ZALECENIE DO DRUGIEGO CZYTANIA dotyczące stanowiska Rady przyjętego w pierwszym czytaniu w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 w odniesieniu do otwarcia rynku krajowych usług kolejowego transportu pasażerskiego

7.12.2016 - (11198/1/2016 – C8-0425/2016 – 2013/0028(COD)) - ***II

Komisja Transportu i Turystyki
Sprawozdawca: Wim van de Camp


Procedura : 2013/0028(COD)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A8-0373/2016
Teksty złożone :
A8-0373/2016
Teksty przyjęte :

PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

dotyczące stanowiska Rady przyjętego w pierwszym czytaniu w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 w odniesieniu do otwarcia rynku krajowych usług kolejowego transportu pasażerskiego

(11198/1/2016– C8-0425/2016 – 2013/0028(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (11198/1/2016 – C8-0425/2016),

–  uwzględniając uzasadnione opinie przedstawione na mocy protokołu nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności przez parlament Litwy, luksemburską Izbę Deputowanych, Pierwszą i Drugą Izbę Parlamentu Niderlandów, Radę Federalną Austrii oraz szwedzki Reichstag, w których stwierdzono, że projekt aktu ustawodawczego nie jest zgodny z zasadą pomocniczości,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 11 lipca 2013 r.[1],

–  uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 8 października 2013 r.[2],

–  uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu[3] dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2013)0028),

–  uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 76 Regulaminu,

–  uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Transportu i Turystyki (A8-0373/2016),

1.  zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu;

2.  zatwierdza oświadczenie załączone do niniejszej rezolucji;

3.  stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady;

4.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

5.  zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

6.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

  • [1]  Dz.U. C 365 z 12.11.2013, s. 122.
  • [2]  Dz.U. C 365 z 5.12.2013, s. 92.
  • [3]  Teksty przyjęte w dniu 26.2.2014, P7_TA(2014)0148.

ZAŁĄCZNIK DO REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ

Oświadczenie Parlamentu Europejskiego w sprawie przenoszenia pracowników

Zgodnie z motywem 14 oraz art. 4 ust. 4a, 4b i 6 państwa członkowskie muszą w pełni przestrzegać przepisów dyrektywy 2001/23/WE w zakresie ochrony praw pracowniczych w przypadku przejęcia przedsiębiorstw i są uprawnione do wykraczania poza zakres stosowania niniejszej dyrektywy przez podejmowanie dodatkowych środków w celu ochrony pracowników zgodnie z prawem Unii, takich jak wymóg obowiązkowego przeniesienia pracowników, nawet jeśli dyrektywa 2001/23/WE nie ma zastosowania.

UZASADNIENIE

1. Filar rynkowy czwartego pakietu kolejowego

Filar rynkowy czwartego pakietu kolejowego obejmuje trzy wnioski ustawodawcze:

1.  wniosek dotyczący zmiany dyrektywy 2012/34/UE w sprawie utworzenia jednolitego europejskiego obszaru kolejowego w odniesieniu do otwarcia rynku krajowych kolejowych przewozów pasażerskich oraz zarządzania infrastrukturą kolejową;

2.  wniosek dotyczący zmiany rozporządzenia nr 1370/2007 w odniesieniu do otwarcia rynku krajowych usług kolejowego transportu pasażerskiego;

3.  wniosek dotyczący uchylenia rozporządzenia nr 1192/69 w sprawie wspólnych zasad normalizujących rachunkowość przedsiębiorstw kolejowych.

2. Wniosek Komisji dotyczący zmiany rozporządzenia nr 1370/2007

Ogólnym celem wniosku Komisji dotyczącego zmiany rozporządzenia (WE) nr 1370/2007 jest poprawa jakości usług kolejowego transportu pasażerskiego i zwiększenie ich wydajności operacyjnej. Powinno to poprawić konkurencyjność i atrakcyjność kolei w stosunku do innych środków transportu oraz zapewnić dalszy rozwój jednolitego europejskiego obszaru kolejowego.

Aby osiągnąć cel ogólny, Komisja przewidziała we wniosku wprowadzenie obowiązkowej procedury przetargowej w odniesieniu do zamówień publicznych, tak by zwiększyć presję konkurencyjną na krajowych rynkach kolejowych. Ma to służyć zwiększeniu wydajności i poprawie jakości kolejowych przewozów pasażerskich. Środkom tym towarzyszą przepisy mające na celu zapewnienie korzystnych warunków ramowych dla konkurencyjnych procedur przetargowych, w tym przepisów dotyczących dostępu do taboru kolejowego.

Wniosek Komisji jest blisko powiązany z proponowanymi poprawkami do dyrektywy 2012/34/UE w sprawie utworzenia jednolitego europejskiego obszaru kolejowego, które wprowadzają prawa swobodnego dostępu dla przedsiębiorstw kolejowych i umacniają przepisy dotyczące kontroli nad zarządzaniem infrastrukturą w celu zwiększenia niedyskryminującego dostępu do infrastruktury kolejowej.

3. Negocjacje międzyinstytucjonalne

Po przyjęciu w dniu 26 lutego 2014 r. stanowiska Parlamentu w pierwszym czytaniu, od października 2015 r. do kwietnia 2016 r., pod przewodnictwem luksemburskiej i holenderskiej prezydencji Rady, odbywały się negocjacje międzyinstytucjonalne mające na celu zawarcie wczesnego porozumienia w drugim czytaniu. Po sześciu rundach rozmów trójstronnych, w dniu 19 kwietnia 2016 r. zespół negocjacyjny Parlamentu osiągnął porozumienie z prezydencją Rady.

Tekst porozumienia został przedstawiony Komisji Transportu i Turystyki (TRAN) i zatwierdzony w dniu 12 lipca 2016 r. Po zatwierdzeniu tekstu przez komisję TRAN, w piśmie skierowanym do przewodniczącego Komitetu Stałych Przedstawicieli (COREPER I) jej przewodniczący poinformował, że zalecił zgromadzeniu plenarnemu, aby zatwierdziło stanowisko Rady w pierwszym czytaniu bez poprawek, pod warunkiem że jest ono zgodne z porozumieniem osiągniętym między obiema instytucjami. W następstwie weryfikacji prawno-językowej w dniu 17 października 2016 r. Rada przyjęła swoje stanowisko w pierwszym czytaniu, zgodnie z porozumieniem.

4. Główne punkty porozumienia

a) Specyfikacje zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych

Właściwe organy będą miały obowiązek jasnego określenia specyfikacji zobowiązań z tytułu świadczenia usługi publicznej w kolejowym transporcie pasażerskim oraz zakresu ich stosowania, wraz z odnośnym obszarem geograficznym. Obejmuje to możliwość zgrupowania przez właściwe organy usług pokrywających koszty z usługami niepokrywającymi kosztów. Określając te specyfikacje, właściwe organy będą musiały przestrzegać zasady proporcjonalności, zgodnie z prawem Unii. Specyfikacje zobowiązań z tytułu świadczenia usługi publicznej muszą być spójne z celami polityki określonymi w dokumentach dotyczących polityki transportu publicznego w państwach członkowskich. Ten nowy obowiązek ma zastosowanie wobec wszystkich rodzajów transportu lądowego objętych rozporządzeniem.

b) Rekompensata wyniku finansowego netto z tytułu obowiązków świadczenia usługi publicznej

Właściwe organy będą musiały zapewnić, by specyfikacje obowiązków świadczenia usługi publicznej i powiązane rekompensaty wyniku finansowego netto wynikającego z tych obowiązków świadczenia usługi publicznej osiągnęły cele polityki transportu publicznego w sposób opłacalny. Ponadto konieczne będzie określenie rekompensaty na takim poziomie, jaki gwarantuje stabilność finansową świadczenia usług publicznych w zakresie transportu pasażerskiego, zgodnie z wymogami określonymi w polityce transportu publicznego w perspektywie długoterminowej.

c) Przepisy socjalne

Wykonując umowy o świadczenie usług publicznych, podmioty świadczące te usługi będą musiały przestrzegać obowiązków wynikających z prawa socjalnego i prawa pracy ustanowionych na mocy prawa Unii, prawa krajowego lub układów zbiorowych. Dyrektywa Rady 2001/23 o przejęciach przedsiębiorstw będzie miała zastosowanie do zmiany podmiotu świadczącego usługi publiczne w przypadku gdy taka zmiana stanowi przejęcie przedsiębiorstwa w rozumieniu tej dyrektywy. Jeżeli właściwe organy wymagają, by podmioty świadczące usługi publiczne przestrzegały określonych norm jakości i norm socjalnych, normy te, wraz z prawami i obowiązkami związanymi przejęciem pracowników, muszą być zawarte w dokumentacji przetargowej i w umowach o świadczenie usług publicznych.

d) Udzielanie informacji

Podmioty świadczące usługi publiczne i zarządcy infrastruktury będą zobowiązani do udzielania właściwym organom informacji, które są niezbędne do przetargów na przyszłe umowy o świadczenie usług publicznych, w tym informacji o popycie ze strony pasażerów, opłatach, kosztach i przychodach, a także o specyfice infrastruktury. Informacje te muszą być udostępniane zainteresowanym stronom w ramach przygotowania ofert, przy jednoczesnym zapewnieniu uzasadnionej ochrony poufnych informacji handlowych.

e) Specyfika kolei w kontekście wewnętrznego udzielania zamówień

W przypadku gdy grupa właściwych organów lokalnych udzieli zamówienia na świadczenie usług publicznego kolejowego transportu pasażerskiego, każdy lokalny właściwy organ musi posiadać własny obszar kompetencji, który nie pokrywa się z zakresem krajowym, a zawarte umowy o świadczenie usług publicznych mogą jedynie pokrywać potrzeby transportowe aglomeracji miejskich lub obszarów wiejskich, lub obu tych stref.

f) Uproszczona, niedyskryminująca i przejrzysta procedura

W przypadku gdy po ogłoszeniu zamiaru udzielenia zamówienia na świadczenie usług publicznych właściwy organ otrzyma tylko jedną ofertę, może on postępować zgodnie z uproszczoną procedurą polegającą na negocjacjach z tym jedynym oferentem.

g) Udzielanie zamówień na świadczenie usług publicznych

Zamówienia na świadczenie usług publicznych dotyczących kolei muszą być przyznawane w oparciu o konkurencyjną procedurę przetargową. W rozporządzeniu przewidziano jednak odstępstwa od tej zasady, które umożliwiają bezpośrednie udzielenia zamówienia lub zastosowanie uproszczonej procedury w następujących przypadkach:

  Wyjątkowe okoliczności: w ramach przetargu właściwy organ może bezpośrednio zawrzeć umowę o świadczenie usług publicznych na maksymalny okres 5 lat, na przykład gdy właściwy organ prowadzi już szereg innych konkurencyjnych przetargów, które mogłyby wpłynąć na liczbę i jakość ofert, jakie spodziewa się otrzymać, lub gdy właściwy organ potrzebuje zmienić zakres umowy o świadczenie usług publicznych.

  Umowy o świadczenie usług publicznych de minimis: Średnia roczna wartość lub wielkość świadczenia usług publicznych w zakresie kolejowego transportu pasażerskiego w skali roku są niższe niż progi określone w rozporządzeniu (7,5 mln EUR rocznie lub 500 000 km).

  Odstępstwo dotyczące wykonania: W przypadku gdy właściwy organ uzna, że bezpośrednie udzielenie zamówienia jest uzasadnione istotnymi cechami strukturalnymi i geograficznymi danego rynku i sieci, a w szczególności ich wielkością, charakterystyką popytu, złożonością sieci, odseparowaniem pod względem technicznym i geograficznym oraz usługami objętymi umową[1], oraz w przypadku gdy skutkiem takiej umowy byłaby poprawa jakości usług lub efektywności kosztowej w porównaniu z poprzednio udzielonym zamówieniem na świadczenie usługi publicznej. Właściwy organ będzie musiał opublikować uzasadnienie tej decyzji. Będzie on również zobowiązany do określenia wymiernych, przejrzystych i możliwych do sprawdzenia wymogów dotyczących wyników i do okresowego dokonywania oceny, a także do publikowania informacji, czy podmiot świadczący usługi spełnia te wymogi.

  Zarządca infrastruktury i podmiot świadczący usługi publiczne na mocy umowy jest tą samą osobą, a infrastruktura jest wyłączona z zakresu dyrektywy nr 2012/34/UE zgodnie z wymogami niezależności dotyczącymi zarządcy infrastruktury.

h) Ograniczenie liczby zamówień przyznanych temu samemu podmiotowi.

Przed rozpoczęciem procedury przetargowej właściwy organ może podjąć decyzję o ograniczeniu liczby części umów, które mogą być udzielone temu samemu przedsiębiorstwu kolejowemu. Ma to na celu zwiększenie konkurencji.

i) Dostęp do taboru kolejowego

W ramach przygotowywania procedury przetargowej właściwy organ będzie musiał ocenić sytuację w zakresie dostępu do taboru kolejowego dla wszystkich potencjalnych oferentów i opublikować tę ocenę. Po przeprowadzeniu ww. oceny właściwe organy mogą zadecydować o podjęciu odpowiednich środków na rzecz zapewnienia dostępu do taboru. Środki te obejmują: stworzenie puli taboru kolejowego, zapewnienie gwarancji finansowania taboru lub zobowiązanie do przejęcia taboru na koniec umowy.

j) Wejście w życie/okres przejściowy

Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia. Nowe przepisy dotyczące udzielania zamówień na usługi publiczne i odstępstwo dotyczące wykonania będą miały zastosowanie od dnia 3 grudnia 2019 r. Postanowienia art. 5 ust. 6 dopuszczające bezpośrednie udzielenia zamówienia bez żadnych ograniczeń przestaną obowiązywać już 6 lat po wejściu w życie rozporządzenia. Umowy zawarte zgodnie z art. 5 ust. 6 mogą obowiązywać do czasu ich wygaśnięcia, lecz nie dłużej niż przez okres 10 lat.

5. Zalecenie

Ponieważ stanowisko Rady w pierwszym czytaniu jest zgodne z porozumieniem osiągniętym w trakcie rozmów trójstronnych, sprawozdawca zaleca komisji przyjęcie go bez dalszych poprawek.

  • [1]  Warunek ten nie ma zastosowania do państw członkowskich, w których w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia maksymalny roczny wolumen wynosi poniżej 23 milionów pociągokilometrów, i które na szczeblu krajowym mają tylko jeden właściwy organ i jedną umowę o świadczenie usług publicznych obejmującą całą sieć.

PROCEDURA W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

Tytuł

Zmiana rozporządzenia (WE) nr 1370/2007 w odniesieniu do otwarcia rynku krajowych usług kolejowego transportu pasażerskiego

Odsyłacze

11198/1/2016 – C8-0425/2016 – 2013/0028(COD)

Data pierwszego czytania w Parlamencie Europejskim - Numer P

26.2.2014                     T7-0148/2014

Wniosek Komisji

COM(2013)0028 - C7-0024/2013

Data ogłoszenia na posiedzeniu wpłynięcia stanowiska Rady w pierwszym czytaniu

27.10.2016

Komisja przedmiotowo właściwa

       Data ogłoszenia na posiedzeniu

TRAN

27.10.2016

 

 

 

Sprawozdawcy

       Data powołania

Wim van de Camp

13.10.2014

 

 

 

Rozpatrzenie w komisji

10.11.2016

 

 

 

Data przyjęcia

5.12.2016

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

30

15

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Daniela Aiuto, Lucy Anderson, Marie-Christine Arnautu, Inés Ayala Sender, Georges Bach, Deirdre Clune, Michael Cramer, Andor Deli, Karima Delli, Isabella De Monte, Ismail Ertug, Jacqueline Foster, Bruno Gollnisch, Tania González Peñas, Dieter-Lebrecht Koch, Merja Kyllönen, Miltiadis Kyrkos, Bogusław Liberadzki, Peter Lundgren, Marian-Jean Marinescu, Georg Mayer, Gesine Meissner, Renaud Muselier, Jens Nilsson, Salvatore Domenico Pogliese, Tomasz Piotr Poręba, Gabriele Preuß, Christine Revault D’Allonnes Bonnefoy, Dominique Riquet, Massimiliano Salini, David-Maria Sassoli, Claudia Schmidt, Keith Taylor, Pavel Telička, István Ujhelyi, Wim van de Camp, Janusz Zemke, Roberts Zīle

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Daniel Dalton, Maria Grapini, Werner Kuhn, Ramona Nicole Mănescu, Matthijs van Miltenburg

Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Fabio De Masi, Jeroen Lenaers

Data złożenia

7.12.2016