SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niektórych dozwolonych sposobów korzystania z utworów i innych przedmiotów chronionych prawem autorskim i prawami pokrewnymi z korzyścią dla osób niewidomych, osób słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem, oraz w sprawie zmiany dyrektywy 2001/29/WE w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym
28.3.2017 - (COM(2016)0596 – C8-0381/2016 – 2016/0278(COD)) - ***I
Komisja Prawna
Sprawozdawca: Max Andersson
PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niektórych dozwolonych sposobów korzystania z utworów i innych przedmiotów chronionych prawem autorskim i prawami pokrewnymi z korzyścią dla osób niewidomych, osób słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem, oraz w sprawie zmiany dyrektywy 2001/29/WE w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym
(COM(2016)0596 – C8-0381/2016 – 2016/0278(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2016)0596),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C8-0381/2016),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 25 stycznia 2017 r.[1],
– uwzględniając art. 59 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej oraz opinie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Kultury i Edukacji oraz Komisji Petycji (A8-0097/2017),
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;
2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;
3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.
Poprawka 1 Wniosek dotyczący dyrektywy Umocowanie 1 a (nowe) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
– uwzględniając Protokół (nr 2) do Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w sprawie stosowania zasady pomocniczości i proporcjonalności, |
Poprawka 2 Wniosek dotyczący dyrektywy Umocowanie 1 b (nowe) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
– uwzględniając art. 26 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i Konwencję Organizacji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych (UNCRPD); |
Poprawka 3 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 2 a (nowy) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
(2a) Karta praw podstawowych Unii Europejskiej gwarantuje prawo do informacji (art. 11) i prawo do nauki (art. 14). |
4 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 3 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(3) Osoby niewidome, słabowidzące i osoby z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem nadal napotykają liczne bariery w dostępie do książek i innych materiałów drukowanych, które podlegają ochronie prawa autorskiego i praw pokrewnych. Należy podjąć działania, aby zwiększyć dostępność utworów w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym oraz poprawić obieg tych utworów na rynku wewnętrznym. |
(3) Osoby niewidome, słabowidzące i osoby z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem nadal napotykają liczne bariery w dostępie do książek i innych materiałów drukowanych, które podlegają ochronie prawa autorskiego i praw pokrewnych. Mając na uwadze, że zapewnienie osobom niepełnosprawnym prawa dostępu do informacji i prawa do udziału w życiu kulturalnym, gospodarczym i społecznym, na równych zasadach z innymi osobami, leży w interesie społecznym, należy podjąć działania, aby zwiększyć dostępność utworów w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym oraz poprawić obieg tych utworów na rynku wewnętrznym, na warunkach ustanowionych w niniejszej dyrektywie, w celu zapewnienia dostępu do wiedzy i informacji. |
Poprawka 5 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 4 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(4) Traktat z Marrakeszu o ułatwieniu dostępu do opublikowanych utworów osobom niewidomym, słabowidzącym i osobom z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem („traktat”) został w imieniu Unii podpisany w dniu 30 kwietnia 2014 r23. Jego celem jest poprawa dostępności utworów i innych chronionych przedmiotów praw autorskich w dostępnych formatach dla osób niewidomych, słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem. Traktat z Marrakeszu zobowiązuje umawiające się strony do zapewnienia wyjątków i ograniczeń względem praw posiadaczy praw autorskich i praw pokrewnych w celu tworzenia i rozpowszechniania kopii niektórych utworów i innych przedmiotów objętych ochroną w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym, a także umożliwienia transgranicznej wymiany takich kopii. Zawarcie traktatu z Marrakeszu przez Unię wymaga dostosowania unijnego prawa poprzez ustanowienie obowiązkowego wyjątku w odniesieniu do zastosowań, utworów i beneficjentów objętych traktatem. Niniejsza dyrektywa w zharmonizowany sposób wypełnia obowiązki, które Unia musi spełnić na mocy traktatu z Marrakeszu , w celu zapewnienia, aby środki te były stosowane jednolicie na całym rynku wewnętrznym. |
(4) Traktat z Marrakeszu o ułatwieniu dostępu do opublikowanych utworów osobom niewidomym, słabowidzącym i osobom z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem („traktat”) został w imieniu Unii podpisany w dniu 30 kwietnia 2014 r.23, a już w 2013 r. przyjęła go Światowa Organizacja Własności Intelektualnej. Jego celem jest poprawa dostępności i transgranicznej wymiany utworów i innych chronionych przedmiotów praw autorskich w dostępnych formatach dla osób niewidomych, słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem. Traktat z Marrakeszu zobowiązuje umawiające się strony do zapewnienia wyjątków i ograniczeń względem praw posiadaczy praw autorskich i praw pokrewnych w celu tworzenia i rozpowszechniania kopii niektórych utworów i innych przedmiotów objętych ochroną w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym, a także umożliwienia transgranicznej wymiany takich kopii. Zawarcie traktatu z Marrakeszu przez Unię wymaga dostosowania unijnego prawa poprzez ustanowienie obowiązkowego i ujednoliconego wyjątku w odniesieniu do zastosowań, utworów i beneficjentów objętych traktatem. Niniejsza dyrektywa w zharmonizowany sposób wypełnia obowiązki, które Unia musi spełnić na mocy traktatu z Marrakeszu, w celu zapewnienia, aby środki te były stosowane jednolicie na całym rynku wewnętrznym. |
_________________ |
_________________ |
23 Decyzja Rady 2014/221/UE z dnia 14 kwietnia 2014 r. w sprawie podpisania, w imieniu Unii Europejskiej, Traktatu z Marrakeszu o ułatwieniu dostępu do opublikowanych utworów osobom niewidomym, niedowidzącym i cierpiącym na inne zaburzenia odczytu druku, (Dz.U. L 115 z 17.4.2014, s. 1). |
23 Decyzja Rady 2014/221/UE z dnia 14 kwietnia 2014 r. w sprawie podpisania, w imieniu Unii Europejskiej, Traktatu z Marrakeszu o ułatwieniu dostępu do opublikowanych utworów osobom niewidomym, niedowidzącym i cierpiącym na inne zaburzenia odczytu druku (Dz.U. L 115 z 17.4.2014, s. 1). |
Poprawka 6 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 5 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(5) Beneficjentami tej dyrektywy są osoby niewidome, osoby mające ograniczoną zdolność postrzegania lub czytania niepoddającą się korekcji w takim stopniu, aby funkcja wzroku tej osoby stała się zasadniczo równoważna z funkcją wzroku osoby nieposiadającej takiego ograniczenia lub takiej niepełnosprawności, lub osoby z ograniczoną zdolnością postrzegania lub czytania, w tym także z dysleksją, które to niepełnosprawności uniemożliwiają im czytanie dzieł drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu jak czynią to osoby bez niepełnosprawności; bądź też osoby, które te nie są w stanie trzymać książki bądź posługiwać się nią lub też skupić wzroku bądź poruszać oczami w stopniu umożliwiającym czytanie w normalnych okolicznościach z powodu niepełnosprawności fizycznej. Celem środków wprowadzonych na mocy niniejszej dyrektywy jest poprawa dostępności książek, czasopism, gazet, magazynów oraz innych tekstów pisanych, partytur muzycznych i innych materiałów drukowanych, w tym w formie dźwiękowej, analogowych bądź cyfrowych, w formatach, dzięki którym te utwory i inne przedmioty objęte ochroną stają się dostępne dla tych osób zasadniczo w takim samym stopniu jak dla osób bez ograniczenia lub niepełnosprawności. Do formatów umożliwiających dostęp należą: druk alfabetem Braille’a, duży druk, książki mówione i książki elektroniczne oraz programy radiowe. |
(5) Beneficjentami tej dyrektywy są osoby niewidome, osoby mające ograniczoną zdolność postrzegania lub czytania niepoddającą się korekcji w takim stopniu, aby funkcja wzroku tej osoby stała się zasadniczo równoważna z funkcją wzroku osoby nieposiadającej takiego ograniczenia lub takiej niepełnosprawności, lub osoby z ograniczoną zdolnością postrzegania lub czytania, w tym także z dysleksją, lub też w związku z innymi trudnościami w uczeniu się, które to niepełnosprawności uniemożliwiają im czytanie utworów drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu, jak czynią to osoby bez niepełnosprawności, bądź też osoby, które nie są w stanie trzymać książki bądź posługiwać się nią lub też skupić wzroku bądź poruszać oczami w stopniu umożliwiającym czytanie w normalnych okolicznościach z powodu niepełnosprawności fizycznej. Celem środków wprowadzonych na mocy niniejszej dyrektywy jest zatem poprawa dostępności książek, w tym książek elektronicznych, czasopism, gazet, magazynów oraz innych tekstów pisanych, partytur muzycznych i innych materiałów drukowanych, w tym w formie dźwiękowej, analogowych bądź cyfrowych, internetowych lub pozainternetowych, w formatach, dzięki którym te utwory i inne przedmioty objęte ochroną stają się dostępne dla tych osób zasadniczo w takim samym stopniu jak dla osób bez ograniczenia lub niepełnosprawności. Do formatów umożliwiających dostęp należą również: druk alfabetem Braille’a, duży druk, książki mówione i książki elektroniczne oraz programy radiowe. |
Poprawka 7 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 6 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(6) W dyrektywie należy zatem określić obowiązkowe wyjątki od praw, które są zharmonizowane przez prawo Unii i mają znaczenie w odniesieniu do zastosowań i utworów objętych zakresem stosowania traktatu z Marrakeszu. Obejmują one w szczególności prawa do zwielokrotniania utworu, jego publicznego udostępniania, podawania do publicznej wiadomości, dystrybucji i użyczenia, zgodnie z dyrektywą 2001/29/WE, dyrektywą 2006/115/WE i dyrektywą 2009/24/WE, a także związane z nimi prawa określone w dyrektywie 96/9/WE. Zakres wyjątków i ograniczeń wymagany traktatem z Marrakeszu obejmuje również utwory w formie dźwiękowej, takie jak książki mówione, konieczne jest zatem, aby wyjątki te miały zastosowanie także do praw pokrewnych. |
(6) W dyrektywie należy zatem określić obowiązkowe wyjątki od praw, które są zharmonizowane przez prawo Unii i mają znaczenie w odniesieniu do zastosowań i utworów objętych zakresem stosowania traktatu z Marrakeszu. Obejmują one w szczególności prawa do zwielokrotniania utworu, jego publicznego udostępniania, podawania do publicznej wiadomości, dystrybucji i użyczenia, zgodnie z dyrektywą 2001/29/WE, dyrektywą 2006/115/WE i dyrektywą 2009/24/WE, a także związane z nimi prawa określone w dyrektywie 96/9/WE. Zakres wyjątków i ograniczeń wymagany traktatem z Marrakeszu obejmuje również utwory w formie dźwiękowej, takie jak książki mówione, konieczne jest zatem, aby wyjątki te miały zastosowanie także do praw pokrewnych. Stosowanie wyjątków przewidzianych w niniejszej dyrektywie powinno odbywać się z zastrzeżeniem innych przewidzianych przez państwa członkowskie wyjątków na rzecz osób niepełnosprawnych. |
Poprawka 8 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 8 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(8) W ramach obowiązkowego wyjątku należy także ograniczyć prawo do zwielokrotniania utworu, tak aby umożliwić wszelkie działania, które są niezbędne w celu dokonania takiej zmiany bądź takiego przekształcenia lub dostosowania utworu lub innego przedmiotu, które umożliwiają wyprodukowanie kopii utworu w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym. Obejmuje to zapewnienie rozwiązań umożliwiających odczytywanie informacji w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym. |
(8) W ramach obowiązkowego wyjątku konieczne jest także ograniczenie prawa do zwielokrotniania utworu, tak aby umożliwić wszelkie działania, które są niezbędne w celu dokonania takiej zmiany bądź takiego przekształcenia lub dostosowania utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, które umożliwiają wyprodukowanie kopii utworu w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym. Obejmuje to zapewnienie rozwiązań umożliwiających odczytywanie informacji w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym, a także działania niezbędne do dostosowania istniejących publikacji, które są już dostępne dla niektórych kategorii beneficjentów, do potrzeb innych beneficjentów, którzy wymagają innych formatów, by uzyskać odpowiedni dostęp do utworu. Należy umożliwić wypożyczanie utworu beneficjentom. |
Uzasadnienie | |
Niniejsza poprawka ma na celu doprecyzowanie „niezbędnych działań” dozwolonych na zasadzie wyjątku określonego w art. 3. Dany format pliku może być dostępny dla niektórych kategorii osób niepełnosprawnych (np. osób słabowidzących), ale nie dla innych (np. osób z dysleksją). W tym przypadku, chociaż nie zachodzi potrzeba przekształcania pliku dla beneficjenta, który jest niewidomy lub słabowidzący, konieczne jest przekształcenie go, by udostępnić utwór osobie z dysleksją. Należy również zapewnić możliwość wypożyczania. | |
Poprawka 9 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 9 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(9) Wyjątek ten powinien umożliwiać upoważnionym podmiotom wytwarzanie i rozpowszechnianie w internecie i poza nim w obrębie Unii kopii utworów lub innych przedmiotów objętych niniejszą dyrektywą w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym. |
(9) Wyjątek ten powinien umożliwiać upoważnionym podmiotom wytwarzanie i rozpowszechnianie w internecie i poza nim w obrębie Unii kopii utworów lub innych przedmiotów objętych niniejszą dyrektywą w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym, zgodnie z właściwym obowiązującym prawodawstwem Unii. W dyrektywie nie przewidziano nałożenia na upoważnione podmioty obowiązku rozpowszechniania kopii. |
Poprawka 10 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 9 a (nowy) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
(9a) W przypadku gdy rynek nie jest w stanie zapewnić dostępu, rola podmiotów praw autorskich w udostępnianiu własnych utworów osobom słabowidzącym lub osobom z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem jest równie ważna, jak wyjątki przewidziane w niniejszej dyrektywie, w celu poprawy dostępności utworów tekstowych. |
Uzasadnienie | |
Nowy motyw odnosi się do motywu traktatu z Marrakeszu. Przypomina o tym, że odpowiednie ograniczenia i wyjątki są równie ważne, jak rola podmiotów praw w udostępnianiu utworów osobom niedowidzącym, aby położyć kres brakowi książek, z powodu którego cierpią miliony osób niewidomych i słabowidzących. | |
Poprawka 11 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 9 b (nowy) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
(9b) Aby sprzyjać wymianie między państwami członkowskimi, należy utworzyć jedną publicznie dostępną internetową bazę danych, zarządzaną przez Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO), zawierającą informacje na temat upoważnionych podmiotów i dane bibliograficzne dotyczące utworów – wyprodukowanych i udostępnionych przez upoważnione podmioty – w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym. Ta baza danych powinna również zawierać informacje o publikacjach dostępnych od początku w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym, tzn. publikacjach opracowanych przez wydawców w takim formacie, i powinna być interoperacyjna z bazą danych ABC TIGAR (Trusted Intermediary Global Accessible Resources), znajdującą się na serwerze WIPO. |
Uzasadnienie | |
W nowym motywie wzywa się Komisję Europejską do ułatwienia wymiany informacji przez utworzenie jednej bazy danych kopii utworów w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym, w tym dostępnych książek wydawanych bezpośrednio przez wydawców w takim formacie. Inicjatywa ta powinna opierać się na istniejącej ogólnoświatowej bazie danych stworzonej przez Konsorcjum Książek w Formacie Umożliwiającym Dostęp Osobom Niepełnosprawnym i znajdującej się na serwerze WIPO, a także być z nią interoperacyjna. | |
Poprawka 12 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 11 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(11) Ze względu na szczególny charakter tego wyjątku, jego ukierunkowany zakres oraz potrzebę zagwarantowania beneficjentom pewności prawa nie należy pozwalać państwom członkowskim na nakładanie dodatkowych wymogów dotyczących zastosowania wyjątku, takich jak systemy rekompensat lub uprzednia weryfikacja dostępności na rynku kopii w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym. |
(11) Ze względu na szczególny charakter tego wyjątku, jego ukierunkowany zakres oraz potrzebę zagwarantowania beneficjentom pewności prawa nie należy pozwalać państwom członkowskim na nakładanie dodatkowych wymogów dotyczących zastosowania wyjątku, takich jak systemy rekompensat lub uprzednia weryfikacja dostępności na rynku kopii w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym. Takie dodatkowe wymogi wiązałyby się z ryzykiem działania sprzecznego z celem, jaki przyświecał wprowadzeniu wyjątków przewidzianych w niniejszej dyrektywie, oraz sprzecznego z celem ułatwienia transgranicznej wymiany na rynku wewnętrznym kopii w specjalnych formatach. |
Poprawka 13 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 12 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(12) Wszelkie przetwarzanie danych osobowych na mocy niniejszej dyrektywy powinno odbywać się z zachowaniem praw podstawowych, w tym prawa do poszanowania prywatności i życia rodzinnego oraz prawa do ochrony danych osobowych zgodnie z art. 7 i 9 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej oraz być zgodne z dyrektywą 95/46/WE, która reguluje przetwarzanie danych osobowych przez upoważnione podmioty w ramach niniejszej dyrektywy i pod nadzorem właściwych organów państw członkowskich, w szczególności niezależnych organów publicznych wyznaczonych przez państwa członkowskie.. |
(12) Wszelkie przetwarzanie danych osobowych na mocy niniejszej dyrektywy powinno odbywać się z zachowaniem praw podstawowych, w tym prawa do poszanowania prywatności i życia rodzinnego oraz prawa do ochrony danych osobowych, zgodnie z art. 7 i 8 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, oraz być zgodne z dyrektywami Parlamentu Europejskiego i Rady 95/46/WE1a i 2002/58/EC1b oraz z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/6791c, które regulują przetwarzanie danych osobowych przez upoważnione podmioty w ramach niniejszej dyrektywy i pod nadzorem właściwych organów państw członkowskich, w szczególności niezależnych organów publicznych wyznaczonych przez państwa członkowskie. |
|
_________________ |
|
1a Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31). |
|
1b Dyrektywa 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej) (Dz.U. L 201 z 31.7.2002, s. 37). |
|
1c Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1). |
Poprawka 14 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 13 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(13) Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, której stroną jest UE, zapewnia osobom niepełnosprawnym prawo dostępu do informacji i prawo do udziału w życiu kulturalnym, gospodarczym i społecznym, na równych zasadach z innymi osobami. Konwencja zobowiązuje strony do podejmowania wszelkich odpowiednich kroków, zgodnie z prawem międzynarodowym, aby przepisy chroniące prawa własności intelektualnej nie stanowiły nieuzasadnionej i dyskryminującej przeszkody w dostępie osób niepełnosprawnych do materiałów kulturalnych. |
(13) Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych, której stroną jest Unia i która jest wiążąca dla państw członkowskich Unii, zapewnia osobom niepełnosprawnym prawo dostępu do informacji i prawo do udziału w życiu kulturalnym, gospodarczym i społecznym, na równych zasadach z innymi osobami. Konwencja zobowiązuje strony do podejmowania wszelkich odpowiednich kroków, zgodnie z prawem międzynarodowym, aby przepisy chroniące prawa własności intelektualnej nie stanowiły nieuzasadnionej i dyskryminującej przeszkody w dostępie osób niepełnosprawnych do materiałów kulturalnych. |
Poprawka 15 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 14 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(14) Zgodnie z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej Unia uznaje i szanuje prawo osób niepełnosprawnych do korzystania ze środków mających zapewnić im samodzielność, integrację społeczną i zawodową oraz udział w życiu społeczności. |
(14) Karta praw podstawowych Unii Europejskiej zakazuje wszelkiej dyskryminacji, w tym ze względu na niepełnosprawność, oraz przewiduje, że Unia uznaje i szanuje prawo osób niepełnosprawnych do korzystania ze środków mających zapewnić im samodzielność, integrację społeczną i zawodową oraz udział w życiu społeczności. |
Poprawka 16 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 15 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(15) Celem przyjęcia niniejszej dyrektywy jest zapewnienie przez Unię beneficjentom dostępu do książek i innych materiałów drukowanych w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym. Niniejsza dyrektywa stanowi zatem zasadniczy pierwszy krok do poprawy dostępu osób niepełnosprawnych do utworów. |
(15) Celem przyjęcia niniejszej dyrektywy jest zapewnienie przez Unię beneficjentom dostępu do książek i innych materiałów drukowanych w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym na całym rynku wewnętrznym. Niniejsza dyrektywa stanowi zatem zasadniczy pierwszy krok do poprawy dostępu osób niepełnosprawnych do utworów. |
Poprawka 17 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 16 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(16) Komisja będzie monitorować skutki wprowadzenia niniejszej dyrektywy. Częścią tego procesu będzie dokonana przez Komisję ocena dostępności w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym utworów i innych przedmiotów praw autorskich, innych niż objęte niniejszą dyrektywą, a także dostępności utworów i innych przedmiotów objętych ochroną w formatach umożliwiających dostęp osobom z innymi niepełnosprawnościami. Komisja będzie bacznie śledzić rozwój sytuacji. W razie potrzeby można rozważyć zmiany zakresu niniejszej dyrektywy. |
(16) Komisja będzie monitorować skutki wprowadzenia niniejszej dyrektywy. Częścią tego procesu będzie dokonana przez Komisję ocena dostępności w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym utworów i innych przedmiotów praw autorskich, innych niż objęte niniejszą dyrektywą, a także dostępności utworów i innych przedmiotów objętych ochroną w formatach umożliwiających dostęp osobom z innymi niepełnosprawnościami. Komisja będzie bacznie śledzić rozwój sytuacji, aby w pełni zagwarantować osiągnięcie celów kulturalnych i społecznych niniejszej dyrektywy. W razie potrzeby można rozważyć zmiany zakresu niniejszej dyrektywy, zgodnie ze sprawozdaniem przedstawionym przez Komisję na mocy art. 7 niniejszej dyrektywy, poprzedzone studium wykonalności w sprawie wprowadzenia innych podobnych wyjątków dla osób z innymi rodzajami niepełnosprawności. |
Poprawka 18 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 18 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(18) Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Przepisy niniejszej dyrektywy należy interpretować i stosować zgodnie z tymi prawami i zasadami. |
(18) Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej i w Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych. Przepisy niniejszej dyrektywy należy interpretować i stosować zgodnie z tymi prawami i zasadami. |
Poprawka 19 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 20 a (nowy) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
(20a) Państwa członkowskie powinny dokonać transpozycji niniejszej dyrektywy w okresie sześciu miesięcy od jej wejścia w życie, tak by prawa osób niepełnosprawnych uznane w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej i Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych były jak najszybciej stosowane. |
Uzasadnienie | |
Poprawka służy uwzględnieniu postanowień art. 4 ust. 3 i art. 10 traktatu z Marrakeszu dotyczących wdrażania tego traktatu. | |
Poprawka 20 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 1 – akapit 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
W niniejszej dyrektywie określa się zasady wykorzystywania niektórych utworów i innych przedmiotów chronionych prawem autorskim bez zezwolenia podmiotu praw autorskich z korzyścią dla osób niewidomych, słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem. |
W niniejszej dyrektywie określa się zasady wykorzystywania niektórych utworów i innych przedmiotów chronionych prawem autorskim bez zezwolenia podmiotu praw autorskich z korzyścią dla osób niewidomych, słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem. Celem jest skuteczne zagwarantowanie tym osobom prawa do uczestnictwa w życiu kulturalnym, gospodarczym i społecznym na równi z pozostałymi osobami. |
Poprawka 21 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
1) „utwór i inny przedmiot objęty ochroną” oznacza utwór w postaci książki, czasopisma, gazety, magazynu lub innego tekstu pisanego, w tym partytur muzycznych, oraz związanych z nimi ilustracji, we wszelkich formach, w tym w formach dźwiękowych takich jak książki mówione, który to utwór jest chroniony prawami autorskimi lub pokrewnymi i został zgodnie z prawem opublikowany lub w inny sposób podany do publicznej wiadomości; |
1) „utwór i inny przedmiot objęty ochroną” oznacza utwór w postaci książki, czasopisma, gazety, magazynu lub innego tekstu pisanego, w tym partytur muzycznych, oraz związanych z nimi ilustracji, we wszelkich formach, w tym w formach dźwiękowych takich jak książki mówione, oraz w formatach cyfrowych, takich jak książki elektroniczne, który to utwór jest chroniony prawami autorskimi lub pokrewnymi i został zgodnie z prawem opublikowany lub w inny sposób podany do publicznej wiadomości; |
Poprawka 22 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 2 – wprowadzenie | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(2) „beneficjent” oznacza: |
(2) „beneficjent” oznacza każdą z następujących osób niezależnie od jakiegokolwiek innego rodzaju niepełnosprawności: |
Poprawka 23 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 2 – litera c | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
c) osobę, która ma ograniczoną zdolność postrzegania lub czytania niepoddającą się korekcji, w tym dysleksję, która w związku z tym nie jest w stanie czytać utworów drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu, co osoby nieposiadające takiego ograniczenia lub takiej niepełnosprawności; lub |
c) osobę, która ma ograniczoną zdolność postrzegania lub czytania niepoddającą się korekcji, w tym dysleksję, lub wszelkie inne trudności w uczeniu się, i która w związku z tym nie jest w stanie czytać utworów drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu, co osoby nieposiadające takiego ograniczenia lub takiej niepełnosprawności; lub |
Poprawka 24 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 3 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
3) „kopia utworu w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym” to kopia utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną w inny sposób lub w innej formie, która zapewnia beneficjentowi dostęp do utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, w tym umożliwiająca danej osobie dostęp równie skuteczny i wygodny jak ten, z którego korzystają osoby bez niepełnosprawności wzroku lub którejkolwiek z niepełnosprawności, o których mowa w ust. 2; |
3) „kopia utworu w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym” to kopia utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną w inny sposób lub w innej formie, która zapewnia beneficjentowi dostęp do utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, w tym umożliwiająca danej osobie dostęp równie skuteczny i wygodny jak ten, z którego korzystają osoby bez jakiegokolwiek upośledzenia lub jakiejkolwiek niepełnosprawności, o których mowa w ust. 2; |
Poprawka 25 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 4 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
4) „upoważniony podmiot” oznacza organizację prowadzącą na zasadzie niedochodowej jako główną działalność lub jedno ze swoich głównych działań bądź zadań leżących w interesie publicznym działalność na rzecz beneficjentów w zakresie edukacji, szkoleń, czytania adaptacyjnego lub dostępu do informacji. |
4) „upoważniony podmiot” oznacza organizację upoważnioną lub uznaną przez państwo członkowskie, w którym organizacja ta ma siedzibę, do prowadzenia na zasadzie niedochodowej jako głównej działalności lub jednego ze swoich głównych działań bądź zadań leżących w interesie publicznym działalności na rzecz beneficjentów w zakresie edukacji, szkoleń, czytania adaptacyjnego lub dostępu do informacji. |
Poprawka 26 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 3 – ustęp 1 – akapit 1 – litera a | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
a) beneficjent lub osoba działająca w jego imieniu sporządził lub sporządziła kopię utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym do wyłącznego wykorzystania przez beneficjenta, oraz |
a) beneficjent lub osoba działająca zgodnie z prawem w jego imieniu sporządził lub sporządziła kopię utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym do wyłącznego wykorzystania przez beneficjenta, oraz |
Poprawka 27 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 3 – akapit 3 – punkt 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
3. Art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 4 akapity pierwszy, drugi, trzeci i piąty dyrektywy 2001/29/WE mają zastosowanie do wyjątków określonych w ust. 1 niniejszego artykułu. |
3. Art. 5 ust. 5 dyrektywy 2001/29/WE mają zastosowanie do wyjątków określonych w ust. 1 niniejszego artykułu. |
Poprawka 28 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 3 – ustęp 3 a (nowy) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3a. Państwa członkowskie dbają o to, by wyjątki, o których mowa w ust. 1, nie mogły zostać zastąpione warunkami umownymi. W odniesieniu do powiązania między wyjątkami, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, a technicznymi środkami ochrony zastosowanie ma art. 6 ust. 4 akapit pierwszy, trzeci i piąty dyrektywy 2001/29/WE. Państwa członkowskie zapewniają ustanowienie mechanizmów składania skarg i dochodzenia roszczeń w przypadku sporów dotyczących stosowania środków, o których mowa w niniejszym artykule. |
Uzasadnienie | |
W proponowanej dyrektywie nie uwzględniono mechanizmów składania skarg lub dochodzenia roszczeń, które powinny zostać ustanowione w państwach członkowskich do wykorzystania w przypadkach, gdy beneficjentom odmawia się dozwolonego sposobu korzystania z utworu. Mechanizmy takie przewidziano w art. 13 ust. 2 wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie praw autorskich na jednolitym rynku cyfrowym (COM(2016)0593). | |
Poprawka 29 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 5 – akapit 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
Przetwarzanie danych osobowych prowadzone w ramach niniejszej dyrektywy odbywa się zgodnie z dyrektywą 95/46/WE. |
Przetwarzanie danych osobowych prowadzone w ramach niniejszej dyrektywy odbywa się zgodnie z dyrektywą 95/46/WE, dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/58/WE1a oraz rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/6791b. |
|
__________________ |
|
1a Dyrektywa 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej) (Dz.U. L 201 z 31.7.2002, s. 37). |
|
1b Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1). |
Poprawka 30 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 7 – akapit 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
Do dnia [dwa lata po dacie transpozycji] r. Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Europejskiego Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu sprawozdanie na temat dostępności dla beneficjentów utworów i innych przedmiotów praw autorskich, innych niż określone w art. 2 ust. 1 w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym, a także dostępności utworów oraz innych przedmiotów objętych ochroną w formatach umożliwiających dostęp osobom z niepełnosprawnościami innymi niż te, o których mowa w art. 2 ust. 2, na rynku wewnętrznym. Sprawozdanie zawiera ocenę zasadności zmiany zakresu niniejszej dyrektywy. |
Do dnia [dwa lata po dacie transpozycji] r. Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Europejskiego Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu sprawozdanie na temat dostępności dla beneficjentów utworów i innych przedmiotów praw autorskich, innych niż określone w art. 2 ust. 1 w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym, a także dostępności utworów oraz innych przedmiotów objętych ochroną w formatach umożliwiających dostęp osobom z niepełnosprawnościami innymi niż te, o których mowa w art. 2 ust. 2, na rynku wewnętrznym. Sprawozdanie zawiera ocenę zasadności rozszerzenia zakresu niniejszej dyrektywy – z uwzględnieniem postępu technicznego, a w szczególności dostępnych technologii wspomagających osoby niepełnosprawne, a także z uwzględnieniem dostępności tych technologii – tak by wyjątek oraz wynikające z niego wytwarzanie kopii utworów w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym na mocy niniejszej dyrektywy mogły służyć osobom o niepełnosprawności należącej do innych kategorii. |
Poprawka 31 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 8 – akapit 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
Nie wcześniej niż [pięć lat od daty transpozycji] Komisja przeprowadzi ocenę niniejszej dyrektywy i przedstawi główne wnioski Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, w stosownych przypadkach wraz z wnioskami dotyczącymi zmiany dyrektywy. |
W terminie do [pięć lat od daty transpozycji] Komisja przeprowadzi ocenę niniejszej dyrektywy z uwzględnieniem postępu technologicznego w dziedzinie dostępności i przedstawi główne wnioski Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, w stosownych przypadkach wraz z wnioskami dotyczącymi zmiany dyrektywy. Sprawozdanie Komisji uwzględni punkt widzenia odpowiednich podmiotów społeczeństwa obywatelskiego, organizacji pozarządowych i partnerów społecznych, w tym organizacji założonych przez osoby niepełnosprawne lub reprezentujących ich interesy oraz organizacji reprezentujących osoby starsze. |
Poprawka 32 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 9 – ustęp 1 – akapit 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
Państwa członkowskie wprowadzą w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy najpóźniej do dnia [12 miesięcy po jej wejściu w życie] r. Niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów. |
Państwa członkowskie wprowadzą w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy najpóźniej do dnia [6 miesięcy po jej wejściu w życie] r. Niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów. |
Uzasadnienie | |
Termin sześciu miesięcy wydaje się bardziej stosowny, także z uwagi na art. 10 traktatu z Marrakeszu. |
- [1] Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym.
OPINIA Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (9.2.2017)
dla Komisji Prawnej
w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niektórych dozwolonych sposobów korzystania z utworów i innych przedmiotów chronionych prawem autorskim i prawami pokrewnymi z korzyścią dla osób niewidomych, osób słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem, oraz w sprawie zmiany dyrektywy 2001/29/WE w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym
(COM(2016)0596 – C8-0381/2016 – 2016/0278(COD))
Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Helga Stevens
ZWIĘZŁE UZASADNIENIE
Negocjacje nad traktatem z Marrakeszu w sprawie ułatwienia dostępu do opublikowanych utworów drukowanych osobom niewidomym, słabowidzącym i osobom z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem („traktat z Marrakeszu”) przeprowadzono w oparciu o fakt, że traktat jest porozumieniem mieszanym: część jego postanowień leży w zakresie kompetencji UE, podczas gdy inne wchodzą w zakres kompetencji państw członkowskich. Traktat z Marrakeszu podpisało już piętnaście państw członkowskich.
Jest on uznawany za traktat o historycznym znaczeniu, ponieważ jest pierwszym traktatem dotyczącym wyjątków w prawie autorskim, a także zawiera element związany z prawami człowieka. Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej zależy na zwiększeniu dostępu osób słabowidzących do utworów objętych prawem autorskim. Osoby słabowidzące na całym świecie będą miały szerszy dostęp do książek, ponieważ wiele organizacji będzie mogło wysyłać kopie utworów do innych państw.
Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej skonsultowała się ponadto z organizacjami osób niepełnosprawnych oraz zainteresowanymi stronami i uważa, że wniosek Komisji zostanie przyjęty przychylnie. Poprawki wprowadzone w tekście ograniczone są do zakresu kompetencji Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych i służą wyłącznie zapewnieniu zgodności sformułowań z Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych i z traktatem z Marrakeszu.
POPRAWKI
Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych zwraca się do Komisji Prawnej, jako komisji przedmiotowo właściwej, o wzięcie pod uwagę następujących poprawek:
Poprawka 1 Wniosek dotyczący dyrektywy Umocowanie 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114, |
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 19 i 114, |
Poprawka 2 Wniosek dotyczący dyrektywy Umocowanie 1 a (nowe) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
uwzględniając Protokół (nr 1) do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej, |
Poprawka 3 Wniosek dotyczący dyrektywy Umocowanie 1 b (nowe) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
uwzględniając Protokół (nr 2) do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności, |
Poprawka 4 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(1) Unia przyjęła szereg dyrektyw dotyczących praw autorskich i praw pokrewnych, które dają pewność prawa i zapewniają wysoki poziom ochrony podmiotów praw autorskich. Takie zharmonizowane ramy prawne przyczyniają się do prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego i pobudzają innowacyjność, twórczość, inwestycje i produkcję nowych treści, w tym również w środowisku cyfrowym. Ich celem jest również celu promowanie dostępu do wiedzy i kultury poprzez ochronę utworów i innych przedmiotów objętych ochroną oraz poprzez dopuszczenie wyjątków lub ograniczeń, które leżą w interesie publicznym. Należy chronić właściwą równowagę praw i interesów między podmiotami praw autorskich a użytkownikami. |
(1) Unia przyjęła szereg dyrektyw dotyczących praw autorskich i praw pokrewnych, które dają pewność prawa i zapewniają wysoki poziom ochrony podmiotów praw autorskich. Takie zharmonizowane ramy prawne przyczyniają się do prawidłowego i lepszego funkcjonowania rynku wewnętrznego i pobudzają innowacyjność, twórczość, inwestycje, zatrudnienie i produkcję nowych treści, w tym również w środowisku cyfrowym i internetowym. Ich celem jest również promowanie dostępu do wiedzy i kultury poprzez ochronę utworów i innych przedmiotów objętych ochroną oraz poprzez dopuszczenie wyjątków lub ograniczeń, które leżą w interesie publicznym. Należy chronić właściwą równowagę praw i interesów między podmiotami praw autorskich a użytkownikami. |
Poprawka 5 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 3 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(3) Osoby niewidome, słabowidzące i osoby z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem nadal napotykają liczne bariery w dostępie do książek i innych materiałów drukowanych, które podlegają ochronie prawa autorskiego i praw pokrewnych. Należy podjąć działania, aby zwiększyć dostępność utworów w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym oraz poprawić obieg tych utworów na rynku wewnętrznym. |
(3) Osoby niewidome, słabowidzące i osoby z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem, w tym osoby niepełnosprawne fizycznie, niebędące w stanie trzymać książki lub posługiwać się nią, nadal napotykają liczne bariery w dostępie do książek i innych materiałów drukowanych, które podlegają ochronie prawa autorskiego i praw pokrewnych. Należy podjąć działania, aby zwiększyć dostępność utworów w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym oraz poprawić obieg tych utworów na rynku wewnętrznym. |
Poprawka 6 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 5 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(5) Beneficjentami tej dyrektywy są osoby niewidome, osoby mające ograniczoną zdolność postrzegania lub czytania niepoddającą się korekcji w takim stopniu, aby funkcja wzroku tej osoby stała się zasadniczo równoważna z funkcją wzroku osoby nieposiadającej takiego ograniczenia lub takiej niepełnosprawności, lub osoby z ograniczoną zdolnością postrzegania lub czytania, w tym także z dysleksją, które to niepełnosprawności uniemożliwiają im czytanie dzieł drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu jak czynią to osoby bez niepełnosprawności; bądź też osoby, które te nie są w stanie trzymać książki bądź posługiwać się nią lub też skupić wzroku bądź poruszać oczami w stopniu umożliwiającym czytanie w normalnych okolicznościach z powodu niepełnosprawności fizycznej. Celem środków wprowadzonych na mocy niniejszej dyrektywy jest poprawa dostępności książek, czasopism, gazet, magazynów oraz innych tekstów pisanych, partytur muzycznych i innych materiałów drukowanych, w tym w formie dźwiękowej, analogowych bądź cyfrowych, w formatach, dzięki którym te utwory i inne przedmioty objęte ochroną stają się dostępne dla tych osób zasadniczo w takim samym stopniu jak dla osób bez ograniczenia lub niepełnosprawności. Do formatów umożliwiających dostęp należą: druk alfabetem Braille’a, duży druk, książki mówione i książki elektroniczne oraz programy radiowe. |
(5) Beneficjentami tej dyrektywy są osoby niewidome, osoby mające ograniczoną zdolność postrzegania lub czytania niepoddającą się korekcji w takim stopniu, aby funkcja wzroku tej osoby stała się zasadniczo równoważna z funkcją wzroku osoby nieposiadającej takiego ograniczenia lub takiej niepełnosprawności, lub osoby z ograniczoną zdolnością postrzegania lub czytania, w tym także z dysleksją, lub też w związku z innymi trudnościami w uczeniu się, które to niepełnosprawności uniemożliwiają im czytanie utworów drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu jak czynią to osoby bez niepełnosprawności, bądź też osoby, które nie są w stanie trzymać książki bądź posługiwać się nią lub też skupić wzroku bądź poruszać oczami w stopniu umożliwiającym czytanie w normalnych okolicznościach z powodu niepełnosprawności fizycznej. Celem środków wprowadzonych na mocy niniejszej dyrektywy jest poprawa dostępności książek, czasopism, gazet, magazynów oraz innych tekstów pisanych, partytur muzycznych i innych materiałów drukowanych, w tym w formie dźwiękowej, analogowych bądź cyfrowych, internetowych lub pozainternetowych, w formatach, dzięki którym te utwory i inne przedmioty objęte ochroną stają się dostępne dla tych osób zasadniczo w takim samym stopniu jak dla osób bez ograniczenia lub niepełnosprawności. Do formatów umożliwiających dostęp należą: druk alfabetem Braille’a, duży druk, książki mówione i książki elektroniczne oraz programy radiowe. |
Poprawka 7 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 6 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(6) W dyrektywie należy zatem określić obowiązkowe wyjątki od praw, które są zharmonizowane przez prawo Unii i mają znaczenie w odniesieniu do zastosowań i utworów objętych zakresem stosowania traktatu z Marrakeszu. Obejmują one w szczególności prawa do zwielokrotniania utworu, jego publicznego udostępniania, podawania do publicznej wiadomości, dystrybucji i użyczenia, zgodnie z dyrektywą 2001/29/WE, dyrektywą 2006/115/WE i dyrektywą 2009/24/WE, a także związane z nimi prawa określone w dyrektywie 96/9/WE. Zakres wyjątków i ograniczeń wymagany traktatem z Marrakeszu obejmuje również utwory w formie dźwiękowej, takie jak książki mówione, konieczne jest zatem, aby wyjątki te miały zastosowanie także do praw pokrewnych. |
(6) W dyrektywie należy zatem określić obowiązkowe wyjątki od praw, które są zharmonizowane przez prawo Unii i mają znaczenie w odniesieniu do zastosowań i utworów objętych zakresem stosowania traktatu z Marrakeszu. Obejmują one w szczególności prawa do zwielokrotniania utworu, jego publicznego udostępniania, podawania do publicznej wiadomości, dystrybucji i użyczenia, zgodnie z dyrektywą 2001/29/WE, dyrektywą 2006/115/WE i dyrektywą 2009/24/WE, a także związane z nimi prawa określone w dyrektywie 96/9/WE. Zakres wyjątków i ograniczeń wymagany traktatem z Marrakeszu obejmuje również utwory w formie dźwiękowej, takie jak książki mówione, konieczne jest zatem, aby wyjątki te miały zastosowanie także do praw pokrewnych. Wyjątki przewidziane w niniejszej dyrektywie powinny być stosowane z zastrzeżeniem innych, korzystniejszych, przewidzianych przez państwa członkowskie wyjątków na rzecz osób niepełnosprawnych, takich jak wyjątki dotyczące użytku prywatnego. |
Poprawka 8 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 11 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(11) Ze względu na szczególny charakter tego wyjątku, jego ukierunkowany zakres oraz potrzebę zagwarantowania beneficjentom pewności prawa nie należy pozwalać państwom członkowskim na nakładanie dodatkowych wymogów dotyczących zastosowania wyjątku, takich jak systemy rekompensat lub uprzednia weryfikacja dostępności na rynku kopii w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym. |
(11) Ze względu na szczególny charakter tego wyjątku, jego ukierunkowany zakres oraz potrzebę zagwarantowania beneficjentom pewności prawa nie należy pozwalać państwom członkowskim na nakładanie dodatkowych wymogów dotyczących zastosowania wyjątku, takich jak systemy rekompensat lub uprzednia weryfikacja dostępności na rynku kopii w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym. Takie dodatkowe wymogi wiązałyby się z ryzykiem działania sprzecznego z celem ułatwienia transgranicznej wymiany na rynku wewnętrznym kopii w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym. |
Poprawka 9 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 13 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(13) Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, której stroną jest UE, zapewnia osobom niepełnosprawnym prawo dostępu do informacji i prawo do udziału w życiu kulturalnym, gospodarczym i społecznym, na równych zasadach z innymi osobami. Konwencja zobowiązuje strony do podejmowania wszelkich odpowiednich kroków, zgodnie z prawem międzynarodowym, aby przepisy chroniące prawa własności intelektualnej nie stanowiły nieuzasadnionej i dyskryminującej przeszkody w dostępie osób niepełnosprawnych do materiałów kulturalnych. |
(13) Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, której Unia jest stroną od dnia 21 stycznia 2011 r., zapewnia osobom niepełnosprawnym prawo dostępu do informacji i komunikacji oraz prawo do udziału w życiu kulturalnym, gospodarczym, politycznym, zawodowym i społecznym, na równych zasadach z innymi osobami. Konwencja zobowiązuje strony do podejmowania wszelkich odpowiednich kroków, zgodnie z prawem międzynarodowym, aby przepisy chroniące prawa własności intelektualnej nie stanowiły nieuzasadnionej i dyskryminującej przeszkody w dostępie osób niepełnosprawnych do materiałów kulturalnych. |
Poprawka 10 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 14 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(14) Zgodnie z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej Unia uznaje i szanuje prawo osób niepełnosprawnych do korzystania ze środków mających zapewnić im samodzielność, integrację społeczną i zawodową oraz udział w życiu społeczności. |
(14) Zgodnie z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej Unia zakazuje dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność oraz uznaje i szanuje prawo osób niepełnosprawnych do korzystania ze środków mających zapewnić im samodzielność, integrację społeczną i zawodową oraz udział w życiu społeczności. |
Poprawka 11 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 2 – punkt 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
1) „utwór i inny przedmiot objęty ochroną” oznacza utwór w postaci książki, czasopisma, gazety, magazynu lub innego tekstu pisanego, w tym partytur muzycznych, oraz związanych z nimi ilustracji, we wszelkich formach, w tym w formach dźwiękowych takich jak książki mówione, który to utwór jest chroniony prawami autorskimi lub pokrewnymi i został zgodnie z prawem opublikowany lub w inny sposób podany do publicznej wiadomości; |
1) „utwór i inny przedmiot objęty ochroną” oznacza utwór w postaci książki, e-książki, czasopisma, gazety, magazynu lub innego tekstu pisanego, w tym partytur muzycznych, oraz związanych z nimi ilustracji, we wszelkich formach, w internecie lub poza nim, w tym w formach dźwiękowych, takich jak książki mówione, który to utwór jest chroniony prawami autorskimi lub pokrewnymi i został zgodnie z prawem opublikowany lub w inny sposób podany do publicznej wiadomości; |
Poprawka 12 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 2 – punkt 2 – litera c | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
c) osobę, która ma ograniczoną zdolność postrzegania lub czytania niepoddającą się korekcji, w tym dysleksję, która w związku z tym nie jest w stanie czytać utworów drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu, co osoby nieposiadające takiego ograniczenia lub takiej niepełnosprawności; lub |
c) osobę, która ma ograniczoną zdolność postrzegania lub czytania niepoddającą się korekcji, w tym dysleksję, lub wszelkie inne trudności w uczeniu się, i która w związku z tym nie jest w stanie czytać utworów drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu, co osoby nieposiadające takiego ograniczenia lub takiej niepełnosprawności; lub |
Poprawka 13 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 3 – ustęp 1 a (nowy) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1a. Państwa członkowskie dbają o to, by wyjątki od prawa autorskiego i praw powiązanych, o których mowa w ust. 1, nie mogły zostać zastąpione środkami technicznymi lub warunkami umownymi. |
Poprawka 14 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 7 – akapit 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
Do dnia [dwa lata po dacie transpozycji] r. Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Europejskiego Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu sprawozdanie na temat dostępności dla beneficjentów utworów i innych przedmiotów praw autorskich, innych niż określone w art. 2 ust. 1 w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym, a także dostępności utworów oraz innych przedmiotów objętych ochroną w formatach umożliwiających dostęp osobom z niepełnosprawnościami innymi niż te, o których mowa w art. 2 ust. 2, na rynku wewnętrznym. Sprawozdanie zawiera ocenę zasadności zmiany zakresu niniejszej dyrektywy. |
Do dnia [dwa lata po dacie transpozycji] r. Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Europejskiego Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu sprawozdanie na temat dostępności dla beneficjentów utworów i innych przedmiotów praw autorskich, innych niż określone w art. 2 ust. 1, w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym, a także dostępności utworów oraz innych przedmiotów objętych ochroną w formatach umożliwiających dostęp osobom z niepełnosprawnościami innymi niż te, o których mowa w art. 2 ust. 2, na rynku wewnętrznym. Sprawozdanie zawiera ocenę zasadności zmiany zakresu niniejszej dyrektywy, z uwzględnieniem postępu technicznego, a w szczególności dostępnych technologii wspomagających osoby niepełnosprawne, a także z uwzględnieniem dostępności tych technologii. |
Poprawka 15 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 8 – akapit 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
Nie wcześniej niż [pięć lat od daty transpozycji] Komisja przeprowadzi ocenę niniejszej dyrektywy i przedstawi główne wnioski Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, w stosownych przypadkach wraz z wnioskami dotyczącymi zmiany dyrektywy. |
Do dnia [pięć lat od daty transpozycji] r. Komisja – z uwzględnieniem między innymi postępu technologicznego w dziedzinie dostępności – przeprowadzi ocenę niniejszej dyrektywy i przedstawi główne wnioski Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, w stosownych przypadkach wraz z wnioskami dotyczącymi zmiany dyrektywy. Sprawozdanie Komisji uwzględnia punkt widzenia odpowiednich podmiotów społeczeństwa obywatelskiego, organizacji pozarządowych i partnerów społecznych, w tym organizacji założonych przez osoby niepełnosprawne lub reprezentujących ich interesy oraz organizacji reprezentujących osoby starsze. |
ZAŁĄCZNIK: WYKAZ PODMIOTÓW LUB OSÓB,OD KTÓRYCH SPRAWOZDAWCZYNI KOMISJI OPINIODAWCZEJ OTRZYMAŁA INFORMACJE
Poniższy wykaz sporządzono na zasadzie zupełnej dobrowolności, na wyłączną odpowiedzialność sprawozdawczyni komisji opiniodawczej. Przy sporządzaniu projektu opinii sprawozdawczyni otrzymała informacje od następujących podmiotów lub osób:
Podmiot lub osoba |
|
Europejska Unia Niewidomych (EBU) |
|
Europejskie Forum Osób Niepełnosprawnych (EDF) |
|
|
|
PROCEDURA W KOMISJI OPINIODAWCZEJ
Tytuł |
Dozwolone sposoby korzystania z utworów i innych przedmiotów chronionych prawem autorskim i prawami pokrewnymi z korzyścią dla osób niewidomych, osób słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem oraz zmiana dyrektywy 2001/29/WE w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym |
||||
Odsyłacze |
COM(2016)0596 – C8-0381/2016 – 2016/0278(COD) |
||||
Komisja przedmiotowo właściwa Data ogłoszenia na posiedzeniu |
JURI 6.10.2016 |
|
|
|
|
Opinia wydana przez Data ogłoszenia na posiedzeniu |
EMPL 24.11.2016 |
||||
Sprawozdawca(czyni) komisji opiniodawczej Data powołania |
Helga Stevens 28.11.2016 |
||||
Rozpatrzenie w komisji |
8.12.2016 |
|
|
|
|
Data przyjęcia |
25.1.2017 |
|
|
|
|
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
49 0 2 |
|||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Laura Agea, Brando Benifei, Vilija Blinkevičiūtė, Enrique Calvet Chambon, Ole Christensen, Martina Dlabajová, Lampros Fountoulis, Arne Gericke, Marian Harkin, Czesław Hoc, Agnes Jongerius, Rina Ronja Kari, Jan Keller, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Jean Lambert, Jérôme Lavrilleux, Patrick Le Hyaric, Jeroen Lenaers, Verónica Lope Fontagné, Javi López, Thomas Mann, Elisabeth Morin-Chartier, João Pimenta Lopes, Georgi Pirinski, Terry Reintke, Sofia Ribeiro, Robert Rochefort, Claude Rolin, Anne Sander, Sven Schulze, Siôn Simon, Jutta Steinruck, Romana Tomc, Yana Toom, Ulrike Trebesius, Marita Ulvskog, Renate Weber, Jana Žitňanská |
||||
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego |
Georges Bach, Heinz K. Becker, Lynn Boylan, Dieter-Lebrecht Koch, Paloma López Bermejo, Edouard Martin, Evelyn Regner, Csaba Sógor, Helga Stevens, Flavio Zanonato |
||||
Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego |
Marco Valli |
||||
GŁOSOWANIE KOŃCOWE W KOMISJI OPINIODAWCZEJ W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO
49 |
+ |
|
ALDE ECR EFDD GUE/NGL NI PPE S&D Verts/ALE |
Enrique Calvet Chambon, Martina Dlabajová, Marian Harkin, Robert Rochefort, Yana Toom, Renate Weber Arne Gericke, Czesław Hoc, Helga Stevens, Ulrike Trebesius, Jana Žitňanská Laura Agea, Marco Valli Lynn Boylan, Rina Ronja Kari, Patrick Le Hyaric, Paloma López Bermejo, João Pimenta Lopes Lampros Fountoulis Georges Bach, Heinz K. Becker, Dieter-Lebrecht Koch, Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Jérôme Lavrilleux, Jeroen Lenaers, Verónica Lope Fontagné, Thomas Mann, Elisabeth Morin-Chartier, Sofia Ribeiro, Claude Rolin, Anne Sander, Sven Schulze, Csaba Sógor, Romana Tomc Brando Benifei, Vilija Blinkevičiūtė, Ole Christensen, Agnes Jongerius, Jan Keller, Javi López, Edouard Martin, Georgi Pirinski, Evelyn Regner, Siôn Simon, Jutta Steinruck, Marita Ulvskog, Flavio Zanonato Jean Lambert, Terry Reintke |
|
0 |
- |
|
|
|
|
2 |
0 |
|
ENF |
Dominique Martin, Joëlle Mélin |
|
Objaśnienie używanych znaków:
+ : za
- : przeciw
0 : wstrzymało się
OPINIA Komisji Kultury i Edukacji (17.3.2017)
dla Komisji Prawnej
w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niektórych dozwolonych sposobów korzystania z utworów i innych przedmiotów chronionych prawem autorskim i prawami pokrewnymi z korzyścią dla osób niewidomych, osób słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem, oraz w sprawie zmiany dyrektywy 2001/29/WE w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym
COM(2016)0596 – C8-0381/2016 – 2016/0278(COD))
Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Helga Trüpel
ZWIĘZŁE UZASADNIENIE
Traktat z Marrakeszu zobowiązuje strony do określenia obowiązkowych wyjątków i ograniczeń prawa autorskiego i praw pokrewnych na potrzeby osób niewidomych, słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem oraz umożliwia transgraniczną wymianę kopii książek w specjalnych formatach, w tym książek mówionych, oraz innych materiałów drukowanych między państwami, które są stronami traktatu.
Sprawozdawczyni Komisji Kultury i Edukacji (CULT) z zadowoleniem przyjmuje proponowaną dyrektywę, ponieważ oznacza ona koniec niedostatku książek dla osób niewidomych i słabowidzących w UE i na świecie. Obecnie tylko pięć procent opublikowanych książek jest dostępne dla osób słabowidzących, co pokazuje, że prawdziwy rynek dla tego typu publikacji nie istnieje. Traktat z Marrakeszu jest ważnym krokiem w kierunku uzyskania przez te osoby dostępu do informacji kulturalno-oświatowych, z których korzystają pozostali obywatele.
Przewidziane wyjątki od prawa autorskiego i praw pokrewnych oraz ograniczenia tych praw mają zastosowanie wyłącznie do ściśle ograniczonej grupy użytkowników i tylko w celach niekomercyjnych.
Należy ponadto zauważyć, że książki użytkowane przez osoby niewidome i słabowidzące mają specjalny format, jak alfabet Braille’a czy Daisy, i rzadko konkurują z utworami dla osób widzących. W opinii sprawozdawczyni nie ma dowodów, że upoważnione podmioty wytwarzające formaty umożliwiające dostęp osobom niepełnosprawnym mogłyby zaszkodzić podmiotom prawa autorskiego lub wydawcom przez piractwo.
Traktat nie wpłynie negatywnie na główny nurt działalności wydawniczej i nie uniemożliwi podmiotom prawa autorskiego poszerzenie liczby tytułów dostępnych w ich ofercie. Nie stanowi konkurencji handlowej dla branży wydawniczej. Należy również pamiętać, że traktat istnieje, gdyż branża ta nie sprostała wymaganiom osób niewidomych oraz słabowidzących.
Dlatego też należy podjąć wszelkie niezbędne działania, aby zapewnić szybkie i właściwe wdrożenie tego traktatu, a sprawozdawczyni wzywa zatem do szybkiej ratyfikacji traktatu z Marrakeszu przez Unię Europejska.
POPRAWKI
Komisja Kultury i Edukacji zwraca się do Komisji Prawnej, jako komisji przedmiotowo właściwej, o wzięcie pod uwagę następujących poprawek:
Poprawka 1 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 2 a (nowy) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
(2a) Karta praw podstawowych Unii Europejskiej gwarantuje prawo do informacji (art. 11) i prawo do nauki (art. 14). |
Poprawka 2 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 3 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(3) Osoby niewidome, słabowidzące i osoby z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem nadal napotykają liczne bariery w dostępie do książek i innych materiałów drukowanych, które podlegają ochronie prawa autorskiego i praw pokrewnych. Należy podjąć działania, aby zwiększyć dostępność utworów w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym oraz poprawić obieg tych utworów na rynku wewnętrznym. |
(3) Osoby niewidome, słabowidzące i osoby z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem nadal napotykają liczne bariery w dostępie do książek i innych materiałów drukowanych, które podlegają ochronie prawa autorskiego i praw pokrewnych. Mając na uwadze, że korzystanie z nich przez osoby z poważnym i długoterminowym uszkodzeniem wzroku byłoby zdecydowanie w interesie społecznym i odbywałoby się zasadniczo w ramach systemu niedochodowego, należy podjąć działania, aby poprawić dostępność do utworów w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym oraz poprawić obieg tych utworów na rynku wewnętrznym, a także poprawić ich dostępność w przypadkach, gdy zachodzi taka konieczność i gdy spełniono warunki określone w niniejszej dyrektywie, oraz zbierać dane dotyczące takiego dostępu, w tym przez publikowanie informacji na temat upoważnionych podmiotów mających siedzibę na danym terytorium. |
Poprawka 3 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 3 a (nowy) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
(3a) Osoby niewidome, słabowidzące i osoby z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem mają prawo dostępu do informacji i prawo do udziału w życiu kulturalnym, gospodarczym i społecznym na równi z innymi osobami. |
Uzasadnienie | |
Proponowane uzupełnienie wynika z Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych (UNCRPD) oraz z art. 26 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, w których zapisane są prawa i swobody osób niepełnosprawnych. | |
Poprawka 4 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 5 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(5) Beneficjentami tej dyrektywy są osoby niewidome, osoby mające ograniczoną zdolność postrzegania lub czytania niepoddającą się korekcji w takim stopniu, aby funkcja wzroku tej osoby stała się zasadniczo równoważna z funkcją wzroku osoby nieposiadającej takiego ograniczenia lub takiej niepełnosprawności, lub osoby z ograniczoną zdolnością postrzegania lub czytania, w tym także z dysleksją, które to niepełnosprawności uniemożliwiają im czytanie dzieł drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu jak czynią to osoby bez niepełnosprawności; bądź też osoby, które te nie są w stanie trzymać książki bądź posługiwać się nią lub też skupić wzroku bądź poruszać oczami w stopniu umożliwiającym czytanie w normalnych okolicznościach z powodu niepełnosprawności fizycznej. Celem środków wprowadzonych na mocy niniejszej dyrektywy jest poprawa dostępności książek, czasopism, gazet, magazynów oraz innych tekstów pisanych, partytur muzycznych i innych materiałów drukowanych, w tym w formie dźwiękowej, analogowych bądź cyfrowych, w formatach, dzięki którym te utwory i inne przedmioty objęte ochroną stają się dostępne dla tych osób zasadniczo w takim samym stopniu jak dla osób bez ograniczenia lub niepełnosprawności. Do formatów umożliwiających dostęp należą: druk alfabetem Braille’a, duży druk, książki mówione i książki elektroniczne oraz programy radiowe. |
(5) Beneficjentami tej dyrektywy są osoby niewidome, osoby mające ograniczoną zdolność postrzegania lub czytania niepoddającą się korekcji w takim stopniu, aby funkcja wzroku tej osoby stała się zasadniczo równoważna z funkcją wzroku osoby nieposiadającej takiego ograniczenia lub takiej niepełnosprawności, lub osoby z ograniczoną zdolnością postrzegania lub czytania, w tym także z dysleksją, które to niepełnosprawności uniemożliwiają im czytanie dzieł drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu jak czynią to osoby bez niepełnosprawności; bądź też osoby, które te nie są w stanie trzymać książki bądź posługiwać się nią lub też skupić wzroku bądź poruszać oczami w stopniu umożliwiającym czytanie w normalnych okolicznościach z powodu ograniczenia fizycznego. Celem środków wprowadzonych na mocy niniejszej dyrektywy jest poprawa dostępności książek, czasopism, gazet, magazynów oraz innych tekstów pisanych, partytur muzycznych i innych materiałów drukowanych, w tym w formie dźwiękowej, analogowych bądź cyfrowych, w formatach, dzięki którym te utwory i inne przedmioty objęte ochroną stają się dostępne dla tych osób zasadniczo w takim samym stopniu jak dla osób, które nie są niewidome, słabowidzące lub nie posiadają niepełnosprawności uniemożliwiających zapoznawanie się z drukiem, przy czym nie ma to wpływu na jakość treści. Do formatów umożliwiających dostęp należą m.in. druk alfabetem Braille’a, duży druk, książki mówione, książki elektroniczne oraz programy radiowe. |
Uzasadnienie | |
Motyw ten ma na celu zagwarantowanie jakości dostosowanych utworów, aby zapewnić, że doświadczenie kulturalne wynikające z dostępu do utworów literackich lub artystycznych jest takie samo dla wszystkich, a także zachowanie dokładności definicji osób, które „nie są niewidome, słabowidzące lub osób bez niepełnosprawności uniemożliwiających zapoznawanie się z drukiem”. Zapewniono w nim również rozróżnienie między „niepełnosprawnością” a „ograniczeniem”. Zgodnie z literą (e) preambuły Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych niepełnosprawność wynika z „interakcji między osobami z dysfunkcjami a barierami wynikającymi z postaw ludzkich i środowiskowymi, które utrudniają tym osobom pełny i skuteczny udział w życiu społeczeństwa, na zasadzie równości z innymi osobami”. Innymi słowy to w wyniku tych barier osoby stają się niepełnosprawne, a nie w wyniku swych ograniczeń czy odmiennych możliwości funkcjonalnych. Dlatego formułowanie „ograniczenie” jest tutaj właściwsze. | |
Poprawka 5 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 6 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(6) W dyrektywie należy zatem określić obowiązkowe wyjątki od praw, które są zharmonizowane przez prawo Unii i mają znaczenie w odniesieniu do zastosowań i utworów objętych zakresem stosowania traktatu z Marrakeszu. Obejmują one w szczególności prawa do zwielokrotniania utworu, jego publicznego udostępniania, podawania do publicznej wiadomości, dystrybucji i użyczenia, zgodnie z dyrektywą 2001/29/WE, dyrektywą 2006/115/WE i dyrektywą 2009/24/WE, a także związane z nimi prawa określone w dyrektywie 96/9/WE. Zakres wyjątków i ograniczeń wymagany traktatem z Marrakeszu obejmuje również utwory w formie dźwiękowej, takie jak książki mówione, konieczne jest zatem, aby wyjątki te miały zastosowanie także do praw pokrewnych. |
(6) W dyrektywie określa się zatem obowiązkowe wyjątki od praw, które są zharmonizowane przez prawo Unii i mają znaczenie w odniesieniu do zastosowań i utworów objętych zakresem stosowania traktatu z Marrakeszu. Obejmują one w szczególności prawa do zwielokrotniania utworu, jego publicznego udostępniania, podawania do publicznej wiadomości, dystrybucji i użyczenia, zgodnie z dyrektywą 2001/29/WE, dyrektywą 2006/115/WE i dyrektywą 2009/24/WE, a także związane z nimi prawa określone w dyrektywie 96/9/WE. Zakres wyjątków i ograniczeń wymagany traktatem z Marrakeszu obejmuje również utwory w formie dźwiękowej, takie jak adaptowane książki mówione, konieczne jest zatem, aby wyjątki te miały zastosowanie także do praw pokrewnych. Wyjątki przewidziane w niniejszej dyrektywie stosuje się z zastrzeżeniem innych wyjątków przewidzianych przez państwa członkowskie z myślą o osobach niepełnosprawnych, takich jak użytek prywatny. |
Poprawka 6 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 8 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(8) W ramach obowiązkowego wyjątku należy także ograniczyć prawo do zwielokrotniania utworu, tak aby umożliwić wszelkie działania, które są niezbędne w celu dokonania takiej zmiany bądź takiego przekształcenia lub dostosowania utworu lub innego przedmiotu, które umożliwiają wyprodukowanie kopii utworu w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym. Obejmuje to zapewnienie rozwiązań umożliwiających odczytywanie informacji w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym. |
(8) W ramach obowiązkowego wyjątku konieczne jest także ograniczenie prawa do zwielokrotniania utworu, tak aby umożliwić wszelkie działania, które są niezbędne w celu dokonania takiej zmiany bądź takiego przekształcenia lub dostosowania utworu lub innego przedmiotu, które umożliwiają wyprodukowanie kopii utworu w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym. Obejmuje to zapewnienie rozwiązań umożliwiających odczytywanie informacji w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym, a także działania niezbędne do dostosowania publikacji, które są już dostępne dla niektórych kategorii beneficjentów, do potrzeb innych beneficjentów, potrzebujących innych formatów, by uzyskać odpowiedni dostęp do utworu. Należy umożliwić wypożyczanie utworu beneficjentom. |
Uzasadnienie | |
Niniejsza poprawka ma na celu doprecyzowanie „niezbędnych działań” dozwolonych na zasadzie wyjątku określonego w art. 3. Dany format pliku może być dostępny dla niektórych kategorii osób niepełnosprawnych (np. osób słabowidzących), ale nie dla innych (np. osób z dysleksją). W tym przypadku, chociaż nie zachodzi potrzeba przekształcania pliku dla beneficjenta, który jest niewidomy lub słabowidzący, konieczne jest przekształcenie go, by udostępnić utwór osobie z dysleksją. Należy również zapewnić możliwość wypożyczania. | |
Poprawka 7 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 9 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(9) Wyjątek ten powinien umożliwiać upoważnionym podmiotom wytwarzanie i rozpowszechnianie w internecie i poza nim w obrębie Unii kopii utworów lub innych przedmiotów objętych niniejszą dyrektywą w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym. |
(9) Wyjątek ten umożliwi upoważnionym podmiotom wytwarzanie i rozpowszechnianie w internecie i poza nim w obrębie Unii kopii aktualnych utworów, materiałów archiwalnych lub innych przedmiotów objętych niniejszą dyrektywą w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym. |
Uzasadnienie | |
W motywie tym podkreśla się, że utworom archiwalnym można również nadać format umożliwiający dostęp do nich osobom niepełnosprawnym. | |
Poprawka 8 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 9 a (nowy) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
(9a) W celu poprawy dostępności utworów tekstowych, rola podmiotów praw autorskich w udostępnianiu własnych utworów osobom słabowidzącym lub osobom z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem jest równie ważna, jak wyjątki przewidziane w niniejszej dyrektywie, gdy rynek nie jest w stanie zapewnić takiego dostępu. |
Uzasadnienie | |
Nowy motyw odnosi się do motywu traktatu z Marrakeszu. Przypomina o tym, że odpowiednie ograniczenia i wyjątki są równie ważne, jak rola podmiotów praw w udostępnianiu utworów osobom niedowidzącym, aby położyć kres brakowi książek, z powodu którego cierpią miliony osób niewidomych i słabowidzących. | |
Poprawka 9 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 9 b (nowy) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
(9b) Aby sprzyjać wymianie transgranicznej należy utworzyć jedną publicznie dostępną internetową bazę danych, zarządzaną przez Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO), zawierającą informacje na temat upoważnionych podmiotów i dane bibliograficzne utworów dostępnych w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym, kopie których to utworów zostały wyprodukowane i udostępnione przez upoważnione podmioty. Baza danych powinna również zawierać informacje o publikacjach dostępnych od początku w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym, tzn. publikacjach opracowanych przez wydawców w takim formacie, i powinna być interoperacyjna z bazą danych ABC TIGAR (Trusted Intermediary Global Accessible Resources), znajdującą się na serwerze WIPO. |
Uzasadnienie | |
W nowym motywie wzywa się Komisję Europejską do ułatwienia wymiany informacji przez utworzenie jednej bazy danych kopii utworów w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym, w tym dostępnych książek wydawanych bezpośrednio przez wydawców w takim formacie. Inicjatywa ta powinna opierać się na istniejącej ogólnoświatowej bazie danych stworzonej przez Konsorcjum Książek w Formacie Umożliwiającym Dostęp Osobom Niepełnosprawnym i znajdującej się na serwerze WIPO, a także być z nią interoperacyjna. | |
Poprawka 10 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 10 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(10) Należy zapewnić możliwość, aby kopie utworów w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym wykonane w jednym państwie członkowskim były dostępne we wszystkich państwach członkowskich w celu zwiększenia ich dostępności na całym rynku wewnętrznym. Pozwoliłoby to ograniczyć zapotrzebowanie na zbędne wytwarzanie w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym kopii tego samego utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną na terenie całej Unii, co zapewniłoby oszczędności i wzrost efektywności. Niniejsza dyrektywa powinna zatem zapewnić, aby kopie utworów w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym wytworzone jednym państwie członkowskim mogły być wprowadzane do obiegu i dostępne we wszystkich państwach członkowskich. Upoważniony podmiot powinien zatem mieć możliwość rozpowszechniania tych kopii, w internecie lub poza nim, wśród beneficjentów i upoważnionych podmiotów w innym państwie członkowskim. Ponadto upoważnionym podmiotom i beneficjentom należy zapewnić możliwość otrzymania tych kopii od każdego upoważnionego podmiotu w dowolnym państwie członkowskim. |
(10) Zostanie zapewniona możliwość, aby kopie utworów w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym wykonane w jednym państwie członkowskim były dostępne we wszystkich państwach członkowskich w celu zwiększenia ich dostępności na całym rynku wewnętrznym. Pozwoliłoby to ograniczyć zapotrzebowanie na zbędne wytwarzanie w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym kopii tego samego utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną na terenie całej Unii, co zapewniłoby oszczędności i wzrost efektywności. Niniejsza dyrektywa zapewnia zatem, że kopie utworów w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym wytworzone jednym państwie członkowskim będą mogły być wprowadzane do obiegu i dostępne dla beneficjentów i upoważnionych podmiotów we wszystkich państwach członkowskich. Upoważniony podmiot powinien zatem mieć możliwość rozpowszechniania tych kopii, w internecie lub poza nim, wśród beneficjentów i upoważnionych podmiotów w innym państwie członkowskim. Ponadto upoważnionym podmiotom i beneficjentom należy zapewnić możliwość otrzymania tych kopii od każdego upoważnionego podmiotu w dowolnym państwie członkowskim. |
Poprawka 11 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 11 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(11) Ze względu na szczególny charakter tego wyjątku, jego ukierunkowany zakres oraz potrzebę zagwarantowania beneficjentom pewności prawa nie należy pozwalać państwom członkowskim na nakładanie dodatkowych wymogów dotyczących zastosowania wyjątku, takich jak systemy rekompensat lub uprzednia weryfikacja dostępności na rynku kopii w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym. |
(11) Ze względu na szczególny charakter tego wyjątku, jego ukierunkowany zakres oraz potrzebę zagwarantowania beneficjentom pewności prawa państwa członkowskie nie będą mogły nakładać dodatkowych wymogów dotyczących zastosowania wyjątku, takich jak systemy rekompensat lub uprzednia weryfikacja dostępności na rynku kopii w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym. |
Poprawka 12 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 11 a (nowy) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
(11a) Wskazując upoważnione podmioty, państwa członkowskie powinny wziąć pod uwagę ich doświadczenie w dostarczaniu utworów i innych przedmiotów w wysokiej jakości formacie umożliwiającym rzeczywisty dostęp w ramach działalności o charakterze niedochodowym, oraz zasady odnoszące się do zaufanego pośrednika określone w protokole ustaleń dotyczącym dostępu do prac dla czytelników dyslektycznych lub słabowidzących promowanym przez Komisję Europejską i podpisanym w 2010 r. przez przedstawicieli podmiotów praw autorskich oraz osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem. |
Uzasadnienie | |
Wniosek ma bazować na europejskiej polityce ostatniego dziesięciolecia, która opiera się na uznawaniu cennej wiedzy i doświadczenia posiadanych jedynie przez wyspecjalizowane organizacje służące beneficjentom oraz promowaniu współpracy między zainteresowanymi stronami w tym obszarze. | |
Poprawka 13 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 14 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(14) Zgodnie z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej Unia uznaje i szanuje prawo osób niepełnosprawnych do korzystania ze środków mających zapewnić im samodzielność, integrację społeczną i zawodową oraz udział w życiu społeczności. |
(14) Na mocy art. 26 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, Unia uznaje i szanuje prawo osób niepełnosprawnych do korzystania ze środków mających zapewnić im samodzielność, integrację społeczną i zawodową oraz udział w życiu społeczności. |
Poprawka 14 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 16 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(16) Komisja będzie monitorować skutki wprowadzenia niniejszej dyrektywy. Częścią tego procesu będzie dokonana przez Komisję ocena dostępności w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym utworów i innych przedmiotów praw autorskich, innych niż objęte niniejszą dyrektywą, a także dostępności utworów i innych przedmiotów objętych ochroną w formatach umożliwiających dostęp osobom z innymi niepełnosprawnościami. Komisja będzie bacznie śledzić rozwój sytuacji. W razie potrzeby można rozważyć zmiany zakresu niniejszej dyrektywy. |
(16) Komisja będzie monitorować skutki wprowadzenia niniejszej dyrektywy. Częścią tego procesu będzie dokonana przez Komisję ocena dostępności w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym utworów i innych przedmiotów praw autorskich, innych niż objęte niniejszą dyrektywą, a także dostępności utworów i innych przedmiotów objętych ochroną w formatach umożliwiających dostęp osobom z innymi ograniczeniami. Komisja będzie bacznie śledzić rozwój sytuacji. W razie potrzeby można rozważyć zmiany zakresu niniejszej dyrektywy. |
Poprawka 15 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 18 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(18) Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Przepisy niniejszej dyrektywy należy interpretować i stosować zgodnie z tymi prawami i zasadami. |
(18) Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Konieczne jest interpretowanie i stosowanie przepisów niniejszej dyrektywy zgodnie z tymi prawami i zasadami. |
Poprawka 16 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 19 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(19) Traktat z Marrakeszu nakłada pewne obowiązki dotyczące wymiany kopii utworów w formacie umożliwiającym dostęp między Unią a państwami trzecimi, które są stroną tego traktatu. Środki wprowadzane przez Unię w celu wypełnienia tych zobowiązań są zawarte w rozporządzeniu [...], które należy rozpatrywać w związku z niniejszą dyrektywą. |
(19) Traktat z Marrakeszu nakłada pewne obowiązki dotyczące wymiany kopii utworów w formacie umożliwiającym dostęp między Unią a państwami trzecimi, które są stroną tego traktatu. Środki wprowadzane przez Unię w celu wypełnienia tych zobowiązań są zawarte w rozporządzeniu [...], które należy uwzględniać w związku z niniejszą dyrektywą. |
Poprawka 17 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 20 a (nowy) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
(20a) Państwa członkowskie powinny dokonać transpozycji niniejszej dyrektywy w terminie sześciu miesięcy, by można było jak najszybciej stosować prawa osób niepełnosprawnych uznane w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej i Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. |
Uzasadnienie | |
Poprawka ma na celu uwzględnienie przepisów art. 4 ust. 3 i art. 10 traktatu z Marrakeszu w sprawie wdrażania samego traktatu. | |
Poprawka 18 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 2 – ustęp 1 – punkt 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
1) „utwór i inny przedmiot objęty ochroną” oznacza utwór w postaci książki, czasopisma, gazety, magazynu lub innego tekstu pisanego, w tym partytur muzycznych, oraz związanych z nimi ilustracji, we wszelkich formach, w tym w formach dźwiękowych takich jak książki mówione, który to utwór jest chroniony prawami autorskimi lub pokrewnymi i został zgodnie z prawem opublikowany lub w inny sposób podany do publicznej wiadomości; |
1) „utwór i inny przedmiot objęty ochroną” oznacza utwór literacki, naukowy lub artystyczny w postaci tekstu, adnotacji lub odnośnych ilustracji, w tym partytur muzycznych, który to utwór jest chroniony prawami autorskimi lub pokrewnymi i został zgodnie z prawem opublikowany lub podany do wiadomości publicznej w książce, e-książce, czasopiśmie, gazecie, magazynie lub w innym tekście pisanym i w dowolnej formie przekazu, również w formie dźwiękowej, takiej jak książka mówiona i audycja radiowa. |
Uzasadnienie | |
Definicja „utworu i innego przedmiotu objętego ochroną” została rozwinięta, by ją doprecyzować i uszczegółowić. | |
Poprawka 19 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 2 – ustęp 1 – punkt 2 – wprowadzenie | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
2) „beneficjent” oznacza: |
2) „beneficjent” oznacza każdą z następujących osób (niezależnie od jakichkolwiek innych rodzajów niepełnosprawności): |
Uzasadnienie | |
Zmiana ta zapewnia zgodność definicji beneficjenta z traktatem z Marrakeszu. Odnosi się do art. 2 ust. 2 lit. a), b), c) oraz d), w związku z czym należy ją umieścić po lit. d). | |
Poprawka 20 Wniosek dotyczący rozporządzenia Artykuł 2 – ustęp 1 – punkt 2 – litera c | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
c) osobę, która ma ograniczoną zdolność postrzegania lub czytania niepoddającą się korekcji, w tym dysleksję, która w związku z tym nie jest w stanie czytać utworów drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu, co osoby nieposiadające takiego ograniczenia lub takiej niepełnosprawności; lub |
c) osobę, która ma ograniczoną zdolność postrzegania lub czytania, w tym dysleksję, która w związku z tym nie jest w stanie czytać utworów drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu, co osoby, które nie są niewidome, słabowidzące, lub które nie posiadają niepełnosprawności uniemożliwiających zapoznawanie się z drukiem; lub |
Uzasadnienie | |
W literze tej zapewniono rozróżnienie między „niepełnosprawnością” a „ograniczeniem”. Zgodnie z Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych niepełnosprawność wynika z „interakcji między osobami z dysfunkcjami a barierami wynikającymi z postaw ludzkich i środowiskowymi, które utrudniają tym osobom pełny i skuteczny udział w życiu społeczeństwa, na zasadzie równości z innymi osobami” (Preambuła, lit. (e)). Innymi słowy to w wyniku tych barier osoby stają się niepełnosprawne, a nie w wyniku swych ograniczeń czy odmiennych możliwości funkcjonalnych. Dlatego formułowanie „ograniczenie” jest tutaj właściwsze. | |
Poprawka 21 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 2 – ustęp 1 – punkt 2 – litera d | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
d) osobę, która ze względu na inną niepełnosprawność fizyczną nie jest w stanie trzymać książki bądź posługiwać się nią lub też skupić wzroku bądź poruszać oczami w stopniu umożliwiającym czytanie w normalnych okolicznościach; |
d) osobę, która ze względu na inne ograniczenie fizyczne nie jest w stanie trzymać książki bądź posługiwać się nią lub też skupić wzroku bądź poruszać oczami w stopniu umożliwiającym czytanie w normalnych okolicznościach; |
Poprawka 22 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 2 – ustęp 1 – punkt 3 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
3) „kopia utworu w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym” to kopia utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną w inny sposób lub w innej formie, która zapewnia beneficjentowi dostęp do utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, w tym umożliwiająca danej osobie dostęp równie skuteczny i wygodny jak ten, z którego korzystają osoby bez niepełnosprawności wzroku lub którejkolwiek z niepełnosprawności, o których mowa w ust. 2; |
3) „kopia utworu w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym” to kopia utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, przedstawiona na zasadzie niedochodowości w inny sposób lub w innej formie, która zapewnia beneficjentowi dostęp do utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, w tym umożliwiająca danej osobie dostęp równie skuteczny i wygodny jak ten, z którego korzystają osoby bez niepełnosprawności wzroku lub którejkolwiek z niepełnosprawności, o których mowa w ust. 2; |
Uzasadnienie | |
Konieczne jest podkreślenie niekomercyjnego charakteru tych kopii, aby uściślić definicję upoważnionych podmiotów i ich działań na zasadzie niedochodowej. | |
Poprawka 23 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 2 – ustęp 1 – punkt 4 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
4) „upoważniony podmiot” oznacza organizację prowadzącą na zasadzie niedochodowej jako główną działalność lub jedno ze swoich głównych działań bądź zadań leżących w interesie publicznym działalność na rzecz beneficjentów w zakresie edukacji, szkoleń, czytania adaptacyjnego lub dostępu do informacji. |
4) „upoważniony podmiot” oznacza podmiot upoważniony lub uznany przez państwo członkowskie, w którym ma siedzibę, do prowadzenia na rzecz beneficjentów –na zasadzie niedochodowej – działalności w zakresie edukacji, szkoleń, czytania adaptacyjnego lub dostępu do informacji. Upoważnionymi podmiotami są również instytucje państwowe lub organizacje niedochodowe oferujące beneficjentom takie same usługi w ramach swojej działalności podstawowej lub swych zobowiązań instytucjonalnych. |
Uzasadnienie | |
Poprawka ma na celu uzupełnienie definicji „upoważnionego podmiotu” zaproponowanej przez Komisję w celu uwzględnienia definicji z traktatu z Marrakeszu, który precyzuje przez kogo podmioty te mogą zostać upoważnione lub uznane zgodnie z prawem. | |
Poprawka 24 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 3 – ustęp 2 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
2. Państwa członkowskie zapewniają, aby kopie w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym nie naruszały integralności utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, z należytym uwzględnieniem zmian niezbędnych do udostępniania utworów w innych formatach. |
2. Państwa członkowskie zapewniają, aby kopie w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym nie naruszały integralności utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, z należytym uwzględnieniem zmian niezbędnych do udostępniania utworów w innych formatach, by zaspokoić różne potrzeby beneficjentów. |
Poprawka 25 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 8 – ustęp 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
Nie wcześniej niż [pięć lat od daty transpozycji] Komisja przeprowadzi ocenę niniejszej dyrektywy i przedstawi główne wnioski Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, w stosownych przypadkach wraz z wnioskami dotyczącymi zmiany dyrektywy. |
W ciągu [pięć lat od daty transpozycji] Komisja przeprowadzi ocenę niniejszej dyrektywy i przedstawi główne wnioski Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, w stosownych przypadkach wraz z wnioskami dotyczącymi zmiany dyrektywy. |
Uzasadnienie | |
Jako że Komisja nie dokonała oceny potencjalnych skutków społeczno-gospodarczych tego rozporządzenia, sprawozdawca zaleca dokonanie oceny w terminie nieprzekraczającym 5 lat od wejścia w życie rozporządzenia. |
PROCEDURA W KOMISJI OPINIODAWCZEJ
Tytuł |
Dozwolone sposoby korzystania z utworów i innych przedmiotów chronionych prawem autorskim i prawami pokrewnymi z korzyścią dla osób niewidomych, osób słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem oraz zmiana dyrektywy 2001/29/WE w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym |
||||
Odsyłacze |
COM(2016)0596 – C8-0381/2016 – 2016/0278(COD) |
||||
Komisja przedmiotowo właściwa Data ogłoszenia na posiedzeniu |
JURI 6.10.2016 |
|
|
|
|
Opinia wydana przez Data ogłoszenia na posiedzeniu |
CULT 6.10.2016 |
||||
Sprawozdawca(czyni) komisji opiniodawczej Data powołania |
Helga Trüpel 6.12.2016 |
||||
Data przyjęcia |
28.2.2017 |
|
|
|
|
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
28 0 1 |
|||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Isabella Adinolfi, Dominique Bilde, Andrea Bocskor, Nikolaos Chountis, Silvia Costa, Mircea Diaconu, Jill Evans, María Teresa Giménez Barbat, Giorgos Grammatikakis, Petra Kammerevert, Andrew Lewer, Svetoslav Hristov Malinov, Curzio Maltese, Stefano Maullu, Luigi Morgano, Momchil Nekov, John Procter, Michaela Šojdrová, Helga Trüpel, Sabine Verheyen, Bogdan Brunon Wenta, Bogdan Andrzej Zdrojewski, Milan Zver, Krystyna Łybacka |
||||
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego |
Morten Løkkegaard, Emma McClarkin, Algirdas Saudargas, Remo Sernagiotto |
||||
Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego |
Clare Moody |
||||
GŁOSOWANIE KOŃCOWE W KOMISJI OPINIODAWCZEJ W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO
28 |
+ |
|
PPE |
Andrea Bocskor, Marc Joulaud, Svetoslav Hristov Malinov, Algirdas Saudargas, Sabine Verheyen, Bogdan Andrzej Zdrojewski, Milan Zver, Michaela Šojdrová |
|
S&D |
Silvia Costa, Giorgos Grammatikakis, Petra Kammerevert, Clare Moody, Luigi Morgano, Momchil Nekov, Krystyna Łybacka |
|
ECR |
Andrew Lewer, Emma McClarkin, John Procter, Remo Sernagiotto |
|
ALDE |
Mircea Diaconu, María Teresa Giménez Barbat, Morten Løkkegaard |
|
GUE/NGL |
Nikolaos Chountis, Curzio Maltese |
|
Verts/ALE |
Jill Evans, Helga Trüpel |
|
EFDD |
Isabella Adinolfi |
|
ENF |
Dominique Bilde |
|
0 |
- |
|
|
|
|
1 |
0 |
|
PPE |
Stefano Maullu |
|
Objaśnienie używanych znaków
+ : za
- : przeciw
0 : wstrzymało się
OPINIA Komisji Petycji (27.1.2017)
dla Komisji Prawnej
w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niektórych dozwolonych sposobów korzystania z utworów i innych przedmiotów chronionych prawem autorskim i prawami pokrewnymi z korzyścią dla osób niewidomych, osób słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem, oraz w sprawie zmiany dyrektywy 2001/29/WE w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym
(COM(2016)0596 – C8-0381/2016 – 2016/0278(COD))
Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Rosa Estaràs Ferragut
ZWIĘZŁE UZASADNIENIE
Traktat z Marrakeszu nakłada na strony obowiązek wprowadzenia wyjątków lub ograniczeń prawa autorskiego i praw pokrewnych z korzyścią dla osób niewidomych, słabowidzących i osób z innymi rodzajami niepełnosprawności oraz umożliwia transgraniczną wymianę między państwami będącymi stronami traktatu kopii książek w specjalnych formatach, w tym książek mówionych, oraz innych materiałów drukowanych.
Komisja Petycji (PETI) przyjmuje proponowaną dyrektywę z zadowoleniem. Do Komisji Petycji, która od 2011 r. pracuje aktywnie nad dokumentami dotyczącymi dostępu osób niewidomych i słabowidzących do publikowanych utworów, wpłynęły dwie petycje[1], w których domagano się przyjęcia wiążącego traktatu. Komisja Petycji odnotowała z zadowoleniem przyjęcie traktatu z Marrakeszu w 2013 r. i jego wejście w życie we wrześniu 2016 r. Należy jednak podjąć dalsze działania, aby zadbać o to, by Unia Europejska wypełniła swoje zobowiązania międzynarodowe wynikające z traktatu z Marrakeszu i z Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych (UNCRPD).
Jak stwierdzono w zleconym przez Departament Tematyczny C dla Komisji Petycji badaniu dotyczącym traktatu z Marrakeszu[2], przedstawionym dnia 9 listopada 2016 r. podczas warsztatów tej komisji poświęconych niepełnosprawności, traktat z Marrakeszu stanowi triumf społecznego modelu niepełnosprawności oraz odpowiednie międzynarodowe rozwiązanie ogólnoświatowego problemu niedostatku dostosowanych formatów książek. W związku z powyższym należy podjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapewnić szybkie i właściwe wdrożenie traktatu. Ponadto Komisja Petycji wezwała[3] do szybkiej ratyfikacji traktatu z Marrakeszu przez Unię Europejską bez uzależniania tej ratyfikacji od zmian w ramach prawnych UE.
Celem niniejszego projektu opinii jest harmonizacja zastosowanej w dyrektywie terminologii z zamiarem odzwierciedlenia w pełni postanowień traktatu z Marrakeszu i konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Umożliwia to rozszerzenie wykazu beneficjentów i aktualizuje wniosek dotyczący dyrektywy zgodnie z ramami prawnymi całościowego systemu ochrony danych osobowych na szczeblu UE. Co najważniejsze, w niniejszym projekcie opinii zaproponowano ustanowienie w państwach członkowskich mechanizmu składania skarg lub dochodzenia roszczeń w sytuacji, gdy beneficjentom uniemożliwia się skorzystanie z dozwolonych wyjątków.
POPRAWKI
Komisja Petycji zwraca się do Komisji Prawnej, jako komisji przedmiotowo właściwej, o wzięcie pod uwagę następujących poprawek:
Poprawka 1 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 3 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(3) Osoby niewidome, słabowidzące i osoby z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem nadal napotykają liczne bariery w dostępie do książek i innych materiałów drukowanych, które podlegają ochronie prawa autorskiego i praw pokrewnych. Należy podjąć działania, aby zwiększyć dostępność utworów w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym oraz poprawić obieg tych utworów na rynku wewnętrznym. |
(3) Osoby niewidome, słabowidzące i osoby z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem nadal napotykają liczne bariery w dostępie do książek i innych materiałów drukowanych, które podlegają ochronie prawa autorskiego i praw pokrewnych. Należy niezwłocznie podjąć działania, aby znacznie zwiększyć dostępność utworów w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym oraz znacząco poprawić obieg tych utworów na rynku wewnętrznym. |
Poprawka 2 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 4 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(4) Traktat z Marrakeszu o ułatwieniu dostępu do opublikowanych utworów osobom niewidomym, słabowidzącym i osobom z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem („traktat”) został w imieniu Unii podpisany w dniu 30 kwietnia 2014 r.23 . Jego celem jest poprawa dostępności utworów i innych chronionych przedmiotów praw autorskich w dostępnych formatach dla osób niewidomych, słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem. Traktat z Marrakeszu zobowiązuje umawiające się strony do zapewnienia wyjątków i ograniczeń względem praw posiadaczy praw autorskich i praw pokrewnych w celu tworzenia i rozpowszechniania kopii niektórych utworów i innych przedmiotów objętych ochroną w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym, a także umożliwienia transgranicznej wymiany takich kopii. Zawarcie traktatu z Marrakeszu przez Unię wymaga dostosowania unijnego prawa poprzez ustanowienie obowiązkowego wyjątku w odniesieniu do zastosowań, utworów i beneficjentów objętych traktatem. Niniejsza dyrektywa w zharmonizowany sposób wypełnia obowiązki, które Unia musi spełnić na mocy traktatu z Marrakeszu , w celu zapewnienia, aby środki te były stosowane jednolicie na całym rynku wewnętrznym. |
(4) Traktat z Marrakeszu o ułatwieniu dostępu do opublikowanych utworów osobom niewidomym, słabowidzącym i osobom z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem („traktat”) został w imieniu Unii podpisany w dniu 30 kwietnia 2014 r., a już w 2013 r. zatwierdziła go Światowa Organizacja Własności Intelektualnej. Jego celem jest poprawa dostępności utworów i innych chronionych przedmiotów praw autorskich w dostępnych formatach dla osób niewidomych, słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem. Traktat z Marrakeszu zobowiązuje umawiające się strony do zapewnienia wyjątków i ograniczeń względem praw posiadaczy praw autorskich i praw pokrewnych w celu tworzenia i rozpowszechniania kopii niektórych utworów i innych przedmiotów objętych ochroną w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym, a także umożliwienia transgranicznej wymiany takich kopii. Zawarcie traktatu z Marrakeszu przez Unię wymaga dostosowania unijnego prawa poprzez ustanowienie obowiązkowego wyjątku w odniesieniu do zastosowań, utworów i beneficjentów objętych traktatem. Niniejsza dyrektywa w zharmonizowany sposób wdraża obowiązki, które Unia musi spełnić na mocy traktatu z Marrakeszu, w celu zapewnienia, aby środki te były stosowane jednolicie na całym rynku wewnętrznym. |
_________________ |
_________________ |
23Decyzja Rady 2014/221/UE z dnia 14 kwietnia 2014 r. w sprawie podpisania, w imieniu Unii Europejskiej, Traktatu z Marrakeszu o ułatwieniu dostępu do opublikowanych utworów osobom niewidomym, niedowidzącym i cierpiącym na inne zaburzenia odczytu druku, (Dz.U. L 115 z 17.4.2014, s. 1). 1). |
23Decyzja Rady 2014/221/UE z dnia 14 kwietnia 2014 r. w sprawie podpisania, w imieniu Unii Europejskiej, Traktatu z Marrakeszu o ułatwieniu dostępu do opublikowanych utworów osobom niewidomym, niedowidzącym i cierpiącym na inne zaburzenia odczytu druku, (Dz.U. L 115 z 17.4.2014, s. 1). |
Poprawka 3 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 5 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(5) Beneficjentami tej dyrektywy są osoby niewidome, osoby mające ograniczoną zdolność postrzegania lub czytania niepoddającą się korekcji w takim stopniu, aby funkcja wzroku tej osoby stała się zasadniczo równoważna z funkcją wzroku osoby nieposiadającej takiego ograniczenia lub takiej niepełnosprawności, lub osoby z ograniczoną zdolnością postrzegania lub czytania, w tym także z dysleksją, które to niepełnosprawności uniemożliwiają im czytanie dzieł drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu jak czynią to osoby bez niepełnosprawności; bądź też osoby, które te nie są w stanie trzymać książki bądź posługiwać się nią lub też skupić wzroku bądź poruszać oczami w stopniu umożliwiającym czytanie w normalnych okolicznościach z powodu niepełnosprawności fizycznej. Celem środków wprowadzonych na mocy niniejszej dyrektywy jest poprawa dostępności książek, czasopism, gazet, magazynów oraz innych tekstów pisanych, partytur muzycznych i innych materiałów drukowanych, w tym w formie dźwiękowej, analogowych bądź cyfrowych, w formatach, dzięki którym te utwory i inne przedmioty objęte ochroną stają się dostępne dla tych osób zasadniczo w takim samym stopniu jak dla osób bez ograniczenia lub niepełnosprawności. Do formatów umożliwiających dostęp należą: druk alfabetem Braille’a, duży druk, książki mówione i książki elektroniczne oraz programy radiowe. |
(5) Beneficjentami tej dyrektywy są osoby niewidome, osoby mające ograniczoną zdolność postrzegania lub czytania niepoddającą się korekcji w takim stopniu, aby funkcja wzroku tej osoby stała się zasadniczo równoważna z funkcją wzroku osoby nieposiadającej takiego ograniczenia lub takiej niepełnosprawności, lub osoby z ograniczoną zdolnością postrzegania lub czytania, w tym także z dysleksją, które to niepełnosprawności uniemożliwiają im czytanie dzieł drukowanych w takim samym stopniu, jak czynią to osoby bez niepełnosprawności, bądź też osoby, które nie są w stanie trzymać książki bądź posługiwać się nią lub też skupić wzroku bądź poruszać oczami w stopniu umożliwiającym czytanie w normalnych okolicznościach z powodu niepełnosprawności fizycznej. Celem środków wprowadzonych na mocy niniejszej dyrektywy jest zatem poprawa dostępności książek, czasopism, gazet, magazynów oraz innych tekstów pisanych, partytur muzycznych i innych materiałów drukowanych, w tym w formie dźwiękowej, analogowych bądź cyfrowych, w formatach, dzięki którym te utwory i inne przedmioty objęte ochroną stają się dostępne dla tych osób zasadniczo w takim samym stopniu jak dla osób bez ograniczenia lub niepełnosprawności. Do formatów umożliwiających dostęp należą również: druk alfabetem Braille’a, duży druk, książki mówione i książki elektroniczne oraz programy radiowe. |
Poprawka 4 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 6 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(6) W dyrektywie należy zatem określić obowiązkowe wyjątki od praw, które są zharmonizowane przez prawo Unii i mają znaczenie w odniesieniu do zastosowań i utworów objętych zakresem stosowania traktatu z Marrakeszu. Obejmują one w szczególności prawa do zwielokrotniania utworu, jego publicznego udostępniania, podawania do publicznej wiadomości, dystrybucji i użyczenia, zgodnie z dyrektywą 2001/29/WE, dyrektywą 2006/115/WE i dyrektywą 2009/24/WE, a także związane z nimi prawa określone w dyrektywie 96/9/WE. Zakres wyjątków i ograniczeń wymagany traktatem z Marrakeszu obejmuje również utwory w formie dźwiękowej, takie jak książki mówione, konieczne jest zatem, aby wyjątki te miały zastosowanie także do praw pokrewnych. |
(6) W dyrektywie należy zatem określić obowiązkowe wyjątki od praw, które są zharmonizowane przez prawo Unii i mają znaczenie w odniesieniu do zastosowań i utworów objętych zakresem stosowania traktatu z Marrakeszu. Obejmują one w szczególności prawa do zwielokrotniania utworu, jego publicznego udostępniania, podawania do publicznej wiadomości, dystrybucji i użyczenia, zgodnie z dyrektywą 2001/29/WE, dyrektywą 2006/115/WE i dyrektywą 2009/24/WE, a także związane z nimi prawa określone w dyrektywie 96/9/WE. Zakres wyjątków i ograniczeń wymagany traktatem z Marrakeszu obejmuje również utwory w formie dźwiękowej, takie jak książki mówione, konieczne jest zatem, aby wyjątki te miały zastosowanie także do praw pokrewnych. Wyjątki przewidziane w niniejszej dyrektywie stosuje się z zastrzeżeniem innych wyjątków na rzecz osób niepełnosprawnych przewidzianych przez państwa członkowskie, takich jak użytek prywatny. |
Poprawka 5 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 7 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(7) Zastosowania przewidziane w niniejszej dyrektywie obejmują wykonywanie kopii utworów w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym przez beneficjentów lub upoważnione podmioty zajmujące się zaspokajaniem ich potrzeb: organizacje publiczne bądź prywatne, w szczególności biblioteki,. placówki oświatowe i inne organizacje niedochodowe, których głównym lub jednym z głównych zadań bądź misją w interesie publicznym jest służba osobom z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem Zastosowania te powinny również obejmować udostępnianie kopii utworów w formacie umożliwiającym dostęp, na wyłączny użytek beneficjentów, przez osobę fizyczną, która czyni to w imieniu beneficjenta lub która pomaga beneficjentowi w wykonaniu tej czynności. |
(7) Zastosowania przewidziane w niniejszej dyrektywie obejmują również wykonywanie kopii utworów w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym przez beneficjentów lub upoważnione podmioty zajmujące się zaspokajaniem ich potrzeb: organizacje publiczne bądź prywatne, w szczególności biblioteki, placówki oświatowe i inne organizacje niedochodowe, których głównym lub jednym z głównych zadań bądź misją w interesie publicznym jest służba osobom z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem Zastosowania te powinny również obejmować udostępnianie kopii utworów w formacie umożliwiającym dostęp, na wyłączny użytek beneficjentów, przez osobę fizyczną, która czyni to w imieniu beneficjenta lub która pomaga beneficjentowi w wykonaniu tej czynności. |
Poprawka 6 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 8 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(8) W ramach obowiązkowego wyjątku należy także ograniczyć prawo do zwielokrotniania utworu, tak aby umożliwić wszelkie działania, które są niezbędne w celu dokonania takiej zmiany bądź takiego przekształcenia lub dostosowania utworu lub innego przedmiotu, które umożliwiają wyprodukowanie kopii utworu w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym. Obejmuje to zapewnienie rozwiązań umożliwiających odczytywanie informacji w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym. |
(8) W ramach obowiązkowego wyjątku należy także ograniczyć prawo do zwielokrotniania utworu, tak aby umożliwić wszelkie działania, które są niezbędne w celu dokonania takiej zmiany bądź takiego przekształcenia lub dostosowania utworu lub innego przedmiotu, które umożliwiają wyprodukowanie kopii utworu w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym. Obejmuje to również zapewnienie rozwiązań umożliwiających odczytywanie informacji w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym. |
Poprawka 7 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 9 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(9) Wyjątek ten powinien umożliwiać upoważnionym podmiotom wytwarzanie i rozpowszechnianie w internecie i poza nim w obrębie Unii kopii utworów lub innych przedmiotów objętych niniejszą dyrektywą w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym. |
(9) Wyjątek ten powinien również umożliwiać upoważnionym podmiotom wytwarzanie i rozpowszechnianie w internecie i poza nim w obrębie Unii kopii utworów lub innych przedmiotów objętych niniejszą dyrektywą w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym. |
Poprawka 8 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 11 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(11) Ze względu na szczególny charakter tego wyjątku, jego ukierunkowany zakres oraz potrzebę zagwarantowania beneficjentom pewności prawa nie należy pozwalać państwom członkowskim na nakładanie dodatkowych wymogów dotyczących zastosowania wyjątku, takich jak systemy rekompensat lub uprzednia weryfikacja dostępności na rynku kopii w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym. |
(11) Ze względu na szczególny charakter tego wyjątku, jego ukierunkowany zakres oraz potrzebę zagwarantowania beneficjentom pewności prawa nie należy pozwalać państwom członkowskim na nakładanie dodatkowych wymogów dotyczących zastosowania wyjątku, takich jak systemy rekompensat lub uprzednia weryfikacja dostępności na rynku kopii w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym. Takie dodatkowe wymogi wiązałyby się z ryzykiem działania sprzecznego z celem, jaki przyświecał wprowadzeniu wyjątków przewidzianych w niniejszej dyrektywie, oraz sprzecznego z celem ułatwienia transgranicznej wymiany na rynku wewnętrznym kopii w specjalnych formatach. |
Poprawka 9 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 12 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(12) Wszelkie przetwarzanie danych osobowych na mocy niniejszej dyrektywy powinno odbywać się z zachowaniem praw podstawowych, w tym prawa do poszanowania prywatności i życia rodzinnego oraz prawa do ochrony danych osobowych zgodnie z art. 7 i 9 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej oraz być zgodne z dyrektywą 95/46/WE, która reguluje przetwarzanie danych osobowych przez upoważnione podmioty w ramach niniejszej dyrektywy i pod nadzorem właściwych organów państw członkowskich, w szczególności niezależnych organów publicznych wyznaczonych przez państwa członkowskie.. |
(12) Wszelkie przetwarzanie danych osobowych na mocy niniejszej dyrektywy powinno odbywać się z zachowaniem praw podstawowych, w tym prawa do poszanowania prywatności i życia rodzinnego oraz prawa do ochrony danych osobowych, zgodnie z art. 7 i 9 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, oraz być zgodne z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 95/46/WE i z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/6791a, które regulują przetwarzanie danych osobowych przez upoważnione podmioty w ramach niniejszej dyrektywy i pod nadzorem właściwych organów państw członkowskich, w szczególności niezależnych organów publicznych wyznaczonych przez państwa członkowskie. |
|
__________________ |
|
1a Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1). |
Poprawka 10 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 13 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(13) Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, której stroną jest UE, zapewnia osobom niepełnosprawnym prawo dostępu do informacji i prawo do udziału w życiu kulturalnym, gospodarczym i społecznym, na równych zasadach z innymi osobami. Konwencja zobowiązuje strony do podejmowania wszelkich odpowiednich kroków, zgodnie z prawem międzynarodowym, aby przepisy chroniące prawa własności intelektualnej nie stanowiły nieuzasadnionej i dyskryminującej przeszkody w dostępie osób niepełnosprawnych do materiałów kulturalnych. |
(13) Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, której stroną jest UE i która jest wiążąca dla państw członkowskich UE, zapewnia osobom niepełnosprawnym prawo dostępu do informacji i prawo do udziału w życiu kulturalnym, gospodarczym i społecznym, na równych zasadach z innymi osobami. Konwencja zobowiązuje strony do podejmowania wszelkich odpowiednich kroków, zgodnie z prawem międzynarodowym, aby przepisy chroniące prawa własności intelektualnej nie stanowiły nieuzasadnionej i dyskryminującej przeszkody w dostępie osób niepełnosprawnych do materiałów kulturalnych. |
Poprawka 11 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 14 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(14) Zgodnie z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej Unia uznaje i szanuje prawo osób niepełnosprawnych do korzystania ze środków mających zapewnić im samodzielność, integrację społeczną i zawodową oraz udział w życiu społeczności. |
(14) Karta praw podstawowych Unii Europejskiej zakazuje wszelkiej dyskryminacji, w tym ze względu na niepełnosprawność, oraz przewiduje, że Unia uznaje i szanuje prawo osób niepełnosprawnych do korzystania ze środków mających zapewnić im samodzielność, integrację społeczną i zawodową oraz udział w życiu społeczności. |
Poprawka 12 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 17 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(17) Zgodnie z dyrektywą 2001/29/WE państwa członkowskie mogą nadal ustanawiać wyjątek lub ograniczenie na rzecz osób niepełnosprawnych w przypadkach, które nie są objęte niniejszą dyrektywą. |
(17) Państwa członkowskie w każdym razie muszą ustanawiać wyjątki lub ograniczenia na rzecz osób niepełnosprawnych, w tym w przypadkach, które nie są objęte zakresem niniejszej dyrektywy. |
Poprawka 13 Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 18 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
(18) Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Przepisy niniejszej dyrektywy należy interpretować i stosować zgodnie z tymi prawami i zasadami. |
(18) Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej i w Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych. Przepisy niniejszej dyrektywy należy interpretować i stosować zgodnie z tymi prawami i zasadami. |
Poprawka 14 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 2 – litera d a (nowa) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
da) bez względu na jakikolwiek inny rodzaj niepełnosprawności. |
Uzasadnienie | |
Traktat z Marrakeszu pozostawia możliwość włączenia innych rodzajów niepełnosprawności. W motywie 16 i w art. 7 proponowanej dyrektywy przewidziano możliwość uwzględnienia innych rodzajów niepełnosprawności na późniejszym etapie. | |
Poprawka 15 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 3 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
3) „kopia utworu w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym” to kopia utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną w inny sposób lub w innej formie, która zapewnia beneficjentowi dostęp do utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, w tym umożliwiająca danej osobie dostęp równie skuteczny i wygodny jak ten, z którego korzystają osoby bez niepełnosprawności wzroku lub którejkolwiek z niepełnosprawności, o których mowa w ust. 2; |
3) „kopia utworu w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym” to kopia utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną w inny sposób lub w innej formie, która zapewnia beneficjentowi dostęp do utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, w tym umożliwiająca danej osobie dostęp równie skuteczny i wygodny jak ten, z którego korzystają osoby bez upośledzenia lub niepełnosprawności, o których mowa w ust. 2; |
Poprawka 16 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 4 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
4) „upoważniony podmiot” oznacza organizację prowadzącą na zasadzie niedochodowej jako główną działalność lub jedno ze swoich głównych działań bądź zadań leżących w interesie publicznym działalność na rzecz beneficjentów w zakresie edukacji, szkoleń, czytania adaptacyjnego lub dostępu do informacji. |
4) „upoważniony podmiot” oznacza organizację prowadzącą na zasadzie niedochodowej jako główną działalność lub jedno ze swoich głównych działań bądź zadań leżących w interesie publicznym działalność na rzecz beneficjentów w zakresie edukacji, szkoleń, czytania adaptacyjnego lub dostępu do informacji, niezależnie od tego, czy podlega ona nadzorowi rządowemu. |
Poprawka 17 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 3 – ustęp 1 a (nowy) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
1a. Państwa członkowskie dbają o to, by środki techniczne lub warunki umowne nie mogły ignorować wyjątków od prawa autorskiego i praw pokrewnych. |
Poprawka 18 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 3 – ustęp 3 a (nowy) | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
|
3a. Państwa członkowskie zapewniają ustanowienie mechanizmów składania skarg i dochodzenia roszczeń oraz ich dostępność dla użytkowników w przypadku sporów dotyczących stosowania środków, o których mowa w niniejszym artykule. |
Uzasadnienie | |
W proponowanej dyrektywie nie uwzględniono mechanizmów składania skarg lub dochodzenia roszczeń, które powinny zostać ustanowione w państwach członkowskich do wykorzystania w przypadkach, gdy beneficjentom odmawia się dozwolonego sposobu korzystania z utworu. Mechanizmy takie przewidziano w art. 13 ust. 2 wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie praw autorskich na jednolitym rynku cyfrowym (COM(2016)0593). | |
Poprawka 19 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 5 – akapit 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
Przetwarzanie danych osobowych prowadzone w ramach niniejszej dyrektywy odbywa się zgodnie z dyrektywą 95/46/WE. |
Przetwarzanie danych osobowych prowadzone w ramach niniejszej dyrektywy odbywa się zgodnie z dyrektywą 95/46/WE, dyrektywą 2002/58/WE oraz rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/6791a. |
|
_________________ |
|
1a Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1). |
Poprawka 20 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 7 – akapit 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
Do dnia [dwa lata po dacie transpozycji] r. Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Europejskiego Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu sprawozdanie na temat dostępności dla beneficjentów utworów i innych przedmiotów praw autorskich, innych niż określone w art. 2 ust. 1 w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym, a także dostępności utworów oraz innych przedmiotów objętych ochroną w formatach umożliwiających dostęp osobom z niepełnosprawnościami innymi niż te, o których mowa w art. 2 ust. 2, na rynku wewnętrznym. Sprawozdanie zawiera ocenę zasadności zmiany zakresu niniejszej dyrektywy. |
Do dnia [dwa lata po dacie transpozycji] r. Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Europejskiego Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu sprawozdanie na temat dostępności dla beneficjentów utworów i innych przedmiotów praw autorskich, innych niż określone w art. 2 ust. 1 w formatach umożliwiających dostęp osobom niepełnosprawnym, a także dostępności utworów oraz innych przedmiotów objętych ochroną w formatach umożliwiających dostęp osobom z niepełnosprawnościami innymi niż te, o których mowa w art. 2 ust. 2, na rynku wewnętrznym. Sprawozdanie zawiera ocenę zasadności rozszerzenia zakresu niniejszej dyrektywy, aby wyjątek oraz wynikające z niego wytwarzanie kopii utworów w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym na mocy niniejszej dyrektywy służyło osobom o niepełnosprawności należącej do innych kategorii. |
Poprawka 21 Wniosek dotyczący dyrektywy Artykuł 8 – akapit 1 | |
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
Nie wcześniej niż [pięć lat od daty transpozycji] Komisja przeprowadzi ocenę niniejszej dyrektywy i przedstawi główne wnioski Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, w stosownych przypadkach wraz z wnioskami dotyczącymi zmiany dyrektywy. |
Nie później niż [pięć lat od daty transpozycji] Komisja przeprowadzi ocenę niniejszej dyrektywy i przedstawi główne wnioski Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, w stosownych przypadkach wraz z wnioskami dotyczącymi zmiany dyrektywy. |
PROCEDURA W KOMISJI OPINIODAWCZEJ
Tytuł |
Dozwolone sposoby korzystania z utworów i innych przedmiotów chronionych prawem autorskim i prawami pokrewnymi z korzyścią dla osób niewidomych, osób słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem oraz zmiana dyrektywy 2001/29/WE w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym |
||||
Odsyłacze |
COM(2016)0596 – C8-0381/2016 – 2016/0278(COD) |
||||
Komisja przedmiotowo właściwa Data ogłoszenia na posiedzeniu |
JURI 6.10.2016 |
|
|
|
|
Opinia wydana przez Data ogłoszenia na posiedzeniu |
PETI 6.10.2016 |
||||
Sprawozdawca(czyni) komisji opiniodawczej Data powołania |
Rosa Estaràs Ferragut 27.10.2016 |
||||
Data przyjęcia |
24.1.2017 |
|
|
|
|
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
18 0 0 |
|||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Marina Albiol Guzmán, Margrete Auken, Beatriz Becerra Basterrechea, Pál Csáky, Rosa Estaràs Ferragut, Eleonora Evi, Peter Jahr, Notis Marias, Julia Pitera, Virginie Rozière, Josep-Maria Terricabras, Jarosław Wałęsa, Cecilia Wikström, Tatjana Ždanoka |
||||
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego |
Kostadinka Kuneva, Ángela Vallina, Rainer Wieland |
||||
Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego |
Edouard Martin |
||||
- [1] Petycja nr 0924/2011, którą złożył Dan Pescod (Wielka Brytania) w imieniu Europejskiej Unii Niewidomych (EBU) i Królewskiego Narodowego Instytutu Niewidomych (RNIB), w sprawie dostępu osób niewidomych do książek i innych materiałów drukowanych oraz
Petycja nr 964/2011, którą złożył Michael Kalmar (Austria) w imieniu Europejskiego Towarzystwa Dysleksji, w sprawie dostępu do książek dla niewidomych, osób z dysleksją bądź z inną niepełnosprawnością. - [2] PE 571.387.
- [3] Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 lutego 2016 r. w sprawie ratyfikacji Traktatu z Marrakeszu (w oparciu o otrzymane petycje, w szczególności petycję nr 924/2011) (2016/2542(RSP)).
PROCEDURA W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ
Tytuł |
Dozwolone sposoby korzystania z utworów i innych przedmiotów chronionych prawem autorskim i prawami pokrewnymi z korzyścią dla osób niewidomych, osób słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem oraz zmiana dyrektywy 2001/29/WE w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym |
||||
Odsyłacze |
COM(2016)0596 – C8-0381/2016 – 2016/0278(COD) |
||||
Data przedstawienia w PE |
14.9.2016 |
|
|
|
|
Komisja przedmiotowo właściwa Data ogłoszenia na posiedzeniu |
JURI 6.10.2016 |
|
|
|
|
Komisje wyznaczone do wydania opinii Data ogłoszenia na posiedzeniu |
INTA 6.10.2016 |
EMPL 24.11.2016 |
CULT 6.10.2016 |
PETI 6.10.2016 |
|
Opinia niewydana Data decyzji |
INTA 12.10.2016 |
|
|
|
|
Sprawozdawcy Data powołania |
Max Andersson 12.10.2016 |
|
|
|
|
Rozpatrzenie w komisji |
7.11.2016 |
28.11.2016 |
31.1.2017 |
|
|
Data przyjęcia |
23.3.2017 |
|
|
|
|
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
22 0 0 |
|||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Max Andersson, Joëlle Bergeron, Marie-Christine Boutonnet, Jean-Marie Cavada, Kostas Chrysogonos, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Mary Honeyball, Sajjad Karim, Sylvia-Yvonne Kaufmann, António Marinho e Pinto, Jiří Maštálka, Emil Radev, Julia Reda, Pavel Svoboda, Tadeusz Zwiefka |
||||
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego |
Isabella Adinolfi, Daniel Buda, Angelika Niebler, Virginie Rozière, Rainer Wieland |
||||
Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego |
Eugen Freund, Maria Noichl |
||||
Data złożenia |
28.3.2017 |
||||
GŁOSOWANIE KOŃCOWE IMIENNEW KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ
22 |
+ |
|
PPE S&D
ECR ALDE GUE/NGL Verts/ALE EFDD ENF |
Daniel Buda, Angelika Niebler, Emil Radev, Pavel Svoboda, Rainer Wieland, Tadeusz Zwiefka Eugen Freund, Lidia Joanna Geringer de Oedenberg, Mary Honeyball, Sylvia-Yvonne Kaufmann, Maria Noichl, Virginie Rozière Sajjad Karim Jean-Marie Cavada, António Marinho e Pinto Kostas Chrysogonos, Jiří Maštálka Max Andersson, Julia Reda Isabella Adinolfi, Joëlle Bergeron Marie-Christine Boutonnet |
|
0 |
- |
|
|
|
|
0 |
0 |
|
|
|
|
Objaśnienia używanych znaków
+ : za
- : przeciw
0 : wstrzymało się