργασίας στους νέους·

20. τονίζει τη σημασία του αγροτουρισμού ως πηγή εισοδήματος για τις μικρής κλίμακας γεωργικές εκμεταλλεύσεις (π.χ. διακοπές στο αγρόκτημα)· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταρτίσουν προγράμματα που στηρίζουν τις επενδύσεις και την επιχειρηματικότητα· θεωρεί σημαντικό να προωθηθεί ο αγροτουρισμός με τη βοήθεια ειδικών διαφημιστικών εκστρατειών·

21. τονίζει ότι οι κλιματικές και τοπογραφικές ιδιαιτερότητες των περιοχών των Άλπεων δυσχεραίνουν την εντατικοποίηση των δραστηριοτήτων στον τομέα της γεωργίας και της δασοκομίας· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, να ενισχύσουν την έρευνα και την ανάπτυξη στον τομέα της καλλιέργειας χορτολιβαδικών εκτάσεων, της κτηνοτροφίας και της οικονομίας του δάσους με τη δημιουργία δυναμικού το οποίο αποσκοπεί στη βελτίωση της αποδοτικότητας της παραγωγής, στη διατήρηση των παραδοσιακών μορφών οικονομίας καθώς και των αυτοχθόνων ειδών ζώων όπως επίσης και στην υποστήριξη της μετατροπής του δάσους σε μεικτά δάση ανθεκτικά στην κλιματική αλλαγή·

22. καλεί την Επιτροπή να προβλέψει δομές εκπαίδευσης και παροχής συμβουλών για το εργατικό δυναμικό του τομέα της γεωργίας και της δασοκομίας (π.χ. κατάρτιση εμπειρογνωμόνων για θέματα ορεινών βοσκοτόπων), να δημιουργήσει ένα μακροπεριφερειακό δίκτυο επιμόρφωσης, καθώς και να εντατικοποιήσει τη συνεργασία και τη δικτύωση μεταξύ των εκπαιδευτικών, οικονομικών και επιστημονικών φορέων (π.χ. διατομεακά προγράμματα μαθητείας και ανταλλαγών φοιτητών), με στόχο την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης στο πλαίσιο κοινών, διασυνοριακών και διεθνών ερευνητικών προγραμμάτων και έργων· επισημαίνει ότι οι ορεινές περιοχές υπήρξαν πάντα μια σημαντική πηγή καινοτομίας, ιδίως για την αντιμετώπιση φυσικών μειονεκτημάτων· διαπιστώνει ότι, στις Άλπεις, το ίδιο άτομο συχνά απαιτείται να ασκεί διάφορες δραστηριότητες κατά τη διάρκεια ενός έτους, μερικές φορές πέρα από τα σύνορα· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις τοπικές αρχές να ενθαρρύνουν τη συνεργασία (αρχική και συνεχή) μεταξύ φορέων επαγγελματικής κατάρτισης· είναι της γνώμης ότι πρέπει να παρέχεται επιμόρφωση και πληροφορίες σχετικά με τις καινοτομίες στον τομέα της γεωργίας και της δασοκομίας, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα των μικροκαλλιεργητών και των οικογενειακών γεωργικών εκμεταλλεύσεων·

23. τονίζει τον σημαντικό ρόλο της γεωργίας και των αγροτικών πόρων ως προς τη συγκρότηση υπηρεσιών κοινωνικής και παιδαγωγικής φροντίδας, ιδίως για ευάλωτα άτομα· καλεί την Επιτροπή να προωθήσει κοινωνικές γεωργικές δραστηριότητες, δεδομένου ότι αποτελούν, ιδιαίτερα για τους γεωργούς σε ορεινές περιοχές, μια νέα δυνατότητα εναλλακτικής παροχής υπηρεσιών·

24. τονίζει τη σημασία της πρόσβασης σε διαδικτυακή σύνδεση υψηλής ταχύτητας καθώς και σε ψηφιακές υπηρεσίες, ζητεί δε, πέρα από την ανάπτυξη που συνδέεται καθαρά με τις υποδομές, να υιοθετηθεί μια ολιστική προσέγγιση «ψηφιακών χωριών και περιφερειών» που να προσφέρει βιώσιμο, αξιοπρεπές και φιλικό προς την οικογένεια περιβάλλον·

25. διαπιστώνει ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στις ορεινές περιοχές συναντούν διοικητικά προβλήματα κατά την αίτηση χρηματοδότησης από το ΕΓΤΑΑ· καλεί την Επιτροπή εναρμονίσει τα αντίστοιχα προγράμματα ενίσχυσης, ώστε να εγγυηθεί μια καλύτερη πρόσβαση σε χρηματικούς πόρους καθώς και την επιτυχή υλοποίηση, η οποία εξασφαλίζει στις μικρές κοινότητες μεγαλύτερα οφέλη·

26. ζητεί την εναρμόνιση των μελλοντικών και την απλοποίηση των υφιστάμενων όρων του νομικού πλαισίου όσον αφορά τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις στο σύνολο της περιοχής των Άλπεων, ιδίως στον τομέα της ΚΓΠ· τονίζει τη σημασία που έχει η παροχή ειδικής πρόσθετης ενίσχυσης, η οποία θα εξαρτάται από παράγοντες όπως η αποτίμηση και η κλίση του εδάφους, για να καταστεί δυνατή η βιώσιμη γεωργική εκμετάλλευση απόκρημνων πλαγιών·

27. χαιρετίζει τη δημιουργία ενός μακροπεριφερειακού μοντέλου διακυβέρνησης για την περιοχή των Άλπεων, με σκοπό την προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας μέσω επιμέρους συνεργιών στη γεωργία και τη δασοκομία· θεωρεί από αυτή την άποψη σημαντικό να βελτιωθεί η ανταλλαγή πληροφοριών και εμπειριών μεταξύ των ενώσεων και των οργανώσεων παραγωγών στους τομείς της κτηνοτροφίας, της παραγωγής φυτών και της δασοκομίας με την τακτή διεξαγωγή σχετικών συνεδρίων·

28. τονίζει ότι κατά την ανάπτυξη νέων πρωτοβουλιών πρέπει να προωθούνται περιφερειακές λύσεις και συμμετοχικές δράσεις καθώς και να εναρμονίζονται οι υπάρχουσες με τις νέες πρωτοβουλίες, προκειμένου να μεγιστοποιείται το όφελος για την ορεινή γεωργία στις Άλπεις και να μειώνονται τα διοικητικά εμπόδια· ζητεί κατά τη λήψη όλων των μέτρων της ενωσιακής στρατηγικής για τις Άλπεις να συμμετέχουν άμεσα οι περιφέρειες, οι δήμοι και οι πολίτες, με ιδιαίτερη έμφαση στους ενδιαφερόμενους παράγοντες από τους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας, οι οποίοι πρέπει να διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην υλοποίηση του σχεδίου δράσης της Επιτροπής σε περιφερειακό επίπεδο· επισημαίνει ότι πρέπει να συνεκτιμηθούν η Σύμβαση των Άλπεων, η ενωσιακή πολιτική συνοχής καθώς και υπάρχουσες ενωσιακές πρωτοβουλίες·

29. θεωρεί σημαντικό να εφαρμοστεί η ενωσιακή στρατηγική για τις Άλπεις με τα ήδη υπάρχοντα χρηματοδοτικά μέσα, όπως των διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων 2014-2020, και να μην προβλεφθούν νέα· τονίζει ότι πρέπει να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά για να εφαρμοστεί η στρατηγική με τη βοήθεια βελτιωμένου συντονισμού·

30. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, να επεκτείνουν στο πλαίσιο της αγροτικής αναπτυξιακής πολιτικής για τις μικρές επιχειρήσεις γεωργίας και δασοκομίας τα προγράμματα ενίσχυσης, όπως το INTERREG και το LEADER, προκειμένου να ανταλλάσσονται πληροφορίες και βέλτιστες πρακτικές, να αναπτύξουν συνέργειες μεταξύ αυτών των διαφόρων προγραμμάτων και να επικεντρωθούν σε ένα περιορισμένο και σαφώς καθορισμένο σύνολο προτεραιοτήτων· υπογραμμίζει σε αυτό το πλαίσιο τη σημασία μίας πολυλειτουργικής γεωργίας μικρής κλίμακας στην ορεινή περιοχή των Άλπεων·

31. σημειώνει ότι το ορεινό ανάγλυφο παραμένει εμπόδιο για να έλθουν οι Ευρωπαίοι πολίτες πιο κοντά, και ότι η ΕΕ έχει δεσμευτεί να αυξήσει τη χρηματοδότηση για την δημιουργία υποδομής διασυνοριακών μεταφορών·

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	26.4.2016
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	36 5 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	John Stuart Agnew, Clara Eugenia Aguilera García, Eric Andrieu, Richard Ashworth, José Bové, Paul Brannen, Daniel Buda, Nicola Caputo, Matt Carthy, Viorica Dăncilă, Michel Dantin, Paolo De Castro, Albert Deß, Herbert Dorfmann, Norbert Erdős, Edouard Ferrand, Luke Ming Flanagan, Martin Häusling, Anja Hazekamp, Jan Huitema, Peter Jahr, Jarosław Kalinowski, Zbigniew Kuźmiuk, Philippe Loiseau, Mairead McGuinness, Ulrike Müller, James Nicholson, Maria Noichl, Marijana Petir, Laurenţiu Rebega, Bronis Ropė, Jordi Sebastià, Jasenko Selimovic, Maria Lidia Senra Rodríguez, Czesław Adam Siekierski, Marc Tarabella, Janusz Wojciechowski, Marco Zullo
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Pilar Ayuso, Franc Bogovič, Jean-Paul Denanot, Jens Gieseke, Ivan Jakovčić, Anthea McIntyre, Sofia Ribeiro, Ramón Luis Valcárcel Siso

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ

ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης	16.6.2016
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	25 2 6
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Pascal Arimont, Franc Bogovič, Victor Boştinaru, Mercedes Bresso, Constanze Krehl, Sławomir Kłosowski, Andrew Lewer, Martina Michels, Jens Nilsson, Younous Omarjee, Stanislav Polčák, Liliana Rodrigues, Fernando Ruas, Monika Smolková, Ruža Tomašić, Ramón Luis Valcárcel Siso, Ángela Vallina, Monika Vana, Matthijs van Miltenburg, Kerstin Westphal, Κωνσταντίνος Παπαδάκης, Искра Михайлова
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Andor Deli, Tunne Kelam, Tonino Picula, Claude Rolin, Bronis Ropė, Claudia Schmidt, Remo Sernagiotto, Дамиано Дзофоли
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Dominique Martin, Владимир Уручев, Marco Valli

Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου