ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την ανιθαγένεια στη Νότια και Νοτιοανατολική Ασία
4.5.2017 - (2016/2220(INI))
Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων
Εισηγητής: Amjad Bashir
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την ανιθαγένεια στη Νότια και Νοτιοανατολική Ασία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τις διατάξεις των πράξεων του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ άλλων αυτές που αφορούν το δικαίωμα στην ιθαγένεια, όπως είναι ο Χάρτης του ΟΗΕ, η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, τα Διεθνή Σύμφωνα για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, η Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού, η Σύμβαση για την κατάργηση πάσης μορφής φυλετικών διακρίσεων, η Σύμβαση του 1954 για το καθεστώς των ανιθαγενών, η Σύμβαση του 1961 για τη μείωση των περιπτώσεων των ανιθαγενών, η Σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών και το Προαιρετικό Πρωτόκολλο αυτής, η Σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες, η Διεθνής Σύμβαση για την προστασία των δικαιωμάτων των διακινούμενων εργαζομένων και των μελών των οικογενειών τους,
– έχοντας υπόψη άλλες πράξεις του ΟΗΕ για την ανιθαγένεια και το δικαίωμα στην ιθαγένεια, όπως το συμπέρασμα αριθ. 106 της εκτελεστικής επιτροπής της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) σχετικά με τον εντοπισμό, την πρόληψη και τη μείωση των περιπτώσεων ανιθαγένειας, καθώς και την προστασία των ανιθαγενών[1], το οποίο εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με το ψήφισμα αριθ. 61/137 του 2006,
– έχοντας υπόψη την εκστρατεία της UNHCR για την εξάλειψη της ανιθαγένειας έως το 2024[2] και την παγκόσμια εκστρατεία για την ισότητα των δικαιωμάτων ιθαγένειας, που υποστηρίζεται από την UNHCR, τη Μονάδα του ΟΗΕ για τις γυναίκες και άλλους φορείς, και εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, της 15ης Ιουλίου 2016, σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την αυθαίρετη στέρηση της ιθαγένειας[3],
– έχοντας υπόψη τη διακήρυξη και το πρόγραμμα δράσης της Βιέννης[4], που εγκρίθηκαν από την Παγκόσμια Διάσκεψη για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου στις 25 Ιουνίου 1993,
– έχοντας υπόψη τη γενική σύσταση αριθ. 32 της Επιτροπής για την Εξάλειψη των Διακρίσεων κατά των Γυναικών σχετικά με τις έμφυλες διαστάσεις του καθεστώτος πρόσφυγα, του ασύλου, της ιθαγένειας και της ανιθαγένειας των γυναικών[5],
– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συνδέσμου Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN)[6],
– έχοντας υπόψη το άρθρο 3 παράγραφος 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), το οποίο ορίζει ότι «στις σχέσεις της με τον υπόλοιπο κόσμο» η ΕΕ πρέπει να συμβάλλει στην «εξάλειψη της φτώχειας και την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων, ιδίως των δικαιωμάτων του παιδιού, καθώς και στην αυστηρή τήρηση και ανάπτυξη του διεθνούς δικαίου και, ιδίως, στον σεβασμό των αρχών του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών»,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 20ης Ιουλίου 2015, σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία για την περίοδο 2015-2019[7],
– έχοντας υπόψη το στρατηγικό πλαίσιο και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, της 25ης Ιουνίου 2012[8],
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 4ης Δεκεμβρίου 2015[9], σχετικά με την ανιθαγένεια,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2016, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ έναντι της Μιανμάρ/Βιρμανίας[10],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Οκτωβρίου 2016, για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη μετανάστευση σε τρίτες χώρες[11],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 7ης Ιουλίου 2016, σχετικά με τη Μιανμάρ, και ιδίως την κατάσταση των Rohingya[12],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 12ης Μαρτίου 2015, σχετικά με την ετήσια έκθεση του 2013 για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία στον κόσμο και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα αυτό[13],
– έχοντας υπόψη τη μελέτη της Γενικής Διεύθυνσης Εξωτερικών Πολιτικών, του Νοεμβρίου 2014, με τίτλο «Addressing the Human Rights impact of statelessness in the EU's external action» (Αντιμετώπιση του αντίκτυπου της ανιθαγένειας στα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο της εξωτερικής δράσης της ΕΕ),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανάπτυξης (A8-0182/2017),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιοχή της Νότιας και Νοτιοανατολικής Ασίας απαρτίζεται από το Αφγανιστάν, το Μπανγκλαντές, το Μπουτάν, το Μπρουνέι, την Καμπότζη, την Ινδία, την Ινδονησία, το Λάος, τη Μαλαισία, τις Μαλδίβες, τη Μιανμάρ, το Νεπάλ, το Πακιστάν, τις Φιλιππίνες, τη Σιγκαπούρη, τη Σρι Λάνκα, την Ταϊλάνδη, το Ανατολικό Τιμόρ και το Βιετνάμ, χώρες που είναι μέλη είτε του Συνδέσμου Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) είτε της Ένωσης της Νότιας Ασίας για την Περιφερειακή Συνεργασία (SAARC) ή έχουν καθεστώς παρατηρητή σε αυτά·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΟΔΔΑ) ορίζει ότι όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα σε ιθαγένεια και το δικαίωμα σύμφωνα με το οποίο κανείς δεν μπορεί να στερηθεί αυθαίρετα την ιθαγένειά του κατοχυρώνονται στο άρθρο 15 της ΟΔΔΑ, καθώς και σε άλλες διεθνείς πράξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι οι διεθνείς νομικές πράξεις δεν έχουν επιτύχει ακόμη τον πρωταρχικό στόχο τους για διασφάλιση του δικαιώματος κάθε ατόμου σε ιθαγένεια·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι οικουμενικά, αδιαίρετα, αλληλοεξαρτώμενα και αλληλένδετα· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι θεμελιώδεις ελευθερίες συνιστούν εκ γενετής δικαιώματα όλων των ανθρώπων και η προστασία και η προαγωγή τους αποτελούν το πλέον σημαντικό καθήκον των κυβερνήσεων·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού, η οποία επικυρώθηκε από όλες τις χώρες της Νότιας και Νοτιοανατολικής Ασίας, ορίζει ότι ένα παιδί εγγράφεται στο ληξιαρχείο αμέσως μετά τη γέννησή του και έχει το δικαίωμα να αποκτήσει ιθαγένεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι εκτιμάται πως το ήμισυ των ανιθαγενών του κόσμου είναι παιδιά και ότι πολλά εξ αυτών είναι ανιθαγενή από τη γέννησή τους·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του ASEAN ορίζει ότι όλοι έχουν δικαίωμα σε μια ιθαγένεια, όπως προβλέπεται από τον νόμο, και «κανείς δεν μπορεί να στερηθεί αυθαίρετα την ιθαγένειά του, ούτε το δικαίωμα να αλλάξει την ιθαγένεια αυτή»·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη Σύμβαση του 1954 για το καθεστώς των ανιθαγενών, με τον όρο «ανιθαγενής» νοείται ένα άτομο «που δεν θεωρείται υπήκοος από κανένα κράτος βάσει της νομοθεσίας του»· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αιτίες της ανιθαγένειας μπορεί να ποικίλλουν, και να συμπεριλαμβάνονται σε αυτές, μεταξύ άλλων: η διαδοχή και η διάλυση κρατών, σε ορισμένες περιπτώσεις γεγονότα γύρω από τον εξαναγκασμό ατόμων να εγκαταλείψουν τις χώρες τους, η μετανάστευση, η εμπορία ανθρώπων καθώς και: οι αλλαγές και τα κενά στις νομοθεσίες περί ιθαγένειας, η λήξη της ιθαγένειας λόγω διαμονής του ατόμου εκτός της χώρας του για μεγάλο χρονικό διάστημα, η αυθαίρετη στέρηση της ιθαγένειας, οι διακρίσεις λόγω φύλου, φυλής, εθνικότητας ή για άλλους λόγους, τα διοικητικά και γραφειοκρατικά εμπόδια, μεταξύ άλλων αυτά που παρεμβάλλονται στην απόκτηση ή καταχώριση ληξιαρχικών πράξεων γέννησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότερες, αν όχι όλες, από αυτές τις αιτίες μπορούν να εντοπιστούν στις περιπτώσεις ανιθαγένειας στη Νότια και στη Νοτιοανατολική Ασία·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το ζήτημα του κατά πόσον ένα πρόσωπο είναι ανιθαγενής είναι διαφορετικό από το κατά πόσον είναι πρόσφυγας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότεροι ανιθαγενείς δεν έχουν φύγει ποτέ από το μέρος στο οποίο γεννήθηκαν ή δεν έχουν διασχίσει ποτέ διεθνή σύνορα·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανιθαγένεια συνιστά πολύπλευρο πρόβλημα και οδηγεί σε ένα ευρύ φάσμα παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που περιλαμβάνουν αλλά δεν περιορίζονται στα προβλήματα που αφορούν τις ληξιαρχικές πράξεις γεννήσεως και άλλα πιστοποιητικά προσωπικής κατάστασης, καθώς και άλλα προβλήματα που αφορούν τα περιουσιακά δικαιώματα, τον αποκλεισμό από τα προγράμματα υγείας των παιδιών και από τα συστήματα δημόσιας εκπαίδευσης, την ιδιοκτησία επιχειρήσεων, την πολιτική εκπροσώπηση και τη συμμετοχή σε ψηφοφορίες, την πρόσβαση στην κοινωνική ασφάλιση και τις δημόσιες υπηρεσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανιθαγένεια μπορεί να συμβάλει στην εμπορία ανθρώπων, την αυθαίρετη κράτηση, την παραβίαση της ελεύθερης κυκλοφορίας, την εκμετάλλευση και κακοποίηση παιδιών και τις διακρίσεις εις βάρος των γυναικών·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανιθαγένεια εξακολουθεί να λαμβάνει περιορισμένη διεθνή προσοχή παρά τις εξαιρετικά ανησυχητικές παγκόσμιες και περιφερειακές επιπτώσεις της στα ανθρώπινα δικαιώματα, και εξακολουθεί να θεωρείται εσωτερικό ζήτημα των κρατών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μείωση και εν τέλει η κατάργηση της ανιθαγένειας θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε διεθνές επίπεδο·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διακρίσεις λόγω φύλου σε νομοθετικό επίπεδο, όπως για παράδειγμα κατά την απόκτηση ή τη μεταβίβαση ιθαγένειας στο παιδί ή τη σύζυγο, εξακολουθούν να υφίστανται στη Νότια και τη Νοτιοανατολική Ασία, σε χώρες όπως το Νεπάλ, η Μαλαισία και το Μπρουνέι·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις της UNHCR, δεν έχουν καταχωριστεί στο ληξιαρχείο οι γεννήσεις 135 εκατομμυρίων παιδιών ηλικίας κάτω των πέντε ετών σε ολόκληρη την περιοχή, τα οποία παιδιά κινδυνεύουν να καταστούν ανιθαγενή·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξάλειψη της ανιθαγένειας θα οδηγήσει επίσης σε περισσότερη δημοκρατία, καθώς οι πρώην ανιθαγενείς θα συμπεριληφθούν στη δημοκρατική διαδικασία και θα μπορούν να συνεισφέρουν σε αυτή·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το περίπλοκο πρόβλημα της ανιθαγένειας εξακολουθεί να βρίσκεται στις παρυφές του διεθνούς δικαίου και της διεθνούς πολιτικής, παρόλο που δεν αποτελεί περιθωριακό ζήτημα·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανιθαγένεια υπονομεύει τις προοπτικές ανάπτυξης των θιγόμενων πληθυσμών και την αποτελεσματική εφαρμογή του θεματολογίου 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το παγκόσμιο σχέδιο δράσης της UNHCR για την εξάλειψη της ανιθαγένειας (2014-2024) αποσκοπεί στη στήριξη κυβερνήσεων για την επίλυση των μείζονων τρεχουσών καταστάσεων ανιθαγένειας, στην πρόληψη της εμφάνισης νέων περιπτώσεων και στη βελτίωση του εντοπισμού και της προστασίας των ανιθαγενών πληθυσμών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δράση 10 του σχεδίου δράσης επισημαίνει επίσης την ανάγκη βελτίωσης των ποιοτικών και ποσοτικών δεδομένων σχετικά με την ανιθαγένεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ δεσμεύτηκε να στηρίξει ενεργά το σχέδιο δράσης·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία για την περίοδο 2015-2019 επιβεβαιώνουν ότι είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί το θέμα της ανιθαγένειας στις σχέσεις με τις χώρες προτεραιότητας και να επικεντρωθούν οι προσπάθειες στην πρόληψη της εμφάνισης πληθυσμών ανιθαγενών λόγω συγκρούσεων, εκτόπισης και διάλυσης κρατών·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ετήσια έκθεση της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία στον κόσμο – Ζητήματα που αφορούν συγκεκριμένες χώρες και περιοχές, της 20ής Σεπτεμβρίου 2016, επιβεβαιώνει τον στόχο της ΕΕ για την αύξηση της συνεκτικότητας, της αποτελεσματικότητας και της προβολής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην εξωτερική πολιτική της ΕΕ και τον στόχο της αύξησης του επιπέδου της συνεργασίας της ΕΕ με τον ΟΗΕ καθώς και με περιφερειακούς μηχανισμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα, προκειμένου να ενισχυθεί η αναγνώρισή τους σε περιφερειακό επίπεδο και να προαχθεί η οικουμενικότητα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και αναφέρει συγκεκριμένα ότι στο πλαίσιο αυτό περιλαμβάνεται η έναρξη του πρώτου διαλόγου πολιτικής για τα ανθρώπινα δικαιώματα με τους μηχανισμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα του Συνδέσμου Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN)·
ΙΗ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει αποφασίσει ότι θα θέσει τα ανθρώπινα δικαιώματα στο επίκεντρο των σχέσεών της με τις τρίτες χώρες·
ΙΘ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανιθαγένεια ευνοεί τις μετακινήσεις πληθυσμών, τη μετανάστευση και την εμπορία ανθρώπων, αποσταθεροποιώντας ολόκληρες υποπεριοχές·
Κ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί από τους 10 εκατομμύρια ανιθαγενείς παγκοσμίως κατοικούν στη Νότια και τη Νοτιοανατολική Ασία, με τους Rohingya της Μιανμάρ να αποτελούν τη μεγαλύτερη ομάδα ανιθαγενών στον κόσμο, με περισσότερα από 1 εκατομμύριο άτομα να εμπίπτουν στο πλαίσιο της εντολής της UNHCR για την ανιθαγένεια, ωστόσο μεγάλες κοινότητες ανιθαγενών βρίσκονται επίσης στην Ταϊλάνδη, τη Μαλαισία, το Μπρουνέι, το Βιετνάμ, τις Φιλιππίνες και αλλού· λαμβάνοντας υπόψη ότι ανιθαγενείς Θιβετιανοί ζουν σε χώρες όπως η Ινδία και το Νεπάλ· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες από τις ομάδες αυτές εμπίπτουν στο πλαίσιο της εντολής της UNHCR για την ανιθαγένεια, ενώ άλλες δεν εμπίπτουν· λαμβάνοντας υπόψη ότι η στατιστική κάλυψη και η υποβολή εκθέσεων σχετικά με ανιθαγενείς πληθυσμούς σε όλον τον κόσμο είναι ελλιπείς δεδομένου ότι δεν τηρούν όλες οι χώρες στατιστικά στοιχεία σχετικά με το θέμα αυτό· λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Νότια και στη Νοτιοανατολική Ασία υπάρχουν τόσο παρατεινόμενες και ανεπίλυτες υποθέσεις, όσο και υποθέσεις στις οποίες έχει σημειωθεί πρόοδος·
ΚΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία έτη έχει σημειωθεί πρόοδος στη Νότια και στη Νοτιοανατολική Ασία με τροποποιήσεις στις νομοθεσίες περί ιθαγένειας που θεσπίζουν κατάλληλες διατάξεις για την πρόληψη της ανιθαγένειας και για να καταστεί δυνατή για τους ανιθαγενείς η απόκτηση ιθαγένειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσπάθειες αυτές πρέπει να ενισχυθούν και ότι οι εγκριθέντες νόμοι πρέπει επίσης να τηρούνται στην πράξη·
ΚΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Rohingya είναι μια από τις πλέον διωκόμενες μειονότητες στον κόσμο, αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες ομάδες ανιθαγενών στον κόσμο, και είναι επισήμως ανιθαγενείς από το 1982 που θεσπίστηκε ο νόμος για τη βιρμανική ιθαγένεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Rohingya είναι ανεπιθύμητοι από τις αρχές της Μιανμάρ και τις γειτονικές χώρες, παρότι μερικές από αυτές φιλοξενούν μεγάλους προσφυγικούς πληθυσμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι συνεχίζονται οι συγκρούσεις στην επαρχία Rakhine· λαμβάνοντας υπόψη ότι χιλιάδες πρόσφυγες οι οποίοι κατάφεραν να περάσουν τα σύνορα του Μπανγκλαντές έχουν απεγνωσμένα ανάγκη από ανθρωπιστική βοήθεια και εξαναγκάζονται να επιστρέψουν πίσω, πράγμα που αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Rohingya προσπαθούν να ξεφύγουν από μια πολιτική συλλογικής τιμωρίας που εφαρμόζεται στην επαρχία Rakhine, όπου οι δυνάμεις ασφαλείας εξαπολύουν αδιακρίτως επιθέσεις ως αντίποινα, πυροβολώντας χωρικούς με στρατιωτικά ελικόπτερα, πυρπολώντας κατοικίες, πραγματοποιώντας αυθαίρετες συλλήψεις και βιάζοντας γυναίκες και κορίτσια, πάντα σύμφωνα με πληροφορίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι μέχρι σήμερα οι εγχώριες και οι διεθνείς αντιδράσεις στην επιδείνωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στην ανθρωπιστική κρίση των Rohingya ήταν σε μεγάλο βαθμό ανεπαρκείς και ότι δεν έχουν ακόμη διερευνηθεί πολλά εργαλεία για την επίλυση του ζητήματος·
ΚΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκατοντάδες χιλιάδες «Μπιχάρι» δεν αντιμετωπίστηκαν ως πολίτες του Μπανγκλαντές μετά από τον πόλεμο για την ανεξαρτησία του Μπανγκλαντές, όταν το Πακιστάν απέρριψε τον επαναπατρισμό τους· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι πολλές δικαστικές αποφάσεις από το 2003 και έπειτα επιβεβαίωσαν ότι οι Μπιχάρι είναι πολίτες του Μπανγκλαντές· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί Μπιχάρι δεν έχουν ακόμη πλήρως ενταχθεί στην κοινωνία του Μπανγκλαντές και σε αναπτυξιακά προγράμματα, και ότι σε πολλούς δεν έχει δοθεί η δυνατότητα να ασκήσουν πλήρως τα εκ νέου επιβεβαιωμένα δικαιώματά τους·
ΚΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν πολλές άλλες ομάδες ανιθαγενών στη Νότια και στη Νοτιοανατολική Ασία· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια έχουν σημειωθεί ορισμένες θετικές εξελίξεις, όπως στην Ινδονησία, η οποία κατάργησε τις διακρίσεις λόγω φύλου στο πλαίσιο της διαδικασίας για την απόκτηση ιθαγένειας και μεταρρύθμισε τη νομοθεσία περί ιθαγένειας το 2006, με τέτοιο τρόπο ώστε οι Ινδονήσιοι που διαμένουν στο εξωτερικό για διάστημα μεγαλύτερο των πέντε ετών να μην χάνουν πλέον την ιθαγένειά τους, αν αυτή η απώλεια ιθαγένειας οδηγεί σε ανιθαγένεια· στη Καμπότζη, όπου η καταχώριση των γεννήσεων πραγματοποιείται πλέον δωρεάν τις πρώτες 30 ημέρες μετά τη γέννηση· στο Βιετνάμ, το οποίο το 2008 διευκόλυνε τη πολιτογράφηση όλων των ανιθαγενών που κατοικούσαν στο Βιετνάμ για πάνω από 20 χρόνια· και στη Ταϊλάνδη, όπου μετά τη μεταρρύθμιση της νομοθεσίας περί ιθαγένειας και ληξιαρχικής καταχώρισης, έχουν αποκτήσει ιθαγένεια 23.000 ανιθαγενείς από το 2011·
ΚΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό οι κυβερνήσεις και οι αρμόδιες αρχές όλων των χωρών της περιοχής να τηρούν πλήρως την αρχή της μη επαναπροώθησης και να προστατεύουν τους πρόσφυγες, σύμφωνα με τις διεθνείς υποχρεώσεις τους και τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
ΚΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ομάδες ανιθαγενών θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ανθρωπιστικά προγράμματα που παρέχουν υγεία, τροφή, εκπαίδευση και επισιτιστική βοήθεια·
1. εκφράζει την ανησυχία του για τα εκατομμύρια των περιπτώσεων ανιθαγένειας σε όλο τον κόσμο, ιδίως στη Νότια και στη Νοτιοανατολική Ασία, και εκφράζει την αλληλεγγύη του προς τους ανιθαγενείς·
2. εκφράζει έντονη ανησυχία για την κατάσταση της μειονότητας των Rohingya στη Μιανμάρ· είναι συγκλονισμένο με τις εκθέσεις που κάνουν λόγο για μαζικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη συνεχιζόμενη καταστολή και διακρίσεις εις βάρος των Rohingya καθώς και τη μη αναγνώρισή τους ως μέρους της κοινωνίας της Μιανμάρ, κάτι που μοιάζει με συντονισμένη εκστρατεία εθνοκάθαρσης· τονίζει ότι οι Rohingya έχουν ζήσει στην επικράτεια της Μιανμάρ για πολλές γενιές και έχουν κάθε δικαίωμα να κατέχουν την ιθαγένεια της Μιανμάρ, εφόσον κατείχαν αυτή την ιθαγένεια στο παρελθόν, καθώς και να αποκτήσουν όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτή· παροτρύνει την κυβέρνηση και τις αρχές της Μιανμάρ να επιστρέψουν την ιθαγένεια της Μιανμάρ στη μειονότητα των Rohingya· επιπλέον, παροτρύνει να δοθεί σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, διεθνείς παρατηρητές, ΜΚΟ και δημοσιογράφους άμεση πρόσβαση στην επαρχία Rakhine· φρονεί ότι θα πρέπει να διεξαχθούν αμερόληπτες έρευνες με σκοπό να λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους όσοι έχουν διαπράξει παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· φρονεί επίσης ότι απαιτείται να ληφθούν επείγοντα μέτρα προκειμένου να προληφθούν περαιτέρω εχθρικές ή βίαιες ενέργειες και ενέργειες που συνιστούν διάκριση εις βάρος μειονοτήτων ή η υποκίνηση των ενεργειών αυτών· αναμένει από την κάτοχο του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης και του Βραβείου Ζαχάρωφ κα Suu Kyi να ενεργήσει από τις διάφορες θέσεις που κατέχει στη κυβέρνηση της Μιανμάρ προκειμένου να εξευρεθεί συντομότερα μια λύση·
3. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το καθεστώς ανιθαγένειας χρησιμοποιείται σε ορισμένες περιπτώσεις για να περιθωριοποιήσει συγκεκριμένες κοινότητες και να στερήσει από αυτές τα δικαιώματά τους· πιστεύει ότι η νομική, πολιτική και κοινωνική ένταξη των μειονοτήτων συνιστά βασικό στοιχείο μιας δημοκρατικής μετάβασης και ότι η επίλυση των ζητημάτων ανιθαγένειας θα συνέβαλε σε μια καλύτερη κοινωνική συνοχή και στην πολιτική σταθερότητα·
4. εστιάζει την προσοχή στο γεγονός ότι το φαινόμενο της ανιθαγένειας μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές ανθρωπιστικές κρίσεις και επαναλαμβάνει ότι οι ανιθαγενείς θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ανθρωπιστικά προγράμματα· υπογραμμίζει το γεγονός ότι η ανιθαγένεια συνεπάγεται συχνά έλλειψη πρόσβασης στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη, την εργασία, την ελεύθερη κυκλοφορία και την ασφάλεια·
5. εκφράζει την ανησυχία του για την έλλειψη δεδομένων σχετικά με την ανιθαγένεια στη Νότια και στη Νοτιοανατολική Ασία, τη στιγμή που, για παράδειγμα, τα δεδομένα που διατίθενται για το Μπουτάν, την Ινδία, το Νεπάλ και το Ανατολικό Τιμόρ είναι ελάχιστα έως ανύπαρκτα· εκφράζει περαιτέρω την ανησυχία του για το γεγονός ότι ακόμη και στις περιπτώσεις που διατίθενται συνολικά αριθμητικά στοιχεία, υπάρχει έλλειψη αναλυτικών στοιχείων για τις γυναίκες, τα παιδιά και άλλες ευάλωτες ομάδες, για παράδειγμα· επισημαίνει ότι αυτό το έλλειμμα πληροφόρησης καθιστά δυσχερέστερη την επεξεργασία στοχευμένων δράσεων, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της εκστρατείας της UNHCR για την εξάλειψη της ανιθαγένειας έως το 2014· ενθαρρύνει σθεναρά τις χώρες της Νότιας και της Νοτιοανατολικής Ασίας να παρέχουν αξιόπιστα και δημόσια αναλυτικά στοιχεία σχετικά με την ανιθαγένεια·
6. επισημαίνει ότι υπάρχουν και θετικά παραδείγματα, όπως η πρωτοβουλία των Φιλιππίνων τον Μάιο του 2016 να αντιμετωπίσουν την ανάγκη για στοιχεία σχετικά με το μέγεθος και την κατάσταση των ανιθαγενών παιδιών στην περιοχή· καλεί την ΕΕ να προσφέρει τη συνεργασία και τη υποστήριξή της για την πλήρη χαρτογράφηση της ανιθαγένειας και τον προσδιορισμό έργων για την εξάλειψη της ανιθαγένειας στην περιοχή·
7. εκφράζει την έντονη ανησυχία του για το γεγονός ότι το Μπρουνέι, η Μαλαισία και το Νεπάλ έχουν θεσπίσει νομοθεσία που εισάγει διακρίσεις λόγω φύλου· τονίζει την ανάγκη αναθεώρησης των διατάξεων σχετικά με τη νομοθεσία περί ιθαγένειας, συγκεκριμένα στη Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού και τη Σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW)·
8. επικροτεί τις θετικές εξελίξεις στην περιοχή και τις προσπάθειες στις Φιλιππίνες, στο Βιετνάμ και στην Ταϊλάνδη, και ενθαρρύνει τις χώρες στην περιοχή να συνεργάζονται και να ανταλλάσσουν καλά παραδείγματα και προσπάθειες με σκοπό την εξάλειψη της ανιθαγένειας σε ολόκληρη την περιοχή·
9. επισημαίνει την κατάσταση μετά την ανιθαγένεια στην περιοχή και την αρχή της συμμετοχής στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· προωθεί την ένταξη των κοινοτήτων που έχουν πληγεί από την ανιθαγένεια και των πρώην ανιθαγενών σε αναπτυξιακά έργα και αναπτυξιακό σχεδιασμό· ενθαρρύνει τις κυβερνήσεις και τα αναπτυξιακά έργα να αντιμετωπίσουν τις διακρίσεις μετά την ανιθαγένεια, αντλώντας έμπνευση από το άρθρο 4 παράγραφος 1 της CEDAW με σκοπό την επίσπευση της εγκαθιδρύσεως μιας πραγματικής ισότητας·
10. ενώ αναγνωρίζει την εθνική κυριαρχία σε θέματα όπως η ιθαγένεια, καλεί τις χώρες στις οποίες διαμένουν ανιθαγενείς πληθυσμοί, να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για τη διευθέτηση του ζητήματος της ανιθαγένειας, σύμφωνα με τις αρχές που κατοχυρώνονται στις διεθνείς συμβάσεις τις οποίες όλες αυτές οι χώρες έχουν επικυρώσει, ιδίως στη Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού· σημειώνει τον αριθμό των θετικών εξελίξεων που έχουν σημειωθεί στην περιοχή·
11. παροτρύνει την κυβέρνηση του Μπανγκλαντές να δεσμευτεί να εφαρμόσει έναν σαφή οδικό χάρτη για την πλήρη εφαρμογή της ειρηνευτικής συμφωνίας του Chittagong Hill Tracts του 1997, επιτρέποντας έτσι την αποκατάσταση των εκτοπισμένων Jumma οι οποίοι ζουν σήμερα στην Ινδία και είναι ανιθαγενείς·
12. ενθαρρύνει σθεναρά τα κράτη να εφαρμόσουν την εγγύηση, η οποία κατοχυρώνεται στη Σύμβαση του 1961 για τη μείωση των περιπτώσεων των ανιθαγενών, σύμφωνα με την οποία χορηγείται σε κάθε πρόσωπο η ιθαγένεια του κράτους στο οποίο γεννήθηκε, αν το πρόσωπο αυτό διαφορετικά θα ήταν ανιθαγενές·
13. επισημαίνει τη σύνδεση μεταξύ της ανιθαγένειας και της κοινωνικής και οικονομικής ευπάθειας· καλεί τις κυβερνήσεις των αναπτυσσόμενων χωρών να αποτρέπουν την άρνηση, την απώλεια ή τη στέρηση της ιθαγένειας που βασίζονται σε λόγους που εισάγουν διακρίσεις, να θεσπίσουν δίκαιη νομοθεσία περί ιθαγένειας και να εφαρμόζουν προσβάσιμες και οικονομικά προσιτές διαδικασίες τεκμηρίωσης της ιθαγένειας που δεν εισάγουν διακρίσεις·
14. επιδοκιμάζει τη δέσμευση του Συμβουλίου, στα συμπεράσματά του για το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία για την περίοδο 2015-2019, να εξετάσει το ζήτημα της ανιθαγένειας στις σχέσεις με τις χώρες προτεραιότητας και, επιπλέον, επιδοκιμάζει τη δέσμευση του Συμβουλίου να ενισχύσει τη σχέση του με τον ASEAN· συνιστά η εστίαση των προσπαθειών να επεκταθεί πέραν της εμφάνισης ανιθαγενών πληθυσμών που έχουν προκύψει από συγκρούσεις, εκτοπισμούς και διαλύσεις κρατών και να συμπεριλάβει και άλλες σχετικές πτυχές, όπως η ανιθαγένεια ως αποτέλεσμα διακρίσεων, καθώς και έλλειψης καταχώρισης των γεννήσεων και ληξιαρχικής καταχώρισης·
15. υπενθυμίζει τη δράση που προβλέπεται στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία για την περίοδο 2015-2019 σχετικά με την ανάπτυξη ενός κοινού πλαισίου μεταξύ της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) με σκοπό τη συζήτηση ζητημάτων ανιθαγένειας με τρίτες χώρες· υπογραμμίζει ότι η δημιουργία και η διάδοση ενός επίσημου πλαισίου θα ήταν ουσιαστικό στοιχείο της στήριξης που παρέχει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την επίτευξη του στόχου της UNHCR για εξάλειψη της ανιθαγένειας στον κόσμο έως το 2024·
16. καλεί την ΕΕ να προωθήσει την ανάπτυξη παγκόσμιων λύσεων για την ανιθαγένεια μαζί με συγκεκριμένες περιφερειακές ή τοπικές στρατηγικές, καθώς η προσέγγιση της «ενιαίας αντιμετώπισης» δεν θα είναι αρκετά αποτελεσματική για την αντιμετώπιση της ανιθαγένειας·
17. πιστεύει ότι η ΕΕ θα πρέπει να υπογραμμίσει με μεγαλύτερη έμφαση τον σημαντικό αντίκτυπο της ανιθαγένειας σε παγκόσμια ζητήματα, όπως η εξάλειψη της φτώχειας, η εφαρμογή του θεματολογίου 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη και των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ), η προώθηση των δικαιωμάτων του παιδιού και η ανάγκη αντιμετώπισης της παράνομης μετανάστευσης και της εμπορίας ανθρώπων·
18. επιδοκιμάζει την έγκριση του στόχου βιώσιμης ανάπτυξης 16.9 που προβλέπει την εξασφάλιση νομικής ταυτότητας και πιστοποιητικού γέννησης για όλους· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι η ανιθαγένεια δεν αναφέρεται ρητά στο θεματολόγιο 2030, ούτε ως λόγος για την εισαγωγή διακρίσεων ούτε ως στόχος για τη μείωση της φτώχειας· ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο να συμπεριλάβουν δείκτες ανιθαγένειας στους μηχανισμούς τους για την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων κατά την εφαρμογή των ΣΒΑ·
19. τονίζει τη σημασία μιας αποτελεσματικής επικοινωνιακής στρατηγικής σχετικά με την ανιθαγένεια προκειμένου να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση όσον αφορά το ζήτημα αυτό· καλεί την ΕΕ να αυξήσει και να βελτιώσει την επικοινωνία σχετικά με την ανιθαγένεια, σε συνεργασία με την UNHCR, και μέσω των αντιπροσωπειών της στις οικείες τρίτες χώρες, και να εστιάσει στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που σημειώθηκαν ως συνέπεια της ανιθαγένειας·
20. καλεί την ΕΕ να αναπτύξει μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την ανιθαγένεια με βάση δύο δέσμες μέτρων· θεωρεί ότι η πρώτη δέσμη μέτρων θα πρέπει να αντιμετωπίσει επείγουσες καταστάσεις και ότι η δεύτερη θα πρέπει να ορίσει μακροπρόθεσμα μέτρα για την εξάλειψη της ανιθαγένειας· πιστεύει ότι η στρατηγική θα πρέπει να εστιάσει σε περιορισμένο αριθμό προτεραιοτήτων και ότι η ΕΕ θα πρέπει να πρωτοστατεί σε περίπτωση επειγουσών περιπτώσεων προκειμένου να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση όσον αφορά την ανιθαγένεια σε διεθνές επίπεδο·
21. τονίζει ότι η ολοκληρωμένη στρατηγική της ΕΕ σχετικά με την ανιθαγένεια θα πρέπει να μπορεί να προσαρμόζεται σε συγκεκριμένες καταστάσεις που αντιμετωπίζουν οι ανιθαγενείς· τονίζει ότι, προκειμένου να οριστούν κατάλληλα μέτρα, πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ της ανιθαγένειας που προέκυψε ως αποτέλεσμα της έλλειψης διοικητικής ικανότητας και της ανιθαγένειας που προέκυψε ως αποτέλεσμα μιας κρατικής πολιτικής διακρίσεων εις βάρος ορισμένων κοινοτήτων ή μειονοτήτων·
22. συνιστά στα κράτη μέλη να θέτουν ως προτεραιότητα τη στήριξη των θετικών εξελίξεων στην αντιμετώπιση της ανιθαγένειας στη Νότια και τη Νοτιοανατολική Ασία, και προτείνει μια νέα ολοκληρωμένη πολιτική προσέγγιση, η οποία περιλαμβάνει:
– ενθάρρυνση των κρατών να προσχωρήσουν στις συμβάσεις για την ανιθαγένεια κατά τρόπο που να υπογραμμίζονται τα οφέλη τους κατά τις διμερείς επαφές μεταξύ κοινοβουλίων και υπουργείων και σε άλλα επίπεδα·
– υποστήριξη των τομεακών φορέων του ASEAN και της SAARC για τη στήριξη των αντίστοιχων κρατών μελών τους με σκοπό την περαιτέρω υλοποίηση του δικαιώματος στην ιθαγένεια και την εξάλειψη της ανιθαγένειας·
– ανάδειξη της αξίας των συμβάσεων για την ανιθαγένεια στα πολυμερή φόρα·
– συνεργασία με τα κράτη για την ανάδειξη των οφελών της συλλογής διατομεακών, αναλυτικών και επαληθεύσιμων εθνικών δεδομένων σχετικά με τους ανιθαγενείς και τα άτομα απροσδιόριστης ιθαγένειας, καθώς η ταυτοποίηση των ανιθαγενών συνιστά το πρώτο βήμα των οικείων κρατών ώστε να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για την εξάλειψη της ανιθαγένειας· τα δεδομένα που συλλέγονται θα χρησιμοποιηθούν στη συνέχεια για την καταχώριση, την τεκμηρίωση, την παροχή δημόσιων υπηρεσιών, τη τήρηση του νόμου και της τάξης και τον αναπτυξιακό σχεδιασμό·
– συνεχής υπενθύμιση ότι η καταχώριση των γεννήσεων πρέπει πάντα να πραγματοποιείται δωρεάν, να είναι εύκολα προσβάσιμη και χωρίς διακρίσεις·
– συνεχής επισήμανση ότι τα εθνικά καθεστώτα διαχείρισης ταυτότητας πρέπει να συμπεριλαμβάνουν και να παρέχουν έγγραφα τεκμηρίωσης ταυτότητας σε όλα τα άτομα στην επικράτεια, συμπεριλαμβανομένων των δυσπρόσιτων και περιθωριοποιημένων ομάδων που μπορεί να αντιμετωπίζουν κίνδυνο ανιθαγένειας ή να μην έχουν ιθαγένεια·
– υποστήριξη των χωρών της Νότιας και της Νοτιοανατολικής Ασίας προκειμένου να εξασφαλίσουν πρόσβαση στην εκπαίδευση για όλους, συμπεριλαμβανομένων των ανιθαγενών παιδιών, καθώς η ανιθαγένεια συνιστά σοβαρό εμπόδιο για να αποκτήσουν τα παιδιά πρόσβαση σε ίσες ευκαιρίες εκπαίδευσης·
– προώθηση του σημαντικού ρόλου της καινοτόμου τεχνολογίας μέσω της χρησιμοποίησης προγραμμάτων ψηφιακής καταχώρισης γεννήσεων προκειμένου να βελτιωθεί η καταχώριση και η αρχειοθέτηση στοιχείων·
– αντιμετώπιση του ζητήματος του περιεχομένου και της εφαρμογής της νομοθεσίας περί ιθαγένειας και της αυθαίρετης στέρησης ή άρνησης του δικαιώματος στην ιθαγένεια λόγω εθνικότητας που συνιστά την κύρια αιτία ανιθαγένειας στην περιοχή·
– ενθάρρυνση των κρατών στην περιοχή να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες των γυναικών, καθώς και ζητήματα που σχετίζονται με τη σεξουαλική και τη σεξιστική βία, μέσω προσεγγίσεων που βασίζονται στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις τοπικές κοινότητες, ιδίως για θύματα εμπορίας ανθρώπων·
– αντιμετώπιση του ζητήματος της νομοθεσίας περί ιθαγένειας και των διακρίσεων λόγω φύλου, δεδομένου ότι σε ορισμένες χώρες είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, για τις μητέρες να μεταβιβάσουν την ιθαγένειά τους στα παιδιά τους·
– μέριμνα ώστε όλα τα σχέδια ανάπτυξης και ανθρωπιστικής βοήθειας για τα οποία η ΕΕ παρέχει χρηματοδότηση να καταρτίζονται με τέτοιο τρόπο ώστε να περιλαμβάνεται η αντιμετώπιση της ανιθαγένειας, όπου αρμόζει·
– δημιουργία ικανότητας στα σχετικά θεσμικά όργανα και φορείς της ΕΕ προκειμένου να κατανοούν, να αξιολογούν, να προγραμματίζουν και να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με ζητήματα ανιθαγένειας, μέσω της καθιέρωσης της υποβολής τακτικών εκθέσεων σχετικά με τα επιτεύγματα της ΕΕ στην καταπολέμηση της ανιθαγένειας, μεταξύ άλλων μέσω της ενσωμάτωσης μιας ενότητας για την ανιθαγένεια στην ετήσια έκθεση της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία στον κόσμο·
– διασφάλιση ότι η ανιθαγένεια, η ιθαγένεια και η υπηκοότητα καλύπτονται δεόντως στις ανά χώρα στρατηγικές για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, και ότι αυτές βασίζονται στην αρχή ότι όλοι, ανεξάρτητα από το φύλο, τη φυλή, το χρώμα δέρματος, τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις, την εθνική καταγωγή ή την ιδιότητα µέλους εθνικής ή εθνοτικής µειονότητας, έχουν δικαίωμα στην ιθαγένεια· εξέταση του ζητήματος της ανιθαγένειας στο πλαίσιο κάθε διαλόγου για θέματα πολιτικής και ανθρωπίνων δικαιωμάτων με τις οικείες χώρες·
– κατάρτιση κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σχετικά με την ανιθαγένεια προκειμένου να οριστούν συγκεκριμένοι μετρήσιμοι στόχοι για τις προσπάθειες της ΕΕ να εξαλείψει την ανιθαγένεια σε όλον τον κόσμο·
– ενίσχυση του διαλόγου για την ανιθαγένεια στη Νότια και τη Νοτιοανατολική Ασία με τους σχετικούς περιφερειακούς και διεθνείς οργανισμούς, καθώς και με τους γείτονες των χωρών της Νότιας και της Νοτιοανατολικής Ασίας και άλλα ενεργά κράτη στην περιοχή·
– διασφάλιση ότι οι συμμετέχοντες σε αποστολές παρακολούθησης εκλογών έχουν επίγνωση των ζητημάτων ανιθαγένειας, ανάλογα με την περίπτωση·
– επισήμανση της ανάγκης ενδυνάμωσης των περιφερειακών οργάνων ανθρωπίνων δικαιωμάτων ούτως ώστε να μπορούν να διαδραματίσουν πιο ενεργό ρόλο στον εντοπισμό και στην εξάλειψη της ανιθαγένειας·
– δέσμευση επαρκών χρηματοδοτικών πόρων στους προϋπολογισμούς του Μηχανισμού Αναπτυξιακής Συνεργασίας, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης και του Ευρωπαϊκού Μέσου για τη Δημοκρατία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα για τις ΜΚΟ και άλλες οργανώσεις που εργάζονται για τη στήριξη ανιθαγενών κοινοτήτων· προώθηση των συμπράξεων μεταξύ οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και κοινοτήτων ανιθαγενών προκειμένου να ενδυναμωθούν για να μπορέσουν να αγωνιστούν για τα δικαιώματά τους·
– ενθάρρυνση του συντονισμού μεταξύ των χωρών για την αντιμετώπιση της ανιθαγένειας, ιδίως στις περιπτώσεις που αυτή έχει διασυνοριακές επιπτώσεις, και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα για την καταπολέμηση της ανιθαγένειας·
– διασφάλιση της παρακολούθησης, όπως μέσω της αύξησης της ευαισθητοποίησης και της τεχνικής υποστήριξης για τις δημόσιες διοικήσεις ως μέσου για τη δημιουργία ικανοτήτων, μεταξύ άλλων και σε τοπικό επίπεδο στις περιπτώσεις στις οποίες έχουν υπάρξει θετικές εξελίξεις που πρέπει να εφαρμοστούν στην πράξη, όπως, για παράδειγμα, στην Ταϊλάνδη, στις Φιλιππίνες, στο Βιετνάμ και στο Μπανγκλαντές, όπου αποκαταστάθηκε η ιθαγένεια των Μπιχάρι, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων ψήφου τους·
23. καλεί τις κυβερνήσεις του Σουλτανάτου του Μπρουνέι, της Μαλαισίας και του Νεπάλ να καταπολεμήσουν τις μορφές διακρίσεων λόγω φύλου που υπάρχουν στη νομοθεσία τους περί ιθαγένειας και να προαγάγουν το δικαίωμα των παιδιών στην ιθαγένεια·
24. σημειώνει τη σχέση μεταξύ της ανιθαγένειας και της αναγκαστικής εκτόπισης, ιδίως στις περιοχές που πλήττονται από συγκρούσεις· υπενθυμίζει ότι τουλάχιστον 1,5 εκατομμύριο ανιθαγενείς στον κόσμο είναι πρόσφυγες ή πρώην πρόσφυγες, συμπεριλαμβανομένων πολλών νέων γυναικών και κοριτσιών·
25. υπενθυμίζει ότι η ανιθαγένεια στον κόσμο, σε μεγάλο βαθμό, δεν έχει καταγραφεί και καταγγέλλεται ανεπαρκώς, και ότι τα υφιστάμενα στοιχεία βασίζονται σε διαφορετικούς ορισμούς· καλεί τη διεθνή κοινότητα να υιοθετήσει έναν ενιαίο ορισμό και να αντιμετωπίσει τα κενά στη συλλογή δεδομένων για την καταμέτρηση των περιπτώσεων ανιθαγένειας στις αναπτυσσόμενες χώρες, ιδίως μέσω της παροχής συνδρομής στις τοπικές αρχές προκειμένου να θεσπίσουν κατάλληλες μεθόδους για την καταμέτρηση, τη ταυτοποίηση και την καταχώριση των ανιθαγενών, και τη βελτίωση των στατιστικών ικανοτήτων τους·
26. καλεί την Επιτροπή να ξεκινήσει ανταλλαγές ορθών πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών, ενθαρρύνει τον ενεργό συντονισμό των εθνικών σημείων επαφής για την ανιθαγένεια, και επιδοκιμάζει την εκστρατεία #IBelong·
27 υπογραμμίζει τον καίριο ρόλο της Σύμβασης του 1954 για το καθεστώς των ανιθαγενών και της Σύμβασης του 1961 για τη μείωση των περιπτώσεων των ανιθαγενών, οι οποίες απαιτούν τη θέσπιση νομικών πλαισίων για τον εντοπισμό και την προστασία των ανιθαγενών, καθώς και για την πρόληψη της ανιθαγένειας, και μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό πρώτο βήμα για τα κράτη που επιθυμούν να σημειώσουν πρόοδο στην αντιμετώπιση του προβλήματος της ανιθαγένειας·
28. επιδοκιμάζει τη στήριξη που παρέχει η ΕΕ στους ανιθαγενείς στη Νότια και τη Νοτιοανατολική Ασία με τη χρήση διάφορων μέσων και ενθαρρύνει την Ένωση να συνεχίσει της προσπάθειές της προκειμένου να αντιμετωπίσει τον αντίκτυπο της ανιθαγένειας στην ανάπτυξη, την ειρήνη και τη σταθερότητα ως αναπόσπαστο μέρος των προγραμμάτων αναπτυξιακής συνεργασίας της και, γενικότερα, της εξωτερικής δράσης της.
29. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις των κρατών μελών.
- [1] http://www.unhcr.org/excom/exconc/453497302/conclusion-identification-prevention-reduction-statelessness-protection.html
- [2] http://www.unhcr.org/protection/statelessness/54621bf49/global-action-plan-end-statelessness-2014-2024.html
- [3] http://www.refworld.org/docid/57e3dc204.html
- [4] http://www.ohchr.org/Documents/ProfessionalInterest/vienna.pdf
- [5] http://www.refworld.org/docid/54620fb54.html
- [6] http://www.asean.org/wp-content/uploads/images/ASEAN_RTK_2014/6_AHRD_Booklet.pdf
- [7] https://ec.europa.eu/anti-trafficking/sites/antitrafficking/files/council_conclusions_on_the_action_plan_on_human_rights_and_democracy_2015_-_2019.pdf
- [8] https://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/EN/foraff/131181.pdf
- [9] http://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2015/12/04-council-adopts-conclusions-on-statelessness/
- [10] http://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2016/06/20-fac-conclusions-myanmar-burma/
- [11] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0404.
- [12] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0316.
- [13] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0076.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Το δικαίωμα στην ιθαγένεια κατοχυρώθηκε στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου πριν από περίπου εβδομήντα έτη, ωστόσο για εκατομμύρια ανθρώπους εξακολουθεί να φαντάζει σαν άπιαστο όνειρο.
Ο διεθνής ορισμός του όρου «ανιθαγενής» είναι «ένα πρόσωπο που δεν θεωρείται υπήκοος κανενός κράτους βάσει της νομοθεσίας του».
Είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη ότι οι περισσότεροι ανιθαγενείς δεν είναι πρόσφυγες. Με άλλα λόγια, δεν εγκατέλειψαν οικειοθελώς τον τόπο γέννησής τους. Παρά το γεγονός αυτό, ορισμένοι ανιθαγενείς έγιναν πρόσφυγες αφού αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα στην οποία γεννήθηκαν.
Στα αίτια της ανιθαγένειας περιλαμβάνονται κάποια λιγότερο ειδεχθή αλλά προβληματικά, όπως η λήξη της ιθαγένειας ατόμων λόγω διαμονής εκτός της χώρας τους για παρατεταμένη χρονική περίοδο.
Ωστόσο, υπάρχουν και άλλα αίτια που αποτελούν πηγή σοβαρής ανησυχίας.
Σε αυτά περιλαμβάνονται οι νομοθεσίες περί ιθαγένειας που χρησιμοποιούνται για την εισαγωγή διακρίσεων κατά των ανιθαγενών (όπως στην περίπτωση των Rohingya στη Μιανμάρ, οι οποίοι εξαιρέθηκαν από τον κατάλογο των 135 εθνοτικών ομάδων που αναγνωρίζει επίσημα η κυβέρνηση). Επίσης σημαντικά εμπόδια είναι οι διακρίσεις λόγω φύλου, εξαιτίας των οποίων οι γυναίκες δεν έχουν το δικαίωμα να μεταβιβάζουν την ιθαγένειά τους στους απογόνους τους σε ισότιμη βάση με τους άνδρες ή χάνουν την ιθαγένειά τους λόγω γάμου. Υπάρχουν επίσης διοικητικά και γραφειοκρατικά εμπόδια που αφορούν άτομα που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές και δεν διαθέτουν τους πόρους που απαιτούνται για την καταχώριση των γεννήσεων, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα σε μεταγενέστερο στάδιο.
Υπάρχουν ευρύτερες ανησυχίες σχετικά με την ανιθαγένεια, δεδομένου ότι δημιουργεί αδικαιολόγητα εμπόδια στον χώρο εργασίας, μπορεί να αποτρέπει ανθρώπους από τον γάμο, να εμποδίζει την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και την εκπαίδευση και να παρακωλύει το δικαίωμα στην ιδιοκτησία. Συμβάλλει στην εμπορία ανθρώπων, και καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτα τα παιδιά.
Δυστυχώς, η ανιθαγένεια είναι μια κατάσταση που επηρεάζει περίπου δέκα εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο, ωστόσο, για λόγους σαφήνειας, ο εισηγητής θα ήθελε να εστιάσει συγκεκριμένα σε δύο ομάδες, στους Rohingya και τους Μπιχάρι, οι οποίοι από πολλές απόψεις έχουν γίνει σύμβολα της δεινής κατάστασης των ανιθαγενών παγκοσμίως.
Ο εισηγητής θα ήθελε να επικεντρωθεί στον τρόπο με τον οποίο οι διεθνείς οργανισμοί και η διεθνής συνεργασία μπορούν να συμβάλουν στην προώθηση της πρόσβασης των ανιθαγενών στην ιθαγένεια και στην αποτροπή νέων περιπτώσεων ανιθαγένειας σε μαζική κλίμακα στο μέλλον.
Θα πρέπει να εξεταστεί ο ρόλος της ΕΕ στην αντιμετώπιση της ανιθαγένειας, μέσω, μεταξύ άλλων, του εντοπισμού προγραμμάτων που έχουν χρηματοδοτηθεί και της αξιολόγησης του κατά πόσον ήταν επιτυχή ή όχι, συμπεριλαμβανομένων παραδειγμάτων πολυμερούς συνεργασίας.
Τέλος, ο εισηγητής θα ήθελε να τονίσει παραδείγματα ορθών πρακτικών που καταδεικνύουν ότι τρίτες χώρες (Ινδονησία, Καμπότζη, Βιετνάμ) μπορούν να εφαρμόζουν μέτρα που αποτελούν βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Παραδείγματα ορθών πρακτικών
Η Ινδονησία μεταρρύθμισε τη νομοθεσία περί ιθαγένειας το 2006, έτσι ώστε οι Ινδονήσιοι που μεταναστεύουν στο εξωτερικό για περισσότερα από 5 έτη να μην χάνουν πλέον την ιθαγένειά τους.
Στην Καμπότζη η καταχώριση των γεννήσεων πλέον πραγματοποιείται δωρεάν τις πρώτες 30 ημέρες μετά τη γέννηση. Η UNICEF έχει επί μακρόν εργαστεί για τη βελτίωση των καταχωρίσεων των γεννήσεων και των ληξιαρχικών μητρώων.
Το Βιετνάμ ενέκρινε, το 2008, τον νόμο περί βιετναμικής ιθαγένειας για την αντιμετώπιση των ανιθαγενών που διαμένουν στη χώρα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Χορήγησε ιθαγένεια σε όλους τους ανιθαγενείς που κατοικούσαν στο Βιετνάμ για πάνω από 20 χρόνια.
Συγκεκριμένα παραδείγματα
Μιανμάρ
Οι σπόροι της έντασης είναι βαθιά και σταθερά ριζωμένοι στη χώρα και χρονολογούνται από το 1826 και το τέλος του πρώτου πολέμου ανάμεσα στην Αγγλία και τη Μιανμάρ. Οι Βρετανοί κέρδισαν τον πόλεμο, πήραν υπό τον έλεγχό τους το Arakan και ενθάρρυναν τους κατοίκους της Βεγγάλης, συμπεριλαμβανομένων των Rohingya, να μετακινηθούν από τη Βρετανική Ινδία στο Arakan. Αυτή η αιφνίδια εισροή μουσουλμάνων Rohingya προκάλεσε εντάσεις στο βουδιστικό Arakan. Η Μιανμάρ, πρώην Βιρμανία, έγινε ανεξάρτητο έθνος το 1948. Μέχρι την ανατροπή του πολιτεύματος με στρατιωτικό πραξικόπημα και την εγκαθίδρυση της δικτατορίας το 1962, το νεοσύστατο κράτος της Μιανμάρ ήταν δημοκρατικό. Οι Rohingya είναι μια ομάδα ατόμων που κατάγεται από την επαρχία του Arakan της Βιρμανίας, η οποία βρίσκεται στα σύνορα μεταξύ Βιρμανίας και Μπανγκλαντές. Αποτελούν μειονότητα στη Μιανμάρ, τόσο από άποψη θρησκείας, δεδομένου ότι ασπάζονται το Ισλάμ, όσο και από άποψη πολιτισμού και γλώσσας. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Μιανμάρ πρεσβεύει τον βουδισμό. Μεταξύ του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου και του πραξικοπήματος του 1962, οι Rohingya εκδήλωσαν την επιθυμία να σχηματίσουν δικό τους κράτος στο Arakan. Το πραξικόπημα έφερε την καταστολή των Rohingya από τον νέο δικτάτορα και την επίσημη μετατροπή τους σε ανιθαγενείς βάσει του νόμου του 1982 περί βιρμανικής ιθαγένειας.
Εκτιμάται ότι από 800 000 έως 1 200 000 ανιθαγενείς Rohingya διαμένουν στη Μιανμάρ, όπου αντιπροσωπεύουν περίπου το 80-98% του πληθυσμού στην επαρχία Rakhine της χώρας. Ωστόσο, εξακολουθούν να μην έχουν ιθαγένεια και αντ’ αυτού να αναφέρονται από την κυβέρνηση ως «ανιθαγενείς Μπενγκάλι». Οι Rohingya θεωρούνται μια από τις πλέον διωκόμενες μειονότητες στον κόσμο, που έχει εξαναγκαστεί ουσιαστικά σε δουλεία και στερείται βασικά ανθρώπινα δικαιώματα.
Πολλοί έχουν μεταναστεύσει σε μια προσπάθεια να ξεφύγουν από τις διώξεις και τις δοκιμασίες που αναγκάζονται να αντιμετωπίσουν στη Μιανμάρ. Το γειτονικό Μπανγκλαντές είναι μια περιοχή στην οποία έχουν εγκατασταθεί από 200 000 έως 400 000 Rohingya ως πρόσφυγες, χωρίς ανθρωπιστική βοήθεια και χωρίς να έχουν ακόμη λάβει καμία αναγνώριση από την κυβέρνηση του Μπανγκλαντές και, ως εκ τούτου, χωρίς ακόμη να έχουν ιθαγένεια. Ζουν σε καταυλισμούς, και μόνο 33 000 από αυτούς υποστηρίζονται από το Μπανγκλαντές σε καταχωρισμένους καταυλισμούς, όπου παρέχεται κάποια, αν και μικρή, ανθρωπιστική βοήθεια, όπως σαπούνι για την υγιεινή των παιδιών. Στους καταυλισμούς υπάρχει έντονη παρουσία της αστυνομίας, και κανείς δεν μπορεί να βγει από αυτούς χωρίς τον φόβο ότι θα θανατωθεί από τους φρουρούς. Πάνω από 200 000 ανιθαγενείς Rohingya ζουν σε άθλιες συνθήκες στην υπόλοιπη επικράτεια του Μπανγκλαντές, σε καταυλισμούς που δεν έχουν καταχωριστεί.
Οι εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στη Μιανμάρ το 2015 επανέφεραν προσωρινά την ελπίδα, καθώς έληξε η στρατιωτική δικτατορία και εξελέγη η Aung San Suu Kyi. Ωστόσο, η νέα κυβέρνηση εξακολουθεί εν πολλοίς να σιωπά επί του θέματος παρά το γεγονός ότι έχει ταχθεί υπέρ των δικαιωμάτων των μειονοτήτων.
Το 2015, η πρωθυπουργός του Μπανγκλαντές, Sheikh Hasina, ανακοίνωσε σχέδια για τη μετεγκατάσταση των καταυλισμών των Rohingya σε νησί του Κόλπου της Βεγγάλης λόγω ανησυχιών ότι ο τουρισμός επηρεάζεται αρνητικά από την παρουσία των Rohingya, λέγοντας «δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να τους φιλοξενούμε». Ούτε η Μιανμάρ, ούτε το Μπανγκλαντές επιθυμούν να ενσωματώσουν τους Rohingya ως μέρος της χώρας τους και να τους χορηγήσουν ιθαγένεια, πόσο μάλλον οι υπόλοιπες χώρες στις οποίες έχουν καταφύγει οι Rohingya, όπως η Ταϊλάνδη και η Μαλαισία.
Τα μέσα ενημέρωσης εστιάζουν ολοένα και περισσότερο στη μεταχείριση των Rohingya μετά τις εξεγέρσεις στην επαρχία Rakhine το 2012 και την προσφυγική κρίση των Rohingya το 2015. Το 2012 σημειώθηκε τεράστια αναστάτωση στην επαρχία Rakhine καθώς ξέσπασαν ταραχές μεταξύ των μουσουλμάνων Rohingya και των βουδιστών της επαρχίας Rakhine με 88 θύματα και ολοκληρωτικό εμπρησμό χιλιάδων σπιτιών. Οι ΜΚΟ διατηρούν επικριτική στάση απέναντι στο επιχείρημα της Μιανμάρ ότι οι ταραχές μπορούν να αποδοθούν στις δεκαετίες διακρίσεων εις βάρος των Rohingya. Το καλοκαίρι του 2015, τα μέσα ενημέρωσης εστίασαν για ακόμα μία φορά την προσοχή τους στους Rohingya, ως «boat people (άνθρωποι στις βάρκες)», καθώς πολλοί έπεσαν θύματα εμπορίας ανθρώπων και μεταφέρθηκαν από τη Μιανμάρ και το Μπανγκλαντές σε χώρες όπως η Ινδονησία και η Ταϊλάνδη, όπου πωλήθηκαν για να εργαστούν ουσιαστικά ως δούλοι σε αλιευτικά πλοία. Στην Ταϊλάνδη έχουν ανακαλυφθεί ομαδικοί τάφοι των Rohingya. Η Μιανμάρ ακόμη προσπαθεί να πείσει τους Rohingya να αυτοπροσδιοριστούν ως Μπενγκάλι ώστε, ουσιαστικά, να αφανιστεί η φυλή τους. Πανεπιστημιακοί ερευνητές και πρωτοβουλίες καταπολέμησης του εγκλήματος υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση της Μιανμάρ σχεδιάζει συστηματική δράση τύπου γενοκτονίας για τον αφανισμό των Rohingya. Σύμφωνα με την UNHCR, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2015, 25 000 Rohingya εγκατέλειψαν τα σπίτια τους (κυρίως στη Μιανμάρ) σε σκάφη που ανήκαν σε διακινητές ανθρώπων.
Γιατί εστιάζουμε στους Rohingya της Μιανμάρ;
Είναι ο μεγαλύτερος πληθυσμός ανιθαγενών παγκοσμίως. Αποτελούν σχεδόν το 20% του συνόλου των ανιθαγενών, καθώς τα στοιχεία καταδεικνύουν έως και 2 εκατομμύρια Rohingya και 10 εκατομμύρια ανιθαγενών παγκοσμίως. Αποτελούν επίσης μια από τις πλέον διωκόμενες μειονότητες στον κόσμο.
Έχει υπάρξει κάποιου είδους επικοινωνία ή συνεργασία μεταξύ της κυβέρνησης της Μιανμάρ και των διεθνών οργανισμών με στόχο να παρασχεθεί βοήθεια στους Rohingya;
Τον Ιούνιο του 2015 πραγματοποιήθηκε συνεδρίαση, στην οποία συναντήθηκαν 17 χώρες για την αντιμετώπιση της κρίσης στη Νοτιοανατολική Ασία. Δεν πραγματοποιήθηκε σε υπουργικό επίπεδο και διήρκεσε μόνο μία ημέρα. Για «το ζήτημα της παράνομης μετανάστευσης των boat people, δεν μπορείτε να καταλογίσετε ευθύνες αποκλειστικά στη χώρα μου», είπε ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών της Μιανμάρ, Htin Lynn, απαντώντας αυστηρά σε έκκληση της UNHCR για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της τρέχουσας μεταναστευτικής κρίσης, συμπεριλαμβανομένου του ζητήματος της ανιθαγένειας.
Απόσπασμα από την «The National» της 18ης Ιουνίου 2015 - Ένα ευρωπαϊκό μοντέλο;
Ωστόσο, δεν είναι αδύνατο να εξευρεθεί μόνιμη λύση που θα σταματήσει την έξοδο των Rohingya από τη Μιανμάρ. Στην Ευρώπη, όπου οι χώρες αντιμετωπίζουν μια μεταναστευτική κρίση πολύ μεγαλύτερων διαστάσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημιούργησε ένα πρόγραμμα επανεγκατάστασης των προσφύγων που θα κατανέμει τους μετανάστες βάσει της ευημερίας των κρατών μελών της ΕΕ, του αριθμού των προσφύγων που έχουν ήδη γίνει δεκτοί, του ποσοστού ανεργίας και άλλων παραγόντων. Οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα παρόμοιο σχέδιο, βάσει του ΑΕγχΠ, του ποσοστού ανεργίας και άλλων παραγόντων, για τον προσδιορισμό του αριθμού των προσφύγων που πρέπει να επανεγκατασταθούν.
Πολλές λεπτομέρειες του σχεδίου αυτού εξακολουθούν να χρήζουν διευκρίνισης, και οι ευρωπαίοι ηγέτες αντιμετωπίζουν την αντίθεση πολλών εγχώριων πολιτικών ομάδων όσον αφορά την επανεγκατάσταση των μεταναστών. Ωστόσο, είναι ένα σχέδιο που μπορεί να λειτουργήσει, το οποίο από μόνο του θα ήταν πρόοδος για τη Νοτιοανατολική Ασία. Οι διεθνείς δυνάμεις θα μπορούσαν επίσης να υποσχεθούν να επανεγκαθιστούν ορισμένο αριθμό Rohingya κάθε χρόνο για την επόμενη δεκαετία – δημόσιες υποσχέσεις που θα μπορούσαν να τηρήσουν. Μολονότι οι Rohingya ενδέχεται να χρειαστούν χρόνο για να εγκλιματιστούν στις ΗΠΑ, η Ουάσινγκτον έχει και στο παρελθόν δεχτεί πολλούς μετανάστες από πολύ διαφορετικούς πολιτισμούς, όπως ήταν οι Χμονγκ τη δεκαετία του ’70 και του ’80, ή οι Μπουτανέζοι κατά τα τελευταία 10 έτη.
Μπανγκλαντές
Ιστορικό της κατάστασης στο Μπανγκλαντές
Το Μπανγκλαντές απέκτησε την ανεξαρτησία του το 1971 αφού το Ανατολικό Πακιστάν αποσχίστηκε από το Δυτικό Πακιστάν και δημιούργησε το νεοσύστατο κράτος του Μπανγκλαντές. Το Πακιστάν αποσχίστηκε από την Ινδία το 1947. Πολλοί μουσουλμάνοι από τη Μπιχάρ της Ινδίας που ομιλούν ούρντου, οι λεγόμενοι «Μπιχάρι», μετακινήθηκαν στο Ανατολικό Πακιστάν. Ωστόσο, στο κίνημα για την ανεξαρτησία υποστήριξαν το Δυτικό Πακιστάν, καθώς ταυτίζονταν περισσότερο με τις αξίες του. Αφού το Μπανγκλαντές κέρδισε την ανεξαρτησία του το 1971, οι Μπιχάρι δεν ήταν υπήκοοι ούτε του Μπανγκλαντές ούτε του Πακιστάν. Επιπλέον, δεν λάμβαναν καμία υποστήριξη στο Μπανγκλαντές, καθώς θεωρούνταν μειονότητα που υποστήριζε τον εχθρό. Η ονομασία «Μπιχάρι» σημαίνει «πλανώμενος Πακιστανός». Κατά τη διάρκεια του κινήματος για την ανεξαρτησία το 1971, οι Μπιχάρι υποβλήθηκαν σε πολλές φρικαλεότητες: δολοφονίες, βιασμούς, λεηλασίες. Ακόμα και σήμερα στο Μπανγκλαντές, είναι θύματα φρικτής μεταχείρισης και αναγκάζονται να ζουν στοιβαγμένοι σε καταυλισμούς με χιλιάδες άλλα άτομα και οικτρές συνθήκες υγιεινής. Πολλοί από αυτούς δεν μπορούν να εργαστούν, να ανοίξουν τραπεζικό λογαριασμό ή να αποκτήσουν διαβατήριο. Η πρόσβαση των παιδιών των Μπιχάρι στα δημόσια σχολεία είναι δύσκολη αν διαμένουν στους καταυλισμούς, συνεπώς πολλά παιδιά υποχρεώνονται να αλλάξουν ταυτότητα. Οι ασθένειες αποτελούν σύνηθες φαινόμενο, δεν παρέχεται κανενός είδους υγειονομική περίθαλψη, ενώ υπάρχει υψηλό ποσοστό γεννήσεων και υψηλό ποσοστό θνησιμότητας.
Αποκατάσταση της ανιθαγένειας: Πολλοί Μπιχάρι επιθυμούσαν να επιστρέψουν στο Πακιστάν. Μετά το 1971, 170 000 Μπιχάρι επαναπατρίστηκαν στο Πακιστάν. Ωστόσο, αυτό ήταν μόνο το ένα τρίτο του συνολικού αριθμού. Οι πακιστανικές αρχές έθεσαν όρους για τον επαναπατρισμό, οι οποίοι είναι αντισυνταγματικοί και αντίθετοι προς τα χρηστά ήθη. Ισχυρίστηκαν ότι δεν ήθελαν να προκληθεί μαζική επιστροφή ανθρώπων στο Πακιστάν και να διαταραχτεί η ισορροπία. Ωστόσο, πολλοί, περίπου 100 000, επέστρεψαν στο Πακιστάν χωρίς τη στήριξη του κράτους, και διαμένουν επί του παρόντος εκεί ως ανιθαγενείς. Περίπου 250 000 ανιθαγενείς Μπιχάρι εξακολουθούσαν να διαμένουν στο Μπανγκλαντές το 2006.
Το 2008 αποτέλεσε αποφασιστική καμπή. Μια απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου είχε σαν αποτέλεσμα να αναγκαστεί η κυβέρνηση να χορηγήσει ιθαγένεια σε όλους τους Μπιχάρι που ομιλούσαν ούρντου. Πλέον όλοι οι διαμένοντες στους καταυλισμούς έχουν ταυτότητες και δικαιώματα ψήφου. Η εξέλιξη αυτή έθεσε τέρμα στην ανιθαγένεια για περίπου 300 000 ανιθαγενείς στο Μπανγκλαντές.
Ωστόσο, οι Μπιχάρι εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν καθημερινές δυσχέρειες. Η διαμονή στους καταυλισμούς σημαίνει ότι χιλιάδες άνθρωποι δεν δύνανται να λάβουν διαβατήριο. Υπόκεινται σε διοικητικά τέλη και, ως εκ τούτου, δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε πολλές υπηρεσίες στη χώρα. Χιλιάδες άνθρωποι εξακολουθούν να ζουν σε συνθήκες φτώχειας.
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Ανάπτυξης (31.1.2017)
προς την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων
σχετικά με την ανιθαγένεια στη Νότια και Νοτιοανατολική Ασία
(2016/2220(INI))
Συντάκτρια γνωμοδότησης: Maria Heubuch
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η Επιτροπή Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανιθαγενείς – οι οποίοι υπολογίζονται σε 10-15 εκατομμύρια αλλά μόνο 3,5 εκατομμύρια εξ αυτών καταγράφονται στα στατιστικά στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες – κατανέμονται ανισομερώς στον κόσμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι 5 από τα 20 κράτη που φιλοξενούν περισσότερους από 10.000 καταγεγραμμένους ανιθαγενείς βρίσκονται στη Νότια και Νοτιοανατολική Ασία·
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανιθαγένεια έχει σοβαρές συνέπειες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των ατομικών, πολιτικών και οικονομικών δικαιωμάτων, την ανάπτυξη και τη διεθνή σταθερότητα, καθώς και σημαντικό αντίκτυπο στα καθήκοντα του ατόμου ως πολίτη, στην πρόσβαση στη γη και την ιδιοκτησία, στην κοινωνική ασφάλιση και υπηρεσίες, όπως η υγειονομική περίθαλψη και η εκπαίδευση, και επίσης αποδυναμώνει την κοινωνική θέση των ατόμων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανιθαγένεια υπονομεύει τις προοπτικές ανάπτυξης των εν λόγω πληθυσμών και την αποτελεσματική εφαρμογή της Ατζέντας του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το περίπλοκο πρόβλημα της ανιθαγένειας εξακολουθεί να βρίσκεται στις παρυφές του διεθνούς δικαίου και της διεθνούς πολιτικής, παρόλο που δεν αποτελεί περιθωριακό ζήτημα·
1. επισημαίνει τη σύνδεση μεταξύ της ανιθαγένειας και της κοινωνικής και οικονομικής ευπάθειας· καλεί τις κυβερνήσεις των αναπτυσσόμενων χωρών να αποτρέπουν την άρνηση, την απώλεια ή τη στέρηση της ιθαγένειας που βασίζονται σε λόγους που εισάγουν διακρίσεις, να θεσπίσουν δίκαιη νομοθεσία περί ιθαγένειας και να εφαρμόζουν προσβάσιμες και οικονομικά προσιτές διαδικασίες τεκμηρίωσης της ιθαγένειας που δεν εισάγουν διακρίσεις·
2. επιδοκιμάζει την έγκριση του στόχου βιώσιμης ανάπτυξης 16.9 που προβλέπει την εξασφάλιση νομικής ταυτότητας και πιστοποιητικού γέννησης για όλους· εκφράζει, ωστόσο, τη λύπη του για το γεγονός ότι η ανιθαγένεια δεν αναφέρεται ρητά στην Ατζέντα 2030, ούτε ως λόγος για την εισαγωγή διακρίσεων ούτε ως στόχος για τη μείωση της φτώχειας· ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο να συμπεριλάβουν δείκτες ανιθαγένειας στους μηχανισμούς τους για την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων κατά την εφαρμογή των ΣΒΑ·
3. καλεί τις κυβερνήσεις του Σουλτανάτου του Μπρουνέι, της Μαλαισίας και του Νεπάλ να καταπολεμήσουν τις μορφές διακρίσεων λόγω φύλου που υπάρχουν στη νομοθεσία τους περί ιθαγένειας και να προάγουν το δικαίωμα των παιδιών στην ιθαγένεια·
4. σημειώνει τη σχέση μεταξύ της ανιθαγένειας και της αναγκαστικής εκτόπισης, ιδίως στις περιοχές που πλήττονται από συγκρούσεις· υπενθυμίζει ότι τουλάχιστον 1,5 εκατομμύρια ανιθαγενείς στον κόσμο είναι πρόσφυγες ή πρώην πρόσφυγες, συμπεριλαμβανομένων πολλών νέων γυναικών και κοριτσιών·
5. υπενθυμίζει ότι η ανιθαγένεια στον κόσμο, σε μεγάλο βαθμό, δεν έχει καταγραφεί, καταγγέλλεται ανεπαρκώς, και ότι τα υφιστάμενα στοιχεία βασίζονται σε διαφορετικούς ορισμούς· καλεί τη διεθνή κοινότητα να υιοθετήσει έναν ενιαίο ορισμό και να αντιμετωπίσει τα κενά στη συλλογή δεδομένων για την καταμέτρηση των περιπτώσεων ανιθαγένειας στις αναπτυσσόμενες χώρες, ιδίως μέσω της παροχής συνδρομής στις τοπικές αρχές προκειμένου να θεσπίσουν κατάλληλες μεθόδους για την καταμέτρηση, τον προσδιορισμό και την καταχώριση των ανιθαγενών, και τη βελτίωση των στατιστικών ικανοτήτων τους·
6. καλεί την Επιτροπή να ξεκινήσει ανταλλαγές ορθών πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών, ενθαρρύνει τον ενεργό συντονισμό των εθνικών σημείων επαφής για την ανιθαγένεια, και επιδοκιμάζει την εκστρατεία #IBelong·
7. ζητεί από τα κράτη μέλη να χορηγήσουν καθεστώς προστασίας στους ανιθαγενείς μετανάστες·
8. επιδοκιμάζει τη στήριξη που παρέχει η ΕΕ στους ανιθαγενείς στη Νότια και Νοτιοανατολική Ασία με τη χρήση διάφορων μέσων και ενθαρρύνει την Ένωση να συνεχίσει της προσπάθειές της προκειμένου να αντιμετωπίσει τον αντίκτυπο της ανιθαγένειας στην ανάπτυξη, την ειρήνη και τη σταθερότητα ως αναπόσπαστο μέρος των προγραμμάτων αναπτυξιακής συνεργασίας της και, γενικότερα της εξωτερικής δράσης της.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
Ημερομηνία της έγκρισης |
25.1.2017 |
|
|
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
19 0 2 |
|||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Doru-Claudian Frunzulică, Enrique Guerrero Salom, Heidi Hautala, Maria Heubuch, György Hölvényi, Στέλιος Κούλογλου, Arne Lietz, Linda McAvan, Norbert Neuser, Maurice Ponga, Cristian Dan Preda, Lola Sánchez Caldentey, Elly Schlein, Ελένη Θεοχάρους, Paavo Väyrynen, Bogdan Brunon Wenta, Anna Záborská, Joachim Zeller |
||||
|
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Agustín Díaz de Mera García Consuegra, Adam Szejnfeld, Jan Zahradil |
||||
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
Ημερομηνία έγκρισης |
11.4.2017 |
|
|
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
54 2 3 |
|||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Lars Adaktusson, Francisco Assis, Amjad Bashir, Bas Belder, Mario Borghezio, Elmar Brok, Fabio Massimo Castaldo, Lorenzo Cesa, Javier Couso Permuy, Andi Cristea, Arnaud Danjean, Knut Fleckenstein, Eugen Freund, Michael Gahler, Sandra Kalniete, Karol Karski, Tunne Kelam, Janusz Korwin-Mikke, Eduard Kukan, Arne Lietz, Barbara Lochbihler, Sabine Lösing, Ulrike Lunacek, Andrejs Mamikins, Alex Mayer, David McAllister, Francisco José Millán Mon, Javier Nart, Pier Antonio Panzeri, Ioan Mircea Paşcu, Alojz Peterle, Tonino Picula, Kati Piri, Julia Pitera, Cristian Dan Preda, Jozo Radoš, Jordi Solé, Charles Tannock, László Tőkés, Ivo Vajgl, Elena Valenciano, Geoffrey Van Orden, Anders Primdahl Vistisen, Boris Zala, Γεώργιος Επιτήδειος, Δημήτρης Παπαδάκης |
||||
|
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
María Teresa Giménez Barbat, Andrzej Grzyb, Antonio López-Istúriz White, Norica Nicolai, Urmas Paet, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Helmut Scholz, Igor Šoltes, Marie-Christine Vergiat |
||||
|
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Ramona Nicole Mănescu, Josef Weidenholzer, Jaromír Štětina, Dubravka Šuica |
||||
ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
54 |
+ |
|
|
ALDE |
María Teresa Giménez Barbat, Javier Nart, Norica Nicolai, Urmas Paet, Jozo Radoš, Ivo Vajgl |
|
|
ECR |
Amjad Bashir, Bas Belder, Karol Karski, Charles Tannock |
|
|
EFDD |
Fabio Massimo Castaldo |
|
|
GUE/NGL |
Javier Couso Permuy, Sabine Lösing, Helmut Scholz, Marie-Christine Vergiat |
|
|
PPE |
Lars Adaktusson, Elmar Brok, Lorenzo Cesa, Arnaud Danjean, Michael Gahler, Andrzej Grzyb, Sandra Kalniete, Tunne Kelam, Eduard Kukan, Antonio López-Istúriz White, David McAllister, Francisco José Millán Mon, Ramona Nicole Mănescu, Alojz Peterle, Julia Pitera, Cristian Dan Preda, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Jaromír Štětina, Dubravka Šuica, László Tőkés, |
|
|
S&D |
Francisco Assis, Andi Cristea, Knut Fleckenstein, Eugen Freund, Arne Lietz, Andrejs Mamikins, Alex Mayer, Pier Antonio Panzeri, Δημήτρης Παπαδάκης, Ioan Mircea Paşcu, Tonino Picula, Kati Piri, Elena Valenciano, Josef Weidenholzer, Boris Zala |
|
|
Verts/ALE Group |
Barbara Lochbihler, Ulrike Lunacek, Jordi Solé, Igor Šoltes |
|
|
2 |
- |
|
|
NI |
Γεώργιος Επιτήδειος, Janusz Korwin-Mikke |
|
|
3 |
0 |
|
|
ECR |
Mario Borghezio, Geoffrey Van Orden, Anders Primdahl Vistisen |
|
Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:
+ : υπέρ
- : κατά
0 : αποχή